ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΠΜΕ – Ρέθυμνο, 27 Απριλίου 2009

Απαιτήσεις Γεωτεχνικών Ερευνών

στα Οικοδομικά Έργα
Μ. Καββαδάς, Αναπλ. Καθηγητής ΕΜΠ

Κατά τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό ΕΑΚ 2000

(ΦΕΚ 2184Β, 20-12-1999) και τις εξής τροποποιήσεις του :
ΦΕΚ 781Β, 18/6/2003
ΦΕΚ 1154Β, 12/8/2003
Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός (ΦΕΚ 2184Β, 20-12-1999) – Παράρτημα Ζ

Από την ανωτέρω αναφορά προέκυψε (κατ’ επέκταση) ότι :

Απαιτείται ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για την εκτίμηση της φέρουσας
ικανότητας του εδάφους υπό σεισμική φόρτιση σε :
• Συνήθη κτίρια (σπουδαιότητας Σ2) με όγκο > 4000 m3
• Όλα τα κτίρια υψηλής σπουδαιότητας (Σ3 και Σ4)

Η απαίτηση αυτή τροποποιήθηκε από 1-1-2004 λόγω τροποποίησης του ΕΑΚ

 Τ (έτη)
300

475

725

1000

Ο συντελεστής σπουδαιότητας προσαυξάνει (πολλαπλασιαστικά) την σεισμική

επιτάχυνση, π.χ. για κτίρια Σ4 και Ζώνη ΙΙ : Α = 1.30 α = 1.30 x 0.24g = 0.31g.

Η μέση περίοδος επαναφοράς (Τ) σεισμικού γεγονότος συνδέεται με τον

συντελεστή σπουδαιότητας (γΙ) με την προσεγγιστική σχέση : T  475  I 
3
 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΈΓΚΡΙΣΗΣ ΤΟΥ
«ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΕΑΚ-2000»
(Φ.Ε.Κ. Β΄ 781/18-6-2003, Απόφαση 2 - Αριθ. Δ17α/67/1/ΦΝ275)
2η Τροποποίηση
Στη παράγραφο Ζ.6 του παραρτήματος Ζ αντικαθίσταται το [1] από το ακόλουθο:

[1] Σε κτίρια σπουδαιότητας Σ1 επί εδάφους κατηγορίας Α, Β ή Γ καθώς και σε κτίρια

σπουδαιότητας Σ2 ή και μονόροφα σπουδαιότητας Σ3 επί εδάφους κατηγορίας Α
ή Β, επιτρέπεται η εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας του εδάφους με βάση
υπάρχουσα εμπειρία από παρακείμενες κατασκευές, θεμελιωμένες σε όμοιους
εδαφικούς σχηματισμούς. Οι κατασκευές αυτές πρέπει να μην έχουν εμφανίσει
αξιόλογες υποχωρήσεις και να έχουν επιδείξει καλή συμπεριφορά σε
προγενέστερες σημαντικές σεισμικές δράσεις.

Από την ανωτέρω αναφορά προκύπτει (κατ’ επέκταση) ότι :

Απαιτείται ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για την εκτίμηση της φέρουσας
ικανότητας του εδάφους για :
• Κτίρια σπουδαιότητας Σ1 επί εδάφους Δ ή Χ
• Κτίρια σπουδαιότητας Σ2 επί εδάφους Γ, Δ ή Χ
• Κτίρια σπουδαιότητας Σ3 (εκτός μονορόφων) επί εδάφους Γ, Δ ή Χ
• Κτίρια σπουδαιότητας Σ4
 Κατηγορίες εδάφους
κατά τον ΕΑΚ 2000

Ταχύτητα διατμητικών
κυμάτων Vs (m/s)

Κατ’ εκτίμηση :
Κατηγορία Α : Vs > 800 m/sec A
Κατηγορία Β : Vs = 250 – 800 m/sec
Κατηγορία Γ : Vs = 150 – 250 m/sec B
Κατηγορία Δ , Χ : Vs < 150 m/sec

Β-Γ

Κατηγορίες εδάφους κατά

τον ΕΝ 1998-Μέρος 1 Γ
 Κατηγορίες εδάφους
κατά τον ΕΑΚ 2000

Δ
Κατηγορίες εδάφους κατά
τον ΕΝ 1998-Μέρος 1 Χ
 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΈΓΚΡΙΣΗΣ ΤΟΥ
«ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΕΑΚ-2000»
(Φ.Ε.Κ. Β΄ 781/18-6-2003, Απόφαση 2 - Αριθ. Δ17α/67/1/ΦΝ275)

3η Συμπλήρωση
Στη παράγραφο Σ.5.2.3.1. των σχολίων του κεφαλαίου 5 προστίθεται στο [2] το
ακόλουθο:
Η έκταση της απαιτούμενης εδαφοτεχνικής έρευνας-μελέτης εξαρτάται από την
Κατηγορία Εδάφους, τη Σεισμικότητα και τη Σπουδαιότητα του δομήματος, και θα
πρέπει να τεκμηριώνει όλα τα απαιτούμενα από τις παρούσες διατάξεις του
Αντισεισμικού Κανονισμού στοιχεία.
Α. Στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παρ. Ζ.6. [1], ισχύουν οι ελάχιστες
απαιτήσεις της Ζ.6.
3η Συμπλήρωση (συνέχεια)
Β. Στις ακόλουθες περιπτώσεις δομημάτων με επιφάνεια κάτοψης θεμελίωσεως,
ανεξαρτήτως αρμών το πολύ 500m2, και με αριθμό υπέργειων ορόφων το πολύ
πέντε :
- για δομήματα Σπουδαιότητας Σ1, επί εδάφους κατηγορίας Δ ή Χ,
- για δομήματα Σπουδαιότητας Σ2, επί εδάφους κατηγορίας Γ ή Δ σε περιοχές
Σεισμικότητας Ι ή ΙΙ ή επί εδάφους κατηγορίας Γ σε περιοχές Σεισμικότητας ΙΙΙ ή IV
- για δομήματα Σπουδαιότητας Σ3, Σ4 σε περιοχές Σεισμικότητας Ι ή ΙΙ επί εδάφους
κατηγορίας Α, Β ή Γ, και
- για δομήματα Σπουδαιότητας Σ3, Σ4 σε περιοχές Σεισμικότητας ΙΙΙ ή IV επί
εδάφους κατηγορίας Α,
απαιτούνται:
Εδαφοτεχνική έρευνα-μελέτη με προτάσεις θεμελίωσης που θα βασίζονται σε μία
τουλάχιστον δειγματοληπτική γεώτρηση με επί τόπου και εργαστηριακές
μετρήσεις και δοκιμές ή σε πενετρομετρήσεις.

Δηλαδή για συνήθη κτίρια (σπουδαιότητας Σ2) :

• Δεν απαιτείται γεωτεχνική έρευνα επί εδάφους Α ή Β.
• Απαιτείται γεωτεχνική έρευνα με μία τουλάχιστον γεώτρηση ή πενετρομέτρηση για
κτίρια κατόψεως θεμελίωσης έως 500m2 και το πολύ 5 ορόφους επί εδάφους Γ (σε
όλες τις Ζώνες) ή επί εδάφους Δ (σε Ζώνες Ι ή ΙΙ).
3η Συμπλήρωση (συνέχεια)
Γ. Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις, πέραν αυτών που καλύπτονται από τα
ανωτέρω Α και Β, απαιτούνται:
Εδαφοτεχνική μελέτη-έρευνα με προτάσεις θεμελίωσης που θα βασίζονται σε
ικανό αριθμό δειγματοληπτικών γεωτρήσεων, με επί τόπου και εργαστηριακές
μετρήσεις και δοκιμές ή/και πενετρομετρήσεις ή/και γεωφυσικές διασκοπίσεις.
Οι ανωτέρω περιπτώσεις αφορούν μόνο την ικανοποίηση των απαιτήσεων του
Αντισεισμικού Κανονισμού για την φέρουσα ικανότητα του εδάφους υπό
σεισμικές δράσεις και δεν περιλαμβάνουν απαιτήσεις για στατικά φορτία.
Δηλαδή :
Γεωτεχνική έρευνα με ικανό αριθμό (>1) γεωτρήσεων, πενετρομετρήσεων ή/και
γεωφυσικών διασκοπήσεων απαιτείται για συνήθη κτίρια (Σ2) :
• Σε εδάφη κατηγορίας Χ, ανεξαρτήτως σεισμικής Ζώνης
• Με κάτοψη θεμελίωσης έως 500m2 και το πολύ 5 ορόφους επί εδάφους Δ (σε
Ζώνες ΙΙΙ ή ΙV)
• Με κάτοψη θεμελίωσης άνω των 500m2 ή με περισσότερους από 5 ορόφους, σε
εδάφη Γ ή Δ ανεξαρτήτως σεισμικής Ζώνης
ΠΡΟΣΟΧΗ : τα ανωτέρω αφορούν απαιτήσεις για την αντισεισμική μελέτη. ΔΕΝ
αναφέρονται απαιτήσεις γεωτεχνικών ερευνών για τη στατική μελέτη της θεμελίωσης
των κτιρίων.
 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΈΓΚΡΙΣΗΣ ΤΟΥ
«ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΕΑΚ-2000»
(Φ.Ε.Κ. Β΄ 781/18-6-2003, Απόφαση 2 - Αριθ. Δ17α/67/1/ΦΝ275)

Συμπεράσματα για τις απαιτούμενες γεωτεχνικές έρευνες σε συνήθη κτίρια

(Κατηγορία σπουδαιότητας Σ2) :

Κτίρια επιφάνειας κατόψεως Κτίρια επιφάνειας κατόψεως

θεμελίωσης έως 500m2 και έως 5 θεμελίωσης άνω των 500m2 ή άνω
Κατηγορία ορόφους των 5 ορόφων
Εδάφους
Ζώνη Ι , ΙΙ Ζώνη ΙΙΙ , IV Ζώνη Ι , ΙΙ Ζώνη ΙΙΙ , IV

Α, Β Δεν απαιτείται γεωτεχνική έρευνα

Γ Τουλάχιστον μία γεώτρηση

Ικανός αριθμός γεωτρήσεων ή και

Δ
Ικανός αριθμός γεωτρήσεων ή και πενετρομετρήσεων
πενετρομετρήσεων
Χ
Τροποποίηση διατάξεων του «Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού ΕΑΚ-2000»
λόγω αναθεώρησης του Χάρτη Σεισμικής Επικινδυνότητας (Φ.Ε.Κ. Β΄ 1154/12-8-
2003, Απόφαση Αριθ. Δ17α/115/9/ΦΝ275)
Ζώνη Ι  καταργήθηκε, Ζώνη ΙΙ  Ι, Ζώνη ΙΙΙ  ΙΙ, Ζώνη ΙV  ΙΙΙ

Συμπεράσματα για τις απαιτούμενες γεωτεχνικές έρευνες σε συνήθη κτίρια

Κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2 :
Κτίρια επιφάνειας κατόψεως Κτίρια επιφάνειας κατόψεως
θεμελίωσης έως 500m2 και έως 5 θεμελίωσης άνω των 500m2 ή άνω
Κατηγορία ορόφους των 5 ορόφων
Εδάφους
Ζώνη Ι Ζώνη ΙΙ , IΙΙ Ζώνη Ι Ζώνη ΙΙ , IΙΙ

Α, Β Δεν απαιτείται γεωτεχνική έρευνα

Γ Τουλάχιστον μία γεώτρηση

Ικανός αριθμός γεωτρήσεων ή και

Δ
Ικανός αριθμός γεωτρήσεων ή και πενετρομετρήσεων
πενετρομετρήσεων
Χ
Τροποποίηση διατάξεων του «Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού ΕΑΚ-2000»
λόγω αναθεώρησης του Χάρτη Σεισμικής Επικινδυνότητας (Φ.Ε.Κ. Β΄ 1154/12-8-
2003, Απόφαση Αριθ. Δ17α/115/9/ΦΝ275)
Ζώνη Ι  καταργήθηκε, Ζώνη ΙΙ  Ι, Ζώνη ΙΙΙ  ΙΙ, Ζώνη ΙV  ΙΙΙ

Συμπεράσματα για τις απαιτούμενες γεωτεχνικές έρευνες σε κτίρια

Κατηγορίας Σπουδαιότητας Σ1 :

Κτίρια επιφάνειας κατόψεως Κτίρια επιφάνειας κατόψεως

Κατηγορία
θεμελίωσης έως 500m2 και έως θεμελίωσης άνω των 500m2 ή άνω
Εδάφους
5 ορόφους των 5 ορόφων

Α, Β, Γ Δεν απαιτείται γεωτεχνική έρευνα

Ικανός αριθμός γεωτρήσεων ή και

Δ, Χ Τουλάχιστον μία γεώτρηση
πενετρομετρήσεων
Τροποποίηση διατάξεων του «Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού ΕΑΚ-2000»
λόγω αναθεώρησης του Χάρτη Σεισμικής Επικινδυνότητας (Φ.Ε.Κ. Β΄ 1154/12-8-
2003, Απόφαση Αριθ. Δ17α/115/9/ΦΝ275)
Ζώνη Ι  καταργήθηκε, Ζώνη ΙΙ  Ι, Ζώνη ΙΙΙ  ΙΙ, Ζώνη ΙV  ΙΙΙ

Συμπεράσματα για τις απαιτούμενες γεωτεχνικές έρευνες σε κτίρια

Κατηγορίας Σπουδαιότητας Σ3, Σ4 :

Κτίρια επιφάνειας κατόψεως Κτίρια επιφάνειας κατόψεως

θεμελίωσης έως 500m2 και έως 5 θεμελίωσης άνω των 500m2
Κατηγορία
ορόφους ή άνω των 5 ορόφων
Εδάφους
Ζώνη Ι Ζώνη ΙΙ , IΙΙ Ζώνη Ι Ζώνη ΙΙ , IΙΙ

Α
Ικανός αριθμός
Τουλάχιστον
Β γεωτρήσεων ή και
μία γεώτρηση
πενετρομετρήσεων
Ικανός αριθμός γεωτρήσεων
Γ
ή και πενετρομετρήσεων
Δ
Ικανός αριθμός γεωτρήσεων ή και
πενετρομετρήσεων
Χ