Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі

«Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс

университеті»
Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
«Электроника және робототехника»кафедрасы

Цифрлық құрылғылар және микропроцессорлар пәні бойынша

Курстық жұмыс

Тақырыбы: «Деректерді жинау құрылғысын gsh»

Мамандығы: Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар

Орындаған:Мурал Марқамет Тобы: РЭТк17-2

Cтуденттік билеті:№ 173028

Қабылдаған:доц.С.К.Оразалиева

____________ ____________ «___» ___________2020 ж.

(бағасы) (қолы)

Алматы, 2020
 Мазмұны

1. Кіріспе............................................................................................................3
2. Негізгі бөлім:
1.Оперативті есе сақтау құрылғысын (ОЕСҚ) ұйымдастыру………….4
2. 8-разрядты микропроцессор базасында микропроцессорлық құрыл-
Ғы түрінде ДЖҚ-ны іске асыру…………………………………………..5
3.Микропроцессор құрылғының тез әрекеттілігін бағалау………….….8
3. Қорытынды..................................................................................................10
4. Әдебиеттер тізімі.........................................................................................11
 Кіріспе

Байланыс арналарын өлшеу немесе телеметриялық ақпаратты

электрондық компьютерде алу кезінде көбінесе мәліметтер жинауды
қамтамасыз ету қажет. Сонымен қатар аналогтық сигналдарды кернеу немесе
ток түріндегі сұрау оларды цифрлық түрге айналуымен және кейінгі өңдеу
мен көрсету мақсатында жедел жадтың белгілі бір аймағына орналастырумен
қатар жүреді.
Келесідей жұмыс істейтін мәліметтерді жинайтын құрылғыны жобалау
қажет: коммутатордың каналындағы F кірісіне келіп отыратын сигналдарды
санай отырып, аналогтық-цифрлық түрлендіргішті қолдана отырып, осы
сигналдарды сандық түрге түрлендіру қажет (1 байт=8 бит екілік сөздер)
және соны кездейсоқ қол жетімді жадтың кейбір аймағына орналастырыңыз,
символдық аты және мекен-жайы бар М ұяшығынан бастаңыз.

3
 Негізгі бөлім

Мәліметтер жинау құрылғысын жобалауға арналған бастапқа

мәліметтер келесі мәнге ие (нұсқа бойынша):
F 10=15

R=E
M = 012A
Q = 32768x8
BEG = 031A
1 Оперативті жад құрылғысын ұйымдастыру.

Жедел жартылай өткізгіш жедел жадтың үлкен интегралды схемалары

негізінде ұйымдастырылған.
Үлкен интегралды схеманы таңдау әр түрлі критерийлер жүзінде
негізге асады:
- аппараттықшығындардыазайту(микросхемалар саны);
- қуаттұтынуыназайту;
- микропроцессорлықжүйелержылдамдығынарттыру.
Аппараттық шығындарды азайту негізінде мен K155РУ5 ОЖД
микросхемасын таңдадым. Оны қолдану жеңіл, бірақ тиімсіз болып келеді.
Жағымды жақтары көп: қуатты аз жейді (<735 мВт), тез жұмыс істейді
(уақыт циклі -90 нс). 32768х8 сыйымдылығы бар жедел жадты құру үшін
осындай жарты микросхема қажет, себебі:

32768 ×8
m= =32
1024 ×8

Error: Reference source not found суретте осындай ОЖД құрылысының

сұлбасы көрсетілген. Әрбір микросхеманың адрестік кірісі А=10. Өйткені 2 10
сыйымдылығы 1 бит 1024 жад ұяшықтарын адресациялауды қамтамасыз
етеді. Біз соның 9 кірісін қолданамыз. Бір ОЖД микросхемасын бір жолда
қондырғында берілген Q=32768x8 сыйымдылығы алынады.
4
 Бұл микросхеманы іске қосу үшін CS кірісіне логикалық нөлді беру
керек. DI (data input) кірісінде жазбалар жазылады, ал DO (data output)- жад
микросхемасындағы жазылған ақпаратты оқу.

Сурет1.1 – ОЕСҚ құрылысының сұлбасы.

2 8 -разрядты микропроцессор базасында микропроцессорлық

құрылғы түріндеДЖҚ-ны іске асыру

Менің нұсқам бойынша F=1510, сонда мәліметтерді алу алгоритмінің

блок-схемасы Сурет 2 .2суретінде көрсетілген.
1 блокқа HL тіркеуіне бастапқы адрес M=01B0h жазылады. 2 блоктағы
D тіркеуіне 1510(0Dh) жазылады. 3 блоктағы R=B тіркеуі аналогтық арналар
мекен-жайы бойынша есептегіш ретінде қызмет етеді. Оған бірінші каналдың
адресі жазылады – ØØh. Осылай күту режимі орындалады.

5
 Сурет 2.2 – Мәліметтерді алу алгоритмінің блок-схемасы.

Кесте2.1
Мнемокод

Тактілер
Циклдар
Байттар
Метка

Операнд(ылар) Түсініктеме
№

1 LXI H.01B0h HL ← 01B0h 3 3 10

2 MVI D.0Dh D ← 0Dh 2 2 7
3 MVI B.00h B ← 00h 2 2 7
4 MOV A.B A←B 1 1 5
5 K2 OUT 1 Устр.выв.№1 ← (A) 2 3 10
6 K1 IN 2 A ←Устр.ввода №2 2 3 10
7 RRC A ←Сдв.П (А) 1 1 4
8 JNC K1 Блок 8 УП 3 3 10
9 IN 1 A ← Устр.ввода №1 2 3 10
10 MOV M.A M ← (A) 1 2 7
11 INX H HL ← (HL)+1 1 1 5
12 INR B B ← (B)+1 1 1 5
13 MOV A.B A ← (B) 1 1 5
14 CMP D - (D) 1 1 4
15 JNZ K2 Блок 15 УП 3 3 10

6
 Кестенің түсініктемесінде мынадай қысқартулар пайдаланды: Сдв.П
(А) – сдвиг вправо содержимого регистра А (аккумулятора), УП – условный
переход.
Тапсырмаға сәйкес бағдарлама BEG=031Aұяшықтан бастап, жад
аймағында орналасуы керек.
Бағдарламаны орналастыруКесте 2 .2кестеде көрсетілген.

Кесте2.2
№ Адрес16
команды
1 031A
031B
031C
2 031D
031E
3 031F
4 032Ø
0321
5 0322
0323
6 0324
0325
7 0076
0327
8 0328
0329
032A
9 032B
032C
10 032D
11 032E
12 032F
13 033Ø
14 0331
15 0332
0333
0334

7
 Кесте 2 .1, Кесте 2 .2 кестелердің және микропроцессорлық жүйелер
негізінде,Кесте 2 .3кестеде келтірілген кодтар жиынтығында мәліметтерді
жинау циклы (машиналық тілде) бағдарламасын құруға болады.

Кесте2.3
№ Адрес
Команда2 Команда16 Түсініктеме
команды ОП16
1 031A 1100011010 31А HL ← Ø1BØh
032B 1100011011 31В
032C 1100011100 31С
2 031D 1100011101 31D D ← ØDh
031E 1100011110 31E
3 031F 1100011111 31F B ← ØØh

4 032Ø 1100100000 320 A ← (B)

0321 1100100001 321
5 0322 1100100010 322 Устр.выв.№1 ← (A)
0323 1100100011 323
6 0324 1100100100 324 A ← 1.ввода №2
0325 1100100101 325
7 0326 1100100110 326 A ←Сдв.П (А)
0327 1100100111 327
8 0328 1100101000 328 Блок 8 УП
0329 1100101001 329
032A 1100101010 32A
9 032B 1100101011 32B A ← Устр.ввода №1
032C 1100101100 32C
10 032D 1100101101 32D M ← (A)
11 032E 1100101110 32E HL ← (HL)+1
12 032F 1100101111 32F B ← (B)+1
13 033Ø 1100110000 330 A ← (B)
14 0331 1100110001 331 - (D)
15 0332 1100110010 332 Блок 15 УП
0333 1100110011 333
0334 1100110100 334

3 Микропроцессор құрылғысының жұмысын бағалау.

Микропроцессорлық құрылғының жұмысын бағалау үшін, АСТ

1
түрлендірудің максимал ұзақтығы T = 500 =2 мкс сағат циклінің ұзақтығынан

8
аз болады деп болжаймыз, сондықтан шағын циклдегі транзит уақытын
елемеуге болады.
Кесте 2 .1 байланысты 1÷4 командаларын орындау үшін 10+7+7+5=29
тактілер санықажет.
Бір айналымда үлкен циклдан өту үшін (5÷15 командаларын орындау
үшін) 10+10+4+10+10+7+5+5+5+4+10=80 такті қажет. Барлық осындай
өтпелілер F=1510, ол 80*15=1200 тактіні қажет етеді. Нәтижесәнде мәліметтер
жинау циклінің ұзақтығы t=( 29+1200 ) ×2 мкс=2458 мкс болады.

9
 Қорытынды

Құрылымдық диаграмма деңгейіне жеткізуге қажет

микропроцессорлық құрылғы, оның ассемблер тілінде жұмыс істеуі үшін
бағдарлама жасалды, бағдарламаны жадқа орналастыруға арналған кесте,
ұяшықтан бастап BEG мекен-жайы орналасқан, сонымен қатар код
комбинацияларындағы бағдарлама (машиналық тілде) ұсынылды.

10
 Әдебиеттер тізімі

1. Угрюмов Е.П. Цифровая схемотехника.- СПб.: БХВ – Санкт-

Петербург, 2000. – 528с.
2. Гольденберг Л.М. и др. Цифровые устройства и микропроцессорные
системы. Задачи и упражнения: Учебное пособие. – М.: Радио и связь, 1992. –
256 с.
3. Бирюков С.А. Применение цифровых микросхем серий ТТЛ и
КМОП.2-е изд. – М.: ДМК, 2000. – 240с.
4. Калабеков Б.А. Цифровые устройства и микропроцессорные
системы. Учебник для техникумов связи. – М.: Горячая линия – Телеком,
2000. – 336 с.
5. Новиков Ю.В., Скоробогатов П.К. Основы микропроцессорной
техники. Курс лекций. – М.: ИНТУИТ.РУ. «Интернет-университет
информационных технологий», 2003. – 440с.
6. Пухальский Г.И. Проектирование микропроцессорных систем.
Учебное пособие для вузов. – СПб.: Политехника, 2001. – 544 с. 

11