Professional Documents
Culture Documents
Hsslive XII PTM Kaithang HISTORY
Hsslive XII PTM Kaithang HISTORY
`c-W-k-anXn
]n.-_n.-\qlv IAS
(Pn√m- I-f-IvS¿)
_n\n-em¬ AUz: R.B.c- m-Pohv Ipam¿ _n.-k-Xn-Ip-amcn hn\oX A\n¬ tPm¨k¨ t{]wIp-am¿
Pn√m-]-©m-bØv sk{I-´dn
BapJw
c£nXm°fpw, hnZym¿∞nIfpw,
A≤ym]Icpw Hcpan®p\n∂p≈ 'ssIØmßv'
]≤Xn \ΩpsS Pn√bnse lb¿ sk°≥Udn
]co£m^ew sa®s∏SpØpw F∂v
{]Xymin°mw.
hniz-kvX-X-tbmsS
A∂-]q¿Æm-tZhn
({]-kn-U‚ v, Pn√m-]-©m-bØv ]Ø-\w-Xn-´)
ssIØmßv A°m-ZanI Iu¨kn¬
tamWn‰dnwKv kanXn
1. Pn√m ]©mbØv {]knU≥dv
2. Pn√m IfŒ¿
3. Pn√m ]©mbØv- hnZym`ymk
- ˛ BtcmKy Ãm≥UnMv IΩn‰n sNb¿t]gvk¨
4. Pn√m ]©mbØv- - hnZym`ymk˛ BtcmKy Ãm≥UnMv IΩn‰n AwK߃
5. Pn√m ]©mbØv AwK߃
6. Pn√m ]©mbØv- - sk{I´dn
7. lb¿sk°≥Udn doPnbW¬ sU]yq´n UbdŒ¿
8. lb¿sk°≥Udn Pn√m tIm¿Unt\‰¿
9. lb¿sk°≠dn AknÃ≥dv Pn√m tIm¿Unt\‰¿
10. s]mXp hnZym`ymk kwc£W b⁄w Pn√m tIm¿Unt\‰¿
11. Pn√m tIm¿Unt\‰¿ Fkv.Fkv. sI
12. {]n≥kn∏mƒ, Ub‰v, ]Ø\wXn´.
13. \n¿hlW DtZymKÿ≥
14. {ioaXn. tPmfn Um\ntb¬, {]n≥kn∏mƒ, Kh. FNv. Fkv. Fkv, Nn‰m¿.
15. {ioaXn. {]oX.kn. B¿, {]nkn∏mƒ, SVGV HSS, InSß∂q¿.
16. ]n. B¿. Kncojv, HSST Kh. t_mbvkv HSS, ASq¿. (A≤ym]I {][n\n[n & I¨ho\¿)
+2 Ncn{Xw
{]tabw˛1
{][m\ \K-c-tI-{µ-߃.
lmc∏, taml≥tPmZmtcm, Nm≥lpZmtcm, Ien-_w-K≥, temYmƒ, _\-hmen, t[mfmhoc F∂nhbm-
bn-cp∂p
\K-cm-kq-{XWw
taml≥tPmZmtcm F∂ \K-c-amWv lmc-∏≥ kwkvIm-c-Ønse G‰hpw {]kn-≤-amb
ssk‰v. taml≥tPmZmtcm F∂ hm°ns‚ A¿∞w. acn-®-h-cpsS Ip∂v (The mound of the dead)
F∂mWv. Cu \K-cØns‚ khn-ti-j-X-Iƒ t\m°mw.
taml≥tPmZmtcm F∂ \K-csØ tIm´sb∂pw (The citadel) Iogv]-´W sa∂pw (The
lower town) c≠mbn Xncn-®n-cn-°p-∂p.
tIm´-sb∂v hnfn-°p∂ ÿeØv [mcmfw henb sI´n-S-ß-fp-≠m-bn-cp∂p. Cu {]tZiw
aXn-ep-Iƒ sI´n kwc-£n-®ncp-∂p.
taml≥tPm-Zm-tcm-bnse G‰hpw henb sI´nSw [m\y-∏p-c-bm-Wv, lmc-∏≥ P\X anI®
I¿j-I-cm-bn-cp∂p. an®w hcp∂ `£y-[m-\y-߃ kq£n-®p-sh-°p-∂Xn-\mWv Cu [m\y-∏p-c-Iƒ
D]-tbm-Kn-®n-cp-∂-Xv. AhnsSbp≈ `c-Wm-[n-Im-cn-Iƒ C°m-cy-Øn¬ IqSp-X¬ Xm¬∏-cy-sa-Sp-Øn-
cn°mw.
tamlm≥tPmZm-tcmbnse D≠mbn-cp∂ as‰mcp {][m\ \n¿ΩnXn henb Ipfn-∏p-c-bm-Wv,
Zo¿L-N-Xp-cm-Ir-Xn-bn-ep≈ henb Ipfhpw AXns‚ aq∂p hi-ß-fn¬ apdn-Ifpw D≈-XmWv henb
Ipfn-∏p-c, Ipf-Øn-te°v Cd-ß-p∂Xn\v ]S-hp-I-fp-≠v.
-1-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
-2-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
amXy tZh-X,- ]p-cp-j-ssZ-hm-cm-[-\,- hy-£m-cm-[-\,- ay-Km-cm-[-\,- enw-Km-cm-[\ F∂nh lmc-
∏≥ kaq-l-Øn¬ \ne-\n-∂n-cp-∂p.- B-Zn-a-inhcq]-߃ ap{Z-I-fn¬ ImWmw.
Fgp-Øp-hnZy
lmc-∏≥ P\X Fgp-Øp-hnZy I≠p-]n-Sn-®n-cp-∂p. Ah-cpsS en]nsb pictographic AYhm
Nn{X-en-]n-sb∂pw hnfn-°p∂p.- Cu en]n CXphscbpw hmbn-s®-Sp-°m≥ Ign-™n-´n-√.
`c-W-coXn
lmc-∏≥ kwkvIm-c-Ønse `cWk{º-ZmbsØ∏‰n hyXykvX A`n-{]m-b-ß-fm-Wp-≈-Xv.
]ptcm-lnX cmP°≥amcmWv `cn-®n-cp-∂sX∂v Nne Ncn-{X-°m-c≥am¿ hmZn-°p-∂p. lmc-∏≥ kaq-
l-Øn¬ {]tXyI `cWm[nIƒ C√m-bn-cp-∂p-sh∂p Nne¿ A`n-{]m-b-s]-Sp-∂p.
hym]m-cn-IfpsS Hcp kwL-amWv `cn-®n-cp∂sX∂v R.S i¿Ω A`n-{]m-b-s∏-Sp∂p. Cßs\
hyXy-kvX-ß-fmb A`n-{]m-b-߃ \ne-\n¬°p-∂p. GXm-bmepw e`n® sXfn-hp-I-fpsS ASn-ÿm-
\Øn¬ lmc-∏≥ kwkvIm-c-Øn¬ anI® `cWw D≠m-bn-cp-∂p-sh∂v \ymb-ambn Nn¥n-°mw.
lmc-∏≥ kwkvIm-c-Øns‚ XI¿®bv°pw A¥y-Øn\pw \nc-h[n Imc-W-߃ Ncn-{X-Im-
c≥am¿ apt∂m-´p-h-®n-´p≠v. Ah GsX-√m-sa∂v a\-kn-em-t°≠Xp≠v.
lmc-∏≥ kwkvIm-c-Øns‚
ê
XI¿® ˛ Imc-W-߃
1. Ime-mh-ÿm am‰w
2. h\-\-ioI-cWw
3. Aan-X-amb {]f-b-߃
4. `qI-º-߃, £ma-߃, ]I¿®-hy-m[n-Iƒ
5. \Zn-Iƒ h‰n-h-c-≠Xpw, {]IrXnhn`hßfpsS Aan-X-amb NqjWhpw, ]m-cn-ÿn-XnI
Ak-¥p-en-Xm-h-ÿbpw.
6. Bcy≥am-cpsS A{I-a-Ww.
-3-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]ta-bw-˛2.
cmPm-°≥amcpw I¿j-Icpw \K-c-ßfpw BZy-Ime cmjv{S-ßfpw
kºZvhy-h-ÿ-Ifpw (600 BCE apX¬600 CE hsc)
{]tabw 3
_‘pXzw, PmXn, h¿§w (Kinship, Caste and Class)
BZy-Ime kaq-l-߃ (600 CE- 600CE)
IpSpw_-߃:
kaq-l-Øns‚ ASn-ÿm\ LS-I-amWv IpSpw-_w. hnhm-l-Øn-eqsS IpSpw-_-Po-hnXw
XpSßp∂p. A∂sØ kaqlw ]pcp-jm-[n-]-Xy-k-aq-l-am-bn-cp-∂p. ]nXm-hns‚ ac-W-tijw IpSpw-
_-kz-Øn¬ Ah-Im-i-ap-≠m-bn-cp-∂Xv B¨a-°ƒ°mbn-cp∂p CXns\ ]nXr-Zm-b-{Iaw F∂ hnfn-
°p-∂p. kzK-W-hn-hmlw, A-\y-K-W-hn-hmlw, _lp-`m-cyXzw GIm-`m-cy-Xzw, _lp-`¿XrXzw F∂n-
ßs\ hnhm-l-co-Xn-Iƒ D≠m-bn-cp-∂p. hnhm-l-tijw kv{XnIƒ Ah-cpsS tKm{Xw Dt]-£n-°p-
Ibpw `¿Øm-°≥am-cpsS tKm{Xw kzoI-cn-°pIbpw sNøWam-bn-cp∂p.
kmaq-ly-hy-Xy-k߃ {ItaW kaq-l-Øn¬ D≠mbn EtKz-Z-Im-e-L-´-Øns‚ Ah-km-\-
Øn-emWv h¿W-hy-hÿ AYhm PmXn-hy-hÿ DS-se-Sp-ØXv. EtKz-Z-Ønse ]pcp-j-kq-‡-Øn¬
]d-bp-∂Xv ˛ Cuiz-c-s‚ hmbn¬ \n∂v {_m“-W-cpw, ssII-fn¬ \n∂v £{Xn-bcpw , XpS-I-fn¬
\n∂v sshiy-cpw, ]mZ-ß-fn¬ \n∂v iq{Zcpw P∑w-sIm-≠p. {_m“-W-cpsS B[n-]Xyw kaq-l-
Øn¬ Dd∏m-°p-∂-Xn\v CXp-]-tbm-Kn®v h¿W-hy-hÿbn¬ 4 hn`m-K-ßfpw sNtø≠v tPmenbpw
\n¿tZ-in®p
{_“-W¿
]utcm-lnXyw
£{Xn-b¿
bp≤w, `cWw
sshiy¿
Irjn, I®-h-Sw, BZy aq∂p hn`m-K-߃ Bcy-∑msc∂pw
Ic-Iu-iew G‰hpw Xmgv∂ hn`mKw A\m-cys\∂pw
ip{Z∑m¿ IW-°m°n. -
Zmky-th-e, ASn-aXzw
kmaq-ly -N-e\£aX
h¿W-hy-h-ÿbpw I¿°-i-\n-b-a-߃°n-S-bnepw Hmtcm hn`m-Khpw Ah¿°v [¿Ω-imkv{Xw
\n¿tZ-in-°-s∏-´n-cp∂ sXmgn¬ A√msX ]eXpw sNbvXn-cp∂p. AXp-am-{X-a√ £{Xn-b-c-√mØ
cmPm°≥am-scbpw ImWmw. aucy≥am-¿,- imI≥am¿,- i-Xh
- m-l\
- c
- m-Pm-°≥am¿ Ch-scm∂pw £{Xnb
Ipe-Øn¬s∏´-Xm-bn-cp-∂n√.
NmXq¿h¿-WyØn-\p-a-∏pdw : ASn-a-Ø-hp-w kw-L¿jhpw
h\-hm-kn-Iƒ, \njm-Z¿,- C-S-b≥am¿ F∂n-hsc {_m“W¿ -h¿Æhy-h-ÿbv°pw ]pd-
ØmWv {]Xn-jvTn-®Xv. Ahsc Iogm-fm-cm-bmWv {_m“W¿ I≠Xv NØ arK-ß-sfbpw arX-tZ-l-
ß-sfbpw kwkvI-cn-°p-∂-hsc Nfim-e-sc-∂mWv hnfn-®n-cp-∂Xv Chsc ZrjvSn-bn¬ ImWp-∂Xp
t]mepw Xßsf Aip-≤-am-°p-sa∂v ta¬ h¿Æ-°m¿ hnizkn-®p. sXm´p-Iq-Sm-Ø-h¿ sXcp-hn-eqsS
\S-°ptºmƒ Hcp aWn-sI´n i_vZ-ap-≠m-°-W-am-bn-cp-∂p.
-6-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
-7-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw 4
Nn¥-Iƒ hnizm-k-߃, \n¿Ωm-W-߃ kwkvIm-cnI hnIm-k-߃
(600 BCE -600 CE)
km©n-bnse kvXq]w
_p≤-a-Xhpambn _‘-s∏-´p≈ Hcp kvamcIamWv km-©n-bnse kvXq]w. a[y-{]-tZ-ins‚
Xe-ÿm-\-amb t`m]m-en-emWv km©n-sb∂ ÿew. ChnsSbp≈ kvXq]w AtimI-N-{I-h¿Øn
]Wn-I-gn-∏n-®-XmWv. at\m-l-c-amb Cu \n¿ΩnXn-bpsS {]th-i\ IhmSw ChnsS \n∂p sIm≠p-
t]m-Im≥ {^m≥kp-Im¿ B{K-ln®p.
Aa-cm-hXn F∂ ÿeØpw kam-\-amb Hcp kvXq]ap-≠m-bn-cp-∂p. F∂m¬ AXns\
kwc-£n-°p-hm≥ Bcp-ap-≠m-bn-cp-∂n√. A-Xn-\m¬ Ah \n¿Ωn®n-cp-∂ I√p-Iƒ ]e kµ¿`-ß-
fnembn C¥y-bnse ]e-ÿ-e-ß-fnte°pw Cw•≠nte°psams° sIm≠p-t]m-I-s∏-´p. t`m]m-ense
`c-Wm-[n-Im-cn-I-fm-bn-cp∂ jmP-lm≥ _oKhpw kp¬Øm≥ Plm≥ _oKhpw km©n kvXq]sØ
kwc-£n-®p.
BCE 6-- -˛mw \q‰m≠v
BCE 6˛mw \q‰m≠v temI-N-cn-{X-Ønse Hcp hgn-Øn-cn-hm-bn-cp-∂p. temI-Øns‚ hnhn[
`mK-ß-fn¬ \nc-h[n Nn¥-I¿ C°m-eØv Db¿∂p h∂p. C¥y-bn¬ h¿≤-am\ alm-ho-c\pw KuXa
_p-≤\pw C°m-e-ØmWv Pohn-®n-cp-∂Xv. BCE 6˛mw \q‰m-≠n-se kmaplyhnπ-h-Øn\v t\XrXzw
\¬°n-b-h-cmWv Ch¿. Ch¿ ÿm]n® aX-ßfmWv ssP\-a-Xhpw _p≤-aXhpw.
BCE 6˛mw \q‰m≠n¬ ]p-Xnb aX-߃ D≠m-b-Xn\v Nne ]›m-Øe LS-I-߃ Imc-W-am-
bn-´p-≠v.
1. sshZnI aX-Ønse Nne-th-dnb bmK-߃
2. PmXnhyh-ÿ-bp-tSbpw `mj-bp-tSbpw {]iv\-߃
3. ]pXnb Im¿jnI kº-Zvhy-hÿ
4. kwhm-Z-ßfpw N¿®-Ifpw
Alnw-ksb t{]m¬km-ln-∏n® aX-ß-fmWv ssP\-a-Xhpw _p≤-a-Xhpw. Ch¿ Bi-b-hn-
\n-abØn\v D]-tbm-Kn-®Xv ]men, {- ]m-IrXv F∂ `mj-Ifmbn-cp-∂p. Ah-cpsS Bi-bß - sf kw_‘n®
N¿®-Ifpw kwhm-Z-ßfpw N¿®-Ifpw \S-∂p. C{]-Imcw N¿®-Iƒ \S∂ ÿe-amWv IpSKmc-ime.
cmP-Iob t{]m¬km-l-\hpw kwL-ßfpsS {]h¿Ø-\hpw aqew Cu aX-߃ hfsc thKw hf¿∂p.
C¥y-bpsS AXn¿Øn-°-]p-d-tØ°pw CXv hym]n-®p.
ssP\-aXw
ssP\-a-X-Ønse BNm-cy-∑msc Xo¿∞-¶-c-∑m¿ F∂v hnfn-®n-cp-∂p. 24 ˛mw asØ Xo¿∞-
¶-c≥ Bbn-cp∂p h¿≤m\alm-ho-c≥ - . h¿≤-am\alm-ho-c\
- m- Wv ssP\-aX
- Ø
- ns‚ bYm¿∞ ÿm]-
I-≥. Ct±lw BCE 540˛¬ _nlm-dn¬ sshim-en-bv°-Sp-Øp≈ Ipµ-{Km-a-Øn-emWv P\n-®-Xv. euInI
PohnXw Dt]£n®v 30˛mw hb-kn¬ k\ymkw kzoI-cn-®p.
icn-bm-b- A-dn-hv, icn-bmb {]hr-Øn, icn-bmb hnizm-kw Cu aq∂v Imcy-ßsf {Xnc-
Xv\߃ F∂mWv ]d-bp-∂-Xv. ssP\-aXw Alnw-k°pw henb {]m[m\yw sImSp-Øp.
12˛mw h¿j-Øn¬ ssIheyw AYhm ⁄mt\m-Zbw e`n®p. alm-ho-c≥ AYhm Pn\≥
F∂-dn-b-s∏-Sm≥ XpS-ßn. 72˛mw hb-kn¬ ]mh-]pcn F∂ ÿeØv h®p At±lw kam-[n-b-S-™p.
At±-l-Øns‚ A\p-bm-bn-Isf ssP\¿ F∂p hnfn-°p-∂p.
ssP\-a-X-Øns‚ emfnXyw AXns‚ hf¿®bv°v Imc-W-am-bn. km[m-c-W-°m-cpsS `mj-
bn-emWv C-Xns‚ Bi-b-߃ Gsdbpw {]N-cn-∏n-°-s∏-´-Xv. ssP\-km-ln-Xy-{K-Ÿ-߃ \nc-h-[n-
bp-≠v. ]men,- {]-mIr-Xv, -kw-kvIrXw F∂n `mj-I-fn-ep≈hbm-W-h. AK-a-kn-≤m¥w ssP\ aX-{K-
Ÿ-am-Wv. Iem-]-c-ambn Gsd {]iw-kb¿ln-°p∂ \nc-h[n kvXq]-߃, t£-{X-߃, {]Xn-a-Iƒ
F∂nhsbms° ssP\cpsS kw`m-h-\-bm-bn-´p-≠v. {imhW_¬tKmf F∂ ÿesØ tKma-tX-
iz¿ {]Xna hfsc {]kn-≤-am-Wv.
-8-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
_p≤-aXw
_p≤-a-X-Øns‚ ÿm]I≥ KuX-a_p-≤-\mWv. imIy-tKm-{X-Øns‚ Xe-h-\m-bn-cp-∂p-ip-
t≤m[-\s‚ ]p{X-\m-bncp∂p At±lw I]n-e-h-kvXp-hn-se epw_n\nbn¬ BCE 563 -˛¬ P\n-®p kpJ-
ku-I-cy-ß-fn¬ Po-hn® At±-l-Øns‚ Pnhn-X-ho£Ww am‰n-adn®Xv ]pdw temI-tØ°p≈ BZy-
bm-{X-bmWv. Cu bm{X-bn¬ Hcp hr≤≥, Hcp tcmKn, Hcp arX-i-cncw, Hcp k\ymkn F∂o ImgvN-
Iƒ Xs‚ Nn¥m-K-Xn-Iƒ°v am‰w hcpØn. a\p-jy-Po-hn-X-Øns‚ \iz-c-Xsb ]‰n At±lw
t_m[-hm-\m-bn.
k\ymkPnhnXw kzoI-cn® At±lw Kb-bn¬ X]-k-\p-jvTn-°ptºmƒ t_mt[m-Zbw
D≠mbn _p≤≥ F∂-dn-b-s∏-Sm≥ XpSßn. At±-l-Øns‚ BZy-{]-`m-jWw \S-∂Xv _\m-d-knse
kmcm-\m-Yn-em-Wv. _p≤aX-Øns‚ ASn-ÿm\ {]am-W-߃ \mep -BcykXy-ß-ƒ, AjvSmwK
am¿§w F∂nhbmWv.
\mev Bcy kXy-߃
♦ `uXoI PohnXw Zp:J]q¿Æ-amWv
♦ B{K-l-amWv Zp:JØn\v ImcWw
♦ B{K-l-ßsf C√m-Xm-°n-bm¬ Zp:JsØ AI-‰mw.
♦ AjvSmwK am¿§-Øn-eqsS B{K-l-ßsf C√m-Xm°mw
_p≤-aX {KŸ-߃ : hn\b]oS-I, kqØ]o-S-I, A`n-[Ω ]oSI. _p≤-a-Xhpw AXn-th-
KØn¬ hf¿∂p hym]n®p _p≤-aX-Ønse k\ym-kn-am-cpsS kwLw AXns‚ hf¿®-bn¬ {][m\
]¶p-h-ln®p. IqSmsX efn-X-amb D]-tZ-i-߃, km[m-cW°mcpsS `mj-bnse Bib- hn-\n-abw,
cm-Pm-°≥am-cpsS t{]m’m-l\w F∂nh _p≤-a-X-Øn-s‚ hf¿®sb klm-bn® LS-I-ß-fmWv.
_p≤-a-X-Ønse ]nf¿∏v
_p≤-aXw lo\bm\w, alm-bm\w F∂n-ßs\ c≠mbn hn`-Pn-°-s∏-´p.
-9-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]ta-bw˛5
C¥y: k©m-cn-I-fpsS IÆpIfneqsS kaq-l-sØ-°p-dn®p≈ ho£-W-߃
-11-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw ˛ 6
`‡n ˛ kq^n ]mc-º-cy-߃
-12-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw 7
hnP-b-\-Kcw Hcp km{am-Py- Xe-ÿm\w
-14-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
kao-µm¿am¿
kaoµm¿am¿°v Im¿jnI kaq-l-Øn¬ kp{]-[m-\-amb Hcp ÿm\ap-≠m-bn-cp-∂p. kmao-
µ¿am¿°v {Kma-k-aq-l-Øn¬ ]c-tam-∂X ]Z-hnbpw Nne kmaqly kmº-ØnI B\p-Iq-ey-
ßfpw e`n-®n-cp-∂p. kaoµm¿am¿°vv "an¬°nbØv' F∂ t]cn¬ hn]peamb kzImcy
`qanIƒ D≠mbncp∂p. cmjv{SØn\p th≠n \nIpXn]ncn°m\p≈ AhImihpw kaoµm¿am¿
°v D≠m-bn-cp-∂p. kaoµm¿amcpsS A[nImcØns‚ as‰mcp DdhnSw ssk\oI hn`hßfpsS
taep≈ AhcpsS \nb{¥WamWv. kaoµm¿am¿ Hcp NqjW h¿§ambpcp∂p.
`q\nIpXn k{º-Zmbw
apKƒ Ime-L´- Ø
- n¬ `q\n-Ip-Xn-bm-bn-cp-∂pcmjv{S-Øns‚ G‰hpw {][m\ hcp-am-\a- m¿§w. dh\yq
hIp∏ns‚ Xehs\ Znhm≥ F∂mWv hnfn®ncp∂Xv. Znhms\ klm-bn-°p-∂X - n-\mbn Aao¬˛
Kpkm¿ F∂ dh\yq If-IvSdpw a‰p DtZym-K-ÿcpw D≠m-bn-cp-∂p.
`qan Af-°p-∂X
- n-\mbn apKƒ Ime-L´- Ø
- n¬ D]-tbm-Kn-®n-cp∂ D]-Ic
- Ww ˛ Pcn_v (Jarib).
-15-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw ˛ 9
cmPm-°-∑mcpw Zn\-hr-Øm-¥-ßfpw
apK-fcpw Ah-cpsS km{am-Pyhpw
am≥k-_vZmcn k{º-Zmbw
AIv_¿ Bcw-`n-®X
- mWv am≥k-_Zv mcn k{º-Zmbw . am≥k_v F∂ hm°ns‚ A¿∞w
dm¶v AYhm ÿm\w F∂m-Wv. Hmtcm DtZym-K-ÿ\pw Hcp ]Zhn AYhm am≥k_v \¬In-
bn-cp-∂p. am≥k_v ]Z-hnsb kØpw khmdpw F∂v Xcw-Xn-cn-®n-cp-∂p. AIv_-dpsS `c-W-Im-
eØv am≥k-_vZ-am¿am¿°n-S-bn¬ 33 ]Z-hn-Iƒ D≠m-bn-cp-∂p. G‰hpw Xmgv∂ ]Zhn 10 Dw
Db¿∂ ]Zhn 10000 Bbn-cp-∂p. {]`p-°-∑m¿ kz¥w ssk\y-hp-ambn bp≤-ß-fn¬ ]s¶-Sp-Øn-
cp-∂p.
AIv_dpsS aXw
AIv _ ¿ Hcp aXmt\zjI\mbncp∂p. F√m aXßfnsebpw Z¿i\hpw ⁄m\hpw
a\nem°p∂Xn\v At±lØn\v Xmev]cyap≠mbncp∂p. 1575 ^tØ]q¿knInbn¬
C_mZØvJm\ F∂ {]m¿∞m\ aµncw ÿm]n®p. C–ØvJm\, ap…nw߃, lnµpIƒ
ssP\aX°m¿ ss{IkvXh¿ XpSßnbhcpsS N¿®m thZnbmbncp∂p C–ØvJm\. HutZymKnI
aXsØ tNmZyw sNbvXpsIm≠v, AIv_¿ cq]w \¬°nb ]pXnb aX-hn-izm-ka
- mWv "XulnZv
Celn' AYhm "Zn≥ Cemln'.ï {][m\s∏´ aXßfpsSsb√mw XXz߃
Dƒs∏SpØnsIm≠mWv AIv_¿ ]pXnb aXw ÿm]n®Xv.
-18-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw ˛10
sImtfm-Wn-be- n-khpw {Kma-{]-tZ-ihpw
-19-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
30 h¿jw IqSp-tºmƒ `qan-I-fn¬ ]p\¿ k¿t∆ \SØn \nIpXn ]cn-jvI-cn-°p-am-bn-cp-
∂p. 1820 Ifn-emWv t_mws_ sU°m-\n¬ Kh¨sa‚ v db‰vhmcn k{ºZmbw \S-∏n-em-°n-bX - v.
Ata-cn-°-bn¬ 1861 ¬ B`y-¥-c-bp≤w Bcw-`n-®-Xn-\m¬ temI-Øns‚ F√m `mK-ß-
fn-epw ]cpØn DXv]m-Z-\sØ t{]m’m-ln-∏n-°p-I-sb∂ \bw {_n´ojv Kh¨sa‚ v sIm≠p-
h-∂p. {_n´o-jp-Im¿ ]cpØn hnX-cW kwLw, am¿_-ÿ tIm´¨I-º\n F∂o kwL-S-\-
Iƒ°v cq]w \¬In. Ata-cn-°-bn¬ B`y-¥-c-bp≤w Ah-km-\n-®-Xn\v tijw ]cpØn DXv]m-
Z\w ho≠pw ]ptcmKXn {]m]n-®p. CtXmsS C¥ybn¬ \n∂pw {_n´n-Wn-te-°p≈ ]cpØn
Ib-‰p-aXn IpØ-s\ Ipd-bp-I-bp-≠m-bn. Kh¨sa‚ v C°m-eØv `q\n-IpXn 50 iX-am-\-Øn¬
\n∂v 100 iX-am-\a- mbn h¿≤n-∏n-®p. Irjn XI¿∂ I¿j-I¿°v ]Ww ISw-sIm-Sp-°m≥ lp≠n-
I-°m¿ hnk-ΩX - n-®p. lp≠n-I°
- m¿ I¿j-Ic - n¬ \n∂v AanX ]eni CuSm-°n-bn-cp-∂p. lp≠n-
I-°m¿ NXn-b-∑mcpw \oN∑mcpam-sW∂v I¿j-I¿ Xncn-®-dn-™p.
]lp≠n-I-°m-tcm-Sp≈ I¿j-I-cpsS tcmjw HSp-hn¬ Iem-]-ambn s]m´n-sØ-dn-®p.
]q\ Pn√-bnse kp] F∂ {Kma-Øn-emWv elf Bcw-`n-®-Xv. ]q\-bn¬ \n∂v elf Al-ΩZv
\K-dn-te°v hym]n-®p. IW°p ]pkvX-I-߃ IØn-°p-I, IS-]-{X-߬ \in-∏n-°pI F∂n-h-
bm-bn-cp∂p Iem-]-Øns‚ kz`m-hw. sImtfm-Wn-b¬ Kh¨sa‚ v Iem]w ASn-®-a¿Øn.
-20-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw ˛11
Iem-]-Im-cn-Ifpw {_n´ojv cmPyw
1857 se Iem]w
{_n´ojv `c-WsØ XqsØ-dn-bm-\p≈ C¥y-°mcpsS BZysØ {][m\ {ia-amWv
1857 se Iem-]w. {_n´ojv `cWw C¥y-bnse F√m P\-hn-`m-K-߃°n-S-bnepw hym]-I-amb
AXr]vXn krjvSn-®n-cp-∂p. {_n´ojv ssk\yØnse C¥y≥ ]S-bm-fn-Iƒ AYhm in]m-bn-am-
cmWv Iem-]Ø - n\v XpS°w Ipdn-®X - v. 1857 sabv 10 \v aod‰nse ]´m-fI - ym-ºn-emWv elf s]m´n-
∏p-ds
- ∏-´X- .v Iem-]I- c- n-Iƒ Pbn¬, tImS-Xn, {Sj-dn XpS-ßnb Kh¨sa‚ v ÿm]-\ß - ƒ XI¿Øp.
XpS¿∂v Ah¿ U¬ln-bn-te°v \oßn. U¬ln ssIh-i-s∏-Sp-Øn-b-Xn\v tijw Iem-]-Im-cn-
Iƒ apKƒ N{I-h¿Øn-bmb _l-Zq¿jm ImWp-Ibpw t\XrXzw G¬∏n-°p-Ibpw sNbvXp.
hnπ-h-Im-cn-Iƒ _l-Zq¿jmsb C¥y-bpsS N{I-h¿Øn-bmbn {]Jym-]n®p.
Iem-]I - m-cn-Iƒ°n-Sb - n¬ Bkp-{X-Whpw GtIm-]\ - hpw D≠m-bn-cp-∂p. Iem-]Ø - ns‚
coXn F√m-bn-SØpw Hcp t]mse-bm-bn-cp-∂p. Iem-]I - m-cn-If
- p-sS B{I-aW e£y-ßf - m-bn-cp-∂p
{_n´ojv DtZym-K-ÿcpw `c-W-kw-hn-[m-\-ßfpw. lp≠n-I-°mcpw [\n-Icpw B{I-a-W-Øn\v
Cc-bm-bn.
{][m\ Iem] tI{µ-ßfpw t\Xm-°fpw
Im¨]q¿ ˛ \m\m-km-ln_v
Pm≥kn ˛ dmWn e£van-`mbn
Bd (_o-lm¿) ˛ I≥h¿knwßv
Ah[v ˛ \hm_v _n¿Pnkv JmZ¿, _oKw ]mkvdØv al¬
DØ¿{]-tZ-inse "_cu´v ]¿Km-\-bn¬ jma¬': tOm´m-\m-Kv]q-dn¬ tKm{X-I¿j-I-
\mb "tKm\p'; sslZ-cm-_m-Znse auehn Al-Ω-Zp≈ jm apJy ]¶m-fn-bm-bn-cp-∂p.
]pXnb ssd^n-fnse Xnc-Iƒ ]ip-hns‚bpw ]∂n-bp-sSbpw sImgp∏v ]pc-´n-bX - m-sW∂v
Hcp Inwh-Z¥n ]c-∂n-cp-∂p. ]ip-hn-s‚bpw ]∂n-bp-sSbpw sImgp∏v ]pc-´nb Bh-cWw ISn®v
s]m´n®v Xnc-Iƒ D]-tbm-Kn-°p-tºmƒ PmXnbpw aXhpw A]-I-S-Øn-em-hp-sa∂v Ah¿ Icp-Xn.
{_n´o-jp-Im¿ C¥y-°msc {InkvXp-a-X-Øn-te°v ]cn-h¿Ø\w sNøn-°p-hm≥ {ian-°p-I-bm-
sW∂pw hm¿Ø ]c-∂p. Ah-[n-se cmPm-hmb hmPnZv Ben jm Zp¿`-cWw \S-Øp∂p F∂v
Btcm-]n-®v U¬lukn {]`p At±-lsØ ]pd-Øm-°n. 1789 ¬ sh√kn \S-∏n-em-°nb ssk\nI
klmb hyhÿ ]e `c-Wm-[n-Im-cn-Iƒ°pw cmPyw \jvS-s∏-Sp-∂-Xn\v Imc-W-am-bn. ZØ-h-
Imi \nb-a-a-\p-k-cn®v Qm≥kn, kØmd F∂n-h- ]n-Sn-s®-Sp-Øp.
in]mbnam¿°v [mcmfw ]cm-Xn-Ifpw Bh-em-Xn-Ifpw D≠m-bn-cp-∂p. hfsc Ipd™
thX-\-amWv in]m-bn-am¿°v e`n-®n-cp-∂-Xv. 1857 se Iem-]-Øns‚ {][m\ khn-ti-jX AXv
{]Z¿in-∏n® sFIy-t_m-[a - m-W.v lnµp-°fpw ap…ow-ßfpw Hcp-t]mse \jvSs - ∏-Smt\m t\Smt\m
D≈ Hcp bp≤-am-bmWv Iem-]sØ I≠n-cp-∂-Xv. {_n´o-jp-Im-cpsS kmº-ØnI kmaqly \b-
߃ P\-ßsf tcmjw sIm≈n®p.
1857 se Iem-]sØ thK-Øn¬ ASn-®a - ¿Øm≥ km[n-®n-√. Iem-]sØ Aa¿® sNøm-
\mbn Ah¿ [mcmfw \n-ba - ß- ƒ ]mm-°n. Iem-]I - m-cn-Isf in£n-°p-hm\pw hnNm-cW sNøp-
hm-\p-ap≈ A[n-Imcw ssk\nI DtZym-K-ÿ¿°v \¬In. Iem-]sØ ASn-®-a¿Øp-∂-Xn\p-
th≠n {_n´o-jp-Im¿ anI® ssk\nI i‡nbpw k÷o-I-c-W-ßfpw D]-tbm-K-s∏-Sp-Øn. \b-
X-{¥-]c - a- mb am¿§-߃ D]-tbm-Kn®v `q{]-`p-°∑ - mcpw I¿j-Icpw XΩn-ep≈ sFIyw XI¿°m≥
{ian-®p.
-21-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
tXmakv tPm¨kv _m¿°¿ 1859 ¬ hc® dneo^v Hm^v eIv\u {][m-\s - ∏´ Nn{X-am-
Wv. kvtIm´njv Iem-Im-c-\mb tPmk^v t\mb¬ t]‰≥ Iem]w Ign™v c≠v h¿j-Øn\v
tijw. ‘C≥ satΩm-dnbw’ Fs∂mcp Nn{Xw hc-°p-Ib - p-≠m-bn. Iem-]I
- m-cn-IfpsS A{I-aW- -
ßsf kp[ocw t\cn-Sp∂ [oc-h-\n-X-Isf Nn{Xo-I-cn-®n-´p-≠v. Im¨]q-cnse Iem-]-Im-cn-Isf
h[n-®p-sIm≠v Xs‚ am\w Im°p∂ ankv hne-dns‚ Nn{Xw {][m-\-s∏-´-Xm-Wv. Iem-]-Im-cn-
Isf arKo-b-amb coXn-bn-emWv h[n-®-Xv.
1857 se Iem]w 20˛mw \q‰m-≠nse tZiob {]ÿm-\-Øn\v Hcp {]tNm-Z\ tI{µ-am-bn-
cp-∂p. C¥y-bnse F√m P\-hn-`m-K-ßfpw tN¿∂v hntZ-i-`-c-W-Øn-s\-Xnsc \S-Ønb H∂mw
kzmX{¥y ka-c-ambn Iem]w hnti-jn-°-s∏-´p. Iem-]-\m-b-I-∑m¿ hoc-l-km-l-ko-I-cmbn
Nn{Xo-I-cn-°-s∏-´p. Qm≥kn dmWn-sb-t∏m-ep≈ t\Xm-°-∑m-cpsS [oc-Xsb hmgvØn-s°m≠v
\nc-h[n Imhy-߃ cNn-°-s∏-´p. Iøn¬ hmfp-ta¥n IpXn-c-∏p-dØv ]m™p-t]m-Ip∂ dmWn-
bp-sS Nn{Xw A\o-Xn-sbbpw hntZi `c-W-sØbpw FXn¿°m-\p≈ ZrV-\n-›-b-Øns‚ {]Xo-
I-am-bn-cp-∂p.
-22-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw ˛12
almflm Km‘nbpw tZiob {]ÿm-\hpw
1869 HIvtSm-_¿ 2 \v KpP-dm-Ønse t]m¿_-¥-dn-emWv taml≥Zmkv Icw Nµv Km‘n
P\n-®-Xv. Cw•-≠n¬ \n∂v \nb-a-_n-cpZw t\Sn-b-Xn\v tijw, 1893 KpP-dm-Ønse Hcp _nkn-
\v ÿm]-\-Øns‚ \nb-tam-]-tZ-jvSm-hmbn Km‘nPn Z£n-Wm-{^n-°-bnte°v t]mbn. Z£n-
Wm-{^n-°-bnse h¿Æ-sh-dn-b≥ `c-W-Iq-S-Øns‚ hwiob hnth-N-\-߃s°Xnsc At±lw
sFXn-lm-knI t]mcm´w \S-Øn. Km‘nPn kXym-{Klw F∂ Alnw-km-[n-jvTnX kackan-
Xn°v cq]w \¬In.
1915 ¬ Km‘nPn C¥y-bn-te°v aS-ßn-h-∂p. C¥y≥ tZiob {]ÿm\w sas√ Icp-
Øm¿÷n°m≥ XpS-ßnbncp-∂p. C¥y≥ \mj-W¬ tIm¨{K-ns‚ imJ-Iƒ {][m-\-s∏´
F√m ]´-Wß - fnepw {]h¿Øn-®n-cp-∂p. alm-cm-{„-bnse _me- Kw-Km-[c - X
- n-eI
- ≥, _wKm-fnse
_n]n≥ N{µ-]m¬, ]©m-_nse emem- e-Pv]-Xv dmbv F∂n-h-cm-bn-cp-∂p {]apJ t\Xm-°-∑m¿.
Cu aq∂v t\Xm-°∑ - m¿, em¬, ]m¬ , _m¬, F∂ t]cn¬ Adn-bs - ∏-´p. Ch¿ tIm¨{K-knse
Xo{h-hmZ hn`m-K-Øns‚ t\Xm-°-∑m-cm-bn-cp-∂p.
anXhpw \nb-am-\p-kr-X-hp-amb am¿§-ß-fn-eqsS {_n´ojv `c-W-Øn-s\-Xnsc t]mcm-Sn-
bn-cp∂ as‰mcp hn`m-K-am-bn-cp∂p anXhm-Zn-Iƒ. Km‘n-Pn-bpsS cmjv{Sob Kpcp-hm-bn-cp∂
tKm]m-eI - rjvW tKmJsebmbn-cp∂p anX-hm-Zn-If - psS t\Xm-h.v P\-ßsf kXym-{K-lØ - ns‚
Bi-b-߃ ]Tn-∏n-°p-∂-Xn-\p-th≠n 1916 ¬ Km‘nPn Al-Ω-Zm-_m-Znse k_¿aXn \Zn-°-c-
bn¬ k_¿aXn B{iaw ÿm]n-®p. _\m-dkv lnµp k¿∆-I-em-im-e-bpsS DZvLm-S\ thf-
bn¬ \S-Ønb {]kwlw Km‘n-Pnsb Adn-b-s∏-Sp∂ hy‡n-bm-°n.
{_n´ojv `c-W-Øn-s\-Xnsc Km‘nPn \S-Ønb BZysØ h≥ ka-c-amWv \n-l-I-
cW {]ÿm\w. 1919 ¬ P\-ß-fpsS FXn¿∏p-Isf ASn-®-a¿Øp-∂-Xn-\p-th≠n Kh¨sa‚ v
due‰v \nb-a-߃ ]mm-°n. GsXmcp hy‡n-sbbpw AdÃp sNøm\pw hnNm-cW IqSmsX
XS-hn-em-°m\pap≈ A[n-Imcw due‰v \nb-aß - ƒ Kh¨sa‚n\v \¬In. due‰v \nb-aß - ƒs°-
Xnsc Km‘nPn i‡-amb kacw Bcw-`n-®p. due‰v \nb-a-߃s°-Xnsc G‰hpw i‡-amb
{]t£m-`-߃ Db¿∂p-h∂Xv ]©m-_n-em-Wv.
1919 G{]n¬ 13 \v hen-sbmcp P\-°q´w Aar-Xk - d- nse Pmen-b≥hm-em-_m-Kn¬ XSn®p
IqSn. tUm. InNvep, kXy-]m¬ F∂n-h-cpsS Ad-Ãn¬ {]Xn-t£-[n-°p-∂-Xn-\p-th-≠n-bmWv
Ah¿ HØp tN¿∂-Xv. {]Xn-tj-[-tbmKw \S-∂p-sIm-≠n-cns° Aar-X-k-dnse ]´m-f-ta-[mhn
P\-d¬ Ub¿ \ncm-bp-[-cmb P\-°q-´-Øn\p t\sc \nd-tbm-gn-® Cu Iq´-s°m-e-bn¬ 400 t]¿
sIm√-s∏-´p.
\n-l-I-cW {]ÿm\w Bcw-`n-°m≥ Km‘nPnsb t{]cn-∏n® Hcp {][m\ kw`-h-
amWv Jnem-^Øv {]ÿm-\w. C¥y-bnse ap…ow-߃ Xp¿°n-bnse kp¬Øms‚ \jvS-s∏´
Jeo-^-bpsS A[n-Im-c-߃ hos≠-Sp-°p-∂-Xn-\p-th≠n Jnem-^Øv {]ÿm\w Bcw-`n-®p.
1920 Unkw-_dn¬ \mKv]q-cn¬ IqSnb tIm¨{K-kns‚ hm¿jnI ktΩ-f\w Km‘n-Pn-
bpsS \n-lI - c
- W ]cn-]mSn AwKo-Ic- n-®p. kztZin {]Nm-cWw, Abn-tØm-—m-S\ - w, aZy-\n-tcm-
[-\w, lnµp-˛-ap…ow ssa{Xn, N¿°bpw JmZnbpw {]N-cn-∏n-°¬ Ch-bm-bn-cp∂p \n-l-I-cW
{]ÿm-\-Øns‚ e£y-߃. Cu {]ÿm-\-Øns‚ G‰hpw hnP-b-I-c-amb ]cn-]mSn hntZi
hkvXp, hkv{X _ln-jv°-c-W-am-bn-cp-∂p. 1922 s^{_p-h-cn-bn¬ DØ¿{]-tZ-inse NucnNuc-
bnse Ip]n-Xc - mb I¿jI kwLw t]meokvtÃj≥ B{I-an-°p-Ibpw 22 t]meo-kp-Im¿ sIm√-
s∏-Sp-Ibpw sNbvXp. Cu kw`hw Km‘n-Pnsb sR´n-∏n-°pIbpw At±lw \n-lI - c
- W kacw
]n≥h-en-°p-Ibpw sNbvXp.
\n-l-I-cW kacw ˛ Imc-W-߃
due‰v \nb-a-߃
Pmen-b≥hm-em-_mKv Iq´s°me
Jnem-^Øv {]ÿm\w -23-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
\n-l-I-cW {]ÿm\w \n¿Ønh®Xn\v tijw C¥y≥ cmjv{So-b-Øn¬ \S∂
{][m\ kw`-h-amWv sska¨ IΩn-js‚ \nb-a-\w. IΩo-j\n¬ \n∂v C¥y-°msc Hgn-hm-
°n-b-Xn¬ {]Xn-tj-[n®v Ah¿ IΩo-js\ _ln-jv°-cn-®p. sska¨ XncnsI t]mhpI F∂
ap{Zm-hmIyw apg°n C¥y-bn-se-ºmSpw {]t£m-`ß - ƒ \S∂p. 1929 ¬ tIm¨{K-kns‚ hm¿jnI
ktΩ-f\w emtlm-dn¬ \S-∂p. Ph-l¿em¬ \lvdp-hns‚ A≤y-£-X-bn¬ tN¿∂ ktΩ-f\w
]q¿Æ-kz-cmPv {]tabw ]mm-°n. P\p-hcn 26 kzmX-{¥y-Zn-\-ambn F√m h¿jhpw BtLm-
jn-°m\pw Xocp-am-\n-®p.
{_n´ojv `c-WØ - n-s\-Xnsc Km‘nPn \bn® c≠m-asØ h≥k-ac - a
- mWv knhn¬ \nba-
ew-L\ {]ÿm-\w. D∏v \nbaw ewLn-®p-sIm-≠v Km‘nPn knhn¬ \nba ewL-\-{]-ÿm-\-
Øn\v XpS°w Ipdn-®p. Cu \nba {]Im-cw D∏v \n¿Ωn-°m\pw hn¬°m-\p-ap≈ A[n-Imcw
Kh¨sa‚ns‚ IpØ-Ib - m-bn-cp-∂p.
1930 am¿®v 12 \v Km‘nPn kp{]-kn-≤-amb "ZWvUn-bm{X' Bcw-`n®p. 78 A\p-bm-bn-
Iƒs°m∏w 200 ssa¬ Zqsc-bp≈ ZWvUn-bn-te°v 24 Znh-kw-sIm≠v Im¬\-S-bmbn bm{X-
sNbvXv IS-temc{Kma-amb ZWvUn-bn-se-Øn. Km‘nPn ZWvUn-bn¬ h®v D∏v \n¿Ωn®v D∏v
\nbaw ewLn-®p. \K-c-ß-fn¬ sXmgn-em-fn-Iƒ ]Wn-ap-S°n A`n-`m-j-I¿ tImSXn _ln-jv°-
cn-®p. hnZym¿∞n-Iƒ hnZym-e-b-߃ _ln-jv°-cn-®p.
1930, 31, 32 h¿j-ß-fn¬ {_n´ojv Kh¨sa‚ v aq∂v h´-tai ktΩ-f-\-߃ e≠-\n¬
h®v \S-Øp-Ib - p-≠m-bn. 1931 ¬ \S∂ c≠mw ktΩ-f\ - Ø
- n¬ Km‘nPn tIm¨{K-kns‚ {]Xn-
\n-[n-bmbn ]s¶-Sp-Øp. aq∂mw h´-tai ktΩ-f-\-Øn¬ tIm¨{Kv ]s¶-Sp-Øn-√.
1942 ¬ {_n´ojv {][m-\-a{¥n hn≥Ã≥ N¿®n¬ Xs‚ a{¥n-k`mw-K-amb {In]vkns\
1942 ¬ Hcp ZuXy-hp-ambn C¥y-bn-te-°b - ®
- p. {In]vkv ZuXy-Øns‚ ]cm-Pb - Ø- n\v tijw 1942
BK-Ãn-emWv Izn‰v C¥y kacw Bcw-`n-®-Xv. "{]h¿Øn-°pI As√-¶n¬ acn-°pI' F∂
a{¥-hp-ambn ka-cØ - n-\n-dß - m≥ Km‘nPn Blzm\w sNbvXp. F∂m¬ {]t£m`w Bcw-`n-°p-
∂-Xn\v apºv Kh¨sa‚ v B™-Sn-®p.
1945 ¬ te_¿ Kh¨sa‚ v Ia‚ v B‰en {][m-\-a-{¥n-bmbn {_n´-Wn¬ A[n-Im-c-
Øn-seØn.
1947 s^{_p-hc - n-bn¬ au≠p _m‰¨ ]pXnb ssht{km-bn-bmbn \nb-an-°s - ∏-´p. cmPy-
Øns‚ hn`-P-\-Øn-\mbn At±lw Pq¨ 3 ]≤Xn {]Jym-]n-®p. 1947 BKÃv 15 \v C¥y°v
kzmX{¥yw e`n-®p. kzmX-{¥y-Zn-\m-tLm-j-ß-fn¬ Km‘nPn ]s¶-Sp-Øn-√. cmPyw c≠mbn
hn`-Pn-°-s∏-´p. lnµp˛ ap…ow el-f-Iƒ cmPy-sØ-ºmSpw D≠m-bn. h¿§ob el-f°v ia\w
hcp-Øp-hm≥ Km‘nPn \msSßpw k©-cn-°p-I-bp-≠m-bn.
C¥y hn`-Pn-°s - ∏´psh¶nepw Ccp cmPy-ßfpw ]c-kv]cw BZ-cn-°W - s- a∂pw ]n¥pW
thW-sa∂pw Km‘nPn A`y¿∞n-®p. 1948 P\p-hcn 30 \v {]m¿∞-\m-tbm-K-Øn¬ ]s¶-Sp-Øp-
sIm-≠n-cns° \mYpdmw tKmUvsk F∂ ]q\-°m-c≥ Km‘n-Pnsb shSn-h-®p-sIm-∂p. Km‘n-
Pn-bpsS acWw cmPy-sØsbm´msI \Sp-°p-Ibpw ZpxJ-Øn-em-gvØp-Ibpw sNbvXp.
Km‘n-Pn-bpsS Bfl-IY ˛ Fs‚ kXym-t\z-jW ]co-£-W-߃
AXn¿Øn Km‘n ˛ Jm≥ A_vZpƒKm-^¿ Jm≥
Km‘nPn sIm√-s∏-´Xv ˛ 1948 P\p-hcn 30
tIm¨{Kkv ]q¿Æ-kz-cmPv {]Jym-]n®p ˛ emtlm¿ ktΩ-f\w
tZiob ka-c-߃
\n-lI-cW kacw ˛ 1920˛22
\nb-a-ew-L\ {]ÿm\w/D∏p-k-Xym-{Klw -1930˛34
Izn‰v C¥ym kacw ˛ 1942
-24-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw˛13
hn`P\sØ a\knem°¬ ˛ cm{„obw, kvacWIƒ, A\p`h߃
Understanding partition- politics, memories, experiences
1947 BKÃv 15˛\v C¥ybnse {_n´ojv `cWw Ahkm\n®p. {_n´ojv C¥y c≠p
]cam[nImc cm„ßfmbn hn`Pn°s∏´p. C¥ybpw ]m°nÿm\pw kzmX{¥yØns‚ kt¥m
jsØ hn`P\sØ XpS¿∂p≠mb AXn{Iaßfpw {IqcXbpw sISpØn If™p.
kaImenI \nco£Icpw ]finX≥amcpw hn`P\ImesØ A{Iakz`mhßsf hnh
cn°p∂Xn\v Iq´s°me (holocaust) F∂ ]ZamWv D]tbmKn°p∂Xv. P¿Ω\nbn¬ \mknIƒ
\SØnb Iq´°pcpXnsb hntijn∏n°p∂Xn\mWv tlmtfmtImÃv F∂ ]Zw s]mXpsh D]
tbmKn®p hcp∂Xv. Cu A¿∞Øn¬ C¥ybpsS hn`P\hpw XpS¿∂p≠mb A{Iaßfpw
Hcp tlmtfmtImÃv Bbncp∂p. F∂m¬ P¿Ω\nbn¬ `cWIqSamWv P\ßsf sIms∂mSp
°nbXv. C¥ybnemIs´ hwiobhpw h¿§obhpamb th¿XncnhpIfm¬ kapZmb߃ XΩn¬
\SØnb A{IaWßfmWv.
]m°nÿm≥ {]tabw
1940 se ap…ow eoKns‚ emtlm¿ ktΩf\ØnemWv BZyambn ]m°nÿm≥ {]
tabw ]mkm°p∂Xv. Cu {]tabw Xømdm°nbXv kn°¥¿ lbvXv Jm\mWv. ]m°nÿm≥
hmZØns‚ D¤hw DdpZp Ihnbmb aplΩZv CIv_men¬ ImWm≥ Ignbpw.
tIw{_nUvPnse hnZym¿∞nbmbncp∂ d“Xv AenbmWv Cu hm°v \n¿t±in®Xv.
"]pWy`qan' F∂mWv ]m°nÿm≥ F∂ hm°ns‚ A¿∞w.
Im_n\‰v anj≥
c≠mw temIalmbp≤m\¥cw (19-45) A[nImc ssIam‰Øn\pth≠nbp≈ N¿®
\SØm≥ {_n´ojv Kh¨sa‚ v Hcp ZuXykwLsØ C¥ybnte°v Ab®p. Im_n\‰v anj≥
F∂v CXdnbs∏Sp∂p. Im_n\‰v anj≥ hn`P\sØ A\pIqen®n√. AXn\m¬ ap…ow eoKv
Cu ]≤Xn X≈n°f™p. AtX XpS¿∂mWv {]Xy£ kachpambn ap…ow eoKv cwKØph
cp∂Xv. DØtc¥ybn¬ ]ebnSØpw h¿§ob Iem]߃ CXpaqeap≠mbn.
C¥ysb hn`Pn°msX C¥y≥ {]iv\w ]cnlcn°m\p≈ Iym_n\‰v anjs‚ A¥n
a{iaw ]cmPbs∏´p. hn`P\w A\nhmcyambnØo¿∂p. tIm¨{Kkv t\Xm°fpw Ahkm\w
hn`P\sØ A\pIqen®p. hn`P\sØ i‡ambn FXn¿Øncp∂ c≠pt]sc D≠mbncp∂p
-25-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
≈q. Km‘nPnbpw Jm≥ A–pƒ Km^¿Jm\pw.
hn`P\hpw Zpc¥ßfpw
hn`P\tØmS\p_‘n®v A\h[n Zpc¥ßƒ°v C¥y km£yw hln®p. \njv]
£cpw \ncp]{ZhImcnIfpamb At\IcpsS Poh≥ h¿§ob elfbn¬ tlman°s∏´p. hn`P
\Øns‚ G‰hpw {Iqcamb CcIƒ kv{XoIfmbncp∂p. {Iakam[m\w ]mtS XI¿∂p. Cu
kwL¿jØn\nSbnepw ]et∏mgpw t]meokv \njv{Inbcmbncp∂p. kºmZyhpw hoSpw \„
s∏´v A`bm¿∞nIfmbn At\I¿ Aetb≠nh∂p. kv{XoIƒ A\p-`-hn® Zpcn-X-߃ ]d-
bp∂ {KŸ-amWv D¿∆-in-_-´m-en-b-bpsS ""\ni-_vZ-X-bpSw adp-hiw''
Zpc¥Øns‚ Cu \Sp°p∂ A\p`hßfnepw kvt\lw, a\pjyXzw, kulrZw F∂n
hbpsS A\p`hßfpw D≠mbn´p≠v. h¿§obXbpsS hnj∏pI A¥co£Øn\p ta¬ Icn
ºSw ]pX∏n®t∏mgpw F√mw ad∂v ]ckv]cw klmbn®Xns‚ DZmlcWßfpw A\h[n
bp≠v. Ah¿ km¥z\߃ kr„n®p.
hmsamgn sXfnhpIfpw Ncn{Xhpw
Ncn{X cN\bv°v hmsamgn sXfnhpIfpw ASnÿm\am°mw F∂Xns‚ DZmlcW
amWv C¥y hn`P\Ncn{Xw.
hmsamgn t{kmXpIƒ G‰hpw {][m\s∏´ H∂mWv hy‡nKX Hm¿ΩIƒ.
Zcn{ZcpsSbpw A[nImcan√mØhcpsSbpw A\p`߃ hos≠SpØpsIm≠v Ncn{Xm
t\zjWØns‚ AXncpIƒ hnIkn°p∂p.
hmsamgn Ncn{XsØ ]e ImcWßfm¬ Xnck-vIcn°s∏Sp∂p≠v.
1. hmsamgnbmbn e`n°p∂ hnhc߃°v Ddt∏m IrXyXtbm C√.
2. Ah \¬Ip∂ ImeKW\ ]et∏mgpw IrXya√.
3. hmsamgn Ncn{Xw hy‡n]cambn _‘s∏´pt]mImdp≠v.
4. hmsamgnbpsS ASnÿm\w Hm¿ΩbmWv, Hm¿Ω Bt]£nIambn \n¬°p∂p.
-26-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw 14
B[p-\nI ]q¿∆ tIcfw
\mW-b-߃ `uXn-Im-h-in-jvS-߃
kwkvIrX IrXn-Ifpw
hntZi k©mcIpdn-∏p-Iƒ hmsamgn ]mc-º-cyhpw
D]-Po-h\ am¿§-߃
IpS-°√
- p-Iƒ \∂-ßm-Sn-Iƒ I¬hr-Ø-߃
-27-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
D]-Po-h\w
XnW-Iƒ
kwL-Im-esØ kaqlw
Ø kmaq-ly-{Iaw
Ø PmXn-c-lnX kaqlw
Ø sXmgn-ens‚ ASn-ÿm-\-Øn-ep≈ hn`-P\w
Ø XnW-I-fpsS ASn-ÿm-\-Øn-ep≈ hn`-P\w
Ø Du¿ F∂-dn-b-s∏´ A[n-hmk tI{µ-߃
Ø Irjn, hym]m-cw, hmWnPyw F∂n-h-bn-ep≈ ]ptcm-KXn
ssIam‰ hyhÿ
l km[-\-߃°p-th-≠n-bp≈ km[\ ssIam‰ hyh-ÿ-bmWv s\m´p-´¬
l \ud, Xn≠o-kv, apkn-co-kv, s_°m-sd, s\¬°n≠, s_en‰ F∂nh tIcf XocsØ {][m\
Xpd-ap-J-߃
aq∏≥ hmgvN
Ø aq∏≥ hmgvN-bmWv kwL-Im-eØv \ne-\n-∂n-cp-∂Xv
Ø Iogm¿, thfn¿, th¥¿ F∂o aq∂p Xc-Øn-ep≈ apJy-∑m-sc-°p-dn®v kwL-Ir-Xn-Iƒ kq-Nn-∏n-
°p∂p
-28-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
atIm-ssX-bnse s]cp-am-°-∑m¿
tIc-f-Ønse BZysØ cmP-hm-gvNbv°v cq]w \¬In-bXv amtImssX AYhm atlm-Z-b-]pcw Xe-
ÿm-\-am°n `cWw \S-Ønb s]cp-am-°-∑m-cm-Wv.
A©p h¿Æw, aWn-{Kmaw
\K-c-ß-fnse {]mtZ-inI hmWnPy ]cn-an-Xn-I-fm-bn-cp∂p A©p-h¿Æw, aWn-{Kmaw
F∂n-h. hf-©n-b¿, \m\m-tZ-in-Iƒ F∂n-hbpw A°m-esØ a‰p hmWn-Py-kwL-S-\-Iƒ
ImWw, Ipgn-°mWw
`qan ]m´-Øn-s\-Sp-°p-tºmƒ DS-a-ÿ\v Dd-∏n-\p-th≠n Hcp \n›nX XpI \¬Ip∂-Xn-s\-
bmWv ImWw AYhm H‰n F∂p ]d-bp-∂-Xv. ]d-ºp-Iƒ°p-am{Xw _m[-I-amb Hcp ssIh-
im-h-Imi coXn-bm-Wv Ip-gn-°m-Ww.
bqtdm-]y-∑m-cpsS BK-a\w
1498¬ t]m¿®p-Kokv \mhn-I-\mb hmkvtIm-Um-Kma tImgn-t°m-Sv, Im∏mSv I∏-en-d-ßn.
Ipf-®¬ bp≤w
1804-˛¬ tImgn-t°m-s´-Ønb U®p-Im¿ kmaq-Xn-cn-bp-ambn Hcp-S-º-Sn-bp-≠m-°n. U®p-Im¿
I\ym-Ip-am-cn-bnse Ipf-®-en¬ Hcp hym]m-c-tI{µw ÿm]n-®p. 1741-˛¬ Ipf-®¬ bp≤-Øn¬
Xncp-hn-Xmw-Iq¿ `c-Wm-[n-Im-cn-bm-bn-cp∂ am¿Øm-WvU-h¿Ω U®p-Imsc ]cm-P-b-s∏-Sp-
Øn.
]Xn-hp-I-W°v
am¿Øm-WvU-h¿Ω-bpsS ImesØ hm¿jnI _P‰v Bbn-cp∂p ]Xn-hp-I-W-°v.
Xr∏-Sn-Zm\w
1750 P\p-hcn 3\v am¿Øm-WvU-h¿Ω Xncp-hn-Xmw-Iq¿ cmPysØ {io]-fl-\m-`\v ka¿∏n-®p. CtXmsS
{io]-fl-\m-`-kzman cmPy-Øns‚ A[n-]-\pw, cmPmhv ssZh-Øns‚ Zmk\pw Bbn-Øo¿∂p.
-29-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
{]tabw 15
tIcfw : B[p-\n-I-Xn-bn-te°v
-30-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
sImtfm-Wn-b-en-k-Øn-s\-Xn-sc-bp≈ BZy-Ime sNdpØv \n¬]v
]g-»n-I-em]w
Ø {_n´o-jp-Im-cpsS \nIpXn \b-Øn-s\-Xnsc
Ø H∂mw-L´w 1793 apX¬ 1797 hsc
Ø {_n´o-jp-Im¿ ]cm-P-b-s∏-´-Xns\ XpS¿∂v kam-[m\ k‘n
Ø c≠mw L´w 1800 ˛¬
Ø k_v If-IvS¿ tXmakv lm¿hn t__¿s‚ ssk\yw ]g-»n-cm-Pm-hns\ B{I-an-°p-∂p.
Ø 1805 \hw-_¿ 30 \v ]g»n cmP sIm√-s∏-Sp∂p
ê
thep-Ø-ºn-bpw ]men-b-Ø-®\pw
Ø 1805 ¬ {_n´o-jp-Im-cp-ambn D≠mb Icm¿ Xncp-hn-Xmw-Iq-dns‚ kzmX{¥yw \jvS-s∏-
SpØn
Ø {_n´ojv sdkn-U‚mb sa°msf Xncp-hn-Xmw-Iq-dns‚ B`y-¥-c-Im-cy-ß-fn¬ CS-s]-´Xv
thep-Ø-ºn-Z-fh FXn¿Øp
Ø thep-غ - n-Zf
- h sIm®n cmPysØ {][m-\a
- {- ¥n-bm-bn-cp∂ ]men-bØ
- ®- \
- p-ambn tN¿∂v
1808 ¬ sa°m-sf-bpsS sIm®n-bn-ep≈ hkXn Bcw-`n®p
Ø 1809 se Ip≠d hnfw-_-c-Øn¬ {_n´o-jvIm¿s°-Xnsc AWn-tN-cm≥ thep-Ø-ºn-Z-fh
P\-ß-tfmSv Blzm\w sNbvXp.
Ø aÆ-Sb - n-ep≈ Hcp ho´n¬ A`bw {]m]n® thep-غ - nsb {_n´o-jvtk\ hf-™t- ∏mƒ
At±lw Bfl-lXy sNbvXp.
ê
IpdnNy Iem]w
Ø hb\m´nse BZn-hm-kn-I-fm-bn-cp∂p Ipdn-Nycpw Ipdp-ºcpw
Ø {_n´o-jp-Im¿ BZn-hm-kn-I-fpsS `qan ]nSn-s®-Sp-Øn-cp-∂p.
Ø 1812 ¬ cma-\-ºn-bpsS t\Xr-Xz-Øn¬ Ipdn-Ny¿ Iem]w Bcw-`n-®p.
Ø Iem-]sØ {_n´o-jp-Im¿ ASn-®-a¿Øn
ê
am∏nf el-f-Iƒ
Ø sXt° ae-_m-dnse hnhn[ `mK-ßf - n¬ 19˛mw \q‰m-≠n¬ {_n´o-jp-Im¿s°-Xnsc A≥]-
Xn-\m-bncw am∏nf el-f-Iƒ D≠m-bn.
Ø ae-_m-dnse I¿jI {]iv\ß - sf°p-dn®v At\z-jn-°m≥ \nb-an-X\ - mb hneyw temK≥
am∏nf Iem-]-߃ I¿jI Iem-]-ß-fm-sW∂v Nq≠n-°m´n
Ø am∏n-f-I-em-]-߃ 1921 se ae-_m¿ Iem-]-Øn¬ AXns‚ D®ÿmbn-bn¬ FØn-
t®¿∂p.
-31-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
sshIp-WvUk - zm-an-Iƒ, +2 Ncn{Xw
sXm´p-Iq-Sm-bva, Xo≠n°q-Sm-bva, I≠p-Iq-Sm-bva,
hgn \S-°m-\p-≈, t£{X-Øn¬ Ib-dm-\p≈ {io\m-cm-bW Kpcp, N´-ºn-kzm-an-Iƒ,
kzmX{¥y \ntj[w F∂nh \ne-\n-∂n-cp-∂p. h°w A_vZpƒ JmZ¿ aue-hn,
hmKv`-Sm-\-µ≥, hn.-Sn.-`-´-Xn-cn-∏m-Sv,
am¿Ip-cn-bm-t°mkv Gen-bmkv Nmhd
XpS-ßn-b-h¿ kmaqly Xn≥a-s°-Xnsc
{]Xn-I-cn®p
tIc-f-Ønse kv{XoI-fpsS kw`m-h\ {it≤-b-am-Wv.
kmaqly ]cn-jvIm-c-߃ ]m¿∆Xn s\≥an-\n-aw-K-ew,
Bcy ]≈w, imcZ AΩmƒ, sI.-kn.-\m-cm-
bWn AΩ,
Imfn-°p´n Bim´n XpS-ßn-b-h¿ kmaqly
am‰-Øn-\mbn t]mcm-Sn.
ssh°w kXym-{Klw
1924˛1925
¬ ssh°w t£{X-Øn\v kao-]-ap≈ hgn-bn-eqsS ""Ah¿Æ PmXn-°m¿°v'' \S-°m-\p≈
Ah-Im-i-Øn-\mbn \S∂ kXym-{Klw
¬ Sn.-sI.-am-[-h≥, a∂Øv ]Zva-\m-`h≥, kn.-hn.-Ip-™n-cm-a≥, sI.-tI-f-∏≥, sI.-]n.-tI-i-h-
ta-t\m≥ XpS-ßn-b-h¿ t\XrXzw \¬In.
¬ 1925 \hw-_¿ 23 \v \nc-Øp-Iƒ F√m lnµp-°ƒ°p-ambn Xpd-∂p-sIm-Sp-Øp.
]menbw kXym-{Klw
¬ sIm®ncm-PysØ {][m\ a{¥n ]men-b-Ø-®s‚ hoSn\p apºn-eq-sS-bp≈ \nc-Øn-eqsS
Ah¿Æ¿°v k©-cn-°m-\pevf Ah-Im-i-Øn-\mbn \S∂ kXym-{K-lw.
¬ IΩyq-Wnà ]m¿´n, Fkv.-F≥.-Un.-]n.-tbmKw XpS-ßnb kwL-S-\-Iƒ t\XrXzw \¬In
-32-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
+2 Ncn{Xw
tZiob {]ÿm-\hpw tIc-fhpw
P\-Iob ka-c-߃
sFIy-tI-cf {]ÿm\w
-33-
ssIØmßv 2019 ˛20 , Pn√m ]©m-b-Øv, ]Ø-\w-Xn´
Members in the District Resource Group, who prepared the “KAITHANG” study materials
Use Me
¹mÌnIv Dt]-£n¡mw
`qansb lcn-Xm-`a
- m¡mw