Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 72

Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO

ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Wstęp
Do badania układów mikrofalowych stosowane są przyrządy
nazywane analizatorami obwodów lub analizatorami sieci. Wyróżnia się
wśród nich skalarny (amplitudowy) analizator obwodów i wektorowy
analizator obwodów.

Analizatory skalarne umożliwiają dokonywanie pomiarów modułów


współczynników odbicia oraz modułów transmitancji podzespołów
i układów mikrofalowych.

Analizatory wektorowe umożliwiają dokonywanie pomiarów modułów


i argumentów (faz) współczynników odbicia oraz modułów i argumentów
(faz) transmitancji podzespołów i układów mikrofalowych.

AKR 1
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Struktura i zasada działania skalarnego analizatora obwodów


Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
2
Ib1I
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 1. Uproszczony schemat blokowy skalarnego analizatora obwodów


mikrofalowych

AKR 2
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
2
Ib1I
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Praca przyrządu jest kontrolowana poprzez komputer sterujący. Komputer


ten ustawia między innymi poziom mocy sygnału testującego oraz ustawia
częstotliwość tego sygnału lub dokonuje zmian tej częstotliwości w zadanym
zakresie.

AKR 3
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
2
Ib1I
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Układ obliczania wartości mierzonych parametrów także jest


kontrolowany przez komputer sterujący. W układzie tym są zapisywane dane
skalowania umieszczane przez producenta oraz dane kalibracyjne uzyskiwane
na etapie przygotowania do pracy poszczególnych torów pomiarowych. Wyniki
kalibracji oraz pomiarów mogą być zapisywane w pamięciach trwałych (dysk
HDD, pendrive). Mogą też być zobrazowane na ekranie panela wizualizacji.

AKR 4
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
2
Ib1I
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Źródłem sygnału testującego jest generator mikrofalowy. Generator ten


jest przyrządem wysokostabilnym zarówno pod względem mocy jak i
częstotliwości. Ponadto może on pracować ze stałą częstotliwością jak i może
być przestrajany w zadanym pasmie i z zadanym krokiem zmian częstotliwości.
AKR 5
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Sprzęgacz SK1 poprzez wrota bezpośrednie doprowadza sygnał testujący


(padający, dobiegający) z generatora mikrofalowego do wrót pomiarowych 1
analizatora. Poprzez wrota sprzężone tego sprzęgacza (tor zaznaczony łukiem)
część sygnału odbitego od elementu podłączonego do wrót pomiarowych 1
analizatora jest kierowana do detektora D1. Dzięki temu, na wyjściu detektora
D1 otrzymuje się napięcie proporcjonalne do mocy sygnału odbitego od wrót
wejściowych elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych numer 1
mikrofalowego skalarnego analizatora obwodów.
AKR 6
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
2 modułu transmitancji D2 2
Ib2I
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Na wyjściu detektora D2 otrzymuje się napięcie proporcjonalne do mocy


sygnału mikrofalowego dochodzącego do wrót pomiarowych numer 2
mikrofalowego skalarnego analizatora obwodów. Sygnał dochodzący do wrót
numer 2 mikrofalowego skalarnego analizatora obwodów jest sygnałem
wyjściowym elementu badanego.

AKR 7
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

W mikrofalowych analizatorach obwodów, w miejsce detektorów D1 i D2,


mogą być stosowane specjalizowane mikrofalowe mierniki mocy.
Na rysunku 1 i na rysunkach pozostałych, dla większej czytelności, nie
umieszczono elementów dodatkowych takich jak na przykład izolatory
ferrytowe, układy dopasowujące oraz wzmacniacze kondycjonujące i
wzmacniacze separujące, których zadaniem jest kształtowanie wymaganych
parametrów poszczególnych torów pomiarowych.
AKR 8
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Ogólne zasady prowadzenia pomiarów za pomocą skalarnego


analizatora obwodów
Kanał pomiaru
2 modułu transmitancji D2 2
Ib2I
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Element badany podłącza się do wrót 1 i 2 skalarnego analizatora obwodów.


Podłączać można bezpośrednio do złącz wrót 1 i 2 wyprowadzonych na
obudowę przyrządu lub poprzez specjalizowane mikrofalowe kable
połączeniowe wysokiej jakości. Końcowe wrota tych kabli noszą oznaczenia,
odpowiednio, A i B (Rys. 1).

AKR 9
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Moduł współczynnika odbicia mierzony jest w oparciu o sygnał odbiegający


(odbity) od wrót elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych numer
1 (A) analizatora. Natomiast moduł transmitancji wyznaczany jest na podstawie
poziomu sygnału wyjściowego (odbiegającego) z wrót wyjściowych elementu
badanego podłączonych do wrót pomiarowych numer 2 (B). We współczesnych
analizatorach obwodów wrota 1 i 2 mogą być przełączane wewnątrz przyrządów
przy użyciu sterowanych przełączników.
AKR 10
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Dzięki zastosowaniu wewnątrz analizatora sterowanych przełączników


można zmierzyć i zrejestrować moduły wszystkich czterech wyrazów macierzy
rozproszenia dwuwrotnika przy jednokrotnym podłączeniu badanego elementu
do zewnętrznych wrót pomiarowych (t.j. 1, 2 lub A, B).

AKR 11
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Metodyka prowadzenia pomiarów za pomocą skalarnego


analizatora obwodów
Kanał pomiaru
2 modułu transmitancji D2 2
Ib2I
Układ
obliczania

mikrofalowe kable
wartości D1 B

połączeniowe
Ib1I2
mierzonych wrota
parametrów Kanał pomiaru modułu pomiarowe
współczynnika odbicia
SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Przed pomiarami należy dokonywać kalibracji przyrządu w celu


uwzględnienia indywidualnych wartości parametrów elementów składowych
analizatora i ich zmiany w czasie (na przykład efekty starzenia) oraz w celu
uwzględnia aktualnych parametrów mikrofalowych kabli połączeniowych.
Kalibracji poddaje się zarówno kanał pomiaru modułu współczynnika odbicia jak
i kanał pomiaru modułu transmitancji.

AKR 12
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

W pierwszym etapie kalibracji, wprowadzana jest do komputera


sterującego informacja o:
- dolnej i górnej częstotliwości pasma pomiaru,
- kroku zmian częstotliwości w trakcie przemiatania,
- poziomie mocy sygnału, jakim ma być testowany badany układ
mikrofalowy.
Dobór poziomu mocy sygnału testującego jest bardzo istotny. Powinien
być taki, aby nie zniszczyć elementu badanego, a także, aby nie
przekraczać granicznych (minimum i maksimum) wartości mocy
wymaganych dla prawidłowej pracy elementu badanego.

AKR 13
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Następnie, do wrót wyjściowych kabla podłączonego do wrót pomiarowych


numer 1 (wrota pomiarowe A) dołączane jest zwarcie, a do wrót B kabla
podłączonego do wrót 2 podłącza się obciążenie dopasowane Z0 (Rys. 2).
Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Układ
obliczania B
wartości D1
Ia1GZI2 Z0
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
współczynnika odbicia zwarcie

SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 2. Kalibracja kanału pomiaru modułu współczynnika odbicia przy użyciu


zwarcia

AKR 14
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Układ
obliczania B
wartości D1
Ia1GZI2 Z0
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
współczynnika odbicia zwarcie

SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Poziom (moc) sygnału a1GZ2 (który odbił się od zwarcia) dla


każdej dyskretnej wartości częstotliwości zapisywany jest w
pamięci układu obliczania wartości mierzonych parametrów.

AKR 15
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

W następnym kroku, w miejsce zwarcia podłączane jest rozwarcie (Rys. 3).

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Układ
obliczania B
wartości D1
Ia1GRI2 Z0
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
współczynnika odbicia rozwarcie

SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 3. Kalibracja kanału pomiaru modułu współczynnika odbicia przy użyciu


rozwarcia

AKR 16
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Układ
obliczania B
wartości D1
Ia1GRI2 Z0
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
współczynnika odbicia rozwarcie

SK1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Poziom (moc) sygnału a1GR2 odbitego od rozwarcia dla każdej dyskretnej


wartości częstotliwości zapisywany jest również w pamięci układu obliczania
wartości mierzonych parametrów. Po zakończeniu tej czynności rozwarcie
należy odłączyć. Na podstawie a1GZ2 i a1GR2 układ obliczania wartości
mierzonych parametrów automatycznie wyznacza i zapamiętuje wartość
amplitudy a1G fali padającej na wrota wejściowe elementu badanego „widzianej”
poprzez wrota sprzężone sprzęgacza SK1.

AKR 17
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Ostatnim etapem przygotowań do pomiaru jest kalibracja kanału pomiaru


modułu transmitancji. W tym celu, wrota pomiarowe A i B (zakończenia
mikrofalowych kabli połączeniowych) należy bezpośrednio połączyć ze sobą
(Rys. 4.).
Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ia1TI2
Układ
obliczania
wartości D1
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu B
współczynnika odbicia A

SK1
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 4. Kalibracja kanału pomiaru modułu transmitancji

AKR 18
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ia1TI2
Układ
obliczania
wartości D1
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu B
współczynnika odbicia A

SK1
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Uzyskane w ten sposób poziomy (moce) sygnału a1T2 dla każdej dyskretnej
wartości częstotliwości zostają zapisywane w pamięci układu obliczania
wartości mierzonych parametrów. Na podstawie wartości a1T2 układ
obliczania wartości mierzonych parametrów, podczas zasadniczego
procesu pomiarowego, będzie automatycznie wyznaczał wartość amplitudy a1T
fali dobiegającej do wrót wejściowych elementu badanego.

AKR 19
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Spotykane są dedykowane zewnętrzne moduły kalibracyjne,


które umożliwiają automatyczną kalibrację wszystkich torów
pomiarowych mikrofalowego skalarnego analizatora obwodów bez
wielokrotnego przełączania wrót pomiarowych.
Po zakończeniu procesu kalibracji przystępuje się do pomiaru
parametrów elementu badanego podłączając go do analizatora
skalarnego w sposób przedstawiony na rysunku 5.

AKR 20
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania
wartości D1 B
Ib1I 2 1
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
Badany
współczynnika odbicia dwuwrotnik
SK1 2
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 5. Sposób podłączenia badanego dwuwrotnika mikrofalowego do


skalarnego analizatora obwodów

AKR 21
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania
wartości D1 B
Ib1I 2 1
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
Badany
współczynnika odbicia dwuwrotnik
SK1 2
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Parametry obwodu dla danej częstotliwości wyznaczane są automatycznie w


oparciu o bieżące wartości mocy b12 i b22 oraz przy uwzględnieniu wcześniej
zapamiętanych wartości a1G i a1T2, zgodnie z zależnościami (1) i (2).

AKR 22
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

- moduł współczynnika odbicia Sii:


√|𝑏1 |2 |𝑏1 |
|𝑆𝑖𝑖 | = =| (1)
|𝑎1𝐺 | 𝑎1𝐺 |

- moduł transmitancji Ski:


|𝑏2 |2 |𝑏 |
|𝑆𝑘𝑖 | = √| |2 = |𝑎 2 | (2)
𝑎1𝑇 1𝑇

gdzie:
- i – numer wrót elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych
numer 1 (A) skalarnego analizatora obwodów,
- k – numer wrót elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych
numer 2 (B) skalarnego analizatora obwodów.

AKR 23
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Wyniki pomiarów są zobrazowywane na ekranie analizatora oraz


mogą być składowane na dysku wewnętrznym, w trwałej pamięci
zewnętrznej lub mogą być przesyłane do przyrządów
współpracujących.

Na rysunku 5 pokazano konfigurację stanowiska pomiarowego,


gdy elementem badanym jest dwuwrotnik mikrofalowy.
Natomiast warianty pomiaru jednowrotnika oraz wielowrotnika
o liczbie wrót większej od 2 przedstawiono na rysunkach,
odpowiednio, 6 i 7.

AKR 24
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2 B
Układ
obliczania Z0
wartości D1
Ib1I2
mierzonych
parametrów Kanał pomiaru modułu
Badany
współczynnika odbicia jednowrotnik
SK1 1
1 A
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 6. Sposób podłączenia badanego jednowrotnika mikrofalowego do


skalarnego analizatora obwodów

AKR 25
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kanał pomiaru
modułu transmitancji D2 2
Ib2I2
Układ
obliczania Z0 Z0
wartości D1 B
Ib1I 2 1 2 3 Z0
mierzonych 4
parametrów Kanał pomiaru modułu
Badany Z0
współczynnika odbicia wielowrotnik 5
SK1 7 6
1 A
Generator
Z0
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 7. Podłączenie badanego siedmiowrotnika mikrofalowego do skalarnego


analizatora obwodów (przykład pomiaru modułu S66 i S26)

AKR 26
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

W trakcie pomiaru parametrów wielowrotników należy


pamiętać, aby do wrót elementu badanego oraz innych wrót
stanowiska pomiarowego, które nie są wykorzystywane na danym
etapie pomiarów, dołączać obciążenia dopasowane oznaczane
symbolem Z0, jak to pokazano na rysunkach 2, 3, 6, 7.

Spotykane są skalarne analizatory obwodów mikrofalowych


zawierające kilka kanałów pomiaru modułu współczynnika odbicia
i modułu transmitancji. Takie przyrządy są wyposażone w więcej
niż dwa wrota pomiarowe i pozwalają na dokonywanie
jednoczesnego pomiaru wielu modułów wyrazów macierzy
rozproszenia S wielowrotników mikrofalowych w jednym cyklu
pomiarowym t.j. bez przełączania elementu badanego.

AKR 27
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Struktura i zasada działania wektorowego analizatora


obwodów
Wektorowe analizatory obwodów (ang. Vector Network Analyzer, VNA)
dokonują pomiarów pełnych wyrazów macierzy rozproszenia S układów
mikrofalowych, to znaczy wartości zespolonych tych wyrazów. Wyniki
pomiarów współczynników odbicia i transmitancji układów mikrofalowych
dokonywanych przy użyciu VNA mogą być otrzymywane w postaci:
- części rzeczywistej i urojonej,
- modułu i fazy (argumentu).

Zależnie od zainstalowanego oprogramowania wyniki pomiarów


zobrazowywane na panelu wizualizacji VNA mogą być przedstawiane na
przykład w postaci wykresu w funkcji częstotliwości we współrzędnych
prostokątnych, biegunowych lub na tle wykresu Smith’a, również w
zadanym pasmie częstotliwości.

AKR 28
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 8. Schemat uproszczony wektorowego analizatora obwodów

AKR 29
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Źródłem sygnału testującego jest generator mikrofalowy. Generator


mikrofalowy jest przyrządem wysokostabilnym zarówno pod względem mocy
jak i częstotliwości. Ponadto może on pracować ze stałą częstotliwością, jak i
może być przestrajany w zadanym pasmie i z zadanym krokiem zmian.

AKR 30
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Wrota pomiarowe wektorowego analizatora obwodów są wyprowadzone na


zewnątrz obudowy przyrządu. Na rysunku 1 oznaczono je numerami 1 i 2.
Często wygodniej jest element badany podłączać przy użyciu mikrofalowych
kabli połączeniowych (jak w przypadku analizatora skalarnego). W takim
przypadku wrota pomiarowe przyjmują oznaczenia, odpowiednio, A i B.

AKR 31
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Kanał pomiaru współczynnika odbicia posiada strukturę reflektometru z


szeregowym (kaskadowym) włączeniem dwóch sprzęgaczy kierunkowych. Na
rysunku 8 są to sprzęgacze SK1 i SK2. Poprzez wrota bezpośrednie obydwu
sprzęgaczy sygnał z generatora mikrofalowego jest doprowadzany do wrót
pomiarowych numer 1 analizatora.

AKR 32
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Sygnał doprowadzony do tych wrót, z punktu widzenia współczynnika


odbicia jest sygnałem padającym na wrota mikrofalowego elementu badanego,
natomiast ten sam sygnał z punktu widzenia transmitancji elementu badanego
jest sygnałem dobiegającym (wejściowym) do wrót wejściowych elementu
badanego.

AKR 33
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Poprzez wrota sprzężone (tor w postaci łuku zakończonego grotem


wskazującym kierunek propagacji sygnału mikrofalowego) sprzęgacza
kierunkowego SK1 część sygnału z generatora mikrofalowego jest
doprowadzana do wrót wejściowych dzielnika mocy DM2, a z jednych z jego
wrót wyjściowych (wrota lewe na rysunku 1) do detektora D3.
AKR 34
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Napięcie wyjściowe detektora D3, oznaczone na rysunku 1 jako IaI2, jest


proporcjonalne do mocy sygnału testującego, a więc, jak powiedziano powyżej,
z punktu widzenia współczynnika odbicia, jest proporcjonalne do mocy sygnału
padającego na wrota mikrofalowego elementu badanego, natomiast z punktu
widzenia transmitancji elementu badanego jest proporcjonalne do mocy sygnału
dobiegającego (wejściowego) do wrót wejściowych elementu badanego.
AKR 35
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Takie rozwiązanie pozwala na bieżące monitorowanie poziomu


mocy sygnału testującego, a więc mogą być zmniejszone
wymagania na stabilność mocy generatora mikrofalowego
zamontowanego wewnątrz wektorowego analizatora obwodów.
AKR 36
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
2
IaI
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Z wrót sprzężonych (tor w postaci łuku zakończonego grotem wskazującym


kierunek propagacji sygnału mikrofalowego) sprzęgacza kierunkowego SK2
część sygnału odbitego od wrót elementu badanego podłączonych do wrót
pomiarowych numer 1 jest doprowadzana do wejścia dzielnika mocy DM1.

AKR 37
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Z jednych z wrót wyjściowych DM1 (wrota prawe na rysunku 1) sygnał jest


doprowadzany do detektora D1. Napięcie wyjściowe detektora D1, oznaczone
na rysunku 1 jako Ib1I2, jest proporcjonalne do mocy sygnału odbitego od wrót
elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych numer 1
wektorowego analizatora obwodów.
AKR 38
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Sygnał mikrofalowy, który dobiega do wrót pomiarowych numer 2


analizatora obwodów jest doprowadzany do wrót wejściowych dzielnika mocy
DM4. Z jednych z jego wrót wyjściowych (wrota górne na rysunku 1) sygnał
mikrofalowy jest doprowadzany do detektora D2.

AKR 39
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Napięcie wyjściowe detektora D2, oznaczone na rysunku 1 jako Ib2I2, jest


proporcjonalne do mocy sygnału dobiegającego z zewnątrz do wrót
pomiarowych numer 2 analizatora. Ten sygnał jest sygnałem wyjściowym
(podczas pomiarów pochodzi z wrót wyjściowych) elementu badanego, jeżeli
liczba wrót elementu badanego jest większa niż 1.
AKR 40
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Z jednych z wrót wyjściowych dzielnika mocy DM2 (wrota prawe na rysunku


1) sygnał mikrofalowy jest doprowadzany do wrót wejściowych dzielnika mocy
DM3. Z wrót wyjściowych tego dzielnika mocy sygnały mikrofalowe są
doprowadzane do wrót Ref jako sygnał referencyjny układu pomiaru różnicy
faz T oraz układu pomiaru różnicy faz G, odpowiednio, kanału pomiaru
transmitancji oraz kanału pomiaru współczynnika odbicia.

AKR 41
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Do wejść sygnałowych (Syg) układu pomiaru różnicy faz T oraz układu


pomiaru różnicy faz G sygnały są doprowadzane z wrót wyjściowych,
odpowiednio, dzielnika mocy DM4 (wrota dolne na rysunku 1) w kanale
pomiaru transmitancji oraz dzielnika mocy DM1 (wrota lewe na rysunku 1) w
kanale pomiaru współczynnika odbicia.
AKR 42
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
2
IaI
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Na wyjściach układów pomiaru różnicy faz uzyskuje się napięcia (lub


informacje w postaci cyfrowej) 1 i 2 proporcjonalne do różnicy faz sygnałów
mikrofalowych podanych do wejść Ref i Syg.

AKR 43
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Ponieważ sygnały referencyjne podane do wejść Ref pochodzą z tego


samego toru sygnału testującego, który jest sygnałem padającym przy pomiarze
współczynnika odbicia oraz sygnałem wejściowym (dobiegającym) przy
pomiarze transmitancji, więc wyznaczone różnice faz 1 i 2 są argumentami
(fazami), odpowiednio, współczynnika odbicia elementu badanego i
transmitancji elementu badanego, który został dołączony do wrót
pomiarowych.
AKR 44
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

W wektorowych analizatorach obwodów mikrofalowych, w


miejsce detektorów D1, D2, D3 mogą być stosowane
specjalizowane mikrofalowe mierniki mocy.
Na rysunku 8 i na rysunkach dalszych, dla większej czytelności,
nie umieszczono elementów dodatkowych takich jak na przykład
izolatory ferrytowe, układy dopasowujące oraz wzmacniacze
kondycjonujące i wzmacniacze separujące, których zadaniem jest
kształtowanie wymaganych parametrów poszczególnych torów
pomiarowych.

AKR 45
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
2
IaI
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Praca wektorowego analizatora obwodów jest kontrolowana poprzez


komputer sterujący. Komputer ten ustawia między innymi poziom mocy
sygnału testującego oraz ustawia częstotliwość tego sygnału lub dokonuje
zmian tej częstotliwości w zadanym zakresie.

AKR 46
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Układ obliczania wartości mierzonych parametrów również jest


sterowany przez komputer sterujący. W układzie tym są zapisywane dane
skalowania umieszczane przez producenta oraz dane kalibracyjne uzyskiwane
na etapie przygotowania do pracy poszczególnych torów pomiarowych.

AKR 47
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Wyniki kalibracji oraz pomiarów mogą być zapisywane w pamięciach


trwałych (dysk HDD, pendrive), a także mogą być zobrazowane na ekranie
panela wizualizacji.

AKR 48
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Element badany podłącza się do wrót 1 i 2 skalarnego analizatora obwodów.


Podłączać go można bezpośrednio do złącz wrót 1 i 2 wyprowadzonych na
obudowę przyrządu lub poprzez specjalizowane mikrofalowe kable
połączeniowe wysokiej jakości. Końcowe wrota tych kabli noszą oznaczenia,
odpowiednio, A i B (Rys. 1).

AKR 49
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Ogólne zasady prowadzenia pomiarów za pomocą wektorowego


analizatora obwodów
D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Współczynnik odbicia mierzony jest w oparciu o sygnał odbiegający (odbity)


od wrót elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych numer 1 (A).
AKR 50
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Transmitancja wyznaczana jest na podstawie sygnału wyjściowego


(odbiegającego) z wrót wyjściowych elementu badanego podłączonych do wrót
pomiarowych numer 2 (B).

AKR 51
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

We współczesnych wektorowych analizatorach obwodów wrota 1 i 2


mogą być przełączane wewnątrz przyrządów przy użyciu sterowanych
przełączników. Dzięki temu wszystkie cztery wyrazy macierzy
rozproszenia S dwuwrotnika, to jest S11, S21, S12, S22 można zmierzyć i
zrejestrować przy jednokrotnym podłączeniu badanego elementu do
zewnętrznych wrót pomiarowych analizatora obwodów.

AKR 52
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Metodyka prowadzenia pomiarów za pomocą wektorowego


analizatora obwodów

Przed pomiarami należy dokonywać kalibracji wektorowego


analizatora obwodów w celu uwzględnienia indywidualnych
wartości parametrów elementów składowych analizatora i ich
zmian w czasie (na przykład efekty starzenia) oraz w celu
uwzględnia aktualnych parametrów mikrofalowych kabli
połączeniowych. Kalibracji poddaje się zarówno kanał pomiaru
współczynnika odbicia (moduł i faza) jak i kanał pomiaru
transmitancji (moduł i faza).

AKR 53
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Kalibracja poszczególnych modeli wektorowych analizatorów


obwodów, podobnie jak i innych przyrządów pomiarowych, może
przebiegać według różnych procedur. Niemniej, w każdym
przypadku celem kalibracji jest pozyskanie i zapamiętanie
aktualnych wartości parametrów poszczególnych torów
pomiarowych analizatora obwodów w celu uwzględnienia ich w
finalnych algorytmach estymacji wartości parametrów elementu
badanego.

AKR 54
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Przykładowy przebieg procesu kalibracji wektorowego analizatora


obwodów.

Etap 1:
Wprowadzenie do komputera sterującego informacji o:
- dolnej i górnej częstotliwości pasma pomiaru,
- kroku zmian częstotliwości w trakcie przemiatania,
- poziomie mocy sygnału, jakim ma być testowany badany układ
mikrofalowy.
Dobór poziomu mocy sygnału testującego jest bardzo istotny.
Powinien być taki, aby nie zniszczyć elementu badanego, a także,
aby nie przekraczać granicznych (minimum i maksimum) wartości
mocy wymaganych dla prawidłowej pracy badanego elementu.

AKR 55
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Etap 2:
Kalibracja toru pomiaru współczynnika odbicia.
W tym celu, do wrót pomiarowych B dołączenie obciążenia dopasowanego Z0,
a do wrót pomiarowych A dołączenie zwarcia.
D2

Układ 2
DM4
pomiaru
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania
Ia1GZI2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika Z0
parametrów  1GZ odbicia
DM3 zwarcie

RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 9. Kalibracja kanału pomiaru współczynnika odbicia z użyciem zwarcia

AKR 56
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Układ 2
DM4
pomiaru
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania
Ia1GZI2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika Z0
parametrów  1GZ odbicia
DM3 zwarcie

RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Poziom (moc) a1GZ2 oraz faza (różnica faz) 1GZ sygnału, który odbił
się od zwarcia, dla każdej dyskretnej wartości częstotliwości zapisywany
jest w pamięci układu obliczania wartości mierzonych parametrów.
AKR 57
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Układ 2
DM4
pomiaru
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania
Ia1GZI2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika Z0
parametrów  1GZ odbicia
DM3 zwarcie

RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Na podstawie wartości a1GZ2 układ obliczania wartości mierzonych


parametrów, podczas zasadniczego procesu pomiarowego, będzie
automatycznie wyznaczał wartość amplitudy a1GZ fali dobiegającej do wrót
wejściowych elementu badanego.
Odłączenie obciążenia dopasowanego Z0 od wrót pomiarowych B oraz
odłączenie zwarcia od wrót pomiarowych A.

AKR 58
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Etap 3:
Kalibracja toru pomiaru transmitancji. Połączenie ze sobą wrót pomiarowych
A i B (zakończenia mikrofalowych kabli połączeniowych).
D2

Ia2TI2
Układ 2
DM4
pomiaru
 2T
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
D1
wartości Kanał pomiaru
mierzonych współczynnika
parametrów odbicia B
DM3 A

RefUkład
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 10. Kalibracja kanału pomiaru transmitancji

AKR 59
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ia2TI2
Układ 2
DM4
pomiaru
 2T
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
D1
wartości Kanał pomiaru
mierzonych współczynnika
parametrów odbicia B
DM3 A

RefUkład
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Uzyskane w ten sposób poziomy (moce) sygnału a2T2 oraz fazy 2T dla
każdej dyskretnej wartości częstotliwości zostają zapisywane w pamięci układu
obliczania wartości mierzonych parametrów.

AKR 60
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ia2TI2
Układ 2
DM4
pomiaru
 2T
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
D1
wartości Kanał pomiaru
mierzonych współczynnika
parametrów odbicia B
DM3 A

RefUkład
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Na podstawie wartości a2T2 układ obliczania wartości mierzonych


parametrów, podczas zasadniczego procesu pomiarowego, będzie
automatycznie wyznaczał wartość amplitudy a2T fali dobiegającej do wrót
wejściowych elementu badanego.
AKR 61
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Spotykane są dedykowane zewnętrzne moduły kalibracyjne,


które umożliwiają automatyczną kalibrację wszystkich torów
pomiarowych wektorowego analizatora obwodów mikrofalowych
bez wielokrotnego przełączania wrót pomiarowych.
Po zakończeniu procesu kalibracji przystępuje się do pomiaru
parametrów elementu badanego podłączając go do analizatora
wektorowego w sposób przedstawiony na rysunku 11.

AKR 62
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika 1
parametrów 1 odbicia Badany
DM3 dwuwrotnik
IaI2 2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 11. Badanie dwuwrotnika za pomocą wektorowego analizatora obwodów

AKR 63
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Parametry badanego obwodu mikrofalowego dla danej częstotliwości


wyznaczane są automatycznie w oparciu o bieżące wartości mocy b12 i b22,
wartości faz 1 i 2 oraz przy uwzględnieniu wcześniej zapamiętanych par
wartości: a1GZ2 i 1GZ, a2T2 i 2T, zgodnie z zależnościami (3) i (4).

- współczynnik odbicia Sii:


|𝑏1 |2 |𝑏1 |
𝑆𝑖𝑖 = √| ⋅ 𝑒 𝑗⋅(𝛷1 −𝛷1𝐺𝑍 ) = |𝑎 ⋅ 𝑒 𝑗⋅(𝛷1 −𝛷1𝐺𝑍 )
(3)
𝑎1𝐺𝑍 |2 1𝐺𝑍 |
- transmitancja Ski:
|𝑏2 |2 |𝑏 |
𝑆𝑘𝑖 = √| |2 ⋅ 𝑒 𝑗⋅(𝛷2 −𝛷2𝑇 ) = |𝑎 2 | ⋅ 𝑒 𝑗⋅(𝛷2 −𝛷2𝑇 ) (4)
𝑎2𝑇 2𝑇
gdzie:
- i – numer wrót elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych
numer 1 (A) wektorowego analizatora obwodów,
- k – numer wrót elementu badanego podłączonych do wrót pomiarowych
numer 2 (B) wektorowego analizatora obwodów.

AKR 64
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Jak pokazano, na bieżąco dostarczana jest wartość IaI2 proporcjonalna do


mocy sygnału testującego, a także wartość Ib1I2 proporcjonalna do mocy
sygnału odbitego oraz wartość Ib2I2 proporcjonalna do mocy sygnału
wyjściowego z elementu badanego.

AKR 65
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Ref T Syg Kanał pomiaru
Układ transmitancji
obliczania
Ib1I2 D1
wartości

mikrofalowe kable
Kanał pomiaru B
mierzonych

połączeniowe
współczynnika
parametrów 1 odbicia wrota
DM3 pomiarowe
IaI2
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

To pozwala na przybliżony, szybki pomiar modułu współczynnika odbicia i


modułu transmitancji w oparciu o dane skalujące zapisane przez producenta
analizatora, bez konieczności kalibracji analizatora przez użytkownika. W tym
celu algorytm estymacji parametrów elementu badanego będzie pracował przy
użyciu zależności (5) i (6).

AKR 66
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

- moduł współczynnika odbicia Sii:


|𝑏1 |2 |𝑏1 |
|𝑆𝑖𝑖 | = √ | |2 = (5)
𝑎 |𝑎|
- moduł transmitancji Ski:
|𝑏2 |2 |𝑏2 |
|𝑆𝑘𝑖 | = √ | |2 = (6)
𝑎 |𝑎|
gdzie:
- i – numer wrót elementu badanego podłączonych do wrót
pomiarowych numer 1 (A) wektorowego analizatora obwodów,
- k – numer wrót elementu badanego podłączonych do wrót
pomiarowych numer 2 (B) wektorowego analizatora obwodów.

AKR 67
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

Wyniki pomiarów są zobrazowywane na ekranie analizatora oraz


mogą być składowane na dysku wewnętrznym, w trwałej pamięci
zewnętrznej lub mogą być przesyłane do przyrządów
współpracujących.

Na rysunku 11 pokazano konfigurację stanowiska pomiarowego,


gdy elementem badanym jest dwuwrotnik mikrofalowy. Warianty
pomiaru jednowrotnika oraz wielowrotnika o liczbie wrót większej
od 2 przedstawiono na rysunkach, odpowiednio, 12 i 13.

AKR 68
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji B
obliczania
Ib1I2 D1
wartości Kanał pomiaru Z0
mierzonych współczynnika
parametrów 1 odbicia Badany
DM3
jednowrotnik
IaI2
1
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 12. Badanie jednowrotnika za pomocą wektorowego analizatora


obwodów

AKR 69
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania Z0 Z0
Ib1I2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika 1 2 3 Z0
4
parametrów 1 odbicia Badany Z0
DM3 wielowrotnik 5
IaI2 7 6
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru Z0
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Rys. 13. Badanie siedmiowrotnika za pomocą wektorowego analizatora


obwodów (przykład pomiaru wyrazu S66 oraz S26)

AKR 70
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2

Ib2I2
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania Z0 Z0
Ib1I2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika 1 2 3 Z0
4
parametrów 1 odbicia Badany Z0
DM3 wielowrotnik 5
2
IaI 7 6
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru Z0
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

W trakcie pomiaru parametrów wielowrotników należy


pamiętać, aby do wrót elementu badanego oraz innych wrót
stanowiska pomiarowego, które nie są wykorzystywane na danym
etapie pomiarów, dołączać obciążenia dopasowane oznaczane
symbolem Z0, jak to pokazano na rysunkach 9, 12, 13.
AKR 71
Temat: BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA SKALARNEGO I ANIA WEKTOROWEGO
ANALIZATORA OBWODÓW
AKR MTTM

D2
2
Ib2I
Układ 2
DM4
pomiaru
2
różnicy faz
Kanał pomiaru
Układ Ref T Syg
transmitancji
obliczania Z0 Z0
Ib1I2 D1
wartości Kanał pomiaru B
mierzonych współczynnika 1 2 3 Z0
4
parametrów 1 odbicia Badany Z0
DM3 wielowrotnik 5
2
IaI 7 6
RefUkład A
Syg
D3 pomiaru Z0
DM2 różnicy faz DM1
G

SK1 SK2
1
Generator
mikrofalowy

Komputer Panel
sterujący wizualizacji

Spotykane są wektorowe analizatory obwodów mikrofalowych zawierające


kilka kanałów pomiaru współczynnika odbicia i transmitancji. Takie przyrządy są
wyposażone w więcej niż dwa wrota pomiarowe i pozwalają na dokonywanie
jednoczesnego pomiaru wielu wyrazów macierzy rozproszenia S
wielowrotników mikrofalowych w jednym cyklu pomiarowym (bez zewnętrznego
przełączania badanego elementu).
AKR 72

You might also like