ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ

ΙΣΛΑΜ

(ONOMA)

[1]
 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Ισλάμ (Εισαγωγή)……………………………………………………..3

Ασούρα…………………………………………………………………4

Ιστορία της Ασούρα……………………………………………..4

Κοινωπολιτικές προεκτάσεις……………………………..…….8

Πότε πέφτει κατά το γρηγοριανό ημερολόγιο………….…….9

Εικόνες………………………………………………………….10

Ιντ Αλ-Αχντά..……………………………………………..…………..11

Άλλες ονομασίες………………………………………………..11

Στο γρηγοριανό ημερολόγιο…………………………..………12

Λατρευτικά έθιμα……………………………………………….12

Στην Ελλάδα……………………………………………………12

Ιντ Αλ-Φιτρ…………………………………………………………….13

Παραδώσεις και έθιμα……………………………………..….13

Σε άλλες χώρες………………………………………………..14

Στο γρηγοριανό ημερολογιο………………………….……….15

Μπαιράμ………………………………………………………………16

Θρησκευτικες εορτές στην Τουρκία………………………….16

Στην Ελλάδα……………………………………………………17

Ραμαζάν/Ραμαντάν………………………………………………..…18

Βιβλιογραφία…………………………………………………………20

[2]
 ΙΣΛΑΜ (ΕΙΣΑΓΩΓΉ)
Το Ισλάμ είναι μονοθεϊστική θρησκεία, η οποία διαμορφώθηκε με το κήρυγμα
και τη δράση του Προφήτη Μωάμεθ στις αρχές του 7ου αιώνα.Βασική
πεποίθηση των μουσουλμάνων είναι ότι το Ισλάμ δεν είναι νέα θρησκεία
(μπιντ,σούρα 46,9) την οποία ίδρυσε ο Μωάμεθ αλλά η πρωτογενής
θρησκεία, την οποία από καταβολής κόσμου θέσπισε ο Θεός και την έθεσε
ως φυσική (φίτρα) θρησκεία στον κόσμο. Αυτή τη θρησκεία την προόρισε ο
Θεός για όλους τους ανθρώπους με μια Διαθήκη (Μιθάκ, Mithag) την οποία
σύναψε με τους ανθρώπους στην αρχή της δημιουργίας, όταν οι άνθρωποι
βρίσκονταν ακόμα στο νου του Θεού. Όμως στην πορεία τη θρησκεία αυτή, η
οποία συνίστατο στην ομολογία-παραδοχή εκ μέρους των ανθρώπων πως ο
Θεός ήταν ο Κύριος και Θεός τους, την έχασαν και εξέπεσαν στην
ειδωλολατρεία (Τζαχιλίγια). Η σχέση ανάμεσα στον Θεό και τους ανθρώπους
αποκαταστάθηκε όταν αποκαλύφθηκε το Κοράνιο διά του αποστόλου του
Θεού Μωάμεθ. Ο Μωάμεθ παρουσίασε τον εαυτό του ως ερμηνευτή του
ηθικού μονοθεϊσμού του Αβραάμ, του μόνου που έμεινε συνεπής στην
αληθινή μονοθεΐα. Οι μονοθεϊστές προφήτες που προηγήθηκαν αγωνίστηκαν
για την επικράτηση του μονοθεϊσμού έναντι του πολυθεϊσμού. Επειδή όμως οι
προηγηθείσες μονοθεϊστικές θρησκείες (Ιουδαϊσμός και Χριστιανισμός) δεν
είχαν την πληρότητα της αποκαλύψεως και οι οπαδοί τους νόθευσαν την
αρχική αληθινή και αυθεντική μονοθεϊστική θρησκεία, ξεπεράστηκαν από την
Κορανική αποκάλυψη. Έτσι, για τους Μουσουλμάνους, το Ισλάμ είναι η τέλεια
θρησκεία μεταξύ όλων των θρησκειών. Ενώ έχει τριπλό οικουμενικό
χαρακτήρα: είναι θρησκεία όλων των ανθρώπων, καλύπτει κάθε διάσταση της

ανθρώπινης ζωής και αφορά τον παρόντα και μέλλοντα κόσμο.

Η αραβική λέξη «ισλάμ» (Αραβικά: ‫الم‬VVVVVVV‫ ) إس‬σημαίνει «υποταγή»,και
χρησιμοποιείται από τους μουσουλμάνους ως «υποταγή στον Θεό» και
εκείνοι που αποδέχονται τη θρησκεία του ισλάμ (τη στάση υπακοής,
εξάρτησης και αφοσίωσης στον Θεό) ονομάζονται μουσλίμ (muslim), που
σημαίνει «υποταγμένος» δηλαδή:«υποταγμένος στον Ύψιστο». Είναι
απαρέμφατο της 4ης ρίζας του ρήματος σαλιμά που σημαίνει είμαι πλήρης,
άρτιος, ακέραιος, σώος και αβλαβής, επίσης, είμαι ελεύθερος, διαφεύγω τον
κίνδυνο, σώζομαι. διατηρώ κάτι σώο, δίνω ειρήνη, σωτηρία και ευδαιμονία,
ησυχάζω, έχω ειρήνη, συμφιλιώνομαι. Από τις έννοιες αυτές η λεγόμενη 4η
ρίζα (aslama) του ρήματος έλαβε το περιεχόμενο της υποταγής, αφοσίωσης
και αυτοπαράδοσης, αυτοεγκατάλλειψης. Αρχικώς στο Κοράνιο δηλωνόταν με
τους όρους ασλαμά και του απαρεμφάτου ισλάμ η εσωτερική διάθεση του
ανθρώπου, δηλαδή η ελεύθερη εσωτερική διάθεση και προαίρεση του
ανθρώπου να πιστεύσει και να αφοσιωθεί στον Θεό.Το Ισλάμ δεν έχει μόνο
θρησκευτική αλλά και πολιτική υπόσταση, όπως και άλλες θρησκείες. Έχουν
χρησιμοποιηθεί στην ελληνική γλώσσα διάφορες ονομασίες για να το
προσδιορίσουν, όπως «Ισλαμισμός», «Μουσουλμανισμός» και
«Μωαμεθανισμός». Ο τελευταίος όρος θεωρείται απορριπτέος από τους
μουσουλμάνους μιας και θεωρούν εαυτούς όχι λάτρεις του Μωάμεθ αλλά
απλώς ακόλουθους της διδασκαλίας του.

[3]
[4]
 ΑΣΟΥΡΑ
Η ασούρα είναι μια σημαντική ισλαμική αργία η οποία λαμβάνει χώρα την
δέκατη ημέρα του Μουχαράμ. Ο Μουχαράμ είναι ο πρώτος μήνας
στο ισλαμικό σεληνιακό ημερολόγιο. Η Ασούρα σηματοδοτεί τον θάνατο
του Χουσεΐν ιμπν Αλί, εγγονού του ισλαμικού προφήτη Μωάμεθ, αλλά και των
μελών της οικογένειας του κατά τη διάρκεια της μάχης της Καρμπάλας. Οι
Σιίτες Μουσουλμάνοι τιμούν τη μνήμη της τραγωδίας με αναμνηστικές πομπές
και άλλες τελετουργίες πένθους. Σε ορισμένες χώρες, κυρίως στο Ιράν, το
γεγονός έχει αποκτήσει πολιτική διάσταση.
Στην Ελλάδα ο μοναδικός χώρος στον οποίο λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο οι
τελετουργίες της Ασούρας είναι ένας αυτοσχέδιος χώρος λατρείας των Σιιτών
στο Πειραιά. Θεωρείται ότι το αυτομαστίγωμα που κάνουν οι πιστοί είναι μια
διαδικασία εξιλέωσης.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΣΟΥΡΑ

Η πρώτη συνέλευση εις μνήμην του Χουσέιν ιμπν Αλί λέγεται ότι
διοργανώθηκε από την Ζαϊνάμπ ενώ ήταν φυλακισμένη. Στη Δαμασκό,
επίσης, αναφέρεται ότι η Ζαϊνάμπ εκφώνησε έναν οδυνηρό λόγο. Η ποινή
φυλάκισης έληξε όταν η τετράχρονη κόρη του Χουσέιν, Ρουκαγιά μπιντέ
Χουσέιν, πέθανε αιχμάλωτη. Συχνά η Ρουκαγιά έκλεγε στην φυλακή ζητώντας
να της επιτραπεί να δει τον πατέρα της. Πιστεύεται ότι ο θάνατος της
Ρουκαγιά συνέβη όταν είδε το ακρωτηριασμένο κεφάλι του πατέρα της. Ο
θάνατός της Ρουκαγιά προκάλεσε μεγάλη αναταραχή στη πόλη και ο Γιαζίντ
απελευθέρωσε τους αιχμαλώτους για να αποτρέψει μια πιθανή εξέγερση

Εκατομμύρια Σιίτες Μουσουλμάνοι συγκεντρώνονται

γύρω από το Τζαμί Χουσεΐν στην Καρμπάλα. Κατά τη
διάρκεια της περιόδου του Αρμπάιν οι Σιίτες
πηγαίνουν στο χώρο του προσκυνήματος με τα πόδια.
Το Αρμπάιν λαμβάνει χώρα 40 μέρες μετά την
Ασούρα.

Ο τάφος του Χουσεΐν, ήδη από το τέλος του 7ου αιώνα και τις αρχές του 8ου,
είχε γίνει τόπος προσκυνήματος για τους Σιίτες. Παράλληλα, με γοργούς
ρυθμούς το Ιερό Ιμάμ Χουσεΐν αλλά και οι τάφοι των μαρτύρων της
Καρμπάλας απέκτησαν την θέση τόπου προσκηνύματος. Οι χαλίφηδες
των Ομαγιάδων, και αργότερα, των Αββασιδών, προσπάθησαν να
αποτρέψουν την κατασκευή ιερών για να τιμήσουν τους μάρτυρες της
Καρμπάλας και απεθάρρυναν το προσκύνημα σε αυτούς τους χώρους. Ο
τάφος και οι γύρω κατασκευές καταστράφηκαν με εντολή του Αββασίδη
χαλίφη αλ-Μουταουακίλ το 850–851 και η άφιξη των Σιιτών για προσκύνημα

[5]
στην περιοχή απαγορεύτηκε, αλλά το 979 με 980 ο εμίρης Αντούντ αλ-
Νταουλά ανοικοδόμησε τα ιερά στην Καρμπάλα και στη Νατζάφ.
Οι δημόσιες τελετές μνήμης για το μαρτύριο του Χουσέιν έχουν μακρά ιστορία.
Αναπτύχθηκαν κατά την διάρκεια των προσκυνημάτων του μεσαίωνα. Ο
Σιίτης εμίρης των Μπουγιδών Μουίζ αντ-Ντάουλα συμμετείχε στους
εορτασμούς για την Ασούρα στη Βαγδάτη. Ο φατιμίδης χαλίφης αλ-Αζίζ
υποστήριξε και ενεθάρρυνε τις τελετουργίες της Ασούρας στην Αίγυπτο. Με
την αναγνώριση του σιιτικού δωδεκαϊσμού ως επίσημης θρησκείας των
Σαφαβιδών, το πένθος για τον Αλί επεκτάθηκε σε μια δεκαήμερη διαδικασία
πένθους που κάλυπτε όλο το πρώτο δεκαήμερο του μήνα Μουχαράμ. Την
Ασούρα τιμούν οι Τζαφαριστές, οι Κιζιλμπάσηδες Αλεβίτες Τούρκοι και οι
Μπεκτασήδες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία . Αυτή η ημέρα έχει ιδιαίτερη
σημασία για τους δωδεκαϊστές Σιίτες και τους Αλεβίτες, οι οποίοι θεωρούν τον
Χουσεΐν (εγγονό του Μωάμεθ) Αχλ αλ-Μπέιτ. Αχλ αλ-Μπέιτ είναι ο αραβικός
όρος που αναφέρεται σε ένα νόμιμο διάδοχο του Μωάμεθ.
Σύμφωνα με τον Καμράν Σκοτ Αγκάι, τα σύμβολα και τα τελετουργικά της
Ασούρας έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου και έχουν διαφορετικούς
συμβολισμούς στους ανθρώπους. Ωστόσο, στον πυρήνα του συμβολισμού
της Ασούρας βρίσκεται η ηθική διχοτόμηση μεταξύ της κοσμικής αδικίας και
της διαφθοράς από τη μια πλευρά και της θεοκεντρικής δικαιοσύνης, της
ευσέβειας, της θυσίας και της επιμονής από την άλλη. Επίσης,
οι σιίτες θεωρούν ότι η ανάμνηση των τραγικών γεγονότων της Ασούρας είναι
σημαντικός τρόπος λατρείας του Θεού σε ένα πνευματικό ή μυστικιστικό
τρόπο.

Οι Τζαφάρι, οι Κιζιλμπάσηδες Αλεβίτες Τούρκοι και

οι Μπεκτασήδες τιμούν από κοινού την Ασούρα
στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Οι Σιίτες Μουσουλμάνοι κάνουν προσκυνήματα κατά τη διάρκεια της εορτής

της Ασούρας. Προσκυνήματα κάνουν και σαράντα μέρες αργότερα κατά τη
διάρκεια του Αρμπάιν, όπου κατευθύνονται στο ιερό στη Καρμπάλα που
λέγεται Μασχάντ αλ-Χουσέιν. Εκεί σύμφωνα με την παράδοση βρίσκεται ο
τάφος του Χουσέιν. Την ημέρα αυτή οι Σιίτες φορούν πένθιμα ενδύματα και
είναι θλιμμένοι. Επίσης δεν ακούν ή παίζουν μουσική, επειδή η αραβική
κουλτούρα θεωρεί την επαφή με τη μουσική κατά τη διάρκεια του πένθους μια
πράξη αγένειας προς τον νεκρό. Επίσης, κατά τη διάρκεια της Ασούρας, οι
προσκυνητές είναι λυπημένοι και για να δείχνουν σεβασμό για το θάνατο του
ατόμου, ενώ κατά τη διάρκεια της ολοκληρωτικής αφοσίωσης στο πένθος για
την απώλεια του Χουσέιν, υπάρχει και η ευκαιρία για προσωπικό στοχασμό.
Οι Σιίτες Μουσουλμάνοι δεν προγραμματίζουν γάμους και εορταστικά πάρτι
όσο διαρκεί η Ασούρα. Οι προσκυνητές θρηνούν κλαίγοντας και ακούγοντας
αναμνήσεις για τη τραγουδία και κηρύγματα για το πώς ο Χουσέιν και η
οικογένειά του μαρτύρησαν. Η γιορτή έχει σκοπό να τους συνδέσει με τα
βάσανα και το μαρτύριο του Χουσέιν, αλλά και τις θυσίες που έκανε για να
κρατήσει το Ισλάμ ζωντανό. Το μαρτύριο του Χουσέιν, για τους Σιίτες

[6]
μουσουλμάνους, είναι σύμβολο του αγώνα ενάντια στην αδικία, την τυραννία
και την καταπίεση.[12] Οι Σιίτες Μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι η μάχη της
Καρμπάλας ήταν μια μάχη μεταξύ των δυνάμεων του καλού και του κακού, με
τον Χουσεΐν να αντιπροσωπεύει τις δυνάμεις του καλού τον Γιαζίντ να
αντιπροσωπεύει τις δυνάμεις του κακού.
Οι σιίτες ιμάμηδες επιμένουν σθεναρά ότι η ημέρα της Ασούρα δεν είναι
ημέρα χαράς και γιορτής. Η ημέρα της Ασούρας, σύμφωνα με τον Όγδοο Σιίτη
ιμάμη Αλί αλ-Ρίντα, πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν ημέρα ανάπαυσης, θλίψης
και πλήρους περιφρόνησης των εγκόσμιων θεμάτων και γενικότερα των
προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος στη ζωή του.[14]
Μερικές από τις εκδηλώσεις που σχετίζονται με την Ασούρα λαμβάνουν σε
ειδικούς χώρους συγκεντρώσεων, όπως π.χ. τα ιμαμμπάργκα και τα
χουσαϊνία.[15] Το Παγκόσμιο Σουνιτικό Κίνημα δίνει στην ημέρα της Ασούρας
τη θέση της Ημέρας των Εθνικών Μαρτύρων του μουσουλμανικού έθνους.

Τελετουργίες πένθους
Στα περσικά η λέξη αζανταρί ( περσικά : ‫زاداری‬V‫)ع‬, η οποία αναφέρεται στις
τελετουργίες πένθους της Ασούρας, σημαίνει πένθος και θρήνος. Κατά τη
διάρκεια του ματζαλισί αζά, λαμβάνουν χώρα πένθιμες συναθροίσεις, θρήνοι,
ματάμ και διάφορες ενέργειες που φανερώνουν το συναίσθημα της θλίψης και
πάνω απ 'όλα, την οργή για τα ιδανικά που στήριζε ο Γιαζίντ.

Μαστίγιο για χρήση στην πομπή της Ασούρας. Τραβήχτηκε

στην Συρία κάποια στιγμή πριν το 1974.

Αυτά τα θρησκευτικά έθιμα φανερώνουν την αλληλεγγύη των προσκυνητών

στον Χουσέιν και την οικογένειά του. Με την Ασούρα οι προσκυνητές θρηνούν
τον θάνατο του Χουσέιν και εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι δεν
μπόρεσαν να παραστούν στη μάχη για να πολεμήσουν και να σώσουν τον
Χουσέιν και την οικογένεια του.[18][19]
Ως πορεία στο Τουβαϊρίτζ είναι γνωστή μια τελετή στην οποία εκατομμύρια
άνθρωποι την ημέρα της Ασούρας ξεκινούν μια πορεία από την περιοχή
Τουβαϊρίτζ και διασχίζουν 22 χιλιόμετρα με κατεύθυνση το Ιερό Ιμάμ Χουσεΐν.
[20]
 Αυτή η τελετή είναι η μεγαλύτερη θρησκευτική τελετή στο κόσμο. [21][22] Η
σημασία αυτής της τελετής έχει αποκτήσει τα σημερινά της επίπεδα από τότε
που ο ιρακινός μυστικιστής του 18ου αιώνα Μοχάμεντ Μαχντί Μπαχρ αλ-
Ουλούμ (1742-1797) είπε ότι ο Χουτζάτ μπιν Χασάν (868-873/4) συμμετείχε
στη τελετή. Ο Χουτζάτ μπιν Χασάν είναι ο τελευταίος των δώδεκα Σιιτών
ιμάμηδων.

[7]
Σημασία της πορείας
Κάθε χρόνο εκατομμύρια άνθρωποι συμμετέχουν στην τελετή του Αρμπάιν για
να θρηνήσουν την απώλεια του Χουσέιν ιμπν Αλί και των συντρόφων του.
Ιστορία
Η πορεία του Τουβαϊρίτζ έλαβε χώρα για πρώτη φορά την Ασούρα του 1855,
όταν οι άνθρωποι που βρίσκονταν στο σπίτι του Σαϊντ Σαλέχ Καζβινί μετά την
τελετή πένθους και την απαγγελία της δολοφονίας του Χουσέιν Ιμπν Αλί,
έκλαψαν τόσο πολύ για την ανακοίνωση αυτού του γεγονότος και επίσης
έκλαψαν για την απώλεια των αγαπημένων τους ανθρώπων από αυτό το
γεγονός. Εξαιτίας αυτής της τραγωδίας ζήτησαν από τον Καζβινί να τρέξει στο
ιερό του ιμάμη για να εκφράσει τα συλλυπητήριά του. Ο Καζβινί αποδέχτηκε
αυτό το αίτημα και πήγε στο ιερό μαζί με όλους τους πενθούντες που
βρίσκονταν για την Ασούρα του 1855. Στον δρόμο εντάχθηκαν και άλλοι στη
πορεία
Απαγόρευση της πορείας
Η πορεία του Τουβαϊρίτζ απαγορεύτηκε από το Μπααθικό καθεστώς
του Σαντάμ Χουσεΐν μεταξύ των 1991 και 2003. Ωστόσο, παρά την
απαγόρευση, η πορεία του Τουβαϊρίτζ συνέχισε να λαμβάνει χώρα κάθε
χρόνο και το καθεστώς εκτέλεσε αρκετούς συμμετέχοντες. Αυτή η
θρησκευτική τελετή λαμβάνει χώρα δημόσια μετά το 2003 και στην τελετή
συμμετέχουν ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι εκτός του Ιράκ.
Λαϊκά έθιμα
Μετά από σχεδόν 12 αιώνες, υπάρχουν πέντε μεγάλες κατηγορίες
τελετουργικών που έχουν αναπτυχθεί γύρω από την ανάμνηση της μάχης της
Καρμπάλα . Αυτές οι τελετουργίες περιλαμβάνουν τα μνημόσυνα (ματζαλίς
αλ-τααζίγια), την επίσκεψη στον τάφο του Χουσέιν στην Καρμπάλα (στην
δέκατη μέρα της Ασούρας) και την τεσσαρακοστή ημέρα μετά τη μάχη, τις
δημόσιες πομπές πένθους ή την αναπαράσταση της μάχης της Καρμπάλα σε
μορφή θεατρικού έργου, αλλά και το μαστίγωμα. Μερικοί Σιίτες Μουσουλμάνοι
πιστεύουν ότι η συμμετοχή τους στην Ασούρα ξεπλένει τις αμαρτίες
τους. [36] Μια δημοφιλής σιιτική παροιμία λέει ότι «ένα δάκρυ που χύνεται για
τον Χουσεΐν ξεπλένει εκατό αμαρτίες».
Για τους Σιίτες Μουσουλμάνους, ο εορτασμός της Ασούρας είναι μια
εκδήλωση έντονης θλίψης και πένθους. Οι πενθώντες συγκεντρώνονται στο
τέμενος για τις στενάχωρες, ποιητικές αναγνώσεις μαρσίγια, νοχά, λατμία,
σοάζ, οι οποίες λαμβάνουν χώρα εις μνήμη του μαρτυρίου του Χουσέιν, ενώ
θρηνούν και οδύρονται στο τόνο των τυμπάνων που χτυπούν και των
κραυγών που φωνάζουν Α Χουσέν. Επίσης, οι Ουλεμάδες κάνουν κηρύγματα
με θέμα την προσωπικότητα και τη θέση του Χουσεΐν στο Ισλάμ και την
ιστορία της εξέγερσής του. Ο Σεΐχης του τζαμιού διηγείται στους ακροατές του
την Μάχη της Καρμπάλα για να επιτρέψει στους ακροατές του να ξαναζήσουν
τον πόνο και τη θλίψη που υπέστη ο Χουσεΐν και η οικογένειά του. Παράλληλα
γίνεται ανάγνωση του Μακτάλ αλ-Χουσέιν. Σε ορισμένα μέρη, όπως το Ιράν,
το Ιράκ και τα αραβικά κράτη του Περσικού Κόλπου, παίζονται θεατρικά έργα,
τα ταζιέ, αναπαριστώντας τη Μάχη της Καρμπάλα και τα βάσανα και το
μαρτύριο του αιχμάλωτου Χουσέιν στα χέρια του Γιαζίντ. Στο Τρινιδάδ και

[8]
Τομπάγκο και τη Τζαμάικα, η Ασούρα, γνωστή στις χώρες αυτές σαν
«Χουσάι» ή Χοσάι, είναι μια εορτή η οποία τιμά τον εγγονό του Μωάμεθ. Η
Ασούρα σε αυτά τα κράτη της Καραϊβικής έχει ρωμαιοκαθολικές, ινδουιστικές
και βαπτιστικές επιρροές, καθιστώντας τον εορτασμό ένα μείγμα
διαφορετικών πολιτισμών και θρησκειών. Στην εκδήλωση συμμετέχουν
μουσουλμάνοι και μη μουσουλμάνοι ένδειξη του αμοιβαίου σεβασμού και
ανοχής της θρησκείας του άλλου. Κατά τη διάρκεια της ανάμνησης του
θανάτου του Χουσέιν, υπάρχει ένα έθιμο: τα τζαμιά και κάποιοι άνθρωποι
παρέχουν σε ορισμένες νύχτες του μήνα δωρεάν φαγητά για όλους. [42]
Ορισμένες παραδοσιακές τελετουργίες μαστιγώματος όπως το ταλβάρ
ζανί (γνωστό και ως τατμπίρ ή ταλβάρ κα ματάμ) χρησιμοποιούν και ξίφη.
Άλλα τελετουργικά αυτομαστιγώματος όπως το ζαντζίρ ζανί ή το ζαντζίρ
ματάμ περιλαμβάνουν τη χρήση αλυσίδων με λεπίδες, ή ζαντζίρ στα αραβικά.
[43]
 Αρκετοί Σιίτες κληρικοί έχουν επικρίνει την πρακτική των
αυτομαστιγωμάτων, υποστηρίζοντας ότι αυτό το έθιμο "δημιουργεί μια
οπισθοδρομική και αρνητική εικόνα για τη κοινότητα τους". Αντίθετα, οι πιστοί
ενθαρρύνονται να δωρίσουν αίμα σε αυτούς που το έχουν ανάγκη. [44] Κατά τη
διάρκεια της Ασούρας, πολύ λίγοι Σιίτες Μουσουλμάνοι πενθούν δίνοντας
αίμα σε άτομα που το έχουν ανάγκη.

ΚΟΙΝΟΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ

Το Σαμ Γαριμπάν (η πρώτη μέρα του πένθους για

τον Χουσέιν) στο ιερό του Ιμάμ Ρεζά
στο Μασχάντ του Ιράν

Ο εορτασμός της ασούρας έχει μεγάλη κοινωνικοπολιτική αξία για τους Σιίτες,
οι οποίοι έχουν αποτελέσει μειονότητα κοινωνικά και δημογραφικά στις
περιοχές όπου ζουν. Σύμφωνα με τις πολιτικές συνθήκες που επικρατούσαν
την ώρα του εορτασμού, η Ασούρα ήταν μια μορφή σιωπηλής διαφωνίας ή
δεδηλωμένης διαμαρτυρίας ενάντια στη κυβέρνηση. Για παράδειγμα, κατά
την Ισλαμική Επανάσταση του Ιράν, τον εμφύλιο πόλεμο του Λιβάνου, την
λιβανέζικη αντίσταση ενάντια στην ισραηλινή στρατιωτική παρουσία και
στην εξέγερση της δεκαετίας του 1990 στο Μπαχρέιν, η Ασούρα
χρησιμοποιήθηκε για λόγους εθνεγερσίας από τους Σιίτες. Μερικές φορές οι
εορτασμοί της Ασούρα συνδέουν την ανάμνηση του μαρτυρίου του Αλ-
Χουσεΐν με τις συνθήκες ζωής του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων σε σχέση με
το διάσημο απόφθεγμα του Χουσέιν την ημέρα της Ασούρα: "Κάθε μέρα είναι
Ασούρα, κάθε γη είναι Καρμπάλα".
Από τότε που ξέσπασε η Ιρανική Συνταγματική Επανάσταση (1905–1911) και
μετά, η Ασούρα έχει αποκτήσει μια ολοένα και μεγαλύτερη πολιτική διάσταση.
Ακολουθώντας μια παλιά παράδοση, οι ιεροκήρυκες συνέκριναν τους
καταπιεστές της εποχής με τους εχθρούς του Ιμάμ Χουσεΐν, τους Ομεϋάδες.

[9]
Η πολιτική λειτουργία της μνήμης ήταν πολύ έντονη κατά τη διάρκεια της
περιόδου που προηγήθηκε της Ισλαμικής Επανάστασης του 1978–79, αλλά
και την περίοδο κατά την οποία έλαβε χώρα η επανάσταση. Επιπλέον, η
σιωπηρή ταύτιση των μουσουλμάνων επαναστατών με τον Ιμάμ Χουσεΐν
οδήγησε στην άνθηση της λατρείας του μάρτυρα, που εκφράστηκε με τον πιο
έντονο τρόπο, ίσως, στο απέραντο νεκροταφείο Μπεχεστί Ζαχρά το οποίο
βρίσκεται νότια της Τεχεράνης. Εκεί είναι θαμμένοι οι μάρτυρες της
επανάστασης και του πολέμου κατά του Ιράκ. [48]
Από την άλλη πλευρά, ορισμένες κυβερνήσεις έχουν απαγορεύσει τον
εορτασμό της Ασούρας. Στη δεκαετία του 1930 ο Ρεζά Σαχ απαγόρευσε τον
εορτασμό της Ασούρας στο Ιράν. Το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν είδε την
θρησκευτική τελετή σαν πιθανή απειλή και απαγόρευσε τους εορτασμούς της
Ασούρας για πολλά χρόνια. [49] Το 1884 22 άτομα στο Τρινιντάντ και
Τομπάγκο σκοτώθηκαν κατά την προσπάθεια τους να γιορτάσουν την
Ασούρα, όταν οι βρετανικές αρχές άνοιξαν πυρ κατά των συγκεντρωμένων.

ΠΟΤΕ ΠΕΦΤΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΓΡΗΓΟΤΙΑΝΟ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
Ενώ η Ασούρα λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο την ίδια μέρα στο ισλαμικό
ημερολόγιο, στο Γρηγοριανό ημερολόγιο η Ασούρα λαμβάνει χώρα σε
διαφορετική ημέρα κάθε έτος, επειδή το ισλαμικό ημερολόγιο
είναι σεληνιακό και το Γρηγοριανό ημερολόγιο είναι ηλιακό. Επιπλέον, η
ημερομηνία εμφάνισης της ημισελήνου που χρησιμοποιείται για να
προσδιοριστεί πότε ξεκινά κάθε ισλαμικός μήνας διαφέρει από χώρα σε χώρα
λόγω και της μεγάλης γεωγραφικής απόστασης.

Έτος Εγίρας Ημερομηνία στο γρηγοριανό ημερολόγιο

1440 21 Σεπτεμβρίου 2018

1441 10 Σεπτεμβρίου 2019

1442 30 Αυγούστου 2020

1443 18 Αυγούστου 2021

1444 7 Αυγούστου 2022 

[10]
ΕΙΚΟΝΕΣ

[11]
 ΙΝΤ ΑΛ-ΑΧΝΤΑ
Το Ιντ αλ-αντχά ή γνωστό και ως η γιορτή των θυσιών (Αραβικά: ‫عيداألضحى‬ Ηντ
Αλ-Αντχά), και στην Ελλάδα γνωστό ως Κουρμπάν μπαϊράμ, είναι ένα
θρησκευτικό φεστιβάλ που γιορτάζεται από
τους Μουσουλμάνους παγκοσμίως ως εορτασμός της προθυμίας
του Αβραάμ να θυσιάσει το γιο του Ισμαήλ για τον Αλλάχ. Είναι ένα από δύο
κύρια θρησκευτικά φεστιβάλ Μπαϊράμ τα οποία οι Μουσουλμάνοι γιορτάζουν.
Όπως και το Ιντ αλ-φιτρ, το Κουρμπάν Μπαϊράμ αρχίζει επίσης μια σύντομη
προσευχή που ακολουθείται από ένα κήρυγμα (χούτμπα). Το Κουρμπάν
Μπαϊράμ διαρκεί 3 ημέρες και αρχίζει τη 10η ημέρα του μήνα Ντουλ χιτζά (
‫ )ذوالحجة‬του σεληνιακού ισλαμικού ημερολογίου. Συμβαίνει να είναι περίπου 70
ημέρες μετά από το τέλος του μήνα με το Ραμαζάνι. Όπως και με τις άλλες
γιορτές του Ισλάμ, επειδή το ισλαμικό ημερολόγιο είναι σεληνιακό, έχει
διαφορετική ημερομηνία κάθε έτος.

ΑΛΛΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ
Το Ιντ αλ-αντχά έχει άλλα δημοφιλή ονόματα σε όλο το μουσουλμανικό
κόσμο, όπως Ηντ Ελ-Κιμπίρ στο Μαρόκο, την Αλγερία, την Τυνησία,
την Αίγυπτο και τη Λιβύη, Τφάσκα Ταμοκκάρτ στη βερβερική γλώσσα
Τζέρμπα και Ταμπάσκι ή Τομπάσκι σε μερικά μέρη της Αφρικής, Μπαμπάρ
Σαλλάχ στη Νιγηρία και τη Δυτική Αφρική, Τσιιντγουέινεϋ στις σομαλικές
ομιλίας περιοχές της Σομαλίας και της Κένυας και της Αιθιοπίας.
Στην Ινδία και το Πακιστάν καλείται επίσης Μπάκρα Ηντ, όπου η αίγα είναι το
ζώο πιθανότατα που θυσιάζεται. Στο Μπανγκλαντές καλείται είτε Ηντ Ουλ-
Αζχά είτε Κουρμπάνι. Στη Νότια Αφρική καλείται επίσης Μπακρί Ηντ (ή απλά
Μπακρήντ όπως στην Ινδία). Ο ινδονησιακός όρος είναι Ηντούλ Αντχά.
Στην Τουρκία αναφέρεται συχνά ως Κουρμπάν Μπαϊράμι ή «γιορτή θυσίας»,
όπως και στην Ελλάδα, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Αλβανία και Βουλγαρία.
Στο Καζακστάν, αναφέρεται ως Κουρμπάν Αΐτ. Στα κουρδικά καλείται Τσέινα
Κουρμπανέ. Στο Αφγανιστάν καλείται «Ηντ-Ε-Κουρμπάν» από ομιλητές της
γλώσσας Νταρί και "Λόυ Ακτάρ" (κυριολεκτικά, "μεγάλο Ηντ") ή «Κουρμπανάυ
Ακτάρ» από ομιλητές της γλώσσας Πάστο. Αυτό το Ηντ διαρκεί 4 ημέρες.
Επίσης είναι γνωστό ως μεγαλύτερο Ηντ επειδή είναι μια ημέρα παραπάνω
από το Ηντ-Ουλ-Φιτάρ.

[12]
ΣΤΟ ΓΡΗΓΟΡΙΑΝΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
Ενώ το Ιντ αλ-αντχά είναι πάντα την ίδια ημέρα στο ισλαμικό ημερολόγιο, η
ημερομηνία στο γρηγοριανό ημερολόγιο ποικίλλει από χρόνο σε χρόνο
δεδομένου ότι το ισλαμικό ημερολόγιο είναι σεληνιακό και το γρηγοριανό
ημερολόγιο είναι ηλιακό. Το σεληνιακό ημερολόγιο υπολείπεται περίπου 10
ημέρες από το ηλιακό ημερολόγιο. Κάθε έτος, το Ιντ αλ-Αντχά (όπως άλλες
ισλαμικές εορτές) πέφτει σε δύο διαφορετικές γρηγοριανές ημερομηνίες στα
διαφορετικά μέρη του κόσμου, εξαιτίας του γεγονότος ότι το όριο, όπου ο
σεληνιακός μηνίσκος γίνεται ορατός, είναι διαφορετικό από τη διεθνή γραμμή
ημερομηνίας.
Οι γρηγοριανές ημερομηνίες, όπου συμπίπτει το Ιντ αλ-αντχά για τα τελευταία
και τα επόμενα έτη είναι τα εξής:

 2018: 20 Αυγούστου - 23 Αυγούστου

 2019: 11 Αυγούστου - 14 Αυγούστου
 2020: 31 Ιουλίου - 3 Αυγούστου
 2021: 20 Ιουλίου - 23 Ιουλίου
 2022: 9 Ιουλίου - 12 Ιουλίου
 2023: 28 Ιουνίου - 1 Ιουλίου
 2024: 16 Ιουνίου - 19 Ιουνίου
 2025: 6 Ιουνίου - 9 Ιουνίου

ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ
Κατά την διάρκεια της γιορτής και σύμφωνα με τις παραδόσεις θυσιάζονται
ζώα (βόδια, αρνιά και πρόβατα) τα οποία νωρίτερα έχουν ευλογηθεί από
τον χότζα. Το ζώο που θυσιάζεται χωρίζεται στα τρία και ένα μέρος
προορίζεται για τους φτωχούς, το άλλο για συγγενείς και το τρίτο μένει στο
σπίτι. Σήμερα η θυσία γίνεται από επαγγελματίες στα σφαγεία.

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η μέρα της γιορτής ξεκινάει από την πρώτη πρωινή προσευχή στο τζαμί,
γίνονται επισκέψεις στους τάφους των συγγενών, και κατόπιν το πρωί όσοι
επιθυμούν και μπορούν πραγματοποιούν τη θυσία, σφάζοντας συνήθως ένα
αρνί. Πραγματοποιούνται επίσης επισκέψεις στους κοντινούς συγγενείς, όπου
αποδίδεται σεβασμός και δίνονται ευχές, ενώ οι μικρότεροι παίρνουν και
κεράσματα και λεφτά. Το μεσημέρι πραγματοποιείται το τραπέζι με το κρέας
του κουρμπανιού, ενώ μέρος έχει μοιραστεί στους φτωχούς και τους
συγγενείς[

[13]
 ΙΝΤ ΑΛ-ΦΙΤΡ
Το Ιντ αλ-φιτρ ή Εΐντ αλ-φιτρ (στα Αραβικά ‫عيدالفطر‬, ʻĪdu al-Fiṭr), που λέγεται
συχνά και Ιντ, είναι μουσουλμανική εορτή που γίνεται μετά το τέλος του
μήνα Ραμαντάν, του ισλαμικού ιερού μήνα της νηστείας. Το ιντ είναι μια
αραβική λέξη που σημαίνει «τον εορτασμό», ενώ φιτρ σημαίνει «το τέλος της
νηστείας» (και μπορεί επίσης να σημάνει «τη φύση», από τη λέξη «fitrah») και
συμβολίζει έτσι το τέλος της περιόδου νηστείας.
Η Ιντ αλ-φιτρ αρχίζει την ημέρα μετά το τέλος του Ραμαντάν. Οι
Μουσουλμάνοι δίνουν χρήματα στους φτωχούς και φορούν τα καλύτερα
ενδύματά τους. Διαρκεί τρεις ημέρες και καλείται «μικρότερο Ιντ» (Αραβικά:
‫غير‬VV‫ العيدالص‬Al -Al-sagheer Al -Al-eid) έναντι του Eid ul-Adha που διαρκεί
τέσσερις ημέρες και καλείται «μεγάλο Ιντ» (Αραβικά: ‫ العيدالكبير‬Al -Al-kabeer Al -
Al-eid).
Την ημέρα του εορτασμού, μια μουσουλμανική οικογένεια ξυπνάει πολύ
νωρίς, κάνει την πρώτη καθημερινή προσευχή, και απαιτείται για να φάει λίγο,
συμβολίζοντας το τέλος του Ραμαζανιού. Παρευρίσκονται έπειτα στις
προσευχές που λαβαίνουν χώρα στα τεμένη, σε ανοιχτούς χώρους και σε
στάδια. Η προσευχή είναι γενικά σύντομη και ακολουθείται από
ένα κήρυγμα (khuṭba). Οι προσκυνητές χαιρετούν και αγκαλιάζουν ο ένας τον
άλλον με πνεύμα ειρήνης και αγάπης μετά από την προσευχή. Στη συνέχεια,
οι εορτασμοί και η ευθυμία εκδηλώνονται συνήθως με τις επισκέψεις στα
σπίτια των συγγενών και των φίλων για την ανταλλαγή ευχών.
Το Ιντ αλ-φιτρ είναι μια χαρούμενη εορτή με σημαντική θρησκευτική σημασία,
γιορτάζοντας την επίτευξη της ενισχυμένης ευσέβειας. Είναι ημέρα της
συγχώρεσης, της ηθικής νίκης, της ειρήνης της κοινότητας, της υποτροφίας,
της αδελφοσύνης και της ενότητας. Οι Μουσουλμάνοι γιορτάζουν όχι μόνο το
τέλος της νηστείας αλλά δοξάζουν τον Αλλάχ για τη βοήθεια και δύναμη που
θεωρούν ότι τους έδωσε μέσω του προηγούμενου μήνα.

ΠΑΡΑΔΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ

Οι συνήθεις χαιρετισμοί κατά τη διάρκεια αυτών των εορτών είναι ο αραβικός
χαιρετισμός EĪd mubārak («ευλογημένο Ιντ») ή `Īd sa `īd («ευτυχές Ιντ»).
Επιπλέον, σε πολλές χώρες οι χαιρετισμοί τους γίνονται στις τοπικές γλώσσα
και ανάλογα με τις παραδόσεις.

[14]
Οι άνθρωποι συνήθως ντύνονται με τα νέα ή τα καλύτερα ενδύματά τους για
να παρευρεθούν σε μια πρόσθετη προσευχή Ιντ που εκτελείται στην
κοινότητα στα μουσουλμανικά τεμένη ή σε ανοιχτούς χώρους. Όταν τελειώνει
η τελευταία μέρα της νηστείας οι άνθρωποι επαναλαμβάνουν τα ακόλουθα
λόγια:
Allah u akbar, Allah u akbar, Allah u akbar
la ilaha illa Allah
Allahu akbar, Allahu akbar
wa li-illahi al-hamd

Ο Αλλάχ είναι μεγάλος, ο Αλλάχ είναι μεγάλος, ο Αλλάχ είναι μεγάλος

Δεν υπάρχει άλλος θεός εκτός απ' τον Αλλάχ
Ο Αλλάχ είναι μεγάλος, ο Αλλάχ είναι μεγάλος
Όλη η δόξα ανήκει στον Αλλάχ
Η προσευχή του Ιντ (salah) ακολουθείται από το khutba (κήρυγμα) και έπειτα
μια προσευχή (dua') που ζητά τη συγχώρεση, το έλεος και τη βοήθεια για τους
Μουσουλμάνους όλου του κόσμου. Είναι έπειτα σύνηθες να αγκαλιάζονται με
τους συγγενείς, τους φίλους και τους γνωστούς τους.

ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΧΩΡΕΣ

Στην Τουρκία
Στην Τουρκία, όπου οι εορτασμοί του Ραμαζανιού είναι εμποτισμένοι με
περισσότερες εθνικές παραδόσεις, και όπου οι πανεθνικοί εορτασμοί
αναφέρονται συνολικά ως Bayram (Μπαϊράμ), είναι σύνηθες για τους
ανθρώπους να χαιρετά ο ένας τον άλλο με τις ευχές «Bayramınız Kutlu
Olsun» («Είθε να γιορτάσετε το Μπαϊράμ σας»), «Mutlu Bayramlar»
(«ευτυχισμένο Μπαϊράμ»), ή το πιό περίεργο «Bayramınız Mübarek Olsun»
(Είθε το Μπαϊράμ σας να είναι ιερό, δηλ. «ιερό Μπαϊράμ σε σας») ενώ
παράλληλα λαμβάνουν χώρα διαφορετικά έθιμα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο συνήθως εκφωνείται ένας λόγος μέσω του οποίου ο
ιμάμης δίνει συμβουλές στη μουσουλμανική κοινότητα. Μετά κηρύσσει την
έναρξη της εορτής και οι πιστοί αγκαλιάζονται μεταξύ τους.
Επειδή το Ιντ αλ-φιτρ δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένη δημόσια γιορτή μέσα
στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Μουσουλμάνοι είναι υποχρεωμένοι να
παρακολουθούν την πρωινή προσευχή. Τα σχολεία λειτουργούν κανονικά
αλλά δικαιολογούνται οι απουσίες των μαθητών και οι εργαζόμενοι δικαιούνται
άδεια μίας ημέρας σε πολλές περιοχές. Ωστόσο σε μερικές περιοχές
λαμβάνεται απόφαση για αργία μία μέρα πριν τη γιορτή δεδομένου ότι είναι
κινητή.

[15]
Στο Ιράν
Στο σιιτικό Ιράν το Ιντ είναι ένα αυστηρά προσωπικό γεγονός και ο εορτασμός
γίνεται συνήθως σε πιο κλειστό κύκλο. Λαμβάνουν χώρα προσευχές στα
τζαμιά και ανταλλάσσονται επισκέψεις σε οικεία πρόσωπα, και κυρίως σε
ηλικιωμένους. Οι περισσότεροι άνθρωποι δίνουν κάποια χρήματα ως
φιλανθρωπία και επίσης δίνουν φαγητό σε αυτούς που το χρειάζονται.

ΣΤΟ ΓΡΗΓΟΡΙΑΝΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Παρόλο που η ημέρα του εορτασμού είναι σταθερή στο Ισλαμικό Ημερολόγιο,
στο Γρηγοριανό είναι διαφορετική κάθε χρόνο. Αυτό συμβαίνει καθώς το
ισλαμικό ημερολόγιο είναι σεληνιακό και όχι ηλιακό. Το Ιντ αλ-φιτρ τυγχάνει
κάθε χρόνο 11 περίπου μέρες νωρίτερα από την προηγούμενη χρονιά. Οι
επόμενες ημερομηνίες είναι:

 2018: 15 Ιουνίου
 2019: 5 Ιουνίου
 2020: 24 Μαΐου
 2021: 13 Μαΐου
 2022: 2 Μαΐου
 2023: 21 Απριλίου
 2024: 10 Απριλίου

[16]
 ΜΠΑ’Ι’ΡΑΜ
Το Μπαϊράμ (τουρκικα: bayram, αγγλικά: bayram ή bairam) (ή
και εξελληνισμένα μπαϊράμι) είναι η Τουρκική λέξη (αρχικά από
την περσική λέξη paδrām ή τη Σογδιανή λέξη patrām, pedram στη σύγχρονη
Περσική γλώσσα[1]) για εθνική γιορτή ή αργία, που αναφέρεται και σε εθνικές
(κοσμικές) και θρησκευτικές γιορτές. Βάσει αυτής της διπλής εφαρμογής της
λέξης, η μέθοδος για τον υπολογισμό των ετήσιων ημερών των μπαϊραμιών
είναι διαφορετική για τις εθνικές και τις θρησκευτικές γιορτές.
Οι εθνικές αργίες της Τουρκίας είναι βάσει του επίσημου Γρηγοριανού
ημερολογίου, ενώ οι Ισλαμικές θρησκευτικές γιορτές ανακοινώνονται επίσημα
από πριν από την Προεδρία Θρησκευτικών Υποθέσεων (Τουρκικά: Diyanet
İşleri Başkanlığı) με βάση το Ισλαμικό ημερολόγιο, και κατόπιν συντονίζονται
και τοποθετούνται στο εθνικό Γρηγοριανό ημερολόγιο, με αποτέλεσμα οι
ημερομηνίες για της θρησκευτικές γιορτές να μετακινούνται κάθε χρόνο με μια
διαφορά περίπου 11 ημερών.
Μεγάλες μη Τουρκικές ή μη Ισλαμικές παραδόσεις και εορτασμοί μπορεί
επίσης να αποκαλούνται Μπαϊράμια, όπως για παράδειγμα
το Χαλοουίν "Cadılar Bayramı" ("Μπαϊράμ των Μαγισσών"), το Πάσχα ως
"Paskalya Bayramı" ("Μπαϊράμ του Πάσχα), τα Χριστούγεννα ως "Noel
Bayramı" ("Μπαϊράμ των Χριστουγέννων), το Εβραϊκό Πάσχα ως "Hamursuz
Bayramı" ("Μπαϊράμ των Άζυμων", hamursuz=χωρίς μαγιά) και
το Χανουκά ως "Yeniden Adanma Bayramı" ("Μπαϊράμ της
Αναγέννησης/Αφιέρωσης"). Όμως, κάθε ειδική περίσταση ή γιορτή, δεν
αναφέρεται ως Μπαϊράμ, όπως στην περίπτωση, μεταξύ άλλων, της
Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας, ή της Απελευθέρωσης της Κωνσταντινούπολης.
Επίσης, λόγω της επιρροής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα πρώην
κατακτημένα μέρη της στα Βαλκάνια και μέρη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης,
πολλοί μη Τούρκοι, όπως Μουσουλμάνοι Αλβανοί, Μουσουλμάνοι
Σέρβοι, Πομάκοι, Ρομά, Βόσνιοι Μουσουλμάνοι, καθώς και Μουσουλμάνοι
από το Βόρειο Καύκασο, το Αζερμπαϊτζάν, την Κριμαία, και άλλοι
άτομα τουρκικής καταγωγής, έχουν παρομοίως υιοθετήσει τη λέξη "Μπαϊράμ",
με τον όρο "Μικρό Μπαϊράμ" για το Ιντ αλ-φιτρ (στην Ελλάδα αναφερόμενο
συνήθως ως "Σεκέρ Μπαϊράμ") και "Μεγάλο Μπαϊράμ" για το Ιντ Αλ-
Αντχά (στα Ελληνικά αναφερόμενο συνήθως ως "Κουρμπάν Μπαϊράμ").

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

 Ιντ αλ-φιτρ ("Şeker Bayramı", "Μπαϊράμ των Γλυκών", ή, "Ramazan
Bayramı", i.e. "Μπαϊράμ του Ραμαζανίου"), πρώτη μέρα του μήνα Σαουάλ
(Shawwal)
 Ιντ αλ-αντχά ("Kurban Bayramı", "Μπαϊράμ της Θυσίας"), 10-13 του μήνα
Ντου αλ Χιτζάχ (Dhu al-Hijjah)

[17]
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στην Ελλάδα η λέξη μπαϊράμ (χρησιμοποιείται συνήθως και εξελληνισμένα ως
μπαϊράμι - πληθυντικός μπαϊράμια), αναφέρεται στις δύο μεγάλες γιορτές
των Ελλήνων Μουσουλμάνων (που βρίσκονται κυρίως στη Θράκη), το Σεκέρ
Μπαϊράμ (Ιντ αλ-φιτρ), και το Κουρμπάν Μπαϊράμ (Ιντ αλ-αντχά). Στον
πληθυντικό[5], χρησιμοποιείται από τα άτομα της μειονότητας για την ευχή για
αυτές τις γιορτές, "iyi bayramlar" [6], αντί του πιο "επίσημου" "bayramlar
mübarek olsun", ή "bayramlar kutlu olsun".
Γενικά ως λέξη, σημαίνει γενικά γιορτή ή ένα ευχάριστο γεγονός ή γλέντι, ενώ
χρησιμοποιείται και στη φράση "κάνει μπαϊράμι (α) με το μυαλό του", που
σημαίνει κάνει (ευχάριστα) σχέδια μόνος του, "λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο"

[18]
 ΡΑΜΑΖΑΝ/ ΡΑΜΑΝΤΑΝ
Το Ραμαζάνι, εκ τoυ τουρκικού ραμαζάν και του αραβικού ραμαντάν, είναι
θρησκευτική μουσουλμανική εορτή νηστείας. Αποτελεί ονομασία του ένατου
μήνα του μουσουλμανικού έτους, κατά τον οποίο, σύμφωνα με την
παράδοση, δόθηκε το Κοράνι στους ανθρώπους προκειμένου οι κανόνες του
να αποτελέσουν οδηγό της ζωής τους. Έτσι το Ραμαζάνι χαρακτηρίζεται ως
ένας από τους «πέντε στύλους» του Ισλάμ με χαρακτήρα υπακοής, εξιλασμού
και προσευχής προς τον Θεό.
Σε όλο το χρονικό διάστημα του Ραμαζανιού, διάρκειας ενός μηνός, οι
μουσουλμάνοι απέχουν υποχρεωτικά, από ανατολής μέχρι δύσεως του ηλίου,
από κάθε είδους τροφή, ακόμη και νερό, πολύ δε περισσότερο από κάπνισμα,
ποτό, αρώματα και σεξουαλικές επαφές, όχι όμως στο υπόλοιπο διάστημα
μέχρι την ανατολή του ηλίου. Το Ραμαζάνι τελειώνει με τριήμερη γιορτή που
αραβικά ονομάζεται άιντ-αλ-φιτρ (= εορτή τέλους νηστείας) ή άιντ-αλ-σαγίρ (=
μικρή εορτή).

 Το Ραμαζάνι, ως μηνιαία εορτή νηστείας, αντιπαραβάλλεται με τη

χριστιανική εορτή της Σαρακοστής, με σχεδόν ταυτόσημο χαρακτήρα, όχι
όμως με ερμηνεία περί της «παράδοσης Ευαγγελίου». Σύμφωνα με τον
κυλιόμενο χαρακτήρα που παρουσιάζει το αραβικό ημερολόγιο, κάθε
χρόνο το Ραμαζάνι εορτάζεται κατά 10 ημέρες νωρίτερα του
προηγουμένου έτους. Για το 2010 το Ραμαζάνι ξεκίνησε με την ανατολή
του ηλίου στις 11 Αυγούστου, ενώ για το 2011 ξεκίνησε την 1 Αυγούστου.
Η λέξη Ραμαντάν (Ramadan), ή Ραμαζάνι, προέρχεται από την αραβική
ρίζα αλ-ραμάντ που σημαίνει «καψαλίζω τη ζέστη ή την ξηρασία». Αποτελεί
έναν από τους πέντε πυλώνες όπου στηρίζεται το Ισλάμ. Οι υπόλοιποι είναι η
Πίστη, η Προσευχή, η Ελεημοσύνη και το Ιερό Προσκύνημα Χατζ. Ο μήνας
Ραμαντάν είναι ο ένατος μήνας του Ισλαμικού σεληνιακού ημερολογίου και ο
ιερότερος από τους τέσσερις ιερούς μήνες. Ξεκινά με τη Νέα Σελήνη και κατά
τη διάρκειά του όλοι οι ενήλικες και υγιείς μουσουλμάνοι είναι υποχρεωμένοι
να απέχουν από κάθε τροφή, νερό, τσίχλες, κάθε είδους καπνό, οποιαδήποτε
ερωτική επαφή, από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου. Ωστόσο αυτό είναι το
καθαρά εξωτερικό, πρακτικό μέρος της νηστείας. Η πνευματική όψη της
νηστείας ορίζει απαγόρευση του ψέματος, του κουτσομπολιού, της
εξαπάτησης και γενικά όλων των αρνητικών χαρακτηριστικών των
ανθρώπων. Όπως ορίζεται στο Κοράνι, η νηστεία είναι μια αυστηρή πράξη
βαθιάς προσωπικής λατρείας κατά την οποία οι μουσουλμάνοι επιδιώκουν το
υψηλότερο επίπεδο συνειδητοποίησης του Θείου.
Ο μήνας Ραμαντάν είναι μία χρονική περίοδος κατάλληλη για προσευχή, για
καλές πράξεις, για περισσότερο χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους. Η
νηστεία έχει σκοπό να βοηθήσει τους μουσουλμάνους να μάθουν την
αυτοπειθαρχία, την εγκράτεια, τη γενναιοδωρία αλλά και την υπομονή. Τους
θυμίζει επίσης το πόσο υποφέρουν οι φτωχοί, εκείνοι που σπάνια τρέφονται
καλά ή δεν βρίσκουν το κατάλληλο φαγητό.

[19]
Το Ραμαζάνι περιλαμβάνει δύο κύρια γεύματα: το Σουχούρ, πριν από την
ανατολή, και το Ιφτάρ, μετά από τη δύση. Τα γεύματα αυτά
περιλαμβάνουν χουρμάδες ακολουθώντας το παράδειγμα του
Προφήτη Μωάμεθ. Μετά από το Ιφτάρ και μέχρι το Σοχούρ την άλλη μέρα, ο
καθένας μπορεί να φάει ό, τι επιθυμεί από φαγητό, γλυκά και ποτά, εκτός
από αλκοόλ και χοιρινό κρέας (είναι απαγορευμένα από τον Θεό και
αναφέρονται στο Κοράνι).
Μία άλλη όψη στο Ραμαντάν είναι μία από τις τελευταίες μονές νύχτες του
μήνα, η Λεϊλάτ αλ Καντρ ή Νύχτα του Πεπρωμένου. Είναι η ιερότερη νύχτα
του μήνα. Είναι η νύχτα κατά την οποία ο Θεός άρχισε να αποκαλύπτει το
Κοράνι στον Προφήτη Μωάμεθ μέσω του αρχάγγελου Γαβριήλ. Οι
Μουσουλμάνοι μαθαίνουν στο Κοράνι πως να προσεύχονται κατά τη διάρκεια
της νύχτας αυτής, αφού τότε είναι καλύτερα από χίλιους μήνες προσευχής.
Επιπλέον, οι πιστοί ενθαρρύνονται να διαβάσουν ολόκληρο το Κοράνι κατά τη
διάρκεια του μήνα και για αυτό έχει χωριστεί σε 30 ίσα μέρη, όσες και οι 30
μέρες του Ραμαζανίου. Όταν η πρώτη φλούδα από τη Νέα Σελήνη γίνει ορατή,
λήγει ο μήνας του Ραμαντάν και ξεκινά ο μήνας Σαουάλ. Με το τέλος του
Ραμαντάν ξεκινά μία τριήμερη περίοδος που ονομάζεται Ιντ αλ Φιτρ, δηλαδή
Γιορτή της διακοπής της Νηστείας. Είναι μια χαρούμενη περίοδος, η οποία
ξεκινάει με μια ειδική προσευχή νωρίς το πρωί, και αργότερα ακολουθούν
εορτασμοί, τραπέζια και μοίρασμα δώρων και χρημάτων στα παιδιά.
Όταν το Ραμαντάν τελειώνει, οι μουσουλμάνοι δίνουν ως ελεημοσύνη ένα
συγκεκριμένο ποσό, που έχει υπολογιστεί ώστε να είναι ικανό να ταΐσει έναν
φτωχό της περιοχής για μία ημέρα. Αυτό είναι γνωστό ως «φίτρα» και η
σημασία του είναι η υπενθύμιση ότι υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν και
πρέπει να τους βοηθήσουμε. Πολλοί επίσης με αφορμή τη γιορτή πληρώνουν
την ετήσια Ζακάτ τους (υποχρεωτική ελεημοσύνη) στους έχοντες ανάγκη, που
είναι το 2,5% επί των ετήσιων σταθερών αποταμιεύσεων.
Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να αναφερθεί πως ο Θεός εξαιρεί κάποια
άτομα από τη νηστεία. Ο άρρωστος και ο ταξιδιώτης είναι από αυτούς που
εξαιρούνται, αλλά πρέπει μετά τη θεραπεία τους ή το ταξίδι να νηστέψουν τις
μέρες που χάσανε. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η εξαίρεση περιλαμβάνει και τις
γυναίκες οι οποίες έχουν τη μηνιαία τους περίοδο, καθώς και τις γυναίκες οι
οποίες κυοφορούν. Επίσης κάθε ένας που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα
υγείας (διαβήτης, καρδιά) δικαιολογείται να απέχει όλο τον μήνα.
Το Ραμαζάνι, λοιπόν, ένας μήνας πολύ σημαντικός για όλους τους
μουσουλμάνους. Είναι ο μήνας της αγάπης και της ένωσης όλων των
μουσουλμάνων.

[20]
 Βιβλιογραφία:
 Κοράνι
 Ισλαμική εγκυκλοπαίδεια
 WikiPedia
 ChatGPT (OpenAI)
 Bιβλίο Θρησκευτικών Γ’ Γυμνασίου

Η Κάαμπα στη Μέκκα, Σαουδική Αραβία.

[21]