Professional Documents
Culture Documents
مقاله مسافری و باری
مقاله مسافری و باری
مقاله مسافری و باری
اعضا مستقیما ً بر رفتارهای ساختاری استاتیکی و دینامیکی این وسایل نقلیه تأثیر می گذارد.
در این مطالعه ،نتایج عددی بر روی آنالیز تنش ،ارتعاش و تصادف سازههای واگن مسافری
راهآهن و واگن باری ساختهشده از اعضای فوالدی ارائه شده است .روش المان محدود ()FE
برای ارزیابی رفتار ساختاری استاتیکی و دینامیکی وسایل نقلیه راه آهن استفاده می شود.
مدلهای وسیله نقلیه راهآهن با جزئیات کامل در تمام تحلیلهای FEاستفاده میشوند .مدلهای
FEباید در برابر اندازهگیریهای تجربی تأیید شوند .رایج ترین مراجع پایه که در نظر گرفته
می شوند UIC CODE OR 577و ERRI B12/RP17هستند .در نتیجه شبیه سازی های
مربوطه ،ویژگی های سازه ای استاتیک و دینامیکی و نقاط ضعف سازه ای طرح ها
مشخص می شود .پیشنهاداتی برای بهبود ویژگی های دینامیکی ،ایستا و قابلیت تصادف سازه
های واگن ریلی می تواند ارائه شود.
مقدمه
قبل از راه اندازی یک وسیله نقلیه راه آهن ،باید گواهینامه داشته باشد .تست های استاتیکی و
دینامیکی طبق استانداردهای بین المللی در طی مراحل صدور گواهینامه انجام می شود.
برخی از استانداردها ،مشخصات و الزامات برای تست های تنش استاتیک ،ارتعاش و قابلیت
تصادف سازه های وسیله نقلیه ریلی را می توان یافت [ .]6-1روش های عددی و اندازه
گیری های تجربی برای تعیین رفتار استاتیکی و دینامیکی وسایل نقلیه راه آهن استفاده می
شود .اندازه گیری های تجربی بسیار وقت گیر ،پرهزینه هستند و نمی توان از آنها در تمام
مراحل طراحی استفاده کرد .از این رو امروزه روش های عددی ابزار مهمی در تحلیل
استاتیکی و دینامیکی وسایل نقلیه راه آهن هستند .اگرچه شبیهسازیهای عددی معایب
فوقالذکر روشهای تجربی را ندارند ،اما برای به دست آوردن نتایج واقعی باید توسط
آزمایشها تأیید شوند .روش FEیک ابزار تجزیه و تحلیل مهندسی عددی قدرتمند است و به
طور گسترده در تجزیه و تحلیل تنش استاتیکی و دینامیکی وسایل نقلیه راه آهن استفاده می
شود [ .]22-7اگرچه فاز طراحی با استفاده از تحلیل FEمدل های وسایل نقلیه ریلی زمان
معینی را می طلبد ،اما با استفاده از صرفه و انعطاف پذیری آن می توان به راحتی برای
تعدادی از موارد مانند سناریوهای مختلف تصادف با سرعت های مختلف و تمامی مراحل
طراحی و بهبود استفاده کرد.
مطالعات ساختاری استاتیک ،ارتعاشی ،قابلیت تصادف و بهینهسازی وسایل نقلیه راهآهن باید
انجام شود تا ایمنی ،آسایش و صرفهجویی در مصرف انرژی بهینه ارائه شود .رویکردهای
مدلسازی تمام طول ،نصف عرض /تمام طول و نیم عرض/نیمه طول برای تعیین
رفتارهای ساختاری ،ارتعاشی و تصادف وسایل نقلیه راهآهن بسته به تقارن وسیله نقلیه
استفاده میشود .با این وجود ،رویکردهای مدلسازی نیم عرض/تمام طول و نیم عرض/نیمه
طول را میتوان فقط برای انواع خاصی از بارگذاری ساده سازهای استاتیکی مانند شرایط
فشردهسازی متقارن استاتیکی و بارگذاری کشش متقارن استفاده کرد و برای بارگذاری
استاتیکی پیچیده قابل تایید نیست .و شرایط بارگذاری دینامیکی از این رو ،شبیه سازی های
تمام قد برای اعتبار سنجی طرح ها و ارائه بیشترین دقت ممکن مهم هستند [ .]13برای به
دست آوردن رفتار ساختاری استاتیکی وسایل نقلیه راه آهن ،یعنی توزیع تنش و کرنش،
موارد بارگذاری استاتیکی مختلف تعریف شده در استانداردهایی مانند UIC CODE OR 577
و ] ERRI B12/RP17 [5، 6را می توان در تحلیل های FEاستفاده کرد [.] .]21-19
فرکانس های طبیعی و شکل حالت االستیک وسایل نقلیه راه آهن که نمایانگر ویژگی های
ارتعاشی آن است ،با استفاده از روش های FEقابل دستیابی است [ .]18-16برای به دست
آوردن ویژگی قابلیت تصادف وسایل نقلیه راه آهن ،سناریوهای تصادف مختلف را می توان
با استفاده از روش های FEارزیابی کرد [ .]16-7اکثر مطالعات تحلیلی در مورد
ویژگیهای تصادف وسایل نقلیه راهآهن ،برخورد با یک دیوار صلب را شبیهسازی میکنند [
.]11 ،8 ،7این یک رویکرد ایدهآل و ساده برای آشکار کردن ویژگیهای تصادف کلی
مدلهای وسایل نقلیه راهآهن در مقیاس کامل است .انواع مختلفی از سناریوهای شبیهسازی
تصادف را نیز میتوان در ادبیات یافت [.]22 ،12
در این مقاله با توجه به موارد ذکر شده در باال ،تحلیل تنش ،ارتعاش و/یا قابلیت تصادف
سازه های مسافری راه آهن و واگن باری تکمیل شده است .مدل های FEدقیق و معتبر تمام
طول برای ارزیابی رفتارهای ساختاری استاتیکی ،ارتعاشی و دینامیکی وسایل نقلیه راه آهن
استفاده می شود .برای به دست آوردن رفتار ساختاری استاتیکی وسایل نقلیه راه آهن ،از
موارد بارگذاری استاتیک مختلف تعریف شده در استانداردها استفاده می شود .برای به دست
آوردن رفتار ارتعاشی وسایل نقلیه حالت عادی (ارتعاش آزاد) تجزیه و تحلیل انجام می شود.
رفتار تصادف خودروی سواری با مطالعه تاثیر یک وسیله نقلیه منفرد با یک دیوار صلب
ارزیابی می شود [ .]14،15سرعت ضربه 90کیلومتر در ساعت ( 25متر بر ثانیه) در
مطالعات انتخاب شده و با استفاده از بهینهسازی اندازه ،ویژگیهای قابلیت تصادف بهتری به
دست میآید [ .]14در نتیجه تمامی شبیه سازی ها ،نقاط ضعف سازه ای و پیشنهاداتی برای
بهبود ویژگی های استاتیکی و دینامیکی سازه طرح های سازه مشخص می شود .تجزیه و
تحلیل تصادف واگن باری نیز با مطالعه برخورد یک واگن به یک دیوار صلب با سرعت
ضربه 30کیلومتر در ساعت ارزیابی می شود.
.2تحلیل استاتیکی و دینامیکی
1.2مدل شاسی
واگن های مسافری و باری راه آهن به نام های "نوع "N13و "نوع "SGSمورد استفاده راه
آهن دولتی ترکیه در این مطالعه مورد بررسی قرار می گیرند .بدنه خودروی سواری عمدتا ً
از 5ماده فوالدی مختلف (به عنوان مثال فوالد ضد زنگ St 12، Stw 24، St 37 ،و St
)52ساخته شده است ،از دو دیواره جانبی ،زیر قاب ،قاب سقف و دو دیوار انتهایی تشکیل
شده است در حالی که واگن باری عمدتا ساخته می شود .از St 52و فقط زیر فریم ساخته
شده است .بیشتر اجزای ساختاری واگن های مسافری و باری راه آهن از پوسته ،صفحه و
تیر ساخته شده است .در حالی که واگن مسافری راه آهن دارای 11مقدار ضخامت اجزای
ساختاری و واگن باری دارای 8مقدار ضخامت مختلف اجزای سازه است.
عکس شاسی
برای به دست آوردن نتایج واقعیتر ،از مدلهای ماشین با جزئیات کامل استفاده میشود.
شکل 1مدل های FEواگن های مسافری و باری راه آهن را نشان می دهد .بوژها ،تجهیزات
کمکی ،سرنشینان و ریل ها به طور صریح در مدل ها مدل سازی نشده اند ،اما توده های
نقطه ای متناظر و شرایط مرزی مناسب در آنالیزهای تصادف و استاتیک در نظر گرفته شده
است .مدل های مسافری راه آهن و واگن باری به ترتیب تقریبا ً 2000و 330جزء مختلف
دارند .جدول 1ابعاد واگن های مسافری و باری راه آهن مورد استفاده در این تحقیق را نشان
می دهد .وزن بدنه واگن مسافری و باری به ترتیب تقریبا ً 25تن و 14تن با احتساب وزن
مجموع دو بوژی می باشد.
برای به دست آوردن بهترین دقت و کارایی متعادل در شبیه سازی های عددی ،از آزمون
همگرایی استاندارد استفاده می شود .با استفاده از سطوح مختلف پاالیش مش ،تنش ها در
مناطق بحرانی محاسبه شده و سطح مش قابل قبولی در نظر گرفته می شود .جدول 2تعداد
کل عناصر و گره های واگن های مسافری و باری راه آهن را در مدل های نهایی FEنشان
می دهد .هر دو مدل عمدتا ً از عناصر پوسته چهار ضلعی مرتبه اول تشکیل شده اند .عالوه
بر این 44346 ،عنصر اتصال صلب برای نشان دادن جوشکاری در مدل FEخودروی
سواری استفاده شده است.
2.2تحلیل استاتیکی
برای به دست آوردن ویژگی های ساختاری استاتیک سازه های مسافری و واگن باری راه
آهن ،از استانداردهای UIC CODE OR 577و ERRI B12/RP17استفاده می شود .وسایل
نقلیه راه آهن در این استانداردها در معرض سناریوهای بارگذاری متفاوتی مانند نیروی
تراکم متقارن و نیروی کششی قرار دارند .با توجه به این استانداردها ،بارگذاری و شرایط
مرزی با شبیه سازی FEسازگار شده است .برای اعتبارسنجی مدل ،FEMهمین آزمایشها
برای نمونههای اولیه واگنهای مسافری و باری راهآهن نیز اعمال میشوند (به عنوان مثال،
شکل .)2روزت های کرنش سنج به یک چهارم بدنه خودرو اعمال می شود تا رفتار تنش
سطحی سازه ها را به تصویر بکشد ،و نتایج شبیه سازی با اندازه گیری های تجربی مقایسه
می شود .کرنش سنج ها بر اساس نتایج FEبر روی بدنه خودروهای سواری قرار دارند که
بر اساس آن مناطق بحرانی از نظر غلظت تنش انتخاب می شوند (به عنوان مثال ،شکل .)2
برای شبیه سازی اثرات بار مسافرین ،سرنشینان و خود کانتینر ،کف بدنه خودرو با استفاده
از کیسه های شن بارگیری می شود.
عکس از بدنه شاسی واقعی
شکل 4نمودارهای کانتور تنش فون میزس را از نیروی کششی 100تن برای واگن باری و
مجموع 200تن نیروی تراکم متقارن برای واگن مسافری که وسایل نقلیه راه آهن خالی
هستند نشان می دهد .عالوه بر این ،نتایج جابجایی بهدستآمده در نقطه میانی بدنه خودروی
مسافربری با استفاده از اندازهگیریهای تجربی به خوبی با نتایج FEمطابقت دارد (به عنوان
مثال ،شکل 5را ببینید).
.3نتیجه
در این مقاله ،تحلیل تنش ،ارتعاش و تصادف سازه های مسافری راه آهن و واگن باری ارائه
شده است .روش FEبرای ارزیابی رفتارهای ساختاری استاتیکی و دینامیکی وسایل نقلیه
راهآهن استفاده میشود و مدلهای FEبا مقایسه با اندازهگیریهای تجربی اعتبارسنجی
میشوند .در نتیجه شبیه سازی های مربوطه ،ویژگی های سازه ای استاتیک و دینامیکی و
نقاط ضعف سازه ای طرح ها مشخص می شود .پیشنهاداتی برای بهبود ویژگی های
دینامیکی ،ایستا و قابلیت تصادف سازه های واگن ریلی می تواند ارائه شود .کار با مدل های
FEباعث صرفه جویی در هزینه و زمان در طول فرآیندهای توسعه وسایل نقلیه راه آهن می
شود و شبیه سازی های پیچیده را می توان به راحتی در تمام مراحل طراحی انجام داد.
روشهای شبیهسازی مورد استفاده در تحلیلها ،روشهای ضمنی و صریح پیادهسازی شده
در ] Abaqus [25بر روی رایانهای با CPU، 64 8گیگابایت رم و ظرفیت دیسک سخت 2
ترابایت است.
واضح است که در اغلب بررسي} ه}}ا و تحليل پديده ه}}ا ،روش تس}}ت عملي و تج}}ربي داراي دقت
جواب بيشتري است و نتايج آن به نتايج واقعي} نزديكتر است .علت اصلي آن اين است که در اين روش
مقياس کوچكتري} از پديده مورد نظر را شبيه سازي ک}}رده و س}}عي در ف}}راهم آوردن ش}}رايط} واقعي در
هنگام تست داريم تا نتايج آن به ش}}رايط} واقعي نزديک باش}}د.در بررس}ی} دینامی}}ک ب}}وژی} ب}}رای انج}}ام
تست های عملی محدودیت ه}}ای زی}}ادی وج}}ود دارد.ب}}رای توس}}عه این پ}}ژوهش˛انج}}ام روش تج}}ربی و
عملی و مقایسه آن با نتایج نرم افزاری پیشنهاد} مناسبی است.
1
Cad
2
CATIA
3
UM
ميکنند .در واقع يک معادله ديفرانسیل} با شرايط مرزی و اولیه مورد} نیاز خود يک مدل رياضي} کامل
از يک پديده است .برای يافتن توزيع متغیرهای} مورد نظر ک}ه ارتب}}اط آنه}}ا در ف}رم} ديفرانس}یلي} توس}ط}
معادله حاکم بیان ميگردد ،ميبايست معادله مذکور} حل گردد تا بتوان مقادير عددی ه}ر کمیت مرتب}}ط را
در نقاط دلخواه بدست آورد .اما با توجه ب}}ه اينك}}ه تنه}}ا ميت}}وان اش}}كال بس}}یار س}}اده اين مع}}ادالت را در
ناحیه های هندسي} بسیار ساده ب}}ا روش}}های تحلیلي ح}}ل نم}}ود ،در ح}}ل اغلب مع}}ادالت ح}}اکم ب}}ه روش
تحلیلي با مشكل بزرگي مواجه هستیم .برای مقابل}ه ب}ا چ}نین مش}كالتي} و ن}یز جهت اس}تفاده از قدرتمن}د}
ترين وسیله موجود در قرن حاضر} يعني کامپیوتر ،ضروری است که مساله م}}ورد} نظ}}ر در يک ق}}الب
کامال جبری ريخته شود تا حل آنها تنها نیازمن}}د عملی}}ات ج}}بری باش}}د .ب}}رای دس}}تیابي ب}}ه چ}}نین ه}}دفي
ميتوان از انواع مختلف روشهای گسستته سازی يک مس}ئله پیوس}ته تعريف ش}ده ب}ه وس}یله مع}ادالت
ديفرانسیل استفاده نمود .در اين روشها} تابع و يا توابع مجهول که ميتوان آنها را با مجموعهای نامتناهي
از اعداد نشان داد ،به وس}}یله تع}}داد متن}اهي از پارامتره}ای مجه}}ول ج}ايگزين ميگردن}د} ک}ه طبیعت}ا} در
حالت کلي نوعي تقريب را در بر دارد .سه روش عمده در حل عددی يک معادله ديفرانس}}یل ب}}ه ش}}رح
ذيل است:
براي انجام مهندسي معکوس و ساخت قطعات و مجموعه ها ميبايس}}ت در مرحل}}ه اول ابع}}اد و ان}}دازه ه}}اي
قطعات را استخراج کرد .قطعات ساده را ميت}}وان ب}}ر حس}}ب دقت و حساس}}يت آنه}}ا ب}}ا ابزاره}}ايي همچ}}ون:
متر ،خط کش ،کوليس ،ميکرومتر ،زاويه سنج و ...ابعاد برداري کرد اما استخراج ابع}}اد و ان}}دازهه}}اي
قطعات پيچيده با ابزارهاي فوق} ممکن نمي باشد.
قطعات مختلف شاسی واگن کفی بر اساس نقشه های گرفته شده از راه آهن ایران در نرم افزار} کتیا و
محیط پارت دیزاین ،شیت متال دیزاین طراحی و مدلسازی گردید} در نهایت این قطعات در محیط اسمبلی
این نرم افزار} مطابق با نقشه های ساخت شاسی مونتاژ} شد.
شکل ( )3-3تصویر شاسی در کتیا