Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Πλοίου ,Εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών και

Ναυσιπλοΐας Τμήμα :Α1

Ονοματεπώνυμο :Περιστερης Ευάγγελος

Τίτλος άσκησης :2η εργαστηριακή ασκηση,Διοδοι-Ανορθωτες
Ημερομηνία διεξαγωγής :21/03/2023

Περίληψη.
Αντικείμενο αυτής της άσκησης είναι η δίοδος,ο ημιανορθωτης και ο
ανορθωτής γεφυρας.Μετα από μια εισαγωγή στη λειτουργία και τα
χαρακτηριστικά της διόδου και του ανορθωτή θα μελετήσουμε κάποια
κυκλωματα.Κυκλωμα DC με χρήση διοδου,κυκλωμα ημιανόρθωσης/πλήρους
ανόρθωσης με χρήση διοδου,και μελέτη εξομάλυνσης με χρήση πυκνωτή σε
κύκλωμα ημιανορθωσης.Ο εξοπλισμός που θα χρησιμοποιηθεί είναι η μονάδα
TPS-3321,2 πολυμετρα,παλμογραφος και καλώδια.
Η δίοδος είναι ένα στοιχείο που περιορίζει τη κατευθυντήρια ροή των
φορέων αγωγιμότητας (charge carriers). Ουσιαστικά, η δίοδος επιτρέπει στο
ηλεκτρικό ρεύμα να περάσει από τη μια κατεύθυνση, αλλά μπλοκάρει την
κίνηση από την αντίθετη κατεύθυνση. Οπότε, τα κυκλώματα που απαιτούν
ροή προς μία μόνο κατεύθυνση περιλαμβάνουν μία ή περισσότερες διόδους
στη σχεδίαση του κυκλώματος.

To κύκλωμα απλής ανόρθωσης που αποτελείται από μία δίοδο και μία ωμική
αντίσταση με φορτίο μετατρέπει την εναλλασσόμενη τάση σε συνεχή
μεταβαλλόμενη η παλμική.
 Για την πλήρη ανόρθωση, χρησιμοποιείται η διάταξη της γέφυρας διόδων. Η
γέφυρα διόδων αποτελείται από 4 διόδους Με το κύκλωμα της γέφυρας
αποφεύγεται η χρήση του μετασχηματιστή με μεσαία λήψη που είναι
ανεπιθύμητη λόγω κόστους μετασχηματιστή. Κατά τη θετική ημιπερίοδο της
τάσης εισόδου, οι δίοδοι D2 και D3 άγουν , ενώ οι δίοδοι D1 και D4 είναι σε
αποκοπή. Κατά την αρνητική ημιπερίοδο της τάσης οι δίοδοι D1 και D4 άγουν
, ενώ οι δίοδοι D2 και D4 είναι σε αποκοπή. Έτσι από τον φόρτο L διέρχεται
πάντα ρεύμα της αυτής φοράς και τιμής ίσης με τη μέση τιμή. Κατά την πλήρη
ανόρθωση με γέφυρα η μέση τιμή τόσο της τάσης, όσο και του ρεύματος
παραμένουν οι ίδιες.

Σε ένα κύκλωμα ημιανόρθωσης με εξομάλυνση με χρήση πυκνωτή,

Συνδέοντας έναν πυκνωτή παράλληλα στο φορτίο , έχουμε εξομάλυνση της
ημιανορθωμένης τάσης. Κατά την θετική ημιπερίοδο που άγει η δίοδος, η
πηγή τροφοδοτεί το φορτίο και ταυτόχρονα φορτίζει τον πυκνωτή. Κατά τη
διάρκεια της αρνητικής ημιπεριόδου, ο φορτισμένος πυκνωτής εκφορτίζεται
διαμέσου του φορτίου με αποτέλεσμα το φορτίο να διαρρέεται από ρεύμα
σταθερής φοράς καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου.
 Πειραματική διαδικασία.
Για τα πειράματα της εργαστηριακής ασκησης,θα προχωρήσουμε στην
κατασκευή διαφόρων κυκλωμάτων.
Ξεκινώντας με το Α μερος,κατασκευαζουμε το κύκλωμα (α),(δίοδος
D1,αντισταση R5-1KΩ, πηγή ±12 VDC-Vs)

Μεταβάλουμε την τιμή τάσης Vs και μετράμε την τιμή της τάσης σε volt στα
άκρα της αντίστασης VR καταγράφοντας τα δεδομένα στον κάτωθι πίνακα.

t 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

V -10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1.02 2.02 3 4.01 5 6 7.02 8.03 9.03 10

s

V 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0.46 1.41 2.38 3.37 4.35 5.34 6.36 7.37 8.36 9.35
R

Στην συνέχεια δημιουργούμε τις αντίστοιχες γραφικές παραστάσεις Vs(t) και

VR(t).
Μέσω της μονάδας μας, κατασκευάζουμε το κύκλωμα (β),(D1,R5-1KΩ,R6
100Ω,πηγη +12V).

1.
 Μετράμε την τιμή των VR5,VR6,I.
VR5=11.25V
VR6=0.64V
I=11.43mA

Στην συνέχεια στο Β μέρος κατασκευάζουμε το κύκλωμα (γ).(D1,R5-

1KΩ,±12VAC-Vs)

2.
Συνδέοντας το κύκλωμα στον παλμογράφο

3.

Έχουμε αρχικά την ένδειξη της κυματομορφης του εναλλασσόμενου ρεύματος

της πηγής

4.
Και στην συνέχεια η κυματομορφη της ημιανορθώσεως

5.
Αρνητικη ημιπεριοδος 6ms

Το επόμενο κύκλωμα (δ) είναι πλήρους ανόρθωσης με γέφυρα(4 δίοδοι,R5

1KΩ,12VAC)
6.

O παλμογράφος μας δίνει την εξής εικόνα

7.
Προχωρώντας στο Γ μέρος με το εξής κύκλωμα

8.

Πήραμε τις ακόλουθες ενδείξεις στον παλμογράφο

Με έναν πυκνωτή

9.

Με δυο πυκνωτές

10.
Παρατηρήσεις – Συμπεράσματα.

Αρχικά η πρώτη παρατήρηση που κάνουμε είναι ότι αν στην δίοδο

εφαρμοστεί μια αρνητική τάση, δεν ρέει καθόλου ρεύμα και η δίοδος
συμπεριφέρεται ως ανοικτό κύκλωμα. Τότε λέμε ότι η δίοδος είναι ανάστροφα
πολωμένη ή σε αποκοπή. Αυτό το βλέπουμε ξεκάθαρα στην γραφική
παράσταση VR(t),που στις αρνητικές τασεις πηγής η τάση στα άκρα της
αντίστασης είναι μηδενική(κύκλωμα α).
Στο κύκλωμα (β) πήραμε τις εξής τιμές:
VR5=11.25V R5=1000Ω,R6=100Ω,E=12V
VR6=0.64V
I=11.43mA→0,01143 Α
Προσεγγίζοντας θεωρητικά:Rολ=1000+100=1100Ω
Rολ=VRολ/I=11.89/0.01143=1040Ω,VR5=12*1000/1100=10,9V
VR6=12*100/1100=1.09V
Ι=V/R=12/1100=0,011 A
V=I*R=0.011*1100=12.1V
Παρατηρούμε ότι η τάση της VR6 θεωρητικά είναι μεγαλύτερη από την
μετρησιμη.Χρησιμοποιωντας όμως ένα λογισμικό και προσθέτοντας την δίοδο
(1Ν4004,γεν.χρησης)παίρνουμε ακριβώς την μέτρηση μας,0,64 V.Φυσικά
εισέρχονται και σφάλματα στις μετρήσεις.
 Το κύκλωμα της απλής ανόρθωσης ή ημιανόρθωσης, συνδέεται στην έξοδο
της πηγής και αποτελείται από τη δίοδο D1 και το ωμικό φορτίο R5. Η
εναλλασσόμενη τάση στην έξοδο της πηγής (Vs) αποτελεί είσοδο στο
κύκλωμα απλής ανόρθωσης και περιγράφεται από τη σχέση:
Vς=V0ημ(ω*t). Η τάση V στα άκρα της R5 αποτελεί την έξοδο του κυκλώματος
απλής ανόρθωσης. Παρατηρούμε ότι η τάση εξόδου έχει πάντα θετικές τιμές.
Ο ημιανορθωτής δηλαδή είναι μια διάταξη διόδου που επιτρέπει τη θετική και
αποκόπτει την αρνητική ημι-περίοδο μιας ac ημιτονοειδούς τάσης. Αν
μετρούσαμε την συνεχή τάση στα άκρα του ωμικού φορτίου με την βοήθεια
ενός πολύμετρου, η τιμή σύμφωνα με τη θεωρία θα δίνονταν από τη
σχέση:Vdc=V0/π. Τα κύρια πλεονεκτήματα του ημιανορθωτή είναι το χαμηλό
κόστος και η απλότητα της κατασκευής του και τα μειονεκτήματά του το
μεγάλο μέγεθος μετασχηματιστή, οι αυστηρές απαιτήσεις φιλτραρίσματος, το
χαμηλό ρεύμα εξόδου και η πενιχρή δυνατότητα ρύθμισης της τάσης εξόδου.

Η ανόρθωση με γέφυρα αποτελείται από 4 διόδους. Ονομάζεται ανορθωτής

πλήρους κύματος γιατί οι δίοδοι άγουν ανά δύο σε κάθε ημιπερίοδο (αρνητική
και θετική) του σήματος εισόδου. Επίσης κάθε δίοδος έχει στα άκρα της κατά
την ανάστροφη περίοδο την τάση του μετασχηματιστή. Με το κύκλωμα
πλήρους ανόρθωσης αναπτύσσεται καλύτερη (πυκνότερη) μορφή παλμών dc
τάσης, η οποία χρειάζεται πιο εύκολο φιλτράρι¬σμα για να γίνει κανονική dc
τάση, αλλά το κύκλωμα έχει μεγαλύτερο κόστος. Πράγματι, η συχνότητα
κυμάτωσης, είναι διπλάσιας συχνότητας από ό,τι στην ημιανόρθωση κι έτσι το
φιλτράρισμα είναι πιο εύκολο.
Συνδέοντας έναν πυκνωτή (C) παράλληλα στο φορτίο R5, έχουμε
εξομάλυνση της ημιανορθωμένης τάσης. Κατά την θετική ημιπερίοδο που άγει
η δίοδος, η πηγή τροφοδοτεί το φορτίο και ταυτόχρονα φορτίζει τον πυκνωτή.
Κατά τη διάρκεια της αρνητικής ημιπεριόδου, ο φορτισμένος πυκνωτής
εκφορτίζεται δια μέσου του φορτίου με αποτέλεσμα το φορτίο να διαρρέεται
από ρεύμα σταθερής φοράς καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου. Αν ο
πυκνωτής είναι μικρός και/ή η αντίσταση φόρτου χαμηλή, ο πυκνωτής θα
εκφορτιστεί πολύ γρήγορα και η εξομάλυνση δεν θα είναι πολύ καλή. Αν η
αντίσταση φόρτου είναι πάρα πολύ μεγάλη, θεωρητικά άπειρη (R = ∞). τότε ο
πυκνωτής δεν εκφορτίζεται και η τάση εξόδου παραμένει σταθερή σε τιμή,
άρα στην βέλτιστη μορφή της. Κάτι που πλησιάζει αρκετά η εικόνα 10.(Να
σημειώσουμε εδώ ότι χρησιμοποιήθηκε πυκνωτής αρίστης ποιότητας από
ιατρικό εξάρτημα).
Αν η σταθερά χρόνου της αντίστασης και του πυκνωτή, τ= CR, είναι πολύ
μεγαλύτερη από την περίοδο της ημιτονοειδούς τάσης εισόδου (τ >> Τ ). Τότε
ο πυκνωτής εκφορτίζεται πολύ αργά και η κλίση της ευθείας εκφόρτισης είναι
πολύ μικρή, εικόνα 9.

ΠΗΓΕΣ
www.Wikipedia.com
www.hlektronika.gr
www.learnelectronics.gr
https://users.shc.gr/kgiannaras/
https://lushprojects.com
ΤΕΙ ΔΥΤ.ΜΑΚ ηλεκτρονικά 1
ΕΚΠΑ εργαστήριο ηλεκτρονικών
Αναλογικά ηλεκτρονικά Δρ.Δ.Λαμπακης