KOMPLEKS SAYILAR

 Tam sayılar

𝑍 = {0, 1, 2, , … − 1, −2, −3 … }

 Rasyonel sayılar

1 3 1 2
𝑄 ≡ {. . − , − , … , . . … }
2 2 2 7
5
2x +5 = 0 denkleminin çözümü x = 
2

 İrrasyonel sayılar

𝑄′ ≡ {… √2, 𝜋, 𝑒, −√3, … }
x2  3 = 0 denkleminin çözümü x= 3

1
 Reel sayılar kümesi rasyonel ve

irrasyonel sayılardan oluşur.

1 3
𝑅 ≡ {… − , − , −1, 0, 1, … √2, 𝜋, 𝑒, −√3. . . }
2 2

 Ancak x +1 = 0 denklemini sağlayan

2

reel bir x-sayısı yoktur ( x2  0 ). Bu

denklemin çözümleri “ i ” ile gösterilen

kompleks (imajiner) birim tanımlanarak

kompleks sayılarla ifade edilir. Öyle ki:

x2 +1=0  x2 = 1 i2 = 1

2
 Kompleks sayı

z=x+𝒊y z = (x , y)
x → z’nin reel kısmı, Re(z)

y → z’nin imajiner kısmı, Im(z)

z → kompleks değişken

x ve y → reel sayılar

 Kompleks bir sayının kompleks eşleniği

z = x + 𝒊 y ise 𝑧∗ = x − 𝒊 y
z = x − 𝒊 y ise 𝑧∗ = x + 𝒊 y

3
 Kompleks sayılarla cebirsel işlemler

z1 = x1 + 𝒊 y1 z2 = x2 + 𝒊 y2

 z1 + z2 = (x1 + x2 ) + 𝒊(y1 + y2 )

 z1 − z2 = (x1 − x2 ) + 𝒊 (y1 − y2 )

 z1 z2 = x1 x2 + 𝒊 y1 x2 + 𝒊 x1 y2 − y1 y2
= x1 x2 − y1 y2 + 𝒊( y1 x2 + x1 y2 )

z1 x1 +𝒊 y1 x2 −𝒊 y2
 = =
z2 x2 +𝒊 y2 x2 −𝒊 y2
x1 x2 + y1 y2 +𝒊 (x2 y1 −x1 y2 )
x22 + y22

z1

= z1 z21  z2  0 
z2

4
KOMPLEKS SAYILARIN CEBİRSEL

ÖZELLİKLERİ

z1 ve z2 kompleks sayılar olsun.

 Değişme özelliği

z1 + z2 = z2 + z1

 Birleşme özelliği

z1 + (z2 + z3 ) = (z1 + z2 ) + z3

z1 (z2 z3 ) = (z1 z2 ) z3

 Dağılma özelliği

z(z1 + z2 ) = z z1 + z z2

5
Kompleks Sayıların Cebirsel Özellikleri

 z+0=z z .1 = z

 z + (−𝑧) = 0

 𝒊y=y𝒊

 z1 z2 = 0  z1 = 0
veya z2 = 0 veya z1 = z2 = 0

 z=x+𝒊y  −z=−x−𝒊y

6
 “z” sıfır olmayan bir kompleks sayı ise
zz 1=1 olacak şekilde bir z1 değeri
vardır. Öyle ki:

1 x y
1
z = u+ i v  z =( 2 2
, 2 2
)
x +y x +y
z1 +z2
=  z1 +z2  z31  z3  0 
 z3

 z1 z2  z11 z21  = z1 z11 z2z21   1

z1  0 , z2  0

7
 KAYNAKLAR

 Complex Variables and Applications,

J.W. Brown and R.V. Churchill, 1990.

 Kısmi Diferansiyel Denklemler,

Schaum’s Outlines, P. Duchateu ve D.W.

Zachmann, 2000.

 Complex Analysis, Theodore W.

Gamelin, 2001.