ყურადღების

დეფიციტი და
ჰიპერაქტიურობის
სინდრომი (ADHD)
სტუდენტი: მაწკეპლაძე დავით
კურსი: VI
ჯგუფი: 30
ყურადღების დეფიციტი და ჰიპერაქტიურობი
ს სინდრომი - წარმოადგენს ნეირო-
ბიჰევიალური განვითარების დარღვევას.
უხშირესად დიაგნოსტირდება ბავშვთა
ასაკში, თუმცა სიმპტომები შეიძლება
მოზრდილ ასაკშიც გაგრძელდეს.
ეპიდემიოლოგი
ა
 მისი სიხშირე შეადგენს სკოლის
ასაკის ბავშვთა 5%-ს;
 5-12 წლის ასაკის ბავშვებში მისი
გავრცელება შეადგენს 10-20%-ს;
 აშშ-ში აღნიშნული სინდრომი
დიაგნოსტირებულია 8 მილიონამდე
ბავშვში;
 გავრცელებულია უფრო ბიჭებში,
გოგონებთან შედარებით, 4:1.
ეტიოლოგია
 მნიშვნელოვანია გენეტიკური ფაქტორები;
 თამბაქოს, ალკოჰოლის და ნარკოტიკების მიღება
ორსულობის პერიოდში;
 ჭარბი ტოქსიკური ნივთიერებების
ზემოქმედება ორსულობის პერიოდში(მაგ. ტყვია)
ან ადრეულ ასაკში;
 დაბადებისას მცირე წონა;
 დღენაკლულობა;
 ტვინის დაზიანება.
პათოფიზიოლოგია
 გამა-ტომოგრაფიული
სკანირებით ნაჩვენებია ADHD-ს მქონე ბავშვებში
სისხლის მიმოქცევის შენელება;
 დოფამინის კონცენტრაციის მნიშვნელოვანი
მატება სტრიატუმში;
 გამოხატულია შუბლის წილის დისფუნქცია;
 თავის ტვინის ქერქის "მოძრაობის ზონის" უფრო
სწრაფი მომწიფება;
კლინიკური მანიფესტაცია
ADHD-ს სამი ქვეტიპი არსებობს : 

უპირატესად ჰიპერაქტიურ-იმპულსური

უპირატესად ყურადღების დეფიციტით მიმდინარე

კომბინირებული - ჰიპერაქტიურ-იმპულსური + უყურადღებობა

უპირატესად ჰიპერაქტიურ-იმპულსური
 არიან ძალიან მოუთმენელნი და მოუსვენარები;
 საუბრობენ გაუჩერებლად;
 კითხვებს პასუხობენ მანამ სანამ ის დასრულდება; 
 უჭირთ ერთ ადგილზე დიდხანს დაყოვნება, მუდმივად მოძრაობენ;
 ამბობენ შეუსაბამო კომენტარებს, გამოხატავენ ემოციებს ყოველგვარი
მორიდების გარეშე და მოქმედებენ მოსალოდნელი შედეგის გათვალისწინების
გარეშე;
 აქვთ პრობლემა საკუთარი რიგის მოლოდინთან დაკავშირებით;
 მუდამ ხელს უშლიან გარშემო საზოგადოებას საუბარში, თამაშში და
სხვადასხვა აქტივობებში. 
უპირატესად ყურადღების დეფიციტით მიმდინა
რე ფორმა
 ყურადღების ადვილად გადატანა, დეტალების
გამოტოვება, საგნების დავიწყება, ხშირი
გადართვა ერთი აქტივობიდან მეორეზე;
 რაიმე კონკრეტულზე კონცენტრირების და
ფოკუსირების პრობლემები; 
 უჭირთ დავალებების შესრულება;
 აქვს პრობლემები მოსმენასთან დაკავშირებით;
 აქვთ სირთულებები ინსტრუქციების
მიდევნებისას;
 ადვილად იბნევიან,ნელა მოძრაობენ და არიან
მეოცნებენი;
ასაკის მატებასთან ერთად
სიმპტომატიკა იცვლება: 
 არიან არაპუნქტუალურები;
 აქვთ დაბალი
თვითშეფასება;
 უჭირთ ბრაზის კონტროლი;
 არიან დეპრესიულები;
 ცვალებადი ხასიათი;
 აქვთ ურთიერთობის
პრობლემები და სხვა. 
დიაგნოსტიკა
მშობლის ინტერვიურება სახლში ბავშვის
ქცევასთან დაკავშირებით;
 მასწავლებლის ინტერვიურება კლასში ბავშვის
ქცევის შესახებ;
ბავშვის ფსიქოლოგიური ტესტირება ინტელექტის
დონისა და ფსიქიკური ფუნქციების ასაკობრივი
მომწიფების დადგენის მიზნით;
 ბავშვზე უშუალო დაკვირვება, რომლის დროსაც
ფასდება ბავშვის იმპულსურობის,
ჰიპერაქტივობისა და უყურადღებობის ქცევითი
გამოვლინებები და მათი ხარისხი;
დიფერენციალური დიაგნოსტიკა
 შფოთვითი აშლილობა;
 დეპრესია; 
 ქცევის დარღვევები; 
 მხედველობისა და სმენის პრობლემები; 
 აუტიზმის სპექტრის დაავადებები; 
 თავის ტვინის დაზიანება და სხვა.
  პირველი რიგის პრეპარატია-
სტიმულანტი(ამფეტამინის და
მეთილფენიდინის წარმოებულები) .
ფარმაკოლოგიუ მეორე რიგის პრეპარატია-
რი თერაპია ნორადრენერგული უკუმიტაცების
სელექტიური ინჰიბიტორი.

მკურნალობა
მშობლებზე ფოკუსირებული
სტრატეგია, ბავშვზე და სკოლის
პერსონალზე ფოკუსირებული
ქცევითი სტრატეგია.
თერაპია
პრევენცია

ორსულობის მაქსიმალურად უნდა უნდა შემცირდეს ბავშვის

განმავლობაში არ უნდა იქნას თავი დაცული მიერ ეკრანთან
იქნას მიღებული გარემოს ტოქსიკური გატარებული დრო.
ალკოჰოლი, ნივთიერებების
ნარკოტიკული მოქმედებისგან;
საშუალებები, თამბაქო;
გამოყენებული ლიტერატურა
https://moh.gov.ge/uploads/guidelines/2017/06/05/97d483f3b58c96269ec7c75b6d6f7c7f.pdf
https://www.nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd
https://www.cdc.gov/ncbddd/adhd/facts.html
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/adhd/symptoms-causes/syc-20350889
https://www.webmd.com/add-adhd/childhood-adhd/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd
#1-5
გმადლობთ ყურადღებისთვის!