Professional Documents
Culture Documents
Cultuur Krabbelblad Lol
Cultuur Krabbelblad Lol
Cultuur Krabbelblad Lol
Gelooft worden
FILOSOFIE IS TENSLOTTE NIET VEEL ANDERS DAN BEROEPSMATIG TWIJFELEN AAN WAARHEDEN ALS
KOEIEK
GELUK is het doel van het menselijk streven, het schuilt niet in het nastreven van macht en genot
maar is de mogelijkheid je potentieel te realiseren
Geluk is het doel van het menselijk streven, het schult niet is het nastreven van macht en genit maart
inde mogelijkheid je potentieel te raeliseren
Geluk is het doel van het menselijk streven het schuilt niet in het nastreven van amcht en genot maar
in de mogelijkheid je potentieel te reallisrten
Geluk is een negatieve def wa,t je wordt dus gespaard van ongeluk, het beste wat je kan doen als je
ongelukkig be,t is kijken naar anderen die nog ongelukiger zijn
Geluk is een negatieve defenitie want je wordt dus gespaard van ingeluk, het enige wat je kan doen
als je ongelukkig bent is kijken naar anderen die nog ongelukkiger zijn
Geluk is een negatieve deenitie want je wordt gespaard van ongeluk het enige war je kan doen als je
ongelukkig bent ids kijken naar anderen die nog ongekukkiger zijn
Genot dat je bereikt als je geen fysieke pijn onrust ongemakken of angsten hebt ook moet je
hartstochten vermijden want je moet ernaar streven om in kalm en onverstoorbaar te leven
Filosofische antropologie
1. Dieren beschikken over instinken, ze kunnen de natuur niet naar hun hand zetten
2. Wij leven om ons voor te planten
3. De mens heeft de natuur naar hun hand gezet
Filosofische antropologie
Wat maakt de mens tot mens
- dieren hebben instincten, want ze kunne de natuur niet naar hun hand zetten
Niet goed
-medische wereld; wij zullen zo ver mogelijk gaan om iemand in leven te houden
Farmacologie: geneesmiddelenleer
Ethiek
Moraalfilosofie
Houdt zich bezig met wat goed is en wat niet, we streven naar goed.
Ethiek = moraalfilosofie
Houdt zich bezig met wat goed is en wat niet, we streven naar goed
Ethiek= moraalfilosofie
Houdt zich bezig met wat goed is en wat niet, we streven naar goed
- logisch redeneren
Epistemologie= kennisleer
2 manieren
- logisch redenern
Empistemologie=kennisleer
2 manieren
- logisch redeneren
Wetenschapsfilosofie = wetenschapleer
- wat is wetenschap
Wetenschapsfilosofie = wetenschapsleer
- laten dokters zich teveel leiden door wetenschappelijke resulaten
Wta is wetenschap
Wetenschapsfilosofie= wetenschapsleer
- wat is wetenschap
Esthetica
- wat is kunst
Logica
= argumentatieleer
1. prmissen
2. drogredenen
- ad hominem (persoon)
- post hoc/ cum hoc/ cum hoc ergo propter hoc (oorzaak leidt niet noodzakelijk tot gevolg)
Logica = argumentatieleer
2; drogredenen
1 premissen
2 drogredenen
- ad hominem
- non sequitur
Metafysica = zijnsleer
Metafysica = zijnsleer
Abstract
Geluk is het doel van het menselijk streven, het schuilt niet in het nastreven van macht en genot
maar in de mogelijkheid je potentieel te realiseren
Geluk is het doel van het menselijk streven het shcuiikt niet in het nastreven van macht en genot
maar in de mogelijkheid je potentieel te realiseren
Geluk is het doel van het menselijk streven het schuilt niet in het nastreven van amcht en genot maar
in de mogelijkheid je potentieel te realiseren
Geluk is een negatieve defenitie want je wordt dus gespaard van ongeluk, het beste wat je kan doen
als je ongelukkig bent is kijken naar anderen die nog ongelukkiger zijn
Genot dat je bereikt las je geen fysieke pijn angesten orust of ongemak hebt ook moet je
hartstochten vermijden want je moet ernaar streven kalm en ongestoorbaar te leven
Genot dat je beriekt als je geen fysieke pijn onrust ongemak om angsten hebt ook moet je
kartstochten vermijden je moet ernaar streven kalm en onverstoorbaar te leven
GEHEEL VAN STEREOTYPE HANDELINGEN OF UITSPRAKEN DIE BEDOELD ZIJN BEPAALDE DOELEINDEN
TE REALISEREN? STEUNEN OP WETMATIGHEDEN DIE VOLGENS DE RATIONEEL DENKEDNDE MENS
ONBESTAAND ZIJN
Geheel van stereotype handelingen of uitspraken die bedoeld zijn om doeleinden te realiseren,
steunen op wetmatigheden die volgens de rationeel denkende mens totaal onbestaand zijn
Magie= geheel aan stereotype handelingen en uitspraken die bedoeld zijn om doeleinden te
realiseren ,steunen op wetmatigheden die volgens de rationeel denkende mens totaal onbestaand
zijn
-fantasie onstoken
Niet dogmatisch
Cultureel gebonden
Ethymologie:
Mythos = gesproken woord
- fantasie ontstoken
- cultuur gebonden
Etymologie
- fantasie onstoken
- niet dogmatisch
- cultureel gebonden
Ethymologie
- fantasie ontsoken
- cultuur gebonden
- niet dogmatisch
Openbaringsgodsdiensten:
Godsdienst
- proselitisme (bekeringsdrang)
1. Jodendom
2. Christendom
3. Islam
Godsdienst
-proselitisme (bekeringsdrang)
1. Jodendom
2. Christendom
3. Islam
Godsdienst
- proselitisme (berkeringsdrang)
1. jodendom
- 2000 vc
- egypte
- boek: Thora
- gebedsplaats: synagoge
- priester: ravijn
- 14miljoen
- god: jaweh
1. JODENDOM
- 2000 VC
- eypte
- geloven in Jaweh
-stamvader : Isaac
- gebedsplaats; synagoge
- priester= ravijn
- 14 miljoen
2. CHRISTENDOM
- jaar 0 1 3
- jezus : 33 jaar
- 2,2 miljard
Jd: profeet
2. christendom
- Jaar 0 1 3
- boek de bijbel
- 4 evangelisten marcus matheus johannes en lukas
3; islam
- 622 NC
-> ramadan
-> geloofsbeleidenis
- profeet : mohammed
- geloven in Allah
-gebedsplaats: moskee
3. islam
622 NC
Koran
-> 1x bedevaard
-> geloofsbeleid
-> ramadan
Geloven in allah
Profeet is Mohammed
Gebedsplaats is Moskee
1,6 miljard
Waar? Af az mo jerzu
- veel ruimer
4. hindoeisme
- 4000 VC
- india
- boek is de Veda’s
- werken met kasten grootste kast -> prietser, geen kast -> paria’s
- geloven in reincarnatie sam-sara ( als je goed leeft kom je in een hogere kast terecht)
- geloven in karma
- 900 miljoen
5. boeddhisme
- 500 VC
- 400 miljoen
- boek is de Tripitaka
4. Hindoeisme
- 4000VC
- india
- boek is de Veda’s
- geloven in reincarnatie -> sam sara ( als je goed hebt geleefd kom je in een hogere kast terug)
- geloven in karma
- 900 miljoen
5. boeddhisme
- 500VC
- boek is Tripitaka
- 400miljoen
WETENSCHAP
Wetenschap
Wetenschap
4; johannes kepler
- bananen zijn elipsvormig
- planeten hebben geen constante snelheid
5. isaac newton
- 6e eeuw voor chrisus: de bais van de democratie voor de westerse beschaving -> gouden
eeuw
- in griekse beschaving
- pericles aan de macht
- alleen rijke mannen, atherners mochten zetelen in de senaat
Het onstaan van de reden valt ongeveer samen met het onstaan van de wetenschap. Al kan
het ook voor de wetenschap komen omdat wete,schap niet alleen een eis is maar ook een
methode om tot betrouwbare kennis te komen verreist
Het onstaan van de reden valt ongeveer samen met het onstaan van de wetenschap.al kan
het ook voor de wetenschap komen omdat wetenschap niet alleen een eis is maar ook een
methode om tot betrouwbare kennsis te komen verreist
Het onstaan van de reden valt ongeveer samen met het onstaan van de wetenschap. Al kan
het ook voor de wetenschap komen omdat wetenschap niet alleen een eis is maar ook een
methode om tot betrouwbare kennis te komen verreist
Het onstaan van de reden valt ongeveer samen met het onstaan van de wetenschap. Al kan
het ook voor de wetenschappen komen omdat de wetenschap niet alleen een is is maar ook
een methode om tot betrouwbare kennis te komen verreist
Hetontstaan van de reden valt o,geveer samen met het onstaan van de wetenschap. Al kan
het ook voor de wetenschap komen omdat de weteschap niet alleen een eis is maar ook een
methode om betrouwbare kennis verreits
Het onstaan vande reden valt ong samen met het onstaan van de wetenschap. Al kan het ook
voor de wetenschap komen omdat de wetenschap niet alleen een eis is maar ook een
methode om betrouwbare kennis verreist
Goya “de slaap der rede bre,gt monsters voort
Goya de slaap der rede brengt monsters voort
De slaap der rede brengt mo,sters voort
De westerse filosofie van het oude griekenland
Verschillende oorzaken en redenen van het ontstaan in griekenland
1. Handelscontracten
2. De griekse godenwereld
-goden waren antropomorf (menselijk afgebeeld)
-> fouten maken
-> onvoorspelbaar
-geen priesterstand met hoge maatschappelijke invloed of geestelijke macht
-> denken wordt niet belemmerd
- het fundamentele werd gelegd met welvaart door handel en zeevaart
- contacten en confrontaties met andere culturen
- thales van Milete: de eerste persoon die met filosofie bezig was
1. Handelscontracten
- het fundamentele werd gelegd met de welvaart door de handel en zeevaart
- contacten en confrontaties met andere culturen
-thales Milete: de eerste persoon die met filosofie bezig was
2. De griekse godenwereld
- de goden waren antropomorf (menselijk afgebeeld)
-> ze waren onvoorspelbaar
-> ze kunnen fouten maken
-geen priesterstand met hoge maatschappelijke invloed of geestelijke macht
->denken wordt niet belemmerd
3. De polis en het onstaan van de democratie
-de stand werd een kennissamenleving ipv de logos
- spreek en debatcultuur
- agora= marktplaats
De polis en het onstaan van de democratie
-de stand werd een kennissamenleving ipv de logos
- spreek en dabatcultuur
- agora= marktplaats
1. handelscontaracten
-thales van Milete: de eerste persoon die met filosofie bezig was
2. de griekse godenwereld
- spreek en debatcultuur
-agora= marktplaats
Presocratische filosofen
-> de vaders van de wetenschappers samen met Plato en Aristoteles omdat ze zich baseren op
waarnemingen en logisch redeneren
Presocratische filosofen
-> vaders van de weternchappers samen met p en a omdat ze zich baseren op waarnemingen en
logisch redenren
1. de natuurfilosofen
-verklaringsmodel: materialistische
Presocratische filosofenµ
-> vaders van de wtenschappers samen met plato en aristoteles omdat ze zich baseren op
waarnemingen en logisch redeneren
1. de natuurfilosofen
- verklaringsmodel: materialistische
- oerelement: water want het kan de diversiteit van de werkelijkheid verklaren omdat het de
duidelijkste verandering aantoonde (ijs stoomwater
Oerelement: water want het kan de diverse werkelijkheid verklaren omdat het de duidelijkste
verandering aantoonde water omdat het kan de diverse werkelijkheid verklaren omdat het de
duidelijkste verandering aatoonde water omdat het kan de diverse werkelijkheid verklaren omdat
het de duidelijkste verandering aantoonde water het kan de diverse werkelijkheid verklaren omdat
het de duidelijkste verandering aantoonde ijs water stoom
1.2 anaximander
1.2 anaximander
1.3 anaximenes
Oerstof is lucht
1.3 anaximenes
Oersotf is lcuht
1.4 empedocles
- pluralis
1.4 empedocles
- ontwikkelde de leer van de 4 oerelementen
- pluralis
1.4 empedocles
- pluralis
1.4 empedocles
-pluralis
1.4 empedocles
-pluralis
1.5 democritus
- atomisme
-atoom theorie
- atoom = ondeelbaar, hetgeen waaruit alles is opgebouw kan niet voortdurend in kleinere deeltjes
worden verdeelt niet alle atomen zijn gelijk, zo verklaart hij ook de diversiteit in de wereld
1.5 democritus
-atomisme
-atoomtheorie
-atoom = ondeelbaar, hetgeen warruit alles is opgebouwd kan niet voortdurend in kleinere deeltjes
worden verdeeld. Niet alle atomen zijn gelijk, zo verklaart hij de diversiteit in de wereld
Atoom: ondeelbaar. Hetgeen waruit alles is opgebouwd kan niet voortdurend in kleinere deeltjes
worden verdeeld; niet alle atomen zijn gelijk, zo verklaart hij de diversiteit in de wereld
Atoom: ondeelbaar: hetgeen waaruit alles in opgebouwd, het kan niet voortdurend worden verdeeld
in kleinere deeltjes. Niet alle atomen zijn gelijk zo verklaart hij de diversiteit in de wereld
-massief
- 1 en ondeelbaar
- eeuwig en onveranderlijk
- massief
- 1 en ondeelbaar
Eeuwig en onveranderlijk
Vergelijking
- massief
- 1 en ondeelbaar
- eeuwig en onveranderlijk
Democritus
-atomisme
-atoomtheorie
- atoom= ondeelbaar hetgeen waaruit alles is opgebouwd het kan niet voortdurend worden verdeeld
in kleinere deeltjes. Niet alle atomen zijn gelijk, zo verklaart hij ook de diversiteit in de wereld
- atoom= ondeelbaar hetgeen waaruit alles is opgebouwd, het kan niet voortdurend in kleinere
deeltjes worden verdeeld. Niet alle atomen zijn gelijk, zo verklaart hij de diversiteit in de wereld
-massief
- 1 en ondeelbaarµ
Link tussen de ziel en de hersenen: de ziel is rechtstreeks verbonden met de hersenen. Wanneer de
hersenen worden ontbonden, zal ook de ziel ophouden te bestaan en uiteenvallen in ziens of
bewustzijnsatoom
Link tussen de ziel en de hersenen: de sziel staat rechtstreeks in verbinding met de hersenen.
Wanneer de hersenen ontbonden worden zal de ziel ook ophouden te bestaan en uiteenvallen in
ziens of bewustzijnsatool
Links tussen ziel en hersenen: de ziel staat rechtstreeks in vrebinding met de hersenen. Wanneer de
hersenen ontbonden worden zal de ziel ook ophouden te bestaan en uiteenvallen in ziens of
bewustzijnsatoom
Link tussen hersenen en ziel: de ziel staat rechtstreeks in verbinding met de hersenen. Wanneer de
hersenen ontbonden worden zal ook de ziel ophouden te bestaan en uiteenvallen in ziens of br-
ewustzijnatoom
Link tussen hersenen en de ziel/ de ziel straat rechtstreeeks in verbinding met de hersenen. Wanneer
de hersenen ontbonden worden zal de ziel ook ophouden en uiteenvallen in ziens of
bewustzijnatoom
De sofisten
-denken kritisch over de natuur maar ook over de problemen van het moraal en de maatschappij
ording
- subjectiviteti en relativiteit en het nut van iets vormen de ruggengraat van het sofisme
De sofisten
- denken kritisch over de natuur maar ook over de problemen van het moraal en de
maatschapijording
- subjectiviteit en relativering en het nut van iets vormen de ruggengraat van het sofisme
De sofisten
- denken kritisch over de natuur maar ook over de problemen van het moraal en de maatschappij
ording
- subjectiviteit, relativiteit en het nut van iets zijn de ruggengraat van het sofisme
De sofisten
-denken kritsich over de natuur maar ook over de pproblemen van het moraal en de
lmaatschappijording
- de opoinie die het meest succe heeft wordt boven de waarheçd verkozen
- subjectiviteit en relativiteit en het nut van iets zijn de ruggegraat van het sofisme
de sofisten
- denken kritisch over de natuur en de problemen van het moraal en maatschappij ording
- subjectieven, relativeiteit en het nut van iets zijn de ruggengraat van het sofisme
1. Protagoras
- een van debelanrijke sofisten
- “de mens is de maat van alle dingen” -> relativisme
-> iedereen heeft zijn eigen waarheid en waarden
->uitspraken zijn nooit volledig waar of onwaar
Protagoras
1. socrates
- socratische dialogen: vraaggesprekken waar socrates zich voornamelijk van de domme hiel om op
die manier zijn gesprekspartner aan het denken te krijgen iver een alyemeen aangenomen
waarheden
-socratische dialogen: vraaggesprekken waar Socrates zich voornamelijk van de domme hield om op
die manier zijn gesprekspartner naar het denken te krijgen over een algemeen aangenomen
waarheden
- socratische dialogen: vraaggesprekken waarbij socrates zich voornamelijk van de domme hield om
op die manier zijn gesprekspartner naar het denken te krijgen over de algemeen aangenomen
waarheden
Socratische dialogen: vraaggesprekken waarbij socrates zich voornamelijk van de domme hield om
op die manier zijn gesprekspartner aan het denkn te zetten over de algemeen aangenomen
waarheden
Uitganspunten
Verduidelijking met voorbeelden
Vragen om tot de essentie te komen
Komen tot een jerndvraag
Kernvraag in 7 woorden
Opzoek naar de opslossing
Persoonlijk inzicht
Algemeen inzicht
Uitganspunt
Kernvraag in 7 woorfden
-persoonlijk inzicht
Algemeen inzicht
Uitganspunten
Kernvraag in 7 woorden
Persoonlijk inzicht
Algemeen inzicht
Uitganspunt
Kernvraag in 7 woorden
Persoonlijkinzicht
Algemeen inzicht
Uitganspunt
Kernvraag in 7 woorden
Persoonlijk inzicht
Algemeen inzicht
Zijn manier van denken wordt vergeleken met de maientiek (verloskunde) want hij helpt de ideen
naar buiten
Zijn manier van denken wordt vergeleken met de maientiek (verloskunde) want hij helpt de ideen
naar buiten
Zijn manier van denken wordt vaak vergeleken met de maientiel (verloskunde) want hij helpt de
ideen naar buiten
- de allegorie (een begrip dat in het gedaante van een persoon of iets tastbaars wordt weergegeven
in werkelijkheid) van de grot
- de allegorie (een begrip dat in het gedaante van een persoon of iets tastbaars wordt aweergegevn
in de werkelijkheid
De allegorie (een bergrip dat in het gedaante van een persoon of iets tastbaars wordt weergegeven
o, de werkelijkheid
De allegorie (een begri^p dat in het gedaante van een persoon of iets tastbaars wordt weergegevn in
de wserkelijkheid) van de grot
1. de zintuigenwereld (grot)
1; zintuigelijkewereld (grot)
2; buiternwereld (verticalisme)
- echte wereld
2. de buitenwereld (verticalimse)
- de echte wereld
2; de buitenwereld(verticalimse)
- ed echte wereld
De tocht uit de grot: het verwereven van kennis en wijsheid met het verstand. Je verlaat je
zintuigelijke wereld en je betreedt de ideeenwereld
De tocht uit de grot: het verwerven van kennis en wijsheid met je verstand het verwerven van kennis
en wijsheid met je verstand het verwerven van kennis en wijsheid met je verstand het verwerven van
kennis en wijheid met h-je verstand. Je verlaat je zintuigelijke wereld en bestreedt de ideeenwereld
je verlaat de zintuigelijke werekd en betreedt de ideeenwereld
De tocht uit de grot: het verwerven van kennis en wijsheid let je verstand; je verlaat de zintuigelijke
werlend en betreedt de ideeenwereld
De tocht uit de grot het verwerven van kennis en wijsheid let je verstand je verlaat de zintuigelijke
wereld en betreedt de ideeen wereld
Platonisch dualisme
Politea
Platonisch dualisme
Politea
Geen voorstander van democratie maar van technocratie (doe waar je goed in bent)
Platonisch dualimse
Politea
Plato was geen voorstander van democartie maar technocratie (doe waar je goed in bent)
ARISTOTELES
- een homouniversalis
- grieks
Aristiteles
-homo universlais
-grieks
-meester adg
ARISTOTELES
Grieks
Homo universalis
-- deugden ++
saaiheid Gevat zijn Opgepast gedrag
saaiheid Gevat zijn Ongepastgedrag
Laagheid moed Onbezonnenheid
Laagheid Moed Onbezoo,enheid
saaiheid Gevat zijn Ongepast gedrag
laagheid Moed Onezonnenheid
ambitieus trots Te ambitieus
Saaiheid Gevat zijn Ongepastgedrag
laagheid moed Onbezonnenheid
onabitieus trots Te abitieus
Geen geestersdrift geduld Rap op tenen getrapt
Geen geestersdrift geduld Rap op tenen getrapt
schaamteloosheid bescheidenheid Beschaamdheid
schaamteloosheid bescheidenheid beschaamdheid
Saaiheid Gevat zijn Ongepast gedrag
Laagheid Moed Onbezonnenheid
Onambitieus Trots Te ambitieus
Geen geestersdrift Geduld Rap op tenen getrapt
schaamteloosheid bescheidenheid Beschaamdheid
-> van onwetendheid gaat men over tot herkenning van zijn eigen gevoelens en dan naar een
chatarsis (reiniging vzn gevoelens). In de kunst vindt men de ware waarheid van het leven
-> van onwetentheid gaan men over tot herkenninge van zijn gevoelens en dan een chatarsis
(reiniging van gevoelens). In de kunst vindt men de ware waarheid van het leven
-> plezier
-> echtevriend: iemand waar je evenveel omgeeft als om jezelf, je vult elkaar aan en laakt elkaar
rijker
-> plezier
-> echte vriend: iemand waar je even veel omgeeft als om jezelf, je vult elkaar aan en maakt elkaar
rijker
->rethorica= argumentatieleer
- pathos: je moet er staan als persoon en je publiek moet aan je lippen hangen
1 ethos: hoe je als persoon voorkomt hoe je als persoon voorkomt hoe je als persoon voorkomt
2 logos: opbouw van je betoog opbouw van je betoog opbouw van je betoog
3 phanos je moet er staan en je publuiek moet aan je lippen hangen je moet er staan en ke publiek
moet aan je lippen hangen je moet er staan en je publiek moet aan je lipên hangen
- ethos: hoe je als persoon overkomt hoe je als persoo, overkomt hoe je als persoon overkomt
-logos: opbouw van je betoog opbouw van je betoog opbowu van je betoog opbouw van je beootg
-> kennis moet gebasseerd zijn op ervaring en dus beignt filosofie bij zintuigen
-> kennis moet gebaseerd zijn op ervaringen en dus begint filosofie bij zintuigen
-> keniis p-moet gebasserd zijn op ervaringen en dus begint filosofie bij zintuigen
-> kennis moet gebasseerd zijn op ervaringen en dus begint de filosofie bij zintuigen
-> de kennis komt uit ervaringen en dus begint de filosofie bij zu-intuigen
Philos: vriend
Freek de Jonge “ de filosofie is tenslotte niet veel anders dan BEROEPSMATIG twijfelen aan
waarheden als koeien”
Freek de Jonge “filosofie is tenslotte niet veel anders dan bermoepsmatif twijfelen aan waarheden
als koeien”
Richard rotry “de filosofie moet her veilige pad van de wetenschap vermijden”
Thomas Holders “de mens is voor de mens een wolf” “vrije tijd is de grootmoeder van filosofie”
Nietzscher “zonder muziek zou het leven een vergissing zijn” “de filosofie is de strijdt aan BINDEN
TEGEN DOMHEID” “filosofie is de strijd aan binden tegen domheid”
Francis bacon “als de mens begint met zekerheiden zal hij eindigen in twijfel, maar als hij tevreden is
met twijfelen te beginnen zal hij eindigen in zekerheid”
Will durant “de wetenschap geeft ons kennis maar enkekl de filosofie kan ons wijsheid geven”
Aristoteles “het enige wat je met liegen bereikt is niet geloofd worden wanneer je de waarheid
verteld” “geluk is voor hen die genoeg hebben aan zichzelf”
2. zinloze vragen
LUC DE VOS
- WAT MAAKT HET LEVEN WAARDEVOL -> de mensen om ons heen die ons liefhebben
CULTUUR
LEO BORMANS
-geluksplek: een plek waar je je rustig en vrij kan voelen en tot bewustzijn kan komen
ACKERMAN
- 50% is genetisch
Voordelen optimist: is oplossingsgericht laat het verleden achter en kijkt naar de toekomst
Sorin Kierkegaard “het leven moet voorwaarts geleefd worden en achterwaarts BEGREPEN
WORDEN”
SCIENCE OF HAPPINESS
ARISTOTELES “geluk is een doel van het menselijk streven, HET SCHUILT NIET IN HET NASTREVEN
VAN MACHT EN GENOT MAAR IN DE MOGELIJKHEID JE POTENTIEEL TE REALISEREN”
SCHOPENHUAR ARTHUR “geluk is een negatieve definitie want je wordt dus gespaard van ongeluk,
het beste wat je kan doen als je ongelukkig bent is kijken naar mensen die nog ongelukkiger zijn”
EPICURUS “geluk= genot dat je bereikt als je geen onrust, angsten, fysieke pijn of ongemakken hebt.
Ook hartstochten moet je vermijden want je moet ernaar streven kalm en onverstoorbaar te leven”
SOORTEN FILOSOFIE
1. FILOSFISCHE ANTROPOLOGIE
- wat zijn de verschillen tss mannen en vrouwen
-> dieren beschikken over instincten ze kunnen de natuur niet naar hun hand zetten
Farmacologie= geneesmiddelleer
2 ETHIEK
= moraalfilosofie
Houdt zich bezig met wat goed is en wat niet goed is we streven naar goed
3; EPISTEMOLOGIE
= kennisleer
2 manieren
- logisch redeneren
4. wetenschapsfilosofie
=wetenschapsleer
- wat is wetenschap
- laten dokters zich tveeel leiden door wetenschappelijke resultaten
6; ESTHETICA
- wat is kunst?
7. LOGICA
=argumetatie leer
Onderzoekt de geldigheid van redeneringen niet naar waarheden maar de vormelijke correctheid
-> premissen
-> drogredenen
- ad hominem (pers)
8 METAFYSICA
=zijnsleer
-> abstract
1 MAGIE
2 MYTHOLOGIE
- fantasie onstoken
-niet dogmatisch
-cultuureelgebonden
Mondelring
3. OPENBARINGSGODSDIENSTEN
GODSDIENST
- montheisme
- proselitisme= bekeringsdrang
3.1 JODENDOM
2000VC
Egypte
Geloven in jaweh
Isaac is stamavder
Gebedsplaats: synagoge
3.2 CHRISTENDOM
Jaar 0 1 OF 3
Jezus was 33
Bijbel
JD jezus de profeet
2,3 MILJARD
3.3 ISLAM
622 VC
- 1X bedevaart
- ramadan
- geloofsbeleid
Gebedsplaats: moskee
Mohammed is profeet
Allah geloven
1,6 miljard
RELIGIE
Veel ruimer
Polytheisme
4 HINDOEISME
4000VC
INDIA
VEDA’S
Geloven in reincarnaitie SAMS SARA (zls je goed hebt geleefd kom je in een hogere kast terecht)
Geloven in karma
900 MILJOEN
FILOSOFIE
Het ontstaan van de reden valt ongeveer samen met de wetenschap. Al kan het ook voor de
wetenschap komen omdat het niet allleen een eis ismaar ook de methode om tot betrouwbare
kennis te komen verreist
Het onstaan van de redden valt ongeveer samen met het onstaan van de wetenschap; al kan het ook
voor de wetenschap onstaan zijn omdat het niet alleen een eis is maar ook de methode om tot
betrouwbare kennis te komen verreist
Het onstaan van de filosofie valt ongeveer samen met de wetenschap; al kan het ook voor de
wetenschap komen omdat het niet alleen een eis is maar ook een methode om tot betrouwbare
kennis te komen verrreisr-t
1. handelscontracten
- milete: thales van milete: eerstee persoon die met filosofie bezig was
2. de griekse godenwereld
- geen priesterstand met grote maatschappelijke invloed of geestelijke macht: ideeen mochten niet
bellemmerd worden
- spreek en debatcultuur
-agora= marktplaats
PRESOCRATISCHE FILOSOFEN
-> vaders van de wetenschappers (samen met plato en aristoteles) omdat ze zich baseren op
waarnemingen en logisch redeneren
NATUURFILOSOFEN
- hoe de dingen in hun werk gingen
-verklaringsmoderl: materialistisch
1; Milete
- oerelement: water want het kon het kon de diversiteit van de werkelijkheid verklaren, omdat het
de duidelijkste verandering aantoonde
2; anaximander
3: anaximenes
- oerstof is lucht
4: epmedocles
- pluralis
5: democritus
-atomisme
-atoomtheorie
- atoom= ondeelbaar< hetgeen waaruit alles is opgebouwd kan niet voortdurend in kleinere deeltjes
worden verdeeld. Niet alle atomen zijn gelijk, zo verklaart hij de diversiteit in de wereld
- massief
- eeuwig en onveranderlijk
- 1 en ondeelbaar
Ziel en hersenen
De ziel is rechtstreeks verbonden met de hersenen. Wanneer de hersenen ontbonden worden zal de
ziel ook ophouden en uiteenvallen in ziens en bewustzijnsatomen
DE SOFISTEN
-denken kritisch na over de natuur maar over de problemen van moraal en maatschappijording
- subjectiviteit, relaticiteit en het nut van iets zijn de ruggengraat van het sofisme
1 PROTAGORAS
SOCRATES
- socratische dialogen: vraaggesprekken waar socrates zich vaak van de domme hield om zijn
gesprekspartner aan het denken te krijgen over algemeen aangenomen waarheden
-> uitgangspunten
- zijn manier van denken werd vergeleken met maientiek (verloskunde) want hij probeerde de ideeen
naar buiten te krijgen
- de dialogen -> wat we denken van hem te weten dankzij plato
2 PLATO
- de allegorie van de grot : allegorie (een begrip dat inde gedaante van een persoon of iets tastbaar
wordt weergegevn in werkelijkheid)
-echte wereld
- de tocht uit de grot: het verwerven van kennis en wijsheid met je verstand. Je verlaat je
zintuigenwereld en betreedt de ideeenwereld
Platonisch dualisme
Politea
GEEN VOORSTANDER DEMOCRATIE MAAR WEL TECHNOCRATIE (DOE WAAR JE ZELF GOED IN BENT)
3 ARISTOTELES
Homo universalis
Griek
-> van onwetendheid gaat men over in herkenning van zijn gevoelens en dan tot catharsis (reiniging
van gevoelens). In kunst vindt men de ware waarheid van het leven
-> plezier
-> de echte vriend: iemand waarom je evenveel geeft als om jezelf, je vult elkaar aan en maakt elkaar
rijker
Retorica= argumentatieleer
-> pathos: je moet er staan als persoon en het publiek moet aan je lippen hangen
Een substantie is een combo van een amorfe (vervormloze) materie en structurerende vorm
Kennis moet gebasseerd zijn uit ervaringen en dus begint de filosofie bij zintuigen
Luc de vos
Getormenteerd ziel
Gekwelde ziel
CULTUUR
De tijd
LEO BORMANS
Pessimist: vroeger zichzelf verleden
- je moet afzien
Ackerman
Kierkegaard: “het leven moet voorwaarts geleefd worden en achterwaarts begrepen worden”
SCIENCE OF HAPPINES
-schaunhander geluk is een negatieve defenitie want je wordt dus gespaard van ongeluk, het enige
wat je kan doen als je ongelukkig bent is kijke naar mensen die nog ongelukkiger zijn
- genot dat je bereikt wannneer je geen fysieke pijn angsten orust of hebt. Ook hartstochten moet je
vermijden je moet ernaar streven om kalm en onverstoorbaar te leven
SOORTEN FILOSOFIE
1. Filosofische antropologie
- wat is de verbinding tss lichaam en geest
- wat is het verschil tss man en vrouw
- wat maakt mens tot mens
- wat is het verschil tss mens en dier
-> dieren hebben instinctenomdat ze de natuur niet baar hun hand kunnen zetten
-> wij leven om ons voort te planten
-> mensen hebben de natuur naar hun hand gezet
- niet goed
-> prenatale diagnostiek (nipjestest)
-> wapens (mensdom verwoesten)
-> medische wereld (proberen zo lang mogelijk mensen in leven te houden)
- farmacologie: geneesmiddelleer
2. Ethiek
= moraalfilosofie
- uitmaken wat goed is en wat niet goed is, we streven naar goed
- wanneer is moraal handelen juist?
- is de mens van nature goed?
Eugenetica= verbeteren geboortes van de mens
3. Epistemologie
=kennisleer
Manieren om tot kennis te komen
- rationalisme: rene descrates 17de eeux
-> logisch redeneren
-> afleiden uit allerlei andere dingen
-> deductie (manier om tot kennis te komen)
- empirisme: john locke en david hume 18de eeuw
-> inductie (zintuigen gebruiken om tot kennis te komen)
4. Wetenschapsfilosofie
=wetenschapsleer
- worden dokters vaak beinvloedt door medische resulaten
- welke plaats heeft observatie binnen de wetenschap
- wat is wetenschap
Hypochonder: iemand due altijd alles heeft
5. Sociale en politieke filosofie
- wat is de beste bestuursvorm voor het land
- wat is de plaats van het individu binnen de samenleving
6. Esthetica
- wat is kunst?
-wanneer is iets kunst? -> plaats tijd en cultuurgebonden
7. Logica
= argumentatieleer
- premissen
- drogredenen
-> ad hominem (persoonlijk)
-> non sequituur (gevolg)
-> post hoc/ cum hoc ergo propter hoc (oorzaak)
8. Metafysica
= zijnsleer
- fysica achter de fysica
- abstract
- wat is ruimte tijd
- wat is een zwart gat
- relativiteitstheorie van Albert Einstein
- wat is iets
1. Magie
- sjamannen (verbinding tss god en mens)
-zwarte magie (iemand iets aandoen)
-witte magie (iets goed doen)
2. Mythologie
-mythos: gesproken woord
-logos: geschreven woord
-fantasie ontbonden
- niet dogmatisch
- cultuur gebonden
-
3. Openbaringsgodsdiensten
- een godsdienst
-> monotheisme
-> openbaring via profeten
-> denken de universele waarheid in pacht te hebben
- beweren het bij het juiste eind te hebben
- sterk dogmatisch
-> universaliteitsaanpak: richten zich tot iedereen
1; jodendom
2000VC egypte jaweh thora ravijn 15,2MILJOEN
Antwerpen vs en jeruzalem (tempelberg heilige plek voor joden en moslims,
klaagmuur)
Stamvader isaac
Synagoge
2 christendom
0 1 3 jezus 33 bijbel kerk 2,3 miljard
Jezus messias verlosser cd
Jezus profeet jd
3 islam
622 VC, koran 5pijlers, 1,6 miljard, mohammed, moskee, allah
Jeruzalem, azie afrika en middenoosten ( al aqsa moskee jeruzalem)
- een religie
-> veel ruimer
-> polytheisme
4 hindoeisme
4000VC, vedas, india
Werken met kasten grote kast priester en geen kast is parias
Karma
Reincarnatie
900 miljoen
India, bangladesh en nigeria
5 boeddhisme
500 vc, prins guatama boeda, tripitaka
4. Wetenschap
- francis bacon “kennis is macht”
- Copernicus: heliocentrisme
- galileo galilei
> de maan heeft een rus oppervlak
> saturnus heeft een ringenstelsel
> zonnevlekken en protuberansen
> 4 grootste manen van jupiter
> straal aarde 371000 KM
> diameter zon 1,39 miljoen km
> het heelal staat allemaal met elkaar verbonden
> boeken op inquisitie
- johannes kepler
> bananen zijn ellipsvormig
> planeten hebben geen constante snelheid
- isaac newton
- pericles aan de macht in griekenland
- 6e eeuw is gouden eeuw: de westerse beschaving lag aan de basis van de
democratie
- enkel rijke mannelijke atheners mochten in de senaat zetelen
5. Filosofie
Het onstaan van de reden valt ongeveer samen met het onstaan van de wetenschap.
Al kan het komen voor de wetenschap, omdat de wetenschap niet enkel een eis
maar ook een methode om tot betrouwbare kennis te komen verreist
1. Handelscontacten
Het fundamentele werd gelegd op de welvaart door handel en zeevaart
Contracten en confrontaties met andere culturen
Thales van milete: eerste persoon die met filo bezig was
2. De Griekse godenwereld
Goden waren antropomorf
Onvoorspelbaar en konden fouten maken
Geen priesterstand met grote maatschappelijke invloed of geestelijke macht
3. De polis en het ontstaan van de democratie
De stand werd een kennissysteem ipv de logos
Spreek en debatcultuur
Agora= marktplaats
Presocratische filosofen
Vaders van de wetenschappers samen met plato eb aristoteles. Ze namen de natuur onder de loep
en stelden zich veel vragen
NATUURFILOSOFEN
- een oerelement
SOFISTEN
De opinie die het meeste succes heeft wprdt boven de waarheid verkozen
Denken kritisch over de natuur maar ook over de problemen van het moraal en de maatschappij
ording
Subjectiviteit rela en het nut van its zijn de ruggengraat van het sofisme
1 protagoras
Sofisme
Denken na over de natuur maar ook over de problemen van het moraal en maatschapij ording
Subjeti rela het nut vaniets izjn de ruggen graat van het sofisme
1 protagoras
Belanf sofisten
Natuurfilo
Materialistisch
Opzoek nr 1 oerstof
-eerste filo
- 4 oer
- Water want je kan er de diversiteit van de werkelijkheid mee verklaren, omdat het de meeste
verandering aantoonde
Anaximander
-lln milete
Anaximenes
Empedocles
Pluralis
Democritus
Atomisme
Atoomtheorie
Atoom: ondeelbaar, hetgeen waaruit alles is opgebouwd kan niet voortdurend in kelinere deeltjes
worden verdeeld. Niet alle atomen zijn gelijk zo verklaart hij de diversiteit in de wereld
Lego
Massief
Eeuwig en onveranderlijk
1 en ondeelbaar
Hersenen en ziel staan rechtstreeks verbonden met elkaar. Als de hersenen beginnen ontbinden zal
de ziel ook ophouden en uiteenvallen in ziens en bewustzijnsatomen
SOCRATES
- socratische dialogen: vraaggesprekkken waarbij socrates zich vaak van de domme hield om zijn
gesprekspartner aan het denken te krijgen over de algemene aangenomen waarheid
<uitgangspunt
PLATO
- de allegorie van de grot (allegorie= een begrip in de gedaante van de mens of iets tastbaar werkelijk
wordt voorgesteld)
- zintuigelijkewereld (grot)
- ideenwereld (verticaal)
- de tocht uit de grot: het verwereven van kennis en wijsheid met je verstand en overgaan van je
zintuigelijke wereld naar je ideenwereld
- platonisch dualisme
-politea
Geen voorstander van democratie maar van technocratie (doen waar jegoe din bent)
ARISTOTELES
Homo uni
Griek
Leesyer alex
Vader empirisme
< van onwetenheid gaat men over tot herkenning van zijn eigen gevoelens en dan een catharsis. In
de kunst vindt len de ware waarheid van het leven
< plezier
< de echte vriend: iemand waar je evenveel omgeeft als om je zelf, je vult elkaar aan en maakt elkaar
rijker
< pathos: je moet er persoonlijk staan en het publiek moet aan je lippen hangen
< substantie is een combinatie van een amorfe materie en structurende vorm
< kennis moet gebasseerd zijn uit ervaringen dus begint de filosofie bij zintuigen