2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9 (KOTARA YA 1)

KOTARA YA 1
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIṦA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
Hlama mešomo ya go lekola tsebo yeo morutwana a šetšego a na le yona sekolong le e ngwadiše matšatši a mararo a mathomo a kotara ya pele beke ya pele. Tshedimošo e lotwe
gore bokgoni bja barutwana le tlhaelelo di lemogwe. Tshedimošo ye e tla šomišwa go laela mešomo ya go ruta le go ithuta
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Go bala/go bogelela kwešišo Ditšweletšwa tša tirišano: Tiišetšo ya dibopego le melao ya tšhomišo
bolela Setšweletšwa sa go bogelwa: Papatšo/ Papatšo/phoustara ya polelo tšeo di dirilwego mephatong ya
Theeletša/bogela papatšo le go e ahlaahla phoustara • Sebopego se se nepagetšego go feta
• Segalo Mekgwanakgwana ya go bala • Maikemišetšo, baamogedi Šoma ka lentšu:
• Lebelo • Go sekima • Diponagalo tša setšweletšwa, • Mopeleto le dipaterone tša mopeleto
• Tšhomišo ya polelo ya go amana le • Go sekena dikarolwana tša go bonwa bjalo ka • Khutsofatšo
maikutlo le go ba le kgapeletšo • Go bala go go tseneletšego diswantšho, ditlhaka-tše kgolo le tše Šoma ka lefoko:
• Bogolo bja ditlhaka • Go dira dithumo go ya le ka dintlha tše di nnyane • Tlhamego ya lefoko
• Diswantšho filwego (baanegwa, tikologo, molaetša) • Tšhomišo ya polelo, polelo ya go ama • Maina, mahlaodi, maṧala
• Polelo ya mmele • Go tšea sepheto ka ga tlhalošo ya maikutlo, dipotšišo tša go hloka dikarabo,
• Makgokedi
mantšu ao a sego a tlwaelega tshwantšhanyo
• Mafokonolo
• Polelo ya go ama maikutlo • Retšistara
• Kgetho ya mantšu, tlhalošo ya go Tlotlontšu go dikamano
1-2 • Polelo ya mmele
tsenelela Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
• Tšhomišo ya maswaodikga le bogolo bja
Šomiša magato a go ngwala go seo barutwana ba se ngwadilego
ditlhaka
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala papatšo/phoustara

1
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go
bolela
Go theeletṧa setṧweletṧwa sa go balwa
Laetša le go swayaswaya ka:
• Tšhomišo ya lentšu
• Tšhomišo ya segalo le lebelo
• Maswaodikga go baleng
• Go bula le go tswalela
• Ahlaahla diponagalo tša ka godimo
Go balela godimo ga go itokišetšwa
(Kanegelokopana/padi)
• Šomiša mabokgoni a maleba a go bolela
bjalo ka segalo, modumo, lebelo,
tsweletso ya lentsu, pitṧo ya mantṧu,
tlhabošo
3-4
Barutwana ba kgetha setṧweletṧwa sa go
bala le go se hlagiṧa phapoṧing
Anega gape kanegelokopana goba
setsopolwa go tšwa go padi
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 1 BOMOLOMO: GO BALELA GODIMO (20 meputso) barutiši ba kgopelwa go thoma mošomo wo kotareng ya mathomo gomme rekhoting e tla ba ka
Kotara ya 2)
KOTARA YA 1
GO BALA LE GO BOGELA
Bala setšweletšwa sa dingwalo mohl.
Kanegelokopana/padi
• Kahlaahlo ya kakaretṧo ya diponagalokgolo
bjalo ka: Baanegwa, tshwantṧho ya
baanegwa, thulaganyo, thulano, bokamorago,
lefelo, moanegi, morero
Magato a go bala:
Pele ga go bala (Tsebagatša setsweletšwa
/akanya ditiragalo)
• Bokamorago/tikologo
• Go lahlela dikgopolo
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
setšweletšwa)
• Morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapantṧha, lekola dikarabo)
Go bala/go bogela dibonwa tṧa
setṧweletṧwa sa tirontṧi
(mekgwanakgwana)
• Sekima
• Sekena
• Polelo ya mmele go ukama tlhalošo ya
mantšu a go se tlwaelege(khathune)ka
go ṧomiṧa mabokgoni a
Go hlaloṧa le go akanya mantšu
GO NGWALA LE GO HLAGIṦA
Ngwala taodišo:
Kanegelo/tlhaloši/kgadimo/ ngangišano
• Kgetho ya mantšu,
• Lentšu la mong le setaele
• Tlhalošo ye e kwagalago
• Segalo
• Dikgopolokgolo le dikgopolo tlaleletšo
• Mebepe ya monagano go rulaganya
dikgopolo
• Hlagiša taodišo go lekolwa
Šomiša magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala taodišo o latela magato a go
ngwala
DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
Tiišetšo ya dibopego le melao ya tšhomišo
ya polelo ya tšeo di dirilwego dibekeng tša
go feta
Mošomo wa maemo a lentšu:
• Mopeleto le paterone ya mopeleto
• Khutsofatšo
• medu, dihlogo, meselana, lefokontṧi le
lefokonolo
Mošomo wa maemo a lefoko:
• Maina, mahlaodi
• maswaodikga
• mabaka, tiro le tirwa, tlhamego ya mafoko
le makgokedi
Tšhomišo ya polelo:
Dika le diema, le pebafatṧo
• Tlotlontšu go dikamano
Polelothwii le polelotharedi,
sebopego sa mafoko, lekgokedi
Tšhomišo ya polelo ya go tsenelela:
Dika le diema le pebofatšo
Tlotlontšu ya maemo
Dipotšišo kgakollo go tšwa go mešomo ya
bana
2
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 1
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIṦA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Bala pego ya kuranta/athikele ya makasine Ditšweletšwa tša tirišano: Pego ya Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
bolela Magato a go bala: kuranta/poloko dirilwego dibekeng tša go feta
Theeletša a pego ya kuranta • Pele ga go bala (Tsebagatša Ditšweletšwa tša tirišano: Šoma ka lentšu:
• Tlhamego setšweletšwa) • Dinyakwa tša mošomo le mohuta wa Medirišo
• Diponagalo • Ka nako ya go bala (diponagalo tša setšweletšwa • Modirišogo
• Tšhomišo ya polelo setšweletšwa) • Tlhamego, setaele, ntlhatebelelo • Modirišogore
• Segalo • Morago ga go bala (araba dipotšišo, • Baamogedi ba tshedimošo, morero le • Modirišopego
• Retšistara bapetša, fapantšha, lekola dikarabo) diteng • Modirišopeelano
• Matseno le mafetšo Bala/bogela ka kwešišo (pego ya kuranta) • Kgetho ya mantšu • Modirišokgonego
Tlhagišo ya pego ya bomolomo ya pego • Sebopego sa lefoko, botelele le mohuta Šoma ka lefoko:
• Sekima
• Tšhomišo ya polelo • Melawana ya ditemana
• Sekena Mafokonolo, mafokontši, mafokofokwana,
• Retšistara • Go bala go go tseneletšego Šomiša magato a go ngwala
mabaka
• Segalo • Tšea dipheto (baanegwa, tikologo le • Go beakanya Tlhalošo ya lentšu:
• Polelo ya mmele molaetša • Go ngwala sengwalwakakanywa
Dika le diema,
5-6 • Matseno, mmele le mafetšo • Go ukama tlhalošo ya mantšu a go se • Go boeletša
• Go hlokola tlhalošo ya lentšu ka lentšu le tlhalošo ya dika,
tlwaelege
Polelo ya go ama maikutlo • Go phošolla le go hlagiša poeletšo ya medumo ya dihlaka,
• Araba dipotšišo Ngwala pego ya kuranta/poloko o latela poeletšo ya medumo ya mantšu, mothofatšo
LE magato a go ngwala Maswaodikga le mopeleto:
Theto Paterone ya mopeleto,
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto ditsebjana, lenalana
• Sebopego sa ka gare sa theto, Tlotlontšu go dikamano
dikapolelo/tshwantšhokgoplo, mošito, Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
morumokwano go seo barutwana ba se ngwadilego
• Sebopego sa ka ntle sa theto,
methalotheto, mainatheto, ditematheto,
• mongwalelo
• Tlhalošo ya seka
• Moya wo o fokago
• Morero le molaetša
MOŠOMO 2 Go ngwala taodišo (40 meputso)
Taodišo tlhaloši, taodišo kanegelo goba taodišo kgadimo
Mošomo wo o tla phethwa gare ga ngwaga

3
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 1
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIṦA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 3 Go iphetolela go dingwalwa (70 meputso)
● Setšweletšwa sa go ngwalwa (25 meputso)
● Setšweletšwa sa go bogelwa (15 meputso)
● Kakaretšo (10 meputso)
● Tlhamego ya polelo (20 meputso)
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Go bala tekakwešišo: Ngwala boitsebišophelo le lengwalo la go Tiišetšo ya dibopego le melao tšeo di
bolela Setšweletšwa sa go ngwalwa: sepedišana le bjona dirilwego dibekeng tša go feta
Go theeleletša tekakwešišo Dingwalotšhaba/padi/tiragatšo • Tlhamego ya maleba Šoma ka lentšu:
(poledišano) • Diponagalo tše bohlokwa tša • Baamogedi ba tshedimošo, morero le Mafeledi le mafetedi
• Theeletša poledišano setšweletšwa sa go ngwalwa: Bjalo ka diteng Šoma ka lefoko:
• Tšea dinoutse moanegwa, ditiro, poledišano, • Kgetho ya mantšu Thabekutu, thabenyana
• Polelo le maatla thulaganyo, • Dikgopolokgolo le dikgopolo tlaleletšo
Tlhalošo ya lentšu:
• Segalo Thulano, bokamorago, tikologo, moanegi, • Tšhomišo ya polelo
Dika le diema
• Moya wo o fokago morero • Retšistara
• Tatelano ya mafoko Maswaodikga le mopeleto:
• Araba dipotšišo Magato a go bala:
• Tšhomišo ya makopanyi go tiisa Paterone ya mopeleto,
Bomolomo: Polelo ya go se itokišetšwe • Pele ga go bala (Tsebagatša
tshwaragano dikhutsofatšo
• Kgetha hlogo ya maleba setšweletšwa)
• Šomiša mehuta ye e fapafapanego ya Tlotlontšu go dikamano
• Beakanya tshedimošo ka tlemagano • Ka nako ya go bala (diponagalo tša
mafoko, botelele le tlhamego Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
• Lemoga tlotlontšu le tlhamego ya polelo setšweletšwa)
7-8 Šomiša magato a go ngwala go seo barutwana ba se ngwadilego
tše di nepagetšego • Morago ga go bala (araba dipotšišo,
• Matseno a maleba le mafelelo bapetša, fapanya, lekola dikarabo) • Go beakanya
• Šomiša dibogelwa, methopo ya go bonwa • Go ngwala sengwalwakakanywa
Theto
le Go kwewa mo go kgonegago • Go boeletša
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto • Go hlokola
• Sebopego sa ka gare sa theto, dika tša • Go phošolla le go hlagiṧa
polelo/tshwantšhokgoplo, mošito,
Ngwala kakaretšo ya
morumokwano
kanegelokopana/setsopolwa go tšwa go
• Sebopego sa ka gare sa theto, padi
methalotheto, mainatheto, ditematheto,
• Tlhamego ya maleba
• Mongwalelo
• Baamogedi ba tshedimošo, morero le
• Tlhalošo ya seka diteng
• Moya wo o fokago • Kgetho ya mantšu
• Morero le molaetša • Dikgopolokgolo le dikgopolo tlaleletšo
• Tšhomišo ya polelo

4
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 1
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIṦA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
• Retšistara
• Tatelano ya mafoko
• Tšhomišo ya makopanyi go tiiša
tshwaragano
Šomiša magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiṧa
Ngwala kakaretšo
Setšweletšwa sa tirišano: Bala tumelelano magareng ga morekiši le Setšweletšwa sa tirišano: Lenaneothero le Tiišetšo ya dibopego le melao tšeo di
Theeletša ditherišano/ poledišano ya moreki metsotso dirilwego dibekeng tša go feta
mogala magareng ga phapoši ya taolo ya • Tlhamego • Tlhamego ya maleba Šoma ka lentšu:
megala le moreki mabapi le ngongorego ya • Tšhomišo ya polelo • Mmepe wa monagano go beakaya Makopanyi
kgwebo • Poelo ya tumelelano dikgopolo Šoma ka lefoko:
• Segalo • Bohlokwa bja tshaeno • Lentšu la mong le setaele • Tlhamego ya lefoko
• Tšhomišo ya polelo • Tšhomišo ya molao ge go na le • Segalo • Mehuta ya mafoko
• Retšistara ngongorego • Dikgopolokgolo le dikgopolotlaleletšo • Tlhamego ya dipotšišo
• Melawana Magato a go bala: • Tšhomišo ya polelo • Polelo tirišo le tirwa
• Barutwana ba tla anega poledišano gape • Pele ga go bala Tsebagatša • Retšistara
Mošomo wa maemo a lentšu:
ya mogala yeo e be go e theeleditšwe setšweletšwa) • Tatelano ya mafoko
9-10 • Šomiša makopanyi go tiiša kwano makopanyi
Go balela godimo ga go itokišetšwa • Ka nako ya go bala (diponagalo tša
• šomiša mehuta ye e fapanego ya Mošomo wa maemo a lefoko:
• Šomiša mabokgoni a go bolela bjalo setšweletšwa)
ka segalo, lebelo, pitšo le kwagatšo • Morago ga go bala (araba dipotšišo mafoko, botelele le tlhamego Tlhamego ya mafoko,
ya mantšu ya mantšu le thelelo bapetša, fapanya, lekola dikarabo) Šomiša magato a go ngwala mehuta ya mafoko
• Barutwana ba tla ikgethela Mekgwanakgwana ya go bala • Go beakanya mabotšiši
setšweletšwa sa go bala base • Go ngwala sengwalwakakanywa tiro le tirwa
• Go sekima, go sekena le go bogela
ditagatša ka phapošing • Go boeletša Tlhalošo ya lentšu:
• Go bala go go tseneletšego
• Go tšea sepheto • Go hlokola Dika le diema
• Tlhalošo ya mantšu • Go phošolla le go hlagiša Maswaodikga le mopeleto:
• Ntlhapono ya mongwad Ngwala lenaeothero le metsotso o latela Paterone ya mopeleto, khutsofatšo
magato a go ngwala
inišialisime, akronimi, klipite/ka boripana

5
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 1
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIṦA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
• Ntlha, kgopolo le tlhalošo ye e Tlotlontšu go dikamano: Polelo ya
ukangwago tumelelano le ditokomane tša semolao
Theto Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
• Diponagalo tše bohlokwa tša sereto go seo barutwana ba se ngwadilego
• Sebopego sa ka gare sa sereto,
dikapolelo/tshwantšhokgopolo,
morumokwano, mošito
• Seboopego sa ka ntle sa sereto,
methalotheto, mantšu, ditematheto
• Mongwalelo
• Tlhalošo ya seka
• Moya wo o fokago
• Morero le molaetša

Sebopego sa maleba
Go theeletša le go bolela Go bala le go bogela Go ngwala le go hlagiša Dibopego le melawana ya tšhomišo ya polelo
● Mehutahuta ya mešongwana ya go ● Magato a go bala ● Magato a go ngwala • Mehutahuta ya dibopego le
theeletša le go bolela ● Mešongwana yago balela godimo ● Ditemana melawana ya tšhomišo ya polelo
Mešongwana ya go theeletša le go bolela ye e ● Mešongwana ya tekakwešišo ● Ditšweletšwa tša tirišano
latelago melawana ya COVID-19 • Mešongwana ya dingwalo ye e theilwego ● Taodišo
go dipuku tše tharo ka semestere • Go ngwala ga boitlhamelo
KREITI YA 9 SEPEDI LELEME LA GAE KAKARETŠO YA MEŠOMO YA KELO YA SEMMUŠO: KOTARA YA 1
MOŠOMO 1 Bomolomo: Go balela godimo (20 meputso) MOŠOMO 2 Go ngwala taodišo (40 meputso) MOŠOMO 3 Go iphetolela go dingwalwa (70 meputso)
Mošomo o thomilwe ka Kotara ya 1 wa phethwa wa rekhotwa ● Setšweletšwa sa go ngwalwa (25 meputso)
ka Kotara ya 2 Taodišo tlhaloši, taodišo kanegelo goba taodišo kgadimo ● Setšweletšwa sa go bogelwa (15 meputso)
Mošomo wo o tla thongwa kotareng ya mathomo wa phethwa ● Kakaretšo (10 meputso)
le go rekhothiwa kotareng ya 2 Mošomo wo o tla phethwa gare ga ngwaga • Tlhamego ya polelo (20 meputso)

6
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9 (KOTARA YA 2)
KOTARA YA 2
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA
Theeleletša Bala setšweletšwa sa dingwalo bjk.
Theeletša kanegelo dingwalotšhaba/padi
• lemoga dikgopolokgolo le Mekgwanakgwana ya go bala
dikgopolotlaleletšo • Go bala go go tseneletšego
• tšhomišo ya polelo • Diponagalo tša setšweletšwa bjk.
• retšistara Thulaganyo, moanegwa, tikologo,
• araba dipotšišo moanegi, moya wo o fokago,
Polelo ya go itokišetšwa morero, tebelelo ya moanegi
Barutwana ba dira nyakišišo e le mošomo wa • Go ukama tlhalošo ya mantšu a go
se tlwaelegele diswantšho
go itokišetša
• Tlhamego ya polelo le setaele
• Melawana ya tlhagišo
Magato a go bala:
• Polelo ya mmele
• Matseno mmele le mafetšo • Pele ga go bala (Tsebagatša
setšweletšwa)
• Tšhomišo ya polelo
1-2 • Ka nako ya go bala (diponagalo tša
setšweletšwa)
• Morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapanya, lekola dikarabo)
Akaretša setšweletšwa seo o se badilego
Theto
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto
• sebopego sa ka gare sa theto,
dikapolelo/tshwantšhokgoplo, mošito,
morumokwano
• sebopego sa ka gare sa theto,
methalotheto, mainatheto, ditematheto
• mongwalelo
• tlhalošo ya seka
• moya wo o fokago morero le molaetša
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 1 BOMOLOMO (20 meputso) Mošomo o thomilwe ka Kotara ya 1 gomme wa tšwetšwa pele
Barutiši ba kgopelwa go thoma mošomo wo ka Kotara ya 1 gore barutwana ba tle ba lekwe ka Kotara ya 2)
GO NGWALA LE GO HLAGIŠA
Ngwala setšweletšwa sa tirišano:
Lengwalo la semmušo
• Sebopego sa maleba
• Kgetho ya mantšu
• Baamogedi ba ba lebantšwego, morero
le dikamano
• Tšhomišo ya makopanyi go tšweletša
kgokagano
• Segalo
• Dikgopolokgolo le tše di di
thekgagoTšhomišo ya mehuta ye e
fapafapanego ya mafoko, botelele le
dibopego
• Mebepe ya monagano go rulaganya
dikgopolo
Šomiša magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala lengwalo la semmušo o latela
mokgwa wa go ngwala
DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
dirilwego dibekeng tša go feta
Mošomo wa maemo a lentšu:
Medu, dihlogo le meselana, diema
Mošomo wa maemo a lefoko:
Mehuta ya mafoko,
polelotebanyi le polelotharedi, mabaka
Tlhalošo ya lentšu:
Dika le diema, thlalošo ya lentšu le tlhalošo
ya seka
Maswaodikga le mopeleto:
Ditsebjana, paterone ya mopeleto,
khutsofatšo
Tlotlontšu go dikamano
Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
go seo barutwana ba se ngwadilego
7
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go
bolela
Theeleletša tekakwešišo: Polelo ya go
gatišwa
Hlaloša mekgwanakgwana ya magato a go
theeletša
• Araba dipotšišo ka go ngwala
Go bala ga go se itokišetšwe
• tšhomišo ya lentšu, segalo le lebelo tša
maleba
• Tšhomišo ya maswaodikgwa ka nako ya
go bala
• Polelo ya mmele
• Kopantšhomahlo le babogedi
3-4
KOTARA YA 2
GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIŠA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
Bala setšweletšwa sa go ngwalwa bjk. Ngwala taodišo: Kanegelo/tlhaloši/taodišo Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
Tiragatšo/kanegelokopana/ ngangisano dirilwego dibekeng tša go feta
dingwalotšhaba • Kgetho ya mantšu, Šoma ka lentšu: Lediri
• Šoma ka go lebanya diponagalo tša • Lentšu la mong le setaele (Lefeledi le Lefetedi)
setšweletšwa sa sengwalo • Tlhalošo ya go tsenelela Šoma ka lefoko:
• Laetša kwešišo ya mathomo a • Segalo Mafokonolo, mafokontši,
thulaganyo le thulano, tšhwantšho ya
baanegwa, magomo a kgakgano, • Dikgopolokgolo le tše di di thekgago mafokofokwana, mabaka
• Mebepe ya monagano go rulaganya Tlhalošo ya lentšu:
bokamorago, tikologo, karolo ye e
kgathwago ke moanegi, morero le dikgopolo • Dika le diema
tharollo/ mafetšo, mošomo mošomo wa • Hlagiša taodišo go lekolwa • Tlhalošo ya ntšu ka ntšu, thlalošo
moanegi, morero, mafetšo le mafelelo Šomiša magato a go ngwala ya seka, mothofatšo
Magato a go bala • Go beakanya Maswaodikga le mopeleto:
• Pele ga go bala (Tsebagatša • Go ngwala sengwalwakakanywa Paterone ya mopeleto,
setšweletšwa) • Go boeletša ditsebjana, lenalana
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša • Go hlokola Tlotlontšu go dikamano
setšweletšwa)
• Go phošolla le go hlagiša Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
• Morago ga go bala (araba dipotšišo, go seo barutwana ba se ngwadilego
bapetša, fapanya, lekola dikarabo) Ngwala taodišo o latela magato a go
ngwala
Bala/bogela setšweletšwa mohl. Athikele
ya kuranta/ makasine go hwetša
tshedimošo le go kwešiša
Mekgwanakgwana ya go bala Tekakwešišo
Temana go tšwa ka gare ga puku
• Sekima le Sekena
• Go bala go go tseneletšego
• Maikemišetšo le baamogedi
• Go ukama tlhalošo le diphetho
• Ntlha le kgopolo
• Efa kgopolo ya gago
• Tlhalošo ya mantšu a go se tlwaelege
• Laetša polelo yeo e jabetšago
Akaretša setšweletšwa
8
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
KOTARA YA 2
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Bala setšweletšwa sa dingwalo bjk.
bolela padi/kanegelokopana/dingwalotšhaba
Theeletša setšweletšwa sa bomolomo • Šedi ya go ikgetha go setšweletšwa sa
bjalo ka go ngwalwa diponagalo tša
potšišotherišano/polelo/go anega kanego setšweletšwa
go leka kwešišo • Laetša kwešišo ya kgodišoya
• Tšea dinoutse ka nako ya go theeletša thulaganyo le thulano, tshwantšho ya
baanegwa, sehloa, bokamorago
• Theeletša ka tsinkelo
/lefelo/mošomo mošomo wa moanegi,
Tshekaseko ya bomolomo (ya go etelwa
morero, mafetšo lemafelelo
pele ke morutiši)
Magato a go bala:
• Dira kahlaahlo ya setšweletšwa sa
• Pele ga go bala (Tsebagatša
bomolomo
• Go šielana setšweletšwa)
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
• Mantšu a go iphetolela go seo mmoledi
setšweletšwa)
a se bolelago
• Morago ga go bala (araba dipotšišo,
• Melawana
bapetša, fapanya, lekola dikarabo)
5-6 Theto
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto
• sebopego sa ka gare sa theto,
dikapolelo/tshwantšhokgoplo, mošito,
morumokwano
• sebopego sa ka gare sa theto,
methalotheto, mainatheto, ditematheto,
• mongwalelo
• tlhalošo ya seka
• moya wo o fokago
• morero le molaetša
Go balela/go bogelela kwešišo
(šomiša setšweletšwa sa go mgwalawa
goba setšweletšwa sa go bogelwa bjalo ka
khathune)
• Sekima
• Sekena
• Go bala go go tseneletšego
GO NGWALA LE GO HLAGIŠA
Ditšweletšwa tša tirišano: Pego
• Dinyakwa tša mošomo le mohuta
wa setšweletšwa
• Sebopego, setaele, nthlatebelelo
• Batheeletši bao ba ukangwago
maikemišetšo le dikamano
• Kgetho ya mantšu
• Tlhamego ya lefoko, botelele le
mohuta
• Melawana ya ditemana
• Mebepe ya monagano go
rulaganya dikgopolo
Šomiša magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala lengwalo la semmušo o latela
magato a ago ngwala
DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
dirilwego dibekeng tša go feta
Mošomo wa maemo a lentšu:
Medu, dihlogo le meselana,
diema
Šoma ka lefoko:
Tlhalošo ya temana, temana ya matseno,
temana ya mafetšo, mabaka: Sebopego sa
lefoko, mehuta ya mafoko
Tlhalošo ya lentšu:
Dika le diema, thlalošo ya lentšu le tlhalošo
ya seka
Maswaodikga le mopeleto:
Ditsebjana, paterone ya mopeleto,
khutsofatšo
Tlotlontšu go dikamano
Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
go seo barutwana ba se ngwadilego
9
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 2
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIŠA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
• Go dira dikakanyo (moanegwa, tikologo,
lefelo, molaetša)
• Ukama tlhalošo ya mantšu a go se
tlwaelege
• Polelo ya go ama maikutlo
Boeletša SEBOPEGO SA kakaretšo
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 4 (E ngwalwa pele ga moleko)
Setšweletšwa sa tirišano: 20 meputso (2 tše di kopana goba 1 se se telele) Lenaneothero le metsotso/pego/lengwalo la semmušo/athikele ya kuranta/bloko
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Bala pego ya kuranta/makasine Setšweletšwa sa tirišano mohl. Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
bolela Mekgwanakgwana ya go bala Athikele ya kuranta/ya makasine dirilwego dibekeng tša go feta
Theeletša a pego ya kuranta • Go bala go go tseneletšego • Sebopego sa maleba Mošomo wa maemo a lentšu:
• Tlhamego • Diponagalo tša setšweletšwa bjk. • Maikemišetšo Medu, dihlogo le meselana
• Diponagalo Thulaganyo, moanegwa, • Dikgopolokgolo le tše di di thekgago Diema
• Tšhomišo ya polelo tikologo, moanegi, moya wo o fokago, • Tatelano le kwešišego ya mafoko Mošomo wa maemo a lefoko:
• Segalo morero, • Šomiša makopanyi go tliša kwano Mehuta ya mafoko,
• Retšistara tebelelo ya moanegi • Tšhomišo ya mehuta ye e fapafapanego polelotebanyi le polelotharedi, mabaka
• Go ukama tlhalošo ya mantšu a go se ya mafoko, botelele le tlhamego
• Matseno le mafetšo Tlhalošo ya lentšu:
tlwaelege • Mebepe ya monagano go rulaganya
Tlhagišo ya pego ya bomolomo ya pego dikgopolo • Dika le diema, thlalošo ya lentšu le
• Tšhomišo ya polelo • Tlhalošothwii le tlhalošo ye e ukangwago tlhalošo ya seka
Šomiša magato a go ngwala
7-8 • Retšistara Magato a go bala: • Poeletšo ya ditumanoši, poeletšo
• Pele ga go bala (Tsebagatša setšweletšwa) • Go beakanya ya ditumammogo
• Segalo • Go ngwala sengwalwakakanywa
• Polelo ya mmele • Ka nako ya go bala (diponagalo tša Maswaodikga le mopeleto:
• Go boeletša
setšweletšwa) Ditsebjana, paterone ya mopeleto,
• Matseno mmele le mafetšo • Go hlokola
• Morago ga go bala (araba dipotšišo, khutsofatšo
• Go phošolla le go hlagiša
bapetša, fapanya, lekola dikarabo) Tlotlontšu go dikamano
Ngwala athikele ya kuranta/makasine
Theto Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto go seo barutwana ba se ngwadilego
• Sebopego sa ka gare sa theto,
dikapolelo/tshwantšhokgoplo, mošito,
morumokwano
• Sebopego sa ka gare sa theto,
methalotheto,
mainatheto, ditematheto,
10
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 2
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIŠA DIBOPEGO LE MELAO YA TṦHOMIṦO YA
POLELO
• Mongwalelo
•Tlhalošo ya seka
• Moya wo o fokago
• Morero le molaetša
Go balela/go bogelela kwešišo
(šomiša pego ya kuranta)
• Sekima
• Sekena
• Go bala go go tseneletšego
• Go dira dikakanyo (moanegwa, tikologo,
lefelo, molaetša)
• Ukama tlhalošo ya mantšu a go se
tlwaelege
• Polelo ya go ama maikutlo
• Araba dipotšišo
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 5 Moleko: MOLEKO WA GARE GA NGWAGA
Go iphetolela go dingwalwa (70 MEPUTSO)
9-10 ● Setšweletšwa sa go ngwalwa/setšweletšwa sa go se ngwalwe (25 Meputso)
● Setšweletšwa sa go bogelwa (15 Meputso)
● Kakaretšo (10 Meputso)
Tlhamego ya polelo le melawana (20 Meputso)

11
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

MEŠOMO YA KELO YA SEMMUŠO

(KELO YA KAGO E TŠWELA PELE)
Go theeletša le go bolela Go bala le go bogela Go ngwala le go hlagiša Dibopego le melawana ya tšhomišo ya polelo
● Mehutahuta ya mešongwana ya go ● Magato a go bala ● Magato a go ngwala • Mehutahuta ya dibopego le
theeletša le go bolela ● Mešongwana yago balela godimo ● Ditemana melawana ya tšhomišo ya polelo
Mešongwana ya go theeletša le go bolela ● Mešongwana ya tekakwešišo ● Ditšweletšwa tša tirišano
ye e latelago melawana ya COVID-19 Mešongwana ya dingwalo ye e theilwego ● Taodišo
go dipuku tše tharo ka semestara • Go ngwala ga boitlhamelo
KREITI YA 9 SEPEDI LELEME LA GAE KAKARETŠO YA KELO YA MEŠOMO YA SEMMUŠO KOTARA YA 2

MOŠOMO 1 MOŠOMO 4 MOŠOMO 5: Moleko

Bomolomo (20 meputso) Go ngwala (20 meputso) E ngwalwa pele ga moleko Go iphetolela go dingwalwa (70 MEPUTSO)
Mošomo wa bomolomo o thomilwe ka kotara ya 1 wa rekhotwa Setšweletšwa sa tirišano (2 tše di kopana goba 1 se se telele) ● Setšweletšwa sa go ngwalwa/ setšweletšwa sa go se
ka kotara ya 2 20 meputso ngwalwe (25 Meputso)
● Setšweletšwa sa go bogelwa (15 Meputso)
● Kakaretšo (10 Meputso)
• Tlhamego ya polelo le melawana (20 Meputso)

12
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9 (KOTARA YA 3)
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go
bolela
Theeletša poledišano magareng ga batho
ba babedi gomme le e ahlaahle (E etelelwa
pele ke morutiši)
• Sebopego le tšweletšo ya dintlha
• Go šomiša mabokgoni a go rerišana go
fihlelela kwano
• Setaele sa polelo
Go bala ga go se itokišetšwe
• Tšhomišo ya maleba ya lentšu, segalo le
lebelo
• Tšhomišo ya maswaodikgwa ka nako ya
go bala
• Polelo ya mmele
• Kopantšhomahlo le babogedi
1-2
KOTARA YA 3
GO BALA LE GO BOGELA
Bala setšweletšwa sa dingwalo bjk.
Tiragatšo
• Šedi ya go ikgetha go setšweletšwa sa go
ngwalwa diponagalo tša setšweletšwa
• Laetša kwešišo ya kgodišo
ya thulaganyo le thulano, tshwantšho ya
baanegwa,
sehloa, bokamorago /tikologo/mošomo
wa moanegi, morero, mafetšo le mafelelo
Magato a go bala:
• Pele ga go bala (Tsebagatša setšweletšwa)
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
setšweletšwa)
• Morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapanya, lekola dikarabo)
Go bala go leka kwešišo: setšweletšwa sa
go bogelwa – khathune
• Go sekima go hwetša dikgopolokgolo
• •Go sekena go hwetša
dikgopolotlaleletšo
• Dira dikakanyo
• Akanya tlhalošo ya mantšu ao o sa a
tsebego gammogo le diswantšho
• Lekodišiša gape gore o kgone go
kwešiša
• Khuetšo ya kgetho goba ya tlogelo go
tlhalošo ya setšweletšwa
• Khuetšo ya polelo ya go iphihla le
tšhomišo ya dipotšišo tša go se nyake
dikarabo
• Seabe sa go tlišwa ke dithekniki tša go
bonwa ka mahlo
GO NGWALALE GO HLAGIŠA
Setšweletšwa sa tirišano bjk. Poledišano
• Kgetho ya mantšu
• Lentšu la mong le setaele
• Tlhalošo ya go tsenelela
• Segalo
• Dikgopolokgolo le tše di di thekgago
• Mebepe ya monagano go rulaganya
dikgopolo
Šomiša magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala poledišano o latela magato a go
ngwala
DIBOPEGO LE MELAWANA YA
TŠHOMIŠO YA POLELO
Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
dirilwego dibekeng tša go feta
Šoma ka mantšu:
Maina a tlhago le mainakgopolo mahlaodi,
makopanyi
Šoma ka mafoko:
Polelo, lebaka, mohuta wa lefoko, mohuta wa
ditemana, lentšu, dithabe le dikafoko
Tlhalošo ya lentšu:
Diparonimi, dipolisemi, dihomonimi,
tumatshwano (mantšu ao a bitšwago go
swana eupša a fapana ka tlhalošo)
Mopeleto le maswaodikgwa:
dipaterone tša mopeleto
Tlotlontšu go dikamano
Kgopamollo ya thutapolelo go tšwa go seo
barutwana ba se ngwadilego
13
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go
bolela. Go theeletša le go tšea karolo
kahlaahlong ya protšeke. Protšeke e tla
ahlaahlwa le go hlalošwa ka phapošing
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go
bolela
Theeletša le go tšea karolo dikahlaahlong
tša protšeke. Dipotšišo tša go
hlahla/ahlaahlang maikemišetšo a
protšeke (E etelelwa pele ke morutiši)
Dihlogo di tla ahlaahlwa le go hlalošwa ke
morutiši ka phapošing
• Theeletša morutiši ge a laetša mokgwa
wa maleba wa go dira dinyakišišo tša
dingwalo tše filwego
• Go theeletša le go ngwala dinoutse ka
tshedimošo ya protšeke
3-4
a) Hlaloša dinyakišišo
b) Hlama dipotšišo tše 8–10 tšeo di tla
thušago barutwana ka dinyakišišo
mekgwa:
• Ditaelo
• Hlaloša magato a fapafanego a protšeke
• Go botšiša le go araba dipotšišo
•Go abelana dikgopolo le dikakanyo go dira
kgetho
KOTARA YA 3
GO BALA LE GO BOGELA
• Ditšweletšwa tša dingwalo
terama/papadi
• Setšweletšwa sa dingwalo:
Terama/papadi
• Diponagalo tše bohlokwa tša
ditšweletšwa tša dingwalo bjalo ka
moanegwa, tiragalo, poledišano,
thulaganyo, thulano, bokamorago,
tikologo, moanegi, morero
• Magato a go bala
• Pele ga go bala (Tsebagatša
setšweletšwa)
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
setšweletšwa)
• Ka morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapantšha, lekola karabo
• Bala tshedimošo o lebeletše dihlogo le
dingwalo tše kgethilwego
• Kgetha tshedimošo ya maleba ya
protšeke (Efa barutwana didirišwa tšeo
ba tlago di šomiša/barutwana ba itlele le
didirišwa tša bona)
• Mekgwanakgwana ya go bala:
• Go sekima le go sekena, setšweletšwa
sa go bogelwa
• Go bala ka go tsenelela
• Go tšea sephetho
• Tlhalošo ya mantšu a maswa /dikafoko
• Ntlhapono ya mongwadi
• Ntlha le kgopolo
• Tlhalošo ye e ukangwago
• Go balela kwešišo le
mekgwanakgwana ya go bala
ditšweletšwa tša go bogelwa
GO NGWALALE GO HLAGIŠA
Šomiša dithalwa tša go fapana go
beakanya nyakišišo (Protšeke)
Didirišwa di sepelelane le protšeke
Kgetha o be o hlame foreimi ya maleba yeo e
sepelelanago le protšeke
Šomiša magato a a latelago:
• Kgetha tshedimošo ya maleba
• Ngwala ka mantšu a gago
• Kgetha foreimi ya maleba ya mošomo
wa protšeke yeo e tla dirwago
• Šomiša thutopolelo ya maleba
• Sengwalo se sengwe le se sengwe se
swanetše go sepelelana le tšhomišo ya
polelo ya sona
Hlama foreimi yeo e nyakegago ya go
ngwala mošomo wa protšeke
DIBOPEGO LE MELAWANA YA
TŠHOMIŠO YA POLELO
Tiišetšo ya dibopego tša polelo le
melawana tšeo dirilwego dibekeng tše di
fetilego
Šoma ka lentšu:
Mantšu a maswa le dikafoko tše fapanego
tša setšweletšwa
Šoma ka lefoko:
• Polelo, mabaka, mehuta ya mafoko
• Mehuta ya ditemana, lentšu
dikarolo tša polelo
Tlhalošo ya lentšu
Tlhalošothwii le tlhalošo ya seka, tlhalošo ye
e ukangwago, tšhomišo ya polelo yeo e
tseneletšego polelo ya sehlopha
Maswaodikga le mopeleto
Paterone ya mopeleto
Tlotlontšu ye e nyakegago go ya ka sererwa
Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
go seo barutwana ba se ngwadilego
14
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 3
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALALE GO HLAGIŠA DIBOPEGO LE MELAWANA YA
TŠHOMIŠO YA POLELO
• Go sekima go hwetša dikgopolokgolo
• Go sekena go hwetša
dikgopolotlaleletšo
• G dira dikakanyo
• Akanya tlhalošo ya mantšu a sa
tlwaelegago le diswantšho
• Go boeletša go gatelela kwešišo
• Khuetšo ya kgetho goba ya tlogelo go
tlhalošo ya sešweletšwa
• Khuetšo ya polelo ya dika le tšhomišo ya
dipotšiso tša go se nyake dikarabo
• Seabe sa go tlišwa ke dithekniki tša go
bonwa ka mahlo
• Tšweletšo le kgetho ya tshedimošo ka
dithalwa, goba mmepe wa monagano
• •Se tšwe setšweletšweng se kgethilwego
sa protšeke
• Beakanya tshedimošo yeo e tla
šomišwago go ngwala setšweletšwa

KELO YA SEMMUŠO: MOŠOMO 6: GO NGWALA PROTŠEKE

Legato 1: Dinyakišišo (Barutwana ba dira dinyakišišo)
(20 meputso)

15
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 3
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALALE GO HLAGIŠA DIBOPEGO LE MELAWANA YA
TŠHOMIŠO YA POLELO
Go ngwala – Protšeke ya dingwalo Go balela tshedimošo Tlhagišo ya protšeke go ya ka sengwalo se Tiišetšo ya dibopego tša polelo le
Kahlaahlo (Morutiši o tla etelela pele Tlhagišo ya protšeke mohl, tlhagišo ka kgethilwego melawana tšeo dirilwego dibekeng tše di
dinyakšišo tša protšeke khomphuthara, koša, poeletšo bj bj Tlhagišo ya protšeke fetilego
● Magato Diponagalo tše bohlokwa: Moanegwa, tiro, • Tlhamego le diponagalo tša maleba tša Šoma ka lentšu: Mainagohle le mainaina,
● Morero poledišano, thulaganyo, thulano, protšeke matlema
● Mokgwa bokamorago, tikolgo, moanegi, • Beakanya diteng (mmepe wa Šoma ka lefoko: Mabaka, mafoko, diema le
● Ditaelo le tše letetšwego morero monagano) dika, mahlaodi le mahlathi
Poeletšo ya mehuta ya ditšwelettšwa • Digopolokgolo le dikgopolotlaleletša Tlhalošo ya lentšu: Mahlalošetšagotee,
(Dingwalo tšeo di rutilwego (Kotara ya 1 le 2) • Tlhamego ya ditemana malatodi, homonimi
Magato a go bala • Tatelano ya maleba ya ditemana go Maswaodikga le mopeleto: Paterone ya
tšweletša kwano mopeleto, maswaodikga le dikhutsofatšo
• Pele ga go bala (Tsebagatša
setšweletšwa) • Tšhomišo ya makopanyi go tšweletša Tlotlontšu go dikamano
5-6 kwano
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša Kgopamollo ya thutapolelo go tšwa go seo
setšweletšwa) • Tšhomišo ya polelo barutwana ba se ngwadilego
• Ka morago ga go bala (araba dipotšišo, Tsepelela go magato a go ngwala
bapetša, fapantšha, lekola karabo • Beakanya
Mekgwanakgwana ya go bala: • Sengwalwakakanywa
• Sekima le go sekena setšweletšwa sa • go boeletša
go bonwa • go hlokola
• Go tšea sephetho • Go phošolla le go hlagiša
• Tlhalošo ya mantšu
• Ntlhapono ya mongwadi
• Ntlha le dikgopolo
• Tlhalošo ye e ukangwago
KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 6: GO NGWALA PROTŠEKE
Legato 2: Go ngwala (Barutwana ba ngwala diprotšeke)
(30 meputso)
• Peakanyo/pele ga go ngwala protšeke
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla
• Go hlagiša

16
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 3
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALALE GO HLAGIŠA DIBOPEGO LE MELAWANA YA
TŠHOMIŠO YA POLELO
KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 7
GO NGWALA PROTŠEKE
• Tlhagišo ya bomolomo ya protšeke (20 meputso)
Thoma mošomo wa bomolomo ka Kotara ya 3 go netefatša gore barutwana ka moka ba elwa ka kotare ya 4
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Go bala/go bogelela kwešišo Ngwala taodišo (setšweletšwa sa Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
bolela (Setšweletšwa sa go bonwa le sa go Khomphutara) tšeo di theilwego mo dirilwego dibekeng tša go feta
Tlhagišo ya bomolomo ka setšweletšwa se ngwalwa) dingwalong tše di rutilwego: Šoma ka mantšu:
kgethilwego sa protšeke: Kanegelo/tlhaloši/
Mekgwanakgwana Mahlaodi
• Tšhomišo ya polelo Kgadimo/ngangišano
Go sekima go hwetša dikgopolokgolo Šoma ka mafoko:
taodišo/poroutshara/papatšo/poloko
• Retšistara • Go sekima go hwetša dikgopolokgolo Temana ya tlhalošo, kgetho ya ditemana,
• Diponagalo le tlhamego ya maleba
• Segalo • Go sekena go hwetša dikgopolotlaleletšo karogano ya ditemana
• Beakanya diteng
• Polelo ya mmele • Dira dikakanyo • Kgopolokgolo le kgopoltlaleletšo Tlhalošo ya lentšu:
• Matseno le mafetšo • Go tšea diphetho le tlhalošo ya mantšu a sa • Ditemana le thutapolelo Lentšu le tee goba sekafoko
tsebegego gammogo le diswantšho • Tatelano le tšwetšo pele ya ditemana go Mopeleto le maswaodikgwa:
• Mantšu le diswantšho tšweletša kwano Paterone ya mopeleto
•Dikgopolokgolo le dikgopolotlaleletšo • Makopanyi go tsweletša kwano Tlotlontšu go dikamano
• Khuetšo ya kgetho goba ya tlogelo go • Tšhomišo ya polelo Kgopamollo ya thutapolelo go tšwa
7-8 tlhalošo ya setšweletšwa • Kgetho ya mantšu mešomong ya barutwana
• Khuetšo ya polelo ya go iphihla le tšhomišo • Lentšu la mong le setaele
ya dipotšišo tša go se nyake dikarabo • Segalo
• Go tšea sephetho • Go beakanya le go rulaganya dikgopolo
• Mafetšo tše kwanago
• Tlhagiša taodišo (setšweletšwa) sa kelo
Kakaretšo ya setšweletšwa
Šoma ka magato a go ngwala
Theto
• Go beakanya
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Sebopego sa ka gare sa sereto,
• Go boeletša
dikapolelo/tshwantšhokgopolo,
morumokwano, mošito, sebopego sa ka • Go hlokola
ntle sa sereto, methalotheto • Go phošolla le go hlagiša
Mantšu, ditematheto, mongwalelo, tlhalošo ya Ngwala taodišo (Setšweletšwa sa
seka, moya wo o fokago, morero le molaetša khomphutara) seo se theilwego go
dingwalo tšeo di rutilwego

17
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go
bolela
Go anega kanego
• Ela šedi go: bokgoni bja go bolela,
segalo, pitšo ya mantšu,
kopantšhomahlo,
• Melawana le diponagalo of kanegelo
Go balela godimo ga go itokišetšwa
• Tšhomišo ya maleba ya lentšu, segalo le
lebelo, kwagatšo ya lentšu,
pitšo ya mantšu, thelelo
9-10
KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 8
BOIPHETOLELO GO DINGWALO (30 MEPUTSO)
• Sereto (kgapeletšo) (10 meputso)
• Terama/padi (10 meputso)
• Dikanegelokopana/dingwalotšhaba
(10 meputso)
KOTARA YA 3
GO BALA LE GO BOGELA
Bala setšweletšwa sa dingwalo bjalo ka
tiragatšo
• Diponagalo tše bohlokwa tša
setšweletšwa sa dingwalo: Bjalo ka
moanegwa, ditiro, poledišano,
thulaganyo,
thulano, bokamorago, tikologo, moanegi,
morero
Magato a go bala:
• Pele ga go bala (Tsebagatša
setšweletšwa)
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
setšweletšwa)
• Morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapanya, lekola dikarabo)
• Theto
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto
• sebopego sa ka gare sa theto, dika tša
• polelo/tshwantšhokgoplo, mošito,
morumokwano
• Sebopego sa ka gare sa theto,
methalotheto,
Mainatheto, ditematheto, mongwalelo,
tlhalošo ya seka, moya wo o fokago, morero
le molaetša
GO NGWALALE GO HLAGIŠA
Ditšweletšwa tša tirišano bjk. diemeile:
• Sebopego sa maleba
• Maikemišetšo
• Dikgopolokgolo le tše di di thekgago
• Tšhomišo ya polelo
• Retšistara
• Tatelano le kwešišego ya mafoko
• Šomiša makopanyi go tliša kwano
• •Šomiša mehuta ya go fapafapana ya
mafoko, botelele, tlhamego/sebopego
Šomiša magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala emeile
DIBOPEGO LE MELAWANA YA
TŠHOMIŠO YA POLELO
Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
dirilwego dibekeng tša go feta
Šoma ka mantšu:
• Madiri, mabotšiši, mašupi, diema
Šoma ka mafoko:
Tshepetšo, tatelano ya maleba go ya ka
bohlokwa bja mafoko, temana ya mafetšo
Tlhalošo ya lentšu:
Lentšu le tee sebakeng sa sekafoko
Mopeleto le maswaodikgwa:
Paterone ya mopeleto
Tlotlontšu go dikamano
Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
go seo barutwana ba se ngwadilego
18
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

MEŠONGWANA YA KELOKAGO
(Kelo ya go ithuta e tšwela pele)
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go bolela Mešongwana ya go bala le go bogela Mešongwana ya go ngwala le go hlagiša Mešongwana ya dibopego le melao ya
• Mehlwaela ya go theeletša le go bolela ya • Magato ago ngwala tšhomišo ya polelo
go ngwala protšeke kotara ya 3 • Se lebale mošomo wa protšeke • Go ngwala protšeke • Mehlwaela ya mešongwana ya dibopego
kotareng ya boraro • Moleko wa kotara wa dingwalo le melao ya tšhomišo ya polelo
• Mešongwana ye meraro ya dingwalo
tše kgethilwego mo semestereng
KREITI YA 8 SEPEDI LELEME LA GAE KAKARETŠO YA KELO YA SEMMUŠO MEŠOMO: KOTARA YA 3
KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 6: GO NGWALA PROTŠEKE KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 7 KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 8
• Dinyakišišo le go ngwala protšeke (20 + 30 = 50 GO NGWALA PROTŠEKE GO IPHETOLELA GO DINGWALO
meputso) • Tlhagišo ya bomolomo ya protšeke (20 meputso) (30 MEPUTSO)
Thoma mošomo wa bomolomo ka Kotara ya 3 go netefatša • Theto (kgapeletšo) (10 meputso)
gore barutwana ka moka ba elwa ka kotara ya 4 • Terama/padi (10 meputso)
• Dikanegelokopana/
dingwalotšhaba (10 meputso)

19
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9 (KOTARA YA 4)
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA
Tekakwešišo ya go theeletšwa
• Iphetolele ka tsinkelo go ditšweletšwa
tše di fapafapanego tša dingwalo
Theeleletša tshedimošo yeo e
ikgethilego
• Theeletša le go ipshina ka dithai le
direrwa
• Araba dipotšišo
Bomolomo: Polelo ya go se itokišetšwe
Kgetha hlogo ya maleba
• beakanya tshedimošo ka tlemagano
• lemoga tlotlontšu le tlhamego ya polelo
tše di nepagetšego
1-2 • matseno a maleba le mafelelo
• šomiša dibogelwa, methopo ya go
bonwa le go kwewa mo go kgonegago
KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 7: Letlakala la 3
BOMOLOMO: (20 meputso)
• Bomolomo bja porotšeke
Barutiši ba thoma go ngwadiša bana kotareng ya 3 go netefatša gore bana ka moka ba ngwadile mafelelong a kotara ya 4 gomme meputso ya rekhotiwa
KOTARA YA 4
GO BALA LE GO BOGELA
Go bala tekakwešišo:
Setšweletšwa sa go ngwalwa:
Dingwalotšhaba/padi/tiragatšo
• Diponagalo tše bohlokwa tša
setšweletšwa sa go ngwalwa: Bjalo ka
moanegwa, ditiro, poledišano,
thulaganyo,
thulano, bokamorago, tikologo, moanegi,
morero
Magato a go bala:
• Pele ga go bala (Tsebagatša
setšweletšwa)
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
setšweletšwa)
• Morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapanya, lekola dikarabo)
Theto
• Diponagalo tše bohlokwa tša theto
• sebopego sa ka gare sa theto, dika tša
polelo/tshwantšhokgoplo, mošito,
morumokwano
• sebopego sa ka gare sa theto,
methalotheto, mainatheto, ditematheto,
• mongwalelo
• tlhalošo ya seka
• moya wo o fokago
• morero le molaetša
GO NGWALA LE GO HLAGIŠA
Ngwala lengwalo la go sepedišana le la
kgopelo ya mošomo le lenaneophelo
• Sebopego sa maleba
• Batheeletši bao ba ukangwago,
maikemišetšo le dikamano
• Kgetho ya mantšu
• Dikgopolokgolo le tše di di thekgago
• Tšhomišo ya polelo
• Retšistara
• Tatelano le kwešišego ya mafoko
• Šomiša makopanyi go tliša kwano
• Šomiša mehuta ya go fapafapana ya
mafoko, botelele, tlhamego/sebopego
Tsepelela go magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiṧa
Ngwala boitsebišophelo le lengwalo la go
sepedišana le bjona
DIBOPEGO LE MELAWANA YA TṦHOMIṦO
YA POLELO
Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
dirilwego dibekeng tša go feta
Šoma ka mantšu:
Madiri
Šoma ka mafoko:
Polelo thwii le polelo tharedi, tiro le tirwa
Tlhalošo ya mantšu:
Tlhalošo tše ntši, go khutša, poeletšo ya se
hlokagale, polelo ya sehlopha
Mopeleto le maswaodikga:
Can this be abullet list?
Tlotlontšu go dikamano
Tlotlontšu go dikamano
Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
go seo barutwana ba se ngwadilego
20
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9
KOTARA YA 4
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Bala setšweletšwa sa dingwalo:
bolela kanegelokopana/
Tekakwešišo ya go theeletšwa (šomiša tiragatšo
poledišano ya go gatišwa) • Diponagalo tše bohlokwa tša setšweletšwa
• Theeletša poledišano sa dingwalo: Bjalo ka moanegwa, ditiro,
• Tšea dinoutse poledišano, thulaganyo,
thulano, bokamorago, tikologo, moanegi,
• Poelo le maatla
• Segalo morero
• Moya wo o fokago Magato a go bala:
• Matseno le mafetšo • Pele ga go bala (Tsebagatša
• Araba dipotšišo setšweletšwa)
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša
Tshekatsheko ya bomolomo (ya go etelwa
pele ke morutiši) setšweletšwa)
3-4
• Batšeakarolo • Morago ga go bala (araba dipotšišo,
bapetša, fapanya, lekola dikarabo)
• Melawana ya poledišano/waamo
• Go tšea karolo ka go šielana Tekakwešišo ya go balwa/ bogelwa:
• Tšhomišo ya polelo (Setšweletšwa sa go bonwa goba sa
• Go se kwane ka dikgopolo kopanong mahlakorentši go swana le diswantšho tša
• Matseno le mafetšo go thalwa goba papatšo)
• • Dihlopha di boledišana ka • Sekena, sekima, bopa
dihlogo/direrwa tšeo di gogago kgahlego seswantšhokgopolo
• Go bala go go tseneletšego
• Dira dikakanyo
• Tlhalošo ya mantšu
• Ntlhapono ya mongwadi
• Ntlha le kgopolo
• Tlhalošo yeo e ukangwago
Mekgwanakgwana ya go theeletša le go Bala setšweletšwa bjk.
bolela Tiragatšo/kanegelokopana/
Go balela godimo ga go itokišetšwa • Šedi ya go ikgetha go setšweletšwa sa
• Šomiša mabokgoni a maleba a go bolela go ngwalwa diponagalo tša
bjalo ka segalo, lebelo, kwagatšo ya lentšu, setšweletšwa
5-6
pitšo ya mantšu, thelelo • Laetša kwešišo ya kgodišo
• ya thulaganyo le thulano, tshwantšho ya
baanegwa,
GO NGWALA LE GO HLAGIŠA
Setšweletšwa sa tirišano bjk.
Ditšhupetšo/ditaelo/
• Sebopego sa maleba
• Beakanya diteng (mmepe wa
monagano)
• Dikgopolokgolo le tše di di thekgago
• Melawana ya ditemana
• Šomiša tatelano ye botse ya ditemana
go netefatša kgokagano
• Šomiša makopanyi go netefatša
kgokagano
• melawana ya polelo
Šoma ka magato a go ngwala
• Go beakanya
• Go ngwala sengwalwakakanywa
• Go boeletša
• Go hlokola
• Go phošolla le go hlagiša
Ngwala setšweletšwa sa ditaelo
Setšweletšwa sa tirišano: Bophelo bja
mohu
• Sebopego sa go nepagala
• Maikemišetšo
• Dikgopolokgolo le dikgopolotlaleletšo
• Tšhomišo ya polelo
• Retšistara
• Tatelano ye botse ya mafoko
DIBOPEGO LE MELAWANA YA TṦHOMIṦO
YA POLELO
Mošomo maemong a lentšu: Madiri
Mošomo maemong a lefoko: Polelotebanyi le
polelotharedi, polelotiriši le polelotirišwa
Tlhalošo ya lentšu: Go se kwešišege, go
hloka mohola, poeletšo ya go se nyakege,
totolotši (poeletšo ya hlalošo ka go bušeletša
mantšu a go fapana) polelo ya go bolelwa ke
sehlopha se šomago mošomo le itšeng
Maswaodikga le mopeleto: Dipaterone tša
mopeleto
Tlotlontšu go dikamano
Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
go seo barutwana ba se ngwadilego
Tlotlontšu go dikamano
Tlotlontšu go dikamano Mošomo phošollo
wa thutapolelo go tšwa go seo barutwana
ba se ngwadilego
Tiišetšo ya dibopego le melawana tšeo di
dirilwego dibekeng tša go feta
Šoma ka lentšu:
Madiri, maina
Šoma ka lefoko: Tlhalošo, lebaka le phetho
Tlhalošo ya lentšu:
21
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 4
DIBOPEGO LE MELAWANA YA TṦHOMIṦO
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIŠA
YA POLELO
Poledišano (ya go etelwa pele ke morutiši) • sehloa, bokamorago, lefelo, mošomo • Šomiša makopanyi go netefatša Go šuta ga hlalošo lentšu le tee sebakeng sa
Tšea sephetho ka seemo le sererwa sa • mošomo wa moanegi, morero, mafetšo kgokagano sekafoko
maleba le • Šomiša mehuta ya go fapafapana ya Maswaodikga le mopeleto:
• Melawana ya go bolela • mafelelo mafoko, botelele, tlhamego/sebopego Paterone ya mopeleto
• Polelo le maatla Magato a go bala: Šoma ka magato a go ngwala Tlotlontšu go dikamano
• Ditaetšo tša phapano • Pele ga go bala (Tsebagatša • Go beakanya Mošomophošollo wa thutapolelo go tšwa
setšweletšwa) • Go ngwala sengwalwakakanywa go seo barutwana ba se ngwadilego
• Ka nako ya go bala (diponagalo tša • Go boeletša
setšweletšwa) • Go hlokola
• Morago ga go bala (araba dipotšišo, • Go phošolla le go hlagiša
bapetša, fapanya, lekola dikarabo) • Ngwala bophelo bja mohu goba
Bala/bogela setšweletšwa bjk. Kuranta, sengwalwakeno ka go latela magato a
makasine wa kwešišo le tekakwešišo go ngwala
Mekgwanakgwana ya go balela kwešišo
(temana go tšwa pukung)
• Sekima le Sekena
• Go bala go go tseneletšego
• Maikemišetšo le baamogedi
• Go ukama tlhalošo le diphetho
• Ntlha le kgopolo
• Efa kgopolo ya gago
• Tlhalošo ya mantšu a go se tlwaelege
• Laetša polelo yeo e jabetšago
Akaretša setšweletšwa
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 9 GO NGWALA (20 Meputso) E ngwalwa pele ga moleko
Setšweletšwa sa tirišano (2 tše di kopana goba 1 se se telele) tshekaseko/lengwalo le lenaenophelo/bophelo bja mohu/ditšhupetšo (20 meputso). E ngwalwe pele ga Moleko wa mafelelo a
ngwaga
Mekgwanakgwana ya go bolela le go Go bala le go bogela: Go ngwala: Go boeletša
theeletša, poeletšo Poeletšo ya diponagalo tše bohlokwa, Poeletšo ya ditšweletšwa tša go ngwalwa Mošomo wa maemo a lentšu: Go boeletša
melawana le sebopego Poeletšo ya magato a go nagwala Mošomo wa maemo a lefoko: Go boeletša
Tlhalošo ya lentšu: Go boeletša
7-8
Maswaodikga le mopeleto: Go boeletša

22
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KOTARA YA 4
DIBOPEGO LE MELAWANA YA TṦHOMIṦO
BEKE GO THEELETŠA LE GO BOLELA GO BALA LE GO BOGELA GO NGWALA LE GO HLAGIŠA
YA POLELO
MOLEKO WA MAFELELO A NGWAGA
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 10 Moleko
Go iphetolela go dingwalwa (70 Meputso)
9-10 ● Setšweletšwa sa go ngwalwa/ Setšweletšwa sa go se ngwalwe (25 Meputso)
● Setšweletšwa sa go bogelwa (15 Meputso)
● Kakaretšo (10 Meputso)
● Tlhamego ya polelo le melawana (20 Meputso)

KELOKAGO
Mešomo ya kelokago ye e tšwelago pele
Go theeletša le go bolela Go bala le go bogela Go ngwala le go hlagiša Dibopego le melawana ya tšhomišo ya polelo

● Mehutahuta ya mešongwana ya go ● Magato a go bala ● Magato a go ngwala Mehutahuta ya dibopego le melawana ya

theeletša le go bolela
KELO YA SEMMUŠO MOŠOMO 7:
MOLEKO WA MAFELO A NGWAGA
Bomolomo (20 Meputso)
Mošomo o thomilwe ka Kotara ya 3 o phethwa wa ba wa
rekhotwa ka Kotara ya 4
● Mešongwana yago balela godimo ● Ditemana tšhomišo ya polelo
● Mešongwana ya tekakwešišo ● Ditšweletšwa tša tirišano
• Mešongwana ya dingwalo ye e theilwego ● Taodišo Go ngwala ga boitlhamelo
go dipuku tše tharo ka semestere
KREITI YA 9 SEPEDI LELEME LA GAE: KAKARETŠO YA KELO TŠA SEMMUŠO: KOTARA YA 4
MOŠOMO WA KELO YA SEMMUŠO 9 MOLEKO WA MAFELELO A NGWAGA
MOLEKO WA MAFELELO A NGWAGA KELO YA SEMMUŠO 10: LETLAKALA LA 2
Go ngwala (20 meputso) E ngwalwa pele ga tlhahlobo Go iphetolela go dingwalwa (70 Meputso)
Setšweletšwa sa tirišano (2 tše di kopana goba 1 se se telele) ● Setšweletšwa sa go ngwalwa/ Setšweletšwa sa go se
(20 Meputso ngwalwe (25 Meputso)
Mošomo o ngwalwa pele ga moleko wa mafelelo a ngwaga ● Setšweletšwa sa go bogelwa (15 Meputso)
● Kakaretšo (10 Meputso)
● Dibopego le melao ya tšhomišo ya polelo (20
Meputso)

23
2023/24 LENANEO LA NGWAGA LA GO RUTA LEO LE BOELEDITŠWEGO: SEPEDI LELEME LA GAE: KREITI YA 9

KELO YA SEMMUŠO
GARE GA NGWAGA MOLEKO WA MAFELELO A NGWAGA
KELO YA GO THEWA SEKOLONG (KTS) MOLEKO WA MAFELELO A NGWAGA
7 Dikelo tša semmušo Moleko wa go ngwalwa Bomolomo
Letlakala la 2: Boiphetolelo go setšweletšwa Letlakala la 1: Bomolomo bja porotšeke (Semesetere sa
1 BOMOLOMO (Go balela godimo semesetareng sa 1) Letlakala la 3: Setšweletšwa sa tirišano 2)
3 mešomo ya go ngwala
1 boiphetolelo go setšweletšwa
1 Moleko wag are ga ngwaga
1 molekwana wa dingwalo

24