1

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം

രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥ എന്ന ആശയത്തിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ രാഷ്ട്രീയ വിശകലനത്തിന്റെ

മാതൃകയാണ് ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം. മനുഷ്യ ഗ്രൂപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള ആശയവിനിമയത്തിന്റെ
അളവ് അവരുടെ ബന്ധങ്ങളുടെ സ്വഭാവത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന അടയാളമായി കണക്കാക്കുന്നു.
വിവരങ്ങളുടെ ഒഴുക്കാണ് വിശകലനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന യൂണിറ്റ്. മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ,
ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം എല്ലാത്തരം ഓർഗനൈസേഷനുകളിലും ആശയവിനിമയത്തിന്റെയും
നിയന്ത്രണത്തിന്റെയും ശാസ്ത്രമായി നിർവചിക്കാം. വിവര പ്രവാഹത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി
തീരുമാനമെടുക്കുന്ന സംവിധാനമായാണ് ഗവൺമെന്റ് കാണുന്നത്. ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം
ഗവൺമെന്റിന്റെയും രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെയും ചുമതലയെ ഒരു കൂട്ടം ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നതിനായി
മനുഷ്യ പ്രയത്നങ്ങളെ നയിക്കുകയും ഏകോപിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയായി
കാണുന്നു.

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം സൈബർനെറ്റിക്സിനോട് വളരെ കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു (അതായത്,

ജീവനുള്ളതും അല്ലാത്തതുമായ വസ്തുക്കളിൽ ആശയവിനിമയത്തിന്റെയും നിയന്ത്രണത്തിന്റെയും
ശാസ്ത്രം). അമേരിക്കൻ
ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞനായ നോർബർട്ട് വീനർ 1948-ൽ 'സൈബർനെറ്റിക്സ്: കൺട്രോൾ ആൻഡ്
കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ ഇൻ ദ ആനിമൽ ആൻഡ് ദി മെഷീൻ' എന്ന കൃതിയിൽ സൈബർനെറ്റിക്സ്
സിദ്ധാന്തം അവതരിപ്പിച്ചു. ആശയവിനിമയത്തിന്റെ സാങ്കേതിക സ്വഭാവത്തിൽ ഒരു സാമ്യമുണ്ടെന്ന്
വീനർ മനസ്സിലാക്കി. എല്ലാ സിസ്റ്റങ്ങളിലും ഒരു സ്വയം തിരുത്തൽ സംവിധാനം ഉണ്ട്, എല്ലാ
സിസ്റ്റങ്ങളിലും ഒരു പ്രതികരണ സംവിധാനം.
ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ വികാസത്തിലെ മറ്റൊരു നാഴികക്കല്ലാണ് ക്ലോഡ് ഷാനന്റെ
'കമ്മ്യൂണിക്കേഷന്റെ ഗണിത സിദ്ധാന്തം'. ഡിജിറ്റൽ കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ, റഡാറുകൾ, ഐസിബിഎം
തുടങ്ങിയവയുടെ വികസനം ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ വികാസത്തിലെ മറ്റ് പ്രധാന ശക്തികളായിരുന്നു.

1963-ൽ കാൾ ഡച്ച് തന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ അന്താരാഷ്ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സൈബർനെറ്റിക്സ്

പ്രയോഗിച്ചു
'ഗവൺമെന്റിന്റെ നാഡികൾ: രാഷ്ട്രീയ ആശയവിനിമയത്തിന്റെയും നിയന്ത്രണത്തിന്റെയും മാതൃകകൾ.'
ഡ്യൂഷിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ആശയവിനിമയം സർക്കാരിന്റെ ഞരമ്പുകളെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നു.
തീരുമാനങ്ങൾ എങ്ങനെ എടുക്കുന്നു - അതായത്, തീരുമാനമെടുക്കുന്നവർക്കിടയിൽ സന്ദേശങ്ങൾ
എങ്ങനെ ഒഴുകുന്നു, സന്ദേശങ്ങൾ എങ്ങനെ ലഭിക്കുന്നു, ശ്രോതാക്കളുടെ പ്രതികരണത്തിന്റെ
സ്വഭാവം എന്നിവയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുകയാണെങ്കിൽ, രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥകൾ എങ്ങനെ,
എന്തുകൊണ്ട് നിലനിൽക്കുന്നു അല്ലെങ്കിൽ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നു എന്നതിനെ ഇത് വെളിപ്പെടുത്തും.
ബ്രിട്ടനിലെ പ്രമുഖ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ തിയറിസ്റ്റായിരുന്നു ജോൺ ബർട്ടൺ. നയരൂപകർത്താക്കൾ
ആശയവിനിമയ മാതൃക ഉപയോഗിക്കുന്നത് പരസ്പരം തീരുമാന പ്രക്രിയകൾ മനസ്സിലാക്കാനുള്ള
രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ കഴിവ് വർദ്ധിപ്പിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം പ്രസ്താവിച്ചു. അങ്ങനെ, അസഹനീയമായ ചില
 2

ഓപ്ഷനുകളുടെ വികസനം തടയാൻ എന്തെല്ലാം പ്രതികരണങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കണമെന്ന്

അവർക്കറിയാം. ഒരു സമൂഹത്തിന്റെയോ രാജ്യത്തിൻറെയോ യൂണിറ്റുകൾ അല്ലെങ്കിൽ അംഗങ്ങൾ
തമ്മിലുള്ള ബന്ധം അളക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം അനുമാനിക്കുന്നു.
ആശയവിനിമയം ചർച്ചയ്ക്കുള്ള അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. പരസ്പരം സ്ഥാനവും ഒരു
സാഹചര്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരണയും അറിയാൻ ആളുകളെ സഹായിക്കുന്നതിലൂടെ സഹകരണം
വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.

അന്താരാഷ്ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ

വക്താക്കൾ പറയുന്നത്, ആശയവിനിമയത്തിന്റെ പരാജയത്തിന്റെ ഫലമാണ് അന്താരാഷ്ട്ര സംഘർഷം
എന്നാണ്. സാധാരണ സാഹചര്യങ്ങളിൽ ആശയവിനിമയ പ്രക്രിയ ആശയവിനിമയം
ചർച്ചകളിലേക്ക് നയിക്കും, ചർച്ചകൾ സഹകരണത്തിലേക്ക് നയിക്കും, സഹകരണം
ഏകീകരണത്തിലേക്ക് നയിക്കും. ആശയവിനിമയത്തിലെ പരാജയം ഈ പ്രക്രിയയെ തകർക്കും.
അങ്ങനെ സംഘർഷം ആശയവിനിമയത്തിലെ തകർച്ചയല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല.

അതിനാൽ ആശയവിനിമയത്തിന്റെ സ്വഭാവം രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തിന്റെ

സ്വഭാവം നിർണ്ണയിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, രണ്ട് യൂണിറ്റുകളുള്ള ഒരു ലളിതമായ സംവിധാനത്തിൽ,
ബന്ധങ്ങളുടെ മൂന്ന് പാറ്റേണുകളിൽ ഏതെങ്കിലും ഉണ്ടായിരിക്കാം - അതായത് (1) ആധിപത്യം (2)
‌ ാക്ക് അല്ലെങ്കിൽ (3) ആശയവിനിമയമില്ല. പടിഞ്ഞാറൻ വികസിത രാജ്യങ്ങളും
തുല്യ ഫീഡ്ബ
മൂന്നാം ലോക രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ബന്ധമാണ് പ്രബലമായ ബന്ധത്തിന്റെ ഉദാഹരണം .
ശീതയുദ്ധകാലത്ത് യുഎസും സോവിയറ്റ് യൂണിയനും തമ്മിലുള്ള ബൈപോളാർ ബന്ധങ്ങളുമായി
തുല്യമായ ബന്ധം കാണാൻ കഴിഞ്ഞു. എന്നാൽ ഇന്ന് സങ്കീർണ്ണമായ ആശയവിനിമയ ശൃംഖലയുണ്ട്.

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ആശയങ്ങൾ

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിൽ അടിസ്ഥാനപരമായി രണ്ട് തരത്തിലുള്ള ആശയങ്ങളുണ്ട്.

1. പ്രവർത്തന ഘടനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആശയങ്ങൾ.
2. ഒഴുക്കുകളുമായും പ്രക്രിയകളുമായും ബന്ധപ്പെട്ട ആശയങ്ങൾ.

അവയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിർവഹിക്കുന്നതിന്, പ്രവർത്തന ഘടനകൾക്ക് റിസപ്റ്ററുകളോ

സ്വീകരണ സംവിധാനങ്ങളോ ഉണ്ട്. ഇവയ്ക്ക് പരിസ്ഥിതിയിൽ നിന്ന് വിവരങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നു -
ആഭ്യന്തരവും അന്തർദേശീയവും. എല്ലാ സിസ്റ്റങ്ങൾക്കും വിവരങ്ങളുടെ ഒഴുക്ക് പ്രോസസ്സ്
ചെയ്യുന്നതിന് നിയമങ്ങളുണ്ട്. ഒഴുക്കുകളുമായും പ്രക്രിയകളുമായും ബന്ധപ്പെട്ട ആശയങ്ങൾ കൂടുതൽ
പ്രധാനമാണ്. ഫീഡ്ബ
‌ ാക്ക്, ലോഡ്, ലാഗ്, നേട്ടം, ലീഡ് മുതലായവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
 3

ഫീഡ്ബാക്ക് എന്ന ആശയം

ആഭ്യന്തര, വിദേശ നയങ്ങളിൽ സർക്കാരുകൾക്ക് ചില ലക്ഷ്യങ്ങളോ ലക്ഷ്യങ്ങളോ ഉണ്ട്.

ആ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ എത്തിച്ചേരുന്ന വിധത്തിൽ സ്വന്തം പെരുമാറ്റം നയിക്കേണ്ടത് അവരുടെ
ഉത്തരവാദിത്തമാണ്. എന്നാൽ സർക്കാരുകൾക്ക് ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ തുടർച്ചയായി
ലഭിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ ഇത് നേടാനാവില്ല

(1) അവരുടെ യഥാർത്ഥ സാഹചര്യവും അവർ നേടാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ലക്ഷ്യവും ലക്ഷ്യവും

തമ്മിലുള്ള ദൂരം.

(2) അവരുടെ ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനവും ലക്ഷ്യവും തമ്മിലുള്ള ദൂരം; ഒപ്പം

(3) ലക്ഷ്യത്തിലെത്താനുള്ള അവരുടെ ശ്രമങ്ങൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ എത്രത്തോളം പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

അവർ ലക്ഷ്യത്തിലെത്താൻ കഴിയുന്ന അവസ്ഥയിലാണെങ്കിൽ, ലക്ഷ്യത്തിലെത്താൻ ഏറ്റവും
മികച്ച മാർഗങ്ങൾ കണ്ടെത്തേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്.

അതിനാൽ, ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിലെ അടിസ്ഥാന ആശയം പ്രതികരണമാണ്.

സിസ്റ്റത്തിന്റെ പ്രകടനത്തിന്റെ സ്വഭാവം സംബന്ധിച്ച് ലഭിച്ച ഫീഡ്ബാക്ക് വിവരങ്ങളുടെ
അടിസ്ഥാനത്തിൽ സിസ്റ്റത്തിന്റെ പെരുമാറ്റം പരിഷ്ക്കരിക്കുന്നത് ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഫീഡ്ബ
‌ ാക്കിന്റെ
ഗുണനിലവാരം സിസ്റ്റത്തിന്റെ ഫലപ്രാപ്തി വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. അതിനാൽ ലഭിച്ച
ആശയവിനിമയത്തോടുള്ള ഒരു സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രതികരണമാണ് ഫീഡ്‌ബാക്ക്. ഈ
പ്രതികരണം രണ്ടാമത്തേതിന്റെ തീരുമാനമെടുക്കുന്നതിനെ ബാധിക്കുകയും അത് വീണ്ടും കൂടുതൽ
ഔട്ട്പുട്ട് അയച്ചേക്കാം.

ഫീഡ്ബാക്ക് പോസിറ്റീവ് അല്ലെങ്കിൽ നെഗറ്റീവ് ആകാം. Deutsch പറയുന്നതനുസരിച്ച്,

തീരുമാനങ്ങളുടേയും എടുത്ത നടപടികളുടേയും ഫലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ സിസ്റ്റത്തിലേക്ക്
തിരികെ കൊണ്ടുവരുന്ന പ്രക്രിയയെ നെഗറ്റീവ് ഫീഡ്‌ബാക്ക് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, അങ്ങനെ സിസ്റ്റത്തിന്
അതിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നതിന് അതിന്റെ സ്വഭാവത്തിൽ മാറ്റം വരുത്തേണ്ടതുണ്ട്.
നെഗറ്റീവ് ഫീഡ്‌ബാക്ക് സിസ്റ്റത്തിലേക്ക് വിവരങ്ങൾ തിരികെ അയയ്‌ക്കുന്നു, ഇത് സിസ്റ്റത്തെ
ലക്ഷ്യത്തിൽ നിന്ന് അകറ്റുകയാണെങ്കിൽ അതിന്റെ നിലവിലെ പ്രവർത്തനം മാറ്റാൻ സഹായിക്കുന്നു.
അതിനാൽ നെഗറ്റീവ് ഫീഡ്ബ
‌ ാക്ക് നന്നായി പ്രവർത്തിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ ലക്ഷ്യങ്ങൾ നന്നായി
നേടാനാവില്ല. സ്വന്തം നിലയിലും പെരുമാറ്റത്തിലും ആവശ്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിക്കൊണ്ട്
ലഭിക്കുന്ന വിവരങ്ങളോട് പ്രതികരിക്കാൻ ഒരു പ്രായോഗിക സംവിധാനത്തിന് കഴിയും.

എന്നാൽ സിസ്റ്റത്തിലേക്കുള്ള ഫീഡ്‌ബാക്ക്, സിസ്റ്റത്തിന്റെ ചലനത്തെ അതിന്റെ

ലക്ഷ്യത്തിലേക്കുള്ള ചലനത്തെ വികലമാക്കുന്ന അല്ലെങ്കിൽ സിസ്റ്റത്തെ വിപരീത ദിശയിലേക്ക്
തള്ളുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന ഒരു സാഹചര്യവും ഉണ്ടാകാം. ഇത് പോസിറ്റീവ് ഫീഡ്ബാക്ക്
 4

എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ആഭ്യന്തര, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയത്തിലെ സംഘർഷ

സാഹചര്യങ്ങളുടെ ചില വശങ്ങൾ പോസിറ്റീവ് അല്ലെങ്കിൽ നെഗറ്റീവ് ഫീഡ്ബ
‌ ാക്ക് പ്രക്രിയയുടെ
അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിശകലനം ചെയ്യാൻ കഴിയും.

പ്രതികരണത്തിന്റെ കാര്യക്ഷമത ഇനിപ്പറയുന്ന ഘടകങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു:

1. ലോഡ്: ഏത് സമയത്തും ഒരു സിസ്റ്റം പ്രോസസ്സ് ചെയ്യേണ്ട വിവരങ്ങളുടെ അളവാണിത്.

2. കാലതാമസം: ഒരു സിസ്റ്റത്തിന്റെ തീരുമാനങ്ങളുടെ അനന്തരഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ലഭിച്ച
വിവരങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണത്തിലെ കാലതാമസമാണിത്. ഒരു വിവരം ലഭിക്കുന്നതിനും അതിൽ
പ്രവർത്തിക്കുന്നതിനും ഇടയിലുള്ള കാലതാമസമാണിത്. ഒരു സിസ്റ്റത്തിൽ ലോഡ് അല്ലെങ്കിൽ
ലാഗ് കൂടുതലാണെങ്കിൽ, സിസ്റ്റത്തിന് അതിന്റെ ലക്ഷ്യത്തിലെത്താൻ ബുദ്ധിമുട്ടായിരിക്കും.
3. നേട്ടം: എടുത്ത തിരുത്തൽ നടപടികളുടെ തുകയാണ് നേട്ടം.
4. ലീഡ്: ഭാവിയിലെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളോട് പ്രതികരിക്കാനുള്ള ഒരു സിസ്റ്റത്തിന്റെ കഴിവാണിത്.

1987-89 കാലഘട്ടത്തിൽ ശ്രീലങ്കയിലെ ഇന്ത്യൻ സമാധാന സേനയുടെ (IPKF) പരാജയത്തിന്റെ

കാര്യത്തിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാവുന്നതുപോലെ, ഈ സംവിധാനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഒരു
ഗവൺമെന്റിന്റെ ഫലപ്രാപ്തി അളക്കാൻ കഴിയും.

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ വിമർശനാത്മക വിലയിരുത്തൽ

ഓർഗനൈസേഷനുകളുടെയോ സമൂഹങ്ങളുടെയോ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയോ അന്തർദേശീയ

സംഘടനകളുടെയോ ഐക്യം അളക്കുന്നതിന് വിവര പ്രവാഹങ്ങൾ പഠിക്കുന്നതിനുള്ള ഈ രീതി
കാൾ ഡച്ച് ഉപയോഗിച്ചു. ഒരു സിസ്റ്റം എത്രത്തോളം കഴിവുള്ളതാണെന്ന് അറിയാനും ഇത്
സഹായകരമാണ്. മുഴുവൻ രാഷ്ട്രീയ പ്രക്രിയകളിലും സിസ്റ്റത്തിന് ഉള്ള നിയന്ത്രണം, അതിന്റെ
നിലനിൽപ്പിന് ആവശ്യമായ സാഹചര്യങ്ങൾ നിലനിർത്താനുള്ള കഴിവ്, അതിന്റെ
ലക്ഷ്യത്തിലെത്താൻ കഴിയുന്ന ഫലപ്രാപ്തി എന്നിവയെല്ലാം പഠിക്കാൻ കഴിയും. മറ്റൊരു വിധത്തിൽ
പറഞ്ഞാൽ, ഒരു സിസ്റ്റത്തിന്റെ കഴിവ് അത് ഒരു സ്റ്റിയറിംഗ് സിസ്റ്റമായി എത്രത്തോളം ഫലപ്രദമായി
പ്രവർത്തിക്കുന്നു, അതിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഫലപ്രാപ്തി എന്നിവയെ
ആശ്രയിച്ചിരിക്കും.

അന്താരാഷ്ട്ര ബന്ധങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനത്തിൽ ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം പുതിയതും

പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യപ്പെടാത്തതുമായ മേഖലകൾ തുറക്കുന്നു. അന്താരാഷ്ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തിലെ
വിവരങ്ങളുടെയും ആശയവിനിമയത്തിന്റെയും മൂല്യത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലൂടെ, ഈ
സിദ്ധാന്തത്തിന് അധികാര രാഷ്ട്രീയത്തിന് ബദൽ നൽകാൻ കഴിയും . ആശയവിനിമയത്തെ
അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള 'സ്റ്റിയറിങ്' എന്ന ആശയമായിരുന്നു ഈ ബദൽ. അന്തർദേശീയ ബന്ധങ്ങളുടെ
പരമ്പരാഗത ആശയങ്ങളെ മാറ്റിസ്ഥാപിക്കാനും ആശയവിനിമയ മാതൃകയ്ക്ക് കഴിഞ്ഞു. ജോൺ ബർട്ടന്റെ
 5

അഭിപ്രായത്തിൽ, ആശയവിനിമയ പ്രവാഹത്തിന്റെ വീക്ഷണകോണിൽ തീരുമാനമെടുക്കൽ

പ്രക്രിയകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചുകൊണ്ട്, ഈ സിദ്ധാന്തം അധികാരത്തിന്റെ സന്തുലിതാവസ്ഥയുടെ
നിശ്ചലമായ ആശയങ്ങളെയും അധികാരത്തിനായുള്ള പോരാട്ടമെന്ന നിലയിൽ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ
പരമ്പരാഗത സങ്കൽപ്പത്തെയും മാറ്റിസ്ഥാപിച്ചു. അധികാരത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമായ രാഷ്ട്രീയം എന്ന
ആശയം തെളിയിക്കുന്നത് കാലത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് ക്രമീകരണങ്ങളും മാറ്റങ്ങളും
വരുത്താനുള്ള രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥയുടെ കഴിവില്ലായ്മയാണ്. ബർട്ടന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ
ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം നയ ആസൂത്രണത്തിലും നയ വിശകലനത്തിലും സഹായിക്കുന്നു .
ആണവയുഗത്തിൽ, സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ നയങ്ങളും രാഷ്ട്രങ്ങൾ എങ്ങനെയാണ് തീരുമാനങ്ങൾ
എടുക്കുന്നതും നടപ്പിലാക്കുന്നതും എന്നറിയേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ശ്രീലങ്കയിലെ
ഐപികെഎഫിനെക്കുറിച്ച് നേരത്തെ നൽകിയ ഉദാഹരണത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ, അന്താരാഷ്ട്ര
ബന്ധങ്ങളിലെ പ്രശ്നങ്ങളോടും സംഭവങ്ങളോടും ഒരു സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രതികരണം
മനസ്സിലാക്കാനും ഈ സിദ്ധാന്തം സഹായിക്കുന്നു.

എന്നാൽ ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ വിമർശകർ വാദിക്കുന്നത് സൈബർനെറ്റിക്സിന്റെ മാതൃക

എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ബാധകമല്ല എന്നാണ്. എഞ്ചിനീയറിംഗിൽ സൈബർനെറ്റിക്സ് വളരെ
സഹായകരമാണ്, പക്ഷേ അന്താരാഷ്ട്ര ബന്ധങ്ങളിൽ അല്ല, കാരണം അന്താരാഷ്ട്ര ബന്ധങ്ങൾ ഈ
പദത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ അർത്ഥത്തിൽ ഒരു 'സിസ്റ്റം' രൂപീകരിക്കുന്നില്ല. ചെറിയ സർക്യൂട്ടുകളിൽ
ഫലപ്രദമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന സൈബർനെറ്റിക്‌സ് മോഡലിന് ഇന്ന് അന്താരാഷ്ട്ര ബന്ധങ്ങളുടെ
അഭൂതപൂർവമായ വികാസം അനുയോജ്യമല്ല. ലോഡ്, ലാഗ്, ഗെയിൻ, ലീഡ് തുടങ്ങിയ
സൈബർനെറ്റിക്‌സിന്റെ മെക്കാനിസങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അന്താരാഷ്ട്ര ബന്ധങ്ങളിലെ എല്ലാ
സംഭവങ്ങളും പ്രശ്നങ്ങളും പരിശോധിക്കുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള കാര്യമാണ്. കൂടാതെ, സ്റ്റിയറിംഗ് സർക്കാർ
പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ എല്ലാ വശങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നില്ല, ചിലപ്പോൾ 'പവർ' എന്ന ആശയം ഒരു
സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വിശകലനം ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ചും
സംസ്ഥാനം ദേശീയ താൽപ്പര്യമോ സുരക്ഷയോ കൈകാര്യം ചെയ്യുമ്പോൾ.

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തവും ഒരു പ്രക്രിയ എന്ന നിലയിൽ തീരുമാനമെടുക്കുന്നതിൽ

മാത്രമാണ്. തീരുമാനങ്ങളുടെ ഫലങ്ങളോ അനന്തരഫലങ്ങളോ ഇത് പഠിക്കുന്നില്ല. അതിനാൽ,
വിവരങ്ങളുടെ പ്രവാഹങ്ങളിലും (വ്യാപാരം, തപാൽ പ്രവാഹം, നയതന്ത്ര ഉടമ്പടികൾ) കൂടാതെ
വിവരങ്ങളുടെ സത്തയെക്കാളും ഒഴുക്കിനെ രൂപപ്പെടുത്തുന്ന വിവിധ ഘടനകളുടെ സ്വഭാവത്തിലാണ്
അതിന്റെ ശ്രദ്ധ. സംഘട്ടനത്തിന്റെ മേഖലകളും ബന്ധങ്ങളുടെ സ്വഭാവവും തിരിച്ചറിയാൻ ഇതിന്
കഴിഞ്ഞേക്കും, പക്ഷേ അതിന് അന്താരാഷ്ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ചലനാത്മകത മനസ്സിലാക്കാൻ
കഴിയില്ല. അന്താരാഷ്‌ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തിലെ സംഘർഷം ആശയവിനിമയത്തിലെ തകർച്ചയായി മാത്രം
കാണാനാകില്ല. ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്ന പ്രക്രിയയിലാണ് കൂടുതൽ
താൽപ്പര്യമുള്ളത്, തീരുമാനങ്ങളുടെ യഥാർത്ഥ അനന്തരഫലങ്ങളിലല്ല.
 6

ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രധാന വിമർശനം അത് വളരെ യാന്ത്രിക

സ്വഭാവമുള്ളതാണ് എന്നതാണ്. മനുഷ്യന്റെ പെരുമാറ്റത്തിന് ഒരു എഞ്ചിനീയറിംഗ് ഓറിയന്റേഷൻ
നൽകാൻ ഇത് ശ്രമിച്ചു. സാമൂഹ്യശാസ്ത്രത്തിൽ മാതൃകകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യവും ഇത്
നിറവേറ്റുന്നില്ല. സങ്കീർണ്ണമായ പ്രതിഭാസങ്ങളെ ലളിതമായി വിശദീകരിക്കുന്നതിനാണ് മോഡലുകൾ
സാധാരണയായി നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഇവിടെ, മോഡൽ തന്നെ വളരെ
സങ്കീർണ്ണമായിരിക്കുന്നു. പ്രതിഭാസത്തെ മനസ്സിലാക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതിനുപകരം, അത് കൂടുതൽ
ആശയക്കുഴപ്പത്തിലാക്കാനുള്ള പ്രവണതയുണ്ട്. പൊളിറ്റിക്കൽ സയൻസിലോ അന്താരാഷ്ട്ര
രാഷ്ട്രീയത്തിലോ ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം നേരിട്ട് സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിട്ടില്ല. ഈ സിദ്ധാന്തം
സർക്കാരുകളുടെ പ്രകടനത്തെക്കുറിച്ച് നിരവധി ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു, എന്നാൽ അവയ്ക്ക് ഉത്തരം
നൽകുന്നതിൽ വളരെ കുറച്ച് സഹായം മാത്രമേ നൽകുന്നുള്ളൂ. അത്തരം വിമർശനങ്ങൾക്കിടയിലും,
ആശയവിനിമയ സിദ്ധാന്തം അന്താരാഷ്ട്ര ബന്ധങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനത്തിൽ ചില പുതിയ മാറ്റങ്ങൾ
കൊണ്ടുവന്നു എന്നതിൽ സംശയമില്ല.