Thuyết phát triển nhận thức của Jean William Piaget (1896-1980)

- Tri thức luận phát triển (genetic epistemology) : nghiên cứu quá trình học tập và phát triển nhận
thức ( tư duy trừu tượng) và các năng lực khác dựa trên cơ sở sinh học và di truyền. Đồng thời
nhấn mạnh trí tuệ con người = tự thân + tương tác tích cực với môi trường (kích thích vật lý, kỹ
thuật, tâm lý xã hội). Ông đặc biệt quan tâm đến cách mà 1 đứa trẻ đi đến câu trả lời không
đúng như thế nào thay vì xét sự đúng sai của câu nói đó.
- Tri thức luận quan niệm quá trình phát triển trí tuệ hay nhận thức theo thuyết biểu sinh
(epigenesis) tức diễn ra theo các giai đoạn diễn ra theo năm nguyên tắc:
1. Các giai đoạn xảy ra theo trình tự, liên tiếp nhau, không thay đổi và không phải là một
niên lịch đơn thuần.
2. Mỗi giai đoạn có một cấu trúc được xây dựng tương ứng với độ tuổi nhất định và sẽ kết
hợp, thống nhất với các cấu trúc ở tuổi tiếp theo => giai đoạn sau có tính kế thừa cấu
trúc của giai đoạn trước.
3. Mỗi giai đoạn là một thành phần cấu trúc không thể lược bỏ của một tổng thể giai đoạn
liền kề => tính hệ thống. không thể tách rời của các giai đoạn.
4. Mỗi giai đoạn đồng thời bao gồm kết quả hoàn thành của chính giai đoạn đó và một
mức độ chuẩn bị cho giai đoạn kế tiếp.
5. Trong quá trình kế tiếp các giai đoạn, cần phân biệt và xác định quá trình hình thành
phát sinh và các dạng cân bằng kết thúc.
 Đặc biệt sau giai đoạn quá trình nhận thức biểu hiện cơ bản là mới và cao hơn
và tổ chức không giống tổ chức giai đoạn trước.
- Theo Piaget, trí tuệ hay nhận thức người phát triển thông qua quá trình thích ứng sinh học và có
một cấu trúc logic. Với một loạt các thích ứng liên tiếp sẽ cho con người đạt đến trạng thái cân
bằng hoàn chỉnh giữa chủ thể và môi trường