PASSÉ COMPOSÉ – МИНАТО ОПРЕДЕЛЕНО СВРШЕНО ВРЕМЕ(МОСВ)

Минато определено свршено време(МОСВ) е глаголско дејство кое се извршило во минатотот во

точно определено време. Значи дејството започнало во точка А(сл.1) и во определен момент од
минатото завршило во точка В(сл.). Значи, МОСВ се извршило во временскиот интервал од А до В. На
временската оска тоа може да се претстави на сл.начин:

Passé Present Futur

PASSÉ COMPOSÉ

A■ ■B

Сл.1

◄ФОРМИРАЊЕ

МОСВ, односно PASSÉ COMPOSÉ се формира со исполнување на три чекори / услови:

1.Определување на помошен глагол

Помошни глаголи со кои се формира PASSÉ COMPOSÉ се глаголите AVOIR и ÊTRE во сегашно
време.

AVOIR - има ÊTRE – сум

1. J’ai 1.Nous avons 1.Je suis 1. Nous sommes

2.Tu as 2.Vous avez 2.Tu es 2.Vous êtes

3.Il, elle on a 3.Ils,elles ont 3.Il,elle,on est 3.Ils,elles sont

Се поставува прашањето кој глагол кога да се употреби како помошен глагол.

а) Глаголите можат да бидат транзитивни – кога глаголското дејство го пренесуваат врз предметот, кој
може да биде лице, предмет или животно.

Пр.: Јас го видов кучето. Што видов? - Кучето. Тоа значи дека кучето е предмет на моето глаголско
дејство, односно кучето е трпител на глаголското дејство. На сите овие глаголи помошен глагол им е
AVOIR. Поголем бој од глаголите воопшто се менуваат со глаголот AVOIR.

б) Глаголите можат да бидат и нетранзитивни односно да не го пренесуваат глаголското дејство врз

никого или ништо, туку подметот кој го врши глаголското дејство самиот да биде предмет на тоа
глаголско дејство, односно да го трпи дејството кој самиот го врши.

Пр.: Јас заминав. Кој замина? – Јас. Тоа значи дека јас го вршам дејството и јас го трпам. На овие
глаголи кои повеќето се глаголи во движење помошен глагол им е ÊTRE.

За полесно да определиме кој глагол е помошен можеме да се прашаме на следниот начин:

- Тој јаде – Il mange. – Го поставуваме прашањето: Тој јаде НЕШТО. – Ако на прашањето со
НЕШТО добиеме одговор т.е. мора да јадеме НЕШТО тогаш помошен глагол е AVOIR.
- Тој доаѓа – Il vient. – го поставуваме прашањето: Тој доаѓа НЕШТО. – На ова прашање не
можеме да добиеме одговор, не е логично, па поради тоа што овој глагол е во движење и не дава
одговор , негов помошен глагол е ÊTRE.
 - Помошен глагол на глаголите AVOIR и ÊTRE е AVOIR.

2. Particpe passé – партицип.

Партиципот е вториот елемент потребен за формирање на PASSÉ COMPOSÉ. Партиципот е

глаголска форма која се добива од инфинитивот на глаголот. Правилните глаголи формираат партицип
на лесен начин, додека неправилните глаголи имаат готови партиципи (слично како во англискиот
јазик, каде има партиципи од прва, втора или трета колона). Партципот е неменлив, ист е за секое лице
и во еднина и во множина.

■Формирање на партицип:

- кај глаголи од I– ER гр.се отстранува наставката –ER и на основата која се добива се додава – É.

пр. Manger – mangé, Parler -parlé …

-кај глаголи од II- IR гр. се отстранува наставката –IR и на основата се додава –I.
пр. Sortir – sorti, partir – parti…
-кај глаголите од III – RE / DRE гр. се отстранува наставката –RE/-DRE и се додава –U.
Пр. Descendre – desendu, Perdre - perdu
-кај неправилните глаголи партиципите се готови дадени:
Avoir – eu – има
Être – été – сум
Aller – allé – оди
Venir – venu – доаѓа
Faire – fait – прави
Vouloir – voulu – сака
Pouvoir – pu – може
Savoir – su – знае
Devoir – dû – треба
Voir – vu – гледа, видува
Falloir – fallu – треба (безличен глагол)
Prendre – pris – зема
Dire – dit – кажува, вели
Lire – lu – чита
Recevoir – reçu – прима, добива
Mettre – mis – става (нешто некаде)
Boire - bu - пие

3.Усогласување на партиципот.

Усогласувањето на партиципот се прави по род и број со подметот. Тоа значи: ако ÊTRE е
помошен глагол тогаш партиципот се усогласува по род и број со подметот, односно ако подметот е
лице во женски род еднина, се оддава Е, но ако е и во множина се додава и S.

Ex.: Elle est partie. или Elles sont partiеѕ. – Таа замина / Тие заминаа.

ако подметот е машки род еднина не се додава ништо, но ако е во множина машки род се додава само Ѕ.

Ex.: Il est parti. или Ils sont partis. - Тој замина. / Тие заминаа.

Ако AVOIR е помошен глагол усогласување со подметот НЕ СЕ ПРАВИ. Усогласување се прави

САМО со глаголот ÊTRE.

Исполнувајќи ги сите три претходни услови веќе може да се формира МОСВ / PASSÉ COMPOSÉ.
1 се однесува на определување на помошниот глагол;

2 се однесува на партиципот и

3 се однесува на усогласувањето по род и број со подметот.

Exemples:

1.Sophie ___est_______sortiе________________(sortir) ce soir. Софија излегува НЕШТО. – не може да

1 2 3

се поврзе со нешто/нема логика значи помошен глагол ќе биде Être (1). Партицип/participe passé ќе биде
sorti (2). И на крај гледаме, ако Être е помошен глагол ќе усогласуваме по род и број со подметот.
Подметот е Софија во женски род еднина, тоа значи дека на партиципот ќе додадеме едно е. (3)

Кога се исполнети сите три услови тоа значи дека сме го формирале PASSÉ COMPOSÉ.

▲ Заб.: Ако подметот е во трето лице множина (Pierre et Anne) и се состои од множество машки и
женски род, тогаш заменка која ги заменува Pierre et Anne е заменката Ils. Во тој случај при
усогласувањето на партиципот по род и број со подметот ќе биде во машки род множина.

2.Pierre et Anne _____sont sortis_______(sortir) ce soir.

3.Marie et Anne__sont sorties_____(sortir) ce soir.

■ Да изменуваме глаголи со помошниот глагол AVOIR и помошниот глаогол ÊTRE!

MANGER FINIR VENIR PARTIR

1.J’ai mangé 1.J’ai fini 1.Je suis venu(e) 1.Je suis parti(e)

2.Tu as mangé 2.Tu as fini 2.Tu es venu(e) 2.Tu es parti(e)

3.Il,elle,on a mangé 3. .Il,elle,on fini 3.Il,elle,on venu(e) 3.Il,elle,on parti(e)

1.Nous avons mangé 1.Nous avons fini 1.Nous sommes venu(e)s 1.Nous sommes parti(e)s

2.Vous avez mangé 2.Vous avez fini 2.Vous êtes venu(e)s 2.Vous êtes parti(e)s

3.Ils,elles ont mangé 3.Ils,elles ont fini 3.Ils,elles sont venu(e)s 3.Ils,elles sont parti(e)s

На овие линкови имате дополнителни објаснувања на PASSÉ COMPOSÉ преку видео.

https://www.francaisfacile.com/exercices/exercice-francais-2/exercice-francais-17535.php

https://www.youtube.com/watch?v=maeCZYkc0K4

https://francais.lingolia.com/en/grammar/tenses/le-passe-compose/exercises

https://www.francaisfacile.com/exercices/exercice-francais-2/exercice-francais-50308.php

Во Прилог 1 ја имате листата т.н. „La maison d’ Être“ – „Куќата на Être “, односно глаголите чиј
помошен глагол е Être.
EXERCICES

1. Nicolas ___________________________________ (sortir) de sa chambre.

2. Vous_____________________________________ (aimer) cette fille.

3. Elles _________________ _____________________(entrer) dans la maison.

4. Je_________________________________________ (pouvoir) rester ce soir.

5. Nous_______________________________________ (étre) à Londres.

6. Tu _________________________________________ (avoir) un chat.

7. Ils __________________________________________(écouter) le jazz.

8. Elle ________________________________________ (venir) de Lyon.

9.Vous________________________________________(faire) du sport.

10. Elles ______________________________________(decendre) de l’appartement.

Прилог 1

BON COURAGE!!!