23.12.

20  

MİKOTOKSİNLER  VE  SAĞLIK  

Prof.Dr  .Aylin  AYAZ  

Figure 1. A simplified representation of some general relationships in a

mycotoxicosis. Adapted from Bryden62  

Mikotoksinler  
Mikroorganizmalar   içinde   önemli   bir   grubu  
oluşturan   küfler:   toprak,   hava,   su   gibi,   ortamlarda  
ve   yaşayan   tüm   canlılarla   birlikte   hemen   her  
yerde  bulunabilirler.     Küfler  taraVndan  olusturulan  ikincil  toksik  
Gıda   maddelerinde   veya   tarımsal   ürünlerde   bilesiklere  ‘‘mikotoksin’’  denir    
bulunan   küfler,   kendileri   için   uygun   şartlar  
bulunduğu   takTrde   gıdalarda   istenmeyen  
d e ğ i ş i k l i k l e r e   v e   b o z u l m a l a r a   n e d e n   Mikotoksin   kelimesi   Yunancada   mantar  
olmaktadırlar.     anlamına   gelen   “Mykes’’   ve   laTncede  
Bunun   yanında   gelişTkleri   ürünlerde   toksik   z e h i r   a n l a m ı n a   g e l e n   “ T o x i k o n ”  
özellikte   olabilecek   çeşitli   metabolitleri   de   isimlerinin  birlesmesiyle  olusmustur.  
üretebilmektedirler  

1  
 23.12.20  

MİKOTOKSİNLER  
Dünya  çapında,  ekonomik  ve  toksikolojik  bakımdan    

İnsan  ve  hayvanlarda  zararlı  etkilere  sebep   Aflatoksin,    

olan  mikotoksinler  
Okratoksin,  

A s p e r g i l l u s ,   P e n i c i l l i u m ,   F u s a r i u m ,   Deoksinivalenol  (DON  =  vomitoxin)  ile  türevleri,    

Alternaria  ve  Claviceps  gibi  küflere  ait  ikincil  
metabolitler  olarak  tanımlanmaktadır   Zearalenon  (ZON)  ile  türevleri    

Fumonisinler  (FB1,  FB2)  önemli  olarak  kabul  edilmektedir  

Çizelge 1. Gıda ve yemlerde görülen başlıca mikotoksin

Aflatoksinler  
üreten cinsler ve ürettikleri mikotoksinler.   Özellikle  Aspergillus  flavus  ve  Aspergillus  
parasi.cus  türleri  taraVndan  ve    diğer  bazı  
Aspergillus,  Penicillium  ve  Rhizopus  türleri  
taraVndan  sentezlenen  hepatokarsinojenik,  
mutajenik,  teratojenik  ve  toksijenik  
metaboligr.    

Yapılan  araşhrmalarda  aflatoksinin,  

kanserojen  özelliği  en  yüksek  mikotoksin  
olduğu  kanıtlanmışhr.  

Aflatoksinlerin,   aflatoksin   B1,   B2,   G1   ve   Aflatoksin  M1,  sütün  işlenmesi  sırasında  stabil  
G2   olmak   üzere   dört   ana   fraksiyonu   olmakta,   yoğurt,   peynir   gibi   ürünlerin   üreTmi  
vardır.     sırasında  azalmamaktadır  

Yapılan   araşhrmalara   göre   aflatoksin   M1  

Bunların   dısında   önemli   iki   aflatoksin   miktarı   peynirlerde   daha   yüksek   olduğu,  
türevi   olan   aflatoksin   M1   ve   M2,   krema,   tereyağında   ise   suda   çözünürlüğünden  
aflatoksin   B1   ve   B2’nin   hidroksi   dolayı   daha   düşük   düzeylerde   oldugu  
türevleridir,   aflatoksin   M2   aynı   zamanda   belirlenmişTr  
dihidroaflatoksin  M1’dir  

2  
 23.12.20  

Deoksinivalenol
Fumonisin  
(DON=Vomitoksin)  
Fusarium   türleri   (F.   graminearum   ve   F.   culmorum)   ve   bazı   Fusarium  maniliforme  ve  F.  proliferatum  gibi  yaygın  küflerce  
funguslar   taraVndan   üreTlen   ve   trikotesenler   olarak   bilinen   üreTlmektedir.  10  kadar  Tpi  tanımlanan  fumonisinlerin  en  çok  
yaklasık  150  akraba  moleküllerden  biridir.     bilineni  fumonisin  B1  (FB1)’dir  
Toksik   olan   DON   ile   kontamine   olmus   yemi   tüketen  
hayvanların   süt,   yumurta,   peynir   ve   eTne   geçme   ihTmali   Fusarium  türlerinin  fumonisin  üreTmi,  anaerobik  gelisim  
oldukça  düşüktür.   kosulları  alhnda  artmaktadır  

Konvansiyonel   gıda   isleme   kosullarına   karsı   dirençli   bir  

t o k s i n d i r .   Y e m   i l e   a l ı n a n   D O N ,   m e t a b o l i T   o l a n   Fumonisinler,  fumonisin  B1,  B2,  B3  ve  B4  olmak  üzere  dört  
deepoksinivalenol  olarak  süte  geçmektedir.     çesigr.    

Ancak   yemde   6   mg/kg   DON   bulunursa,   DON’un   süte   geçisi   Fumonisin  kontaminasyonunun  %  70’ini  fumonisin  B1  
gözlenmemektedir   olusturmakta,  bunu  B2  ve  B3  çesitleri  izlemektedir  

Aflatoksin M1 ile ilgili yapılan bazı

arastırmalar  
Fumonisinler  genellikle  aflatoksin,  DON  ve  zearalenon  
gibi  diğer  toksinlerle  birlikte  bulunur.    

Ağırlık  olarak  düşünüldüğünde,  aflatoksinlerden  akut  

olarak  çok  daha  az  toksikTrler.    
Aflatoksinler  ppb  olarak  tanımlanırken,  fumonisinler  
ppm  olarak  tanımlanmaktadır,  fakat  ürünler  üzerinde  
çok  yüksek  oranlarda  bulunmaktadırlar  .  
Süte  uygulanan  farklı  sıcaklık  işlemlerine  (dondurma,  
pisirme  vb.)  karsı  oldukça  dayanıklıdır.    

İnsanların  fumonisine  maruz  kalmalarında,  sütün  

önemli  bir  ürün  olmadıgı  düşünülmektedir  

Süt  ve  Süt  Ürünlerinde  Mikotoksinler  

Mikotoksin   bulaşmış   yemleri   tüketen   ineklerin  
metabolizmasında   mikotoksin   süte   geçmekte   ve   insan  
sağlığı  açısından  potansiyel  risk  oluşturmaktadır.   Süt   ve   ürünlerinde   genellikle  
 
Mikotoksinlerin,  kontamine  olmus  yemlerden  süte  geçiş  
aflatoksin  M1(AFM1)  ve  M2  (AFM2),  
miktarı   üzerine   bazı   araşhrmalar   yapılmıshr.   okratoksin   (OTA)   ve   siklopiyazonik  
Mikotoksinlerin,   yemden   süte   farklı   oranlarda   geçTği   asit   (CPA),   trikotesen,   zearalenon,  
belirlenmişTr  .   patulin   ve   fumonisin   mikotoksinleri    
 Buna   göre   yemde   20   g/kg   aflatoksin   B1’in   bulunması  
durumunda   süte   0.06   g/kg   aflatoksin   M1   geçişinin  
bulunabilmektedir  
olduğu  belirlenmişTr.  
 

3  
 23.12.20  

Süt ve Ürünlerinde Bulunan

Mikotoksinler   Okratoksin  
Aspergillus  ve  Penicillium  grubu  küflerin  türleri  
taraVndan  üreTlmektedir.  Okratoksin  A  ve  B  ilk  
kez   1965   yılında   Güney   Afrikalı   kimyacılar  
taraVndan   tanımlanmıshr   ve   Aspergillus  
ochraceus  K-­‐804  suşundan  izole  edilmişTr.  
Okratoksinler,   bitkisel   ürünlerin   doğal  
kontaminanh   olarak   yem   ve   gıdalara  
geçmektedir.  Anne  sütünde  veya  inek  sütünde  
bulunabilmesi   nedeniyle   bebekler   açısından  
potansiyel  saglık  riski  olusmaktadır.  

Okratoksin   Patulin  
Okratoksinlerin   A,   B,   C   ve   D   olmak   üzere   dört   çeşidi   Penicillium,   Aspergillus   ve   Byssochlamys  
saptanmışhr.   Bunlardan   en   çok   arashrılanı   Okratoksin   A  
(OTA)’dır.  
cinslerinin   çesitli   türleri   taraVndan   üreTlen,  
pek   çok   canlı   için   toksik   bir   maddedir.   İç  
organlarda   ağır   patolojilere   ve   Kanser  
OTA’nın  en  çok  üreTldiği  koşullar,  30   0C  alhnda  ve  %  80  (0.80   olusumlara  neden  olmaktadır    
su  akTvitesi)  nem    bulunan  iklimlerde  oluşmaktadır  

Okratoksin   A,   diger   okratoksin   çesitlerine   göre,   daha   yüksek   Patulin,   4-­‐hidroksi-­‐4H-­‐furol   [3,2-­‐c]   piran-­‐  
toksisiteye   sahipTr.   Okratoksin   B   nadiren   doğal   kontaminant   2(6H)-­‐on   yapısındadır.   Birçok   organik  
olarak  bulunmaktadır  ve  daha  az  toksikTr.  Diğer  okratoksinler   solvenwe  ve  suda  çözünebilmektedir  
ise  hiçbir  zaman  doğal  ürünlerde  bulunmamaktadır  

Penisilik Asit  
P.  expansum  taraVndan  üreTlebilmesi  için   Kimyasal   yapısı   laktondur   ve   UV   ısığında   mavi  
minimum   su   akTvitesinin   0.95   olması   floresan   veren   bir   bileşikTr.   İlk   defa   1913’de   P.  
gerekmektedir     puberulum   ile   enfekte   olmuş   mısırlardan   izole  
edilmisTr.  
Patulin,   asit   ve   sıcak   ortamda   stabilken,  
bazik  ortamda  labildir.   Çok   sayıda   Penicillium   türü   (P.   puberulum,   P.  
cyclopium)   ve   Aspergillus   türü   taraVndan  
125   0 C’ye   kadar   bozulmamaktadır   oluşturulan   penisilik   asidin,   en   önemli   üreTci  
Peynirlerde  Siriwardana  ve  Lafont  patulin,   türü   Penicillium   auran.ogriseum   (sin.   P.  
(20  μg)  tespit  egklerini  bildirmişlerdir   cyclopium)'dur  

4  
 23.12.20  

Siklopiyazonik asit (CPA),  

Bazı  Aspergillus  ve  Penicillium  türleri  taraVndan  
sentezlenen  bir  indol  tetramik  asigr.  
P.   verrucosum   var.   cyclopium,   ev,   depo   ve   sahş  
yerlerinde  bulunan  soğutuculardan  alınan  peynirlerden   CPA  üreten  en  önemli  türler;  A.  flavus  ve  P.  
izole  edilmişTr.  Penisilik  asidin  oral  toksisitesi  düsüktür.     auranTogriseum'  dur.    
CPA,  kontamine  karışık  yemlerde,  sütlerde  ve  peynirlerde  
Penisilik   asit,   0.97’   nin   alhndaki   su   akTvitesinde   ve   tespit  edilmisTr.  CPA’nın  yemden  süte  geçişi  1  gün  
karbonhidrat   varlığında   substrat   düşük   olduğundan   iyi  
üreTlememektedir.   A.   ochraceus’un   penisilik   asit   içerisinde  gerçekleşmektedir.  
üretebilmesi  için  minimum  su  akTvitesi  0.88’dir.   İnsanlar,  kontamine  süt  ve  ürünlerinin  tüketerek  toksini  
almaktadır.  CPA,  aflatoksinle  birlikte  bulunarak,  toplam  
toksik  etkiyi  arhrabilmektedir.  

Siklopiyazonik asit (CPA),   Sitrinin  

ilk   defa   1931'de   Penicillium   citrinum'un  

Hindilerde   görülen   "Turkey   X   Disease"   metaboliT  olarak  izole  edilmisTr.  Kimyasal  yapı  
hastalıgında  ortaya  çıkan  semptomlarda  A.   olarak   bir   piran   türevidir   ve   benzopiran  
flavus  toksininin  neden  oldugu  aflatoksinin   karbonikasigr  
yanında  siklopiazonikasidin  de  etkili  oldugu  
düşünülmüştür.   Toksik   etkisinin   yanında  
hepatotoksik,   kanserojen,   nörotoksik   Sitrinin   üreTmi   için   gerekli   olan   sıcaklık   15-­‐37  
0C  iken  opTmum  sıcaklık  30  0C’dir.  
etkileri  de  bulunmaktadır  

Trikotesen  
Fusarium   mantarları   taraVndan   üreTldiği   gibi  
Özellikle  peynir  bu  toksijene  hassashr.  Sitrinin,   b a z ı   k ü f   c i n s l e r i   ( C e p h a l o s p o r i u m ,  
Penicillium  citrinum,  P.  expansum,  P.   Cylindrocarpon,   Fusarium,   Myrothecium,  
verrucosum,  A.  terreus,  A.  carneus  ve  A.  niveus   Stachybotrys,   Trichoderma,   Trichothecium,  
türleri  taraVndan  üreTlmektedir.   V e r . c i m o n o s p o r i u m )   d e   t r i k o t e s e n  
üretmektedir.  

Trikotesenin,   en   az   24   farklı   Fusarium   türü  

Sitrinin,  genellikle  okratoksin  A  ile  birlikte  
bulunmaktadır   taraVndan   üreTldiği   bilinmektedir.   Bunların   en  
önemli   4   türü   F.   equise.,   F.   graminearum,   F.  
moniliforme  ve  F.  sporotrichioides’dir  
 

5  
 23.12.20  

Bu  grupta  yer  alan  en  önemli  mikotoksinler;  T-­‐2  ve  HT-­‐2  

toksinleri,  diasetoksiskirperol  (DAS),  deoksinivalenol  (DON),   Zearalenon (Zen-ZON)  
nivalenol  (NIV)  toksinleridir.    

Toksisite  sıralamaları;  T-­‐2  toksin  >  DAS  >  DON  >NIV  

seklindedir   Fusarium  culmorum,  F.  graminearum,  F.  
roseum  ve  F.  crookwellense  taraVndan  
.T-­‐2  toksin,  en  yüksek  toksisiteye  sahip  trikotesendir  .   üreTlen  fenolik  resorsiklik  asit  laktondur.    

Üzüm,  mısır  ile  yüksek  nem  içeriği  olan  

Hücre  içinde  protein  sentezini  inhibe  etmektedir    
saman  yığınlarında  sıklıkla  görülen  bir  
Trikotesenler,  suda  eriyen,  renksiz,  kristal  ve  opTkçe  akTf  
mikotoksindir.  
moleküllerdir.  Bu  toksinler  saklama  süresince  ve  normal  
pişirme  ile  bozulmamaktadır  

Zearalenon (Zen-ZON)   Zearalenon,   FES   (Fermentasyon   Östrojenik   Madde)  

veya   F-­‐2   toksini   isimleriyle   de   bilinmektedir.   Bu   küf  
metaboliT   direk   bir   toksin   olmaktan   çok   hormon  
benzeri   kimyasal   yapı   göstermesi   bakımından  
Zearalenon,   farklı   şartlarda   üreTlebilmektedir.  
önemlidir.   Funguslar   taraVndan   üreTldiği   bilinen   tek  
Örnegin,  Zen  üreTmi  için  F.  Roseum  küfü,  yüksek   bitkisel  östrojendir.    
(24-­‐27°C)   ve   düsük   (12-­‐14°C)   olmak   üzere   iki  
farklı  sıcaklık  koşulu  istemektedir.    
Bu   özelliği   sayesinde   Tcari   öneme   sahip   olan   bir  
mikotoksindir.  
Enzim   akTvasyonu   için   düşük   sıcaklık   gereklidir,  
eğer   enzim   bir   kere   akTve   olursa   yüksek     Zeralenonun   türevlerinden   olan   Zeralenol   (Zeranol)  
sıcaklıklarda  da  toksin  üretebilmektedir   anabolik  ajan  olarak  kullanılmaktadır  

Bir  östrojen  olması  nedeniyle  hayvanlar  

üzerinde  hormonal  etkilere  sahipTr.   Zearalenon,   1.3   mg/kg   miktarında   yemle   birlikte  
alındıgında  süt  metabolizması  etkilenmektedir.    
Yemlerde  bulunan  Zearalenon  düzeyi  ile  
hayvanlardaki  östrojenik  etkiler  arasında  ilişki   Yüksek   miktarda   ZEN   ile   kontamine   olmuş  
olmasına  rağmen,  östrojenik  etki  gücü  zayı‚ır.     yemleri   tüketen   hayvanların   sütüne   geçTgi,   çiğ,  
Buğday,  arpa,  pirinç,  mısır  ve  diğer  bazı  tahıllar   pastörize,   kondanse   süt,   süt   tozu,   yumuşak   veya  
dahil  çoğu  tarımsal  ürünlerde  ve  tahıllarda   sert  peynirde  oluşabileceği  belirTlmektedir.    
bulunmaktadır.  
ZEN,   pastörizasyon,   kaynatma,   dondurma,  
Zearalenon  toksininin  en  çok  görüldüğü  ürünler;   soğutma   ve   pişirme   işlemeleri   ile   etkisiz   hale  
mısır,ve  ürünleri,  kahvalhlık  ürünler  (mısır   geTrilmektedir  
gevregi  vb.),  ekmek,  ceviz  ve  hayvan  yemleridir.  

6  
 23.12.20  

Bazı   mikotoksinler   ölümden   önce   çok   az   belirgin  

Mikotoksinlerin  Sağlık  Üzerine  Etkileri   semptomlar   gösterirler.   Bir   kısmı   ise   deri   nekrozları,  
lökopeni   (kanda   lökosit   sayısının   azalması)   ve  
immunosupresif   (bağışıklık   sisteminin   baskılanması)  
Mikotoksinler   içinde   yüksek   organizmalara   en  
etkiler   ile   belirginleşirler   ve   ağır   hastalıklara   neden  
etkili  olanlar;  aflatoksinler,  Fusarium  türlerinin  
olurlar.    
oluşturduğu   trikotesenler,   fumonisinler   ve    
okratoksin  A'  dır.  
Daha   az   dozların   uzun   süre   alınmaları   sonucunda   kronik  
Canlılarda   alınan   mikotoksin   dozuna   bağlı   hastalıklar   görülür.   Bunlar;   özellikle   karaciğer,   böbrek  
olarak   iki   farklı   etki   görülebilir.   Yüksek   dozda   gibi   organlarda   hastalıklar,   dejenerasyonlar,   bağışıklık  
alındıklarında  akut  toksik  etki  meydana  gelir  ve   sisteminde   bozukluklar,   kusurlu   ve   eksik   organ  
gıda   veya   yemin   tükeTlmesinin   ardından   kısa   oluşumları,   deri   nekrozları,   üremede   azalma   ve   kilo  
kaybı   gibi   bozukluklardır.   Akut   toksik   etkiye   bireyin  
sürede  ölüm  görülebilir.     duyarlılığı,   geneTk   ve   fizyolojik   özellikleri   ve   çevresel  
faktörler  etkendir.    

Mikotoksinlerin   vücuwa   etkili   oldukları   organ   ve  

dokulara   göre   veya   etki   mekanizmalarına   bağlı   olarak  
çeşitli  etkilerinden  söz  edilir.  

Karaciğere   etki   edenler   "hepatotoksik",   deriye   etkili  

olanlar  "dermatoksik",  böbreklerde  toksik  etki  yapanlar  
"nefrotoksik",   sinir   sistemine   etki   edenler   "nörotoksik",  
bağışıklık   sistemini   etkileyenler   "immunotoksik"   veya  
"immunosupresif"  olarak  tanımlanırlar.    

Toksik   etkilerinden   başka;   mutajenik,   kanserojenik,  

teratojenik,,  östrojenik,    etkileri  de  görülebilmektedir    

7  
 23.12.20  

DÜNYADA  MİKOTOKSİN  MEVZUATI  

ÖNERİLER   ÖNERİLER  

8  
 23.12.20  

Bulaşanlar Yönetmeliği (Aralık 2011)

Bölüm 2. Mikotoksinler  
  Gıda (1) Maksimum Limit (µg/kg)

•  TÜRKİYE’DE  MİKOTOKSİNLER  İLE  İLGİLİ   AFLATOKSİN

Yerfıstığı ve diğer yağlı tohumlar (5)

B1 B1+B2+G1+G2 M1

YASAL  DÜZENLEME   (doğrudan insan tüketimine sunulmadan veya gıda

bileşeni olarak kullanılmadan önce ayıklama veya diğer
8,0 (6) 15,0 (6) ⎯
fiziksel işlemlere tabi tutulacak olan)
⎯ Rafine bitkisel yağ üretiminde kullanılan yerfıstığı ve
diğer yağlı tohumlar hariç

Badem, Antepfıstığı ve kayısı çekirdeği

(doğrudan insan tüketimine sunulmadan veya gıda
12,0 (6) 15,0 (6) ⎯  
bileşeni olarak kullanılmadan önce ayıklama veya diğer
fiziksel işlemlere tabi tutulacak olan)
Fındık ve Brezilya fındığı
(doğrudan insan tüketimine sunulmadan veya gıda
bileşeni olarak kullanılmadan önce ayıklama veya diğer 8,0 (6) 15,0 (6) ⎯  
fiziksel işlemlere tabi tutulacak olan)
⎯ Rafine bitkisel yağ üretiminde kullanılan fındık hariç
 

Gıda (1) Maksimum Limit (µg/kg)

AFLATOKSİN B1 B1+B2+G1+G2 M1

 
Sert kabuklu meyveler
(Bölüm 2.1.2 ve 2.1.3’de belirtilenler hariç)
(doğrudan insan tüketimine sunulmadan veya gıda bileşeni olarak 8,0 (6) 15,0 (6) ⎯   Sert kabuklu meyveler ve bunların işlenmiş ürünleri
kullanılmadan önce ayıklama veya diğer fiziksel işlemlere tabi (Bölüm 2.1.6 ve 2.1.7’de belirtilenler hariç)
tutulacak olan) 5,0 (6) 10,0 (6) ⎯  
(doğrudan insan tüketimine sunulan veya gıda bileşeni olarak
kullanılan)
5
Yerfıstığı, diğer yağlı tohumlar ( ) ve bunların işlenmiş ürünleri
(doğrudan insan tüketimine sunulan veya gıda bileşeni olarak Kurutulmuş meyveler
5,0 (6) 10,0 (6) ⎯   (doğrudan insan tüketimine sunulan veya gıda bileşeni olarak 8,0 10,0 ⎯
kullanılan)
⎯ Rafine edilecek bitkisel ham yağ ve rafine bitkisel yağ hariç kullanılan)

Tahıllar, bunlardan elde edilen ürünler ve bunların işlenmiş

Badem, Antepfıstığı ve kayısı çekirdeği (7) ürünleri 2,0 4,0 ⎯
(doğrudan insan tüketimine sunulan veya gıda bileşeni olarak 8,0 (6) 10,0 (6) ⎯   (Bölüm 2.1.11, 2.1.14 ve 2.1.16’de belirtilenler hariç)
kullanılan)
Mısır ve pirinç
Fındık ve Brezilya fındığı (7) (doğrudan insan tüketimine sunulmadan veya gıda bileşeni olarak
(doğrudan insan tüketimine sunulan veya gıda bileşeni olarak 5,0 10,0 ⎯  
5,0 (6) 10,0 (6) ⎯   kullanılmadan önce ayıklama veya diğer fiziksel işlemlere tabi
kullanılan) tutulacak olan)
⎯ Rafine bitkisel yağ üretiminde kullanılan fındık hariç
8
  Çiğ süt ( ), ısıl işlem görmüş süt, süt bazlı ürünlerin üretiminde
⎯ ⎯ 0,050
kullanılan süt

Baharatın aşağıdaki türleri için;  

Bebek ve küçük çocuk ek gıdaları (3), (9)   0,10   ⎯   ⎯  
⎯  Kırmızıbiber (Capsicum spp.)  
(bunların kurutulmuş meyveleri, tüm ve öğütülmüş
Bebek formülleri ve devam formülleri (4), (10)  
halleri dahil)   ⎯   ⎯   0,025  
(bebek sütleri ve devam sütleri dahil)  
⎯  Karabiber (Piper spp.)  
5,0   10,0   ⎯  
(bunların meyveleri, akbiber ve karabiber dahil)   Bebekler için özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar (11), (12)   0,10   ⎯   0,025  
⎯  Hintcevizi/Muskat (Myristica fragrans)  
⎯  Zencefil (Zingiber officinale)  
⎯  Zerdeçal (Curcuma longa)  
⎯  Bunların bir veya birkaçını içeren karışım baharat  

9  
 23.12.20  

OKRATOKSİN A   Maksimum Limit (µg/kg)  

İşlenmemiş tahıllar   5,0   Aromatize şarap, aromatize şarap bazlı içki ve aromatize
2,0 (13)  
şarap kokteyli (14)  
(Değişik:RG-19/12/2012-28502) İşlenmemiş tahıldan elde edilen
tüm ürünler  
(Doğrudan insan tüketimine sunulan tahıllar ve işlenmiş tahıl 3,0  
ürünleri dahil)  
(2.2.9., 2.2.10. ve 2.2.13. satırında belirtilenler hariç)  
Üzüm suyu, konsantreden üretilen üzüm suyu, üzüm nektarı,
üzüm şırası ve konsantreden üretilen  
2,0 (13)  
üzüm şırası (15)  
Kurutulmuş asma meyveleri (kuşüzümü, kuru üzüm ve çekirdeksiz
üzüm)  
10,0   (doğrudan insan tüketimine sunulan)  

Bebek ve küçük çocuk ek gıdaları (3), (9)   0,5  

Bebekler için özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar (11), (12)   0,5  

PATULİN   mg/kg   DEOKSİNİVALENOL (DON) (19)   mg/kg  

Meyve suları, konsantreden üretilen meyve suyu ve meyve İşlenmemiş tahıllar (20)  
50,0   1250  
nektarları (15)   (durum buğdayı, yulaf ve mısır hariç)  
İşlenmemiş durum buğdayı ve yulaf (20)   1750  
Distile alkollü içkiler (17), elma şarabı ve elmadan üretilen veya
50,0   İşlenmemiş mısır (20)  
elma suyu içeren diğer fermente içkiler   1750  
(ıslak öğütülecekler hariç) (21)  

Katı haldeki elma ürünleri   Tahıllar, tahıl unları, kepek ve rüşeym  

(elma kompostosu ve doğrudan tüketime sunulan elma püresi (doğrudan insan tüketimine sunulan)   750  
25,0  
dahil)   (Bölüm 2.4.7, 2.4.8 ve 2.4.9’da belirtilenler hariç)  
(Bölüm 2.3.4 ve 2.3.5’de belirtilenler hariç)  
Makarna (22)   750  
Ekmek (hafif fırıncılık ürünleri dahil), pastacılık ürünleri,
Bebek ve küçük çocuklar (17) için üretilen ve bu amaçla (4) 500  
piyasaya arz edilen/etiketlenen elma suyu ve katı haldeki elma bisküvi, tahıl çerezleri, kahvaltılık tahıllar  
10,0  
ürünleri   Bebek ve küçük çocuk ek gıdaları (3), (9)   200  
(elma kompostosu ve elma püresi dahil)  

Tahıl bazlı olmayan ek gıdalar (3), (4)   10,0  

ZEARALENON (19)    
FUMONİSİNLER   FB1 + FB2 (µg/kg)  
İşlenmemiş tahıllar (20)  
100  
(mısır hariç)   İşlenmemiş mısır (20)  
İşlenmemiş mısır (20)  
4000  
350   (ıslak öğütülecekler hariç) (21)  
(ıslak öğütülecekler hariç) (21)  
Tahıllar, tahıl unları, kepek ve rüşeym  
(doğrudan insan tüketimine sunulan)   75  
(Bölüm 2.5.6, 2.5.7, 2.5.8, 2.5.9 ve 2.5.10’da belirtilenler hariç)  
Mısır ve mısır bazlı ürünler  
Rafine mısır yağı   400   (doğrudan insan tüketimine sunulan)   1000  
Ekmek (hafif fırıncılık ürünleri dahil), pastacılık ürünleri, bisküvi, (Bölüm 2.6.3 ve 2.6.4’de belirtilenler hariç)  
tahıl çerezleri, kahvaltılık tahıllar   50  
(mısır çerezleri ve mısır bazlı kahvaltılık tahıllar hariç)  
Mısır bazlı kahvaltılık tahıllar ve mısır bazlı
Doğrudan insan tüketimine sunulan mısır, mısır çerezleri ve mısır
800  
100   çerezler  
bazlı kahvaltılık tahıllar  
Bebek ve küçük çocuk ek gıdaları (3), (9)  
20   İşlenmiş mısır bazlı bebek ve küçük çocuk  
(Bölüm 2.5.8’debelirtilenler hariç)   200  
ek gıdaları (3), (9)  
İşlenmiş mısır bazlı bebek ve küçük çocuk  
20  
ek gıdaları (3), (9)  

10