SMILE

(Simplified Module Intended for Learning Encounters)

Learner’s Packet No. 2

Pangalan Seksyon

SEKTOR NG AGRIKULTURA

Pinakamahalagang
Kasanayang Pampagkatuto

Narito ang mga kasanayan na inaasahang malilinang sayo kapag iyong isinapuso ang
pagsagot sa mga gawaing nakapaloob sa learner’s packet na ito.
Kasanayan sa Pagkatuto:
1. Nasusuri ang bahaging ginagampanan ng agrikultura, pangingisda at paggugubat
sa ekonomiya.
2. Nasusuri ang mga dahilan at epekto ng suliranin ng sektor ng agrikultura,
pangingisda at paggugubat.

Mga Tiyak na layunin:

1. Natalakay ang mga subsektor, kahalagahan, suliranin at mga programang
nakatutulong sa sektor ng agrikultura,
2. Napangatwiranan ang mahalagang gampanin ng agrikultura sa ekonomya;
3. Nasuri ang mga dahilan at epekto ng mga suliraning kinakaharap ng sektor ng
agrikultura; at
4. Nataya ang positibo at negatibong epekto ng Rice Tarrification Law bilang hakbang
ng pamahalaan sa pagpapabuti ng kalagayan ng mga magsasaka sa bansa.

Overview/ Pangkalahatang ideya

“Bahay kubo, kahit munti, ang magsasaka roon ay paunti ng paunti.”

Alam niyo ba na nanganganib ang seguridad sa

pagkain ng ating bansa. Ito’y sa kabila ng pagiging
agricultural country ng Pilipinas. Pakonti ng pakonti
kasi ang mga magsasakasa sa ating bansa. Ayon sa
huling survey na ginawa ng Department of Agriculture
noong 2017, ang average na edad ng mga Pilipinong
magsasaka ay 60 taong gulang – sakto sa edad na
Page

tinatakda ng batas para sa isang senior citizen. Ang

nakakalungkot, halos walang Pinagkunan: https://tinyurl.com/79vb94yh

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
 gustong pumalit sa kanila. Mismong mga magsasaka sa ngayon ang ayaw pagsakahin ang kanilang
mga anak. 65% sa kanila ang naniniwala na magiging maganda ang kinabukasan ng kanilang mga
anak, kapag nag-aral sa kolehiyo, nagtrabaho sa lungsod o kaya’y mangibang bansa. Isa ito sa mga
dahilan kung bakit, halos walang gustong kumuha ng mga kursong may kaugnayan sa pagsasaka.

Sa learning packet na ito, ating tatalakayin ang mga subsektor ng agrikultura at ang kanilang
gampanin sa ekonomiya. Hihimayin din natin ang mga suliranin na kinakaharap ng sektor na ito
maging ang mga programang ipinatutupad ng pamalaan upang maiangat ang kabuhayan ng mga taong
umaasa sa sektor na ito.

Mga Gawain
SEKTOR NG AGRIKULTURA
Ang pag-unlad ng ekonomiya ay nakasalalay sa mga
sektor na bumubuo nito. Isa sa mga pangunahing sektor na
malaki ang naiaambag sa ekonomiya ay ang sektor ng
agrikultura.

Ang agrikultura ay isang agham, sining at

gawain ng pagpoprodyus ng pagkain at hilaw na
mga produkto na tumutugon sa pangangailangan
ng tao. Nahahati ito sa apat na subsektor: Paghahalaman
(farming), paghahayupan (livestock), pangingisda (fishery),
at paggugubat (forestry) Pinagkunan: https://akindph.com/

Paghahalaman
Pangunahing pananim ng bans ana nagmumula sa sektor na ito
ay ang palay, mais, niyog, tubo, saging, pinya, kape, mangga,
tabako at abaka. Kabilang din sa PhP797.731 bilyong kinita ng
sektor na ito noong 2012 ay mula sa produksiyon ng gulay,
halamang gubat at halamang mayam sa hibla (fiber). Gayundin
ang mani, kamoteng kahoy, kamote, bawang, sibuyas, kamatis,
repolyo, talong at kalamansi.
Pinagkunan: https://tinyurl.com/scpyjhms
Paghahayupan
Ito ay binubuo ng pag-aalaga ng kalabaw, baka, kambing,
baboy, manok, pato at iba pa. Ang paghahayupan ay
nakakatulong a pag-supply ng ating pangangailangan sa karne
at iba pang pagkain. Ang paghahayupan ay gawaing
pangkabuhayang kinabibilangan ng ating mga tagapag- alaga
ng hayop. Mayroon ding mga pribadong korporasyon na nasa
ganitong hanapbuhay.

Pinagkunan: https://tinyurl.com/tx3duav Pangingisda

Dail sa malawak na daungan ng bansa, itinuturing ang Pilipinas
na isa sa pinakamalaking tagatustos ng isda sa buong mundo.
Ang sektor ng pangisdaan sa bansa ay nauuri sa tatlo:
komersiyal, municipal at aquaculture. Pinakamalaking
produksiyon ng sektor na ito ay nagmumula sa aquaculture.
Bahagi din ng gawaing pangingisda ang panghuhuli ng hipon,
sugpo at pag- aalaga ng damong dagat na pangunahing sangkap
sa paggawa ng gulaman.
Page

Pinagkunan: https://tinyurl.com/589e2cwu

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
 Paggugubat

Patuloy na nililinang ang ating mga kagubatan bagamat tayo

ay nahaharap sa suliranin ng pagkaubos ng mga yaman nito.
Mahalaga itong pinagkukunan ng plywood, table, torso, at
veneer. Bukod sa mga ito, pinagkakakitaan din ang rattan,
nipa, anahaw, kawayan, pulot-pukyutan at dagta ng
almaciga.
Pinagkunan: https://tinyurl.com/xdveduap

Mahalagang tagapagtaguyod ng ating ekonomiya ang sektor ng agrikultura. Maliban sa

pinagmumulan ito ng pagkain, pinagkukunan rin ito ng mga hilaw na sangkap para
makabuo ng bagong produkto, kitang panlabas mula sa mga iniluluwas na produkto at
pangunahing nagbibigay ng trabaho sa mga Pilipino.
Ngunit sa kabila nito, nananatiling malaking hamon sa sektor ng agrikultra ang kakulangan
ng makabagong teknolohiya na maaari sanang magpataas ng produksiyon at imprastratura tulad
ng farm-to-market roads na magpapabilis sa paghatid ng produkto sa mga pamilihan. Pahirap din sa
mga magsasaka ang pagdagsa ng mga dayuhang kalakal at epekto ng climate change na
nagdudulot na malalakas na bagyong sumisira sa kanilang kabuhayan. Sinisikap ng pamahalaan na
tugunan ang mga suliraning ito sa pamamagitan ng mga programang magpapaangat sa kalagayang
pangkabuhayan ng mga magsasaka. Kabilang sa mga ito ay ang Comprehensive Agrarian
Reform Program of 2003 (CARP), Community Livelihood Assistance Program
(CLASP), Fishery research at National Integrated protected Areas System (NIPAS) na
naglalayong maprotektahan at mapanumbalik ang ating mga kagubatan.

Gawain 1. I-Outline Mo!

Panuto. Batay sa binasang teksto sa itaas, punan ng mahahalagang konsepto ang spider
web sa ibaba upang makabuo ng grapikong pagtalakay ukol sa sektor ng agrikultura.

Sektor
Kahalagahan

AGRIKULTURA

Programang Pangkaunlaran

Suliranin
Page

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
 Gampanin ng Agrikultura sa Ekonomiya
Ang Pilipinas ay isang bansang
agrikultural dahil malaking bahagi nito
ang ginagamit sa mga gawaing pang-
agrikultura. Malaking bilang ng mga
mamamayan ang nasa sektor na ito ng
ekonomiya. Nananatiling ikalawa ang sektor ng
agrikultura na pinagmumulan ng trabaho. Noong
2018, mahigit 26% ng kabuuang bilang ng
manggagawa sa bansa o mahigit
10.9 milyong manggagawa ang kabilang sa
sektor ng agrikultura (Teves 2018) . Pinagkunan: https://tinyurl.com/7s2rr7s3

Suriin ang larawan sa itaas, pansinin ang industryalisadong lungsod tanaw ng isang magsasaka. Tila
ito ang binibigyang prayoridad ng maraming bansa sa kasalukuyan, ang pagpapaunlad ng industriya o
industriyalisasyon habang naisasantabi ang sektor ng agrikultura. Dapat pantay ang prayoridad na
ibinibigay ng pamahalaan sa agrikultura dahil dito nakadepende ang iba pang sektor ng ating
ekonomiya.

Gawain 2.1
AGRIKULTURA ANG PABORITO

Bagama’t malayo ang loob ng maraming kabataan ngayon sa agrikultura, ang totoo paborito ng
bawat isa sa atin ang agrikultura. Dito kasi nagmumula ang lahat ng paborito nating kainin,
tulad ng sa ibaba.

Paano nauugnay sa agrikultura

ang mga paborito mong pagkain
sa kanan?

Pinagkunan: tinyurl.com/3z89kerh

Gawain 2.2
AGRICULTURAL vs INDUSTRIAL
Page

Pinagkunan: https://tinyurl.com/4u9uxxv5 Pinagkunan: https://tinyurl.com/37pumraj

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
Ipaliwanag ang ugnayan ng dalawang larawan.

Gawain 3
Cartoon Interpretation

Suriin kung anong suliraning pang-agrikultura ang ipinapahiwatig ng

dalawang cartoon sa ibaba. Pumili mula sa iyong sagot sa gawain 1. Pagkatapos ay
pangatwiranan ang DAHILAN at EPEKTO ng suliraning ito sa sektor ng agrikultura.

APANAGUTA

Pinagkunan: Manila Bulletin, January 24, 2017 Pinagkunan: tinyurl.com/c23bzbcz

A. B.

DAHILAN: DAHILAN:

EPEKTO: EPEKTO:

Binabati kita sa mahusay na pagsagot sa mga gawain sa itaas! Natitiyak

kong buo na ang iyong kaalaman hinggil sa paksang ating tinalakay.
Page

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
 PERFORMANCE TASK: MAKE A STAND!
Basahin ang maikling teksto ukol sa RA 11203 o Rice Tarrification Law na
pangunahing tugon ng pamahalaan upang mapababa ang presyo ng bigas sa bansa at maiahon
sa matinding kahirapan ang maliliit na magsasaka. Pagkatapos basahin, subukang timbangin
kung ito ba’y maituturing na biyaya o dagdag na pahirap lamang sa sektor ng agrikultura.

RICE TARRIFICATION LAW:

Biyaya o pasakit?

Ang RA 11203 o mas kilala bilang Rice Tarrification Law ay naisabatas noong February 14 at nagkabisa noong
Ang buwis na malilikom mula sa pag-import na inatawag na tariff, ay ilalaan sa pagbuo ng tinatawag na Rice C
Pinagkunan: newsinfo.inuirer.net

TASK. Batay saiyong ginawang pagtataya, sumulat ng tatlong (3) argumento na

magpapahayag ng iyong PAGTUTOL o PAGSANG-AYON sa Rice Tarrification
Law. Maaaring magsagawa ng karagdagang pananaliksik ukol dito. Gamiting gabay
ang rubrik sa pagmamarka sa sunod na pahina

Ako ay(sang-ayon o tutol) sa Rice Tarrification Law dahil sa mga sumusunod na argumento

1.

2.

3.
Page

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
 Rubrik sa Pagmamarka

Batayan ng pagmamarka 5 4 3 2 1
Kawastuhan at nilalaman ng ideya batay sa paksa
Organisado at malinaw ang pagkakalahad ng ideya
Ang mga argumento ay nagpapahiwatig ng malalim na
pagkaunawa sa paksa
Gumamit ng karagdagang mga batayan o
sanggunian sa pagpapaliwanag ng ideya
Kabuuang puntos

Rubrik sa
Pagpupuntos

Gabay sa pagpupuntos sa mga pagpapaliwanag na sagot sa gawain 2.1, 2.2 at 3

1 2 3 4 5
Blangko o walang Ang ibinigay na Hindi tumpak ang Tumpak ang sagot Tumpak at maayos
ibinigay na sagot sagot ay walang sagot subali’t bagama’t hindi ang pagkakalahad
kaugnayan sa maayos na maayos ang ng sagot at
hinihingi ng naipaliwanag ang pagkakalahad at nagpapahiwatig ng
aytem o tanong sinasaloob ukol sa pagpapaliwanag malalim na
paksa ukol dito pagkaunawa sa
paksa

SANGGUNIAN:
Bernard E. Balitao, Martiniano D. Buising, Edward D.J. Garcia, Apollo D. De Guzman. 2015.
Ekonomiks Araling Panlipunan Modyul Para sa Mag-aaral. Pasig: Vibal Group Inc.
GMA News. (September 10, 2018). Inflation rate pinakamataas sa Bicol [Video]. YouTube.
https://youtu.be/wdjwLIbFCzA
https://tinyurl.com/y2clvddk Date retrived: May 25, 2020
tinyurl.com/7etl37f2 Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/ssaa9k42 Date retrived: February 5, 2021
tinyurl.com/58stj935 Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/3kddl9fx Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/lecfIxz2 Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/lkj9r3IO Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/42zao25j Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/8mnq6n9m Date retrieved: February 6, 2021
tinyurl.com/3avlljhc Date retrieved: February 7, 2021
https://tinyurl.com/5dssk5tz Date retrieved: February 7, 2021
https://tinyurl.com/3omv12tx Date retrieved: February 7, 2021

Inihanda Tagalapat:
ni: ANJO S. TOLEDANO
JUNROY Z. VOLANTE
MT 1, Social Studies Department T I, Social Studies Department
Camarines Sur National High School Camarines Sur National High School
Page

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2
 ANSWER
SHEET

ARALING PANLIPUNAN 9
Ikaapat na Markahan – Learner’s Packet
2 SEKTOR NG AGRIKULTURA

Pangalan: Seksiyon _
Iskor

GAWAIN 1. I-Outline Mo!

GAWAIN 2.1 GAWAIN 2.2 Agrikultura vs. Industriya

Agrikultura ang Paborito Ko!
Paano nauugnay sa agrikultura ang mga
paborito kong pagkain?

GAWAIN 3. Cartoon Interpretation

A. B.

DAHILAN: DAHILAN:

EPEKTO: EPEKTO:
Page

RO_AP_Grade 9_Q4_LP2