Ikuspegiren aldizkaria Immigrazioari begirada

Alameda Mazarredo 39, 4ºC 48009 Bilbo Bizkaia

www.ikuspegi.org
www.ikuspegi.org 2006ko urria
12.zbk
12.zbk
Lege gordailua BI-1163-05

EAEKO NAZIONALITATE NAGUSIAK

Begirada honetan, Euskal Autonomia Erkidegora atzerriko egoiliar gehien ekartzen duten sei nazionalitateei helduko diegu. EAEn koka-
tutako atzerritarren erdiak baino gehiago dira nazionalitate horietakoak, eta agerian uzten dute azken zortzi urteetan gertatu den aldake-
ta handia; izan ere, orain dela hamar urte garrantzitsuak zirenetako ia bat bera ere ez da garrantzitsu gaur egun. Hurrenen hurren, kopu-
ruaren arabera, aipatu nazionalitateak herrialde hauei dagozkie: Kolonbia, Ekuador, Maroko, Portugal, Errumania eta Bolivia.

1. taula. EAEko atzerritarren eboluzioa nazionalitate nagusien arabera. 1999-2006

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Kolonbia 503 3,0 1.058 5,0 2.845 10,4 6.466 16,8 8.473 17,2 9.044 15,3 10.208 14,0 10.866 13,0

Ekuador 102 0,6 250 1,2 1.219 4,4 2.819 7,3 4.862 9,9 7.038 11,9 7.620 10,5 7.539 9,0

Maroko 1.704 10,1 2.179 10,3 2.720 9,9 3.742 9,7 4.481 9,1 5.505 9,3 6.754 9,3 7.397 8,9

Portugal 3.482 20,7 3.905 18,5 4.031 14,7 4.317 11,2 4.485 9,1 4.607 7,8 5.307 7,3 6.262 7,5

Errumania 115 0,7 212 1,0 394 1,4 699 1,8 1.545 3,1 2.652 4,5 4.253 5,8 6.166 7,4

Bolivia 33 0,2 39 0,2 67 0,2 143 0,4 428 0,9 1.505 2,5 3.484 4,8 5.983 7,2

Gainerakoa 10.854 64,6 13.497 63,8 16.162 58,9 20.222 52,7 24.957 50,7 28.815 48,7 35.268 48,4 39.334 47,1

Guztira 16.793 100,0 21.140 100,0 27.438 100,0 38.408 100,0 49.231 100,0 59.166 100,0 72.894 100,0 83.547 100,0

Iturria: EINko datuak.

1998an, EAEko atzerritarren %35ek nazionalitate horiek zituzten; Aztertzen ari garen epean, immigrazioa bost aldiz handiagoa egin
2006. urtean, %53 dira (1. grafikoa). Aldaketa horrek ez dio baka- da EAEn, baina sei nazionalitate horien batez besteko hazkundea
rrik eragiten atzerritar guztien artean duten pisuari; aitzitik, batik bat, 7,4koa da. Nazionalitate garrantzitsuenen artean, marokoarrak eta
argi uzten digu aldaketa garrantzitsua gertatu dela EAEn bizi den portugaldarrak bakarrik daude batez besteko horren azpitik.
atzerritar nazionalitateko biztanleriaren osaeran. Horrela, Marokoarren kopurua lau bider handiagoa egin da eta portugalda-
Latinoamerikako hiru nazionalitateek, orain dela zortzi urte, EAEko rrak bikoiztera ere ez dira iritsi. Beste lau nazionalitateak batez
atzerritarren %4 ere ez zituzten hartzen, baina gaur egun ia %30 bestekoaren gainetik daude. Kolonbiar jatorria dutenak ugarienak
dira. Latinoamerikako kopuruaren handitzea bat etorri da Europako dira, eta horien kopurua hogei aldiz baino gehiago handitu da.
Erkidegotik etorritako kopuruaren murriztearekin, eta portugalda- Errumaniarrena berrogeita hamar aldiz baino gehiago, ekuadorta-
rrak, adibidez, atzerritar guztien %20 ziren 1998an, baina %7,5 rrena hirurogeita hamar aldiz baino gehiago, eta boliviarren kasua
baino ez 2006an. Europako Erkidegoko biztanleen murrizte hori, da deigarriena: azken hiru urteetan bakarrik, haien kopurua berro-
neurri batean, erkidegoaz kanpokoek orekatu dute, eta Errumania, gei aldiz baino gehiago handitu da.
ekarpenari dagokionez, orain bosgarren nazioa da, bere ekarpena
%1etik %7ra aldatu baita. Gaingiroki, latinoamerikarren presentziak Oso datu interesgarria da aukeratutako nazionalitateen kokatze
Europako Erkidegoko biztanleena atzean gelditzea ekarri du. eredu desberdina (2. grafikoa). Kontuan hartuta 2006. urtearen
Afrikarrek beren kuota mantentzen dute. hasieran erroldatutako biztanleak, %33 hemen kokatuta zeuden
1. grafikoa 2. grafikoa
EAEko sei nazionalitate nagusien pisu erlatiboaren eboluzioa EAEko atzerriko sei nazionalitate nagusien kokatze eredua
atzerritar biztanleria 1999-2006
1999-2006
Portugal 64 7 28
%100
%90
Maroko 37 24 39
%80
53 51 49 48 47
%70 65 59 Guztira 33 26 37
64
%60
Kolonbia 26 52 22
%50
%40 Ekuador 16 48 36

%30
47 49 51 52 53 Errumania 6 19 75
%20 35 36 41
%10 Bolivia 1 6 93
%0
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 %80 %90 %100
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
1998-2000 2001-2002 2003-2005
Nagusiak Gainerakoa

Iturria: EINko datuak. Iturria: EINko datuak.

2. taula. EAEko nazionalitate nagusien emakumetze tasaren eboluzioa. 1999-2006 urteak

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Kop. % em. Kop. % em. Kop. % em. Kop. % em. Kop. % em. Kop. % em. Kop. % em. Kop. % em.

Kolonbia 503 78,7 1.058 74,6 2.845 67,5 6.466 63 8.473 62,1 9.044 61,4 10.208 60,9 10.866 60,1

Ekuador 102 57,8 250 56,8 1.219 55,9 2.819 54,6 4.862 54,8 7.038 55,1 7.620 55 7.539 54,8

Maroko 1.704 41 2.179 39,6 2.720 36,8 3.742 30,9 4.481 29,9 5.505 28,6 6.754 28,8 7.397 30,7

Portugal 3.482 45,7 3.905 44,4 4.031 42,5 4.317 41,1 4.485 39,9 4.607 39,4 5.307 37,3 6.262 35,6

Errumania 115 52,2 212 51,4 394 49 699 42,6 1.545 43,9 2.652 47,4 3.548 39,5 6.166 49,1

Bolivia 33 57,6 39 61,5 67 62,7 143 68,5 428 66,1 1.505 66,5 3.484 65,8 5.983 63,5

Iturria: EINko datuak.

2000. urtearen amaierarako, %26 hurrengo bi urteetan, 2001- 3. grafikoa

2002an, jarri ziren hemen bizitzen, eta %37 hurrengo hiru urteetan, EAEko atzerriko nazionalitate nagusien emakumetze tasa.
2003-2006 epean. EAEkoaren ildoari berdin samar jarraitzen dion 2006 (%)
nazionalitate bakarra marokoarra da. Portugaldarrena askoz lehe-
100
nagokoa da, eta gainerakoen migrazioa berriagoa, eta horien arte-
90
an Errumania eta, batez ere, Bolivia nabarmentzen dira.
80 37 40
Boliviarren %93 eta errumaniarren %75 azken hiru urteetan koka- 45 51
tu dira. Azkenik, bi nazionalitate garrantzitsuenek beste eredu bati 70 64 69
jarraitu diote, eta haien ekarpenaren erdia 2001 eta 2002 artean 60
kokatu da bertan, hurrenez hurren %52 eta %48. 50
40
EAEn kokatutako nazionalitate nagusien sexuaren araberako osaera 30 64 60 55 49
datu interesgarria da, migrazio garaikideen motak eta joera historiko-
20 36
ak adierazten dituelako. Kokatze aspaldikoenetan, europar zein afri- 31
10
kar jatorrikoetan, migrazioen gehiengoa -edo nagusia- gizonezkoena
0
izan ohi da. Ondorioz, marokoar jatorrikoen %69 eta portugaldar jato-
Bolivia Kolonbia Ekuador Errumania Portugal Maroko
rrikoen %64 gizonak dira. Errumaniar jatorriko biztanleen bi erdiak ia
berdinak dira, eta, azkenik, latinoamerikarren artean gehiengoa ema- Emakumeak Gizonak
kumeak dira, eta hori areagotu egiten da berrikiago kokatutako nazio-
nalitateetan: boliviar jatorrikoen %64 emakumeak dira. Iturria: EINko datuak.
Emakumetzearen eboluzioari heltzen badiogu, ikusten dugu tasa hori
jaitsi egiten dela 1999tik 2006ra bitarte nazionalitate guztietan, ema- Donostialdean. Neurri apalagoan, hurrenez hurren, kolonbiarren ia
kume boliviarren kasuan izan ezik, %57tik %63ra aldatu baitira. %3 Plentzia-Mungian eta Bidasoa Beherean bizi dira. Ekuadortar
jatorriko pertsonen %40 Bilbo Handian bizi dira, %22
Adin multzoei dagokienez, nazionalitate guztietan, 25-44 urte bitar- Donostialdean eta %14 Arabako Lautadan. Ehuneko apalagoetan,
tekoa da multzo handiena; bost nazionalitateetan, guztien erdiak %3,4 Bidasoa Beherean bizi dira eta %3 Goierrin. Azkenik,
baino gehiago dira multzo horretakoak, portugaldar jatorrikoen Latinoamerikako nazionalitateen kokapenarekin amaitzeko, boli-
kasuan izan ezik, %49 baitira. Portugaldarren adin egiturak argi viarrak nagusiki Bizkaian bizi dira (%85 baino gehiago), eta argi eta
erakusten du aspaldi kokatu zirela bertan, eta hori oraindik ez da garbi Bilbo Handiko eskualdean (%73) eta ondokoetan biltzen dira.
ikusten gainerako nazionalitate nagusietan.
Portugaldar jatorrikoen artean, eskualde sakabanaketa handiagoa
Sei nazionalitate horietako pertsonak bizi diren eskualdeei dago- ikusten da, eta ez daude hain kontzentratuta hiriburuetan; %25
kienez, ildo orokorrari jarraikiz, gehienak EAEko hiriburuen eskual- Donostialdean bizi dira, %18 Bilbo Handian eta ia %16 Arabako
deetan bizi dira: Bilbo Handia, Donostialdea eta Arabako Lautada. Lautadan. Bere presentzia nabarmena da, halaber, Bidasoa
Hiru eskualde horietan bizi dira jatorriko nazionalitate garrantzizko- Beherean (%6,8), Goierrin (%4,7) eta Durangaldean (%4,3).
ena dutenen ia %72. Bilbo Handian %41 bizi dira, Lautadan %17
eta Donostialdean %13. Oro har, latinoamerikar jatorrikoak Bilbo Arabako Lautadan bizi da magrebtarren kopuru handiena, ia %27.
Handian eta Bizkaian kokatu ohi dira batez bestekoaren gainetik, Oso gertu dago Bilbo Handia, ia %27 hor bizi baitira, eta, hortik
portugaldarrak gehiago Gipuzkoan eta marokoarrak Araban. aurrera, ehunekoek behera egiten dute gainerako eskualdeetan:
%9 Donostialdean, %6 Durangaldean, %5 Debabarrenean eta %4
Zehazki, nazionalitateen arabera, kolonbiarren erdiak baino gehia- Goierrin eta Urola Kostan. Banaketari dagokionez ere, latinoameri-
go Bilbo Handian bizi dira, ia %20 Arabako Lautadan eta %9 karrak baino sakabanatuago daude.

3. taula. Atzerriko nazionalitate nagusiak adin multzoen arabera. 2005. urtea

Portugal Errumania Maroko Bolivia Kolonbia Ekuador Guztira

Kop. % Kop. % Kop. % Kop. % Kop. % Kop. % Kop.

0-5 urte 167 3,1 243 5,7 369 5,5 198 5,7 381 3,7 508 6,7 1.866

6-15 urte 310 5,8 390 9,2 519 7,7 339 9,7 1.379 13,5 1.047 13,7 3.984

16-17 urte 86 1,6 112 2,6 250 3,7 53 1,5 261 2,6 188 2,5 950

18-24 urte 674 12,7 741 17,4 1.227 18,2 658 18,9 1.171 11,5 1.254 16,5 5.725

25-44 urte 2.622 49,4 2.265 53,3 3.677 54,4 1.957 56,2 5.552 54,4 3.906 51,3 19.979

45-64 urte 1.213 22,9 470 11,1 608 9 271 7,8 1.341 13,1 674 8,8 4.577

65-74 urte 139 2,6 20 0,5 88 1,3 7 0,2 96 0,9 32 0,4 382

75 urte eta gehiago 96 1,8 12 0,3 16 0,2 1 0 27 0,3 11 0,1 163

Guztira 5.307 100 4.253 100 6.754 100 3.484 100 10.208 100 7.620 100 37.626

Iturria: EINko datuak.

 4. grafikoa 5. grafikoa
EAEko nazionalitate nagusien adin egitura Bertan bizitzeko baimena duten pertsonen proportzioa nazionalitate nagu-
sien arabera.
%100
2005-12-31
100
%80
90
88 87
80 82
%60 80
53 54 56 51 70
54 69
49 60 65
%40 50

40 45

%20 30
13 17 18 19 17 29
12 20

%0 10
Portugal Errumania Maroko Bolivia Kolonbia Ekuador 0
Kolonbia
Colombia Ekuador
Ecuador Maroko
Marruecos Portugal
Portugal Errumania
Rumania Bolivia
Bolivia Gainerakoak
Resto Guztira
Total
0 - 17 18-24 25-44 45-64 65- ... Autorización de residencia
Bertan bizitzeko baimenak
Iturria: EINko datuak. Iturria: EINko datuak.

4. taula. Atzerriko nazionalitate nagusiak eskualdeen arabera. 2005. urtea Errumaniar jatorrikoei dagokienez, ehu-
neko handi bat Bilbo Handian bizi da
Kolonbia Ekuador Portugal Maroko Errumania Bolivia Guztira (%37), eta gainerako errumaniarrak hain-
Arabako Kantauri aldea 0,3 0,6 0,9 1,3 0,7 0,1 0,7 bat eskualdetan bizi dira: %11 Arabako
Lautadan, ia %10 Gernika-Bermeo
Gorbeialdea 0,2 0,4 0,9 0,3 0, 9 0,1 0,4
eskualdean, ia %7 Donostialdean eta
Arabako Lautada 19,7 14,4 16,0 27,7 11,2 4,2 17,1 Durangaldean hurrenez hurren, eta %6,5
Arabako Mendialdea 0,0 0,3 0,3 0,7 0,3 0,1 0,3 Goierrin.
Arabako Errioxa 0,5 0,2 2,4 1,3 2,1 0,4 1,0
2006ko urtarrilaren 1ean erroldatuta zeu-
Arabako Haranak 0,2 0,1 1,0 0,0 0,0 0,1 0,2 den atzerritarren datuak 2005eko aben-
Debagoiena 1,4 1,5 3,7 1,5 0,9 1,8 1,7 duaren 31n bertan bizitzeko baimena
zutenen datuekin alderatzen baditugu,
Bidasoa Beherea 3,2 3,4 6,8 2,9 3,6 0,5 3,5
ikusiko dugu bertan bizitzeko baimena
Debabarrena 1,3 2,3 2,5 5,4 0,5 2,0 2,4 duten pertsonen ehuneko handiena
Donostia 9,4 22,3 25,7 8,9 7,6 3,8 13,5 kolonbiarrena dela (%88). Ondoren ekua-
dortarrak datoz (%87), marokoarrak
Goierri 0,4 2,9 4,7 4,1 6,5 0,3 2,9
(%82), portugaldarrak (%80), errumania-
Tolosa 0,4 1,7 2,5 2,1 0,4 0,2 1,3 rrak (%45) eta, azkenik, boliviarrak (%29).
Urola Kosta 1,0 1,8 2,1 4,5 1,0 0,6 1,9 Boliviarren eta, neurri batean, errumania-
rren kasua ulertzeko, kontuan hartu behar
Arratia-Nerbioi 0,2 1,6 0,4 1,1 2,7 2,2 1,2
da horiena orain dela gutxiko immigrazioa
Durangaldea 2,0 1,9 4,3 6,2 7,4 3,2 3,8 dela, eta oraindik ez direla bete pertsona
Enkarterri 0,8 0,8 2,1 0,9 4,6 0,4 1,4 horietako askoren egoera araututa egote-
ko baldintzak.
Bilbo Handia 54,1 40,1 18,3 26,8 37,2 72,8 41,2

Gernika-Bermeo 1,0 1,5 1,0 0,8 9,7 3,1 2,2 2006ko urtarrilean, Gizarte Segurantzan
Markina-Ondarroa 0,6 0,6 2,5 1,4 1,5 0,6 1,1 izena emana zuten 36.203 atzerritar zeu-
den, hau da, erroldatutako guztien %43,
Plentzia-Mungia 3,2 1,4 2,0 1,9 1,1 3,4 2,2
eta horietatik 9.500 EBko atzerritarrak
Araba guztira 20,9 16,0 21,5 31,3 14,3 5,0 19,7 ziren eta 26.700 erkidegoz kanpokoak.
Gipuzkoa guztira 17,1 35,9 48,0 29,4 20,5 9,2 27,2 Izena emanda daukaten erkidegokoen
Bizkaia guztira 61,9 47,9 30,6 39,1 64,2 85,7 53,1 ehunekoa %66koa da, eta erkidegoz kan-
pokoena %38koa. Nazionalitatei dagokie-
Guztira 100 100 100 100 100 100 100
nez, orain arte ikusitakoa berresten duten
Iturria: EINko datuak. datuak aurkitzen ditugu. Alde batetik,

5. taula. Bertan bizitzeko txartela edo baimena duten etorkin atzerritarrak lurraldeen arabera. 2005-12-31
Kolonbia Ekuador Maroko Portugal Errumania Bolivia Gainerakoa Guztira
Erroldatuak 10.866 7.539 7.397 6.262 6.166 5.983 39.334 83.547
Araba 2.325 1.142 2.251 1.466 818 309 8.013 16.324
Gipuzkoa 1.936 2.707 2.247 2.922 1.301 591 12.812 24.516
Bizkaia 6.605 3.690 2.899 1.874 4.047 5.083 18.509 42.707
Bertan bizitzeko baimena 9.566 6.568 6.074 4.983 2.766 1.745 25.693 57.395
Araba 2.169 1.067 2.081 1.050 475 109 5.837 12.788
Gipuzkoa 1.595 2.276 1.640 1.611 642 171 6.981 14.916
Bizkaia 5.802 3.225 2.353 2.322 1.649 1.465 12.875 29.691
Ehunekoak 88,0 87,1 82,1 79,6 44,9 29,2 65,3 68,7
Araba 93,3 93,4 92,4 71,6 58,1 35,3 72,8 78,3
Gipuzkoa 82,4 84,1 73,0 55,1 49,3 28,9 54,5 60,8
Bizkaia 87,8 87,4 81,2 123,9 40,7 28,8 69,6 69,5

Iturria: EINko datuak.

 6. grafikoa 7. grafikoa
Gizarte Segurantzan izena emana duten atzerritarren eboluzioa (EBkoak Nazionalitate nagusiak izena emana duten erregimenen arabera.
eta EBtik kanpokoak). 2005-12-31
1998-2006 %100
7 1
40 %90 19
Milakoetan

27
35 %80
35 38

30 %70 62
25 %60

20 %50

15 %40 79
66 64 65
10 %30 60
53
5 %20
35
%10
0
1998-12 1999-12 2000-12 2001-12 2002-12 2003-12 2004-12 2005-12 2006-01
%0
EZ EB 2.215 2.999 4.569 7.034 10.465 12.262 14.845 26.961 26.725 Maroko Portugal Errum ania Kolonbia Ekuador Bolivia Guztira
EB 2.966 3.576 4.119 4.753 5.111 7.109 7.514 8.786 9.478
Orokorra Autonom. Nekaz. Itsas. Etxea
EB EZ EB

Iturria: EINko datuak. Iturria: EINko datuak.

erroldatutako portugaldarren %86k izena emanda daukate gizarte 6. taula. Gizarte segurantzan izena emana dutenen tasa
segurantzan. Bestetik, gainerako nazionalitate nagusietan bi ego- nazionalitate nagusien arabera. 2006
era desberdin daude: errumaniarrak eta boliviarrak atzeratu samar
Erroldatuak Izena emanda Iz. Emanikoen %
daude, eta kolonbiarren zein ekuadortarren izen-ematea
EAEkoaren batez bestekoaren gainetik dago. Kolonbia 10.866 5.054 46,5

Ekuador 7.539 4.181 55,5

Azkenik, gizarte segurantzan izena emanda egotea erregimenen
Maroko 7.397 2.819 38,1
arabera aztertzen badugu, desberdintasun garrantzitsu batzuk
ikus daitezke, laneratze desberdina adierazten dutenak bai nazio- Portugal 6.262 5.366 85,7
nalitatearen bai kontinentearen arabera. Etxearekin eta zerbitzu Errumania 6.166 2.083 33,8
pertsonalekin zerikusia duten lanetan jarduten duten atzerritarren
kopurua guztizkoaren %19 da, baina jarduera alor hori hutsaren Bolivia 5.983 1.368 22,9

hurrengoa da marokoarren kasuan, eta ez dago portugaldarrei Gainerakoa 39.334 15.332 39,0
bagagozkie, baina garrantzitsua da besteen kasuan, batez ere
EB 14.291 9.478 66,3
latinoamerikarren artean: kolonbiarren %35ek izena emanda dau-
kate gizarte segurantzan, ekuadortarren %38k eta boliviarren Ez EB 69.256 26.725 38,6
%62k. Erregimen orokorra ia datu horien alderantzizkoa da. Bien
Guztira 83.547 36.203 43,3
artean autonomoen eta nekazarien erregimena dago.
Iturria: EINko datuak.

1. mapa. Nazionalitate garrantzitsuenen banaketa eskualdeka.

Iturria: EINko datuak.