Laguntza gela

8 Ura
IZOTZEZKO HOTELA

Suediako herrixka batean hotel bitxia eraikitzen dute negu oro.. Oso berezia da,
elurra erabiltzen dute egiteko.

Izotzezkoa da dena! Aulkiak, oheak, Bezeroak iristen direnean,

lanparak, edalontziak … , dena. jantzi egokiak ematen
dizkiete.

Baina hotelak lau hil bakarrik irauten ditu.

UDABERRIAN IZOTZA UR BIHURTZEN DA. 1
Laguntza gela

GOGORATU IKASITAKOA

URA behar dugu BIZITZEKO

pertsonak animaliak landareak

Uraren EGOERAK

LIKIDOA IZOTZA LURRUNA

2
Laguntza gela

Ariketak
1- Zertarako erabiltzen dugu ura etxean? Idatzi :

2- Lotu:

1 izotza

2 likidoa

3 lurruna
3
Laguntza gela

Ura eta uraren egoerak

1- Uraren erabilerak

Ura oso inportantea da izaki bizidun guztiontzat.

PERTSONAK ANIMALIAK LANDAREAK

Ura edan beharra Animalia batzuk

dugu bizitzeko. uretan bizi dira. Urik ez badute
zimeldu egiten dira.

Ura garbitzeko
erabiltzen dugu.

Beste batzuk ura

Fabrikek ura behar edan behar dute
Landareak ureztatu
dute funtzionatzeko. bizitzeko. egin behar dira.
4
Laguntza gela

2- Uraren egoerak

Uraren EGOERAK

LIKIDOA SOLIDOA GASA

Iturritik ateratzen Izotza Ur beroaren lurruna

dena

Guk edaten duguna Elurra

Hodeiak

Ibai edo itsasoko Txingorra

ura
5
Laguntza gela

3- Egoera-aldaketak

URTZEA

IZOTZA BEROTZEN denean, UR LIKIDO bihurtzen da.

SOLIDOTZEA

Ura HOZTEN denean, IZOTZ bihurtzen da.

LURRUNTZEA

Ura BEROTZEN denean, LURRUNA bihurtzen Da.

KONDENTSATZEA

UR-LURRUNA HOZTEN denean, URA bihurtzen da.

6
Laguntza gela

Ura naturan
1- Itsasoko ura

Itsasoko urak gatz asko dauka.

Horregatik, ur gazia esaten zaio.

Gazia denez,
ezin da erabili edateko,
ez ureztatzeko.

Erabil ahal izateko,

gatza kendu behar zaio.

Ura gezatzeko
instalazioetan
egiten dute hori.

7
Laguntza gela

2- Ur geza

Kontinenteetan dagoen urari

ur geza esaten zaio.

erreketan ibaietan lakuetan

Edateko urak geza izan behar du.

Gainera, garbi egon behar du.

8
Laguntza gela

3- Lurpeko ura

Lurraren gainazalaren azpian ur asko dago,

euriaren ura lurpean sartzen baita.

AKUIFEROA
Lurraren azpi-azpian Akuiferoetako ura
pilatuta dagoen ura. PUTZUetatik
ateratzen da.

9
Laguntza gela

4- Elurra eta izotza

MENDI GARAIETAN POLOETAN

Ura solido- egoeran egoten da. Ura solido- egoeran egoten da.

ELURRA edo IZOTZ moduan. IZOTZ moduan.

Udaberrian elurra URTU egiten Batzutan izotz zati handiak

da eta IBAIETARA iristen da. askatu eta ur gainean geratzen
dira flotatzen.

IZOZMENDIAK

10
Laguntza gela

Ariketak
1- Zertarako behar dugu ura pertsonok?

2- Lotu

solidoa likidoa gasa

3- Zein egoera-aldaketa gertatzen da ? Izena idatzi.

11
Laguntza gela

4- Osatu eskema hau.

5- Osatu esaldi hauek.

Lagungarri izango duzu aurreko eskema.

6- Lotu izenak eta argazkiak.

12
Laguntza gela

7- Idatzi taulan :
 Ura erabiliz egiten dituzun 5 lan.
 Urik gabe egiten dituzun beste 5.

Egiten dituzun lanak Ura Ez dut

behar dut urik behar

13
Laguntza gela

Uraren zikloa
Ura gelditu gabe dabil Lurrean; horregatik uraren zikloa sortzen da.
1- Itsasotik hodeietara
 Zikloaren hasieran, itsaso eta ibaietako
ura berotu eta lurrundu egiten da.
 Gero, gora igo eta kondentsatu egiten da.
 Orduan, tantatxo txikiak sortzen dira .
 Horrela sortzen dira HODEIAK .

14
Laguntza gela

2- Hodeietatik lurrera
 Hodeietako tantatxoak elkartu egiten dira
eta tanta handiagoak osatzen dira.
 Gero, tanta hoiek lurrera erortzen dira.
 Horrela sortzen da EURIA .

Bidean tantak
azkar-azkar hozten
badira TXINGORRA
edo ELURRA sortzen
dira.

3- Lehorretik itsasora
 Botatako euriarekin errekak osatzen dira.
 Errekak ibaietara doaz, eta ibaiak itsasora.

Elurra eta txingorra ere

erreketara doaz, urtutakoan.
15
Laguntza gela

16
Laguntza gela

Ariketak
8- Osatu esaldi hauek

9- Osatu eskema hau

10- Ura egunero-egunero hainbat gauzatarako erabiltzen dugu:

edateko, garbitzeko, ureztatzeko… Badakizu zergatik ez den inoiz
bukatzen? Azaldu.

17
Laguntza gela

11- Irakurri testua eta egin marrazki bat.

18
Laguntza gela

12- Irakurri testua eta egin ariketak

 Nondik dator zure herrira iristen den ura? Ez badakizu, galdetu

gurasoei.

 Hodi bat apurtuta ikusiko bazenu kalean, zer telefono-zenbakira

deitu beharko zenukeen?

19
Laguntza gela

13- Zein binetatan erabiltzen dute ura alferrik galdu gabe? Inguratu.

14- Pentsatu zuk ura aurrezteko beste modu bat.

Marraztu eta azaldu.

20