Euskera Arian A2 1 Liburua

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 190

/IRíAN

EUSKARA IKASTEKO METODOA


ARIAN A

ERANTZUNEKIN
TRANSKRIPZIOEKIN

A2.1
EUROPAKO
ARIAN ARIAN ERREFERENTZIA
MARKOA
>1RIAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA
Edizioa: Elkar argitaletxea
Diseinua:Ainhoa Lukas
Maketazioa: Itziar Olaberria
Argazkiak: Elkar argitaletxeko artxiboa
Marrazkiak: A l e x O r b e

Eraçotzita dago. legeak ezarritako salbuesceneta" ;zan ezik, obra honen edozein berregintza, komunkazio pubfiko edo moldaketa, aurrez
jábeca intelektuaíaren titularren baimena eskuratzen ez bada. Eskubide norien urraketa ¡abetza ¡nteletóuaiaren aurkako delitutzat har daiteke
(Kode Penaleko 270 eta hurrengo artikuluak). CEDRO erakjndeak (www.cedro.org) babesten diti, aioat'j eskuD'de honek

Ikasmaterial honek Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren hizkuntza-azterketaren egokltasun-aitormena du: 2012-07-13

© ELKARLANEAN S.L

ISBN: 978-84-9027-024-0
L.G.: SS-1047/2012

ELKAR Argitaletxea
Portuetxe kalea, 88 bis
Tel.94331 0 2 6 7 - F a x 9 4 3 31 02 16
e-mail: ¡kasmateriala@elkar.com
www.elkarargltaleuiea.com
20018 Donostia

Inprímatzaüea: Leitzaran Grafikak, S.L., Martin Ugalde Kultur Parkea, ANDOAIN (Gipuzkoa)
^UA

¿RÍAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA
/

Koordinazioa:
Elkar argitaletxea

Egileak:
Elkar argitaletxea: Itziar Etxabe
llazki euskaltegia: Ana Alkain, Beatriz Aio

Aholkulariak:
Joseba Ezeiza
Marian Urkizu
ZERDAARIAN? QUÉ ES ARIAN?

ARIAN euskara ikasteko metodoa da, euskara-ikasleak eguneroko ARIAN es un método para aprender euskera, con ei fin de ayudar
bizitzako hainbat egoeratan komunlkatzeko izan ditzakeen pre- al alumno a desenvolverse en las distintas tareas comunicativas de
miak eta beharrak euskaraz gauzatzen laguntzeko aproposa dena. la vida cotidiana.
Bere kasa ikasi nahi dutenengan pentsatuta argitaratu badugu Está dirigido a todos aquellos interesados en el euskera desde una
ere, zalantzarik gabe, euskaltegietan zeín arautuzko irakaskuntzan perspectiva autodidacta, aunque también puede ser usado en el
(goi-mailetako B eta A ereduetan) euskara ikasteko eta irakasteko aula, tanto en los euskaltegis como en los centros de enseñanza
lan-tresna baliagarria izan daiteke. reglada (ESO y Bachillerato de los modelos B y A).
Material hau sortzeko, HABEk argitaratutako Helduen Euskaldun- Este material sigue las directrices proporcionadas por HABE en
tzerako Oinarrizko Kurrikulua (1999) eta Ikaskuntza, irakaskun- el documento Helduen Oinarrizko Kurrikulua (1999), asi como
tza eta ebaluaziorako Europako erreferentzia markoa (2001) por el Marco común europeo de referencia para las lenguas:
hartu dirá oinarritzat aurkezten diren testuen, jardueren, hiztegia- aprendizaje, enseñanza, evaluación (2001), a la hora de tomar
ren eta gramatikaren hautaketa eta ordenan buruzko erabaki zeha- decisiones concretas y pormenorizadas relativas a la selección y
tzak eta xeheak hartzeko. ordenación de los textos, las actividades, el vocabulario y la gramá-
tica que se presentan.
A2 maila bukatzen duen ¡kaslea gai ¡zango da bizitza errealeko
hainbat arlotan euskaraz moldatzeko (etxean, kalean, lanean, la- El alumno que termine el nivel A2 será capaz de desenvolverse en
gunartean), eguneroko egoera gehienetan, ez baitira ez gramatika euskera en diferentes ámbitos de la vida real (en casa, en el trabajo,
osoa ezta hiztegi osoa ere ezagutu behar komunikatzeko. Honen- en la calle, con los amigos). Existe un propósito claro de demostrar
bestez, ikaslea gai ¡zango da: que es posible desenvolverse y comunicarse en muchas situaciones
• Entzumenean, behar zehatzei aurre egiteko adina ulertzeko, adibi- diarias sin necesidad de conocer toda la gramática y todo el voca-
dez: ama-hizkuntzan ari direnen elkarrizketa-gaiak, jarraibide erra- bulario. Por lo tanto, ei alumno será capaz de:
zak, mezu eta adierazpen labur, xume eta argien ideiak, grabatutako • Comprender lo suficiente como para poder enfrentarse a nece-
pasarte laburretako eguneroko gaiei buruzko ¡nformazioa, etab., sidades concretas, siempre que el discurso esté aticulado con
baldin eta diskurtsoa argi egituratua eta poliki ahoskatua bada. claridad y con lentitud, por ejemplo: comprender el tema de
• Irakurmenean, eguneroko edo laneko hizkuntzan ¡datzitako gai conversación entre nativos, instrucciones sencillas, la idea prin-
arruntei buruzko testu laburrak eta errazak ulertzeko, adibidez: cipal de mensajes y declaraciones breves, ciaras y sencillas, la
gutunak, faxak, eskariak, inprimakiak, iragarkiak, prospektuak, información esencial de pasajes cortos grabados sobre asuntos
informazio-gidak, katalogoak, etab. cotidianos y predecibles, etc.
• Idazmenean, ¡nguruko eguneroko gaiei buruzko testu laburrak • Comprender textos breves y sencillos sobre asuntos cotidianos si
eta errazak idazteko, juntagailu eta menderagailu errazak era- contienen vocabulario muy frecuente y cotidiano, o relacionado
biliz. Iraganeko gertaerez, jarduerez eta esperientzia pertsonalez con el trabajo, por ejemplo: cartas, faxes, solicitudes, impresos,
deskribapen laburrak eta oinarrizkoak idazteko, eta jendeari bu- prospectos, guías de información, catálogos, etc.
ruzko biografía eta kontaketa motzak eta errazak egiteko. • Escribir textos cortos y sencillos utilizando conectores sencillos
• Mintzamenean, deskribapen edo azalpen errazak egiteko, esapide sobre aspeaos cotidianos de su entorno. Describir hechos, ac-
errazak erabiliz, pertsonei buruz, eguneroko jarduerei buruz, bizi- edo tividades pasadas y experiencias personales, breves y sencillas
lan-baldintzei buruz, gustatzen zaizkion edo ez zaizkion gauzei buruz. biografías, y narrar relatos cortos y sencillos.
• Saber hacer una descripción o presentación sencilla de personas,
Trebetasun horiek guztiak lantzeko, ARIANek hainbat estrategia
condiciones de vida o trabajo, actividades diarias, cosas que le
erabiltzera bideratuko du ikaslea:
gustan o no le gustan, utilizando una breve lista de frases y ora-
• Entzumenean eta irakurmenean, hitz gakoak identifíkatzera eta
inferentziak egitera. ciones sencillas.
• Idazmenean, xehetasun pertsonalei buruzko idatzizko ¡nforma- Con el fin de trabajar estas cuatro destrezas, ARIAN ayuda al
zioa eskatzera eta ematera, eta bere errepertorioko esaldi-sail alumno a desarrollar las siguientes estrategias:
bat gogoratzera eta erabiltzera. • En la comprensión auditiva y de lectura, a identificar las palabras
• Mintzamenean, elkarrizketa errazetan parte hartzera, galdera claves, a realizar inferencias y a establecer las expectativas.
errazak eginez, galdera errazei erantzunez eta hitz egiteko txan- • En la expresión escrita, a utilizar al máximo los recursos lingüísticos
dak hartuz, eta, azalpenetan edo deskribapenetan, etenaldiak disponibles para componer y redactar mensajes escritos sencillos.
eta birformulazioak egitera. A recordar y utilizar un conjunto de frases y reformulaciones.
ARIANek planteamendu komunikatiboa eta ekintza-ikuspegia • En la comprensión oral, a participar en conversaciones de forma sen-
hartu ditu aintzat. Ikuspegi horren baitan, ekintza komunikatiboak cilla, planteando y contestando a preguntas sencillas, y cuando ex-
hizkuntzaren ¡(ra)kaskuntzan abiapuntu eta helburu dirá, ekintza pone o describe algo, a realizar pequeñas pausas y reformulacíones.
komunikatiboa osotasunean hartuta. Bidé horretan, material ho- ARIAN se basa en un planteamiento comunicativo plenamente
netan proposatzen diren jarduera guztiek helburu komunikatiboa centrado en la acción para la configuración de la enseñanza/apren-
dute; eduki berriak esanahiari lotuak deude beti, eta horrek ikas- dizaje de la lengua. En esta dirección, ARIAN propone actividades
leari ikas-prozesuan parte-hartze aktiboa eskatzen dio. Hizkuntza comunicativas en las que el alumno construye su propio aprendiza-
erabiliz ulertuko du; honenbestez, komunikatzen ikasiko du, hiz- je por medio de la comprensión y del uso significativo de la lengua,
kuntza ikastea komunikatzen ikastea baita. que le permitan usar y, de esta forma, aprender la lengua.

lau
ARIANA2 ARIANA2

ARIAN A2 maila, euskara ikasteko metodoak honako osagai ARIAN A2 maila, euskara ikasteko metodoa se compone de:
hauekditu:
Libro del Alumno + Respuestas y Transcripciones
Ikaslearen Llburua + Erantzunak eta Transkripzioak
El libro del alumno consta de doce unidades didácticas que
Ikaslearen llburuan, unitate bakoitzean, hiru helburu propo- se estructuran en torno a actividades comunicativas basadas en
satzen dirá, eta helburu bakoitza ekintza komunikatlbo bat da. situaciones reales de la vida cotidiana, y ofrecen la posibilidad
Ekintza horietan blzitza errealeko gaiak, egoerak eta testuingu- de usar, de una forma natural, los contenidos lingüísticos y dife-
ruak islatzen dirá; ikasleak, jarduera komunikatiboen bitartez, rentes géneros textuales. La comprensión de los textos es funda-
hizkuntza modu naturalean erabiltzeko aukera ¡zango du. Ezin- mental para lograr el objetivo comunicativo de cada actividad.
bestekoa da testuen esanahia ulertzea ekintza zuzen eta egoki Por otra parte, las actividades basadas en la comprensión oral
burutzeko. Entzumenean oinarritutako jarduerek berebiziko ga- adquieren singular importancia.
rrantzia hartzen dute.
Cada unidad abarca unas 20 horas (El libro del alumno + El cua-
Unitate bakoitza egiteko, 20 ordu aurreikusi dirá (Ikaslearen libu- derno de ejercicios). En cualquier caso, la explotación y el uso del
rua + Lan-koadernoa). Dena déla, ikasle guztiek ez dituzte ber- material variará según la situación y necesidades de cada alumno.
dln baliatuko eskainiko zaizkien aukera guztiak, norbanakoaren
Las respuestas y las transcripciones del Libro del alumno
beharrak eta premiak ezberdinak izango baitlra uneoro.
van aparte (como material complementario). En las respuestas
Ikaslearen llburuko erantzunak eta transkripzioak apar- se recogen las soluciones de todas las actividades de! libro del
te eskaintzen dirá (llburuaren osagarri moduan), ikasleak eskura alumno. En el caso de que una pregunta pueda tener más de
izan ditzan. Jarduerek erantzun bat baino gehiago badute, auke- una respuesta, éstas también se ofrecen. Aunque son pocas, hay
ra horiek ere jasota daude. Normalean, galdera itxiak proposatu actividades con preguntas de respuesta libre, y en la mayoría de
dirá, baina galdera irekiak dituzten jardueretan, balizko erantzu- los casos, se propone una posible solución.
nak eman dirá ia beti. Ahozko testu guztien transkripzioak ere
En las transcripciones se ofrecen todos los textos orales de las
jaso dirá.
actividades de comprensión oral, de tal manera que se puedan
Lan-Koadernoa + Erantzunak eta Transkripzioak consultar fácilmente siempre que se necesiten.

Lan-koadernoa Ikaslearen liburua-en osagarria da. Lan- Cuaderno de ejercicios + Respuestas y Transcripciones
koadernoan, hizkuntzaren alderdi fórmala lantzen da, eta gra-
Ei Cuaderno de ejercicios también consta de doce unidades,
matika-azalpenak eta jarduerak ematen dirá. Jardueretan, egu-
y es complementario al Libro del alumno. Cada unidad explica
neroko bizitzako testuinguruak, egoerak eta gaiak islatzen dirá.
todos los contenidos lingüísticos del libro del alumno, y ofrece
Azalpenak gaztelaniaz daude, erraz ulertzeko moduan.
ejercicios para trabajarlos de manera sistemática. Estos ejercicios
Lan-koadernoetako erantzunak eta transkripzioak ere están basados en situaciones y contextos del día a día. La expli-
aparte daude (koadernoaren osagarri moduan). Era berean, jar- caciones se dan en castellano y de forma sencilla, de manera que
duera guztien erantzunak jasota azaltzen dirá. Oro har, galdera el alumno pueda trabajar de forma autónoma.
itxiak proposatu dirá, baina galdera irekiak dituzten jardueretan,
Las respuestas y las transcripciones del Cuaderno de ejer-
kasu gehienetan, balizko erantzunak eman dirá. Ahozko testuen
cicios también van aparte (como material complementario). En
transkripzioak ere bertan daude.
él se recogen todas la soluciones de los ejercicios. En general, se
Multimedia CDa plantean preguntas cerradas, aunque hay algunas preguntas de
respuesta libre en las que, normalmente, se propone una posible
B¡ atal ¡zango ditu: solución. Las transcripciones ofrecen todos los textos orales de
a. Ikaslearen liburuko era Lan-koadernoko entzungaiak. las actividades de comprensión oral.

b. Bideo-esketxak. Unitate didaktiko bakoitzean oinarritu- CD Multimedia


tako egoera komunikatiboak eskaintzen dirá. Horrez gain,
Consta de dos partes:
esketx bakoitzak entzumenaren uiermenari lotutako lanketa
didaktikoa dauka. a. Las audiciones del Libro del alumno y Cuaderno de
ejercicios.
Irakurgaiak
b. Escenas de video. Se ofrecen situaciones comunicativas
Hainbat liburuxka eskaini dirá, ¡kasleentzat irakurterrazak dire- basadas en cada una de las unidades didácticas. Además,
nak. Irakurgai horiek ¡rakurmenaren ulermenarekin lotutako lan- cada escena tiene una explotación didáctica donde se traba-
keta didaktikoa daukate, dagozkien erantzunak eta guzti. ja la comprensión auditiva.

Lecturas
Se ofrecen libros de lectura de fácil comprensión para el alumno.
Además, cuentan con una serie de ejercicios didácticos donde se
trabaja la comprensión lectora.

bost
UNITATEEN ATALAK LA ESTRUCTURA DE LAS UNIDADES
Todas las unidades tienen la siguiente estructura:

SARRERA
Sarreran, gaia aurkezten da. Unitatean zehar, gai horren inguruan landuko diren ekintza komunikatiboak azaitzen dlra,
eta ikaslea ekintza horiek euskaraz burutzera animatzen da. Horrekin batera, unitatearen hiru helburu nagusiak eta uni-
tatearen ¡bilbldea deskribatzen dirá. Informazio guztia gaztelaniaz eta euskaraz dago.

En la introducción se informa de las actividades comunicativas que se van a realizar a lo largo de la unidad relacionadas
con el tema. Además, se explican los objetivos principales y el recorrido de la unidad, todo ello en euskera y castellano.

r
'*y¡É* ATARÍAN
Unitateari haslera ematen dion átala da. Bertan proposatzen den ekintza komunikati-
boan, hiztegia eta egitura xume batzuk lantzen dirá, unitatean aurrera egiteko ezinbes-
tekoak dlrenak.

Todas las unidades comienzan con el apartado ATARÍAN, cuya tarea comunicativa tiene
como objetivo trabajar el vocabulario básico relacionado con el tema y algunas estructu- J
ras sencillas útiles para avanzar en la unidad.

A, B ETA C ATALAK
Hiru atal hauek unitatearen ardatza dirá. Atal bakoitzeko helburu bst zehazten da, ekintza
komunikatibo bat dena. Ikaslea beste batzuen rolean jardungo da, eta, helburua gauza-
tzeko, hainbat jarduera egin beharko ditu helburua gauzatzeko. Jarduerok ordenan egitea
komeni da.

Estos tres apartados constituyen ei eje principal de la unidad. En cada apartado se deter-
mina un objetivo, que, a su vez, define una actividad comunicativa necesaria para lograr
el objetivo marcado. Tanto las actividades como los ejercicios que se plantean conviene
realizarlos en el orden que se proponen.

ftLLLÜ

ERABILI BADAKIZU?
Unitatearen ebaluaziorako átala Azken atal honetan, Ikasleari autoebaluazioa
da. Unitatearen abiapuntu eta hel- proposatzen zaio. Unitatearen ekintza komu-
buru izan diren ekintza komunika- nikatiboel buruzko bai/ez erako galdera-sorta
tiboak ikasleari berari, lehenengo eskaintzen zaio. Galderaren bati ezetz eran-
pertsonan, burutzeko eskatzen tzuten badio, berrikusteko gomendatzen zaio.
1 "— zaio, eta, horretarako, hainbat jar-
duera komunikatibo proposatzen
zaizkio.
Era berean, unitateko ekintza komunikatiboak
bizitza errealean burutzeko gonbitea luzatzen
zaio. Horrekin batera, eredu gisa, unitate ba-
di
koitzarekin lotuta dauden bideo-esketxak
Es el apartado de la evaluación. El protagonista principal es
ikusteko proposamena egiten zaio.
el alumno, quien tendrá la oportunidad de poner en prác-
tica, en primera persona, aquellos objetivos comunicativos Es el último apartado de la unidad donde se propone una ficha de autoevaluación.
marcados a lo largo de la unidad. Contiene una serie de preguntas sobre los diferentes aspectos de las actividades co-
municativas de la unidad, a las que el alumno responderá afirmativa o negativamente.
En el caso de responder negativamente, se le recomienda que repase dicha actividad.
Asimismo, se invita al alumno a que lleve a cabo en la vida real las actividades comu-
nicativas que haya practicado en la unidad, y, como ejemplo, se le propone que vea
las escenas de video relacionadas con cada unidad.
HAINBAT XEHETASUN INFORMACIÓN DETALLADA

Orrialde guztietan, goialdean, unitatearen zenbakia eta átala azaltzen


dirá. Uníate bakoitzak bere kolorea du.
En la parte superior aparece el número y el tema de la unidad.
Cada unidad tiene un color.

A, B eta C atalen hasieran, unitatearen hiru helburu nagusiak


deskribatzen dirá. Heiburuak gaztelaniaz eta euskaraz emanda daude.
Ondoren, atal bakoitzaren sarrera orokorra dago; bertan, atal horren
helburu den ekintza komunikatiboari buruzko azalpena ematen da.

mi i Al comienzo de los apartados A, 8 y C se detallan los tres obje-


tivos principales de la unidad, en castellano y en euskera. En la
introducción g e n e r a l que viene a continuación se informa, en
castellano, sobre las actividades de este apartado.

GOGORATU ATARÍAN, A, B eta


Erdiko zutabean (ATARÍAN, A, B eta C ataletan), C atalen bukaeran dago. Bertan,
jarduerak egiteko erabilgarriak diren hlzkuntza- ekintza komunikatiboak gauza-
tresnak eskaintzen dirá: hiztegia, deklinablde-tau- tzeko tresna diren eduki linguisti-
lak, aditz-taulak, gramatika-azalpen xumeak, etab. koei buruzko galderak egiten dirá.
Horrez gain, eduki jakin bat gehiago landu nahi Galderak gaztelaniaz daude, eta
izanez gero, lan-koadernoko orrialdearen zenbakia hausnarketa eta errepasoa bul-
ematen da. tzatzen dute.

En la parte central (apartados ATARÍAN, A, B GOGORATU se encuentra al


y C), se ofrecen las herramientas gramaticales y final de cada apartado (ATA-
léxicas necesarias para llevar a cabo las activi- RÍAN, A, B y C). Se realizan
dades que se plantean: vocabulario, tablas de preguntas para el repaso y
declinación, verbos, explicaciones gramaticales reflexión de los contenidos lin-
sencillas, etc. Además, se indicarán las páginas güísticos como instrumentos
del Cuaderno de ejercicios donde se podrán para la acción comunicativa.
ampliar las explicaciones y trabajar los conteni- Las preguntas se realizan en
dos lingüísticos correspondientes. castellano.

JARDUERAK LAS ACTIVIDADES SARRERA


Ekintza komunikatiboari buruzko azalpen orokorra ema-
Jarduera guztiek honako egitura hau daukate. ten du. A2 mailan, sarrera horiek guztiak euskaraz eman
Todas las actividades tienen la siguiente estructura. dirá.

IZENBURUA INTRODUCCIÓN
Jardueraren gaiari buruzko informazioa ematen du. Contiene una explicación general de la actividad que se
va a realizar, en castellano.
TITULO En el nivel A2 todas las introducciones se han dado en
Expone el tema sobre el que va a tratar la actividad euskera.
en euskera.
TESTUINGURUA
TREBETASUNA ETA INSTRUKZIOA Egoeraren testuingurua azaltzen da: nork egingo duen
Zer trebetasun landuko den adierazten duen ikonoa ekintza, nori zuzenduta egingo duen, zertarako egingo
azaltzen da. Ondoren, ekintza burutzeko instruk- duen eta zer testu-genero erabiliko duen. A2 mailan, tes-
zioa ematen da, gaztelaniaz eta euskaraz. Jarduera tuinguru horiek guztiak euskaraz eman dirá.
bpMi Ktj «j» * * i t - « tr 4» «da »m lan*. míe •*»-á*»w«. ásm p
batek ¡nstrukzio bat baino gehiago eduki ditzake.
SITUACIÓN
LA DESTREZA Y LA INSTRUCCIÓN > :: Se expone el contexto en el que se lleva a cabo la acción
Contiene el ¡cono que hace referencia a la destreza hmilÉfi wátKtiarm ¡jrrer» Mwrtt*jia. fiiM Isuu rutát U M í comunicativa: quién lo va a realizar, quién es el receptor,
que se va a trabajar en la actividad. A continuación, para qué lo va a realizar, qué género textual se va a usar
se da la instrucción para llevar a cabo dicha acción. y cual es el lugar de la acción.
En algunas actividades, puede haber más de una En el nivel A2 todos los contextos se han descrito en
instrucción. eusk?

zazpi
GAIEN, HELBURUEN ETA EDUKIEN ÍNDICE DE TEMAS, OBJETIVOS Y
AURKIBIDEA CONTENIDOS

Ikaslearen llburuko lehenengo sei unitateen helburuen eta hiz- En las páginas siguientes podrás obtener información detallada de los
kuntz formen deskribapen xehea ondorengo orrialdeeían daukazu. temas, objetivos y contenidos lingüísticos de las seis primeras unidades
didácticas.

A2 OI.JENDEARTEAN (11-32. or.) 02. GOGORATZEN DUZU? (33-56. or.) 03. BERRIKETAN (57-80. or.)

Aurkezpenak egitea eta datu pertsonalak Pertsona batzuen deskribapenak azaltzea Egun arrunt batean zertan aritzen garen eta
ematea. lehenaldian. zertan aritu garen adieraztea.
HIZTEGIA: Datu pertsonalak emateko hizte- HIZTEGIA: laura fisikoa deskribatzeko adjek- HIZTEGIA: Eguneroko ekintzen inguruko hiz-
gia, lanbideak, zenbakiak... tiboak; jostallu batzuen izenak. tegia: aditzak.
NONGOA IZAN ad¡t2a lehenaldian ARI IZAN aditzaren aspektua:
Izen bereziak UKAN aditza lehenaldian Burutua: garbitzen aritu naiz.
-T(Z)EA NOMINALIZAZIOA: zailena izan Ohiturazkoa: irakurtzen aritzen naiz.

KAUSAZKOAK: eta / -(e)lako


ERAMAN aditza

HELBURUA: Lagunekin zeri buruz hitz HELBURUA: Pertsona eta objektuak HELBURUA: Eskatu, agindu edo esan d¡-
egiten dugun azaltzea, eta horietako gai lehenaldian deskribatzea. gutena besteei kontatzea.
batzuei buruz hitz egitea: ohiturak eta HIZTEGIA: Objektuen izenak. Objektuak eta HIZTEGIA: Hainbat berhren inguruko hiz-
zaletasunak. pertsonak deskribatzeko hiztegia: koloreak, tegia: lapurreta,txutxu-mutxuak...
HIZTEGIA: Egunsroko ohiturei buruzko hiz- materialak... ZEHARAGINTERA:-T(Z)EKO
tegia. Zaletasunei eta gustuko gauzei buruzko -DUN atzizkia KONPLETIBOA: -(E)NIK
< hiztegia.
ZEREZKOA(K)
DEKLINABIDEA ERREPASATZEA, ORO LEHENALDIKO DENBORA-ADIERAZLEAK:
I HAR
IZAN aditza lehenaldian
UKAN aditza lehenaldian
gaur, atzo, gaur goizean, atzo goizean, her-
enegun, duela bost minutu, duela bost urte...
< NORI / ZERI BURUZ(KO)(A)(K)
Izen bereziak ORAINALDI ETA LEHENALDI BURUTUA
Izen arruntak
OHITURAZKO ASPEKTUA ORAINALDIAN
-T(Z)EA NOMINALIZAZIOA: gustatu.

HELBURUA: Proposamenak egitea eta HELBURUA: Garai batean non bizi ginen HELBURUA: Ekintzei eta gertaerei buruz-
arrazoitzea. adieraztea; herrian zer zegoen, etxean ko galderak egitea; azalpenak eta arra-
HIZTEGIA: Hainbat egoeraren inguruko hiz- zer geneukan... zoiak ematea.
tegia. HIZTEGIA: Herri bateko lekuen izenak, garai HIZTEGIA: Hainbat ekintza adierazteko hizte-
3 bateko etxetresnen izenak... gia, aditzak...
AHALERA: NOR-NORK (3. pertsona)
§ -T(Z)EA NOMINALIZAZIOA: pentsatu, pra- BIZI IZAN aditza lehenaldian NORENGATIK
posatu, bururatu. EGON aditza lehenaldian Izen arruntak
KAUSAZKOAK: -(e)lako. EDUKI aditza lehenaldian ZEHAR GALDERA: (EA) ...-(E)N
KAUSAZKOAK: -(e)lako, -t(z)eagatik, bait-

HELBURUA: Besteen ¡zaerari eta zaletasunei HELBURUA: Iraganeko zenbait ohitura HELBURUA: Zenbait egoeraren aurrean
buruzko usteak adieraztea. eta gustu adieraztea. harridura adieraztea.
HIZTEGIA: Adjektiboak eta jendearen zaleta- HIZTEGIA: Jendearen gustuei buruzko hizte- HIZTEGIA: Adjektiboak, objektuen izenak eta
sunei buruzko hiztegia. gia, oro har. hainbat egoeraren inguruko hiztegia.
< EMATEN DU / EMATEN DUTE DENBORA-ADIERAZLEAK HARRIDURA-PERPAUSAK:
DIRUDI / DIRUDITE Orainaldikoak: orain, gaur, aurten Hau da mutila! Hauek dirá neska ederrak!
-ZALE atzizkia Lehenaldikoak: atzo, gaztetan, ¡az, umetan... A zer nolako eguraldia (eguraldi ederra)
(dagoen)l
Geroaldikoak: gero, bihar, etzi, etzídamu... Zein/Zer etxe handia (duen)!
-T(Z)EA NOMINALIZAZIOA: gustatu. Zenbat diru duen!
NOR-NORI lehenaldian Nolako begiakdauzkan!
Bai harroaízaretela!

Ebaluaziorako átala. Ebaluaziorako átala. Ebaluaziorako átala.

Autoebaluaziorako galdera sorta. Autoebaluaziorako galdera sorta. Autoebaluaziorako galdera sorta.


<

::••:
04. MILA KOLORE (81-104. or.) 05. INGURUKOAK (105-128. or.) 06. DIRUAREN HOT5A (129-152. or.)

Perisona batzuen deskribapenak eta konpara- Pertsonei e:a animaliei buruzko informazioa ematea. Kontsumoari buruzko datu batzuk azaitzea.
zioak azaltzea. HIZTEGIA: Animalien izenak, adjektiboak, eta HIZTEGIA: Erosle moten ¡nguruko adjektiboak
HIZTEGIA: Pertsonak eta gauzak konparatzeko hainbat ekintzaren ¡nguruko hiztegia eta aditzak. eta erosketen ¡nguruko hiztegia, oro har.
adjektiboak. -T(Z)ENARI IZAN ERLATIBO ERREFERENTE GABEA: ÑOR
ÑOLA? BEZALA ADITZ TRINKOAK ORAINALDIAN -T(Z)EA NOMINALIZAZIOA: komeni izan, ko-
NOLAKO(A)(K))? BEZALAKO(A)(K) EGON, IBILI. JOAN, ETORRI menigarria izan, gomendatu, gomendagarria
NOREN ANTZA EDUKI. JAKIN, ERAMAN, EKARRI izan.

HELBURUA: Eragozpenak eta aurkaritza HELBURUA: Pertsonei eta gauzei buruzko in- HELBURUA: Erosketa-ohituren berri ematea.
adieraztea. formazio xehea ematea eta eskatzea. HIZTEGIA: Erosketa-ohituren ¡nguruko hiztegia.
HIZTEGIA: Adjektiboak, eta hainbat egoeraren HIZTEGIA: Objektuak, jantziak, adjektiboak, adi- EHUNEKOAK: % 40.
¡nguruko hiztegia, oro har. tzak...
ZATIKIAK: erdia, herena, laurdena, hiru laurde-
KONTSESIBOAK: nahiz eta, arren. ERLATIBOA: ÑOR nak.
ADBERTSATIBOAK: ordea, berriz. Erreferenteduna. MAIZTASUN-ADIERAZLEAK: askotan, sarri-
Erreferente gabea. tan, gutxitan, egunero, noizean behin, sekula
ez, inoiz ez.

HELBURUA: Zenbait egoeraren aurrean HELBURUA: Hainbat eginkizun egiteko azal- HELBURUA: Produktuak konparatzea, eta
¡ritzia ematea eta usteak adieraztea. penak eta aholkuak ematea. gustatzen zaizkigun ala ez adieraztea.
HIZTEGIA: Adjektiboak, eta hainbat egoeraren HIZTEGIA: Hainbat egoeraren ¡nguruko hiztegia. HIZTEGIA: Produktuak konparatzean erabiltzen
inguruko hiztegia. ADITZ LOKUZIOEN OHITURAZKO ASPEKTUA: dugun hiztegia: adjektiboak, graduatzaileak...

KONPLETIBOA:-(E)LA HE)NIK behar izaten, nahi izaten, ezin ¡zaten, ahal ¡2aten. GRADUATZAILEAK: batere, gutxi, dezente,
iruditzen zaigu, dirudi, dirudite, ematen du, -T(Z)EN NOMINALIZAZIOA: lagundu. asko, izugarri.
ematendute... KONPARAZIO-PERPAUSAK:
AGINTERA
HARRIDURA-ESAMOLDEAK: ñor Hain, hainbeste.
A zer sorpresa! nor-nork Baino ...-ago(a)(k).
Benetan? Bezain, adina.
Ez da egia ¡zango!
Ez, horixe!
Izugarria ca!

HELBURUA: Bizitzako hainbat aldaketaren HELBURUA: Zer egiten uzten diguten eta zer HELBURUA: Haserrea adieraztea, barkame-
aurrean ñola egokitzen garen azaltzea. ez adieraztea, eta alde edo kontra gauden na eskatzea, kontrakotasuna adieraztea
azaltzea. eta azalpenak ematea.
HIZTEGIA: Hainbat egoeraren inguruko hiztegia.
GEROETA...-AGO(A)(K) HIZTEGIA: Hainbat egoeraren ¡nguruko hiztegia. HIZTEGIA: Hainbat egoeraren ¡nguruko hiztegia.

-T(Z)EN NOMINALIZAZIOA: saiatu, hasi, ZEREN (NOREN) ALDE / KONTRA EGON HASERREA ADIERAZTEKO ESAMOLDEAK: sutan
jarraitu. ZEREN (NOREN) ALDEKO / KONTRAKO + nago, kokoteraino nago...
IZENA + ADITZA BARKAMENA ESKATZEKO ESAMOLDEAK: bar-
-T(Z)EN NOMINALIZAZIOA: utzi. katu.sentrtzendut...
BAIZIK
ERLATIBOA: NORK
Erreferenteduna.
Erreferente gabea.

Ebaluaziorako átala. Ebaluaziorako átala. Ebaluaziorako átala.

Autoebaiuaziorako galdera sorta. Autoebaluaziorako galdera sorta. Autoebaiuaziorako galdera sorta.

üeceraizi
01 JENDEARTEAN
J ende artean bizi gara, eta pertsona guztiekin
ez dugu gai berdinei buruz hitz egiten. Askotan,
gainera, iritzi ezberdinak edukitzen ditugu, eta
V ivimos rodeados de gente, pero no con to-
dos hablamos de los mismos temas. Además,
muchas veces, no solemos tener la misma opi-
besteekin zerbait adosteko, arrazoiak ematen di- nión, y para llegar a un acuerdo, exponemos
tugu edo proposamenak egiten ditugu. Lagun be- razones o hacemos proposiciones. También es
rriak egitea ere ohikoa da, baina, batzuetan, lehe- habitual hacer nuevos amigos, aunque, a veces,
nengo usteak, okerrak ¡zaten dirá. Unitate honek la primera impresión suele ser equivocada. Esta
egoera horietan euskaraz moldatzen lagunduko unidad te ayudará a desenvolverte en euskera en
dizu. Prest al zaude? todas estas situaciones. ¿Estás preparado?

unítatearen helburu nagusiak Unítatearen atalak


Lagunekin zeri buruz hitz egiten dugun azaltzea, eta horietako Lehenengo átala
gai batzuei buruz hitz egitea: ohiturak eta zaletasunak.
A T A R Í A N Ikasturte hasieran euskaltegiko
Exponer sobre qué hablamos con los amigos, y hablar sobre
¡kasle batzuek zer kontatzen duten ikusiko
algunos de esos temas: costumbres y aficiones.
dugu.
Proposamenak egitea eta arrazoitzea. Proponer y razonar.
Besteen izaerari eta zaletasunei buruzko usteak adieraztea. Bigarren átala
Expresar impresiones sobre el carácter y aficiones de los
A Lehenik, pertsona batzuek beren
demás. eguneroko ohiturak kontatuko dizkigute.
Gainera, beren zaletasunak zein diren eta
lagunekin zeri buruz hitz egiten duten
%
azalduko dute.

B Segidan, jendeak proposamenak ñola


egiten dituen eta ñola arrazoitzen duen
ikusiko dugu.

C Azkenik, jendeak besteei buruz pentsatzen


dueña ñola adierazten duen ikusiko dugu.

Hirugarren átala

E R A B I L I Atal honetan, zu ¡zango


zara protagonista, eta unitatean zehar
landutakoa praktikatuko eta ebaluatuko
duzu.

Laugarren átala

B A D A K I Z U Bukatzeko,
autoebaluazio-fitxa beteko duzu.
Horrez gain, bideo-esketxak ¡kusteko aukera
¡zango duzu.
I^jJygOT
U nitatea hasteko, euskaltegi batera joango gara, eta ikasle berriek lehenengo
egunean zer kontatzen duten ikusiko dugu: ñor diren, zenbat urte dituzten,
nongoak diren, zer lanbide duten, zenbat denbora daramaten euskara ikasten
HIZTEGIA

eta euskara zergatik ikasi nahi duten. bezero: cliente


biloba: nieto, -a
IKASLE BERRIAK erretiratu: jubilado, -a
fitxategi: fichero, archivo
hizkuntza-eskakizun: perfil
Ikasturte hasiera da eta Agurtzane on-line euskara-irakaslea da. Gaur bost ¡kaslerekin tu- lingüístico
toretzak izan ditu, eta ikasleen datuak jaso ditu bere fitxategian. ikasturte: curso, año académico/
escolar
tutoretza: tutoría
Lan-ÉDáderroa: 5, c

Í1TÍ
1 i ,¿5, | l ¿Qué datos de los alumnos ha tomado Agurtzane en su fichero? Escucha las
presentaciones, y completa las fichas con los datos de la izquierda. Ikasleen zer datu hartu
ditu Agurtzanek bere fitxategian? Entzun aurkezpenak eta osatu fitxak ezkerreko ERAMANADITZA
datuekin. EL VERBO LLEVAR

45 urte psikologoa singularra plurala


Bilobekin euskaraz hitz
60 urte zerbitzaria
egin nahi duelako nik daramat daramatzat yo llevo
24 urte medikua
Lana aurkitu nahi hik daramak/n daramatza k/n tú llevas
duelako hark darama daramatza él/ella lleva
Txilekoa bi ikasturte daramatza
2. hizkuntza-eskakizuna guk daramagu daramatzagu nosotros, -as llevamos
Galdakaokoa hiru ikasturte daramatza
atera nahi duelako zuk daramazu daramatzazu tú llevas
Lasartekoa ikasturte bat darama :uek daramazue daramatzazue vosotros, -as lleváis
o
haiek daramate daramatzate ellos/ellas llevan

I z e n - a b i z e n a k : Peíer Smrrn GALDE-PERPAUSAK:


A d i n a : 3>5 urte Izen-abizenak:
Violeta Pcamiño Zenbat denbora daramazu euskara
Nongoa: EstatU Batuetakoa A d i n a : 23 Urte ikasten?
L a n b i d e a : mgeles-irakaslea Nongoa: ¿Cuánto tiempo llevas estudiando
Lanbidea: euskera?
Zenbat i k a s t u r t e d a r a m a t z a e u s k a r a Zer daramazu hor?
i k a s t e n ? Bi ikasturte áammaMa. ¿Qué llevas ahí?
Z e r g a t i k a r i da e u s k a r a i k a s t e n ?
Badaramazu poltsarlk?
Ikastolan eskolak eman nahi dituelako. l ¿(Ya) llevas (algún) bolso?
***** " <*» ~ « . r . U..^,
BAIEZKO PERPAUSAK:
Bi ikasturte daramat (daramatzat)
Izen-abizenak: E/nesto VelastO rzen-abizenak: Isabel Martínez euskara ikasten.
Adina: Adina: Llevo dos años estudiando euskera.
Nongoa: UOtguaikoa Nongoa: Aterkia daramat. Aterkiak
Lanbidea: Lanbidea: daramatzat.
Llevo un (el) paraguas. Llevo unos
Zenbat ikasturte daramatza euskara
(los) paraguas.
Zenbat i k a s t u r t e d a r a m a t z a euskara
ikasten? ikasten? Bai, badaramat poltsa.
Zergatik ari da e u s k a r a ikasten? Si, sí (ya) llevo (el) bolso.
Zergatik ari da euskara ikasten?
Bezeroekin euskaraz bitz egin nahi duelako.
EZEZKO PERPAUSAK:
Ez daramatzat bi urte euskara
i z e nak: Roberto Segura ikasten, urte bat daramat.
Izen-ao No llevo dos años estudiando
Nongoa euskera, llevo uno.
Adina: Ez daramat atsrkirik. Ez daramat
Lanbidea: erretirctua
aterkia. Ez daramatzat aterkiak.
^L-a-r-a ikasten.- No llevo (ningún) paraguas. No llevo
».* ikasturte daramatza euskara el paraguas. No llevo los paraguas.
Zenbat iKas-a- .. t e n ?
•i =yi da euskara ikasten.
Zergatik ari aa Ez, ez daramat poltsarik.
12 hsmabi No, no llevo (ninguna) bolsa.
^ \£) ¿Has entendido bien las presentaciones de los alumnos? Ahora, escúchalas y/o
NAHI I Z A N A D I T Z A léelas de nuevo, y di si estas afirmaciones son verdaderas o falsas. Corrige aquellas que sean
EL VERBO QUERER falsas. Ondo ulertu al dituzu ¡kasleen aurkezpenak? Orain, entzun edo/eta ¡rakurri
berriro, eta esan baieztapen hauek egia ala gezurra diren. Zuzen-
du gezurra direnak.
singularra plurala

nik nahi dut nahi ditut yo quiero


hik nahi duk/n nahi dituk/n tú quieres
Adib.: Peterrek ikasturte bat darama euskara ikasten,
hark nahi du nahi ditu él/ella quiere
guk nahi dugu nahi ditugu nosotros, -as queremos
2. hlzkuntza-eskakizuna atera nahi du eta. D 0
Gezurra. Peterrek bi ikasturte daramatza euskara
zuk nahi duzu nahi dituzu tú quieres
ikasten, ikastolan eskolak eman nahi dúu eta.
zuek nahi duzue nahi d¡tu2ue vosotros, -as queréis
haiek nahi dute nahi dituzte ellos/ellas quieren

BAIEZKO ESALDIAK: s. Violetak bi ikasturte daramatza euskara ikasten, ilobekin euskaraz hitz egin
Liburua nahi dut. nahi du eta. D D
Quiero el (un) libro.
Liburuak nahi ditut.
b. Ernestok hiru ikasturte daramatza euskara ikasten, ikastolan eskolak eman
Quiero los (unos) libros.
nahi ditu eta. D D
Liburua irakurn nahi dut.
Quiero leer el (un) libro.
Liburuak ¡rakurri nahi ditut. Isabelek bi ikasturte daramatza euskara ikasten, lana aurkitu nahi du eta. D D
Quiero leer los (unos) libros.

EZEZKO ESALDIAK: d. Robertok ikasturte bat darama euskara ikasten, bezeroekin euskaraz hitz
Ez dut libururik nahi. egin nahi du eta. D D
No quiero libros (ningún libro).
Ez dut liburua nahi. Ez ditut liburuak
nahi.
No quiero el (un) libro. No quiero los Hizkuntzak ikastean zailtasunak ¡zatea nórmala da. Hona hemen Agurtzaneren ¡kasleen
(unos) libros.
zailtasunak.
Ez dut libururik irakurri nahi.
No quiero leer libros (ningún libro).
Ez dut liburua irakurri nahi. Ez ditut
liburuak irakurri nahi. 3 l | ^ n | | ¿ Q U £ dificultades tienen? Escucha y completa lo que dice cada uno, con las
No quiero leer el (un) libro. No quiero siguientes palabras. Zer zailtasun dauzkate? Entzun, eta osatu bakoitzak esaten due-
leer los (unos) libros.
ña, honako hitz hauekin.

euskal hiztuneí ulertzea hiztegia gogoratzea


kontsonanteak ahoskatzea jendearekin hitz egitea
KAUSAZKOAK aditzak ikastea
CAUSALES
i (b) Niretzat zailena
"eta" (a) Niretzat zailena
Euskara ikasi nahi du, bezeroekin kontsonanteak da; oso lotsatia naiz.
euskaraz hitz egin nahi du eta. anoskatzea da-, "ti"-k,
Quiere aprender euskera, pues (ya "ts"-ak eta V ' - a k
(o) Niretzat zailena
que) quiere hablar con los dientes en niretzat berriak dirá.
euskera.
da, oso
a2karhrrzegrfen dute.
•(e)lako
Zergatik da zailena Violetarentzat
iendearekin hitz egitea? Oso lotsatia
delako. (e) Niretzat
¿Por qué para Violeta lo más difícil es J zailena
hablar con la gente? Porque es muy ; f/ ] da¡ ürtzak oso (d) Niretzat zailena
tímida. arraraak eta da-,
luzeak ¿lira! oso zailakdira!
r-tóajemoa: 13. or.

hamatiiru 13
4 0 ¿Por qué tienen esas dificultades? Escucha y/o lee de nuevo lo que dicen, y respon-
de a las siguientes preguntas. Zergatik dituzte zailtasun horiek? Entzun edota irakurri HIZTEGIA
berriro esaten dutena, eta erantzun galdera hauei.
aditz: verbo
ahoskatu: pronunciar
Adib.: Zergatik da zailena Peterrentzat kontsonanteak ahoskatzea?
arraro: raro, -a
' V - k , "ts"-ak eta "f'-ok. bereticcr berriak direlako.
azkar: de prisa, rápidamente
euskal hiztun: vascoparlante
a. Zergatik da zailena Violetarentzat jendearekin hitz egitea?
hitz: palabra
kontsonante: consonante
b. Zergatik da zailena Ernestorentzat euskal hiztunei ulertzea? zail: difícil
zailtasun: dificultad

c. Zergatik da zailena Isabelentzat aditzak ikastea?

ZAILA IZAN, ERRAZA IZAN


d. Zergatik da zailena Robertorentzat hiztegia gogoratzea? + ...-T(Z)EA
SER DIFÍCIL, SER FÁCIL +
INFINITIVO

Agurtzanek, ikasleen zailtasunak kontuan hartuta, bakoitza- -TEA entzun -* entzutea


ri aholku bateman dio. Verbos acabados en hitz egin -» hitz egitea
-n idatzi — idaztea
-zi, -si itxi — ixtea
-tzi, -txi, -tsi ikasi — ikastea
5 l£) Primero, une los consejos con las personas, y, después, escribe frases. -ztu, -stu moztu — moztea
Lehenengo, lotu aholkuak eta pertsonak, eta, ondoren, idatzi esaldiak.
ulertu — ule-tzea
-TZEA
Ernesto Peter Violeta Roberto Isabel isildu -»isiltzea
Verbos acabados en
jarrl -• jartzea
vocal
bete — betetzea
(salvo los que
bota — botatzea
aparecen arriba)
busti — bustitzea

En construcciones como zaila da,


erraza da + ...-t(z)ea añadimos
-tea o -tzea a la raíz del verbo. A
esto lo llamamos nominalización, y
en castellano se expresa mediante el
infinitivo del verbo.

Susanarentzat zaila da deklinabidea


ikastea.
Para Susana es difícil aprender la
declinación.

De ahí derivan construcciones como:

Peterrentzat zailena kontsonanteak


ahoskatzea da.
Para Peter lo más difícil es pronunciar
las consonantes.

Claudiarentzat errazena hitz egitea


da.
Para Claudia lo más fácil es hablar.

La nominalización implica que el verbo


vaya siempre en singular.

Luisentzat erraza da aditzak ikastea.


Para Luis es fácil aprender los verbos.

14 hamalau --•-• Mdntus 18


a. Violetari euskal hiztunekin hitz egltea komeni zalo.

HIZTEGIA b

c
aholku: consejo
aldizkari: revista d
egunkari: periódico
e
errepikatu: repetir
horma: pared
mintzapraktika: práctica de
conversación

gogoratu
...-T(Z)EAKOMENI ZAIZU
Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. Si quieres saber más,
TE CONVIENE + INFINITIVO
consulta en el diccionario, y toma nota de las palabras que te interesen.

niri komeni zait a mi me conviene


hiri komeni zaik/n a ti te conviene
hari komeni zaio a él/ella le conviene
guri 1 komeni zaigu a nosotros, -as nos conviene
¿Qué estructuras has podido repasar para hacer una presentación?

zuri komeni zaizu a ti te conviene


zuei komeni zaizue a vosotros, -as os conviene
haiei komeni zaie a ellos/ellas les conviene

¿Cómo se ha expresado la duración en frases como llevo tres años


Con el verbo KOMENI IZAN la
nominalización toma la terminación estudiando, llevamos cuatro años en el País Vasco, etc.?
-t(z)ea.
Zuri ¡rakurtzea komeni zaizu.
A ti te conviene leer.
Guri hitz egitea komeni zaigu.
¿Cómo se ha expresado la causa en frases como está aprendiendo euskera,
A nosotros nos conviene hablar.
pues (ya que) quiere hablar con sus nietos, etc.?
La nominalización implica que el verbo
vaya siempre en singular.
Zuri liburuak ¡rakurtzea komeni
zaizu.
A ti te conviene leer libros. ¿Cómo se ha expresado la conveniencia en frases como fe conviene
escuchar la radio, te conviene leer, nos conviene hablar, etc.?
Si en la oración no hay una
nominalización, el verbo convenir
puede ser singular o plural.

singularra plurala
¿Cómo se ha expresado qué es lo más difícil con
nif] komeni zait komeni zaizkii a m< me conviene - me convienen frases como lo más difícil es entender las conversaciones,
nir¡ komeni zaik/n komeni zaizkik/n a ti te conviene - te convienen lo más difícil es hablar con la gente, etc.?
hai komeni zaio komeni zaizkio a él/ella le conviene - le convienen
guri komeni zaigu komeni zaizkigu a nosotros, -as nos conviene - nos convienen
zuri komeni zaizu komeni zaizkizu a tí te conviene - te convienen
zuei komeni zaizue komeni zaizkizue a vosotros, -as os conviene - os convienen
haiei komeni zaie komeni zaizkie a ellos/ellas les conviene - les convienen

Gurí hiztegi hori komeni zaigu.


A nosotros nos conviene ese
diccionario.

Zuri liburu horiek komeni zaizkizu.


A ti te convienen esos libros.

-«aarionoa: lS.sr.

hsmabosi 15
01A HELBURUA Lagunekin zeri buruz hitz egiten dugun
azaltzea, eta horietako ga¡ batzuei buruz
hitz egitea: ohiturak eta zaletasunak.
OBJETIVO Exponer sobre qué hablamos con los
amigos, y hablar sobre algunos de
esos temas: costumbres y aficiones.

ure ingurukoekin ga¡ askori buruz hitz egiten d u g u : ohiturei buruz, zaleta-
Isunei buruz, arazoei buruz... HIZTEGIA

elkar musukatu dugu: nos hemos


SARE SOZIALAK
besado
harreman: relación
Gaur egun, jendeak asko erabiltzen ditu sare sozialak, familiarekin edo lagunekin
langabezia: paro, desempleo
harremanetan egoteko, lagun berriak egiteko...
maitemindu: enamorar(se)
mintzaleku: locutorio
Edurne sare sozialei buruzko lan bat prestatzen ari da. Jendeak zeri buruz hitz egiten duen musu: beso
jakin nahi du, eta mintzaleku batera Joan da. Pertsona horiek "txateatzen" ari direía ikusi musukatu: besar
du, baina ez daki zeri buruz ari diren hitz egiten. sare sozial: red social
txateatu:chatear
zeri buruz: sobre qué, de qué
1
^Q) Lee lo que han escrito estas personas en sus respectivos chats. ¿Sobre qué están
hablando? Elige la respuesta correcta. Irakurri pertsona hauek txatean zer idatzi duten;
zeri buruz ari diren idazten. Horretarako, aukeratu erantzun egokia.
ZERI BURUZ
SOBRE QUÉ (DE QUÉ)

Esta forma se utiliza para acercarnos


a un tema (de conversación, de
un escrito, de algo que ha dicho
alguien...), y se construye declinando
la palabra de que se trate en el caso
nori y añadiendo buruz.

NORI
Izen bereziak - Nombres propios
Eider: Alexekin egon naiz, eta 1. Zeri buruz ari dirá hitz egi-
elkar musukatu dugu. -Mi
ten Eider eta Marta?
Marta: Zerondo! Ni Sergiorekin a. Modari buruz Izen arruntak - Nombres comunes
maiteminduta nago. b. Mutilei buruz
c. Notei buruz singularra -ari (a + a = a)

(a + e = e)
2. Zeri buruz ari dirá hitz egi- plurala -ei
(e + e = ee)
Pello: A zer partida txarra! ten Josu eta Pello?
Josu: Bai, defentsek oso gaizkí a. Sexuari buruz Zeri buruz hitz egin duzue? Nori
jokatu dute. b. Neskei buruz buruz hitz egin duzue?
c. Futbolari buruz ¿Sobre qué (de qué) habéis hablado?
¿Sobre quién (de quién) habéis
3. Zeri buruz ari dirá hitz egi- hablado?
Irene: Aurten, irakasle ten Irene eta Maddi? Oteizari buruz hitz egin dugu.
guztiak berriak dirá. a. Irakasleei buruz Hemos hablado (de) sobre Oteiza.
Maddi: Gureak ez, ez dirá berriak. b. Lagunei buruz Krisiari buruz hitz egin dugu.
c. Politikari buruz Hemos hablado sobre la crisis (de la
crisis).
Idoia: Ez nago oso ondo, 4. Zeri buruz ari dirá hitz egi-
Naturari buruz hitz egin dugu.
buruko mina daukat. ten Idoia eta Elena? Hemos hablado sobre la naturaleza
Elena: Joan al zara a. Seme-alabei buruz (de la naturaleza).
medikuarengana? b. Pentsioei buruz
Mutilei buruz hitz egin dugu.
c. Osasunari buruz
Hemos hablado sobre (los) chicos (de
(los) chicos).
16 ñamase!
01A
Neskei buruz hitz egiten dugu.
Solemos hablar sobre (las) chicas (de Beste pertsona batzuk blogetan idazten ari dira, eta Edurnek zeri buruzko biogak diren ¡a-
fias) chicas). kin nahi du.
Gazteei buruz hitz egin dugu.
Hemos hablado sobre (los) jóvenes
íde (los) jóvenes).
2 l | ¡2J5 | l p r ¡ m e r 0 ( observa de qué trata cada blog, y, después, escucha las conversacio-
nes. ¿Quién escribe en cada blog? Lehenengo, erreparatu blog bakoitza zeri buruzkoa
Cuando la forma zeri buruz va unida a
un nombre, toma el sufijo -ko. den, eta, gero, entzun elkarrizketak. Nork idazten du blog bakoitzean?

Zeri buruzko liburua da? Zeri Martin Iñigo Sara Lourdes


buruzkoa da liburua?
¿De qué trata el libro?
Mendiblog
(zinema / liburua)
Zinemari buruzko liburua da. /
Liburua zinemari buruzkoa da.
Es un libro sobre la historia del cine.

(Oteizari buruz / erakusketa)


Oteizari buruzko erakusketa ikusi
dugu.
Hemos visto una exposición sobre
Oteiza.

(naturari buruz / dokumentalak)


Naturari buruzko dokumentalak
gustatzen zaizkio. 0 Escucha de nuevo las conversaciones, y
señala sobre qué escribe cada persona en su blog. En-
Ondoren, blogean zeri buruz
idazten duen galdetu dio bakoi-
¿e gustan los documentales sobre la
tzun berriro elkarrizketak, eta markatu pertsona tzari. Hona hemen erantzunak.
naturaleza.
bakoitzak zeri buruz idazten duen bere blogean.

1 : i 2: :
a. Martinek 1. filmei buruz idazten du.
b. Iñigok 2. mendiei buruz idazten du.
c. Sarak 3. jatetxeei buruz idazten du.
d. Lourdesek 4. kirolei buruz idazten du.
HIZTEGIA

areto-dantza: oaile de salón JAIEGUNETAN


bidegorri: carril bici "Giroa" aldizkariko kazetari bat ka-
elkarrekin: juntos, -as lera atera da, eta jendeari jaiegunak
Gure ohiturei eta zaletasunei buruz asko
inkesta: encuesta ñola aprobetxatzen dituen galdetu
hitz egiten d u g u .
jaiegun: día festivo dio. Hona hemen erantzun batzuk.
kazetari: periodista
mendi-elkarte: asociación de
1
Lee y completa la siguiente encuesta. Para ello, conjuga los verbos que están en-
montaña
txango: excursión tre paréntesis. Irakurri eta osatu honako inkesta hau. Horretarako, jokatu parentesi
arteko aditzak.

Ñola aprobetxatzen dituzu jaiegunak

Ni, jaiegunetan, (ez goiz jaiki) ez naiz Jaiegunetan, gu baserrira (joan)


qo\z jaikrfzsn, lo egíreko (aprobetxa-
Fami-
ra) lia osoa (elkarru)
Ez duc lanera joan behar, eca lasai-lasai
Bazkari eca atari
(ibili)
ederrak (egin)
Batzuetan, hamabietan Batzueran, baserrian
(esnaru) (geldiru)
Barbara lotan, baina ez beci.
Antonio eta Pili
74 eta "0 urce
-=<-3;=z:
01A
...-TZEAGUSTATZENZAIT
GUSTAR + INFINITIVO
{l^^jj Tclmo eca Begoña ^ ^K • Pako
5^^-tJ l-i i:::- 45 urte Con el verbo GUSTATU el verbo
nominalizado toma la terminación -t(z)ea.
Eguraldi ona egiten badu, gu hiriko bidego- Astebuructan (ezatera)
Dantzatzea gustatzen zait.
rrian bizildetaz (ibili) Oso txa- etxean (geldicu) Libu- Me gusta bailar.
rraegiren badu, (ezkalean ibili) ruuegirik liburuak (hartu)
kiroldegira (joan) eta, bazkaldu ondoren, orduak (pasa) La nominalización implica que el verbo
irakurtzcn. vaya siempre en singular.
Janari exotikoak prestatzea gustatzen
zait.
Me gusta preparar comidas exóticas.
Bakoitzak bere ohiturak eta zaletasunak azaldu ditu. Ondo ulertu
al duzu pertsona hauei zer gustatzen zaien egitea jaiegunetan? Lar.-koadernoa: T5. <

HIZTEGIA
5 v£) Ahora, escribe debajo de cada imagen qué les gusta hacer el fin de semana. Orain,
idatzi irudi bakoitzaren azpian, asteburuan zer gustatzen zaien egitea.
arratsalde: tarde
arropa-enpresa: empresa de ropa
Zer gustatzen zale egitea jaiegunetan?
bizimodu: modo de vida
egokitu: adecuar(se), adaptar(se)
eguerdi: mediodía
eguneroko: diario, -a; de todos los días
errutina: rutina
etzan: tumbar(se)
gau: noche
goiz: mañana
a. Pako b. Antonio eta Pili Barbara Telmo eta Begoña jangela: comedor
(irakurri) (mendian ibili) (dantzatu) (familiarekin egon) lanpetuta: atareado, -a; ocupado, -a
lantoki: lugar de trabajo
Pakon irakurrzea lisatu: planchar
gustatzen zaio. oheratu: acostar(se)
txukundu: ordenar, limpiar(se)
umeen bila: en busca de los niños

EGUNEROKOA Lagun berriak egiten ditugunean,


oso nórmala izaten da egunero zer
Denon bizimodua ezberdina da, eta, asko- egiten dugun kontatzea. DEKLINABIDEA
tan, horri buruz hitz egiten d u g u . DECLINACIÓN

Izen Izen arruntak


6
t^P Primero, lee y completa lo que Ana le ha contado a Beatriz. Para ello, bereziak Síng. Pl. Mugagabea
declina las palabras que están entre paréntesis. Lehenengo, irakurri eta osatu ÑOR |-a -ak
Anak Beatrizi kontatu diona. Horretarako, dekiinatu parentesi arteko NORK -(e)k -ak -ek
hitzak.
fJORI -(r)i •i- -e¡

a. Goizean, (06:45 h) zazpiak laurden çj«txi(ago)fan jaikitzen nalz. Jaiki bezain


NOREN •Men -aren -en

laster dutxatzen naiz, eta gosaltzen dut. Bi (seme-alaba) NOREKIN •(r)ekin -arekin -ev -

ditut, Beñat eta Lide. Oraindlk, (txiki) NORENTZAT -(r)entzat -arentzat •ennat

dirá; (Beñat) NORENGANA -(r)engana -arengana -engaña - engaña

zazpi urte ditu eta (Lide) bost. NON (NOIZ) -(e)n -(e)an -etan

ÑONGO -(e)ko -;.ei.<o -etako -(e)tako


b. Umeak ikastolara eraman ondoren, lanera joaten naiz. (09:00 h)
sartzen naiz, eta (17:30 h) NONDIK -(eM¡k/-dik -(e)tik -etatik -(e)tatik

ateratzen naiz. Lantokia (herri) NORA -(e)ra/a •{e)ra -etara (e)tara

urruti dago, eta (auto) ¡biltzen naiz. ÑOLA -az *ez -(e)z

Los casos que están en gris


18 Ura-koafanoi C
I
se estudiarán más adelante.
01A
c. Arratsaldean, (ni/ama) joaten da umeen
ZER ORDUTAN? bila. Lanetik insten naizenean, (ume) -
¿A QUÉ HORA? jasotzen ditut, eta {etxe)
joaten gara.llmeek (etxeko lan)
egiten dituzte, eta, bitartean, nik (etxe)
txukuntzen dut. (Ume) afaltzen dut,
-e(t)an
eta bederatziak laurden gutxitan, ohera joaten dirá.

d. Ondoren, (ume/motxila) presta-


tzen ditut, eta (arropa) lisatzen
dut. (Ohe) Joan baino lehen, lasai-lasai
•tan -ean (sofá) etzaten naiz, eta
-etan
telebista ikusten dut. (22:45 h)
oheratzen naiz.

13:00 ordu batean


14:00 orcu bietan
7 H ^ l l Ahora, escucha el relato de Ana, y comprueba si has completado bien el texto del
15:00 hiruretan
ejercicio n° 6. Orain, entzun Anaren kontakizuna, eta egiaztatu 6. ariketako testua
16:00 lauretan
ondo osatu duzun.
13:05 ordu bata eta bostean
14:10 ordu biak eta hamarrean
15:15 hirurak eta laurdenetan Beatriz Koldorekin bizi da, eta, etxera iritsi denean, Anaren bizimodua kontatu dio Koldori.
16:20 laurak eta hogeian
17:25 bosíak eta hogeita bostean
18:30 sei eta erdietan
19:35 zortziak hogeita bost gutxi(ago)tar)
20:40 bederatziak hogei gutxi(ago)tan
8
0 Relaciona las imágenes con las frases. Lotu irudiak eta esaldiak.

21:45 hamarrak laurden gutxi(ago)tan


22:50 hannaikak hamar gutxi(ago)tan
23:55 hamabiak bost gutx¡(ago)tan

LJ 1. Anak, lanetik atera ondoren,


umeak jasotzen ditu.

I I 2. Anaren ama umeen bila


joaten da ¡kastolara.

I I 3. Etxera iristen denean, Anak


etxea txukuntzen du.

Lil 4. Ana Tmi?\aV. \aurder\


gutxi(ago>bQn jaikrtzen da.

I—I 5. Gauean, umeak oheratu


ondoren, lasai-lasai sofan
etzaten da eta telebista
ikusten du.

I I 6. Anak umeekin afaltzen du.

I I 7. Ana goizeko bederatzietan


sartzen da lanera.

hemeretzi 19
B I Z I M O D U BERRIA
HIZTEGIA
Azkenik, ohiturak, zaletasunak eta lagunekin zeri buruz hitz egiten dugun adle-
razteko hiztegia eta egitura batzuk errepasatuko ditugu.
argazkí: fotografía
bazter: rincón
Pako eta Luisa orain dela gutxi bílduma: colección
erretiratu dirá, eta erretiroak bi- erretiratu: jubilado, -a
zimodua aldatu die. Pakok bere goraintzí (pl.): recuerdos, saludos
lagun Fermini idatzí dio, eta be- herrialde: país
raíen bizimodu berria nolakoa ¡lunabar: atardecer, anochecer
den kontatu dio. lo-kuluxka: cabezada, siesta
paraje: paraje, lugar, sitio
udaberrí: primavera
udazken: otoño
zehar: por, a través de
. Lee y completa la carta que le ha escrito Paco a su amigo Fermín. Para ello, elige
la opción correcta. Irakurri eta osatu Pakok bere iagun Fermini idatzitako eskutitza.
Horretarako, aukeratu erantzun egokia.

Kaixo, Fermin: 1. a. ez goiz jaikitzen gara 6. a. hitz egitea


Zer moduz zabiltza? Gu primeran gaude. Erretiratu ondoren, bizimodu b. ez jaikitzen gara goiz b. hitz egiten
berria daukagu, eta oso ondo bizi gara. c. ezqara goiz jaikitzen c. hitzegin

Goizean (1) _c_, eta lasai-lasai gosaltzen dugu. Ondoren, egunero


2. a. kiroldegira 7. a. janariak buruz
(2) joaten gara. Normalean, (3) , ibiltzea gustatzen zaigu eta.
b. kiroldegitlk b. janaria buruz
Bazkaldu ondoren, lo-kuluxka egiten dugu, eta, ¡lunabarrean, buelta-
c. kiroldegia c. janarlari buruz
txo bat egiten dugu.
Orain, denbora asko daukagu, eta urtean b¡ aldiz (4) oporrak, uda- 3. a. autoz joaten gara 8. a. ohiturei buruz
berrian eta udazkenean. Karabana hartzen dugu, eta (5) zehar b. autobusez joaten gara b. ohitura buruz
iblltzen gara. Herrialde eta kultura ezberdinak ezagutzen ditugu. Luisari c. oinez joaten gara c. ohiturak buruz
jendearekin (6) gustatzen zaio. Ingelesez eta frantsesez hitz egiten
badaki, eta jendearekin denetik hitz egiten du: (7) , (8) ... Baz- 4. a. egingodugu 9. a. lagun berriak
ter guztietan (9) egiten ditu. Badakizu nolakoa den. Niri argazkiak b. egiten ditugu b. laguna berriak
(10) gustatzen zait, eta bilduma ederra daukat. Erakutsiko dizut. c. egiten dugu c. lagunak berriak
Beño, Fermin. Ea laster egoten garen, eta afana egiten dugun!
5. a. Europatlk 10. a. ateratzen
Ondo izan, eta goraintziak Pepiri.
b. Europan b. atera
Pako
c. Europa c. ateratzea

gogoratu
1 Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario, y toma
nota de las palabras que te interesen
1
1 ¿Qué partícula interrogativa se ha usado para formular preguntas como ¿sobre qué hablan?, ¿sobre qué
escriben?, etc.? -
1
¿Cómo se ha expresado sobre qué estamos hablando, escribiendo, etc. con frases como están hablando sobre
1 chicos, han escrito sobre la crisis, etc.?

¿Cómo se expresa sobre qué o de qué trata una película, un libro, etc. con frases c o m o ¿sobre qué trata la
1 película?, es un libro sobre la naturaleza, etc.?

1
¿Qué estructura has podido repasar para expresar frases como me gusta leer, nos gusta correr, etc.?

20
HELBURUA Proposamenak egitea eta arrazoitzea.
01B
OBJETIVO Proponer y razonar.

J
)roposamenak egiten ditugunean, askotan, argudioak eta arrazoiak ematen

HIZTEGIA ditugu, besteekin adosjartzeko.

adostasun: acuerdo
antolatu: organizar IKASTURTE B U K A E R A K O BIDAIA
argudio: argumento
Jende gehiagorekin zerbait egin behar dugunean, denen iritziak eta proposame-
aurreztu: ahorrar
azoka txiki: mercadillo nak entzutea komeni da.
belarritako: pendiente
bildu: reunir, recoger Batxilergoko 2. mailako ikasleek ikasturte bukaerako bidaia egin nahi dute. Bidaia egiteko,
boto kopuru: número de votos dirua behar dute, eta foro bat ireki dute, ideiak biltzeko eta ideiarik onenak bozkatzeko.
bozkatu: votar
diseinatu: diseñar
eraztun: sortija
eskulan: trabajo manual "1 L^D Primero, lee y completa, con las palabras de la tabla, las ideas que han escrito en
Gabon(ak): Navidad(es) el foro. Luego, fíjate en los votos que ha obtenido cada ¡dea. Lehenengo, irakurri eta osatu
ikasturte bukaerako bidaia: viaje foroan idatzi dituzten ideiak, taulako hitzekin. Ondoren, erreparatu ¡deia bakoi-
de fin de curso tzak jasotako boto kopuruari.
irabazi: ganar
ireki: abrir
Eskulanak Rock kontzertua
iritzi: opinión
Telefono mugikovra Kamisetak Santomasetako ferian
komeni izan: convenir
Mihiluze saiora Kontu korrontea
kontu korronte: cuenta corriente
lepoko: collar
lortu: lograr, conseguir IKASTURTE BUKAERAKO BIDAIA
mordo: montón, grupo
ogitarteko: bocadillo Egin proposamenak, eta bozkatu.
postu: puesto BOTO
proposamen: propuesta KOPURUA

saio: programa
Danel (a) Telefono mugitorro zozka dezakegu. Hasieran, dirua ja- 32
saldu: vender
rri beharko dugu telefonoa erosteko, baina ziur nago diru
solomo: lomo
mordoa lor dezakegula.
talde: grupo
telefono mugikor: teléfono móvil Kizkitza (b) sal ditzakegu. Marrazki 41
txakur: perro polit bat diseina dezakegu, eta institutuan, kalean eta In-
ziur: seguro, con certeza, sin duda terneten sal ditzakegu.
zozkatu: sortear
Itxaso (c) antola dezakegu. Ñire la- 16
gun batzuek rock musika-talde bat daukate, eta ikastolako
pilotalekuan egin dezakegu.

Irati Telebistako (d) joan gaitezke. 28


Irabazten badugu, diru asko lor dezakegu.

Na roa (e) , postua jar dezakegu; 34


txistor-ogitartekoak, gazta-ogitartekoak eta solomo-ogi-
tartekoak sal ditzakegu.

Malen (f) ireki dezakegu, eta, hilean, 17


bakoitzak 15 € aurrez ditzake.

Asler (g) egin ditzakegu (lepokoak, 23


eraztunak, belarritakoak...), eta herriko azoka txikian sal
ditzakegu.

hogeíia bal 21
Ikasle batzuk foroa ¡rakurtzen ari dira, eta 2 í £ / Lee y completa lo que están comentando estos alumnos sobre las propuestas
proposamenak norenak diren eta bakoitzak más votadas y el número de votos obtenido. Si te hace falta, vuelve a leer las propuestas
zenbat boto jaso duen esaten ari dira. del foro. Irakurri eta osatu ikasle hauek proposamen bozkatuenei buruz eta ba-
koitzak jasotako boto-kopuruari buruz zer ari diren esaten.

Daneli telefono mugikorra c. Malenek kontu korrontea (ireki)


(zozkotu) zoikctriea (proposotu)
íbururcñu) bumratu zaio. Proposamenak (n) boto
Proposamenak (32) hogerta jaso dftu.
namabí boto jaso ditu.

kázkitzak kamisetak (saldu) d. ¿sierri eskulanak (egin)


saltzea (proposotu) proposotu eta azoka txikian (saldu)
du. Proposamenak (41) (bururatu) Proposamenak
berrogeita bat boto jaso dftu. (23) boto jaso ditu.

Itxasok rock kontzertua


(antolatu) antolatzea
(pentsatu) pentsatu Au.
Proposamenatc (1£) horria$e\
boto jaso drtu.

a. Iratik Miniluze saiora (Joan) (pentsatu)


Proposamenak (28) boto jaso drtu

b. Nanan Santomasetako -ferian postua (jarri)


(bururatu) Proposamenak (34)
boto jaso drtu. ...-T(Z)EABURURATU,
PENTSATU, PROPOSATU
PENSAR, OCURRIRSE,
PROPONER + INFINITIVO

Con los verbos BURURATU,


IGOGAILUA PENTSATU y PROPOSATU el verbo
nominalizado toma -t(z)ea.
Auzokoek, noizean behin, bilerak egiten dituzte. Arazo batzuk erraz konpontzen
Kontzertua antolatzea bururatu
dira, baina beste batzuk ez. zaigu.
Se nos ha ocurrido organizar un
concierto.
Etxe honetako bizilagun batzuek igogailua jarri nahi dute, baina beste batzuek ez. Gaur, Telefono mugikorra zozkatzea
hilera egin dute, eta enpresa bateko ordezkariak aurrekontua aurkeztu du. Ondoren, bizi- pentsatu dute.
lagunek hitz egin dute, baina ez dira ados jarri. Leirek, etxeko administrariak, aktan jaso Han pensado sortear un teléfono
ditu bizilagunen arrazoiak. móvil.
Santomasetako ferian postua jartzea
proposatu diegu.
Les hemos propuesto poner un
puesto en la feria de Santo Tomás.
3 S ^ Lee y completa cuál es la postura de cada vecino ante el proyecto presentado. Para
ello, utiliza las siguientes frases. Irakurri eta osatu aurkeztutako proiektuaren aurrean La nominalización implica que el verbo
bizilagun bakoitzaren jarrera. Horretarako, erabili honako esaldi hauek. vaya siempre en singular.
Kamisetak saltzea pentsatu duzue
1. eskailera asko igo behar dituztelako Habé/s pensado vender camisetas.
2. mementoz, behar ez dutelako
3. adinekoak direlako eta zamarik igo ezin dutelako lin-toadernoa: 15.

4. eskailera gutxi igo behar dituztelako


5. umeak eta ume-kotxeak igo behar dituztelako

22 hogeíta i»
Lehenengo solairukoek
ez dute igogailurik nahi
HIZTEGIA
(a)_í_.

ados jarri: ponerse de acuerdo


argudio: argumento
aurkeztu: presentar(se)
aurrekontu: presupuesto
Bigarren solairukoek ez
auzoko: vecino, -a
dute igogailurik nah
bilera: reunión
( b ) _ .
bizilagun: vecino, -a
eskailera: escalera
garesti: caro, -a
¡gogailu: ascensor
itxaron: esperar
lankide: compañero, -a de trabajo
lehenbailehen: cuanto antes
solairu: planta
ume-kotxe: coche de niño

ZENBAKI ORDINALAK
LOS NÚMEROS ORDINALES

Los números ordinales son los que


expresan el orden, y se pueden escribir Hirugarren solairukoek igo- Laugarren solairukoek igo- Bosgarren solairukoek igo-
de dos maneras, con cifras o con letras. gailua nahi dute, (c) , gailua nahi dute, (d) . gailua lehenbailehen nahi
lehenengo 1. eta ez dute itxaron nahi, Baina aurrekontua gares- dute, (e) .
bigarren 2. tiegia iruditu zaie, eta beste
hirugarren 3. bat eskatu nahi dute.

Cuando los números se escriben con


letras, a los números cardinales se
les añade el sufijo -garren, salvo Leire, bulegora iritsi denean, bizilagunen jarrerak eta arrazoiak kontatu dizkie lankideei, bai-
el primero, que puede aparecer de na batzuen eta besteen arrazoiak nahastu ditu.
más de una forma: lehenengo,
lehendabiziko, lehen...
lehenengo: primero, -a 4
{ £ ) Ahora, lee las siguientes afirmaciones, y di si son verdaderas o falsas. Corrige las
bigarren: segundo, -a
que son falsas. Irakurri honako baieztapen hauek, eta esan egia ala gezurra diren.
hirugarren: tercero, -a
Zuzendu gezurra direnak.
laugarren: cuarto, -a
bosgarren: quinto, -a E G
seigarren: sexto, -a Adib.: Lehenengo solairukoek ez dute igogailurik nahi, mementoz, ez dutelako
zazpigarren: séptimo, -a behar. D 0
zortzigarren: octavo, -a
úezutra. Lebenengo solairukoek ez dute igogailurik nahi, eskailera gutxi
bederatzigarren: noveno, -a
igo bebar dituztelako.
hamargarren: décimo, -a

a. Bigarren solairukoek ez dute igogailurik nahi, eskailera gutxi igo behar dituzte-
Cuando se escriben en cifras, en lugar lako. ü D
del sufijo -garren hay que escribir
un punto (.). El caso de la declinación
se coloca detrás del punto, sin dejar b. Hirugarren solairukoek igogailua nahi dute, eskailera asko igo behar dituztelako. D D
espacio, y el punto se lee -garren.

2.a (bigarrena) ez da ondo atera.


El segundo no ha salido bien. c. Laugarren solairukoek igogailua nahi dute, adinekoak direlako eta zamarik igo
ezin dutelako. D D
3.ak (hirugarrenak) orkatila okertu du.
El tercero se ha torcido el tobillo.
d. Bosgarren solairukoek igogailua nahi dute, umeak eta ume-kotxeak igo behar
4.ar¡ (laugarrenari) zapatila atera zaio.
dituztelako. • •
Al cuarto se le ha salido la zapatilla.

hogeita hitu 23
01B
TOKI EDERREKO PARKEA
HIZTEGIA
Bukatzeko, proposamenak egiteko eta arrazoiak emateko egitura batzuk erre-
pasatuko ditugu.
atari: portal
bakar: sólo, a; único, -a
ekintza: actividad
Toki Eder auzoan parke bakarra daukate, eta udalak parkea kentzea erabaki du, apar- erabaki: decisión
guraso: padres, el padre y la madre
kaleku bat egiteko. Auzo-elkartea ez dago ados udalaren erabakiarekin, eta, bilera egin
helbide: dirección
ondoren, idatzi bat egin du etxeetako atarietan jartzeko.
idatzi: escrito, texto
jarduera: actividad, tarea
jolastu:jugar
mezu: mensaje
5 Lee y completa el texto que ha escrito la asociación de vecinos. Para ello, elige la udal: ayuntamiento (como institución)
respuesta adecuada. Irakurri eta osatu auzo-elkarteak egindako idatzia. Horretara- zama:carga
ko, aukeratu erantzun egokia.

TOKI EDERREKO PARKEA


Badakizue udalak gure auzoko parkea bota nahi duela aparkalekua egiteko. Guk ez dugu ondo ikusten udalaren erabakia au-
zoan parke bakarra (1) J L . eta, egunero, ume eta guraso asko (2) _ parkera. Parkea (3) umeek ez dute jolaste o leku-
rik ¡zango, eta beste auzo batera Joan beharko dugu denok. Gauzak hórrela, bilera egin ondoren, ekintza hauek egitea (4) _ .

- Manifestazioa (5) .
- Etxeetako balkoietan pankartak jartzea.
- Udalari gure kexa adierazteko gutun bat (6) .
Ados bazaudete, eta proposamen edo ideia gehiago baldin badauzkazue, etor zaitezte gure bulegoetara (Aldapeta plaza, 2,
behea), edo idatz ezazue mezu bat helbide honetara; tokieder@euskalnet.net.

Mila esker.
Tokl Ederreko auzo-elkartea.

a. da<¡oe\ako 3. a. botatzen dute 5. a. antolatu


b. daudelako b. botako badute b. antolatzea
c. direlako c. botatzen badute c. antolatzeko

a. joaten zarelako a. bururatu zaizkigu 5. a. idatzi


b. joaten naizelako b. bururatu zaigu b. idaztea
c. joaten garelako c. bururatuko zaigu c. idazteko

gogoratu
Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario, y t o m a
nota de las palabras que te interesen

¿Cómo podemos expresar propuestas con perífrasis verbales como hemos pensado hacer, se nos ha ocurrido
escribir, han propuesto hacer, etc.?

¿Cómo se ha expresado la causa de algo en frases como porque nos cansamos, porque hay que subir muchas
escaleras, etc.?

24
HELBURUA Izaerari eta zaletasunei buruzko usteak
adieraztea.
OBJETIVO Expresar impresiones sobre el carác-
ter y aficiones.

)ertsona berriak ezagutzen ditugunean, batzuetan, beraien ¡zaerari buruzko

HIZTEGIA usteak adierazten d i t u g u , baina ez dakigu ondo nolakoak diren.

aurkeztu: presentar
ANDERREN ILOBAK
ausart: atrevido, -a; valiente
beldurti: miedoso, -a
Jende berria, hasieran, ez dugu Anderrek Mireni ilobak aurkeztu dizkio, eta Mirenek
bihurri: travieso, -a
ondo ezagutzen, eta usté oke- umeei buruzko usteak komentatu dizkio Anderri.
izaera: carácter, forma de ser
rrak sor daitezke.
lasai: tranquilo,-a
lotsagabe: descarado, -a;
sinvergüenza
lotsati: vergonzoso, -a 1 H j j j p ¿QUé impresiones tiene Maider de los sobrinos de Ander? Escucha la conversa-
oker: error, equivocación ción, y escribe al lado de cada imagen una frase, utilizando el adjetivo adecuado. Zer usté
serio: serio, -a ditu Maiderrek Anderren iiobei buruz? Entzun elkarrizketa, eta idatzi esaldi bat,
sortu: crear irudi bakoitzaren ondoan, adjektibo egokia erabiliz.
txantxazale: bromista
urduri: nervioso, -a
usté oker: falsa impresión lasaia beldurtia lotsatia ausarta serioa
usté: creencia, opinión, ¡dea, impresión txantxazalea zintzoa urduria bihurria lotsagabea
zintzo: formal; bueno, -a

IRUDI(TU)ADITZA
EL VERBO PARECER

En euskera la forma sintética dei


verbo IRUDI(TU) se utiliza a menudo.
Es un verbo transitivo, por lo que el María Julen
sujeto siempre es NORK. En su forma
sintética, significa tener determinada
apariencia o aspecto, o causar cierta
impresión.
a. Mikelek lasaia dirudi.
ORAINALDIA b dirudi.
nik dirudit yo parezco c dirudi.
hik dirudik/n tú pareces d dirudi.
hark dirudi él/ella parece e dirudi.
guk dirudigu nosotros, -as parecemos
zuk dirudizu tú pareces
zuek dirudizue vosotros, -as parecéis Baina Mirenen usteak
haiek dirudite ellos/ellas parecen okerrak izan dirá.

BAIEZKO PERPAUSAK:
2
í © Ahora, escucha de nuevo la conversación, y escribe las aclaraciones que le ha
Eiderrek lasaia dirudi.
Eider parece tranquila. hecho Ander a Miren. Para ello, utiliza los adjetivos de la tabla del ejercicio anterior. Orain,
entzun berriro elkarrizketa, eta idatzi Anderrek Mireni emandako azalpenak. Ho-
Amaiak eta Josunek ahizpak dirudite.
rretarako, erabili goiko taulako adjektiboak.
Amaia y Josune parecen hermanas.
a. Mikelek lasaia dirudi, baina oso urdurto. da.
EZEZKO PERPAUSAK:
b. Mariak
Zuk ez dirudizu oso beldurtia.
Tú no pareces muy miedosa. c. Julenek

Zuek ez dirudizue oso zintzoak. d. Lorek


Vosotros no parecéis muy formales. e. Aitorrek
-««demos: 26. or.

hogeita bosi 25
ARDURATSUA DIRUDI
BAINA
Norbait kontratatu behar dugunean, bere prestakuntzari buruz, gaitasunei buruz
PERO
eta nolakoa den galde dezakegu.

BAINA introduce una idea que


Joseba Lasarten bizi da. B¡ ume txiki ditu, eta ezin ditu berak contrasta con otra anterior o la limita.
bakarrik zaindu. Umezaina behar du, umeak zaintzeko eta
etxeko lanak egiteko. Irratian hiru iragarki entzun ditu, eta Urduria dirudi, baina lasaia da.
oharrak hartu ditu. Parece nervioso, pero es tranquilo.

Asko gustatzen zait, baina oso


garestia da
Me gusta mucho, pero es muy
3 l | 18-20 | l Escucha y escribe las notas que ha caro.
tomado Joseba. Entzun eta idatzi Josebak har-
tutako oharrak.

lzena:Malen.
HIZTEGIA
Adina: 27 urte.
Ikasketak: Psikologia.
Ezaugarriak: Langilea da, umeekin eta adineko pertsonekin pazientzia handia dauka. ezagutu: conocer
Gaitasunak: Gidatzen badaki. ezaugarri: característica
Libre noiz?: Arratsaldez eta asteburuetan lan egin dezake. gaitasun: aptitud, capacidad
Telefonoa: 678514932 iragarki: anuncio
libre noiz?: disponibilidad
O Izena: norbait: alguien
Adina: ohar: nota
Ikasketak: prestakuntza: formación, preparación
Ezaugarriak: umezain: niñero, -a: canguro
Gaitasunak:
Libre noiz?:
Telefonoa:

O Izena:
Adina:
Ikasketak:
Ezaugarriak: -
Gaitasunak:
Libre noiz?: -
Telefonoa:

Iragarkiko pertsonak hobeto ezagutzeko, Josebak elkarrizketa egin dio bakoitzari. Datu
gehiago jaso ondoren, umezaina aukeratu du, eta arrebari deitu dio kontatzeko.

4 n¿^pi Escucha la conversación entre Joseba y su hermana, y responde a las siguientes


preguntas. Entzun Joseba eta bere arrebaren arteko elkarrizketa, eta erantzun ho-
nako galdera hauei.

a. Ñor aukeratu du Josebak?


b. Nongoa da?
c. Non bizi da?
d. Ezkonduta dago?
e. Badauka seme-alabarik?
f. Nolakoa dirudi (umezainak)?
g. Josebaren seme-alabek ezagutu dute?
h. Zergatik dago pozik Joseba? -

26 hogeita sei
A L A I A EMATEN DU
HIZTEGIA
Pertsona askok etxea besteekin partekatzen dute, eta pisukide bila ibiltzen dirá,
norekin bizi aukeratzeko.
alokatu: alquilar
Arte Ederrak:J5ellas Artes
bidaiatu: viajar Elisa pisukide bila dabil. 28 urte ditu, eta lanean ari da denda batean. Bere lagun Davidi la-
erraz: fácilmente guntza eskatu dio, eta Interneten iragarki batzuk irakurri dituzte.
erretzaile: fumador, -a
eskola: clase
¡reki: abrir
^ l^P Lee los anuncios, y únelos, mediante una flecha, con la imagen correspondiente.
Kazetaritza: Periodismo
Irakurri eta lotu, gezi batez, iragarkiak eta irudiak.
logela: habitación
moldatu: arreglarse, adaptarse
osatu: completar
partekatu: compartir Bakarrlk bizi naiz, eta logela bat alo-
pisukide: compañero, -a de piso katu nahi dut. Lasaia eta ordenatua
Psikologia: Psicología naiz. Jende zaratatsua ez zart gus-
saltzaile: vendedor,-a tatzen. Irakaslea naiz eta eskolak
txanda: turno etxean prestatzen dltut. Ez dut anima-
zaratatsu: ruidoso, -a liarik nahi etxean.
Sandra.
e-maila: sandra@gmail.com
Tel.: 664976452
MENDIZALEA
MONTAÑERO

Unibertsitateko hiru ikasle gara eta


En euskera hay palabras que se Pisukide bila nabil etxea alokatzeko.
pisukideabehardugu etxea osatzeko
construyen añadiendo sufijos a dichas Sateailea naiz, eta asko bidaiatzen
Oier, Afora eta Irene gara. Oier kaze-
palabras. Las palabras que llevan el dut Ez naiz egoten asko etxean, ba-
sufijo -zale pueden expresar afición. tantza ikasten ari da, Aiora Arte Ede-
rrak eta ni Psikologia ikasten ari naiz tetik bestera ibiltzen naiz eta. Irekia
Jatorrak gara eta ez gara erretzaileak naiz. eta erraz moldatzen naiz jende
festazale: juerguista; fiestero, -a;
Etxea garbitzeko. txandak egiten ditu- berriarekin.
aficionado, -a a la fiesta
gu, eta ondo moldatzen gara. Emilio.
futbolzale: aficionado, -a al fútbol
Irene. e-maila: emilio@yahoo.es
irakurzale: aficionado, -a a la
lectura e-maila: irene@terra.es Telf.: 675435178
mendizale: montañero, -a; Tel.: 654771155 Q

aficionado, -a al monte
surfzale: aficionado, -a al surf
zinemazale: cinefilo, -a; aficionado,
-a al cine
Elisak ez daki zein aukeratu. Argazkiei begiratu bitartean, pertsona horien zaletasunei bu-
ruzko usteak adierazi dizkio Davidi.

(a).
Q> Observa las fotografías, y di cuál es la impresión que Elisa tiene sobre las aficiones
de estas personas. Elige la frase adecuada. Erreparatu argazkiei, eta esan Elisak pertso-
na hauen zaletasunei buruz dituen usteak. Aukeratu esaldi egokia.

|r
O enek eta bere lagunek futbolzaleak dirudite.
(W.
Irenek eta bere lagunek festazaleak dirudite.

O Emiliok surfzalea dirudi.


Emiliok mendizalea dirudi.

O Sandrak irakurzalea dirudi.


Sandrak zinemazalea dirudi. (c)

hogeita zazpi 27
Zaletasunei buruzko usteak ez dirá nahikoa izan pisukide berria aukeratzeko. Ondoren, Eli-
sak eta Davidek pertsona horien ¡zaerari buruzko usteak adierazi dituzte. EMATEN DU
PARECE

® Ahora, escucha y completa la


conversación de Elisa y David. Orain, entzun
El verbo EMAN puede significar
parecer, equivalente al verbo IRUDITU
en su forma sintética. Es un verbo
eta osatu Elisa eta Daviden arteko elka- transitivo, por lo que el sujeto siempre
rrizketa. es NORK.
C
nik ematen dut yo parezco
ematen du hik ematen duk/n tú pareces
ematen dute hark ematen du él/ella parece
dirudi guk ematen dugu nosotros, -as parecemos
dirudite zuk ematen duzu tú pareces
zuek ematen duzue vosotros, -as parecéis
haiek ematen dute ellos/ellas parecen

David: Zein iragarki aukeratu duzu? BAIEZKO ESALDIAK:


Elisa: Oraindik ez dut aukeratu, ez nago oso ziur.
Eiderrek lasaia ematen du.
David: Irenek eta bere lagunek oso jatorrak (a) ematen dute.
Eider parece tranquila.
Elisa: Bal, gustatzen zaizkit, baina gazteegiak (b) Nahiago dut
jende helduagoarekin bizi. Amaiak eta Josunek ahizpak ematen
David: Orduan, aukeraketa Emilio eta Sandraren artean dago. dute.
Elisa: Bal, baina ez daukat oso garbi. AmaiayJosune parecen hermanas.
David: Emiliok mutil irekia (c)
EZEZKO ESALDIAK:
Elisa: Bai, gustatzen zait. Mutil berezia (d)
David: Eta, Sandra, zer iruditzen zaizu? Zuk ez duzu oso beldurtia ematen.
Elisa: Sandrak lasaia (e) Tú no pareces muy miedosa.

David: Bai, eta, gainera, Sandrak emakume ordenatua (f) Zuek ez duzue oso zintzoak ematen.
Elisa: Egia da, baina Emilio gehiago gustatu zait. Vosotros no parecéis muy formales.
David: Orduan, Emilio da zure aukera, garbi dago.
Un-ícosdemoa: 25.
Elisa: Garbi ez, baina, lehenengo, Emiliori erantzungo dlot, eta gero gerokoak.
David: Ondoda.

8 ¡£) Ahora, lee las siguientes afirmaciones, y di si son verdaderas o falsas. Para ello, puedes volver a leer la conversación anterior.
Orain, irakurri honako baieztapen hauek, eta esan egia ala gezurra diren. Horretarako, aurreko elkarrizketa irakur dezake-
zu berriro.

E G

Adib.: Irenek eta bere lagunek gaiztoak ematen dute. D 0


Geium. Irenek eta bere lagunek ez dute gaiztoak ematen, jatorrak ematen dute.

a. Irenek eta bere lagunek zaharregiak dirudite. D D

b. Emiliok mutil itxia ematen du. D D

c. Emiliok mutil arrunta dirudi. • D

d. Sandrak emakume urduria ematen du. G D

e. Sandrak emakume desordenatua dirudi. D D

hogeit
AUZOKIDE BERRIA
HIZTEGIA
Amaitzeko, besteen izaerari eta zaletasunei buruzko usteak adierazteko egitura
baliagarri batzuk eta hiztegia errepasatuko ditugu.
ad¡ egon: estar atento, -a
birziklatu: reciclar
bizilagun: vecino, -a Sarak bizilagun berria dauka. Asko gustatzen zaio eta adi egoten da: zer egiten duen, nore-
eguneroko: diario kin dabilen... Oraindik, ez du oso ondo ezagutzen, baina bere usteak ditu, eta egunerokoan
irri barre: sonrisa idatzi ditu.
kirol-arropa: ropa deportiva
motozale: aficionado, -a a la moto
pilotazale: aficionado, -a a la pelota
zabor: basura, residuo ® ^ y Lee y completa lo que Sara ha escrito en su diario. Irakurri eta osatu Sarak
zintzilik: colgado, -a; tendido, -a bere egunerokoan idatzitakoa.

Urriak 24

Duela qutxi bizilagun berria etorri da bizitzera bosgarren solairura. Iker izsnadu.
S and k S ' d u asko ezagutzen, baina asko gustatzen zait.Altua eta ederra da
°ur r b l t Saditu, baJgaztea (1) A • Auzoko W^£g* * £
¡rribarrea dauka beti aurpegian; atsegma eta (2) _ _ dirudi. Ikerrek(iJ en^d
d leihoan, zintzilik. kirol-arropa ikusten dut eta. Zaborra birz.klat en d
ez"du erretzen- oso (4) eta osasuntsua (5) _ . Normalean, b,z,kletaz ib Itzen
da l ^motoa ere b7dauka. Asteburuetan ez da asko ateratzen, ba.na lagun
ko uzka Ikerrek eta bere lagunek (6) _ f f l . Futbola agoeneaa k ,
rrenlagunak bere etxera etortzen dirá, eta oso ondo pasatzen dute^ Za aa p,xka
b t ateratzen dute, baina, egia esan, Ikerrek eta bere lagunek oso jatorrak (8) _ _ .

a. ematen dute 3. a. kirolzalea a. dirudite a. ematen dute


b. ematen du b. musikazalea b. dirudi b. ematen du
c. dirudite c. zinemazalea c. ematen dute c. dirudi

2. a. alaia 4. a. zikina a. pilotazaleak a. dirudi


b. tristea b. garbia b. motozaleak b. ematen du
c. isila c. desordenatua c. futbolzaleak c. dirudite

1 gogoratu
1 Haz una lista de aquellas palabras y adjetivos que no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario,
y toma nota de las palabras que te interesen

¿Qué verbos se pueden utilizar para expresar impresiones sobre el carácter, aficiones, etc. de los demás con
frases como parece serio, parecen agradables, parecen juerguistas, parecen deportistas, etc.?

¿Qué sufijos se les añaden a las palabras para expresar que alguien es aficionado a algo como es montañero, -a;
es cinefilo -a; es aficionado, -a al fútbol; es aficionado, -a a la pintura, etc.? -
01ERABILI
u: I nitate honetan, lehenik, jendeak eguneroko ohiturei eta zaletasunei buruz
'nola hitz egiten duen ikusi dugu. Ondoren, proposamenak, argudioak eta
arrazoiak nola ematen dituen landu d u g u , eta, bukatzeko, besteen ¡zaerari eta zaletasunei buruzko usteak nola adieraz-
ten dituen. Badakizu ekintza horiek euskaraz egiten? Horixe ikusiko dugu.

Gure laguna izan nahi duzu? Zure lagunak izan nahi dugu eta zu ondo ezagutzeko gogoa daukagu. Nola bizi zara? Zer egiten duzu nor-
malean (astean zehar / astelehenik ostiralera)? Kontatuko diguzu?

^ y£) Escribe cuáles son tus costumbres. Las siguientes preguntas te ayudarán en ello. Idatzi zein diren zure eguneroko ohiturak.
Galdera hauek horretan lagunduko dizute.

Goizean,

Goizean, zer ordutan jaikitzen zara?


Gosaltzen al duzu?
Non gosaltzen duzu?
Zer ordutan ateratzen zara etxetik?
Lanean ala ¡kasten ari zara?
Nola joaten zara lanera / ¡kastetxera, autoz, oinez, autobusez ... ? Eguerdian,
Zer ordutan sartzen zara lanean / ikastetxean?
Zenbat denbora daramazu lanean / ikasten?
Zer da zailena zuretzat lanean / ikasketetan?
Eguerdian, norekin bazkaltzen duzu?
Non bazkaltzen duzu?
Zer ordutan irteten zara lanetik / ikastetxetik? Arratsaldean,
Zer egiten duzu lanetik / ikastetxetik atera ondoren?
Zer ordutan iristen zara etxera?
Zer egiten duzu etxera iristen zarenean?
Zer ordutan afaltzen duzu?
Zer egiten duzu afaldu ondoren?
Zer ordutan oheratzen zara?
Gauean,

Eta zer gustatzen zaizu egitea asteburuetan? Kontatuko diguzu?

lo egin, goiz jaiki, etxean gelditu, mendian ¡bilí, korrika egin,


^ Sz) Escribe frases diciendo qué te gusta y no te gusta hacer
igeri egin, etxean bazkaldu, kanpoan bazkaldu, familiarekin
el fin de semana. Los siguientes verbos te ayudarán en ello. Idatzi
egon, telebista ikusi, irakurri, eskulanak egin, etxea txukun-
asteburuetan zer egitea gustatzen zaizun eta zer ez. Hona- du, zinemarajoan...
ko esaidi hauek lagunduko dizute.

Adib.: Asteburuetan [o eqñea gustatzen zatt. Asteburuetan ez zarr goiz jaikrrzea gustatzen,

30 hogeita hamar
Zeri buruz hitz egiten duzu lagunekin? Ga¡ hauei buruz hitz egiten duzu?

0 Fíjate en las imágenes, y escribe sobre qué habéis hablado. Erreparatu irudiei, eta idatzi zeri buruz hitz egin duzuen.

A& —

a. Zinemari buruz, -filmei buruz, alcroreei buruz... hitz egiten dugu / ez dugu hitz egiten.
b hitz egiten dugu / ez dugu hitz egiten.
c hitz egiten dugu / ez dugu hitz egiten.
d hitz egiten dugu / ez dugu hitz egiten.
e hitz egiten dugu / ez dugu hitz egiten.
f. hitz egiten dugu / ez dugu hitz egiten.

Zurekin egoteko gogoa daukagu. Zergatik ez dugu plana egiten asteburua pasatzeko? Zer egin dezakegu? Pentsa ezazu.

4 gj Ahora, escribe qué plan has pensado hacer. Orain, idatzi zer egitea pentsatu duzun.
Goizean, pentsatu dut. Nik usté dut lagunei gustatuko zaiela. Ondoren bururatu
zait, eta, gero, proposatuko diet.
Eguerdian, proposatuko diet. Lagunei gustatzen zaie, eta
bururatu zait. Bazkaldu eta gero, proposatuko diet.
Ilunabarrean, pentsatu dut, eta, ondoren, proposatuko diet. Ea zer esaten duten!

Gure lagun batek ere, Iñakik, igandea zurekin pasatu nahi du. Ezagutu nahi duzu?
Hemen duzu bere argazkia.

"* ^ ) ¿Cómo crees que es Iñaki? Fíjate en la imagen, y escribe las impresiones que
tienes sobre su carácter y sus aficiones. Nolakoa déla usté duzu Iñaki? Erreparatu
irudiei, eta idatzi bere izaerari eta zaletasunei buruzko zure usteak.

a. Iñakik ematen du.


b. Iñakik dirudl.
c. Iñakik
d. Iñakik
e. Iñakik
f. Iñakik

- y:i ••;hsmaika 31
01 BADAKIZU?

Prest al zaude aurrerapenak ebaluatzeko?


Badakizu gauza hauek euskaraz egiten? Erantzun galdera hauei. Animo!

ÜJ Iraupena adierazten. Expresar cuánto tiempo se lleva haciendo algo.

Bai D Ez D

LU Arrazoiak hainbat modutan azaltzen. Expresar la causa de más de una manera.

Bai D Ez D

LLI Zer egitea komeni zaigun azaltzen. Expresar qué nos conviene hacer.

Bai D Ez D

\Aj Zailena edo errazena zer den azaltzen. Expresar qué es lo más difícil o lo más fácil.

Bai D Ez D

UJ Ohiturak eta zaletasunak adierazten. Expresar las costumbres y aficiones.

Bai D Ez D

lAJ Zeri buruz hitz egiten dugun azaltzen. Expresar sobre qué hablamos.

Bai D Ez D

IZJ Pertsonen izaerari edo zaletasunei buruzko usteak adierazten. Expresar impresiones sobre el
carácter y aficiones de las personas.

Bai D Ez D

Primeran! Orain, prest zaude besteei zer


komeni zaizun adierazteko, zeri buruz
hitz egin nahi duzun azaltzeko, edo
jende berria ezagutzen duzunean, beraiei
buruzko usteak azaltzeko. Anima zaitez
eta praktika ezazu zure ingurukoekin! • Galdera horietakoren bati EZ erantzun badiozu, agian, landutako jardueraren
bat errepasatu beharko duzu.

• Lan-koadernoan, unitate honetako gramatika-azalpenak eta ariketak aurkituko


dituzu. Ikasitakoa finkatzen lagunduko dizute (5. orrialdetik 28.era).

Ikusi ( ^ ) 1. Jende artean multimedia.


OGORATZEN DUZU?
A skotan hitz egiten dugu umetako eta gazte-
tako oroitzapenei buruz: ¡nguruko pertsonak
eta gauzak lehen nolakoak ziren, gure herrian edo
A
menudo hablamos de nuestros recuerdos de
infancia y juventud: cómo eran los objetos y
personas de nuestro entorno, qué había en nues-
hirian zer zegoen, gure ohiturak eta gustuak nola- tro pueblo o ciudad, cómo eran nuestros gustos y
koak ziren... Unitate honetan, hori guztia euska- hábitos... En esta unidad te prepararás para ello.
raz egiten ikasiko duzu.

Unitatearen helburu nagusiak Unitatearen atalak


Pertsona eta objektuak lehenaldian deskribatzea. Describir Lehenengo átala
personas y objetos en pasado.
A T A R Í A N Pertsona batzuk gaztetan
Garai batean non bizi ginen, herrian zer zegoen, etxean zer
nolakoak ziren, zer zuten eta zer ez zuten
geneukan... adieraztea. Exponer dónele vivíamos antes, qué
ikusiko duzu.
había en nuestro pueblo o ciudad, qué teníannos en casa...
Iraganeko zenbait ohitura eta gustu adieraztea. Exponer Bigarren ataia
algunos hábitos y gustos del pasado.
A Lehenik, jendeak egoera ezberdinetan
Vs_ pertsonen eta objektuen deskribapenak nola
egiten dituen landuko duzu.
B Segidan, pertsona batzuk lehen non bizi
ziren, herrian zer zegoen eta etxean zer
zeukaten nola azaltzen duten aztertuko
duzu.
C Azkenik, jendeak bere lehengo ohitura eta
gustuei buruz nola hitz egiten duen ikusiko
duzu.

Hirugarren átala

E R A B I L I Atal honetan, zu ¡zango


zara protagonista, eta unitatean zehar
landutakoa praktikatuko duzu eta
ebaluatuko.

Laugarren átala

B A D A K I Z U Autoebaluaziorako galderei
erantzungo diezu. Horrekin batera,
bideo-esketxa ikusteko aukera eskaintzen
u nitate hau hasteko, pertsonak lehenaldian nola deskribatzen diren ikusiko
d u g u : nolakoak ziren, zer zuten eta zer ez zuten. HIZTEGIA

argazki: fotografía
A I T O N A - A M O N A K GAZTETAN
asmatu: adivinar
aspaldiko: antiguo, -a
gaztetako: de joven
Maider amonaren etxean dago eta aspaldiko argazkiak ikusten ari dira. Maider, argaz- gaztetan: de joven
kietan, aitona-amonak zein diren asmatzen ari da, eta amonak gaztetan nolakoak ziren gogoratu: recordar, acordarse
kontatu dio. jarraitu: continuar
lehenaldi: pasado
Lan-kcacernos. 29. c

"* * ¿ ¿ ' ' Escucha la conversación, y señala quiénes son los abuelos de Maider en las si-
guientes fotografías. Entzun elkarrizketa, eta markatu zein diren Maiderren aitona-a- ITXURA FISIKOA
monak honako argazki hauetan. ASPECTO FÍSICO

altu: alto, -a
argal: delgado, -a
begibeltz: ojinegro, de ojos negros
begiberde: de ojos verdes
begihandi: de ojos grandes
bizkarzabal: de espalda ancha
burusoil: calvo, -a
eder: hermoso, -a
ezpainestu: de labios finos
handi: grande
ilebeltz: pelinegro
ilehori: rubio, -a
Maiderrek argazkiak ikusten jarraitu du, eta aitona-amonen gaztetako argazkiak ikusi ditue-
ilekizkur: de pelo rizado
nean, amonaren hitzak gogoratu ditu.
musugorri: de cara sonrosada
sendo: fuerte; robusto, -a
sudurluze: narigudo, -a

«5Observa las fotos de los abuelos de cuando eran jóvenes, y escribe debajo las frases
que los describen. Erreparatu aitona-amonen gaztetako argazkiei, eta idatzi, azpian,
sudurmotz: chato, -a

deskribatzen dituzten esaldiak.

Zderra eta . IZANADITZALEHENALDIAN


Altua eta
bizkarzabala I EL VERBO SER EN PASADO
sendoa
nintzen.
ni nintzen yo era
hi hintzen tú eras
hura zen él/ella era
gu ginen nosotros, -as éramos
zu zinen tú eras
a. Aitona ederra eta biz- zuek zineten vosotros, -as erais
karzabala zen. haiek ziren ellos/ellas eran

• llehoria eta ilekizkurra nintzen.


b. Aitona Nolakoa zinen txikitan?
• Sudurluzea nintzen.
¿Cómo eras de pequeño?
• Altua, argala eta ilebeltza zen.
c > Sudurmotza eta musugorria Ni txikitan ilehoria nintzen.
zen. Yo de pequeña era rubia.
d . Begibeltza eta begihandia zen.
Asier lehen argala eta altua zen.
> Begiberdea eta ezpainestua
Asier antes era delgado y alto.
nintzen. lan-fcoadenca 38.

3 4 hogeita hamalau
Argazkietan, amonaren txikitako jostailuak azaldu dira, eta Maiderrek eta amonak jostailuei
HIZTEGIA buruz hitz egin dute.

jolastu:jugar
jostailu: juguete
3 H¿5jl Escucha la conversación, y señala la opción co-
pilo: montón
rrecta. Entzun elkarrizketa, eta markatu aukera egokia.
txikitan: de pequeño,-a
xume: sencillo, -a; modesto, —Amona, zuk txikitan (a) bazenuen/bazenrruen panplnarlk?
—Bai. Nik "Mariquita Pérez" panpina nuen eta asko jolas-
ten nintzen.
—"Mariquita Pérez"? Zer izen arraroa! Ñire panpinak "Bar-
UKAN ADITZA LEHENALDIAN bie" izena du.
EL VERBO HABER O TENER EN —Bai, badakit. Zureak "Barbie" izena du, eta, galnera, zuk
PASADO jostailu asko dltuzu, ezta?
—Bai, bal. Nik mp4a, Pictionarya, patinetea..., jostailu piloa daukat.
sing. plurala —Bai, gehlegi! Zure gelak jostallu-denda ematen du!
—Kar-kar-kar! Eta zuk, amona, ez (b) zenuen/nuen jostailu gehiago?
nlk nuen nituen yo tenia
—Nik, txikitan, jostailu gutxi (c) nituen/genrruen, baina bizikleta (d) banuen/
hik huen hituen tú tenias
zenuen. Oralndlk gogoratzen dut, handla eta horla zen.
hark zuen zituen él/ella tenia
—Eta bideo-jokorlk (e) bazsnuen/bazenituen?
guk genuen genituen nosotros, -as teníamos
—Bideo-jokorlk? Bai, zera! Nik oso jostailu xumeak (f) nítuen/nuen: zlba, kani-
zuk zenuen zenituen tú tenias
kak, txapak...
zuek zenuten zenituzten vosotros, -as teníais
—Zer jostailu gutxi (g) zenrtuen/zituzfen! Ez zinen aspertzen?
halek zuten zituzten ellos/ellas tenían
—Aspertu! Primeran pasatzen nuen, eta, gainera, kalean ibiltzen nintzen egun
osoan.
GALDE-PERPAUSAK: —Nik ere oso ondo pasatzen dut, e!
Zer zenuen lehen? —Eskerrak! Hainbeste jostailurekin galzki pasatzen baduzu...
¿Qué tenias antes?
Bazenuen bizikletarik txikitan?
¿Tenias bicicletas (alguna bicicleta) de
pequeño?
S Ahora, fíjate en los juguetes, y responde a las siguientes preguntas. Para ello, puedes
volver a escuchar o leer la conversación. Orain, erreparatu jostailuei, eta erantzun honako
galdera hauei. Horretarako, elkarrizketa berriro entzun edo irakur dezakezu.
BAIEZKO PERPAUSAK:
Nik lehen patinete gorria nuen.
Yo antes tenia un patinete rojo.
Nik lehen kanikak nituen.
Yo antes tenia canicas.
Bai, banuen bizlkleta txikitan.
Si, si (ya) tenía (una) bicicleta de
"Mariquita Kanikak Txapak
pequeño.
Pérez"
EZEZKO PERPAUSAK: panpina
Ez, ez nuen bizikletarik txikitan.

•f
No, no tenía bicicletas (ninguna
bicicleta) de pequeño.

•toademoa: 39, w

a. "Barbie" b. mp4a c. "Pictionary"a d. Patinetea e. Bideo-jokoa


JOSTAILUAK panpina
JUGUETES ZER JOSTAILU ZUEN AMONAK? ZER JOSTAILU DU MAIDERREK?

bideo-joko: videojuego a. Amonak "Mariquita Pérez" panpina a. (Maiderrek "Barbie" panpina du.
bizikleta: bicicleta zuen. b. Maiderrek
kanika: canica b. Amonak c
panpina: muñeca d „
txapa: chapa d.
ziba: peonza e.

hogeita hamabost 35
.Etxera iritsi denean, Maiderrek amarekin aitona-amonei buruz hitz egin du: gaztetan nola-
koak ziren, zer jostailu zituzten... HIZTEGIA

bada: pues, entonces


bakar: único, -a
^ ^ / Lee la conversación, y elige la opción correcta. Irakurri elkarrizketa, eta auke-
behintzat: por lo menos
ratu aukera zuzena.
ganbara: desván
Maider: Amatxo, gaur amonaren argazklak ikusi ditut. goazen!: ¡vamos!
Ama: Amona ederrazen (1) b.ezta? ¡tsusi: feo, -a
Maider: Bal, lehen oso ederra (2) , sendoa eta ilehoria. zatar: feo, -a
Ama: Bal, urteekln denok aldatzen gara. Ni, (3) , ¡lebeltza (4) , eta ¡le luzea (5). zer ondo!: ¡qué bien!
Maider: Badaklt, ama. Askotan ikusi ditut zure txlkitako argazkiak.
Ama: Eta ez duzue Ikusi aitonaren argazkirik?
Maider: Bai, Ikusi ditugu. Aitona oso altua eta argala zen!
Ama: Aitona oso (6) zen, eta oso begi ederrak (7) .
Maider: Neska guztiak atzetlk ibiltzen zlrela esan du amonak.
Ama: Bai, bal, hori esaten du.
Maider: Gero, jostailuel buruz hitz egin dugu. Amonak oso jostailu gutxi zituen.
Ama: Bai, zuk baino gutxlago zituen!
Maider: Panpina bakarra (8) ; Mariquita Pérez.
Ama: Bai, badakit. Ganbaran dago amonaren panpina. Nahi al duzu zuretzat?
Maider: Bai, bai. Zer ondo! Amonaren panpina ¡zango dut.
Ama: Goazen, bada, ganbarara!
Maider: Goazen,

1. a. orain 3. a. txikitan 5. a. nituen 7. a. zuen


b. gaztetan b. gaztetan b. nuen b. zituen
c. gaur c. oraintxe c. zen c. nituen

2. a. da -i a. nintzen 6. a. zatarra 8. a. zituen


b. nintzen b. naiz b. ederra b. zuen
c. zen c zen c. itsusia c. nuen

1 gogoratu
Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. SI quieres saber más, consulta en el diccionario, y toma
nota de las palabras que te interesen
1
1 ¿Qué verbo se ha utilizado para describir a alguien en pasado con frases como él era guapo, ella era rubia, él
era delgado, yo era fuerte, etc.?

¿Cómo se expresan los indicadores de tiempo que hacen referencia al pasado como de pequeña, de joven,
1 etc.?

1
¿Qué verbo se ha utilizado para expresar pertenencia en pasado con frases como tenia una muñeca, tenia
canicas, etc.?

1
¿Cómo se pregunta por la pertenencia en pasado con frases c o m o ¿tenias algún videojuego?, ¿tenían algún
ordenadorl, etc.?

¿Y como se responde afirmativa o negativamente en frases como no, no tenia ningún libro; si, si (ya) tenia libros;
sí, si (ya) tenia (una) bicicleta, etc.?

36 1
1
HELBURUA Pertsona eta objektuak lehenaldian 02A
OBJETIVO
deskribatzea.
Describir personas y objetos en pa-
1^
sado.

HIZTEGIA E guneroko bizitzan, askotan, pertsonak eta objektuak deskribatzen ditugu.


Batzuetan, xehetasunak gogoratzea garrantzitsua izan daiteke; adibidez, la-
purretak gertatzen direnean, erreklamazíoetan, etab.
bitxi-denda: joyería
erreklamazio: reclamación
ertzain: enzaina
ezizen: apodo ALTUAKZIREN
¡dentifikatze-lan: identificación
lapur: ladrón, -a Lapurreta gertatzen denean, lekukoaren testigantzak eta deskribapenak asko la-
lapurreta: robo gun dezakete lapurra identifikatze-lanetan.
lekuko: testigo
susmagarri: sospechoso, -a Auzo honetako bitxi-dendan lapurreta egin dute, eta ertzainek badituzte susmagarri batzuk.
testigantza: testimonio
xehetasun: detalle

i z e n a : Txema
ITXURA FISIKOA
A b i z e n a k : \barra Saraleqt
ASPECTO FÍSICO
E z i z e n a : "\ÚTkur"
begiurdin: de ojos azules Adina: 45 Urte I z e n a : Úrico
lodi: gordo, -a D e s k r i b a p e n a : íxikia, argala, begí A b i z e n a k : LarreaAodueu
txiki: pequeño, -a berdea, ilebertza Ezizena.- "Btserak"
Adina: 23 Urte
D e s k r i b a p e n a : atíua, sendoa
begrbeltza, ileberrza

I z e n a : Gafan
Abizenak: UrresíiToquen
I z e n a : frzícjr
E z i z e n a : "Buiandak."
a b i z e n a k : 2ubteta Uqea
A d i n a : 25 Urte
D e s k r i b a p e n a : txikia, torta, begiunJina, hizena: "8egibelt2"
. d i n a : 42 Urte
u e s k r i b a p e n a ¡ attua, sendoa,
begiberrza, ilebeliza
Polizia-etxean lekuko baten testigantza jaso dute. Lekukoak b¡ lapur ¡kusi ditu, eta enzai-
nen aurrean nolakoak ziren deskribatu du. HIZTEGIA

alkandora: camisa
** 1>^P Lee y completa la descripción del testigo. Para ello, utiliza los siguientes verbos. beroki: abrigo
Irakurri eta osatu lekukoaren deskribapena. Horretarako, erabili honako aditz bisera: visera
hauek. bitxi: peculiar
bizar: barba
jaka: chaqueta
zen ziren zuen zituen zuten zituzten
kizkur: rizado
lapur: ladrón
Lapurrak neska-mutilak (a) aren. Mutila gaztea zen, bai- luze: largo, -a
na neska ez (b) hain gaztea. Ñire ustez, nes- polizia-etxe: comisaría
kak 40 urte baino gehiago zituen. Altuak eta sendoak (c) praka bakero: pantalón vaquero
zabal: ancho, -a
Biek ile beltza (d) Neskak ile
luzea eta kizkurra zuen. Mutilak bizarra (e)
eta oso bisera bitxia zuen. Biserak koadro gorriak eta zu-
riak (f) ; ondo gogoratzen dut, bai. Biek praka HIZTEGIA
bakeroak (g) Neskaren jaka beltza zen, bai-
na mutilak ez zuen berokirik, alkandora zuen, zabai-zabala.
A!, eta mutilak bizkarrean motxila zuen. a zer sorpresa!: ¡vaya sorpresa!
antigoaleko: antiguo, -a; desfasado, -a
desatsegin: desagradable
deskuidu: confusión
Testigantza entzun ondoren, ertzainek badakite susmagarrien artean zein izan diren lapu- erosketa: compra
rrak. Eta zuk? erreferentzia-zenbaki: número de
referencia
eskaera: pedido
estu: estrecho, -a
2
v£) Ahora, fíjate en los sospechosos, y marca quiénes han sido los dos ladrones. Orain, gorbata: corbata
erreparatu susmagarriei, eta markatu zein izan diren bi lapurrak. lokarri: cordón
mahuka: manga
3. D b. D D d. D moderno: moderno, -a
motz: corto, -a
nahaste: confusión
ohar: nota
JAKA MARRADUNA poltsiko: bolsillo

Pertsona batzuek Interneten bidez egiten dituzte erosketak, baina, batzuetan,


deskuiduak egoten dira. Erreklamazioak egiten ditugunean, erreferentzia-zenba-
kia izatea eta produktua ondo deskribatzea oso garrantzitsua da.

Xabierrek, duela gutxi, zapatak eta trajea erosi ditu online-denda batean. Gaur, etxera iritsi
denean, paketea ireki du, eta a zer sorpresa! Horiek ez dira bere trajea eta zapatak, eta, oso
haserre, telefonoz deitu du erreklamatzeko.

38 hogeita hemezortzi
Escucha y completa la conversación. Para ello, utiliza las si-
zabalak estuak
guientes palabras. Entzun eta osatu elkarrizketa. Horretarako, era-
lokarridunak modernoak
bili honako hitz hauek.
koadroduna loreduna
tantoduna antigoalekoak
—Online-dendara deltu duzu. zuria marraduna
—Egun on. Begira, duela gutxi zapatak eta trajea erosi ditut, baina, gaur, gorria motzak
sorpresa desatsegina jaso dut. Beste traje bat eta beste zapata batzuk hiru luzeak
jaso ditut. Zer da hau! Oso haserre nago eta erreklamazloa egin nahi dut.
—Lasai, lasai. Badaukazu eskaeraren erreferentzia-zenbakirik?
—Bai, begira, erreferentzia-zenbakia 10076 da.
—Ondo da. Eta nolakoak ziren zure zapatak eta trajea?
—Ñire zapatak (a) ziren, baina hauek (b) antigoalekoak
dirá. Gainera, hauek ez daukate lokarririk, eta nireak (c) zi-
ren. Oso itsusiak dirá!
—Eta trajea, nolakoa zen?
—Trajea (d) zen, baina traje hau (e) da. Ja-
kak (f) poltsiko zituen, baina jaka honek ¡au poltsiko ditu.
Prakak (g) ziren, baina praka hauek (h) dirá.
Pallazo-trajea ematen du!
—Zerbait gehiago erreklamatu nahi duzu?
—Bai. Ñire alkandora (i) zen eta mahuka (j)
zituen; baina alkandora hau (k) da, eta, gainera, mahuka
(I) - ditu.
—Besterik?
—Bai. Gorbata (m) eskatu nuen, baina gorbata hau
(n) da!
—Lasai, hartu ditut oharrak, eta gaur bertan konponduko dugu nahastea.
Lehenbailehen bidaliko dlzugu zure eskaera.
Dendariak, telefonoz hitz egin bitartean,
—Hori espero dut.
oharrak hartu ditu, baina gaizki.

^ *£) Lee las notas que ha tomado la vendedora sobre lo que había pedido Xabier, y di
JAKA MARRADUNA si son verdaderas o falsas. Corrige las anotaciones falsas. Irakurri saitzaileak Xabierrek
CHAQUETA DE RAYAS eskatutakoari buruz hartutako oharrak, eta esan egia ala gezurra diren. Zuzendu
gezurra direnak.
En euskera hay palabras que se E G
construyen añadiendo sufijos a dichas
palabras. Las palabras que llevan el sufijo Adib.: Zapatak antigoalekoak ziren. D 13
-dun expresan posesión. GeiiAira. 2apatak ez zifen antigoalekoak, zapatak modernoak ziren.

koadrodun: de cuadros (que tiene a. Zapatek ez zuten lokarririk. D D


cuadros)
lokarridun: con cordones
loredun: de flores b. Trajea koadroduna zen. D D
marradun: de rayas
tantodun: de lunares c. Jakak !au poltsiko zituen. D D

d. Prakak zabalak ziren. D D

e. Alkandora gorria zen. D D


HIZTEGIA
f. Alkandorak mahuka motzak zituen. D D
jantzi: ropa
ezaugarri: característica g. Gorbata loreduna zen. D D

IZ-.'.i i~-.:V.: 39
02A
LARRUZKOA

HIZTEGIA
Zerbait gaitzen d e n e a n , o b j e k t u a deskribatzea oso lagungarria izan daiteke t o p a -
t z e k o : zer o b j e k t u d e n , t a m a i n a , kolorea, m a t e r i a l a . . .
arduradun: responsable
eguneratu: actualizar
Maria, Galdutako Objektuen Bulegoko arduraduna da, eta webguneko objektuen katalo- galdu: perder
goa eguneratzen ari da. Galdutako Objektuen Bulego:
Oficina de Objetos Perdidos
kolore: color
lagungarri: ayuda, que sirve de ayuda
^ ^ ^ Lee y completa la ficha de cada objeto perdido. Para ello, utiliza las siguientes pa- objektu: objeto
labras. I r a k u r r i e t a o s a t u g a l d u t a k o o b j e k t u b a k o i t z a r e n f i t x a . H o r r e t a r a k o , e r a b i l i tamaina: tamaño
h o n a k o hitz hauek. topatze-lan: búsqueda
zerbait: algo, alguna cosa

MATERIALA
MATERIAL

aluminio: aluminio
obiektua: ejñtakoa objektua: eskulanuak objektua: beiarritakoak artile: lana
Kolorea: gOlTÍa Kolorea: laranjak Kolorea: urdinak k o t o i : algodón
Tamaina: txikia Tamaina: txikiak Tamaina: handiak eta luzeak larru: cuero, piel
Materiala: G'.Ufíft.OC. Materiala: Materiala: plastiko: plástico
t i t a n i o : titanio
urre: oro
zeta:seda
zilar: plata

ZEREZKOA(K)
obiektua: beiarritakoak Objektua: jertsea Objektua: eílojüa DE QUÉ (MATERIAL)
Kolorea: berdeak Kolorea: zuria Kolorea: beltZa

Tamaina: txikiak eta biribíla* Tamaina: txikia Tamaina: handia mugagabea: -(e)zkoa(k)
Materiala: Materiala: Materiala:
Zerezkoa zen eraztuna?
¿De qué (material) era et anillo?

Eraztuna zilarrezkoa zen.


El anillo era de plata.

Erlojua urrezkoa zen.


El reloj era de ora.

Zerezkoak ziren zapatak?


Objektua: p0ltS3 objektua: nezeserra objektua: ' j l a r r a
¿De qué (material) eran los zapatos?
Kolorea: beltZa Kolorea: hona Kolorea: morea

Tamaina: txikia Tamaina: tartekoa Tamaina: nandia Zapatak txarolezkoak ziren.


Materiala: Materiala: Materiala: ¡.os zapatos eran de charol.

Prakak panazkoak ziren.


lan-koadernoa: 36.
Los pantalones eran de pana.

zilarra larrua urrea


titanioa artilea plastikoa
aluminioa zeta kotoia

40 berrogeí
02A
6 i 27^29 | | ESCUCha la conversación que han mantenido estas personas con la responsable de Gaur hiru herritar Joan dirá Galdu-
la Oficina de Objetos Perdidos, y señala la opción correcta. Entzun pertsona horien eta Gaiduta- tako Objektuen Bulegora.
ko Objektuen Bulegoko arduradunaren arteko elkarrizketa, eta markatu aukera zuzena.

t ITAKO OBJEKTUEN
BULEGOA

—Kaixo —Egun on. —Eguerdi on.


—Kaixo! Duela bi hilabete erlojua gal- —Baita zuri ere. Hemen, galdutako ob- —Epa. Lehengo astean fularra gal-
du nuen, eta ez dut aurkitzen. Agían, he- jektuak jasotzen dituzue, ezta? du nuen kalean. Agían, norbaítek hona
men dago. —Bai, hórrela da. Zer galdu duzu? ekarrí du.
—Ondo da. Deskribatu, mesedez, erlo- —Belarritakoak galdu ditut. —Nolakoa da fularra?
jua. —Noiz galdu dituzu? —Fularra (g) rnorea/arrosa eta luzea
—Erlojua handia zen; esfera biribila eta —Ez dakit, duela hiru aste edo? Etxean da.
(a) befaa/iuña zuen. (b) Trtaniozkoa/ begiratu dut, eta ez daude. —Deskribatu gehíago, mesedez. Nola-
urreifíDa zen. —Eta nolakoakziren? koa da, lísoa, loreduna, marraduna...?
—(c) No\a\coa/7&r&TkDa esan duzu? —Ez ziren oso handiak, (d) luzáak/biri- —Lísoa da.
—Titaniozkoa. bilak ziren eta erdian perla zuria zuten. —Eta (h) nolakoa/zárezkoa da?
—Oraintxe begiratuko dut. Begira, he- —(e) Zárezkoak/Noiakoak ziren? —(i) 2eta7küa/XDto\7koa da, oso leuna.
men badago bat. Hau izan daiteke? —(f) Zilairezkcak/Urrezkoak. —Hau izan daiteke?
—Bai, horixe da. Zer ondo! —Sentitzen dut, baina hemen ez daude. —Bai, horida, Prímeran!
—Bai, zortea izan duzu. —Zer pena! Eskerrik asko.
—Agur.

HIZTEGIA
0
Markatu.
Quién ha encontrado su objeto? Señálalo. Nork aurkitu du bere objektua?

agían: quizás
aurkitu: encontrar
biribii: redondo, -a
galdu nuen: lo perdí
galdutako objektu: objeto perdido
herritar: ciudadano, -a
jaso: recoger
lehengo astean: la semana pasada
leun: suave A.D B. D
zer pena!: ¡qué pena!
*JL
LEHENENGO EMAZTEGAIA

HIZTEGIA
Orain, pertsonak eta objektuak lehenaldian deskribatzeko hiztegia eta egitura
batzuk errepasatuko ditugu.
apreta: alpargata
asteburu: fin de semana
"Denok Gazte" zahar-etxeko Felipek gizarte-langileari bere lehenengo emaztegaia nola- astegun: día laborable
koa zen eta bera gaztetan nolakoa zen kontatu dio. azazkal: uña
gizarte-langile: trabajador, -a social
gizen: gordo, -a
gona: falda
® l ^ J Lee y completa la descripción de Felipe y su novia Margan cuando eran jóvenes.
kirol-oinetako: calzado deportivo
Para ello, elige la opción correcta. Irakurri eta osatu Margariren eta Feüperen gazteta-
takoidun: de tacón
ko deskribapena. Horretarako, aukeratu erantzun egokia.
zahar-etxe: hogar del jubilado
zenbat aldatu diren gauzak!:
¡cómo han cambiado las cosas!

Nolakoa Eta 2U, Felipe,


Ten zure nolakoa zinen
lehenengo gaztetan?
eroaztegaia?
Mi (7) eta sendoa nintzen. Crain,
(8) naiz, baina gaztetan ile asko
nuen eta beltz-beltza. Sudur txikia
nuen, baina belarriak nahiko bandiak
Onáo qoqof<fn&n dut nolakoa zen lUargari. Ez{t) MU oso altua (9)_.
eta (2) zen. He (uzea zuen. Begi handiak eta (3>) zituen. GUk arropa gutxi genuen, anai-arreba
Auioko neskarlk modemoena zen eta hemko mutilak berarl asko (10) eta. Astegunetarako eta
begira egoten (A) . Igandeetan, gona bakeroa, alkandora asteburuetarako arropa bera genuen;
loreduna eta zapata takoidunakjanzten zrfuen. praka grisak eta (n) , alkandora
Azazkalak gorri-gorri plntatzen zituen eta eraztuna janzten zurla eta apreta beltzak (iz) . Gaur
zwen. E/aztuna (S) zen eta perla zuria (£) . egun, gazteek ez dute apretarik,
2¡nemat!k atera ondoren, beti txokolatea hartzen genuen. klrol-oinetakoak drtuzte.
Ederki pasatzen genuen.

1. a. nintzen 3. a. beltzak 5. a. panazkoa a. lodi a. nuen 11, a. loreduna


b. zen b. txiklak b. urrezkoa b. altua b. nituen b. marradunak
c. ginen c. urdlna c. zetazkoa c. argalak c. nintzen c. koadroduna

2. a. lodi 4. a. zen 6, a. zituen a. ilekizkurra 10. a. ziren 12. a. genituen


b. argala b. zineten b. zuen b. ileluzea b. zinen b. zituen
c. gizen c. ziren c. zuten c. burusolla c. glnen c. zltuzten

1 gogoratu
1 Haz una lista de los adjetivos que se han utilizado para describir personas y objetos. Si quieres saber más,
consulta en el diccionario, y t o m a nota de las palabras que te interesen
1
1 ¿Cómo se describe a una persona en pasado con frases como yo era narigudo, tú eras chato, ella tenía el pelo
rizado, etc.?

¿Cómo se describe un objeto en pasado con frases como el bolso era negro, el fular era morado, los zapatos
1 tenían cordones, etc.?

1 ¿Cómo se expresa de qué material es un objeto con frases c o m o los pendientes eran de plata, el fular era deseda,
etc.?

42
HELBURUA Garai batean non bizi ginen adieraztea;
herrian zer zegoen, etxean zer geneu-
kan...
OBJETIVO Exponer dónde vivíamos antes, qué
había en nuestro pueblo, qué tenía-
mos en nuestras casas...

HIZTEGIA G araiak asko aldatu dira, eta askotan hitz egiten dugu gure jaioterriari buruz:
zer zegoen gure herrian, zer geneukan gure etxeetan, nolakoa zen gure
eskola, etab.
bakarrik: solo
bidaia: viaje
bigarren: segundo, -a BIZILEKUA
bizileku: lugar de residencia
garai: época Pertsona asko ez dira beren jaioterhan bizi, beste herri edo hiri batera joaten dira
harri: piedra bizitzera, eta seme-alabek ez dute gurasoen jaioterria ezagutzen.
harrizko: de piedra
jaioterri: pueblo natal Ane eta Ibón, gaztetan, herri txiki batean bizi ziren, baina, orain, hirian bizi dira. Alaba
laugarren: cuarto, -a Uxuek oraindik ez du ezagutzen gurasoen jaioterria, eta Anek bidaia egin du, alabari herria
lehenengo: primero, -a erakusteko.
solairu: planta
zenbatgarren: en qué lugar, posición

ra Escucha y completa el diálogo de Ane y su hija. Para ello, utiliza los siguientes
verbos. Entzun eta osatu Aneren eta alabaren arteko elkarrizketa. Horretarako, era-
BIZI IZANADITZA
LEHENALDIAN
bili honako aditz hauek.
I
EL VERBO VIVIR EN PASADO bizi nintzen bizi ginen bizi zineten
bizi zen bizi zinen bizi ziren
ni bizi nintzen yo vivía
hi bizi hintzen tú vivías
—Hará, Uxue, hau da gure herria.-
hura bizi zen él/ella vivía
—Herri txiki honetan (a) bizi zineten?
gu bizi ginen nosotros, -as vivíamos
—Bai, bai, hemen (b)
ai bizi zinen tú vivías
•zuek bizi zineten —Zu non (c) , ama?
vosotros, -as vivíais
haiek bizi ziren ellos/ellas vivían —Begira, kale horretan etxe zuri bat
dago. Ikusten duzu? —Aita bakarrik ez, amona, aitona eta
—Bai. izeba Begoña hor (f) , ezta?
GALDE-PERPAUSAK: —Ba... hortxe (d) , biga- —Bai, denak etxe horretan bizi ziren.
Non bizi zinen txikitan? rren solairuan, amona eta aitonarekin. Oso handia da; gure etxea txikiagoa zen.
¿Dónde vivías de pequeño? —Eta zein da aitaren etxea? —Izeba Begoña oraindik hor bizi da,
—Ikusten duzu harrizko etxe hori? ezta?
Gurasoekin bizi zinen? —Etxe handi hori? —Bai, eta, gaur, izeba Begoñaren etxean
¿Vivías con tus padres?
—Bai. Aita hor (e) lehe- lo egingo dugu.
BAIEZKO PERPAUSAK: nengo solairuan. —Primeran! Binar aitari kontatuko diot.

Etxe horretan bizi nintzen.


Vivía en esa casa.

Bai, gurasoekin bizi nintzen. 0 Ahora, lee el texto, y contesta a las siguientes preguntas. Orain, irakurri testua,
eta erantzun galderei.
Si, vivía con mis padres.

EZEZKO PERPAUSAK: Adib.: Uxueren gurasoak herri handi batean bizi ziren?
Ez, Uxueren gurasoak ez ziren herri dandi batean bizi, hem txiki batean bizi ziren.
Ez, ez nintzen gurasoekin bizi.
No, no vivía con mis padres. a. Ane harrizko etxean bizi zen?

ládanos 41 ot
b. Ibón etxe gorrian bizi zen?

berrogeita hiru 43
c. Ane bakarrik bizi zen? ->
HIZTEGIA
d. Ane eta gurasoak laugarren solairuan bizi ziren?
a zer aldaketa!: ¡vaya cambio!
aldatu: cambiar
e. Zenbatgarren solairuan bizi ziren Ibón eta bere senideak? azaldu: explicar
azoka: mercado
desagertuta: desaparecido, -a
f. Aneren etxea Ibonena baino handiagoa zen?
erakusketa: exposición
gaileta-fabrika: fábrica de galletas
garai batetik hona: en estos últimos
tiempos
gasolindegi: gasolinera
ZERZEGOEN? inprimategi: imprenta
jakin-min: curiosidad
Herriak eta hiriak garai batetik hona asko aldatu dira. Argazki zaharretan garbi kiroldegi: polideportivo
ikus daiteke aldaketa hori. lantegi, lantoki: fábrica
liburutegi: biblioteca
Teresa eta Karolina Gipuzkoako herriei buruzko erakusketa ikustera Joan dira. ErakusketanTe- liho-fabrika: fábrica de lino
resaren herriko lau argazki zahar ikusi dituzte, etaTeresak Karolinari azalpenak eman dizkio. osasun-zentro: centro de salud
ostatu: pensión
paper-fabrika: papelera (fábrica)
udaletxe: ayuntamiento
i^l) |_ee y completa la conversación de Teresa y Karolina. Para ello, utiliza los siguientes zenbat aldatu diren herriak!:
verbos. Irakurri eta osatu Teresaren eta Karolinaren arteko elkarrizketa. Horretara- ¡cómo han canbiado los pueblos!
ko, erabili honako aditz hauek. zubi: puente
zen ziren zegoen zeuden

EGONADITZALEHENALDIAN
EL VERBO HABER O ESTAR
EN PASADO

ni nengoen yo estaba
hi hengoen tú estabas
hura zegoen él/ella estaba
—Begira, Teresa, argazki honetan zure he- —Zer ziren bi lantoki horiek?
gu geunden nosotros, -as estábamos
rrla azaltzen da. Handia (a) zen, e!
zu zeunden tú estabas
—Horiek paper-fabrika eta inprima-
zuek zeundeten vosotros, -as estabais
—Bai.Telleriarte beti izan da handia. Lehen, tegía (c) ; herriaren
haiek zeuden ellos/ellas estaban
lantegi asko (b) Teuden, baina, gaur, gehie- sarreran (d) Orain,
nak desagertuta daude. osasun-zentroa eta kiroldegia daude.
—A zer aldaketa! GALDE-PERPAUSAK:
Non zeunden atzo?
¿Dónde estabas ayer?

Bazegoen lorategirik zure auzoan?


¿(Ya) habia jardines (algún jardín) en
tu barrio?

BAIEZKO PERPAUSAK:
Atzo deitu zenuenean, garajean
nengoen.
Cuando llamaste ayer, yo estaba en
—Begira, hemen, udaletxe aurrean, lehen, -Eta beste lantegi hori zer (h) el garaje.
herriko eskola (e) Horra -Lantegi hori liho-fabrika zen.
-Liho-fabrika zegoen? Bai, bazeuden lorateglak auzoan.
joaten ginen eskolara.
Si, si (ya) habia jardines en mi barrio.
—Eta, atzean zer (f) _ ? -Bai. Zubiaren beste aldean (i)
—Atzean, gaileta-fabrika eta azoka (g) Un.l;oad5'-:= 42,
EZEZKO PERPAUSAK:
—Ene, Teresa, zenbat aldatu diren herriak!
Ez, ez zegoen lorategirik auzoan.
No, no había jardines (ningún jardín)
44 berrogeita lau en mi barrio.
t W^% s j

Karolinari jakin-mina sortu zaio, eta herriari buruzko galderak egin dizkioTeresari.
HIZTEGIA

garai bateko: antiguo, -a * ^ ) ¿Qué le ha preguntado Karolina a Teresa? Ob-


tramankulu: aparato serva las respuestas, y formula su pregunta correspondien-
zerrenda: lista te. Zer galdetu dio Karolinak Teresari? Erreparatu
erantzunei, eta egin galderak.

Karolina Teresa
ETXETRESNAK
UTENSILIOS DE CASA Adib.: Ba2ágoen hburwtegirik vire, herrian? Bai, bazegoen liburutegia ñire herrian.

1 ? Bai, bazegoen gasolindegia herrian.


beheko sua: chimenea
egurrezko labe: horno de madera 2 ? Bai, bazeuden ostatuak herrian.
ekonomika: cocina económica
3 ? Ez, ez zegoen diskotekarik herrian.
gazikutxa: arcón para salar
harraska: fregadera 4 ? Ez, ez zegoen ospitalerik herrian.
hoztegi: fresquera
5 ? Bai, bazegoen zahar-etxea herrian.
irrati: radio
izotz-bloke: bloque de hielo
labe: horno
lisaburdina: plancha de ropa ASPALDIKO ETXETRESNAK
mikrouhin-labe: microondas
sutontzi: brasero Azken urte hauetan herriak eta hiriak asko aldatu dirá, baina gure etxeak ere bai.
Gaur egun etxeetan etxetresna piloa daukagu, baina aitona-amonek ez zeukaten
hainbeste tramankulu. Ñola moldatzen ziren?

HIZTEGIA
Imanolek garai bateko etxetresnei buruzko lantxo bat egin behar du ikastolarako. Amonari
galdetu dio, eta hona hemen, amonarekin hitz egin ondoren, egindako etxetresnen zerrenda.
berogailu-sistema: sistema de
calefacción
ikatz:carbón
0 Relaciona cada palabra con su correspondiente imagen. Lotu hitzak eta irudiak.

Hoztegia Izotz-blokeak Irratia Telefonoa


Gazikutxa Egurrezko labea Beheko sua Gramofonoa
Sutontzia Harraska Ekonomika Lisaburdinak

a b. Hoztegia d. ..

r.

berrogeita bost 45
6
' ! ¿ ¡ J ' Ahora, escucha la conversación que ha mantenido Imanol con la abuela, y di si las siguientes afirmaciones son verdaderas o
falsas. Corrige las que son falsas. Orain, entzun Imanolek amonarekín ¡zandako elkarrizketa, eta esan honako esaldi hauek egia
ala gezurra diren. Zuzendu gezurra direnak.

E G e. Ez zeukaten telefonorik, baina auzoko tabernan bazegoen. D D


Adib.: Arropa garbltzeko garbigallua zeukaten. D0
Gemirá. Arropa garbitiáko ezi£Ukctiei)
garbigailurik, harraska zeukaten.
f. Telebista eta irratla zeuzkaten. DD
a. Janana kontserbatzeko hozkailua zeukaten. DD
g. Musika gramofonoan entzuten zuten. DD
b. Sukalde elektrikoa eta mikrouhln-labea zeuzkaten. DD

tí» .
c. Etxea berotzeko sutontzlak zeuzkaten. DD

d. Arropa lisatzeko lisaburdinak zeuzkaten, burdlnazkoak.

GARAI BATEKO ESKOLA

Azkenik, lehenaldian hitz egiteko egitura baliagarri batzuk


berrikuslko ditugu.

San José eskolak aurten 50. urteurrena ospatu du, eta maisu Teo-
dorok garai bateko eskola nolakoa zen idatzi du eskolako Berba
aldizkarian.

' Í^¿J Lee el siguiente articulo, y responde a las siguientes pre-


guntas. Irakurri honako artikufu hau, eta erantzun galdera
hauei.

GARAI BATEKO ESKOLA. NOLAKOA ZEN?

Gure eskola txikia zen. Zazpl ikasgela, liburutegia eta ¡angela zeuzkan. Jangelan, ikasleek eta ¡rakasleok
elkarrekin bazkaltzen genuen. Jangelako ikasleak eskolatik urrutl blzl ziren, eta eskolan gelditzen ziren
eguerdian. Eskola ondoan etxe bat zegoen. Zuzendaria eta ¡rakasleok bertan bizi ginen.
Maisu-maistra bakoltzak bere gela zeukan, eta Ikasgela berean 40 ¡kasle baino gehiago egoten ziren.
Ondo gogoratzen dut ñire gela nolakoa zen, handia eta argitsua zen, eta lelho handiak eta bi ate zeuz-
kan.
Ikasleen mahaiak eta aulkiak gela erdian zeuden, lerroka ipinita. Arbelaren aurrean, irakaslearen mahaia
zegoen, izkina batean, oholtza gainean, dena ondo ¡kusteko.
Garai hartan ez zegoen llburu asko, eta ikasleek Historia, Geografía edo Filosofía gaíetan apunteak hartzen zituzten.
Diktaketa asko egiten ziren, eta kallgrafiak garrantzi handia zeukan. Matematika, Fisika eta Kimika gaiak ere Ikasten zituzten, baina
ikasleek ez zeukaten kalkulagaílurik, kontuak buruz egiten zituzten.

Nolaaldatu den eskola!

46 berrogeita sei
1. Nolakoa zen eskola?
Eskolotxikiazfin.
I)
EDUKI ADITZA LEHENALDIAN
EL VERBO TENER EN PASADO 2. Nork bazkaltzen zuen eskolako ¡angelan?

sing. plurala 3. Ñor bizi zen estelaren ondoko etxean?

ník neukan neuzkan yo tenía


hik heukan heuzkan tú tenías 4. Maisu-maistra bakoitzak bere gela al zeukan eskolan?
hark zeukan zeuzkan él/ella tenia
guk geneukan geneuzkan nosotros, -as teníamos
zuk zeneukan zeneuzkan tú tenías 5. Zer zegoen gelaren erdian?
zuek zeneukaten zeneuzkaten vosotros, -as teníais
haiek zeukaten zeuzkaten ellos/ellas tenían
6. Garai hartan liburu asko zegoen?

GALDE-PERPAUSAK:
Zer zeneukan motxilan? 7. Kaligrafiak garrantzi handia zeukan?
¿Qué tenias en la mochila?

Bazeneukan ordenagailurik txikitan? 8. Bazeukaten kalkulagailurik kontuak egiteko?


¿Tenias ordenador de pequeño?

BAIEZKO PERPAUSAK:
Motxilan eskolako liburuak neuzkan.
En la mochila tenía los libros del
colegio.

Bai, baneukan ordenagailua txikitan.


gogoratu
Sí, si (ya) tenia (un) ordenador de
pequeño. Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. Si quieres saber más,
consulta en el diccionario, y t o m a nota de las palabras que te interesen.
EZEZKO PERPAUSAK:
Ez, ez neukan ordenagailurik txikitan.
No, no tenia (ningún) ordenador de
pequeño.
1
1 ¿Cómo se construyen frases como yo vivía en esa casa, ella vivía con sus padres,
etc.?
1
HIZTEGIA
—* ¿Cómo se construyen frases como tú no vivías en nuestro barrio, ellos no vivían
arbel: pizarra I conmigo, etc.?
argitsu: luminoso, -a
berrikusi: repasar 1
bertan: allí mismo
buruz: de memoria
¿Cómo se construyen preguntas como ¿había tiendas (alguna tienda)?, ¿había
diktaketa: dictado
elkarrekin: juntos 1 piscinas (alguna piscina)?, etc.?
gai: tema, contenido de una asignatura
ikasgela, gela: aula 1
izkina: esquina
¡angela: comedor 1 ¿Y como se responde afirmativa o negativamente en frases como si, sí (ya)
kalkulagailu: calculadora había bares; sí, sí (ya) había (una) discoteca; no, no había ningún hospital, etc.?
kontu: cuenta, cálculo 1
lerroka ¡pinita: colocados, -as en fila
ñola aldatu den eskola!: ¡cómo ha
cambiado la escuela!
oholtza: tarima ¿Qué verbo se ha utilizado para expresar pertenencia en pasado con frases
ospatu: celebrar
como el profesor tenía diccionario, el alumno tenia libros, etc?
maisu: maestro
urteurren: aniversario
1
1
W HELBURUA Iraganeko zenbait ohitura eta gustu
adieraztea.
OBJETIVO Exponer algunos hábitos y gustos
del pasado.
. J

B izitzan zehar gure zaletasunak eta gustuak aldatu egiten dirá, kultura eta
ohitura berriak ezagutzen ditugulako, adinarekin beste zaletasun batzuk d¡-
tugulako...
HIZTEGIA

atzerri: extranjero (país)


atzerritar: extranjero, -a (persona)
KANPOTARRAK GURE ARTEAN
barraskilo: caracol
Gure artean atzerriko jende asko bizi da; beren ohiturak galdu gabe, gure ohitura bere egin: tomar para sí
batzuk bere egin dituzte. gustu: gusto
kanpotar: extranjero, -a (persona)
sagardo: sidra
saio: programa
Urola telebistako Berriketan saioan bost atzerritarri elkarrizketa egin diete. Euskal Herrian
txipiroiak bere tintan: chipirones en
bizi dirá, eta beren zaletasunak eta gustuak azaldu dituzte.
su tinta
zaletasun: afición

1 l | 32-36 | l p r ¡ m e r 0 ( escucha lo que cuentan estas cinco personas sobre sus nuevos gus-
tos y aficiones, y, después, relaciona cada uno de ellos con la imagen que le corresponde. Lehe-
nik, entzun bost pertsona hauek zer kontatzen duten beren gustu eta zaletasunei NOR-NORI LEHENALDIAN
buruz, eta, ondoren, lotu pertsona bakoitza dagokion irudiarekin. NOR-NORI EN PASADO

singularra plurala

niri zitzaidan zitzaizkidan


hiri zltzaian/nan zitzaizkian/nan
hari zitzaion zítzaizkion
gurí zitzaigun zitzaízkigun
a. Octavio
zuri zitzaizun zitzaizkizun
zuei zitzaizuen zitzaizkizuen
haiei zitzaien zitzaizkien

GALDE-PERPAUSAK:
ak bere tintan
b. Yanet Zer gustatzen zitzaizuen urrietan?
¿Qué os gustaba en la infancia?

Gustatzen zitzaizun ardo zuria?


¿Te gustaba el vino blanco?

BAIEZKO PERPAUSAK:
c. Vasile
Umetan kroketak gustatzen
zitzaízkigun.
En la infancia nos gustaban las
croquetas.

Bai, ardo zuria gustatzen zitzaidan.


Si, si me gustaba el vino blanco.
d. Suni eta
Kwan EZEZKO PERPAUSAK:
Ez, ez zitzaidan ardo zuria gustatzen.
No, no me gustaba el vino blanco.

Lai-*oaaernoa: 44.

e. Steven

48 berrogeita zonzi
* \£) Ahora, vuelve a escuchar lo que cuentan, y escribe en qué han cambiado sus gus-
HIZTEGIA
tos y aficiones. Orain, entzun berriz kontatzen dutena, eta ¡datzi zertan aldatu diren
beraien gustuak eta zaletasunak.
aterpe: lugar cubierto
a. Octaviori, lehen, ez zitzaion sagardoa gustatzen, baina, orain, gustatzen zaio.
bidegorri: carril bici
denbora-pasa: pasatiempo b
egungo: actual c
futbolean jokatu: jugar a fútbol d
garai bateko: antiguo, -a e
harrapatu: coger
jokatu: jugar, recrearse
jolas: juego
DENBORA-PASAK
jolastoki: lugar de recreo
kaiolatxo: jaula pequeña
Garai bateko denbora-pasak eta egungoak oso ezberdinak dirá. Gaur egun, ume
kilker: grillo
eta gaztetxoentzako jolas elektronikoak normalak dirá, baina garai batean ez
patinatu: patinar
zegoen ordenagailurik.
soka: comba
sokasaltoan ¡bilí: saltar a la comba
zertan jokatu: jugar a qué
Foro honetan, lehengo jolasei buruz hitz egiten dute: garai batean zertan jokatzen zuten, zer
zomorro: bicho
gustatzen zitzaien egitea...
zulo: agujero

* * > ^ y Lee y completa la información de este foro con las siguientes frases. Irakurri eta
-T(Z)EA GUSTATZEN osatu blog hau, honako esaldi hauek erabiliz.
ZITZAIDAN
a. niri pcrhnatzea asko gustaran írízaidan
ME GUSTABA + INFINITIVO
b. txabolak egitea gustatzen zitzaigun
c. guri futbolean jokatzea gustatzen zitzaigun
Con el verbo gustatu el verbo
nomlnalizado toma la terminación -t(z)ea. d. kilkerrak harrapatzea gustatzen zitzaidan
e. sokasaltoan ibiltzea gustatzen zitzaigun
Irakurtzea gustatzen zitzaizun.
Te gustaba leer.
Sagardoa edatea gustatzen zitzaion. KALEAN JOLASEAN
Le gustaba beber sidra.
Foro honetan, garai bateko denbora-pasei eta jolasei buruz hitz egiten dugu. Gure
garaian ez genuen ordenagailurik, baina oso ondo pasatzen genuen, ezta? Ani-
La nominalización implica que el verbo
vaya siempre en singular. matu eta kontatu zer egitea gustatzen zitzaizun.

Arrain-zopa prestatzea gustatzen Luis


zitzaidan.
Me gustaba preparar sopa de Kuadrillakoak oso futbolzaleak ginen, eta (1) . Udan
pescado. hondartzan edo futbol-zelaian jokatzen genuen, baina ne-
Babarrunak prestatzea gustatzen guan ikastolako jolastokian, aterpean. Igandero elkartzen
zitzaidan ginen lagunak, eta oraindik ere batzuk elkartzen gara.
Me gustaba preparar alubias.
Julen

Ni herri txiki batean bizi nlntzen, eta beti kalean ibil-


tzen nlntzen herriko neska-mutilekln. Mendira joatea eta
(2) . Zuhaitz artean egiten genituen txabolak. Oso
ondo pasatzen genuen!

Nekane

Lehen, (3) a . eta telebistan beti patinaje artistikoa ikusten


nuen. Herriko kaleetan ibiltzen nintzen aurrera eta atzera. Bai-
na kalean zuloak zeuden, eta askotan erortzen nintzen. Ez
zegoen bidegorririk!

berroge¡:a becieratzt 49
Pilar HIZTEGIA
Lehen, ez genuen hainbeste jostailu, eta kalean denbora
asko pasatzen genuen. Denok genuen soka, eta eskola- antzerki: teatro
tik atera ondoren, (4) . borrokan ibili: pelearse
futbolzale: aficionado, -a al fútbol
ipuin: cuento
Pello kaniketan jokatu: jugar a canicas
mordo: montón
Niri zomorroak gustatzen zitzaizkidan, batez ere, kilke-
pilotan jokatu: jugar a pelota
rrak. Etxe ondoan zelaia zegoen, eta (5) . Kaiola-
trebe: hábil
txoan sartzen nituen, eta egun osoa kri-kri-kri pasatzen
txapelketa: campeonato
zuten. Ñire gelan edukitzen nituen.
txapetan jokatu: jugar a chapas

Pertsona hauek foroa ¡ra-


HIZTEGIA
kurri dute, eta beraiei ume-
4 \gj Observa las imágenes, y completa lo que han
tan zer egitea gustatzen z¡- abuztu: agosto
contado estas otras personas. Erreparatu irudiei, eta
tzaien kontatu dute. ahizpa eta biok: mi hermana y yo
osatu honako pertsona hauek zer kontatu duten.
desiratu: desear
eikartu: juntarse
Dorleta irratsaio: programa de radio
opor: vacación
Guk etxean bizikleta bakarra geneukan. Anaiari eta bioi oporrez gozatu: disfrutar de
(1) braiktetoz ibiltzea gustat7«n atraigan, eta beti ibiltzen vacaciones
ginen borrokan. Azkenean, aitak beste bat erosi zuen, sos: dinero
eta bakoitza berearekin ibiltzen zen. uda: verano
bizikletaz ibili
uztail; julio

Agustín

Gure herrian pilotaleku ederra zegoen, eta niri (2).

Gehienetan lagunekin jokatzen


nuen, baina lagunak falta zirenean, aitarekin ibiltzen nin-
tzen.
pilotan jokatu

Manu

Guri(3) : .... Auzoan txapelketak egiten ge-


nituen, eta ni oso trebea nintzen. Txapa eta kanika mordoa nituen!
kaniketan eta txapetan jokatu

Olga

Niri, ahizparekin, (4) Amaren arropak janzten


genituen, eta ezpainak eta begiak margotzen genituen. Ahizpa zaharragoa zen, eta beti berak
agintzen zuen.
antzerkia egin

Josetxo

Gure etxean liburu, aldizkari eta ipuin asko genituen, aitak liburu-denda zuen eta. Niri (5)
; gelan sartzen nintzen, eta ez nintzen
ateratzen.
Haur-komikiak irakurri

50 berroçeita tiatnar
OPORRETAN
DENBORAADIERAZLEAK
Oporrez gozatzeko modu asko eta ezberdinak egon daitezke.
MARCADORES TEMPORALES

Irratsaio batean, gaur, txikitako edo gaztetako oporrei buruz hitz egin dute. Jendeak bere
Los marcadores temporales
expresan cuándo ha sucedido, suele oporrak nolakoak ziren kontatzeko deitu du.
suceder o va a suceder algo y éstos
van en concordancia con el tiempo
verbal (presente, pasado y futuro).
5 l | 37-3811 p r ¡ m e r 0 i escucha y completa los textos sobre las vacaciones de Arantxa y Xa-
ORAINALDIKO DENBORA bier. Para ello, utiliza las siguientes palabras. Lehenik, entzun eta osatu Arantxaren eta
ADIERAZLEAK - MARCADORES Xabierren oporrei buruzko testuak. Horretarako, erabili honako hitz hauek.
TEMPORALES DEL PRESENTE
aurten: este año beti txikitan gehienetan umetan sarritan gaztetan
gaur: hoy
orain: ahora

Aurten asko ikasi dut


Este año he aprendido mucho.

LEHENALDIKO DENBORA
ADIERAZLEAK - MARCADORES
TEMPORALES DEL PASADO
Arantxa Xabier
atzo: ayer
gaztetan: en la juventud (a) umetan ni ez nintzen gurasoekin opo- Oporrak asko aldatu direla usté dut. Lehen,
iaz: el año pasado rretara joaten. Osaba Bilbon bizi zen, eta (d) , jendeak aitona-amonekín
txikitan: en la infancia lehen, (b) , bere etxera joaten g¡- pasatzen zituen oporrak. Ni amaren baserrira
umetan: en la niñez
nen ahizpa eta blok egun batzuk pasatzera. joaten nintzen (e) Ni aitonare-
Gaztetan lodia nintzen. Ederki pasatzen genuen lehengusuekin. Gero, kln ibiltzen nintzen, traktore handia gidatzen
En la juventud era gordo. (c) , udan lan eglten nuen, sos zuen eta. Orain ere joaten naiz, baina gutxi
batzuk irabazteko, eta diru horrekin, Orioko egoten naiz. Lehen, (f) , uztaila eta
ORAINALDI ETA LEHENALDIKO kanpinera joaten nintzen lagunekin. abuztua pasatzen nituen. Gustura ibiltzen
DENBORA ADIERAZLEAK -
MARCADORES TEMPORALES DEL nintzen animalien artean.
PRESENTE Y PASADO
beti: siempre Begoñak eta Manuk ere
6
duela gutxi: hace poco "^Q) Ahora, lee y completa los textos sobre las vacacio- beraien oporrak nola-
gehienetan: la mayoría de las veces nes de Begoña y Manu. Para ello, elige la opción correcta. Orain, koak ziren kontatu dute.
sarritan: a menudo irakurri eta osatu Begoñaren eta Manuren oporrei bu-
Oporretan, gehienetan, amaren ruzko testuak. Horretarako, aukeratu erantzun egokia.
herrira joaten naiz.
En vacaciones, la mayoría de las
veces, suelo ir al pueblo de mi madre.
Oporretan, gehienetan, amaren
herrira joaten nint2en.
En vacaciones, la mayoría de las
veces, solía ir al pueblo de mí madre.
Begoña
GEROALDIKO DENBORA Gurasoei hondartza asko gustatzen zitzaien, Gu, lehen, (4) , gurasoen herrira joaten gi-
ADIERAZLEAK - MARCADORES eta lehen.d) _b_, Benidormera joaten ginen. nen. Maejadara trenez joaten ginen, ez geneu-
TEMPORALES DEL FUTURO
Nik, (2) , ez nuen ondo pasatzen. Niri ez kan autorlk eta. (5) pozik joaten nintzen.
bihar: mañana zftzaidan hondartza gustatzen eta herri hura Herri ezberdinetako lagunak elkartzen ginen,
datorren urtean: el año que viene/ ere ez. Gainera, lehen, (3) , abuztuan joa- eta egun osoan jolasean ibiltzen ginen. Baina,
el próximo año ten ginen eta bero handia eglten zuen. Ni (6) , ez nintzen haln gustura joaten. Lagun
etzi: pasado mañana etxera ¡tzultzeko desiratzen egoten nintzen. gutxi joaten ziren eta asko aspertzen nintzen.
etzidamu: el día siguiente de
pasado mañana 1. a bihar 3. a. atzo 5. a. umetan
gaur: hoy b. sarritan b. beti b. etzidamu
gero:después c. aurten c. gero c. iaz

Bihar autobusez joango naiz. 2. a. duela gutxi 4. a. gaur 5. a. gaztetan


Mañana iré en autobús. b. etzi b. gehienetan b. orain
c. txikitan c. datorren urtean c. bihar
«atísmoé. 32. OL

berrogeita hamaika 51
EUSKALDUNAK ARGENTINAN
HIZTEGIA
Bukatzeko, ¡raganeko ohiturak eta gustuak adierazteko hiztegia eta egitura ba-
tzuk errepasatuko ditugu.
a zer oroitzapenak haiek!: ¡qué
recuerdos!
Tomasek urte asko daramatza Argentinan bizitzen, eta Gabonetan Agustín eta Maritxu daramatza: lleva
lehengusuak joan zaizkio bisitatzera. GaurTomas malenkoniatsu jarri da, eta umetako oroi- eliza: iglesia
tzapenak kontatu dizkie lehengusuei. Gabon: Navidad
kasketa: rabieta
lotsa:vergüenza
malenkoniatsu: melancólico, -a
7 ^£3, Lee el texto sobre los recuerdos de la niñez de Tomás, y señala la opción correc- meza: misa
ta. Irakurri Tomasen umetako oroitzapenei buruzko testua, eta markatu aukera oroitzapen: recuerdo
egokia. ozenki: a voces

Ni berritik Argentinas (a) bihar/umetan etoni nintzen.


E-z M gauza asko gogoratzen, baina igandero i&r
egrten genuen otsáo qoqoftfnef) dut.
Goiiean berandu jaikitzen nintzen, niri (b) lo egin/lo
egitea ikaragarri gustalTen zitzaidan eta. Igandeetako
gosaria, lehen, (c) gehienetan/duela gutxi berezia
izaren zen gure etxean. Anotan arroz-esnea eta -flana
gustatzen (d) zjtzaizkion/zitzaion, eta amak baserriko
esnearekin goxo-goxoak egrren zituen. Eguerdian
artonarekin mezatara joaten ginen anaia eta biok.
Lehen, (e) etzi/beti, igandeetako arropa janzten zen
elrzara joateko. Niri ez (-f) zitzaidan/zitzarziin batere
gustatzen atropa nwa eta kasketa bartzen nuen.
Mezatan lotsa pasatzen nuen, aitonari ozenki (g)
kantatzfin/kantatzáa gustatzen zitzaion eta. EJizatik
atera ondoren, Txoko tabernara joaten ginen. Aitonari
salda harrzea gustatzen (b) zrtzaion/zitzaien, eta
gurí kroketak gustatzen (i) zitzaigun/zitzaizkigun.
Etxera pozik itzultzen ginen. Osaba Felipek gurekin
bazkaftzen zuen, eta arratsaldean gurasoei osabarekin
kartetan jokatzea gustatzen (j) zítzaien/zitzaizuen.
6u kalera joaten ginen jolastera. Anaiari pilotan (k)
jokatzera/jokatzea gustatzen zrtzaion, eta niri kilketrak
barrapatzea gustatzen (!) zitzaizkidan/zJtzaidan. A zer
oroitzapenak haiek!

1 gogoratu
¿Cómo expresamos los gustos del pasado en frases como me gustaba el vino, te gustaban los chipirones, no le
gustaba el deporte, etc.?

1
¿Cómo expresamos los gustos del pasado en frases como nos gustaba leer, les gustaba comer caramelos, os
1 gustaba dormir, etc.?

1 ¿Qué marcadores de tiempo han aparecido para indicar acciones habituales en pasado?

52
1
RABILI
Z er ikasi dugu unitate honetan? Jendea, pertsonak eta objektuak deskribatzen,
jaioterriari eta txikitako edo gaztetako etxeari buruz, eta gustu eta ohiturei buruz
hitz egiten. Badakizu ekintza horiek euskaraz egiten? Horixe ikasiko dugu.

Zure haurtzaroa ezagutu nahi dugu pixka bat. Gogoratzen al duzu nor zen zure txikitako lagunik onena? Deskribatuko diguzu nolakoa
zen?

1
v?D Describe cómo era el mejor amigo de tu infancia. Las siguien-
tes preguntas te ayudarán en ello. Deskribatu nolakoa zen zure txiki- Txikitako ñire lagunik onena len.
tako lagunik onena. Galdera hauek horretan lagunduko dizute.

Nor zen txikitako zure lagunik onena?


Ederra ala itsusia zen?
Nolakoa zen?Altua, baxua, lodia, argala...
Nolako ilea zuen? Luzea, motza, lisoa, kizkurra, beltza, horia...
Nolako sudurra zuen? Luzea, motza, zabala...
Musugorria al zen?
Nolako begiakzituen? Handiak, txikiak, beltzak, urdinak, berdeak...
Nolako ezpainak zituen? Handiak, txikiak, zabalak...

Gure bizitzan zehar, ziur asko, denoi


2 galdu zaigu zerbait. Zuri galdu al zai-
y£) Primero, completa la siguiente ficha, y, después, escribe cómo era el objeto. La ficha
te servirá de ayuda para la descripción. Lehenik, osatu honako fitxa hau, eta, gero, idatzi zu? Zer? Nolakoa?
nolakoa zen objektua. Fitxa lagungarria egingo zaizu deskribapenerako.

y.^"
.«>•"'

^V-
^
¿y-°
fc<*VÜ

berrogeila hamahhu 53
Umetako oporrak aldatu egin dirá. Gogoratzen al dituzu zure umetako oporrak? Zer egiten zenuen? Nolakoak ziren jolasak? Zer gusta-
tzen zitzaizun egitea, eta zer ez?

* « © Cuéntanos qué hacías, qué te gustaba y no te gustaba hacer en las vacaciones de tu niñez. He aquí algunos verbos que te pueden
ayudar en ello. Kontatu zer egiten zenuen umetako oporretan, zer gustatzen zitzaizun egitea eta zer ez? Honako aditz hauek
horretan lagundu ahal dizute.

ZER EGITEN ZENUEN OPORRETAN?

Adlb.: Oporretan beranduago jaikrfzen mrrtzen. beranduagojaiki, bizikletaz ibili, ikasi, kalean ibili, li-
buruak ¡rakurri, enkarguak egin, patinatu, eskulanak
egin, hizkuntzak Ikasi, berandu oheratu, hondartza-
ra Joan, telebista ikusi, eskola partikularretara joan,
etxeko lanak egin, zinemara Joan, baloiarekln jolastu,
sokasaltoanlbill...

ZER GUSTATZEN ZITZAIZUN EGITEA OPORRETAN? ZER EZ ZITZAIZUN GUSTATZEN EGITEA OPORRETAN?

Adib.: Oporretan bizikletaziblltzea gustatzen zrtzaidan. Adib.: Oporretan ezzrtzaidan ikastea gustatzen.

Gogoratzen duzu nolakoa zen zure txiki-


tako herria edo hiria? Asko aldatu al da?
^ i £ / Describe cómo era tu pueblo o ciudad de tu infancia. Las siguientes pregun-
Orain ere bertan bizi al zara?
tas de ayudarán en ello. Deskribatu nolakoa zen zure txikitako herria edo hiria.
Galdera hauek horretan lagunduko dizute.

Handia ala txikia zen zure herria edo hiria? Ñire herria edo hiria

Nolakoak ziren etxeak? Bazegoen etxe orra-


tzlk?

Lantegi asko zeuden? Zer lantegi zeuden?

Bazegoen bidegorririk, museorik, ospitalerik,


tren-geltokirik, haurtzaindeglrlk...?

Eskola zure auzoan al zegoen? Nolakoa zen?

Asko aldatu da herria edo hiria?

54 berrogeita hamalau
02BADAKIZU?

Prest al zaude aurrerapenak ebaluatzeko?


Badakizu gauza hauek euskaraz egiten? Erantzun galdera hauei. A n i m o !

ÜJ Pertsonen itxura fisikoa deskribatzen lehenaldian. Describir el aspecto físico de las personas en pasado.

Bai D Ez

LU Objektuen deskribapena egiten lehenaldian: kolorea, tamaina eta materiala adierazten. Des-
cribir objetos en pasado: expresar color, tamaño y material.

Bai D E:

L±J Garai batean non bizi zinen azaltzen eta besteak non bizi ziren galdetzen. Dar a conocer dónde
vivías antes y preguntar dónde vivían los demás.

Bai D Ez D

L£J Zure herrian edo hirian lehen zer zegoen adierazten. Explicar qué había antes en tu pueblo o ciudad.

Bai D Ez D

LLJ Garai batean etxean zer zeneukan azaltzen. Exponer qué tenías en casa antes.

Bai D Ez D

LiJ Iraganeko zenbait ohitura eta gustu adierazten. Expresar algunos hábitos y gustos del pasado.

Bai D Ez D

IZJ Txikitako oporrei buruzko ohiturak eta gustuak adierazten. Exponer hábitos y gustos relativos a
las vacaciones de la infancia.

Bai D Ez D

Ederki! Oraln, prest zaude lagun


bati zure jaioterria lehen nolakoa
zen, han zer zegoen, zer egiten
zenuen... adierazteko.Anima
zaitez!

• Galdera horietakoren batí EZ erantzun badiozu, agían, landutako jardueraren bat erre-
pasatu beharko duzu.

• Lan-koadernoan, unitate honetako gramatlka-azalpenak eta aríketak aurkituko dituzu.


Ikasitakoa finkatzen lagunduko dizute (29. orrialdetlk 46.era).

Ikusi ( < £ } 2. Gogoratzen duzu? multimedia.


03 BERRIKETAN
B esteekin lasai hitz egiten ari garenean, berri-
ketan ari garela esaten dugu. Berriketan ari
garenean, gauza askori buruz hitz egiten dugu: zer
c uando charlamos tranquilamente con los
demás, hablamos sobre muchas cosas: so-
bre qué hemos hecho, cómo, por qué... Muchas
egin dugun, ñola, zergatik... Askotan, informazio veces, hacemos preguntas para conseguir más
gehiago lortzeko, galderak egiten ditugu edo bes- información o nos sorprendemos de lo que nos
teen kontuekin harritu egiten gara. Unitate hone- cuentan. A lo largo de esta unidad, verás cómo
tan, hori guztia euskaraz ñola egiten den ikusiko se hacen todas estas cosas en euskera.
duzu.

Unitatearen helburu nagusiak Unitatearen atalak


Eskatu, agindu edo esan digutena besteei kontatzea. Dar a Lehenengo átala
conocer a los demás lo que nos han pedido, ordenado o
contado. A T A R Í A N Jendea lanean zertan aritzen
den eta, lanik ez duenean, zertan aritzen
Ekintzei eta gertaerei buruzko galderak egitea; azalpenak
den ikusiko dugu.
eta arrazoiak ematea. Preguntar, explicar y razonar sobre
actividades y acontecimientos. Bigarren átala
Zenbait egoeraren aurrean harridura adieraztea. Expresar
ALehenik, eskatu, agindu edo esan digutena
asombro o sorpresa ante determinadas situaciones.
ñola kontatzen den landuko duzu;
horretarako, pertsona batzuek inguruan
gertatu zaiena besteei ñola esaten dieten
ikusiko duzu.
B Segidan, hainbat ekintza eta gertaerari
buruzko galderak ñola egiten diren, eta
azalpenak eta arrazoiak ñola ematen diren
aztertuko duzu.
C Azkenik, zenbait egoeraren aurrean,
jendeak harridura ñola adierazten duen
ikusiko duzu.

Hirugarren átala

E R A B I L I Atal honetan, zu ¡zango zara


protagonista. Unitaíean zehar landutakoa
praktikatu eta ebaluatuko duzu.

Laugarren átala

B A D A K I Z U Bukatzeko,
autoebaluazio-fitxa beteko duzu.
Horrez gain, bideo-esketxak ikusteko
aukera ¡zango duzu.

t JJHrl ^^S
03ATARIAN
nitatea hasteko, gazte bat eguneroko lanean zertan aritzen den ¡kusiko
U dugu, eta, lanik egin ez duenean, zertan aritu den. HIZTEGIA

berriketan: charlando
UNAI LONDRESEN bezero: cuente
denet(ar)ik: de todo
ene, bada!: ¡madre mia!
Unai Londresera lan egitera joan da. Egun batzuk pasatu ondoren, Marta lagunarekin tele- garbiketa-lan: trabajo de limpieza
fonoz hitz egin du, eta lanean zertan aritzen den kontatu dio. harrera-leku: recepción
hutsik: vacio, -a
igerileku: piscina
logela: dormitorio
^ L^P Lee la conversación de Unai y Marta, y fí- lorategi: jardín
jate en las frases que están en negrita. Irakurri Unai- mantentze-lan: trabajo de mantenimiento
ren eta Martaren elkarrizketa, eta erreparatu sarraila: cerradura
letra lodiz idatzita dauden esaldiei. zenbat gauza egiten dituzun!:
¡cuántas cosas haces!

—Epa, Marta. Zer moduz?


—Ni ondo. Eta, zu? Unai, topatu al duzu lanik? ADITZAK
—Bai, oso pozik nago. VERBOS
—Non hasi zara lanean?
—Hotel batean. aldatu: cambiar
—Eta zer lan egiten duzu? eskobatu: escobar, barrer
—Lan ezberdinak egiten ditut: garbiketa-lanak, mantentze-lanak... garbitu: limpiar
—Bal, baina garbiketa-lanetan... zertan aritzen zara? konpondu: arreglar
—Goizean goiz, hoteleko bezeroak lo dauden bitartean, igerilekua garbitzen aritzen naiz. musu baña: un beso para cada uno, -a
Ondoren, jendeak gosaldu bitartean, harrera-lekua eskobatzen aritzen naiz. Eta, azkenik, topatu: encontrar
logelak hutsik geratzen direnean, logelak txukuntzen aritzen naiz. txukundu: ordenar, adecentar
—Eta arratsaldez? ureztatu: regar
—Arratsaldez, mantentze-lanak egiten ditut.
—Zer egiten duzu mantzentze-lanetan?
—Denetik egiten dut. Batzuetan, logeletako ateak ez dira ondo ixten, eta sarrailak aldatzen ZERTAN ARITZEN ZARA
aritzen naiz. Beste batzuetan, entxufeak konpontzen aritzen naiz, LANEAN?
eta, egunero, arratsalde bukaeran, lorategietako loreak ureztatzen aritzen naiz. ¿QUÉ SUELES ESTAR
—Ene, bada! Zenbatgauza egiten dituzun! HACIENDO EN EL TRABAJO?
—Bai, baina gustura nabil.
—Pozten naiz.
Ei verbo ari izan significa estar
—Iker, Mirari, Itziar... ondo al dabiltza?
haciendo algo, y siempre le acompaña
—Bai, ondo dabiltza. el auxiliar izan. A la raíz del verbo que le
—Eman musu handi baña guztiei. Adió. precede se le añade la partícula -t(z)en,
—Bai, hurren arte. que equivale al gerundio español.

Maria liburua ídazten ari da.


María está escribiendo el libro.

-TEN
egin — egiten
Verbos acabados en
adierazi — adierazten
-n
ikasi — kasten
-z¡, -si
idatzi -»¡cazten
-tzi, -txi, -tsi
abestu - abesten
-ztu, -stu

garbitu — garbitzen
* *£) Ahora, relaciona las siguientes imágenes con las frases de la conversación -TZEN
zaindu -* zaintzen
que están en negrita. Orain, lotu honako irudi hauek elkarrizketan letra lodiz Verbos acabados en
jarri -* jartzen
idatzita dauden esaldiekin. vocal
atera -* ateratzen
(salvo los que
bete - :etetzen
aparecen arriba)
58 berrogeita hemezortzi jaso — jasotzen
Cuando el verbo expresa una acción
que se realiza habitualmente se utiliza
aritzen. Le acompaña el auxiliar izan,
y a la raíz del verbo que le precede se le
añade la partícula -t(z)en.

Mikel fotokopiak ateratzen aritzen


da, normalean, lanean.
Normalmente, en el trabajo Mikel
suele estar sacando fotocopias. a. Hairera-lákua b.
eskobcrizen aritzen da.
BAIEZKO PERPAUSAK:
-T(Z)EN+ARITZEN + IZAN

María ordenagailuak konpontzen


aritzen da.
María suele estar arreglando
ordenadores.

EZEZKO PERPAUSAK:
EZ-¡-IZAN+ -T(Z)EN+ARITZEN

María ez da ordenagailuak
konpontzen aritzen.
María no suele estar arreglando
Unaik posta elektronikoz ere hitz egiten du kuadrillakoekin, eta, oraingoan, Ikerri ¡datzi dio
ordenadores.
mezua. Unairentzat asteburu hau berezia izan da; ez du lanik egin, eta zertan aritu den kon-
GALDE-PERPAUSAK: tatu dio Ikerri.
Zertan aritzen da María?
¿Qué suele estar haciendo María?
^ S J Í / Lee y completa el mensaje que le ha escrito Unai a su amigo Iker. Para ello, utiliza
las siguientes frases. Irakurri eta osatu Unaik Iker lagunari idatzi dion mezua. Horre-
tarako, erabili honako esaldi hauek.

1. komuna, sukaldea eta logela garbi-


4. "pinta" batzuk hartzen aritu gara
tzen aritu naiz
5. ez naiz janaria prestatzen aritu
HIZTEGIA 2. oeste Ion bcttzuk egiten aritu naiz
6. praka batzuk erosten aritu naiz
3. ez naiz telebista ikusten aritu

adi: atención
asteburu: fin de semana
bigarren eskuko arropa: ropa de B I U A
segunda mano
etxeko janari: comida casera
garagardo: cerveza Kaixo, Iker:
goraintzi(ak): recuerdos Badakit oporrak eduki dituzula eta primeran pasatu duzula.
harrigarri: asombroso, -a Ni ere, asteburu honetan, ederki ibili naiz. Lanean jai eduki dut, eta (a) _A_. Pri-
meran aprobetxatu dut asteburua!
hobetu: mejorar
(b) . oso zikin neuzkan eta. Arropa ere txíki geratu zait, gizendu egin naiz
¡gande: domingo
eta. Camden azokan, bigarren eskuko (c) . Arropa ondo dago; ez du diru asko
jatordu: hora de comer
balio.
kar-kar: ¡ja, ja!
Nirl etxeko janaria gustatzen zaít. eta. normalean. nik prestatzen dut. balna aste-
kuadrilla: cuadrilla buru honetan ez, (d) , janaria prestatua erosi dut.
larunbat: sábado Bazkaldu ondoren. sofan lasal esertzea eta telebista ¡kustea gustatzen zait. bai-
mezu: mensaje na larunbat eta igande honetan (e) , Philip eta bíok gimnasiora joan gara. Eta.
moldatu: arreglar(se) kirola egin ondoren. Irish pubean (f) .
oraingoan: esta vez Philipek nírekín pazientzía handla du. eta ingelesez asko hobetzen ari naiz.
posta elektronikoz: mediante correo Oso ondo moldatzen gara. Badltut argazkiak eta bidalíko dizkizuet.
electrónico Bueno. Iker. ¡datzl laster eta eman goraintziak kuadrillakoei.
Unai.

berrogeüa hemereci 59
II,
Ikerrek, lagunei Unairen berri emateko, Facebooken idatzi du, eta Unairen argazkiak ere
jarri ditu. ZERTAN ARITU DA GAUR?
¿QUÉ HA ESTADO
HACIENDO HOY?

^ v£? Completa lo que ha escrito Iker en Facebook. Para ello, observa las imágenes, y es-
Con el verbo ari izan (estar haciendo
cribe frases. Osatu Ikerrek Facebooken idatzitakoa. Horretarako, erreparatu irudiei,
algo), para expresar acciones que
eta idatzi esaldiak. ya han sucedido, se utiliza aritu. Le
acompaña el auxiliar izan, y al verbo
que le precede se le añade la partícula
-t(z)en.
Adi, kuadrilla!
Gaur Mikel fotokopiak ateratzen aritu
Unaik mezua idatzi dit. Asteburu honetan lanean jai eduki duela
da.
kontatu dit, eta beste lan batzuk egin dituela. Begira zertan aritu Mikel hoy ha estado sacando
den! Sukaldea, logela... zikin zeuzkan, eta (a) etxea garbrrzen arito, da. fotocopias.
Azokan bigarren eskuko (b)
Eta orain dator harrigarriena! Unai, bazkaldu ondoren, (c) BAIEZKO ESALDIAK:
sofan lasai-lasai etzanda; Philip lagunarekin gimnasioan -T(Z)EN+ ARITU + IZAN
(d) Kar-kar, Unai kirolari! Eta, kirola egin ondoren,
Philipekin (e) pub batean. María ordenagaíluak konpontzen
aritu da.
Zuei goraintziak emateko esaten dit. María ha estado arreglando
ordenadores.

EZEZKO ESALDIAK:
EZ + IZAN + -T(Z)EN + ARITU

María ez da ordenagailuak
konpontzen aritu.
María no ha estado arreglando
ordenadores.

GALDERAZKO ESALDIAK:
Zertan aritu da María?
¿Qué ha estado haciendo María?

lar-koadernoa:49.<

telebista ex ikusi / kirola egin qamqardo batzükedan

Gaur lagunek ezustea eman nahi diote Unairi.


Horretarako, lagunak Itziarren etxean elkar-
tu direnean, bideokonferentziaren bidez hitz
egin dute Unairekin.

60 hiruroge:
5 H40J1 p r ¡ m e r 0 | escucha el diálogo de la videoconferencia de Unai y sus amigos. Des-
HIZTEGIA pués, lee las siguientes afirmaciones, y di si son verdaderas o falsas. Corrige las que son falsas,
Lehenik, entzun Unaik eta lagunek bideokonferentzian izan duten elkarrizketa.
aspergarri: aburrido, -a Ondoren, irakurri honako baieztapen hauek, eta esan gezurra ala egia diren. Zu-
atezain-lan: trabajo de conserje zendu gezurra direnak.
banatu: repartir E G
bezero: cliente
ezuste(ko): sorpresa, imprevisto Adib.: Unaik gutxiago hitz egiten du ingelesez lan berrian. D 0
gaixorik: enfermo, -a Gezurra. Unaik ez du gwtxiago hitz egiten lan beman,
giltza: llave gehiago nitz egrten áu.
harreragile-lan: trabajo de
recepcionista a. Unaik, orain, sukaldari-lana egiten du.
¡turgin-lan: trabajo de fontanero, -a
posta: correo
D D
sukaldari-lan: trabajo de cocinero, -a b. Unai bezeroei datu pertsonalak ematen aritzen da.
zein ondo!: ¡qué bien! D D
zerbitzu: servicio
c. Unai telefonoa hartzen aritzen da.
D D
d. Unaik, gaur, iturgin-lana egin du.
D D
e. Unairi atezain-lana harreragile-lana baino aspergarriagoa iruditu zaio.
D D
f. Unai hoteleko bulegoetan posta jasotzen aritu da.
D D

gogoratu
1 Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario, y t o m a
nota de las que te interesen
1
1 ¿Cómo se construyen preguntas como ¿qué sueles estar haciendo, normalmente, en el trabajo?; ¿qué has estado
haciendo hoy en casa?; etc.?

1
¿Qué sueles estar haciendo, normalmente, en el trabajo, o en la escuela, o en casa...?
Escribe frases.

1 Ni, normalean, testuak idazten aritzen naiz.

¿Y qué has estado haciendo hoy en el trabajo, o en la escuela, o en casa...? Escribe frases.

Ni, gaur, testuak 2ü2entzen aritu naiz.

1
1 ¿Cómo se construyen frases como yo, generalmente, no suelo estar haciendo postres; tú hoy no has estado viendo
la televisión; etc.?
1

1
03A HELBURUA Eskatu, agindu edo esan digutena bes-
teei kontatzea.
OBJETIVO Dar a conocer a los demás lo que nos
han p e d i d o , o r d e n a d o o c o n t a d o .

|gunean zehar, gauza asko entzuten, ¡rakurtzen edo ikusten ditugu, eta lagu-
. nei kontatzen dizkiegu. HIZTEGIA

a zer lotsagabea!: ¡qué descarado, -a!


AZER LOT5AGABEA! bidé batez: de paso
erantzungailu: contestador
Batzuetan, lagunek gehiegi eskatzen digute, eta haserretu egiten gara.
hustu: vaciar
landare: planta
Gurutzek lagun baten mezua jaso du erantzungailuan; kanpora joango da, eta mesede ba- lehortu: secar(se)
tzuk egiteko eskatu dio. partekatu: compartir
pilo: montón
postontzi: buzón
zabor: basura
1 H ¿ J l Escucha el mensaje, y señala en la lista los favores que le ha pedido Kontxi a
Gurutze. Entzun mezua, eta markatu, ondorengo zerrendan, Kontxik Amaiari eskatu
dizkion mesedeak.

AGINTERA
Txakurrari janaria eman
EL IMPERATIVO
Josuri paketea eraman
Kontxiren etxetlk pasatu X El imperativo en euskera se puede
construir de formas diferentes.
Landareei ura bota
Arropa jaso 1. Participio Etorri! - ¡Venid!
Postontzia hustu 2. Forma perifrástica Etor zaitezte! - ¡Venid!
3. Forma sintética Zatozte! - ¡Venid!
Zaborra jaitsi
Txakurrari ura jarri
Lan-k03demoa:91.c
Gasa itxi
Txakurra paseatzera atera

ZEHAR AGINTERA
Gurutze haserre dago Kontxirekin. Gauza gehiegi eskatu dizkio, eta ahizpari kontatu dio.
IMPERATIVO INDIRECTO

Para expresar de manera indirecta


^ *£) Vuelve a leer la lista de los favores que le ha pedido Kontxi a Gurutze, y completa una orden o petición, se le añade
la partícula -t(z)eko al verbo de la
el texto. Irakurri Kontxik Gurutzeri eskatu dizkion mesedeen zerrenda, eta osatu
oración subordinada.
testua.
Oso haserre naqo Zaborra jaisteko eskatu dit.
kontxirekin. Bartzelonako Me ha pedido que baje la basura.
lagunarekm eskiatzera
Joan da, eta lan piloa utzi Txakurra ateratzeko esan diot.
ditegiteko. Seré etxetik te he dicho que saque al perro.
(a) pasatzeko eta txakurra
paseatzera (b)
eskatu dit. Gañera, esan dit,
txakurrari janaria (c) eta ura (d) eta, bidé
botez, postontzia (e) , eta landareei ura (í)
Eta ez nori bakarrik! Arropa (g) eta Oosuri pakete bat (h)
ere eskatu dit. Buettatzen denean, berarekin nftzegin
behar dut. A zer aurpegia!

62 hirurogcita b¡
03A
LAPURRETA
HIZTEGIA
Gure inguruan edozein ezusteko gertatzen denean, kazetariak berehala hurbil-
tzen dirá, eta zer ikusi duen galdetzen diote jendeari.
aldatu: cambiar
atxilotu: detener
atzeko aldetik: por la parte de atrás Gaur goizean, lapurreta izan da Aurelioren auzoko banke-
bat-batean: de repente, de pronto txean. Kazetari batek zer ikusi duen galdetu dio.
berehala: inmediatamente
berri: noticia
tabana: cuchillo, navaja
lapurreta: robo, atraco 3 l | ¿ | l EScucha lo que le ha contado Aurelio a la pe-
orduart: entonces riodista, y ordena la secuencia del suceso. Entzun Aureliok
urduri: nervioso, -a kazetariari kontatu diona, eta ordenatu gertaeraren
zerbait: algo sekuentzia.

EZDUTUSTE...-(E)NIK
NO CREO QUE...

En las oraciones completivas, cuando


la oración principal es afirmativa,
se le añade el sufijo -(e)la al verbo
subordinado, y cuando la oración d
principal es negativa, se le añade el r—&V&
sufijo -(e)nik al verbo subordinado. §@|
Denda horretan lapurreta gertatu déla
usté dut. ?&jk
Creo que en esa tienda ha habido un -^^U —"—'—-«SU
atraco.

Ez dut usté denda horretan lapurreta 1. c 3.


gertatu denik.
No creo que en esa tienda haya
habido un atraco. Kazetariak, berria idatzi duenean, Aureliok esan dituen gauza batzuk aldatu egin ditu.
Aureliok berria irakurri duenean, asko harritu da, eta berak esan ez dituen gauzak azpima-
Polizia etorri déla esan dute rratu egin ditu.
Han dicho que ha venido la policía.

Ez dute esan polizia etorri denik.


No han dicho que haya venido la ^ "^U Lee la noticia, y subraya las cosas que no ha dicho Aurelio. Si es necesario, puedes
policía. volver a escuchar el relato de Aurelio. Irakurri berria, eta azpimarratu Aureliok esan ez
dueña. Behar baduzu, berriro entzun dezakezu.

Gaur goizean, lapurreta izan da Erandioko San Juan auzoko banketxean. Au-
relio Idigoras auzokideak dena ikusi du etxeko balkoitik. Goizeko hamaiketan,
gizon bar ikusi du banketxean sartzen, eta, bat-batean, pistola handi bat atera
dio banketxeko langileari. Langilea oso urduri jarri da, eta dirua eman dio Ia-
tsl td purrari. Orduan, Aureliok poliziari deitu dio, eta lau polizia-íurgoneta agertu
espéculos dirá berehala. Polizia pilo bat sartu dirá banketxeko atzeko aldetik, eta, zorio-
nez, lapurra atxilotu dute.

l pyV [A
u

I Ondoren, kazetariari deitu dio, ¡nformazioa argitzeko.

hirurogeita hiru 63
03A
5 i£) Compara loque ha dicho Aurelio y lo que pone en la noticia, y escribe las aclaracio-
nes que le ha hecho Aurelio a la periodista. Konparatu Aureliok esan dueña eta berrian HIZTEGIA
jartzen dueña, eta idatzi Aureliok kazetariari eman dizkion azalpenak.
abesiari: cantante
Nik ez diZKt esan bitxi-denda: joyería
gizarte: sociedad
banketxeko langilean
irribarretsu: sonriente
pistola handt bat atera
dionik, nikesan dizut
(abana atera ¿lióla.

DENBORA-ADIERAZLEAK
MARCADORES TEMPORALES

Los marcadores temporales expresan


cuándo ha sucedido algo, y van en
concordancia con el tiempo verbal.

a. Nik ez dizut esan LEHENALDIKO


nikesan dizut.... DENBORA-ADIERAZLEAK -
b. Nik ez dizut esan MARCADORES TEMPORALES DEL
PASADO
nik esan dizut ...
c. Nik ez dizut esan atzo:ayer
nikesan dizut.... atzo (goizean, arratsaldean,
gauean...): ayer (a la mañana,
tarde, noche...)
herenegun: anteayer
ABESLARI F A M A T U A herenegun (goizean, eguerdian,
arratsaldean...): anteayer (a la
mañana, al mediodía, a la tarde...)
Gure gizartean, gero eta gehiago gustatzen zaigu jende famatuari buruzko in-
duela... (egun, hilabete, urte):
formazioa edukitzea.
hace... (días, meses, años)
orain déla... (egun, hilabete, urte):
hace... (días, meses, años)
Aurreko astean, Antonio Kortazar abesiari famatua Euskal Herrian egon zen. Maribel, pren-
tsa arrosako kazetaria, harén atzetik ibili zen argazkiak ateratzen. Rosa lankideari argaz- Atzo, arkumea prestatu nuen.
kiak erakutsi dizkio, eta abeslariak zer egin zuen kontatu dio. Ayer preparé cordero.

Atzo arratsaldean, igerilekura Joan


nintzen.
Ayer a la tarde fui a la piscina
6 1^43^1 r-SCU(:ha lo que hizo el famoso cantante, y relaciona las dos columnas. Entzun
abesiari famatuak egin zuena, eta lotu bi zutabeak. Duela zortzí hilabete ezkondu ziren.
Se casaron hace ocho meses.
a. Duela lau egun, 1. "Arroka-berri" jatetxea n afaldu zuen. Lar-ko3aerroa:47.i
b. Orain déla hiru egun, 2. negazkmez intsi zen, eta ezzen egun
c. Herenegun, osoan hoteletik atera.
d. Atzo goizean, 3. alde zaharrean ibili zen.
e. Atzo gauean, 4. erosketak egin zituen, eta bitxi-denda
batean zerbait erosi zuen.
5. oso goiz jaiki zen, eta igerian ibili zen
hondartzan.

a.

64 hirurogeita lau
03A
Maribelek, kronika idatzi baino lehen, informazio gehiago lortu nahi du, eta galderak egi-
ATZO IRITSI ZEN tera atera da kalera.
LLEGÓ AYER

Cuando el verbo expresa una acción


terminada, tanto en presente como ' T£) Lee y completa los testimonios de la gente que estuvo cerca del famoso cantante
en pasado, utilizamos ei participio con los siguientes verbos. Entzun eta osatu abeslari famatua ikusi zuen jendearen tes-
del verbo acompañado del auxiliar en tigantzak, ondorengo aditz hauek erabiliz.
presente o pasado.

erosi zituen jarn zen etom ier\ ikusi nituen


Orainaldi burutua Lehenaldi burutua
hartu genuen hartu zituzten atera genituen Joan nintzen
Ni gaur goiz jaiki naiz. Ni atzo berandu jaiki atera zuen utzi nituen jantzi zituen egon ziren
Yo hoy me he nintzen.
levantado pronto. Yo ayer me levanté
tarde. Atzo, Antonio Kortazar gure dendara (a) etorri
i&r\. Senarrak eta biok sorpresa handia (b)
Leirek gaur eguerdian Leirek herenegun
Antonio Kortazar gure dendan! Urrezko
etxetik kanpo bazkaldu amonaren etxean
belarritakoak (c) , eta, gero, argazki ba-
du. bazkaldu zuen.
tzuk (d) berarekin. Zein jatorra den!
Leire hoy al mediodía Leire anteayer comió
ha comido fuera de en casa de la abuela.
casa.
Nik, atzo, "Arroka-berri" jatetxe famatuan, Antonio
- -" := :or. Kortazar eta neska gazte bat (e) Afaldu eta
gero, Antoniok pakete txiki bat (f) Belarri-
tako batzuk ziren. Neska oso pozik (g) , eta,
^^^B
berehala, (h) belarritakoak.
HIZTEGIA

bigarren: segundo, -a
elkarrekin: juntos
hurrengo: siguiente
lehenengo: primero, -a 3. Atzo gauean, Antonio Kortazar eta neska gazte bat
zein jatorra den!: ¡qué majo, -a es!, (i) hemen, hoteleko tabernan. Gin-tonic
¡qué agradable es! batzuk (j) Ni, hamabietan, etxera
(k) ...,, eta hemen (I) berriketan.

Informazio guztiarekin, Mari-


belek kronika arrosa idatzi du.

•* V& Lee la crónica que ha escrito Maribel, y contesta a las siguientes pre-
guntas. Irakurri Maribelen kronika, eta erantzun hurrengo galderak.

a. Ñor etorri zen orain déla astebete gure hirira?


Antonio kSrtozar etorri 2án. NESKA-LAGUNA
b. Zer egin zuen lehenengo egunean?
AL DAUKA?

c. Eta bígarrenean? D z í r betc - Antoni ° Wazar * b «¡- fiuwt»


- L ^ g u r e hmra etorri zen. Lehenengo egunean hoce
- . e g o n zen, eta barrenean, h o n d e a n ig H ^
d. Zer erosi zuen?
belamtako batzuk eros, zituen, eta "Arroka-berri" late
- dotorean afaldu zuen neska gazte bateki, Bd a r ."
e. Norentzat erosi zituen belarritakoak? koak neskarentzat ziren. Neska oso pozik jarri zen eta
berehala jantzi zituen belarritakoak. Gauean e l W k t

f. Zer egin zuten gauean Antoniok eta neskak?


OramAk ezm dugu konnrmaru, baina usté dugu Amo-
moKorcazarrekneska-lagunberriadaukala! §
LAN-ISTRIPUA
Agurne Italian ari da lanean, eta
Orain, egitura batzuk errepasatuko ditugu: nola kontatu besteei eskatu, agindu Maddi lagunak hemengo kontuak
edo esan digutena. idazten dizkio astero.

' ^ £ / Lee y completa el mensaje que le ha escrito Maddi a su amiga Agurne. Para ello, elige la opción correcta. Irakurri eta osatu
Maddik bere lagun Agurneri idatzi dion mezua. Horretarako, aukeratu erantzun egokia.

:= B / U A
HIZTEGIA

Kaixo, Agurne:
aldamio: andamio
Zer moduz Italian? Hemen gauzak pixka bat okertu egin dirá. (1) _b_ An-
atzo bertan: ayer mismo
donik lan-istripua izan zuen, baina lasai, ez (2) larria izan, sustoa bes-
eman: pasar
terik ez. Aldamio batetik (3) . Buruan kolpeak (4) , eta berehala (5)
istripu: accidente
ospitalera. Ondo begiratu ondoren, (6) bertan bidali zuten etxera.
Gaur goizean, berarekin hitz egin dut. Ospitalean esan diote esfortzuhk ez izan: tener
(7) , eta mina baldin badauka. analgesikoak (8) . Medikuek (9) larri: grave
ohean egon behar duenik, baina berak( 10) etzanda hobeto dagoela, eta okertu: torcer
eguna ohean emango (11) .
Arratsaldean, Josuk eta biok bisita egingo diogu, baina ez diogu esan joan-
go (12) , ezustea eman nahi diogu eta. Berarekin egon ondoren. berriz
idatziko dizut.
Musutxoak!

1. a. gaur - a. hartu zuen 7. a. egingo 10. a. ez ditesan


b. twenegun b. hartzen zuen b. egiteko b. esan dit
c. bihar c. hartu zituen c. egitea c. ez dit esango

2. a. zuen 5. a. eraman zuten 8. a. hartzea 11. a. duela


b. zen b. eramango zuten b. hartuko b. duenik
c. ziren c. eramaten zuten c. hartzeko c. dutela

3. a. erori zen 6. a. gaur 9. a. esan diote 12. a. garela


b. erori ginen b. bihar b. ez diote esan b. garen
c. erortzen zen c. atzo c. ez diote esango c. garenik

1 gogoratu
¿Cómo podemos expresar qué nos han pedido, en frases como me ha pedido que saque al perro, me ha pedido
que lleve el paquete, etc.?
1
¿Qué sufijo se le añade al verbo al expresar que alguien no ha dicho algo, en frases como no ha dicho que ha
sacado una pistola, no han dicho que ha venido una furgoneta de la policía, etc.?

Haz una lista de los marcadores temporales que han aparecido


1
1
¿Cómo se expresa una acción puntual en pasado como ella fue a la playa, nos pusimos muy contentos, compró
unos pendientes, etc.?

66 1
HELBURUA Ekintzei eta gertaerei buruzko galderak
egitea; azalpenak eta arrazoiak ematea. BE RPILETA M
OBJETIVO Preguntar, explicar y razonar sobre
actividades y acontecimientos.

'erbait jakin nahi dugunean, askotan, galderak egiten ditugu, eta zerbait ger-
HIZTEGIA . t a t u zaigunean, azalpenak edo arrazoiak ematen ditugu.

abenturazale: aventurero, -a
alderantziz: al revés AMETSETAKO BIDAIA
amets: sueño /
animatzaile: animador, -a Kirolariak edo abenturazaleak askotan ateratzen dira komunikabideetan, eta ka-
arazo: problema zetarien galderei erantzuten diete; ondoren, kazetariek berria zabaltzen dute.
azkenean: al final
belaontzi: barco de vela
bira: vuelta
eklntza: actividad, acción
erabaki: decisión, decidir
harremanetan egon: estar en
contacto
kirolari: deportista
komunikabide: medio de
comunicación
matxura: averia
prentsaurreko: rueda de prensa
zabaldu: divulgar
ziurrenik: seguramente
zorionez: afortunadamente
zorte: suerte

Gorka Otxoa abenturazaleak prentsaurrekoa eman


du komunikabideen aurrean. Munduari bira eman
dio belaontzian. Kazetariek galderak egin dizkiote,
^ S£) Relaciona las preguntas de los periodistas con las respuestas de eta berak bidaiari buruz hitz egin du.
Gorka. Lotu kazetarien galderak eta Gorkaren erantzunak.

a. Noiz hasi zlnen bidaia hau prestatzen?


b. Zenbat denbora pasatu duzu bidaia horretan?
c. Etxekoek ñola hartu zuten zure erabakia?
d. Lantokian, Izan duzu arazorik?
e. Belaontziak eduki al du matxurarik?
f. Ba al daukazu beste prolekturik? Noiz pentsatzen duzu joatea?

1. Hasieran, emazteak ez zuen oso ondo hartu, baina, azke- 4. Ez, lantokian ez nuen arazorik eduki. Irakaslea naiz, eta b¡
nean, bera izan da animatzailerik handiena. Ez da erraza urteko eszedentzia eskatu nuen. Oraindik sei hilabete geldi-
izan, baina harremanetan egon gara denbora guztian. tzen zaizkit institutura itzultzeko.

2. Asiako eta Australiako itsasoa gehiago ezagutzeko gogoa 5. Duela bi urte, erreportaje bar ikusi nuen telebistan; Wonda-
daukat, eta, ziurrenik, hurrengo proiektua hori ¡zango da. rribiko familia batek hama2azpi urte pasaiu zrfuen munáua
Baina, oraindik, asko falta da. ezagutzen, belaontzi batean. Ñire ametsetalco bidaia! Hó-
rrela, belaontzian munduari bira ematea pentsatu nuen.
3. Bal. Lehenengo matxura Afrikako kostaldean eduki nuen,
eta bestea, Brasilgo kostaldean, baina ez ziren oso arazo la- 6. Urte bat eta bi hilabete pasatu ditut munduari bira emateko.
rriak izan, zorionez. Zorte handia eduki dut. Abuztuaren 30ean atera nintzen Bermeotik, eta abenduaren
8an itzuli nintzen berriro ere Bermeora.

hinjrogeita zazpi 67
Prentsaurrekoa bukatu ondoren, kazetari batek berri hau eman du ¡rratian.
ZEHAR GALDERA
INTERROGATIVAS INDIRECTAS

1
^ P Completa la crónica de esta periodista con las siguientes frases. Osatu kazetari Las interrogativas indirectas provienen
horren kronika honako esaldi hauekin. de una pregunta directa, tienden a
colocarse antes de la oración principal,
y se construyen añadiendo -(e)n al
1. ea beste proiekturik badaukan verbo subordinado.
2. ñola hartu duten
3. proiektu horretarako asko falta dela Galdera zuzena Zehar-galdera
4. zenbat denbora pasatu áu&u Pregunta directa Pregunta indirecta
5. ea belaontziak matxurarik eduki duen
Zenbat denbora pasa Itsasoan zenbat
6. lantokian ez duela arazorik ¡zan
du itsasoan? denbora pasa duen
galdetu du.
Gaurko prentsaurrekoan, Gorka Otxoarekin egon gara. Gorkak munduari bira eman dio ¿Cuánto tiempo ha Ha preguntado
pasado en la mar? cuánto tiempo ha
belaontzian, eta bidaian buruz hitz egiteko eskatu diogu.
pasado en la mar.
Bidaia honetan (a) _4_ galdetu diogu, eta urte bat eta bi hilabete pasatu dituela kontatu
digu. Etxekoek abentura hau (b) galdetu diogunean, Gorkak kontatu digu, hasieran,
ez dela erraza izan, baina, gero, laguntza handia eman diotela; une oro egon dela harrema- En las interrogativas indirectas hay que
tener en cuenta quién habla y a quién
netan beraiekin. Bestalde, (c) esan digu; eszedentzian dagoela, eta, oraindik, sei hilabete
se refiere el discurso, pues suele haber
gelditzen zaizkiola institutura itzultzeko. Bidaian zehar (d) jakin nahi izan dugu, eta baietz
cambios con respecto a la interrogativa
esan digu; bi matxura izan dituela, balna ez direía oso larriak izan, zorionez. Buka- directa, en el verbo, en los posesivos, etc.
tzeko, (e) galdetu diogu, eta baietz esan digu. Asiako eta Australiako itsasoak
gehiago ezagutzeko gogoa daukala, eta, ziurrenik, hurrengo proiektua hori ¡zango Galdera zuzena Zehar-galdera
dela, baina (f) esan digu. Pregunta directa Pregunta indirecta

Hauxe da guztia, entzuleok. Kazetaria: Kazetaríak (ea) beste


Badaukazu beste proiekturik badaukan
proiekturik? galdetu dio.
¿Tienes algún El periodista le ha
ERREPIDEETAKO ISTRIPUAK
otro proyecto? preguntado (a ver) si tiene
algún otro proyecto.
Errepideetako istripuak eta ¡stripuen arrazoiak gai arruntak izaten dirá
lagunartean hitz egiteko.
Kazetaria: Etxekoek Kazetaríak (ea) etxekoek ñola
ñola hartu dute hartu duten bere erabakia
Trafiko-istripuen atzean, zure erabakia? galdetu dio.
askotan, honako arrazoi ¿Cómo se ha El periodista le ha
^ i£) Relaciona los dibujos con las palabras. tomado la familia preguntado cómo se
hauek egoten dirá.
Lotu irudiak eta hitzak. tu decisión? ha tomado la familia su
decisión.

elurra eurio azkarregí gidatzea Ur^oaáernoa: 65. •


gidariak logura izatea errepideen egoera txarra edanda gidatzea

HIZTEGIA

arrazoi: razón
arrunt: corriente, común
azkar: rápido
baietz: que sí
bestelako: de otro tipo
a. azkarregi gidatzea b. enría
edanda: bebido, -a
egoera: estado, situación
elur: nieve
euri: lluvia
ezetz: que no
gidari: conductor, -a
gidatu: conducir
giza: humano, -a
logura izan: tener sueño, ganas de
dormir
68 hiíurogcita zortzi une oro: en todo momento
HIZTEGIA
I rratian, Trafiko Zuzendaritza Nagusiko ordezkariari elkarrizketa egin diote. Istripuen arrazoi
rik ohikoenak giza faktoreak direla esan du.
ni-
1 '

aipatu: citar
arriskutsu: peligroso, -a * 'K^P ¿En qué orden menciona esos factores? Escucha la primera parte, y ordena las
atseden: descanso imágenes. Zer ordenatan aipatzen ditu faktore horiek? Entzun lehenengo zatia, eta
aurreratze: adelantamiento ordenatu irudiak.
desegoki: inadecuado, -a
inguru: alrededores, entorno GIZA FAKTOREAK
¡zotz: hielo
laino: niebla
matxura: avería
ohiko: habitual
Trafiko Zuzendaritza Nagusi:
Dirección General de Trafico

KAUSAZKOAK
CAUSALES
f&^Pte;
Para responder a la pregunta
zergatik existen las siguientes formas
equivalentes:

Añadiendo el sufijo -(e)lako al verbo


auxiliar o al verbo sintético.

Zergatik ez dirá kanplnera joango?


¿Por qué no van a ir al camping?
Pello lanik gabe geratu delako.
Porque Pello se ha quedado sin
trabajo.
Ondo ulertu al duzu zergatik gertatzen diren istripuak errepidean;
Anek gogorik ez daukalako
Porque Ane no tiene ganas.

5 *£) Responde a las siguientes preguntas, eligiendo las respuestas adecuadas (tres
Añadiendo -agatik al verbo
nominalizado (egite + -agatik = por cada pregunta). Para ello, puedes volver a escuchar la conversación. Erantzun galdera
eglteagatik). hauei, erantzun egokiak aukeratuz (galdera bakoitzeko hiru). Horretarako, elka-
rrizketa berriro entzun dezakezu.
Zergatik gertatzen dirá auto-
istripuak? 1. Zergatik gertatzen dirá istripurlk gehlen? d. Argiak ez pizteagatlk.
¿Por qué suceden accidentes de a. Poliki ibiltzeagatik. e. Aire girotua iplntzeagatik.
coche? b. Edanda gidatzeagatlk. f. Atseden ez hartzeagatlk.
Telefonoz hitz egiteagatik. c. Autoan erretzeagatik.
Por hablar por teléfono. d. Azkarregi gidatzeagatik. 3. Zergatik ugaritu dirá azken urteetan istri-
Seinaleak ez errespetatzeagatik. e. Aurreratze arriskutsuak egiteagatik. puak?
Por no respetar las señales. f. Berogailua jartzeagatik. a. Leihoak ¡rekitzeagatik.
b. GPSari begiratzeagatik.
2. Zergatik gertatzen dirá ¡stripu asko? c. Gozokiak jateagatik.
a. Seinaleak ez errespetatzeagatik. d. CDak jartzeagatik.
b. Autoan abesteagatik. e. Ura edateagatlk.
c. Gidariak logura izateagatlk. f. Telefonoz hitz egiteagatik.

Istripuen atzean, bestelako arra-


zoi batzuk badaudela ere esan du 6 H^5^i A n o r a i escucha la segunda parte de la entrevista. ¿Por qué otros factores suce-
Trafiko Zuzendaritza Nagusiko or- den accidentes? ¿Cuál de estas razones ha mencionado? Señálalos. Orain, entzun elkarriz-
dezkariak. ketaren bigarren zatia. Istripuen eragile diren beste zerfaktorerengatik gertatzen
dirá istripuak? Arrazoi hauetatik zein aipatzen ditu? Markatu.

hirurogeita bsdera» 69
...EURIAGATIK
...POR LA LLUVIA

El caso norengatik/zerengatik se
utiliza para expresar la causa o motivo
de lo que ha sucedido.

errepideen ¡nguruko automobilen IZEN ARRUNTAK - NOMBRES COMUNES


euriagatik
egoera txarragatik L J animaliengatik I I matxurengatik L J
singularra -a(ren)gatik

(a + e = e)
plura a -engatik
(e + e = ee)

Eguraldi txarra(ren)gatik ¡ritsi naiz


berandu lanera.
He llegado tarde al trabajo por el mal
lurragatik • seinaleztapen lainoagatikD izotzagatikD tiempo.
desegokienqatik L J
Autoen matxurengatik gertatzen dira
istripuak.
Los accidentes ocurren por las averias
de los coches.
AURTEN, O P O R R I K G A B E
Elurra(ren)gatik toti dute Etxegarate
Batzuetan, planak aldatzen ditugu, eta horren arrazoiak lagunei kontatzen dizkiegu. mendatea.
El puerto de Etxegarate lo han un-toademoa: 56
cerrado por la nieve.
Aurten, gauzak okertu egin dira Mirenen etxean, eta ez dira oporretara joango. Mirenek
bere lagun Lourdesi idatzi dio, zer gertatzen zaien kontatzeko.

KAUSAZKOAK
CAUSALES
^ NsP Lee y completa el correo electrónico que le ha escrito Miren a Lourdes con las si-
guientes frases. Irakurri Mirenek Lourdesi idatzitako e-posta, eta osatu honako esal- Para explicar el motivo de lo que se
di hauekin. dice en la oración principal, se utilizan
dos formas equivalentes:

1. Pello lanik gabe gelditu da eta 4. mutil-lagunak utzi baitu Poniendo eta al final de la oración
2. etxean arawak baáaüTkaqu 5. ez baita ondo moldatzen causal.
3. fisika ez baitu gainditu 6. kolpe handia dauka eta Triste dago, mutil-lagunak utzi du
eta.
Está triste, pues le ha dejado el
II A í= :E novio.

Añadiendo el prefijo bait- al verbo


auxiliar o al verbo sintético de la
Kaixo, Lourdes:
oración causal.
Oporrak prestatzen ari al zarete? Gu, aurten, ez gara kanpinera joango.
Pena handia daukagu, baina ezin gara joan, (a) 2 . Eskola partikularrak behar ditu,
Hemen gelditu behardugu, (b) . Lan egiteko deitzen badiote, hurbil ego- fisika ez baitu gainditu.
tea komeni zaio. eta ez dugu mugitu nahi, badaezpada ere. Necesita clases particulares, ya
Seme-alabak ondo daude. baina Unai haserre dabil. Eskola partikularrak que no ha aprobado física.
behar ditu, (c) . Alfertuta ibili da ikasturtean, eta orain komeriak! Eta
Amaia triste dago, (d) . Ez du etxetik irten nahi, eta egun osoa gelan pa- El prefijo bait- se escribe unido al
satzen du. verbo auxiliar o al verbo sintético, lo
Bestalde. ñire amak hanka puskatu du, eta gure etxean dago, cual conlleva los siguientes cambios:
bakarrik (e) . Datorren astean Joan behar dugu berriro me-
T+D - T da, dago... - baita, baitago...
dikuarengana. Ea zer esaten digun!
Gainera, autorik gabe gaude. Duela bi egun. istripu txiki bat T-G - K gara, gaude... - baikara, baikaude...
eduki dut. Ni ondo nago, baina autoak tailerrean egon behar
du denbora luzean, (f) . T+Z - TZ BAIT- + zara, zaude... - baitzara, baitzaude
Zuek ondo egotea espero dut. Besarkada handi bat.
Miren T+N - N naiz, nago... - bainaiz, bainago...

T+H - H haiz, hago... - baihaiz, baihago...


Lar -koadenoa '-'-
70 hirurogerta hamar
ir_
Mirenek Lourdesi azalpen eta arrazoi asko eman dizkio aurten kanpinera ez joateko; Lour- I
HIZTEGIA desek e-posta ¡rakurri ondoren, senarrari kontatu dio.

alfertuta: desganado, -a
badaezpada ere: por si acaso
° \£) Completa las explicaciones que le ha dado Lourdes a su marido. Osatu Lourde-
besarkada: abrazo
sek senarrari eman dizkion azalpenak.
bestalde: por otro lado
eskola partikular: dase particular
gutun: carta autoak / konponketa / behar izan eskola partikularrak / behar izan
komeria: problema, lío lanik gabe I geldrtu mutil-lagunak / utzi
konponketa: arreglo hurbil egotea / komeni ¡2an istripua / eduki
moldatu: arreglar(se) fisika / gainditu ex
etxetik / atera nahi ez
moztu: cortar
bakarrik / moldatu ez hanka / puskatu
mugitu: mover
okertu: torcer(se)

Mirenen e-posta ¿aso dtít. Eta zergatik


Esan ¿irt aurten ez á\re\a
aporratara etorriko. Sh
ez dirá
etorriko?

Aide botetik. Pello (a) lanik gabe gelditu de\oko,


eta \an egrteko deitzen badiote, (b) fiurbil egotea
komeni Miolako. Bestetik, Unaik (o) f isika
gainditu ez duelako, eta (d)
Eta, Amaia... neska gajoa! 2ergatik I
esaten dum P
neska gajoa?

Mutil-lagunak Ama\a (e) eta (f)


Gainera, Mirenen ama euren etxean ¿fago,
eta autoa tailerrean daukate. A zer panorama!

Eta zergatik ¿lago Mirenen


ama euren etxean. Eta
autoa tateman7
l
Mirenen ama euren etxean daqo (g) eta (h)..
Eta autoa tailerrean ¿lago, ft/irenek (i) eta (j)

ESKERONAADIERAZTEA

Bukatzeko, egitura batzuk errepasatuko ditugu, galderak egiteko, eta azalpenak eta arrazoiak emateko.

Laura "Gutiziak" jatetxeko sukaldaria da, eta, duela gutxi, sari bat eman diote. Elkarrizketa
egin diote irratsaio batean, eta bere hurbilekoei eskerrak emateko aprobetxatu du.

9
S ^ J Lee la entrevista que le han hecho a Laura, y fíjate en las palabras que están seña-
ladas. Irakurri Laurari egin dioten elkarrizketa, eta erreparatu markatuta dauden
hitzei.

hirurogeiía hamaika 71
—Zorionak, Laura. Pozik egongo zara "Urrezko Platera" saria irabazteagatik, ezta?
—Bai, oso pozik nago. Sari hau oso garrantzitsua da, aurrera egiteko indarra ematen baitit.
HIZTEGIA
—Bi seme-alabaren ama zara, jatetxe bat daukazu, hogei langile dituzu... Ez al dizute galde-
tzen nola moidatzen zaren eta zer egiten duzun gauza guztietara iristeko?
—Bai, askotan galdetzen didate, eta nik erantzuten dietzorte handia daukadala, nire inguruan amatasun-baja: baja de maternidad
pertsona asko baitaude, eta denek asko laguntzen baitidate. Adibidez, orain, bajan nago anrca- talde-lan: trabajo en equipo
tasunagatik, baina jatetxea irekita dago. aurrera egin: avanzar
—Zein dira zure inguruko horiek? besteak beste: entre otras cosas
—Lankideak, etxekoak... Aukera hau aprobetxatu nahi dut denei eskerrak emateko. garrantzitsu: importante
—Bai, bai, nola ez! indar: fuerza
—Hasteko, esan nahi dut, sari hau irabazteko, lankide guztiek gogor lan egin dutela. Eskerrak irratsaio: programa de radio
eman nahi dizkiet guztiei hain profesional eta lankide onak izateagatik.Taide-lana egiten dugu, sari: premio
eta saria denona da. Ondoren, eskerrak eman nahi dizkiot senarrari, lan handia daukagunean, urre: oro
nirekin pazientzia ez galtzeagatik. Eta, bereziki, gurasoei eman nahi dizkiet eskerrak, memento
zailetan, beti, hor egoteagatlk.
—Oso onda Besterik esan nahi al duzu?
—Ez. Besterik ez.
—Eskerrik asko, Laura.
—Ez horregatik.

10 g j Por último, responde a las siguientes preguntas. Azkenik, erantzun honako galdera hauei.

a. Zergatik dago pozik Laura? e. Zergatik dago bajan orain Laura?


Urrezto Platera saña eman dictelato.
b. Zergatik da garrantzitsua sari hau Laurarentzat? f. Zergatik eman dizkie eskerrak jatetxeko lankideei?

c. Zer galdetzen diote askotan? g. Zergatik eman dizkio eskerrak senarrari?

d. Zergatik dauka zorte handia Laurak? h. Zergatik eman dizkie eskerrak gurasoei?

1 gogoratu
Haz una lista de aquellas palabras que no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario, y toma
nota de las palabras que te interesen
1
¿Cómo se construyen frases interrogativas indirectas como le ha preguntado cuánto tiempo ha tardado, cómo se
1 ha arreglado, etc.?

1
¿Cómo se ha expresado la causa explicativa, con frases como no van de vacaciones, pues están sin trabajo; está
1 triste, ya que le ha dejado el novio, etc.?

¿Cómo se ha expresado la causa, con frases como muchos accidentes ocurren por conducir rápido y por hablar por
teléfono; ¿por qué está contenta?, porque le han dado un premio y porque tiene muy buenos compañeros, etc.?

1 ¿Qué sufijo se les añade a los sustantivos para expresar causa, con frases como algunos accidentes ocurren por
la lluvia, por las averias, por la mala señalización, etc.?
1

72
1
HELBURUA Zenbait egoeraren aurrean harridura
adieraztea.
OBJETIVO Expresar asombro o sorpresa ante
determinadas situaciones.

"guneroko bizitzan, egoera askotan adierazten dugu harridura.

HIZTEGIA
banaketa: reparto
ea, ad¡ denok!: ¡a ver, todos, -as LAGUN EZKUTUA
atentos, -as!
eragin: producir, causar Normalean, opariek ezustea eragiten digute; batzuetan, gustukoa izaten da
Gabon-gau: Nochebuena ezuste hori, baina, beste batzuetan, ez.
lagun ezkutu: amigo, -a invisible
ohitura: costumbre
Gabon-gauean, baserrian biltzen dira Zubiatarrak elkarrekin afaltzeko. Aurten, opari-bana-
keta Josunek egin du, etxeko txikiak.

HAU DA JAKA!
¡QUÉ CHAQUETA!, ¡VAYA \^M Escucha la conversación, y relaciona a cada persona con su regalo. Entzun el-
CHAQUETA! karrizketa, eta lotu pertsona bakoitza bere opariarekin.

Para expresar asombro o sorpresa, se


utlizan oraciones exclamativas que se
pueden construir de distintas maneras.

HAU / HAUEK + verbo + nombre +


adjetivo!
Hau da neska altua!
¡Qué chica más alta!

HAU / HAUEK + verbo + nombre!


Hauek dira zapatak!
¡Vaya zapatos!

A ZER-NOLAKO + nombre + adjetivo!


A zer-nolako zapata modernoak!
¡Qué zapatos más modernos!
Paketea ireki, eta oparia ikusi dutenean, entzun nola erreakzionatu duten Zublatarrek.
A ZER-NOLAKO + nombre!
A zer-nolako etxea!
¡Vaya casa! * ^Z) Ahora, vuelve a escuchar la conversación, y escribe cómo ha reaccionado cada uno
de ellos con su regalo. Para ello, utiliza las siguientes expresiones. Orain, entzun berriro el-
karrizketa, eta ¡datzi bakoitzak nola erreakzionatu duen bere opariarekin. Horre-
tarako, erabili honako esamolde hauek.
f.
d.

Hauek dira txapin erosoak!

A zer-nolako jokoa!

Han da jaka!
Hauek dira prakak!

A zer-nolako motxila handia!

Hau da kolonia gozoa!


ROCK KONTZERTUA
HIZTEGIA
Batzuetan, ustekabeak egoten dirá ¡kuskizun berezietan, eta, horien aurrean,
harridura adierazten dugu.
agertoki: escenario
bateria-jotzaile: batería (músico)
Gaur, aspaldiko musika-talde bat jotzen ari da Gasteizen, eta jendeak ikusmin handia du. berezi: peculiar
Ikusleak harrituta daude, baina bakoitza gauza ezberdin batek harritu du. bideo-pantaila: pantalla de vídeo
erraldoi: gigante
espero ez ditugun ustekabeak:
sorpresas que no esperamos
3 l>^¡) Observa el dibujo, y lee qué es lo que les ha sorprendido a estas personas del pú-
foku: foco
blico. Erreparatu ¡rudiari, eta irakurri zerk harritu dituen jendarteko hauek.
harridura: asombro
harritu: sorprender
¡kuskizun: espectáculo
¡kusle: espectador
ikusmin: curiosidad
itxura: aspecto
jakin-min: curiosidad
kantari: cantante
ustekabe: sorpresa
zaintzaile: vigilante
agertoki

ZEIN POTÓLO DAGOEN


(KANTARIA)!
¡QUÉ GORDO ESTÁ (EL
. A Tér-noiako CANTANTE)!
Nolako
biáeo-pantailak 2enbatjgnde 2&f potólo Hea duen
jarri ditcizten! etorri den! dagoen g ¡farrista k! Este tipo de oraciones exclamativas se
kantaria! construyen de la siguiente manera:

ZER / ZEIN + adjetivo + verbo + -(e)n!


Andrés eta bere lagunak oraintxe iritsi dirá kontzertura, eta beste arrazoi batzuengatik
Zer handia den!
harritu dirá.
¡Qué grande es!
Zein garestiak diren!
* y£) Lee qué les ha sorprendido a Andrés y a sus amigos, y escribe qué ha dicho cada ¡Qué caros son!
uno de ellos. Irakurri zerk harritu dituen Andrés eta lagunak, eta idatzi zer esan
ZER / ZEIN + adverbio + verbo + -(e)n!
duen bakoitzak.
Zer berandu iritsi den!
¡Qué tarde ha llegado!
Zein pozik dagoen!
¡Qué contento está!
2er onáo jotien L
duten! I b. Bateria-jotzailea oso itsusia da. ZENBAT / NOLAKO + nombre + verbo
+ -(e)n!
Zenbatdiru duen!
¡Cuánto dinero tiene!
Nolako begiak dauzkazun!
¡Menudos ojos tienes!

a. Oso ondo jotzen dute. A ZER-NOLAKO + nombre + verbo +


-(e)n!
A zer-nolako etxea daukazun!
2ein ¡Menuda casa tienes! Lan.^oad&rnoa:'

bateria-jotMilea! I-
74 hirurogeita hamalau
2enbat
gertokiaren inguruan!
HIZTEGIA

aldatu: cambiar
batere: nada, (nada) en absoluto d. Foku handiak ipini dituzte.
dezente: bastante
elkartu: juntarse
familiarteko: familiar
Molako
gihartsu: robusto, -a
gorputz: cuerpo
ikaragarri: muchísimo
nahiko: bastante
topatu: encontrar
zahartu: envejecer c. Zaintzaile asko daude
zimurrez beteta: lleno, -a de arrugas agertokiaren inguruan.
zimurtsu: con muchas arrugas

BAIATSEGINADELA(HORI)!
¡(ÉSE, -A) Si QUE ES
AGRADABLE! & V i2er
Las oraciones exclamativas también se f. Gitarristak itxura berezia du.
pueden construir del siguiente modo:

BAI + nombre + adjetivo + verbo +


-(e)la!
Bai bizkar zabala duela honek!
/éste si que tiene espalda ancha!
e. Oso ondo entzuten da.

BAI + adjetivo + verbo + -(e)la!


Bai harroak zaretela! A 2&f-r\o\ako
¡Si que sois orgullosos!
gfrarYistak!
BAI + adverbio + verbo + -(e)la!
Bai pozik bizi déla horil
¡Ése si que vive alegre!

FAMILIA-BAZKARIA

Lagunak, familiartekoak... urteetan ikusten ez ditugunean, gehienetan, ezustea


hartzen dugu, oso aldatuta ikusten ditugu eta.

Kermanek urte asko daramatza bizi-


tzen bere herritik urrun. Aurten, ani-
5 l | ¿ | l Primero, escucha la conversación de Kerman y su tía. Después, escribe qué im-
matu, eta familia-bazkarira etorri da,
presión le han causado a Kerman sus familiares. Para ello, utiliza las siguientes frases. Lehe-
eta familiartekoak ñola aldatu diren
nik, entzun Kermanen eta ¡zebaren arteko elkarrizketa. Ondoren, idatzi zer iruditu
esaten ari da izeba Joxepari.
zaizkion familiartekoak Kermani. Horretarako, erabili honako esaldi hauek.

Bai gorputz gihartsua duela! Bai gizen dagoela!


Bai aurpegi zimurtsua duela!
Zeinederraden! Zer burusoil geratu den!

hirurogeita hamabost 75
a. Bai gizsn áaqoe\a\

Osaba Julián

Kermanek Beatriz emazteari e-pos-


ta idatzi dio, eta familia-argazkia ere
bidali dio. Beatrizek segidan erantzun
dio, eta hark ere ezusteko handia har- ** ^Z) Completa el mensaje con el que le ha respondido Beatriz. Para ello, te servirán de
tu du Kermanen familiartekoekin. ayuda las siguientes pistas. Osatu Beatrizek idatzitako mezua. Horretarako, ¡agunga-
rrlak ¡zango dirá testuko pista hauek.

]=, B / U A,
HIZTEGIA

Kaixo, Kerman:
aldapa: cuesta, repecho
Gustura zabiltza familiarekin, ezta? Argazki polita bidali didazu, baina a zer-
atsegin: agradable
nolako ezustea hartu dudan jendearekin!
barnetegi: internado (centro)
Osaba Julián, lehen, ez zen gizena, baina. orain, (a) zer gizen dagoen!
Ezusterik handiena izeba Rosariorekin hartu dut: oso zahartuta dago. (b) A borda: cabana
zer-nolako ! desatsegin: desagradable
Patxi ere aldatuta ikusten dut. Lehen, ¡le asko zuen. eta, orain, (c) bai herrigune: núcleo urbano
! Unaieta Naroa handiakegin dirá, ezdira ume- ikaskide: compañero, -a de estudios
txoak. Unaik (d) nolako I Eta Naroa, beti izan da inguru: entorno
ederra, eta orain ere (e) bai ! Nik Gurutze berdi- kaskar: escaso, -a
na ikusten dut, eta izeba Joxepa ere ez déla aldatu iruditzen zait. maitemindu: enamorarse
Bueno, ondo ibili, eta musu handi baña denoi. ostatu: hostal
paraje:lugar
Beatriz
sakabanatuta: diseminado, -a
tontor: cima
trebe: hábil
zakar: desagradable
zelai: prado
MONTSEREN BERRIAK zoragarri: maravilloso, -a

Amaitzeko, barridura adierazteko zenbait egitura berrikusiko ditugu.

Montsek, urtean zehar, Bartzelonako Euskal Etxean ikasten du euskara. Udan, Zeraingo barnetegira etorri da hilabete pasatzera, eta
bertatik postala bidali die ikaskideei.

^ l-^P Lee y completa la postal que les ha escrito Montse a sus compañeros de clase. Para ello, elige la opción correcta. Irakurri
eta osatu Montsek ikaskideei idatzi dien postala. Horretarako, aukeratu erantzun zuzena.

76 hirurogeiía hamasei
I¿AIXO, ibskjcJeok!

~2M *o¿úz~za»ée}eX Wi Ke^e* poz.-po¿k AO$O.


$af*e\:e.cj\a. *Zet^\*íA é^o. ~2jxofyfñ<* éa,, *ik ez. ckrf tarreUko p<v

;erri9uA£í\ +x.\kjok eU; eliz«w ocUe+xe*/ W*efc$4i +oiber*<* d > Wiro ef*e
cUode. Herriko e-fxe geKieAoJc b^serrink Jfcag cf*« «víz^eta* Sojcdm-
Aoíhrta ciaode. Wik ea- ¿0+ W I E . W baserri K«Wi erk do-forerik ikosi.
r^ —> ?" L. L.
¡rfjtfoafi, TK\*¿<M e+<* /Vizlíerri MeAdicJc ckode. fcderr<\k dir*, b*i, b^iA^
TxMdokJko +DA+í>frera[iw>, e+<* oso *eWvÍA Vr+si gi^e*.
6ore geU*, bi Mj-fil eta z^zfi ^esU gw>. í^-tílojc feaj¿ e+* A*5¿1 á r *
frojc d i o jocforrokv boJA^ b°rfe2-ere /Wjel. OI^MM.' ( H ) . Os+e
do+ ber<vel¿A Maj+e^iA+zí* o/i AejzeU. Hiro irjc^sle Jt+o^o, e ó «n
/ W f < * 90sf«(be« 2^t+ gekie*. ^*s) . _ J 6o¿Aeo, <¡ojz- W * áe«sf**
oso -frebe^k, ef<\ g^reki^ p^áeA-fzu* edoki b e W d*. fcz. d«. Wiz- ta-
serrerfzeA. ((o) .
^ueAo, pcur+zeloAoo Vfzd-fzeA A^zeAeo^/ koA-o+oko dizkjzje+ fcoz^
ieKio$o.
S •sclo Í2«A, e o 5oroÓA-f¿eJc deAo'i.

PW«e

t. a. Nolako parajea da?


b. Zenbat paraje eder 3- a. Hauek mendiak dirá
5- a. Bai azaltzen du poliki eta ondo
£ 4 lár-nolakc paraje ederra b. Hauek dirá mendi aldapatsuak
C. Hau mendi aldapatsua da b. Zein poliki eta ondo azaltzen duen
c Zenbat azaltzen du?
2. a. Nolako baserriak dsuden
b. Zer baserri den 4- a. Hauek atseginak dirá
b. Badaatsegina 6- a. Badauka pazientzia
c Zenbat baserri dago?
c Zer atsegina den b. A zer-nolako pazientzia daukan
c Hau pazientzia da

1 gogoratu
^ " ^ ^ - u l t a en e, ,cc,onano, y t e a

1
1
1
cara tienen!, etc.? : /fcras tienes/, ,-Qué casa más hermosa
1 tiene!, ¡Qué bien estás!, ¡Menuda

1
1 ^^^«^^^^s-¿¿™¿^
1
03ERABIU
u:I
nitate honetan, lehenik, mutil gazte batek, astean zehar, lanean zertan ari-
tzen den kontatu du, eta oporretako astean zertan aritu den. Ondoren, es-
katu, agindu edo esan digutena besteei nola kontatzen diegun ikusi dugu. Segidan, ekintza eta gertaerei buruz nola gal-
detzen den, eta azalpenak eta arrazoiak nola ematen diren. Eta, bukatzeko, zenbait egoeratan harridura nola adierazten
den ¡kusi dugu. Ba al dakizu ekintza horiek euskaraz egiten? Horixe ikusiko dugu.

Lagunekin askotan aritzen gara berriketan. Batzuetan, denbora luzea ematen dugu lagun batzuk ¡kusi gabe, eta topo egiten dugunean,
azken boladan zertan aritu diren jakin nahi izaten dugu. Zu zertan aritu zara azken boladan?

^ ^ZJ Cuéntanos qué has estado haciendo últimamente. Los siguientes verbos te pueden
ayudar. Kontatu azken boladan zertan aritu zaren. Honako aditz hauek lagunduko
HIZTEGIA
dizute.

bolada: temporada
hizkuntzak ikasi, informatika ikasi, gida-baimena atera, lan egin, ¡kastaroak egin, etxea etorri berri: recién llegado, -a
bilatu, lana bilatu... topo egin: encontrar(se)

Adib.: Azken boladan, ikasren aritu naiz.

Ni, azken urteetan,

Oporrei buruz ere askotan hitz egiten dugu ingurukoekin, batez ere bidaia batetik bueltatzen garenean. Gogoratzen al dituzu zure az-
ken oporrak?

* \£) ¿Qué hiciste en las últimas vacaciones? Cuéntanoslo. Las siguientes preguntas te ayudarán a ello. Zer egin zenuen azken opo-
rretan? Animatu eta kontatu. Honako galdera hauek lagunduko dizute.

Adib.: Azken oporretan, Asturiasera Joan nintzen.

Azken oporretan,

Nora Joan zinen?


Nola Joan zinen?
Norekin egon zinen?
Zer ikusi zenuen?
Zenbat denbora pasatu zenuen?
Zer erosi zenuen?
Zer eguraldi egin zuen?

78 hirurogeita hemezortzi
Imajinatu zure urtebetetzea dela, eta lagun batek mezu
hau bidali dizula.

3 i£) Cuéntanos qué pone en el mensaje. Kontatu zer jartzen duen mezuan.

Galdetudit
eta

Esan ditbera
eta

Eskatu dit, anal dugunean,


edo

0 ¿Qué te parecen estos regalos? Escribe qué dirías si te hicieran estos regalos.
Para ello, puedes utilizar las siguientes estructuras y adjetivos. Zer Iruditzen zaizkizu opa-
ri hauek? Idatzi zer esango zenukeen opari hauek jasoko bazenitu. Horretarako,
honako adjektlbo eta egitura hauek erabil ditzakezu.

Hau da ! interesgarrla
freskoa
Hauek dirá ! polita
Azer-nolako ! modernoa
goxoa
Zein -en! praktikoa
handia
Zer -en! originala
Nolako -en! ederra
Bai -(e)la! dotorea

... .

0 ¿Cómo agradecerías que te hicieran estos regalos? Ñola eskertuko zenuke opari hauek jasotzea?

erlojua a. Eskerrik asko eiiojuagatik. postala idatzi dizute d. Eskemk asko postala idazteagatik.
liburua b lore-sorta bidali dizute e
motxila C tarta egin dizute f.

hinjrogeita hemereui 79
BADAKIZU?

Prest al zaude aurrerapenak ebaluatzeko?


Ba al dakizu gauza hauek euskaraz egiten? Erantzun galdera hauei. Animo!

ÜJ Besteei, normalean, zertan aritzen zaren azaitzen. Explicar a los demás qué sueles hacer normal-
mente.

Bai D Ez D

ÜU Gaur, egunean zehar, zertan aritu zaren azaitzen. Exponer qué has hecho hoy durante el día.

Bai D Ez D

liJ Oharrak, mezuak, berriak... ulertzen eta besteei jakinarazten. Comprender notas, mensajes, noti-
cias... y darlas a conocer.

Bai D Ez D

liJ Ekintzei eta gertaerei buruz galdetzen. Preguntar acerca de actividades y acontecimientos.

Bai D Ez D

LLI Azalpenak eta arrazoiak ematen. Explicar y razonar.

Bai D Ez D

UU Harridura hainbat modutan adierazten. Expresar asombro o sorpresa de más de una manera.

Bai D Ez D

Bikain! Orain, prest zaude


lagunekin, etxekoekin,
lankideekin... berriketan
aritzeko.
Anima zaitez!
• Galdera horietakoren bati EZ erantzun badiozu, agian, landutako jardueraren bat erre-
pasatu beharko duzu.

• Lan-koadernoan, unitate honetako gramatika-azalpenak eta ariketak aurkituko dituzu.


Ikasitakoa finkatzen lagunduko dizute. (47. orrialdetik 68.era)

Ikusi ( ^ 5 3. Berriketan multimedia.


04 MILA KOLORETAKOAK GARA
M undu guztiarekin ondo konpontzea zaila da:
denok ez gara berdinak, eta, gainera, kon-
traesanak izaten ditugu. Egoera edo pertsonen
N o es fácil llevarse bien con todo el mundo:
todos somos diferentes, y, además, a veces,
caemos en contradicciones. En ocasiones tampo-
aurrean iritzi edo usté ezberdinak izaten ditugu, co resulta fácil ponerse de acuerdo en las opinio-
eta ez da erraza ados jartzea. Baina dena ez da nes que tenemos sobre algunas personas o situa-
hain zaila. Arazoak izaten ditugunean, ingurukoei ciones. Pero no todo es tan complicado. Cuando
aholkua eskatzen diegu, eta laguntza eskaintzen tenemos problemas, pedimos consejo a las per-
digute. Unitate honetan, egoera horietan euska- sonas de nuestro entorno, y nos suelen ayudar.
raz moldatzen lagunduko dizugu. Aurrera! En esta unidad te vamos a ayudar a desenvolver-
te en euskera en estas situaciones. Adelante!

Unitatearen helburu nagusiak Unitatearen atalak


O Eragozpenak eta aurkaritza adieraztea. Expresar objeciones y Lehenengo átala
oposición.
A T A R Í A N Lagun batek familia bateko
O Zenbait egoeraren aurrean iritzia ematea eta usteak
kideak ñola deskribatzen dituen ikusiko
adieraztea. Expresar opiniones y hacer conjeturas ante
dugu: semeak noren antza duen, arreba ñor
algunas situaciones.
bezalakoa den...
Bizitzako hainbat aldaketaren aurrean ñola egokitzen garen
azaltzea. Explicar ciertos cambios de nuestra vida y cómo nos Bigarren átala
adaptamos a ellos.
Al_ehen¡k, aurkaritza eta eragozpenak
ñola adierazten diren landuko dugu, eta,
horretarako, pertsona batzuek besteen
zaerari eta bizimoduari buruz zer esaten
duten aztertuko dugu.

B Segidan, egoera batzuen aurrean iritziak eta


usteak ñola ematen diren landuko dugu.

C Azkenik, pertsona batzuek bizitzako


aldaketetara ñola moldatzen diren ikusiko
dugu.

Hirugarren átala

E R A B I L I Atal honetan, zeu ¡zango


zara protagonista, eta unitatean zehar
landutakoa praktikatu eta ebaluatuko duzu.

v¿. f Laugarren átala

B A D A K I Z U Bukatzeko.
autoebaluazio-fitxa beteko duzu.
Horrez gain, bideo-esketxa ikusteko aukera
¡zango duzu.
u nitatea hasteko, pertsonak deskribatu eta konparatuko ditugu, eta, horreta-
rako, egitura berri batzuk ikusiko ditugu. NOREN ANTZA DAUKAZU?
¿A QUIÉN TE PARECES?

AMAREN ANTZA El caso noren se utiliza acompañado del


sustantivo antza (parecido), para expresar
a quién nos parecemos.
Joseba Anaren familiako talde-argazkia ateratzen ari da, eta Anaren senideen antzekota-
sunetan pentsatzen ari da. GALDE-PERPAUSAK:
Noren antza daukazu/duzu?
¿A quién te pareces?

1 l | 49 | l ESCUCha lo que está pensando Joseba, e identifica quién es quién en la foto. En- BAIEZKO PERPAUSAK: la--*oa-ernoa'70.c
tzun Joseba zer ari den pentsatzen, eta identifikatu argazkian ñor den ñor.
Amaren antza daukat/dut.
Me parezco a mi madre.

EZEZKO PERPAUSAK:
Ez daukat/dut altaren antzik.
No me parezco a mi padre.

2 /y Ahora, completa :as siguientes -ra;es. Para ello, ctse: .a a foto, \ uti Iza as palabras de a :ab:a. Orain, osatu esaidi hauefc
Horretarako, erreparatu argazkiari, eta erabili taulako hitzak.

a. Anak dauka, begiurdina eta ¡lehoria da eta.


anai-arreben antza
b. Asierrek dauka; begi urdinak dauzka eta ¡le kizkurra.
amona Jaxintaren antza
gurasoen antza c. Unaxek anaia-arrebén antza dauka; ¡lehoria da eta ¡lekizkurra.
amaren antzik d. Koldok dauka; biek bizarra daukate, baina Koldo altuagoa da.
aitona Pedroren antza
e. Margarik eta Pilik daukate; begi marroi handiak dauzkate.
amaren antza
aitaren antz handia f. Amaiak dauka; begi berdeak ditu.
g. Amaiak ez dauka

82 laurogeita bi
Josebak lagun bati erakutsí dizkio Anaren familiaren argazkiak. Lagunak argazkiak ikusi di
BEZALAKO(A)(K) * BEZALA tuenean, Anaren senideen antzekotasunak komentatu ditu.
COMO

Estas dos formas se utilizan para


expresar comparación de igualdad de 3 ra
1=0 | i ESCUCha y completa la conversación con las siguientes palabras. Entzun elka-
cualidades, bezalakoa(ak) y de modo, rrizketa, eta osatu honako hitz hauekin.
bezala. En castellano las dos se dicen
de la misma manera, como, mientras
que en euskera se dicen de dos formas bezalakoa bezalakoak bezala bezalako
distintas: bezalako(a)(k) responde a
la pregunta nolako(a)(k)?r y bezala a
Joseba: Begira, argazki hauetan Anaren senitarteko batzuk azaltzen dira.
la pregunta ñola?
Laguna: A, bai? Erakutsi, erakutsi!
, jseba: Hau Marisol da, Anaren ama.
BEZALAKO(A)(K) se declina.
Laguna: Jesús! Anak amaren antz handia dauka; ama
Nolakoa da Miren? (a) bezalakoa da, ezta?
¿Cómo es Miren? Joseba: Bai, amak (b) ilea eta begiak ditu, ¡le
Miren aita bezalakoa da, altua. horia eta begi urdinak, baina Koldok (c)
Miren es como su padre, alta. hitz egiten du, oso azkar.
Laguna Ñor dira horiek?
Nolakoak dira aita eta osaba?
¿ Cómo son el padre y el tío? Joseba: Horiek Anaren aita eta anaia zaharrena dira, Koldo eta Asier.
Laguna Asierrek aitaren antz handia dauka; aita (d) da.
Aita eta osaba aitona bezalakoak
Joseba: Bai, Koldoren antza dauka. Koldok (e) ilea dauka, kizkurra, baina
dira, oso hiztunak.
Mi padre y mi tío son como mi amak (f) begiak ditu, urdinak. Gainera, Marisol (g)
abuelo, muy charlatanes. ibiltzen da, beii lasai.
Laguna Eta emakume horiek ñor dira?
bezalako + izena
Joseba: Emakume horiek Anaren amona eta izebak dira: Jaxinta, Margan eta Pili.
Nolako ¡lea daukazu? Laguna Margarik eta Pilik amaren antz handia daukate, ezta?
¿Cómo tienes el pelo? Joseba: Bai, Margari eta Pili Jaxinta (h) dira. Gainera, hitz egiten dutenean,
Nik aitak bezalako ilea daukat, Jaxintak (i) mugitzen dituzte eskuak.
kizkurra.
Yo tengo el pelo como mi padre, rizado.
Nolakoak dauzkazu begiak? * VLJ Ahora, vuelve a escuchar la conversación, y responde a las siguientes preguntas.
¿Cómo tienes los ojos? Orain, entzun berriz elkarrizketa, eta erantzun honako galdera hauei.

Zuk amak bezalako begiak dauzkazu,


urdinak. Adib.: Noren antza dauka Anak?
Tú tienes los ojos como tu madre, azules. Anak amaren antza (Marisolen antza) dauka.
Nolakoa da Ana?
BEZALA no se declina, es invariable.
Ana ama bezalakoa (Marisol bezalakoa) da.
Ñola ibiltzen zarete? Nolako ilea eta begiak ditu Anak?
¿Cómo andáis?
Anak anoak bezalako (Warisolek bezalako) ilea eta be-
Zuek aitona bezala ibiltzen zarete, giak driu, ile noria eta begi urdinak.
saltoka. Ñola hitz egiten du Anak?
Vosotros andáis como el abuelo, a koldok bezala (aitak bezala) hitz egiten du, oso azkar.
saltos.
Ana Marisol
Guk amak bezala hitz egiten dugu,
oso baxu. a. Noren antza dauka Asierrek?
Nosotros hablamos como mi madre,
bajo.
b. Nolakoa da Asier?
n-koadernoa: 73. ar.

c. Nolako ilea du Asierrek?

HIZTEGIA
d. Nolako begiak ditu Asierrek?
antz: parecido
gaztaina kolore: color castaño
e. Ñola ibiltzen da Asier?
kizkur: rizado, -a
Asier
senide: pariente cercano, -a
senitarteko: familiar, pariente
f. Noren antza daukate Margarik eta Pilik?

HIZTEGIA
g. Nolakoak dirá Margari eia Pili?
lodikote: gordinflón,-a
ondo moldatu: llevarse bien
h. Nola mugitzen dituzte eskuak Margarik eta Pilik hitz
zarata: ruido
egiten dutenean?

Margari eta Jaxinta


Pili

Unax Anaren anaia da, eta haren argazkia ikusi dutenean, Josebak Unax nolakoa den des-
kribatu dio lagunari.

5
*>£~l Lee , completa 3 descripción de Unax. Irakuni eta osaiu Unaxen deskriba-
pena.

Hau Unax da, Anaren anaia gazteena. Unaxek (1) _£__ dauka. (2) dauka, kizkurra, baina
(3) da, ilehoria. Amonaren eta aitonaren antza ere badauka; (4) ditu, marroiak eta
handiak. Ez da oso altua, (5) da, lodikotea, eta (6) egiten du barre, zarata handia ate-
ratzen dute biek. Oso ondo moldatzen dirá aitona eta biloba.
Unax

i. a. izebaren antza 3. a. ama bezala 5. a. aitona bezala


b. osabaren antza b. ama bezalako b. aitona bezalakoa
c. qumsoen acrtw c. ama bezalakoa c. aitona bezalako

2. a. aitak bezala ¡lea 4. a. amonak bezalako begiak 6. a. aitonak bezala


b. aitak bezalako ilea b. amonak bezalakoak begiak b. aitonak bezalakoa
c. aitak bezalakoa ¡lea c. amonak bezala begiak c. aitonak bezalako

1 gogoratu
Haz una lista de las palabras que has podido repasar para expresar las relaciones de parentesco. Si quieres
saber más, consulta en el diccionario, y toma nota de las palabras que te interesen

1 ¿Cómo se expresa la semejanza con frases como Mikel no se parece a Jon, Andonise parece a su madre, Itziar no
se parece a su hermano, Ana es igual que su abuelo, etc.?

1
¿Cómo se expresa la comparación de igualdad de cualidades con frases como Asier tiene el pelo como su padre,
1 largo; NereayJosu tienen los ojos como su tía, azules; etc.?

¿Cómo se expresa la comparación de igualdad en el m o d o o la manera de realizar acciones con frases como
Altor habla como su padre, mucho y rápido; Nekane anda como su madre, despacio; etc.?

84

1
HELBURUA Eragozpenak eta aurkaritza adieraztea.
MILA KOLORETAKOAK GARA
OBJETIVO Expresar objeciones y oposición.

r)ertsonek kontraesanak edukitzea nahiko nórmala da.


HIZTEGIA r
aurkaritza : oposición
O N D O MOLDATZEN GARA
begetariano: vegetariano, -a
elkarrekin: juntos, -as
Besteen izaera eta jarrerak errespetatzea beharrezkoa da o n d o moldatzeko, ba-
eragozpen: objeción
tez ere, elkarrekin bizi bagara.
izaera: carácter, forma de ser
jarrera: actitud
kontraesan: contradicción
kontrajarria: contrapuesto, -a Leire bost lagunekin bizi da pisu batean. Oso desberdinak dirá, eta, askotan, jarrera kontra-
lotsati: tímido, -a jarriak dituzte, baina ondo moldatzen dirá.

1 \£) Observa qué contrapuestas son algunas de las acciones de los compañeros de piso de Leire, y relaciona cada imagen con una frase.
Erreparatu Leireren pisukideen ekintza kontrajarriei, eta lotu irudiak eta esaidiak.

I J 1. Goiz jaikitzen dirá, baina gauean ez daukate ohera joateko presarik.

IAJ 2. Lotsatia da, baina jende aurrean txisteak kontatzen ditu.

I J 3. Egunero korrika egiten du, baina puruak erretzen ditu.

I I 4. Begetarianoa da, baina hanburgesak jaten ditu.

I I 5. Gutxi ikasten du, baina nota onak ateratzen ditu.

" Nancy

c
Iva -i

Alicia eta Leire use

laurogeita bost 85
I -•-

Leirek Maialen lagunari eskutitza idatzi dio posta elektronikoz. Pisukideei buruzko xeheta-
sun guztiak kontatu dizkio: ñor diren, nongoak diren, zenbat urte dituzten, zer ikasten ari
diren, nolakoak diren... HIZTEGIA

berriketan: charlando
elikadura: alimentación
2 t
>^P Completa la carta que ha escrito Leire, utilizando las frases que faltan en el texto. erretzaile: fumador, -a
Osatu Leirek idatzi duen eskutitza, falta diren esaldiak erabiliz. pisukide: compañero,-a de piso
puru: puro
nahiz eta goizean oso goiz jaiki xehetasun: detalle
nahiz eta begetarianoa izan
nahiz eta equnero komka egin
nahiz eta lotsatia izan
nahiz eta ezberdinak izan
nahiz eta asko ez ikasi

KONTZESIBOAK
V i?„ B / U A, 1= :- CONCESIVAS

Kaixo, Maialen: La oración subordinada concesiva


expresa una objeción o dificultad para
Zer moduz zabiltza? Ni hemen oso gustura nabil, Pisuan beste bost la- el cumplimiento de lo que se dice en la
gunekin bizi naiz, eta oso jatorrak dirá denak. oración principal; pero este obstáculo
Zaharrena Ivan da. Kievekoa da, 30 urte ditu. eta ¡nformatikako enpresa no impide su realización.
batean lan egiten du. Pisuko erretzailea da. (a) Nana eta egunero korrikct
egin, gauero-gauero. puru bat erretzen du. Bere bizioa hori dela esaten Nahiz eta baxua izan, saskibaloian
du. jokatzen du.
Gazteena Nancy da. 21 urte ditu. Irlandakoa da, eta tesia egiten ari da Aunque es bajo, juega a baloncesto.
unibertsitatean. Oso jatorra da. (b) txiste
pilo bat kontatzen ditu. eta barre asko egiten dugu berarekin. Nahiz eta dirurik ez izan, Karibera
joan da oporretara.
Alexandro Italiakoa da. 25 urte ditu. eta ¡ngeniahtza ikasten ari da. Oso
A pesar de no tener dinero, se ha ¡do
azkarra da. (c) oso nota onak ateratzen
de vacaciones al Caribe,
ditu; ez dakit ñola egiten duen, beti parrandan ibiltzen da eta!
Use Alemaniakoa da, 23 urte ditu. eta diseinua ikasten ari da. Asko zain- Un-koaderr.oa: 79 ;

tzen du elikadura. Produktu ekologikoak jaten ditu, eta. normalean, ez


du haragirik jaten. Baina, batzuetan, (d) ,
hanburgesak jatea gustatzen zaio.
HIZTEGIA
Ñire lagunik onena Alicia da. Bartzelonakoa da. 22 urte ditu,
eta Arte Dramatikoa ikasten ari da. Gela berean gaude. (e)
gauean berandu oheratzen gara. Asko hitz alderantziz: al revés
egiten dugu, eta orduak pasatzen ditugu berriketan. Oso lagunak gara. eskola-garaian: en la época de
Ikusten duzu! Hemen denetik dago. (f) , escuela
ondo moldatzen gara. Bisitan etortzen bazara, ezagutuko dituzu. itxura: apariencia
izaera: carácter, forma de ser
Mila musu, eta laster arte.

BIKIAK

Biki batzuk, nahiz eta itxuraz oso antzekoak izan, izaeraz oso ezberdinak izaten Ixabel kazetaria da, eta Bikien
dirá.
Egunera Joan da bikiei buruzko
erreportajea prestatzera. Aitor
eta Gari ezagutu ditu, eta el-
karrizketa egin die. Nahiz eta
3 l | 51 | l ucucha la entrevista, y señala con cuál de las imágenes relacionarías a Aitory
con cuál a Gari. Entzun elkarrizketa, eta markatu zein irudi dagokion Aitorri eta zein itxuraz berdin-berdinak izan,
Gariri. izaeraz oso ezberdinak dirá.

86 laurogeita sel
04A
Aitor Gari

Ixabel bulegora iritsi denean, grabaketa entzun du, baina, batzuetan, ez daki zein biki
ari den hizketan.

ORDEA/BERRIZ

Estos dos conectares adversativos ^ 'kO Ayúdale a Ixabel a recordar quién de los gemelos es el que ha dicho cada frase.
se utilizan para expresar oposición o
Para ello, utiliza las siguientes palabras. Si quieres, puedes volver a escuchar la grabación. La-
contraste respecto a lo mencionado
gundu Ixabeli esaldi bakoitza zein bikik esan duen gogoratzen. Horretarako, era-
anteriormente,
bili honako hitz hauek. Nahi baduzu, entzun berriro elkarrizketa.
Anaia oso altua da; ni, ordea, txiki-
txikia naiz.
Mi hermano es muy alto; yo, sin Arter Aitorrek Aitorrengana Gari Gariri
embargo, soy pequeño. Aitor Aitorri Sari Garik Garirengana

Idoia oso azkarra da; Jon, berriz, oso


ikasle txarra da.
Idoia es muy lista; Jon, sin embargo,
Aitor, txikitan, oso ikasle txarra zen; Gari, ordea, klase-
es muy mal estudiante.
ko onena zen.
Eskola-garaian, gol asko sar-
nas: "€, o:.
tzen zituen; , berriz, oso
gaizki jokatzen zuen.
Neska guztiak joaten
ziren hitz egitera; , or-
dea, ez ziren hurbiltzen.
Gauregun, oraindik, oso
lotsatia da; , berriz, oso irekia
da; ez dauka lotsarik.
Janari kontuetan, denetik
probatzeagustatzenzaio; ,
ordea, betiko janaria gustatzen zaio; ez du ezer berririk
probatzen.

laurogeita zszpi 87
04A
"MIELTXIKI"
HIZTEGIA
Herri gehienetan egoten dira pertsonaia xelebreak. Xelebreak deitzen diegu gau-
za xelebreak egiten dituztelako.
adineko: de una cierta edad; (persona)
mayor
Luisek Kriskitín aldizkarian idazten du, herriko xelebreei buruzko atalean. Inprentako proba benetako: verdadero, -a
jaso duenean, esaldi batzuk ezabatu egin direla konturatu da, eta artikulua berridazten hasi da. berridatzi: reescribir
bihotz: corazón
eta kito!: ¡y punto!
5 L>^¡J Ayúdale a Luis a reescribir el artículo. Para ello, utiliza las frases de abajo. Lagun- ezabatu: borrar
du Luisi artikulua berridazten. Horretarako, erabili azpiko esaldiak. ezaguna: conocido, -a
huts egin: fallar
jo: tocar un instrumento
Herriko xelebreak moldatu: arreglarse
txirula: flauta
xelebre: peculiar, extravagante
Gure gaurko pertsonaia "Miel Txiki" da. (a) Heirian oso eiaopx\a izan arrea, jende
guztiak ez du Mielen benetako izena ezagutzen: Miguel Aresti. "Miel Txiki" txikia dela-
to deitzen diote, eta, benetan, oso gizon xelebrea da.
"Miel Txiki" kalean ezagutzea erraza da. Beti, neguko arropa jantzita ¡biltzen da; (b)
, ez ditu berokia eta txapela eranzten. Jendeak pentsatzen du zaharra déla, baina
<c) , "Miel" gizon gaztea da, berrogeita hamasei urte ditu, oraindik. KONTZESIBOAK
Normalean, Kale Nagusiko izkinan egoten da, eta txirula jotzen du. (d) , "Mielek" CONCESIVAS
ez du hutsik egiten; plastikozko kapa janzten du, eta kito! Herriko jendeak esaten du
milioiak dauzkala banketxean, baina, (e) , "Miel" txabola batean bizi da. Otra manera de construir oraciones
subordinadas concesivas es utilizar
"Miel" ondo moldatzen da mundu guztiarekin. "Miel" maitagarria da; (f) bihotz
la partícula arren, unida al verbo en
handiko gizona da.
infinitivo.

Eguraldi ona egin arren, berokia


janzten du.
eguraldi txarra egin arren adineko gizona iruditu arren A pesar de que haga buen tiempo, se
txikia izan arren dirua eduki arren pone el abrigo.
Argazki-oinetan ere
herrian oso emquna izan arreo bero egin arren
esaldien zati batzuk
Asko ikasi ez arren, dena gainditzen
ezabatu egin dira.
du.
Aunque no estudia mucho, aprueba
todo.

6 /£/ Observa las imágenes, y completa los pies de foto como en el ejemplo. Erreparatu
irudiei, eta osatu argazki-oinak adibidean bezala.

:|üyy
a. Nana eta "Miel txiki" heman oso ezagu-
na izan, jende guztiak ez du Mielen bene-
tako izena ezagutzen.
b
"Mielek" ez ditu berokia eta txapela eranz-
ten.
c ,
Miel gizon gaztea da, berrogeita hamasei
urte ditu.
d ,
"Mielek" ez du hutsik egiten; plastikozko
kapa janzten du, eta kito!
e ,
"Miel" txabola batean bizi da.
f. ,
bihotz handiko gizona da.

88 lauro geita zorrz¡


04A
HOROSKOPOA
HIZTEGIA
Orain, eragozpenak edo aurkaritza adieraz-
teko egitura batzuk errepasatuko ditugu.
azterketa: examen
beltz: negro, -a Maitane eta lankldeak horoskopoa
berehala: inmediatamente irakurtzen ari dirá bulegoan.
diru-kontu: asunto de dinero
etorkizun: futuro
etsi: desesperar
herentzia: herencia 7 S ^ y Lee y completa el horóscopo. Para ello, elige la opción correcta. Irakurri eta osa-
ingurukoak: los/las del entorno tu horoskopoa. Horretarako, aukeratu erantzun egokia.
krisialdi: época de crisis
lankide: compañero, -a de trabajo
lanpostu: puesto de trabajo
larritu: apurar(se)
l o r t u : conseguir
maitagarri: encantador, -a
maitasun: amor
/J-i-tes
osasun: salud mnrtxooren 21 etík
sendatu: curar(se)
zaindu: cuidar(se)
zoriontsu: feliz Lastettanpostubema lortuko duzo. Dk, asko i-o- Neskak goizki ibiliko zorete moitosuneon eta
zorte: suerte diru-konfuetan; mutilek, (2) _ _ zorfe ona
zuhur: tacaño, -a ¡zango duzue moitasunean.

ekainaren 23tik
uzlailoren 22ra
uzloiloren 23ük
moiotzoren 22r¡k oDuzluoren 23ra
Nahiz eta osasun arozook (4) , losai egon;
ekoinaren 22ro
naturistari kasu egsten badiozu, herencia senda- Joneon ondo ibilfa z0¡a- tfi
orden. »z
raíneíí)rl:iZunnf,etel tuko zara. «ra/zorterifc /zango.
f nF° Kloster Q |-
Diru-bnfuefan,afgiibi|ii

Tro obuztuaren 24tik


apirílaren 21etík
iroiloren 23ra
maiatzaren 21era

Laneon arazotxa batzuk edukíko dituzu, baina


zure amak dirua eman, ez zara
ez larritu, lankideak ¡atorrok dirá, eta lagunduko
erroz krisiolditik aterako, baina animo, hori ere
dizute. Moitosuneon, (6) _, primeran ibiliko
irítsiko do.
zaro. blémtai ' — " « i » * t a i *

l*-.-.--z ZiZ-.-a" 89
04A

oiarooren 23lik
obenduaien 22tc
-vS ekainaren 23tfk
uztoilaren 22ro

Oponok iosotzeo osko gustotzen a t o W Kuodrillako logunek maifogrjrrio zarela pen tso-
fzen dufe, zuk, botzueton, konfrokoo (10) _
^ k o a k Vonturot, egm dirá. Ez izan ha,n orren. Lagun onak difuzu beneton.

zuhurra!

ptscus
otsoilaren 20tik
urtarr¡loren21et¡k marlxoaten 20ia
otsailaren I9ra

Bidain luze bat egiteko csmoa izan (11) ,


l o » , tarifa*» hemntz,o mts.kc za,-
ez duzu egingo, osasun arazook ¡zango dituzu
eta. Zaindu zaitez! zu eta.

1. a. nahizeta 4. a. eduki 7. a. baina 10. a. pentsatu


b. airen b. edukitzea b. nahiz eta b. pentsatzea
c. baina c. edukitzeko c. arren c. pentsatzeko

2. a. ordea 5. a. maitasunean 8. a. baina 11. a. baina


b. nahiz eta b. maitasuna b. nahiz eta b. arren
c. arren c. maitasun c. arren c. nahiz eta

3. a. arren c, a. nahizeta 9, a. opariak egitea 12. a. baina


b. nahiz eta b. arren b. opariak egin b. arren
c. ordea c. berriz c. oparitu c. nahizeta

gogoratu
¿Cómo se construyen oraciones donde una objeción no impide que se realice la acción principal con frases
como aunque es vegetariano, come carne; aunque es deportista, fuma mucho; a pesar de que come mucho, está muy
delgado, etc.? -

1
¿Cómo se construyen oraciones donde se expresa oposición con frases como él es alto; su hermano, sin embargo,
muy bajo; ella es muy lista; su hermana, sin embargo, es muy mala estudiante, etc.?
1

90
1
HELBURUA Zenbait egoeraren aurrean iritzia ema-
tea eta usteak adieraztea. MILA KOLORETAKOAK GAF
OBJETIVO Expresar opiniones y hacer conjetu-
ras ante algunas situaciones.

ai edo egoera baten aurrean, normalean, eguneroko bizitzako iritziak edo


HIZTEGIA I usteak adierazi arren, ez gara beti oso ziur egoten.

bateratu: conciliar
A I T O N A - A M O N A K UMEZAIN
bestela: de lo contrario, si no — '•
gaixotu: enfermar
Lana eta familia bateratzea zaila da. Batzuek aitona-amonei laguntza eskatzen
gaizki: mal
diete haurrak zaintzeko, baina beste batzuek haurtzaindegira eramaten dituzte;
handitu: crecer
ez zaie ondo iruditzen aitona-amonak umezain ibiltzea.
haurtzaindegi: guardería
horretarako: para eso
laguntza: ayuda Xorroxin aldizkarikoek gal horri buruzko inkesta egin dute. Hona hemen pertsona batzuen
lotura: atadura erantzunak.
nagusi: persona mayor
umezain: niñero, -a (profesión)
ziur: seguro, -a
l
JfI) |_ee y completa las opiniones con las siguientes frases. Irakurri eta osatu iri-
tziak honako esaldi hauekin.

1. Niri iruditzen zait amonarekin dobeto dagoela. 4. Ez dut usté nik zaindu behar dudanik.
2. Ez zaigu iruditzen haurtzaindegian hobeto daudenik. 5. Ez dut usté bilobak zaintzea lan handia denik.
3. Nik usté dut bilobek aitona-amonei lan handia 6. Gurí iruditzen zaigu umeek haurtzaindegian egon
ematen dietela. behar dutela.

Guk oso gustura zaintzen ditugu Nik biloba txikia daukat, baina ez
bilobak. (a) . Haurtzaindegian dut nik zaintzen. Ni, oraindik, gaz-
ume asko egoten dirá, eta asko- tea naiz, eta niri bidaiatzea gus-
tan gaixotzen dirá. Gainera, gure tatzen zait. (b) ; ez dut iotura-
seme-alabek lan egiten dute, eta rik nahi. Gaixorik baldin badago,
laguntza behar dute. zainduko dut, baina, bestela, ho-
Maite eta Javier beto dago haurtzaindegian. Josune

(c) . Nagusiak dirá parkean Nik hamar seme-alaba ditut, eta


haurren atzetik korrika ibiltzeko, txikiak zirenean, ez nuen beraie-
eta asko nekatzen dirá. Beraiek kin jolasten, lan handia neukan
disfrutatzeko daude, ez lan egi- eta. Orain, libre nago, eta gustura
teko. ibiltzen naiz parkean bilobekin jo-
lasten; (d) .
Eukene Juanita

Gure semea haurtzaindegira joa- Alaba daukat, eta ñire amak zain-
ten da. Nahiz eta aitona-amone- tzen du. Haurtzaindegian ez dau-
kin ondo egon, (e) . Horre- de gaizki, baina (f) J _ . Hazten
tarako daude haurtzaindegiak. denean ¡zango du denbora ikas-
Umeek umeekin egon behar dute. tolara joateko. Oraindik txikia da,
Aítor eta Alona eta amonarekin oso ondo dago. Sonia

laurogeita hamaika 91
•tf ¿Has entendido bien la opinión de cada uno de ellos? Di si estas afirmaciones son
verdaderas o falsas. Corrige aquellas que sean falsas. Ondo ulertu al duzu bakoitzaren EZ DUT USTÉ / EZ ZAIT
iritzia? Esan baieztapen hauek egia ala gezurra diren. Zuzendu gezurra direnak. IRUDITZEN ...-(E)NIK
NO CREO / NO ME PARECE
E G QUE...

Adib.: Maitek eta Javierrek usté dute haurrak haurtzaindegian hobeto daudela.
Gezurra. Maitek eta Javierrek ez dute usté nawnrak Las oraciones completivas se utilizan
haurtzaindegian hobeto daudenik.
D 13 para expresar lo que se piensa, lo
que se cree... sobre una determinada
a. Josuneri iruditzen zaio biloba berak zaindu behar duela. realidad. Cuando la oración principal es
afirmativa, se le añade el sufijo
D D -(e)la al verbo subordinado, y cuando
b. Eukeneri ez zaio iruditzen bilobek aitona-amonei lan handia ematen dietenik. D D la oración principal es negativa, se
le añade el sufijo -(e)nlk al verbo
subordinado. Algunos de los verbos
c. Juanitari bilobak zaintzea lan handia déla iruditzen zaio. G D más frecuentes de la oración principal
son usté izan, iruditu...

d. Aitorrek eta Aloñak ez dute usté haurrek haurtzaindegian egon behar dutenik. Amonak umeak parkean daudela
usté du.
La abuela cree que los niños están en
e. Soniak ez du usté haurra amonarekin hobeto dagoenik. DD el parque.

Nik ez dut usté Mirenek asko ikasi


duenik.
No creo que Miren haya aprendido
ILE-APAINDEG1AN mucho.
-
lle-apaindegia leku aproposa da prentsa arrosako berriak komentatzeko. Nahiz
eta, gehienetan, zurrumurruak izan, sinetsi egiten ditugu, askotan.

HIZTEGIA

Gaur, azkeneko txutxu-mutxuak komentatzen


ari dirá "lle-leku" ile-apaindegian. amorante: amante
apropos: idóneo, -a
banandu: separar
elkarrekin: juntos
3 HS2|I Escucha y completa los comentarios gajo: pobre, infeliz (referido a mujer)
de la peluquería con las siguientes expresiones. En- hórrela: asi
tzun eta osatu ile-apaindegiko txutxu-mu- ile-apaindegi: peluquería
txuak, honako esamolde hauekin. (establecimiento)
irribarretsu: sonriente
Izugarria Azer Ez da egia larritu: apurarse
Benetan? ez, horixe!
da I sorpresa! ¡zango! maiteminduta: enamorado, -a
sinetsi: creer
txutxu-mutxu: cuchicheo, cotilleo
Entzun duzue azken lurrumurru.a'? Badirudi Valerio Ramazza zoriontsu: feliz
diseinatzailea eta emaztea banandu egingo direla. (a) zurrumurru: rumor
Aldi2karietan oso irribarretsu agertzen dirá,
baina ez dirudi hain zoriontsuak direnik!

(b) Ofa\f\ déla gutxi HARRIDURA-ESAMOLDEAK


ikusi ditut telebistan, eta oso ondo moldatzen direla EXPRESIONES EXCLAMATIVAS
*
dirudi, beti elkarreicin ikusten ditut; ez dirudi ino¡2
baserretzen direnik. 2er gertatu da, ba? a zer sorpresa!: ¡vaya sorpresa!
benetan?: ¿de veras?
ez da egia ¡zango!: ¡no será verdad!
ez, horixe!: ¡claro que no!
: Badirudi emazteak amorantearekin namçatu dueia Lanzaroteko
izugarria da!: ¡es terrible!
< etxean, eta ez dirudi gizona gehiegí larritu denik, lasai-lasai
| geratu da han neskarekin. (o)

92 laurogeiia hamabi
(d) Benetan? Zmaúe. gajoa. Oso marterriinduta dagoela
...-(E)LA DIRUDI / EZ DIRUDI
dirudi. Gainera, orain, kazetari guzriak ibiliko dirá hacen
...-(E)NIK atzetik, eta ez dirudi hórrela ibiltz^a asko gustatzen zaiomk.
PARECE QUE / NO PARECE
QUE...

Las oraciones completivas también


i (e) Badirudi umeak hartu
se utilizan para hacer conjeturas. Una
de las formas de hacerlo es utilizando < dftuela eta amaren etxera Joan déla. Arratsaldean ikusiko
como verbo principal de la oración • duqu telebistan, baina ez dirudi barkatuko dionik.
completiva la tercera persona del
singular del verbo ¡ruditu, es decir,
dirudi.

Berandu etorriko déla dirudi. Ile-apaindegiko bezeroek, txutxu-mutxua kontatu dutenean, ez


Parece que va a llegar tarde. dakite benetan gertatu den ala ez.

Como en las demás formas completivas,


si el verbo principal es afirmativo,
se añade el sufijo -{e)la al verbo
subordinado. / ZJ Vuelve a leer o escuchar los comentarios, y di cuáles son las suposiciones que ha-
cen sobre Valerio Ramazza y su mujer. Entzun edo irakurri berriro txutxu-mutxuak, eta
Badirudi ezkonduta dagoela.
esan zein diren Valerio Ramazza eta emazteari buruzko usteak.
Parece que está casado.

Si el verbo principal es negativo,


se añade el sufijo -{e)nik al verbo Badirudi Valerio Ramona eta emaztea bar\añdu-
subordinado. ko direla.
Ez dirudi hain zoriontsuak direnik.
Ez dirudi barkatuko dionik.
No parece que le vaya a perdonar.

HIZTEGIA

auskalo: a saber, quién sabe


berbera: el mismo, la misma, lo mismo
berezi: especial
berri: noticia
elkarrekin: juntos, -as
esanahi: significado
9-
eskaintza: oferta h.
ezabatu: borrar
ezer ez: nada
garrantzitsu: importante
harrituta: extrañado, -a
hauxe: este mismo, esta misma, esto
mismo
herrialde: país
igarri: notar
ikasturte: curso, año académico/escolar
lan-baldintza: condición de trabajo
modu: forma
nahi gabe: sin querer L A N T O K I K O BERRIAK
oraingoz: de momento
printzipioz: en principio Batzuetan, berriak zabaltzen ditugunean, susmoak ¡zaten dirá.
seguruenik: seguramente
susmo: sospecha
Juanma eta Pili lankideak dirá, baina bulego ezberdinetan lan egiten dute. Gaur, Pedrori bu-
une: momento
ruzko azken berria zabaldu da Juanmaren bulegoan, eta Piliri posta elektronikoa idatzi dio.
urtebete: un año (completo)
zabaldu: divulgar(se), extender(se)
ziur: seguro
laurcgeita hamahiw 93
04B
5
^EH- Lee y completa, con las siguientes frases, el mensaje que le ha escrito Juanma a
Pili. Irakurri Juanmak Piliri ¡datzi dion mezua, eta osatu honako esaldi hauekin. ...-(E)LA EMATEN DU/EZ
DU EMATEN...-(E)NIK
PARECE QUE / NO PARECE
4. Lan-baldintzak oso onak direla ema- QUE...
1. ez dirudi familiarekín joango denik
ten du.
2. Badin-tdi Pedrok enpresa utziko
5. Urtebeterako joango déla dirudi.
duela. Otra de las formas de hacer conjeturas
6. Oso lanpostu ona eskaini diotela es utilizando como verbo principal de la
3. Ez du ematen oso urduri dagoenik.
ematen du. oración completiva la tercera persona
del singular del verbo eman, es decir,
ematen du

B / U A, i- ;- Pedrok enpresa utziko duela ematen du.


Parece que Pedro va a dejar ¡a
empresa.
Kaixo, Pili:
Zer moduz zaude? Ondo egotea espero dut. Bulegoko azken berria kontatzeko Como en las demás formas completivas,
idazten dizut. si el verbo principal es afirmativo,
Gogoratzen duzu Pedro ñor den. ezta? (a) _2 . Ez dakigu oso ziur, baina Bos- se añade el sufijo -(e)la al verbo
tonen (b) . Marketing-enpresa handi eta garrantzitsua déla esaten dute. subordinado.
Printzipioz, (c) , baina. seguruenik, ez da itzuliko. Pedro ondo ezagutzen dut.
eta berria egia bada, oso pozik egongo da eskaintzarekin. Gainera, (d) . Estatu Batuetara joango direla
Hasieran, (e) ; seme-alabentzat ikasturte erdian beste hernalde batera joa- ematen du.
tea zaila da. eta emaztearentzat lana uztea ez da erraza. baina. ziur. azkenean. Parece que van a ir a Estados Unidos.
denak Estatu Batuetara joango direla bizitzera.
Harrituta nago Pedrorekin! Oraindik ez dit ezer esan, eta egunero bazkaltzen Si el verbo principal es negativo,
se añade el sufijo -(e)n¡k al verbo
dugu elkarrekin! Nik ez diot ezer berezirik igarri: kanpotik oso normal dago;
subordinado.
(f) . Baina auskalo!
Bueno, Pili, berri gehiago jakiten ditudanean. kontatuko dizkizut. Oraingoz, hau- Ez du ematen oso urduri zaudenik.
xe da guztia.
No parece que estés muy nervioso.
Ondo izan.
Juanma
[5n-koademoa:S' s

Mezua bidaltzeko unean, Juanmak, nahi gabe, mezua ezabatu egin du. Berriro idatzi duenean,
esaldi batzuk beste modu batean ¡datzi ditu, nahiz eta esanahi berbera eduki. Zein dirá?

0 Compara los dos mensajes, y subraya aquellas frases que significan lo mismo, pero que están escritas de diferente manera. Kon-
paratu bi mezuak, eta azpimarratu esanahi berbera duten esaldiak, baina ezberdin idatzita daudenak.

H B / u A |E :=
Kaixo, Pili:
Zer moduz zaude? Ondo egotea espero dut. Bulegoko azken berria kontatzeko idazten dizut.
Gogoratzen duzu Pedro ñor den, ezta? °&íro< enpresa ututo duela ematen du. Ez dakigu oso ziur, baina Bostonen oso
lanpostu ona eskaini diotela dirudi. Marketing-enpresa handi eta garrantzitsua déla esaten dute.
Printzipioz. urtebeterako joango déla ematen du, baina, seguruenik, ez da itzuliko. Pedro ondo ezagutzen dut, eta be-
rria egia bada, oso pozik egongo da eskaintzarekin. Gainera. badirudi lan-baldintzak oso onak direla.
Hasieran, ez du ematen familiarekín joango denik: seme-alabentzat ikasturte erdian beste herrialde batera joatea zaila
da, eta emaztearentzat lana uztea ez da erraza, baina, ziur, azkenean, denak Estatu Batuetara joango direla bizitzera.
Harrituta nago Pedrorekin! Oraindik ez dit ezer esan, eta egunero bazkaltzen dugu elkarrekin! Nik ez diot ezer berezirik
¡garrí; kanpotik oso normal dago: ez dirudi oso urduri dagoenik. Baina auskalo!
Bueno, Pili, berri gehiago jakiten ditudanean, kontatuko dizkizut. Oraingoz, hauxe da guztia.
Ondo izan.
Juanma

94 lauroaeita hamalau
AZKEN O R D U A

Azkenik, zenbait egoeraren aurrean iritziak eta usteak emateko egitura batzuk
Egunkariko azken orrialdean, azken
errepasatuko ditugu.
orduko berri hau agertu da.

S Lee y completa la noticia, utilizando la opción correcta. Irakurri eta osatu berria, aukera egokia erabiliz.

PIRINIOETAKO MUTIL-OTSOA
Azkeri Ordua. Pirinioetan 9 urteko mutikoa topatu ducela jakin dugu. Oraindik informazioa naha-
sia da, baina (1) _Q_ mutiko honek bosc urte pasa (2) mendian galduta, eta otsoek babestu
dutela. Otsoek mucikoa oso ondo zaindu dutela (3) , ez dirudi osasun arazorik (4) . Badi-
rudi haragia era hezurrak jan dituela era beraiekin lo egin (5) mendiko kobazulo cxiki batean.
Inguruko herrikoek (6) istorio hau egia (7) . Bizilagunei (8) mendian ume bat hain-
beste urte galduta ibil (9) .
Gaur arratsaldean, Gurutze Gorrikoek prentsaurrekoa emango dute, eta zehaztasun gehiago
emango dituztela esan dute.

HIZTEGIA 1. a ba&\ru.á\ 4. a. dituela a. déla


b. dirudi b. duenik b. denik
c. ez dirudi c. dituenik c. duenik
babestu: proteger
galduta: perdido, -a
2 3. dituela 5. a. duela a. ez zaie ¡ruditzen
hezur: hueso
b. dituenik b. déla b. ¡ruditzen zaie
istorio: relato, suceso
c. direnik c. denik c. ez dute usté
kobazulo: cueva
nahasia: confuso, -a
3. 3. ematen du 6. a. ez zaie ¡ruditzen a. daitekeela
oraindik: "odavía
b. badirudi b. ez du usté b. dezakeenik
otso: !obo
c. ez dirudi c. ezdute usté c. daitekeenik
prentsaurreko: rueda de prensa
topatu: encontrar
zehaztasun: detalle

1 gogoratu
1 ¿Qué sufijo se le añade al verbo al expresar opiniones con frases negativas como no me parece que los abuelos
tengan que cuidar de los nietos, no creo que los nietos estén mejor en la guardería, etc.?

Haz una lista de las expresiones de sorpresa o incredulidad que se han utilizado

¿Cómo se hacen conjeturas sobre alguien o alguna situación con frases como parece que está muy enamorada,
al parecer se ha ido a casa de su madre, etc.?
1

¿Cómo se hacen conjeturas sobre alguien o alguna situación con frases negativas como no parece quesean
tan felices, no parece que le vaya a perdonar, etc.?

1
HELBURUA Bizitzako hainbat aldaketaren aurrean
MILA KOLORETAKOAK GARA nola egokitzen garen azaltzea.
OBJETIVO Explicar ciertos cambios de nuestra
vida y cómo nos adaptamos a ellos.

A ldaketak etengabe gertatzen dirá gure bizitzan, eta, batzuetan, ez dirá gus-
tukoak izaten. Beste batzuetan, guk erabakitzen dugu zer aldatu nahi d u -
g u n , eta besteekin hitz eglten dugu horri buruz.
HIZTEGIA

aholku eske: pidiendo consejo


aldaketa: cambio
JAIOBERRIA aldatu: cambiar
aldizkari: revista
Familietan, seme-alabak jaiotzen direnean, aldaketa asko gertatzen dirá, eta, as- egoera: situación
kotan, zaila da egoera berria onartzea. erabaki: decidir
etengabe: continuamente
gustuko: que gusta, agradable
Guraso aldizkarian, guraso askok famlliako arazoak eta esperientziak partekatzen dituzte. irribarretsu: sonriente
Teresaren bigarren alaba jaio ondoren, alaba zaharrena asko aldatu da. Teresa kezkatuta kasketa: rabieta
dago, eta aldizkarira idatzi du aholku eske. kezkatuta: preocupado, -a
negarti: llorón, -a
ohar: nota
onartu: aceptar
1
^I-J' Lee y subraya los cambios que percibe Teresa en su hija. Irakurri eta azpimarra- partekatu: compartir
tuTeresak alabarengan nabaritzen dituen aldaketak.

GERO ETA GUTXIAGO


Kaixo, lagunok:
JATEN DU
Orain déla hilabete, bigarren umea izan
CADA VEZ COME MENOS
dugu. Zaharrenak, oraindik, sei urte ditu,
eta badirudi ez duela ahizpa txikia onar-
tzen. Lehen oso ume irribarretsua zen. Esta forma comparativa se utiliza para
baina gero eta neggrriogo ¿tabtt. orain arte, expresar que un adjetivo, un adverbio
gustura joaten zen ikastolara, eta ondo o una acción se intensifica a lo largo
moldatzen zen lagunekin; gaur, ordea, ikas- del tiempo.
tolako andereñoak ohar hau bidali digu:
"Naiara gero eta urduriago dabil, eta, jan- Gero eta azkarragoa da.
gelan, gero eta gutxiago jaten du". Cada /ez es más listo.
eta, gauean, ohera joateko orduan, gero
Oso kezkatuta gaude. lehen. beti egoten
eta kasketa handiagoak hartzen ditu' Gero eta urduriago rabil.
zen barrez eta ibiltzen zen dantzan. Baina,
Zer egin dezakegu? Cada /ez estoy más nervioso.
orain, gero eta errazago haserretzen da,' Teresa
Gero eta gehiago jaten duzu.
Cada vez comes más.

. ........ -.
Axunek gutuna irakurri du Guraso aldizkarian, eta erantzutea pentsatu du. Berak ere biga-
rren semea izan du, eta bere esperientzia kontatu nahi dio.

2
\£) Lee y completa la carta de Axun con las siguientes frases. Irakurri Axunen esku
titza, eta osatu, honako esaldi hauek erabiliz.

96 laurogeita hamasei
Kostatu zaio, baina, azkenean, eman dio
HIZTEGIA Kaixo, Teresa: buelta. Berriro ere hasi da berriketan, eta
Axun naiz. Lasai egon zaitez. Guk ere seme
(c) _ . Gainera, orain, anaia txikia zain-
zaharrenarekin arazo berbera eduki dugu.
alde: diferencia tzea gustatzen zaio: pixoíhala aldatzen dio,
Gure semeek alde handiagoa daukate; txi-
berbera: el mismo, la misma, lo mismo biberoia ematen dio...; (d) . Barre asko
kienak bost hilabete ditu, zaharrenak 12
hiztuna: hablador, -a egiten dute, (e) elkarrekin.
urte, eta oso gaízki pasatu du. Hasieran,
Badakit ez déla erraza, baina, denborarekm,
ohitu: acostumbrar(se) gelan sartzen zen, eta ez zen handik irte-
pixoihal: pañal zuen alaba ere ohituko da. Ikusiko duzu!
ten; (a) _ 5 _ . Oso hiztuna izan da beti, bai-
na txikia jato ondoren, (b) ; hitzik esan Besarkada bat.
gabe egoten zen egun osoan. Axun

HIZTEGIA

asmo: intención
aurreztu: ahorrar ASMO ONAK
baikor: optimista
Urte hasiera, udaberria, ikasturte berria. ., garai egokiak izan daitezke ohitura
eta asmo onekin hasteko.

...-T(Z)ENSAIATU, HASI, "Astean behin" irratsaioa kalera irten da, eta ikasturte berrirako zer asmo on dituen galdetu
JARRAITU diojendeari.

INTENTAR, EMPEZAR,
SEGUIR... + INFINITIVO
3 l | 53 | l E s c u c n a cuáles son los buenos propósitos de Martín, y señálalos en la siguiente
Con los verbos SAIATU, HASI y lista. Entzun zein diren Martinen urte berrirako asmo onak, eta markatu honako
JARRAITU el verbo nominalizado que zerrenda honetan.
les acompaña toma -t(z)en.
Kirola egin.
Kirola egiten hasi dirá.
Han empezado a hacer deporte. Gozoki gutxiago jan.
Dirua aurrezten saiatuko naiz. Ez erre.
Voy a intentar ahorrar dinero.
Ur gehiago edan.
Bizikletaz ibiltzen jarraituko dute.
Van a seguir andando en bicicleta. Ingelesa ikasi.
Lana hobeto egin.
La nominalización implica que el verbo
vaya siempre en singular. Arazoen aurrean ez desanimatu.
Gehiago irakurri.
Liburuak irakurtzen jarraituko
dugu. Dirua aurreztu.
Vamos a seguir leyendo libros. Ez haserretu.
Goiz oheratu.
:-; :_- ':• ; Egunero ordubetez ibili.
Lagunekin atera.
Zinemarajoan.
Baikorragoa izan.

¿y Ahora, vuelve a escuchai la respuesta ce Martín,. escobe las cesas que ra a Intenta» ^ece¡. lasque va a empezara nace- /aque-
llas con las que va a seguir. Orain, entzun berriz Martinen erantzuna, eta idatzi zer gauza egiten saiatuko den, zer egiten hasiko
den, eta zer egiten jarraituko duen.

a. Ezerretzen, eta . saiatuko da.

b eta hasiko da.

c eta jarraituko du.

iajroge.ta hamazazpí 97
Esatariak Lorenarekin ere hitz egin du.
HIZTEGIA

5 C/ Lee y completa lo que ha contado Lorena so- aro: época


bre sus buenos propósitos para el nuevo curso. Irakurri bizitza: vida
eta osatu Lorenak ikasturte berrirako dituen asmo erretiratu: jubilado, -a
onei buruz kontatu dueña. gaztaro: juventud
haurtzaro: infancia
Adib.: NI ere ohiturak (aldatu) alfolien (hasi) basiko naiz. Aurten, oso gutxitan Joan naiz uní- helduaro: edad madura
bertsitatera, eta emaitzak ez dira oso onak izan. naturaren zientziak: ciencias
naturales
a. Datorren urtean, egunero joango naiz eskoletara, eta azterketa garaian dena azken me-
nerabezaro: adolescencia
mentorako ez (utzi) (saiatu) Egunero ordube-
zahartzaro: vejez
te (¡kasi) (hasi)
b. laz bezala, astean zehar ingelesa (ikasi) (jarraitu) ,
baina, aurten, titulua (lortu) (saiatu)
c. Aurten, dirualortzeko.asteburuetanumeak (zaindu) (hasi)
HIZTEGIA
Ea motorra erosteko dirua aurrezten dudan!

arazo: problema
HAURTZAROA amasa hartu: respirar
bihotz-transplante: trasplante de
Bizitzako aro bakoitza ezberdina da; aro bakoitzak aldaketak ekartzen ditu, eta corazón
ez da erraza izaten beti horietara egokitzea. bizitza: vida
herriz herri: de pueblo en pueblo
hitzaldi: conferencia, charla
Naturaren Zientzietako klasean, ¡kasleak bizitzako aroak ¡kasten ari dira. indar: fuerza
noizean behin: de vez en cuando
oparitu: regalar
6 £/ Relaciona cada dibujo con el nombre de la etapa que representa. Lotu aro bakoi- organo-emaile: donante de órganos
tzeko irudia dagokion izenarekin. pilula: pastilla
Transplantatuen Elkartea:
Asociación de Trasplantados
zorionez: afortunadamente, por suerte

a. Gaztaroa
b. Zahartzaroa
1. e c. Helduaroa
d. Nerabezaroa
e. \jaurftaroa
Ondoren, andereñoak
bizitzako aro bati bu- 1 í - I
ruzko testua irakurri 7 l | 34 | l Escucha qué les ha leido la profesora, y señala a qué etapa se refiere el texto. Entzun zer ira-
die. kurri dien andereñoak, eta markatu zein arori buruzkoa den testua.

Haurtzaroa Nerabezaroa Gaztaroa Helduaroa Zahartzaroa

Bukatzeko, zahartza-
roari buruzko testua 8
eman die irakurtzeko. >£/- Lee y completa el texto que han leído sobre la vejez. Irakurri eta osatu zahartzaroari bu-
ruzko testua.

ZAHARTZAROA a. lan egiten


Zahartzaroa bizitzako azken aroa da, eta esperientzia handia izaten dugu besteekin partekatzeko. Osasun ara- b. aprobetxatzen
zoak (1) J L hasten gara, eta, horregatik, elikadura (2) eta kirola (3) komeni da. Baina, askotan, nahiz c. zaintzea
eta asko zaindu, zaharrak ezin dira bakarrik bizi, eta seme-alaben etxera edo zahar-etxe batera joaten dira. Ba- d. kontatzea
tzuek (4) jarraitzen dute, baina gehienak erretiratuta egoten dira. Denbora libre asko edukitzen dute, eta e. egitea
ondo (5) saiatzen dira; ¡kastaroak, bidaiak... egiten dituzte. Asko gustatzen zaie bere bizitza ñola aldatu f. edukrrzen
den (6) .

98 laurooeita hemezortzi
BIHOTZ-TRANSPLANTEA

Bukatzeko, gure bizitzako aldaketen aurrean nola moldatzen garen adierazteko,


egitura batzuk errepasatuko ditugu.
Iñigori, orain déla gutxi, bihotzeko trans-
plantea egin diote. Osatuz aldizkarian, bere
9 s ¿ / Lee y completa la entrevista que le han hecho a Iñigo. Irakurri eta osatu Iñigori blzitza nola aldatu den kontatu du.
egin dioten elkarrizketa.

Iñigo Bilbao: "Osasuna oparitu didate"


Iñigo Bilbaon bihotz-transplantea egin diote. Den- zetan. emaztearekin paseatzera ateratzen naiz, eta.
bora gutxi pasatu da. baina bizitza berria ( I ) _b_ batzuetan.Transplaníatuen Elkartean laguntzen dut.
hasi da. Orain. beste gaixoei laguntzen die, eta gaz- Noizean behm, eíxeko eskailerak igotzen (3) ,
teago sentitzen déla esaten du. indarra hartzeko, eta (4) igotzen ditut! Bizitza
nórmala (5) komeni zait, baina, oramdik, pilulak
Nolakoa zen zure bizitza transplantea egin baino (6) jarraitzen dut, eta kontuz ibili behar dut.
lehen?
Oso gogorra zen. Arazoak nituen mugrtzeko eta ar- Elkartean laguntzen duzula esan diguzu. Zer egi-
nasa hartzeko, eta ia ez nintzen etxetik ateratzen. Lo ten duzu?
egiteko ere arazoak edukitzen nituen...: oso zaila zen. Orain. organo-emaile berriak lortzeko kanpama
berria prestatzen (7) . Zorionez. (8) dau-
Eta orain? de, baina, batzuetan, zaila zaten da jendea (9) ;
Dena aldatu da. Orain, nahiz eta eguraldi txarra guk. ordea, ez dugu ilusioa galtzen, eta hernz hern
egin, egunero saiatzen naiz kalera (2) . Goi- hitzaldiak (10) jarraitzen dugu.

1. a. egitea 3. a. zaila da 5. a. egitea 7. a. gustatzen zaigu 9. a. konbentzitu


b. egiten b. komeni zait b. egiten b. hasi gara b. konbentzitzen
c. egin c. saiatzen naiz c. egin c. komeni zaigu c. konbentzitzea

2. a. atera 4. a. gero eta polikiago 6. a. hartu 8. a. gero eta emaile kaskarragoak 10, a, eman
b. ateratzea b. gero eta zailago b. hartzen b. gero eta emaile gutxiago b. ematea
c. ateratzen c. gero eta errazago c. hartzea c. gero eta emaile gehiago c. ematen

1 gogoratu
1 ¿Cómo se expresa que una cualidad o una acción se intensifica a lo largo del tiempo con frases como cada
vez es más descarada, cada vez esta más nerviosa, cada vez come menos, etc.?

1 ¿Cómo se ha expresado el inicio de una acción como he empezado a cuidarme, ha empezado a hacer una nueva

1 vida, etc.?

¿Cómo se ha expresado que una acción continúa desarrollándose con frases como voy a continuar estudiando,
vamos a continuar saliendo con los amigos, etc.?

¿Cómo se ha expresado el propósito de hacer algo o procurar hacer algo con frases como voy a intentar
adelgazar, intenta ayudar a la gente, etc.?

I -I
U
nitate honetan, lehenik, antzekotasunak ñola azaltzen ditugun ikusi dugu.
'Ondoren, aurkaritza, eragozpenak eta kontraesanak ñola adierazten ditu-
gun. Segidan, egoera batzuen aurrean iritziak eta usteak nola ematen ditugun, eta, bukatzeko, bizitzako hainbat aldake-
taren berri nola ematen dugun. Ba al dakizu ekintza horiek euskaraz egiten? Horixe ikusiko dugu.

Familian, denok izaten dugu batzuen antz handiagoa beste batzuena baino. Zuk noren antza daukazu? Kontatuko al diguzu?

^ #C/ Escribe a quién te pareces, como quién tienes el pelo, los ojos, como quién hablas, caminas... Las siguientes preguntas te ayudarán
a ello. Idatzi noren antza daukazun eta ñor bezalakoa zaren. Ondorengo galderek lagunduko dizute.

i lea
ibiltzen hitz egiten
sudurra
orrazten barre egiten
Nolako oinak dau(z)kazu? Nola ¡blltzen zara? Nola duzu?
janzten jaten
belarriak

Adib.: Ni< amaren antza daukaf. Amak bezalako ilea daukat, knkurra eta
beltza. Amak bezalako sudurra daükat, \uie.a. Amak bezalako oinak
dauíkat, zabalak, bama arta bezala ibiltzen naiz, oso tente. Artak be-
ia\a egiten dwt barre, eta amak bezala jaten duX, oso aikar.

Antzekotasunak kontatu dizkiguzu,


balna ziur ezberdintasunak ere ¡zan- * " ¿En qué te diferencias del resto de tu familia? Cuéntanos. Los siguientes adjetivos
go dituzula familiakoekin alderatuta. te ayudarán a ello. Zertan zara ezberdina zure familiarekin alderatuta? Honako ad-
jektibo hauek lagunduko dizute zeregin horretan.

Adib.: Ni oso serloa r\aa¡ ama, ordea/berm, oso a\a\a.

serioa alaia gaiztoa zintzoa ¡lehoria beltzarana urduria lasaia


txukuna zikina iletsua burusoila isila berritsua azkarra mótela
altua baxua trebea traketsa argala lodia

100 ehun
Baina, askotan, itxura eta errealita-
VZJ ¿Cuáles son tus contradicciones? ¿Nos las puedes contar? Las siguientes acciones tea ez dirá berdinak, eta kontraesa-
te pueden ayudar a ello. Zein dirá zure kontraesanak? Kontatuko al dizkiguzu? Hona- nak edukitzea oso nórmala da.
ko ekintza hauek horretan lagundu ahal dizute.

serioa izan txisteak kontatzea gustatu gutxi jan loditu


kirola egitea gustatu erre txikia izan saskibaloian jokatu
gutxi ikasi nota onak atera euria egin eguzkitako betaurrekoak eraman
asko jan ez loditu
JA

N a t a eta serioa
izan, txisteak tírela egin airen,
kontatzea tabakoa erretzen
gustatzen zait. dut.

Askotan, itxurari bakarrik errepa-


ratzen diogu, eta, nahiz eta ziur ez
^ ¿s Observa estas imágenes. ¿Qué te sugieren?¿Qué pensarías de esas personas si las egon, gure usteak adierazten ditugu.
tuvieras delante? Escribe tu impresión sobre ellas. Erreparatu irudi hauei. Nolakoak dire-
la usté duzu?

Askojaten duela ematen


áu.
Ez áu eroaten kirola egrtea
gustatzen zaionik.

Badirudí heavy musika


gustatzen zaiola.
Ez d\fud\ musika klasikoa
gc/statzen zaionik.

etabat 101
Denok desberdinak gara, eta gure
iritziak ere desberdinak dirá. 5 CG Lee ias opiniones de estas personas. ¿Estás de acuerdo con ellas? Irakurri per-
tsona hauen iritziak. Ados al zaude beraiekin?

Haurrek haurtiaindeqm joan


belwdute.
(Sazteek ordenagaiíuan bakarrik L
pentsatzen dute.

Hawrrak etxean haur+zaindegian


baino hobeto üaude.

2afrarrak beren etxean


daude ondeen :h

Gazteek asko ikasten date,


eta oso ondo prestatuta
daude. 2aharrak gaixotzen direnean,
zafw-etxean beraien etxean baino
hobeto daude.

ALDE KONTRA
Haurrak etxean haurízaindegian baino hobeto daüdela usté Ez dut uste/ez Tait irüditzen haurrek haurtzaindeglan egon
dut/irudrrzen zait. bebar dutenik.

Gehienok, garai batzuetan, ikasturte berriaren hasieran, udaberrian, urte berrian... ohitura batzuk aldatzeko asmoak edukitzen ditugu.

*> ¿/ Piensa qué puedes hacer para mejorar tu modo de


vida. ¿Qué vas a empezar a hacer, qué vas a seguir haciendo y qué
Mi laster
vas a intentar hacer de ahora en adelante? Pentsatu zer egin
hasiko naiz,
dezakezun zure bizimodua hobetzeko. Zer egiten hasiko
eta saiatuko
zara, zer egiten jarraituko duzu, eta zer egiten saiatuko
naiz, baina
zara hemendik aurrera?
jarrartüko £(ut, asko gustatzen
zaidalako.

102 ehunetabi
MILA KOLORETAKOA

Prest al zaude aurrerapenak ebaluatzeko?


Ba al dakizu gauza hauek euskaraz egiten? Erantzun galdera hauei. A n i m o !

ÜJ Antzekotasunak adierazten. Expresar parecidos.

Bai D Ez

_±J Eragozpenak edo kontraesanak adierazten. Expresar objeciones o contradicciones.

Bai • Ez D

LD Aurkaritza adierazten. Expresar oposición.

Bai D Ez

AJ Iritzia ematen. Opinar.

Ba! EZ

JL Usteak adierazten. Hacer conjeturas.

Bai _ Ez

L§J Ezaugarri edo ekintza bat denborarekin areagotzen déla adierazten. Expresar que una cualidad
o acción se intensifica con el tiempo.

Bai Ez •

LZJ Ekintza baten hasiera adierazten. Expresar el inicio de una acción.

Bai G Ez D

(JU Ekintza bat egiten jarraitzen duzula adierazten. Expresar que continúas realizando una acción.

Bal D Ez D

Oso ondo! Orain, prest zaude,


LiJ Zerbait egiten saiatuko zarela adierazten. Expresar que vas a Intentar hacer algo.
behar baduzu, antzekotasunak
Bai M Ez adierazteko, eragozpenak eta
aurkaritza adierazteko, eta
bizltzako hainbat aldaketaren
aurrean ñola moldatzen zaren
azaltzeko.

• Galdera horletakoren bati EZ erantzun badiozu, agian, landutako jardueraren bat erre-
pasatu beharko duzu.

• Lan-koadernoan, unitate honetako gramatika-azalpenak eta ariketak aurkituko dituzu.


Ikasitakoa flnkatzen lagunduko dizute. (69. orrialdetik 88.era)

Ikusi £> 4. Mila koloretakoak gara multimedia.


INGURUKOAK
ngurukoei, etengabe, informazioa ematen eta ontinuamente estamos informando y pre-
I galdetzen diegu: ezezagunen bat ñor den, ob-
jektu edo animaliaren bat zer den, lan bat ñola
C guntando a quienes nos rodean: quién es
aquel desconocido, qué es aquel objeto o animal,
egin behar den, zerbaiti buruz zer pentsatzen du- qué pensamos sobre algún tema... Siempre esta-
gun... Azalpenak, aholkuak eta iritzia ematen ari- mos dando explicaciones, consejos y opiniones.
tzen gara beti. Unitate honek ekintza horiek eus- Esta unidad te ayudará a desenvolverte en todas
karaz egiten iagunduko dizu. Aurrera! estas situaciones. ¡Adelante!

unitatearen helburu nagusiak Unitatearen atalak


Pertsonak, gauzak eta lekuak ¡dentifikatzeko edo kokatzeko Lehenengo átala
informazioa ematea eta eskatzea. Dar y pedir información
para identificar o situar personas, cosas y lugares. A T A R Í A N Hasteko, landetxe bateko
bisitari batzuk ezagutuko ditugu eta, bidé
Hainbat lan egiteko azalpenak eta aholkuak ematea eta
batez, landetxe horretan zer animalia
eskatzea. Dar y pedir explicaciones y consejos para realizar dauzkaten ikusiko dugu.
algunos trabajos.
Zer uzten diguten egiten eta zer ez adieraztea, eta alde edo Bigarren átala
kontra gauden azaltzea. Explicar qué nos dejan y qué no nos
Al_ehenik, jendeak pertsonel eta gauzei
dejan hacer otros, y exponer si estamos a favor o en contra. buruzko informazioa ematen duenean,
informazio hori ñola adierazten duen ikusiko
dugu.
B Segidan, pertsona batzuek hainbat lan
egiteko azalpenak eta aholkuak ñola
ematen dituzten aztertuko dugu.
C Azkenik, besteek zer uzten diguten egiten
eta zer ez, eta alde edo kontra gauden ñola
adierazten den ikusiko dugu.

Hirugarren átala

ERABILI Atal honetan, zu ¡zango zara


protagonista, eta unitatean zehar landutakoa
praktikatuko eta ebaluatuko duzu.

Laugarren átala

B A D A K I Z U Autoebaluaziorako galderei
erantzungo diezu.
Horrekin batera, bideo-esketxa ikusteko
aukera ¡zango duzu.
• r t i R U K O / á l

H asteko, landetxe bateko bisitariak ezagutuko ditugu: ñor diren, nongoak di-
ren, zertara Joan diren, zertan ari diren... Eta, bide batez, landetxe horretan
zer animalia dauzkaten ikusiko dugu.
HIZTEGIA

ahate: pato
antolatu: preparar
LANDETXEAN ardi: oveja
asmatu: adivinar
behi: vaca
Asier eta Josune landetxe batera Joan dira gurasoekin asteburua pasatzera. Gurasoek gau- katu: gato, -a
zak antolatu bitartean, umeak landetxeko animaliak ikustera Joan dira. landetxe: casa rural, casa de campo
oilar: gallo
oilo: gallina
proposatu: proponer
1 txakur: perro, -a
¿f Haz corresponder los nombres de estos animales con su imagen. Lotu animalia
txerri:cerdo,-a
hauen izenak eta argazkiak.
txita: polluelo
txori: pájaro
. • :•-:-.•• --.
untxi: conejo
oiloak txerria behiak txitak ardia txoria
zaldi: caballo
txakurra laldiak oilarra untxia katua ahatea

!•

Asierrek joko bat proposatu dio arreba Josuneri: bakoitzak animalia bat deskribatuko du,
eta besteak zein den asmatu behar du.

2 líi| 56-58
5Í-5S || :l E^ucha | a s adivinanzas de Asier y Josune. Entzun Asierren eta Josune-
ren asmakizunak.

Zein da? Zein da? Zein da?

106 etiun eta sei


* *£) Ahora, relaciona las siguientes características con cada uno de esos tres animales.
HIZTEGIA Algunas características pueden ser de más de un animal. Puedes volver a escuchar las adivi-
nanzas. Orain, lotu honako ezaugarri eta animalia hauek. Ezaugarri batzuk animalia
atzapar: zarpa, garra batenak baino gehiagorenak izan daitezke. Asmakizunak berriro entzun ditzakezu.
baldar: torpe
bibote: bigote
buztan: cola, rabo Ezauqarriak zaldia ahatea katua
dotore: elegante 1. Dotorea da. X
hanka: pata 2. He leuna dauka.
hegan egin: volar 3. Hanketan hegatsak dauzka.
hegats: aleta 4. Bibote luzea dauka.
igeri egin: nadar 5. Hegan egiten daki.
¡sats: cola, rabo
6. Lepoaldean ile luzea edukitzen du.
lasterketa: carrera
7. Igeri egiten daki.
lepoalde: zona del cuello
8. Isats luzea dauka.
leun: suave
luma: pluma 9. * Isil-isilik ¡bíltzen da.
moko: pico 10. Lasterketetan parte hartzen du.
sagú: ratón 11 Lau hanka ditu.
zeregin: quehacer, tarea 12 Lumak dauzka.
13, Saguak harrapatzen ditu.
14 Lurrean ¡bíltzen denean, baldarra da.
UNEAN BERTAN 15, Moko zabala dauka.
SITUACIÓN MOMENTÁNEA 16, Begi berdeak, urdinak... eduki dltzake.
17, Pertsonak harén gainean ¡bíltzen dira.
Para expresar acciones que están
18 Bi hanka ditu.
ocurriendo en este momento, los
verbos perifrásticos (la mayoría
de los verbos) lo hacen por medio
de la perífrasis -t(z)en ari izan. Sin Gurasoak, gauzak antolatu ondoren, kanpora atera dira. Landetxeko pertsona batzuk ikusi
embargo, los verbos sintéticos no dituzte. Pertsona bakoítza bere zereginetan ari da.
admiten esta construcción.

Ni írakurtzen ari naiz.


Yo estoy leyendo. 4
Zu musika entzuten ari zara " Indica qué s^ceie en ias siguientes imágenes, D3'5 ei.c. utiliza os sicu'entes
Verbos
perifrásticos Tú estás escuchando música. verbos. Esan zer ari den gertatzen ¡rudi hauetan. Horretarako, erabili honako
Gu hitz egiten ari gara. aditz hauek.
Nosotros estamos hablando.
dabiltza dakar dakarte dago
Ni mendira noa. Írakurtzen ari da ¿lábil dator dakartza
Yo voy al monte.
Zu etxetik zatoz.
Verbos
Tú vienes de casa.
sintéticos
Gukzaldia daukagu.
Nosotros tenemos un
caballo.
-•oa: 97- or.
Neskatoa bizikletaz Lagunakzaldi gainean Emakumea, zuhaítz azpian
(a) dabil. (b) (c) eta liburua
ADITZTRINKOAK (d)
VERBOS SINTÉTICOS

EGON ADITZA - EL VERBO ESTAR

ni nago yo estoy
hi hago tú estás
hura dago él/ella está
Gizonak traktorean belarra Mendizalea menditlk (f)... Emakumeek bazkaria (h)
gu gaude nosotros, -as estamos
(e) dokar. eta (mendizaleak)
zu zaude tú estás
zuek zaudete
loreak(g)
vosotros, -as estáis
haiek daude ellos/ellas están
ehun eta 2azp¡ 107
Lan-kOideroa: 99. o
JOAN ADITZA-EL VERBO IR

ni noa yo voy
& Julia eta Kepa Isabelekin hizketan ari hi hoa tú vas
dirá. Isabelek landetxean egun ba- hura doa él/ella va
5 1,59^11 ESCUCha la conversación, y di tzuk daramatza, eta gainerako bisita- gu goaz nosotros, -as vamos
quién es quién. Entzun elkarrizketa, eta riak aurkeztu dizkie Juliari eta Kepari. zu zoaz tú vas
esan nor den ñor. zuek zoazte vosotros, -as vais
haiek doaz ellos/ellas van

ETORRI ADITZA-EL VERBO VENIR

ni nator yo vengo
hi hator tu vienes
hura dator él/ella viene
gu gatoz nosotros, -as venimos
zu zatoz tú vienes
zuek zatozte vosotros, -as venís
haiek datoz ellos/ellas vienen

IBILI ADITZA-EL VERBO ANDAR

ni nabil yo ando
hi hábil tu andas
hura dabil él/ella anda
gu gabiltza nosotros, -as andamos
:- zabiltza tu andas
zuek zabiltzate vosotros, -as andéis
ha ek dabiltza ellos/ellas andan

*ZJ Ahora, escucha de nuevo, y responde a las preguntas. Orain, entzun berriro, eta EDUKI ADITZA-EL VERBO TENER
erantzun galderei.
n dau(z)kat yo tengo
a. Nolakoa ematen du landetxeak? g. Zer gustatzen zaio Fernandori? hi dau(z)kak/n tú tienes
Landetxeak leku [asma amaten du. hura dau(z)ka él/ella tiene
b. Zergatik daude poz-pozik Josune eta Asier? h. Zer dakar Fernandok gaur menditik? gu dau(z)kagu nosotros, -as tenemos
zu dau(z)kazu tú tienes
Asier eta Josune poz-pozik daude lan-
zuek dau(z)kazue vosotros, -as tenéis
detxean animaliakdaudelako. i. Nor da Eusebio?
haiek dau(z)kate ellos/ellas tienen
c. Zer gustatzen zaio Aliziari?
j. Nor dirá Margarieta Eli?
JAKIN ADITZA- ELVEBO SABER
d. Nongoak dirá Xabier eta Lamia? -
k. Zer dakarte Margarik eta Elik? ni daki(zki)t yo se
e. Zertara etorri dirá Xabier eta Lamia lande- hi daki(zki)k/n tú sabes
txera? I. Zerorduda? hura daki(zki) éllella sabe
gu daki(zki)gu nosotros, -as sabemos
f. Nongoa da Fernando? m. Non dago landetxea? zu daki(zki)zu tú sabes
zuek daki(zki)zue vosotros, -as sabéis
haiek daki(zk¡)te ellos/ellas saben

ERAMAN ADITZA - EL VERBO LLEVAR

1 gogoratu ni darama(tza)t yo llevo


hi darama(tza)k/n tu le,as
1 Haz una lista de los nombres de los animales y adjetivos que hura
gu
darma(tza)
darma(tza)gu
éllella lleva
nosotros, -as ¡levamos
han aparecido y no conocías. Si quieres saber más, consulta en el
1 diccionario, y t o m a nota de las palabras que te interesen zu
zuek
darma(tza)zu
darma(tza)zue
tú llevas
vosotros, -as lleváis
haiek darma(tza)te ellos/ellas llevan
1 ¿Cómo se expresan acciones que se mantienen en el tiempo o que
ocurren en el m o m e n t o en que se habla con frases como esfá leyendo, EKARRI ADITZA - EL VERBO TRAER
1 estén montando en biti, viene del monte, está debajo del árbol, etc.? ni dakar(tza)t yo traigo
hi dakar(tza)k/n tú traes
1 hura dakar(tza) él/ella trae
¿Qué forma verbal se ha utilizado para expresar acciones que ocurren en dakar(tza)gu
gu nosotros, -as traemos
1 el m o m e n t o en que se habla con frases c o m o las mujeres traen la comida, zu dakar{tza)zu tú traes
el montañero trae castañas, el hombre trae hierba en el tractor, etc.? zuek dakar(tza)zue vosotros, -as traéis
1 haiek dakar(tza)te ellos/ellas traen
108
1
HELBURUA Pertsonak, gauzak eta lekuak identi-
fikatzeko eta kokatzeko ¡nformazioa
ematea eta eskatzea.
OBJETIVO Dar y pedir información para identifi-
car y situar personas, cosas y lugares.

HIZTEGIA A skotan, pertsonak, objektuak eta lekuak identifikatzeko edo kokatzeko ¡n-
formazioa ematen dugunean, azalpen asko ematen ditugu: mutila Bilbokoa
dela eta mutila zure ondoan dagoela, gona berria dela eta gona oso merkea
dela, neska zure laguna dela eta neska ilehoria dela...
alkandora: camisa
bat-batean: de repente
belarritako: pendiente
botoi: botón
BAT-BATEKO BIDAIA
bularretako: sujetador
gabe: sin
Beste bati gure etxean zerbait bilatzeko eskatzen badiogu, oso garrantzitsua da
galtza: pantalón
azalpen argiak ematea: non dagoen, nolakoa den...
gerriko: cinturón
harri: piedra
jaka: cazadora Leireri laneko bidaia sortu zaio bat-batean. Ez dauka denborarik poltsa prestatzeko, eta bere
jertse: jersey ahizpa Maialeni deitu dio laguntza eskatzeko.
kremailera: cremallera
kulero: braga
lisatu: planchar
lore: flor 1 l|.60 i ¿Qyg c j¡ ez c o s a s | e n a pecj¡(j0 q u e meta en | a bolsa de viaje Leire a su hermana?
mahuka: manga Escucha la conversación, y señálalas. Zer hamar gauza eskatu dizkio Leirek ahizpari b¡-
marradun: rayado, -a
daia-poltsan sartzeko? Entzun elkarrizketa, eta markatu.
sortu: surgir
takoi: tacón
xehetasun: detalle a Lisatu gabe dauden galtza beltzak

b Lisatuta dauden galtza beltzak X

c Mahuka luzeak dituen alkandora zuria

d Mahuka luzeak dituen alkandora urdina

e Botoi gorriak dituen jertse grisa

f Botoirik ez duen jertse marroia

g Gerrikoa duen gabardina urdina

h Gerrikorik ez duen gabardina berdea

i Kremailera duen jaka gorria

j Botoiak dituen jaka beltza

k Takoiak dituzten bota beltzak

I Takoirik ez duten bota beltzak

m Lore arrosak dituzten bularretakoa eta kuleroak

n Lore grisak dituzten bularretakoa eta kuleroak

ñ Aulki gainean dauden galtzerdi marradunak

o Aulki gainean dauden galtzerdi gorriak

p Harri berdea duten belarritakoak

q Harri urdina duten belarritakoak

r Irakurtzen ari den liburua

s Irakurtzen ari ez den liburua

ehun eta bederaui 109


2 v£) Ahora, observa la habitación de Leire, y señala cuáles son las diez cosas que le ha
pedido a Maialen. Puedes volver a escuchar la conversación. Orain, erreparatu Leireren ERLATIBOZKO ESALDIAK
gelari, eta markatu zein diren Maialeni eskatu dizkion hamar gauza horiek. Elka- ORACIONES DE RELATIVO
rrizketa berriz entzun dezakezu.
Podemos utilizar oraciones de relativo
para dar información sobre personas,
objetos, lugares... y conectar dos o más
ideas que podrían expresarse en oraciones
independientes.

Emakumea hizketan ari da. Emakumea Bermeokoa da.


.a mujer está hablando. La mujer es de Bermeo.

Hizketan ari den emakumea Bermeokoa da.


La mujer que está hablando es de Bermeo.

Al unir las dos oraciones simples en una


oración compuesta, la palabra que se repite
(antecedente), emakumea, aparece sólo
una vez.

Emakumea
Emakumea Bermeokoa da.
hizketan árida.

Hizketan ari den emakumea Bermeokoa da.

En euskera las oraciones de relativo


funcionan de forma inversa a las del
castellano: el relativo precede a la palabra
que especifica, es decir, al antecedente. El
nexo es el sufijo -(e)n, que en castellano, y
se le añade siempre al verbo subordinado.

Hizketan ari den emakumea Bermeokoa da.


La mujer que está hablando es de
Bermeo.

Lan-koadefroa: 1D9L

110 ehun eta hamar


Según la terminación del verbo, el sufijo será
Maialenek poltsa prestatu duenean, ez du oso ondo gogoratu zer eskatu dion Leirek, eta
-n o -en.
beste gauza batzuk sartu ditu. Leirek poltsa ireki duenean, a zer sorpresa hartu duen!
-gu dugun, zaigun, digun...
-zu duzun, zaizun, dizun...
-e zareten, zauden, duzuen,
-n dizkizuen... * '*D Observa el dibujo, y explica con qué cosas se ha encontrado Leire al abrir la bolsa,
-a daukan, doan... dando información detallada sobre ellas: cómo son o qué tienen... Erreparatu irudiari, eta
-0 zaion, dion... azaldu Leirek zer gauza ikusi dituen poltsa ireki duenean; eman horiei buruzko
xehetasunak: nolakoak diren, zer daukaten...
-a* den, garen, zaren, diren
-u duen, dituen a. Liscttu qabe dauáen galtza bettzak.
-i dakien... b
-en
-go dagoen, nagoen c
-te daitekeen, dezakeen d
-konts. naizen, datorren... e
dudan, zaidan...
f.
-dan -t g
diodan, dizkiedan...
h
*En el verbo Izan, aquellos verbos que
acaban en "a" toman "-en": den, garen,
zaren, diren.

Las oraciones de relativo negativas se


construyen insertando ez delante del verbo
auxiliar o sintético.

Etorri den gizona Urretxukoa da.


Etorri ez den gizona Urretxukoa da.

El hombre que ha venido es de Urretxu.


El hombre que no ha venido es de Urretxu.

Autoan dagoen mutila ñire senarra da.


Autoan ez dagoen mutila ez da ñire senarra.

El chico que está en el coche es mi marido.


El chico que no está en el coche no es mi
marido.
05A
HONDARTZAN

HIZTEGIA
Hondartzan zaila ¡zaten da jendea aurkitzea; horregatik, informazioa edukitzea
beti izaten da lagungarria: non jartzen diren, itzalkina nolakoa den, bainujantzia
nolakoa d e n . . . bainujantzi: bañador
biluzik: desnudo,-a
etzaulki: tumbona
Amaia lagunen herrira Joan da egun batzuk pasatzera, Begoñaren eta Andoniren herrira. hondarretan: en la arena
Lagunak, normalean, herriko hondartzara joaten dirá familiarekin, eta ezagunen inguruan itsasertz: orilla del mar
jartzen dirá. Ezagun horiek ñor diren eta familia ñor den azaldu dio Begoñak Amaiari. itzaikin: sombrilla
lagungarri: que sirve de ayuda
palan jokatu: jugar a la pala
uretan:en el agua
4 l^P Lee y completa la información que le ha dado Begoña a Amaia; para ello, utiliza las
siguientes frases. Irakurri eta osatu Begoñak Amaiari emandako informazioa; horre-
tarako, erabili honako esaldi hauek.

1. palan jokatzen ari diren gizona eta emakumea 5. atzera eta aurrera dabilen mutila
2. etzaulkian etzanda dagoen mutila 6. uretan jolasean dabiltzan umeak
3. itsasertzean dagoen eta bainujantzi urdina daukan emakumea 7. kuboan ura dakarren mutikoa
4. hondarretan zuloak egiten ari diren neskatoak 8. eguzkftako krema ematen ari den neska

Itzaikin berdearen azpian, (a) _&_ Maite da, eta (b) Pako, bere senarra. Ñire lagunak dirá.
(c) Felipe da. Atzera eta aurrera ibiltzen da egun osoan. Andoniren laguna da.
(d) Pedro eta Teresa dirá. Pedro anaia da, eta Teresa koinata.
(e) Maddi eta Izaskun dirá, Pedroren eta Teresaren alaba bikiak. (f) Unai da, seme zaharrena.
Gure seme-alabak, Uxue eta Ander, Andoniren amarekin daude, Eukenerekin. Eukene (g) da.
Uxue eta Ander Eukeneren ondoan daude, (h) dirá.

112 ehun eta hamabi


05A
Amaia bere herrira itzuli denean, hondartzako argazkiak erakutsi dizkio Kepari, eta honek
ERLATIBOZKO ESALDIAK pertsona bakoitza ñor den jakin du.
ORACIONES DE RELATIVO

En las oraciones de relativo, muchas


veces, el antecedente se suele 5 l | 6 i | l Escucha la conversación, y di cuál es la información correcta. Entzun elkarriz-
sobrentender. En estos casos, el sufijo keta, eta esan zein den informazio zuzena.
que lleva el antecedente se le añade
directamente al sufijo -(e)n. •
Itzalkin berdearen ondoan daudenak
Hizketan ari den (emakume)a
Bermeokoa da. Maite eta Pako dirá, Begoñaren lagunak.
Hizketan ari dena Bermeokoa da. Itzalkin berdearen aurrean daudenak
Maite eta Pako dirá, Begoñaren lagunak.
La (mujer) que está hablando es de Itzalkin berdearen azpian daudenak
Bermeo. Maite eta Pako dirá, Begoñaren lagu-
La que está hablando es de Bermeo. nak.
Hondartzan dauden (ume)ak ñire
ilobak dirá.
Hondartzan daudenak ñire ilobak dirá.

Los (niños) que están en la playa 2.


son mis sobrinos. a. Bisera daramana Teresa da, Begoñaren
Los que están en la playa son mis koinata.
sobrinos. b. Kapela daramana Teresa da, Begoñaren
• :3er :s . 0 3 . Oí koinata.
c. Pamela daramana Teresa da, Begoñaren
koinata.

3.
a. Umeekin hizketan ari den emakumea Kuboarekin jolasten ari diren umeak Eu- Praka luzeak daramatzana Felipe da,
Andoniren ama da, Eukene. keneren bilobak dirá. Andoniren laguna.
Umeak zaintzen ari den emakumea An- Flotagailua daukaten umeak Eukeneren Edariak eta patatak saltzen ari dena Fe-
doniren ama da, Eukene. bilobak dirá. lipe da, Andoniren laguna.
Umeekin ¡gen egiten ari den emakumea Biluzik dauden umeak Eukeneren bilo- Kamiseta zuria daramana Felipe da, An-
Andoniren ama da, Eukene. bak dirá. doniren laguna.

Kamiseta jantzita daukana Pedro da, lie luzea daukatenak Maddi eta Izaskun Bainujantzi urdina daukana, ilegorria, Unai da,
Begoñaren anaia.Teresaren senarra. dirá, Unairen arreba bikiak. Maddiren eta Izaskunen anaia zaharrena.
Betaurrekoak dauzkana Pedro da, Be- B¡ motots dauzkatenak Maddi eta Izas- Bainujantzi berdea daukana, ilegorria, Unai
goñaren anaia.Teresaren senarra. kun dirá, Unairen arreba bikiak. da, Maddiren eta Izaskunen anaia zaharrena.
Txankletak dauzkana Pedro da, Begoña- lie kizkurra daukatenak Maddi eta Izas- Bainujantzi horia daukana, ilegorria, Unai da,
ren anaia.Teresaren senarra. kun dirá, Unairen arreba bikiak. Maddiren eta Izaskunen anaia zaharrena.

ehuí etahamsriiru 113


05A
NORNAIZNI?
HIZTEGIA
Inauterietan, askotan, ez da erraza izaten jendea ezagutzea.

asmatu: adivinar
Inauterietan.Aitor eta bere kuadrillakoak pailazoz jantzi dirá, eta atera dituzten argazkiak Mará: fila
Facebook-en jarri dituzte. Liernik, Aitorren arrebak, argazkiak ikusi dituenean, ez du erraz inauteri: carnaval
asmatu Aitor nor den. kapela: sombrero
lore-sorta: ramo de flores
puxika: globo
zilipurdika: dando volteretas

6 ra
i*.62.li Escucha y completa la conversación entre Aitor y su hermana. Para ello, observa
la imagen, y utiliza las siguientes palabras. Entzun eta osatu Aitorren eta arrebaren ar-
teko elkarrizketa. Horretarako, erreparatu irudiari, eta erabili honako hitz hauek.

daramana
dftuefta
daukana
egiten ari dena
puzten ari dena
dabilena
jotzen ari dena
dauzkana

Liemi: Aitor, nor zara zu? Lierni: Ba, tronpeta (e) zara, orduan.
Aitor: Ea asmatzen duzun! Aitor: Ez, ez naiz hori.
Liemi: Besoak jasota (a) z. zara. Lierni: Badakit. Eskuan lore sorta (f) zara.
Aitor: Ez, ez naiz hori. Aitor: Ez, ez naiz hori.
Lierni: Buruan kapela (b) zara? Lierni: A! Lurrean zilipurdika (g) zara!
Aitor: Ez, ez naiz hori. Aitor: Ez, ba! Hori ere ez naiz.
Lierni: Orduan, puxikak (c) zara Lierni: Ba, orduan, garbi dago. Magia (h) zara.
Aitor: Ez, ez naiz hori. Aitor: Bai. Horixe naiz. Kosta zaizu, e!
Lierni: Bi motots (d) zara?
Aitor: Ez, ez naiz hori.
/

Ondoren, Liernik Aitorri kuadrilla-


ko bakoitza nor den azaltzeko es- -^
7
katu dio. » Fíjate en la imagen, y escribe cómo le ha explicado Altor a su hermana quién es quién.
Para ello, escucha y/o lee de nuevo la conversación anterior. Erreparatu irudiari, eta idatzi Ai-
torrek arrebari ñola azaldu dion nor den nor. Horretarako, entzun edo irakurri berriro
aurreko elkarrizketa.

114 ehun SíS hamalau


05A

A _
HIZTEGIA
Begira, lenenengo ilaran, (a) bufuat) kapela dararnana
atsegin: agradable Iñigo da, (b) Mekane da, eta
baña: a cada uno, -a (c) Alberto da.
bertan: aquí (mismo), ahí (mismo), allí Sigairen ilaran (si) Ale* da,
(mismo) (e) Silvia da, eta
bihurrikeria: travesura (f) __ - Diego da.
hantxe: allí mismo Ezkerrean, (g) __ Lupe da, eta,
maitagarri: encantador, -a, amable eskuínean, (h) badakizü ñor
oraingoz: de momento, por ahora den.

FAMILIA BERRIA AURKEZTEN

Bukatzeko, pertsonei eta gauzei buruzko informazioa eta xehetasunak emateko


egitura batzuk errepasatuko ditugu.
Xabier ingelesa ikastera joan
da Australiara, eta etxekoei
gutun hau Idatzi dle.
^¿) Lee y completa la carta de Xabier con la opción correcta. Después, vuelve a leer
la carta, y escribe el nombre debajo de cada persona. Irakurri Xabierren eskutitza, eta
osatu, aukera egokia erabiliz. Ondoren, irakurri berriro eskutitza, eta idatzi izena
pertsona bakoitzaren azpian.

«hun eta h.arnabost 115


05A
Kaixo, familia:

Zer moduz zaudete? Ondo egotea espero dut. Ni hemen ondo nago. Familia atsegina tokatu zait, eta denak oso jatorrak dira nirekin. Bost
dira: gurasoak eta hiru seme-alaba. Oraindik denbora gutxi daramat, baina gustura egongo naizela ¡ruditzen zait. Argazki bat bidali dizuet
hemengo familia ezagutzeko.

Argazkiaren erdialdean (1) _g_ Carol eta Robert dira,


gurasoak; oso maitagarriak dira.
Mahaiaren eskuinaldean (2) Jeremy da. Ñire adi-
nekoa da, eta oso ondo moldatzen gara. Argazkian (3)
Robertek utzi dit, Jeremyrekin eta hemengo lagu-
nekin ibiltzeko,
Eskuinaldean, (4) Jenny eta Kate dira, Jeremyren
arreba bikiak. (5) Jenny da, eta buruan (6)
Kate da. Egun osoan ñire atzetik ibiltzen dira; bihurri-
keriak egiten dizkidate, baina jatorrak dira.
Etxea oso handia da; hiru solairu ditu eta ¡gerilekua
dauka. Ñire logela bigarren solairuan dago; leihoak za-
balik (7) da, eta ondoan (8) Jeremyrena da.
(9) etxearena da; eguraldi ona egiten duenean,
hantxe bazkaltzen dugu.
Bueno, "family", oraingoz, besterik ez. Datorren astean
idatziko dizuet berriro, eta kontatuko dizkizuet gauza
gehiago. Musu handi baña denoi.
Laster arte.
Xabier

1. a. áauAer\ok a. barrez nagoen neskatoa 7. a. dituena


b. daudenak gurasoak b. barrez dauden neskatoak b. dituena gela
c. dauden c. barrez zaudeten neskatoak c. dueña

2. a. dauden mutila 5. a. betaurrekoak dauzkana a. dagoena


b. dagoen mutilak b. betaurrekoak daukana b. daudenak
c. dagoen mutila c. betaurreko dauzkana c. dagoena bizikleta

a. daukazun bizikleta a. kapela daramatzana a. ikusten dituzuen lorategiak


b. daukan bizikleta b. kapela daramana neska b. ikusten duzuen lorategia
c. daukadan bizikleta c. kapela daramana c. ikusten duzuena lorategia

gogoratu
Haz una lista de las palabras que han aparecido y no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario,
y toma nota de las palabras que te interesen

¿Cómo se construyen frases para dar información o describir personas, objetos, etc. con frases como /a mujer
que tiene el bañador rojo es mi madre, los niños que están jugando son nuestros hijos, coge el jersey que tiene botones
1 rojos, etc.?

1
¿Cómo se construyen frases en las que se sobrentiende cuáles son las personas, los objetos, los lugares, etc.
que estamos identificando, describiendo... con frases como la que está detrás de míes mi hermana, la que está
abierta es mi habitación, los que trabajan en ese bar son mis tíos, etc.?

116
1
HELBURUA Hainbat lan egiteko azalpenak eta ahol-
kuak ematea eta eskatzea.
OBJETIVO Dar y pedir explicaciones y consejos
para realizar algunos trabajos.

HIZTEGIA B ehin baino gehiagotan azaltzen diegu gure ¡ngurukoei zer lan egiten dugun.
Gainera, batzuetan, lañen bat egiteko azalpenak eta aholkuak ere ematen
dizkiegu.

atseden hartu: descansar


baserritar: habitante de un caserío,
campesino LANEKO ZEREGIN BATZUK
beharrezko: necesario, -a
eginkizun: quehacer, tarea Lagunen artean, askotan hitz egiten dugu gure
erizain: enfermero, -a lanean egin behar izaten ditugun zereginei buruz.
eskapada: escapada Pertsona hauek beraien lanei
ganadu: ganado buruz hitz egiten ari dirá.
guardia: guardia
lanbide: profesión, trabajo 1 í| &*&s ||1
1 6~¡5 i Escucha lo que dicen estos amigos sobre sus respectivos trabajos. ¡A ver si
ordezko: sustituto, -a
adivinas cuál es la profesión de cada uno de ellos! Entzun lagun hauek beren lanari buruz
turismo-gidari: guía turístico
esaten dutena. Ea asmatzen duzun zein den bakoitzaren lanbidea!
zeregin: quehacer, tarea

enzaina baserritarra turismo-gidaria

Elisa Beñat

b. c
a.

2
¿/ ¿Qué actividades se corresponden cor cada profesión? 32r2 e lo, puedes .: ve: ¿ escuchar las audiciones anieriores. Zer eginki-
zun dagokio lanbide bakoitzari? Horretarako, aurreko entzungaiak entzun ditzakezu berriro.

a. Oporrak egiteko ordezko bat bilatu behar izaten du. X


b. Gaueko guardiak egin behar izaten ditu.
c. Urte osoan zaindu behar izaten du ganadua.
d. Asteburuetan ezin izaten da atera.
e. Lanagatik asko bidaiatu behar izaten du.
f. Astean zehar jaiegun batzuk hartu ahal izaten ditu.
g. Neguan, bidaia ederrak egin ahal izaten ditu.
h. Ordezkorik aurkitzen ez badu, ezin izaten du oporn'k egin.
i. Udan ezin izaten du atsedenik hartu.

ehun eta hamazazpi 117


HIZTEGIA
BEHAR IZATEN DUT, AHAL IZATEN DUT, EZIN IZATEN DUT
SUELO NECESITAR, SUELO PODER, NO SUELO PODER aholku: consejo
azalpen: explicación
bestela: sí no, de lo contrario
BEHAR IZAN
janzteko garai: hora de vestir
nik behar izaten d(it)ut yo suelo necesitar o tener que kontuan hartu: tener en cuenta
hik behar izaten d(¡t)uk/n tú sueles necesitar o tener que litxarreria: golosina
hark behar izaten d(it)u él/ella suele necesitar o tener que litxarreria-denda: tienda de golosinas
guk behar izaten d(¡t)ugu nosotros, -as solemos necesitar o tener que
ohitura: costumbre
zuk behar izaten d(¡t)uzu tú sueles necesitar o tener que
txirrista: tobogán
zuek behar izaten d(it)uzue vosotros, -as soléis necesitar o tener que
haiek behar izaten d(it)u(z)te ellos/ellas suelen necesitar o tener que

Normalean, goizeko seietan jaiki behar izaten dut.


Normalmente, suelo tener que levantarme a las seis de la mañana.
NAHI IZATEN DUT
Asteburuetan ez dut goiz jaiki behar izaten.
Los fines de semana no suelo tener que madrugar. SUELO QUERER

AHAL IZAN NAHI IZAN

n Joan aha izaten naiz yo suelo poder ir nik yo suelo querer


nahi izaten d(it)ut
hi Joan aha izaten haiz tú sueles poder ir hik nahi izaten d(it)uk/n tú sueles querer
hura Joan aha izaten da él/ella suele poder ir hark él/ella suele querer
nahi izaten d(it)u
gu Joan aha izaten gara nosotros, -as solemos poder Ir
guk nahi izaten d(it)ugu nosotros, -as solemos querer
zu Joan aha izaten zara tú sueles poder ir
zuk nahi izaten d(it)uzu tú sueles querer
zuek Joan aha izaten zarete vosotros, -as soléis poder ir
zuek nahi izaten d(it)uzue vosotros, -as soléis querer
haiek Joan aha izaten dirá ellos/ellas suelen poder ir
haiek nahi izaten d(it)u(z)te ellos/ellas suelen querer
•••:, egin aha izaten d(it)ut yo suelo poder hacerlo(los)
egin aha ! izaten d(it)uk/n tú sueles poder hacerlodos) Eguraldi ona egiten badu, kalean ibili nahi
hik
izaten dut.
hark egin aha izaten d(it)u él/ella suele poder hacerlodos)
5/ hace buen tiempo, suelo querer andar
guk egin aha izaten d(it)ugu nosotros, -as solemos poder hacerlodos)
en la calle.
zuk egin aha izaten d(¡t)uzu tú sueles poder hacerlodos)
zuek egin aha izaten c!i*!uzue vosotros, -as soléis poder hacerlodos)
Urduri nagoenean, ez dut kafea hartu nahi
haiek egin aha izaten dí¡t)u(z)te ellos/ellas suelen poder hacerlodos)
izaten.
Con los verbos intransitivos el auxiliar es izan, y con los transitivos ukan. Cuando estoy nervioso, no
suelo querer tomar café.
Batzuetan, opor-egun batzuk hartu ahal izaten ditut, eta hondartzara joan ahal izaten
--. -_':>-• Ir : :
naiz
A veces, suelo poder coger unos dias de vacaciones, y suelo poder ir a la playa.

EZIN IZAN
EGONZAITEZADI!
ni ezin izaten naiz joan yo no suelo poder ir
¡ESTÁTE ATENTO,-A!
hi ezin izaten haiz joan tú no sueles poder ir
hura ezin izaten da Joan él/ella no suele poder ir
La forma perifrástica del imperativo se
gu ezin izaten gara Joan nosotros, -as no solemos poder ir
construye añadiendo el auxiliar imperativo
zu ezin izaten zara Joan tú no sueles poder ir
ñor o nork a la raíz de! verbo, que se
zuek ezin izaten zarete Joan vosotros, -as no soléis poder ir
obtiene quitando la terminación -tu, -du o -i
haiek ezin izaten dirá Joan ellos/ellas no suelen poder ir al participio del verbo. El resto de los verbos,
así como los que acaban en - k i , no sufren
nik ezin izaten d(it)ut egin yo no suelo poder hacerlodos)
ningún cambio.
hik ezin izaten d(it)uk/n egin tú no sueles poder hacerlodos)
hark ezin izaten d(it)u egin él/ella no suele poder hacerlodos)
guk ezin izaten d(¡t)ugu egin nosotros, -as no solemos poder hacerlodos) Participio Raíz
zuk ezin izaten d(it)uzu egin tú no sueles poder hacerlodos) utzi utz
zuek ezin izaten d(it)uzue egin vosotros, -as no soléis poder hacerlodos) ibili íbil
haiek ezin izaten d(it)u(z)te egin ellos/ellas no suelen poder hacerlodos) piztu pitz
Con los verbos intransitivos el auxiliar es izan, y con los transitivos ukan. lagundu lagun
jaiki jaiki
Udan, ezin izaten naiz atera, eta ezin izaten dut atseden hartu. joan joan
En verano no suelo poder salir, y no suelo poder descansar. gorde gorde
bota bota
118
ÑOR UMEZAIN-LANETAN
Etor zaitez!
¡Ven! Umeak zaintzea ez da lan erraza. Lehenengo
Ez zaitez egon zutik. egunetan, umearen ohiturak ezagutzea ko-
No estés de pie. meni izaten da, eta, horretarako, azalpenak Kepak Alaitz zainduko du, eta
Joan zaitezte etxera. Alaitzen amak kontuan hartze-
eta aholkuak behar izaten ditugu.
Id a casa. ko azalpen batzuk eman dizkio
Ez zaitezte etor!
Kepari.
¡No vengáis!

NOR-NORK 3 v¡9 Observa las imágenes, y relaciónalas con las explicaciones que le ha dado la madre
de Alaitz. Lotu irudiak, eta Alaitzen amak Kepari eman dizkion azalpenak.
Ekar ezazu mahai hori.
Trae esa mesa.
Ez itzazu ekar aulki horiek.
Janzteko garaian, askotan, ez du bakarrik jantzi nahi izaten.
No traigas esas sillas.
Eraman ezazue autoa! Parkean, normalean, txirrista handian ibili nahi izaten du.
Llevad el coche. /Maitzek etxeko qauw guztiak hartu nahi izaten ditu.
Ez itzazue eraman zapata horiek! Litxarreria-dendatik pasatzen garenean, gozokiak erosi nahi izaten ditu
No llevéis esos zapatos. Jaiki bezain laster, jolastu nahi izaten du, eta ez du presarik izaten.
Gosaldu bitartean, batzuetan, telebista ikusi nahi izaten du.
tfi-koadernoa: 91 Oí.

HIZTEGIA

auto-istripu: accidente de coche


buru: jefe a. Alaitzek etxeko qauw
erreleboka: a relevos guzfiak hartü nahi
eskualde: comarca izaten ditu.
ezezagun: desconocido, -a
igogailu: ascensor
¡kastaro: curso, cursillo
¡suri: derramarle), verter
larrialdiren bat: alguna urgencia
lo-kuluxka: cabezada, siesta
mendi: monte, montaña
nagusi: mayor
salbamendu: salvamento
suhiltzaiie: bombero, -a
suhiltzaile-lan: trabajo de bombero, -a
ziztu bizian: a gran velocidad,
rápidamente Azalpenez gainera, ahol-
zuhaitz: árbol ku batzuk ere eman dizkio
* VZJ
* Lee y completa los siguientes consejos. Irakurri Alaitzen amak Kepari.
eta osatu honako aholku hauek.

(a) &gon zartez aá\, etxeko gauzak hartzeko aulkira igo nahi izaten du eta.
Jostailu guztiak ateratzen dituenean, asko kostatzen zaiojasotzea; (b)
ez ezazu eraman
pixka bat.
ez ezazu telebista pitz (piztu) Teiebista pizteko eskatzen ez badizu, (c) ; azkarrago go-
saltzen du.
egon zaitez bere ondoan
Janzteko garaian, (d) , baina ez lagundu, azkenean bera
ez zaitezte pasa bakarrik jantziko da eta.
Parkean, (e) txirrista handietara; oraindik ezin ditu es-
egon 2arte2 ad\
kailerak bakarrik igo, eta arriskutsua izan daiteke.
eduki ezazu pazientzia (f) litxarreria-denda aurretik, bestela, gozokiak eros-
teko eskatuko dizu, eta gero ez du bazkalduko.

ehun e:a hemeretzi


LANDAREAK ZAINTZEN
HIZTEGIA
Pertsona batzuek, landareak zalntzeko, adituen azalpenak eta aholkuak bilatzen
dituzte aldizkarletan, webguneetan, irratian, eta abarretan.

bi urtetik behin: cada dos años


Esterrek landareei buruz hitz egiten du larunbatero ¡rratian. Gaur, geranioei buruz hitz drainatze-sistema: sistema de
egin du. drenaje
egutera: solana, lugar orientado al sur
estali: cubrir
hamabost egunetik behin: cada
quince años
5 ¿vt// Elige la información adecuada para completar el texto sobre el cuidado de los
hazi: crecer
geranios. Aukeratu ¡nformazio egokia, geranioen zainketari buruzko honako testu
landare: planta
hau osatzeko. mantendu: mantener
negu: invierno
ongarri likido: abono líquido
neguan ur asko behar izaten du neguan ez du ur asko behar izaten udaberri: primavera
zenbatetik behin: cada cuánto
neguan babestuta egon behar izaten du neguan ez du babestuta egon behar
tiempo
izaten
drainotTá-sistema ona behar izaten du ez du drainatze-sistema ona behar
izaten
argi asko behar Izaten du ez du argi asko behar izaten
ongarri likido berezia behar izaten du ez du ongarri berezirik behar Izaten

Gaur, geranioei buruz hitz egingo dizuet. Jende askok balkoietan geranioak jartzen ditu udaberrlan,
baina ba al daklgu geranioak zer behar izaten duen ondo hazteko eta indartsu mantentzeko? Entzun
honako azalpen hauek:

Geranioak (a) drainatze-sisfema ona behar noten du, sustralak segltuan usteltzen baitlra. Urezta-
tzen dugunean, ez da komenl loreak eta hostoak bustitzea.

Udaberrlan eta udan, astean bitan edo hlrutan ureztatzea nahikoa Izaten da; udazkenean, astean
behin; eta (b) -

Geranioak (c) , bestela, ez da ondo haz-


ten. Eguteran jartzea komeni da, eguzkl-izpiak gustura jasotzen ditu eta.

Tenperatura baxuak kaltegarriak dirá geranioarentzat; horregatik, (d)


Batzuek etxe barrura sartzen dute, eta beste batzuek estaü egiten dute.

Loreak mantentzeko, hamabost egunetikbehin,(e)


eta, bi urtetik behin, lurra aldatzea ona da, baina betl udaberrian.

6 l | E 6 | i ^hora, escucha las explicaciones de Ester sobre los cuidados del geranio, y verifica tus respuestas anteriores. Orain, entzun
Esterrek geranioen zainketari buruz emandako azalpenak, eta egiaztatu zure aurreko erantzunak.

LANGILESUTSUAK

Azkenik, ohiko eginkizunei buruzko azalpenak emateko landu diren egitura batzuk errepasatuko d i t u g u .

Manu eskualdeko suhiltzaileen burua da. Hurbilean aldizkariak elkarrizketa egin dio suhiltzaileen lanari buruz gehiago jakiteko.

120 ehun eta hogei


7
^Lj Lee, completa la entrevista que le han hecho a Manu, IraJcurrl eta osatu Ma-
HIZTEGIA nuri egin dioten elkarrizketa.

auto-istripu: accidente de coche


Zu, Manu, eskualdeko suhiltzaileen burua zara. Zen-
buru: jefe
bat urte daramazu lan horretan?
erreleboka: a relevos
Hogei urte daramatzat suhiltzaile-lanetan, baina beti ez naiz eskual-
eskualde: comarca ,
deko burua izan; lan horretan zortzi urte daramatzat.
ezezagun: desconocido, -a
igogailu: ascensor
Suhiltzaileak arriskuarí lotuta zaudete. Suteak itzal-
ikastaro: curso, cursillo
tzen dituzuela denok dakigu, baina, horrez gainera,
isuri: derramar(se), verter
zer beste lan (1) _o_?
larrialdiren bat: alguna urgencia
Bai, egia da, beste lan asko egin behar izaten ditugu. Askotan, au-
lotuta: unido, -a
to-istripuetan pertsonak (2) autoetatik. Horri lotuta, errepidean
lo-kuluxka: cabezada, siesta
mendi: monte, montaña gasolina edo produktu arriskutsuak isurtzen direnean, guk (3) errepidea.
nagusi: mayor Beste alde batetik, gaur egun, pertsona nagusi asko bizi da bakarrik eta, erori direlako, edo gil-
salbamendu: salvamento tzak galdu dituztelako, (4) , eta guri tokatzen zaigu laguntzea. Salbamenduak ere (5) ,
suhiltzaile: bombero,-a igogailuetan, mendietan, ¡baietan, zuhaltzetan, eta abarretan. Gehienetan, ez dakigu zer topatu-
suhiltzaile-lan: trabajo de bombero, -a ko dugun, lekua ezezaguna izaten baita. Gainera, batzuetan, anlmaliak ere (6) .
ziztu bizian: a gran velocidad,
rápidamente Zer ordutegi duzue lanean?
zuhaitz: árbol Guk erreleboka lan egiten dugu. Goizeko zortzietan sartzen gara, eta 24 ordu (7). _. Gero, bost
egun (8) jai egiteko.

Eta zer egiten duzue egun osoan?


Batzuetan, ikastaroak egiten ditugu goizean; arratsaldean, klrola edo lo-kuluxka egiten dugu...
Suhiltzaileok inoiz ez dugu lorik egiten; guk atseden hartzen dugu, besterik ez! Eta larrialdiren
bat gertatzen bada, ziztu bizian (9) .

1. a. egin benar izaten dume a. ez dute atea ireki nahi izaten a. pasatu behar Izaten ditugu lanean
b. egin nahi izaten dituzue b. atea ireki behar izaten dute b. pasatu nahi izaten ditugu lanean
c. ezin izaten dituzue egin c. ezin izaten dute atea Ireki c. ez dugu pasatu behar izaten

2. a. atera nahi izaten ditugu a. ezin izaten ditugu egin a. ez izaten ditugu hartu
b. atera behar izaten ditugu b. egin behar izaten ditugu b. hartu ahal izaten ditugu
c. ezin izaten dugu atera c. egin nahi izaten ditugu c. hartu behar izaten ditugu

3. a. garbitu behar izaten dugu a. salbatu behar izaten ditugu a. atera nahi izaten dugu
b. konpondu behar izaten ditugu b. eraman behar izaten ditugu b. ezin Izaten gara atera
c. zikindu behar izaten dugu c. ekarri nahi izaten ditugu c. atera behar izaten dugu

gogoratu
1 Haz una lista de las palabras que han aparecido y no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario,
y toma nota de las palabras que te Interesen

1 ¿Qué formas verbales se han utilizado para dar explicaciones c o m o suden necesitar mucha luz, suelen tener que

1 viajar mucho, suele querer coger todo, no suelen poder entrar, pueden coger dos dias libres, etc.?

1
¿Qué formas verbales se han utilizado para dar consejos como no le compres caramelos, no le enciendas la tele,
1 no le hagas mucho caso, ayúdale en el tobogán, etc.?

1
1
HELBURUA Zer egiten uzten diguten eta zer ez
adieraztea, eta alde edo kontra gauden
azaltzea.
Explicar qué nos dejan y qué no nos
dejan hacer, y exponer si estamos a
favor o en contra.
J
atzuetan, ezin dugu nahi duguna egin, ¡ngurukoek uzten ez digutelako, eta
B gure iritzia ematen dugu. HIZTEGIA

ZIGORTUTA N A G O aldatu: cambiar


arazo: problema
Batzuetan, gurasoen eta seme-alaben artean arazoak eta haserreak sortzen dira, egoera: situación
adibidez, etxeratzeko orduagatik, ohitura eta moda berriengatik... egokitu: adecuar(se), adaptar(se)
etxeratu: llegar a casa, regresar a casa
haserre egon: estar enfadado, -a
Estibaliz zigortuta dago goizeko seietan etxeratu delako, eta Unaxi kontatu dio. Unax, etxe- ohitura: costumbre
rako bidean, Estibalizek kontatu diona gogoratzen ari da, baina zalantzak sortu zaizkio. telefono mugikor: teléfono móvil
txateatu:chatear
urtebetetze-festa: fiesta de
cumpleaños
1 l | 6711 p r ¡ m e r 0 r escucha la con-
zigortu: castigar
versación que ha mantenido Estibaliz con
Unax, y, después, contesta a la dudas que
tiene Unax acerca del castigo que le han
impuesto los padres a Estibaliz. Lehe- -TZEN + UTZI
nengo, entzun Estibalizek Unaxe-
DEJAR + INFINITIVO
kin izan duen elkarrizketa, eta, on-
doren, erantzun gurasoek Estibalizi
Cuando el verbo utzi {dejar) expresa
jarri dioten zigorrari buruz Unaxek
"permitir", va acompañado de un
dituen zalantzei. infinitivo y el auxiliar es nor-nori-nork
Esta construcción se forma añadiendo
-tzen a la raíz del verbo que acompaña
Adib.: Estibalizi gurasoek telefono mugikorra erabiltzen uzten diote ala ez diote al verbo utzi.
erabiltzen uzten?
Ez didate sartzen utzi.
Estibalizi gurasoek ez ¿ticte telefono mugikorra erabiltzen uzten.
No me han permitido entrar.

a. Nirekin ateratzen uzten diote ala ez diote nirekin ateratzen uzten? Abesten utzi digute.
Wos han permitido cantar.

b. Telebista ikusten uzten diote ala ez diote telebista ikusten uzten? La nominalización implica que el verbo
sea siempre singular.

Gozokiak jaten utzi digute.


c. Igerilekura joaten uzten diote ala ez diote igerilekura joaten uzten?
Nos han dejado comer caramelos.

Ez didate botak erosten utzi.


d. Liburutegian ikasten uzten diote ala ez diote liburutegian ikasten uzten? No me han dejado comprarlas botas.

Un.fcoadernoa: 96.
e. Bizikletaz ibiltzen uzten diote ala ez diote bizikletaz ibiltzen uzten?

f. Nire urtebetetze-festara etortzen uzten diote ala ez diote nire urtebetetze-festara etortzen
uzten?

g. Lagunekin txateatzen uzten diote ala ez diote lagunekin txateatzen uzten?

122 ehun e:a hogeita bi


Unaxek Estibalizi gertatu zaiona foro batean kontatzea pentsatu du. Idatzi aurretik, beste
HIZTEGIA gazte batzuek kontatzen dutena irakurri du.

aurreztu: ahorrar
erabili: utilizar * ^ÇJJ Lee y completa lo que cuentan algunos jóvenes en este foro sobre las prohibiciones
eskubide: derecho que tienen en casa. Irakurri gazteek zer kontatzen duten foro honetan etxeko debe-
konbentzitu: convencer kuei buruz, eta osatu honako esaldi hauekin.
makillatu: maquillar
margotu: pintar
tontakeria: tonteria 1. niri ez didate puentinga egiten uzten
zilbor: ombligo 2. gurasoek ex didate makillarzen uzten
3. gurasoek ez didate Internet erabiltzen uzten
4. gurasoek uzten didate piercinga ipintzen
5. ñire amak ez dit skateboard-a erosten uzten

(a) _2_ . Zuek usté duzue nórmala déla? Etxetik makillatu gabe atera-
tzen naiz, baina. gero, etxe ondoko kafetegian sartzen naiz makilla-
Eunate tzera. Ez dut hórrela ibili nahi. Aspertuta nago!

(b) , baina m'k erosi egin nahi dut. Dirua aurreztuta daukat, baina
gurasoek esaten didate hamalau urte eduki arte ezin dúdala erosi,
Bruno eta, oraindik, hamaika dauzkat! Ez dago eskubiderik!

Nik piercinga ipini nahi dut zilborrean, eta (c) . Ñire amak ere ba-
dauka, eta berarekin joango naiz jartzera; ñire lagun bati, ordea, ez
Susana diote uzten. Ez dut ulertzen. Zer tontakeria!

(d) . Ñire lagunek egiten dute, baina nik ez, eta hamabost urte
dauzkat. Ñire gurasoei beldurra ematen die; baina ez da ezer gerta-
Manex tzen eta! Ez dakit ñola konbentzitu. Badaukazue ideiarik?

E3DB
Niri lagunekin txateatzea gustatzen zait, baina ezin dut; (e) . Ha-
serre nago beraiekin. Ñire lagunek erabil badezakete, zergatik ezin
Eñaut dut nik erabili?

4
£) Ahora, lee las siguientes afirmaciones, y di si son verdaderas o falsas. Corrige las
Gogoratzen duzu bakoitzari zer egiten
respuestas falsas. Irakurri honako baieztapen hauek, eta esan egia ala gezurra diren.
uzten dioten? Eta zer ez?
Zuzendu gezurra direnak.
E G

Adlb.: Gurasoek Eunateri makillatzen uzten diote. D0


Gurasoek Eunateri ez diote makillatzen uzten.

a. Gurasoek Brunori skatea erosten uzten diote. c. Gurasoek Manexi puentinga egiten uzten diote.

b. Gurasoek Susanari ez diote zilborrean piercinga jartzen uzten. d. Gurasoek Eñauti Internet erabiltzen uzten diote.

ehun eta hogeita hitu 123


MERKATARITZA-GUNEA

HIZTEGIA
Batzuetan, gure hirietan eta herrietan, proiektu berriak martxan jartzen dira, bai-
na ez dira denen gustukoak izaten.
bezero: cliente
Aialdeko udalak proiektu berri bat onartu du: erdigunean, merkataritza-gunea irekiko du. erdigune: centra, punto central
Hainbat iritzi daude hiritarren artean, batzuk aldekoak, eta besteak aurkakoak. Kalera ate- gastu: gasto
ra gara, eta jendeari proiektuaren alde edo aurka dagoen galdetu diogu. hiritar: ciudadano, -a
ireki: abrir
iritzi: opinión
kendu: quitar
5 l | 68-7] | ! E5CUCha las respuestas que han dado estas cuatro personas, y di quién está a martxan jarri: poner en marcha
favor y quién en contra del proyecto. Entzun lau pertsona horiek emandako erantzunak, merkataritza-gune: centro comercial
eta esan ñor dagoen proiektuaren alde eta ñor aurka. proiektuaren alde: a favor del
proyecto
proiektuaren aurka (kontra): en
contra del proyecto
puskatu: romper

ZEREN(NOREN) ALDE EDO


2. aD bD 3. aD bD AURKA/KONTRA EGON -
ESTAR A FAVOR O EN
CONTRA DE ALGO (DE
ALGUIEN)

Estas expresiones se construyen


declinando la palabra de que se trate
a Proiektuaren alde en el caso noren, y añadiendo alde o
b Proiektuaren aurka aurka.
4. aD bD
NOREN-ZEREN
6
Izen bereziak - Los nombres propios
&) De los siguientes argumentos, di cuáles son a favor y cuáles en contra del proyec-
to, y señala quién defiende cada argumento. Para ello, puedes volver a escuchar la grabación -{r)en
anterior. Honako argudio hauen artean, esan zein diren proiektuaren aldekoak eta
Izen arruntak - Nombres comunes
zein aurkakoak, eta nork defendatzen duen argudio bakoitza. Horretarako, aurre-
ko grabaketa entzun dezakezu berriro. singularra: -aren (a + a = a)

a + e = e)
plurala: -en
Proiektuaren

Proiektuaren

(e + e = ee)
aurka
alde

d
cu

Pabloren aurka dago.


Está en contra de Pablo.
Alexen alde daude.
1. Merkataritza-gunean denda gehiago dago;
X Están a favor de Alex.
denetik dago.
Bidesariaren aurka zaudete.
2. Denda txikia daukagu, eta ez zaigu komeni. Estáis en contra del peaje.
3. Merkataritza-guneak jendea ekarriko du
Bidegorrien alde daude.
herrira. Están a favor de los carriles bici.
4. Jendeak gastua egingo du eta herrian dirua Merkataritza-gutieen aurka gaude.
utziko du. Estamos en contra de los centros
5. Merkataritza-gunean modako arropa merke comerciales.
eros dezakegu. Cuando la forma zeren alde o zeren
aurka va seguida de un nombre, toma
6. Merkataritza-guneak bezeroak kenduko
el sufijo -ko.
dizkigu.
Parkearen alde / iritziak jaso
7. Merkataritza-guneak herriko estetika
puskatuko cu. Parkearen aldeko iritziak jaso dituzte.
Han recogido las opiniones a favor y
en contra del parque.
124 ehun eta hoçeita lau
Aparkalekuaren kontra / artikulua idatzi "BOTILA-FESTA"

Aparkalekuaren kontrako Amaitzeko, besteek zer egiten uzten diguten eta zer ez esateko, eta zeren alde
artikulua idatzi dute.
edo kontra gauden adierazteko, egitura batzuk errepasatuko ditugu.
Han escrito un articulo contra el
aparcamiento.
"Botila-festaren" ohitura ez da oso gustukoa jende askorentzat; beste pertsona batzuen-
vfcoadeínoa: 100. or. tzat, ordea, aukera paregabea izaten da lagunekin elkartzeko eta ondo pasatzeko.Aldizkari
honetan, batzuen eta besteen iritziak jaso dituzte.

^ S £ / Lee lo que han contado estas personas sobre el botellón, y completa el texto. Ira-
HIZTEGIA
kurri pertsona hauek botila-festari buruz zer pentsatzen duten, eta testua osatu.

aukera paregabe: ocasión (1) asteburuetako "botila-festarekin". Erdlgunean bizi gara, eta gure etxe aurrean plaza
excepcional eder bat daukagu; baina ezin dugu disfrutatu. Ostiraletik igandera, gazte asko elkartzen dirá
bizilagun: vecino, -a plazan, eta gau osoa pasatzen dute bertan. Zarata handia ateratzen dute, eta (2) . Asko-
botila-festa: botellón tan, lurrean eserita egoten dirá, eta (3) . Hurrengo egunean, gainera, edalontziak, botllak,
edalontzi: vaso zikinkeria... denetik ¡kusten dugu, eta guk garbitu behar izaten dugu. (4) , zalantzarik
eskubide: derecho gabe. Asteburuak lasai egoteko dirá, baina (5) . Ezin dugu gehiago!
gustuko: que gusta, del gusto (de)
ilunabar: anochecer Gaztea naiz eta ez daukat dirurik tabernetara joateko, eta ñire lagunek ere ez. Gurí (6)
nazkatuta: asqueado, -a
iruditzen zaigu. "Botila-festa" egiten badugu, merkeago ateratzen zalgu, edaria supermerka-
udaltzain: policía municipal
tuetan erosten dugulako. Gero, plazan elkartzen gara, eta, han, oso ondo pasatzen dugu. Ez
zikinkeria: suciedad
dugu ezertxarrik egiten! Baina, batzuetan, inguruko bizilagunek udaltzainel deltzen diete eta
(7) : orduan, beste leku batera (8) . Ez dago eskubiderik! Ni (9) . Zer egin behar
dugu, bestela, gazteok ondo pasatzeko?

1. a. qu. nozkotuta qaude a. "Botila-festaren" alde gaude a. ez digute plazan egoten uzten
b. gu oso pozik gaude b. Gazteen aurka gaude b. ez digute plazan lan egiten uzten
c. gu lotsatuta gaude c. "Botila-festaren" aurka gaude c. ez digute plazan ¡rakurtzen uzten

2. a. ez digute hitz egiten uzten a. ez digute ¡rakurtzen uzten a. joan behar izaten dugu
b. ez digute entzuten uzten b. ez digute bazkaltzen uzten b. etorri behar izaten dugu
c. ez digute lo egiten uzten c. ez digute atseden hartzen uzten c. jaitsi behar izaten dugu

3. a. ez digute ataría ¡kusten uzten a. oso plan txarra a. bizilagunen alde nago
b. ez digute ez ateratzen eta ez sartzen uzten b. oso plan ona b. "botila-festaren" alde nago
c. ez digute korrika egiten uzten c. plan kaskarra c. "botila-festaren" aurka nago

1 gogoratu
1 Haz una lista de las palabras que han aparecido y no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario,
y toma nota de las palabras que te interesen

¿Cómo se ha expresado qué no nos dejan hacer y qué nos dejan hacer en algunas situaciones con frases

1 como no me dejan salir con los amigos, me dejan ira la biblioteca, no nos dejan dormir, etc.?

¿Cómo se ha expresado que se está a favor o en contra de algo con frases como estamos a favor del centro
1 comercial, estamos en contra del botellón, etc.?
U nitate honetan, lehenik, landetxe bateko pertsonak nor diren, zertara joan
diren eta zertan ar¡ diren nola adierazten den aztertu d u g u ; ondoren, per-
tsonei, objektuei eta gauzei buruzko informazioa eta azalpenak nola ematen diren; segidan, lan batzuk egiteko azalpe-
nak eta aholkuak nola ematen diren; eta, bukatzeko, besteek zer egiten uzten diguten eta zer ez nola adierazten den, eta
alde edo kontra gauden azaltzen. Badakizu ekintza horiek guztiak euskaraz egiten? Ea nola moldatzen zaren!

Zure inguruan ba al dago animalia-


rik? Zer animalia da? Nolakoa da? Describe algún animal que puedas ver en tu entorno
zure inguruan ¡kus dezakezun animaliaren bat.

Erakutsiko al diguzu taldeko argazkiren bat? , /O


¿
*>_) Elige la foto de grupo que quieras, y explícanos quiénes son los que aparecen
(aparecéis), qué están (estáis) haciendo, dónde estén (estáis), etc. Las siguientes preguntas
te pueden ayudar en ello. Aukeratu nahi duzun taldeko argazkia, eta azaldu nor
diren (zareten), zer ari diren (zareten) egiten, non dauden (zaudeten), etab. Ho-
nako galdera hauek horretan lagunduko dizute.

Nor dirá argazkian dauden pertsonak? Nor da ile motza daukana?


Nor da aurrean dagoena? Nor dirá praka motzak daramatzatenak?
Nor dirá atzean daudenak? Nor da hitz egiten ari dena?

Egunean zehar, eginkizun asko egin behar ¡zaten ditugu, lanean, etxean,
¡kastetxean...; beste eginkizun batzuk, ordea, ezin izaten ditugu egin.
Zure bizimoduari buruz gehiago jakin nahi dugu. Kontatuko diguzu?

3
¿/ ¿Nos cuentas ; J ¿ es tu modo ce . c a 7 .os siguientes marca-
dores de tiempo y las siguientes preguntas te ayudarán en ello. Kontatuko
diguzu zein den zure bizimodua? Honako denbora-adierazle eta
galdera hauek horretan lagunduko dizute.

normalean • Zer eginkizun egin behar ¡zaten dituzu etxean,


¡a beti lanean, ¡kastetxean...? Zergatik?
sarritan • Zer eginkizun egin nahi izaten dituzu eta ezin
maíz izaten dituzu egin? Zergatik?
batzuetan • Zer eginkizun ez dituzu egin nahi ¡zaten? Zer-
gehienetan gatik?
gutxitan... • Zer eginkizun egin ahal izaten dituzu? Zergatik?

126 ehun eta fiogeita sei


Nik, normalean,

Batzuetan, lagunek, etxekoek, lankideek... mesedeak eskatzen dizkigute, eta, beste batzuetan, guk eskatzen dizkiegu beraiei. Pentsa
ezazu lagun batek txakurra zaintzeko eskatu dizula, eta honako azalpen eta aholku hauek utzi dizkizula idatzita.

4
Lee el siguiente escrito, y fíjate en las frases que están señaladas. Irakurri hona-
ko idatzi hau, eta erreparatu markatutako esaldiei.

. Esnotu beza.n lasteí Xarpoktolerajoan nan, ,zaten OíA, stawin egoten áa ^ o M


. ^eZZ^era « ¡ L r ^ W ^.^m^m. atañan Jorongo 6m.

:s s r s r S n ^ * ~ * * « * « — • « •

?££2£T« * * ™ « - «** **»• *™ <^ e buelta ,U2£a90a; 9ero' *"*


?¡¿oa«m tetón, orrau(«nzKÚ « n u « U t a * * l u t o * « * z " 9«*««. • * « *"!

Orain, zuk eskatuko diozu mesede bat lagu-


5 # V Piensa qué explicaciones y qué consejos le vas a dar, y escribe el men-
nari. Norbait edo zerbait zaintzeko eskatuko
saje. Fíjate en el mensaje de arriba; te ayudará. Pentsatu zer azalpen eta zer
diozu: beste animalia bat, etxeko landareak,
aholku emango dizkiozun, eta idatzi mezua. Erreparatu goiko idatziari;
etxea, seme-alabak... Zer azalpen eta ahol-
lagunduko dizu.
ku emango dizkiozu?

Erraustegiak, telefono-antenak, okupak...


Horrelako gaiak, askotan, eztabaidagarriak
izaten dirá ingurukoen artean; batzuk alde
daude, beste batzuk kontra. Eta zu? Adibi-
dez, okupen alde zaude ala kontra zaude?
** ¿f Elige el tema que más te interesa, y escribe algunas razones para defen-
Zergatík?
der tu postura a favor o en contra. Aukeratu gehien interesatzen zaizun gaia,
eta idatzi aldeko edo kontrako jarrera defendatzeko arrazoi batzuk.

nago,

ehun eta hogeita zazpi 127


INGURUKOAK

Prest al zaude aurrerapenak ebaluatzeko?


Badaklzu gauza hauek guztiak euskaraz egiten? Erantzun galdera hauei. A n i m o !

LU Animaliak deskribatzen: nolakoak diren, zer egiten duten... Describir animales: cómo son, qué
suelen hacer...

3a¡ Ez

12J Une jakin batean zertan ari garen azaitzen. Explicar qué estamos haciendo en un momento determi-
nado.

Bai D Ez D

LU Pertsonak, gauzak eta lekuak identifikatzeko eta kokatzeko informazioa ematen eta eska-
tzen. Dar y pedir información para identificar y situar personas, cosas y sitios.

Bai D Ez G

A. Hainbat zeregin egiteko azalpenak ematen eta eskatzen: zer egin behar izaten dugun, zer
egin nahi izaten dugun, zer egin ahal izaten dugun, zer ezin izaten dugun egin... azaitzen. Para
realizar ciertas tareas, dar y pedir explicaciones de qué solemos tener que hacer, qué solemos querer hacer,
qué solemos poder hacer, qué no solemos poder hacer...

Bai D Ez

5
Hainbat eginkizun egiteko aholkuak ematen eta eskatzen. Dar y pedir consejos para realizar algu-
nas actividades.

Bai D Ez

L§J Besteek zer uzten diguten egiten eta zer ez azaitzen. Expresar qué nos de-
Ederki! Orain, konta iezaiozu jan y no nos dejan hacer otros.
lagun bati zein den zure gustuko
animalia eta nolakoa den. Bai D Ez
Halaber, taldeko argazkiren
bat aukera dezakezu, eta nor LZJ Zeren alde edo kontra gauden adierazten. Exponer a favor o en contra de qué
diren azaldu, zertan ari diren, estamos.
non dauden... Eta zure herriko
Bai D Ez G
arazoren baten aurrean, alde ala
kontra zauden adieraz dezakezu.
Anima zaitez, eta praktika ezazu
zure ingurukoekin!
• Galdera horietakoren bati EZ erantzun badiozu, agían, landutako jardueraren bat erre-
pasatu beharko duzu.

• Lan-koadernoan, unitate honetako gramatlka-azalpenak eta ariketak aurkltuko dituzu.


Ikasltakoa flnkatzen lagunduko dizute. (89. orrialdetik 110.era)

• Ikusi [Q : multimedia.
06 DIRUAREN HOTSA
E rosketak egiteko garaian, pertsona batzuek
nahiago dute betiko denda txikietan erosi; beste
batzuek, berriz, merkataritza-gune handietan. Nor-
A la hora de hacer la compra unos prefieren
comprar en las pequeñas tiendas de siempre;
otros, en cambio, en grandes centros comercia-
malean, produktuak erosi aurretik, konparatu egiten les. Normalmente, antes de comprar los produc-
ditugu, eta egokiena aukeratzen dugu. Baina, hala tos, los comparamos y elegimos el más idóneo.
ere, beti ez dugu erosketa ona egiten, eta, batzue- Aun asf, no siempre hacemos buena compra, y, a
tan, produktuek akatsak izaten dituzte. Orduan, ke- veces, los productos suelen ser defectuosos. Así
xatu egiten gara, haserrea adierazten dugu, eta zer pues, nos quejamos, expresamos nuestro enfado
nahi genuen azaltzen dugu. Unitate honetan, hori y explicamos lo que queríamos. En esta unidad te
guztia euskaraz egiten ikasiko duzu. Prest al zaude? prepararás para ello. ¿Estás listo, -a?

Unitatearen helburu nagusiak 1 Unitatearen atalak


Produktuak konparatzea, eta gustatzen zaizkigun ala ez Lehenengo átala
adieraztea. Comparar productos, y expresar si nos gustan o no.
A T A R Í A N Erosketetan arazorik ez izateko,
Erosketa-ohituren berri ematea. Dar a conocer hábitos de
kontsumoan aditu batek zer gomendio
compra.
ematen dituen ikusiko dugu.
Zerbitzu edo produktu baten inguruan haserrea adieraztea,
barkamena eskatzea eta azalpenak ematea. Expresar enfado, Bigarren átala
disculparse y dar explicaciones acerca de un servicio o
ALehenik, jendearen erosketa-ohiturak
producto.
nolakoak diren ikusiko dugu.

B Segidan, pertsona batzuek produktuak


ñola konparatzen dituzten, eta gustatzen
zaizkien ala ez ñola adierazi behar den
landuko dugu.

C Azkenik, pertsona batzuek zerbitzu


edo produktu batengatik haserrea ñola
adierazten duten, barkamena ñola eskatzen
duten eta azalpenak ñola ematen dituzten
aztertuko dugu.

Hirugarren átala

E R A B I L I Atal honetan, zeu ¡zango


zara protagonista, eta unitatean zehar
landutakoa praktikatu eta ebaiuatuko duzu.

Laugarren átala

B A D A K I Z U Bukatzeko,
autoebaluazio-fitxa beteko duzu.
Horrez gain, bideo-esketxa ¡kusteko aukera
zango duzu.
H asteko, kontsumoan aditu batek zer erosle mota dauden azalduko du, eta,
ondoren, erosketak egitean gerta daitezkeen arazo batzuen aurrean zer
egin gomendatuko digu.
HIZTEGIA

aditu: experto, -a
arazo: problema
EROSLE M O T A K
egitean: al hacer
erne: atento, -a
Goizero irratsaiora Manu gonbidatu dute. Nolako erosleak dauden galdetu diote. Hona he- erosketa: compra
men aipatzen dituen erosle mota batzuk. erosle: comprador, -a
eskaintza: oferta
gertatu: ocurrir
gomendatu: recomendar
1 l | ¿ | l Escucha la explicación de Manu, y haz corresponder cada palabra con su imagen. irratsaio: programa de radio
Entzun Manuren azalpena, eta lotu hitz bakoitza dagokion irudiarekin. kontsumo: consumo
mauka: ganga
pilatu: acumular n*™*™
zuhurra maukazalea konputtsiboa zalantzatia zalantza: duda

ADJEKTIBOAK
ADJETIVOS

konpultsibo: compulsivo, -a
maukazale: aficionado, -a a las gangas
a. konputtsiboa zalantzati: indeciso, -a
zuhur: tacaño, -a
un-koace-

ERLATIBOZKO ESALDIAK
ORACIONES DE RELATIVO

En euskera, las oraciones de relativo


c. d; funcionan de forma inversa a las del
castellano: el relativo precede a la palabra
que especifica, es decir, al antecedente. El
nexo es el sufijo -(e)n, que en castellano, y
^ ( ¿ / ¿Has entendido cómo es cada tipo de comprador? Para ello, relaciona
se le añade al verbo subordinado.
las dos columnas. Ulertu al duzu zein den erosle mota bakoitza? Horreta-
rako, lotu bi zutabeak. Emakumea etorri da. Emakumea gaztea da.
La mujer ha venido. La mujer es joven.
a. Erosle konputtsiboa, 1. erosketak egiteko ¡a dirurik gastatzen ez dueña.
Etorri den emakumea gaztea da.
b. Erosle zuhurra 2. maukak edo eskaintza bereziak aprobetxa-
La mujer que ha venido es joven.
c. Erosle zalantzatia tzen dituena.
d. Erosle maukazalea 3. pentsotu gabe denetik erosten dueña.
Mutila nekatuta dago. Mutila gaztea da.
4. erosketetan zalantza asko dituena.
El chico está cansado. El chico es joven.

Nekatuta dagoen mutila gaztea da.


Ondoren, entzule batzuek irratira deitu dute, erosketak egitean zer arazo izan El chico que está cansado es joven.
dituzten kontatzeko.
Según la terminación del verbo, el sufijo
será -n o -en.
Ikusi dugun ¡rakaslea Iñaki da.
3 l | 73-^6 | l ESCUCha a los oyentes, y relaciona a cada uno de ellos con la imagen que El profesor que hemos visto es Iñaki.
refleja su problema. Entzun entzuleei, eta lotu horietako bakoitza bere arazoa des-
Erosi duen etxeak bi logela ditu.
kribatzen duen irudiarekin. La casa que ha comprado tiene dos
habitaciones.
130 ehun eta hogeüa hamar
En las oraciones de relativo, KOMENIGARRIA DA,
muchas veces se suele
GOMENDAGARRIA DA...
sobrentender el antecedente.
En estos casos, el sufijo que -T(Z)EA
lleva el antecedente se le ES CONVENIENTE, ES
añade directamente al nexo RECOMENDABLE +
-(e)n.
INFINITIVO
Etxe aurrean dagoen (auto)a
nirea da. Con las estructuras KOMENIGARRIA
Etxe aurrean dagoena nirea da. DA y GOMENDAGARRIA DA el verbo
El coche que está delante de nominalizado que les acompaña toma
casa es mió. la terminación -t(z)ea.
El que está delante de casa Komenigarría da fruta eta barazki
es mió. asko jatea.
£s conveniente comer mucha fruta y
verdura.
Las oraciones de relativo Adituak gomendio hauek eman dizkie.
negativas se construyen Lanean hasi aurretik, gomendagarria
colocando ez delante del da ondo gosaltzea.
verbo auxiliar o sintético. Es recomendable desayunar bien
antes de empezar a trabajar.
Etorri ez den gizona Martin da. 4 L^f Lee los textos, y completa qué les ha recomenda-
El hombre que no ha venido Ez da gomendagarria janari beroa do hacer Manu, utilizando las siguientes frases. Para ello, fíja-
es Martin. izozkailuan sartzea.
te en el ejemplo. Irakurri testuak, eta osatu Manuk zer
No es recomendable meter comida
Kablerik ez daukan telefonoa egitea gomendatu dien, honako esaldi hauek erabi-
caliente en el congelador.
telefono mugikorra da. liz. Horretarako, erreparatu adibideari.
El teléfono móvil es el La nominalización implica que el verbo
teléfono que no tiene cables. vaya siempre en singular.
1. saltokia salatu 6. arduradunari
Hitz egin ez dueña oso ¡atorra Komenigarría da oinarrizko maila 2. xehe-xehe azaldu eskura eman
da. izatea. 3. bermea agilotuta 7. kopia gorde
El que no ha hablado es muy Es conveniente tener el nivel básico.
eduki 8. erreklamazioa idatzi
majo. Komenigarria da liburuak irakurtzea. 4. arropari begiratu 9. kontu korronte hori
Es conveniente leer libros. 5. etxean garbitu ¡txi
Las oraciones de relativo Lan-koadem<ja:129.or.
también son muy útiles para
definir personas, animales,
objetos...
Lehen-lehenik, topatu erosketaren tiketa eta bermea. (a) Ser-
AfrikarrakAfrikan bizi diren ...-T(Z)EA KOMENI IZAN, meo zigilatuta edukitzea komeni zaizu. Dendako saltzaileari
pertsonak dirá. GOMENDATU gehiago kasurik ez egitea gomendatzen dizut. Joan zaitez be-
Los africanos son las CONVENIR, RECOMENDAR + zeroaren arretarako zerbitzura, eta hítz egin bertako arduradu-
personas que viven en África. narekín. Gertatu dena (b) komenigarria izaten da. Ardu-
INFINITIVO
Hegaztiak lumak dituzten radunak arazoa konpontzen ez badu, (c) gomendatzen
animaliak dirá. Con los verbos KOMENI IZAN y dizut. Laguntza behar baduzu, etorri lasai guregana.
Las aves son los animales que GOMENDATU la nominalización toma
tienen plumas. la terminación -t{z)ea.
Hegaztiak lumak dituztenak Horrelakoak gertatzen direnean, lehenik jatetxeko arduradu-
Zuri argaltzea komeni zaizu.
dirá. Te conviene adelgazar. narekin hitz egitea gomendatzen dugu. Etxetlk kanpo arropa
Las aves son los que tienen zikintzen baldin badlzute, ez da komeni (d) , eraman eza-
plumas. Guk ibilbide motzena egitea
zu tokl espezializatu batera.
gomendatzen dugu.
Tindategiko faktura ordaindu aurretik, gomendagarria izaten
Nosotros recomendamos hacer el
i-koa3emoa:113.or.
recorrido más corto. da (e) garbi dagoen . Garbi badago, ordaindu eta
gorde faktura. Faktura kobratzeko, jatetxeko (f) gomen-
La nominalización implica que el verbo datzen dugu.
HIZTEGIA
vaya siempre en singular.
Irakasleak ikasleei irratia entzutea
argazki-makina digital: gomendatzen die. Telefono-konpaíniak kasurik egiten ez badizue, kexa-libu-
máquina fotográfica digital El profesor les recomienda escuchar ruan (g) gomendatzen dízuet. Erreklamazioaren (h)
desagertu: desaparecer la radio a los alumnos. komeni zaizue. Konpainiak zuen erreklamazioari erantzuten
entzule: oyente
Irakasleak ikasleei ¡dazlanak egitea ez baldin badio, faktura gehiago ez kobratzeko, (i) kome-
ez ibili: no funcionar
hondatu: estropear(se) gomendatzen die. ni da. Arazoa konpontzen ez bada, gure aholkulariari lagun-
musu-truk: gratis El profesor les recomienda hacer tza eskatzea gomendatzen dizuet.
orban: mancha redacciones a los alumnos.
primeran: muy bien
Lan-toadernoa: t29, or. ehun eia hogeita hamaika 131
5
HIZTEGIA
^ ) ¿Cuál es la recomendación que le ha dado a cada uno? Relaciona los consejos
con cada oyente. Zein da entzule bakoitzari eman dion aholkua? Lotu entzuleak eta
gomendioak. arduradun: responsable
berme: garantía
a. b c bezeroaren arretarako zerbitzu:
servido de atención al diente
erreklamazio: reclamación
Bukatzeko, Kontsumo Bulegoko web-orriko gida ¡rakurtzea gomendatu du Manuk. gorde: guardar
horrelakoak: cosas semejantes
kasu egin: prestar atención
kexa-liburu: libro de redamaciones
kontu korrontea itxi: cancelar la
6 L
^jJ Lee y completa la guía de consejos. Para ello, utiliza los siguientes verbos. Irakurri cuenta corriente
eta osatu gomendioen gida. Horretarako, erabili honako aditz hauek. lehen-lehenik: antes de nada
\ salatu: denunciar
saltoki: establecimiento comercial
saltzaile: vendedor, -a
tindategi: tintorería
lomendioen g i d a topatu: encontrar
xehe-xehe: detalladamente
Egunero erosketak egin eta zerbitzuak erabili arren, batzuetan, ezus-
tekoak izaten ditugu. Ezustekorik ez izateko, hona hemen gomendio zigilatuta: sellado, -a
batzuk:

egitea
1. Komenida produktuaren prezioa ¡kusgai (a) eqo'ea.
2. Produktua erosi aurretik, gomendagarria da saltoki gehiagotan irakurtzea
HIZTEGIA
produktuaren prezioa (b)
begiratzea
3. Erosketaren faktura bolada batean (c) komeni
zaizu, erreklamazioa egin behar baduzu, eskatuko dizute eta.
egotea akats: defecto
4. Erosketak egin aurretik. komenigarria da zerrenda (d) erostea bolada batean: en una temporada
ezusteko: imprevisto
5. Saltokitik atera aurretik, produktuak akatsik baduen (e)
gordetzea frogagiri: justificante
gomendatzen dugu.
eskatzea gida: guia
6. Ezda komeni Interneten zalantzazko tokian (f) ikusgai: visible
7. Diru-seinalea uzten baduzu, komenigarria da frogagiria (g) konparatzea klausula: dáusula
konparatu: comparar
8. Zerbait sinatu aurretik, klausula guztiak ondo (h).
produktu: producto
gomendatzen dizugu.
seinale: señal
sinatu: firmar
zalantzazko toki: sitio dudoso
zerbait: algo
zerrenda: lista

gogoratu
1 Haz una lista de los nombres de los diferentes tipos de comprador que han aparecido. Si quieres saber más,
consulta en el diccionario, y t o m a nota de las que te interesen.
1 Erasle arüufatsua,
1
1 ¿Qué estructura se ha utilizado para describir el perfil de estos compradores con frases como el comprador
tacaño es quien apenas gasta dinero en las compras, el comprador compulsivo es quien compra sin pensar, etc.?
1

¿Qué estructura se ha utilizado para expresar consejo o recomedación con frases c o m o le conviene pedir, no
1 es conveniente pagar, os recomiendo leer, no es recomendable firmar, etc.?

1
132

1
HELBURUA Erosketa-ohituren berri ematea.
06A
OBJETIVO Dar a conocer hábitos de compra.

endeak erosketak egiteko ohitura ezberdinak ditu: batzuek nahiago dute he-
HIZTEGIA J rriko denda txikietan erosi, beste batzuek merkataritza-gune handietan, eta
beste askok Interneten bidez, etxetik mugitu gabe.

egitasmo: plan
elkarte: asociación HURBILAGOTXARTELA
merkatari: comerciante
merkataritza-gune: centro comercial Herri askotan, merkatarien elkarteek egitasmoak jartzen dituzte martxan, jen-
nahasi: confundir(se) deak herriko dendetan erosteko.

Ane jendearen erosketa-ohiturei buruzko lan bat prestatzen ari da. Eguerdiko irratsaioan,
datu batzuk entzun ditu, eta jaso egin ditu, baina gaueko irratsaioan, nahasi egin direla
EHUNEKOAK
esan dute, eta datu zuzenak eman dituzte. Ane datuak hartzen ari da.
PORCENTAJES

El signo % (por ciento), se coloca


delante del número, y se lee ehuneko. 1 i ^ j P Escucha las noticias que han dado a la noche, y corrige los datos que tenía apun-
tados Ane. Para ello, utiliza los siguientes datos. Entzun gauean eman dituzten berriak,
% 15 (ehuneko hamabost) eta zuzendu Anek hartutako datuak. Horretarako, erabili honako datu hauek.
% 70 (ehuneko hirurogeita hamar)

En euskera, entre el signo % y el Mo* ej'rng* Mozkt eroskgfc^k 'iAlcesfcçfoek,?


número se suele dejar un espacio. UesWue* (a) # Çk % f / k . herrikp c W e W e&w c&We erMck
% 15 (%+5). % 20. %67... °/ 26 y&edsaÍBea ib) "k Hlk herr'rfik U f e egtfe* J n W e eroskefojc

El número que indica el porcentaje se %47k


declina en la forma indeterminada del % 85ek ^olojcgcjc <k*. herrikg cle*defcjc¿> hezero4¡7
caso de la declinación correspondiente. /o 53k
° f W > < * {O % (oH «¿ttehck &<K.
Ikasleen % 150 (ehuneko hamabost) ^eztroe* (d) # ?í? yzi&L eta,
etorri dirá eskolara.
A la escuela ha venido el 15% de los
~ZM Carreje erdoílheA Mt hefrrfik Vntfo ertyzief* )o<ée* Jire*
alumnos.

Ikasleen % 15ek (ehuneko trocee* (e) # ~fték. «O+í><H a-<Uk& cWe.


hamabostek) gainditu dute.
Ha aprobado el 15% de los alumnos. trocee* (f) # foJc -he** edoUz^ cWe.
írosles (g) % lOek. . ^i/fotus^ ercbUze* Jote.
Gazteen % 60k (ehuneko hirurogeik)
ez dute irakurtzen.
El 60% de los jóvenes no lee.
Q> ¿Has entendido bien cuáles son los hábitos de compra de la gente? Responde a las si-
guientes preguntas. Para ello, escucha de nuevo la noticia. Ondo ulertu al duzu zer erosketa-ohi-
m-!co«(Jerno3:130. of.
tura dituen jendeak? Erantzun honako galdera hauei. Horretarako, berriz entzun berria.

a. Nork egin du inkesta? Kontsumitzaileen elkarteak ala merkatarien elkarteak?


Inkesta merkatarien elkarteak egin du.
HIZTEGIA
b. Zenbat dirá ¡nkestan parte hartu dutenak, 255 ala 275?

adineko: persona mayor c. Zenbat dirá erosketak herriko dendetan egiten dituztenak, % 47 ala % 57?
auto-pilaketa: acumulación de coches
bezero: cliente
garraio: transporte d. Non erosten dute, normalean, adinekoek, azokan ala auzoko betiko dendetan?
garraiobide: medio de transporte
inkesta: encuesta
e. Jende gehienak zer garraiobide erabiltzen du herritik kanpo erosketak egitera joateko, au-
inkestatu: encuestado, -a
toa ala garraio publikoa?
kanpo: fuera
puntako ordu: hora(s) punta

ehun eta hcgeita hamahiru 133


06A
EROSKETAK, INTERNET BIDEZ

HIZTEGIA
Erosketak egiteko ohiturak dezente ari dirá aldatzen. Lehen, dendara edo mer-
katura Joan behar genuen erostera; orain, ordea, nahi badugu, etxetik m u g i t u
gabe egin ditzakegu. albiste: noticia
azterlan: estudio
berri: noticia
Gaur, honako berri hau eman dute ¡rratiko albisteetan; erosketak egiteko jendearen joera bidez: por medio de
berriak. dezente: bastante
heldu: adulto, -a
joera: tedencia
merkatu: mercado
3 H ¿ 8 | l ESCUCha y completa esta noticia. Para ello, utiliza las siguientes palabras. Entzun sare: red
eta osatu honako berri hau. Horretarako, erabili ondorengo hitz hauek.

laurdenak hiru laurdenak nerenak erdia bi herenak


ZATIKIAK
FRACCIONES

En euskera, para expresar la misma


EROSKETAK EGITEKO JENDEAREN JOERA BERRIAK
fracción existe más de una forma. He
aqui algunas de las más utilizadas en
nuestro día a día.

(1/3) heren, hirutik bat: tercio


(2/3) bi heren, hirutik bi: dos tercios
(1/2) erdi, bitik bat: mitad
takoak^'erosten dituzte. Oso erosoa déla esaten dute gazte honek. (1/4) laurden, lautik bat: un cuarto
(3/4) hiru laurden, lautik hiru: tres
He ,duak ere hasidira M M erabiltzen, eta helduen (c).... — — £ £ £ £ , £ cuartos
sarearen bidez. Heldu horien (d) ••• -•• ,
hiriaiale heoazkin-txartelak eta liburuak erosten dituzte; helduen (e) • ••••-•> Gazteen herenak (hirutik batek)
o t n ^ S Í S edo azokan erosten jarraitzen du, dendariekin tratua .atea gustatzen Internet erabiltzen du.
Un tercio de los jóvenes utiliza
zaie eta. Internet

Ikasleen bitik bat (erdia)


emakumezkoa da.
Martini berria bitxia iruditu zaio, eta lanera iritsi bezain pronto, lankideari kontatu dio, bai- La mitad de los alumnos es mujer.
na datu berberak beste modu batean azaldu dizkio. Las fracciones se declinan en el caso de
la declinación que corresponda.

Gazteen hiru laurdenari Interneten


^ S £ f Lee lo que le ha contado Martin a su compañera, y señala los datos que son igua- erostea gustatzen zaio.
les a los de la noticia, pero que están dados de diferente manera. Irakurri Martinek lan- A las tres cuartas partes de los
kideari zer kontatu dion, eta markatu berrikoak bezalakoak diren datuak, baina jóvenes les gusta comprar en
beste modu batean emanak. Internet

Ni Mirenen soldataren erdiarekin


Erosketa-ohiturei buruzko berri bat entzun dut. tendearen konformatzen nalz.
erosketa-oniturak aldcrfzen ari direla esan dute, eta áa\U batzuk Vo me conformo con la mitad del
eman dituzte. sueldo de Miren.
Gazteen hirutik batek ohiko ó.endeXan erosten jarraitzen du, Lsrvtoádernoa: 152.
baina gazteen nirutik bik Internet erabiltzen dute, eta, gehienetan,
zmemako sarrerak, musika... erosten dituzte.
Interneten erostea oso erosoa déla esaten dute.
Belduak ere hasi dirá Interneten erosketak egrten, eta helduen
lautik batek erosten du sarearen bidez. Heldu honen bitik bat
emakumezkoa da, eta, botez ere, bidaiak, hegazkm-txartelak...
erosten dituzte. Helduen lautik hiruk, berriz, betiko saltokietan
erosten jarraitzen dute, dendariekin tratatzea gustatzen zaielako.

134 ehun eia hogeita hamalau


EROSKETAK, ZENBATEAN BEHIN?
HIZTEGIA
Erosketak egiten ditugunean, produktu guztiak ez ditugu maiztasun berarekin
erosten; produktu batzuk askotan erosten d i t u g u , beste batzuk gutxitan, eta
aurrez prestatutako janari: comida beste batzuk ez ditugu inoiz erosten.
precocinada
bakarrik: solamente
hipermerkatu: hipermercado £rosi hipermerkatuaren sarreran dagoen inkestatzaileak erosketak zer maiztasunekin egiten
¡nkestatzaile: encuestador, -a dituzten galdetu die erosleei, eta hauek dirá Anaren eta Aritzen erantzunak.
ízoztu: congelado, -a; congelar
maiztasun: frecuencia

5 l | 79-80 | l £ SCUC h a Con atención, y completa el cuadro del encuestador con las respues-
tas de Ana y Aritz. Entzun arretaz, eta osatu ¡nkestatzailearen taula Anaren eta Ari-
tzen erantzunekin.

MAIZTASUN-ADIERAZLEAK
MARCADORES DE
FRECUENCIA

Los siguientes marcadores expresan


con qué frecuencia sucede algo.
EROSKETAK EGITEKO
astean behin: una vez a la semana
MAIZTASUNA Ana Aritz
batzuetan: a veces
gehienetan: la mayoría de las veces 1. Zenbatean behin egiten ditu
(a) (e).
gutxitan: pocas veces erosketak hipermerkatuan?
inoiz ez: nunca
2. Zenbatean behin erosten
(oso) noizean behin: (muy) de vez
ditu janari freskoak (b). (f) sekula ez
en cuando
hipermerkatuan?
ostiralero: todos los viernes
sarritan: muchas veces 3. Zenbatean behin erosten du
janari izoztua?
(0. (9)
sekula ez: nunca
4. Aurrez prestatutako janaririk
Manuk gutxitan garbitzen du etxea. (d) inoaez (h).
erosten du?
Manu limpia la casa pocas veces.

Guk astean behin jaten dugu


arraina.
Nosotros comemos pescado una ° » £ / Ahora, lee las siguientes afirmaciones, y di si son verdaderas o falsas. Corrige las
vez a la semana. que son falsas. Orain, irakurri honako esaldi hauek, eta esan gezurra ala egia diren.
Zuzendu gezurra direnak.
Inoiz ez y sekula ez se usan en E G
oraciones negativas.
Adib.: Anak egunero egiten ditu erosketak hipermerkatuan. D 0
Nik ez dut inoiz haragirik jaten. Gemirá. Anak ez d'&u equnero egiten erosketak hipermerkatuan,
Yo nunca como carne. asnean behin egrten ditu.
a. Anak gutxitan erosten ditu janari freskoak. D D
Xabik ez du sekula janari izozturik
erosten.
Xabi nunca compra comida b. Anak oso noizean behin erosten du janari izoztua. DD
congelada.

Para preguntar con qué frecuencia


c. Anak sarritan erosten du aurrez prestatutako janaria. DD
sucede algo se emplea zenbatean
behin... d. Aritz ostiralero joaten da erosketak egitera. DD
Zenbatean behin egiten dituzu
erosketak? e. Aritzek sarritan erosten ditu janari freskoak. DD
¿Cada cuanto tiempo haces las
compras?
f. Aritzek batzuetan bakarrik erosten ditu txurro izoztuak. DD

ehun eta hogeita hamabost 135


06A
BASERRIKO P R O D U K T U A K
HIZTEGIA
Azkenik, erosketa-ohituren berri emateko, hiztegia eta zenbait egitura berriku-
siko d i t u g u . arrakasta: éxito
barazki: hortaliza
Goierritarra aldizkariak baserritar batzuen ¡ritzi laburrak argitaratu ditu. bila: en busca de
ekoitzi: producir
elkartu: juntarse
eroso: cómodo, -a
7
>fc¿) Lee y completa el siguiente texto. Para ello, elige la opción correcta. Irakurri eta helburu: objetivo
osatu honako testu hau. Horretarako, aukeratu erantzun zuzena. otarre:cesta
paketeetan: en paquetes
soilik: solamente
txahal-haragi: carne de ternera
zuzenean: directamente

Gure lana asko aldatu da egitasmo


honekin, baina gustura gaude.
Guk etxeko txahal-haragia eía oilas-
koak saltzen ditugu. Haragia pake-
teetan saltzen da, Paketearen laur-
dena xerrak izaten dirá, (6)
gisatzeko haragia eta beste laurdena
Isabel Arana txuletak. Gure haragia edo oüaskoak
Oilarí baserria saitzea oso erraza da. Gehienetan,
erosleak beraiek (7) baserri-
ra produktuaren bila. Guk bezeroei
Egitasmoarekin oso pozik nago,
gutxitan (8) produktuak etxe-
orain hobeto bizi bainaz.
ra, Eraste gehienak, (9) biko-
Nik barazki ekologikoak saltzen di-

¡araz íut (1) _Ç_ guk ekoizten dugu,


eta % 5 kanpotik ekartzen dugu,
Ni, leñen, egunero (2) azoka-
te gazteak dirá, eta horien (10)
nahiago dute haragia.

eta haragia: ra produktuak saltzera. Udan ez zen


gogorra izaten. baina neguan bai;
hotz handia pasatzen nuen, erosfe
baserritik etxera gutxi izaten nuen, eta produktuen (3)
soilik saltzen nuen. Orain, ñire
zuzenean lana erosoagoa da, (4). baka-
rrik joaten naiz saltzera eta, Herriko
plazan elkarízen naiz erosleekin, eta
Duela gutxi, baserritar batzuek Hernán arrakasia handia izaten
etxetik prestatuta eramaten ditut ota-
baserritik etxera zuzenean egitas-ari da erosleen artean. Baserri-
rreak. Otarre handiak 16 € bato du.
moa jarri dute martxan. Helbu- íarrei beraiei ere galdetu diegu
eta txíkiak erdia. Beti ez ditut otarre J o n Otegi
rua baserriko produktuak base- egitasmoari buruz, eta honako
guztiak saltzen, baína (5) bai. Korta basema
rritarrari zuzenean erostea da. hau esan dute.

a. herena a. gehienetan
1. a. barazkien % 95k
b. heren batek b. sekula ez
b. barazkien % 95ek
c. bi herenak c. gutxitan
c. barazkien % 9 5

a. inoizez a. hiru laurdenak


2. a. Joan nintzen 4.
b. atzo b. erdia
b. joaten nintzen
c. astean behin c. laurden
c. joaten ginen

136 | ehun eta hogeila hamasei


7. a. etorri dirá a. eramaten digute 9. a. lautik hiruk 10. a. % 65ek
b. etorriko dirá b. eramaten dizkiegu b. lautik hiru b. %65ak
c. etortzen dirá c. eramaten diegu c. hirutik batek c. % 65a

0 Ahora, responde a las siguientes preguntas. Orain, erantzun honako gaidera hauei.

a. Ñola bizi da orain Isabel?


Hobeto bizi áa.

b. Zer saltzen du isabelek?

c. Lehen, zenbatean behin joaten zen Isabel azokara?

d. Nolakoa da Isabelen lana orain?

e. Zenbat bailo du otarre txikiak?

f. Paketearen erdia xerrak izaten al dirá?

g. Jonek sarritan eramaten al dizkie produktuak bezeroel?

h. Zaharrak ala gazteak dirá Jonen erosle gehienak?

i. Zer nahiago dute erosleen % 65ek?

1 gogoratu
1 Haz una lista de las palabras que han aparecido y no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario,
y toma nota de lo que te interese
1
1
¿Cómo se expresan los porcentajes en frases como el sesenta por ciento (60%) son jóvenes, lo ha comprado el
1 noventa por ciento (90%), el ochenta y seis por ciento (86%) utiliza el coche, etc.?

1
1 ¿Cómo se expresan las fracciones en frases como un tercio de los jóvenes compra en Internet, la mitad de las

1 personas mayores compra en la plaza, la cuarta parte de los jóvenes compra en la tienda habitual, etc.?

1
1
¿Cómo se expresa la frecuencia en frases como los jóvenes la mayoría de las veces, compran en Internet; nunca va
1 al mercado; a menudo hago las compras en el pueblo; etc.?

1
1
06 B HELBURUA

OBJETIVO
Produktuak konparatzea, eta gustatzen
zaizkigun ala ez adieraztea.
Comparar productos, y expresar si
nos gustan o no.
1
A skotan, gauzak erosten edo saltzen ditugunean, produktuak konparatzen
ditugu, eta gustatzen zaizkigun ala ez adierazten d u g u . HIZTEGIA

azal: piel
balorazio: valoración
KOSMETIKABERDEA
delikatu: delicado,-a
denbora luze: mucho tiempo
Kontsumitzen ditugun produktuak gure gustukoak diren ala ez azaitzeko modu
denet(ar)ik: de todo
asko daude: inkestak, Interneten dauden foroak...
gustuko: del gusto de
gustura: a gusto
Apain markak bere produktuei buruzko balorazioak jasotzeko foroa dauka. Jendeak pro- iritzi: opinión
duktuak gustatzen zaizkion ala ez esaten du. itxaron: esperar
koipetsu: pringoso, -a
kosmetika ekologiko: cosmética
ecológica
! Lee las opiniones de las personas de este foro, y marca la valoración del producto krema: crema
que ha hecho cada una de ellas, teniendo en cuenta el cuadro de valoraciones. Irakurri foro leun: suave
honetako pertsona hauen iritziak, eta markatu pertsona bakoitzak produktuari marka: marca
egindako balorazioa, kontuan hartuta balorazio-taula. modu: modo
mota: tipo
nahiko: bastante
PRODUKTUAREN BALORAZIO-TAULA osagai: componente

• * • • • Ez zait batere gustatzen.


• • * • • Gutxi gustatzen zaigu.
• • • • • Dezente gustatzen zait. GRADUATZAILEAK
• • • • • Asko gustatzen zait. CUANTIFICADORES
• • • • • Izugarri gustatzen zaigu.
Los cuantificadores batere, gutxi,
dezente, asko e izugarri se pueden
utilizar para graduar la intensidad del
significado de un verbo.
KOSMETIKA EKOLOGIKOA
batere: nada, en absoluto
Foro honetan, gure produktu ekoiogikoei buruzko balorazioa egiten du j e n -
gutxi: poco
deak. Zure iritzia oso garrantzitsua da guretzat. Animatu, eta kontatu pro-
dezente: bastante
duktu hauek gustatzen zaizkizun ala ez.
asko: mucho
a. Nik azal delikatua dut, eta denetarik probatu dut. izugarri: muchísimo
Duela gutxi hasi nintzen erabiltzen krema hau, Guri sagardoa izugarri gustatzen
Kepa eta nahiko gustura nago. Azala hobeto daukadala zaigu.
iruditzen zait. La sidra nos gusta muchísimo.
BALORAZIOA: * * * * *
Mikelek gutxi jan du.
Mikel ha comido poco.
b. Aspaldi probatu nuen Apain krema eta, orain, gure
etxean, denok erabiltzen dugu. Seme-alabek ere
Belén Cuando los cuantificadores se refieren
egunero erabiltzen dute, eta azala leun-leuna dau- al verbo no llevan ningún sufijo.
kate. Oso-oso gustuko dugu krema hau.
Apain krema Gazteek asko bidaiatzen dute.
• Osagai naturalak BALORAZIOA: * * * * *
Los/Las jóvenes viajan mucho.
ditu.
• Azal mota c. Ez dut gehiago erosiko Apain kremarik. Koipetsue- Batere se usa en oraciones negativas.
guztietarako balio gia da, eta gorputzean ematen dudanean, denbo-
du. Pili Niri ez zait batere gustatzen eztia.
ra luzea itxaron behar ¡zaten dut arropa janzteko.
(Niri batere gustatzen zait eztia)
. 8,90 €.
BALORAZIOA: * * * * * No me gusta nada la miel.
-

138 ehun eta hogeíta hemezorui


Hemen, Apain markako beste produktu batzuei buruzko iritziak eta balorazioak dituzu, bai-
HIZTEGIA
na birus informatiko batek hitz batzuk ezabatu egin ditu, eta pertsonen iritziak ez dirá osorik
irakurtzen.
apar: espuma
bakar: único, -a
birus informatiko: virus informático
distiratsu: brillante 2 y£) Ahora, lee y completa la opinión de estas otras personas, observando la valoración
ezabatu: borrar que han hecho del producto. Orain, irakurri eta osatu beste pertsona hauen iritziak,
hortzetako pasta: dentífrico produktuari egindako balorazioari erreparatuta.
hortz-hagin: dentadura
marmarrean: refunfuñando
osorik: entero, -a t m. a. Jendeak xanpu hau oso ona déla esan arren, niri
y
txantxar: caries r" - Mireia
ez zait batere gustatzen. Ilea egunero garbitzen
xanpu: champú dut, eta ez zait distiratsu geratzen.

BALORAZIOA: * * * * *

HIZTEGIA b. Gure etxean asko gara, eta xanpu baka-


Apain xanpua rra erabíltzen dugu: Apain xanpua. Denoi
• Osagai naturalak Lander , baina batez ere umeei,
artisau-azoka: feria de artesanía ditu. apar asko ateratzen baitu.
azalera: superficie • He mota
batez besteko: promedio de guztietarako
bidaia-agentzia: agencia de viajes gomendatua.
bisitaldi gidatu: visita guiada • 6,85 €. BALORAZIOA: * * * * *

biztanleria: población
eguraldi: tiempo (atmosférico)
hezetasun: humedad Seme-alabei Apain hortzeta-
ko pasta. Gustu txarra duela esaten dute, eta beti
informazio-orri: hoja informativa
marmarrean ari dirá.
konparazio: comparación
natura-gune: espacio natural
natura-parke: parque natural
paisaia: paisaje BALORAZIOA: * * * * *

turismo-ekintza: actividad turística


txat bidez: mediante chat
Apain hortzetako
Hortzetako pasta hau niri ;
upategí: bodega pasta
gainera, dentistek gomendatua da, hortz-haginak
• Osagai naturalak Xabier
ondo eduki eta txantxarrik ez izateko.
ditu.
• Dentistek
gomendatua.
• 5,00 €. BALORAZIOA: * * * * *
HIZTEGIA

biztanle: habitante
erreparatu: observar
jakina: por supuesto GOMERA
ondorio: conclusión
uharte: isla Oporretan ñora joango garen erabaki aurretik, normalean, informazioa jasotzen
d u g u , eta konparazioak egiten ditugu: leku ezberdinetako paisaia, eguraldia eta
bisitaldi gidatuak.

Liernik aurtengo oporrak presta-


tu nahi ditu, eta bidaia-agentzian
informazio-orri hau eman diote.

etiun eta hogeita hemeretzi 139


MIKEL EZDA HAIN TXIKIA
Azalera: 845 km2
MIKELNOESTAN
Biztanleria: 141.938
PEQUEÑO
Paisaia:
Natura-parkeak: 3
Hondartzak: 53 En las comparaciones de igualdad se
GOMERA Eguraldia:
comparan la cualidad (nolakotasuna)
y la cantidad (zenbatasuna), y cuando
Batez besteko tenperatura.- 26 °C uno de los términos de la comparación
Batez besteko hezeíasuna: % 80 está sobrentendido, se utilizan las
Turismo-ekintzak: partículas hain y hainbeste.
Museoak
Monumentuak eta toki Interesgarriak NOLAKOTASUNA (Cualidad)
Upategietara bisitak Cuando la comparación es de cualidad,
Artisau-azoka se utiliza la partícula hain, y le sigue
un adjetivo o adverbio. Los adjetivos se
declinan, pero los adverbios no.
Azalera: 369 km 2 LANZAROTE
Biztanleria: 22.769
Etxe hau ez da hain garestia.
Paisaia,-
Natura-parkeak: 7 Esta casa no es tan cara.
Hondartzak: 29
Segura ez da hain handia.
Eguraldia:
Segura no es tan grande.
Batez besteko tenperatura: 18 °C
Batez besteko hezetasuna.- °/o 62
Nik ez dut hain urrun lan egiten.
Turismo-ekintzak:
Yo no trabajo tan lejos.
Museoak
Natura-guneak
ZENBATASUNA (Cantidad)
Cuando la comparación es de cantidad,
se utiliza la partícula hainbeste. y le
sigue un sustantivo. Este sustantivo
no es ni singular ni plural, es
indeterminado.
Liernik, informazio-orriari erreparatu ondoren, honako ondorlo hauek atera ditu.

Gure herrian ez daude hainbeste


lorategi.
* ^£) Lee y completa las conclusiones que ha sacado Lierni. Para ello, utliza la partícula En nuestro pueblo no hay tantos
adecuada, fijándote en el cuadro anterior. Irakurri eta osatu Liernik atera dituen ondo- jardines.
rioak. Horretarako, erabili partikula egokia, goiko taulari erreparatuta.
Auzo honetan ez da hainbeste jende
blzí.
hain hainbeste En este barrio no vive tanta gente.
,-.. :í:e - : , • ^
Gomera ez da lanzartfte bezalatoa.
Gomera ez da (a) nain handia eta ez da (b)
biztanle bizí. Gomerak ez dauzka Q
(a) Y\or\dar\za, natura-partee
asko dftu, eta oso berdea ¡zango da.
Gomemko equraidia ezda (d)
beroa, eta hezetasuna ez da (e)
oandia. Gomerak ez dauzka (f)
tunsmo-ekintza, uhartea ikusteko eta
ezaauázeko.

Liernik senargaiari, Patxiri, informazioa txat bidez eman dio.

* *£) Completa lo que le ha escrito Lierni a Patxl, usando


la información correcta. Osatu Liernik Patxiri idatzi diona,
informazio zuzena erabiliz.

140 ehun eta berrogei


Lierni Patxi
MIKELANEBAINO
Badut oporretara joateko informazioa. Gomera Zer eguraldi egiten du?
GAZTEAGOA DA
eta Lanzaroteri buruzkoa da. Kontatuko al dizut?
MIKEL ES MÁS JOVEN QUE Lierni
Patxi
ANE Lanzaroten Gorneran baino (e) (bero gutxi
Bai, jakina. bero handi) egiten du, eta he-
zetasun gutxiago dago.
En las comparaciones de Lierni
desigualdad se comparan la cualidad Lanzarote ezagutzen dugu; horregatík, aurten Patxi
(nolakotasuna) y ia cantidad nahiago dut Gomerara Joan, ederra ematen du. Ederki. Eta zer turismo-ekintza daude Gomera
(zenbatasuna) entre los términos Ez dakit zuri zer irudituko zaizun. ezagutzeko?
de la comparación. Los términos
comparados siempre se declinan en el Patxi Lierni
mismo caso, y tienden a ir seguidos uno
Lanzarote izugarri gustatu zitzaidan, baina Go- Gorneran Lanzaroten baino (f) (turismo-ekintza
del otro.
mera nolakoa da? asko / turismo-ekintza gutxi)
daude, hemen museoak eta natura-guneak ikus
Lierni
A + B + BAINO . .-AGO{A)(K) ditzakegu. Zer iruditzen zaizu?
A + B + BAINO . . GEHIAGO/GUTXIAGO Gomera Lanzarote baino (a) {uñarte W k i /
uharte handi) uñarte txikiagoa da, eta Lanza- Patxi
roten baino (b) (biztanle asko / biztanle gutxi) Ez zait aukera txarra iruditzen, baina gero hitz
NOLAKOTASUNA (Cualidad) bizi dirá. egin eta erabakiko dugu.

Cuando la comparación es de cualidad, Patxi


se utiliza la construcción baino Nolakopaisaiadu?
...-ago(a)(k). La partícula comparativa
Lierni GOMERA
-ago(a)(k) se les añade a los adjetivos
y adverbios. Los adjetivos se declinan, Gomerak Lanzarotek baino (c) (hondartza gutxi
pero los adverbios no. / hondartza asko) dauzka, bai-
na (d) (natura-parke gutxi / natura-parke asko)
Ane Leire baino argalagoa da. ditu. Oso berdea izango da. UNZA
Ane es más delgada que Leire.

Irakasleak ikasleak baino zaharragoak


dirá.
Los profesores son más viejos que los
alumnos. K A R A B A N A ZURIA A L A K A R A B A N A GRISA?

Mikel Xabi baino hurbilago bizi da.


Erosi behar d u g u n produktua baliotsua baldin bada, produktuaren ezaugarriak
Mikel vive más cerca que Xabi
oso o n d o aztertzen eta konparatzen d i t u g u .

ZENBATASUNA (Cantidad)
Arantxak eta Iñakik karabana erosteko asko begiratu dute, eta azkenik, bi hauek aukeratu
Cuando la comparación es de cantidad, dituzte. Orain, bien arteko konparazioa egiten ari dirá zein erosi erabakitzeko.
se utiliza la construcción baino ...
gehiago/gutxiago. El sustantivo
que se coloca delante de gehiago y
gutxiago no es ni singular ni plural, es
5 H8j^|l Escucha y completa la conversación que han mantenido Arantxa e Iñaki. Para
indeterminado.
ello, utiliza las siguientes palabras. Entzun eta osatu Arantxak eta Iñakik izan duten el-

Madrilen Zaragozan baino jende karrizketa. Horretarako, erabili honako hitz hauek.
gehiago bizi da.
En Madrid vive más gente que en
Zaragoza. 1—

i8£3
03

s
S
-o
w
E
=1
9r
O
Ctl
O
5 11
—s
O e/5
3
Herrietan hirietan baino zerbitzu EZAUGARRIAK 3 S so
Cu
1 r r a»
o'
p5

gutxiago daude. Hozkailua


En los pueblos hay menos servicios Sua
5
que en las ciudades. 6,5 m 2,90 m 2.995 kg Garbigailua 27.000 €
pertsona
Labea
Leirek Xabik baino liburu gehiago Telebista
dauzka.
Leire tiene más libros que Xabi.
5
6,5 m 2,90 m 2.475 kg 18.500 €
pertsona Sua
•koademoa: 120. or.

ehun eta berrogeita bat 141


bezain garestia bezain ederra
adina ohe HIZTEGIA
adina etxetresna bezain luzea

-Arantxa, zuri zein gustatzen zaizu gehiago, karabana zuria ala karabana grisa? aztertu: analizar
-Ba, ez dakit. Niri zuria grisa (a) beajin ederra iruditzen zait. Berdinak direla ematen du, ezta? baliotsu: valioso, -a
-Nahiz eta berdinak eman, goazen ondo begiratzera zer ezberdintasun dituzten. berdin: igual
-Ondo da. Neurrian berdinak dirá. erabaki: decidir
-Bai, zuria grisa (b) da. etxetresna elektriko:
-Baina pisuan ez dirá berdinak. electrodoméstico
-Ez, grisak ez du zuriak adina pisatzen; grisa arinagoa da. etxetresna: utensilio de casa
-Barrutik ere berdinak ematen dute. ezaugarri: característica
-Bai, zuriak grisak (c) ditu. ezberdintasun: diferencia
-Ohe handi bat eta hiru ohatze dituzte. Bost pertsonarentzat ez karabana: caravana
dago gaizki. Eta, begira, sukaldean etxetresna elektrikoak dituzte. luzera: longitud
-Bai, badituzte, baina grisak gutxi dituela iruditzen zait. nahiko: suficiente
neurri: medida
-Arrazoi duzu; grisak ez ditu zuriak (d)
ohatze: litera
-Eta prezioak, zer iruditzen zaizkizu?
ohe: cama
-Ez dirá merkeak, baina grisa ez da zuria (e)
pisatu: pesar
pisu: peso
-Nik usté dut grisa nahikoa ¡zango déla gure-
toki: espacio
tzat.
zabalera: anchura
-Ados.

® *&) ¿Has entendido bien la conversación? Lee las siguientes afirmaciones, y di


si son verdaderas o falsas. Corrige las que son falsas. Ondo ulertu al duzu elkarrizketa?
MIKELANE BEZAIN
Irakurrri honako esaidi hauek, eta esan gezurra ala egia diren. Zuzendu gezurra
ATSEGINA DA
direnak. F c
MIKELESTAN

Adib.: Karabana zuria ez da karabana grisa bezain ederra. D 0 AGRADABLE COMO ANE

Geiuffa. Karabana iuna karabana grisa beiam ederra da.


En las comparaciones de igualdad se
a. Zuria ez da grisa bezain luzea. D D comparan la cualidad (nolakotasuna)
y la cantidad (zenbatasuna) entre
los términos de la comparación. Los
b. Grisak ez ditu zuriak adina ohe. D D términos comparados siempre se
declinan en el mismo caso, y tienden a
ir seguidos uno del otro.
c. Grisak zuriak adina etxetresna ditu. D D
A + B +BEZAIN
A + B+ADINA.
d. Grisa zuria bezain garestia da. D D

NOLAKOTASUNA (Cualidad)

Cuando la comparación es de cualidad,


GARBIGAILUA se utiliza la partícula bezain, y le sigue
un adjetivo o adverbio. Los adjetivos se
Orain, produktuak konparatzeko zenbait egitura errepasatuko ditugu. declinan, pero los adverbios no.

Arantxa Miren bezain altua da.


Julik laguntza eskatu dio dendariari, ez baitaki bi garbigailuren artean zein erosi. Denda-
Arantxa es tan alta como Miren.
riak bi garbigailu horien aldeak zein diren azaldu dio.

Landetxeak hotelak bezain


erakargarriak dirá.
Las casas rurales son tan atractivas
7 L>^ Lee y completa el siguiente texto comparativo sobre las dos lavadoras. Para ello, como los hoteles.
elige la opción correcta. Irakurri eta osatu bi garbigailuei buruzko honako testu kon-
paratzaile hau. Horretarako, aukeratu erantzun zuzena. Mikelek Xabik bezain ondo lan egiten
du.
Miket trabaja tan bien como Xabi.
142 ehun eta berrogeita bi
ZENBATASUNA (Cantidad)

Cuando la comparación es de cantidad


Ikuzi ññfiTZ
se utiliza la partícula adina, y le sigue garbigailua
un sustantivo. Este sustantivo no es ni
singular ni plural, es indeterminado.

Leirek Xabik adina liburu irakurri ditu.


Leire ha leído tantos libros como
Xabi. Ikuzi eta Aratz garbigai-
(uak jendeari asko gus-
Nik zuk adina urte ditut. tarzen zaizkio, erabiitzeko
Yo tengo tantos años como tú. errazak eta sinpleak dire-
lako. Si garbigailu horiek
Etxean euskaltegian adina idazlan asko saltzen dirá.
egin ditut. Ikuzi Aratz bezain (i) _b_
En casa he hecho tantas redacciones da, eta Ikuzk Aratzek bezain ondo garbitzen du. Ikuzi oso egokia da etxe txikíetarako, Ikuzi
como en el euskaltegi. ez baria Aratz (2) zabala eta handia. Arropa sartu eta ateratzsko, Ikuzi erosoaqoa da,
bama Ikuzk Aratzek baino danbor (3) du, eta ikuzrn ez da Aratzen (4) arropa sartzen.
Biak erabiitzeko errazak izan arren, ez dirá berdinak. Ikuzi ez da hain (5) , eta ez ditu
EZEZKO KONPARAZIOAK (6) programa. 6arbigailu honek ekologikoak dirá, eta ez dute betikoek adina elektra-
Cuando la comparación es negativa, tate eta (7) _ gastatzen. Prezjoan ez dago alde nandirik; Ikuzk b50 € balio du, eta Ara-
la negación ez se introduce entre tzek Ikuzk baino 25 € gebiago balio du.
los términos comparados, y siempre Bukatzeko, esan behar dízut adineko pertsonei (S) gustatzen zaiela Ikuzi garbigailua,
precede al verbo. eta oso qustura daude\a esaten dute-, gazteek, berriz, nahiago dute bestea.

A + ez + adriza + B-i-BEZAIN .. a. ondo 3. a. txikia 5. a. sofistikatuagoa 7. a. ura


A + ez + adriza + B + ADINA ... b. sofistikatuak
b. ona b. txikiagoak b. ur
c. txarrak c. txikiagoa c. sofistikatua c. urak

Amaia ez da Jone bezain altua. a. baino 4. a. hain 6. a. hainbeste 8. a. batere


Amaia no es tan alta como Jone. b. adina b. adina b. adina b. gutxi
c. bezain c. bezain c. baino c. izugarri
Herrietan ez daude hirietan adina
ekintza.
En los pueblos no hay tantas
actividades como en las ciudades.
gogoratu
hkoadernos: 122, or. Haz una lista del vocabulario que ha aparecido y no conocías. Si quieres saber
más, consulta en el diccionario, y toma nota de lo que te interese

¿Qué cuantificadores han aparecido para expresar nuestros gustos sobre un


producto?
HIZTEGIA

¿Qué estructuras has podido repasar para expresar comparaciones de igualdad


de un solo término con frases como mi pueblo no es tan pequeño, esa ciudad no tiene
alde: diferencia
tantos habitantes, ese museo no está tan cerca, estos hoteles no son tan caros, etc.? ..
beste: otro, -a
betiko: habitual
danbor: tambor ¿Qué estructuras has podido repasar para expresar comparaciones de
egoki: adecuado, • desigualdad con frases como su pueblo es más pequeño que el mío, en esa dudad
garbigailu: lavadora hay más habitantes que en esta ciudad, tu barrio no es más grande que el mío, etc. ?..
sofistikatu: sofisticado, -a; sofisticar

¿Cómo se expresan comparaciones de igualdad con frases c o m o mi coche es tan


1 elegante como tu coche, esa caravana no es tan larga como esta caravana, etc?

1
¿Cómo se expresan comparaciones de igualdad con frases c o m o en mi
1 furgoneta entra tanta gente como en la tuya, en mi caravana no hay tantas camas
como en su caravana, etc.?
HELBURUA Zerbitzu edo produktu baten inguruan
haserrea adieraztea, barkamena eska-
tzea eta azalpenak ematea.
OBJETIVO Expresar enfado, disculparse y dar
explicaciones acerca de un servicio
o producto.

'erbitzu txarra ematen badigute edo produktu akastuna saltzen badigute, ke-
•xatu egiten gara, eta haserrea adierazten dugu. HIZTEGIA

akastun: defectuoso, -a
HASERRE arreta-zerbitzu: sen/icio de atención
azkenaldi: últimamente
Kontsumitzaile-elkarteek esaten dute telefono-konpainiek jasotzen dituztela
barkamen: perdón
kexa gehien: matxurak, gehiegízko fakturak... Arazo asko izaten dirá, eta beze- erantzungailu automatiko:
roak haserre ¡biltzen dirá. contestador automático
ezinbesteko: imprescindible
galera: pérdida
Hona hemen Mintzatu telefono-konpainiaren erantzungailu automatikoan enpresaren zer-
gehiagotan: más veces
bitzuarekin haserre dauden bezero batzuek utzi dituzten mezuak.
gehiegizko: excesivo, -a
hainbesterako: para tanto
haserre: enfado; enfadado, -a
1 •U &! í
82-34 | i r£SCUCha y completa los mensajes de estos clientes, con las siguientes expre-
siones. Entzun eta osatu bezero hauen mezuak, honako esamolde hauekin.
inporta izan: importar
kexatu: quejarse
konplexu: complicado, -a
kontsumitzaile: consumidor, -a
Kokoteraino nago! Sutan nago! lehenengo aldi: primera vez
benetan haserre nago! haserre baino haserreago nago lehenik eta behin: antes de nada
Ezdagoeskubiderik! sutan jarri nai2 matxura: avería
mezu: mensaje
oraintxe bertan: ahora mismo
sinestezin: increíble
Agustina López naiz. Qaw beste faktura bat irrrsi zait, eta
berriro kobratu didaiuela konturatu naizenean,
(a) sutan jarri naiz. Duela hilabete batzuk baja eman
nuen zuen tele-fono-konpainian, baina kobratzen jarraitzen HASERREA ADIERAZTEKO
duzue. (¿exatu naiz, baina ezzaizue inporta eta, ESAMOLDEAK
Cb) EXPRESIONES PARA
EXPRESAR ENFADO
GfA. enpresako %)osu 2eberio naiz. (c) benetan haserre nago!: ¡estoy
Gertatzen ari dena verdaderamente enfadado!
smestezjna da. Lau egun pasatu dirá, eta, oraindik, ez dago eskubiderik!: ¡no hay derecho!
ez diguzue matxura konpondu. Gufe lanerako, haserre baino haserreago nago!:
Internet ezinbestekoa da, eta galera bandiak izaten ¡estoy muy enfadado!
ari gara, (d) kokoteraino nago!: ¡estoy hasta las
narices!
sutan jarri naiz!: ¡me he puesto
hecha una furia!
fUila Armendariz naiz. Ezin dutgehiago. (e) sutan nago!; ¡estoy hecho una furia!
Azken boladan telebtsta-kanalak gaizki ikusi
arren, -fakturan telebista-kuota berdm kobratu duzue.
Ez da lehenengo aldia, gehiagotan ere gertatu zarr, eta BARKAMENA ESKATZEKO
kontu honekm (f) A zer-nolako ESAMOLDEAK
lotsagabeak zareten! EXPRESIONES PARA
DISCULPARSE
Mintzatu enpresako arreta-zerbitzuko arduradunak kexatu diren bezeroei deitu die, barkame-
barkamena eskatu behar dizut: te
na eskatzeko eta arazoa konpontzeko.
tengo que pedir perdón
barkatul: ¡perdona!, ¡perdonad!
sentitzen dut!: ¡lo siento!
144 ehun era beirogeita lau
I I 85-87 | | rf scuc ha cómo se ha disculpado la responsable de la empresa ante los clientes, y señala la opción correcta. Entzun enpre-
sako arduradunak ñola eskatu dien barkamena bezeroei, eta markatu aukera egokia.

Amaia Perales naiz. fotrtzatu enpresatik dertzen dut. Arraw\


duzu. Cram jakm dut azkenaldian telebista ez déla ondo
Amala Perales naiz, eta MirthatU
ikusí herri batzuetan, eta kuota berdin kobratu dizuegu. (b)
enpresatik deitzen dizut. r¿ntzun dut
Barkatu! / £2 haseiretu horregatik! Gure akatsa izan da, eta
zure me2i>.a, eta arralóla daukmix-,
hurrengo hiru hilabeteetan ezduzue kuotank ordainduko.
zuk gure telefono-konpainian baja
eman zenuen, bama -fakturak
kobrarzen jarraitu dugu. (a) E.z da
hainbesterako / Sentrrzen dut. Ez da
qebiaqo gertatuko; oraintxe bertan /Uintzatu enpresatik deitzen dizut. Amá\a Perales naiz. Lenenik eta behin, (o)
sartuko dut zure kontuan itK dizugun barkamena eskatu behar dizut / ez dizut barkamena eskatu nahi. Egia da ; egun
diru guztia. bíitzuk pasatu dirá, e"ra, oraíndik, ez dizuegu mainum konpondu. Horrelako matmrok
konpontzea konplexua izaten da, boina badakit gure langileak asko saiatzen ari direla.
Ea lenenbailenen konpontzen duten!

HIZTEGIA
0 Ahora, relaciona las disculpas de la responsable con cada cliente que se ha queja-
do. Oraln, lotu arduradunaren barkamen-eskaerak eta kexatu diren bezeroak.

altzari: mueble b..


berritze-lan: reforma
egur: madera
konponketa-lan: obras de reparación BULEGOABERRITU
kontrako: contrario
obra-arduradun: jefe de obra Etxean edo lantoklan konponketa-lanak egiten dizklgutenean, ez da erraza iza-
pareta: pared ten guk nahi duguna ondo egitea. Askotan, guk nahi duguna eta egiten digute-
zoru: suelo na kontrakoak ¡zaten dirá.

Maiteren bulegoko berritze-lanak en-


presa espezializatu batek egin arren,
(KSl Escucha la conversación de Marte y el jefe de obra, y marca con una X las imáge- ez ditu ondo egin. Maite haserre dago,
nes que reflejan los errores de la empresa, y con una V las imágenes que reflejan lo que pidió eta obra-arduradunarekin hitz egin
Maite. Entzun Maiteren eta obra-arduradunaren arteko elkarrizketa, eta markatu du.
X batekin enpresaren hutsegiteak adierazten dituen irudia, eta markatu V batekin
Maitek zer eskatu zuen adierazten duen irudia.

\ BULEGOA ^ SARRERA

A
-
ix:

B
D •
;
1
••••••••
•••••!••••••••
••••••••
••••••••
• • • • I •••••••I
••• •••••1
• • • • • • • • !••-
• • • • • • • •
••
^ ^ ^ ^ • •••••••MB-

ehun eta oerrogeita bost 145


' ni
Obra-arduradunak Maiterekin hitz egin bitartean, hutsegiteak konpontzeko oharrak hartu
ditu. Zuzen hartu al ditu oraingoan? AURKARITZAKOAK: BAIZIK
ADVERSATIVAS: SINO

Esta partícula se emplea para


* í © Lee las notas que ha tomado el jefe de obra, y di si están bien o mal. Corrige las ano- contraponer un concepto afirmativo a
taciones erróneas, como en el ejemplo. Las imágenes anteriores te servirán de ayuda. Irakurri otro negativo anterior.
obra-arduradunak hartu dituen oharrak, eta esan ondo ala gaizki dauden. Zuzendu
Niri ez zait zuria gustatzen,
oker daudenak, adibidean bezalaxe. Aurreko irudiak lagungarriak ¡zango dirá.
beltza baizik
E G No me gusta el blanco, sino el negro.

La partícula baizik se suele colocar al


Adib.: Zorurako egur ¡luna aukeratu du. D 0 final cié la segunda oración.
Ga\7ki. 2orurako ez du egur iluna aukeratu, egur argia barak.
Oparia ez dut nik erosi, ahizpak baizik.
3. Pareta grisak nahi ditu. D D El regalo no lo he comprado yo,
sino mi hermana.

b. Lanpara fluoreszentea behar du. D D El elemento que negamos y el elemento


que le precede a baizik se declinan en
el mismo caso de la declinación.
Azuleju handiak aukeratu ditu. D D Ez gara mendira joango,
hondartzara baizik.
No iremos al monte, sino a la playa.
d. Egurrezko mahaia aukeratu du. D D
LifrtaadimM 123.

e. Aulki zuriak nahi ditu. D D

HIZTEGIA

JATETXEAN KEXATZEN
aizul:¡oyel
Jatetxeek ere erreklamazio asko izaten dituzte. azalpen: explicación
bazkaiordu: hora de comer al mediodía
begiral: ¡mira!, ¡mirad!
Daona jatetxean, bazkalorduan eduki dituzten deskuiduengatik, bezero batzuk kexatu egin deskuidu: descuido
dirá, eta erreklamazio hauek egin dituzte. hondar: poso
nahasi: equivocarse
plater konbinatu: plato combinado
, Lee y completa las quejas o reclamaciones de estos, -as clientes. Para ello, utiliza platerkada: plato, contenido de un
las siguientes frases, irakurri eta osatu bezero hauen kexa edota erreklamazioak. Ho- plato lleno
rretarako, erabili honako esaldi hauek.

ekarri didazun kafeak


eskatu dudan plater konbinatuak ERLATIBOZKO ESALDIAK:
aukeratu dugun pizzak NORK KASUA
atera dizkiguzun patatek
ORACIONES DE RELATIVO:
CASO NORK

Las oraciones de relativo pueden


Azul, hau ez da gurea, honek atuna declinarse en cualquier caso. Cuando
las declinamos en el caso nor, nork
eta gazta ditu. Guk (a) aukefatu dugun
y nori deben concordar con el verbo
pizzak urdaiazpikoa eta gazta ditu. principal en número y persona.

Hark berokia erosi du. Berokiak txanoa du.


Aterako al didazu beste bcrr? 2uk niri Ha comprado un f / abrigo tiene capucha.
(b) abrigo.
hondar asko dauka, eta nik ezin dut hórrela hartu. Erosi duen berokiak txanoa du.
El abrigo que ha comprado tiene capucha.

146 ehun eta beircgeita sei


Nik berokia erasi dut. Berokiak botoiak ditu.
Yo he comprado un abrigo. El abrigo tiene botones. «J Barkatu, baina nahasi egin lam. Mik
" (6)
Erosi dudan berokiak botoiak ditu.
kroketak, patatak eta mira ditu.
El abrigo que he comprado tiene botones.

Zuk tarta eskatu duzu. Tartak intxaurrak ditu. Mes&áei, ekarn beste platerkada bat! E.2in dftugu [
Tú has pedido tarta. La tarta tiene nueces. jan. Zukguri(d) [
tabasko gehiegí daukate.
Eskatu duzun tartak intxaurrak ditu.
La tarta que has pedido tiene nueces.

Cuando la oración de relativo es Afalorduan, kexa gehiago egon dirá Daona jatetxean. Hona hemen beste
negativa, la partícula ez se pone bezero hauen protestak.
delante del verbo auxiliar o sintético.

Probatu ez dudan likoreak aikohol


asko du.
^ \£) Lee y relaciona cada queja con la imagen que lo representa. Irakurri eta lotu
El licor que no he probado tiene
kexa bakoitza bere irudiarekin.
mucho alcohol.

r-kcade'noa: 113.0T.

a. Amaia L£l
Aizu!, nahasi egin zara. Nik ez
dut hau aukeratu. Nik aukera-
HIZTEGIA tu dudanak trufak ditu, ez ma-
rrubiak.
afalordu: hora de cenar
barrengorri: champiñón
b. Inazio i I
esne-gain: nata
Barkatu! Semeak ez du hori
marrubi: fresa
eskatu, ez zaizkio piperrak
ogitarteko: bocadillo
gustatzen eta. Semeak eskatu
piper: pimiento
duenak gazta du.

c. Gurutze I I
Barkatu, baina nahasi egin
ERLATIBOZKO ESALDIAK:
zara. Hauek esne-gaina eta
NORK KASUA barrengorriak dituzte. Nik es-
ORACIONES DE RELATIVO: katu ditudanek txorizoa eta
CASO NORK tomatea dituzte.

En las oraciones de relativo, muchas


veces el antecedente se suele
sobrentender. En estos casos, el sufijo d. Joxepa eta Juan
que lleva el antecedente se le añade Aizu!, honek haragia du, eta
directamente al nexo -{e)n. ez da gurea. Guk eskatu dugu-
Xabik erosi duen (auto)ak hiru ate ditu. nak zigalak ditu.
Xabik erosi duenak hiru ate ditu.
El coche que ha comprado Xabi tiene
tres puertas.
El que ha comprado Xabi tiene tres
8 v£) ¿Has entendido bien qué es lo que han pedido estos clientes y qué es lo que les
puertas.
han servido? Para ello, escribe una frase como en el ejemplo. Ondo ulertu al duzu bezeroek
Oparitu dizkidaten (belarritako)ek diru zer eskatu duten eta zer atera dieten horiei? Horretarako, idatzi esaldia adibidi-
asko balio dute.
dean bezala.
Oparitu dizkidatenek diru asko balio dute.
Los pendientes que me han regalado a. Amaiak aukeratu duen tartak trufak ditu, eta atera diotenak marrubiak ditu.
valen mucho dinero.
Los que me han regalado valen b. Inazioren semeak
mucho dinero.
c

--:*:?•-:= "£.:•. d

ehun eta berrogeiia íazpi 147


ERREKLAMAZIOAK.NET

Bukatzeko, haserrea adierazteko, kontrakotasuna adierazteko eta azalpenak emateko egitura batzuk errepasatuko ditugu.

Kontsumitzaileen Elkartearen webgu-


nean, erreklamazioak egiteko foroa
, Lee y completa io que ha escrito la gente en este foro del consumidor. Para ello,
dago. Hauek dirá foro horretan jen-
elige la opción correcta. Irakurri eta osatu kontsumitzailearen foro horretan zer idatzi
deak idatzi dituen kexa batzuk.
duen jendeak. Horretarako, aukeratu erantzun zuzena.

1. a. Kokoterainodaudel a. Bidali didatenak a. sutan dago 7. a. ez zuen botoirik


b. Sutan dago! b. Bidali didatenek b. sutan jarri naiz b. botoiak zituen
c. Ben^tan haserre nac¡o\ c. Bidali didatena c. ez dago eskubiderik c. botoia zuen

2. a. bidaü dizuten maletak -. a. ekarri didatenek lapikoek 6. a. baina larruzkoa 8. a. jaso dudanak jakak
b. bidaü didan maletak b. ekarri dlzkidaten lapikoek b. baizik larruzkoa b. jaso dudan
c. bidali diguten maletak c. ekarri didaten lapikoak c. larruzkoa baizik c. jaso dudanak

Isabel V.
HIZTEGIA
Ez dut gehiago Hegan konpainiarekin bidaiatuko. (1) _5_ Duela urte bat galdu zi-
tzaien ñire maleta eta ez zen inon agertu. Gaur, ordezkoa bidali didate. Konpainiak niri
erne: atento, -a
(2) askoz kalitate eskasagoa du, eta ez da nirea bezalakoa. (3) ez du gurpilik,
erreklamatu: reclamar
ez du giltzarik, material txarra du...
eskas: escaso, -a
giltza: llave
Pablo Mi gurpil: rueda
Ez erosi telebistaren bidez. Begira zer gertatu zaidan. Nik iragarkiko ZH lapikoak erosi indukzio-plaka: placa de inducción
nituen, eta diru asko ordaindu nuen. Gaur jaso ditut, eta, probatu ditudanean, a zer- inon ez: en ningún sitio
nolako disgustua! Niri (4) ez dute indukzio-plakarako balio. Segidan erreklamatu iragarki: anuncio
dut, eta ñire arazoa déla esan didate. Hori entzun dudanean, (5) . kremailera: cremallera
lapiko: olla
Mireia Zubelzu "« ordezko: equivalente
zulo: agujero
Intemeten erosten baduzue, erne ibili. Nik jaka bat eskatu nuen, eta beste bat jaso
dut. Orain, ez da webgunean agertzen, baina ondo gogoratzen dut jaka hura: ez zen
antezkoa, (6) ; ez zen estua, zabala zen; (7) , kremailera baizik. Eta hori ez da
guztia; (8) zulo bat du, gainera. Ez dago eskubiderik!

1 gogoratu
1 Haz una lista de las palabras que han aparecido y no conocías. Si quieres saber más, consulta en el diccionario,
y toma nota de las que te interesen
"1
¿Qué expresiones se han utilizado para expresar enfado y pedir perdón?
1
1 ¿Cómo se expresa contrariedad con frases como no es blanco sino negro, no son grandes sino pequeños, no quiero
armario sino estanterías, etc.?
1
1 ¿Cómo se construyen frases como el armario que ha elegido tiene espejo, las botas que he comprado no tienen
tacón, los pantalones que te gustan cuestan mucho dinero, el café que me has servido tiene posos, etc.?
1
¿Cómo se construyen frases en las que se sobrentiende el antecedente con frases como la que he comprado
1 tiene ruedas, los que hemos pedido no llevan queso, el que te ha tocado tiene números grandes, la que les han servido
no tiene gulas, etc.?
1
148
1
06ERABILI
U nitate honetan, lehenik, aditu batek kontsumitzaileei zer gomendio ematen
dizkien ikusi dugu. Ondoren, jendearen erosketa-ohiturak nolakoak diren ja-
kin d u g u . Jarraian, produktuak nola konparatzen diren eta gustatzen zaizkigun ala ez adierazten aritu gara. Eta, bukatze-
ko, zerbitzu edo produktu baten inguruan jendea haserrea adierazten, barkamena eskatzen eta azalpenak ematen ikusi
dugu. Animatuko al zara ekintza horiek guztiak egitera? Aurrera!

Batzuetan, ez dugu jakiten arazoak nola konpondu, eta lagunei eskatzen dizkiegu aholkuak.
HIZTEGIA Imajinatu lagun batek mezu hau bidali dizula laguntza eskatzeko.

altuera: altura
apaindu: decorar
Beti aholku onak eman dizkidazu, eta zure laguntza behar dut. Begira zer gertatu
apal: estante
zaidan! Duela bi aste, ordenagailu berria erosi nuen, eta atzo arte ondo ibili da. Orain
arropatan: en ropa
ez dabil, eta, gaur, saltzailearekin hitz egin dut. Badakizu zer esan didan? Ordenagailua
berezi: especial
nik hondatu dúdala, eta ñire arazoa déla esan dit. Nik ez diot ezer berezirik egin, eta ez
bietatik: de los/las dos
dakit nola konpon dezakedan kontu hau.
demagun: supongamos
Mesedez, lagundu! Zer gomendatzen didazu egitea?
eskertu: agradecer
gutizia: capricho
hondatu: estropear
janaritan: en comida
Orain, zure txanda da. Lagunari erantzutea tokatzen zaizu. Zer gomendio emango dizkiozu?
konponbide: solución
kontsulta egin: consultar
sakonera: profundidad
saski: cesto
zehaztasun: detalle i 0 . Escribe qué le recomendarlas hacer a tu amigo, -a, utilizando las siguientes estruc-
zintzilikatu: colgar turas. He aquí algunos verbos que te pueden ayudar en ello. Idatzi zer gomendio emango
diozun lagunari, honako egitura hauek erabiliz. Honako aditz hauek horretan la-
gundu ahal dizute.

arduradunarekin hitz egin, nagusiari kontatu, arazoa zehatz-mehatz azaldu, konponbidea eskatu, nagusiari erreklamazioa egin, erre-
klamazio-orrietan idatzi, kontsumitzaileen bulegoan kexatu, aholkulariari kontsulta egin, adituei laguntza eskatu, enpresa salatu...

Adib.: Nik, lercenik, arduradunarekin brrz egitea gomendatzen dizur..


Gomendioak emateko:

Komenigarriada... -t(z)ea

Gomendagarria da... -t(z)ea


Komeni da... -t(z)ea

...-t(z)ea komeni zaizu

...-t(z)eaez zaizu komeni

,..-t(z)ea gomendatu

...-t(z)eaez gomendatu

Lagunen gomendioak asko eskertzen dirá, eta profesionalenak ere bai. Demagun, armairua erosi behar duzula logelarako, eta altza-
ri-dendan armairu asko ikusi dituzu. Saltzaileak, armairu guztietatik, hauek gomendatu dizkizu. Gustatzen al zaizkizu? Esango diguzu
zein gustatzen zaizun, eta zein ez?

ehun eta berrogeita bederatzi 149


batere
^ *£) Fíjate en los siguientes armarios, y dinos si te gustan o no. Para ello, utiliza las siguientes asko
gutxi
palabras. Erreparatu honako armairu hauei, eta esan gustatzen zaizkizun ala ez. Horreta- izugarri
dezente
rako, erabili honako hitz hauek.

~< 1
• S l l o<
2 y -í
i¡ (

1. Niri A armairua

2.

3.

4.

5,

Begira Interneten aurkitu ditugun beste bi armairu hauek. Begiratu ondo eta konparatu. Zein gustatzen zaizu gehien? Bietatik zein erosi
erabakitzeko konparatzea pentsatu duzu.

3
í © Fíjate en las características de estos armarios, y compáralos, utilizando las siguientes partículas
comparativas. Las siguientes palabras y adjetivos te ayudarán en ello. Erreparatu armairu hauen ezau-
bezain
garriei, eta konparatu, honako partikula hauek erabiliz. Hitz eta adjektibo hauek horretan la-
gunduko dizute. adina

baino . .-agoa(k)

zabala garestia estua merkea baino . . gehiago


atea dirua altua arropa-saskia
baino . . gutxiago
baxua apala sakona zintzílikatzeko barra

Adib.: H ammrua 2 armáima bezain altua da.

EZAUGARRIAK H Z

Altuera: 180 cm 180 cm

Zabalera: 250 cm 230 cm

Sakonera: 65 cm 65 cm

Ateak: 4 3
Apalak: 7 5
Zintzílikatzeko barrak; 3 3
Arropa-saskiak: 2 2
Prezioa: 1.200 1.050

150 ehun eta berrogeiía hamar


Nolako eroslea zara? Zentzuduna, konpultsiboa, zuhurra... Diru asko gastatzen duzu erosketetan? Zenbatean behin egiten dituzu eros-
ketak? Kontatuko al diguzu hori guztia?

0 ¿Nos cuentas cuánto dinero gastas al hacer las compras y con qué frecuencia las haces? Las siguientes palabras y preguntas te
pueden servir de ayuda. Kontatuko al diguzu erosketetan zenbat diru gastatzen duzun eta zenbatean behin egiten dituzun?
Honako hitz eta galdera hauek lagundu ahal dizute.

soldataren % 5... Zenbat diru gastatzen duzu janaritan?


soldatarenherenbat...
Zenbat diru gastatzen duzu arropatan?
soldataren laurdena, erdia..
soldataren hirutik bat... Zenbatean behin erosten dituzu oinetakoak?
Diru asko gastatzen al duzu etxea apaintzen? Zenbat?
Zenbatean behin erosten dituzu liburuak?
astean behin, urtean bitan,
Zenbatean behin erosten duzu telefono mugikorra? Eta ordenagailua?
askotan, gehíenetan, batzuetan,
Zenbat diru gastatzen duzu teknoiogla berrietan?
oso noizean behin, gutxitan,
¡noizez, sekulaez... Sarritan erosten dituzu gutiziak?

Nik, janarrían, soldataren

Batzuetan, erosketak egiten ditugunean, espero ez ditugun ezustekoak izaten ditugu. Imajinatu Onlíne-dendan jaka bat erosi duzula,
eta, gaur, etxean, beste bat jaso duzula. Haserre zaude, eta, lehenbailehen, kexatzea eta erreklamazioa egitea pentsatu duzu. Horreta-
rako, bi txaketak nolakoak diren zehaztasunez azaltzea komeni zaizu.

0 Fíjate en las siguientes Imágenes, y escribe las diferencias que hay entre la chaqueta pedida y la recibida. Para ello, fíjate en los
ejemplos. Erreparatu honako irudiei, eta idatzi eskatutako eta jasotako jaken arteko ezberdintsunak. Horretarako, errepa-
ratu adibideei.

Adib.: Nik Onlme-dendan eskatu dudan jakak ez du koadrorik, eta etxean jaso dudanak, Voadrook drru.
Adib.: Nikeskatu dudana ex da \coadfodur\a, lisoa baizik.

Eskatu dudan jaka Jaso dudan jaka

ettur etabenogeita hamaika 151


Prest al zaude aurrerapenak ebaluatzeko?
Badakizu gauza hauek euskaraz egiten? Erantzun galdera hauei. Animo!

UJ Besteek arazoren bat dutenean, gomendioak ematen. Dar recomendaciones a los demás cuando
tienen algún problema.

Bai D Ez D

ULI Zure edo beste norbaiten erosketa-ohituren berri ematen. Dar a conocer tus hábitos de compra o
los de otra gente.

Bai D Ez D

\2J Produktuak konparatzen, eta gustatzen zaizkizun ala ez adierazten. Comparar productos, y expre-
sar si te gustan o no

Bai D Ez D

0 Haserrea adierazten. Expresar enfado.

Bai D Ez D

0 Barkamena eskatzen. Pedir perdón.

Bai D Ez D

ULI Eman dizutenaren, egin dizutenaren... kontrakoa nahi zenuela adierazten. Expresar que querías
lo contrario de lo que te han dado, te han hecho...

Bai D Ez G

LZJ Zerbaiti buruz kexatzen zarenean edo erreklamazioa egiten duzunean,


azalpenak ematen. Dar explicaciones cuando reclamas o te quejas acerca de
Oso ondo! Orain, prest zaude
algo.
merkatuko produktuak eta
zerbitzuak konparatzeko, Bai • Ez D
gustatzen zaizkizun ala ez
adierazteko eta beraiei buruzko
kexa baduzu, azalpenak emateko.
Animo eta aurrera!
Galdera horietakoren bati EZ erantzun badiozu, agían, landutako jardueraren bat erre-
pasatu beharko duzu.

Lan-koadernoan, unitate honetako gramatika-azalpenak eta ariketak aurkituko dituzu.


Ikasitakoa finkatzen lagunduko dizute. (111. orrialdetik 134.era)

Ikusi ( ^ > 6 . Diruaren hotsa multimedia.


ARIAN euskara bere kasa ikasi nahi duten ikasleengan ARIAN es un nuevo método de euskera dirigido a todos aquellos
pentsatuta sortu da, nahiz eta euskaltegietan zein arautuzko interesados en el euskera desde una perspectiva autodidacta,
ikastetxeetan (goi-mailetako B eta A ereduetan) euskara aunque puede ser usado, tanto en los euskaltegis como en los
ikasteko eta irakasteko material baliagarria izan daitekeen. centros de enseñanza reglada (ESO y Bachillerato de los modelos
Bere baitan hartzen ditu hasieratik EGArainoko maila guztiak B y A). Abarca los niveles correspondientes desde la iniciación
(A1,A2, B1,B2etaC1). hasta la adquisición del EGA (A1, A2, B1, B2 y C1).

ARIANek HABEren Helduen Euskalduntzerako Oinarrizko ARIAN sigue las directrices proporcionadas por HABE en Helduen
Kurrikuluak (1999) eta Ikaskuntza, irakaskuntza eta Oinarrizko Kurrikulua (1999), asi como por el Marco común
ebaluaziorako Europako erreferentzia markoak (2001) europeo de referencia para las lenguas: aprendizaje, enseñanza,
proposatzen dituzten planteamendu komunikatiboa eta evaluación (2001) basadas en un enfoque comunicativo y
ekintza-ikuspegia hartu ditu oinarritzat. ARIANen, hizkuntzaren centrado en la acción. En ARIAN se trabajan dos aspectos de
b¡ alderdiak lantzen dirá, komunikazioari dagokion3 eta la lengua: la comunicación y el sistema lingüístico formal, de tal
hizkuntzaren alderdi formalari dagokiona, euskara-ikaslea modo que la atención del alumno pueda centrarse de manera
alderdi bietan treba dadin. continuada y provechosa en ambos aspeaos.

ARIAN A1 eta A2 mailetarako euskara ikasteko ARIAN A1 eta A2 mailak, Euskara ikasteko metodoa
metodoak euskarri hauek ditu: consta de los siguientes elementos:
• Ikaslearen Liburua + erantzunak eta transkripzioak • Libro del alumno + respuestas y transcripciones
• Lan-koadernoa + erantzunak eta transkripzioak • Cuaderno de ejercicios + respuestas y transcripciones
• Multimedia CDa: Entzungaiak + Bideo-esketxak • CD Multimedia: Audiciones + Escenas de videos

Material osagarria: Material complementario:


• Irakurgaiak + ariketak eta erantzunak Lecturas (con ejercicios y respuestas)

TlRIAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA

ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN

elkar
\ > *
a*> m ~
J>

transkripzioak

/IRíAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA

EUROPAKO
ERREFERENTZI/
MARKOA
entzungaien transkripzioak
iKasiearen iDurua

Esatariak:

Xabier Alkiza
Iñigo Elosegi
Judit Huegun
Karollna Salnzde Blkuña

1. pista 6. pista
ARIANA2.1 - IKASLEAREN LIBURUA • 1. unitatea. Jende 1. unitatea. Atarían. Ikasle berrlak 5
artean
Egun on! Ni Roberto Segura nalz, hirurogei urte ditut eta
Lasartekoa naiz. Erretiratua nalz. Bi ¡kasturte daramatzat
2. pista euskalteglan, eta bilobekin euskaraz hitz egin nahi
1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 1 dudalako ikasi nahi dut euskara.

Kalxo! Peter Smith naiz, hogeita hamabost urte dltut eta


Estatu Batuetakoa nalz. Ingeles-irakaslea naiz. Bi ¡kasturte 7. pista
daramatzat euskara ¡kasten, eta ¡kastolan eskolak eman 1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 6
nahí dltudalako ikasi nahí dut euskara.
Niretzat zailena kontsonanteak ahoskatzea da; "tz"-k,
"ts"-ak eta "r"-ak niretzat berrlak dirá.
pista
1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 2
8. pista
Epa! Violeta Pazmíño naiz, hogeita zortzi urte ditut eta 1. unitatea. Atarían. Ikasle berrlak 7
Txilekoa naiz, Santíagokoa. Psikologoa nalz eta master bat
egiten arl nalz. Ikasturte bat daramat euskara ¡kasten, eta Niretzat zailena jendearekln hitz egitea da; oso lotsatia
lana aurkltu nahi dudalako ikasi nahi dut euskara. naiz.

pista 9. pista
1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 3 1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 8

Epa! Ni Ernesto Velasco naiz, hogeita lau urte dltut eta Niretzat zailena euskal hiztunel ulertzea da; oso azkar hitz
Uruguaikoa naiz. Zerbitzaria naiz. Ikasturte bat daramat egiten dute.
euskaltegian. Tabernan bezeroekín euskaraz hitz egin nahi
dudalako ikasi nahi dut euskara.
10. pista
1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 9
5. pista
Niretzat zailena aditzak ikastea da; oso zailak díra.
1. unitatea. Atarían. Ikasle berriak 4

Kaixo! Ni Isabel Martínez nalz, berrogeita bost urte dltut eta


11. pista
Galdakaokoa nalz. Medlkua naiz ospitalean. Hiru ikasturte
1. unitatea. Atarían. Ikasle berrlak 10
daramatzat euskaltegian, eta bigarren hizkuntza-eskakizuna
atera nahi dudalako Ikasi nahi dut euskara.
Niretzat zailena híztegia gogoratzea da; hitzak oso arraroak
eta luzeak dirá.
12. pista Arropa-enpresa batean lan egiten dut; bulegaria naiz.
1. unitatea. A. Sare sozialak 1 Bederatzietan sartzen naiz, eta bost eta erdietan ateratzen
naiz. Lantokia herritik nahiko urruti dago, eta autoz joaten
Edurne: Kaíxo! Ñor zara zu? naiz. Eguerdian, umeek ikastolako jangelan bazkaltzen
Martin: Ni Martin naiz. dute, eta nik lantokian bazkaltzen dut.
Edurne: Zu blogean idazten ari zara? Arratsaldean, ñire ama joaten da umeen bila, eta umeekin
Martin: Bai, blogean idazten ari naiz. egoten da ni iritsi arte. Ni seiak eta laurdenetan iristen naiz
Edurne: Eta, atrebentzia handia ez bada, zeri buruzko herrira, eta erosketak egiten ditut. Erosketak egin ondoren,
bloga da? umeak jasotzen ditut, eta etxera joaten gara.
Martin: Kirolari buruzko bloga. Kirolaria naiz, eta kirola Etxera iristen garenean, umeek etxeko lanak egiten
egiteko aholkuei buruz idazten dut. dituzte, eta, bitartean, nik garblgailua jartzen dut eta etxea
Edurne: Mila esker. txukuntzen dut. Umeekin afaltzen dut; bederatziak laurden
gutxitan, umeak oheratzen ditut eta ipuin bat ¡rakurtzen
diet.
13. pista
Gauean, umeen motxilak prestatzen ditut, eta arropa
1. unitatea. A. Sare sozialak 2
lisatzen dut. Ondoren, ohera Joan baino lehen, lasai-lasai
Edurne: Eta, zu, ñor zara? sofan etzaten naiz, eta telebista ikusten dut. Hamaikak
laurden gutxitan oheratzen naiz.
Iñigo: Ni Iñigo naiz.
Edurne: Zu ere blogeatzen ari zara, ezta?
Iñigo: Bai, hórrela da.
Edurne: Eta zeri buruzko bloga da?
17. pista
1. unitatea. C. Anderren ¡lobak
Iñigo: Mendiei buruzko bloga da. Mendian asko ¡biltzen
naiz eta mendiko ibilbideei buruz idazten dut. Miren: Zure ¡loba guztiak oso jatorrak dira, baina oso
Edurne: Eskerrik asko. ezberdinak ematen dute.
Ander: Bai, oso izaera ezberdina daukate.
Miren: Mikelek mutil lasaia dirudi.
14. pista
Ander: Bai, Mikelek ¡asaia dirudi, baina ez da hain lasaia,
1. unitatea. A. Sare sozialak 3
urduria da.
Edurne: Zu ñor zara? Miren: Eta Mariak lotsatia dirudi, eta Julenek zintzoa.
Sara: Ni Sara naiz. Ander: Ez pentsa! Maria ez da hain lotsatia. Lotsagabea
Edurne: Zeri buruzko blogean idazten duzu? da, batzuetan. Eta Julenek zintzoa dirudi, baina
Sara: Ñire bloga zinemari buruzko bloga da. Filmak oso bihurria da.
¡ku5ten ditut eta filmei buruz idazten dut: gustatu Miren: A, bai? Bada, ez dirudite.
zaidan, aktoreak gustatu zaizkidan... Ander: Badakizu, ¡txura, itxura bakarrik da.
Edurne: Eskerrik asko. Miren; Eta Lore txikia? Lorek serioa dirudi.Txantxa bat
egin diot, eta haserre gelditu da.
Ander; Bai, baina koníiantza hartzen duenean, bera ere
15. pista txantxazalea da. Ez da serioa, benetan.
1. unitatea. A. Sare sozialak 4 Miren: Aitorrek ausarta dirudi. Mutil handia eta ausarta.
Ander: Aitor ausarta? Ausarta dirudi, baina, gero, oso
Edurne: Eta, bukatzeko, ñor zara zu? beldurtia da.
Lourdes:Ni Lourdes naiz. Miren: Bueno, baina maitagarrlak dira. Oso gustura egon
Edurne: Zeri buruzko blogean idazten duzu? naiz beraiekin.
Lourdes:Nik sukaldaritzari buruzko blogean Idazten dut. Ander: Bai, hori bai. Egia esan, denak dira maitagarriak.
Jatetxeetara joaten naiz, eta jatetxeei buruz Zer esango dut, bada, nik!
idazten dut.
Edurne: Mila esker.
18. pista
1. unitatea. C. Arduratsua dirudi 1
16. pista
1. unitatea. A. Egunerokoa Malen naiz. Umeak edo adineko pertsonak zaintzeko
lan bila nabil. Neska langilea naiz. Psikologia ikasi dut
Egunero zazpiak laurden gutxitan jaikitzen naiz. Jaiki bezain eta hogeita zazpi urte dauzkat. Umeekin eta adineko
laster dutxatzen naiz eta gosaltzen dut. Bi seme-alaba ditut, pertsonekin lan egin dut eta pazientzia handia daukat.
Beñat eta Lide. Oraindik txikiak dira; Beñatek zazpi urte ditu Arratsaldez eta asteburuetan lan egin dezaket. Gidatzen
eta Lidek bost. Zortziak laurden gutxitan esnatzen ditut, eta, badakit. Ñire telefonoa 678514932 da.
gosaldu ondoren, ikastolara eramaten ditut.
19. pista David: Orduan, aukeraketa Emilio eta Sandraren artean
1. unitatea. C.Arduratsua dirudi 2 dago.
Elisa: Bai, baina ez daukat oso garbi.
Urko naiz. Umeak zaintzeko lan bila nabil. Mutil alaia naiz, David: Emiliok mutil irekia ematen du.
hemeretzi urte ditut eta unibertsitatean Haur Hezkuntza Elisa: Bai, gustatzen zait. Mutil berezia dirudi.
¡kasten ari naiz. Umeekin ondo moldatzen naiz. Goizez eta David: Eta, Sandra, zer iruditzen zaizu?
gauez lan egin dezaket. Ingelesa badakit. Ñire telefonoa Elisa: Sandrak lasaia ematen du.
645931728 da. David: Bai, eta, gainera, Sandrak emakume ordenatua
dirudi.
Elisa: Egia da, baina Emilio gehiago gustatu zait.
20. pista David: Orduan, Emilio da zure aukera, garbi dago.
1. unitatea. C. Arduratsua dirudi 3 Elisa: Garbi ez, baina lehenengo, Emlliori erantzungo

Jone naiz. Umeak zaintzeko edo etxeko lanak egiteko diot, eta gerogerokoak.
David: Ondo da.
lan bila nabil. Hogeita hamalau urte ditut. Batxiler-titulua
daukat. Arduratsua naiz, esperientzia handia daukat eta
umeak asko gustatzen zaizkit. Etxeko lanak egiten eta
23. pista
bazkaria prestatzen badakit. Goizez eta arratsaldez lan egin
2. unitatea. Gogoratzen duzu?
dezaket aste osoan. Ñire telefonoa 634217659 da.

24. pista
21. pista
2. unitatea. Atarían. Aitona-amonak gaztetan 1
1. unitatea. C. Arduratsua dirudi 4
Amona; Argazki honetan, ñor da aitona? Badakizu?
Joseba: Kaixo, Libe!
Maider: Ez, ez dakit. Futbolean jokatzen zuen aitonak?
Arreba: Kaixo, Joseba! Zer moduz zabiltza?
Amona: Bai eta, gainera, jokalari ona zen eta gol asko
Joseba: Ondo nabil.
sartzen zituen. Gogoratzen dut, bai. Zein mutil
Libe: Azkenean, aukeratu al duzu umezaina?
ederra eta bizkarzabala zen aitona gaztetan!
Joseba: Bai, aukeratu dut.
Maider: Nolakoa zen?
Libe: A bai! Ñor da?
Amona: Altua, argala eta ilebeltza zen.
Joseba: Emakume bat da. Hemanikoa da, baina Lasarten
Maider: Ilebeltza zen, e! Ba, orain burusoila da.
bizi da, gure etxetik hurbil. Ezkonduta dago, baina
Amona: Bai, orain bai, baina lehen ile asko zuen.
ez dauka seme-alabarik. Esperientzia handia
Maider: Amona, eta sudurra?
dauka lan honetan. Oraintxe ezagutu dut, eta oso
Amona: Sudurmotza eta musugorria zen, eta begiak
arduratsua eta maitagarria dirudi. Umeak asko
handiak eta beltz-beltzak zituen.
gustatzen zaizkio, eta goizez eta arratsaldez lan
Maider: A, badakit ñor den, hauxe da aitona.
egin dezake. Ez da oso gaztea, hogeita hamalau
Amona: Bai, horixe da. Eta beste argazki hau Donostian
urte ditu. Jone izena du, eta asko gustatu zait.
aterata dago. Ezetz asmatu! Ñor naiz ni?
Libe: Pozten naiz, Joseba.
Maider: Donostiara, zertara joaten zineten, ba?
Joseba: Bai, ni ere pozik nago. Aukera ona egin dúdala
Amona: Donostiara Kontxa inguruan paseatzera joaten
usté dut.
ginen eta, batzuetan, izozkia jaten genuen.
Libe: Ezagutu al dute umeek?
Maider: (harrituta) Izozkia jatera, haraino joaten zineten!
Joseba: Bai, ezagutu dute, eta ondo konponduko direla
Amona: Bai, Donostiaraino joaten ginen.
ematen du.
Maider: Nolakoa zinen?
Libe: Zer ondo! Ea noiz ezagutzen dudan.
Amona: Altua eta sendoa nintzen.
Joseba: Nahi duzunean, etorri etxera eta aurkeztuko dizut.
Maider: Ilebeltza zinen?
Libe: Ondo da.
Amona: Ez, ez nintzen ilebeltza, ilehoria eta ilekizkurra
Joseba: Agur, Libe.
nintzen.
Libe: Adió.
Maider: Eta sudurluzea zinen.
Amona: Bai, sudurluzea, begiberdea eta ezpainestua
22. pista nintzen.
1. unitatea. C. Alaia ematen du Maider: Hauxe zara.
Amona: Bai, asmatu duzu.
David: Zein iragarki aukeratu duzu?
Elisa: Oraindik ez dut aukeratu, ez nago oso ziur.
David: Irenek eta bere lagunek oso jatorrak ematen dute.
Elisa: Bai, gustatzen zaizkit, baina gazteegiak dirudíte.
Nahiago dut jende helduagoarekin bizi.
25. pista Dendaria: Besterik?
2. unitatea. Atarían. Aitona-amonak gaztetan 2 Xabier: Bai. Gorbata tantoduna eskatu nuen, baina
gorbata hau loredunada!
Maider: Amona, zuktxikitan bazenuen panpinarlk? Dendaria: Lasai, hartu ditut oharrak, eta gaur bertan
Amona: Bai. Nik "Mariquita Pérez" panpina nuen eta asko konponduko dugu nahastea. Lehenbailehen
jolasten nintzen. bidaliko dizugu zure eskaera.
Maider: "Mariquita Pérez"? Zer izen arraroa! Ñire Xabier: Hori espero dut.
panpinak "Barbie" izena du.
Amona: Bai, badakit. Zureak "Barbie" izena du, eta,
gainera, zuk jostailu asko dituzu, ezta? 27. pista
Maider: Bai, bai. Nik mp4a, Pictionarya, patinetea..., 2. unitatea. A. Larruzkoa 1
jostailu piloa daukat.
Amona: Bai, gehiegi! Zure gelak jostaiíu-denda ematen Emakumea: Kaixo!
du! Mutila: Kaixo! Duela bi hilabete erlojua galdu nuen,
Maider: Kar, kar, kar! Eta zuk, amona, ez zenuen jostailu eta ez dut aurkitzen. Agian, hemen dago.
gehiago? Emakumea: Ondo da. Deskribatu, mesedez, erlojua.
Amona: Nik, txikitan, jostailu gutxi nituen, baina bizikleta Mutila: Erlojua handia zen; esfera biribila eta beltza
banuen. Oraindik gogoratzen dut, handia eta horia zuen. Titaniozkoa zen.
zen. Emakumea: Zerezkoa esan duzu?
Maider: Eta bldeo-jokorik bazenuen? Mutila: Titaniozkoa.
Amona: Bideo-jokorik? Bai, zera! Nik oso jostailu xumeak Emakumea: Oraintxe begiratuko dut. Begira, hemen
nituen: ziba, kanikak, txapak... badago bat. Hau izan daiteke?
Maider: Zer jostailu gutxi zenituen! Ez zinen aspertzen? Mutila: Bai, horixe da. Zer ondo!
Amona: Aspertu! Primeran pasatzen nuen, eta, gainera, Emakumea: Bai, zortea izan duzu.
kalean ibiltzen nintzen egun osoan.
Maider: Nik ere oso ondo pasatzen dut, el
Amona: Eskerrak! Hainbeste jostailurekin gaizki pasatzen 28. pista
baduzu... 2. unitatea. A. Larruzkoa 2

Emakumeal Egun on.


Emakumea2 Baita zurí ere. Hemen, galdutako objektuak
26. pista
jasotzen dituzue, ezta?
2. unitatea. A. Jaka marraduna
Emakumeal Bai, hórrela da. Zer galdu duzu?
Dendaria: Online-dendara deitu duzu. Emakumea2 Belarritakoak galdu ditut.
Xabier: Egun on. Begira, duela gutxi zapatak eta trajea Emakumeal Noiz galdu dituzu?
erosi ditut, baina, gaur, sorpresa desatsegina Emakumea2 Ez dakit, duela hiru aste edo? Etxean begiratu
jaso dut. Beste traje bat eta beste zapata batzuk dut, eta ez daude.
jaso ditut. Zer da hau! Oso haserre nago eta Emakumeal Eta nolakoak ziren?
erreklamazioa egin nahi dut. Emakumea2 Ez ziren oso handiak, biribilak ziren eta erdian
Dendaria: Lasai, lasai. Badaukazu eskaeraren perla zuria zuten.
erreferentzia-zenbakirik? Emakumeal Zerezkoak ziren?
Xabier: Bai, begira, erreferentzia-zenbakia 10076 da. Emakumea2 Urrezkoak.
Dendaria: Ondo da. Eta nolakoak ziren zure zapatak eta Emakumeal Sentitzen dut, baina hemen ez daude.
trajea? Emakumea2 Zer pena! Eskerrik asko.
Xabier: Ñire zapatak modernoak ziren, baina hauek Emakumeal Agur.
antigoalekoak dirá. Gainera, hauek ez daukate
lokarririk, eta nireak lokarridunak ziren. Oso
itsusiakdira! 29. pista
Dendaria: Eta trajea, nolakoa zen? 2. unitatea. A. Larruzkoa 3
Xabier: Trajea marraduna zen, baina traje hau
Emakumea: Eguerdi on.
koadroduna da. Jakak hiru poltsiko zituen,
Neska: Epa. Lehengo astean fularra galdu nuen
baina jaka honek lau poltsiko ditu. Prakak
kalean. Agian, norbaitek hona ekarri du.
estuak ziren, baina praka hauek zabalak dirá.
Emakumea: Nolakoa da fularra?
Pailazo-trajea ematen du!
Neska: Fularra morea eta luzea da.
Dendaria: Zerbait gehiago erreklamatu nahi duzu?
Emakumea: Deskribatu gehiago, mesedez. Nolakoa da,
Xabier: Bai. Ñire alkandora zuria zen eta mahuka luzeak
lisoa, loreduna, marraduna...?
zituen; baina alkandora hau gorria da, eta,
Neska: Lisoa da.
gainera, mahuka motzak ditu.
Emakumea: Eta zerezkoa da?
Neska: Fularra zetazkoa da, oso leuna. Amona: Guk tximinia geneukan, baina hotz handia
Emakumea: Hau ¡zan daiteke? zegoenean bakarrik pizten genuen, ikatza garestia
Neska: Bai, hori da. Primeran! zen eta. Beste batzuek sutontziak zeuzkaten.
Imanol: Arropa lisatzeko, zer erabiitzen zenuten?
Amona: Arropa lisatzeko, lisaburdinak erabiitzen genituen,
30. pista baina ez elektrikoak, burdinazkoak. Sukaldeko
2. unitatea. B. Bizilekua txapa gainean berotzen genituen.
Imanol: Eta telefonorik, telebistarik... bazeneukaten?
Ane: Hará, Uxue, hau da gure herria.
Amona: Telefonorik ez geneukan, baina auzoko tabernan
Uxue: Herri txiki honetan bizi zineten? bazegoen, eta denok telefono hura erabiitzen
Ane: Bai, bai, hemen bizi ginen. genuen. Telebistarik ere ez geneukan, baina irratia
Uxue: Zu non bizi zinen, ama? bai.
Ane: Begira, kale horretan etxe zuri bat dago. Ikusten
Imanol: Eta musika non entzuten zenuten?
duzu?
Amona: Irratian entzuten genuen, baina aberatsek
Uxue: Bai.
gramofonoa zeukaten etxean.
Ane: Ba... hortxe bizi nintzen, bigarren solairuan,
Imanol: Eskerrik asko, amona.
amona eta aitonarekin.
Uxue: Eta zein da aitaren etxea?
Ane: Ikusten duzu harrizko etxe hori?
32. pista
Uxue: Etxe handi hori?
2. unitatea. C. Kanpotarrak gure artean 1
Ane: Bai. Aita hor bizi zen, lehenengo solairuan.
Uxue: Aita bakarrik ez, amona, aitona eta izeba Begoña Ni brasildarra naiz. Nik, lehen, ez nuen sagardorik edaten;
hor bizi ziren, ezta? ez zitzaidan gustatzen. Baina nlre emaztea hemengoa da,
Ane: Bai, denak etxe horretan bizi ziren. Oso handia da; eta sagardoa asko gustatzen zaio. Orain, niri ere sagardoa
gure etxea txikiagoa zen. asko gustatzen zait. Udan, batez ere, fresko-freskoa asko
Uxue: Izeba Begoña oraindik hor bizi da, ezta? gustatzen zait.
Ane: Bai, eta, gaur, izeba Begoñaren etxean lo egingo
dugu.
Uxue: Primeran! Blhar aitari kontatuko diot. 33. pista
2. unitatea. C. Kanpotarrak gure artean 2

31. pista Ni Kubakoa naiz. Niri, lehen, ez zitzaidan pilota gustatzen,


2. unitatea. B.Aspaldlko etxetresnak aspertu egiten nintzen. Ñire senargaia pilotaría da,
eta, orain, gustatzen zait. Pilotalekura joaten naiz ñire
Imanol: Amona, zuek, lehen, zer etxetresna zeneukaten senargaiarekin eta oso ondo pasatzen dut. Baina berak
etxean? jokatzen duenean, urduri jartzen naiz.
Amona: Gure garaian ez geneukan etxetresna asko. Arropa
garbitzeko, adibidez, ez geneukan garbigailurik,
harraska geneukan, eta eskuz garbitzen genituen 34. pista
denak. 2. unitatea. C. Kanpotarrak gure artean 3
Imanol: Hozkailurik bazeneukaten?
Nik denbora gutxi daramat Gasteizen; errumaniarra naiz.
Amona: Ez, ez! Hozkailurik ez geneukan!
Oso gustura nago, eta janaria oso goxoa iruditzen zait;
Imanol: Eta zer egiten zenuten, orduan, janana
baina, hasieran, barrasklloak ez zitzaizkldan gustatzen.
kontserbatzeko?
Lagun batek oso goxoak prestatzen ditu, eta, orain, asko
Amona: Janaria hiru modutan kontserbatzen genuen.
gustatzen zalzkit.
Etxeko lekurlk freskoenean armairutxo bat
geneukan, hoztegia ("freskera" gure garaian),
eta hantxe gordetzen genuen janaria. Haragia
35. pista
kontserbatzeko, gatza erabiitzen genuen,
2. unitatea. C. Kanpotarrak gure artean 4
eta gazikutxan sartzen genuen. Eta, udan,
¡zotz-blokeak saltzen zituzten. Gu korearrak gara, eta, hasieran, txipiroiak bere tintan ez
Imanol: Eta bazeneukaten mikrouhin-laberik? zitzaizkigun gustatzen. Ez genuen ulertzen jendeak ñola
Amona: Bal, zera! Sukaldean ekonomika geneukan, eta jaten zituen! Beltz-beltzak! Baina, orain, asko gustatzen
dena han egiten genuen. zaizkigu, eta askotan jaten ditugu.
Imanol: Ekonomika? Zer da hori?
Amona: Sukaldea da, burdinazko sukaldea, eta labea
bertan zegoen, egurrezko labea, baina ikatza ere
erabiitzen genuen.
Imanol: Zer berogailu-sistema zeneukaten?
36. pista Marta: Kontatu! Kontatu zertan aritzen zaren.
2. unitatea. C. Kanpotarrak gure artean 5 Unai: Bai, kontatuko dizuet. Bezeroei sarrera-fitxa
betetzeko datu pertsonalak hartzen
Niri, lehen, ez zitzaidan mendia gustatzen. Ni Kaliforniakoa aritzen naiz, hoteleko zerbitzuei buruzko
naiz, eta han surfa egiten nuen beti, ez nintzen mendira informazioa ematen diet, logelako giltza
joaten. Baina hemengo lagunei mendia gustatzen zaie, eta, ematen diet eta telefonoa hartzen aritzen
orain, biak gustatzen zaizkit, mendia eta hondartza. naiz.
Itziar: Ene! Gauza asko egiten dituzu!
Unai: Bai, baina gaur lasaiago ibili naiz. Atezaina
37. pista
gaixorik dago, eta bere lana egln dut.
2. unitatea. C. Oporretan 1
Iker: Eta zer moduz moldatu zara?
Esataria: Kaixo, entzule! Gaurko irratsaioa oporrei buruzkoa Unai: Nahlko ondo, baina harreragile-lana baino
da. Nolakoak ziren zuen txikitako edo gaztetako aspergarriagoa iruditu zait. Bezeroen
oporrak? Animatu eta deitu! maletak beraien logelara eraman ditut,
bezeroei hoteleko zerbitzuak erakutsi
Arantxa: Umetan ni ez nintzen gurasoekin oporretara
dizkiet, eta, azkenik, hoteleko bulegoetan
joaten. Osaba Bilbon bizi zen, eta lehen, beti, bere
posta banatzen aritu naiz,
etxera joaten ginen ahizpa eta biok egun batzuk
pasatzera. Ederki pasatzen genuen lehengusuekin. Iker: Zuk denetik egiten dakizu, e!
Gero, gaztetan, udan lan egiten nuen, sos batzuk Unai: Ez, ez dakit denetik egiten, baina ikasten
irabazteko, eta diru horrekin Orioko kanpinera ari naiz.
joaten nintzen lagunekin. Itziar: Ba, asko ikasi, eta hurren arte.
Unai: Bai, hurren arte.
Iker eta Marta: Musu handi baña.
38. pista
2. unitatea. C, Oporretan 2
4 1 . pista
Xabier: Oporrak asko aldatu direla usté dut. Lehen, 3. unitatea. A. A zer lotsagabea!
sarritan, jendeak aitona-amonekin pasatzen
zituen oporrak. Ni amaren baserrira joaten nintzen Kaixo, Gurutze. Kontxi naiz. Non zabiltza? Zure laguntza
txikitan. Ni aitonarekin ibiltzen nintzen, traktore behar dut. Bartzeionako lagunak eskiaízera joateko deitu
handia gidatzen zuen eta. Orain ere joaten naiz, dit, eta berarekin joango naiz astebete pasatzera. Txakurra
baina gutxi egoten naiz. Lehen, gehienetan, bakarrik utziko dut etxean. Ahal baduzu, etxetik pasatu
uztaila eta abuztua pasatzen nituen. Gustura eta paseatzera atera. Gauean, janaria eman eta ura jarri,
ibiltzen nintzen animalien artean. faborez. Inporta ez bazaizu, etxera joaten zarenean,
postontzia hustu eta landareei ura bota. Arropa garbitu
eta zabaldu dut, baina oraindik ez da lehortu. Lehortzen
39. pista denean, jaso, mesedez, ez bustitzeko. A, eta sukaldeko
3. unitatea. Berriketan mahai gaineko paketea Josuri eraman, ez dut astirik izan
eta. Mila esker, moñona. Presaka nabil, bueltan deituko
dizut.
40. pista
3. unitatea. Atarían. Unai Londresen
42. pista
Itziar: Aspaldiko, Unai! Zer moduz? Ñire etxean 3. unitatea. A. Lapurreta
gaude Iker, Marta eta hirurok. Begira, ñire
atzean daude. Kazetaria: Egun on. Badirudi banketxean lapurreta izan
Iker eta Marta: Epa,Una¡! déla. Zuk zerbait ikusi al duzu?
Unai: Kaixo, kuadrilla! A zer sorpresa! Zuek zer Aurelio: Bai, nik dena ikusi dut etxeko balkoitik. Goizeko
moduz? hamaiketan, gizon bat Ikusi dut banketxean
Iker: Gu ondo, eta zu? sartzen, eta, bat-batean, banketxeko langileari
Unai: Ni, orain, gusturago nago, lana aldatu labana atera diola ikusi dut. Langilea oso urduri
dut eta. Lehengo lanean, gutxlago hitz jarri da, eta dirua eman dio lapurrari. Orduan,
egiten nuen ingelesez jendearekin, eta lan emakume batek poüziari deitu dio, eta, berehala,
berri honetan gehiago hitz egiten dut, eta polizia-auto bat etorri da. Bi polizia sartu dirá
hobetzen arl naiz. banketxeko atzeko aldetik, eta, zorionez, lapurra
Marta: Zein ondo! Eta zertan lan egiten duzu atxilotu dute.
orain?
Unai: Orain, harreragile-lana egiten dut.
43. pista daitezke, eta, horregatik, errepidean, beti, adi ibili
3. unitatea. A. Abeslari famatua behar da.
Esataria: Eskerrik asko, Ramón. Beste batean hitz egingo
Maribel: Begira, hauek dira Antonio Kortazarren argazkiak. dugu luzeago.
Duela lau egun, hegazkinez iritsi zen, eta ez zen Gizona: Ez horregatik, eta hurren arte.
egun osoan hoteletik atera. Esataria: Eta zuei, entzuleoi, gomendio bat: gidatu arretaz,
Rosa: Eta hondartzako argazki hau, noiz atera zenuen? eta astelehen arte.
Maribel: Orain déla hiru egun. Oso goiz jaiki zen, eta
igerian ibili zen hondartzan.
Rosa: Eta, ondoren, alde zaharrera Joan zen. 46. pista
Maribel: Ez, herenegun ibili zen alde zaharrean. 3. unitatea. C. Lagun ezkutua
Rosa: Eta atzo, zer egin zuen?
Maribel: Atzo goizean, erosketak egin zituen. Bitxi-denda Josune: Aita, afaldu aurretik, baña ditzaket lagun
batean zerbait erosi zuen, baina ez dakit zer. ezkutuaren opariak?
Ondoren, jatetxe batera Joan zen. Iñigo: Bai, banatu.
Rosa: Orduan, jatetxeko argazki hauek atzo gauean Josune: Lagun ezkutuaren opariak banatzera noa. Ea, adi
atera zenituen? denok! Pakete hau handia da, Juanita jartzen du.
Maribel: Bai. Atzo gauean "Arroka-berri" jatetxera Joan Tori, amona! Zuretzat da. Ireki, ireki paketea!
zen, baina ez dakit norekin Joan zen. Zerbait Juanita: Ene! Jaka bat. Oraintxe probatuko dut. Hau da
ezkutatzen duela iruditzen zait. jaka! Ondo ematen dit, gainera.
Rosa: Galdetzera atera beharko dugu. Agían, Josune: Pakete honetan, Amaia jartzen du. Zuretzat da,
neska-lagun berria dauka! ama.
Amaia: Um... Hau da kolonia gozoa! Usain hau ikaragarri
gustatzen zait.
44. pista Josune: Beste pakete honetan, Asier ipintzen du. Hartu,
3. unitatea. B. Errepideetako istripuak 1 osaba.
Asier: Hará! Hauek dira prakak! Nik usté dut ondo
Esataria: Denok dakigu astebururo auto-istripu asko edukiko ditudala. Binar bertan jantziko dítut.
gertatzen direla. Istripu horiek zergatik gertatzen Josune: Hemen, Felix jartzen du. Hau zure oparia da,
diren jakiteko, Ramón Zubieta, Trafikoko aitona.
Zuzendaritza Nagusiko ordezkaria, daukagu Felix: Ene, txapinak dira! Jantzi egingo ditut. Hauek dira
gurekln. Kaixo, Ramón. Zergatik gertatzen dira txapin erosoak!
hainbeste istripu? Berrlak behar nituen, gainera.
Gizona: Istripuak gertatzeko arrazoi asko daude, baina, Josune: Honetan, Iñigo ipintzen du.Tori, aita!
gehienetan, giza faktoreak daude istripu horien Iñigo: Oi! A zer-nolako motxila handia! Hemen gauza
atzean. asko eraman ditzaket. Igandeko mendi-bueltan
Esataria: Eta zein dira giza faktore horiek? estreinatuko dut.
Gizona: Normalean, faktore batzuk maizago gertatzen Josune: Eta hau niretzat da... "Badakigu" jokoa. lufa!
dira. Istripurik gehien edanda gidatzeagatik, A zer-nolako jokoa! Jokatuko al dugu? Oso
azkarregi gidatzeagatik, eta aurreratze dibertigarria da.
arriskutsuak egiteagatik izaten dira. Seinaleak Amaia: Ez, orain ez. Afaldu ondoren jokatuko dugu.
ez errespetatzeagatik, atseden ez hartzeagatik Josune: Konforme, ama.
eta gidaria logurak egoteagatik ere istripu asko
gertatzen dira. Eta, azken urteetan, istripuak
asko ugaritu dira gidariek arreta galtzen dutelako 47. pista
telefonoz hitz egiteagatik, GPS-ari begiratzeagatik, 3. unitatea. C. Familia-bazkaria
CDakjartzeagatik...
Joxepa; Kerman, noiz etorri zinen azkeneko aldiz hona?
Kerman Orain déla lOurte.
45. pista Joxepa: Bai, denbora dezente pasatu da, eta ñola topatu
3. unitatea. B. Errepideetako istripuak 2 duzu familia?
Kerman: Batzuk nahiko aldatuta, eta beste batzuk ez ditut
Esataria: Baina beste faktore batzuk ere badaude, ezta? ezagutu. Osaba Julián, lehen, argal-argala zen,
Gizona: Bai, beste faktore batzuk ere badaude. Adibidez, baina, orain, bai gizen dagoela!
neguan, istripu asko euriagatik, elurragatik, Joxepa: Bai, gizenegi dago.
lainoagatik, ¡zotzagatik... gertatzen dira. Kerman Izeba Rosario ere aidatuta topatu dut. Oso argal
Seinaleztapen desegokiagatik eta inguruko eta zimurrez beteta dago. Bai aurpegi zimurtsua
animaliengatik ere gertatzen dira istripuak,
duela!
noizean behin. Egia esan, arrazoi asko egon
Joxepa: Bai, hala da. Eta Gurutzek berdin jarraitzen du, Joseba: Bai, Koldoren antza dauka. Koldok bezalako ílea
ezta? dauka, kizkurra, baina amak bezalako begiak ditu,
Kerman: Bai, Gurutzek bai, baina bere senarrak ez. Patxik urdinak. Gainera, Marisol bezala ¡biltzen da, beti
orain ez dauka batere ilerik. Zer burusoil geratu lasal.
den! Laguna: Eta emakume horiek ñor dira?
Joxepa: Arrazoi duzu, lehen ile asko eta gogorra zuen, Joseba: Emakume horiek Anaren amona eta izebak dira:
gainera. Jaxlnta, Margan eta Pili.
Kerman: Eta Unai eta Naroa ez ditut ezagutu. Laguna: Margarik eta Pilik amaren antz handia daukate,
Joxepa: Nórmala da, gazteak asko aldatzen dira. ezta?
Kerman: Unai beti Izan da sendoa, baina, orain, bai gorputz Joseba: Bai, Margan eta Pili Jaxinta bezalakoak dira.
glhartsua duela! Eta Naroa, beti bezala, zein Gainera, hitz egiten dutenean, Jaxintak bezala
ederraden! mugltzen dituzte eskuak.
Joxepa: Eta ni, Kerman?
Kerman: Zu, izeba, berdin zaude; gazte-gazte.
Joxepa: Kar-kar. 5 1 . pista
4. unitatea. A. iikiak

48. pista Ixabel: Egun on, bikote. Zer moduz ari zarete pasatzen
4. unitatea. Mila koloretakoak gara Bikien Egunean?
Gari: Oso ondo. Urtero etortzen gara, eta lagunekin
primeran pasatzen dugu.
49. pista Ixabel: Ñor zarete zuek?
4. unitatea. Atarian. Amaren antza 1 Gari: Ni Gari naiz, eta hau Aitor da. 28 urte dauzkagu.
Ixabel: Itxuraz berdin-berdinak zarete; izaeraz ere bai?
Anak amaren antza dauka, begiurdina eta ¡lehoria da. Gari: Ez, oso desberdlnak gara txikitatik. Ikastolan, ni
Marixolen berdin-berdina da, baina Ana altuagoa da. oso ikasle txarra nintzen; Aitor, ordea, ikasgelako
Asierrek, Anaren anaiak, gurasoen antza dauka; amarena onena zen.
begi urdinak dauzka, eta aitarena gaztaina-koloreko ile Aitor: Futbolean, alderantziz izaten zen. Garik gol asko
kizkurra. sartzen zltuen; nik, berriz, oso gaizkl jokatzen
Unaxek anai-arreben antza dauka; alde batetlk, ¡lehoria da nuen.
eta, bestetik, ilekizkurra. Ixabel: Eta neska-kontuetan?
Koldok, Anaren altak, altona Pedroren antza dauka, biek Gari: Ikastolako neska guztiak Altorrengana joaten zlren
bizarra daukate, baina Koldo altuagoa da. hitz egitera; niregana, ordea, ez ziren hurbiltzen,
Margarik eta Pilik, Anaren izebek, amona Jaxintaren antza eta orain ere ez. Aitorrek askoz gehiago ligatzen
daukate, batez ere Margarik, betaurrekoak ditu eta. Hiru du.
emakumeek begi marroi handiak dauzkate, eta Koldok eta Ixabel: Zergatik?
Unaxek ere bai. Gari: NI oso lotsatia naiz; Aitor, berriz, oso irekia da; ez
Eta Anaren lehengusinak, Amaiak, aitaren antz handla dauka lotsarik.
dauka, Juanitoren begi berdeak ditu. Amaiak amaren ¡le Ixabel: Eta jateko orduan, gustu berdinak dauzkazue?
beltza dauka, baina ez dauka amaren antzik. Aitor: Janari-kontuetan oso desberdinak izan gara eta
gara, oraindik. Niri denetik probatzea gustatzen
zait; Gariri, ordea, betiko janaria gustatzen zaio, ez
50. pista du ezer berririk probatzen.
4. unitatea. Atarian. Amaren antza 2 Ixabel: Nahiz eta oso desberdinak izan, ondo moldatzen
zaretela ematen du.
Joseba: Begira, argazki hauetan Anaren senitarteko batzuk
Gari: Bai, normalean, ondo moldatzen gara, baina geuk
azaltzen dira.
ere badauzkagu gure haserreak, denek bezala.
Laguna: A, bai? Erakutsi, erakutsi!
Ixabel: Eskerrik asko, eta ondo segi.
Joseba: Hau Marisol da, Anaren ama.
Gari: Mila esker. Agur.
Laguna: Jesús! Anak amaren antz handia dauka; ama
bezalakoa da, ezta?
Joseba: Bai, amak bezalako ¡lea eta begiak ditu, ¡le horia
52. pista
eta begi urdinak, baina Koldok bezala hitz egiten
4. unitatea. B. Ile-apaindegian
du, oso azkar.
Laguna: Ñor dira horiek? lle-apaintzailea 1: Entzun duzue azken zurrumurrua?
Joseba: Horiek Anaren aita eta anaia zaharrena dira, Koldo Badirudi Valerio Ramazza diseinatzailea
eta Asler. eta emaztea banandu egingo direla.
Laguna: Asierrek aitaren antz handia dauka; aita bezalakoa A zer sorpresa! Aldizkarietan oso
da.
¡rribarretsu agertzen dirá, baina ez dirudi 55. pista
hain zoriontsuak direnik! 5. unitatea. Ingurukoak
Bezeroa 1: Ez da egia ¡zango! Orain dela gutxi ¡kusi
ditut telebistan, eta oso ondo moldatzen
direla dirudi, beti elkarrekin ikusten 56. pista
ditut; ez dirudi inoiz haserretzen direnik. 5. unitatea. Atarian. Landetxean 1
Zer gertatu da, ba?
Animalia hau oso dotorea da, eta lau hanka luze ditu.
Ile-apaintzailea 2: Badirudi emazteak amorantearekln
Isats luzea dauka, eta, lepoaldean, normalean, ¡le luzea
harrapatu duela Lanzaroteko etxean, eta
edukitzen du. Batzuk oso azkarrak izaten dirá, eta
ez dirudi gizona gehiegi larritu denik,
lasterketetan parte hartzen dute. Pertsona batzuei haren
lasai-lasai geratu da han neskarekin.
gainean ibiltzea gustatzen zaie. Belarra jaten du. Zein da
Izugarriada!
animalia hau?
Bezeroa 3: Benetan? Emazte gajoa. Oso
maiteminduta dagoela dirudi. Gainera,
orain, kazetari guztiak ibiliko dirá haren
57. pista
atzetik, eta ez dirudi hórrela ibiltzea
5. unitatea. Atarian. Landetxean 2
asko gustatzen zaionik.
Bezeroa 2: Ez, horixe! Badirudi umeak hartu Animalia hau ez da oso handia. Bi hanka ditu. Hegan egiten
dituela eta amaren etxera joan dela. eta ¡gen egiten daki. Moko zabala dauka, eta hanketan
Arratsaldean ikusiko dugu telebistan, hegatsak dauzka, igeri egiteko. Lurrean ibiltzen denean,
baina ez dirudi barkatuko dionik. baldarra da. Batzuek luma zuriak dituzte, beste batzuek
beltzak eta zuriak,.. Pentsua jaten dute. Zein da animalia
hau?
53. pista
4. unitatea. CAsmoonak
58. pista
Esataria: Kaixo! Irratiko "Astean behin" saiorako da.
5. unitatea. Atarian. Landetxean 3
Ikasturte berriarekin batera jendeak asmo berriak
edukitzen ditu. Zuk ba al daukazu asmo berririk? Nahiko animalia txikia da. Lau hanka ditu, eta isil-isilik
Kontatuko dizkiguzu? ibiltzen da. Buztan luzea dauka, eta bibotea ere bai. He
Martin: Asmo berriak? Bai, bai, badauzkat batzuk. Begira. leuna dauka, eta kolore askotakoak daude: grisak, beltzak,
Ez erretzen, arazoen aurrean ez desanimatzen eta arreak... Saguak harrapatzen ditu.Begi berdeak, urdinak...
lana hobeto egiten saiatuko nalz. Gainera, diru eduki ditzake. Haserretzen bada, kontuzatzaparrekin! Zein
gehiago aurrezten, ingelesa ikasten eta, astean da animalia hau?
behin, zinemara joaten hasiko naiz.
Esataria: Zenbat gauza berri egin behar dituzun!
Martin: Bai, baina beste ohitura batzuekin berdin 59. pista
jarraituko dut. Adibidez, goiz oheratzen jarraituko 5. unitatea. Atarían. Landetxean 4
dut, kirola egiten eta lagunekin ateratzen
jarraituko dut. Horiek ohitura onak dirá, eta, Julia: Kaixo, gu Kepa eta Julia gara.
badakizu, ez dirá galdu behar! Isabel: Epa! Ni Isabel naiz, eta hura Alizia da, ñire alaba.
Esataria: Ez, horixe! Mila esker! Kepa: Kaixo, Isabel!
Martin: Ez horregatik. Julia: Egun batzuk pasatzera etorri gara landetxera gure
seme-alabekin.
Isabel: Guk hiru egun daramatzagu hemen, eta oso
54. pista gustura gaude.
4. unitatea. C. Haurtzaroa Kepa: Bal, leku lasaia ematen du. Asier eta Josune
poz-pozik daude, hemen animaliak daudelako.
Gutxi gorabehera, 12 urterekin hasten da eta 19 urterekin Isabel: Bai, Aliziari ere asko gustatzen zaizkio animaliak,
bukatzen da. Aro horretan, gorputza aldatzen hasten zaigu, baina gehiago gustatzen zaio bizikletaz ibiltzea.
umeak izaten jarraitzen dugu, baina gizon eta emakume Egun osoa pasatzen du bizikleta gainean.
itxura hartzen hasten gara. Neska-mutilek umore aldaketa Julia: Jende gutxi dago, ezta?
handiak izaten dituzte; beraientzat zaila da hainbeste Isabel: Bai, gutxi gaude: Xabier eta Lamia; Fernando, eta
aldaketa onartzea. Gainera, gehienetan, etxeko arauak Alizia eta biok.
ez zaizkie gustatzen, eta horiek apurtzen saiatzen dirá. Kepa: Ñor dirá Xabier eta Lamia?
Horregatik, beraiekin pazientzia handia edukitzea komeni Julia: Begira, Xabier eta Lamia neska-mutil horiek dirá;
da. Gehienei ordenagailuan ibiltzea eta neska eta mutil Basaurikoak dirá eta zaldiz ibiltzera etorri dirá.
berriak ezagutzea gustatzen zaie. Eta Fernando gizon hura da, Amurriokoa da, eta
mendian iblltzea gustatzen zaio. Egunero ¡rteten 61. pista
da mendi-buelta egitera. Begira! Gaur loreak 5. unitatea.A. Hondartzan
dakartza!
Julia: Beste gizon hura landeixeko nagusia da, ezta? Kepa: Ñor dira gizon-emakume horiek?
Isabel: Bai, Eusebio da, landetxeko nagusla. Lan asko Amaia: Ñor?
egiten du: belarra moztu, eta traktorean ekartzen Kepa: Itzalkin berdearen azpian daudenak.
du animalientzat, landetxeko mantenuaz Amaia: Horiek Begoñaren lagunak dira, Maite eta Pako.
arduratzen da... Eta bi emakume horiek Margari Kepa: Eta emakume hori, blsera daramana, ñor da?
eta Eli dirá, emaztea eta alaba. Ezagutzen Amaia: Emakume hori Teresa da, Begoñaren koinata.
dituzue? Kepa: Ñor da Andoniren ama?
Kepa: Bai, ezagutzen ditugu. Amaia: Andoniren ama umeak zaintzen ari den
Isabel: Oso atseginak dirá, eta langileak. Hirurak emakumea da, Eukene.
hemengoak dira, Elizondokoak. Kepa: Orduan, biluzik dauden umeak Begoñaren eta
Julia: Hará! Bazkaria dakarte! Andoniren seme-alabak ¡zango dira.
Kepa: Zerorduda, bada? Amaia: Bai, Uxue eta Ander dira; oso politak daude.
Isabel: Ordu biak dira, bazkaltzeko ordua. Kepa: Edariak eta patatak saltzen ari dena, ñor da?
Julia: Primeran! Goseak nago. Amaia: Mutil hori Felipe da; Andoniren oso laguna da, eta
udan hondartzan lan egiten du.
Kepa: Eta kamiseta jantzita daukan gizon hori?
60. pista Amaia: Gizon hori Pedro da, Begoñaren anaia, Teresaren
5. unitatea.A. Bat-bateko bidaia senarra.
Kepa: Badaukate seme-alabarik?
Leire: Kalxo, Maialen. Amaia: Bai, hiru seme-alaba dauzkate.
Maialen: Aupa, Leire. Zer da? Kepa: Ñor dira?
Leire: Laneko bidaia batera Joan beharra daukat, eta Amaia: Begira, neska-mutil horiek dira; bi motots
ez daukat etxera joateko astirik. Prestatuko al dauzkatenak, Maddi eta Izaskun dira, bikiak, eta
didazu poltsa eta ekarriko didazu lantokira, bainujantzi berdea daukana, ilegorria, Unai da,
mesedez? zaharrena.
Malalen: Bai, noskü Baina zer arropa eta gauza eraman
nahi dituzu?
Leire: Begira, ireki armairua, eta, ezkerraldean, galtzak 62. pista
eta blusak daude. Hortik, hartu lisatuta dauden 5. unitatea.A. Nornaiz ni?
galtza beltzak eta mahuka luzeak dituen
alkandora zuria. Hor bertan, azpiko apalategitik, Lierni: Aitor, ñor zara zu?
hartu botoi gorriak dituen jertse grisa. Aitor: Eaasmatzenduzun!
Maialen: Oso ondo. Lierni: Besoak jasota dituena zara.
Leire: Aldamenean, berokiak daude. Hortik, hartu Aitor: Ez, ez naiz hori.
gerrikorik ez duen gabardina berdea eta Lierni: Buruan kapela daramana zara?
kremailera duen jaka gorria. Altor: Ez, ez naiz hori.
Maialen: Ondo da. Lierni: Orduan, puxikak puzten ari dena zara.
Leire: Armairuaren behealdean, oinetakoak ikusiko Aitor: Ez, ez naiz hori.
dituzu. Hartu takoiak dituzten bota beltzak. Gero, Lierni: Bi motots dauzkana zara?
komodatik, lore arrosak dituzten bularretakoa Aitor: Ez, ez naiz hori.
eta kuleroak hartu, eta aulki gainean dauden Lierni: Ba, tronpeta jotzen ari dena zara, orduan.
galtzerdl marradunak ere bai. Aitor: Ez, ez naiz hori.
Maialen: Ondo da. Lierni: Badakit. Eskuan lore sorta daukana zara.
Leire: Komoda gainean, belarritako batzuk daude. Harri Aitor: Ez, ez naiz hori.
berdea duten belarritakoak eraman nahi ditut. Lierni: A! Lurrean zilipurdika dabilena zara!
Maialen: Besterik? Aitor: Ez, ba! Hori ere ez naiz.
Leire: Bal. Irakurtzen ari naizen liburua. Gau-mahaian Lierni: Ba, orduan, garbi dago. Magia egiten ari dena
dago. zara.
Maialen: Ondo da. Prestatuko dizut poltsa. Aitor: Bai. Horixe naiz. Kosta zaizu, e!
Leire: Eskerrik asko.
Maialen: Gero arte.

10
63. pista 67. pista
5. unitatea. B. Laneko zeregin batzuk 1 5. unitatea. C. Zigortuta nago

Gu baserrian bizi gara, eta ganadua urte osoan zaindu Unax: Aizu, Esti, zergatik ez duzu mugikorra hartzen?
behar ¡zaten dugu. Oporrak egiteko, ordezko bat aurkitu Deika ibili naiz.
behar izaten dugu; bestela, ezin izaten dugu oporrik egin, Esti: Gurasoek ez didate telefono mugikorra erabiltzen
animaliek urte osoan behar ¡zaten dute zaintza eta. Lan uzten. "Konfiskatuta" daukate.
honek arazo horixedauka! Unax: Zergatik?
Esti: Asteburuan berandu iritsi naizelako, eta zigortuta
nagoelako.
64. pista Unax: Baina... ez zen oso berandu!
5. unitatea. B. Laneko zeregin batzuk 2 Esti: Berandu ez, oso goiz zen, goizeko seiak!
Unax: Kar-kar-kar. Ondo ibili ginen, ezta?
Nik asteburuetan lan egiten dut, eta gaueko guardiak egin
Esti: Bai, primeran pasatu genuen, baina, gero, etxean,
behar izaten ditut, normalean. Nire lagunek planak egiten
a zer-nolako muturrak!
dituzte kanpora joateko, baina ni ezin izaten naiz atera
Unax: Nire gurasoak ere haserre daude, baina ni ez nago
asteburuetan. Astean zehar, jaiegun batzuk hartu ahal
zigortuta.
izaten ditut, eta, orduan, irteteko aprobetxatzen dut.
Esti: A zer zortea! Nireak oso haserre daude; ez didate
uzten zurekin ateratzen, ez telebista ikusten...
Unax: Baina igerilekura joango zara, ezta?
65. pista
Esti: Bai, igerilekura joaten eta liburutegian ikasten
5. unitatea, B. Laneko zeregin batzuk 3
uzten didate, baina askoz gauza gehiago egiten
Nire ¡anagatik asko bidaiatu behar izaten dut. Udan, jendea ez.
oporretan dagoen bitartean, ezin izaten dut atsedenik Unax: Eta bizikletaz ibiltzera ez zara etorriko?
hartu, baina, neguan, bidaia ederrak egin ahal izaten ditut, Esti: Ez. Ez didate uzten.
merkeago gaínera. Unax: Eta nire urtebetetze-festara etortzen utziko dizute?
Esti: Ez, Unax, esan dizut zigortuta nagoeia.
Unax: Uf! A zer haserrea!
66. pista Esti: Esan dizut, ez daude txantxetarako!
5. unitatea. B. Landareak zaintzen Unax: Bueno, lasai, egunero ordenagailuz txateatuko
dugu eta hitz egingo dugu.
Gaur, geranioei buruz hitz egingo dizuet. Jende askok Esti: Ez didate txateatzen uzten.
balkoietan geranioak jartzen ditu udaberrian, baina ba ai Unax: Hori ere ez! Nik usté dut zure gurasoak
dakigu geranioak zer behar izaten duen ondo hazteko eta zorrotzegiak direla.
indartsu mantentzeko? Entzun honako azalpen hauek: Esti: Ez dakizu zuk ondo!
Geranioak drainatze-sistema ona behar izaten du, sustraiak
segituan usteltzen baitira. Ureztatzen dugunean, ez da
komeni loreak eta hostoak bustitzea. Udaberrian eta udan, 68. pista
astean bitan edo hirutan ureztatzea nahikoa izaten da; 5. unitatea. C. Merkataritza-gunea 1
udazkenean, astean behin; eta neguan, ez du urasko behar
izaten. Lotsagarria iruditzen zaigu! Gu proiektuaren aurka
Geranioak argi asko behar izaten du, bestela, ez da ondo gaude. Denda txikia daukagu, eta ez zaigu komeni.
hazten. Eguteran jartzea komeni da, eguzki-izpiak gustura Merkataritza-guneak bezeroak kenduko dizkigu, eta
jasotzen ditu eta. guretzat kaltegarria da.
Tenperatura baxuak kaltegarriak dirá geranioarentzat;
horregatik, neguan, babestuta egon behar izaten du.
Batzuek etxe barrura sartzen dute, eta beste batzuek estali 69. pista
egiten dute. 5. unitatea. C. Merkataritza-gunea 2
Loreak mantentzeko, hamabost egunetik behin, ongarri
Niri ideia ona iruditzen zait, eta proiektuaren alde nago.
likido berezia behar izaten du, eta, bi urtetik behin, lurra
Merkataritza-gunean denda gehiago dago; denetik dago.
aldatzea ona da, baina beti udaberrian.
Gazteok ez daukagu dlru asko, eta modako arropa merke
eros dezakegu.

11
70. pista dúdala, eta berak ez didala musu-truk konponduko. A
5. unitatea. C. Merkataritza-gunea 3 zer-nolako larrua duen! Ez dakit zer egin dezakedan, Zer
gomendatzen didazu egitea?
Gu ez gaude ados proiektuarekin. Merkataritza-gunearen
aurka gaude. Gure herria txikia eta zaharra da, eta
merkataritza-guneak herriko estetika puskatuko du. 77. pista
6. unitatea. A. Hurbilago txartela

71. pista Merkatarien elkarteak inkesta bat egin du herri txikietako


5. unitatea. C. Merkataritza-gunea 4 jendearen erosketa-ohiturak ezagutzeko. 275 pertsonaren
iritzia jaso ondoren, datu hauek eman ditu:
Niri ondo iruditzen zait; proiektuaren alde nago. Proiektua • Inkestatuen % 47k herriko dendetan egiten dituzte
herriarentzat ora déla usté dut. Merkataritza-guneak erosketak, eta % 53k herritik kanpoko dendetan.
jendea ekarriko du herrira; jendeak gastua egingo du, eta • Herrietako dendetako bezero gehienak adinekoak eta
dirua utziko du herrian. gazteak dira: adinekoak, % 74, eta gazteak, % 26.
• Adinekoek, normalean, auzoko betiko dendetan erosten
dute, eta gazteek azokan edo etxe inguruko dendetan.
72. pista
• Herritik kanpo erosten dutenen % 85ek autoa erabiltzen
6. unitatea. Diruaren hotsa
dute, % 10ek trena eta % 5ek autobusa. Horrek,
askotan, puntako orduetan, auto-pilaketa handiak eta
arazo ugari sortzen ditu errepidean.
73. pista
Horregatik guztiagatik, Merkatarien elkarteak, jendeak
6. unitatea. Atarian. Erosle motak 1
erosketak herritik mugitu gabe eta erosoago egiteko,
Erosle mota asko daude. Hurbilago Txartela jarri du martxan.
Batzuk erosle konpultsiboak dira. Horiek, pentsatu gabe,
denetik erosten dute, gustatzen zaien guztia. Beste batzuk
erosle zuhurrak dira, eta horiek, erosketak egiteko, ez dute 78. pista
ia dirurik gastatzen, dirua pilatzen saiatzen dira. Beste 6. unitatea. A. Erosketak, Internet bidez
batzuk erosle zalantzatiak dira. Horiek, erosketetan, ez
Erosketak egiteko jendearen joera berriak
dute jakiten zer erosi, zalantza asko izaten dituzte. Eta
Estatistika-enpresa batek erosketa-oh¡turen berri emateko
beste erosle asko maukazaleak dira. Horiek erne egoten
azterlana egin du, eta ondorio hau atera du:
dira erosketak egiteko garaian, eta maukak edo eskaintza
erosketa-ohiturak aldatzen ari dira, gero eta jende gehiagok
bereziak aprobetxatzen dituzte.
erosten du Internet bidez.
Gazteen herenak ohiko dendetan erosten jarraitzen
du, baina gazteen b¡ herenak Internet erabiltzen du,
74. pista
eta, gehienetan, zinemako sarrerak, musika, arropa,
6. unitatea. Atarian. Erosle motak 2
oinetakoak... erosten dituzte. Oso erosoa déla esaten dute
Herenegun, jatetxe batean, zerbitzariak ñire jaka zikindu gazte horiek.
zuen. Etxean garbitu dut, baina ez zaio orbana desagertzen. Helduak ere hasi dira Internet erabiltzen, eta helduen
Horrelakoak gertatzen direnean, ez dakit zer egiten den. Zer laurdenak erosten du sarearen bidez. Heldu horien
gomendatzen duzue egitea? erdia emakumezkoa da, eta, batez ere, bidaiak,
hegazkin-txartelak eta liburuak erosten dituzte; helduen
hiru laurdenak, berriz, betiko dendetan edo azokan erosten
75. pista jarraitzen du, dendariekin tratua izatea gustatzen zaie eta.
6. unitatea. Atarian. Erosle motak 3

Telefono-konpainian baja eman arren, oraindik ere fakturak 79. pista


bidaltzen dizkigute. Hitz egin dugu telefono-konpalniarekin, 6. unitatea. A. Erosketak, zenbatean behin? 1
baina ez digute kasurik egiten. Ñola konpon dezakegu
arazo hau? Zer gomendatzen diguzu? Neska: Egun on. Ba al duzu tarte bat galdera
batzuei erantzuteko?
Emakumezkoa: Presaka nabil, eta galdera asko ez badira,
76. pista bai.
6. unitatea. Atarian. Erosle motak 4 Neska: Ez, ez dira galdera asko, segituan bukatuko
dugu.
Duela hiru aste, argazki-makina digitala erosi nuen, eta Emakumezkoa: Konforme.
orain arte primeran ibili da. Baina, orain, ez dakit zer
gertatu zaion, ez dabil. Saltzaileak esaten dit nik hondatu

12
Neska: Ea, lehenengo galdera: Zenbatean behin Iñaki: Bai, zuriak grisak adina ohe ditu.
egiten dituzu erosketak hipermerkatu Arantxa: Ohe handi bat eta hiru ohatze dltuzte. Bost
honetan? pertsonarentzat ez dago gaizki. Eta, begira,
Emakumezkoa: Hona etortzeko autoa behar da, eta astean sukaldean etxetresna elektrikoak dituzte.
behin egiten ditut erosketak hemen. Iñaki: Bai, badituzte, baina grisak gutxi dituela iruditzen
Neska: Zenbatean behin erosten dituzu janari zait.
freskoak hemen? Arantxa: Arrazoi duzu; grisak ez ditu zuriak adina
Emakumezkoa: Askotan erosten ditut hemen, oso arrain etxetresna.
eta haragi ona edukitzen dute eta. Iñaki: Eta prezioak, zer iruditzen zaizkizu?
Neska: Janari izozturik erosten al duzu? Arantxa: Ez dirá merkeak, baina grisa ez da zuria bezain
Emakumezkoa: Bai, baina oso noizean behin. garestia.
Neska: Eta, bukatzeko, azken galdera: aurrez Iñaki: Nik usté dut grisa nahikoa ¡zango déla guretzat.
prestatutako janaririk erosten duzu? Arantxa: Ados.
Emakumezkoa: Ez, ez dut inoiz erosi, nahiago dut nik
prestatu.
Neska: Eskerrik asko erantzuteagatik. 82. pista
6. unitatea. C. Haserre 1

80. pista Agustina López naiz. Gaur beste faktura bat iritsi zait,
6. unitatea. A. Erosketak, zenbatean behin? 2 eta berriro kobratu didazuela konturatu naizenean, sutan
jarri naiz. Duela hilabete batzuk baja eman nuen zuen
Neska: Kaixo, bikote. Erantzungo al diezue galdera telefono-konpainian, baina kobratzen jarraitzen duzue.
hauei? Kexatu naiz, baina ez zaizue inporta, eta benetan haserre
Gizonezkoa: Bai, galdetu lasai. nago!
Neska: Zenbatean behin egiten dituzue erosketak
hipermerkatu honetan?
Gizonezkoa: Lanetik atera ondoren, ostiralero etortzen 83. pista
gara hona erosketak egitera. 6. unitatea. C. Haserre 2
Neska: Zenbatean behin erosten dituzue janari
GKL enpresako Josu Zeberio naiz. Kokoteraino nago!
freskoak hemen?
Gertatzen ari dena sinestezina da. Lau egun pasatu dirá,
Gizonezkoa: Hemen ez dugu sekula erosten janari
eta, oraindik, ez diguzue matxura konpondu. Gure lanerako,
freskorik, nahiago dugu auzoko dendetan
Internet ezinbestekoa da, eta galera handiak izaten ari gara.
erosi.
Ezdagoeskubiderik!
Neska: Eta janari izozturik erosten duzue?
Gizonezkoa: Bai, batzuetan erosten ditugu txurro ¡zoztuak,
umeei gosaltzeko asko gustatzen zaizkie eta.
84. pista
Neska: Azken galdera: aurrez prestatutako jananrik
6. unitatea. C. Haserre 3
erosten ai duzue?
Gizonezkoa: Bai. Guretzat oso praktikoa da, eta sarritan Mila Armendariz naiz. Ezin dut gehiago. Sutan nago! Azken
erosten dugu emazteak eta biok lantokira boladan telebista-kanalak oso gaizki ikusi arren, fakturan
eramateko. telebista-kuota berdin kobratu duzue. Ez da lehenengo
Neska: Mila esker. aldia; gehiagotan ere gertatu zait, eta kontu honekin
haserre baino haserreago nago. A zer-nolako lotsagabeak
zareten!
8 1 . pista
6. unitatea. B. Karabana zuria ala karabana grisa?
85. pista
Iñaki: Arantxa, zuri zein gustatzen zaizu gehiago,
6. unitatea. C. Haserre 4
karabana zuria ala karabana grisa?
Arantxa: Ba, ez dakit. Niri zuria grisa bezain ederra Amaia Perales naiz, eta Mintzatu enpresatik deitzen dizut.
iruditzen zait. Berdinak direla ematen du, ezta? Entzun dut zure mezua, eta arrazoia daukazu; zuk gure
Iñaki: Nahiz eta berdinak eman, goazen ondo telefono-konpainian baja eman zenuen, baina fakturak
begiratzera zer ezberdintasun dituzten. kobratzen jarraitu dugu. Sentitzen dut. Ez da gehiago
Arantxa: Ondo da. Neurrian berdinak dirá. gertatuko; oraintxe bertan sartuko dut zure kontuan zor
Iñaki: Bai, zuria grisa bezain luzea da. dizugun diru guztia.
Arantxa: Baina pisuan ez dirá berdinak.
Iñaki: Ez, grisak ez du zuriak adina pisatzen; grisa
arinagoa da.
Arantxa: Barrutik ere berdinak ematen dute.

13
86. pista Arduraduna: Arrazoi duzu. Hutsegite asko egin ditugu,
6. unitatea. C. Haserre 5 eta lehenbailehen konpontzen saiatuko
gara.
Amaia Perales naiz. Mintzatu enpresatik deitzen dut. Maite: Hala espero dut.
Arrazoi duzu. Orain jakin dut azkenaldian telebista ez
dela ondo ¡kusi herri batzuetan, eta kuota berdin kobratu
dizuegu. Barkatu! Gure akatsa izan da, eta hurrengo hiru
hilabeteetan ez duzue kuotarik ordainduko.

87. pista
6. unitatea. C Haserre 6

Mintzatu enpresatik deitzen dizut. Amaia Perales naiz.


Lehenik eta behin, barkamena eskatu behar dizut. Egia da;
egun batzuk pasatu dira, eta, oraindik, ez dizuegu matxura
konpondu. Horrelako matxurak konpontzea konplexua
izaten da, baina badakit gure langileak asko saiatzen ari
direla. Ea lehenbailehen konpontzen duten!

88. pista
6. unitatea. C. Bulegoa berritzen

Maite: Oso haserre nago zuekin.


Arduraduna: Zer gertatzen da, ba?
Maite: Bulegoa ¡kustera Joan naiz, eta ez duzue
ezer ondo egin.
Arduraduna: Hain gaizki al dago, ba?
Maite: Ba, bai. Bulegoko eta komuneko obrak
gaizki daude, eta sarrerako altzariak ere
bai.
Arduraduna; Esan, eta apuntatu egingo dut.
Maite: Bulegoarekin hasiko naiz.
Arduraduna: Ondo da.
Maite: Zorurako egurra nahi dut, baina ez dut egur
iluna aukeratu, egur argia aukeratu dut.
Arduraduna: Ziuralzaude?
Maite: Bai, ziur nago. Eta bulegoko paretak?
Grisez pintatu dituzue. Nik ez dut bulegoan
pareta grisik nahi, zuriak nahi ditut.
Arduraduna: Ados.
Maite: Orain, komunarekin jarraituko dut.
Arduraduna: Komunean, zer dago gaizki?
Maite: Lanparak eta azulejuak. Nik komunean
lanpara halogenoak behar ditut, eta ez ipini
didazuen lanpara fluoreszentea.
Arduraduna: Konforme. Eta azulejuekin, zer gertatzen
da?
Maite: Komunerako azuleju txikiak aukeratu ditut,
ez azuleju handiak.
Arduraduna: Besterik?
Maite: Bai, azkenik, sarrerako altzariak: mahaia
eta aulkiak.
Arduraduna: Bai, esan.
Maite: Nik ez dut egurrezko mahaia aukeratu,
kristalezkoa aukeratu dut. Eta aulkiak, aulki
beltzak nahi ditut, eta ez zuriak.

14
ARIAN ARIAf

ARIAN euskara bere kasa ikasi nahi duten ikasleengan ARIAN es un nuevo método de euskera dirigido a todos aquellos
pentsatuta sortu da, nahiz eta euskaltegietan zeln ar3utuzko interesados en el euskera desde una perspectiva autodidacta,
RÍAN ARIA ikastetxeetan (goi-mailetako B eta A ereduetan) euskara aunque puede ser usado, tanto en los euskaltegis como en los
ikasteko eta ¡rakasteko materia! baliagarria izan daitekeen. centros de enseñanza reglada (ESO y Bachillerato de los modelos
Bere baitan hartzen ditu hasieratik EGArainoko maila guztiak B y A). Abarca los niveles correspondientes desde la iniciación
(A1,A2, B1,B2etaC1). hasta la adquisición del EGA (A1, A2, B1, B2 y C1).

ARIANek HABEren Helduen Euskalduntzerako Oinarrizko ARIAN sigue las directrices proporcionadas por HABE en Helduen
Kurrikuluak (1999) eta Ikaskuntza, irakaskuntza eta Oinarrizko Kurrikulua (1999), asi como por el Marco común
ebaluaziorako Europako erreferentzia markoak (2001) europeo de referencia para las lenguas: aprendizaje, enseñanza,
proposatzeri dituzten planteamendu komunikatiboa eta evaluación (2001) basadas en un enfoque comunicativo y
ekintza-ikuspegia hartu ditu oinarritzat. ARIANen, hizkuntzaren centrado en la acción. En ARIAN se trabajan dos aspectos de
bi alderdiak lantzen dirá, komunikazioari dagokiona eta la lengua: la comunicación y el sistema lingüístico formal, de tal
hizkuntzaren alderdi formalari dagokiona, euskara-ikaslea modo que la atención del alumno pueda centrarse de manera
alderdi bietan treba dadin. continuada y provechosa en ambos aspectos.

ARIAN A1 eta A2 mailetarako euskara ikasteko ARIAN A1 eta A2 mailak, Euskara ikasteko metodoa
metodoak euskarri hauek ditu: consta de los siguientes elementos:
• Ikaslearen Liburua + erantzunak eta transkripzioak • Libro del alumno + respuestas y transcripciones
URIAN ARI. • Lan-koadernoa + erantzunak eta transkripzioak • Cuaderno de ejercicios + respuestas y transcripciones
• Multimedia CDa: Entzungaiak + Bideo-esketxak • CD Multimedia: Audiciones + Escenas de vídeos

Material osagarria: Material complementario:


• Irakurgaiak + ariketak eta erantzunak • Lecturas (con ejercicios y respuestas)

\RIAN
ARIAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA

.INI ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN
A>*
sJP
<?

erantzunak

/IRíAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA ARIAN ARIAN ARIÍ

A2.1
EUROPAKO
ERREFERENTZIA
MARKOA
erantzunak £ I -. 9
mmrn

c. 2 b. Ernestori. Ernestori
Izen-abizenak: Ernesto a Gezurra. Violetak Euskal Telebista ikustea
Velasco ikasturte bat darama eta Euskadi Irratia
Adina: 24 urte euskara ikasten, lana entzutea komeni zaio.
JENDEARTEAN Nongoa: Uruguaikoa aurkitu nahi du eta. c. Isabeli. Isabeli
Lanbidea: zerbitzaria b. Gezurra. Ernestok euskarazko aldizkariak,
Zenbat denbora darama ikasturte bat darama egunkariak edo liburuak
euskara ikasten? euskara ikasten, irakurtzea komeni zaio.
Ikasturte bat darama. bezeroekin euskaraz hitz d. Robertori. Robertori
Zergatik ari da euskara egin nahi du eta. hiztegia gogoratzeko
01 | ATARÍAN
ikasten? c. Gezurra. Isabelek hiru etxeko hormetan
Bezeroekin euskaraz hitz ikasturte daramatza papertxoakjartzea
egin nahi duelako. euskara ikasten, 2. komeni zaio.
IKASLE BERRIAK
hizkuntza-eskakizuna e. Peterri. Peterri hitzak eta
d. atera nahi du eta. esaldiak errepikatzea eta
1.
Izen-abizenak: Isabel d Gezurra. Robertok bi grabatzea komeni zaio.
a. Martínez ikasturte daramatza
Izen-abizenak: Peter Smith Adina: 45 urte euskara ikasten,
Ad¡na:35 urte Nongoa: Galdakaokoa bilobekin euskaraz hitz
Nongoa: Estatu Batuetakoa Lanbidea: medikua egin nahi du eta.
Lanbidea: ingeles-irakaslea Zenbat denbora darama 01 | A
Zenbat ikasturte daramatza euskara ikasten?
3
euskara ikasten? B¡ Hiru ikasturte daramatza.
ikasturte daramatza. Zergatik ari da euskara a. kontsonanteak
SARE SOZIALAK
Zergatik ari da euskara ikasten? ahoskatzea
ikasten? 2. hizkuntza-eskakizuna
b. jendearekin hitz egitea 4

Ikastolan eskolak eman atera nahi duelako. c. euskal hiztunei ulertzea 1.


nahi dituelako. rj. aditzak ikastea 1. b
e. hiztegia gogoratzea 2. c
b. 3. a
Izen-abizenak: Roberto
Izen-abizenak: Violeta 4 4. c
Segura
Pazmiño Adina: 60 urte a. Violeta oso lotsatia
Adina: 28 urte Nongoa: Lasartekoa delako. 2.
Nongoa: Txilekoa Lanbidea: erretiratua b. Euskal hiztunek oso a. Iñigo
Lanbidea: psikologoa Zenbat denbora darama azkar hitz egiten b. Lourdes
Zenbat denbora darama euskara ikasten? dutelako. c. Martin
euskara ikasten? Bi ikasturte daramatza. c. Aditzak oso zailak d. Sara
Ikasturte bat darama. Zergatik ari da euskara direlako.
Zergatik ari da euskara ikasten? d. Hitzak oso arraroak eta 3.
ikasten? Bilobekin euskaraz hitz egin luzeak direlako. a. 4
Lana aurkitu nahi duelako. nahi duelako.
b. 2
5 c. 1
a. Violetari.Violetari d. 3
euskal hiztunekin
mintzapraktika egitea
komeni zaio.
JAIEGUNETAN 2. TOKI EDERREKO
ñire ama a. PARKEA
umeak joatea
etxera pentsatu du 5.
etxeko lanak hogeita zortzi
ez naiz goiz jaikitzen 1. a
etxea
aprobetxatzen dut 2. c
Umeekin jartzea
ibiltzen naiz 3. c
d. bururatu zaio
esnatzen naiz 4. b
umeen motxilak hogeita hamalau 5. b
arropa
joaten gara 6. b
Ohera ¡rekitzea
elkartzen gara
sofan proposatu du
egiten ditugu
Hamaikak laurden hamazazpi
gelditzen gara
gutxia(go)tan d.
¡biltzen gara egitea
01 I C
ez gara kalean ibiltzen 8. saltzea
joaten gara A4 bururatu zaio
B5 hogeita hiru ANDERREN ILOBAK
ez naiz ateratzen C7
gelditzen naiz D2 1.
E1 IGOGAILUA
hartzen ditut
a. Mikelek lasaia dirudi.
pasatzen ditut F3
3. b. Mariak lotsatia dirudi.
G6
c. Julenek zintzoa dirudi.
a. 4
d. Lorek serioa dirudi.
b. 2
a. Pakori irakurtzea e. Aitorrek ausarta dirudi.
B I Z I M O D U BERRIA c. 5
gustatzen zaio.
d. 1
b. Antoniori eta Piliri
e. 3
mendian ibiltzea
a. Mikelek lasaia dirudi,
gustatzen zaie. c
baina oso urduria da.
c. Barbaran dantzatzea a
b. Mariak lotsatia dirudi,
gustatzen zaio. c a. Gezurra. Bigarren
baina lotsagabea da,
d. Telmori eta Begoñari b solairukoek ez dute
batzuetan.
familiarekin egotea b igogailurik nahi,
c. Julenek zintzoa dirudi,
gustatzen zaie. a mementoz, ez dutelako
baina oso bihurria da.
7. c behar.
d. Lorek serioa dirudi, baina
8. a b. Gezurra. Hirugarren
txantxazalea da.
EGUNEROKOA 9, solairukoek igogailua
e. Aitorrek ausarta dirudi,
10. nahi dute, umeak eta
baina beldurtia da.
ume-kotxeak igo behar
dituztelako.
zazpiak laurden c. Gezurra. Laugarren ARDURATSUA DIRUDI
gutxi(ago)tan solairukoek igogailua
seme-aiaba 01 I B behar dute, eskailera asko
3.
txikiak igo behar dituztelako.
d. Gezurra. Bosgarren b.
Beñatek
IKASTURTE solairukoek igogailua Izena: Urko
Lidek
BUKAERAKO BIDAIA nahi dute, adinekoak Adina: 19 urte
direlako eta zamarik igo Ikasketak: Haur Hezkuntza
Bederatzietan
ezin dutelako. ikasten ari da.
bost eta erdietan 1.
Ezaugarriak: Alaia da,
herritik a. Telefono mugikorra
umeekin ondo moldatzen
autoz b. Kamisetak
da.
c. Rock kontzertua
Gaitasunak: Ingelesa badaki.
d. Mihüuze saiora
Libre noiz?: Goizez eta gauez
e. Santomasetako ferian
lan egin dezake.
f. Kontu korrontea
Telefonoa: 645931728
g. Eskulanak
Egunkaria (liburua...)
Izena: Jone Gezurra. Irenek eta bere irakurtzen dut. Ez dut
Adina: 34 urte lagunek ez dirudite egunkaririk (libururik...)
Ikasketak: Batxiler-titulua zaharregiak, gazteegiak irakurtzen.
dauka. dirudite. Eskulanak (brikolajea...)
GOGORATZEN
Ezaugarriak: Arduratsua Gezurra. Emiliok ezdu egiten ditut. Ezdut
da, esperientzia handia eskulanik (brikolajerik...)
DUZU?
mutil itxia ematen, mutil
dauka, umeak asko irekia ematen du. egiten.
gustatzen zaizkio. Gezurra. Emiliok ez dirudi Etxea txukuntzen dut. Ez dut
Gaitasunak: Etxeko lanak mutil arrunta, mutil etxea txukuntzen.
egiten eta bazkaria berezia dirudi. Zinemara joaten naiz. Ez naiz
prestatzen badaki. Gezurra. Sandrak ez zinemara joaten. 02 I ATARÍAN
Libre noiz?: Goizez eta du emakume urduria
arratsaldez lan egin ematen, emakume lasaia
dezake aste osoan. AITONA-AMONAK
ematen du. a. Zinemari (filmei...) buruz
Telefonea: 634217659 GAZTETAN
Gezurra. Sandrak hitz egiten dugu. Ezdugu
ez dirudi emakume zinemari (filmei...) buruz
4. desordenarla, emakume 1.
hitz egiten.
a. JosebakJoneaukeratu ordenatua dirudi. b. Lanari buruz hitz egiten Aitona: 1
du. dugu. Ezdugu lanari Amona: 1
b. Hernanikoa da. buruz hitz egiten.
c. La5arten bizi da. AUZOKIDE BERRIA c. Kirolari buruz hitz egiten
d. Bai, ezkonduta dago. dugu. Ez dugu kirolari Aitona:
e. Ez, ez dauka buruz hitz egiten. a. Aitona ederra eta
seme-alabarik. d. Janariari buruz hitz egiten bizkarzabala zen.
f. Arduratsua eta dugu. Ezdugu janariari b. Aitona altua, argala eta
maitagarria dirudi. buruz hitz egiten. ilebeltza zen.
g. Bai, Josebaren e. Arropari buruz hitz egiten c. Aitona sudurmotza eta
seme-aiabek ezagutu dugu. Ez dugu arropari musugorria zen.
dute. buruz hitz egiten. d. Aitona begibeltza eta
h. Aukera ona egin duela f. Eguraldiari buruz hitz begihandiazen.
usté duelako.. egiten dugu. Ez dugu
eguraldiari buruz hitz Amona:
egiten. a. Amona altua eta sendoa
A L A I A EMATEN DU zen.
5. b. Amona ilehoria eta
5 01 I ERABILI a. Iñakik surflaria ematen ilekizkurra zen.
a. 2 du. c. Amona sudurluzea zen.
s. 3 b. Iñakik argazkizalea dirudi. d. Amona begiberdea eta
c. 1 c. Iñakik berritsua, hiztuna ezpainestua zen.
Goizjaikitzen naiz. Ez naiz
dirudi.
goiz jaikitzen.
6. d. Iñakik kirolzalea ematen 3.
Etxean gelditzen naiz. Ez
a. Irenek eta bere lagunek du. a. bazenuen
naiz etxean gelditzen.
festazaleak dirudite. Mendian ¡biltzen naiz. Ez e. Iñakik zinemazalea dirudi. b. zenuen
b. Emiliok mendizalea dirudi f. Iñakik motozalea dirudi. c. nituen
naiz mendian ¡biltzen.
c. Sandrak irakurzaiea Korrika egiten dut. Ez dut d. banuen
dirudi. korrika egiten. e. bazenuen
Igeri egiten dut. Ez dut igeri f. nituen
7. egiten. g. zenituen
Etxean bazkaltzen dut. Ez
5. ematen dute
dirudite dut etxean bazkaltzen.
b.
Kanpoan bazkaltzen dut. Ez
c. ematen du
d. dirudi dut kanpoan bazkaltzen.
e. Familiarekin egoten naiz. Ez
ematen du
--. dirudi naiz familiarekin egoten.
Telebista ikusten dut. Ez dut
teiebista ikusten.
4. f. hiru 7. ZERZEGOEN?
Amona: g. estuak a,c
a. Amonak "Mariquita h. zabalak 3.
Pérez" panpina zuen. i. zuria
a. zen
b. Amonak kanikak zituen. j . luzeak LEHENENGO b. zeuden
c. Amonak ziba zuen. k. gorria EMAZTEGAIA c. ziren
d. Amonak bizikleta zuen. I. motzak * d. zeuden
e. Amonak txapak zituen. m. tantoduna 8. e. zegoen
n. loreduna
1. b f. zegoen
Maider: 2. b g. zeuden
a. Maiderrek "Barbie" 4. 3. a h. zen
panpina du. a. Gezurra. Zapatek 4. c i. zegoen
b. Maiderrek mp4a du. lokarriak zituzten, 5. b
c. Maiderrek "Plctionary"adu. Iokarridunak ziren. 6. b 4.
d. Maiderrek patinetea du. b. Gezurra. Trajea ez zen 7. b 1. Bazegoen gasolindegirik
e. Maiderrek bideo-jokoak koadroduna, trajea 8. c herrlan?
ditu. marraduna zen. 9. b 2. Bazegoen ostaturlk
c. Gezurra. Jakakez zituen 10. c nenian?
5. lau poltsiko, hiru poltsiko 11. b 3. Bazegoen diskotekarik
1. b zituen. 12. a nenian?
2. c d. Gezurra. Prakak ez ziren
4. Bazegoen ospitalerik
3. a zabalak, prakak estuak
nenian?
4. a ziren. 5. Bazegoen zahar-etxerlk
5. b e. Gezurra. Alkandora ez zen herrian?
6. b gorria, alkandora zuria
7. b
02 | B
zen.
8. b f. Gezurra. Alkandorak ez ASPALDIKO
zituen mahuka motzak, BIZILEKUA ETXETRESNAK
mahuka luzeak zituen.
g. Gezurra. Gorbata ez
1. 5.
zen loreduna, gorbata
02 | A tantoduna zen. a. bizlzineten a. Harraska
b. bizí ginen b. Hoztegia
c. blzlzinen c. Gazikutxa
A L T U A K ZIREN LARRUZKOA d. blzi nintzen d. Izotz-blokeak
e. blzi zen e. Ekonomika
1. f. blzi ziren f. Egurrezko labea
5.
g. Lisaburdlnak
a. ziren a. aluminioa
2. h. Beheko sua
b. zen b. artilea
a. Ez, Ane ez zen harrizko i. Sutontzia
c. ziren c. zilarra
d. zuten etxean bizi, etxe zurlan j . Irratia
d. urrea
e. zuen bizi zen. k. Telefonoa
e. kotoia
f. zituen b. Ez, Ibón ez zen etxe I. Gramofonoa
f. titanioa
g. zituzten g. larrua goman bizi, harrizko
h. plastlkoa etxean bizi zen. 6.
2. i. zeta c. Ez, Ane ez zen bakarrlk a. Gezurra. Janana
bizi, gurasoekin blzi zen. kontserbatzeko ez
b, d
d. Ez.Ane eta gurasoak ez zeukaten hozkailurik;
6.
ziren laugarren solairuan hoztegia, Izotz-blokeak
a. beltza
JAKA M A R R A D U N A bizi, bigarren solairuan eta gazikutxa zeuzkaten.
b. titaniozkoa
bizi ziren. b. Gezurra. Ez zeukaten
c. Zerezkoa e. Ibón eta bere senldeak sukalde elektrikorik
3.
d. biribilak lehenengo solairuan bizi eta mikrouhin laberik;
a. modernoak e. Zerezkoak zi'en ekonomika eta egurrezko
b. antigoalekoak f. Urrezkoak f. Ez, Aneren etxea ez zen labea zeuzkaten.
c. iokarridunak g. morea Ibonena baino handigoa, c. Gezurra. Ez zeukaten
d. marraduna h. zerezkoa txikiagoa zen. etxea beroizeko
e. koadroduna I. zetazkoa
sutontzlrik; tximinia b. Yaneti, lehen, ez zitzaion EUSKALDUNAK d. 5
zeukaten. pilota gustatzen, baina, ARGENTINAN e. 3
d. Egia. orain, gustatzen zaio. f. 4
e. Egia. c. Vasileri, lehen, ez
f. Gezurra.Telebistarik zitzaizkion barraskiloak 4.
a. umetan
ez zeukaten; ¡rratia gustatzen, baina, orain,
b. lo egltea a. etxea garbitzen arltu da
zeukaten. gustatzen zaizkio.
c. gehienetan b. arropa erosten arltu da
g. Gezurra. Musika ¡rratian d. Suniri eta Kwani, lehen,
d. zitzaizkion c. ez da telebista ¡kusten
entzuten zuten. ez zitzaizkien txipiroiak
e. beti aritu
gustatzen, baina, orain,
f. zitzaidan d. kirola eglten aritu da
gustatzen zaizkie.
g. kantatzea e. garagardo batzuk edaten
GARAI BATEKO e. Steveni, lehen, ez zitzaion
h. zitzaion aritu da
ESKOLA mendia gustatzen, baina,
i. zitzaizkigun
orain, gustatzen zaio.
j. zitzaien
7.
k. jokatzea
Gezurra. Unaik, orain, ez
1. Eskola txikia zen. I. zitzaidan
DENBORA-PASAK du sukaldari-lana egiten,
2. Eskolako jangelan
harreragile-lana egiten
irakasleek eta ikasleek
3. du.
bazkaltzen zuten.
Gezurra. Unai ez da
3. Eskolaren ondoko etxean a. 3
bezeroei datu pertsonalak
¡rakasleak eta zuzendaria b. 2
ematen aritzen, bezeroei
bizi ziren. c. 1
datu pertsonalak hartzen
4. Bai, maisu-maistra d. 5
aritzen da.
bakoitzak bere gela e. 4
Egla.
zeukan eskolan.
Gezurra. Unaik, gaur,
5. Gelaren erdian ikasleen 4.
ez du ¡turgln-lana egin,
mahaiak eta aulkiak
1. bizikletaz ibiltzea atezain-lana egin du.
zeuden.
gustatzen zitzaigun Egia.
6. Ez, garai hartan ez
zegoen liburu asko.
2. pilotan jokatzea BERRIKETAN Gezurra. Unai ez da
gustatzen zitzaidan hoteleko bulegoetan
7. Bai, kaligrafiak garrantzi
3. kaniketan eta txapetan posta jasotzen aritu,
handia zeukan.
jokatzea gustatzen posta banatzen aritu da.
8. Ez, ez zeukaten
zitzaigun
kalkulagailurik kontuak
4. antzerkla egltea
egiteko. 03 I ATARÍAN
gustatzen zitzaidan
5. haur-komikiak irakurtzea
gustatzen zitzaidan U N A I LONDRESEN 03 | A

2.
02 I C OPORRETAN
A Z E R AURPEGIA
a. Harrera-lekua eskobatzen
aritzen da.
KANPOTARRAK GURE b. Entxufeak konpontzen 1.
umetan
ARTEAN aritzen da. Txakurrari janana eman X
beti
c. Logelak txukuntzen
gaztetan Josurí paketea eraman X
1. aritzen da.
sarrltan
d. Loreak ureztatzen aritzen Kontxiren etxetik pasa X
a. 3 txikitan
da.
b. 5 gehlenetan Landareei ura bola X
e. Igerllekua garbitzen
c. 4
aritzen da. Arropa ¡aso x
d. 2
6. f. Sarrailak aldatzen aritzen
e. 1 Postontzia hustu X
í. b da.
2. c Txakurrari ura jarri X
3. b 3. Txakurra paseatzera atera X
a. Octaviori, lehen, ez 4. b
a. 2
zitzaion sagardoa 5. a
b. 1
gustatzen, baina, orain, 6. a
c. 6
gustatzen zaio.
2. ABESLAR1 FAMATUA 03 | B seinaleztapen desegokiagatik
a. pasatzeko lainoagatik
b. ateratzeko 6. ¡zotzagatik
c. emateko AMETSETAKO BIDAIA
a. 2
d. jartzeko b. 5
1. AURTEN, OPORRIK
e. husteko c. 3
GABE
f. botatzeko d. 4 a. 5
g. jasotzeko e. 1 b. 6
h. eramateko c. 1 7.
7. d. 4 a. 2
e. 3 b. 1
LAPURRETA a. etorri zen
f. 2 c. 3
b. hartu genuen
d. 4
c. erosi zituen
e. 5
3, d. atera genituen 2.
;'. 6
1. c. e. ikusi nituen a. 4
2. a f. atera zuen b. 2
3. e g. jarri zen c. 6 8.
4. d h. jantzi zituen d. 5 a. lanik gabe gelditu delako
5. b i. egon ziren e. 1 b. hurbil egotea komeni
j. hartu zituzten f. 3 zaiolako
4. k. Joan nintzen c. fisika gainditu ez duelako
Gaurgoizean Erandioko San I. utzi nituen d. eskola partikularrak behar
Juan auzoko banketxean ISTRIPUEN ARRAZOI dituelako.
lapurreta izan da. Aurelio 8. BATZUK e. utzi duelako
Idígoras auzokideak dena 1 etxetik atera nahi ez
a. Antonio Kortazar etorri
ikusi du etxeko balkoitik. 3. duelako
zen.
Goizeko hamaiketan, gizon g. hanka puskatu duelako
b. Lehenengo egunean, a. azkarregi gidatzea
bat ikusi du banketxean h. bakarrik moldatzen ez
hotelean egon zen. b. euria
sartzen, eta bat-batean delako
c. Bigarrenean, hondartzan c. edanda gidatzea
banketxeko langileari i. istripua eduki duelako
¡gen egin zuen, lasai ibili d. errepideen egoera txarra
pistola handi bat atera dio. j. autoak konponketa behar
zen. e. gidariak logura izatea
Langilea oso urduri jarri da duelako
d. Urrezko belarritako f. elurra
eta dirua eman dio lapurrari. batzuk erosi zituen.
Orduan.Aureliok poliziari e. Belarritakoak 4. ESKER O N A
deitu dio, eta berehala lau neskarentzat erosi zituen. 1. e ADIERAZTEA
Dolizia-furaoneta aaertu dirá. f. Gauean, Antonio eta 2. f
Polizia pilo bat sartu dirá neska elkarrekin joan 3. d
banketxeko atzeko aldetík ziren hotelera, eta 10.
4.a
eta zorionez lapurra atxilotu gin-tonic batzuk hartu a. Urrezko Platera saria
5. c.
dute. zituzten. eman diotelako.
6. b
b. Aurrera jarraitzeko indarra
7. i
5. ematen diolako.
8. g
LAN-ISTRIPUA c. Ea ñola moldatzen den
a. Nik ez dizut esan poliziari 9. h
nik deitu diodanik; nik eta zer egiten duen gauza
9. guztletara iristeko.
esan dizut poliziari
5. d. Bere inguruan pertsona
emakume batek deitu 1. b
1- asko daudelako eta asko
diola. 2. b
b,d,e laguntzen diotelako.
b. Nik ez dizut esan lau 3. 2
2. e. Laura amatasunagatik
polizia-furgoneta etorri 4. c
a,c,f dago bajan.
direník; nik esan dizut 5. a
polizia-auto bat etorri 3. f. Hain profesional eta
6. c
b, d,f lankide onak izateagatik
déla. 7. b
(direlako).
f. Nik ez dizut esan 8. c
6. g. Berekin pazientzia ez
banketxean poiizia pilo 9. b
bat sartu direnik; nik euriagatik galtzeagatik (galtzen ez
10. b
esan dizut bi polizia sartu inguruko animaliengatik duelako).
11. a
direla. 12. c elurragatik
Memento zailetan, beti. 6. c. Asierrek Koldok bezalako
hor (egoteagatik) egon a. zergizen dagoen! (altak bezalako) ¡lea du,
direlako. b. A zer-nolako aurpegia kizkurra.
duen! 9P d. Asierrek Marisolek
bezalako (amak bezalako)
c. bai burusoil geratu déla MILA
d. nolako gorputza duen! begiak ditu, urdinak.
KOLORETAKOAK e. Asier Marisol bezala (ama
e. bai ederradela!
03
GARA bezala) ¡biltzen da, beti
lasai.
MONTSEREN BERRIAK f. Margarik eta Pilik
LAGUN EZKUTUA Jaxintaren antza (amaren
7. antza) daukate.
1. 04 I ATARÍAN g. Margari eta Pili Jaxinta
1. c
bezalakoak (ama
a. 4 2. a
bezalakoak) dirá.
b. 3 3. b AMAREN ANTZA h. Margarik eta Pilik, hitz
4. c
egiten dutenean, Jaxintak
5. b
1. bezala (amak bezala)
6. b
1. Marisol mugitzen dituzte eskuak.
2. Ana
3. Asier
4. Unax
Hauda jaka!
5. Koldo
Hau da kolonia gozoa! 03 | ERABILI
6. Pedro
Hauek dirá prakak!
7. Margari
Hauek dirá txapin 4.
8. Pili
erosoak! Galdetu dit non ¡zango den 9. Jaxinta
A zer-nolako motxila nlre urtebetetzea ospatzeko 10. Amaia
handia! afana eta zer ordutan 11, Juanito
A zer-nolako jokoa! geratuko garen. Esan dit
bera seietan ¡ritsiko déla eta 2.
etxera joango déla dutxa
ROCK KONTZERTUA a. amaren antza 04 | A
bat hartzera. Eskatu dit,
b. altaren antz handia
ahal dugunean, mesedez,
c. anai-arreben antza
idazteko edo telefonoz
d. aitona Pedroren antza ONDO MOLDATZEN
a. Zer ondo jotzen duten! deitzeko.
e. amona Jaxintaren antza GARA
b. Zein itsusia den
f. gurasoen antza
bateria-jotzailea! 6.
g. amaren antzik 1.
c. Zenbat zaintzaile dauden
a. Eskerrik asko erlojuagatik.
agertokiaren inguruan! A2
b. Eskerrik asko liburuagatik.
d. Nolako fokuak ¡pini B5
c. Eskerrik asko
dituzten! a. bezalakoa C3
motxilagatik.
e. Zer ondo entzuten den! b. bezalako D1
d. Eskerrik asko postala
f. A zer-nolako ¡txura duen c. bezala ÍA
idazteagatik.
gitarristak! d. bezalakoa
e. Eskerrik asko lore sorta
9. bezalako
bidaltzeagatik.
f. bezalako a. nahiz eta egunero korrika
f. Eskerrik asko tarta
FAMIUA-BAZKARIA 9< bezala egin
egiteagatik
bezalakoak b. nahiz eta lotsatia izan
5. bezala c. nahiz eta asko ez ikasi
a. Bal glzen dagoela! d. nahiz eta begetarianoa
b. Bai aurpegi zimurtsua izan
duela! Asierrek Koldoren antza e. nahiz eta goizean oso
o Zer burusoil geratu den! (aitaren antza) dauka. goiz jaiki
d. Bal gorputz gihartsua Asier Koldo bezalakoa f. nahiz eta ezberdinak izan
duela! (aita bezalakoa) da.
e. Zein ederra den!
BIKIAK Nahiz eta adineko gizona Gezurra. Juanítariez zaio
iruditu, Miel gizon gaztea iruditzen bilobak zaintzea Pedrok enpresa utziko
da. lan handia denik. duela ematen du.
Nahiz eta eguraldi txarra Gezurra. Aitorrek eta Bostonen oso lanpostu
a. Aitor
egin, Mielekezdu hutsik Aloñak usté dute haurrek ona eskaini diotela dirudi.
b. Gari
egiten. haurtzaindegian egon Urtebeterako joango déla
c. Aitor
Nahiz eta dirua eduki, behar dutela. ematen du.
d. Aitor
Miel txabola batean bizi Gezurra. Soniak haurra Badirudi lan-baldintzak
da. amonarekin hobeto oso onak direla.
4.
Nahiz eta gizon txikia dagoela usté du. Ez du ematen familiarekin
a. Aitor, txikitan, oso ikasle izan, bihotz handiko joango denik.
txarra zen; Gari, ordea, gizona da. Ez dirudi oso urduri
klaseko onena zen. ILE-APAINDEGIAN
dagoenik.
b. Eskola garaian Garik
gol asko sartzen zituen; HOROSKOPOA 3.
Aitorrek, berriz, oso AZKEN ORDUA
a. Azersorpresa!
gaizki jokatzen zuen.
b. Ezda egia ¡zango!
c. Neska guztiak
1. b c. izugarria da! 7.
Aitorrengana joaten ziren
2. a d. Benetan? 1. a
hitz egitera; Garirengana,
3. b e. Ez, horixe! 2. a
ordea, ez ziren
4. a 3. a
hurbiltzen.
5. a 4. 4. b
d. Gaur egun, oraindik, Gari
6. c 5. a
oso lotsatia da; Aitor, a. Badirudi Valerio Ramazza
7. a 6. c
berriz, oso ¡rekia da; ez eta emaztea bananduko
8. b 7. b
dauka lotsarik. direla.
9. a 8. a
e. Janari kontuetan, Aitorri b. Ez dirudi hain zoriontsuak
10. a 9. c
denetik probatzea direnik.
11. b
gustatzen zaio; Gariri, c. Oso ondo moldatzen
12. a
ordea, betiko janaria direla dirudi.
gustatzen zaio; ez du ezer d. Ez dirudi inoiz haserretzen
berririk probatzen. direnik.
e. Badirudi emazteak 04 | C
amorantearekin harrapatu
"MIELTXIKI" 04 I B duela.
f. Ez dirudi gizona gehiegi JAIOBERRIA
larritu denik.
AITONA-AMONAK g. Emaztea oso
a. Herrian oso ezaguna izan 1.
UMEZAIN maiteminduta dagoela
airen gero eta negartiago dabil
dirudi.
bero egin arren gero eta urduriago dabil
h. Ez dirudi hórrela ibiltzea
c. adineko gizona ¡ruditu gero eta gutxiago jaten du
gustatzen zaionik.
arren gero eta errazago
i. Badirudi umeak hartu
d. eguraldi txarra egin arren haserretzen da
dituela eta amaren etxera
•-. dirua eduki arren gero eta kasketa
Joan déla.
f. txikia izan arren handiagoak hartzen ditu.
j . Ez dirudi barkatuko
dionik.
6.
a. Nahizeta "Miel txiki" a. gero eta tristeago zegoen
herrian oso ezaguna L A N T O K I K O BERRIAK b. gero eta isilago zegoen
izan, jende guztiak ezdu Gezurra. Josuneri ez zaio c gero eta berritsuago dago
Mielen benetako izena iruditzen biloba berak d. gero eta gehiago
5.
ezagutzen. zaindu beharduenik. laguntzen digu
Gezurra. Eukeneri bilobek 1. e
Nahiz eta bero egin, ez e. gero eta gusturago
aitona-amonei lan handia 2. a
ditu txapela eta berokia egoten dirá
ematen dietela iruditzen 3. f
eranzten.
zaio. 4. d
5. c
6. b
3. HAURTZAROA 5.
Kirola egin X a. Alizia
Gozoki gutxiago jan 6. b. Eusebio
Ez erre X 1. e c. Xabier eta Lamia
Urgehiagoedan 2. d INGURUKOAK/ d. Fernando
Ingelesa ¡kasi X 3. a ATARÍAN e. Isabel
Lana hobeto egin 4. c f. Margan eta Eli
Arazoen aurrean ez 5. b
desanimatu X
Gehiago irakurri 7. a. Landetxeak leku lasaia
Dirua aurreztu X
Ez haserretu
Nerabezaroa 05 | ATARÍAN ematen du.
b. Asier eta Josune
Goiz oheratu X
poz-pozik daude
Eguneroordu betez ibili 8.
LANDETXEAN landetxean animaliak
Lagunekin atera X I.f daudelako.
Zinemarajoan X 2. c
1. c. Allziari animaliak
Baikorragoa ¡zan 3. e
gustatzen zaizkio.
4. a a. zaldiak
d. Xabier eta Lamia
4. 5. b b. txakurra
Basaurikoak dirá.
6. d c. behiak
a. Ez erretzen, arazoen e. Xabier eta Lamia zaldiz
d. oilarra
aurrean ez desanimatzen ibiltzera
e. txitak
eta lana hobeto egiten etorri dirá Landetxera.
BIHOTZ- f. oiloak
saiatuko da. f. Fernando Amurriokoa da.
TRANSPLANTEA g. txerria
b. Diru gehiago aurrezten g. Fernandori mendian
h. untxia
¡ngefesa ikasten eta ¡biltzea gustatzen zaio.
i. katua
astean behin zinemara 9. h. Gaur menditik loreak
j. ardia
joaten hasiko da. 1. b dakartza.
k. txoria
c. Goiz oheratzen, kirola 2. c I. Eusebio landetxeko
I. ahatea
egiten eta lagunekin 3. c nagusia da.
ateratzen jarraituko du. 4. c j . Margari eta Eli
5. a 2.
Eusebioren emaztea eta
5. 6. b a. zaldia alaba dirá,
7. b b. ahatea k. Margarik eta Elik bazkaria
a. Datorren urtean egunero
8. c c. katua dakarte.
joango naiz eskoletara,
9. c I. Ordu biak dirá,
eta azterketa garaian
10. c 3. m. Landetxea Elizondon
dena azken mementorako
ez uzten saiatuko naiz. zaldia: 1,6, 8, 10,11,16,17 daqo.
Egunero ordu bete ahatea: 3, 5,7,12,14,15, 18
ikasten hasiko naiz. katua: 2,4, 8, 9, 11, 13,16
b. laz bezala, astean zehar
ingelesa ikasten jarraituko 4.
dut, baina, aurten, titulua 05 I A
a. dabil
lortzen saiatuko naiz.
b. dabiltza
c. Aurten, dirua lortzeko, c. dago
asteburuetan umeak BAT-BATEKO BIDAIA
d. irakurtzen ari da
zaintzen hasiko naiz. Ea
e. dakar
motorra erosteko dirua
f. dator
aurrezten dudan! b, c, e, h, i, k, m, o, q, s
g. dakartza
h. dakarte

2,3,7,10,19,20,27,32,
34,37
3. 7. UMEZAIN-LANETAN 7. a
a. Lisatu gabe dauden a. buruan kapela daramana/ 8. b
galtza beltzak. daukana 3. 9. c
b. Mahuka luzeakdituen b. besoak jasota dituena/ a. Alaitzek etxeko gauza
alkandora urdina. dauzkana guztiak hartu nahi izaten
c. Botoirik ez duen jertse c. puxikak puzten ari dena ditu.
marroia
IIIU' 1 wlU i d. b¡ mototsa dauzkana/ b. Jaiki bezain laster, jolastu
d. Gerrikoa duen gabardina dituena nahi izaten du, eta ez du 05 | C
urdina. e. tronpeta jotzen ari dena presarik izaten.
e. Takoirik ez duten bota f. eskuan lore sorta c. Gosaldu bitartean,
beltzak. daukana/daramana batzuetan, telebista ikusi ZIGORTUTA N A G O
f. Lore grisak dituzten g. zilipurdika dabilena nahi izaten du.
bularretakoa eta h. magia egiten ari dena d. Janzteko garaian, 2.
kuleroak. askotan, ez du bakarrik a. Ez diote nirekin ateratzen
g. Harri urdina duten jantzi nahi izaten. uzten.
belarritakoak. FAMILIA BERRIA e. Parkean, normalean, b. Ez diote telebista ikusten
h. Leire irakurtzen ari ez den AURKEZTEIM txirrista handian ibili nahi uzten,
liburua. izaten du. c. Igerilekura joaten uzten
8. f. Litxarreria-dendatik diote.
1. a pasatzen garenean, d. Liburutegian ikasten
HONDARTZAN
2. c gozokiak erosi nahi izaten uzten diote.
3. c ditu. e. Ez diote bizikletaz ibiltzen
4. 4. b uzten.
a. 8 5. a 4. f. Ez diote ñire
b. 2 6. c a. egon zaitez adi urtebetetze-festara
c. 5 7.a b. eduki ezazu pazientzia etortzen uzten.
d. 1 8. a c. ez ezazu telebista pitz g. Ez diote txateatzen uzten.
e. 4 9. b d. egon zaitez bere ondoan
f. 7 e. ez ezazu eraman 3.
g- 3 f. ezzaiteztepasa a. 2
h. 6
b. 5
c. 4
5. 05 | B LANDAREAK d. 1
1. c ZAINTZEN e. 3
2. a
3. b LANEKOZEREGIN 5. 4.
4. c BATZUK
a. drainatze-sistema ona a. Gurasoek Brunori ez diote
5. b behar izaten du skatea erosten uzten.
6. a 1. b. neguan ez du ur asko b. Gurasoek Susanari
7. b a. baserritarra behar izaten zllborrean piercinga
8. b b. enzaina c. argi asko behar izaten du jartzen uzten diote.
c. turismo-gidaria d. neguan babestuta egon c. Gurasoek Manexi ez diote
behar izaten du puentinga egiten uzten.
ÑOR NAIZ NI? e. ongarri likido berezia
2. d . Gurasoek Eñauti ez diote
a. baserritarra behar izaten du Internet erablltzen uzten.
6.
b. enzaina
a. 2 c. baserritarra
b. 1 LANGILE SUTSUAK MERKATARITZA-
d. erizaina
c. 5 e. turismo-gidaria GUNEA
d. 8 f. erizaina 7.
e. 7 g. turismo-gidaria 1. a 5.
f. 3 h. baserritarra 2. b a. proiektuaren aurka
g. 6 i. turismo-gidaria 3. a b. proiektuaren alde
h. 4 4. c c. proiektuaren aurka
5. b d. proiektuaren alde
6. a

10
6. 3. 2. 6.
Proiektuaren aldeko a. 2 3. Inkesta merkatarien a. Gezurra. Anak ez ditu
argudioak: b. 3 elkarteak egin du. gutxitan erosten janari
1. b. c. 1 b. Inkestan parte hartu freskoak, askotan erosten
3. d. dutenak 275 pertsona ditu.
4. d 4. dira. b. Egia.
5. b c. Erosketak herriko c. Gezurra. Anakez du
a. bermea zigilatuta
Proiektuaren aurkako dendetan egiten sarritan erosten aurrez
edukitzea
argudioak: dituztenak % 47 dira. prestatutako janaria, ez
b. xehe-xehe azaltzea
2. a. d. Adinekoek, normalean, du inoiz erosten.
c saitokia salatzea
6. a. auzoko betiko dendetan d. Egia.
d. etxean garbitzea
7. c. erosten dute. e. Gezurra. Aritzek ez ditu
e. arropari / begiratzea
e. Jende gehienak autoa sarritan erosten janari
f. arduradunari eskura
erabiltzen du herritik freskoak, ez ditu sekula
ematea
"BOTILA-FESTA" kanpo erosketak egitera erosten.
g. erreklamazioa idaztea
joateko. f. Egia.
h. kopia gordetzea
7. i. kontu korronte hori ixtea
1. a
EROSKETAK, INTERNET BASERRIKO
2. c 5. BIDEZ PRODUKTUAK
3. b
4. c a. 2
b. 3 3. ,
5. c _ i
6. b c. I a. herenak 1. c
7. a b. bi herenak 2. b
8. a 6. c. laurdenak 3. a
9. b a. egotea d. erdia 4. c
b. konparatzea e. hiru laurdenak 5. a
c. gordetzea 6. b
d. egitea 4. 7. c
e. begiratzea 8. b
a. hirutik batek
f. erostea 9. b
b. hirutik bik
^S=K=*teK g. eskatzea 10. a
c. lautik batek
h. irakurtzea
d. bitikbat

•EP
DIRUAREN HOTSA
e. lautik hiruk 8.
a, Hobeto bizi da.
b. Barazki ekologikoak
EROSKETAK, saltzen ditu.
06 | A ZENBATEAN BEHIN? c. Egunero joaten zen.
d. Erosoagoa da.
5. e. 8 balio du / otarre
HURBILAGO
06 | ATARÍAN a. astean behin handiaren erdia balio du.
TXARTELA
b. askotan f. Ez. Paketearen erdia
c. oso noizean behin gisatzeko haragia izaten
EROSLE M O T A K 1. d. ¡noizez da.
a. %47k e. ostiralero g. Ez. Jonek gutxitan
1. b. % 53 k f. sekula ez eramaten dizkie
c. % 74 g. batzuetan produktuak bezeroei.
a. konpultsiboa
d. % 26 h. sarritan h. Jonen erosle gehienak
b. zuhurra
e. %85ek gazteak dira.
c. zalantzatia
f. % 10ek i. Erosleen % 65ek haragia
d. maukazalea
g. % 5ek nahiago dute.

2.
a. 3
b. 1
c. 4
d. 2

11
06 I B GARBIGAILUA ERREKLAMAZIOAK.
Gezurra. Ez ditu pareta NET
7. grisak nahi, pareta zuriak
KOSMETIKA BERDEA baizik. 9.
1. b
2. c Gezurra. Ez du lanpara 1. c
1. 3. c fluoreszentea behar, 2. b
a. • • * 4. :: lanpara halogenoa baizik. 3. a
b. *••*"*•• 5. c Gezurra. Ez ditu azuleju
c. * 6. a handiak aukeratu, azuleju
7. b txikiak baizik.
8. c Gezurra. Ez du egurrezko
2.
mahaia aukeratu,
a. Ez zait batere gustatzen.
kristalezko mahaia baizik.
b. Izugarri gustatzen zaigu.
Gezurra. Ez ditu aulki
c. Ez zaie batere gustatzen.
zuriak nahi, aulki beltzak
d. Asko gustatzen zait.
baizik.
06 I C

GOMERA
JATETXEAN KEXATZEN
HASERRE

1.
hain
a. aukeratu dugun pizzak
hainbeste a. sutan jarri naiz
b. ekarri didazun kafeak
hahbeste b. benetan haserre nago!
c. eskatu dudan plater
hain c. Kokoteraino nago!
konbinatuak
hain c. Ezdagoeskubiderik!
d. atera dizkiguzun patatek
hainbeste e. Sutan nago!
haserre baino haserreago
nago 7.
a. 8
a. uharte txikiagoa
b. 3
b. biztanle gutxiago
c. 5
c. hondartza gutxiago a. Sentitzen dut!
d. 2
d. natura-parke gehiago b. Barkatu!
e. bero handiagoa c. barkamena eskatu behar
dizut. 8.
f. turismo-ekintza gutxiago
a. Amaiak aukeratu duen
tartak trufak ditu, eta
K A R A B A N A ZURIA atera diotenak marrubiak
ALA KARABANA ditu.
GRISA? b. Inazioren semeak eskatu
duen ogitartekoak gazta
du, eta atera diotenak
BULEGOABERRITU piperrak ditu.
bezain ederra
c. Gurutzek eskatu dituen
bezain luzea
makarroiek txorizoa eta
adina ohe 4.
tomatea dituzte, eta atera
adina etxetresna Biegoa diotenek esne-gaina eta
bezain garestia A1.X A2.V barrengorriak dituzte.
B'.X B2.V d. Joxepak eta Juanek
eskatu duten paellak
Gezurra. Zuria grisa Komuna zigalak ditu, eta atera
bezain luzea da. A1.X A2.V diotenak haragia du.
Gezurra. Grisak zuriak B1.X B2.V
adina ohe ditu.
Gezurra. Grisak ez ditu Sarrera
zuriak adina etxetresna. A1.X A2.V
Gezurra.Grisa ezda zuria B1.X B2.V
bezain garestia.

12
ARIAN ARIAf

ARIAN euskara bere kasa ikasi nahi duten ¡kasleengan ARIAN es un nuevo método de euskera dirigido a todos aquellos
pentsatuta sortu da, nahiz eta euskaltegietan zein arautuzko interesados en el euskera desde una perspectiva autodidacta,
RÍAN ARIA ikastetxeetan (goi-mailetako B eta A ereduetan) euskara aunque puede ser usado, tanto en los euskaltegis como en los
ikasteko eta irakasteko material baliagarria izan daítekeen. centros de enseñanza reglada (ESO y Bachillerato de los modelos
Bere baitan hartzen ditu hasieratik EGArainoko maila guztiak B y A). Abarca los niveles correspondientes desde la iniciación
(A1.A2, B1,B2 eta Cl). hasta la adquisición del EGA (A1, A2, B1, B2 y C1).

ARIANek HABEren Helduen Euskalduntzerako Oinarrizko ARIAN sigue las directrices proporcionadas por HABE en Helduen
Kurrikuluak (1999) eta Ikaskuntza, irakaskuntza eta Oinarrizko Kurrikulua (1999), así como por el Marco común
ebaluaziorako Europako erreferentzia markoak (2001) europeo de referencia para las lenguas: aprendizaje, enseñanza,
proposatzen dituzten planteamendu komunikatiboa eta evaluación (2001) basadas en un enfoque comunicativo y
ekintza-ikuspegia hartu ditu oinarritzat. ARIANen, hizkuntzaren centrado en la acción. En ARIAN se trabajan dos aspectos de
b¡ alderdiak lantzen dirá, komunikazioari dagokiona eta la lengua: la comunicación y el sistema lingüístico formal, de tal
hizkuntzaren aiderdi formalari dagokiona, euskara-ikaslea modo que la atención del alumno pueda centrarse de manera
alderdi bietan treba dadin. continuada y provechosa en ambos aspeaos.

^^^^^^^^^^^^^^ ARIAN A1 eta A2 mailetarako euskara ikasteko ARIAN A1 eta A2 mailak, Euskara ikasteko metodoa
metodoak euskarri hauek ditu: consta de los siguientes elementos:
• Ikaslearen Liburua + erantzunak eta transkripzioak • Libro del alumno + respuestas y transcripciones
\RIAN ARI • Lan-koadernoa + erantzunak eta transkripzioak •Cuaderno de ejercicios + respuestas y transcripciones
•Multimedia CDa: Entzungaiak + Bideo-esketxak •CD Multimedia: Audiciones + Escenas de vídeos

Material osagarria: Material complementario:



• Irakurgaiak + ariketak eta erantzunak • Lecturas (con ejercicios y respuestas)

ARIAN
EUSKARA IKASTEKO METODOA

N ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN ARIAN

9 "788490"270240"
elkar

You might also like