BÀI GIẢNG

CƠ SỞ MẬT MÃ HỌC

Giảng viên: TS. Ngô Đức Thiện

Điện thoại: 0912.928.928
E-mail: thienptit@gmail.com
Bộ môn: Xử lý tín hiệu và Truyền thông - Khoa KTĐT1

Bài giảng: Cơ sở mật mã học

CHƯƠNG III
HÀM BĂM, XÁC THỰC
VÀ CHỮ KÝ SỐ

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 2

1
 3. 1. Hàm băm

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 3

3. 1. Hàm băm

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 4

2
 3. 1. Hàm băm

• Một số hàm băm họ MD4

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 5

3. 2. Các phương pháp xây dựng hàm băm

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 6

3
 3. 2. Các phương pháp xây dựng hàm băm

𝑨𝟏 𝑩𝟏 𝑨𝟐 𝑩𝟐

𝑨𝟏 𝑩𝟐 𝑨𝟐 𝑩𝟏

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 7

3. 2. Các phương pháp xây dựng hàm băm

−
𝐻𝑡

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 8

4
 3. 3. Một số sơ đồ xác thực nội dung thông báo

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 9

3. 3. Một số sơ đồ xác thực nội dung thông báo

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 10

5
 3. 3. Một số sơ đồ xác thực nội dung thông báo

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 11

3. 4. Chữ ký số (Digital Signature – DS)

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 12

6
 3. 4. Chữ ký số (Digital Signature – DS)

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 13

3. 4. Chữ ký số (Digital Signature – DS)

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 14

7
 3. 4. Chữ ký số (Digital Signature – DS)

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 15

3. 5. Chữ ký số kép (Double DS) trong giao dịch điện tử an toàn

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 16

8
 3. 5. Chữ ký số kép (Double DS) trong giao dịch điện tử an toàn

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 17

3. 5. Chữ ký số kép (Double DS) trong giao dịch điện tử an toàn

• Khi mua hàng nếu không xem hàng có thể bị lừa đảo,
nhưng có thể kiện được vì các thông tin về đơn hàng và
chi trả các bên đều có ràng buộc.
• Giao dịch trên mạng vẫn có rủi ro, nhưng so với tiện ích sử
dụng thì vẫn thấp hơn.

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 18

9
 3. 6. Bài toán “Tấn công ngày sinh nhật”

• Khi sd hàm băm  có va chạm  y/c phải sd các hàm băm có xác
suất va chạm nhỏ.
• Bài toán: Tấn công ngày sinh nhật: Lớp A có k sinh viên  hãy tìm xác
suất để có ít nhất 2 SV cùng ngày sinh (giả sử số ngày trong 1 năm là
𝑛 = 365 ngày).
𝑘 𝑘−1
𝑃 𝑛, 𝑘 ≥ 1 − exp −
2𝑛
1
• Tìm 𝑘 để 𝑃 = 2
𝑘 ≤ 2𝑛. 𝑙𝑛2
𝑃(365,23) ≈ 0,5000175218271
Để giảm XS va chạm,  tăng n. Áp dụng vào các hàm băm.
Ví dụ: sử dụng AES trong hàm băm, 𝑛 = 2128, số các vector để có
1
khả năng ℎ 𝑥 = ℎ 𝑥 ′ (xác suất va chạm 𝑝 = 2)
𝑘≤ 2.2128 𝑙𝑛2 = 2,1791.1019 ~260
Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 19

Chương 4: Mật mã ngụy trang

Chương 4: Mật mã ngụy trang

(Steganography, Hidden Crypto)

1. Khái niệm về steganography
- Có từ lâu đời.
- Các phương pháp:
- Hóa học: Mực vô hình: Xử lý nhiệt để hiện nội dung, vật mang có thể
quyển sách, báo.
- Vật lý: + Đánh dấu ký tự hoặc châm lỗ lên trên bài báo.
- Phương pháp số: giấu tt vào các nội dung số có định dạng phổ biến:
(file âm thanh, hình ảnh…gọi là các file nền).
- Mục tiêu của ngụy trang: tránh sự chú ý tò mò của đối phương.

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 20

10
 Chương 4: Mật mã ngụy trang

2. Kỹ thuật Thủy vân, bóng mờ

- Sử dụng trong bản quyền số.
- Chèn thông tin bản quyền vào nội dung số.

Ngô Đức Thiện - PTIT Chương 3: Hàm băm, xác thực và chữ ký số 21

11