TEKSTONG IMPORMATIBO

● Isang uri ng babasahing di-piksiyon na naglalayong magbigay impormasyon nang malinaw at walang
pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa .

MGA ELEMENTO NG TEKSTONG IMPORMATIBO

1. Layunin ng may Akda

● Mapalawak pa ang kaalaman ukol sa isang paksa.

● Maunawaan ang mga pangyayaring mahirap ipaliwanag.

2. Paglalahad ng Ideya

● Dagliang inilalahad ang mga pangunahing ideya sa mambabasa.

● Paglalagay ng pamagat sa bawat bahagi - tinatawag din itong organizational markers na nakatutulong
upang agad na makita at malaman ng mambabasa ang pangunahing ideya ng babasahin.

3. Pantulong na Kaisipan

● Mahalaga rin ang paglalagay ng angkop na mga pantulong na kaisipan o mga detalye upang
makatulong mabuo sa isipan ng mambabasa ang mga pangunahing ideyang nais matanim o maiwan sa
mambabasa.

4. Mga Estilo sa Pagsulat, Kagamitan o Sangguniang Magtatampok sa mga Bagay na Binibigyang-diin

● Paggamit ng mga larawan, guhit diyagram, tsart, talahanayan, time line.

● Pagsulat nang nakadiin, nakahilis, nakasalungguhit, o nalagyan ng panipi upang higit na madaling
makita o mapansin ang mga salitang binibigyang-diin sa babasahin.

● Paggamit ng mga aklat, kagamitan at iba pang sangguniang upang mabigyang diin ang katotohanang
naging basehan ng mga impormasyong inilagay sa teksto.

MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO

1. Paglalahad ng mga Totoong Pangyayari/Kasaysayan

● Inilalahad ang mga totoong pangyayaring naganap sa isang panahon o pagkakataon.

2. Pag-uulat Pang-impormasyon

● Nakalahad ang mahahalagang kaalaman o impormasyon tungkol sa tao, hayop at iba pang bagay na
nabubuhay at di nabubuhay, gayundin sa mga pangyayari sa paligid.

3. Pagpapaliwanag
3. Pagpapaliwanag

● Layunin nitong makita ng mambabasa mula sa mga impormasyong nagsasaad kung paano humantong
ang paksa sa ganitong kalagayan.

● Karaniwang itong ginagamitan ng larawan, dayagram, o flowchart na may kasamang mga paliwanag.

Tekstong prosidyural (Hal. Recipe, panuto, manwal)

-Ang Tekstong Prosidyural ay naglalahad ng mga hakbang, serye o proseso sa pagbuo ng isang gawain
para sa pagtamo ng inaasahang bunga o produkto; ipinaliliwanag nito kung paano ginagawa ang isang
bagay.

Layunin o target na awtput - Nilalaman ng bahaging ito kung ano ang kalalabasan ng proyekto sa
pagsunod sa prosidyur. Maaaring ilarawan ang mga tiyak na katangian ng isang bagay kung susundin ang
gabay o proseso.

Kagamitan - Nakapaloob dito ang mga kasangkapan at kagamitang kakailanganin upang makompleto
ang isasagawang proyekto.

Metodo - Serye ng mga hakbang na isasagawa upang mabuo ang proyekto.

Ebalwasyon - Naglalaman ng mga pamamaraan kung paano masusukat ang tagumpay ng prosidyur na
isinagawa.

TEKSTONG DESKRIPTIBO (maaaring maging subhetibo o ohetibo)

-Ito ay may layuning maglarawan ng isang bagay, tao, lugar, karanasan, sitwasyon at iba pa.

MGA URI NG TEKSTONG DESKRIPTIBO

TEKNIKAL - Nilalayon nito na mailarawan ang isang tao, bagay at iba pa sa pamamaraang detalyado.

KARANIWAN - Nilalayon nito na maglarawan sa paraang nagbibigay ng pangkalahatang impormasyon.

Ginagamitan ng mga karaniwan at tiyak na salitang panlarawan at itinatala ang mga particular na detalye
gamit ang mga payak na pamamaraan.

IMPRESYONISTIKO - Naglalayon itong maglarawan ayon sa pansariling pananaw, opinyon o personal na

saloobin.

KATANGIAN NG TEKSTONG DESKRIPTIBO

1. Ang tekstong deskriptibo ay may isang malinaw at pangunahing impresyon na nililikha sa mga
mambabasa.

2. Ang tekstong deskriptibo ay maaaring maging obhetibo o subhetibo.

3. Ang tekstong deskriptibo ay mahalagang maging espisipiko at maglaman ng mga konkretong

GAMIT NG COHESIVE DEVICES O KOHESYONG GRAMATIKAL SA PAGSULAT NG TEKSTONG

DESKRIPTIBO

REPERENSIYA (REFERENCE) - Ito ang paggamit ng mga salitang maaaring tumukoy o maging reperensiya
ng paksang pinag-uusapan sa pangungusap.

a.ANAPORA

Kung kailangang balikan ang tesksto nang malaman kung ano o sino ang tinutukoy

b.KATAPORA

Kung nauna ang panghalip at malalaman lang kung sino o ano ang tinutukoy kapag ipinagpatuloy ang
pagbabasa sa teksto.

SUBSTITUSYON (SUBSTITUTION) - Paggamit ng ibang salitang ipapalit sa halip na muling ulitin ang salita.

ELLIPSIS - May binabawas na bahagi ng pangungusap subalit inaasahang maiintindihan o magiging

malinaw pa rin sa mambabasa ang pangungusap dahil makatutulong ang naunang pahayag para
matukoy ang nais ipahiwatig ng nawalang salita.

PANG-UGNAY - Nagagamit ang mga pang-ugnay tulad ng at sa pag-uugnay ng sugnay sa sugnay, parirala
sa parirala, at pangungusap sa pangungusap.

KOHESYONG LEKSIKAL - Kung ang ginagawa o sinasabi sa teksto upang magkaroon ito ng kohesyon.

A. Reiterasyon - kung ang ginagawa o sinasabi ay nauulit nang ilang beses.

B. Kolokasyon - mga salitang nagagamit nang magkapareha o may kaugnayan sa isa't isa.

ILANG TEKSTONG DESKRIPTIBONG BAHAGI NG IBA PANG TEKSTO PAGLALARAWAN SA TAUHAN

PAGLALARAWAB SA TAUHAN - Sa paglalarawan ng tauhan, hindi lang sapat na mailarawan ang itsura at
mga detalye patungkol sa tauhan kundi kailangang maging makatotohanan din ang pagkakalarawan
dito.

PAGLALARAWAN SA DAMDAMIN O EMOSYON - Ang paglalarawan sa damdamin ay bahagi pa rin ng

paglalarawan sa tauhan subalit sa halip na sa kanyang panlabas na anyo o katangian ito nakapokus, ang
binibigyang-diin dito'y ang kanyang damdamin o emosyong taglay.

PAGLALARAWAN SA TAGPUAN - Mahalagang mailarawan nang tama ang lugar o tagpuan kung kailan at
saan naganap ang akda sa paraang makagaganyak sa mga mambabasa.

Tekston Persuweysib
Tekstong Persuweysib

-Ito ay may layuning manghikayat o mangumbinsi ng mga mambabasa na tangkilikin, suportahan o

paniwalaan ang mga pinaglalaban at/o ang panig.

Propaganda Devices na ginagamit sa Panghihikayat

NAME CALLING - Ginagamit ito sa paninirang-puri o pagbibigay insulto sa katunggali o kalaban.

GLITTERING GENERALITIES - Paggamit ng magaganda at nakasisilaw na pahayag ukol sa isang produkto

hanggang sa makapanghikayat ng mambabasa.

TRANSFER - Paggamit ng isang kilalang personalidad nang mapasikat ang isang produkto o proyekto na
hindi ganon kakilala.

TESTIMONIAL - Paggamit ng sariling karanasan na maaaring hinaluan ng pagmamalabis nang

makapanghikayat ng iba.

PLAIN FOLKS - Ang mga kilala o tanyag na tao ay pinapalabas na sila ay ordinaryong tao na
nanghihikayat ng produkto o serbisyo.

CARD STACKING - Ipinakikita ang lahat ng magagandang katangian ng produkto ngunit hindi binabanggit
ang hindi magandang katangian.

BANDWAGON - Hinihimok ang lahat na gamitin ang isang produkto o sumala sa isang pangkat dahil
lahat ay sumali na.

Tatlong (3) Paraan ng Panghihikayat ayon kay ARISTOTLE

Ethos

-Tumutukoy sa kredibilidad ng manunulat.

-Hango sa salitang Griyego na nauugnay sa salitang Etika ngunit higit na angkop ngayon sa salitang -
Imahe.

-Dapat makumbinsi ng isang manunulat ang mambabasa na malawak ang kanyang kaalaman at
karanasan sa isinusulat.

Pathos

-Gamit ng emosyon o damdamin upang mahikayat ang mambabasa.

-Ayon kay Aristotle, karamihan sa mga mambabasa ay madaling madala ng kanilang mga emosyon.

Ang paggamit ng kanilang paniniwala at pagpapahalaga ay isang epektibong paraan ng panghihikayat.

Logos
Logos

-Tumutukoy sa paggamit ng lohika upang makumbinsi ang mambabasa.

-Kailangang mapatunayan ng manunulat sa mga mababasa na batay sa datos o impormasyon na

kanyang inilatag ang kanyang punto de bista o pananaw ang mas higit na paniwalaan.

Tekstong Naratibo

-Pagsasalaysay o pagkukuwento ng mga pangyayari sa isang tao o mga tauhan, lugar, panahon at iba pa
nang maayos at may pagkakasunod- sunod mula umpisa hanggang dulo.

Iba’t Ibang Pananaw o Punto de Vista (Point of View) sa Tekstong Naratibo

Unang Panauhan - Isa sa mga karakter ang tagapagsalaysay ng mga bagay na kanyang nararanasan,
naaalala, o naririnig kaya gumagamit ng panghalip na ako.

Ikalawang Panauhan - Pawang kinakausap ng manunulat ang karakter na pinagagalaw niya sa kwento.
Ginagamitan ng mga panghalip na ka o ikaw, ngunit hindi ito madalas na ginagamit ng mga manunulat o
tagapagsalaysay.

Ikatlong Panauhan - Ang mga kaganapan ay isinasalaysay ng isang taong walang relasyon sa karakter
kung kaya't ang panghalip na ginagamit sa pagsasalaysay ay siya.

Tatlong Uri:

Maladiyos na Panauhan - Nalalaman tagapagsalaysay ang galaw at iniisip ng lahat ng mga karakter.
Napapasok o napupukaw niya ang isipan ng bawat tauhan at naihahayag niya ang iniisip, damdamin, at
paniniwala ng mga ito sa mga mambabasa.

Limitadong Panauhan - Nalalaman niya ang iniisip at kinikilos ng isa sa mga karakter ngunit hindi ang sa
iba pang karakter.

Tagapag-obserbang Panauhan - Hindi niya napapasok o nalalaman ang laman ng isip at damdamin ng
mga karakter. Tanging ang mga pangyayari o kilos o sinasabi lang na kanyang nakita o narinig ang
kanyang isinasalaysay.

Kumbinasyong Pananaw o Paningin - Hindi nalilimitahan na iisa lang ang tagapagsalaysay, kung kaya ay
iba't ibang pananaw o pagtingin ang ginagamit sa pagsasalaysay.

Paraan ng Pagpapahayag ng Diyalogo, Saloobin, o Damdamin sa Tekstong Naratibo

Direkta o Tuwirang Pagpapahayag - Ang karakter ay tuwirang nagsasaad o nagsasabi ng kanyang

diyalogo, saloobin,odamdamin. Ginagamitan ng panipi.

Di-direkta o Di-tuwirang Pagpapahayag

Di-direkta o Di-tuwirang Pagpapahayag - Ang tagapagsalaysay ang naglalahad sa sinasabi, iniisip, o
nararamdaman ng karakter saganitonguringpagpapahayag. Hindi ginagamitan ng panipi.

Mga Elemento ng Tekstong Naratibo

1.Tauhan – Mga karakter na gumaganap sa kwento; Ang kumikilos sa mga pangyayari at karaniwang nag
papausad ng kwento.

Mga karaniwang Tauhan sa Akdang Naratibo:

Pangunahing Tauhan - Dito umiikot ang pangyayari sa kwento; ang kanyang mga katangian ay
ibinabatay sa tungkulin na kanyang gagampanan sa kabuoan ng teksto o akda.

Katunggaling Tauhan - Tauhang kaaway o sumasalungat sa bida o pangunahing tauhan.

Kasamang Tauhan - Ito ang kadalasang kasangga o kasama ng bida o pangunahing tauhan. Ang
pangunahing tungkulin nito ay suportahan, magsilbing hingahan, o kapalagayang loob ng pangunahing
tauhan.

Dalawang Uri ng Tauhan ayon kay E.M Forster

TauhangBilog(RoundCharacter) - Isang tauhang may multi-dimensiyonal o maraming saklaw na

personalidad; tauhang nagbabago ang ugali o kinikilos sa kwento.

TauhangLapad(FlatCharacter) - Ito ang tauhang nagtataglay ng isa o dalawang katangiang madaling

matukoy ng mambabasa. Kadalasang hindi nagbabago o nag-iiba ang katangian ng karakter na ito sa
kabuoang daloy ng kuwento.

2. Tagpuan - Ito ay tumutukoy sa lugar na pinangyarihan ng kwento at panahon kungkailanitonaganap.

3. Banghay - Ito ang tawag sa maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari nang mabigyang-
linaw ang tema ng akda.

Ito ang tawag sa maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari nang mabigyang-linaw ang tema
ng akda.

-Analepsis (Flashback)

-Prolepsis (Flash-Forward)

-Ellipsis

4. Tema – Sentrong ideya kung saan umiikot ang mga kaganapan sa kuwento.

Tekstong Argumentatibo

-Ito ay isang uri ng tekstong may layuning maibigay o makapaglahad ng katuwiran tungkol sa isang
particular na isyu
Mga elemento ng pangangatwiran

Proposisyon – Ayon ay Melania L Abad (2004) sa "Linangan ng Wika at Panitikan," ang proposiyon ay
ang pahayag na inilalahad upang pagtalunan o pag- usapan. Ito ang isang bagay na pinagkakasunduan
bago ilahad ang katuwiran ng dalawang panig.

-Magiging mahirap ang pangangatwiran kung hindi muna ito itatakda, dahil hindi magkakaisa ang
dalawang panig sa mga batayan ng paksa o isyu.

Argumento - Ito ang paglalatag ng mga dahilan at ebidensya upang maging makatuwiran ang isang
panig.

Katangian at nilalaman ng mahusay na argumentatibo

1. MAHALAGA AT NAPAPANAHONG PAKSA

2. MAIKLI NGUNIT MALAMAN AT MALINAW NA PAGTUKOY NG TESIS SA UNANG TALATA NG
TEKSTO
3. MALINAW AT LOHIKAL ANG TRANSISYON SA PAGITAN NG MGA BAHAGI NG TEKSTO
4. MAAYOS ANG PAGKASUNUD- SUNOD NG TALATANG NAGLALAMAN NG MGA EBIDENSYA NG
ARGUMENTO
5. MATIBAY NA EBIDENSYA PARA SA ARGUMENTO

Hakbang sa pag sulat ng tekstong argumentatibo

1. Pumili ng paksang isusulat na angkop para sa Tekstong Argumentatibo.

2. Itanong sa sarili kung ano ang panig na nais mong panindigan at ano ang mga dahilan.

3. Mangalap ng ebidensya. Ito ay ang mga impormasyon o datos na susuporta sa iyong posisyon.

4. Gumawa ng burador o draft

5. Isulat ang draft o burador ng iyong tekstong argumentatibo

6. Basahing muli ang isinulat upang maiwasto ang mga pagkakamali sa gamit ng wika at mekaniks

7. Muling isulat ang iyong teksto taglay ang aumang pagwawasto. Ito ang magiging pinal na kopya