DINAS PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN KOTA MALANG:
PENILAIAN AKHIR TAHUN (PAT) TINGKAT SD
TAHUN PELAJARAN 2021-2022
Waktu: 09.30 - 11.30 (120 Menit)
Mata Pelajaran : BAHASA JAWA
Nama:
Kelas V (LIMA)
PILINEN KANTHI MENEBI TANDHA PING (X) ANA NGAREPE AKSARAA, B, CUTAWAD
MINANGKA WANGSULAN KANG BENER! .
I. Omahku ana ing kutha. Nanging sesawangane katon endah lan asri, Ora kaya sesawangan kutha
Saumume macet, akeh sampah, lan banjir. Kuthaku akeh tanduran, hawane yo segets Or8 Ait sampah,
Lan ona nna. kemacetan fat Tintas. Sakiwa tengene dalan poros Kutha akeh tetandurane ndadekake
sansaya endah lan asti
‘Teks ing dhuwur kalebu jenise teks .« «
|A. Sing nerangake saweneh kegiatan kanthi runtut lan jelas
B. Sing njlentrehake saweneh kedadean manut urutan wektune
. Sing njlentrehake saweneh bab kanthi bukti-bukti kang kuwat
D. Sing menehi gambaran samubarang nganti sing maca kaya ngrasakake, nyawang, ngrungokake,
Tan ngalami dhewe
2. Ing ngisor iki ciri-ciri jenise teks:
1, Nerangake prastawa kanthi runtut lan jelas
2, Njlentrehake saweneh kedadean manut urutan wektune
3. Sing maca teks kaya melu nyawang lan ngrasakake
4. Sing maca teks kaya melu ngalami dewe
Sing klebu citi-cirine jenise teks deskripsi yaiku ...
‘A. Nerangake prastawa kanthi runtut lan jelas
B. Njlentrehake saweneh kedadean manu urutan wektune.
C. Sing maca teks kaya melu nyawang lan ngrasakake
D. Sing maca teks kaya melu ngalami dewe
Pilihan jawaban luwih saka siji (PGK)
Alas Jati
‘Alas jai sing ana tlatah Kabupaten Malang sisih kidul, nganti saiki isih lestari, Alas iki thukule
witwitan yaiku kayu jati. Dene umure kayu jati iku puluhan tahun padha karo umure manungsa.
Masyarakat sakiwa tengene alas seneng banget urip ana ing panggonan kono amarga magersari. Ing
sela-selane tanduran jati iso ditanduri sing akeh mupangate.
Mupangate alas jatiiku akeh banget, yaiku kayune bisa kanggo bahan bangunan omah kayata :
Jawang, jendela, blandar, usuk lan reng. Iso uga Kanggo perabot omah kayata : meja, Kursi, lemari,
dipan
Ide pokok paragraf kapindho yaiku ... .
‘A. Mupangate alas jati iku akeh banget C. Kayune bisa kanggo reng lan usuk
B. Kayune bisa kanggo perabot omah D. Kayune bisa kanggo bahan bangunan
yya bulan yen
4, Pak Lurah kagungan putri asmane mbak Rini. Mbak Rini piyantune ayu, alise ..
tanggal siji lan irunge ..
Ukara ing ndhuwur yen dijangkepi nganggo tembung panyandra sing mathuk
Pilikan jawaban luwih saka siji (PGK)
‘A. Nanggal sepisan B. Ngudhup mlati — C. Nraju mas D. Mucuk eri
PAT Tinghat SD. Th, 2021/2022 Bahasa Jawa Kis. 5 Halaman 1wung, tangane sing cekot
5. Sinta rumangsa welas nyawang bocah ki melas, Ir iri in
S s ih cl ae
yawang bocah kang pancen memelas, irunge 270 k miring diarani tembung
ngathung nadhahi rejeki saka kawelasane wong liwat, Tembung sing kacithal
panyendhu. Apa tegese tembung panyendhu’?
A. Tetembungan utawa ukara kang digunakake kanggo ngalembana.
B. Tetembungan utawa ukara kang digunakake kanggo nyemoni/nacad.
C. Ukara kang digunakake kanggo madhakake samubarang kang tegese ka
D. Ukara kang kedadean saka sampiran lan isi
ya. (kaya, pindha)
6. Pawakane lencir kaya ora tau diwenehi maem.
Tembung ing dhuwur kalebu tembung panyendhu, ciri-ciri tembung panyendhu yaiku ...
A. Ngalembana utawa ngelem sing aplik-apikC. ‘Tembung kaya (perumparmaan)
B. Nyemoni, nyacat sing ala D. Pantun ana sampiran Lan isi
7. Bocah kuwi ... akibate ora iso ngomong kang cetha. Isinen tembung rupang ing samping supaya
dadi tembung kang apik.
A. Bathuke manyul
B, Irunge pesek
C. Mripate mblalak-mblalak
D. Mate cedhal
Bocah wadon kuwi rupane kaya dewi ratih, akeh banget sing nyenengi.
Tandurane katon ijo royo-royo
Bapak e nembe sedo, akibate dadi udan tangis kelurgane
Pikirane ambyar amargo gurung sarapan.
‘Tembung ing ndhuwur sing kalebu tembung pepindahan yaiku ....
A. Tandurane katon ijo royo-royo
B. Bapak e nembe sedo, akibate dadi udan tangis keluargane
C. Pikirane ambyar amargo gurung sarapan
D. Bocah wadon kuwi rupane kaya dewi ratih , akeh banget sing nyenengi
Rene
9. Ngasah arit nganthi landep
dadi murid kudhu sregep
Tembung ing ndhuwur iku kalebu parikan. Parikan yaiku
‘A. Unen-unen sing dumadi saka telung gatra utawa enem gatra
B. Unen-unen sing dumadi sak saka gatra utawa rong gatra
C. Unen-unen sing dumadi saka rong gatra utawa patang gatra
D. Unen-unen sing dumadi saka limang gatra utawa sepuluh gatra
10. Manuk emprit, menclok godhong .. .
Lengkapono parikan ing ndhuwur supaya
A. Kawat B. Sregep
dadi parikan kang bener.
C. Tebu D. Liwat
11. Manuk emprit nyucuki pari
Jangkepana parikan ing ndhuwur nganggo tembung sing mathukt
‘A. Dadi murid kudu matuhi
B. Dadi murid kudu nyinauni
C. Dadi murid kudi taberi
D. Dadi murid kudu wani
Halaman 2 Bahasa Jawa Kis. 5 PAT Tingkat SD. Th, 2021/202212. Ukara sing mathuk saka tembung panyendhu-bathuke nonong yaiku
A. Doni bocahe gedhe dhuwur tur bathuke nonong,
B. Badrun rambute gundul ngetokake bathuke nonong.
C, Amarga lara suwi mbak Surti bathuke katon nonong,
D. Aja diremehna bocah sing bathuke nonong,
13. Isuk mau ibu mirsani mantene mbak Ratih. Mbak Rati katon ayu banget idepe . . . lan drijine
‘Tembung panyandra kang mathuk kanggo njangkepi ukara ing sisih yaiku ..
A. Mucuk eri, nanggal sepisan
B. Mucuk eri, tumengeng ing tawang.
C. Nanggal sepisan, mucuk eri
D. Tumengeng ing tawang, mucuk eri
14, Saleh lan Soleh kuwi bocah kembar nanging rupane ora podho kaya ..
‘Tembung pepindhan sing mathuk kanggo njangkepi ukara ing ndhuwur yaiku
A. Abang karo jo —-B. Bumikarolangit C. Legikaropahit —D. Lemu karo kuru
15. Pandhawa lan Kurawa
Pandawa yaiku Yudhistira, Bima, Arjuna, Nakula, lan Sadewa, Wong lima yaiku anak saka
Pandu lan Kunti. Diarani Pandawa amarga duwe limang anggota. Minangka titisan para dewa,
para Pandhawa duwe watak sing becik, sabar lan ora sombong. Kabeh Pandhawa kasebut duwe
kkekuwatan sing beda lan duwe keahliane dhewe-dhewe. Ing sisih liya, ana Kurawa, bocah-bocah
saka Destsarastra sing ora becik lan meri.
Drestrarastra isih nyoba nindakake keadilan. Anak-anake minangka Kurawa lan Pandu minangka
hak diwenchi pamulangan sing padha saka guru Drona, Nggawe papan kanggo sinau lan praktek
kabeh sing ana ing kana. Sedaya Kurawa lan Pandawa kasebut kudu dituruti arahan lan pamulangan
sing ditindakake dening guru Drona
Saka crita wayang ing dhuwur, watake tokoh-tokohe yaiku
A. Pandhawa becik, sabar, Kurawa ora becik lan meri
B. Pandhawa ora becik, Kurawa becik lan sabar
C. Pandhawa sabar lan meri, Kurawa ora becik lan kuwat
D. Pandhawa ora sombong, Kurawa becik lan meri
16, ‘Yudhistira
Yudhistira kondhang ing kawicaksanane. Utamane bab tulus lan ikhlas. Salah sawijining
perjalanan, Yudhistira ketemu manuk cilik. Manuk cilik mabur banjur nyedhaki, Manuk cilik mau
njaluk marang Yudhistira kanggo menehi perlindungan amarga dheweke digodak elang gedhe sing
baka! mangan.
Ora let suwe, manuk elang gedhe sadurunge Yudhistira. Elang gedhe langsung njaluk supaya
Yudhistira pasrahake manuk cilik sing dicekel. Yudhistira uga ora sopan nolak kepinginan elang
gedhe supaya njaluk manuk cilik kasebut ing genggamane, Nanging elang gedhe isih meksa
Yudhistira pasrah.Elang gedhe ngandhani Yudhistira manawa manuk cilik sing dicekel iku kudu
dipangan dheweke lan kudune kaya ngono, Nanging Yudhistira isih ora gelem menehi amvarga manuk
cilik kasebut duwe anak sing kudu dipakani ibune,
Tokoh sing ana crita wayang ing dhuwur yaiku...
Manuk cilik, elang cilik, Yudhistira
Manuk gedhe, elang cilik, Yudhistira
Manuk cilik, elang gedhe, Yudhistira
Manuk cilik, ibuke manuk cilik, Yudhistira
poe
PAT Tingkat SD. Th, 2021/2022 Bahasa Jawa Kis. 5 Halaman 3b veneenil ‘
Pandhawa iku ¢; Pandawa Lima
Yadhistins it cacthe na lima, mula terus kaprah diarani Pandhawa Lima, Puntadewa yy
hawa kamurke ek* Patt pambayun, watak ambey darma lan nrima ing pandum Sarta adoh ing
a Rent Werkudara ya Bima sena gedhe dhuwur lan gagah prakosa kang nomer foro, Raden Jai
pane e eans Ali-ali kang kondhang ngganthenge, prigl lan trampil mana minangka panengahe
damatWa, dene Nakula Sadewa mujudake satriya kembar kang uga duwe watake utama, ambey
arma, lan Iuhur bebudene, Wiwit cilik muta wis katon luhuring budi.seneng tetulung, welas asih
marang sapadha wong,
Watak Yudhistira yaiku .. . (Pilihan jawaban tuweh saka
A. Ambeg dara CC. Trampil manah
Nrima ing pandum D. Duweni watck seneng tetulung
18. Latar cerita kang bener saka wacan ing ndhuwur yaiku ..
A. Pandawa iku cacahe ana 3, yaiku Yudhistira, Nakula lan Sadewa
B. Pandawa iku wujude satriya kembar kang duwehi watak saling tetulung,
C. Pandawa iku cacahe ana lima yaiku Yudhistira, Bima, Janaka, Nakula lan Sadewa
D. Pandawa iku nduweni watak ambeg darma lan nrima ing pandum
19. Setitikno aksara jawa ing ngisor iki.
sun
Aksara pasangan sing ana ukara aksara jawa ing ndhuwur yaiku
‘A. Pasangan ba B. Pasangan ka CC. Pasangan ma D. Pasangan ta
20, Setitikno aksara jawa ing ngisor iki
ana asyataguut
‘Aksara jawa ing ndhuwur yen diwaca
A. Ibu nulis layang
B. Ibu nulisa layang
C. Ibu nyerat layang
D. Ibu nycrat layangan
ISENANA CECEG-CECEG ING NGISOR IKI NGANGGO WANGSULAN SING BENER !
iti isor iki
21. Setitikno teks ing ngis oe
‘Tawon iku seng dipurih madu lan talane, Madu asale saka sarine kembang, dene tala kuwi anak-
anak tawon sing awujud gana. Madu akch kasiyate, yen diombe saben dina bisa nambah keschatan
Jan Kekuatan awak. Dene talane bisa digawe masakan arupa bothok rasane enak lan ngandhut giz
Ghawur, Carane ternak tawon yaiku nganggo goldhogan sing digawe soka kayu randhu utawa kayl
klapa.
Teks ing ndhuwur klebu jenise teks .-
32. Setitikno struktur teks ing ngisor iki
1. Alur
Deskripsi bagean
3. Identifikasi
4. Klasifikasi
5. Paraga/tokoh
6. Watak
s
ing klebu strukture teks deskripsi yaikt -
Halaman 4 Bahasa Jawa Kis. 5 PAT Tinghat SD. Th, 2021/20223 Gunung Semeru
Gunung Semen iku Sawijine gunung kanthi sesawangan kang endah ing laladan Kabupaten
Lumalang. Ing kawasan sakiwa tengene gunung akeh tetanduran sing ijo royo-royo, Hawane seger
lan m:
nuk-manuk pating somliwer ing kupenge gunung. Para pendaki akeh sing padha seneng
munggah ing gunung Semeru amarga arep ndeleng Danau Ranukumbolo sing ana puncake Semeru.
Nanging saiki gunung Semeru durung iso disambangi, amarga awit mbledhos rong dina
Repunekur, Kabeh podho morat marit kena lahare. Telanduran, sawah lan omah-omah podo rusak.
Sing katon mung beluk kumepul anak pucuke Semeru.
Geneya para pendaki padha seneng munggah gunung Semeru?
24, Mbak Marni pancen aya lan nduwe lesung pip
Tembung panyandra sing mathuk kanggo nggambarake pipine Mbak Mari yaiku ...
‘Amarga durung mangan Nami mlakune klemak klemek. Mlakune Nami yen dipindhakake utawa
diumpamakake
26. Wajik kletik gulane jawa
Luwih becik sing prasaja
Ciri-cirine parikan yaiku ...
Pon Gambar punakawan ing sisih kiwa iki arane .. .
28, Raden Gatotkaca
Raden Gatotkaca satriya ing Pringgondani, putrane Raden Werkudara karo Dewi Arimbi. Dedeg
Piadege gedhe dhuwur, salti mandraguna lan gagah prakosa, Raden Gatutkaca ngagem kotang elar,
Jan bisa mlethik tanpa suthang,
‘Watak tokoh ana teks ing ndhuwur yaiku ...
oo 4
29. conuyanumaringy,
Aksara jawa ing ndhuwur yen ditulis aksara latine ...
a 7
3. emanytangnat ty
Aksara jawa ing ndhuwur yen ditulis aksara latine ...
WANGSULANA PITAKON ING NGISOR IKI KANTHI JAWABAN SING MATHUK!
31. Qe Gambar tokoh wayang ing sisih kiwa arane? Lan watake?
Jawa:
PAT Tingkat SD. Th, 2021/2022 Bahasa Jawa Kis, $ Halaman $jan kedhokan liyane 7
ine ijo royo-royo.
krikil-krikil cilik,
32. Sawah ing desaku isih jembar bawera, Galengan kang matesi kedhokan siji \
kaya klogete ula naga, Sesawangane nyata katon endah sinawang mata, Tandura
Kali-kali banyune isih megung tur bening, Kumricike banyu kang mili nyandhung
‘Swarane keprungu kaya iringan musik. Saben dina para tani ngrasa ayem.
Teks ing ndhuwur klebu jenise teks? apa alasanmu?
Jawab:
Pandawa Lima
Pandhawa iku cacahe ana lima, mula terus kaprah diarani Pandhawa Li
Yudhistira minangka putra pambayun, watak ambeg darma lan nrima ing pandum sarta
hhawa kamurkan.
Raden Werkudara ya Bima sena gedhe dhuwur lan gagah prakosa kang n\
ya Kumbang ali-ali kang kondhang ngganthenge, prigel lan trampil manal
Pandhawa, dene Nakula Sadewa mujudake satriya kembar kang uga duwe wal
darma, lan luhur bebudene. Wiwit cilik mula wis katon luhuring budi,seneng tetul
‘marang sapadha wong.
Jelasno pesan moral yang terkandung dalam wacan ing ndhuwur!
Jawab: oe
ima. Puntadewa ya
adoh ing,
jomer loro, Raden Janaka
fh minangka panengahe
tak utama, ambeg
jung, welas asih
34, Gawea tembung saka tembung
pepindahan “Ayune kaya Dewi Ratih”!
Jawab: - - w 7
3, Salinen ukara latin iki dadi aksara jawa.
Maca buku basa jawa, aksara jawane?
Jawab: .
Mengetahui NILAL Guu
Orang Tua Siswa
Halaman 6 Bahasa Jawa Kis. 5 PAT Tingkat SD. Th, 2021/2022