TC KAFKAS ÜNİVERSİTESİ DEDE KORKUT EĞİTİM FAKÜLTESİ
İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ
OYUNLA MATEMATİK DERSİ FİNAL
ÖDEVİ RAPORU
Hazırlayan Öğrenci : Pelinsu Kılınç
Numarası :200444032
2.Sınıf
Oyun Adı: Gazoz Kapağı
Ders Öğretmeni : SERKAN COŞTU
Oyun nedir ? Oyunu kendimizce en kaba şekilde tabir edecek olursak çocuğun içinden gelerek vakit geçirme isteği doğrultusunda var ettiği etkinliklerdir. Oyun kavramı yıllardan beri var olmuştur çünkü çocuklar içgüdülerin gereği vakit geçirecek kendilerince sosyalleşme sağlayacak ve onları eğlendirecek aktiviteler yapmayı üzerinde taşır Buda oyun kavramının oldukça köklü bir geçmişi olmasını sağlar. Çocuklar oyun oynarken kaynaşmanın vakit geçirmenin enerji harcamanın yanı sıra belki farkında olarak belki farkında olmaksızın birbirlerinden de bir takım şeyler Öğrenir Buda onların sosyalleşme tarafını güçlendirerek daha fazla oyun oynama daha farklı oyunlar keşfetme durumuna iter. Oyunu annelere babalara göre tanımlayacak olursak çocukların enerji harcamalarını sağlayan aynı zamanda birbirleriyle iletişim kurmalarını onlara Öğreten eğlenceli bir ortam sağlayan aktivitelerdir diyebiliriz. Çocuklar eğlenerek vakit geçirmeyi ve yaşıtlarıyla ortak etkinlikler yapmayı kendilerince kurdukları kurallardan farklı etkinlikler düzenlemeye kendi içlerinde sürekli olarak keşfettikleri için oyun devamlılığı olan ve hem günümüzde hem geçmişte var olmuş bir kültürdür. Tabi tarihsel süreçler ilerledikçe açık alanlarda taşla sopayla kapakla oynanan oyunlar gün geçtikçe yerine teknolojiye kapalı alanlara elektrik yardımıyla çalışan cihazlara bırakmaya başlamıştır.Ancak teknolojinin gelişmesiyle bir takım farklılıklar olsada oyun hala da her çocuğun hayatında olan ve Onu mutlu eden bir kültürdür. Geçmişten günümüze geldiği gibi günümüzden de geleceğe doğru aktarılacaktır değişimler sebebiyle farklılık gösterse de neticede her çocuğun hayatında kalmaya devam edecektir.
Gazoz kapağı oyunu nedir hakkında bilgiler
Benim gazoz kapağı oyununu seçme onu anlatma ve tarihsel
süreci ile ilgili bilgiler bulma sebebim şöyle; gazoz kapağı oyunu çocukluğumda benim de oynadığım bir oyundu.Bu oyunun popüler olması ve hemen hemen her çocuğun çocukluğunda bir kez de dahi olsa oynamasını sebebi oyunun oynanmasını sağlayan ana materyalin yani gazoz kapağının kolay bulunması ve oyunun kurallarını sağlayan diğer faktörlerin temin edilmesinin bir zorluk barındırmaması. Gazoz kapağı oyunu sadece kapaklara ve bu kapakları vurma sırasını sağlayan bir çizgiye bağlı olmasından dolayı oldukça eskiye dayanan bir geçmişi var bu geçmişin sebebi konunun başında da söylediğim gibi materyal bulma durumunun oldukça kolay ve oyununda eğlenceli oluşudur.
Net olarak oyunun var olma tarihi bilinmiyor diyebilirim ancak
hem internetteki geleneksel oyunlara dair olan kaynaklarca hem de bulduğum söyleşilere bakacak olursam oldukça geçmişe dayanan bir tarihi var gazoz kapağı oyununun. Çünkü temel anlamda bulabileceğimiz kapak sayısına ve bu kapakları gideceğimiz belli bir sayıya ardından da atış için sıraya geçeceğimiz ve vurduğumuz kapakları hizalayan kendimizin de çizebileceği ya da bir ip gelebileceğimiz bir çizgiye ihtiyacımız var oyunun bu denli basit kuralları ve materyallere sahip oluşu aslında onu bu kadar geçmişten keşfedilmesine sebep olmuştur . Oyunun cinsiyet fark etmeksizin hem kız hem erkek çocuklarının oynayabileceği düzeyde bir oyun olması da bu oyunu popüler yapmıştır ve geleneksel oyunlar arasında var olmasına sebep olmuştur. Oyun cinsiyet ayrımcılığı gibi kavramları barındırmaz her çocuğun yaş cinsiyet ve fiziki özelliklerini barındıran geniş çerçeveli bir oyundur.
OYUN NASIL OYNANIR?
Gazoz kapağı oyununun mahalleye ve yöreye göre
değişik oynanma şekilleri vardır. Kimisi taş ile kimisi mermer ile kimisi de bilye ile oynanır bu oyunların.
•Önce herkesin ortaya kaç tane gazoz kapağı koyacağı belirlenir. Düz bir çizgi çizerek gazoz kapakları tırtıklarının da yardımıyla bu çizgiye dikilir. Gazoz kapaklarından mini bir set oluşturulur.
•Gazoz kapaklarını devirmek için de bir malzeme gerekir. Bu bazı yerlerde demir bilyedir. Bazı mahallelerde ise cam misket kullanılır.
•Bazen de yassı kayalar kullanılır. Bazı bölgelerde mermer parçalarına kolay ulaşılabilir oralarda da mermer kullanılır.
•Gazoz kapaklarını devirmek için de bir malzeme gerekir. Bu
bazı yerlerde demir bilyedir. Bazı mahallelerde ise cam misket kullanılır.
•Bazen de yassı kayalar kullanılır. Bazı bölgelerde mermer parçalarına kolay ulaşılabilir oralarda da mermer kullanılır.
•Ama hangi malzeme kullanılacak ise herkeste aynı olmalıdır. Kimisi kaya, kimisi mermer kullanamaz. Bu çünkü birilerine avantaj sağlar.
•Gazoz kapakları dizildikten sonra başın hangi taraf olduğu belirlenir. Çünkü baştaki kapağı vuran hepsini, sondaki kapağını vuran ise sadece vurduğunu alacaktır. Oyunun başında ne tarafın baş olduğu belli olmazsa kavga çıkar.
•Oyuncular ilk sırada atmak için uzağa atmaya çalışırlar
ama uzaktan atılan atışlarda da gazoz kapaklarını vurmak zordur. Bu nedenle oyuncular oyundaki risk analizini iyi yapmalı ve kayasını atacağı mesafeyi iyi seçmelidirler.
•Kayasını ilk olarak en uzaktaki atar eğer baştaki gazoz kapağını vurursa diğerleri daha atış yapamadan oyun biter. Eğer çok iyi bir atış yapıp başa yakın yerden bir vuruş gerçekleştirirse diğerleri için yine hüsran olur çünkü kalan 2-3 tane gazoz kapağını uzaktan vurmak oldukça zordur.
OYUNA DAİR BULGU-MATERYELLER
Oyuna dair olan bulgular oldukça eskiye dayanmaktadır çünkü oyunun oynanışı ve herhangi bir ayrımcılık belirtmemesi sebebiyle geçmişten itibaren oynanmaya başlanmıştır. Tam ortaya çıktığı tarih ve dönem bilinmemekle beraber oldukça eski bir dönemde var olduğu ve günümüzde de hala daha açık alanlarda toprak alanlarda oynanması sıklıkla görülmektedir. Oyunun oynanmasında kullanılacak olan materyaller belirlenen vurma kuralının sayısına göre seçilen gazoz kapaklarıdır Seçilen gazoz kapakları oyuncu sayısı baz alınarak ve grup sayısı baz alınarak düz bir zemine belli adette dizilir bu dizilmeler üst üstedir ve bir blok haline getirilir. Gazoz kapaklarınca yapılan bu blok oyunculara belli bir mesafede olmalıdır ve bu mesafeyi toprak alana çizdiğimiz herhangi bir çizgi ya da kendimizce belirlediğimiz tahta ip ve benzeri bir materyal ile oluşturduğumuz herhangi bir çizgi olabilir. Bu oluşturduğumuz çizgi bizlerin atış yapacağı çizgidir ve bu çizginin hizasına gruplar oyuncular dizilir ve sırası gelen bu çizgiyi geçmemek şartıyla atışını yapar temel kural bu çizgiyi geçmemektir ancak bu çizginin gerisinde de olabiliriz daha çok açık alanlarda oynanır desek de aslında bu oyun kapalı alanlarda da oynamak mümkündür çünkü ihtiyacımız olan şeyler belirleyebileceğimiz bir çizgi gazoz kapağı bir atış yapabileceğimiz taşlardır. Atış yapacağımız materyal her oyuncu da aynı olmalıdır bu oyunun kesin bir kuralıdır her oyuncu da ve her grupta aynı atış yapacağımız materyal olur bu materyal taş küçük mermer parçası ve benzeri vurucu bir materyal olabilir ancak buradaki şart materyalin cinsinden ziyade her oyuncuda ve her grupta aynı olmasıdır.
•Gazoz kapağı oyununda oyunu kazanan kişi yada takımın
ödülü var mı ? •Gazoz kapağı oyunu ferdi veya takım halinde de oynanabilir. Oyunun ödülü ise yere dizilen gazoz kapaklarıdır.
Gazoz kapağı oyununda oyuncular hangi durumlarda
oyun dışı kalıyor ? •Yerdeki gazoz kapaklarını vuramayan kişi direk oyun dışı kalır.
•Bu oyunun amacı en fazla gazoz kapağına sahip olmaktır.
OYUNUN KAZANIMI-UYARLANIŞI
Kazanım : M.5.1.2 DÜZEY:5.-6.sınıf
Doğal sayılarla toplama çıkarma çarpma ve bölme işlemlerinin
tümünü bu kazanımı uyarlayabiliriz. Çocuklar doğal sayılarla yaptıkları işlemleri bu oyunun kurallarında uygularlar gazoz kapaklarının dizimi doğal sayıların ardışık olarak sıralanması durumunu kapsar gazoz kapaklarını üst üste gelecek şekilde ve her grup bir önceki grubun ardışık sırasını barındıracak şekilde bir dizime sahip olmalıdır burada çocuk birden başlayarak ardışık şekilde her gruba eşit eleman verir ve diğer gruba bir önceki grubun ardışık elemanını verir. Ardından atışları geçmek için hangi oyuncunun ilk önce atacağını belirlemek için sıralama atışı yapılır burada da vurduğumuz kapak sayısı ve vurduğumuz kapakların grupları onların sayı değerleridir ve bu sayı değerlerini birbiri ile toplayarak sahip olduğumuz puanı buluruz.
Her grubun baştan başlayarak oyuncularca belirlenen bir sayı
değeri vardır ve bu sayı değeri bu gruptaki tüm kapaklar için geçerlidir orada vurduğumuz kapak sayısı kadar her bir kapağın puanı toplanır ve Buda o gruptan sağladığımız puandır bu şekilde doğal sayılar arasında toplama çarpma ve sıralama işlemleri yapılır Buda kazanımı tamamen bu oyuna uyarladığımızı gösterir. Çocuk burada kapak sayısı ve o kapağın sahip olduğu puan ile alacağı puanları bulurken doğal sayılarla çarpma işlemini yapar ardından her bir gruptan alacağı puanı toplayarak o oyunda aldığı puanı bulur Buda doğal sayılar ile toplama işleminin bir sonucudur. SONUÇ -ÖNERİLER
Gazoz kapağı oyunu materyal bulunun kolay olması sebebiyle
ve tatlı bir rekabet barındırması sebebiyle geçmişten günümüze gelen geleneksel bir oyundur. Bu oyunda kapakların dizi mi ardışık sayılar ve sıralanması kazanımını kapsamaktadır kapakları dizerken üst üste konulan her bir kapağı bir öncekinin ardışığı şeklinde dileriz ve her bir grup bu şekilde ardışık sayıların sıralanışı ile oluşur. Ardından her bir grubun belli bir puanı vardır o gruptan vurduğumuz kapak o grubun puanını kaplar yani bir gruptan iki tane kapak vurursak her bir kapak için o kapağın puanını kendimize almış oluruz Buda doğal sayılar ile çarpma ve toplama kazanımının bir ürünüdür . Oyuna dair önerilerde bulunacak olursam oyunu oynattığım öğrencilerin söyledikleri ve istedikleri şeyleri baz alabilirim. Oyun teknolojiye gün geçtikçe daha çok uyarlanabilir Buda bizlerin oyun oynarken daha çok eğlenmesi ve oyunu güncel hayatımıza daha kolay uyarlamamızı sağlar. Bunun yanında oyunu vurmak için kullandığımız Taşlar daha farklı ve şekilleri daha ilginç olabilir
SÖZLÜ MÜLAKAT SORULARI
1) Oyunun uyarlanmış halinin öğrenciler için anlaşıldığını düşünüyor
musunu? Neden ? Oyun oynanışı esnasında ilk başlarda birazcık gürültü ve çocukların kendi aralarında şakalaşmaları oldu ancak Buda oyunun onlara zevkli gelmesinden ve bence uzun zamandır bu tarz geleneksel bir oyun oynamadıklarından kaynaklanıyordu. Oyuna sesleri bastırıp çocukları sıraya dizdikten sonra da olsa başladık ve bunun ardından seriyi bir şekilde herkes hizaya geçip atışını yapmaya kapaklarını vurmaya ve puanını hesaplamaya başladı en baştaki gürültü ortamını hallettikten sonra oyunun bu kadar hızlı sevgilisi ve oynanışından dolayı ben anlaşıldığını düşünüyorum.
2)Oyunun vermeye çalıştığı kazanımın anlaşıldığını düşünüyor musunuz?
Neden ?
Aslında bizim Öğrencilerimiz bu kazanımın uyarlandığı daha
doğru soruları çözmüştü ve de bunları çözmeye alışıktı ancak temel anlamda kazanımı bu oyun ile verdik ve kazanımın gerekleri bence bu oyun ile sağlandı.
3)Bu oyunun daha etkili olabilmesi için neler yapılabilir ?
Öncelikle bu oyun çok tatlı öğrenciler tarafından açıkçası
beklediğimden daha çok sevildi ancak onların da dediği gibi birazcık daha teknolojiye uyarlanmış biçimi daha çok sevilebilir ve öğrenciler arasında daha popüler olabilir biraz daha güncel hale getirilmeye ihtiyacı var.
Öğrenciler için ; 1) oyun oynarken zevk aldın mı keyiflendin mi?
Evet öğrenciler bu oyunu oynarken en başından beri
heyecan içindelerdi ve oyunun dizimi sırasında materyallerin yerleştirilmesi sırasında dahi oldukça elendiler sıra atış yapmayı ve vuruşlara geçtiğinde de aynı şekilde sıralarını beklediler ve B eğlenceli oyunu tamamladılar..
2) Bu oyunu günlük hayatında da oynar mısın ve arkadaşlarına söyler
misin?
Evet söylerim çünkü bu oyun hem oynanması kolay bir
oyun hemde materyal aramamızı gerektirmeyecek bir oyun ayrıca atıştıramızı beklerken ve aynı grupları vurduğumuzda kıyasıya bir mücadele oluyor bu da beni çok eğlendirdi.
3) Bu oyuna bir şeyler eklemek ya da çıkarmak istersen bu ne olurdu?
Oyuna daha fazla sayıda grup eklemek ve bu grupları farklı
biçimlerde vurduğumuz da farklı sayıda puan almak isterdim bu oyunu daha eğlenceli hale getirir de yani vuruşlarımızın farklı olması da puanları Etkileseydi daha eğlenceli olurdu bence. Kaynakça : Okul kütüphanesi oyunlarla eğitim adlı ansiklopedi.