Professional Documents
Culture Documents
Citologji Pyetesore Elsa Kone
Citologji Pyetesore Elsa Kone
Lipidet
1. Perbehen nga acide yndyrore
2. Acidet yndyrore lidhen me molekula te tjera
3. Trigliceridet percaktojne vetite kryesore te lipideve
4. Molekulat e triglicerideve jane hidrofile(+)
5. Formojne ato pika te medha yndyre ne qeliza duke vepruar si depo energjie
Proteinat:
1. jane te shumta
2. jane te larmishme
3. jane shume specifike
4. nuk kane konfiguracion hapsinor specific (+)
5. kane nje vend aktiv
Proteinat:
1. kane aminoacide me ngarkese negative
2. kane aminoacide pa ngarkese
3. kane grupe hidrofobe
4. kane grupe hidrofile
5. aminoacidet lidhen me lidhje disulfide (+)
Proteinat
1. Jane polimere te aminoacideve
2. Aminoacidet lidhen me lidhje peptidike
3. Vargjet peptide lidhen me lidhje bisulfide( kovalente)
4. Vendosja lineare e aminoacideve perben strukturen dytesore te tyre(+)
5. Struktura primare percakton konfiguracionin tredimensional te molekulave te
proteines
CIPA QELIZORE
Cipa qelizore
1. Eshtenje bariere pasive (+)
2. Ka fosfolipide
3. Ka glikolipide
4. Ruan formen e qelizes
5. Proteinat siperfaqesore te saj levizin lateralisht
Cipa qelizore
1. Eshte fluide
2. Fluiditeti percaktohet nga proteinat membranore integrale(+)
3. Proteinat dhe lipidet levizin lateralisht
4. Temperature ndikon ne fluiditetin dhe levizshmerine laterale
5. Raporti fosfolipid\kolesterol ndikon ne fluiditetin e cipes qezizore
Cipa qelizore
1. eshte nje barriere per molekulat qe treten ne uje
2. formon mjedisin intraqelizor dhe ate ekstraqelizor
3. disa substance e kalojne C.Q. nepermjet kanaleve transmembranore
4. ka receptor siperfaqsor per molekula te ndryshme
5. nuk veptron me neurotransmetuesin, faktoret e rritjes, hormonet (+)
Cipa qelizore
1. Pershkohet nga lende te tretshme ne yndyrna
2. Lipidet perbejne elementin kryesore strukturor te saj
3. Fosfolipidet kane vetem grupe hidrofobike (+)
4. Ne ambient ujor fosfolipidet formojne shtresen bimolekulare
5. Ne strukturen e cipes ka rendesi raporti fosfolipid-kolesterol
Mitokondret
1. Duken vetem me mikroskop elektronik
2. Ne qelizat qe bejne transport jonesh vendosen ne pjesen bazale
3. Jane te shumta ne qelizat parietale te stomakut
4. Gjenden ne to enzimat e cilit te Krebsit dhe ato te zinxhirit te respiracionit indor
5. Kane matriks
Mitokondret
1. Rrethohen nga dy cipa trishtresore
2. Midis dy cipave gjendet nje hapesire intermediare
3. Cipa e brendshme leshon disa zgjatime qe quhen kreshta mitokondriale
4. Forma e kreshtave eshte e njejte ne qeliza te ndryshme (+)
5. Numri i kreshtave eshte me i madh ne qelizat qe kerkojne shpenzim me te madh
energjie
Mitokondret
1. Quhen ndryshe edhe bioblaste
2. Duken ne mikroskop optik
3. Numri dhe forma e tyre jane te pandryshueshme ne qeliza te caktuara(+)
4. Gjenden te shperndara ne citoplazem
5. Konsiderohen si fabrika energjetike
Ne mitokonder ndodh
1. Reduktim i vashdueshem i produkteve perfundimtare te glukozes (+)
2. Kapja e disa atomeve hidrogjen nga NAD dhe FAD te cilat shnderrohen ne NADH
dhe FADH2
3. Elektronet e hidrogjenit transportohen nepermjet sistemit te transportit te elektroneve
4. Perftohet energji
5. Energjia e perftuar perdoret per te formuar ATP nga ADP nepermjet procesit te
fosforilimit
Ne mitokonder
1. Ndodh glikoliza aerobe
2. Formohet piruvati
3. Prodhohet acetil CoA
4. Formohet ATP dhe fosfat inorganik
5. Ndodh reduktimi i NAD ne FAD (+)
Cipa e mitokondrit
1. perbehet nga dy cipa
2. cipat kane ndertim treshtresor
3. cipat e jashteme transportojne O2, AD, Acetil CoA
4. cipa e brendshme permban ADN, ARN, dhe ribozome (+)
5. cipa e brendshme pompon protone ne cipen e jashteme
REP/K
1. Perfasqesojne nje system qeskezash apoo cisternashte kufizuara me membrane
2. Eshte vazhdim i cipes se jashtme te berthames
3. Lidhet me ribozomet nepermjet proteinave te subunitetit te madh(+)
4. shumica e proteinave membranore te REP/K jane te pranishme dhe ne REP/L
5. ka funksion kryesor biosintezen e perberesve qelizore
Ribozomet
1. Jane komplekse te perbera nga ARN dhe proteina
2. Percaktojne vendin e leximit te ARNm ne formen e vargjeve polipeptidike
3. Duken ne mikroskop me drite(+)
4. Perbehen nga dy nennjesi jot e barabarta
5. I atashohen cipes se jashtme te berthames
Ribozomet
1. Formohen nga REP/K(+)
2. Nennjesiste kane koeficient sedimentimi te ndryshem
3. Ne grupe quhen polizome
4. Lidhen me REP /K nepermjet nennjesise se madhe
5. Dy nennjesite lidhen me ARNm
Ribozomet jane
1. Qendra te sintezes se proteinave
2. Gjenden te lira ne citoplazem
3. Jane organoide te rrethuara me membrane(+)
4. i ngjitenn cipes se jashtme te berthames
5. perfaqesojne struktura bazofile
Ribozomet
1. Te lira ne citoplazemm sintetizojne proteina qe nxirren jashte qelizes(+)
2. Numri i ribozmeve te lira eshte me i madh ne qelizat qe kane pak aktivitet sekretor
3. Jane te bollshme ne qelizat qe kane citoplazem me bazofili te shprehur
4. Sebashkume REP/K formojne lenden tigroide ne Neurone
5. Gjenden ne sasi te bollshme ne qelizat e acinuseve te pankreasit
REP/L
1. Cipat e tij permbajne nje numer te madh enzimash
2. Merr pjese ne sintezen e lipideve
3. Ne qelizat e melcise sintetizon lipoproteinat
4. Ne qelizat e melcise funksionin detoksikues e kryen nepermjet glikogjenit(+)
5. Grumbullon jonet e Ca nga citoplazma
Kompleksi i Golxhit
1. Perfaqeson nje organoid me berthame (+)
2. Perbehet nga cisterna dhe vezikula
3. Membrane e tij eshte e njejte ne te gjithe pjeset e K.G
4. Ka faqe cis dhe trans
5. Komplekset e glikozilimit, metilizimit, sulfurimit, kryhen ne nivele te ndryshme te
membranave te tij
KG
1. Perbehet nga cistern ate vendosura ne stiva
2. Skajet e cisternave jane te fryra
3. Permban dhe vakuola te permaasave te ndryshme
4. Ka faqe cis dhe trans
5. Ka raport te ngushte me berthamen (+)
Lizozomet
1. Gjenden ne formen e lizozomeve primare
2. Shnderrohen me pas ne lizozome sekondare
3. Permbajne enzima te tipit te hidrolazave
4. Enzimat e tyre funksionojne ne pH 7 (+)
5. Jane te veshur me cipe
Lizozomet
1. Izolohen nepermjet centrifugimit te diferencuar
2. Enzimat e tyre jane lipoproteina(+)
3. Formojne autofagozome
4. Mund te zberthejne glikogjenin
5. Identifikohen me mire me metoda citokimike
Lizozomet
1. Gjenden me shumice ne qeliza qe kane funksion fagocitues
2. Jane te pranishme ne Neutrofilet e segmentuara
3. Mund te tresin material te huaj qe fitet ne qelize nga jashte
4. Mund te tresin organoide te shkaterruara
5. Formohen nga REP (+)
Centriolet
1. Quhen ndryshe dhe qendra qelizore
2. Duken ne mikroskop me drite
3. Jane kater ose me shume ne cdo qelize diploide (+)
4. Dyfishohen gjate ndarjes qelizore
5. Perfaqesojne qendrat kryesore te organizimit te mikrogypave
Mikrogypat
1. Jane te bollshme ne qelizat asimetrike
2. Perbejne bazen e ndertimit te centrioles
3. Perbejne bazen e ndertimit te cilit
4. Perbejne bazen e ndertimit te boshtit te ndarjes
5. Perbejne bazen e ndertimit te mikrovileve (+)
Mikrogypat
1. Perbehen kryesisht nga njesi te proteines tubuline
2. Marrin pjese ne levizjen e kromozomeve gjate mitoses
3. Marrin pjese ne levizjen e spermatozoideve
4. Antibiotiket depolilmerizojne nenjesite e tubulines (+)
5. Teresia e tyre percakton formen e qelizes
Mikrogypat
1. Gjenden me shumice ne qelizat nervore
2. Gjenden me shumice ne trombocitet (+)
3. Perbejne citoskeletin qelizor
4. Ndertohen nga proteina tubuline
5. Marrin pjese ne fagocitoze
Mikrofijet e citoplazmes
1. Marrin pjese ne formimin e citoskeletit te qelizes
2. perbehen kryesisht nga aktina
3. fijet e aktines ankorohen me njerin pol te cipes qelizore
4. aktina e citoskeletit eshte e ndryshme nga ajo e qelizave muskulore (+)
5. shoqerojne te gjitha levizjet e cipes qelizore
Mikrofijet e citoplazmes
1. Jane pjese perberese e citoskeletit
2. Gjenden ne formen e mikrofijeve intermediare
3. Gjenden ne formen e mikrofijeve te holla
4. Mikrofijet e holla ndertohen nga miozina(+)
5. Marrin pjese ne procesin e fagocitozes.
------------------------BERTHAMA--------------------------------------
Berthama
1. ka permasa te ndryshme ne qeliza te ndryshme
2. ka forme te ndryshme ne qeliza te ndryshme
3. raporti N/C eshte i ndryshueshem ne qelisa te ndryshme (+)
4. ndryshimi i permasave te berthames ka rendesi diagnostikuse ne praktiken e
semundjeve kanceroze
5. indeksi i ngjyrosjes se berthames eshte i ndryshem ne qeliza te ndryshme
Berthama
1. eshte qendra e aktivitetit qelizor
2. permban AND kromozomike
3. permban sistemin qe siguron sintezen e ARN
4. permasat e berthames jane te njejta net e gjitha llojet e qelizave(+)
5. ndryshimet strukturore te berthames kane rendesi diagnostike ne patologjite
kanceroze
Cipa berthames
1. eshte nje cipe e dyfishte
2. ka pore
3. poret jane te hapur dhe pa diafragme (+)
4. shkembimet berthames dhe citplazmes kryhen nepermjet poreve
5. cipa e jashteme komunikon me cisternat e REP/K
Cipa e berthames
1. Ndertohet prej dy shtresash
2. Secila prej cipave ka ndertim trishtresor
3. Cipa e brendshme ka lidhje me lamina nuklearis (fibroze)
4. Cila e jashtme ruan formen e berthames (+)
5. Cipa e jashtme komunikon me cisternat e REP/K
Kromatina
1. Eshte nje solucion koloidal (semifluid)
2. Eshte nje mjedis i pershtatshem per difuzionin e shpejte te metaboliteve
3. Nuk eshte komponent kimik me formule te caktuar
4. Eshte bazofile
5. Pas trajtimit me Dezoksiribonukleaze eshte Feulgen pozitiv (+)
Eukromatina
1. Eshte kromatine e ngjyrosur dobet
2. Eshte gjenetikisht active
3. Eshte e despiralizuar
4. Raporti I saj me heterokromatinen eshte I njejte ne te gjitha qelizat(+)
5. Prania e bollshme e saj I jep karakter vezikuloz berthames
Heterokromatina
1. Gjendet ne formen e kokrrizave perikromatinike
2. Gjendet ne formen e kokrrizave interkromatinike
3. Gjendet ne formen e kokrrizave te kromatines qe shoqerojne berthamezen
4. Perfaqeson rreth 10% te kromatines ne pergjithesi( krahasuar me Eukromatinen) (+)
5. lokalizohet ne nukleoplazem
Heterokromatina berthamore
1. Cdo berthame ka kromatine te kondesuar
2. Kondesimi i regjioneve te caktuara te kromatines rregullohet nga gjenet e ADN
3. Ndryshimi i kondesimit te kromatines ne berthama te ndryshme eshte shprehje e
diferencimit qelizor
4. Kromatina e kondesuar eshte gjenetikisht inactive (sakte)
5. Nuk ngjyroset mire(+)
Kromatina X (seksuale
1. eshte kromatine heteropiknotike
2. ngjyroset ne menyre ne theksuar
3. perfaqson kromozomin X me origjine nga nena (+)
4. gjendet vetem ne berthamat interfazike te femres
5. perfaqson kromatine inaktive ne aspektin gjenetik
Kromatina seksuale
1. Quhet ndryshe dhe Trupeza e Barr
2. Gjendet ne anen e brendshme te cipes berthamore
3. Ne Neutrofilet ka formen e shkopit te tamburit
4. Kromozomi X qe formon kromatinen X eshte plotesisht inaktiv
5. Formohet ne periushen e hershme embrionale
Histonet
1. bejne pjes ne proteinat qe shoqerojne AND
2. jane proteina acide (+)
3. gjenden ne pese tipe
4. formojne qendren rreth te cileve perdridhet ADN
5. rregullojne paketimin e AND-se
Nukleozomat
1. Gjenden ne nukleoplazem
2. Perbehen nga nje qender ne forme bobine
3. Qendra perbehet nga nukleozome
4. ADN mbeshtillet rreth qendres ne forme solenoidi
5. Nukleozomat lidhen me fije kromozomike te perbera nga ARN(+)
ADN
1. Gjendet vetem ne berthame(+)
2. Shoqerohet me proteina histone
3. Organizohet ne kromozome
4. Organizohet ne kromatine
5. Eshte Feulgen pozitive
ARN-ja
1. perbehet nga dy shirita komplementare
2. karbohidrati eshte dezoksiriboze
3. permban bazen timine
4. bazat ciftosen me lidhje kovalente
5. struktura e ARN-se ka shume ngjashmeri me ate te AND-se (+)
ARN ribozomale
1. Eshte nje nga tre llojet e ARN-ve
2. Transkriptohet ne berthame(+)
3. Kodohet nga gjenet nukleolare
4. Pasi sintetizohet shoqerohet me proteina
5. Kalon ne citoplazem nepermjet poreve
Berthameza
1. Perbehet nga ribonukleoproteina
2. Permban ADN
3. Nukleolema eshte cipa qe e rrethon ate
4. Pjesa kokrrizore perpmban kokrriza pre-ribozomale
5. Pjesa fibroze eshte pjese perberese e saj
Berthameza:
1. Duket vetem ne interfaze
2. Permasat,format,numri i saj varet nga lloji i qelizes
3. Numri i tyre rritet ne qelizat me aktivitet te theksuar sintetik
4. Ekziston nje raport i drejte midis numrit te berthamezave dhe bazofilise se
citoplazmes
5. Shtimi i numrit te berthmezave si dhe rritja e permasave te tyre eshte gjithmon nje
manifestim i qelizave neoplazike (+)
Berthameza
1. Perbehet nga ribonukleoproteina
2. Permban ADN
3. Nukleolema eshte cipa qe e rrethon ate (+)
4. Pjesa kokrrizore permban kokrriza preribozomale
5. Pjesa fibroze eshte pjese perberese e saj
_KARIOTIPI
Kromozomet
1. Jane shirita te kromatines me shkallen me te larte te spiralizimit
2. Ngjyrosen me mgjyrues bazike
3. Spiralizimi dhe ngjyrosja e tyre rregullohen nga proteina acide(+)
4. Kromozomet e nje cifti jane homologe
5. Ngjyrimet me shirita (banda) jane specifike per cdo cift kromozomik
Kariotipi 45, XO
1. Quhet dhe sindromi Turner
2. Perfaqeson nje aberacion kromozomik numeric te gjinise femerore
3. Berthamat interfazike ne kete aberacion nuk kane kromatine X ( seksuale)
4. Ky aberacion demton zhvillimin e organeve gjenitale sekondare
5. Aberacioni nuk demton ovogjenezen(+)
CIKLI QELIZOR
Cikli i qelizes
1. perfaqson intervalin midis dy ndarjeve
2. realizohet nepermjet intefazes dhe mitoses
3. rrit permasat e qelizave dhe te berthamave (+)
4. shton numrin e qelizave
5. eshte karakteristike per qelizat qe rigjenerohen ne menyre aktive
Mitoza
1. Eshte karakteristike per qelizat somatike
2. Nga nje qelize meme lindin gjithnje dy qeliza bija te njejta me qelizen meme(+)
3. Qelizat bija kane te njejtin material gjenetik
4. Paraprihet nga nje interfaze aktive qe siguron dyfishimin e materialit gjenetik
5. Mitoza ndryshon ne princip me mejozen
PYETJE TE PERGJITHSHME
Proteinat sekretore
1. Jane ne formen e kokrrizave sekretore te veshura me membrane
2. Cipa e tyre eshte e ndryshme nga cipa qelizore(+)
3. Kokrrizat sekretore cirohen nga ekzocitoza
4. Ekzocitoza eshte nje process specifik dhe qe ndodh ne nje vend te caktuar te cipes qe
lizore
5. Cipa e kokrrizave gjate ekzocitozes fuzionon me cipen qeizore
Pinocitoza
1. Perfaqeson nje variant te endocitozes
2. Lidhet me futjen brenda ne qelize te materialeve te lengshme
3. Eshte funksion iii cipes se qelizes
4. Mund te realizohet nepermjet receptorit
5. Receptori eshte receptor citoplazmatik(+)
Glikokaliksi
1. Perbehet nga glukozaminoglikane
2. Vendoset ne pjesen apikale te qelizes
3. Eshte PAS pozitiv
4. Eshte shume i shprehur ne disa tipe qelizash
5. Eshte pjese integrale e cipes qelizore (+)
Cilat nga lendet e poshteshenuara eshte pergjegjese per proliferimin e qelizave gjate
kultivimit jashte organizmit, ( in vitro)
1. temperatura
2. pH
3. terrenet ushqyse
4. lendet mitogjene(+)
5. antibiotiket