I

1. Çoxluqlar və onlar üzərində əməllər. Множества и операции над ними

2. Çoxluqların birləşməsi, kəsişməsi, fərqi, simmetrik fərq. Объединение,
пересечение, разность, симметричная разность множеств.
3. De Morqan prinsipi. Принцип де Моргана
4. Birdəyişənli funksiyalar. Одномерные функции
5. Birdəyişənli funksiyaların təsnifatı. Классификация одномерных функций
6. Çoxdəyişənli funksiyalar. Многомерные функции
7. Nizamlanmış çoxluqlar. Упорядоченные множества
8. Dekart hasil. Əlaqə. Декартово произведение множеств. Связь
9. Birləşmələr nəzəriyyəsi.Permutasiya. Теория комбинаций, перестановки.
10. Aranjeman. Kombinezon. Аранжеман- Перестановка
11. Vurma və toplama prinsipi. Принцип умножения и сложения
12. Məntiqi təkliflər. Логическое высказывания
13. Məntiqi funksiyalar. Логические функции
14. İnduksiya prinsipi. Принцип индукции
15. Gücləndirilmiş induksiya prinsipi. Принцип усиленной индукции
16. Çoxluqlar cəbri. Алгебра множеств
17. Bul funksiyası. Булева функция
18. Doğruluq cədvəli. Таблица истинности
II
1. Bul cəbri. Булева алгебра
2. Məntiqi idadələrin mükəmməl formaları. Совершенные формы логических
предикатов
3. Dizyunktiv normal forma. Дизъюнкти́вная норма́льная фо́рма (ДНФ)
4. Konyuktiv normal forma. Конъюнкти́вная норма́льная фо́рма (КНФ)
5. DNF-nın MDNF-ə gətirilməsi. Приведение ДНФ к СДНФ
6. KNF-nın MKNF-ə gətirilməsi. Приведение КНФ к СДНФ.
7. Arximed prinsipi. Принцип Архимеда
8. İkili prinsip. Двойной принцип
9. Əksini fərz etmə metodu. Метод предположения об обратном.
10. Dirixle prinsipi. Принцип Дирихле (комбинаторика)
11. Məntiq funksiyalarının dəyişənlərə görə ayrılışı. Разделение логических
функций по переменным
12. Eynigüclü çevirmələr. Эквивалентные преобразования
13. Tam funksional sistemlər. Полнофункциональные системы
14. Qapalı siniflər. Замкнутые классы
15. Jeqalkin cəbri. Алгебра Жегалкина
 16. Jeqalkin çoxhədlisi. Полином Жегалкина
17. Bul cəbrinin bəzi tətbiqləri. Некоторые приложения Булевой алгебры
18. Qraflar haqqında. Графы

III
1. Bul cəbrinin təyini. Определение Булевой алгебры
2. Mükəmməl dizyunktiv forma. Соверше́нная дизъюнкти́вная норма́льная
фо́рма (СДНФ)
3. Mükəmməl konyuktiv forma. Совершенная конъюнктивная нормальная
форма (СКНФ)
4. DNF və KNF formaların MDNF və MKNF-ə gətirilməsi. Приведение форм
ДНФ и КНФ к СДНФ и СКНФ
5. İkili prinsip. Принцип двойственности в теории множеств
6. İsbat formaları. Формы доказывания
7. Məntiq funksiyalarının dəyişənlərə görə ayrılışı. Fiktiv dəyişənlər. Разделение
логических функций по переменным. Фиктивные переменные
8. Eynigüclü çevirmələr. Эквивалентные преобразования
9. Qraflar nəzəriyyəsinin elementləri. Элементы теории графов
10. Qrafların matrislərlə verilməsi. Матричное задание графов
11. Qraflar və elektrik zəncirləri. Графы и электрические цепи
12. Qrafların növləri. Виды графов
13. Qrafların verilmə üsulları. Способы представления графов
14. Qraflarda binar münasibətlər. Графы и бинарные отношения
15. Eyler zəncirləri. Эйлерова цепи
16. Şəcərələr, əsas anlayışlar. Основные понятия родословности (Генеалогия)
17. Marşrutlar, zəncirlər, əlaqəli komponentlər. Маршруты, цепи, компоненты
связности
18. Şəcərələrin əsas xassələri. Основные свойства родословных

IV
1. Tutaq ki, 32 tələbə proqramıaşdırma qrupunda, 24 tələbə Calculus qrupunda, 10
tələbə isə hər iki qrupda iştirak edir. Aşağıdakıları tapın:
Предположим, что 32 студента входят в группу программирования, 24
студента — в группу исчисления и 10 студентов — в обе группы. Найдите
следующее:
 a) proqramlaşdırma və ya calculus qrupunda olanların sayı
количество людей в группе программирования или исчисления
b) yalnız proqramlaşdırma qrupunda olanların sayı
количество только тех, кто в группе программирования
c) yalnız calculus qrupunda olanların sayı
количество только в расчетной группе

2. Aşağıdakı çoxluqlardan hansılar bərabərdir:

Какие из нижеперечисленных множеств равны:
A={ x| x −4 x+ 3=0 },C={ x∨x ∈ N , x <3 }, E={1 ,2 },G={3 , 1},
2

B= { x| x 2−3 x+2=0 }, D={x∨x ∈ N , x təkdir , x <5 }, F={1 , 2 ,1 }, H={1 ,1 , 3}

3. Tutaq ki, Q(x )“ x+1<2 x ” məntiqi funksiyasıdır. Əgər onun təyin oblastı bütün
tam ədədlər olarsa, aşağıdakı təkliflərin doğruluq cədvəlini təyin edin:
Допустим, Q(x)- логическая функция «x+1<2x». Если его областью
определения являются все целые числа, определите таблицу истинности
следующих утверждений:

a ¿ Q(0)b ¿ Q(−1)c ¿ Q(1)

d ¿ ∃ xQ ( x ) e ¿ ∀ xQ(x )f ¿ ∃ x ¬Q( x ) g ¿ ∀ x ¬Q( x)

4. Təyin oblastı olaraq bütün həqiqi ədədlər çoxluğunu götürərək aşağıdakı təkliflərin
doğruluq cədvəlini təyin edin:
Определите таблицу истинности следующих утверждений, взяв в качестве
области определения множество всех действительных чисел:
2 2
a ¿ ∃ x =5 ¿ b ¿ ∃ x (x =−1)

c ¿ ∀ x (x 2 +2≥ 1)d ¿ ∀ x ( x 2 ≠ x )

5. {1 , 2 ,3 , 4 ,5 ,6 } çoxluğundan ən azı neçə dənəsini seçmək lazımdır ki, onların içində

cəmi 7 olan ən azı bir cütlüyün olmasını əminliklə deyə bilək?
Сколько из множества {1, 2, 3, 4, 5, 6} как минимум нужно выбрать, чтобы
мы могли с уверенностью сказать, что есть хотя бы одна пара, в которой 7?

6. 1 və 100 özü də daxil olmaqla 1-dən 100-ə qədər olan ədədlərdən tək və ya tam
ədədin kvadratı olan neçə natural ədəd var?
Сколько натуральных чисел от 1 до 100, включая само 1 и 100, являются
нечетными или квадратами целого числа?
7. 20 nəfərlik qrupdan 3 nəfər növbətçini neçə üsulla seçmək olar?
Сколькими способами можно выбрать 3-х дежурных в группы из 20
человек?
8. İT ixtisasında oxuyan 106 tələbəni A, B, C, D qruplarına böldülər. İsbat edin ki, bu
qrupların içində ən azı 27 nəfər olan bir qrup var.
106 студентов, обущающих на специальсности Информационные
технологии были разделены на группы А, В, С, D. Докажите, что среди этих
групп есть группа, состоящая не менее чем из 27 членов.
9. E=E(x, y, z)=(z′+xy)′y′z+(xz′+y)(y′z+x)′ Bul ifadəsini SoP formasına gətirin
Приведите Булево выражение в форму SoP
10. E=E(x, y, z)=(z′+xy)′y′z+(xz′+y)(y′z+x)′ Bul ifadəsinun doğruluq cədvəlini tapın
Найдите таблицу истинности Булева выражения
11. E=E(x, y, z)=(z′+xy)′y′z+(xz′+y)(y′z+x)′ Bul ifadəsini MSoP formasında yazın
Запишите Булево выражение в форме MSoP.
12. Aşağıdakı cədvəldən istifadə edərək E=E(x, y, z)=(z′+xy)′y′z+(xz′+y)(y′z+x)′ Bul
ifadəsinin qiymətini tapın
Используя приведенную ниже таблицу, найдите значение Булева выражения
E=E(x, y, z)=(z′+xy)′y′z+(xz′+y)(y′z+x)′
xyz=00000001 xyz=00000010 xyz=00000100 xyz=00001000
xyz=00010000 xyz=00100000 xyz=01000000 xyz=10000000

13. T =[x, y, z; L]=[00001111, 00110011, 01010101; 10110110] doğruluq cədvəlinə

əsasən minimal AND-OR sxemini qurun
На основе таблицы истинности Т = [х, у, z; L]=[00001111, 00110011,
01010101; 10110110] построить минимальную схему И-ИЛИ
xyz=00000001 xyz=00000010 xyz=00000100 xyz=00001000
xyz=00010000 xyz=00100000 xyz=01000000 xyz=10000000

14. T(E)=10010101-doğruluq cədvəlinə əsasən CSoP formasını təyin edin

На основе T(E)=10010101-таблицы истинности определить форму CSoP

xyz=00000001 xyz=00000010 xyz=00000100 xyz=00001000

xyz=00010000 xyz=00100000 xyz=01000000 xyz=10000000

15. T(E)=10010101-doğruluq cədvəlinə əsasən Karnau metodundan istifadə edərək

MSoP formasını tapın
 На основе таблицы истинности T(E)=10010101-найдите форму MSoP методом
Карнау
xyz=00000001 xyz=00000010 xyz=00000100 xyz=00001000
xyz=00010000 xyz=00100000 xyz=01000000 xyz=10000000

16. E=xzt+xyzt+xyt+xyz+xt+yt Bul ifadəsinin Karnau metodundan istifadə edərək

MSoP formasını tapın
Найдите форму MSoP Булева выражения E=xzt+xyzt+xyt+xyz+xt+yt
используя метод Карнау.
17. Aşağıdakı cədvələ əsasən Bul ifadəsinin MSoP formasını tapın
Найдите форму MSoP Булева выражения на основе приведенной ниже
таблицы

18. Aşağıdakı cədvələ əsasən Karnau metodundan istifadə edərək Bul ifadəsinin
minimal AND-OR sxemini qurun
На основе приведенной ниже таблицы постройте минимальную схему И-ИЛИ
Булева выражения с помощью метода Карнау.

V
1. Tutaq ki, 42 tələbə proqramlaşdırma qrupunda, 14 tələbə Calculus qrupunda,
11 tələbə isə hər iki qrupda iştirak edir. Aşağıdakıları tapın:
Предположим, что 42 студента участвуют в группе программирования,
14 студентов участвуют в группе исчисления и 11 участвуют в обеих
группах. Найдите следующее:
a) proqramlaşdırma və calculus qrupunda olanların sayı
количество человек в группе программирования и исчисления
b) qrupdakı ümumu tələbələrin sayı
общее количество учеников в группе

2. 1 və 100 özü də daxil olmaqla 1-dən 100-ə qədər olan ədədlərdən 3 və 5-ə
bölünən neçə natural ədəd var?
Сколько натуральных чисел от 1 до 100, включая 1 и 100, делятся на 3
и 5?

3. 10 kitabı 5 yerlik rəfə neçə üsulla düzmək olar?

Сколькими способами можно расставить 10 книг на пятиместной
полке?

4. Aşağıdakı Bul ifadələrini dizyunktiv normal formaya gətirin

Приведите следующие Булевы выражения к дизъюнктивной
нормальной форме.

(a) E=( x ' y )' (x ' + xy ' z);(b) E=( x ' + y) '( x ' y)' ;( c) E=x ( xy + z )' .

5. Aşağıdakı Bul ifadələrinin ikili ifadəsini yazın:

Напишите двоичное выражение следующих логических выражений:
(a)a(a '+b)=ab(b)(a+1)( a+0)=a

6. E=xyz '+ x ' yz + x ' yz '+ x ' y ' z -Bul ifadəsinin doğruluq cədvəlini qurun
Построить таблицу истинности выражения E=xyz'+x'yz+x'yz'+x'y'z

7. E=xyz '+ x ' yz + x ' yz '+ x ' y ' z -Bul ifadəsini sxematik olaraq təsvir edin
Опишите схематично Булево выражние E=xyz'+x'yz+x'yz'+x'y
8. 1 ·0+(0+1)’ ifadəsini hesablayın
Вычислите выражение 1 ·0+ ( 0+1 ) ’

9. Tutaq ki, P(x)-məntiqi təklifinin təyin oblastı- DomP(x)={-5, -3, -1, 1, 3, 5}-
formasındadır. Aşağıdakı ifadələri yalnız dizyunksiya, konyuksiya və inkar
operatorları vasitəsilə ifadə edin.
 Предположим, что область определения логического предложения P(x)
имеет вид DomP(x)={-5, -3, -1, 1, 3, 5}. Выразите следующие
утверждения с помощью операторов дизъюнкции, конъюнкции и
отрицания
a) ∃x P(x) b) ∀x P(x) c) ∀x((x≠1)→P(x)) d) ∃x((x≥0)∧P(x))

10. Tutaq ki, P(x)-məntiqi təklifinin təyin oblastı D={1, 2, 3}-çoxluğudur. ∃!

xP(x)-ifadəsini yalnız dizyunksiya, konyuksiya və inkar operatorları vasitəsilə
yazın
Предположим, что областью определения логического предложения P(x)
является множество D={1, 2, 3}. Запишите выражение ∃!xP(x), используя
только операторы дизъюнкции, конъюнкции и отрицания.

11. Tutaq ki, G(x) “x Gəncədə olub”-ifadəsidir, hansı ki, onun təyin oblastı sizin
oxuduğunuz universitetin tələbələridir. Aşağıdakı məntiqi ifadələri
azərbaycan dilində yazın:
Предположим, что G(x) «х был в Гяндже» - это выражение, областью
назначения которого являются студенты вашего университета.
Напишите на азербайджанском языке следующие логические
выражения:

a) ∃xG(x) b) ∀xG(x) c) ¬∃xG(x)

12. Tutaq ki, Ş(x) “x Şuşada olub”-ifadəsidir, hansı ki, onun təyin oblastı sizin
oxuduğunuz universitetin tələbələridir. Aşağıdakı məntiqi ifadələri azərbaycan
dilində yazın:
Предположим, что Sh(x) «x был в Шуше» - это высказывание областью
назначения которого являются студенты вашего вуза. Напишите на
азербайджанском языке следующие логические выражения:

a) ∃x¬G(x) b) ¬∀xG(x) c) ∀x¬G(x)

13. Aşağıdakı məntiqi ifadələri azərbaycan dilinə çevirin, burada R(x) “x İT və

kompüter mühəndisliyi ixtisasının tələbəsidir”-təklifidir, H(x) is “x -Diskret
riyaziyyat kursunu alır”. Bu təkliflərin təyin oblastı isə WCU-universitetinin
tələbələridir:
Переведите на азербайджанский язык следующие логические
выражения, где R (x) «x изучает Информационные технологии и
Компьютерную инженерию»- являеется предложением, H (x) это - «x
 изучает курс Дискретной математики». Областью назначения этих
предложений являются студенты университета WCU:
a) ∀x(R(x)→H(x)) b) ∀x(R(x)∧H(x))
14. Aşağıdakı məntiqi ifadələri azərbaycan dilinə çevirin, burada R(x) “x
Sosiologiya ixtisasının tələbəsidir”-təklifidir, H(x) is “x –Diferensial
tənlikləri kursunu alır” . Bu təkliflərin təyin oblastı isə WCU-universitetinin
tələbələridir:
Переведите на азербайджанский язык следующие логические
выражения, где R(x) «х изучает Социологию» - является
предложением, H(x) - «х изучает курс Дифференциальных уравнений».
Областью назначения этих предложений являются студенты
университета WCU:
∃x(R(x)→H(x)) d) ∃x(R(x)∧H(x))

15. Aşağıdakı ifadələri məntiqi işarə və məntiqi operatorların köməyilə yazın:

Напишите следующие выражения с помощью логических символов и
операторов:
a) Sənin qrupundakı hər kəsin ağıllı telefonu var
У всех в вашей группе есть смартфон
b) Sənin qrupundakı bəzi adamlar xarici filmə baxıb
Некоторые люди в вашей группе смотрели иностранный фильм
(1. Təyin oblastı olaraq qrupundakl bütün tələbələri götür 2. Təyin oblastı
olaraq dünyadakı bütün insanları götür)
Возьмите всех студентов в вашей группе в качестве области
назначения. 2. Возьмите всех людей в мире в качестве области
назначения.
16. Aşağıdakı ifadələri məntiqi işarə və məntiqi operatorların köməyilə yazın:
Напишите следующие выражения с помощью логических символов и
операторов:
a) Qrupunda elə adam var ki üzə bilmir
В группе есть человек, который не умеет плавать
b) Qrupunda oxuyan bütün tələbələr Roll teoremini bilir
Все студенты, обучающиеся в группе, знают теорему Ролла
c) Qrupunda oxuyan bəzi tələbələr təhsilini magistratura səviyyəsində
davam etdirəcək. (1. Təyin oblastı olaraq qrupundakl bütün tələbələri
götür 2. Təyin oblastı olaraq dünyadakı bütün insanları götür)
Некоторые студенты, обучающиеся в группе, продолжат обучение в
магистратуре. (1. Возьмите всех студентов в вашей группе в
качестве целевой области. 2. Возьмите всех людей в мире в качестве
целевой области.)
17. Aşağıda verilən AND-OR sxeminə əsasən Bul ifadəsini tərtib edin:
Сформулируйте Булево выражение на основе приведенной ниже схемы
AND-OR:

18. Aşağıda verilən AND-OR sxeminə əsasən Bul ifadəsini tərtib edin:
Сформулируйте Булево выражение на основе приведенной ниже схемы
AND-OR: