FILIPINOHIYA
sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang
Group1
YUNIT 1
Kahulugan At Kalikasan Ng Kamalayang Bayan
Paksa 1:
SOCIAL MOVEMENTS
1) Base sa teksto, ito ay ang pagsasama-sama ng
iba't ibang mga taong may iisang hinaing, layunin, o
'di kaya nama'y nais iparating sa mga nakaupo. Ito
ay ang isa sa mga pinakamabisang paraan upang
marinig ng mga nasa itaas ang nais na pagbabago
ng taong bayan. Upang maunawaan ng mabuti,
gumamit ng halimbawa ng "social movement" ang
may-akda sa tekstong binasa.
2.) Nang dahil sa hindi magagandang epekto ng
mga gawain ng gobyerno sa buhay ng may-akda at
sa paligid n'ya, maaaring ito ang rason sa kung
papaano siya namulat sa kanyang sarili. Dahil sa
karanasan niyang ito, nabuo ang kamalayan ng may-
akda. At nang dahil sa kamalayan niyang ito, ang
tekstong ginawa niya ay magbibigay sa atin ng
kaalaman sa kung ano ang magiging gampanin at
epekto ng "social movement" sa atin.
3.) Kaugnayan Ng Teksto Sa Filipinolohiya
Ang Filipinolohiya ay ang karunungang maka-Filipino
na siyang nagbubuklod sa atin. Dagdag pa, ito rin ay
ang kamulatan ng kalagayan sa lipunang Pilipino.
Magkaugnay ang dalawa dahil ang tekstong binasa
ay nagpapakita ng pagkakaisa ng mga Pilipino laban
sa maling pamamalakad ng gobyerno, para sa ating
bansa, na siya ring isang halimbawa ng konspeto ng
Filipinolohiya.
4.) Ang Filipinolohiya At Ang Pangunahing Layunin
Nito
Ang Filipinolohiya ay ang disiplina ng karunungang
Pilipino. Isinasaad dito na ito ang naglilinang ng
talino, kaalaman, at kamulatan ng bawat isa, na
siyang magbubuklod sa atin upang mamulat tayo sa
kalagayan ng lipunang Pilipino. Ang pangunahing
layunin nito ay mapaunlad kaalaman ng mga Pilipino
sa antas ng pangkabuhayan, pampulitika, at
pangkultura.
Paksa 2:
KONSEPTO NG FILIPINOLOHIYA
Ayon kay Prof. Rey Albason (PUP, Kagawaran ng
Filipinolohiya), ang Filipinolohiya ay isang
disiplinang nakalapat sa karunungang Filipino na
nagpapahalaga sa konsepto ng kamalayang
makabansa. Ito ay bilang suhay sa paglinang ng
talino sa pag-unawa sa iba't ibang kaalaman na
nagsusulong ng pilosopiyang Filipino at
kahalagahan ng wikang Filipino bilang pangunahing
kasangkapang sagisag ng pagkakakilanlang Filipino
sa kamulatan ng kalagayan ng lipunan tungo sa
kaunlarang pangkabuhayan, pampulitika, at
pangkultura.
 Ang Filipinolohiya ay yumayakap sa
kaisipang mapagpalaya gamit ang
karunungan na bunga ng talino sa maagham
na pagtuklas at pagtukoy ng katotohanan sa
sitwasyon ng bayan.
PAKSA 3:
Wikang Filipino at Mamamayan
 Ang wika ay ang pinakamahalagang
kasangkapan sa buhay.Ang wika ay ang
pagpapahayag ng tao ng kanilang kaisipan at
damdamin sa iba.
 Ayon kay Henry Gleason, ang kahulugan ng
wika ay isang sistematikong balangkas ng
sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa
paraang arbitraryo upang magamit ng mga
tao na kabilang sa isang kultura.
Ano ang Wikang Filipino at paano mo ito
maiuugnay sa mamamayan?
 Ang Wikang Filipino ang pambansang wika
ng ating bansa. Ito ang ginagamit na
lengguwahe mg mga Pilipino sa pakikipag-
talastasan. Ang Wikang Filipino ay isang
paraan ng komunikasyon upang magka-
unawaan ang bawat isa.
"Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo
PAKSA 4:
Wisyo ng Konseptong Filipinolohiya
Batay sa akdang Wisyong Filipinolohiya ni Bayani S.
Abadilla nasakop ang pilipinas ng bansang espanya
naging alipin ang mga indio sumailalim tayo sa
gobyernong praylokrasya.
Praylokrasya
 Pagiging lubos na makapangyarihan ng
simbahan sa mga usaping panrelihiyon,
pampolitika, at maging panlipunan.
 Ito ay pamumuno ng mga prayle o paring
kastila.
Pananakop ng mga Kastila
 Krusada ang ginamit na sandata ng
pananakop.
 INDIYO ang tawag sa aliping walang alam at
mangmang.
 Gobyernong praylokrasya
 Estado - gobernador heneral
Relihiyon
 Nilupig ng kolonyalismong Espanyol ang bait
sa isip ng mga katutubo sa pamamagitan ng
relihiyon.
Edukasyon
 Edukasyon naman ang bumitag sa katinuan
ng sambayanang Pilipino bilang paraan ng
pananakop ng Amerika sa bansa, diwang
kolonyal ang naipunla at nalinang ng
edukasyon ng mga kano.
PAKSA 5:
Kalikasan, Kasaysayan, at Kamalayang Bayan
Wikang Pambansa- Simbolo ng kaunlaran ng isang
bansa.
Artikulo 14 Seksyon 3 ng Konstitusyon 1935
Pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na
katutubong wika."
 Manuel L. Quezon - Ama ng Wikang
Pambansa
 Ama ng Kasarinlang Pilipino
 Nobyembre 13, 1936- SURIAN NG WIKANG
PAMBANSA (SWP)
PAKSA 5:
Surian Ng Wikang Pambansa o SWP
 Ang unang Pambansang Asemblea. Naitatag
noong ika-13 ng Nobyembre taong 1936 na
naglalayon na makapili ng isang wikang
katutubo para sa pagpapatibay at
pagpapaunlad ng wikang pambansa ng
Pilipinas.
 Komisyon sa Wikang Filipino (KWF)
Jaime C. de Veyra-Tagapangulo ng komite na
nagsasagawa ng pag- aaral at napili ang Tagalog
bilang batayan ng wikang pambansa
 1937 - Inilabas ni Pangulong Manuel Luis
Quezon ang Kautusang Tagapagpaganap Big
134, na nag-aatas na Tagalog ang batayan
sa pagpili ng wikang pambansa.
 1940-Kautusang Tagapagpaganap Blg 263
na nagpapahintulot sa pagpapalimbag ng
Talatinigang Tagalog-Ingles.
 1946- Ipinahayag na ang opisyal na wika ng
bansa ay Tagalog at Ingles na binatay sa
Batas Komonwelt blg. 570.
 1959 - Kagawaran ng Edukasyon Kalihim
Jose Romero ng Kautusan Blg 7 na "Pilipino"
ang opisyal na tawag sa Wikang Pambansa.
 1973 - Ayon sa saligang batas, itinakda na
ang panibagong tawag sa wikang pambansa
ay "Filipino."
 1987- Wikang Filipino bilang wikang
pambansa - nagtakda ng Alpabetong Filipino
na binubuo ng 28 letra.
  1988- Iniatas ang paggamit ng Filpino sa
anumang uri ng komunikasyon. 1997-
Proklamasyon Blg, 104 - Ang buwan ng
Agosto taon-taon ay magiging Buwan ng
Wikang Filipino.
Paksa 6:
Wika at Kultura
Ano ang Wikang Filipino?
Filipino
 Ang pambansang wika at isa sa mga opisyal
na wika sa bansang Pilipinas (Ang Ingles ang
isa pa ayon sa Saligang Batas ng 1987, na
wikang ginagamit ng mga Pilipino)
 Pamantayang bersiyon ng wikang Tagalog
 Pambansang lingua franca
 Opisyal na wikang panturo
Ano ang kultura?
Pagsalin-salin na kaugalian, tradisyon, paniniwala,
sining, at pamumuhay ng mga tao sa isang lugar, o
ang kabuuang paraan ng mga tao bilang kasapi ng
komunidad o lipunan.
Kaugnayan ng Wikang Filipino sa Kultura
 Wika at Kultura sa mga susunod na
henerasyon.
 Ang wika ay nakakatulong sa pagpapaunlad
ng kultura.
 Nag-uugnay sa lipunan.
 Pagkakaintindihan ng mga tao sa lipunan.
 Solusyon sa pangangailangan.
PAKSA 7: Epistemolohiya sa Wikang Filipino
Ang Epistemolohiya (mula sa kastilang
"epistemología") ay isang sangay ng pilosopiya na
tumatalakay sa kalikasan, pinagmumulan, at saklaw
ng kaalaman.
Ang pagsisiyasat upang maibukod ang makatwirang
paniniwala sa kuro-kuro.
1. TEKNOLOHIYA - ay ang pagsulong at paglapat ng
mga kasangkapan, makina, kagamitan at proseso
upang tumulong sa paglunas ng mga suliranin ng
tao.
2. KAALAMAN - Ang teoretiko o praktikal na
pagkaunawa sa isang paksa.
3.KURO-KURO-Palagay o haka mula sa pagmumuni-
muni.
4.PANINIWALA - Anuman bagay na binigyang
kumpiyansa o pananalig.
5.BIGKAS - Teorya para sa sistema ng mga nalilikha
at nasisiràng particle.
YUNIT 2
Isyu at Istruktura ng/sa Wikang Filipino
 Isang malaking insulto at kahihiyan ang
naging desisyon ng Korte Suprema na
katigan ang utos ng Commission on Higher
Education (CHED) na gawing opsiyonal na
lamang ang Filipino at Panitikan bilang mga
asignatura sa kurikulum sa kolehiyo.
 Sa bansang ito lamang yata hindi priyoridad
ang pagkatuto ng sariling mamamayan ng
kanilang wika. Ang naging pagpapasya na ito
ay isang halimbawa ng ating neokolonyal at
imperyalistang pag-iisip.
PAKSA 8:
Laban Para sa Wika ay Laban ng Bayan
Tanging sa Pilipinas lang pangalawa ang sariling
wika-ang kaluluwa ng isang bayan-at mas tinitingala
pa ang mga maalam sa wikang Ingles o Espanyol
kaysa sa Filipino.
ALAM NYO BA ANG BATAS NA "LABAN, FILIPINO"?
 Isinulong noong September 28, 2015.
 Ang batas namang ito ay nakatutulong sa
pagkakaisa ng bawat Pilipino sa bansa sa
iisang wikang gagamitin at iisang layunin na
pagyamanin ang ang wikang Pambansa.
 Ang ating wika ay mahalaga sa kultura ng
ating bansa. Hindi masama ang baguhin ang
sistema ng edukasyon upang maka- akma
sa edukasyon ng ibang bayan, ang masama
ay ang tanggalin ang puso ng kulturang
itinatatag ng mga ating mga bayani, lalo na
ni Dr. Jose P. Rizal. Naimpluwensiyahan man
ng ibang kultura ang ating mga buhay,
nangingibabaw pa rin ang ating pagmamahal
at pagtangkilik sa ating lahi.
PAKSA 9:
Isang Teorya ng Wika
Panayam Profesoryal Cecilio M. Lopez sa wika at
panitikang Filipino ni Dr. Rhod V. Nuncio
Cecilio M. Lopez
 Ama ng lingguwistang Filipino.
 Noong 1928, natapos niya ang kanyang Ph.D
sa Linggwistiks sa Unibersidad ng Hamburg.
 Noong 1940, sinulat niya ang kanyang
gramatika ng wikang Tagalog matapos
iproklama ang Tagalog bilang batayang wika
sa wikang pambansa.
 Nagsawa ng 30 pag-aaral tungkol sa mga
ponolohiya, morpolohiya, sintaks ng mga
wika sa Pilipinas, at ang pangkalahatang
katangian ng wika sa Pilipinas mula 1928
hanggang 1967.
PiliFilipino - Ito ang inihahaing panimulang teorya
upang suriin ang paimbabaw, malaliman, at
kaibuturan ng wika.
Noam Chomsky - Mayroong surface structure
(paimbabaw) at deep structure (ubod) ang wika.
 "may pumapagitna sa dalawang level na ito,
ang middle structure na tatawagin kong lalim
ng wika. Ito ang nawawala sa kayarian ng
wikang Filipino."
 Walang lalim ang wika dahil walang
gramatikang nakaugat sa internal na
himpilan ng ating kamalayan.
 Ang malakas at dominanteng paimbabaw na
puwersa na mula sa iba't ibang direksyon,
ideolohiya, adbokasi ang kasalukuyang
nagiging sandigan at batayan sa
pagbabagong pangwika.
Ang paimbabaw na level ng wika ang tumatayong
stratehiya sa pagpili, pagpilipit at pagpipilit na
lumabas ang kakanyahan ng wika.
Paimbabaw ang debelopment ng wikang Filipino at
may tatlong pananaw tungkol dito:
1. Kasalukuyang nililinang pa rin ang wika mula sa
pinagbatayang wikang Tagalog at ang nakalululang
hamon na paglinang nito mula sa mga katuwang na
wika sa bansa.
2. Mabilis na paglaganap ng Taglish sa iba't ibang
domain ng kaalaman at praktika.
3. Interbensyon ng gahum (estado, iskolar, media)
na nakakaapekto sa menu ng pagpili, pamimilit at
pagpilipit sa wikang Filipino.
PAIMBABAW NA WIKA
Ito ang tumatayong stratehiyo sa pagpili, pagpilipit,
at pagpipilit na lumalabas ang kakayahan ng wika.
 Ang makabagong alpabetong Filipino ay
binibigkas ayon sa Ingles. May implikasyon
ito sa ponetika dahil nabaligtad ang
prinsipyo ng "kung ano ang bigkas, siya ang
baybay". Imbis na phonocentric (una ang
tunog kasunod ang baybay) naging
graphicentric (kung ano ang letra sa Ingles,
ito ang baybay).
 Ang pagbaybay ng mga hiram na salita at
paglahok nito sa sintaktikang anyo ng
pangungusap ay nakakiling sa Ingles.
Hal. Nakaka-turn-off naman 'yang friend mo.

Syntatic-Semantic Substitution - ito ay code
switching na nagaganap dahil sa paggamit ng i-, pag
-, mag-, nag-, kaka-, um-, na-
hal. i-zerox, pag-zerox, mag-zerox, kaka-zerox i-text,
pag-text, mag-text, kaka-text, na-text i-solve, pag-
solve, nag-solve, kaka-solve
 Ang iba't ibang direksyon at agendang
pangwika na batay sa interes ng iilan at uso
ng panahon.
 Ang iba't ibang direksyong ito ay unti-unting
nawawala't namamatay, unti-unti
nauungusan ng malalaking diskurso tulad ng
globalisasyon, industriyalisasyon at
postmodernismo.
 Ang gawing wikang ofisyal at panturo ang
Ingles.
Iba't ibang direksyon na narating ng ating wika sa
kasalukuyan:
1.) Ang Wikang Filipino ay Taglish - wikang bunga
ng eksposyur sa midya, paimbabaw at walang
malinaw na gramatika (kung meron man contingent
ito at nakabatay sa talastasang publiko), ang wikang
"maiintelektuwalisa ayon kay Bonifacio Sibayan"
(sipi mula kay Sison-Buban 2006).
2.) Ang wikang Filipino ilipino ay Taglish na may
varayti sa iba't ibang wika sa bansa ayon kay Isagani
Cruz.
3.) Ang wikang Filipino ay batay sa Tagalog o ang
pananaig para rin ng puristikong gahum o ng
Imperial Tagalog; walang pagkakaiba ang Filipino at
Tagalog ayon kay Cirilo Bautista (pananalitang
ibinigay sa lunsad-aklat ng Galaw ng Asoge, 2005).
4.) Ang WF ay larong-wika na pinasok ng mga
batang manunulat ngayon, iskolar sa iba't ibang
larang sa akademya, na walang malinaw na
alintuntunin ng laro ngunit nangingibabaw na
examplar ng kasalukuyang anyo ng wika.
Group2
Ubod ng Wika
 Ito ang unibersal na forma o kaayusan ng
basikong yunit ng kamalayan na taal nang
matatagpuan sa isipan ng tao.
 Ito ang mga wika na nakahimpil sa ating
isipan o (priori grammar).
Tandaan!
 Kaya't may kakayanan ang lahat ng tao na
matuto ng wika, ng kahit anumang wika,
dahil sa uɓod ng wikang nakahimpil sa
isipan natin.
Lalim ng Wika: Gramatikang Filipino
 Lahat ng buhay na wika (natural languages)
ay dumaraan sa mahabang panahon ng
pagbabago at madalas hindi developmental
ang yugto ng pinagdadaanan nito kundi
retardasyon at tuluyang pagkawala.
 Ang Gramatika ng Wika ay nagbabago sa
paraan ng kung paano ito gamitin ng mga
tao.
Mahalaga ang lalim ng wika dahil:
1. Ito ang nagsasaayos ng mga signal o yunit ng
ubod ng wika para maging natural na wika,
2. Nagsisilbi itong auditing at editing facility sa isip
ng gumagamit ng wika,
3. Ito ang precursor ng imahinatiɓong pag-iisip ng
tao ayon sa tuntunin ng wika niya at ng
daynamikong kakanyahan at kakayahan ng wika sa
pagpapakahulugan.
4. Nagiging transisyonal at transgenerational ang
pagsasalin ng pagkatuto ng wika na di nakadepende
sa kung ano ang uso at pinapauso.
5. Intralinguistic facility ito para sa transformasyon
ng wika ayon sa pagbabalanse ng internal na lohika
ng kanyang wika at ng praktika/gamit ng wika
bunsod ng pagbabago sa lipunan at iba pang
external factor.
Dagdag kaalaman
 Ang PiliFilipino ay panimulang pagtatangka
sa pagteteorya sa wika at analisis ng WF na
may : sandamakmak na varayti.
 Inisyal na hakbang ito sa binubuong teorya
ng wika at sa implikasyon nito na ang
istruktura ng WF ay dapat nakaangkla sa
lalim at uɓod ng wika o sa gramatika
(prescriptive) at pre- grammar (individuated
inscription) ng isang tao.
 Ang paimbabaw na wika'y di maglalaon ang
magiging natural na wika (descriptive) na
gagamitin ng mamamayan.
Pagdadalumat-Salita
Kung Bakit Hindi na Hikain ang Wika ng Teorya sa
Wikang Filipino
 Sa pahayag na isinulat ni Prof. Rhoderick V.
Nuncio, nais niyang bigyang wakas ang
paniniwalang ang ating wikang Filipino ay
walang kakayahang magamit sa larangan ng
teorya.
 Upang tuluyang wakasan ang maɓaɓaw na
tingin ng iɓa sa wikang Filipino, siya ay
gumamit ng ilang mga argumento.
 Batayan mula kay IRC:
1. Kung Bakit Mas Dato Gid ang Wikang Filipino
Kaysa Wikang Langyaw
2. Kung Bakit Hinihika ang Wika sa Kritika
3. Ang Wika bilang Ideolohiya o ang Wika ng Teorya
bilang Teorya ng Wika.
Unang Argumento:
Naniniwala ako na may kakayahan ang wikang
Filipino na magamit ito sa pagdadafumat upang
higit na mapayaɓong ang karunungang Filipino at
Araling Filipino.
 Ang ating wikang Filipino ay mas mayaman
sa salitang maitutumbas sa konseptong
fangyaw.
 Ilan sa mga halimbawa nito ay : kritika,
teorya, kritisismo, pamumuna, panunuri,
kasaysayang pampanitikan, buwis, daigdig at
mundo.
 Ngunit, isang salita lang ang nangibabaw
dito, ang teorya.
Ano ang kahulugan ng Teorya?
 Pag aaral sa pangkalahatang isyu na
bumabalot sa literatura
 isang salitang langyaw na inayon sa baybay
Filipino
 batay sa premis ni IRC, mas wastong gamitin
ang salitang "damulat" dito.
Ano ang isang Dalumat?
 kasingkahulugan ng paglilirip at panghihiraya
 kung ihahango sa ingles ay ang ibig sabihin
ay: very deep thought, abstract conception.
 may implikasyong abstrakto at pilosopikal
na ginagamit sa mataas na antas ng pag
iisip
 iba sa lexical o diksyunaryong kahulugan
 gumagamit ng malalim na antas ng
interpretasyon.
 Ang paghihiraya ay isang paraan upang
maging malikhain ang isang palaisip o
teorista sa kognitibong konstruksyon ng
kabuluhan,
 kahulugan, at kakayahan ng salita bilang
damulat.
 Ang pagdadalumat ay ginagamitan ng
imahinasyon sa paglilirip at pagsusuri ng
kahulugan/phenomenon at paghihiraya nito.
 Dito pumapasok ang kakayahan ng isang
iskolar o teorista na lumikha ng bagong
salita na hango sa dinadalumat na teorya.
 Dahil sa imahinasyon, ang pagɗaɗalumat ay
nakakatha't nasusuri sa mas epektibong
paraan.
 Ang pagɗaɗalumat ay sumasaklaw sa
textual at visual na pamamaraan.
  Sa dalumat, ito ay internal sapagkat
nasasakot nito ang pagtanaw at hinihiraya
sa kognitibong pagtakbo ng isip sa
kamalayan.
Ikalawang Argumento:
 hindi bansot ang wikang Filipino
 wika ang instrumento na maaaring
makapagpabago ng isipan ng mga tao
 gamitin sa teoretikal o pilosopikal na
farangan ng mga iskolar
Apat na konsiderasyon para sa wikang Filipino
ayon kay I.R Cruz
 Linawin ang bagong konsepto na nais
ipaliwanag
 Ituro ang mga bagong salita
 Ipaliwanag kung ano ang mga bagong
palagay sa naghahari sa diskors ng teorista
 Ang common sense ay hindi kaɓabawan
Wika ayon kay I.R Cruxe
 isang ideolohiya
 ang diskurso ng balana
Bakit naging kontradiksyon ang pagwaksi sa
kababawan o common sense?
 Una, ang common sense, ang balon ng ng
kaalaman at kamalayan ng mga tao
 Pangalawa, mahalaga ang balanang
pananaw dahil nakasandig dito ang
pagdadalumat
Ilang paraan ng pagdadalumat-salita ng ilang
kritiko, teorista, at palaisip sa iba't-ibang paraan
 Pag-imbento o pagkatha ng mga bagong
salita/konsepto
 Pagsasalin at pagdadagdag ng kahulugan
 Pag-aangkop o rekontekstuwalisasyon
Pagdadalumat-Salita
 Ang pagtatangkang teoretikal, alinsunod sa
paglikha ng bagong salita at katuturan nito,
ay tatawaging pagdadalumat-salita.
Dalumat-Salita
 Ito ay ang paggamit ng wika sa mataas na
antas ng pagteteorya batay sa masusi,
masinop, kritikal at analitikal na paggamit ng
mga salitang kumakatawan ng mga ideya at
kaalamang nagiging konsepto sa
malalimang pag-uuri't paggamit nito.
 Tinitingnan sa paraang ito ang ugnayan ng
salitang ugat at ang varyasyon ng mga
pagbabanghay ng salita na nagluluwal ng
sanga-sangang kahulugan
Ikatlong Argumento:
Nasa atin mismong kalinangan o kustura, sa
balanang pananaw, at makaFilipinong diskurso sa
tulong ng ating wika ang pagbubukulan ng wika ng
dalumat/teorya natin.
 Tatalakayin ang pagdadalumat-salita ng
"sanghiyang" upang ipakita ang detalye at
kabuluhan nito sa kasalukuyang panahon. sa
penomenon ng internet.
 Hambingan ng Morpolohiya at
Pagɗaɗalumat-salita.
Morpolohiya at Pagdalumat-salita
Ano ang Morpolohiya?
 isang sangay ng pag-aaral sa linggwistiks
 Ito ay pag-aaral sa mga morpema ng isang
wika at ng pagsasama-sama ng mga ito
upang makabuo ng salita.
 Morpema - ang pinakamaliit na yunit ng
isang salita na nagtataglay ng kahulugan.
Bawat salita sa isang wika ay binubuo ng
mga pantig na pinagsama-sama.
Ano ang Morpolohiya?
 Ang bawat salita ay maaaring binubuo ng
salitang- ugat at ng mga panlapi (unfapi,
gitsapi, fufapi).
Halimbawa ng Morpema Group3
(unlapi) (salitang-ugat) (nabuong salita) KULTURANG POPULAR
ma- + kahoy = makahoy 01 Mga Bakas ng Kolonyalismo
• maraming kahoy SIMBULONG KRUS ESPADA AT MASKARA
ma- famok = malamok  mga natatanging simbolikong instrumentong
ginamit ng mga Kastila para sa panlulupig at
• maraming famok
pagpapayapa ng kaayusan ng mga ng mga
kain + -an = kainán Filipino..
bahagi ng bahay na sadyang nakalaan para sa RELIHIYON
kainan ng mag- anak
 ginamit upang maikalat ang Kristiyanismo sa
Kulturang Popular bansa.
Kulturang nakabatay sa pagkagusto o pagtangkilik DAHAS AT PWERSANG MILITAR
ng tao
 ginamit upang maipamukha ang katatagan
Kolonyalismo at kalakasan ng mga dayuhan sa pananakop
nila gamit ang istrakturang politikal at
Pananakop ng isang mas makapangyarihang bansa ekonomiko.
sa mas mahinang bansa upang
mapagsamantalahan ang yaman nito. MASKARA
Anim na pinagmulan ng Kulturang Popular  ginamit bilang pananakop sa kultural na
lebel-ang paggamit ng comedia at zarzuela
• Pangangailangan na itinakok ng mga Negosyante upang mahubog ang mga sinakop sa
kaisipan at kostumbreng dayuhan
• Latak
REPORMISTA
• Pangmasa o komersyal na Kultura
 ang mga kamalayan ng mga edukadong
• Ginagawa ng Tao
nanguna sa kampanya para sa pagtuturo ng
• Larangan ng Gahum espanyol
• Pagkalinsaw ng mga Hangganan Ang kolonisasyon ng mga Kastila ay ang
pagtatalaga ng katauhan na sila mismo ang
humubog, isang katauhan ng imahen bilang indio sa
paningin nila ngunit nagiging tensyon at
kontradiksyon na gagapi sa kanila.
02 Ang Mga Tunggaliang Ideolohikal
DRAMA
 nagging isang daluyan ng pag-aaklas sa
panibagong kolonisasyon
Halimbawa:
Pagyabong ng Drama Simbolico sa Maynila at
karatig-Katagalugan; Drama realistiko na
ipinangalan ni Resil Mojares sa Cebu
MGA MANUNULAT
Aurelio Tolentino - Kahapon, Ngayon at Bukas
Juan Abad - Tanikalang Ginto
Juan Matapang Cruz - Hindi Aco Patay
Tomas Remigio - Malaya
PANGKALAHATANG IDEOLOHIYA
 umikot sa agenda ng pagpapayapa ng
resistants bitbit ng sistemang edukasyunal
na inihain ng mga Amerikano
Dalawang Kategorya ng mga Amerikano para alisin
ang pagkaatrasado ng mga Pilipino
1. Sistemang pensionado
2. Pagtuturo ng wikang ingles
Mga Bakas ng Komersyalismo:
 Pagpasok ng Radyo at Telebisyon Bilang
Domestikasyon at Komodipikasyon o
Pakikisangkot ng Mass Media sa Buhay ng
Komukunsumo Nito
RADYO
 bunga ng imbensiyon at eksperimentasyon
dala ng mapusok na edad ng
industrialisasyon
TEKNOLOHIYA AT INOBASYON
 naging sisidlan ng panibagong pagbulusok
ng komidipikasyon ng pangangailangan ng
tao
TELEBISYON
 bahagi ng mekanismong politikal upang
palakasin at pabanguhin ang imahe ng isang
Pangulong nagnanais muling tumakbo
MASS MEDIA
 daluyan ng impormasyon at enterteynment
na kinagigiliwan ng tao
 kinokonsumo hindi dahil ito ay mahalaga sa
panapanahong yugto, kundi nagbibigay ito
ng tuluyang pangangailangan ng tao sa lahat
ng yugto ng panahon
03 Ang Diskurso ng Kulturang Popular sa Panahon
ng Komersyalismo
KULTURANG POPULAR
 pagsasabuhay ng bagay, imahe, simbulo,
pananda, paninda at komoditi sa karanasan
ng tao na namulat sa mabilisang pagbabago
sa isang sibilisasyon
 kinakailangan ng mga teknolohiya para
maipaabot ito sa mga tao
 ang teknolohiyang ito ay maaaring media
print, broadcast, film, computer at maaaring
domestikong teknolohiya tulad ng telebisyon
KULTURA
 isang pinagsasaluhang praktika at
mentalidad ng tao
 isang kamalayan na gumaganap sa cohesion
o kabuuan ng isipan sa mga kilos at bagay-
bagay na likha nito o nilikha para rito
POPULAR
 isang pang-uri na nangangahulugang
"kinagigiliwan, nagugustuhan ng
nakararaming tao.
Saan nanggagaling o ano ang sentrong
pinagluluwalan ng kulturang popular?
 ang kulturang popular ay galing sa labas na
kaiba sa pambansa o folk na kulturang nasa
loob ng bansa.
 nang tumagal, ang puwersang ito na mula sa
labas ay pumasok na sa sensibilidad,
pagpapahalaga, kaugalian ng mga tao
04 Kulturang Popular: Isang Pagsasaayos sa pagsasalita ng tao ay may dalawang
Kapangyarihan ng Kultura at Masa sa Panahon ng istraktura:
Komersyalismo
- Surface structure
KULTURANG POPULAR
- Deep structure
Ang kulturang popular ay dikta ng masa
SURFACE STRUCTURE
 ang mga produkto ng kulturang popular ay
 patungkol sa istraktura ng isang maayos na
ginagawa kasa-kasama ang masa sa isipan
ng mga kapitalista. binuong parirala o pangungusap sa isang
wika, taliwas sa abstrak nitong
 bago lumustay ng malaking puhunan sa representasyon
isang produkto ang isang negosyante,
 isang istraktura ng ibabaw, na kung saan ay
tinitingnan at sinusuri muna kung
magugustuhan ba ito ng consumer. ang paraan upang mababaw na pagsamahin
ang mga salita.
IMITASYON NG MGA PRODUKTO SA MERKADO
DEEP STRUCTURE
HALIMBAWA:
 abstrak na representasyon ng sintatik na
- mga pekeng pantalon istruktura ng pangungusap
- damit  isang malalim na istraktura na kung saan ay
batay sa lahat sa mga unibersal na
- bag
patakaran at mekanismo
- payrited na tape, cd, at dvd
MIDDLE STRUCTURE
- suplus na appliances tulad ng computer, tv, radio,
 tinatawag ding lalim ng wika
cd player
 walang lalim ang wika dahil walang
- kotse at marami pang iba
gramatikang nakaugat sa internal na
MGA KAPITALISTA himpilan ng ating kamalayan
 nakikinabang sa pag-ikot ng transaksyon sa TRANSGENERATIONAL
negosyo, industriya at kulturang popular
 ito ay ang pagsasalin ng wika na di
nakadepende sa kung ano ang uso o kung
 pangunahing tungkulin ng kapitalista o
prodyuser ay pasayahin at gawing kuntento ano ang pinapauso intralinguistic facility ito
para sa transformasyon ng wika para sa
ang konsumer, ngunit alam nating walang
katapusan ito pagbabalanse na internal na lohika ng
kanyang wika.
MORPHOLOGY
NOAM ABRAHAM CHOMSKY
 ito ay ang sangay ng lingguwista na
 Philadelphia (USA) noong Disyembre 7, 1928 nagsasaad ng istruktura ng mga salita.
Katulad ng wikang ingles, ito ay binubuo ng
 Siya ay isang dalubwika (salamat sa kanyang
mga pantig, salitang ugat, at mga panlapi.
ama, dahil siya ang nagdidirekta ng kanyang
mga hakbang patungo sa pag-aaral ng
lingguwistika) at pati na rin pilosopo- isip.
 1957 "Mga istrakturang Syntactic. - Dito,
iminungkahi ni Chomsky na ang bawat
BAKIT MAHALAGA ANG LALIM NG WIKA?

Ang lalim ng wika ay:

 nakatuon sa pagdadalumat sapagkat doon

 nagkakaroon ng malalim na kahulugan ng

isang salita

 nagsasaayos ng mga signal o yunit ng wika

para maging natural itong wika

 nagsisilbi itong auditing at editing facility sa

isip ng gumagamit ng wika

 pasimula ng imahinatibong pag-iisip ng tao

ayon sa tuntunin ng wika niya at ng
daynamikong kakanyahan at kakayahan ng
wika sa pagpapakahulugan

 nagiging transisyonal at transgenerational

ang pagsasalin ng pagkatuto ng wika na di
nakadepende sa kung ano ang uso at
pinapauso

Bakit dapat manatili ang asignaturang Filipino sa

kolehiyo?

ANG FILIPINO ANG ATING PAMBANSANG WIKA