Zoek…

M!n vakken
Scheikunde Elektrolyse van water

1 Safety first! Met het toestel van Hofmann (zie afbeelding) kun je water ontleden in waterstof en
Lesmateriaal
zuurstof door middel van elektrolyse. Na aansluiten van de spanningsbron ontstaat er
1.1 Veilig practicum doen Open theorie Zoek
zuurstof bij de
Resultaten
1.2 Instrumentarium
positieve elektrode en waterstof bij de negatieve elektrode. Het is
1.3 Werken met de brander duidelijk te zien dat er twee keer zoveel waterstof als zuurstof
Woordjes

1.4 Een verslag schr!ven

geproduceerd wordt. Safety first!
1De aanwezigheid van het waterstof is aan te
tonen door er een vlam bij te houden. Het waterstof zal met een
Meer
1.5 Stofeigenschappen kenmerkende knal verbranden.
1.1 Veilig practicum doen 38%
De aanwezigheid van de zuurstof is aan te tonen met een gloeiende
1.6 Mengsels en zuivere stoffen
houtspaander. Er zal spontaan 1.2
een vlam ontstaan.
Instrumentarium 0%
1.7 Samenvatting en Theorie

1.3 Werken met de brander 0%

2 Wie zoet is, kr!gt lekkers

2.1 De suikerfabriek 1.4 Een uitgekookte proef 0%

2.2 Het scheiden van een suspensie 1.5 Een verslag schr!ven 0%
Toestel van
2.3 Indampen en destilleren Hofmann
1.6 Stofeigenschappen 33%

2.4 Extraheren Fotolyse van zilverchloride

1.7 Mengsels en zuivere stoffen 13%
2.5 Adsorptie en chromatografie Fotolyse is een ontledingsreactie onder invloed van licht. In de (niet-digitale) fotografie

2.6 Van suikerbiet tot suiker

speelt fotolyse een belangrijke rol.
1.8 Meestal maakt
Samenvatting enmen hier gebruik van
Theorie

zilververbindingen zoals zilverchloride. Deze stoffen vallen onder invloed van licht
2.7 Kwaliteitscontrole van suiker 1.9 Zelftoets 7%
uiteen, waarbij onder meer het metaal zilver ontstaat.

2.8 Samenvatting en Theorie

3 Wie het kleine niet eert ...

3.1 Chemische reacties

2 Wie hetzoet
Wie kleine niet eert
is, kr!gt ...
lekkers
3.2 Ontleden van stoffen Koperkringloop
2.1 De suikerfabriek 92%
3.3 Koperkringloop

50%
3.4 De kleinste deeltjes van een stof Wat is een kringloopschema?
2.2 Het scheiden van een suspensie

3.5 Elementen en verbindingen 2.3 een

In een kringloopschema staat hoe Indampen
niet-ontleedbare 33%
en destillerenstof bij een chemische reactie
verdwijnt. Uit de andere stoffen in het kringloopschema kan op de een of andere manier
3.6 Formules en naamgeving 2.4 Extraheren 33%
weer de niet-ontleedbare stof ontstaan. Bij het verbranden van waterstofgas ontstaat
3.7 Reactievergel!kingen water:
2.5 Adsorptie en chromatografie 17%

3.8 Macro, meso en micro waterstof (gas) + zuurstof (gas) → water (vloeistof)
2.6 Van suikerbiet tot suiker 0%
3.9 Samenvatting en Theorie
Bij de elektrolyse van water wordt er weer waterstof teruggevormd:
2.7 Kwaliteitscontrole van suiker 0%
4 Waar rook is, is vuur!
water (vloeistof) → waterstof (gas) + zuurstof (gas)

5 Duur of duurzaam? 2.8 Koffiedik k!ken 0%

Het kringloopschema voor waterstof ziet er dan als volgt uit:
6 Food, Health and Lifestyle 2.9 Samenvatting en Theorie

2.10 Zelftoets 0%

3 Wie het kleine niet eert ...

3.1 Magie of chemie?

Wie het kleine niet eert ...
3.2 Chemische reacties 50%
De kleinste deeltjes van een stof
3.3 Ontleden van stoffen 0%

Moleculen en hun eigenschappen

3.4 Koperkringloop 0%

Een molecuul is het kleinste deeltje

3.5 vankleinste
De een stof metvan
deeltjes dezelfde eigenschappen van die
een stof0%

stof. Iedere stof is opgebouwd uit zijn eigen molecuulsoort. Zo bestaat zuiver water
3.6 Elementen en verbindingen 100%
alleen maar uit watermoleculen. Alle watermoleculen zijn precies hetzelfde. We
noemen dit het molecuulmodel. Een glas zuiver water bestaat dus uit heel veel
3.7 Formules en naamgeving 100%
watermoleculen.

3.8 Reactievergel!kingen 85%

Een mengsel bestaat uit verschillende stoffen en dus volgens het molecuulmodel uit
verschillende soorten moleculen. Kraanwater is geen zuiver water, het bevat een aantal
3.9 Macro, meso en micro 0%
opgeloste stoffen. Naast de watermoleculen komen er in kraanwater ook andere
molecuulsoorten voor. 3.10 Samenvatting en Theorie

Moleculen zijn niet met het blote oog te zien, zelfs niet met de sterkste microscopen.
3.11 Zelftoets 38%
Moleculen zijn namelijk heel erg klein. De diameter van een molecuul ligt in de orde
van nanometers: 1 nm = m, één miljoenste milimeter.

Moleculen kunnen ten opzichte van elkaar bewegen in de vloeibare fase en in de

gasfase. In de vaste fase
4 kunnen ze dat niet.
Waar rook is, is vuur!
Vanderwaalsbinding
4.1 Behoefte aan brandstoffen 0%
In de vaste fase kunnen moleculen
zich niet verplaatsen. Dit komt 4.2
door Verbrandingsvoorwaarden 0%

aantrekkingskrachten tussen de
moleculen, de zogeheten 4.3 Verbrandingsreacties 0%

Vanderwaalsbinding, genoemd naar

4.4 Rekenen aan reacties 0%
de beroemde Nederlandse
natuurkundige Johannes van der
4.5 Samenstelling van lucht 0%
Waals (1837 - 1923).

4.6 Verbrandingssnelheid 0%
Men spreekt van cohesiekrachten als
het gaat om aantrekkingskrachten
4.7 Brand blussen 0%
tussen de moleculen van dezelfde
soort en adhesiekrachten tussen
4.8 deSamenvatting en Theorie
moleculen van verschillende soort.
4.9 Johannes van der Waals0%
Zelftoets (1837 – 1923)

Wie het kleine niet eert ...

5 Duur of duurzaam?
Elementen en verbindingen
5.1 Fossiele brandstoffen 0%

Atoomtheorie van Dalton

5.2 Koolwaterstoffen 0%

John Dalton (1766 - 1844) was een

5.3 Engelse
Isomerie 0%
scheikundige en natuurkundige. Zijn
atoomtheorie presenteerde hij 5.4
in 1803
Broeikaseffect 0%

gedetailleerd in een lezing.

5.5 Mogel!ke oplossingen 0%
De belangrijkste punten uit zijn theorie:

Alle materie is samengesteld

5.6 uit kleine,
Einde van het oliet!dperk 0%

ondeelbare deeltjes: atomen.

5.7 Duurzaamheid 0%
Alle elementen (niet-ontleedbare stoffen)
zijn opgebouwd uit één atoomsoort.
5.8 Kringlopen 0%
De atomen van elk element bezitten elk hun
unieke eigenschappen en5.9
eigenSamenvatting
massa. John Dalton (1766 – 1844)
en Theorie
Atomen zijn onverwoestbaar en behouden hun identiteit na een scheikundige
reactie. 5.10 Zelftoets 0%
Verbindingen (ontleedbare stoffen) bestaan uit moleculen, die zijn opgebouwd uit
meerdere atoomsoorten.
Bij een chemische reactie hergroeperen de atomen van de beginstof(fen) tot
nieuwe moleculen (de reactieproducten).
6 Food, Health and Lifestyle
Elementen en verbindingen
6.1 Food 'n Health 0%
Er bestaan meer dan 20 miljoen verschillende zuivere stoffen en er worden dagelijks
nieuwe ontdekt. Er zijn dus meer
6.2danLifestyle
20 miljoen
Drinks verschillende0%
soorten moleculen. Voor
al deze soorten moleculen zijn toch maar ongeveer 100 verschillende atoomsoorten
nodig. Vergelijk dit met de 26 letters
6.3 uit het
Nice alfabet. Hiermee kun
'n Clean 0% je ongelofelijk veel

woorden maken. Omdat die soorten atomen de bouwstenen zijn van de moleculen,
6.4 Looking Good! 0%
noemen we ze ook wel elementen. Iedere niet-ontleedbare stof bestaat uit één
atoomsoort, dus één element. Een ontleedbare stof, ook wel verbinding genoemd,
6.5 Samenvatting en Theorie
bestaat uit meerdere atoomsoorten. Bij een chemische reactie verdwijnen de
beginstoffen, maar de elementen blijven behouden (zie onderstaand schema).
6.6 Zelftoets 0%

7 Toetsmateriaal

7.1 Safety first!

Symbolen
7.2 Wie zoet is, kr!gt lekkers
We geven de elementen met chemische symbolen weer, meestal de eerste letter of
eerste twee letters van de Latijnse
7.3 naam voor
Wie het hetniet
kleine element.
eert ...

Bijvoorbeeld: 'C' voor 'koolstof' (carbonium) en 'Fe' voor 'IJzer' (ferrum). Let op: de eerste
7.4 Waar rook is, is vuur!
letter is altijd een hoofdletter en de tweede altijd een kleine letter.

Elementen 7.5 Duur of duurzaam?

7.6 Food, Health and Lifestyle

Aluminium Al

Argon 7.7 Wie zoet is, kr!gt lekkers Ar

Barium Ba
7.8 Elemententoets
Boor B

Broom 7.9 RV-toets Br

Support
Cadmium Cd

Calcium Ca
Skye