 Đấ t Nướ c đượ c hợ p thà nh bở i yếu tố :

1. Chiều rộ ng khô ng gian địa lí.

2. Chiều dài thờ i gian lịch sử .
9 câu đầ u: nhà thơ cắ t nghĩa về Đấ t Nướ c theo lố i chiết tự đi từ cái riêng đến cái chung, từ đó mang
đến vẻ đẹp Đấ t Nướ c trong khô ng gian địa lí rộ ng lớ n mênh mô ng mà gầ n gũ i, thâ n quen; thiêng
liêng, bình dị.
 4 câu đầu: không gian địa lí gần gũi, quen thuộc, gắn liền với nơi ta học tập, sinh hoạt,
nơi đôi lứa yêu nhau:
“Đất là nơi anh đến trường.
- Hình ả nh ngô i trườ ng vớ i nhữ ng câu chuyện về ngà y đầu tiên đi họ c chợ t hiện về, đó là nhữ ng hình
ả nh thâ n quen và đẹp đẽ trong quã ng đườ ng đờ i củ a mỗ i con ngườ i.
- "Nơi" là miễn khô ng gian ta lớ n lên, nhậ n đượ c sự bao bọ c và dạ y dỗ củ a nhữ ng ngườ i cha mẹ thứ
hai ở trườ ng, và hà nh trình đến trườ ng luô n là hà nh trình cao quý mà từ xưa đến nay, ô ng cha ta
luô n trâ n trọ ng.
“Nước là nơi em tắm"
- "Nướ c" là nơi em tắm, có thể cò n là ao, là suố i, là sô ng - nhữ ng bình dị thâ n thuộ c củ a là ng quê.
 Hình ả nh Đấ t và Nướ c song hà nh vớ i nhau, như anh và em gắ n bó , để rồ i Đấ t Nướ c cũ ng “là nơi ta
hò hẹn" bà ng lã ng kinh củ a tình yêu đô i lứ a nở rộ và rự c rỡ nhấ t. Đâ y là biểu tượ ng cho sự thố ng
nhấ t, hò a quyện giữ a các yếu tố củ a "Đấ t" và Nướ c", củ a anh và em, hợ p thà nh mộ t chỉnh thể, khô ng
thể thiếu mộ t trong hai, gợ i lên mộ t chiều sâ u suy tưở ng Đấ t Nướ c là sự thố ng nhấ t giữ a cái chung
và cá i riêng, cộ ng đồ ng và cá nhâ n, to lớ n và nhỏ bé, hiện thự c và huyền thoạ i... gắ n bó bền chặ t giữ a
đờ i.
“Đất nước là nơi ta hò hẹn
Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm”
- Phép điệp “Đấ t nướ c là ” chính là sự quy nạ p từ “Đấ t” và “Nướ c” gợ i sự hò a hợ p gắ n bó , khẳ ng định
từ ng chú t mộ t trong sự lớ n lên củ a tình yêu đều quyện hò a và o Đấ t Nướ c.
- Hình ả nh “đá nh rơi chiếc khă n trong nỗ i nhớ thầm” gợ i nhớ bà i ca dao “Khă n thương nhớ ai”:
Khăn thương nhớ ai,
Khăn rơi xuống đất.
Khăn thương nhớ ai,
Khăn vắt lên vai.
Khăn thương nhớ ai,
Khăn chùi nước mắt.
 Nhà thơ Nguyễn Khoa Điểm muố n nhắ n nhủ về sự đan cà i giữ a tình yêu cá nhâ n và tình yêu đấ t
đượ c, tuy hai mà mộ t. Bở i chính nhữ ng chà ng trai, cô gá i trẻ sẽ gó p cô ng xâ y dự ng đấ t nướ c, cố ng
hiến cho dâ n tộ c nà y, và sự kết hợ p củ a họ , tỉnh yêu củ a họ sẽ thổ i bù ng sứ c số ng củ a đấ t nướ c, tô
đẹp non sô ng gấm vó c Việt Nam và là m phong phú cuộ c số ng mỗ i ngườ i.
 Lí giải sâu sắc hơn về Đất nước – không gian địa lí rộng lớn:
“Đất là nơi con chim phượng hoàng hay về hòn núi bạc
Nước là nơi "con cá ngư ông mỏng nước biển khơi
Thời gian đằng đẵng
Không gian mênh mông
Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ"
- Nhưng khô ng chỉ dừ ng lại ở đó , Đấ t Nướ c cò n là nhữ ng vẻ đẹp từ thiên nhiên, từ nhữ ng hình ả nh
đặ c trưng trong câu ca dao miền Trung.
- “Hò n nú i bạc”: dã y Trườ ng Sơn hung vĩ nơi chim phượ ng hoà ng sả i cá nh. Chim phượ ng hoà ng là
biểu tượ ng linh thiêng trong truyền thuyết, là biểu tượ ng củ a sự tái sinh và hưng thịnh.
“Biển khơi”: là biển Đô ng rộ ng lớ n. Nơi bao la ấ y có “con cá Ngư ô ng mó ng nướ c biển khơi”. Cá ngư
ô ng là cá ch gọ i tô n kính củ a ngư dâ n vù ng biển Việt Nam để chỉ thầ n Nam Hải.
- Hình ả nh “cá ngư ô ng” gợ i nhớ đến nghề nghiệp củ a cư dâ n vù ng biển ngà n đờ i nay.
- Lên nú i rồ i xuố ng biển, mộ t lầ n nữ a khái niệm Đấ t Nướ c lạ i đượ c phâ n tá ch và lý giả i số ng độ ng.
Hình ả nh chim phượ ng hoà ng và cá ngư ô ng là mộ t hình ả nh nổ i bậ t trong dâ n ca Huế:
“Con chim phượng hoàng bay ngang hòn núi Bạc
Con cá ngư ông móng nước ngoài khơi
Gặp nhau đây xin phân tổ đội lời
Kẻo mai kia con cả về sống vinh
Con chim nọ đổi dời vé non xanh".
- “Đấ t là nh chim đậ u" - nhữ ng hình ả nh đa dạ ng, phong phú củ a chim, củ a cá tượ ng trưng cho sự
thịnh vượ ng và trù phú củ a nướ c Việt. Quan hệ đoà n tụ củ a chim và cá gắ n liền vớ i sự hà i hò a giữ a
Đấ t và Nướ c. -> Đấ t Nướ c ta giàu có và phong phú về tài nguyên thiên nhiên, đấ t nướ c rừ ng và ng
biển bạ c.
- Và rồ i, "thờ i gian đằ ng đẵ ng - khô ng gian mênh mô ng" - “Đấ t Nướ c là nơi dâ n mình đoà n tụ ". Trả i
qua sự dai dẳ ng củ a thờ i gian, qua bao só ng gió , trả i qua sự rộ ng lớ n, mênh mô ng củ a khô ng gian,
dâ n mình đượ c đoà n tụ , quâ y quầ n. Đó là sự hộ i ngộ sau nhữ ng ngà y thá ng gian khó , hay cũ ng chính
là sự trở về vớ i Tổ tiên, tấ t cả đều đượ c "đoà n tụ trong chiều dài khô ng gian và thờ i gian củ a Đấ t
Nướ c. 54 dâ n tộ c anh em cù ng số ng trên mộ t dả i đấ t hình chữ S, cũ ng sẽ chịu Đấ t Nướ c và gó p phầ n
giữ gìn, xâ y dự ng và phá t triển khô ng ngừ ng. Từ "dâ n mình" gầ n gũ i, thâ n thiết, như thể tấ t cả chú ng
ta đều cù ng chung mộ t gia đình, đều là ruộ t thịt.