1. ყველა ლიტერატურულ ან კინონაწარმოებში არის გმირი და ანტი- 2.

ა) მოცემულ ცხრილში წარმოდგენილი გმირების ტიპებთან ერთად მათი

გმირი. ჩვენ გვიყვარს გმირები და გვძულს ანტიგმირები. გვსურს მახასიათებლები. მოუსმინეთ მუსიკალურ ფრაგმენტებს და მათი ნომრები
დავემსგავსოთ ამ გმირებს ან ვოცნებობთ, რომ ასეთი გმირები ჩვენ ჩაწერეთ სათანადო გმირის ტიპის უჯრაში:
ცხოვრებაშიც შეგვხვდეს. მაგრამ რა თვისებებით გამოირჩევა გმირი, მშვენიერი რომანტიკულ სუპერგმირ ტრაგიკულ
რით გვხიბლავს იგი? ამის გარკვევაში ჩვენ მუსიკა დაგვეხმარება. პრინცი ი გმირი ი ი გმირი
გთავაზობთ ლიტერატურული გმირების ჩამონათვალს. რა ტიპის 2 4 1 3
გმირები თქვენ უფრო გხიბლავს და რა ტიპის გმირები ნაკლებად
გიზიდავთ? მიუწერეთ ქულები თქვენი ინტერესის ზრდადობის
მიხედვით. ქულა 1 მიუწერეთ გმირის იმ ტიპს, რომელიც თქვენ
ყველაზე ნაკლებად გიზიდავთ, ხოლო 4 მიუწერეთ გმირს, რომელიც
ყველაზე მეტად გხიბლავთ. როგორ ხასიათდება გმირის თითოეული ტიპი? კიდევ ერთხელ
მოუსმინეთ მუსიკალურ ფრაგმენტებს და ჩაწერეთ ამ ფრაგმენტების
მშვენიერი რომანტიკუ- სუპერგმირი ტრაგიკული
პრინცი ლი გმირი გმირი ნომრები გმირის იმ ტიპის აღწერიილობას, რომელიც, თქვენი აზრით,
3 2 4 1 ყველაზე კარგად აღწერს ამ მუსიკალური ფრაგმენტების ხასიათს.

გმირი, რომელიც საგმირო 1

საქმეებისთვის ყოველთვის მზად
გაეცით პასუხი კითხვებს: არის
მძიმე ვითარებაში მყოფი გმირი, 4
 შეგიძლიათ გაიხსენოთ ისეთი ლიტერატურული ან რომელსაც ცხოვრების უმძიმესი
კინონაწარმოებები, რომელშიც არის ამ ტიპის გმირები? პრობლემების გადაწყვეტა უწევს
 შეგიძლიათ დაასახელოთ გმირების მახასიათებელი, რომლის გმირი, წინააღმდეგო-ბრიობებით 3
აღსავსე შინაგანი სამყაროთი
გამოც თქვენ მიანიჭეთ მათ ასეთი ქულა?
შეთხზული, იდეალური გმირი 2
 როგორ ფიქრობთ, რა მუსიკალური ხერხებით შეიძლება აღწეროთ
ეს გმირები? ახლა კი შეადარეთ ორივე ეს ცხრილი და თქვენ მიერ ჩაწერილი
 თქვენი აზრით, რომელი გმირი შეიძლება აღიწეროს აღტაცებული, მუსიკალური ფრაგმენტების ნომრების მიხედდვით დაუკავშიროთ
ხალისიანი, ენერგიული მუსიკით? გმირების ტიპები მათ არწერილობას
 რა სახის რიტმს აირჩევდით სუპერგმირის დახასიათებისთვის?
გაეცით პასუხი კითხვებს:
 თანაბარი გრძლიობებით;
 პუნქტირული;  რამდენი იყო მუსიკალური დახასიათება, რომლის
 სინკოპით; გამომსახველობითი ხერხები თქვენ ახსენეთ წინა აქტივობაში?
 სხვა;  იყო თუ არა ისეთი მუსიკალური მაგალითი, რომლის
 რომელ გმირს შეურჩევდით მუსიკას ფართო გაშლილი გამომსახველობითი ხერხები არ დაემთხვა თქვენს ვარაუდებს?
მელოდიით?  რომელი ტიპის გმირს მიუსადაგეთ მუსიკალური ფრაგმენტი
 თქვენი აზრით. როგორი ჰარმონია მოუხდებოდა ტრაგიკულ განსხვავებული გამომსახველი ხერხებით, რომელიც თქვენ არ
გმირს? ჩამოთვალეთ?
 რომელ მუსიკალურ ფრაგმენტში არის აქცენტირებული რიტმი
და რა ხასიათ სძენს ეს რიტმი მუსიკას?
 რომელ მუსიკალურ ფრაგმენტებში არის პუნქტირული რიტმი და
გმირის რომელ ტიპს მიუსადაგთ ეს ფრაგმენტი? რატომ?
 რომელ მუსიკალურ ფრაგმენტში მელოდია გამოირჩევა აღმავალ-
დაღმავალი სვლების დიდი ამპლიტუდით და, თქვენი აზრით,
რის გადმომცემია ეს მუსიკალური ხერხი?
 გმირის რომელ ტიპს მიაკუთვნეთ ეს მუსიკალური ფრაგმენტი?
 რომელ მუსიკალურ ფრაგმენტში მელოდიური ხაზი მიისწრაფის
ზედა რეგისტრისკენ (აღმავალი მოძრაობა)?
 გმირის რომელ ტიპს მიაკუთვნეთ ეს მელოდია? რატომ?
3. დააკვირდით ამ სანოტო მაგალითებს და მოუსმინეთ კიდევ
ერთხელ მუსიკალურ ფრაგმენტებს. მიუწერეთ სანოტო მაგალითებს
სათანადო მუსიკალური ფრაგმენტის ნომერი:
1 კვადრატებში ფრაგმენტის ნომრები.
3 გმირი
4 აქცევს.
2
4. ა) წინა აქტივობები ჩვენ გმირს მივუძღვენით. დროა გავერკვეთ, თუ ვინ
არის ანტიგმირი. ანტიგმირი ყოველთვის არ ნიშნავს პერსონაჟს, რომელიც
გმირს უპირისპირდება. სიტყვა „ანტიგმირი“ ცხადად მიუთითებს ისეთ
პერსონაჟზე, რომელსაც არ გააჩნია გმირული თვისებები, ზოგ შემთხვევაში
კი აშკარად უარყოფითი თვისებები აქვს. მაგრამ, მიუხედავად ამისა, იგი,
როგორც წესი, არის ნაწარმოების მთავარი პერსონაჟი. ანუ მთავარი გმირის
ფუნქციას ასრულებს. გვხდება ისეთი ნაწარმოებები, სადაც ორი მთავარი
პერსონაჟია. ასეთ შემთხვევაში ავტორებს მთავარ პერსონაჟებად,
ჩვეულებისამებრ, სწორედ გმირი და ანტიგმირი ჰყავთ შერჩეული.
შეგიძლიათ გაიხსენოთ ქართულ ლიტერატურაში ყველაზე ცნობილი
ანტიგმირი? თქვენს წინაშეა ანტიგმირის ყველაზე გავრცელებული ტიპები,
მარჯვენა მხარეს არის ამ ტიპების განმარტებები. იმისათვის, რომ შეძლოთ
ანტიგმირების ტიპები მათ განმარტებებს დაუკავშიროთ, მოუსმინეთ
მუსიკალურ ფრაგმენტებს, რომელიც გაიჟღერებს იმავე თანმიმდევრობით,
რა თანმიმდევრობითაც არის დალაგებული ანტიგმირის ტიპები. მუსიკის
მიხედვით ამოიცანით ტიპების განმარტებები და ჩაწერეთ ცარიელ
1. ბაირონისეული პერსონაჟი, რომელიც მოკლებულია გმირულ 2
თვისებებს. მაგალითად, თუკი გმირი - მამაცი, 2
თავის თავში დარწმუნებული, ჭკვიანი მებრძოლია,
ეს პერსონაჟი პირიქით - მერყევი ხასიათის, ან
მშიშარა და სუსტია. ნაწარმოების მანძილზე
სწორედ ამ სისუსტეების გადალახვა უწევს, რაც, ზოგ
შემთხვევაში, საბოლოოდ მას ნამდვილ გმირად
კლასიკური გმირის კომიკური ვარიანტი. იგი 3
2. კლასიკური
არღვევს საზოგადოებრივ წესებს. როგორ წესი, მისი
ანტიგმირი მთავარი მიზანია ცხოვრების ან სიტუაციის თამაშის
წესების შეცვლა და არა ბოროტების თესვა
3. ტრიქსტერი პერსონაჟი, რომელიც გამოირჩევა არაორდინალური 1
აზროვნებით, იდუმალებითა და ქარიზმატიულობით.
მისი საზოგადოებრივი წესებისადმი ქედმაღლური
დამოკიდებულება, ხშირ შემთხვევაში, ცინიზმამდეა
მისული. თავის განდეგილობაში გარკვეულ
სიამოვნებასაც კი იღებს. თავის თავში „მსოფლიო
სევდას“ ატარებს.
ბ) გაეცით პასუხი კითხვებს:
 რა მუსიკალური ხერხებით გადმოცემულია ტრიქსტერის სახე?
 თქვენი აზრით, რომელ მუსიკალურ ფრაგმენტში ანტიგმირის ხასიათი
ყველაზე მკაფიოდ ჰარმონიით არის გადმოცემული? ახსენით, რატომ.
 რომელ მუსიკალურ დახასიათებაში მელოდიას უკავია წამყვანი როლი?
ახსენით თქვენი პასუხი.
 დააკვირდით ამ სანოტო მაგალითებს. ნუ შეეცდებით ნოტების ამოცნობას.
ერთი შეხედვით, საერთო მოხაზულობაზე დაკვირვებით გამოთქვით
ვარაუდი, რომელი ანტიგმირის ხასიათს დაუკავშირებდით თითოეულ
მაგალითს?
ა მიუთითეთ, რომელ მაგალითშია ეს მუსიკალური ხერხი;
3
ბ 1
გ
2
 რომელი მაგალითის მელოდიაშია დიდი ნახტომები?
 თქვენი აზრით, ამ მაგალითში რისი გადმომცემია ეს
ნახტომები?
 როგორ ფიქრობთ, რისი გადმომცემია მელოდიურ ხაზში
განმეორებადი ნოტები?
 გადმოსცემს მორიდებულობას, მორცხვობას;
 გადმოსცემს ბორძიკს;
 გადმოსცემს დაურწმუნებლობას;
 სხვა;
 რომელ მაგალითშია დაღმავალი მოძრაობა ნახტომებით და
ქრომატიული სვლებით?
 როგორ ფიქრობთ, ეს ორი სახის მელოდიური სვლა ერთად
რას შეიძლება გადმოსცემდეს?
 მრისხანებას;
 შფოთვას, ბორგვას;
 გოდებას;
 სხვა;
 მოუსმინეთ ამ მონაკვეთს. ემთხვევა თქვენი წინასწარი
ვარაუდები იმ განცდას, რომელსაც თქვენში ტოვებს ეს
მუსიკალური ფრაგმენტი? მიუწერეთ 1 ამ სანოტო
მაგალითს (მოსმენილი ფრაგმენტის რიგითი ნომერი);
 მოუსმინეთ დანარჩენ ორ ფრაგმენტს, მიუწერეთ სანოტო
მაგალითს სათანადო მოსმენილი ფრაგმენტის რიგითი
ნომერი (2 და 3);
 რომელ მაგალითში დიდხანს ჟღერს აკორდი?
 რა განცდას ტოვებს თქვენში ეს აკოდრი? არის მასში რაღაც
სიმყარე, თუ უფრო მერყევობის შეგრძნებას გიტოვებთ?
პატარაობაში წამიკითხავს უამრავი ზღაპარი და კომიქსი, სადაც მხვდებოდნენ გმირები და ანტიგმირები.

პატარაობიდან სუპერგმირები ძალიან მიყვარს, ამიტომაც ისისნი ყველა სხვა პერსონაჟს მირჩევნია.

თითოეული გმირი განსხვავებული მუსიკით ხასიათდება. მაგალითად სუპერგმირები შეგვიძლია ხალისიანი და ენერგიული მუსიკით
აღვწეროთ.

სუპერგმირს უვურჩევდი პუნქტირულ რიტმს.

რომანტიკულ გმირს შევურჩევდუ=ი მუსიკას ფართო გაშლილი მელოდიით.

ჩემი აზრით ტრაგიკულ გმირს სევდიანი მელოდია და ჰარმონია მოუხდებოდა.

ფრაგმენტების მოსმენის შემდეგ, ვფიქრობ ჩემი ვარაუდები გამართლდა სუპერგმირის მუსიკალური დახასიათებასთან დაკავშირებით.

რომანტიკული პერსონაჟის გამომსახველობითი ხერხები არ დაეთხვა ჩემს ვარაუდებს.

აქცენტირებული რიტმი არ არის მეოთხე მუსიკალურ ფრაგმენტში, რის გამოც ის კეტილხმოვანია.

პუნქტირებული რიტმი არ არის გამოყენებული მეოთხე ფრაგმენტში, ვფიქრობ რომანტიკული გმირის დასახასიათებლად ასეთი რიტმი.

სუპერ გმირის დამახასიათებელ მუსიკაში გამოირჩევა მელოდია აღმავალ-დაღმავალი სვლებით.

მეორე მუსიკალური ფრაგმენტი მიისწრაფვის ზედა რეგისტრისკენ. ეს მელოდია მსვენიერ პრინცს მივაკუთვნე.

არაკეთილხმოვანი მელოდიითაა გადმოცემული ტრიქსატარის სახე.

მესამეშია ყველაზე კარგად ჰარმონიით გადმოცემული ანტიგმირის სახე. ის შემაძრწუნებელ, დაძაბულ გნწყობას გვიქმნს.

მელოდიას წამყვანი როლი პირველ მუსიკალურ ფრაგმენტში უკავია. მისი მეშვეონბიტ ვგებულობთ ამ ფრაგმენტის არსს.

დიდი ნახტომები არს გადმოცემული მესამე ფრაგმენტში. ის თითქოს ამბებს, თავგადასავლებს გვიყვება.

მელოდიურ ხაზში განმეორებადი ნოტები გადმოგვცემს დაურწმუნებლობას..

პირველ ფრაგმენტშია მოძრაობა ნახტომებით და დაღმავალი ხერხით.

ეს ორი სახის მელოდიური სვლა ერთად შესაძლოა შფოთვასა და ბორგვას გადმოგვცემდეს.

აკორდები დიდხანს ჟღერს მესამე ფრაგმენტში.

ეს აკორდები მერყეობს.