T.C.

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
EĞİTİM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

KARŞILAŞTIRMALI EĞİTİM
YÖNETİMİ DERSİ ÖDEVİ
‘’JAPONYA’’

Özlem KARA

YÜKSEK LİSANS ÖDEVİ

KAHRAMANMARAŞ
NİSAN-2023
 T.C.
KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
EĞİTİM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

KARŞILAŞTIRMALI EĞİTİM YÖNETİMİ

DERSİ ÖDEVİ
‘’JAPONYA’’

DANIŞMAN: Doç. Dr. Esef Hakan TOYTOK

HAZIRLAYAN
Özlem KARA

YÜKSEK LİSANS ÖDEVİ

KAHRAMANMARAŞ
NİSAN-2023
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
1-JAPONYANIN GENEL YAPISI
1.1.Tarihi

1.2.Coğrafyası

1.3.Nüfusu

1.4. Ekonomisi

1.5. Yönetim Şekli ve Yapısı

2-EĞİTİM SİSTEMİNİN YAPISI

2.1. Kademeler

2.2. Zorunlu Eğitim

2.3. Eğitim Öğretim Yılı

2.4. Tatiller

3-EĞİTİM YÖNETİMİ VE DENETİMİ

3.1. Okul Yönetimi

3.2. Okul Denetimi

3.3. Yönetici Atama ve Yetiştirme

3.4. Eğitim Finansmanı

4-ÖĞRETMEN YETİŞTİRME VE ATAMA POLİTİKASI

5-DERSLERİN İŞLENİŞ ŞEKLİ
6-SONUÇ

I
JAPONYA’NIN GENEL YAPISI Özlem KARA

1-JAPONYA’NIN GENEL YAPISI

1.1 Japonya Tarihi : Japon adalarına ilk yerleşenler, M.Ö 8 bin yıl öncesinden başlayarak
Kuzey Asya’dan geldikleri sanılan topluluklardır. 538 yılına doğru Budizm’in Kore’den
adalara gelişi tarihlerinin başlangıcı kabul edilir. Japonya yüzyıllar boyunca feodal yönetimle
yönetilen bir imparatorluk olmuştur. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika tarafından işgal
edilmiş ve yeni bir anayasa kabul edilmiştir. Savaştan ağır kayıplarla çıkan Japonya sonraki
dönemlerde hızla kendini toplanmıştır..

1.2 Japonya Coğrafyası : Japonya, coğrafi olarak doğu Asya’nın uç kısmında yer alan bir
dizi adadan oluşan takımada ülkesidir. Yaklaşık yedi bin adet küçük ada ile çevrili Japonya
coğrafyasında; Hokkaido, Honshu, Shikoku ve Kyushu adında 4 adet ana ada bulunmaktadır.
Japonya'nın coğrafi özellikleri arasında volkanik dağlar, sıcak su kaynakları, nehirler ve göller
yer almaktadır. Japon adaları, yoğun ormanlık alanların kısa nehirlerle buluştuğu çok çeşitli
bitki örtüsüne sahiptir.

1.3 Japonya Nüfusu Japonya’nın nüfusu yaklaşık 125.200.000 olup, dünya sıralamasında
nüfus fazlalığı yönünden yedinci sırayı alır. Yüzölçümünün az olması sebebiyle nüfus
yoğunluğu çok fazladır. Halkın % 77’si şehirlerde yaşar. Şehirlerde yaşayan halkın % 58’i
Tokyo, Osaho ve Nagoya’da toplanmıştır. Nüfusu milyonu aşan yedi büyük şehir vardır.
Bunlardan başşehir olan Tokyo, 8.323.699 nüfusa sahiptir.

1.4 Japonya Ekonomisi : Japonya dünyanın üçüncü sanayi ülkesidir. Ülke, otomobil,
elektronik ve robot teknolojisi gibi birçok sektörde liderdir. Ayrıca, Japonya'nın deniz
ürünleri endüstrisi de oldukça gelişmiştir. Japonya'nın ekonomisi ihracata dayalıdır ve dünya
genelinde birçok ülkeye ihracat yapar.

1.5 Japonya Yönetim Şekli ve Yapısı : Ülkenin yönetim şekli Anayasal Monarşi'dir. İkinci
Dünya Savaşının akabinde 1947 yılında kabul edilen Anayasa çoğulcu parlamenter sistem
getirmiştir. Anayasa uyarınca, İmparator'un görev ve yetkileri tamamen törensel nitelikte
olup, yönetim erkinin başı Başbakan'dır. Ülkede çift meclis sistemi bulunmaktadır. Bunuın
yanı sıra Japonya, uluslararası arenada aktif bir role sahiptir ve Birleşmiş Milletler’in önemli
bir üyesi konumundadır.
 JAPONYA EĞİTİM SİSTEMİNİN YAPISI Özlem KARA

2.EĞİTİM SİSTEMİNİN YAPISI

2.1 Kademeler : Japon okul sistemi okul öncesi, 6 yıl ilkokul, 3 yıl ortaokul, 3 yıl lise ile
ortalama 4 yıl üniversite olmak üzere dört aşamadan oluşmaktadır. İlkokul ve ortaokulu
kapsayan zorunlu öğrenim süresi 9 yıldır. Ülkede ulusal okullar, kamu okulları ve özel okullar
olmak üzere üç tür okul bulunmaktadır. Japonya'da eğitim sistemi, öğrencilerin disiplinli ve
düzenli bir şekilde çalışmalarını sağlamak için sıkı kurallara sahiptir. Liseden sonra
üniversiteye gitmek isteyen öğrenciler, üniversite sınavına girmek zorundadır. Üniversite
eğitimi genellikle 4 yıl sürer.

2.2 Zorunlu Eğitim : Japonya'da zorunlu eğitim 6 yıl ilkokul ve 3 yıl ortaokul olmak üzere
toplam 9 yıldır. Zorunlu eğitim çağındaki çocukların okula devam etme oranları % 100'dür.

Zorunlu eğitim sürecinde öğrenciler, Japon kültürüne uygun olarak disiplinli ve

düzenli bir şekilde çalışmayı öğrenirler. Bu sayede toplumda saygın bireyler haline gelirler.

2.3 Eğitim-Öğretim Yılı : Japonya'da eğitim öğretim yılı 1 Nisan'da başlar ve bir sonraki
yılın 31 Mart'ında biter. Ders yılı, Nisan-Temmuz ortası, Eylül-Aralık sonu ve Ocak-Mart
sonu olmak üzere üç dönem halinde yapılır. Cumartesi yarım gün olmak üzere, haftada 5.5
gün okula gidilir. Yılda 240-250 iş günü vardır.

2.4 Tatiller : Japonya'da öğrencilerin en uzun tatili yaz tatilidir. Yaz tatili genellikle Temmuz
ve Ağustos aylarında 6 hafta sürer.

Ayrıca öğrenciler, bahar tatili ve kış tatili gibi kısa tatiller de yaparlar. Tatil süresince
öğrenciler, dinlenir ve aileleriyle vakit geçirirler.

Devlet okullarının çoğunda üniforma yoktur

İlk 6 yıl haricinde ortalama ders saati haftaiçi
ancak ayırt edilebilmeleri için şapka veya
6 saattir ki bu dünyadaki en uzun ders saati
sembol taşımaları gerekmektedir.
süresidir.

2
JAPONYA’DA EĞİTİM YÖNETİMİ VE DENETİMİ Özlem KARA

3. JAPONYA’DA EĞİTİM YÖNETİMİ VE DENETİMİ

3.1 Okul Yönetimi : Japon okul yönetimi okulun amaçlarına yönelik olarak “planla, uygula
ve kontrol et” olarak kurgulanan yönetim çemberine dayalı olarak çalışmaktadır. Japonya'da
okul yönetimi, merkezi ve yerel hükümetlerin işbirliğiyle yürütülmektedir. Merkezi hükümet,
milli eğitim politikalarını belirlerken yerel hükümetler, okulların günlük işleyişinden
sorumludur. Okul yönetimi, okul müdürü ve yardımcılarından oluşur. Okul müdürü, okulun
idari işlerinden sorumlu olup öğrencilerin eğitim ve öğretim hayatlarını yönetir. Yardımcıları
ise okulun akademik ve sosyal faaliyetlerini planlar ve yürütür.

3.2 Okul Denetimi : Japon eğitim sistemi içerisinde müstakil bir teftiş ve değerlendirme
birimi yoktur. Japonya'da okul denetimi, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.
Denetimler, okulların akademik performansı, öğrencilerin davranışları ve okulun genel
işleyişi gibi konuları kapsar. Okul denetimleri, okul müdürü ve öğretmenlerin işbirliğiyle
gerçekleştirilir.

3.3 Japonya’da Eğitim Yöneticisi Atama ve Yetiştirme : Japonya'da eğitim yöneticisi

atama ve yetiştirme süreci oldukça titiz bir şekilde yürütülür. Eğitim yöneticisi adayları, Milli
Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen sınavlara tabi tutulur. Başarılı olan adaylar, özel bir
eğitim programına alınır ve burada teorik ve pratik eğitimlerden geçerler. Eğitim yöneticisi
olarak atanabilmek için bu programı başarıyla tamamlamak gerekmektedir.

3.4 Eğitim Finansmanı : Ülkede ulusal okullar, kamu okulları ve özel okullar olmak üzere üç
tür okul bulunmaktadır. Ulusal okulların finansmanı merkezi hükümetçe, kamu okullarınınki
il ve belediye yönetimlerince, özel okullarınınki ise özel kuruluşlar ve vakıflarca
karşılanmaktadır. Japonya'da eğitim finansmanı, merkezi ve yerel hükümetlerin ortak
çalışmasıyla yürütülür. Merkezi hükümet, milli eğitim politikalarını belirlerken yerel
hükümetler, okulların günlük işleyişindeki maddi ihtiyaçları karşılar. Ayrıca, Japonya'da özel
okulların da devlet tarafından desteklenmesi sağlanır. Eğitim finansmanı, eğitimin kalitesini
artırmak ve her öğrencinin eğitim imkanlarından eşit şekilde yararlanmasını sağlanması
önemlidir.

3
JAPONYA’DA ÖĞRETMEN YETİŞTİRME VE ATAMA POLİTİKASI Özlem KARA

4. JAPONYADA ÖĞRETMEN YETİŞTİRME VE ATAMA POLİTİKASI

Japonya, ülkenin geleceği için eğitime büyük önem veren bir ülkedir. Bu nedenle
öğretmenlerin yetiştirilmesi ve atama politikaları da oldukça titizlikle düzenlenmektedir.
Öncelikle, Japonya'da öğretmen olmak için lisans eğitimini tamamlamak gerekmektedir. Daha
sonra ise öğretmen adaylarına öğretmenlik stajı yapma fırsatı sunulmaktadır. Staj süresi
genellikle bir yıldır ve bu süre boyunca öğretmen adayları tecrübe kazanırken aynı zamanda
öğrencilerin de gelişimine katkı sağlamaktadır.

 Atama Politikası : Japonya'da öğretmen atama sistemi oldukça karmaşıktır.

Atamalar, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre yapılır. Bunlar
arasında öğretmen adayının performansı, mezuniyet notları ve staj dönemi başarıları
gibi faktörler yer alır. Ayrıca, her yıl yapılan sınavlar sonucunda da öğretmen
adaylarına puan verilir ve bu puanlar atama sürecinde kullanılır. Bu sistem sayesinde
en iyi öğretmen adayları seçilerek kaliteli bir eğitim sistemi oluşturulmaya çalışılır.

 Öğretmen Maaşları : Japonya'da öğretmenlerin maaşları oldukça yüksektir.

Öğretmenler, diğer meslek gruplarına göre daha fazla kazanmaktadır. Ancak bu
yüksek maaşın karşılığı olarak öğretmenlerden de çok çalışmaları beklenmektedir.
Öğretmenler, okulda geçirdikleri zamanın yanı sıra evde de ödev hazırlama,
öğrencilerle ilgilenme gibi ek işlerle uğraşmak zorundadır. Bu nedenle öğretmenlik
mesleği, Japonya'da oldukça saygın ve prestijli bir meslek olarak kabul edilmektedir.

 Öğretmenlerin Toplumsal Rolü : Japonya'da öğretmenler, toplumda saygın bir yere

sahiptir. Öğretmenler, öğrencilerin sadece akademik gelişimlerine değil, aynı zamanda
kişisel gelişimlerine de katkı sağlamaktadır. Bu nedenle öğretmenler, toplumsal
sorumluluklarının bilincinde olan bireyler olarak kabul edilir. Ayrıca, öğretmenlerin
öğrencilerle kurdukları ilişki, Japon kültüründe oldukça önemlidir. Öğrenciler,
öğretmenlerine saygı duymakta ve onların sözlerine kulak vermektedir. Bu sayede
öğrenciler, toplumda saygın bir yere sahip olacaklarına inanmaktadır.

4
JAPONYA’DA DERSLERİN İŞLENİŞ ŞEKLİ Özlem KARA

5. JAPONYA’DA DERSLERİN İŞLENİŞ ŞEKLİ

Japonya eğitim sistemi diğer ülkelerin eğitim sistemlerinden oldukça farklıdır. Japon
okullarında öğrenciler, sadece akademik başarıya değil, aynı zamanda disiplin ve öz disiplin
kazanmaya da odaklanırlar. Bu nedenle, derslerin işleniş şekli de diğer ülkelerden oldukça
farklıdır. Japon okullarında, öğretmenler öğrencileriyle birlikte çalışarak öğrenmeyi teşvik
ederler. Öğrenciler, öğretmenleri tarafından yönlendirilen grup projelerinde yer alırlar ve bu
projeler, öğrencilerin yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı
olur.

 Derslerin İşlenişi : Japon okullarında, öğrenciler genellikle sabah saatlerinde başlar

ve öğleden sonra bitirirler. Dersler arasında kısa molalar verilir ve öğrenciler, bu
molalarda arkadaşlarıyla sosyalleşebilir veya dinlenebilirler. Derslerde, öğrencilerin
aktif olarak katılımı teşvik edilir ve öğrenciler, konuları daha iyi anlamak için sorular
sorarlar. Japon okullarında, öğretmenler öğrencilerin öğrenme stillerine uygun olarak
derslerini planlarlar. Bazı öğrenciler görsel öğrenme stilini tercih ederken, diğerleri
işitsel öğrenme stilini tercih edebilirler. Bu nedenle, öğretmenler, her öğrencinin
öğrenme stiline uygun olarak derslerini düzenlerler.
 Sınav Sistemi : Japon okullarında, sınavlar oldukça önemlidir ve öğrencilerin
akademik başarılarını belirlemek için sık sık sınav yapılır. Öğrenciler, sınavlara
hazırlanmak için genellikle yoğun bir şekilde çalışırlar ve sınav sonuçlarına göre
notları belirlenir. Japon okullarında, öğrencilerin sınavlardaki performansları,
öğretmenlerin derslerini nasıl planlayacaklarını ve hangi konuların üzerinde daha fazla
durmaları gerektiğini belirleyen önemli bir faktördür. Bu nedenle, öğrencilerin
sınavlara hazırlanması ve iyi performans göstermesi oldukça önemlidir.
 Sonuç : Japonya'da derslerin işleniş şekli, öğrencilerin akademik başarıya ve disiplinli
bir yaşam tarzına odaklanır. Öğrenciler, öğretmenleriyle birlikte çalışarak öğrenirler
ve yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini geliştirirler. Disiplin kurallarına
uyum ve sınavlara hazırlık da oldukça önemlidir. Ek dersler ve ilgi alanlarına göre
dersler de sunulur ve öğrencilerin yaratıcılıklarını ve hobilerini geliştirmelerine
yardımcı olur. Japon eğitim sistemi, diğer ülkelerin eğitim sistemlerinden oldukça
farklı olsa da, öğrencilerin akademik başarıya ve disiplinli bir yaşam tarzına
odaklanması nedeniyle oldukça etkilidir.

5
SONUÇ Özlem KARA

6.SONUÇ
Geçmişten günümüze Japon eğitim sistemine baktığımızda 7. yüzyıla kadar
yazı kullanmayan, 1868 yılına (Meiji Dönemi) kadar sistemli bir eğitime sahip
olmayan Japonya’nın bugünkü eğitim başarısı inkar edilemeyecek düzeydedir. Ülkede
herhangi bir olumsuzluk yaşandığında, bunun eğitime yansıması Japon eğitim
bakanlığı tarafından yapılan sürekli denetimlerde saptanmakta ve çözüme ulaştırmak
için yeni plan ve projeler hazırlanmaktadır. Meiji restorasyonu ile şekillenen Japon
eğitim sistemi bugünkü durumuna gelene kadar pek çok reforma tabi tutulmuştur.
Japon eğitim sisteminde yapılan reformların ortak özellikleri kısa zamanda, eskiyi
silen, köklü değişiklikler yapılmak istenmemesidir. Tersine bu reformlar uzun zamana
yayılmakta ve geçmişten kopmadan yenilenme amacı gütmektedir. Japonya sağlam bir
toplum olabilmenin, geçmişinden kopmadan varlığını devam ettirebilmenin ve çağdaş
devletler seviyesine ulaşmanın o toplumu oluşturan bireylerin eğitilmesi ile mümkün
olacağının farkına varmıştır. Hükümet eğitim için gerekli olan bütçeyi geniş
tutamadığı için, devlet okullarının yanı sıra özel okulların da kurulmasını ve
işletilmesini desteklemektedir. Toplum eğitimin her alanında devlete destekçi
olmaktadır. Aile, okul, toplum eğitimde işbirliği içindedir ve bütünün ayrılmaz
parçalarıdır. Hayat boyu öğrenme, hayatın her alanında öğrenme prensipleri üzerine
kurulan eğitim sadece okul ile sınırlandırılmaz. Okullarda sadece derslerin işlendiği
sıkıcı bir eğitim verilmemektedir. Öğrencilerin okullarını ve öğrenmeyi sevmeleri için
ders dışı birçok sosyal faaliyet düzenlenmektedir. Üç dönem halinde uygulanan
eğitim-öğretim dönemi ile öğrencilerin uzun süre okuldan ayrı kalmalarına neden
olacak uzun tatiller yoktur. Böylece öğrencilerin okuldan kopmalarının ve tatil dönüşü
okula adapte olma sürelerinin uzamasının önüne geçilmektedir. Öğrencilerin okulda
ve toplumda uyum içerisinde olabilmelerini destekleyici bir eğitim verilmektedir.
Sorumluluk sahibi bireyler olmaları için eğitim aldıkları okullarda temizlik ve yemek
dağıtımı işlerinde öğrencilere de görevler verilmektedir. Japon eğitim sisteminde
eğitim seviyesinin yüksek olması, her alanda (mesleki, akademik vb.) iyi eğitim
verilebilmesi için kaliteli eğitmenlerin yetiştirilmesine önem verilmektedir.
Eğitmenlerin kalıcı öğretmen sertifikasını hak edebilmeleri için uzun ve kademeli bir
eğitimden geçmesi gerekmektedir. Eğitimi sadece öğrencilerin eğitilmesi olarak
görmeyen Japonya, toplumun her kademesinin eğitime katkı sağlaması gerektiği
düşüncesindedir. Eğitimde yer alan her bireyin ya da kurumun üzerine düşen görevleri
iyi yapabilmesinin de yine eğitim yolu ile yapılabileceği düşünüldüğünde ülkelerin
gelişebilmesi için eğitimin ne kadar önemli olduğu daha net anlaşılabilir.