ADIERAZPEN ALJEBRAIKOAK

• Koefizientea, maila, antzeko monomioak, identitatea... Aljebran lan egitean erabiltzen

diren hitzak dira. Badakit hitz horiek adierazpen aljebraikoetan erabiltzen
Monomioak: https://youtu.be/Lh6QolJu-I4
Monomioen arteko eragiketak: https://youtu.be/nybcbCRR3c4

1.- Bete ezazu ondoko taula:

Monomioa Koefizientea Letrazko atala Maila

3x
4a 2 b3
1
− mn 3
7
8

2.- Egin ondorengo monomioen arteko eragiketak:

A(x) B(x) Batuketa Kenketa Biderketa Zatiketa

A(x)+B(x) A(x)-B(x) A(x)·B(x) A(x):B(x)
3x -7x
3
−12 x 4x 3

1 4 3 4
x x
3 2

5
− x2 2x
2

• Polinomioen eragiketak oinarrizkoak dira hizkera aljebraikoaren erabileran. Badakit

eragiketa horiek trebe eta ondo egiten
Polinomioak: https://youtu.be/SAgu5NErVqI
Polinomioen arteko batuketak eta kenketak: https://youtu.be/EY8IpbDTww8
Polinomioen arteko biderketak: https://youtu.be/P7hAa_42GUo

3.- Kalkulatu hurrengo polinomioen zenbakizko balioa eta bakoitzaren maila eman:

4 3 2
a) P(x) = x − x −13 x +x+12 x = 0 denean
3 2
b) Q(x) = x −12 x + 41 x−30 x = -1 denean
3 2 3 3
c) R(x) = 3x −6x − x+ x = 2 denean
4 2
4.- A ( x )=x 2 − x+3 eta B ( x )=3x 3 −2x 2 +x−5 polinomioak emanik, kalkulatu:

a) A ( x )+B ( x ) b) A ( x )−B ( x )

5.- A ( x )=4x3 − x 2 +1 , B ( x )=x 3 +x+ 2 eta C ( x )=2x 2 +3x badira, kalkulatu:

a) A ( x )+B ( x ) b) [ A ( x )−B ( x )]+C ( x )

6.- A ( x )=3x 4 +2x 2 −x+ 1 , B ( x )=2x 4 −x 3 +x 2 −x eta C ( x )=−x 4 +x3 − x 2 +x−1

polinomioak izanik, kalkulatu:
a) B ( x )+C ( x ) b) A ( x )−[ B ( x ) +C ( x )] c) A ( x )−B ( x ) +C ( x )

7.- Egin hurrengo biderketak:

a) ( x 2 −3x +1 )⋅( x+ 4 ) b) (5x 4 + 3x3 −2x 2 −3x )⋅( 2x 3 +2x +1 )

c) ( x 4 −7x2 −3 )⋅( x 2 −3 )

8.- P ( x )=3x 2 + 2 , Q ( x )=2x−3 eta R ( x )=3x 4 +2x 2 −3 polinomioak izanik,

kalkulatu:
a) P ( x )⋅Q ( x ) b) Q ( x )⋅[ P ( x )+R ( x )] c) P ( x )⋅[ Q ( x )+R ( x )]

• Aljebran, identitate nabarmenak sarri ageri izaten dira. Badakit zer diren eta trebe
erabiltzen.
Laburbidezko formulak: https://youtu.be/DzzR0OgZHzw

9.- Egin hurrengo eragiketak biderkadura nabarmenak erabiliz:

a) ( x−3 )2 b) ( x+ 3 )⋅( x−3 ) c) ( x+ 3 )2

2
d) (3x+ 2 )2 e) (2x 3 −6 ) f) (2x 2 +3 )⋅( 2x 2−3 )
2
g) (2x 2 +6x )

10.- Hutsuneak bete hurrengo berdintzetan:

a) (3x + )2 = 9 x 2 + 24 x + 16 b) ( − 5 )2 = 4 x 2 − + 25
c) 16 − = (4 − )·( + 5 x)
 • Badakit polinomioak faktorizatzen, biderkagai komuna ateraz edota laburbidezko
formulak erabiltzen.
Biderkagai komuna ateratzea: https://youtu.be/skK3nRxXoEM
Laburbidezko formulen bidez faktorizazioa: https://youtu.be/CZ0OBK34hyA

11.- Atera biderkagai komuna ondorengo adierazpenetan:

15 x 4 −6x 2 2
a) b) 6y2 – 9y + 12y3 c) 12 ax −12 ax+ 3a
4 2 3 3 2 4
d) 3a4 – 2a2 e) x2yz4 + 6x3yz5 + x2y2z5 f) 6x y −2x y −2x y

12.- Faktorizatu ondorengo adierazpenak:

a) 2x – 4x2 b) 25+10 x+x 2 c) 18 – 12x + 2x2
4
d) x −1 e) 3x 2 −7x+8 xy f) x2 –1
h) 4x2– y2 i) x2 + 6x + 9 j) x2 + 4 + 4x
Erantzunak
1.-
Monomioa Koefizientea Letrazko atala Maila
3x 3 x 1
4a 2 b3
4 a 2 b3
5

mn 3
4
− 1 mn 3 −1
7 7
8 8 - 0
2.-
A(x) B(x) Batuketa Kenketa Biderketa Zatiketa
A(x)+B(x) A(x)-B(x) A(x)·B(x) A(x):B(x)
3x -7x -4x 10x −21 x 2 −37

−12 x 3 4x 3 −8x3 −16 x 3 −48 x 6

-3

1 x4 3 x4 11 x 4 − 7 x4 1 x8 2
3 2 6 6 2 9

−5 x2 2x − 5 x 2 +2x − 5 x 2−2x −5 x 3 −5 x
2 2 2 4

3.- a) P(0)= 12 b) Q(-1)= −84 c) R(2)=0

4.- a) A ( x )+B ( x ) = 3x 3− x 2 −2 b) A ( x )−B ( x ) = −3x 3 +3x 2 −2x +8

5.- a) A ( x )+B ( x ) = 5x 3− x 2 +x+3 b) [ A ( x )−B ( x )]+C ( x ) = 3x 3 +x2 +2x−1
6.- a) B ( x )+C ( x ) = x 4 −1 b) A ( x )−[ B ( x ) +C ( x )] = 2x 4 +2x 2 −x+ 2
c) A ( x )−B ( x ) +C ( x ) = 2x 3 +x
7.- a) ( x 2 −3x+ 1)⋅( x+4 ) = 3
x +x −11 x+4
2

b) (5x 4 +3x 3 −2x 2 −3x )⋅( 2x 3 +2x+1) = 7 6

10 x +6x +6x +5x − x −8x −3x
5 4 3 2

c) ( x 4 −7x 2 −3)⋅( x 2 −3) = 6

x −10 x +18 x +9
4 2

3 2
8.- a) P ( x )⋅Q ( x ) = 6x −9x +4x−6
5 4 3 2
b) Q ( x )⋅[ P ( x ) +R ( x ) ] = 6x −9x +10 x −15 x −2x+3
6 4 3 2
c) P ( x )⋅[Q ( x ) +R ( x ) ] = 9x +12 x +6x −14 x +4x−12

9.- a) x 2 −6x+9 b) x 2 −9 c) x 2 +6x+9 d) 9x 2 +12 x+ 4

e) 4x 6−24 x 3 +36 f) 4x 4 −9 g) 4x 4 +24 x 3 +36 x 2

10.- a) (3x+4 )2 =9x2 +24 x+16 b) ( 2x−5 )2=4x 2 −20 x+ 25 c) 16 - 25 x 2 = (4 - 5x )·( 4 +5x)

3x ( 5x −2 )
2 2 2 2
11.- a) b) 3 y( 2 y−3− 4 y ) c) 3a ( 2x−1 )

a ( 3a −2 )
2 2 2 4 2 2 2 2
d) e) x y z ( 1+ 2 xz+ yz ) f) 2x y ( 3x − xy− y )
2 2
12.- a) 2x ( 1−2x ) b) ( 5+x ) c) 2· ( 3−x )

d) ( x 2 +1) ( x+1) ( x−1) e) x( 3x−7+8y ) f) ( x+1) ( x−1)

2 2
h) ( 2x +y ) ( 2x− y ) i) ( x+3) j) ( x+2 )