Hafta 12

Proje Yönetimi
Kaynak Yönetimi
Copyright ©2016 Pearson Education, Ltd.

PMBoK
PMBoK 6.4
PMBoK 9.1
2
Kısıt Çeşitleri
• Fiziksel
• Zaman
• Bütçe
• Kaynak (özellikle insan kaynağı)
• Karma
3
• Eğer proje kaynak kısıtları ile tanımlanmışsa,
mantıklı bir proje çizelgesi kaynak yeterliliği
testinden geçmelidir.
• Etkili proje çizelgeleme çok adımlı bir süreçtir.
• Oluşturulan proje ağı mutlaka aktivitelerin
gerektirdiği kaynaklar açısından kontrol edilmelidir.
• Gerekli kaynakların mevcut seviyeleri aktivitelerin
gerçekte alacakları zamanı doğrudan etkiler.
4
Proje Kısıtları ile Çalışmak - Örnek
(table 12.1 and figure 12.2)
Aktivite Tanım Süre Öncüller Atanan Çalışan
5
Kritik Yol Yöntemi
Aktivite Süre Öncüller 5 10

B
5
A 5 -
B 5 A 0 5 10 11 11 15
A D E
C 5 A 5 1 4
D 1 B, C
5 10
E 4 E C
5
CPM projenin en erken bitebileceği tarihi hesaplar.
Ama bunun için yeterli kaynak var mı?
6
Kaynak Kullanımı Tablosu
Fazla Kaynak Kullanımı
(figure 12.3)
7
Fazla Kaynak Kullanımı
(figure 12.5)
8
(figure 12.6)
9
Kaynak Seviyelendirme
Proje kısıtlarını aşmadan çizelgeleme ve planlama

yapmak.
Amaçları:
• Kaynak gereksinimlerini ve ne zaman ihtiyaç
duyulacağını belirlemek
• Aktiviteleri mümkün olduğunca kaynak
dalgalanmasına yol açmayacak şekilde çizelgelemek
10
Kaynak Seviyelendirme için Sezgisel Öncelik
Kuralları
Kaynakları öncelikle şu aktivitelere ata:

1. En az bolluğa sahip aktivite
2. En kısa aktivite
3. En küçük kod numarasına sahip aktivite (FIFO)
4. En çok ardılı olan aktivite
5. En çok kaynak gerektiren aktivite
11
Seviyelendirme için Genel Prosedür
1. Proje ağ diyagramı hazırla.
2. Bu diyagramdan aktivitelerin sürelerini, gerektirdikleri kaynakları
ve bolluklarını gösteren bir tablo oluştur.
3. Aktivitelerin kaynak kullanımlarını, erken başlama ve geç bitiş
tarihlerini gösteren kaynak yükleme tablosu hazırla.
4. Kaynak yetersizliklerini belirle ve bir veya daha fazla sezgisel kural
kullanarak kaynak yükleme tablosonu “düzleştir ”, çakışmaları
gider.
5. Adım 4’ü gerektiği kadar tekrarla. Sonuçları yorumlamak ve
alternatif çözümler bulmak için bilgi ve uzmanlık kullan. Çizelge
sarkıyorsa bunu engellemek için farklı yollar düşün, örneğin belirli
dönemlerde fazla mesai.
12
Kaynak Yükleme Grafikleri
• Kaynak yönetimi problemine görsel bir bakış sunmanın bir yolu

kaynak yükleme grafikleri çizmektir.
• Kaynak yükleme grafikleri gereken kaynakları zamana bağlı
olarak gösterirler. Genellikle her aktivitenin kaynak
gereksinimleri aktivitenin planlandığı tarihlerde bir blok olarak
gösterilir.
• Kaynak yükleme grafikleri, proje için gerekli kaynakları
göstermek ve yapılması gereken seviyelendirmeleri grafiksel
olarak ortaya koymak için faydalıdır.
• Seviyelendirme yaparken kaynak yükleme tabloları ile birlikte
kullanılabilirler.
13
Örnek Proje 1
Aktivite Kaynak Süre Öncüller
gereksinimi
A 6 4 -
B 2 1 A
C 2 3 A
D 7 4 B
E 3 2 D
F 6 1 E,C
Copyright ©2016 Pearson Education, Ltd. 12-14

Aktivite Ağ Diyagramı Oluştur
(figure 12.17)
4 B 5 5 D 9 9 E 11
Kayn. = 2 Kayn. = 7 Kayn. = 3
0 A 4
Kayn. = 6 11 F 12
Kayn. = 6
4 C 7
Kayn. = 2
15
ES, LF, Bolluk ve Kaynak için Tablo Oluştur
Aktivite Kaynak Zaman ES Bolluk LF
A 6 4 0 0 4
B 2 1 4 0 5
C 2 3 4 4 11
D 7 4 5 0 9
E 3 2 9 0 11
F 6 1 11 0 12
Copyright ©2016 Pearson Education, Ltd. 12-16

Kaynak Yükleme Grafiği Çizilebilir
Kaynak
6
D
4
D
A B F
2
E
C
4 8 Zaman
17
Kaynak Yükleme Grafiği
(figure 12.18)
Her hafta maksimum 8 birim kaynak kullanılabileceğini varsayalım.
Bu çözüm projeyi
geciktirir, alternatif
çözümler aranır.
18
Kaynak Yükleme Tablosu Oluştur
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A 6 6 6 6
B 2
C 2 2 2
D 7 7 7 7
E 3 3
F 6
Toplam 6 6 6 6 4 9 9 7 7 3 3 6
19
Aktivite Geç Bitiş Zamanlarını Göster
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A 6 6 6 6]
B 2]
C 2 2 2 ]
D 7 7 7 7]
E 3 3]
F 6]
Toplam 6 6 6 6 4 9 9 7 7 3 3 6
20
Fazla Kaynak Kullanımlarını Belirle
Her hafta maksimum 8 birim kaynak kullanılabileceğini varsayalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A 6 6 6 6]
B 2]
C 2 2 2 ]
D 7 7 7 7]
E 3 3]
F 6]
Toplam 6 6 6 6 4 9 9 7 7 3 3 6
21
Kaynak Yükleme Tablosunu Seviyelendir
Kaynak seviyelendirme sezgisel kurallarını kullan:

1. En az bolluğa sahip aktivite
2. En kısa aktivite
3. En küçük kod numarasına sahip aktivite (FIFO)
4. En çok ardılı olan aktivite
5. En çok kaynak gerektiren aktivite
22
D’nin C’ye göre daha az bolluğu var (sıfır), o yüzden kaynakları öncelikle D’ye ata.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A 6 6 6 6]
B 2]
C 2 2 2]
D 7 7 7 7]
E 3 3]
F 6]
Total 6 6 6 6 4 7 7 7 7 5 5 6
23
Örnek Proje 2 Aktivite Süre Öncüller
24
Aktivite Süre Bolluk
25
26
Aktivite Bollukları ve Kaynak Gereksinimleri
Haftalık olarak Toplam gerektirdiği

Aktivite Süre Bolluk gerektirdiği kaynak kaynak
Toplam
27
Kaynak Kullanım Grafiği
28
Kaynak Yükleme Tablosu
Ocak Şubat
Aktivite
Toplam
29
Bollukların Gösterildiği Kaynak Yükleme
Tablosu
30
• Her gün elde maksimum 9 birim kaynak olduğunu varsayın.

• 12 Ocak’ta projenin 10 birim kaynak kullanacak şekilde çizelgelendiği
görüldü.
• C, D ve E o günde çizelgelenmiş durumdalar ve sırasıyla 4, 3 ve 3 birim
kaynak gerektiriyorlar.
• Sezgisel kurallar uygulanır. C kritik aktivite, onu geciktirme.
• D’nin bolluğu 3, E’nin bolluğu 1 gün. Kural gereği E’yi sabit tutabiliriz.
• Ama bu seçenek D’yi parçalamayı gerektirir, projelerde bu durum çok
istenmeyebilir.
31
• D’yi parçalamaktan kaçınırsak E’nin çizelgesini değiştirebiliriz.
• E’yi bir gün ötelemek 22 Ocak’ta kapasite aşımı yaratır.
32
• Şimdi değiştirilme adayları E, F, I ve J.
• E ve F’nin bolluğu 0, onları değiştirme.
• Sezgisel kurallar daha az bolluğu olan aktivitelere kaynak önceliği
veriyor, o yüzden I’yı da değiştirme. J’yi ertele.
33
D parçalansaydı çözüm
7 8 7
34
Çoklu Proje Ortamlarında Kaynakları Yönetme
• Çizelge Kayması
• Her bireysel proje için çizelge kaymasının etkisini değerlendir
• Kaynakları Kullanmak
• Proje portfolyosu için kaynak yükleme grafikleri kullan
• Gerekirse projeleri parçalamayı değerlendir
35
Çoklu Proje Ortamlarında Kaynakları Yönetme
• Ara Envanter
• Ara envanter yetersiz kaynaklar yüzünden ertelenmiş olan, bitirilmeyi
bekleyen iş miktadırır.
• Şirketlerin üç faktör arasında dengeyi bulmaları gerekir, bunların arasında
ödünleşim vardır: çizelge kayması, kaynak dağıtımı ve ara envanter
• Çoklu proje ortamlarında kaynak atama kararları vermek:
• Sıradaki ilk proje
• En fazla kaynak gerektiren proje
• En yüksek ve dengeli kaynak kullanımı sağlayacak proje
• Minimum geç bitiş zamanlı proje
• Matematiksel programlama modelleri
• Tüm projeler için toplam geliştirme zamanını minimize et
• Tüm projelerin toplam gecikmelerini minimize et
• Tüm projeler içinde maksimum gecikmeyi minimize et
36
Kaynak Kısıtlı Proje Çizelgeleme için
Sezgisel Yöntemler
37
Kaynak Kısıtlı Proje Çizelgeleme Problemi
Kaynaklar:
• Yenilenmeyen kaynaklar: Proje toplamında kısıt yaratırlar.

• Para, hammaddeler, enerji
• Yenilenen kaynaklar: Her periyotta yenilenirler, periyotlar
bazında kısıt yaratırlar
• İş gücü, makineler, aletler
38
Kaynak Kısıtlı Proje Çizelgeleme için Çözümler
• Kesin Çözümler:
• Matematiksel Programlama
Min Proje Süresi
s.t.
Öncüllük ilişkileri
Kaynak kısıtları
• Gerçek problemlerde olursuz çözümler oluşabilir
• Büyük projelerde çözüm karmaşıklığı çok artabilir
• Yaklaşık Çözümler:
• Sezgisel Algoritmalar
39
Çizelgeleme için Sezgisel Algoritmalar
Öncelik kuralı temelli sezgiseller, tek turda olurlu bir

çizelge oluştururken iki duruma bakarlar:
• Öncelik kuralı
• Çizelge oluşturma yapısı
40
Çizelgeleme Sezgiselleri: Öncelik Kuralları
• Öncelik kuralı, sezgisel aramada bir sonraki aşamada

seçilecek aktiviteyi belirler.
• Aktivitelerin sıralandığı ve ağ yapısının korunduğu listeler
ortaya çıkar.
• Öncelik kuralı aşağıdakilerden biri veya kombinasyonları
olabilir:
1. Aktivite temelli öncelik kuralları
• En kısa süre, en uzun süre
2. Ağ temelli öncelik kuralları
• En fazla bitişik ardıl, en fazla toplam ardıl
3. Kritik yol temelli öncelik kuralları
• ES, EF, LS, LF, minimum bolluk
4. Kaynak temelli öncelik kuralları
• Zaman başına en fazla kaynak talebi, toplamda en fazla kaynak talebi
41
Çizelgeleme Sezgiselleri: Çizelge Oluşturma
Yapıları
• Çizelge oluşturma yapısı çizelgeyi olurlu tutarak aktivitelere başlangıç
zamanları atar.
• İki tip:
• Seri Çizelge Oluşturma Yapısı: Her seferinde bir aktivite atanır. Öncelik listesi
kontrol edilir, öncüllük ilişkilerine ve kaynak kısıtlarına uyularak bir sonraki
aktivite çizelgelenir.
• Paralel Çizelge Oluşturma Yapısı : Projenin zamanı üzerinden adım adım
ilerlenir ve iterasyonlar yapılır. Her adımda atanabilecek aktiviteler öncelik
listesinden kontrol edilir, toplu atama yapılır.
42
Aktivite Öncüller Süre Kaynak kullanımı
Örnek
43
Kritik Yol
Activity Duration ES EF LS LF Slack

1 0 0 0 0 0 0
2 6 0 6 7 13 7
3 5 0 5 0 5 0
4 3 0 3 8 11 8
5 1 5 6 5 6 0
6 3 5 8 6 9 1
7 2 5 7 6 8 1
8 1 3 4 11 12 8
9 4 6 10 13 17 7
10 3 6 9 6 9 0
11 1 7 8 8 9 1
12 3 9 12 9 12 0
13 5 12 17 12 17 0
14 0 17 17 17 17 0
44
Kaynak Kullanımı
Resource Limit : 10
45
• Öncelik kuralı: Minimum bolluk
(Önemli: Hem öncelik kuralını hem de öncüllük ilişkilerini göz önüne alın)
Activity Duration ES EF LS LF Slack

(Start) 1 0 0 0 0 0 0
2 6 0 6 7 13 7
3 5 0 5 0 5 0
4 3 0 3 8 11 8
5 1 5 6 5 6 0
6 3 5 8 6 9 1
7 2 5 7 6 8 1
8 1 3 4 11 12 8
9 4 6 10 13 17 7
10 3 6 9 6 9 0
11 1 7 8 8 9 1
12 3 9 12 9 12 0
13 5 12 17 12 17 0
(Finish) 14 0 17 17 17 17 0
46
Minimum Bolluk Kuralı ve Seri Çizelgeleme Yapısı
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
2
10
11
12
13
Total 47
Artan bolluk sırası: Akt 3,5,10,12,13,14,6,7,11,2,9,4,8
Mümkün olanlar Sıralanmış halde Çizelgelenen
Step Eligible Ranked Scheduled

1 {2,3,4} {3,2,4} {3}
2 {2,4,5,6,7} {5,6,7,2,4} {5}
3 {2,4,10,6,7} {10,6,7,2,4} {10}
4 {2,4,6,7} {6,7,2,4} {6}
5 {2,4,7} {7,2,4} {7}
6 {2,4,11} {11,2,4} {11}
7 {2,4,12} {12,2,4} {12}
8 {2,4} {2,4} {2}
9 {4,9} {9,4} {9}
10 {4} {4} {4}
11 {8} {8} {8}
12 {13} {13} {13}
48
49
En Kısa Zaman Kuralı ve Paralel Çizelgeleme Yapısı
50
Alt Sınır Bulmak için Sezgiseller
• Minimum proje tamamlanma zamanına alt sınır

bulurlar.
• Olurlu bir çözüm vermezler, sadece eldeki olurlu
çözümün performansı hakkında yorum yapmak için
kullanılırlar.
• Çeşitleri:
• Kritik Yol Temelli Alt Sınır
• Kaynak Temelli Alt Sınır
• Kritik Sıralama Alt Sınırı
51
Kritik Yol Temelli Alt Sınır
• Kritik yol yöntemi, kaynak kısıtlarını göz ardı eder ve

sadece öncüllük ilişkilerini düşünerek bir proje bitiş
zamanı bulur.
• Bulunan bu zaman kaynak kısıtlı proje çizelgesi için
bir alt sınırdır.
52
Alt Sınırlar
• Kritik Yol Temelli Alt Sınır = 17
53
Kaynak Temelli Alt Sınır
• Ağdaki öncüllük ilişkilerini göz ardı eder.

• Sadece kaynak kısıtını düşünerek bir alt sınır hesaplar.
• rik = Aktivite i’nin zaman başına gerektirdiği kaynak k miktarı

• di = Aktivite i’nin süresi
• ak = Birim başına kaynak k üzerindeki kısıt
54
Alt Sınırlar
• Gereken toplam kaynak = 6 * 7 + 5 * 1 + 3 * 5 + 1* 6 + 3 * 1 +

2 * 2 + 1 * 2 + 4 * 8 + 3 * 6 + 1 * 2 + 3 * 6 + 5 * 8 = 187
• Zaman birimi başına kaynak limiti 10 olduğu için kaynak
temelli alt sınır = 187 / 10 = 18.7 ~= 19
55
Kritik Sıralama Alt Sınırı
• Öncüllük ilişkilerini ve yenilenebilir kaynak kısıtlarını aynı

anda düşünür. di aktivite i’nin süresi olsun.
• Şöyle hesaplanır:
1. Ağdaki kritik yolu bul
2. Kritik olmayan her aktivite i için, bu aktivitenin kritik yoldaki
aktiviteler ile paralel olarak kesintisiz kaç dönem
çizelgelenebileceğini bul, bu değere pi diyelim
3. Kritik olmayan her aktivite için ei = min(pi, di) hesapla
4. Kritik zaman yolunu tüm kritik olmayan aktivitelerdeki maksimum
di – ei değeri kadar artır. Bu kritik sıralama alt sınırıdır.
56
Alt Sınırlar
pi
5
5
4
3
9
0
2
Kritik sıralama alt sınırı=

17 + max (di – ei) = 17+ 4 = 21
57
Çizelge Kalitesi
• En yüksek alt sınır kritik sıralama alt sınırı olarak bulundu, en iyi alt
sınır 21.
• Sezgisel algoritmalarla bulduğumuz en iyi olurlu çizelge zamanı 25’ti.
58

Hafta 12

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Hafta 12

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hafta 12

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Proje Yönetimi

Copyright ©2016 Pearson Education, Ltd.

• Kaynak (özellikle insan kaynağı)

Aktivite Tanım Süre Öncüller Atanan Çalışan

Aktivite Süre Öncüller 5 10

CPM projenin en erken bitebileceği tarihi hesaplar.

Ama bunun için yeterli kaynak var mı?

Proje kısıtlarını aşmadan çizelgeleme ve planlama

Kaynakları öncelikle şu aktivitelere ata:

• Kaynak yönetimi problemine görsel bir bakış sunmanın bir yolu

Copyright ©2016 Pearson Education, Ltd. 12-14

Aktivite Kaynak Zaman ES Bolluk LF

Copyright ©2016 Pearson Education, Ltd. 12-16

Her hafta maksimum 8 birim kaynak kullanılabileceğini varsayalım.

Kaynak seviyelendirme sezgisel kurallarını kullan:

Haftalık olarak Toplam gerektirdiği

• Her gün elde maksimum 9 birim kaynak olduğunu varsayın.

• Yenilenmeyen kaynaklar: Proje toplamında kısıt yaratırlar.

Öncelik kuralı temelli sezgiseller, tek turda olurlu bir

• Öncelik kuralı, sezgisel aramada bir sonraki aşamada

Activity Duration ES EF LS LF Slack

Activity Duration ES EF LS LF Slack

Mümkün olanlar Sıralanmış halde Çizelgelenen

Step Eligible Ranked Scheduled

• Minimum proje tamamlanma zamanına alt sınır

• Kritik yol yöntemi, kaynak kısıtlarını göz ardı eder ve

• Kritik Yol Temelli Alt Sınır = 17

• Ağdaki öncüllük ilişkilerini göz ardı eder.

• rik = Aktivite i’nin zaman başına gerektirdiği kaynak k miktarı

• Gereken toplam kaynak = 6 * 7 + 5 * 1 + 3 * 5 + 1* 6 + 3 * 1 +

• Öncüllük ilişkilerini ve yenilenebilir kaynak kısıtlarını aynı

Kritik sıralama alt sınırı=

You might also like