Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 33

భారతదేశంలో మున్సిపల్

పాలన

మునిసిపల్ లేదా లోకల్ గవర్నెన్స్ అనేది


మున్సిపాలిటీ లేదా పట్టణ స్థా నిక సంస్థ స్థా యిలో
భారతదేశంలోని మూడవ శ్రేణి పాలనను
సూచిస్తుంది . [1]

చరిత్ర
భారతదేశంలో మునిసిపల్ పాలన దాని
ప్రస్తు త రూపంలో 1664 సంవత్సరం నుండి
ఉనికిలో ఉంది. 1664లో ఫోర్ట్ కొచ్చి
మునిసిపాలిటీని డచ్ వారు స్థా పించారు, ఇది
భారత ఉపఖండంలో మొదటి మునిసిపాలిటీగా
మారింది, ఇది 18వ శతాబ్దంలో డచ్ అధికారం
బలహీనపడటంతో రద్దు చేయబడింది. బ్రిటీష్
వారు 1687లో మద్రా స్ మునిసిపల్
కార్పొరేషన్‌ను ఏర్పాటు చేసి, ఆపై 1726లో
కలకత్తా మరియు బాంబే మునిసిపల్
కార్పొరేషన్‌ను ఏర్పాటు చేశారు. పంతొమ్మిదవ
శతాబ్దం ప్రా రంభంలో భారతదేశంలోని దాదాపు
అన్ని పట్టణాలు ఏదో ఒక రకమైన పురపాలక
పాలనను అనుభవించాయి. 1882లో అప్పటి
వైస్రా య్ ఆఫ్ ఇండియా , లార్డ్ రిపన్ , స్థా నిక
స్వపరిపాలన పితామహుడిగా పిలువబడ్డా డు,
భారతదేశంలో మునిసిపల్ పాలన యొక్క
ప్రజాస్వామ్య రూపాలకు నాయకత్వం వహించే
స్థా నిక స్వపరిపాలన తీర్మానాన్ని ఆమోదించాడు.
[2]
1919లో, భారత ప్రభుత్వ చట్టం తీర్మానం యొక్క
అవసరాన్ని పొందుపరిచింది మరియు
ప్రజాస్వామ్యబద్ధంగా ఎన్నికైన ప్రభుత్వ
అధికారాలు రూపొందించబడ్డా యి. 1935లో
మరొక భారత ప్రభుత్వ చట్టం స్థా నిక ప్రభుత్వాన్ని
రాష్ట్ర లేదా ప్రా విన్షియల్ ప్రభుత్వ పరిదృశ్యం
కిందకు తీసుకువచ్చింది మరియు నిర్దిష్ట
అధికారాలు ఇవ్వబడ్డా యి.

74వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం


1992లో భారత రాజ్యాంగానికి చేసిన 74వ
సవరణ మునిసిపల్ లేదా స్థా నిక ప్రభుత్వాలకు
రాజ్యాంగ చెల్లు బాటును తీసుకొచ్చింది.
సంబంధిత రాష్ట్ర పురపాలక చట్టా లలో కూడా
సవరణలు చేసే వరకు, మునిసిపల్ అధికారులు
అల్ట్రా వైర్స్ (అధికారానికి మించి) ప్రా తిపదికన
నిర్వహించబడ్డా రు మరియు శాసన నిబంధనలకు
సవరణ లేకుండా కార్యనిర్వాహక నిర్ణయాల
ద్వారా క్రియాత్మక రంగాన్ని విస్తరించడానికి లేదా
నియంత్రించడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు స్వేచ్ఛ
ఉంది.

2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, కీలకమైన


పట్టణీకరణ ప్రాంతాలు ఈ క్రింది విధంగా
వర్గీకరించబడ్డా యి [3]

1. చట్టబద్ధమైన పట్టణాలు: మునిసిపల్


కార్పొరేషన్, మునిసిపాలిటీ, కంటోన్మెంట్
బోర్డు , నోటిఫైడ్ టౌన్ ఏరియా కమిటీ, పట్టణ
పంచాయతీ, నగర్ పాలిక మొదలైన
చట్టబద్ధమైన పట్టణ పరిపాలనా
విభాగాలలోని అన్ని ప్రాంతాలను
చట్టబద్ధమైన పట్టణాలుగా పిలుస్తా రు.
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం దేశంలో
4041 చట్టబద్ధమైన పట్టణ స్థా
నిక సంస్థలు
(ULBలు) ఉన్నాయి, 2001 జనాభా లెక్కల
ప్రకారం 3799 ఉన్నాయి. [4]
2. జనాభా గణన పట్టణాలు : అన్ని పరిపాలనా
విభాగాలు ఈ క్రింది మూడు ప్రమాణాలను
ఏకకాలంలో సంతృప్తిపరుస్తా యి: i) కనీస
జనాభా 5,000 మంది; ii) పురుష ప్రధాన
శ్రా మిక జనాభాలో 75 శాతం మరియు
అంతకంటే ఎక్కువ మంది వ్యవసాయేతర
పనులలో నిమగ్నమై ఉన్నారు, మరియు iii)
కిమీకి కనీసం 400 మంది జనాభా సాంద్రత
2
. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, 2001లో
1,362 జనాభా లెక్కల పట్టణాలు 3,784
ఉన్నాయి .
చట్టబద్ధమైన పట్టణాలు వివిధ రకాలుగా
ఉంటాయి మరియు ప్రధాన వర్గా లు కూడా
ఉన్నాయి

1. మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ (నగర్ నిగమ్) (नगर


निगम)
2. మునిసిపాలిటీ (మునిసిపల్ కౌన్సిల్,
మునిసిపల్ బోర్డు , మునిసిపల్ కమిటీ)
(నగర్ పరిషత్)(नगर परिशद्)
3. టౌన్ ఏరియా కమిటీ
4. ఏరియా కమిటీ నోటిఫై చేసింది

మునిసిపల్ కార్పొరేషన్లు మరియు


మునిసిపాలిటీలు పూర్తిగా ప్రా తినిధ్య సంస్థలు,
నోటిఫైడ్ ఏరియా కమిటీలు మరియు టౌన్
ఏరియా కమిటీలు పూర్తిగా లేదా పాక్షికంగా
నామినేట్ చేయబడిన సంస్థలు. భారత
రాజ్యాంగం , 1992 నాటి 74వ సవరణ చట్టం
ప్రకారం , పట్టణాలలోని రెండు విభాగాలు
ఎన్నుకోబడిన సంస్థలతో మున్సిపాలిటీలు లేదా
నగర పంచాయతీలుగా నియమించబడతాయి. [5]

74వ సవరణ అమలులోకి వచ్చిన తర్వాత పట్టణ


స్థా నిక సంస్థలలో మూడు వర్గా లు మాత్రమే
ఉన్నాయి:

మహానగర్ నిగమ్ (మునిసిపల్ కార్పొరేషన్)


(महानगर निगम)
నగర్ పాలికా (మునిసిపాలిటీ)(नगर पालिका)
నగర పంచాయతీ (నోటిఫైడ్ ఏరియా కౌన్సిల్
లేదా టౌన్ పంచాయతీ)(నగర పంచాయతీ)
అన్ని పట్టణ స్థా నిక ప్రభుత్వాలలో, మునిసిపల్
కార్పొరేషన్లు ఎక్కువ స్థా యిలో ఆర్థిక
స్వయంప్రతిపత్తి మరియు విధులను
అనుభవిస్తా యి, అయినప్పటికీ నిర్దిష్ట ఆర్థిక
మరియు క్రియాత్మక అధికారాలు రాష్ట్రాలలో
మారుతూ ఉంటాయి. ఈ స్థా నిక ప్రభుత్వాలు పెద్ద
జనాభాను కలిగి ఉంటాయి, మరింత
వైవిధ్యభరితమైన ఆర్థిక పునాదిని కలిగి ఉంటాయి
మరియు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలతో నేరుగా
వ్యవహరిస్తా యి. మరోవైపు, మున్సిపాలిటీలు
లేదా నగర పంచాయితీలు తక్కువ
స్వయంప్రతిపత్తి , చిన్న అధికార పరిధిని కలిగి
ఉంటాయి మరియు మునిసిపాలిటీల డైరెక్టరేట్
ద్వారా లేదా జిల్లా కలెక్టర్ ద్వారా రాష్ట్ర
ప్రభుత్వాలతో వ్యవహరించాలి . ఈ స్థా నిక
సంస్థలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల వివరణాత్మక
పర్యవేక్షణ నియంత్రణ మరియు మార్గదర్శకానికి
లోబడి ఉంటాయి.

రాష్ట్ర మున్సిపల్ చట్టా లు


రాష్ట్ర మునిసిపల్ చట్టా లు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను
స్థా పించడానికి, వాటిని నిర్వహించడానికి మరియు
రాష్ట్రంలోని నగరాలకు పాలన యొక్క
ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను అందించడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలచే
రూపొందించబడిన చట్టా లు. ప్రతి రాష్ట్రం దాని
స్వంత పురపాలక చట్టా న్ని కలిగి ఉంటుంది
మరియు కొన్ని రాష్ట్రాలు ఒకటి కంటే ఎక్కువ
మునిసిపల్ చట్టా లను కలిగి ఉంటాయి, వివిధ
చట్టా ల ప్రకారం పెద్ద మరియు చిన్న
మునిసిపాలిటీలను పరిపాలించాయి. [6]ఎన్నికల
నియమాలు, సిబ్బంది నియామకం మరియు రాష్ట్ర
పురపాలక చట్టా ల నుండి ఉద్భవించిన పట్టణ
ప్రాంతాల సరిహద్దు లతో సహా వివిధ ప్రక్రియలు.
చాలా పురపాలక చట్టా లు కంటోన్మెంట్ ప్రాంతాలు
మినహా సంబంధిత రాష్ట్రాల్లో ని అన్ని
చట్టబద్ధమైన పట్టణ ప్రాంతాలలో అమలు
చేయబడతాయి. భారత ప్రభుత్వం 2003లో
మోడల్ మున్సిపల్ చట్టా న్ని జారీ చేసింది, ఇది
వివిధ రాష్ట్రాల్లో ని మునిసిపల్ ప్రభుత్వాలకు
సంబంధించిన చట్టా లను ఏకీకృతం చేయడం
మరియు సవరించడం మరియు 74వ CAA
యొక్క నిబంధనలకు అనుగుణంగా వాటిని
తీసుకురావడం లక్ష్యంగా పెట్టు కుంది. [7]

పట్టణ స్థా నిక సంస్థల బాధ్యతలు


భారతదేశంలోని మునిసిపల్ సంస్థలు తమ
సంబంధిత పురపాలక చట్టా ల ప్రకారం రాష్ట్ర
ప్రభుత్వాలు వారికి అప్పగించిన విధుల యొక్క
సుదీర్ఘ జాబితాను కలిగి ఉంటాయి.

రాజ్యాంగంలోని పన్నెండవ షెడ్యూల్ (ఆర్టికల్ 243


w) పద్దెనిమిది విధుల యొక్క సచిత్ర జాబితాను
అందిస్తుంది , వీటిని మున్సిపాలిటీలకు
అప్పగించవచ్చు. [8]

ప్రజారోగ్యంలో నీటి సరఫరా , మురుగునీరు


మరియు పారిశుధ్యం , అంటువ్యాధుల నిర్మూలన
మొదలైనవి ఉంటాయి. సంక్షేమం విద్య, వినోదం
మొదలైన ప్రజా సౌకర్యాలను కలిగి ఉంటుంది ;
భవన నిబంధనలను సూచించడం మరియు
అమలు చేయడం , ప్రభుత్వ భూమిపై ఆక్రమణలు,
జనన నమోదు మరియు మరణ ధృవీకరణ పత్రం
మొదలైన వాటికి సంబంధించిన నియంత్రణ
విధులు ; ప్రజల భద్రత అగ్ని రక్షణ , వీధి దీపాలు
మొదలైనవి; అంతర్-నగర రోడ్ల నిర్మాణం మరియు
నిర్వహణ మొదలైన ప్రజా పనుల చర్యలు;
మరియు పట్టణ ప్రణాళికకు సంబంధించిన
అభివృద్ధి విధులుమరియు వాణిజ్య మార్కెట్ల
అభివృద్ధి . చట్టబద్ధంగా కేటాయించిన విధులతో
పాటు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ రంగ విభాగాలు తరచుగా
ఏకపక్షంగా మరియు ఏజెన్సీ ప్రా తిపదికన,
కుటుంబ నియంత్రణ , పోషణ మరియు
మురికివాడల మెరుగుదల, వ్యాధి మరియు
అంటువ్యాధి నియంత్రణ మొదలైన వివిధ
విధులను కేటాయిస్తా యి.

మునిసిపాలిటీల యొక్క సాంప్రదాయిక ప్రధాన


విధులతో పాటు, ఇది ఆర్థిక అభివృద్ధి మరియు
సామాజిక న్యాయం , పట్టణ పేదరిక నిర్మూలన
కార్యక్రమాలు మరియు సాంస్కృతిక, విద్యా
మరియు సౌందర్య అంశాల ప్రచారం వంటి
అభివృద్ధి విధులను కూడా కలిగి ఉంటుంది.
అయితే, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు రూపొందించిన
అనుగుణ్యత చట్టం ఈ విషయంలో విస్తృత
వైవిధ్యాలను సూచిస్తుంది. అయితే బీహార్ ,
గుజరాత్ , హిమాచల్ ప్రదేశ్ , హర్యానా ,
మణిపూర్ , పంజాబ్ మరియు రాజస్థా న్ తమ
సవరించిన రాష్ట్ర పురపాలక చట్టా లు,
ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో పన్నెండవ షెడ్యూల్‌లో నమోదు
చేసిన అన్ని విధులను చేర్చాయి.ప్రస్తు తమున్న
మున్సిపల్ విధుల జాబితాలో ఎలాంటి మార్పులు
చేయలేదు. కర్ణా టక , కేరళ , మధ్యప్రదేశ్ ,
మహారాష్ట్ర , ఒడిశా , తమిళనాడు , ఉత్తర ప్రదేశ్
మరియు పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రాలు పన్నెండవ
షెడ్యూల్‌లో సూచించిన విధంగా పురపాలక
విధుల జాబితాలో అదనపు విధులను
జోడించడానికి తమ పురపాలక చట్టా లను
సవరించాయి.

రాష్ట్రాల మధ్య పురపాలక సంస్థలకు విధిగా


మరియు విచక్షణతో కూడిన విధుల
కేటాయింపులో చాలా వ్యత్యాసం ఉంది. సాంఘిక
మరియు ఆర్థిక అభివృద్ధికి ప్రణాళిక, పట్టణ అటవీ
సంరక్షణ మరియు పర్యావరణ పరిరక్షణ మరియు
పర్యావరణ అంశాలను ప్రో త్సహించడం వంటి
విధులు మహారాష్ట్ర మునిసిపాలిటీలకు
తప్పనిసరి విధులు అయితే , కర్ణా టకలో ఇవి
విచక్షణతో కూడిన విధులు.

అనేక రాష్ట్రాల్లో నీటి సరఫరా మరియు


మురుగునీటిని అందించడం రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలచే
తీసుకోబడింది లేదా రాష్ట్ర ఏజెన్సీలకు బదిలీ
చేయబడింది. ఉదాహరణకు, తమిళనాడు ,
మధ్యప్రదేశ్ మరియు గుజరాత్‌లలో నీటి సరఫరా
మరియు మురుగునీటి పారుదల పనులు రాష్ట్ర
స్థా యి పబ్లిక్ హెల్త్ ఇంజినీరింగ్ విభాగం లేదా నీటి
సరఫరా మరియు మురుగునీటి బోర్డు లచే
నిర్వహించబడుతున్నాయి, అయితే రుణాల
చెల్లింపు మరియు నిర్వహణ బాధ్యత
మున్సిపాలిటీలపై ఉంటుంది. . ఈ రాష్ట్ర-స్థా యి
ఏజెన్సీలతో పాటు, ఢిల్లీ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ
(DDA) వంటి సిటీ ఇంప్రూ వ్‌మెంట్ ట్రస్ట్ ‌లు
మరియు అర్బన్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీలు అనేక
నగరాల్లో ఏర్పాటు చేయబడ్డా యి. ఈ ఏజెన్సీలు
సాధారణంగా భూసేకరణ మరియు అభివృద్ధి
పనులను చేపడతాయి మరియు మార్కెట్లు
మరియు వాణిజ్య సముదాయాలు మొదలైన
వేతన ప్రా జెక్టు లను తీసుకుంటాయి.

ఫిస్కల్ ఫెడరలిజం పరంగా , ప్రయోజనాలు


ఎక్కువగా మునిసిపల్ అధికార పరిధికి
పరిమితమయ్యే విధులు మరియు తప్పనిసరిగా
పురపాలక విధులుగా పేర్కొనవచ్చు . అదేవిధంగా,
గణనీయమైన ఆర్థిక శాస్త్రా న్ని కలిగి ఉన్న లేదా
జాతీయ ప్రయోజనాలకు సంబంధించిన విధులు
చిన్న స్థా నిక సంస్థలకు కేటాయించబడవు.
చెల్లు బాటు అయ్యే కారణాల దృష్ట్యా, ఉన్నత
అధికారుల యొక్క నిర్దిష్ట విధులు
మునిసిపాలిటీలకు అప్పగించడం సముచితం -
ప్రధాన-ఏజెంట్ కాంట్రా క్టు ల ప్రకారం మరియు
ఇంటర్‌గవర్నమెంటల్ రాబడి ద్వారా ఆర్థిక
సహాయం చేయాల్సిన ఏజెన్సీ విధులు అని
పిలుస్తా రు. అందువల్ల విధిగా మరియు విచక్షణతో
కూడిన విధుల మధ్య సాంప్రదాయక వ్యత్యాసాన్ని
కొనసాగించే బదులు పురపాలక బాధ్యతలను
వర్గీకరించవచ్చుముఖ్యంగా పురపాలక , ఉమ్మడి
మరియు ఏజెన్సీ విధులు.

మున్సిపల్ విధులను సూచించారు


మునిసిపల్ కార్పొరేషన్లు , మునిసిపాలిటీలు
మరియు నగర పంచాయతీలకు సూచించబడిన
విధులు దిగువ పట్టికలో ఇవ్వబడ్డా యి. [9]
ముఖ్యంగా
మున్సిపల్ మున్సిపల్ నగర
మున్సిపల్
కార్పొరేషన్ కౌన్సిల్ పంచాయ
విధులు
పట్టణ
ప్రణాళికతో
అవును అవును అవును
సహా పట్టణ
ప్రణాళిక
భూ వినియోగం
మరియు
భవనాల అవును అవును అవును
నిర్మాణంపై
నియంత్రణ
ఆర్థిక మరియు
సామాజిక
అవును అవును అవును
అభివృద్ధికి
ప్రణాళిక
రోడ్లు మరియు
అవును అవును అవును
వంతెనలు
గృహ,
పారిశ్రా మిక
మరియు
అవును అవును అవును
వాణిజ్య
అవసరాలకు
నీటి సరఫరా
ప్రజారోగ్యం,
పారిశుద్ధ్యం,
పరిరక్షణ
అవును అవును అవును
మరియు ఘన
వ్యర్థా ల
నిర్వహణ
అగ్నిమాపక
అవును అవును నం
సేవలు
అర్బన్ ఫారెస్ట్రీ అవును అవును అవును
ప్రివెంటివ్ హెల్త్
అవును అవును అవును
కేర్
పార్కులు,
ఉద్యానవనాలు,
ఆట స్థలాలు
వంటి పట్టణ
అవును అవును అవును
సౌకర్యాలు
మరియు
సౌకర్యాల
ఏర్పాటు
శ్మశాన అవును అవును అవును
వాటికలు
మరియు శ్మశాన
వాటికలు,
దహన
సంస్కారాలు,
దహన ఘాట్లు /
మైదానాలు
మరియు
విద్యుత్ శ్మశాన
వాటికలు
పశువుల
పౌండ్లు ,
జంతువుల పట్ల అవును అవును అవును
క్రూ రత్వ
నివారణ
జననాలు అవును అవును అవును
మరియు
మరణాల
నమోదుతో
సహా
ముఖ్యమైన
గణాంకాలు
వీధి దీపాలు అవును అవును అవును
పార్కింగ్
స్థలాలు, బస్
స్టా ప్లు
‌ అవును అవును అవును
మరియు ప్రజల
సౌకర్యాలు
స్లా టర్ హౌస్‌లు
మరియు
అవును అవును అవును
చర్మకారుల
నియంత్రణ
మురికివాడల
అభివృద్ధి
అవును అవును అవును
మరియు అప్-
గ్రేడేషన్
ఏజెన్సీ విధులు
పర్యావరణ
పరిరక్షణ
మరియు
అవును అవును అవును
పర్యావరణ
అంశాల
ప్రచారం
వికలాంగులు
మరియు మేధో
వికలాంగులతో
సహా
అవును అవును అవును
సమాజంలోని
బలహీన వర్గా ల
ప్రయోజనాలను
పరిరక్షించడం
పట్టణ పేదరిక
అవును అవును అవును
నిర్మూలన
సాంస్కృతిక,
విద్య మరియు
సౌందర్య అవును అవును అవును
అంశాల
ప్రచారం
ప్రా థమిక విద్య అవును అవును అవును
ప్రా థమిక
ఆరోగ్య అవును అవును అవును
సంరక్షణ

మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
భారతదేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాలలో ("మునిసిపల్
కార్పొరేషన్/సిటీ కార్పొరేషన్"గా
అనువదించబడింది) నాగర్ నిగమ్ మరియు
ఇతర పేర్లు 1 మిలియన్ కంటే ఎక్కువ జనాభా
కలిగిన ఒక మెట్రో పాలిటన్ నగరం యొక్క
అభివృద్ధి కోసం పని చేసే రాష్ట్ర ప్రభుత్వం
ఏర్పాటు చేసిన విభాగాలు . భారతదేశంలోని
వివిధ నగరాల్లో పెరుగుతున్న జనాభా మరియు
పట్టణీకరణ కారణంగా ఆరోగ్య కేంద్రా లు, విద్యా
సంస్థలు మరియు గృహ మరియు ఆస్తి పన్ను
వంటి అవసరమైన కమ్యూనిటీ సేవలను
అందించడానికి పని చేసే స్థా నిక పాలక సంస్థ
అవసరం. వారు వీధి దీపాలను కూడా భర్తీ
చేస్తా రు.

అవి 1835 కార్పొరేషన్ల చట్టం ప్రకారం ఏర్పడ్డా యి,


ఇది ప్రధానంగా ఒక ప్రధాన నగరంలో అవసరమైన
సేవలను అందించడంలో వ్యవహరిస్తుంది. వారి
ఎన్నికలు ఐదేళ్లకు ఒకసారి జరుగుతాయి
మరియు ప్రజలు అభ్యర్థు లను ఎన్నుకుంటారు.
అతిపెద్ద కార్పొరేషన్లు భారతదేశంలోని ఎనిమిది
మెట్రో పాలిటన్ నగరాల్లో ఉన్నాయి, అవి ముంబై ,
ఢిల్లీ , కోల్‌కతా , చెన్నై , బెంగళూరు , హైదరాబాద్ ,
అహ్మదాబాద్ , సూరత్ మరియు పూణే . ఈ
నగరాలు పెద్ద జనాభాను కలిగి ఉండటమే
కాకుండా దేశంలోని పరిపాలనా మరియు వాణిజ్య
కేంద్రా లు కూడా.

సిటీ మున్సిపల్ కౌన్సిల్


నగర్ పాలికా లేదా టౌన్ మునిసిపాలిటీ అనేది
కనిష్ట జనాభా 100,000 కానీ 1,000,000 కంటే
తక్కువ ఉన్న నగరాన్ని నిర్వహించే పట్టణ స్థా నిక
సంస్థ . అయితే, దానికి మినహాయింపులు
ఉన్నాయి, గతంలో 20,000 కంటే ఎక్కువ జనాభా
ఉన్న పట్టణ కేంద్రా లలో నగర్ పాలికలను ఏర్పాటు
చేశారు, వారి జనాభా 100,000 లోపు ఉన్నప్పటికీ
నగర్ పాలికగా తిరిగి వర్గీకరించబడింది.
పంచాయితీ రాజ్ వ్యవస్థలో, ఇది నేరుగా రాష్ట్ర
ప్రభుత్వంతో పరస్పర చర్య చేస్తుంది, అయితే ఇది
పరిపాలనాపరంగా జిల్లా లో భాగంగా ఉంది.
సాధారణంగా చిన్న జిల్లా నగరాలు మరియు పెద్ద
పట్టణాలు నగర పాలికను కలిగి ఉంటాయి.
మునిసిపాలిటీలు కూడా స్థా నిక స్వపరిపాలన
యొక్క ఒక రూపం, రాజ్యాంగ (74వ సవరణ)
చట్టం, 1992 ద్వారా నిర్దేశించబడిన మరియు
మార్గనిర్దేశం చేయబడిన కొన్ని విధులు మరియు
బాధ్యతలను అప్పగించారు. ఉదయపూర్ఇది పెద్ద
నగరం కానీ దాని జనాభా 451,000 కాబట్టి ఇది
నగర్ పాలికాను కలిగి ఉంది.

నగర్ పాలిక సభ్యులు ఐదేళ్ల కాలానికి


ప్రజాప్రతినిధులుగా ఎన్నికవుతారు. పట్టణం
జనాభా ప్రకారం వార్డు లుగా విభజించబడింది
మరియు ప్రతి వార్డు నుండి ప్రతినిధులను
ఎన్నుకుంటారు. సమావేశాలకు అధ్యక్షత
వహించడానికి మరియు నిర్వహించడానికి
సభ్యులు తమలో తాము అధ్యక్షుడిని
ఎన్నుకుంటారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సేవ నుండి వచ్చిన
ఇంజనీర్, శానిటరీ ఇన్‌స్పెక్టర్, హెల్త్ ఆఫీసర్
మరియు ఎడ్యుకేషన్ ఆఫీసర్ వంటి అధికారులతో
పాటు ముఖ్య అధికారిని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నగర
పాలిక యొక్క పరిపాలనా వ్యవహారాలను
నియంత్రించడానికి నియమిస్తుంది.

టౌన్ మున్సిపల్ కౌన్సిల్, టౌన్ మునిసిపాలిటీ,


నగర్ పాలికా, నగరసాబే, పురసాబే మరియు
నాగరాట్చితో సహా నగర పురపాలక కౌన్సిల్‌లను
ప్రాంతీయంగా వివిధ పేర్లతో పిలుస్తా రు.
టౌన్ బోర్డ్
నగర పంచాయతీ లేదా టౌన్ బోర్డ్ అనేది
భారతదేశంలోని మునిసిపాలిటీతో పోల్చదగిన
పట్టణ రాజకీయ యూనిట్ యొక్క ఒక రూపం.
11,000 కంటే ఎక్కువ మరియు 25,000 కంటే
తక్కువ జనాభా ఉన్న పట్టణ కేంద్రం "నగర్
పంచాయతీ"గా వర్గీకరించబడింది.

ప్రతి నగర పంచాయతీకి వార్డు సభ్యులతో


చైర్మన్‌తో కూడిన కమిటీ ఉంటుంది. సభ్యత్వంలో
కనీసం పది మంది ఎన్నికైన వార్డు సభ్యులు
మరియు ముగ్గు రు నామినేటెడ్ సభ్యులు
ఉంటారు. నగర పంచాయితీ యొక్క NAC
సభ్యులు ఐదు సంవత్సరాల కాలానికి పెద్దల
ఫ్రాంచైజీ ఆధారంగా నగర పంచాయతీలోని అనేక
వార్డు ల నుండి ఎన్నుకోబడతారు. షెడ్యూల్డ్
కులాలు, షెడ్యూల్డ్ తెగలు, వెనుకబడిన
తరగతులు మరియు మహిళలకు రిజర్వేషన్లు
ఉన్నాయి. నగర పంచాయతీలలోని ఎన్నికల
వార్డు ల నుండి కౌన్సిలర్లు లేదా వార్డు సభ్యులను
ప్రత్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా ఎన్నుకుంటారు.

టౌన్‌బోర్డ్‌లను ప్రాంతం ఆధారంగా వివిధ పేర్లతో


కూడా పిలుస్తా రు, వాటితో సహా: పట్టణ
పంచాయతీ, తాలూకా పంచాయతీ, నోటిఫైడ్
ఏరియా కౌన్సిల్, మునిసిపల్ బోర్డు , నగర
పంచాయతీ మరియు పుర పంచాయతీ.

ఇది కూడ చూడు


భారతదేశంలోని మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ల
జాబితా
భారతదేశంలో స్థా నిక ప్రభుత్వం
మున్సిపల్ కౌన్సిల్ (భారతదేశం)
ప్రస్తా వనలు
1. "నగరిక - రాజ్యాంగం మరియు 74వ రాజ్యాంగ
సవరణ చట్టం" (http://www.nagrika.org/nag
rikalarticles/74amendment) . నాగరిక .

2. "జీవన నాణ్యతను మెరుగుపరిచేందుకు మంచి


మునిసిపల్ గవర్నెన్స్ కీ" (http://timesofindia.i
ndiatimes.com/city/pune/good-municipal
-governance-key-to-improve-quality-of-life/
articleshow/57320746.cms) . టైమ్స్ ఆఫ్
ఇండియా . 19 డిసెంబర్ 2019న తిరిగి
పొందబడింది .
3. "సెన్సస్ 2011 మెటా డేటా" (https://censusind
ia.gov.in/2011census/HLO/Metadata_Cen
sus_2011.pdf) (PDF) . భారతదేశ జనాభా
గణన .
4. "Handbook of Urban Statistics, India" (htt
p://mohua.gov.in/pdf/5c80e2225a124Ha
ndbook%20of%20Urban%20Statistics%20
2019.pdf) (PDF). MoHUA. Retrieved
8 October 2020.

5. "74th Amendment Act of 1992" (http://indi


acode.nic.in/coiweb/amend/amend74.ht
m) . Retrieved 18 January 2009.

6. "Nagrika - What is a Municipal Act?" (htt


p://www.nagrika.org/nagrikalarticles/mun
icipalacts) . Nagrika. Retrieved 8 October
2020.

7. "Model Municipal Law, 2003" (http://www.


ielrc.org/content/e0331.pdf) (PDF).
International Environmental Law Research
Center.
8. "74th Amendment Act of 1992" (http://ww
w.commonlii.org/in/legis/const/2004/39.
html) . Retrieved 18 January 2009.

9. Reforming Municipal Finances: Some


suggestions in the context of India's
Decentralization Initiative, by Mohanty
P.K., Urban India, January–June 1995.

బాహ్య లింకులు
Official site of Tiruchirappalli (Trichy)
Municipal Corporation (http://trichycor
poration.gov.in/)
Official site of Ministry of Panchayat
Raj, Govt of India (http://panchayat.go
v.in/)
Official site of Bruhat Bengaluru
Mahanagara Palike, Govt of India (htt
p://bbmp.gov.in/)

Retrieved from
"https://en.wikipedia.org/w/index.php?
title=Municipal_governance_in_India&oldid=1143
576616"

This page was last edited on 8 March 2023, at


16:16 (UTC). •
పేర్కొనకపోతే కంటెంట్ CC BY-SA 3.0 క్రింద
అందుబాటులో ఉంటుంది .

You might also like