・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・・

Rok 1830 w Europie

BELGIA
W latach 1795–1815 Belgia i Holandia były politycznie podporządkowane napoleońskiej
Francji, przy czym Holandia cieszyła się formalną niezależnością. W trakcie obrad kongresu
wiedeńskiego mocarstwa europejskie zadbały, aby nie trafiły one już więcej pod wpływy
Francji. Taki był główny cel powołania Zjednoczonego Królestwa Niderlandzkiego,
łączącego od 1815 r. Belgów i Holendrów. Miało się ono stać swoistą „północną barierą
antyfrancuską”.

Podczas gdy na terytorium belgijskim rozwinął się na szeroką skalę przemysł i ważną rolę
odgrywało też rolnictwo, prowincje holenderskie swoją gospodarkę opierały na koloniach,
handlu oraz żegludze. Holendrzy wyznawali protestantyzm i mówili po holendersku.
Belgowie, dzielący się na Walonów i Flamandów, w większości byli katolikami,
porozumiewali się zaś po francusku lub flamandzku.

W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabierał fakt, że belgijska większość mieszkańców

Niderlandów zarządzana była przez holenderską mniejszość i doświadczała pod tymi rządami
dyskryminacji w wielu obszarach. Naturalnym następstwem tak licznych różnic była
opozycyjna postawa Belgów, trwająca przez cały okres zjednoczenia.

▶ Rewolucyjny przełom nastąpił w dniu uroczystej rocznicy urodzin króla Wilhelma I. 25

sierpnia 1830 wystawiono w Brukseli przedstawienie operowe Niema z Portici Daniela
Aubera. Ze sceny widzowie mogli usłyszeć m.in. takie słowa: „Cóż oznacza dla niewolnika
niebezpieczeństwo, lepsza śmierć niż życie w łańcuchach. Precz z jarzmem, które nas
dławi…”. Dzieło to, o dużym ładunku emocjonalnym, dość nieoczekiwanie sprowokowało
rozruchy w mieście. Po zakończeniu przedstawienia na ulicach zawrzało.
▶ Jeszcze w czasie krwawych zajść, 4 października 1830 prowizoryczny rząd wolnych
Belgów proklamował niepodległość Belgii. Akt ten powtórzył w listopadzie bardziej
uroczyście zwołany Kongres Narodowy. W odwecie Wilhelm I nakazał zbombardować
Antwerpię, również ogarniętą rewolucją. Kolejnym krokiem króla było wezwanie do
międzynarodowej interwencji.
▶ W grudniu 1830 w Londynie mocarstwa europejskie z inicjatywy Brytyjczyków dopuściły
możliwość istnienia niepodległej Belgii. Władzę w Belgii, jako monarchii konstytucyjnej,
decyzją Kongresu Narodowego objął Leopold I. Mocarstwa europejskie, w szczególności
Wielka Brytania, ochoczo zaakceptowały tę kandydaturę.
▶ Wilhelm I, po utracie Belgii i dalszym ograniczeniu władzy przez Stany Generalne w 1840,
abdykował na rzecz syna, Wilhelma II.

FRANCJA
Rewolucja lipcowa we Francji wybuchła 27.07.1830, trwała 3 dni (3 dni chwały).
▶ Bezpośrednią przyczyną wybuchu rewolucji były wydane 25.07.1830 królewskie
ordonanse, król Karol X (z Wettynów) zawiesił wolność prasy, rozwiązał Izbę
Deputowanych, ograniczył prawo wyborcze (tylko dla najbogatszych). Wykorzystując
zainteresowanie opinii publicznej wydarzeniami w podbijanym przez Francję Algierze, Karol
podjął próbę wzmocnienia władzy królewskiej. W wydanych dekretach ograniczał między
innymi wolność prasy, rozwiązywał Izbę Deputowanych i zmieniał prawo wyborcze.
▶ Nowe regulacje, przedrukowane w prasie 26 lipca, wywołały gwałtowny opór. Jego
wyrazem była między innymi zredagowana tego dnia odezwa „Protest 44 dziennikarzy z 26
lipca”, która mimo restrykcji następnego dnia ukazała się w nielegalnie wydrukowanych
dziennikach, w tym „Le National”, „Le Temps” i „Le Globe”. Jednym z jej inicjatorów był
Louis Adolphe Thiers. Jednocześnie deputowani z rozwiązanego parlamentu rozważali
zorganizowanie manifestacji przeciwko ordonansom, uznali jednak, że jest ich zbyt niewielu.
▶ Próba przechwycenia nielegalnie drukowanej prasy doprowadziły do zamieszek. Zaczęły
się one najprawdopodobniej od starć z robotnikami w drukarniach, a następnie szybko
rozprzestrzeniły na cały Paryż. Jeszcze tego dnia w mieście stanęły barykady.
▶ Powstańcy już 28 lipca zajęli paryski ratusz, a 29 lipca stolica była przez nich całkowicie
opanowana. W czasie walk, prowadzonych głównie przez lud Paryża, coraz częściej
pojawiały się hasła przywrócenia we Francji republiki. Wkrótce inicjatywę przejęły jednak
środowiska liberalnej burżuazji, przeciwne takiemu rozwiązaniu, które przeforsowały
utrzymanie monarchii, a jako kandydata na króla wysunęły Ludwika Filipa Orleańskiego.
Został on koronowany 9 sierpnia 1830 roku.

+POWSTANIE LISTOPADOWE