Professional Documents
Culture Documents
Satahana 2022 01 03
Satahana 2022 01 03
ì|la
20
,d
22
21
l
ck
3
˙
-
u
ud
27
Ω
r®;
fj
re' 20$-
YS% ,xld uy nexl=j
ikaksfõok fomdr®;fïka;=j
fj,ska.agkan%%iS,h
l%%hsiaÜpr®É
meisµsla uqyqo
n%%iS,fha
iudc" wd¾Ól f;dr;=re ì|la'''
N+ñ m%udKh
uqΩ m%udKh jr®. ls'ó' 8"515"770
f.dv ìï m%udKh jr®. ls'ó' 8"358"140
wNHka;r c,dY jr®. ls'ó' 157"630
ck.ykh ^2021 weia;fïka;=& 213"445"417
ck.yk jr®Ok fõ.h ^2021 weia;fïka;=& 0'65]
Wm;a wkqmd;h ^2022 weia;fïka;=&
13'96
^ck.ykh oyilg&
urK wkqmd;h ^2022 weia;fïka;=&
6'81
f,dalfha wgjeks úYd,;u wd¾Ólh jk ^ck.ykh oyilg&
n%iS,h fï jk úg 2015 iy 2016 § we;s jQ <ore urK wkqmd;h ^2021 weia;fïka;=&
18'37
b;sydi.; wjmd;hlska h:d ;;a;ajhg m;a ^icSù Wm;a oyilg&
fjñka isà' Wmf;a ° „ú; wfmalaIdj ^wjqre≥& ^2021 weia;fïka;=& 74'98
tlai;a ckmo fvd,r®
wd¾Ólh wjmd;hg n,md we;af;a mqoa.,sl o< foaYSh ksIamd†;h ^2019 weia;fïka;=&
ì,shk 1"877'9
iud.ï iy rdcH ks,OdÍka iïnkaO j isÿ uQQr®; o< foaYSh ksIamd†;fha jr®Ok fõ.h
ù we;s nyqúO ¥IK jxpdhs' thska f.dv tau 1'13]
^2019 weia;fïka;=&
i|yd tajdg iïnkaO iud.ïj,g tfrys j
tal mqoa., o< foaYSh ksIamd†;h ^2019 weia;fïka;=& tlai;a ckmo fvd,r® 6"796'84
iïndOl mkjd jHdmdßl wjia:d iSud lrñka"
meje;s wdjD; fjf<|fmd<g úfoaYSh iud. o< foaYSh ksIamd†;fha wdxYsl ixhq;sh ^2017 weia;fïka;=&
ïj,g msúiSug wjia:dj ,nd ÿkafka h' lDIslr®uh 6'6]
lr®udka; 20'7]
wkqm%dma;sl mßmd,kh rdcH uQ,H flfrys fiajd 72'7]
úYajikSh;ajh m%;sIaGdmkh lsÍu i|yd uQ,H Y%u n,ldh ^2017 weia;fïka;=& ñ,shk 86"621
yd jHqyd;aul m%;sixialrK ud,djla fï jk fiajd úhqla;sh ^2019 weia;fïka;=& 11'93]
úg l%shdjg kxjd we;' uyck úhoï iSud lsÍu
l=gqïN wdodhfï .sks ix.=Klh ^2018 weia;fïka;=& 53'9
i|yd 2016 foieïn¾ udifha § fldka.%ih
kS;s iïmdokh lf<a h' rcfha wdodhu jeä whjeh w;s˙la;h ^+& fyda ys`.h ^-& ^2017 weia;fïka;=& -1'1]
lsÍu i|yd f;,a yd iajNdúl .Eia fjkafoais o< foaYSh ksIamd†;fha m%;sY;hla f,i
jeks há;, myiqlï jHdmD;s o by< kexù h' WoaOuk wkqmd;h ^2019 weia;fïka;=& 3'7]
fhdað; wfkl=;a wd¾Ól m%;sixialrKj,ska wdkhk ^2020 weia;fïka;=& tlai;a ckmo fvd,r® ì,shk 227'44
úfoaY wdfhdack i|yd we;s ndOl o wju lf<a ms˙my≥ l< Lksc f;,a" jdyk
h' Y%u n,ldh iy ld¾ñl wxYh Yla;su;a wdkhk NdKav fldgia" fndrf;,a" taldnoaO m˙m:"
lsÍu i|yd .;a m%;sm;a;sj,ska fiajd kshqla;sh m<sfndaOkdYl
by< kxjd we;'n wmkhk ^2020 weia;fïka;=& tlai;a ckmo fvd,r® ì,shk 239'18
—igyk˜ iÕrdfjys m<jk woyia tA tA f,aLlhka f.a woyia ñi Y%S ,xld uy nexl=fõ woyia fkdúh yels h'
Y%S ,xld uy nexl=j kug ,shk ,o wOHCI
msgm;l ñ, ( re' 20 ' 00
uqo,a weKjqï$fplam;a fuys i|yka jd¾Isl odhl;ajh ( re' 320 ' 00 ikaksfõok fomd¾;fïka;=j
,smskhg tùfuka —igyk˜ ;emEf,ka ^;eme,a .dia;= o we;=<;aj& Y%S ,xld uy nexl=j
f.kajd .; yels h' ;e' fm' 590" fld<U
41 fjΩu 1-3 l,dmh 2022 ck' - ud¾' ISSN 1391-3697 fjí wvúh( www.cbsl.gov.lk
f,dj mqrd jHjydr
uqo,a Ndú; lsÍfï kj
m%jK;d( w;:H uqo,a
fhdydka iur;=x.
fcHaIaG iyldr f,alï
f,alï fomd¾;fïka;=j
fuu ,smsh u.ska f,dj mqrd jHjydr uqo,a Ndú; lsÍfï kj m%jK;d ms<sn| j idlÉPd flfrk w;r
f,dalfha jHjydr uqo,a Ndú;h iïnkaOfhka we;s wjfndaOh ms<sn| úuid n,hs' 20 jk ishji w.
Nd.fha mgka werfUkakd jQ" f;jk ld¾ñl úma,jh f,i o ye¢kafjk äðg,a úma,jh uOHfha"
;dlaIKfha kùk;u j¾Okhka iuÕ jHjydr uqo,a ms<sn| ksrka;rfhka fjkia fjñka mj;sk
wjfndaOh iïnkaOfhka we;s jQ úuis,su;a nj mÍlaIdjg ,la flfrñka mj;shs' cd;Hka;r j ms<s.;a
ÿ,N jHjydr uqo,a iy w;:H jHjydr uqo,aj, úldYh iïnkaO j hï oekqula ,nd §ug fuu ,smsfhka
woyia flf¾' uE; b;sydifha nyq;rhlf.a wjOdkh fhduq ù we;s ;¾lhka oaú;ajh jk ÿ,N jHjydr
uqo,a i|yd mj;sk b,a¨u by< hñka mj;shs hkakg tÈß j ÿ,N jHjydr uqo,a i|yd mj;sk b,a¨u
my< hñka mj;shs ms<sn| j fuu ,smsfha wjidk fldgfia § idlÉPdjg ,la flfrkq we;'
iSñ; ùug fya;= úh' fuu l%uh hgf;a rglg uqo, úh' t u.ska tlai;a ckmo fvd,rfha
fjf<| ysÕhla we;akï th uqo,a f;d.h wvq ùug ckm%sh;ajh fõ.fhka by< kexjqKq w;r" t;eka
fya;= jkq we;s w;r" rglg fjf<| w;sßla;hla mgka wo olajd u tlai;a ckmo fvd,rh jvd;a
we;akï th uqo,a f;d.fha by< hEug fya;= m%sh;ajhla olajk cd;Hka;r ixÑ; jHjydr uqo,
jkq we;' uqo,a f;d. wvq ùu fya;=fjka t rfÜ f,i Ndú; flfrñka mj;shs'
mdßfNda.slhka i|yd mj;sk iïm;a jvd wvq ùu
ksid wd¾Ól lghq;= lmamdÿ jkq we;' t neúka" fndfyda rgj,a úiska jeä jYfhka
tlai;a ckmo fvd,rj,ska ;u cd;Hka;r
miq ld,Sk j" iEu rgl u jHjydr uqo,aj, w.h ixÑ; f;d. mj;ajd f.k hhs' cd;Hka;r uQ,H
rka fyda ߧ ixÑ; u; r|d fkd isg" tlsfkld wruqo, úiska m%ldYhg m;a lrk ,o ks, úfoaY
iuÕ yqjudre lsÍug mQ¾j jYfhka ks.ukh úksuh ixÑ; ixhq;sfha ^Composition of Foreign
flfrk ia:djr yqjudre wkqmd;sl l%uhlg r;%ka Exchange Reserves - COFER& o;a; .nvdfõ
m%ñ;sh mßj¾;kh flß‚' flfia fj;;a 1971 jk jHjydr uqo,a ixhq;shg wkqj" my; 1 rEmfhka
úg r;%ka m%ñ;sh iïmQ¾Kfhka u w;a yeÍug isÿ oelafjk mßÈ" 2019 ys m<uqjk ld¾;=j wjidkfha
jQfha weußld tlai;a ckmofha tjlg ckdêm;s § tlai;a ckmo fvd,¾j,ska mj;ajd f.k hk
j isá ßpâ kslaika úiska tlai;a ckmo fvd,rh cd;Hka;r ixÑ; m%udKh uq,a ixÑ;j,ska ishhg
r;%ka fyda wfkl=;a ixÑ; j;alïj,g mßj¾;kh 62la muK fõ' ^cd;Hka;r uQQ,H wruqo,, 2019&'
lsÍfï yelshdj w;a yer oeóug iy lsishï rgl tlai;a ckmo fvd,rhg fmr Ndú; l< ixÑ;
we;s tlai;a ckmo fvd,¾ r;arkaj,g yqjudre
jHjydr uqo, jir 105la olajd" t kï" 1815 isg
lsÍug fkd yels nj ksfõokh lsÍfuka miqjhs'
1920 olajd wKil me;srE ì%;dkH iag¾,ska mjqu
r;%kaj,g mßj¾;kh lsÍfï yelshdj wfydais
jQ අතර,
w;r" tu
එම ia g¾,ska mjq ug fmr
ෙපර mej;sfha jir
lsÍfuka miqඅණසක
fndfydaපැQë
rgj,a «තාන.
cd;Hka;hට7:%
r fjf<|dïපÜම \ hට7:% පÜමට
lghq;= i|ydපැවQෙN
Tjqkaf.aවසර 95ක කාලයc, එ න4, 1720 Zට 1815ld,hla
දcවා පැවQ Eංශ1720
»ැ%c
95l " t kï" isය.
g 1815 olajd mej;s
iajlS h jHjydr uqo,a Ndú;
m%xY *%ekala h'
l< w;r tlai;a ckmo fvd,rh w;rueÈ jHjydr
1 #පය: 'ල )ෙ+ශ )'මය සං0ත සං23ය (1965 – 2018)
Currency
1 rEmh( ks, úfoaY úks Composition
uh ixÑ; ixhq;sh of Official
^1965 Foreign Exchange Reserves
- 2018&
(1965–2018)
Other
fjk;aCurrencies
jHjydr uqo,a Dutch
vÉ .s,Guilder
avr® Swiss
iaúia Franc
µ%%Ekala Australian Dollar
´iafÜ%%,shdkq fvd,r®
Canadian Dollar
lefkaähdkq fvd,r® Chinese
Ök frkñkaRenminbi
î French
m%%xY µ%%EFranc
kala Pound
iagr®,sxSterling
mjqï
Japanese
cmka fhkaYen Deutsche
fvdhs Mark
Ia udr® la Euro
hqfrda(until
^1999-1999
ECU -f;la
ECU)& US
tlaDollar
i;a ckmo fvd,r®
uQSource:
Q,dY%%h( www.data.imf.org
*දෙල> කා@යය;
jHjydr uqof,a úoHq;a yqjudre l%ufha biau;= m%;spdrfhka my; 2 rEmfha fmkajd § we;s mßÈ"
ùu hqfrdamSh ix.ufha rgj,a 19ka 15la ;=< 45]lg jvd
wvq ck;djla oDV uqo,aj,ska .kqfokq isÿ lsÍug
wdrïNfha § yqjudre udOHhla f,i wd{ma;s m%sh;ajhla olajk nj fmkakqï lrhs' fjk;a
uqo,a wNsfhda.hg ,la jQfha úoHq;a yqjudre l%uh wdldrhlska mjikafka kï" 55]lg jeä ck;djla
y÷kajd §u;a iuÕhs' 1980 oYlfha laI‚l f.ùï oDV uqo,aj,g jvd fjk;a l%uj,ska f.ùï isÿ
isÿ l< yels úoHq;a f.ùï cd, u.ska uQ,H j;alï lsÍug m%sh;ajhla olaj;s' fï wdldrfha oDV uqo,a
fyda fjf<| NdKav i|yd mß.Klh yryd isÿ Ndú; lsÍfï mqreÿj, fjkiaùï íf,dlafÉka
lrk .kqfokq fjkqfjka tla .sKqulska ;j;a ;dlaIKfha ixj¾Okh;a iuÕ b;d fõ.j;a ù
.sKqulg uqo,a yqjudre lsÍfuka .kqfokq lsÍfï we;'
msßjeh t kï" .; jk ld,h iy fhdod .kakd
íf,dlafÉka ;dlaIKh hkq l=ula o@
iïm;a m%udKh wju lsÍug yels úh ^fgdìka
1985&' fl fia fj;;a" by< hk wd¾Ól lghq;= mq¿,a w¾:hlska ú.%y lrk úg íf,dlafÉka
iy ;dlaI‚l kj fidhd .ekSïj, ixj¾Okh ;dlaIKh hkq ieu úg u wdh;k .Kkdjla
iuÕ oDV uqo,a ;ju;a m%.;shla w;a lr .ksñka Tiafia iïnkaO lr we;s o;a; .nvd cd,hla
isáhs' tfy;a" 21 jk ishjfia wdrïNfha isg ;:H jk w;r tu cd,h ;=< we;s o;a;j,g tla
.kqfokq i|yd äðg,a jHjydr uqo,a Ndú; lsÍu ysñlrefjl= fyda md,lhl= fkdue;' fuu cd,h
biau;= ùu;a iuÕ wd{ma;s jHjydr uqo,a t kï" jHdma; f,cr ;dlaIKhla ^Distributed Ledger
jHjydr uqo,a fkdaÜgq iy ldis wNsfhda.hg ,la Technology - DLT& fhdod .kS' ta wkqj" ´kE
úh' 2017 § hqfrdamSh uy nexl=j úiska isÿ lrk u whl=g o;a; .nvdj,g o;a; tla l< yels
,o iólaIKfha § tla .eg¨jla i|yd ,nd ÿka kuq;a" cd,fhys iyNd.Slrejka ish¨ fokdf.a
u tlÕ;djlska f;dr j ft;sydisl o;a; l%u u.ska yqjudre l< yels" ;ekam;a l< yels
fjkia l< fkd yels h' t neúka" idïm%odhsl iy fjf<|dï l< yels" äðg,a l%uhg ksfhdackh
cd,hla Ndú; lrñka .kqfokq l%shd;aul lsÍfï lrk w.hla zw;:H uqo,aZ hkafkka woyia fõ
§ úYajikSh f;jk md¾Yajhla m;a lr .ekSula ^gcdks iy mõf,dajd" 2018 uehs 30&' fuh uqo,a
fuys § isÿ fkd fõ' íf,dlafÉka l%ufõoh u.ska úY=oaêlrKh fyda ;%ia;jd§kag uqo,a iemhSfï
Ndú; lrkq ,nk hdka;%Khg tÈß j idïm%odhsl wruqK i|yd uQ,H moaO;sh Ndú; lsÍu je<elaùu
ksIaldYK ksjila Ndú; lsÍfï l%ufõoh my; 3 iïnkaOfhka 2015$849 ^EU& úê ksfhda.hg kj
rEmfhka ksrEmKh lrhs' íf,dlafÉka l%ufõoh ixfYdaOkhla f,i 2018$843 ^EU& úê ksfhda.h
u.ska ksYaÑ; .‚;uh we,af.dß;uhla iys; jYfhka 2018'05'30 Èk hqfrdamSh md¾,sfïka;=j
o;a; jHqyhka Ndú; lrñka iïmdÈ; .kqfokq iy tu iNdj úiska fuh ksl=;a lrk ,§' fuu
ixfla;kh lsÍug ixfla;k fhÿï l%uf,aLkh kj úê ksfhda.h miajk m%;suqo,a úY=oaêlrKh
^Cryptography& kue;s hdka;%Khla Ndú; lrhs' je<elaùfï úê ksfhda.h ^AMLD5& f,i o
ye¢kafõ ^yQnka iy iak¾ia" cQ,s 2018&' wefußld
w;:H uqo,a hkq fudkjdo@
tlai;a ckmofha f*vr,a nÿ wruqKq i|yd"
uy nexl=jla fyda rdcH wêldÍ;ajhla úiska w;:H uqo,a foam< f,i i,lkq ,nhs' foam<
ksl=;a fkd lrk fyda iy;sl fkd lrk ,o" .kqfokq i|yd wod< jk idudkH nÿ uQ,O¾u
wksjd¾hfhka u ffk;sl j msysgqjk ,o jHjydr w;:H uqo,a Ndú; lrñka isÿ lrk .kqfokqj,g
පහත 3 ëපෙය% gëපණය පහතකරV. {ෙලාcෙJ%
3 ëපෙය% ìමෙñදය
gëපණය
wod< fõ ^wel= ම<%
ú" කරV.
ud¾;= gîáත
{ෙලාcෙJ%
2014&' ;j o" ìමෙñදය
w;:H uqo,aම<% gî
uqo,lg iïnka O fkd jk iy jHjydr uqof,a
ගíතමය ඇ3ෙගාxතමයc ගíතමය සéත දiත වèහය% භාAත කර^% ස4පාwත
fyda uqo,aj, ffk;sl ;;a;ajhla i;= fkd jk" ඇ3ෙගාxතමයc
hkq ixfla;k සéත fhÿïදiත වèහය%
l%uf,a භාAත
Lk hdka කර^%
;%Khls ka ස4ප
ගmෙදm සංෙcතනය BCමට සංෙcතන
ගmෙදm ෙයj4 ìමෙ3ඛනය
සංෙcතනය BCමට සංෙcතන (Cryptography)
ෙයj4 ìමෙ3ඛනය (Cryptogra
tfy;a iajNdúl fyda ffk;sl mqoa.,hka úiska ks¾udKh lrk ,o úúO äðg,a jHjydr uqo,a
නමැQ යා%óණයc භාAත කරV.නමැQ යා%óණයc භාAත කරV.
yqjudre udOHhla f,i ms<s.kq ,nk iy úoHq;a j¾.j, jvd úYd, Wml=,lhla fõ'
jHdma; o;a; .nvdjla iys; íf,dlafÉka" uQ,H wdh;k w;r f;jk md¾Yajhkaf.a wjYH;dj bj;a lrkafka fl fia o@
ksIaldYk wdh;kh
wm%ldYs; úoHq;a uqo,a ^Cryptocurrency& hkq iuyrl kï lsysmhls' tajd wm%ldYs; úoHq;a uqo,a
fudkjd o@ f,i ye¢kajQj o" fuf;la tajd lsisÿ iajdêm;Hhla
úiska j,x.= uqo,la f,i i,lkq fkd ,efí'
wm%ldYs; úoHq;a uqo,a hkq ixfla;k fhÿï
l%uf,aLk keue;s hdka;%Kfhka w;=re wdrlaIdj iaffjÍ;aj n,OdÍka úiska ksl=;a lrkq ,nk
i|yd Ndú; lrk äðg,a fyda w;:H jHjydr wd{ma;s uqo,aj,ska fndfyduhla Ndú; lrñka
uqo,ls' miq .sh oYlh ;=< § j¾Ok fõ.hla w;a fyda wka;¾cd,h Tiafia isÿ lrkq ,nk f.ùï
lr .;a zìÜfldhska - ^BTC&Z f,i ye¢kafjk u.ska wka;¾cd,fha mj;sk wm%ldYs; úoHq;a uqo,a
wm%ldYs; úoHq;a uqo,a" if;daIs kldfudfgda yqjudre uOHia:dk ;=< fuu wm%ldYs; úoHq;a uqo,a
kï wdrEV kduh hgf;a ;ks mqoa.,hl= fyda wêl jYfhka .kqfokq isÿ lrhs' tu wm%ldYs;
lKavdhula úiska 2009 § y÷kajd fok ,È' úoHq;a uqo,aj, fjf<|fmd< m%d.aOkSlrKh
if;daIs klfudfgda úiska 2008 § zìÜfldhska( iu tlai;a ckmo fvd,¾ ì,shk 100lg wêl w.hla
- iu ^Peer to Peer& úoHq;a uqo,a moaO;shlaZ hk fõ' ìkkaia" fldhskafíia" ìÜfg%laia" l%elka iy
,smsh m%ldYhg m;a lsÍu ìÜfldhskays wdrïNhg l=fldhska hkdÈh wm%ldYs; úoHq;a uqo,a yqjudre
rel=<la úh' oeka Tng ìÜfldhska íf,dlafÉka uOHia:dk lsysmhls' ;j o" wm%ldYs; úoHq;a
u; .kqfokq meje;aùfï l%ufõoh ms<sn| fidhd uqo,aj,g iïnkaO .kqfokq i|yd nexl=lrKh
ne,Sug wjYH jkq we;' ^äðg,a miqïìh& iy Khm;a fiajd iemhSu
jeks myiqlï ie,iSug leue;a;la olajk fiajd
ìÜfldhska íf,dlafÉka Ndú; lrñka .kqfokq imhkakka fndfyduhla wka;¾cd,fha f.dv
isÿ lsÍfï l%ufõoh ksoiqkla u.ska úia;rd;aul kef.ñka mj;S'
j oek .ksuq' wekdg fc*a fj; ìÜfldhska 100la
heùug wjYH he hs is;kak" t úg m<uqfjka u wm%ldYs; úoHq;a uqo,a ms<sn| ñ:Hd u;
wehf.a fm!oa.,sl iQplh ^weh muKla okakd&
Ndú; lrñka fuu .kqfokqj i|yd wehg äðg,a by; úia;r l< mßÈ fï ish¨ wm%ldYs; úoHq;a
w;aikla ;eîug isÿ fõ' miq j ìÜfldhska cd,fha uqo,a j¾. fjf<| NdKavhla f,i fjf<|dï
fc*af.a ,smskh jk" fc*af.a fmdÿ iQplhg tu flfrñka mj;shs' tu ksid j¾;udk ld,fha §
.kqfokqj fhduq lsÍug wehg isÿ jkq we;' bka yqjudre udOHhla f,i lsisÿ iajdêm;Hhla fyda
miq" fuu .kqfokqj ìÜfldhska cd,h ;=< mqrela ksl=;a lsÍfï n,Odßfhl= úiska wm%ldYs; úoHq;a
u.ska i;Hdmkh lsÍug z.kqfokq ldKavhlaZ uqo,a ms<s.ekSu iel iys; fõ' t neúka wm%ldYs;
;=<g tla lrkq we;' fuys § wekdf.a fmdÿ iQplh úoHq;a uqo,a j,x.= uqo,a f,i ie,lsh fkd yels
Ndú; lr wef.a w;aik i;Hdmkh flfrkq w;r" t jeks wm%ldYs; úoHq;a uqo,a we;=<;a jk
we;' wekdf.a w;aik j,x.= jkafka kï" cd,h fuu moaO;sj, yg .kakd lvd jeàulska tajdfha
u.ska .kqfokqj ilia lr" ldKavh oduhg tla ;ekam;a fldg we;s uqo,a jákdlu úYd, jYfhka
lr" wekdf.ka fc*a fj; ìÜfldhska 100la udre wysñ ùug fya;= úh yels h'
lrkq we; ^yQnka iy iaksh¾ia" cQ,s 2018&' ir, j
tu .kqfokqfõ iEu mshjrla u úoHq;a jd¾;djla iafÜn,afldhska ^Stablecoin& hkq l=ula o@
jYfhka igyka lrkq we;' fl fia fj;;a" cd,h
;=<g f.dv k.d we;s l%shdldß;ajh u; mokï j iafÜn,afldhska hkq wm%ldYs; úoHq;a uqo,a j¾.hkays
.kqfokq lsÍfï l%ufõoh fjkia jkq we;' w.fha isÿ jk WÉpdpk wju lsÍug tlai;a ckmo
fvd,¾" hqfrda" fhka jeks i;H wd{ma;s uqo,aj,ska
ìÜfldhska ksl=;a lsÍfuka miq wfkl=;a j¾.j, iydh ,nd fok ;j;a tla wm%ldYs; úoHq;a uqo,a
wm%ldYs; úoHq;a uqo,a ish .Kkla y÷kajd § j¾.hla fõ' th l%smafgd iafÜn,afldhska f,i
we;s w;r f,dalfha äðg,a fjf<|fmd<j, tajd o ye¢kafõ' iafÜn,afldhska tlla i;H wd{ma;s
fjf<|dï jkakg mgka f.k we;' toßhï ^ETH&" uqo,a j¾.hlg tlg tlla jYfhka ksoyia lsÍu
ßm,a ^XRP&" ,hsÜfldhska ^LTC&" vEIa ^DASH& iafÜn,afldhska tlla u.ska iy;sl flf¾' uq,a
iy fudfkfrda ^XMR& hkq wm%ldYs; úoHq;a uqo,a ld,fha ksl=;a jQ wm%ldYs; úoHq;a uqo,a j¾.j,
2022 ck' - ud¾' 9
jákdlfï b;d by< WÉpdjpk fya;=fjka Bg uy nexl= äðg,a jHjydr uqo,a ^Central Bank
úl,amhla f,i iafÜn,afldhska y÷kajd fok ,È' Digital Currency - CBDC& hkq l=ula o@
fg;¾ ^USDT&" hQ tia ã fldhska ^USDC&" à hQ
uE;l §" ;u .kqfokq ;=<g jHdma; f,cr
tia ã ^TUSD&" fcñks fvd,¾ ^GUSD&" ìÜ iS
;dlaIKh l%shd;aul lsÍug we;s yelshdj ms<sn|
tka jhs ^BITCNY&" lefkaähka iafÜn,afldhska j uy nexl= úiska .fõIKh lrk ,§' ixÑ;
^CADT& hkd§ jYfhka iafÜn,afldhska j¾.j, wruqKq i|yd fyda uy nexl= iuÕ jd‚c nexl=
m%fNao lsysmhla fjf<|fmdf<a olakg we;' iy wfkl=;a uQ,Hdh;k úiska mj;ajd f.k hkq
we;eï iafÜn,afldhska j¾.j,g tlai;a ckmo ,nk mshùfï .sKqï i|yd uy nexl= oekgu;a
fvd,rh" lefkaähdkq fvd,rh" Ök hqjdka hkd§ äðg,a jHjydr uqo,ska .kqfokq isÿ lrñka mj;S'
uqo,aj,ska msgqn,hla ,nd f.k we; ^f,aÜ" 2019&' uqo,a m%;sm;a;s l%shdud¾. l%shd;aul lsÍug Ndú;
tajd w;ßka fndfyduhla wd{ma;s uqo,a wemlr .;a lrk fuu uqo,a oekgu;a uy nexl=fõ j.lSuls'
iafÜn,afldhska fyda wm%ldYs; úoHq;a uqo,a wemlr fl fia fj;;a" w;:H uqof,a ie,lsh hq;= biau;=
ùu;a iuÕ u uy nexl= äðg,a jHjydr uqo,a i|yd
.;a iafÜn,afldhska jqj o" we;eï tajd wemlr
mj;sk ienE w¾:h ks¾jpkh lsÍug ;ju;a bv
fkd .;a iafÜn,afldhska fõ'
m%ia:d ;sfí'
wd{ma;s uqo,a j¾.j,ska ,o msgqn,h iafÜn,afldhska
uy nexl= äðg,a jHjydr uqo,a ms<sn| meyeÈ,s
j¾.j,g yqjudre udOHhla f,i myiqfjka u wjfndaOhla we;s lr .ekSug uqof,a j¾.SlrKhg
ia:dmkh l< yels wm%ldYs; úoHq;a uqo,a j¾.j, wod< m%Odk ,laIK 4la jk tkï" ksl=;a
by< ñ, WÉpdjpk wju l< yels ksid" fuu lrkakd ^uy nexl=j ke;fyd;a fjk;a&" wdldrh
iafÜn,afldhska fjf<|fmd< ;=< ia:dhSldrl ^bf,lafg%dksl ke;fyd;a fN!;sl&" <Õd úh
f,i l%shd lrhs' yels nj ^iEu ;ekaysu mj;akd ke;fyd;a iSud
iys; nj& iy udre lsÍfï hdka;%Kh ^uOH.;
wm%ldYs; úoHq;a j;alï ^Crypto Assets& ke;fyd;a úuOH.;& hk uqLH ,laIK flfrys
wjOdkh fhduq lsÍu w;HjYH fõ ^fnla iy
uQ,drïNfha §" wm%ldYs; úoHq;a j;alï
.rd;a" 2017 iema;eïn¾&'
ks¾udKh jQfha úYajikSh f;jk md¾Yajhl
w;rueÈlrKhlska f;dr j jákdlï yqjudre uy nexl= äðg,a jHjydr uqo,a hkq iu-iu
lsÍu i|yd myiqlï ie,iSughs ^kldfudfgda" md¾Yajhka w;r úuOH.; wdldrhg yqjudre
2008&' t neúka wm%ldYs; úoHq;a j;alula hkq lr .ekSug yelshdjla we;s uy nexl=fõ úoHq;a
m%d:ñl j ixfla;k fhÿï l%uf,aLkh iy iajrEmfhka mj;sk uqo,a fõ' t jeks .kqfokq
jHdma; f,cr ;dlaIKh fyda t jeks ;dlaIKhla uOH w;rueÈhl=f.a wjYH;djlska f;dr j iDcq
u; mokï jQ iy tajdfha m%;HlaI jQ fyda wdfõ‚l j u f.jkakd ^Payer& iy ,nkakd ^Payee& w;r
w.fhka fldgila f,i jákdlu ;lafiare l< isÿ jkq we;' fomd¾Yajhla w;r isÿ jk uqo,a
yels fm!oa.,sl j;alï j¾.hls ^fnda¾â" 2018&' .kqfokqjla ieneúka u iu-iu md¾Yajhka w;r
wm%ldYs; úoHq;a j;alï i|yd lsisÿ rchlska fyda isÿ jk .kqfokqjls' t jeks .kqfokqjla uOH
fjk;a wêldÍ n,hlska msgqn,h fkd ,efnk mß.Kl fiajdodhlhl ^Central Computer
w;r" tajd lsisÿ wêlrK n,hlska j,x.= uqo,la Server& wjYH;djlska f;dr j mß.Kl cd,hla
f,i ms<s.kq fkd ,efí' fl fia fj;;a" wfkl=;a yryd isÿ l< yels ùu iu-iu md¾Yajhka w;r
rgj, we;eï fm!oa.,sl jHjidhka iy we;eï isÿ jk .kqfokqjlg iudk l< yelsh'
rdcH wxYfha wdh;k f.ùï i|yd j;alï
ms<s.ekSug ;SrKh lr we;s w;r" úfYaIfhka cd;Hka;r mshùï nexl=jg wkqj" uy nexl= äðg,a
u iaúÜi¾,ka;fha iq.a iy Ñhdfida hk md,k jHjydr uqo,a zfmdÿ wruqK i|yd jk uy nexl=
m%foaYj, we;eï .dia;= f.ùu i|yd wm%ldYs; äðg,a jHjydr uqo,aZ iy zf;d. jYfhka i|yd jk
úoHq;a j;alï ms<sf.k we; ^we,ka 2017&' uy nexl= äðg,a jHjydr uqo,a f,i j¾.SlrKh
10 2022 ck' - ud¾'
l< yels h' fuys § fmdÿ wruqK hkafkka woyia wdrïNfha isg fidrlï isoaê jd¾;d ùu ksid
jkafka ffoksl .kqfokq i|yd uyck;dj úiska wm%ldYs; úoHq;a uqo,a fjf<|fmd<g w¨;ska
isÿ lrkq ,nk jHjydr uqo,a fkdaÜgq iy ldis msúfikakka yg th ndOdjla úh' rcfha fidhd
fjkqjg uy nexl= äðg,a jHjydr uqo,a Ndú; ne,Sfï w;miqùï iy jHjia:dodhl n,fha
lsÍu fõ' t fuka u" f;d. jYfhka hkqfjka wvqmdvq ksid jerÈlrejkag w;:H uqo,a Ndú;
woyia lrkafka nexl= ;ekam;= u; mokï j lsÍfuka úúOdldrfhka f;dr;=re wjNdú; lsÍug
jHdma; f,cr ;dlaIKh jeks kj ;dlaIKhka iy Okh f.dv k.d .ekSug wjia:dj Wod ù we;'
Ndú; lr úYd, jákdlï mshùu i|yd uy nexl=
äðg,a jHjydr uqo,a Ndú; lsÍu fõ' ;j o" ux.; yqjudrejkays § fjf<|dï flfrk
fjf<| NdKavhla f,i wm%ldYs; úoHq;a uqo,a
fuh my; olajd we;s fjka rEm igykska úYd, jYfhka i,lkq ,efí' t neúka" wm%ldYs;
myiqfjka ksrEmKh l< yels h' th uy nexl= úoHq;a uqo,a fjf<| NdKavhla jYfhka jákdlfï
äðg,a jHjydr uqo,a wjfndaO lr .ekSu i|yd tys ikaksêhla f,i l%shd lrk w;r jHjydr uqof,a
uqLH ,laIK y;r tkï ksl=;a lrkakd" wdldrh" yqjudre udOHhla fyda .sKqï tallhla f,i isÿ
<Õd úh yels nj iy yqjudre lsÍfï hdka;%Khg lrk ld¾hh bgq fkd lrhs'
wkqj uqof,a úúO m%Njhka úúO fldgiaj,g fnod
fjka lrk uqo,a mqIamhla f,i ye¢kafõ' wm%ldYs; úoHq;a uqo,aj,g wod< jákdlu ta i|yd
යා%óණයට අmව ?දෙ3 AAධ Eභවය% AAධ ෙකාටhවලට ෙබදා ෙව% කරන
?ද3 >0පයc ෙලස හැ`%ෙñ. jk b,a¨fï ixfõ§ iajNdjh fya;=fjka ie,lsh
uqo,a mqIamh - uqof,a j¾.SlrKh
hq;= f,i WÉpdjpkh fõ' wm%ldYs; úoHq;a uqo,aj,
TදU VJපය - TදෙU වFXකරණය jákdlu wêl f,i WÉpdjpkh ùu ksid tys
bf,lafg%%dksl
uy nexl=j - ksl=;a
lrk ,o jákdlu ms<sn| j úYajikShNdjh ke;s jk
w;:H uqo,a
w;r tu ksid wm%ldYs; úoHq;a uqo,a È.= ld,hla
úYaùh f,i m%fõY
úh yels
iu-iu <Õ ;nd .ekSug fm<Uùula we;s fkd fõ' tu
mshùu
nexl=
;ekam;="
cx.u
fyda ixÑ;
.sKqu
ksid" wm%ldYs; úoHq;a uqo,a moaO;shla ì| jefgk
uqo,a
foaYSh uqo,a
wjia:djl <Õ ;nd .ekSfï kS;Hkql+,Ndjh ms<sn|
;ekam;a
l< uqo,a
.sKqu
CBCC
^f;d.& j o iel u;= jkq we;' oekg mj;sk fjf<|fmd<
CBCC
iy ;;a;ajhka ;=< wm%ldYs; úoHq;a uqo,a jHjydr
^is,a,r&
wm%ldYs;
wm%ldYs;
úoHq;a uqo,a
^f;d.&
uqof,a mej;sh hq;= mßK; iajrEmhla fmkakqï
uqo,a úoHq;a uqo,a
fkd lrhs'
NdKav uqo,a
reishdj 2015 fmnrjdß udifha § reishdfõ iuÕ h' miq .sh oYlh ;=< § f,dj wd¾Ól j¾Ok
wNsfpdaol ckrd,ajrhdf.a wkqmd;sl fõ.fhka my; jegqKq úg iy fndfyda
ld¾hd,h úiska ìÜfldhska z;ks ÈhqKq wd¾Ólhka ;=< Y+kHhg wdikak ke;fyd;a
mqoa.,hka fyda ffk;sl wdh;k iDKd;aul fmd,S wkqmd;sl jeks iïm%odhsl fkd
úiska Ndú; lsÍug fkd yels nj" jk uqo,a m%;sm;a;s l%shd;aul ùfï § th ;jÿrg;a
m%ldY lrk ,È' m%;HlaI úh' w;:H uqo,aj, Ndú;fha ie,lsh
cmdkh ìÜfldhska fjf<|dï lsÍfuka hq;= ixj¾Okhla mj;sk cmdkh" tlai;a ckmoh"
Wmhk ,dN" ìÜfldhska fhdod tlai;a rdcOdksh iy isx.mamQrej jeks ixj¾ê;
.ksñka isÿ lrk ñ, § .ekSï iy rgj,a lsysmhl 2000 jif¾ isg o< foaYSh
.kqfokqj,ska yg .kakd wdodhï ksIamdÈ;fha m%;sY;hla f,i ÿ,N jHjydr uqo,a
nÿ u.ska wdjrKh lrkq we;' wkqmd;h by< f.dia we;s wdldrh my; j.=fjka
nexl= iy iq/l=ïm;a wdh;k i|yd ksrEmKh fõ ^Ysrdhs" 2019&'
ìÜfldhska fjf<|dï isÿ lsÍu
;ykï fõ' 1 j.=j( kdñl o< foaYSh ksIamdÈ;fhka m%;sY;hla
f,i uqo,a
c¾uksh wju jYfhka jirla i|yd m%d.aOk
,dN /ia fldg fkdue;s kï"
rg 2000 2005 2010 2015
ìÜfldhska leŒfuka ^Bitcoin
Mining& fyda fjf<|dfuka ,efnk cmdkh 12'8 16'0 17'4 19'4
,dN m%d.aOk ,dN noaog hg;a fõ' tlai;a ckmoh 5'7 6'0 6'5 7'8
bkaÈhdj zlsisÿ uy nexl=jlg fyda uqo,a hqfrdamSh l,dmh 4'8 6'2 8'3 9'9
wêldÍ;ajhlg f.ùfï udOHhla iaùvkh 4'1 3'8 3'0 1'7
f,i ìÜfldhska we;=¿ w;:H uqo,a fkda¾fõ 3'1 2'6 2'1 1'7
ks¾udKh lsÍu" fjf<|dï lsÍu
fvkaud¾lh 2'8 3'0 2'9 2'9
fyda Ndú;hg wjir ysñ fkd fõ'Z
he hs bkaÈhdkq ixÑ; nexl=fõ uy tlai;a rdcOdksh 3'2 3'3 3'8 4'0
f,alï" wð;a m%idoa mejiqfõ h' fl lekvdj 3'2 3'2 3'4 3'7
fia fj;;a" wm%ldYs; úoHq;a uqo,a ´iafÜ%,shdj 3'9 3'6 3'5 4'1
j¾;udkfha § kshdukh fkd fõ' isx.mamQrej 6'8 6'9 6'9 8'1
;dhsjdkh ìÜfldhska iajhxl%Sh fÜ,¾ hka;% fldßhdkq ckrch 3'4 2'8 3'4 5'5
i|yd wkque;sh m%;slafIam úh'
uyck Ök
14'6 12'7 10'9 9'0
iuQydKavqj
;ju;a f.ùfuys —wêm;shd˜ jkafka uqo,a o@
bkaÈhdj 9'8 11'1 11'7 11'4
f,dj fndfyda rgj, mj;sk ÿ,N jHjydr uqof,a
uQ,dY%h( CEIC, f*vr,a ixÑ; nexl=j
Ndú;hg fya;= jQ idOl úuid ne,Su ienúka u
w;HjYH lreKls' thg fya;= idOl lsysmhla ks.ukh
jkqfha uOHu wdodhï ldKavfha by< hEu;a iuÕ
f,dal ck.yKh by< hEu jeks ck úldYkfha miq.sh oYl lsysmh ;=< § f,dj f.ùï moaO;sj,
isÿ jQ fjkialï" foaYmd,ksl iy wd¾Ól ixj¾Okhka fndfyduhla fya;=fjka ffoksl
wúksYaÑ;;dj" iajNdúl úm;aj, ;¾ckh hkd§ wd¾Ól lghq;= i|yd idïm%odhsl wd{ma;s jHjydr
lreKq fõ' fuu fya;= idOl ksid ixirKfha uqo,aj, Ndú;h wNsfhda.hg ,la ù we;' t f,iska
mj;sk jHjydr uqo,a wfmalaIs; wkqmd;slhkag u" äðg,a nexl=lrKh iy mß.Kl cd, Tiafia
jvd jeä wkqmd;slhlska by< kexùug fya;= jQfha mqoa.,hka ke;fyd;a wdh;k w;r uqo,auh
ÿ,N jHjydr uqo,a m%Odk jYfhka jákdlfï jákdlï yqjudre lsÍfï kj l%ufõo y÷kajd
ikaksêhla f,i l%shd lsÍfï wjYH;dj we;s ùu;a §fï m%;sM,hla f,i ÿ,N jHjydr uqo,aj,
12 2022 ck' - ud¾'
ckm%sh;ajh wju ùug fya;= ù we;s nj meyeÈ,s h' financial stability implicationsBaselFinancial Stability
mßl,amkhg Tífnka mjd iSud udhsï wj;rKh Board
lrñka uyckhd fj; <Õd jk w;:H jHjydr
1985Financial Innovation and Deregulation in
uqo,aj, u;= ùu ksid ÿ,N jHjydr uqo,aj,
PerspectiveTokyoCowles Foundation Papers
meje;au wNsfhda.hg ,la ù we;' w;:H uqo,a i|yd
iEu foaYhla úiska u olajkq ,nk wkqj¾;kh 2014A Century and a Half of Central Banks, International
úh yels ùfï uÜgu u.ska kj ud¾. újr lrkq Reserves and International CurrenciesUniversity of
we;s w;r" th ld¾ñl úfYaI{hka i|yd ;j;a California, Berkeley and Graduate Institute of International
fndfyda wjia:d ks¾udKh lrkq we;' and Development Studies, GenevaJune
f*ianqlays mßYS,l ck.yKh oeka ì,shk 2'4l September 2016An Analysis of Cryptocurrency, Bitcoin and
w.hlg <Õd ù we;s wjia:djl" kqÿre wkd.;fha the FutureInternational Journal of Business Management
§ f*ianqla úiska z,sírdZ hkqfjka kj wm%ldYs; and CommerceVol.1 No.2, pages 1-9
uqo,la Èh;a lsÍu fï i|yd jvd;a fyd| ksoiqkls
^The Economist" 2019&' tlai;a ckmo ckf,aLk 2015An Analysis of the Cryptocurrency IndustryWharton
ld¾hdxYh ^USCensusBureau& úiska 2018 Research ScholarsPhiladelphiaUniversity of
iema;eïn¾ 19 Èkg ;lafiare lrk ,o f,dal PennsylvaniaMay
ck.yKh jQ ì,shk 7'5 i,ld ne,Sfï §" f,dj
2016Bitcoin and Cryptocurrency TechnologiesNew
fndfyda rgj, mj;sk f.ùï iy mshùï há;,
JersyPrinceton University Press
myiqlïj, oDIaáfldaKh fu u.ska ie,lsh hq;=
f,i fjkia úh yels h' 2008Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash SystemSatoshi
Nakamoto Institute
t neúka" w;:H jHjydr uqo,a ixl,amuh wÈhfrka
wfmalaId l< ;;a;ajhg jvd YS>%fhka mßKduh March 2019Cash Use Across Countries and the Demand for
jk neúka" uy nexl= úiska w;:H jHjydr uqo,a ;u Central Bank Digital CurrencyWashigton DCInternational
f.ùï iy mshùï há;, myiqlï iuÕ taldnoaO Monetary Fund
lsÍu i|yd i,ld ne,Sug ld,h Wod ù we;' óg
wu;r j" wkd.;fha § ixj¾ê; iy ixj¾Okh 2018Casting Light on Central Bank Digital CurrencyIMF
fjñka mj;sk rgj, ;j;a fndfyda ,dNodhS iy Staff Discussion NoteWashigton DCInternational Monetary
ld¾hlaIu f.ùï l%u ks¾udKh lsÍfï § l%ufõo FundNovember
iuÕ wkq.; ùu iqÿiq he hs fmkS hkafka kï" September 2017Central bank cryptocurrenciesBIS
kj kS;s mekùï iy kshduk rduqjla y÷kajd §ug Quarterly Review55-70
l%shdud¾. .ekSu w;HjYH jkq we;'
March 2018Central bank digital currenciesBaselBank for
wdY%s; .%ka:( International Settlements
21 yeúßÈ ;re‚hl jQ zwdYdgZ ;snqfKa tla fojrla fkd is;d" wehf.a ñ;=rd jQ wdpd¾h ld¾,a
isyskhla mu‚' t kï" úfoia.; j jeäÿr iy Tyq úiska tjk ,o PdhdrEmh u; úYajdih
wOHdmkh yeoEÍug hs' wef.a isyskh ienE lr ;nñka" mjik ,o uqo, ;ekam;a l<d h' uo
.ekSu i|yd YsIH;ajhlg whÿï lsÍfï l%shdj,sfha fõ,djlska miq" yeÍ h<s;a jrla wdYd iïnkaO lr
§" weh úfoaYslhl= jQ wdpd¾h ld¾,a iuÕ ñ;=oula .;a w;r" fvd,¾ uqo,a ;Hd.h Y%S ,xld f¾.=fjka
f.dv k.d .;a;d h' idudkHfhka wd.ka;=lhka ksIaldYkh lr .ekSug f¾.= ksIaldYk .dia;=
flfrys úYajdih ;eîug ielhla olajk wdYd" f,i tu nexl= .sKqug u remsh,a 295"000l uqo,la
wdpd¾h ld¾,a ;u isyskhg iydh olajk fyhska ;ekam;a lrk fuka b,a,d isáfha h' wdYd fï
Tyq flfrys úYajdih ;eîug fkd miqng jQjd ms<sn| j wdpd¾h ld¾,af.ka úuid ;yjqre lr
h' Tjqyq ÿrl:k wxl yqjudre lr f.k" iudc .ekSfuka wk;=re j tu uqo, o tu .sKqug u
udOHfha ñ;=rka njg m;a jQ y' ;ekam;a l<d h' miq j tÈk u yeÍ h<s;a jrla
wdYd wu;d tu fvd,¾ uqo, Y%S ,xldjg /f.k
Tjqkaf.a ñ;%;ajh ld,h;a iuÕ u,a M, oerE tau i|yd tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkhg remsh,a
w;r" Èkla wdpd¾h ld¾,a wdYd wu;d wehg 900"000l uqo,la f.jd ksIaldYkh ,nd .; hq;=
iaj¾KdNrKj,ska ;Hd.hla iy uqo,ska fvd,¾ nj wehg oekqï ÿkafka h' yeÍ Tyqf.a m%ldYh
100"000l ;Hd.hla tùug wjYH nj oekqï ÿkafka ;yjqre lsÍu i|yd tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha
h' Tyq tu ;Hd.fha PdhdrEmhla weh fj; hjd" ksIaldYk iy;slfha PdhdrEmhla o wdYd fj;
th yels blaukska wehg ,eîug i,iajk njg tjd ;snQ w;r" tu iy;sl m;%fha jQ tlai;a
fmdfrdkaÿ úh' wdYd b;du;a i;=gg m;a jQ w;r" cd;Skaf.a ks, ,dxPkh úYajdi l< wdYd wod<
f;Èklg miq wdpd¾h ld¾,af.a ñ;=frl= f,i uqo, tu nexl= .sKqug u ;ekam;a l<d h' ;j o
;uka j u y÷kajd ÿka yeÍ keue;s mqoa.,hl=f.ka tlai;a cd;Skaf.a ksIaldYk l%shdj,shg Èk ;=kla
wehg ÿrl:k weu;=ula ,enq‚' ;uka lgqkdhl muK .; jkq we;s nj yeÍ wdYdg oekqï ÿkafka
nKavdrkdhl cd;Hka;r .=jka f;dgqfmdf<a h' f;Èklg miq wdYd weu;+ yeÍ ;Hd.h ,nd
isák nj;a" tu ;Hd.h ksIaldYkh lr .ekSfï .ekSfï wjika mshjr jk fvd,¾ uqo,a ;Hd.h
l%shdj,sfha fh§ isák nj;a tu mqoa.,hd wdYdg Y%S ,xld remsh,a fj; yerùu i|yd Y%S ,xld uy
mejiS h' foaYSh nexl= .sKqul remsh,a 100"000l nexl=j fj; remsh,a 500"000l uqo,la f.úh hq;=
;ekam;=jla ksIaldYk .dia;= f,i ;ekam;a nj mjiñka Y%S ,xld uy nexl=j úiska ksl=;a lrk
lrk fuka yeÍ wdYdf.ka b,a,d isáfha h' wdYd" ,o iy;slhl PdhdrEmhla o weh fj; tjqfõ h'
2022 ck' - ud¾' 15
;Hd. b;d blaukska ,efnkq we;s nj;a" fï ish¨ jxpd lsÍu hkq ñksiqkaf.a /já,s iy.; iajNdjh
ksIaldYk .dia;= úfoaYfha isg ;Hd. tùfï § wh l%shd;aul jk t jeks tla wdldrhls' úúO uQ,dY%
lr .kakd idudkH msßjeh nj;a iy;sl lrñka u.ska úúO oDIaáfldaKj,ska jxpd ks¾jpkh lr
fuu iuia; l%shdj,sh ;=< § u wdYd ;uka fj; we;' jxpdjla hkq ñksiqka uq,d lsÍfuka uqo,a
È.ska È.g u m‚jqv tjQ wdpd¾h ld¾,a flfrys Wmhd .ekSu isÿ lrk jxl l%uhla úh yels
wehf.a úYajdih ;enqjd h' h ^Merriam-Webster’s Learners Dictionary&'
ke;fyd;a th jxpdldÍ mqoa.,hl= úiska uqo,a
wjidkfha §" wdYdf.a n,dfmdfrd;a;=j iM, meyer .ekSfï wruqKe;s j iel m< fkd lrk
lrñka ;Hd.h wehf.a fodrlvg u ,nd §ug f.dÿrla u; isÿ lrk l+fgdamdhla úh yels h
ish,a, iQodkï nj yeÍ weu;=ula ,nd § oekqï ^American Bankers Association&' id¾:l uQ,H
ÿkafka h' kuq;a uo fõ,djlska yeÍ h<s;a jrla jxpd u.ska zl;djla úlsŒuZ isÿ lrk w;r"
wdYd wu;d tu ;Hd.h uq,ska ;yjqre l< fvd,¾ tu jxpdlrejka l;d lSfï § muKla fkd j"
100"000l uqo,a ;Hd.hg wu;r j" fvd,¾ 900"000l ñksia iajNdjh iy idudkHfhka ñksiqka úiska
uqo,a ;Hd.hlska iukaú; he hs Y%S ,xld f¾.=j fkd lrkq ,nk oE Tjqka ,jd lrjd .ekSug tu
mejiQ nj o oekqï ÿkafka h' fl fia fj;;a" ñksiqka j ksjerÈ j fm<Uúh hq;af;a fl fia oe
wdrïNfha § wdpd¾h ld¾,a fvd,¾ 100"000l uqo,a hs hkak ukd j jgyd .kshs ^Carlson" 2019&'
;Hd.hla tjk nj okajd ;snQ fyhska wdYd yeÍj
úYajdi fkd l<d h' weh wdpd¾h ld¾,af.a kj jxpd ms<sn| úúO ks¾jpk iy u; i,ld
uqo,a ;Hd.h ms<sn| úuiQ úg" Tyq mejiQfha Tyqg ne,Sfuka wk;=re j" uQ,H jxpdjla hkq mqoa.,hl=
wehj mqÿu lrùug wjYH jQ fyhska ta ms<sn| j fyda lsysm fofkl= úiska ñksiqka uq<d lsÍfuka
fy<s fkd l< nj hs' uqo,a meyer .ekSug ie,iqï lrkq ,nk l%shdjla
nj ks.ukh l< yels h' w;S;fha § uQ,H jxpd
fl fia fj;;a" fï wjia:dfõ § wdpd¾h ld¾,a iy wju uÜgulska l%shd;aul ù we;;a" j¾;udkfha
yeÍ úiska mjik ,o foa yd yeÍ l< b,a,Sïj, § tajd ish¨ iudc lKavdhï yryd úksúo hñka
úYajikSh;ajh iy wjxlNdjh ms<sn| iel we;s úYd, m%udKhlg by< f.dia we;' ;dlaIKfha
lr .ekSug wdYd mgka .;a;d h' weh fï jk úg m%.;sh iy ksrlaIr;dj" lEorlu" iajhx-flakaøSh
fkd y÷kk iy fkd oel we;s mqoa.,hka fj; nj" wiSñ; wfmalaId iy iSud rys; l=;=y,h jeks
remsh,a 1"795"000l muK iuia; uqo,a m%udKhla udkj ,laIK fuka u uqo,a bmehSfï myiqj
f.ùfuka fjfyig iy l,lsÍug m;a j isáhd iy laI‚l nj uQ,H jxpd by< hEug úYd,
h' wjidkfha §" weh Y%S ,xld uy nexl=j iïnkaO jYfhka odhl ù we;' weis,a,lska l=vd uQ,H
lr .;a w;r" weh uyd mßudKfha uQ,H jxpdjl mdvqjl isg úYd, uQ,H mdvqjla olajd isÿ úh yels
f.dÿrla njg m;a j we;s nj oek .;a;d h' bka uQ,H jxpdj,g idudkHfhka we;af;a flá wdhq
wk;=re j weh wod< kS;s n,.ekaùfï wêldrhka ld,hls'
fj; oekqï §u i|yd wjYH mshjr .kq ,enqjd
h' tfia jqj;a" weh fï jk úg wehf.a b;=reï" f,dalh foi ne,Sula
wehf.a isyskh" ñksiqka flfrys iy ;uka flfrys
weh ;enQ úYajdih wysñ lr f.k we;' j¾;udkfha § uQ,H jxpd f,dalfha ish¨
l,dmhkag n,mdk f.da,Sh w¾nqohla njg m;a ù
jxpdjla hkq l=ula o@ we;' 2020 j¾Ih ;=< § f,dj mqrd m%Odk jYfhka
ÿrl:k iy wka;¾cd, jxpdj,g iïnkaO w;a
ksrka;rfhka fjkia jk f,dalhla ;=< wvx.=jg .ekSï 20"000lg jeä .Kkla jd¾;d
wjxl;ajfha iy uq<dfõ udkj l%shdldrlï úúO ù we; ^News and Events" 2020&' f.da,Sh iqmsß
ux udj;a Tiafia È.ska È.g u yg .ekSu" j¾Okh n,jf;l= jk wefußld tlai;a ckmoh mjd
ùu iy jHdma; ùu isÿ j we;' t jeks l%shdjka isÿ iudchg oeä f,i mSvd lrk uQ,H jxpd j¾.
lsÍug ñksiqka úiska Ndú; lrk ,o úúO ud¾. lsysmhla y÷kd f.k we;' ia;%S mqreINdjh wkqj
iy l%ufõohka úúO hq.j, § oel .; yels h' t jeks uQ,H jxpd i|yd jvd;a wjodkug ,la
16 2022 ck' - ud¾'
úh yels ldKavh msßñ mqoa.,hka jk nj o jhia jxpd f,dj ;=< isÿ ù we;' t jeks jxpd ul=¿
ldKavh wkqj tu ldKavh jhia.; ck.yKh oe,aj,g iudk jk w;r" jrla tys meg¨Kfyd;a
jk nj o lshefõ ^Phil Catlett" 2017&' tu ksid tu wjq,a cd,fhka .e,ùug uy;a mßY%uhla iy
f.da,Sh iqmsß n,j;df.a wêldÍ wdh;k iq,N wêIaGdkuh Yla;shla wjYH fõ' iQlaIau uÜgfï
jxpd ms<sno j fuka u tajdfhka wdrlaId jkafka isg uyd mßudKh olajd fjkia jk uQ,H jxpd
fl fia o hkak ms<sn| j o uyck;dj oekqïj;a wyUq mqoa.,hka fuka u" ixúOdk.; wmrdO l,a,s
lrhs ^Common Scams and Crimes&' ;j o" úiska ñksiqkaf.ka uqo,a meyer .ekSug Ndú;
´iafÜ%,shdj o È.ska È.g u by< hk jxpd f,i lrkq ,nhs'
jdyk jxpd" fma%u jxpd" ud¾..; jxpd y÷kd
f.k we; ^News & Alerts" 2021&' ueo fmrÈ. b,lal.; lafIa;%hka(
l,dmfha o jxpd iy uQ,H wmrdO by< hñka uQ,H jxpd úúO wxY ;=< l%shd;aul fõ'
mj;shs ^PWS’s Global Economic Crime and Fraud
Survey" 2020&' tlai;a rdcOdksfha uQ,H jxpd by< ² fiajd kshqla;sh
hEfï .eg¨fõ nrm;<lu hgm;a jkafka wod<
n,OdÍkag ieneúka u óg f.dÿrejkakkaf.ka fuys § jxpdlrejka úiska .dia;=jlg foia úfoia
iq¿;rhla muKla jd¾;d jk ksid nj uQ,H jxpd /lshd ,nd fokq ,nk njg jk fmdfrdkaÿ ùu
lafIa;%h ;=< mj;ajk ,o m¾fhaIK u.ska fmkajd Tiafia ñksiqkaf.a /lshd fidhd hEfï wjYH;dj
fohs ^Financial Scamming - Our Campaign and b,lal lr .kS' /lshdjla fidhd .ekSfï
Research to date&' t fuka u mqoa.,hka muKla n,dfmdfrd;a;= iqka jQ" tfy;a wjYH;dfjka
fkd j" wdh;ksl f,dj mjd jxpdlrejkaf.a oE;g miq jk /lshd fidhkakka by; i|yka lrk
yiq ù mSvd ú| we; ^PWS’s Global Economic /lshd imhkakka ms<sn| j lsisÿ fidhd ne,Sulska
Crime and Fraud Survey" 2020&' f;dr j" /lshdjla fidhd .ekSu i|yd b,a,d
isák .dia;=j Tjqkag f.jkq we;' fl fia fj;;a"
jxpdjlg we;=<;a jk md¾Yajhka wjidkfha § /lshd fidhd hkakdg uQ,Huh
mdvqjla fuka u fmdfrdkaÿ jQ /lshdj o fkd ,eî
idudkHfhka uQ,H jxpdjl md¾Yajhka oaú;a;ajhla hEfï ;;a;ajhla o Wod fjhs'
isáhs' t kï" jxpdlre iy b,lal.; lKavdhuhs'
fuh uQ,H jxpdj, ir,;u wdldrh f,i y÷kd ² fma%uh
.; yels w;r" fuys § jxpdlre ;ks j l%shd;aul
fuh fnfyúka ldka;djka b,lal.; j flfrk
ù wúysxil f.dÿr$f.dÿre fj; iDcq j <Õd fõ'
wx.hls' jxpdlrejka wújdyl fuka u újdyl
fl fia fj;;a" uyd mßudK uQ,H jxpdjlg tu
ldka;djkag o b;d ldre‚l iy WmldrYS,S núka
jxpdj wrUkakd$wrUkakka fuka u w;rueÈhka"
lghq;= lr Tjqkaf.a wdorh iy úYajdih Èkd .kshs'
jxpdlrejka iy b,lal.; lKavdhu jYfhka
bka wk;=re j jxpdlrejka Tjqka újdy lr .kakd
md¾Yajlrejka lsysm fofkl= isáh yelshs' jxpdj
njg fndre fmdfrdkaÿ § t fia jxpdjg yiq jQ
wrUkakd$wrUkakka wjYH nqoaêh iy iïm;a
ldka;dj iuÕ tla j wkd.;h ie,iqï lrhs' bka
iemhSu u.ska jxpdj ie,iqï lrk w;r" tu
miq jxpdlrejd ux., W;aijh meje;aùug fyda
ie,eiau l%shd;aul lsÍu i|yd tla w;rueÈfhla
ksjila ñ, § .ekSug fyda úfoaYhlg ixl%uKh
fyda w;rueÈhka lsysm fofkl=f.a iydh ,nd
ùug fyda wd§ jYfhka lreKq bÈßm;a lr uqo,a
.kshs' idudkHfhka" uyd mßudK uQ,H jxpdj, b,a,d f.k tajd fidrlï lrhs'
§ w;rueÈhka iDcq j u b,lal.; lKavdhu
iuÕ .kqfokq lrk w;r" jxpdj wrUkakd fuu ² j;alï iy ksIamdok
isÿùug msgqmiska isg l%shd lrhs' uQ,H jxpdj,
uy fud<lre úfoaY cd;slhka jQ wjia:d o we;' fuys § jxpdlrejka mqj;am;a" iudc udOHh jeks
jxpdj wrUkakd y÷kd .ekSu iy yiq lr .ekSu úúO udOHhka yryd ksjdi" jdyk" mß.Kl"
w;sYh ÿIalr lghq;a;la njg m;a jQ ixlS¾K ix.S; NdKav hkd§ j;alï iy iqj| ú,jqka"
iy ukd f,i ie,iqï l< uyd mßudK uQ,H T!IO jeks ksIamdok fjf<|du i|yd m%pdrKh
2022 ck' - ud¾' 17
jk w;r" Tjqkaf.a udkisl;ajh l%u l%ufhka ld¾,a wod< jxpdfõ mqfrda.dñhd ùug yelshdjla
fjkia lrkq ,nhs' Tjqkaf.a úYajdih Èkd .ekSu we;s fia u" by; i|yka l< ish¨ md¾Yajhka
i|yd iydh iy ud¾f.damfoaY ,nd fok w;r" w;rueÈhka f,i lghq;= lrkd w;r;=r pxpdfõ
úYajdih Èkd .ekSfuka miq j jxpdlrejka úiska uy fud<lre ;srh msgqmi isg jxpdj ndOdjlska
fulS wysxil mqoa.,hskaf.a uqo,a fidrlï lsÍu f;dr j iqug f,i isÿ ùu ;yjqre lsÍu i|yd
i|yd l%u ilia lrkq ,efí' uQ,H jxpd lsÍfï wjYH mshjr .kakjd o úh yels h'
ud¾. f,i fldõâ-19 jix.; ;;a;ajh jeks
iudÔh fjkiaùï iy m%jK;d fhdod .ekSfuka wdpd¾h Wmdêhla ysñ j.lSï iys; W.;a mqoa.,hl=
fmkS hkafka mdßißl iy iudÔh fjkialï yd f,i rÕ olajk wdpd¾h ld¾,a" iudc udOH ;=<ska
wkqrEmS ùug iy wkqj¾;kh ùug uQ,H jxpdj,g wdYdf.a tl u isyskh fnod yod .ksñka iy th
we;s yelshdjhs' fmdaIKh lrñka wehf.a nd, jhia uÜgu b,lal
lr f.k fuka u wehg m%;slafIam l< fkd yels
jxpdlrejka Ndú; lrk ud¾. ;Hd.hla hjd wehj wdl¾IKh lr .kshs' fu lS
jxpdfõ §" udkqISh yeÕSï jk wkd.; wNsm%dhhka"
uQ,H jxpd i|yd úúO m%jdy fhdod .efkk w;r" jhi" l=;=y,h iy iudc ;;a;ajh jxpdlrejkaf.a
ÿrl:k weu;=ï" flá m‚úv" Bfï,a m‚úv" wjYH;djkag k;= lr .kq we;' Tyq wdYdf.a
iudc udOH" mqj;am;a iy iÕrd bka iuyrla fõ' úYajdih Èkd .kafka ;Hd.fha PdhdrEmhla heùu
uQ,H jxpd iSudjlska f;dr j iEu ish¨ fokd ;=<ska jk w;r" th úYajdi lrk wdYd ;u b;=reï
b,lal lr .kshs' jxpdlrejka úiska úúO iudc wd.ka;=lhl=f.ka ysñ jk ;Hd.hla Wfoid jeh
lKavdhï b,lal lr .ekSu i|yd úúO m%jdy lrkakS h'
Ndú; lrkq ,nhs' fma%u jxpd fj; ldka;djka
wdl¾IKh lr .ekSu i|yd ÿrl:k weu;=ï" flá uQ,H jxpdjkays § bx.%Sis NdIdfõ nyq, j Ndú;hg
m‚úv iy iudc udOH ksrka;rfhka Wmfhda.S .efkk yeÍ" ld¾,a" ú,shï" uhsla wd§ jQ kï
lr .kq ,nhs' wdl¾IŒh m%pdrKh" fmd<Ujd .; fhdod .efka' ;j o" fndfyda jxpdjkays §" úfoaY
yels l;d iy ta;a;= .ekaúh yels m%;s,dN iys; cd;slhska fuka u úfoaYhkaf.ka /f.k tk ;Hd.
j iudc udOHh uQ,sl j fhdod .kqfha ;reK f.!rjhla iy wNsudkhla f,i i,lhs' t u.ska
mrïmrdj fj; ióm ù Tjqka /jàughs' jeäysá ñksiqka pxpdjkag wdl¾IKh lr .ekSu i|yd
mrïmrdj fj; ióm ùu i|yd jxpdlrejka úiska jvd;a ta;a;= .ekaúh yels iy úYajdiodhS ud¾.hla
nyq, j u Wmfhda.S lr .kqfha mqj;am;a jk w;r" imhkq ,nhs' ;j o" fu lS ienE Ôú;fha jxpdj
thg fya;= ù we;af;a mqj;am;a Ndú;h jeäysá uyd mßudK pxpdjla f,i ie,lsh yelafla Èk
mrïmrdj w;r j¾;udkfha o m%p,s; ùuhs' Bfï,a y;la jeks ld,hla ;=< remsh,a 1"795"000la wysñ
m‚úv iy ÿrl:k weu;=ï jxpdlrejka úiska ùug th mdol jQ neúks'
fndfyda úg Wmfhda.S lr .kq ,nkafka ueÈ jhfia
;eke;a;ka b,lal lr .ekSug h' fu rg wd¾Ól lghq;= fndfyduhla yd iïnkaO
j nÿ wh lsÍu" .dia;= iy fr.=,dis ksl=;a lsÍu"
i;H Ôú;fha wjia:dj úYaf,aIKh lsÍu pl%f,aL" ud¾f.damfoaY iy fjk;a fndfyda
wkql+,;d wjYH;d ksl=;a lsÍu i|yd Y%S ,xldj
wdYd uqyqK ÿka by; i|yka isÿùu Y%S ,xldfõ ;=< lghq;= lrk njg iEu ish¨ fokd w;r u
ffoksl j isÿ jk ;j;a tla jxpdjls' m%isoaO m%Odk wdh;k ;%s;ajhla jk Y%S ,xld f¾.=j"
ixúOdkd;aul mqoa., lKavdhula úiska fuu uQ,H tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh iy Y%S ,xld uy
jxpdj isÿ l< j. oelsh yels h' wdpd¾h ld¾,a" nexl=j hk wdh;k iy tajdfha kshduk lghq;=
yeÍ iy foaYSh nexl= .sKqï ysñhd u;=msáka fu lS fuu jxpdfõ § wjNdú; lr we;' uQ,H jxpdjl
jxpdj i|yd odhl jQjka f,i y÷kd .; yels jqj úkaÈ;hska pxpdlrejka j wdrïNfha § fndfyda
o" ;srfha msgqmi ;j;a fndfyda md¾Yajhka fuys fihska úYajdi lrkq ,nhs' ;ukaf.a ;Hd." uqo,a
fldgialrejka úh yels h' pxpdfõ uy fud<lre ;Hd." uQ,H iyh jeks oE fidrlï lsÍu i|yd
ljqreka oe hs meyeÈ,s ke;' fl fia jqj o" wdpd¾h jxpdlrejka uqo,a fidrd .ekSug Wmfhda.S lr
2022 ck' - ud¾' 19
.kakd ksIaldYk .dia;=" nÿ iy wh lsÍï n,OdÍka jd¾;d wod< kS;sh n,d;aul lrk wdh;k fj;
úiska mkjk ,o ndOdjka f,i úkaÈ;hska úiska ld,Sk j fhduq lsÍu" oekqj;a lsÍfï jevigyka
i,lkq ,nhs' t neúka" wod< n,OdÍkaf.ka iyh meje;aùu" ,sms m< lsÍu iy nexl=j, oekaùï m<
iy Wmldr ,nd .ekSug úkaÈ;hska wdrïNfha lsÍu t jeks mshjr lsysmhla fõ'
§ ue,s fjhs' we;eï wjia:dj, wod< n,OdÍka
iïnkaO lr .ksñka by; i|yka lr we;s mßÈ mÍlaIdldÍ jkak
úúO f.ùï ms<sn| j úuiqï l< o" tu ks,OdÍka
flfia jqj o" uQ,H jxpd ;¾ckh je<elaùu
úiska jxpd ms<sn| ,nd fok Wmfoia fkd ;ld
i|yd uQ,sl j.lSu uyck;dj i;= fõ' jxpdjl
úkaÈ;hska Tjqkg nek jÈk wjia:d o we;'
úkaÈ;fhl= ùfuka miq jeh jk fm!oa.,sl iy
;ks j l%shd;aul ùu iy lsisfjl= iuÕ fnod iudc msßjeh je<laùu i|yd" miqj ksjerÈ lsÍfï
yod fkd .ekSu jxpdjg f.dÿre ùug fya;= jk mshjr .ekSug jvd" uyck;dj iqmÍlaIdldÍ
m%Odk idOlhls' fu jeks yeisÍï i|yd fya;= ùfuka wod< jxpdjkag f.dÿre ùfuka je<lSu
jk m%Odk udkj ,laIKh jkqfha ;Kaydj jk jvd;a iqÿiq fõ'
w;r" th hula iSud rys; j úYajdi lsÍug;a" fkd uQ,H jxpdj,ska Tn wdrlaId ùu i|yd my;
ie,ls,su;a f,i l%shd lsÍug;a fya;= fõ' i|yka mshjr wkq.ukh l< yels h'
je<elaùfï mshjr ² nexl= .sKqï úia;r" yr$ner ldâm;a úia;r"
tla jrla muKla Ndú; jk uqrmo ^OTPs&
2006 wxl 6 ork uQ,H .kqfokq jd¾;d lsÍfï mk;
jeks fm!oa.,sl uQ,H f;dr;=re fkd y÷kk
m%ldr j" jxpdjka kS;Hkql+, fkd jk lghq;a;la
md¾Yajhka fj; wkdjrKh fkd lrkak'
f,i i,lkq ,efí' .kqfokqjla fyda .kqfokqjla
lsÍug ;e;a lsÍula jxpdjlg iïnkaO he hs ² ieu úg u f.ùï isÿ lsÍug fmr f;dr;=re
iel lsÍug wdh;khlg idOdrK fya;= ;sfnk i;Hdmkh lrkak'
wjia:djl §" 2006 wxl 6 ork uQ,H .kqfokq
jd¾;d lsÍfï mkf;a 7 jeks j.ka;sh m%ldr j" ² fkd okakd mqoa.,hkag fyda ksIamdok ñ, §
wod< wdh;kh tu ielh we;s lr .ekSfuka .ekSug lsisÿ w;a;sldrï f.ùula isÿ fkd
fyda f;dr;=r ,nd .ekSfuka miq j" tfy;a t;eka lrkak'
mgka jev lrk Èk folla miq fkd ù" iel iys;
.kqfokq jd¾;djla f,i .kqfokqj fyda .kqfokq ² iel iys; Bfï,a m‚úv" flá m‚úv"
lsÍug ;e;a lsÍu fyda ke;fyd;a f;dr;=r Y%S ,xld wêiïnkaOlhka ^Hyperlinks&" iajhxl%S j újr
uQ,H nqoaê tallhg jd¾;d l< hq;= fõ' jk ljq¿ hkdÈh újD; fkd lrkak'
lsishï mqoa.,hl= pxpdjl úkaÈ;hl= jQ ú.i ² ;ks j l%shd fkd lrkak' ´kE u iel iys;
Tyq$weh pxpdlref.a nexl= .sKqu we;s nexl=j fj; uQ,H ;;a;ajhl § Tfí mjq," jeäysáhka" ióm
^we;akï& oekqï §ug läkñka mshjr .; hq;= jk ñ;=rka iy n,OdÍka iuÕ idlÉPd lrkak' t
w;r" <Õ u msysá fmd,sia ia:dkfha o meñ‚,a,la fuka u" Tjqkaf.ka iydh ,nd .kak'
l< hq;= fõ' t jeks úkaÈ;hskag uQ,H nqoaê tallh
² uQ,H f,dalfha kùk;u Okd;aul iy
o we;=¿ j wod< wfkl=;a wdh;khkag o oekaúh
iDKd;aul m%jK;d ms<sn| j oekqj;a jkak'
yels h' Y%S ,xld uQ,H nqoaê tallhg oekqï fokafka
kï" wxl 30" ckdêm;s udj;" fld<U 01 hk uyck;dj fj; ,nd fok m‚úvh
,smskhg ;eme,a u.ska o" fiu@cbsl.lk hk úoHq;a
,smskhg Bfï,a m‚jqvhla o túh yels h' uQ,H zfkdñf,a ,nd fok Èjd wdydrhla jeks lsisÿ
jxpdjkaf.a úkaÈ;hka ùu je<elaùu i|yd Y%S hula fkdue;'Z uQ,H jxpdjl § fmdfrdkaÿ jk
,xld uQ,H nqoaê tallh fndfyda mshjr f.k we;s m%;s,dN wdrïNfha § fmd<Ujk iq¿ iajNdjhla
w;r" jxpd ms<sn| ,eî we;s iel iys; .kqfokq .kakd w;r" wjidkfha § mSvd ú£ulg uÕ mdokq
20 2022 ck' - ud¾'
uOH.; lDIsld¾ñl
f;dr;=re moaO;shla lrd'''
tï' iS' È,aydka o is,ajd
ksfhdacH wOHlaI
m%dfoaYSh ixj¾Ok fomd¾;fïka;=j
.; fkd yel' WodyrK f,i" Y%S ,xld lDIsl¾u uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;sh m;a l<
fomd¾;fïka;=fõ fNda. mqfrdal:k f;dr;=re yels h'
moaO;sh" îc yd frdamK øjH f;dr;=re moaO;sh"
wmkhk lDIsl¾u fomd¾;fïka;=fõ l=re÷ lDIs l¾udka;h wd¾Ólfha uQ,sl wxYhla jk
f.dùka ,shdmÈxÑ lsÍfï f;dr;=re moaO;sh iy wdishdkq rgj, fujeks f;dr;=re moaO;Ska id¾:l
mqoa.,sl wxYh u.ska md,kh jk zf.dúm,Z iy f,i w;a yod n,ñka mj;S' bkaÈhdfõ lDIsl¾u
zf.dúñ;=reZ jeks lDIs wf,ú lrk f;dr;=re yd f.dú iqnidOk wud;HdxYh úiska ixj¾Okh
moaO;Ska oelaúh yels h' lrk ,o zlsidkaZ ^Kisan& keue;s f.dùkaf.a
ud¾..; ,shdmÈxÑ lsÍfï fodrgqj lDIsld¾ñl
uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;shl
wxYh äðg,alrKh lsÍu i|yd iÔù WodyrKhls'
moku f,i ish¨ f.dùkaf.a f;dr;=re tla /ia
;j o" ms,smSkfha l%shd;aul Registry System for
fldg iïmq¾K f.dú o;a; .nvdjla ks¾udKh
Basic Sectors in Agriculture ^RSBSA& l%ufõoh
lsÍfuka isÿ l< yels h' fojkqj" fuh úúO
lDIs md¾Yajlrejka o iïnkaO lrk mq¿,a o;a; o fujeks uOH.; lDIs f;dr;=re moaO;shla
fõÈldjla ^Data Platform& njg m;a l< yels h' jk w;r" nx.,dfoaYfha zB-l%sfIdlaZ ^e-Krishok&
fï wkqj" wd¾Ól jYfhka jeo.;a jQ úúO úi÷ï o mq¿,a mrdihl lDIs fiajd fhdackd wdjrKh
fiùu i|yd uq,sl f;dr;=re .nvdjla njg lrk uQ,sl jYfhka ud¾..; f;dr;=re .nvdjls'
lDIsl¾ufha
lDIs m%jdyk fm!oa.,sl wxYh
CAIS
lem l< wd¾Ól
lDIs iemhqïlrejka uOHia:dk
uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;shl ksjerÈ j ;SrK .ekSug iy úl,am l%shdud¾.
wjYH;dj yryd cd;sl wdydr iqrlaIs;;dj iy;sl lsÍug o
m%;sm;a;s iïmdolhskag wmyiq ù we;'
lDIs wxYh yd noaO jQ úúO .eg¨ wOHhkfha §
tajdfha uQ,sl fya;+ka fidhd ne,Su iy úi÷ï fuu lreKq wkqj" f;dr;=re u; lDIs ld¾ñl
,nd §ug wmyiq ù we;af;a flakaø.;" ksjerÈ wxYfha ish¨ l%shdldrlï by< ixfõ§;djla
iy ld,Sk f;dr;=re moaO;shla fkdue;slu nj olajk nj meyeÈ,s h' ;SrK .ekSug îc frdamKfha
meyeÈ,s h' isg miq wiajkq md,kh iy mßfNdackh olajd
ksjerÈ iy ld,Sk f;dr;=re jeo.;a fõ' b;d iq¿
b,a¨u yd iemhqu fkd i,lñka" ie,iqï rys; j mßudKfha jqj o" lDIs ld¾ñl wxYfha isÿ lrkq
wdydr fNda. ksIamdokh fya;=fjka isÿ jk lDIs ,nk wdfhdack ;SrK .ekSu i|yd fhojqï ,nd
fjf<|fmd< wld¾hlaIu;dj rfÜ iEu ksIamdok .ekSfï yelshdj" ld,.=K f;dr;=re ;dlaI‚l
lkakhl § u oelsh yels m%Odk .eg¨jls' m%Odk oekqu" Ydl wdrlaIK f;dr;=re" b,a¨u-iemhqu
lDIs ksIamdok lkakj, isÿ jk wê w;sßla; iy ñ, jeks lDIs fjf<| f;dr;=re yd fjk;a
iemhqu oeä ñ, WÉpdjpkhkag ;=vq fok w;r mdßißl idOl wdÈh b;d jeo.;a fõ'
f.dùkag b;d wvq wdodhï ,nd §ug fya;= fjhs'
;j o" lDIs ksIamdok iemhqï oduh mqrd oelsh f.dú;efka isg mdßfNda.slhska olajd lDIs
yels wêl miq wiajkq ydks u.ska o" lDIs iïm;a ld¾ñl w.h odu m%;sks¾udKh lsÍfï § f;dr;=re
Ndú;fha wld¾hlaIu;dj fmkakqï lrhs' fujeks yd ikaksfõok ;dlaIKh ^Information and
nrm;, fya;=ka ksid rch u.ska fmdfydr Communication Technology ^ICT&& Ndú;fhka Y%S
iykdOdr" fNda. rlaIK" f.dú úY%du jegqma" lDIs ,xldfõ .%dóh f.dú m%cdj we;=¿ mq¿,a mrdihlska
iyk Kh hkd§ fkdfhla fuj,ï yryd wdydr hq;a lDIs wxYfha md¾Yajlrejkaf.a Ndú;h
i|yd uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;shla
fNda. ,dNodhS lsÍug mshjr .;a; o" f.dú;ek
ks¾udKh lsÍu iy ia:dms; lsÍu isÿ l< yels h'
.%dóh m%cdj w;r wvq ,dNodhS jHdmdrhla njg
m;a ù wE;' uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;shl ks¾udKh
fldúâ - 19 f.da,Sh jix.;h wdrïNh;a iuÕ u cd;sl uÜgfï uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re
f;dr;=re ikaksfõokfha ÿ¾j,;d fya;=fjka lDIs moaO;shla ks¾udKh lsÍfuka f.dùka" lDIs
ksIamdok wf,úh fjkqfjka u lem jQ wd¾Ól ksIamdolhska yd jHdmdßlhska" rdcH yd fm!oa.,sl
uOHia:dkj, o w¾nqo we;s úh' lDIs ksIamdok wdh;k" ;SrK.kakka yd m%;sm;a;s iïmdolhska
tu uOHia:dkj,g m%jdykh l< fkd yels ùu iy mdßfNda.sl idudkH ck;djg wod< f;dr;=re
iy m%jdykh l< ksIamdok f;d. fjf<kaod /ia lsÍu iy fnod yeÍu isÿ flf¾' mßYS,lhd
ñ, § .ekSug ue,s ùu fuu ;;a;ajhg fya;= iy f;dr;=re imhkakd wkqj úúO uÜgfï
úh' lafIa;%hg hEug jQ wmyiqj;a iuÕ iuia; f;dr;=re mqjre ^Dashboards& imhkq ,enqj o
ksIamdokh yd iemhqu ;lafiare lsÍug m%;sm;a;s m%fõY úh yelafla mßYS,lhdf.a wruqKq i|yd
iïmdolhskag iy ;SrK .kakkag fkd yels wjYH o;a; iy f;dr;=rej,g mu‚' fuys §
ùfuka fïjd wf,úlrKhg iydh ùug o o;a;j, iqrlaIs;Ndjh w;sYhska jeo.;a lreKla
n,OdÍkag wmyiq úh' neúka ta i|yd jk o;a; wdrlaIK l%ufõo ilia
l< hq;= h'
fï w;r" uOH.; f;dr;=re ,nd §u ld¾hlaIu
j iy m%Yia; uÜgñka mj;ajd .ekSug fkd yels kq;k f;dr;=re yd ikaksfõok ;dlaIK WmlrK
ùfuka lDIs ld¾ñl jix.; ^Wod' fiakd o<Uqjd fhdod .ksñka o;a; tla /ia lsÍu" úYaf,aIKh"
^Fall Army Worm& n,mEu&" .xj;=r iy kshx ikaksfõokh iy yqjudrej iajhxl%Sh l%shdj,shla
jeks iajNdúl úm;a fya;=fjka isÿ jk fNda. njg m;a l< yels w;r" ;SrK .ekSu yd mqfrdal:kh
w,dNh iy moaO;shg isÿ jQ ydksh wdÈh ksjerÈ lsÍu i|yd lD;%su nqoaêh ^Artificial Intelligence&
j ;lafiare lsÍug" f.dùkag jkaÈ f.ùu ms<sn| fhdod .ekSu o miq j isÿ l< yels h' ;jÿrg;a"
24 2022 ck' - ud¾'
o;a; tl;= lr .ekSug iy úYaf,aIKhg fv%dak fiajd f;dr;=re" fjf<ofmd< úYajdih" j.d
;dlaIKh" Internet of Things - IOT iy N+f.da,Sh l< hq;= jvd jdisodhl fNda. f;dr;=re iy lDIs
f;dr;=re moaO;s ^Geographic Information System l%shdldrlï y÷kd .ekSu" nexl=" lDIs rlaIK
^GIS&& l%ufõo o Ndú; l< yels h' iy fjk;a uQ,H lghq;= i|yd myiqlï y÷kajd
§fuka yelshdjla ,efí' ;jÿrg;a" rcfhka ,nd
uQ,sl j" uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;shl fok iyk iy wdOdr jk fmdfydr iykdOdrh"
moku jk f.dùkaf.a f;dr;=re /ia lsÍu fjkqfjka îc iykdOdrh iy f.dú úY%du jegqma wdÈh
f.dùka ta i|yd fmd<Ujd .ekSu b;d jeo.;a fõ' ,nd .ekSu i|yd fuu moaO;sh yd iïnkaO ùu
wdrïNfha § ksIamdok w;sßla; l<ukdlrKhg wksjd¾h lsÍu jeks Wml%u o Ndú; l< yels h'
iy .%dóh f.dùkag idOdrK ñ,la iy;sl lsÍug
fuu moaO;sh yryd ld¾hNdrhla isÿ l< yels cx.u ÿrl:khla fyda geí WmlrKhla
h' fojkqj" f.dùkaf.a Wkkaÿj ;jÿrg;a jeä Ndú;fhka f.dùkaf.a uQ,sl o;a; /ia lsÍu
lrùug f.dúhdg ,nd .; yels iDcq jdis jk lafIa;% uÜgfï § isÿ l< yels h' fï ld¾hh
fmdfydr iy îc ms<sn| f;dr;=re" Ydl wdrlaIK i|yd lDIsl¾u wud;HdxYhg wkqhqla; .%dóh
ෙගාවීන් ලියාපදිංචිය
ෙගාවියා
lDIs lafIa;% ks,OdÍka iy fjk;a wud;HdxYhkag ksIamdokhla y÷kajd Èh yels h' b,a¨u-
wkqhqla; .%dóh uÜgfï ks,OdÍka fhdod .; yels iemhqu f;dr;=re" fhojqï ,nd .ekSfï
h' ;j o Ndú;hg myiq cx.u fhÿula ^Mobile yelshdj" ld,.=Kh iy foaY.=Kh" mdxY=
Application& y÷kajd §fuka" fuu f;dr;=re ,nd ;;a;ajhka" uQ,HlrKh" fjf<|fmd< ,nd
§u f.dùka ,jd u isÿ lrjd .kakg ie,eiaúh .ekSfï yelshdj" fjk;a mdßißl .eg¨"
yels h' by< fm< lafIa;% ks,OdÍka u.ska lDIs jHdma;sh" úoHq;a-bf.kqï ^e-Learning& yd
we;=,a lrk ,o o;a; j,x.= lsÍula ^Validation& mqyqKqj" úfYaI{ Wmfoia" wmkhk wjia:d jeks
moaO;sh yryd u isÿ lsÍfuka o;a;j, wLKav lDIsld¾ñl ksIamdokhg iy wf,úlrKhg
nj iy ksjerÈ nj iy;sl jkq we;' fuu o;a; n,mdk idOl wd§ f;dr;=re yryd ksIamdok
,nd §fuka ,shdmÈxÑ jk f.dúhd y÷kd .ekSug moaO;sfha ld¾hlaIu;dj jeäÈhqKq lsÍu"
pqïnl Ñmhla ^Magnetic Chip& ,nd §u fyda fjf<|fmd< jeäÈhqKq lsÍu iy lDIs ld¾ñl
y÷kd .ekSfï blauka m%;spdr fla;hla ^Quick wmkhk i|yd myiqlï ie,fikq we;'
Response ^QR& Code& ,nd §u jeks wdl¾YŒh jQ
• o;a; mokï lr .;a ;SrK( fuu l%ufõo u.ska
kj ;dlaI‚l Wml%uhla y÷kajd §u jeo.;a fõ'
o;a; mokï lr .;a ;SrK .ekSug iydh jk
fhdað; o;a; fõÈldj la,jqâ mokula ^Cloud w;r" jerÈ f;dr;=re u; mokï j m%;sm;a;suh
Base& f,i isÿ l< yels w;r fndfyda m%fõY ;SrK .ekSu je<efla' t neúka f.dùkag
iys; w;=re uqyqK;a ^Multiple Access Interfaces& iy wfkl=;a lDIsld¾ñl md¾Yajlrejkag
fhdod .ekSug yels Ndú;hg myiq cx.u fhÿula ldf,daÑ; yd ksjerÈ f;dr;=re ,nd fokq we;s
yryd bv ie,eiaùfuka myiqfjka ìï uÜgu w;r tu.ska lDIs l¾udka;fha ksjerÈ ;SrK
olajd f;dr;=re /ia lsÍu fuka u fiajd iemhSu o kshñ; fõ,djg .ekSu iy;sl flf¾'
iy;sl l< yels h' • úYajikSh lDIs wf,úlrKhla( fuu f;dr;=re
moaO;sh yryd lDIs ld¾ñl ksIamdok
wfmalaIs; m%;sM, mqfrdal:kh u; mokï j fyd¢ka ixúOdkh
uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;sh ks¾udKh jQ lDIs ld¾ñl wf,úlrKhla ie,iqï
lsÍu;a iuÕ u tu ish¨ u lDIs ld¾ñl f;dr;=re l< yels h' tneúka" fuu l%uh u.ska kj
iy fjk;a fiajd tl u l%uhla hgf;a N+f.da,Sh wjia:d ms<sn| f;dr;=re iemhSu" wkd.;
fyda fjk;a ndOl fkd i,ld f.dùkag fuka wdfhdaclhska$yjq,alrejka iuÕ .e,mSug
u w.h oduh ;=< isák ish¨ u mqoa.,hskag iy myiqlï ie,iSu wd§ lDIs l¾udka;fha
wdh;kj,g ,nd .; yels h' fuu Ndú;h lreKq fndfyda wxY ms<sn| j uÕ fmkaùu ;=<ska
lSmhlg ,>q l< fkd yels uq;a my; wdldrfha lDIs ld¾ñl ksIamdokh wLKav j lr f.k
m%;sM, fndfyduhla wfmalaId l< yels h' hEug f.dùka Èßu;a lrkq we;s w;r fï wkqj
;reK mrïmrdj mjd lDIs l¾udka;h fj;
• wkkH jQ ye÷kqïm;la( uOH.; lDIs ld¾ñl wdl¾IKh jkq we;'
f;dr;=re moaO;shla ìys ùu;a iuÕ u th
;=< ish¨ u f.dùka ,shdmÈxÑ lr Tjqkg u • iqrlaIs; iqNidOk ixrpl( fNda. rlaIKh"
wkkH jQ ye÷kqïm;la ,nd fokq we;' f.dùka f.dú rlaIKh iy úY%du jegqma l%uh jeks
fj; wkd.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re yd fiajd f.dùkaf.a iqNidOk ixrpl jßka jr
iemhSu fuu moaO;sh yryd isÿ flfrk w;r moaO;shg tl;= lr f.dùka w;r Tjqkaf.a
f.dúhdg ,nd § we;s iqúfYaIS ye÷kqïm; l%shdldrlïj, iqrlaIs;Ndjh iy ;sridrNdjh
bÈßm;a lsÍfuka úúO jQ fiajdjka ,nd .; .ek úYajikSh;ajhla we;s lsÍfuka Tjqkaf.a
yels h' f.dú;eka lghq;= lr f.k hEu i|yd wdrlaIs;
udkisl;ajhla we;s l< yels h'
• ie,iqï iy.; lDIs ksIamdokhla( uOH.;
lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;sh yryd ,efnk • ld¾hlaIu fmdfydr iykdOdr hdka;%Khla(
f;dr;=re fuka u oekqu yqjudre lr .ekSu fuu f;dr;=re moaO;sh Ndú;fhka ksjerÈ
u; mokï j ie,iqï iy.; lDIs ld¾ñl f.dùkag ksjerÈ m%udKhkaf.ka fmdfydr ,nd
26 2022 ck' - ud¾'
§ug ßis iykdOdr hdka;%Khla ld¾hlaIu j fuu l%uh u.ska f.dúhd ñ, ndr .kafkla
l%shd;aul lsßug o" ta wkqj" fmdfydr w;sßla; ^Price Taker& fjkqjg ñ, kshu lrkafkla
Ndú;h yd ta iïnkaO wys;lr n,mEï wju ^Price Setter& njg n, .ekafjhs'
lsÍug o yels fjhs' È.= .ukl wdrïNh
• uQ,H myiqlï i|yd mßirhla ( lDIsld¾ñl uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;shl
lghq;=" hdka;%SlrKh" há;, myiqlï wdrïNhla f,i" lDIs rlaIK uKav,fha
ixj¾Okh hkdÈh i|yd Kh" l,anÿ myiqlï uQ,sl;ajfhka f,dal nexl= idudðlhl= jk
iy fjk;a uQ,H myiqlï iemhSu i|yd iqÿiq cd;Hka;r uQ,H wruqo, iuÕ tla j ixj¾Okh
mqoa.,hl= j f;dard .ekSug yd fiajh lsÍug l< id¾:l uÜgfï uDÿldx.hla iuÕ w;ayod
nexl= iy fjk;a uQ,H wdh;kj,g uOH.; ne,Sï mÍlaIK lsysmhla yïnkaf;dg Èia;%slalfha
lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;sh Ndú; l< yels ù f.dùka iuÕ isÿ fldg we;' lDIs rlaIK
h' tneúka" fuu moaO;sh uQ,H wdh;k i|yd uKav,h wdrïN l< jevms<sfj, ;jÿrg;a
we;s wjodku wvq lrk w;r iqÿiq mqoa.,hdg bÈßhg f.k hEu i|yd lDIsl¾u wud;HdxYh
iqÿiq fj,djg iqÿiq jQ fiajdjka iemhQ njg uQ,sl;ajfhka úúO wdh;k ksfhdackh jk mßÈ
iy;sl lrhs' ieÿï ,;a fufyhqï lñgqjla yryd N+f.da,Sh
• N+-o;a; mokï lr .;a m%jdyk moaO;shla( f;dr;=re moaO;shlg ^Geographic Information
uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;sh System - ^GIS&& fuu lDIs f;dr;=re taldnoaO
yryd N+-o;a; ^Geo-data& mokï lr .;a lsÍug jevigykla wdrïN úh' fuu jevigyk
m%jdyk moaO;shla ks¾udKh l< yels w;r" yïnkaf;dg iy wkqrdOmqr Èia;%slalfha oekgu;a
tkhska lDIs ksIamdok fjf<|fmd<g iy wdrïN fldg we;' fï w;r" ù j.djg wu;r j
mdßfNda.slhskag msßjeh M,odhS f,i m%jdyk úúO lDIs ksIamdok f;dr;=re m%d:ñl o;a; f,i
lsÍu we;=¿ j fyd¢ka ixúOdkh jQ iemhqï o;a; moaO;shg we;=<;a lsÍfï jevigyklg
fiajdjla ixj¾Okh l< yels h' lDIsl¾u m¾fhaIK iy ksIamdok iyldr
ks,OdÍkaf.a iydfhka yïnkaf;dg Èia;%slalfha
• ;;a;aj iy;sl lsÍï( fï u.ska rg ;=<
uq, mqrd we;'
l%shd;aul jk hym;a lDIs ld¾ñl mßphka
^Good Agricultural Practices& iy ;;a;aj fuu uOH.; lDIs ld¾ñl f;dr;=re moaO;sfha
iy;sl lsÍï i|yd jeo.;a jk f;dr;=re id¾:l;ajh kqÿre ld,hl § h:d¾:hla njg
myiqfjka fidhd .ekSfï yelshdjla ,efnkq m;a ùu ish¨ md¾Yajlrejkaf.a wNs,dIhhs' fuu
we;' id¾:l;ajh rfÜ w;suy;a jQ lDIs lafIa;%fha kshq;=
jQjkaf.a o" rfÜ wd¾Ólfha o fmr<shla jkjdg
• úoHq;a-jd‚cH fõÈldjla ^e-Commerce
fkd wkqudkhs'
Platform&( fuu f;dr;=re moaO;sh n, .ekaùu;a
iuÕ u mq¿,a úoHq;a jd‚cH fõÈldjla miqjok
ixj¾Okh lsÍu yryd" wiajekak fk<Sug fuu ,smsh ilia lsÍfï § wmkhk lDIsl¾u
fmr isg u ksIamdok wka;¾cd, fjf<|du fomd¾;fïka;=fõ fiajfha kshq;= iyldr wOHlaI
i|yd fhduq l< yels h' fuu úoHq;a-jd‚cH ^m¾fhaIK& wreK rKjl uy;d" lDIsl¾u
fõÈldj yryd ;u ksIamdokj,g ñ, kshu fomd¾;fïka;=fõ fiajfha kshq;= iyldr wOHlaI
lsÍug f.dùkag n,h ,efí' f.dùkag uOH.; ^ixj¾Ok& fudfyduâ ßiajdka uy;d iy lDIs
f;dr;=re moaO;sh yryd ksl=;a lrkq ,nk ld¾ñl yd f.dúck rlaIK uKav,fha fiajfha
mQ¾j wk;=re weÕùu u; mokï j ;SrK .; kshq;= iyldr wOHlaI liqkaoÍ Èidkdhl uy;añh
yels w;r wiajekak fk<Sug fmr Tjqkaf.a iuÕ meje;ajQ idlÉPdj,ska ,nd .;a woyia yd
ksIamdok fjf<|dï lsÍu wdrïN l< yels fõ' fhdackd o Ndú; úh'
wkjir uqo,a
;ekam;= Ndr .kakd wdh;kj,ska
iy mqoa.,hkaf.ka
m%f õ Y ï f j u q
lú÷ ñysrdka f*dkafiald
l<ukdldr iyldr
nexl= fkdjk uQ,H wdh;k wëlaIK fomd¾;fïka;=j
uyck;djf.ka wkjir uqo,a ;ekam;= Ndr .kakd 2011 wxl 42 ork uqo,a jHdmdr mk; wkqj" uyck
wdh;k iy mqoa.,hka y;= msfmkakdla fuka wo jk ;ekam;= Ndr .ksñka ljr wdldrhlska fyda
úg rg mqrd ìys fjñka mj;S' fujeks kS;Hkql+, uqo,a Khg §u fyda ljr wdldrhlska fyda uqo,a
fkd jk uQ,H wdh;kj, iy mqoa.,hka fj; wdfhdackh lsÍu zuqo,a jHdmdrhlaZ f,i y÷kajd
uqo,a ;ekam;a fldg wmyiq;djg m;a mqoa.,hka we;' tu mk; m%ldr j wêldÍ n,hla fkdue;s j
ish fiai; u wysñ ùfuka ;u Ôú;h mjd wysñ uqo,a jHdmdr mj;ajd f.k hEu iy ;ekam;= Ndr
lr .ekSug ;e;a lsÍï jeks isÿùï ms<sn| wmg .ekSu jrola fõ'
wikakg ,efí'
;j o" tu mk; wkqj uqo,a iud.ula yer"
wkjir uQ,H wdh;k iy mqoa.,hka hkq ljf¾o@ fjk;a ;eke;af;l= úiska Y%S ,xld uy nexl=fõ
uqo,a uKav,fha wkque;sh fkdue;s j zuqo,az"
úúOdldr jQ Kh .súiqï iy Kh idOk m;% Ndú; zuQ,HlrKhz" fyda zuQ,Hz hk jpk ;ks j fyda
lrñka wdfhdack ie,iqï m%j¾Ok lsÍu" w;:H fjk;a jpk iuÕ tla j fyda bka iEÿK hï
uqo,a ^Virtual Currency& Ndú; lsÍu iy fjf<| jpkhla fyda fjk;a NdIdjl Bg iudk hï
oekaùï ^Ad Click& keröu ;=<ska uqo,a bmehSug jpkhla fyda ;u jHdmdr kduh i|yd Ndú;
yels nj mejiSu jeks jHdc Wml%u ;=<ska wkjir lsÍu jrola jkq we;'
uqo,a wdfhdackhka i|yd úúO md¾Yajhka úiska
wkjir uQ,H wdh;k iy mqoa.,hka fj; uqo,a
uyck;dj fmd<Ujd .kq ,nhs' uqo,a ;ekam;a
;ekam;a lsÍfï wjodku
lsÍug fmr" n,m;%,dNS nexl= yd uqo,a iud.ï
úiska msßkukq ,nk fmd,S wkqmd; wNsnjd fuu • wkjir uqo,a ;ekam;= ,nd .kakd wdh;k iy
wkjir uQ,H wdh;k iy mqoa.,hka yg b;d mqoa.,hska fndfyda úg kS;Hkql+, fkd jk
flá ld, mrdihla ;=< b;d úYd, jYfhka jHdmdrj, fhfok neúka ;ekam;=lrejka o
fmd,S$m%;s,dN ,nd §ug yelshdjla mj;skafka o tajdg odhl ùu ;=<ska wkjYH kvq lghq;=j,g
iy tu wkjir uQ,H wdh;k fj; ljr wdldrhl meg,Su
wd¾Ól YlH;djla mj;S o hkak uyck;dj úiska
úfYaIfhka fidhd ne,sh hq;= u h' fkd tfia • wkjir uQ,H wdh;kj, lghq;= uy nexl=j
kï wjidkfha § ish wdfhdackh;a" m%;s,dNh;a úiska ;ykï l< úg ;u ;ekam;= uqo,a
,nd .; fkd yels j uyck;dj mSvdjg m;a ùu ,nd .ekSu ;djld,sl j weK ysàfuka uqo,a
lK.dgqodhl ;;a;ajhls' wmyiq;djkag ,la úh yels ùu
28 2022 ck' - ud¾'
• wkjir uqo,a ;ekam;= ,nd .;a mqoa.,hska ñh • n,m;%,dNS jd‚c nexl= ^Licensed Commercial
.shfyd;a fyda úfoaY.; jqjfyd;a ;u uqo,a ,nd Banks&
.ekSug úúO ÿIalr;dj,g uqyqK §u
• n,m;%,dNS úfYaIs; nexl= ^Licensed Specialized
• Tn fjk;a wdh;khlska fyda mqoa.,hl=f.ka Banks&
uqo,a Khg ,nd f.k wkjir ;ekam;=j,
fhoùfuka Khlrejl= njg m;aùfï wjodku • n,m;%,dNS uqo,a iud.ï ^License Finance
Companies&
wkjir uqo,a jHdmdr lghq;= lr f.k hEfï
m%;súmdl fudkjd o@ wkjir uqo,a jHdmdrj, ksr; mqoa.,hka iy
wdh;k iïnkaOfhka Y%S ,xld uy nexl=fõ
Y%S ,xld uy nexl=fõ n,m;%hla ,nd fkd f.k iqmÍlaIK ld¾hhka
ksis wjirhlska f;dr j mj;ajd f.k hkq ,nk
wkjir uqo,a jHdmdr iy wkjir uqo,a ;ekam;= uqo,a jHdmdr mk;g mgyeks j uyck ;ekam;=
,nd .kakd mqoa.,hka iïnkaOfhka Y%S ,xld uy Ndr .ksñka wkjir uqo,a jHdmdr lghq;=j,
nexl=j úiska uqo,a jHdmdr mk; m%ldr j mj;ajkq ksr; jk mqoa.,hka iy wdh;k iïnkaOfhka
,nk úu¾Ykj, § jrolrejl= nj ;SrKh uyck;dj oekqïj;a lsÍfï jevuq¿ ,xldfõ úúO
jqjfyd;a" tu md¾Yajhkaf.a ish¨ u jHdmdr lghq;= m%foaYj, meje;aùu uyck;dj oekqïj;a lsÍfï
;ykï lsÍu" ish¨ u j;alï mejÍu fyda neyer m%pdrK lghq;= isÿ lsÍu" tu mqoa.,hka iy
lsÍu" ;ykï lsÍu iy úfoaY .uka n,m;% wj,x.= wdh;k iïnkaOfhka úu¾Yk lghq;= isÿ lsÍu"
lsÍu fuka u uydêlrKfha kvq úNd.hlg tu mqoa.,hka iy wdh;k iïnkaOfhka ffk;sl
,la lsÍfuka miq isr.; lsÍulg fyda ov uqo,a l%shdud¾. .ekSu" tlS wkjir uqo,a jHdmdr ms<sn|
kshu lsÍulg ,la lrkq ,eìh yels h' f;dr;=re uyck;dj fj; ikaksfõokh lsÍu
we;=¿ j uyck;djg idOdrKhla bgq lsÍu i|yd
tfia u" uqo,a jHdmdr mkf;a wêldÍ n,hla Y%S ,xld uy nexl=fõ nexl= fkd jk uQ,H wdh;k
fkdue;s j mj;ajd f.k hkq ,nk wkjir wëlaIK fomd¾;fïka;=j ;=< fjk u úu¾Yk
uqo,a jHdmdrhl hï wdfhdackhla isÿ lrkq wxYhla 2020 jif¾ § ia:dms; lrkq ,en we;'
,nk mqoa.,hl= o" tu mk; hgf;a jrola isÿ
lsÍug jl% wdldrfhka wkqn, §fï moku hgf;a tfia u" fujeks wkjir uQ,H wdh;k iy mqoa.,hka
oKavkhg ,laùfï wjodkula orkq ,nhs' ìys ùu je<elaùug iy tjeks md¾Yajhkaf.ka
uyck;djf.a uqo,a ;ekam;= Ndr .ekSug wjir fmdÿ uyck;dj wdrlaId lr .ekSu i|yd Y%S ,xld
we;af;a ldg o@ fmd,Sish" wêlrK moaO;sh iy fiiq kshduk
wêldÍka o Y%S ,xld uy nexl=j fj; iydh olajkq
uyck;djf.ka uqo,a ;ekam;= f,i Ndr .ekSug ,nhs' ;j o" fujeks wkjir uqo,a jHdmdr mj;ajd
wjir § we;af;a Y%S ,xld uy nexl=fõ ,shdmÈxÑ ù f.k hk wdh;k fyda mqoa.,hka ms<sn| j Y%S
n,m;% ,nd .;a wdh;kj,g mu‚' uyck;djg ,xld uy nexl=j úiska isÿ lrkq ,nk úu¾Yk
oek .ekSu ms‚i Y%S ,xld uy nexl= fjí wvúfha lghq;=j,g iydh oelaùu i|yd wmrdO mÍlaIK
fuu n,m;% ,nd .;a wdh;kj, ,ehsia;=jla olajd fomd¾;fïka;=fõ ks,OdÍkaf.ka iukaú; fjk
we;' u tallhla Y%S ,xld fmd,Sisfha uQ,H yd jd‚c
wmrdO úu¾Yk fldÜGdYh ;=< ia:dmkh lr
uyck;djf.ka uqo,a ;ekam;= Ndr .ekSu iy tu we;'
uqo,a Khg §u iy$fyda wdfhdackh lsÍu hk
lghq;= lr f.k hEu i|yd 1988 wxl 30 ork uyck;djf.a ld¾hNdrh l=ula o@
nexl= mk; iy 2011 wxl 42 ork uqo,a jHdmdr
mkf;a úêúOdkhka hgf;a Y%S ,xld uy nexl=j wkjir uqo,a jHdmdr mj;ajd f.k hk wdh;k
úiska my; i|yka wdh;k fj; wjir ,nd § fyda mqoa.,hka fj; uqo,a wdfhdackh lsÍfï §
we;' wdl¾IŒh fmd,S wkqmd; ,nd §u" nÿ f.ùï
2022 ck' - ud¾' 29
meyer yeÍu" uqo,a úY=oaêlrKh" m%lg jHdmdr jd¾;d lrk fuka okajd isà' tu f;dr;=re ,nd
kdu fj; fhduq ùu" fm!oa.,sl oek ye÷kqïlï fok mqoa.,hkaf.a iy Tjqka úiska ,nd fok tu
iy wfkl=;a jrm%ido ysñ jk njg ujd fmkaùu f;dr;=rej, ryiHNdjh wdrlaId lsÍug Y%S ,xld
;=< wysxil uyck;dj /jàug ,lafõ' tneúka" uy nexl=j ne£ isà'
;uka ÿla uykaisfhka Wmhd .;a uqo,a wdfhdackh
tfia u" Y%S ,xld uy nexl=j úiska ish úu¾Yk lghq;=
lsÍfï § /já,sldrhskag yiq fkd ù" by< fmd,S
i|yd f;dr;=re ,nd fok f,i uyck;djf.ka
wkqmd; iy jrm%idoj,g reÑ fkd ù nqoaêu;a
b,a¨ï lrkq ,enQ úg tu f;dr;=re läkñka ,nd
j lghq;= lsÍug uyck;dj j. n,d .; hq;= §" Y%S ,xld uy nexl=j fj; Wmßu iydhla ,nd §u
w;r" tjeks wkjir uqo,a jHdmdr fyda mqoa.,hka ;=<ska by; lS wkjir uqo,a jHdmdr yd mqoa.,hka
ms<sn| f;dr;=re oek .;a ú.i 011-2477504 hk ;jÿrg;a rg mqrd jHdma; ùu wju jkq we;'
ÿrl:k wxlh yryd Y%S ,xld uy nexl=j fj;
uqo,a jHdmdr lghq;=j, ksr; úh yels uy nexl=fõ ,shdmÈxÑ wdh;k iïnkaOfhka Y%S
,xld uy nexl=fõ my; fomd¾;fïka;=j,ska Tng jeä úia;r ,nd .; yels h'
n,m;%,dNS jd‚c nexl= iy n,m;%,dNS úfYaIs; nexl= ms<sn| j n,m;%,dNS uqo,a iud.ï
iy n,m;%,dNS l,anÿ uQ,HlrK iud.ï ms<sn| j
Bg wu;r j" www.cbsl.gov.lk hk Y%S ,xld uy nexl= fjí wvúh u.ska o uqo,a jHdmdr
lghq;=j, ksr; úh yels wdh;k iïnkaOfhka hdj;ald,Sk f;dr;=re oek .; yels h'
Tn okakjdo@
Y%S ,xld uy nexl=j uÕska kshdukh lrkq ,nk ish¨u uQ,H wdh;k oekg mj;sk uQ,H mdßfNda.sl wdrlaIK
rduqj hgf;a uQ,H mdßfNda.slhskaf.a whs;Ska wjfndaO lrf.k wdrlaId l< hq;= w;r Tjqkg idOdrK"
úksúoNdjhla iy iudkd;au;jhla iys; mßirhla hgf;a uQ,H .kqfokq isÿ lsÍug bv ie,ish hq;=h'
Y%S ,xld uy nexl=fõ uQ,H mdßfNda.sl wdrlaIK rduqjg by; i|yka uQ,H wdh;khla iuÕ isÿ lrk ,o .kqfokqjla iïnkaOj
hg;ajk uQ,H wdh;k hïlsis .eg¿jla mj;sk wjia:djl§ Tng m<uqfjkau wod< uQ,H wdh;kh
fj; meñ‚,a,la bÈßm;a lr úi÷ula ,nd .ekSug lghq;= l< hq;=h'
n,m;%,dNS ,shdmÈxÑ uQ,H
n,m;%,dNS n,m;%,dNS uQ,H
jd‚c nexl= l,anÿlrK iud.ï
úfYaIs; nexl= iud.ï
ta i|yd Tng idOdrK ld,hl§
f.ùï iy mshùï ieySulg m;aúh yels m%;spdrhla
n,h,;a uqo,a
n,h,;a m%d:ñl
;e/õlrK
moaO;sh yd iïnkaO fkd,enqKfyd;a tu .eg¨j jeäÿr
wf,úlrejka iyNd.S;aj wdh;k**
iud.ï úuid ne,Sug ,sÅ;j Y%S ,xld uy
nexl=fõ uQ,H mdßfNda.sl in|;d
fomd¾;fïka;=j fj; bÈßm;a l<
yel'
www.cbsl.gov.lk/si/fcrd 1935
(Hotline)