შესავალი

2016 წლის 26 სექტემბერს საქართველოს პარლამენტის წევრთა ჯგუფმა (სულ 33 წევრმა)

კონსტიტუციური სარჩელი (რეგისტრაციის ნომერი 850) საქართველოს საკონსტიტუციო
სასამართლოს მიმართა. N 850 საკონსტიტუციო სარჩელი არსებითი გადაწყვეტილების მისაღებად
საკონსტიტუციო სასამართლოს მეორე კოლეგიურ კოლეგიას 2016 წლის 27 სექტემბერს შევიდა.
2017 წლის 21 ივლისს საკონსტიტუციო სასამართლოს მეორე კოლეგიურმა კოლეგიამ ჩაატარა
ზეპირი მოსმენა N 850 საკონსტიტუციო შუამდგომლობის თაობაზე და მიიღო გადაწყვეტილება
საკონსტიტუციო პეტიციის არსებითი განხილვის თაობაზე.

კონსტიტუციურ მტკიცებებს შორის მინიშნებაა საქართველოს ტერიტორიის ერთიანობასა და

განუყოფლობაზე, რაც კიდევ უფრო განმტკიცდა საქართველოს სახელმწიფოებრივი
დამოუკიდებლობის აღდგენის შესახებ 1991 წლის 9 აპრილის კანონით და საქართველოს 1995
წლის 24 აგვისტოს კონსტიტუციით. მოსარჩელეების თქმით, დემოკრატიული საჯარო
ინსტიტუტების ჩამოყალიბებასა და ქვეყნის დამოუკიდებლობას საფრთხე ემუქრება ისეთი
პოლიტიკური პარტიის საქმიანობით, რომლის მიზანია ქვეყნის სუვერენიტეტისა და
კონსტიტუციით დამკვიდრებული ფუნდამენტური ღირებულებების შელახვა.

მოსარჩელეთა განცხადებით, საქართველოს კონსტიტუციის 26-ე მუხლის მე-3 პუნქტით

ნათქვამია, რომ პარტიის აკრძალვა აუცილებელია კონსტიტუციის ფუნდამენტურ პრინციპებთან
შეუსაბამო საქმიანობის გამო, რომლის მიხედვითაც, „დაუშვებელია ასეთი საზოგადოების
დაფუძნება. პოლიტიკური გაერთიანებები და მათი საქმიანობა, რომელთა მიზანია საქართველოს
კონსტიტუციური სტრუქტურის დამხობა ან შეცვლა, ეროვნული დამოუკიდებლობის ხელყოფა,
ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევა, ომის ან ძალადობის ხელშეწყობა, ეროვნული,
რეგიონული, რელიგიური ან სოციალური მტრობის პროვოცირება. საკონსტიტუციო სარჩელის
ავტორები ამტკიცებენ, რომ გამართლებულია ასეთი პოლიტიკური ალიანსების საქმიანობის
შეზღუდვა, რადგან მათი საქმიანობა არღვევს ზემოხსენებულ საზოგადოებრივ ინტერესებს.

მოსარჩელის პოზიციის მიხედვით, არსებული ვითარებიდან გამომდინარე, „ცენტრისტული“

პოლიტიკური კოალიციის გაცხადებული მიზანი - საქართველოს ტერიტორიაზე „რუსული
ბაზების ლეგიტიმაცია“ - სამხედრო ბაზების გაზრდა), ფაქტობრივად, რუსეთის ფედერაციამ
დაარღვია დამოუკიდებლობა და. საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა.

საქართველოს რესპუბლიკის საჯარო რეესტრის სახელმწიფო სააგენტოს სახელით მოპასუხე

მიუთითებს „კონსტიტუციური სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-16
მუხლის მე-16 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით და აცხადებს, რომ ზემოაღნიშნული ნორმების მიხედვით
მოსარჩელე ე.წ. ვალდებულია მიუთითოს მოპასუხის მისამართი. არსებული წესების
დაუცველობა არის კონსტიტუციური სარჩელების უარყოფის საფუძველი. სსიპ საჯარო რეესტრის
სახელმწიფო სააგენტოს წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ ბრალდებულის, სამოქალაქო
პოლიტიკური გაერთიანებების (პარტიების) რეესტრში დარეგისტრირებული „ცენტრისტული“
პოლიტიკური კოალიციის მისამართი, კონსტიტუციურ სარჩელში არ არის შეტანილი. ერთად
აღებული, არსებობს მიზეზები, რომ უარი თქვან კონსტიტუციური სარჩელების განხილვაზე.
2017 წლის 9 ოქტომბერს, 12 ოქტომბერს და 19 ოქტომბერს საქართველოს საკონსტიტუციო
სასამართლოში დარეგისტრირდა შუამდგომლობები საკონსტიტუციო სამართალწარმოების
ხელმომწერი წარმომადგენლებისა და მათი წარმომადგენლების საქმის განხილვის თაობაზე.
როგორც ზემოაღნიშნული შუამდგომლობიდან ჩანს, მოსარჩელეებს მიაჩნიათ, რომ
საკონსტიტუციო სარჩელის გაგრძელება აღარ არის საჭირო, რადგანაც ვერ იდენტიფიცირება
უფლებამოსილი პირი, რომელსაც ხელმძღვანელობს და წარმოადგენს „ცენტრისტულ“
პოლიტიკურ კოალიციას და რომ პოლიტიკური კოალიცია ვერ შეძლებს. მონაწილეობა მიიღოს
ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში.

მოსარჩელეთა პოზიცია

მოსარჩელეთა აზრით, კონსტიტუციის ფუნდამენტურ პრინციპებთან შეუსაბამო ქმედებების გამო

მხარის აკრძალვის აუცილებლობაზე მითითებულია მუხ. 26 წმ. საქართველოს კონსტიტუციის
მე-3, რომლის მიხედვითაც „აკრძალულია ისეთი საზოგადოებრივი და პოლიტიკური
გაერთიანების შექმნა და მისი საქმიანობა, რომლის მიზანია ძალადობით, ქვეყნის
დამოუკიდებლობის, შემოჭრით, დარღვევით საქართველოს კონსტიტუციური წყობის დამხობა ან
შეცვლა. ტერიტორიული მთლიანობის შესახებ, ან რომელიც იწვევს ომს ან ძალადობას, აღძრავს
ეროვნულ, რეგიონულ, რელიგიურ ან სოციალურ მტრობას. ამდენად, საკონსტიტუციო სარჩელის
ავტორები გამართლებულად მიიჩნევენ ისეთი პოლიტიკური გაერთიანების საქმიანობის
შეზღუდვას, რომელიც თავისი საქმიანობით არღვევს ზემოაღნიშნულ უფლებებს. სახალხო
ინტერესი.

მომჩივანი განმარტავს, რომ პოლიტიკური გაერთიანებების ფუნქციონირების

კონსტიტუციურობა შეიძლება განიხილებოდეს მათი შექმნის კონსტიტუციურობისგან
იზოლირებულად. მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანების რეგისტრაციის აქტის ბათილად
ცნობისთვის საკმარისია პოლიტიკური პარტიის საქმიანობა არაკონსტიტუციური იყოს.
შესაბამისად, განმცხადებელი მიიჩნევს, რომ პოლიტიკური პარტიის საქმიანობის
არაკონსტიტუციურობის დადგენისას ყურადღება უნდა მიექცეს არა მხოლოდ პარტიის
დამფუძნებელ დოკუმენტებში ფორმალურად გაცხადებულ მიზნებს, არამედ მის მიერ
რეალურად განხორციელებულ საქმიანობასა და განცხადებებს. მომჩივანთა თქმით,
პოლიტიკური გაერთიანება „ცენტრისტები“ გამოირჩევა ისეთი განცხადებებით, რომლებიც
აშკარად ეწინააღმდეგება კონსტიტუციურ წესრიგს და საფრთხეს უქმნის საქართველოს
დამოუკიდებლობასა და ტერიტორიულ მთლიანობას.

მოსარჩელის პოზიციის მიხედვით, "ცენტრისტების" პოლიტიკური გაერთიანების

დეკლარირებული მიზანი - "რუსული ბაზების დაკანონება" საქართველოს ტერიტორიაზე -
არსებულ ვითარებაში არის ოკუპირებულ ტერიტორიებზე დისლოცირებული რუსული
სამხედრო ნაწილების (და უარეს შემთხვევაში. დამატებითი სამხედრო ბაზების განთავსება) და
ფედერაციის მიერ რუსეთის დამოუკიდებლობისა და საქართველოს ტერიტორიული
მთლიანობის დე ფაქტო დარღვევა.
მოსარჩელე მიუთითებს, რომ ფიზიკური პირისა და პოლიტიკური გაერთიანების გამოხატვის
თავისუფლების ფარგლები, როგორც ხელოვნება დადასტურებული ღირებულება. საქართველოს
კონსტიტუციის 24, განსხვავდება ერთმანეთისგან. კერძოდ, მიზეზი განმარტავს, რომ ინდივიდს
აქვს უფლება გამოხატოს სურვილი, დაიკავოს ქვეყნის რომელიმე სახელმწიფო და ჩაიგდოს
საქართველოს ტერიტორიები, თუ ასეთი გამონათქვამი არ შეიცავს რეალურ საფრთხეს.
პოლიტიკურ პარტიებს კი მსგავსი უფლებები არ აქვთ და მათ სიტყვის თავისუფლებას
განაპირობებს ხელოვნება. 26 წმ. საქართველოს კონსტიტუციის 3.

მოსარჩელეების თქმით, „რუსული პენსიების“ და პასპორტების განაწილება ასევე საფრთხეს

უქმნის საქართველოს სახელმწიფო სუვერენიტეტს, რამდენადაც რუსეთის ფედერაციის მიერ
გატარებული პოლიტიკა - სხვა სახელმწიფოს ტერიტორიაზე ძალის გამოყენებას მოტივით
ამართლებს. საკუთარი მოქალაქეების დაცვა - გასათვალისწინებელია. მომჩივანი განმარტავს,
რომ როდესაც პოლიტიკური პარტია, გამარჯვების შემთხვევაში, გეგმავს ოკუპანტი სახელმწიფოს
სამხედრო ბაზების „დაკანონებას“, ამ სახელმწიფოს პენსიებისა და პასპორტების დარიგებას,
ცხადია, რომ ასეთი პოლიტიკური გაერთიანების მთავარი მიზანია. სახელმწიფოს
დამოუკიდებლობაზე ხელყოფა.

მოსარჩელის თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ პარტიის სახელით მოქმედი პირები (ვლადიმერ
ბედუკაძე, თემურ ხაჩიშვილი) არ იყვნენ უფლებამოსილი ხელმძღვანელობდნენ და
წარმოადგენდნენ „ცენტრისტულ“ პოლიტიკურ გაერთიანებას, მათი ქმედება საზოგადოებამ
აღიქვა, როგორც „ცენტრისტების“ და ქმედებები. ისინი დაკავშირებული იყვნენ მასთან.
საპირისპირო აზრი პოლიტიკური გაერთიანების არც ერთ წევრს არ გამოუთქვამს.

საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარის პოზიცია

კონსტიტუციურ სარჩელში აღნიშნულია, რომ საქართველოს ტერიტორია ერთიანი და

განუყოფელია, რაც დასტურდება 1991 წლის 9 აპრილის საქართველოს სახელმწიფოებრივი
დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტითა და 1995 წლის 24 აგვისტოს კონსტიტუციით.
პრეტენდენტებს, დემოკრატიული საჯარო ინსტიტუტების ჩამოყალიბებასა და სახელმწიფო
დამოუკიდებლობას საფრთხე ემუქრება ისეთი პოლიტიკური პარტიის აქტიურობით, რომლის
მიზანია სახელმწიფოს სუვერენიტეტისა და კონსტიტუციით დამკვიდრებული ფუნდამენტური
ღირებულებების ხელყოფა.

საკონსტიტუციო სარჩელის ავტორები მიუთითებენ „ცენტრისტების“ მიერ წინასაარჩევნო

კამპანიის დროს გაკეთებულ განცხადებებზე, რომელიც მოიცავდა „რუსული პენსიის“ დაპირებას
და საქართველოს ტერიტორიაზე რუსული სამხედრო ძალების ლეგალიზაციას.

სსიპ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ პოლიტიკური

გაერთიანებების რეგისტრაციამდე კანონმდებლობა მარეგისტრირებელ ორგანოს ავალდებულებს
შეამოწმოს პარტიის დამფუძნებელი დოკუმენტები და მისი შესაბამისობა კანონმდებლობასთან
და კონსტიტუციასთან. თუმცა, მარეგისტრირებელ ორგანოს არ აქვს უფლება, განახორციელოს
რაიმე კონტროლი პოლიტიკური გაერთიანებების საქმიანობაზე რეგისტრაციის შემდეგ.
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ვინაიდან დავის საგანი ამ საქმეში არის აიპ-მოქალაქეთა
პოლიტიკური გაერთიანების „ცენტრისტების“ საქმიანობის კონსტიტუციურობა, მას არ შეუძლია
რაიმე პრინციპული პოზიცია ჰქონდეს ამ საკითხთან დაკავშირებით.

განსახილველ საკონსტიტუციო სარჩელში მოსარჩელეს წარმოადგენს საქართველოს

პარლამენტის წევრთა ჯგუფი - სულ 33 დეპუტატი. 2017 წლის 9 ოქტომბერს მოსარჩელეთა
წარმომადგენელმა (სულ 31 დეპუტატი) ივანე პეტრიაშვილმა საკონსტიტუციო სასამართლოს
მიმართა და სარჩელზე უარი თქვა. 2017 წლის 12 და 19 ოქტომბერს საქართველოს
საკონსტიტუციო სასამართლოს წარედგინა კონსტიტუციურ სარჩელზე ხელმომწერი დარჩენილი
ორი დეპუტატის მიერ წარმოდგენილი იგივე შინაარსის შუამდგომლობები.

„საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-13 მუხლის მე-2

პუნქტის თანახმად, მოსარჩელეს უფლება აქვს უარი თქვას სარჩელზე. ამასთან, სარჩელის
უარყოფა იწვევს საკონსტიტუციო სასამართლოში საქმის შეწყვეტას.

ამრიგად, „კონსტიტუციური სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-13 მუხლის

მე-2 პუნქტის საფუძველზე, 850-ე კონსტიტუციურ სარჩელზე საქმე უნდა შეწყდეს.

დასკვნა

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განხილვის თანახმად, კონსტიტუციის შესაბამისი

მუხლებისა და საკონსტიტუციო სასამართლო საქმისწარმოების შესახებ კანონის საფუძველზე,
მიღებული იქნა შემდეგი გადაწყვეტილება:

შეწყვიტოს საქმის განხილვა No850 კონსტიტუციურ სარჩელზე, რომელიც შეტანილია

საქართველოს პარლამენტის დეპუტატთა ჯგუფმა მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანება AIP
„ცენტრისტების პოლიტიკური გაერთიანება“ და საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო.

ეს გადაწყვეტილება საბოლოოა და არ ექვემდებარება გასაჩივრებას ან გადასინჯვას.

გადაწყვეტილება 15 დღის ვადაში გამოქვეყნდება საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს

ვებგვერდზე, ასევე გადაეგზავნება მხარეებს და „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეში“
(საქართველოს კანონმდებლობის კრებულში).

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილება მიიღება „საკონსტიტუციო

სასამართლო პროცესის შესახებ“ საქართველოს კანონის 1-ლი, მე-2, მე-7, მე-8, მე-10 და მე-13
მუხლებისა და საქართველოს კონსტიტუციის მე-13 მუხლის მე-2 პუნქტის ანალიზის
საფუძველზე. საქართველოს.

№850 კონსტიტუციურ სარჩელზე საქმის შეწყვეტა ნიშნავს, რომ ამ სარჩელის განხილვა არ

გაგრძელდება და მას არ ექნება სამართლებრივი შედეგები.

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლომ შესაბამისი კანონებისა და კონსტიტუციის

მუხლების გამოყენების საფუძველზე მიიღო საბოლოო გადაწყვეტილება №850 კონსტიტუციური
სარჩელის საქმის შეწყვეტის შესახებ. ეს გადაწყვეტილება საბოლოოა და გასაჩივრებას ან
გადასინჯვას არ ექვემდებარება. გადაწყვეტილება გამოქვეყნდება საქართველოს საკონსტიტუციო
სასამართლოს ვებგვერდზე და გაეგზავნება დაინტერესებულ მხარეებს და „საქართველოს
საკანონმდებლო მაცნეს“.
ბიბლიოგრაფია
https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/3983165?publication=0