BAB 1 : KEDATANGAN KUASA BARAT

1.1 Kestabilan dan Kemakmuran Negara Kita

1.1.1 Kestabilan

 Malaysia mempunyai sistem pemerintahan dan pentadbiran yang stabil hasil daripada kebijaksanaan pemerintah.
 Kemakmuran negeri pula datangnya daripada sumber hasil bumi dan hasil alam yang dimanfaatkan untuk memajukan
ekonomi
KESTABILAN
Malaysia telah mewarisi sistem pemerintahan beraja dan pentadbiran yang mantap.

[1] [3]

Mewarisi sistem pemerintahan Muafakat antara golongan

beraja pemerintah

dan pentadbiran yang dengan orang

yang
mantap. diperintah.

Faktor
Kestabilan
Negara Kita

[2] [4]

Sistem (c), Hubungan (i) …………………..

sistem (d), dapat dijalinkan dengan

dan (e) ………………………………….. berkesan.

masyarakat tersusun dengan

(f) ………………………..

1
 SISTEM PEMERINTAHAN DAN STRUKTUR SOSIAL
SISTEM PEMERINTAHAN
SULTAN
(Negeri)
(i) Diketuai oleh raja atau sultan
(ii) Menjadi lambang kedaulatan
Negeri.
(iii) Kerabat diraja dan pembesar
membantu pemerintah dan
melaksanakan perintah Sultan.
PEMBESAR
(Jajahan/Daerah)
(i) Dilantik oleh sultan.
(ii) Melaksanakan tugas seperti :
(a) Menjaga keamanan
(b) Menjaga kemakmuran
(c) Menjaga kestabilan
(d) Mengekalkan kedaulatan
negeri
PENGHULU
(Mukim)
(i) Kampung merupakan unit
paling kecil.
(ii) Ketua kampung dikenali sebagai
Penghulu atau Penggawa
(iii) Tugas ketua kampung ialah
menyampaikan arahan
daripada raja atau pembesar kepada
orang kampung.
PERUNDANGAN HUBUNGAN LUAR
UNDANG-UNDANG TIDAK BERTULIS (i) Bentuk hubungan negara luar :
(i) Dikenali sebagai adat (a) bentuk ekonomi
(b) bentuk politik
(ii) Contoh Adat Perpatih. (c) bentuk sosial
(ii) Kesan daripada kebijaksanaan
UNDANG-UNDANG BERTULIS
pemerintah tempatan menjalinkan
hubungan diplomatik dan
(i) Contoh :
perdagangan :
(a) Hukum Kanun Melaka.
(i) Meluaskan pengaruh
(b) Hukum Kanun Pahang
(ii) Melindungi daripada ancaman
(c) Undang-undang 99 Perak.
musuh.
(iii) Memajukan ekonomi negeri.
UNDANG-UNDANG DI SARAWAK
DAN SABAH (iv) Menstabilkan sistem pemerintahan.
(i) Peraturan hidup dan undang-undang
Berdasarkan hukum adat
(ii) Diamalkan secara tradisi
serta turun-temurun.
(iii) Melalui kepercayaan suku
masing-masing.
2
1.1.2 Kemakmuran

FAKTOR KEMAKMURAN NEGARA KITA

KEKAYAAN HASIL BUMI DAN ALAM SISTEM EKONOMI

(i) Contoh bahan galian :

(i) Lokasi pelabuhan di negara kita :
(a) Bijih timah (a) Johor

(b) emas (b) Kedah

(c) Klang
(c) perak
(d) Melaka
(ii) Kaedah melombong secara tradisional : (ii) Pihak yang menguruskan pelabuhan :

(a) Mendulang (a) Syahbandar

(iii) Contoh rempah-ratus yang diperdagangkan :
(b) Melampan
(a) Buah keras
(iii) Contoh pengeluaran sumber hasil hutan :
(b) kayu manis
(a) Rempah-ratus (c) cengkih
(iv) Sistem sukatan yang digunakan oleh masyarakat
(b) Damar
Melayu :
(c) Rotan
(a) Kepul
(iv) Lokasi eksport hasil hutan : (b) Leng

(a) China
(c) Kal
(d) Cupak
(b) Jepun
(e)Gantang .
(c) Siam

(d) India

3
 FAKTOR KEMAKMURAN NEGARA KITA

KEKAYAAN HASIL BUMI DAN ALAM SISTEM EKONOMI

(v) Contoh hasil laut : Sistem timbangan dari pedagang China :

(a) Sirip ikan yu (a) Kati
(b) timun laut (b) tahil
(c) rumpai laut (c) pikul
(d) Mutiara Sistem timbangan dari pedagang India :
(vi) Faktor masyarakat tempatan mampu (a) Saga
menghasilkan kraftangan yang menarik : (b)Maryam
(a) Sifat yang kreatif (c) B u n g k a l
(b) berkemahiran tinggi Sistem timbangan mengikut pengaruh British :
(vii) Contoh pengeluaran daripada sumber alam : (a) Auns
(a) Daun mengkuang, daun pandan, daun nipah dan buluh (b)pauns
dianyam menjadi tikar dan bakul. (c) t a n
(b) Rotan digunakan untuk membuat perabot (d) gelen
dan membuat alat senjata tradisional .. (v) Maksud cukai :
(viii) Kegiatan ekonomi masyarakat tempatan di Sarawak Bayaran yang dikenakan ke atas hasil perlombongan, pertanian,
: hasil hutan dan perdagangan.
(a) Menenun kain pua Fungsi cukai :
(b) Menyulam menyulam selendang (i) Sumber pendapatan pemerintah
(ii) Digunakan untuk negeri.

4
1.1.3 Kegiatan
Keintelektualan
 Merupakan..............................................................atau
……………………………………………….………..
 Kanak-kanak diajarkan kemahiran seperti ...........................,....,
....................................., dan .........................................
 Pendidikan disampaikan melalui ……………………………………………..
dan ……………………………………………….………..
 Antara cerita rakyat yang diajar ialah ………………………………………
Pendidikan dan ……………………………………………….………..
Tidak Formal  Di Sarawak, diperoleh melalui cerita lisan yang berkaitan
dengan..............................................................dan
……………………………………………….………..
Contohnya, ...................................... dan ....................................
 Di Sabah, dipelajari oleh kanak-kanak melalui ………………………..
Contohnya ………………........................., .......................................
dan .................................................
 Menekankan ilmu ……………………………………………….………..
 Dilaksanakan di ..........................,..............., ……………………………….
dan .……………………………………………….……….
 Pendidikan di istana :
(i) ……………………………………………….………..
(ii) ……………………………………………….………..
 Pendidikan di masjid dan surau :
(i) ……………………………………………….………..
(ii) ……………………………………………….………..
(iii) ……………………………………………….………..
Kegiatan Pendidikan  Pendidikan di madrasah :
Keintelektualan Formal
(i) ……………………………………………….………..
(ii) ……………………………………………….………..
(iii) ……………………………………………….………..
 Pendidikan di Sarawak :
(i) ……………………………………………….………..
(ii) ……………………………………………….………..
 Pendidikan di Sabah :
(i) ..……………………………………………….……...
(ii) ...……………………………………………….………

 Bahasa Melayu dan .…………………………………….………...

berkembang dengan pesat.
 Fungsi Bahasa Melayu :
(i) ……………………………………………….………..
(ii) ……………………………………………….………..
(iii) ……………………………………………….………..
 Penulisan karya..............................................................dan ramai
Persuratan
cendekiawan menulis ……………..………… dan ………………………………
yang bermutu tinggi.
 Contohnya :
(i) ……………………………………………….………..
(ii) ……………………………………………….………..
(iii) ……………………………………………….………..
(iv) ..……………………………………………….………

5
 1.1.4 Iktibar

(i) Kita harus ..................................................................

dan ............................................................................
yang diwarisi daripada generasi terdahulu.

(ii) Kita harus ……………………………………………………………….

untuk membangunkan negara kita.

(iii) Kita haruslah ..........................................................

mempertahankan identiti bangsa kita.

1.2 Faktor Kedatangan Kuasa Barat ke Negara Kita

1.2.1 Perkembangan kedatangan Kuasa Barat ke Alam Melayu

2) Mereka berjaya membina .............................

1) Penjajahan Eropah ke luar benua melibatkandan
....................................................... dan .................................................................

3) Pada abad ke-16,menjadi 4) Abad ke-16, merupakan zaman ....................

kuasadan kuasa ……..................................................................

……………………………………………….……….. di Eropah

kerana ............................................................

6)menjadi sasaran utama

5) Pada abad ke-17, kebangkitan kuasa-kuasa Barat

seperti ....................., ............................ kedatangan orang Eropah yang bermatlamat

dan ........................... sebagai ………………………
untukdan
untukdan ...................................................

……...................................................................

6
1.2.2 Kedatangan Kuasa Barat pada Abad Ke-16

a) Kuasa Barat berminat mendapatkan bahan seperti

………………….….…., ……………..………….,.............................dan

Barangan ………………………….
Mewah b) Orang Eropah mendapatkan barangan mewah dari China
seperti...................................,.......................................dan
……………………………………….….

a) China mahukan …………….…………..……,.................................,

……………..………, dan...........................di Kepulauan Melayu
Pusat
Pengumpulan sebagai tukaran.
Barang
b) Syarikat perdagangan memerlukan pusat pengumpulan
bahan mentah tempatan yang terletak di ………………………..
di antara India dan China.
Faktor
Kedatangan
Kuasa Barat
Abad Ke-16

a) Waktu pelayaran ditentukan oleh angin monsun

……………………………………….. dan ……………………………………….
Pelabuhan
Persinggahan b) Kuasa Barat memerlukan pelabuhan singgah di Alam
Melayu sementara menunggu ……………………………..………….
angin monsun.

a) Agama menjadi faktor utama penjajahan kuasa Barat ke

negara kita berdasarkan matlamat mereka iaitu
Agama
Kristian ………………………………………….., …………………………..……...……..
dan ………………………………..……….

7
1.2.3 Kedatangan Kuasa Barat Pada Abad Ke-17 dan Abad Ke-18

Faktor Kedatangan Kuasa Barat Pada Abad Ke-17 dan Abad Ke-18

Revolusi Perindustrian

i. Berlaku di..............................................................sejak abad ke-17.

ii. 1870-an, Jerman dan Perancis menjadi negara..............................................................seperti Britain.

iii. Selepas Revolusi Perindustrian, mereka mencari pusat..............................................................dan

menguasai ……………………………………………….……….. yang dapat membekalkan ….……………………………….………..
bagi keperluan kilang.

iv. Kawasan ……………………………………………….……….. yang luas perlu dicari untuk ………………………………………………

barangan mereka supaya keuntungan dapat dimaksimumkan.

8
 Perancis menggunakan slogan ……………………………
Ciptaan Telegraf
(a) Menghubungi wakil mereka dengan ………………….
Persaingan Kuasa Barat
Perkembangan Industri
(a)Kuasa Barat Kereta : semakin …………………….
menganggap
(a) Ciptaan
tanah……………………………………..
jajahan maka semakin ………………….……..….
(b) Perusahaan ………………………………………..
.
Kedatangan Kuasa Barat pada Abad Ke-19 dan Abad Ke-20

Ciptaan Kapal Wap

9
Kesuburan Tanah dan Kekayaan Hasil Bumi
(a) Membawayang banyak.
(a) Mempunyai …………………………………..….
(b) Mempercepat …………………………………………………….
yang luas.
(b) Iklim yang ……………………………..………….
KEDATANGAN
KUASA BARAT
Industri Mengetin
Industri pengetinan ………………..………..
dan ………………………………………
sanjungannya
Kesannya, harga bijih timah ………………..
1.2.4 Pembukaan Terusan Suez
Menghubungkan pelabuhan ……………….
1.3 Persaingan Kuasa Barat untuk Mendapatkan Tanah Jajahan
1.3.1 Persamaan dari Segi Matlamat Kuasa Barat untuk Mendapatkan Tanah Jajahan

[1] [3]

Kepentingan ………………………… Meluaskan kawasan

………………………………………..

Matlamat Kuasa
Barat

[2] [4]

Membentuk ………………………….. Kaya dengan ……………………….

10
1.3.2 Kuasa-kuasa Barat yang Menguasai Alam Melayu Menjelang Akhir Abad ke-19 dan Awal Abad ke-20

Nama Wilayah Jajahan :

BRITISH
…………………………………….

Nama Wilayah Jajahan :

PERANCIS
……………………………………

Nama Wilayah Jajahan :

RUSIA
……………………………………..

Nama Wilayah Jajahan :

JERMAN
…………………………………….

Persaingan
Kuasa Barat

Nama Wilayah Jajahan :

AMERIKA SYARIKAT
……………………………………..

Nama Wilayah Jajahan :

BELANDA
………………………………….

Nama Wilayah Jajahan :

PORTUGIS
…………………………………….

Nama Wilayah Jajahan :

SEPANYOL
……………………………………….

11
1.4 Perbezaan Strategi Kuasa Barat untuk Menguasai Negara Kita
1.4.1 Perkembangan British Meluaskan Kuasanya di Negeri-negeri Melayu, Sarawak dan Sabah

1) Pada tahun 1873, Parti ................................ 2) Kerajaan baharu ini menukarkan dasar

.................................................. kepada dasar

mengambil alih pucuk pimpinan kerajaan Britain
….......................................................... British
daripada Parti ...................................
di Negeri-negeri Melayu.

3) Pedagang .................................................... 4)membuat

mendesak kerajaan British supaya keputusan untuk .............................................

……………………………………………….……….. dan
dalam hal ehwal negeri-negeri Melayu demi
……………………………………………….……….. ……………………………………………….………..

5)dihantar untuk 6) British menggunakan pelbagai .......................

menggantikan Gabenor .................................. untuk meluaskan kuasanya di,
.............................. dan ..................................
dan mencari alasan untuk memaksa pemerintah
tempatan …………………………………
dan ......................................................

12
 1.4.2 Strategi Belanda untuk Menguasai Negara Kita

STRATEGI BELANDA

Serangan Fizikal Perjanjian Pakatan

1. Belanda berperang di ………………..…… 1. Belanda mengadakan perjanjian 1. Belanda mengadakan pakatan

dan...................................untuk dengan Perak untuk mendapatkan dengan.........................................dan
memonopoli …………………………. ………………………………….………………… berjaya mengalahkan ………………….….
2. Belanda berperang dengan angkatan 2. Belanda mengadakan perjanjian di Melaka.
……………………… dan ……………………….. dengan ………………………………………… 2. Belanda mengadakan pakatan
kerana bimbang penguasaan 3. Sultan Ibrahim bersetuju menjual dengan.........................................dan
……………………………… di Selat Melaka. ………………………………….………. kepada bersetuju memeterai Perjanjian
3. Belanda berperang dengan ……………………………………………….
Belanda.
…………………..…… kerana perselisihan
dalam perdagangan.
4. Belanda berperang dengan Johor
dan Selangor untuk merebut
wilayah
…………………………………………...
5. Belanda berperang dengan Selangor
di ……………………………..…………

13
1.4.3 Strategi British untuk Menguasai Negara Kita
Strategi Huraian

1) British mendapatkan .......................................................................................

2) Perebutan takhta berlaku di............................................................dan British menggunakan

Manipulasi peluang ini untuk campur tangan.

3) …………………………………………………………………….. di Selangor dan ……………………………………………………

menjadi alasan British untuk campur tangan.

1) British mendapatkan......................................................................................melalui tipu helah.

Tipu Helah
2)melakukan tipu helah kepada Sultan Kedah.

1) British mendapatkan ............................................................

2) Pakatan antara dua kuasa Barat iaitu British dan Belanda memeterai ............................................
Pakatan
3) Melalui perjanjian ini, British berjaya mendapatkan....................................manakala Belanda

memperoleh .............................................................

1) British membuat .................................................... agar ..................................................................

Ugutan / Desakan
2) ...................................... mendesak Sultan Brunei dan menuntut ....................................................

1) British mendesak ……………………………………………….………... dan ……………………………………………….……

memeterai . ……………………………………………….………..
Perjanjian
2) Sultan Brunei bersetuju ……………………………………………….………..

1) British meluaskan pengaruhnya terhadap Sabah melalui pemberian piagam

Pajakan
…………………………………………………………………………….

1) British menyerang..............................................................kerana keengganan Dol Said tunduk

Serangan Fizikal
kepada kekuasaan British di Melaka.
2) British membedil..............................................................dan meminta Sultan Omar tidak
mencampuri masalah perang saudara di Pahang.

14
Bahagian A: Latihan Objektif Siapakah tokoh tersebut ?
A Hugh Clifford
1. Manakah antara berikut yang menjadikan B James Brooke
negara kita mampu mencapai kestabilan suatu C Frank Swettenham
ketika dahulu ? ms 4-5 D Ferdinand de Lesseps
I Jalinan hubungan diplomatik
II Penaklukan wilayah yang luas 6. Rajah ini menunjukkan tukaran barang yang
III Sistem ketenteraan yang kuat dilakukan oleh dua negara kuasa besar. ms 11
IV Pengamalan sistem perundangan
A I dan II C II dan III X CHINA
B I dan IV D III dan IV Teh Emas
Sutera Perak
2. Nyatakan kaedah perlombongan yang digunakan Tembikar Bijih Timah
oleh masyarakat tempatan pada zaman dahulu ? Namakan negara X ?
ms 6 A Arab C Siam
A Melampan C Lombong dedah B Jepun D British
B Kapal korek D Arkeologi bawah air
7. Penyataan ini menunjukkan penggunaan slogan
3. Rajah ini menunjukkan jenis sukatan yang oleh kuasa Barat. ms 15
digunakan oleh masyarakat Melayu. ms 7
“Beban Orang Putih”

Kepul Mengapakah slogan tersebut diperkenalkan ?

A Kesejahteraan peribumi
B Membasmi kemiskinan
C Peningkatan ekonomi
X SukatanCupak D Kestabilan politik

8. Manakah yang berikut menjadi kuasa imperialis

Leng Barat yang menjajah negara kita. ms 16
I Itali
Namakan X ? II Siam
A Kati C Gelen III Jepun
B Saga D Gantang IV Jerman
A I dan II C II dan III
4. Dialog ini menunjukkan dua orang tentera Barat B I dan IV D III dan IV
yang membincangkan tentang hasil alam di
negara kita. ms 13 9. Pertukaran pucuk pimpinan daripada Parti
Konservatif kepada Parti Liberal membawa
Tentera A : Kita perlu mendapatkan pembaharuan dari segi ms 18
getah di Alam Melayu A mencari kawasan pasaran
Tentera B : Baik, tuan! B peluasan wilayah penjajahan
C melaksanakan dasar campur tangan
Mengapakah terjadinya situasi di atas.
D mengeksploitasi ekonomi negara dijajah
A kemunculan perusahaan kereta
B kemajuan industri pengetinan
C pembukaan Terusan Suez 10. Apakah persamaan strategi Belanda dan British
D ciptaan kapal wap dalam menguasai negara kita. ms 19
I Pakatan
5. Gambar ini menunjukkan tokoh yang II Perjanjian
merancang pembukaan Terusan Suez. ms 14 III Manipulasi
IV Tipu Helah
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV

Tokoh X

15
Bahagian B: Latihan Struktur dan Esei

1 Gambar di bawah menunjukkan kekayaan hasil bumi yang terdapat di negara kita.

Kegiatan mendulang secara tradisional

(a) Nyatakan bahan galian yang terdapat di negara kita.

(i) …………………………………………………………………

(ii) …………………………………………………………………

(iii) …………………………………………………………………
[3 markah]

(b) Bagaimana masyarakat zaman dahulu memanfaatkan sumber-sumber yang ada bagi kemudahan seharian mereka?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………...

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………
[3 markah]
(c) Apakah iktibar daripada kekayaan hasil bumi yang terdapat di negara kita ?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………...

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………
[4 markah]

16
2. Kestabilan dan kemakmuran negara kita menyebabkan kuasa-kuasa Barat berminat untuk memiliki kekayaan tersebut.

(a) Namakan kuasa imperialis yang menjajah Alam

Melayu. (i)

…………………………………………………………………

(ii) …………………………………………………………………
[2 markah]

(b) Jelaskan faktor kedatangan kuasa Barat ke negara kita pada abad ke-16 hingga abad ke-20.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………...

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………
[4 markah]

(c) Sikap waspada terhadap anasir luar sangat dititikberatkan oleh warganegara
Malaysia. Ulaskan.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………...

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………
[4 markah]

17
3. Gambar ini menunjukkan kuasa-kuasa Barat yang menggunakan pelbagai strategi untuk menguasai negara kita.

Ilustrasi strategi kuasa Barat untuk menguasai negara kita

(a) Nyatakan strategi yang dilakukan oleh kuasa Barat untuk meluaskan kuasa di negara kita.
[4 markah]

(b) Huraikan strategi seperti di dalam 1 (a).

[8 markah]

(c) Sebagai seorang warganegara yang patriotisme, beri cadangan anda untuk mengekalkan kedaulatan negara kita.
[8 markah]

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

18