KT BL Bobfrs2021srmnn2017srmneeklenen

See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.
net/publication/364153084
KİT. BÖL.BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNÜN 2017 SÜRÜMÜNE EKLENEN .
Chapter · August 2022
CITATIONS READS
0 2
1 author:
Seda Yavuzaslan Söylemez

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
13 PUBLICATIONS 0 CITATIONS
SEE PROFILE
Some of the authors of this publication are also working on these related projects:
Bobi Frs 2021 Sürümünün 2017 Sürümüne Eklenen Ve Güncellenen Hükümler Çerçevesinde İncelenmesi View project
14. BÖLÜM: COVİD 19 SÜRECİNİN MARMARA BÖLGESİ -SERAMİK, OTOMOTİV YAN SANAYİ , KONTEYNER TAŞIMACILIĞI, BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE GIDA PERAKENDE
SEKTÖRÜNDEKİ İŞLETMELERİN FİNANSAL TABLOLARI ÜZERİNE ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ View project
All content following this page was uploaded by Seda Yavuzaslan Söylemez on 04 October 2022.
The user has requested enhancement of the downloaded file.

MUHASEBE STANDART VE
UYGULAMALARINI ETKİLEYEN
DEĞİŞİKLİKLER GELİŞMELER VE
GÜNCEL KONULAR
Editörler
Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN

Prof. Dr. Deniz Umut DOĞAN
Doç. Dr. Özge SEZGİN ALP
MUHASEBE STANDART VE
UYGULAMALARINI ETKİLEYEN
DEĞİŞİKLİKLER GELİŞMELER VE
GÜNCEL KONULAR
Editörler

Prof. Dr. Deniz Umut DOĞAN
Doç. Dr. Özge SEZGİN ALP
MUHASEBE STANDART VE UYGULAMALARINI ETKİLEYEN
DEĞİŞİKLİKLER GELİŞMELER VE GÜNCEL KONULAR
Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN: 0000-0001-8168-6152

“En İyi Prof. Dr. Deniz Umut DOĞAN: 0000-0001-5909-0045
Akademi, Bir Doç. Dr. Özge SEZGİN ALP: 0000-0003-3219-0948
Kitaplıktır.”
© Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.

Bu kitabın Türkiye’deki her türlü yayın hakkı Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti’ne aittir, tüm hakları saklıdır. Kitabın tamamı
veya bir kısmı 5846 sayılı yasanın hükümlerine göre, kitabı yayınlayan firmanın ve yazarlarının önceden izni olma-
dan elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemiyle çoğaltılamaz, yayınlanamaz, depolanamaz.
ISBN •978-625-8374-56-8
1. Baskı • Temmuz Ankara 2022
Dizgi/Mizanpaj • Gazi Kitabevi

Kapak Tasarımı • Gazi Kitabevi
Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.

Yayıncı Sertifika No: 44884
Bahçelievler Mah. 53. Sok. No: 29 Çankaya/ANKARA

0.312 223 77 73 - 0.312 223 77 17
Merkez
0.544 225 37 38
0.312 215 14 50
www.gazikitabevi.com.tr
info@gazikitabevi.com.tr
Dögol Cad. No: 49/B Beşevler/ANKARA

Mağaza
0.312 213 32 82 - 0.312 213 56 37

0.312 213 91 83
gazikitabevi
Sosyal Medya
gazikitabevi
gazikitabevi5
ÖNSÖZ
Pandemi döneminden ekonomik ve sosyal hayat çok etkilenmiştir. İşletmeler

sürdürülebilirliklerini sağlamak adına çeşitli stratejiler geliştirmişler olumsuzlukları
fırsata çevirmeye çalışmışlardır. Her ülkede düzenleyici otoriteler şirketlerdeki olum-
suzlukları asgariye indirmek üzere çeşitli önlemler almışlar ve piyasaları yönlendirmek
için mevzuatta bazı değişiklikler yapmışlardır. Enflasyonun artması, döviz kurundaki
artışlar işletme yönetimlerini tedbirler almaya sevk etmiştir. Muhasebe standart ve uy-
gulamalarını etkileyen bu değişiklerin ve gelişmelerin etkilerine ilişkin güncel konular
kitabın özünü oluşturmaktadır.
Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Muhasebe ve Finans Yöneti-

mi Bölümü ve Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim Ve Dayanışma Vakfı (MÖDAV)
tarafından birlikte düzenlenen Yedinci Güncel Muhasebe Konuları Çalıştayı 25-27
Şubat 2022 tarihleri arasında online olarak “MUHASEBE VE DENETİMİ ETKİLE-
YEN GELİŞMELER DEĞİŞİKLİKLER VE GÜNCEL KONULAR’’ ana teması ile ger-
çekleşmiştir. Bu Çalıştayda sunulan bazı bildiriler, geliştirilerek kitapta bölüm olarak
hazırlanmış ve okuyucuların hizmetine sunulmuştur. Kitabın oluşmasına katkı veren
değerli yazarlara ve dijital ortamda basımını gerçekleştiren Gazi Kitabevine teşekkür
ederiz.
Kitabın, muhasebe ve finans akademisyenlerine, meslek mensuplarına,

öğrencilerimize ve iş dünyasına güncel gelişmelere ilişkin bilgileri aktararak fayda
yaratması bizleri memnun edecektir.
Prof. Dr. Nalan Akdoğan
Editör
1 Nisan 2022
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ .....................................................................................................................................1
1. BÖLÜM: MESLEK ÖRGÜTLERİNİN VE DÜZENLEYİCİ KAMU KURUMLARININ

GÜNCEL MUHASEBE DEĞİŞİKLERİNE VE GELİŞMELERİNE İLİŞKİN DEĞER-
LENDİRMELERİ ............................................................................................................. 3
A. PANDEMİNİN MESLEK MENSUPLARININ GÖREVLERİNİN YERİNE GE-
TİRİLMESİNDEKİ ETKİLERİ, OLUMSUZ ETKİLERİN FIRSATA ÇEVR-
İLMESİNDE TÜRMOBUN YAPTĞI ÇALIŞMALAR MESLEK MENSUPLA-
RININ GELECEĞİ ............................................................................................. 3
Yahya ARIKAN
B. 2021 YILINDA VERGİ MEVZUATINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN DEĞER-

LENDİRİLMESİ......................................................................................................... 5
Sakıp ŞEKER
C. BAĞIMSIZ DENETİMİN ÖNEMİ VE VUK FARKLILIKLARININ YARATTIĞI SO-

RUNLAR ....................................................................................................................15
Turgut BAHADIR
D. İŞ, MESLEK VE AKADEMİK DÜNYANIN GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİREN VE

ŞEKİLLENDİRECEK KONULAR............................................................................ 19
Ali Kamil UZUN
E. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK AÇIKLAMA STANDARTLARI ile ULUSLARARASI Fİ-

NANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI BAĞLANTISI ve GÜNDEMDEKİ KO-
NULAR .......................................................................................................................25
Murat YÜNLÜ
2. BÖLÜM: KURDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLERİN FİNANSAL RAPORLARA

ETKİLERİ......................................................................................................................... 39
Prof. Dr. İrem NUHOĞLU
viii
3. BÖLÜM: VERGİ YASALARINDA YAPILAN VE KURUM KAZANCINI ETKİLEYEN

DEĞİŞİKLİKLER ............................................................................................................47
Doç. Dr. Mustafa Uğur AKDOĞAN
4. BÖLÜM: BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMUNCA BANKALA-

RA İLİŞKİN SON DÖNEM YAPILAN DÜZENLEMELER VE ETKİLERİ ................. 63
Prof. Dr. Rafet AKTAŞ
Doç. Dr. Burcu GÜROL
Doç. Dr. Merve ACAR
Dr. Ozan GÜLHAN
Dr. Melike Aktaş BOZKURT
5. BÖLÜM: PANDEMİ (COVID-19) DÖNEMİNDE TÜRKİYEDEKİ HALKA ARZLARIN

DEĞERLENDİRİLMESİ .................................................................................................83
Dr. Hüseyin YURDAKUL
6. BÖLÜM: UMS 1 FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU STANDARDININ YERİNİ

ALMASI BEKLENEN UFRS X GENEL SUNUM VE AÇIKLAMA STANDARDI TAS-
LAĞI (ED/2019/7) ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME .............................................. 105
Doç. Dr. Can ÖZTÜRK
Prof. Dr. Yıldız ÖZERHAN
Doç. Dr. Banu SULTANOĞLU
7. BÖLÜM: KUR DEĞİŞİMLERİNİN FİNANSAL TABLOLARA ETKİLERİ: BIST 30’DA

İŞLEM GÖREN ŞEÇİLMİŞ ŞİRKETLER ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA ................. 147
Prof. Dr. Ali ALAGÖZ
Prof. Dr. Raif PARLAKKAYA
Öğr. Gör. Metin ALLAHVERDİ
Arş. Gör. Yasin CİHAN
Özden Elif ÇELİK

ix
8. BÖLÜM: KUR KORUMALI VADELİ MEVDUAT HESAPLARININ BANKALAR VE

TMS/TFRS’YE GÖRE KAYIT YAPAN İŞLETMELER AÇISINDAN MUHASEBELEŞ-
TİRİLMESİ ....................................................................................................................... 187
Dr. Öğr. Üyesi Yusuf KAYA
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet UTKU
9. BÖLÜM: TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI İLE VERGİ USUL

KANUNU KAPSAMINDA ENFLASYON MUHASEBESİ VE UYGULAMASI ........203
Prof. Dr. Gürbüz GÖKÇEN
Prof. Dr. Başak ATAMAN
10. BÖLÜM: ENFLASYON DÜZELTMESİ ÖRNEĞİ- BİR KONYA İŞLETMESİNİN 2021

YILI DÖNEM BAŞI VE DÖNEM SONU BİLANÇOLARININ VE GELİR TABLOSU-
NUN DÜZELTİLMESİ ....................................................................................................229
Dr. Öğr. Üyesi Aynur AKPINAR
11. BÖLÜM: ENFLASYON DÜZELTMESİ ÖRNEĞİ: ERZİNCAN’DA FAALİYET GÖSTE-

REN BİR KONAKLAMA İŞLETMESİNİN 2021 YILI BİLANÇOSUNUN DÜZELTİL-
MESİ ................................................................................................................................. 259
Doç. Dr. Ersin KORKMAZ
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet GÜNER
12. BÖLÜM: BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNÜN 2017 SÜRÜMÜNE EKLENEN VE GÜNCEL-
LENEN HÜKÜMLER ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ ...........................................285
Dr. Öğr. Üyesi Seda YAVUZASLAN SÖYLEMEZ
13. BÖLÜM: VERGİ USUL KANUNUNDA 7338 SAYILI KANUNLA YAPILAN DEĞİŞİK-
LİKLERİN TFRS BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ........................................315
Prof. Dr. Şeref DEMİR
x
14. BÖLÜM: ERTELENMİŞ VERGİ VARLIĞI VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ UYGULAMASININ

FİNANSAL TABLOLARA ETKİSİ ÜZERİNE BİR İNCELENMESİ ...........................331
Doç. Dr. Jale SAĞLAR
Dr. Öğr. Üyesi İrem KEFE
15. BÖLÜM: MUHASEBEDE DİJİTAL DÖNÜŞÜM: YAPAY ZEKÂ TABANLI AKILLI

BELGE OKUMA SİSTEMİ .............................................................................................347
Dr. Öğr. Üyesi Metehan KÜÇÜKER
Dr. Öğr. Üyesi Emrah DÖNMEZ

12. BÖLÜM
BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNÜN 2017 SÜRÜMÜNE EKLENEN VE

GÜNCELLENEN HÜKÜMLER ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
Seda YAVUZASLAN SÖYLEMEZ 74
1. GİRİŞ
Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) 2017 yılında, 2013/34 sayılı Avrupa Birliği
Muhasebe Direktifinde “önce küçük işletmeleri düşün” ilkesi ile benimsenen, yö-
netimsel maliyetler ve yüklerin azaltılması çerçevesinde, Büyük ve Orta Ölçekli İş-
letmeler İçin Finansal Raporlama Standardını ( BOBİ FRS ) yayınlamış ve 1.1.2018
tarihi itibarı ile de yürürlüğe sokmuştur.
KGK, kendi incelemeleri ve paydaşlardan dönüşler çerçevesinde BOBİ FRS

2017 ilk sürümünde bazı hususların düzenlenmediğini, bazı hususlarda da uygulayı-
cıların farklı yorumlamalara gittiklerini tespit etmiş ve bazı hükümlerde iyileştirme
ve düzenleme yapılması ihtiyacı çerçevesinde 9/12/2020 tarih itibari ile önce taslak
metin hazırlanmıştır. Taslak metine paydaşlardan da alınan görüşler çerçevesinde
nihai hali verilmiş ve BOBİ FRS 2021 sürümü olarak KGK’nun Kurul Kararı ile
30/3/2021 tarihinde 31439 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete’de yayınlanmıştır(https://
www.kgk.gov.tr).
BOBİ FRS 2021 sürümü, 2017 sürümündeki hükümlere ihtiyaç nedeni ile
ve yoruma açık farklı yorumlanan durumlara netlik kazandırmak amacı ile yapılan
eklemeler ve güncellemeler çerçevesinde yeniden düzenlenmiştir. Bu bölümde 2021
sürümündeki ekleme ve güncellemelerle gelen yükümlülük ve muafiyetlerdeki deği-
şiklikler açıklanmaya çalışılmıştır.
Türkiye’de yerel BOBİ FRS çerçeve çalışmaları 2014 yılında başlamıştır. Refe-
rans olarak da İngiltere’nin 26.06.2013 tarihli, 2013/34/EU Avrupa Birliği Muhasebe
Direktifini temel alarak yürürlüğe koyduğu yerel FRS 102 standardı alınmıştır (Gök-
çen, Öztürk, Güleç 2017:437).
74 Dr.Öğr.Üyesi Seda Yavuzaslan, CanakkaleOnsekiz Mart Üniversitesi, ORCID ID: 0000-0002-8392-3737

286 | MUHASEBE STANDART VE UYGULAMALARINI ETKİLEYEN DEĞİŞİKLİKLER GELİŞMELER VE GÜNCEL KONULAR
Üye ülkelerin, direktife göre işletmeleri; aşağıdaki şekilde sınıflandırılması

mecburi kılınmıştır. Avrupa birliği muhasebe direktifi kapsamında işletmeler aşağı-
daki eşikler çerçevesinde sınıflandırmıştır (Demir, Bahadır 2014:16).
İşletme Sınıfları Bilanço Yıllık Net Çalışan

Büyüklükleri Hasılat Sayıları
Mikro İşletmeler < 350.000 Euro < 700.000 Euro < 10 kişi
Küçük İşletmeler < 4.000.000 Euro < 8.000.000 Euro < 50 kişi
Orta Büyüklükteki < 20.000.000 Euro < 40.000.000 Euro < 250 kişi
İşletmeler
Büyük İşletmeler < 20.000.000 Euro < 40.000.000 Euro < 250 kişi
Bu işletmelerden bilanço büyüklükleri, yıllık net hasılatı ve çalışan kişi sayısı

şartı aranmaksızın, bağımsız denetime tabi ve aşağıdaki şartları taşıyanlar, Kamu
Yararını İlgilendiren Kuruluşlar (KAYİK) olarak tanımlanmıştır. (Demir, Bahadır
2014:14-17). KGK’da en son 13 Eylül 2018 tarihli, 161 sayılı kararına ekli listede KA-
YİK listesini güncellemiş ve yayınlamıştır.
- Organize Borsalara korte işletmeler,
- Kredi veren kuruluşları,
-Sigorta şirketleri,
- Faaliyetleriyle kamusal etkiler yaratıp kamu yararı sağlayan işletmeler
KGK, 2017 sürümü için Avrupa Birliği Direktifleri çerçevesinde yapılan ça-
lışmalardan sonra Direktifler ve FRS 102 ile uyumlu BOBİ FRS 2017 ilk sürümünü,
bağımsız denetime tabi BOBİ’ler için, 30138 Sayılı Tebliğ ile 29/7/2017 tarihinde res-
mi gazetede yayımlanmış ve bağımsız denetimlerde kullanılmak üzere KGK 56 sıra
numaralı tebliğ ile de 01.01.2018 tarihinden itibaren uygulamaya almıştır. BOBİ FRS
2017 sürümünde, aşamalı bir yapı ile büyük işletme kapsamına girmeyen işletmelerin
yükümlükleri belirlenmiştir. Buna ilave olarak da büyüklerin yani belli bir ölçeği
aşan büyük işletmeler için de ilave yükümlülükler getirilmiştir.
30138 Sayılı Tebliğ ile 2018 yılı ve sonrasın için de TFRS uygulama zorun-
luluğu olan işletmeler dışında kalan bağımsız denetime tabi olan, Avrupa Birliği
direktifi kriterlerine göre orta boy ve büyük boy işletme sınıfına giren işletmelerin
Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN / Prof. Dr. Deniz Umut DOĞAN / Doç. Dr. Özge SEZGİN ALP | 287
konsolide ve münferit finansal tablolarının sunulmasında BOBİ-FRS’yi uygulamaları

istenmiştir. Bu işletmelere isterlerse BOBİ-FRS uygulamadan doğrudan TFRS uygu-
layabilme, yalnız seçim yaptıktan sonra 2 yıl değişiklik yapamama esnekliği tanın-
mıştır (https://www.istanbulymmo.org.tr) Tebliğde, bu hükümle bağımsız denetime
tabi anacak TFRS uygulamak zorunda olmayan işletmelerin karşılaştırılabilir mali
tablolarını gerçeğe ve ihtiyaca uygun düzenleyebilmelerini sağlamak amaçlanmıştır
(30138 Sayılı Tebliğ).
KGK, 41 sayılı kurul kararı ile de KAYİK’ler için TFRS uygulama zorunlu-
luğunu isterken, diğer işletmelerin de en son 2017 yılı dâhil, 2017 yılına kadar dene-
timlerinde, Muhasebe Sistemi Uygulama Tebliği (MSUGT)’ne ilave hususlar kapsa-
mında bağımsız denetim yapmalarını karara bağlamıştır (KGK (2015); https://www.
istanbulymmo.org.tr)
KGK, BOBİ FRS 2017 sürümü uygulanmaya başladığı tarihten itibaren; uy-
gulayıcılarından, bağımsız denetçilerden ve bağımsız denetim kuruluşlarından ve
akademisyenlerden gelen geri bildirimleri dikkate alarak ve kurumunun kendi ince-
lemeleri ve sisteme (Elektronik Finansal Raporlama Sistemi) yüklenen finansal tablo-
ların incelenmesi sonucunda ve eğitim modüllerinin yayınlanması sürecinde, BOBİ
FRS 2017 ilk sürümünde bazı hususların düzenlenmediği, bazı hususlarda da uygula-
yıcıların farklı yorumlamalara gittiklerini tespit etmiştir. Tüm bu tespitler çerçevesin-
de bazı hükümlerde iyileştirme ve güncelleme yapılması ihtiyacı ile KGK çalışmalara
başlamıştır. Bu iyileştirmelerle netlik kazanmamış durumların netleştirilmesi ve bö-
lümler arası uyumun arttırılması amaçlanmıştır (KGK 2021b).
Çalışmalar sonrası son güncellemelerle hazırlanan metin Aralık 2020 tarih iti-
bari ile ilgili kurum ve kuruluşlar ile kamuoyu görüşüne sunulmuştur. Taslak metine,
paydaşlardan gelen geri dönüşler ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlardan alınan görüş-
ler çerçevesinde nihai hali oluşturulmuş ve BOBİ FRS 2021 sürümü olarak KGK’nun
Kurul Kararı ile 30/3/2021 tarihinde 31439 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete’de yayın-
lanmıştır.
Çalışmada, 2017 sürümündeki hükümlere yapılan ekleme ve güncellemeler

çerçevesinde düzenlenen 2021 sürümü ile uygulayıcılara gelen yükümlülük ve mua-
fiyetlerdeki değişikliklerin açıklanması hedeflenmiştir. Her bölüm ayrı ele alınarak;
ihtiyaç nedeni ile gerçekleştirilen iyileştirmeler, bölümler arasındaki uyumun artı-
rılması amacı ile yapılan değişiklikler, açıkça düzenlenmemiş yoruma açık, farklı
yorumlanabilen hususlara kazandırılan netlikler bölüm bazında açıklanmıştır.
Bu araştırmada doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Doküman inceleme

tekniği nitel bir araştırma tekniğidir. Veriler BOBİ FRS 2017 ve BOBİ FRS 2021 sü-
rümünde yer alan maddeler incelenerek toplanmıştır.
2. BOBİ FRS 2021 GENEL DEĞERLENDİRME
BOBİ FRS 2017 sürümünün hükümlerindeki genel muhasebe ilkelerini esaslı

şekilde değiştiren bir güncelleme yapılmamıştır. Güncellemelerin kapsamı daha çok
düzenlenmemiş hususların düzenlemesi ve yoruma açık farklı şekilde yorumlanabi-
len hükümlerin netlik kazandırılmasına ve bölümler arasındaki uyumun arttırılması-
na yönelik yapılmıştır.
KGK, standartları artık kurul kararı olarak yayınlamaya başlamış olup BOBİ
FRS 2021 sürümü de kurul kararı olarak yayınlanmıştır.
Kurul kararındaki ilk değişiklik büyük işletme tanımındaki eşik değerlerle il-
gili olmuştur.2017 sürümündeki eşik değerler revize edilmiş eşik değerler aşağıdaki
gibi güncellenmiştir;
Ölçütler 2017 eşik değerleri 2021 eşik değerleri
Aktif toplamı 75.000.000 ve üstü 200.000.000 ve üstü
Yıllık net satış hasılatı 150.000.000 ve üstü 400.000.000 ve üstü.
Ortalama çalışan kişi sayısı 250 kişi ve üstü 250 kişi ve üstü.
Kaynak: https://www.kgk.gov.tr
2017 sürümünde ifade edildiği gibi 2021 sürümünde de; belirlenmiş üç kriter
vardır. Bu üç kriterden en az iki kriterin değerlerini, bağlı ortaklıkları ile birlikte, peş
peşe iki finansal raporlama dönemi itibarı ile geçmiş işletmeler takip eden raporlama
döneminden itibaren büyük işletme olarak değerlendirilecektir.
Eşik değerlerde 1.66 katlık önemli bir artış vardır. BOBİ FRS 2021 sürümün-
deki büyük işletme tanımı Avrupa birliği muhasebe direktifi ile de tam uyumludur.
Direktifte de aktif büyüklüğü 20 milyon Euro, net hasılatı 40 milyon Euro ve çalışan
kişi sayısı 250 ve üstünde olanlar büyük işletme olarak tanımlanmıştır.
KGK da direktifteki bu rakamlara uyumu sağlayacak şekilde güncel kurlarla
yeni değerleri, direktifin özellikle para birimi Euro olmayan ülkeler için limiti arttı-
rabilme imkânından faydalanarak, en üst limitle belirlemişlerdir. Direktifin sağladığı
en üst limit imkânı kullanılırken daha fazla işletmenin muafiyetlerden yararlanması
amaçlanmıştır.
Böylece KAYİK’ler hariç bağısız denetime tabi işletmelerin önceki değerlere
göre% 67’si büyük işletme olarak değerlendirilmişti. Yeni eşik değerlerle öngörülen,
bu yüzdenin % 34’lere inmesidir. Önceki kriterlere göre büyük işletme olarak değer-
lendirilen işletmelerin yarısı, yeni kriterlere göre orta boy işletme olarak değerlendi-
rilecektir ( https://www.kgk.gov.tr)
2017 sürümü yayınlandığında ise KGK’nun verilerine göre, 1150 KAYİK şir-
ketin TMS/TFRS’yi uygulaması zorunluydu. BOBİ FRS’yi de Bağımsız denetime
tabi 850 büyük işletme ve 3.850 orta büyüklükteki işletme uygulayacaklardı. İsteğe
bağlı olarak TMS/TFRS de uygulayabiliyorlardı (Şen, Özbirecikli 2018:463)
BOBİ FRS büyük ve orta boy işletmeleri hedefleyen bir standarttır ve Avrupa
Birliği direktifi kaynaklı orta boy işletmelere bazı muafiyetler tanımaktadır. Bu mua-
fiyetler çerçevesinde; konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğünden muaftır-
lar, ertelenmiş vergi tutarlarını sunmak zorunda değildirler ve ayrıca onlar için dip
not açıklamalarında nispeten kolaylaştırıcı uygulamalar getirilmiştir.
Tebliğin BOBİ FRS ve TFRS arasında geçişle ilgili hükmünde bir değişiklik
yapılmamıştır.
KGG, 2017 sürümünde BOBİ FRS’yi uygulaması gereken işletmeler tanımlan-
mıştır. Bu tanımda “19/12/2012 tarihli ve 2012/4213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair
Karar uyarınca bağımsız denetime tabi olup, 26/8/2014 tarihli ve 29100 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kurul Kararı kapsamında TFRS uygulamayan işletmeler” in
münferit (bireysel) ve konsolide finansal tablolarını hazırlarken BOBİ FRS’yi uygu-
lamaları zorunluluğu getirilmişti.
2017 yılı, 56 Sıra Numaralı Tebliğin BOBİ FRS ve TFRS arasında geçişle ilgili
hükmüne göre, BOBİ FRS’ye göre finansal tablolarını sunan işletmeler, iki yıl finan-
sal tablolarına isteğe bağlı olarak TFRS uygulayamıyorlardı. Finansal tablolarına is-
teğe bağlı olarak TFRS uygulayan işletmeler de iki yıl TFRS’yi uygulamaları şartıyla
finansal tablolarını BOBİ FRS’ye göre sunabiliyorlardı.
KGK, yeni sürümle, işletmelere fazla yük getirmeyen hem bağımsız denetçi-
ler hem de muhasebeciler için kısaca tüm uygulayıcılar için pratikte de anlaşılabilir
ve uzun vade de TFRS’lere geçişi kolaylaştıracak bir içerik üretmeyi hedeflenmiştir.
Özellikle küçük işletmelere uygulama kolaylığı getirerek, büyük işletmeleri de ola-
bildiğince TFRS’lere geçişlerini kolaylaştıracak veya onlara tablolarını daha gerçeğe
uygun hale getirecek ilave düzenlemelerle, işletmelerin durumunu daha gereceğe uy-
gun sunumu sağlayan yükümlülüklere geçmelerini hedeflemiştir.
BOBİ FRS 2021 sürümü 2021 hesap döneminden itibaren uygulanmaya başla-
mıştır. Erken uygulama kararı alınmıştır yani 2021 hesap döneminden itibaren kolay-
laştırıcı uygulamalara geçilmiştir.
3. BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNDE EKLENEN HÜKÜMLER VE YAPI-

LAN DEĞİŞİKLİKLER
Eklenen hükümler ve değişiklikler bölüm bazında aşağıda açıklanmaya çalı-

şılmıştır. Genel anlamda ilk göze çarpan değişiklik “finansal tabloların hazırlanması”
ifadesi yerine tüm bölümlerde “finansal tabloların sunulması” ifadesi; “konsolide
olmayan” yerine de “münferit” ifadesi kullanılmaya başlanmıştır.
3.1. Kavramsal Çerçeve ve Finansal Tablolar İle İlgili Değişiklikler (Bö-

lüm 1);
1.bölümde ilk değişikliğin 1.9 paragrafında önemlilik tanımında olduğu gö-

rülmektedir. 2021 sürümünde finansal tablo kullanıcılarının kararlarını etkileyen un-
surlara “ bilginin gizlenmesi” eklenmiş ve kararlarını “makul ölçüde” etkilediğinde
bilginin önemli olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca 1.9 paragrafına “İşletme; bilginin, tek
başına ya da başka bilgilerle birlikte bir bütün olarak finansal tablolar bağlamında
önemli olup olmadığını değerlendirir” ifadesi eklenmiştir. Yapılan eklemeler tanımın
esası ile ilgili olmayıp TMS’lere uyum sağlanması için yapılmıştır.
Diğer bir önemli değişiklik; isteğe bağlı olarak veya büyük boy işletmeye geç-
mesi nedeni ile konsolide finansal tablo hazırlayacak olan işletmelere tanınan muafi-
yetlere yönelik olmuştur (1.23p). Eklenen 1.25A paragrafında “Geçiş Hükümleri” ile
ilgili muafiyetlere ve 27.3’de de karşılaştırmalı finansal tablo sunulmamasına ilişkin
muafiyetlere yer verilmiştir. 1.25 (A) paragrafı ile “Cari raporlama döneminde bü-
yük işletme olmuş bir işletme, bir önceki raporlama döneminde isteğe bağlı konso-
lide finansal tablolar sunmamış olduğu için 1.23 ‘de öngördüğü gibi önceki dönem
veya dönemlere ait karşılaştırmalı konsolide finansal tablola sunma zorunlulukları
yoktur yalnızca cari raporlama dönemine ait konsolide finansal tablolarının yanında
bir de cari raporlama döneminin başlangıcına ait Konsolide Finansal Durum Tablo-
sunu sunarlar”. Bu muafiyetten faydalanamayan işletmeler de, önceki dönem veya
dönemlerin karşılaştırmalı tablolarını sunmuşlarsa, karşılaştırmalı olarak sunulan en
erken dönemin başlangıcına ait ilave bir Konsolide Finansal Durum Tablosu da su-
narlar(1.25A)
27.3’ e göre de “Daha önce TFRS’yi uygulayan işletmeler hariç olmak üzere,
bu Standardı ilk kez uygulayan bir işletmenin 1.23 paragrafında öngörülen şekilde
geçmiş dönem veya dönemlere ait karşılaştırmalı finansal tablolarını hazırlaması
sunması gerekmez. Bu muafiyetten yararlanan işletmeler cari raporlama dönemine
ait finansal tabloları ile birlikte cari raporlama döneminin başlangıcına ait Finansal
Durum Tablosunu (açılış Finansal Durum Tablosunu) bu Standarda göre hazırlar su-
nar ve cari raporlama döneminin başlangıcı bu Standarda geçiş tarihi olarak dikkate
alınır. Önceki finansal raporlama çerçevesine göre düzenlenen geçmiş dönem veya
dönemlere ait finansal tablolar karşılaştırmalı finansal tablolar olarak sunulamaz”
şeklinde açıklanmıştır.
Bu kapsamda 2017 sürümüne göre uygulamada; büyük işletmeye dönüşen iş-

letmeler veya konsolide finansal tablolarını isteğe bağlı olarak sunmaya başlayan iş-
letmeler, cari raporlama döneminde bir konsolide finansal tablo seti sunması ve önce-
ki dönem veya dönemlerin karşılaştırmalı konsolide finansal tablolarını (önceki yılda
da bir konsolide finansal tablo seti sunması gerekiyordu.) sunmaları gerekiyordu.
Yapılan değişiklikle 2021 sürümünde bu muafiyetten yararlanacak şekilde bü-

yük işletmeye geçenler veya konsolide finansal tablolarını isteğe bağlı olarak sunacak
olanların geçişlerini kolaylaştırmak için, karşılaştırmalı konsolide finansal tablolarını
sunmaları istenmemiştir. Burada işletmelerin yapması gereken uygulama; cari rapor-
lama dönemine ait konsolide finansal tablo sunmak ve cari raporlama dönemi başı iti-
bari ile açılış konsolide finansal durum tablosunu sunmaları şeklinde düzenlenmiştir.
Ayrıca cari raporlama döneminin başlangıcına ait Konsolide Finansal Durum Tablosu
ile ilgili dipnot açıklaması yapmaları istenmiştir. 1.25A
Birinci bölümle ilgili diğer bir değişiklik 1.26 no’lu paragrafta finansal tablo
kalemlerinin sunum ve sınıflandırılması ile ilgili olmuştur. Ve 1.26 hükmüne ekleme
yapılmıştır. 2017 sürümüne göre sunumda tutarlılık ilkesi gereği finansal tablo ka-
lemlerinin sunum ve sınıflandırılmasında değişiklik yapılmaması ifade edilmekte,
bazı istisnai durumlarda değişiklik yapılabilir denmektedir. İstisnai durumla ilgili bir
açıklama yer almamaktadır. 2021 sürümünde eklenen 1.26 A ile finansal tablo kalem-
lerinin sunum veya sınıflandırmasında değişikliğe gidildiğinde, daha gerçeğe uygun
sunum ve sınıflandırma sağlayacaksa sunum ve sınıflandırmada sonraki dönemlerde
değişikliğe gidebileceğine dair açıklama eklenmiştir ve hükümdeki istisna açık bir
hale getirilmiştir. Yeniden sınıflandırma yapmasının gerekçeleri ve karşılaştırmalı
finansal tablo kalemleri üzerindeki etkisinin tutar olarak dipnotlarda açıklanması da
istenmiştir. Ayrıca değişiklikten etkilenen ve yeniden sınıflandırılması mümkün ol-
mayan kalemlerin de gerekçeleri ve yeniden sınıflandırma yapılabilseydi etkilenecek
kalemler hakkında açıklamaların dipnotta yapılması istenmiştir (1.26 A).
1.bölümde diğer bir ekleme ile Özkaynak Değişim Tablosunun amacı netleşti-
rilmiştir. (1.53) 1.55 paragrafında açıklanan özkaynak kalemlerinde gösterilmesi zo-
runlu artış ve azalış getiren durumlara, “Özkaynak kalemleri arasında yapılan diğer
transferler”in eklenmesi ve “ işletmenin kendi paylarının geri satın alınması, geri sa-
tın alınan payların iptali ve geri satın alınan payların yeniden satışı gibi” durumların
da eklenmesi istenmiştir.
Ayrıca 1.bölüme “Dipnotlar” bölümü “1.58” paragrafı eklenmiştir ve Dipnot-

lar, bölümünde yer alan hükümlerin uygulanması istenmiştir.
3.2. Nakit Akış Tablosu İle İlgili Yapılan Değişiklikler (Bölüm 2);
İkinci Bölümde nakit akış tablosunda anlaşılabilirliğin arttırılmasına yönelik

bazı başlıklar eklenmiştir ve bazı değişiklikler yapılmıştır.
İlk ekleme ile 2-13A parafında yöntemler arası geçiş anlatılmıştır. Esas faali-
yetlerden kaynaklanan nakit akışları hazırlanırken yöntem değişikliği yapıldığında
1.26 ve 1.26A paragrafının uygulanması ve gerekli açıklamaların yapılması isten-
miştir.
Nakit akış tablosu sunulurken, esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları,

doğrudan ve dolaylı yöntem olarak iki yönteme göre sunulur. 2017 sürümünde yön-
temler arasında değişikliğe gitmek isteyen işletmelerin değişikliğe nasıl gideceğine
dair yeterli açıklama yer almamaktaydı. 2021 sürümünde bu durum açıklığa kavuştu-
rulmuştur.(2.13A) Bunu açıklığa kavuştururken 1. bölümdeki tutarlık kısmına 1.26’ya
atıf yapılmıştır. Doğrudan yöntemden dolaylıya ya da tam tersi dolaylıdan, doğrudan
yönteme geçiş imkânı verirken aşağıdaki iki şartın sağlanması istenmektedir;
a.) İşletme faaliyetlerinin niteliğinde önemli değişiklik olması ya da
b.) Yöntem değişikliği ile daha ihtiyaca uygun bilgi sağlanacağının açık olması
Ayrıca, yöntem değişikliğine nasıl gidileceği ile ilgili, sunumda tutarlık kıs-
mına, 1.26 A paragrafında, sunumda değişikliğe gidildiği zaman karşılaştırmalı
finansal tabloların da yeniden düzenlenmesi istenmektedir. Bu madde de “mümkün
olma” gibi bir kriter dikkat çekmektedir. Bu madde de mümkün olduğu sürece kar-
şılaştırmalı finansal tabloların yeniden düzenlenmesi istenmektedir. Örneğin işletme
doğrudan yöntemden dolaylı yönteme geçtiğinde, karşılaştırmalı finansal tablosunu,
doğrudan yönteme göre mümkün olduğu derecede karşılaştırmalı hazırlamak zorun-
dadır. Ve ayrıca işletme neden yeniden sınıflandırmaya gittiğini, neden yöntem deği-
şikliğine gittiğini, finansal tablolar üzerindeki etkisini, gerekçeleri ile finansal tablo
dip notunda açıklaması istenmiştir.
Diğer değişiklik 2.16 paragrafındadır. Varlık ve kaynakları etkilemesine rağ-
men “nakit akışı yaratmayan yatırım ve finansman faaliyetlerinin nakit akış tablo-
sunda yer almayacağı belirtilmiş ve nakit akışı yaratmayan durumlar “ vadeli ya da
finansal kiralama ile edinilen varlıklar, pay ihracı yoluyla edinim ve yükümlülüğün
öz kaynağa dönüşümü” olarak açıklığa kavuşturulmuştur. Ancak nakit akışı yarat-
mayan, nakit akış tablosunun konusuna girmeyen bazı önemli kalemlerin, önemlilik
durumlarında belirtilmesi istenmiştir.
3.3. Muhasebe Politikaları ve Tahminler ve Yanlışlıklar ile İlgili Yapılan
Değişiklikler (Bölüm 3)
İlk göze çarpan değişiklik yanlışlık yerine TMS ve TFRS’ler de kullanılan
hata ifadesinin kullanılması ile terim birliği sağlanmasıdır.
Diğer değişiklik; muhasebe tahminlerinde yapılan değişikliğin gelecek dönem
ve dönemlere ilişkin etkilerinin finansal tablolar dip notlarında açıklanmasına yöne-
lik olmuştur (3.22). BOBİ-FRS uygulayan işletmeler finansal tablolarında bir tahmin
değişikliğine gittiklerinde, sadece muhtemel etkinin ne olduğu ve hangi kalemi etki-
lediği ile ilgili açıklamayı dipnotlarda yapmaları yeterli olacaktır. Sayısal hesaplama
istenmeyerek uygulama kolaylığı sağlanmıştır.(TMS 8 tahmin değişikliğine gidildi-
ğinde sayısal etkisinin dipnotlarda açıklanmasını istemektedir.)
Ayrıca politika değişikliği geriye dönük uygulandığında ya da hata nedeni ile
geriye dönük düzeltme yapıldığında, karşılaştırmalı olarak sunulan en erken döne-
min başlangıcına ait ilave finansal durum tablosunda dipnot açıklamalarının yapıl-
masına gerek olmadığına dair bir açıklama yapılmıştır (3.33). Geriye dönük yapılan
düzeltmede karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcına ait ilave bir
Finansal Durum Tablosu zaten BOBİ FRS’ ye uygun olarak hazırlanmaktadır. Do-
layısıyla bu tablolar önceden sunulduğu için bu tablolara ilişkin açıklama yapılması
gerekmez denilmiştir (3.33). TMS/TFRS’ye göre de, geriye dönük düzeltme yapıldı-
ğında ilave hazırlanan finansal durum tablosunda dipnotlar hazırlama zorunluluğu
yoktur. Bu durum BOBİ FRS’ye de eklenerek TFRS’ye de tam uyum sağlanmıştır.
3.4. Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar İle İlgili Yapılan Değişik-
likler (Bölüm 4)
Dördüncü bölümde karşımıza çıkan en temel değişiklik finansal tabloların
yayınlandığı ve onaylandığı tarihin netleştirmiş olmasıdır. 4.2A’da onaylanma tarihi
yönetim kurulu tarafından onaylandığı tarih olarak açıklanmıştır.
3.5. Hasılat İle İlgili Yapılan Değişiklikler (Bölüm 5);
İlk değişiklik beklenen yerine muhtemel ifadesinin ve gider yerine maliyet ifa-
desinin kullanılmasıdır.
Hasılat bölümünde hasılatı yaratan olaylar mal satışı, hizmet sunumu ve inşaat
sözleşmeleri ve faiz, isim hakkı ve kâr payı olarak tanımlanmıştır. Hasılat bölümündeki
ilk değişiklik; 2017 sürümünde yer almayan, hizmet sunumu ve inşaat sözleşmelerinde
ortaya çıkan maliyetlerin neler olduğunu açıklayan ve örneklendiren yeni bir hükmün
eklenmiş olmasıdır (5.28A). Bu değişiklikler, hasılatın muhasebeleştirilmesi esaslarını
değiştirmemiştir.
Diğer bir değişiklik de, yine daha önce düzenlenmemiş 2021 sürümünde ilk kez
ele alınan bir konudur. 2021 sürümünde bir hizmet sunumuyla veya inşa işiyle ilgili,
müşterilerle sözleşme yapılması olasılığına karşı katlanılan maliyetler belirlendiğinde,
işlemin veya sözleşmenin maliyetine dâhil edilebileceği ve eğer bu maliyetler yapıldık-
ları dönemde gider olarak kaydedilmişlerse, devam eden dönemde sözleşme yapıldığın-
da işlemin veya sözleşmenin maliyetine dâhil edilmeyeceği belirtilmiştir.(5.28B)
Bu maliyetler müşteri ile bir hizmet ya da inşaat sözleşmesinin yapılabilmesi

için katlanılan maliyetlerdir ve inşaat sözleşmeleri veya hizmet sözleşmelerinin ma-
liyetleri ile aynı şekilde muamele göreceği ve o şekilde muhasebeleştirileceği net bir
şekilde ifade edilmiştir.
3.6. Stoklar İle İlgili Yapılan Değişiklikler (Bölüm 6)
6. bölümde “Ölçüm, Satın Alma Maliyetleri, Dönüştürme Maliyetleri, Diğer

Maliyetler, Stok Maliyetine Dâhil Edilmeyen Giderler, Ortak Ürünler ve Yan Ürünler,
Hizmet İşletmelerinin Stok Maliyeti Canlı Varlıklardan Hasadı Yapılan Tarımsal Ürün-
lerin Maliyeti, Maliyet Ölçüm Teknikleri” ara başlıkların eklendiği görülmektedir.
Bunun dışındaki değişiklik 6.5 eklenen hükümdür. 2017 sürümünde 6.4’de stok-
lar maliyet bedeli ve net gerçekleşebilir değerden düşük olanı üzerinden değerlenir den-
mektedir. İstisnası 6.5’de, borsalar ya da diğer organize piyasalarda işlem gören stok
niteliği olan altın ve diğer kıymetli madenlerin piyasa değeri (gerçeğe uygun değerle)
ile değerleneceği şeklindeydi. Bu hüküm 2021 sürümünde daha açık hale getirilmiştir.
Bu sektörler, “tarım veya orman ürünlerini üreten işletmeler, hasat sonrası tarımsal
ürünler satan işletmeler, maden, maden ürünlerini üreten işletmeler” olarak açık bir
şekilde ifade edilmiştir. (6.5a) Bu işletmelerin, sektörlerdeki uygulamalara göre stokla-
rını satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile (6.5a), aracılık şirketlerinin de
stoklarını gerçeğe uygun değerle ölçebilecekleri belirtilerek konuya açıklık gelmiştir.
(6.5b) Ölçüm sonucu değerin de dönemde meydana gelen değişikliklerin de kâr veya
zarara yansıtılması istenmiştir. (6.5b)
Dönüştürme maliyetleri ile ilgili 6.13’e bir ekleme yapılmıştır. Dönüştürme ma-
liyetinin hesaplanmasında normal maliyet yöntemi kullanıldığında, anormal yüksek
üretim gerçekleştiği dönemlerde, stokların maliyetinin üzerinde değerlenmemesi için
her bir üretim birimine dağıtılmış (kapasite kullanım oranına göre dağıtılan) sabit genel
üretim giderinin düşürülmesi istenmiştir.
6. bölümle ilgili diğer bir değişiklik 6.9’daki borçlanma maliyeti ile ilgili açıkla-
manın 6.14A bölümüne alınmasıdır. Şöyle ki “kullanıma veya satışa hazır hale getiril-
mesi bir yıldan daha uzun süren stokların, elde edilmesi, üretilmesi ve inşası ile ilgili
borçlanma maliyetleri, kullanıma hazır duruma geldiği ya da satış tarihe kadar stokun
maliyetine dâhil edilmesi gerektiği “açıklaması satın alma maliyetleri bölümünden di-
ğer maliyetler bölümüne alınmıştır.
Bir başka değişiklikte hizmet sektöründe yer alan işletmelerin bazı harcamala-
rının stoklar kaleminde değerlendirilmesi ile ilgili olmuştur. 6.17’ye eklenen “Hizmet
sunuma ilişkin bir işlemin tamamlanan kısmı için katlanılan maliyetler, geri kazanıl-
masının muhtemel olması şartıyla, hizmet işletmelerinin stoklarını oluşturur” ifadesi
ile açıklanmıştır. Ve bu stokların maliyeti “Hasılat” bölümünde 5.28A ve 5.28B’ de
yer alan maliyetleri içerir “ ifadesi ile açık hale getirilmiştir. Özel hastanelerde yatan
hastalara yapıla harcamalar bu kapsamda değerlendirilebilir.
3.7. Tarımsal Faaliyetler ile İlgili Yapılan Değişiklikler (Bölüm 7)
Bu bölümde değişiklik ve ekleme yapılmamıştır.
3.8. Maden Kaynaklarının Aranması ve Değerlendirilmesi İle İlgili Yapılan

Değişiklikler (Bölüm 8)
Sadece maden sektörünü düzenleyen, maden kaynaklarının aranması ile iştigal

eden şirketlerin uygulayacağı bir bölümdür. Bu bölümdeki değişikliklerle, bu konuyu
düzenleyen TFRS 6 ya biraz daha yakınlaştırılma olduğu görülmektedir.
Bu bölümde de anlaşılabilirliğin arttırılması adına bazı ara başlıklar eklenmiştir.
2017 sürümünde arama ve değerlendirme faaliyetleri ile ilgili detaylı tanımla-

ma yoktur. 2021 sürümünde arama ve değerlendirme varlıklarının kayda alınması-
na ve ölçümü ile ilgili detaylı tanımlamalarla 8.1A, 8.1B, 8.1C, 8.1Ç, 8.1D paragraf-
ları ile eklenerek sınırlar belirlenmiştir.
2017 Sürümünde maden kaynaklarının aranması ve değerlendirilmesi aşama-

sında yapılan harcamaların varlık olarak sınıflandırılması konusunda işletmelere bir
muhasebe politikası belirleyebileceklerine ilişkin bir hüküm yer almaktaydı ancak bir
ayırım söz konusu değildi. 2021 Sürümünde bu alanda yapılan harcamaların varlık
olarak sınıflandırılmasında niteliklerine göre maddi veya maddi olmayan duran var-
lık olarak sınıflandırılabileceği ve o bölüm hükümlerin uygulanabileceği belirtilerek

hüküm açık hale getirilmiştir. (8.7) Bu güncelleme ile maddi duran varlıklar bölümü-
ne girenler yeniden değerlemeye tabi tutulabilecektir. (TFRS 6’da benzer şekildedir)
Diğer bir konu ise maden kaynaklarında değer düşüklüğü konusudur. Burada
bu varlıkları işletmelerin kendilerinin politika tercihine bağlı olarak aktifleştirmesine
izin verilmektedir (bu bölüm ve TFRS 6 standardında) ve değer düşüklüğü bölümün-
den ayırmaktadır çünkü aktifleştirilen bu varlıklar, diğer varlıklar için geçerli olan
göstergelere göre değerlendiğinde bir anda değer düşüklüğü zararı olarak bilançodan
çıkma riski ortaya çıkabilmektedir. Özetle maden kaynaklarının kendine özgü değer
düşüklüğü göstergelerinin uygulanacağı açıklığa kavuşturulmuştur. (8.10A)
3.9. Finansal Araçlar ve Özkaynaklar Bölümündeki Değişiklikler (Bölüm 9)
LİBOR kavramı yerine gösterge faiz oranı kavramı kullanılmıştır.
3.10. İştiraklerdeki Yatırımlar Bölümündeki Değişiklikler (Bölüm 10) (10.

Bölüm, 11. Bölüm, 21 ve 22. Bölüm birlikte ele alınmıştır)
BOBİ FRS 2021’ de en önemli değişiklerden bir tanesi iştirakler bölümünde ol-
muştur. Özellikle yatırımın nitelik değiştirmesi yani geçişlere yönelik ve ölçümlerine
yönelik çok büyük değişiklikler yapılmıştır. Bu yüzden bu konu 10. bölüm dışında
müşterek girişim ve bağlı ortaklıkları ele alan “MÜŞTEREK GİRİŞİMLERDEKİ
YATIRIMLAR” başlıklı 11.bölüm, “Konsolide Finansal Tablolar” başlıklı 22. Bölüm
ve “İş Birleşmeleri”ni ele alan 21. Bölümün de ele aldığı bir konudur.
A) Değişikliklerden ilki ya da ilk düzenleme potansiyel oy hakları ile ilgili-

dir. Önemli etki değerlendirilirken yatırım yapılan işletmenin iştirak mi
değil mi değerlendirilmesinde, potansiyel oy haklarının da değerlendirme-
ye katılması istenmektedir. (UFRS’ deki gibi) (22.7A; 22.7B; 10.5A,10.5B)
Potansiyel oy haklarının neler olduğuna bakarsak; varantlar, pay alım
opsiyonları, paylara dönüştürülebilir borçlanma araçları (hisse senedine
dönüştürülebilir tahviller) örnek olarak gösterilmiştir.
Eşik değerden hareket ederek bir örnek verecek olursak; Örneğin bir X işlet-
mesi A işletmesinin % 16 hissesine sahip ise bir de %5 ilave paylarını alma hakkı
veren bir finansal varlığa sahip olduğunda payı %21’e yükselecektir. Standarttaki hü-
küm payın %21 olarak dikkate alınmasını istiyor ve iştirak olarak kabul edilip önemli
etkinin var olduğunun ifade edilebileceği ifade edilmiştir.(10.5A,10.5B) Önemli etki-
nin kaybına neden olan durumlar 10.15 ve 10.16’ da düzenlenmiştir.
Ancak, özkaynak yöntemi uygulanırken eğer işletmenin potansiyel oy hakla-

rı varsa iştirakin özkaynaklarına kaydettiği kazanç ve kayıplardan işletemeye düşen
payı tablosuna yansıtırken potansiyel oy haklarının dâhil edilmemesi istenmektedir.
Az önceki örnekte X işletmesi A işletmesinin % 16 hisse senedine sahip iken bir de
%5 ilave paylarını alma hakkı veren bir finansal varlığa sahipti. Bu hükümle %16’sı
kullanılacak. % 5 finansal varlık olarak kaydedilecektir (10.21 aa).
B) İkinci olarak özkaynak yatırımlarının yani finansal varlığın nitelik değiş-

tirmesi durumunda uygulanacak muhasebe ilkelerinde benimsenen yak-
laşım ile ilgili eklemeler yapılmış ve durum açıklığa kavuşturulmuştur.
Özkaynak araçlarına yatırımlar; finansal varlık, önemli etki varsa iştirak,
müşterek kontrol varsa müşterek anlaşma ve kontrol gücü olduğunda bağ-
lı ortaklık olarak açıklanmaktadır. Özkaynak aracına yapılan yatırım ilk
edinimde ya finansal varlık ya iştirak ya da bağlı ortaklık bölümlerinden
birine girmektedir. Ancak daha sonra ilave pay alındığında veya mevcut
paylardan bir kısmı satıldığında yatırım nitelik değiştirmiş olmaktadır
(10.8, 10.8A-10.8B, 10.8C; 10.8Ç)
Ayrıca finansal aracın iştirak yatırımına; bağlı ortaklığın iştirak yatırımına;

müşterek girişimin iştirak yatırımına dönüşmesi durumunda ilk kayıt altına alma ma-
liyeti ile ilgili değişiklikler olmuştur aşağıda detaylı açıklanmıştır.
a. Finansal Araç İştirak Yatırımına Dönüştüğünde
Finansal araç yatırımı ilave özkaynak pay alımı ile iştirake dönüştüğünde, ön-
ceden elde bulunan özkaynak payları iştirake dönüştüğü tarihte gerçeğe uygun değeri
(güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa) ile ilave özkaynak payı alım maliyetlerinin
toplamı iştirakin ilk kayıt altına alma maliyetini oluşturur. Elde bulunan özkaynak
paylarının (yatırımın iştirak yatırımına dönüştüğü tarihteki) gerçeğe uygun değerleri
ile defter değerleri arasında oluşan fark “Finansal Yatırımlar Değer Artış Kazançları”
ya da “Finansal Yatırımlar Değer Azalış Zararları” hesapları ile kâr veya zarar hesabı-
na yansıtılır. Eğer gerçeğe uygun değer güvenli şekilde ölçülemiyorsa, ilk defa kayda
alınma maliyeti hesaplanırken, elde bulunan özkaynak paylarının iştirake dönüştüğü
tarihteki defter değeri esas alınarak belirlenir (10.8).
Finansal araç, iştirak yatırımına ilave özkaynak pay satın alınması sonucu dö-
nüşmüşse, önceden elde bulunan özkaynak paylarının, yatırımın iştirake dönüştüğü
tarihteki gerçeğe uygun değerin güvenli olarak ölçülebildiği varsayılır ve gerçeğe uy-
gun değeri, ilave alınan özkaynak paylarına ödenen birim başına maliyet üzerinden
belirlenir (10.8A, 21.15A) (İşbirleşmeleri bölümünde de açıklanmıştır.)
b. Bağlı Ortaklık İştirak Yatırımına Dönüştüğünde
Tam konsolidasyon yöntemi ile konsolide olan bağlı ortaklık, iştirak yatırımı-
na dönüştüğünde, iştirak yatırımının ilk kayda maliyetini “Konsolide Finansal Tablo-
lar” bölümü 22.32 paragrafındaki (ç)-(ça) bentlerine göre tespit eder.(10.8B)
2017 sürümüne göre pekiştirilmiş finansal tablolar bölümüne göre, maliyet ya

da özkaynak yöntemi ile ölçülen bağlı ortaklıklar, iştirake dönüştüklerinde ilk kayıt
altına alınma maliyeti, iştirak ve bağlı ortaklıkların hangi ölçüm yöntemi ile ölçül-
düğüne bağlı olarak “Konsolide Finansal Tablolar” bölümünde eklenen 22.12B ya da
22.12C-22.12Ç hükümler çerçevesinde tespit edilir (10.8C)
Bağlı ortaklık ve iştirak aynı yöntemle ölçüldüğünde, bağlı ortaklık sonradan

iştirake dönüşürse işletmede kalan paylar için yeniden bir ölçüm yapılmayacaktır.
Eğer dönüşüm özkaynak payları satılarak gerçekleşmişse, satış değerinin yatırımın
nitelik değiştirdiği tarihteki gerçeğe uygun değerinden bu payların defter değeri çı-
karıldığında kalan fark, Diğer Faaliyetlerden Gelirler altında “Diğer Gelirler” veya
Diğer Faaliyetlerden Giderler altında “Diğer Giderler” hesabı aracılığı ile kâr veya
zarara yansıtılır.(22.12B) Bağlı ortaklık ve iştirak de özkaynak yöntemi ile ölçülü-
yorsa, bağlı ortaklığın öz kaynaklarında kayıt altına alınan kazanç ve kayıplardan
işletmenin payına düşen birikimli tutarların, satılan öz kaynak paylarına isabet eden
kısmı “İştiraklerdeki Yatırımlar” bölümünün 10.21(h)(iv) paragrafında belirtilen
esaslar çerçevesinde “Geçmiş Yıllar Kârları/Zararları” kalemine ya da kâr veya zara-
ra aktarılır .(22.12B)
Bağlı ortaklık ve iştirak farklı yöntemle ve güvenilir şekilde ölçüldüğünde iş-

letmede kalan paylar, nitelik değişikliğinin olduğu tarihte gerçeğe uygun değeri ile
belirlenir. Nitelik değişikliği paylar satılarak gerçekleşmişse, bu alınması beklenen
değerin, nitelik değişikliğinin olduğu tarihteki gerçeğe uygun değerinden, bu payla-
rın defter değeri çıkarılarak kalan fark, Diğer Faaliyetlerden Gelirler altında “Diğer
Gelirler” hesabı ya da Diğer Faaliyetlerden Giderler altında “Diğer Giderler” hesabı
ile kâr veya zarara yansıtılır .(22.12C)
c. Müşterek Girişimin İştirak Yatırımı Haline Gelmesi
Müşterek girişim iştirak yatırımına dönüştüğünde, iştirakin ilk kayda alınma

maliyeti, müşterek girişim ve iştirak yatırımının ölçüm yöntemlerine bağlı olarak
11.16 ya da 11.16A-11.16B hükümlerine göre belirlenir.(Müşterek girişim bölümünde
açıklanmıştır)(10.8Ç)
C) Diğer bir değişiklik özkaynak yatırımlarının ölçüm yöntemi ile ilgilidir;

iştiraklerin münferit finansal tablolarda maliyet ya da özkaynak yöntem-
lerinden biri ile ölçülebileceği açıklayıcı hükümler yer almaktaydı (10.9).
Seçilen yöntemin iştiraklerin tamamı için uygulanacağı ifadesi eklenmiş-
tir (10.9). Özkaynak yöntemi de maliyet yöntemi de bir politika tercihi
olduğu ancak tutarlı bir şekilde uygulanması gerektiği ve 3.8 paragrafı
gereğince geriye dönük olarak uygulanması istenmiştir.(10.9A) Konsoli-
de finansal tablo hazırlayanlar ise zorunlu özkaynak yöntemi uygulamak
zorundadırlar. Özkaynak yöntemi de maliyet yöntemi de münferittir ve
münferit finansal tablolarda kullanılabilir.
Tutarlılık ilkesi gereği işletmeler özkaynak yatırımlarının ölçümünde aynı

yöntemi kullanırlar (10.9). Örneğin; bir işletmenin iki tane iştiraki var ise ölçmede
birinde maliyet yöntemini diğerinde özkaynak yöntemini uygulayamaz. Hepsine ya
maliyet ya da özkaynak yöntemi uygulaması gerekmektedir (10.9). Yöntem değiştire-
bilmesi için, yukarıda da belirttiğimiz gibi, politika değişikliğine gidildiğinin belir-
tilmesi, gerçeğe ve ihtiyaca uygun sunum iddiasının da kanıtlaması gerekmektedir.
Geçiş gerçekleştiği zaman da geriye dönük bir düzeltme yapılması gerekmek-

tedir. Politika tercihinin değiştirilmesi durumunda bu geriye dönük düzeltme ile ilgi-
li, iki tane istisna getirilmiştir: 1.istisna; Bir işletmenin bağlı ortaklığı kalmadığında
konsolide finansal tablo sunmayı bırakabilmektedir. Konsolide finansal tablo sunar-
ken zorunlu özkaynak yöntemi kullanmaktadır, münferit tablo sunmaya başladığında
maliyet yöntemi uygulamaya geçebilir. Ancak karşılaştırmalı tablo sunumunda kon-
solide tablo sunması gerekmektedir. Özetle; işletme geçmiş dönemde bağlı ortaklığı
olduğu için iştiraklerine de konsolide finansal tablo hazırlar ve iştiraklerine konsolide
tablo hazırladığı için zorunlu olarak özkaynak yöntemi uygular. Mevcut bağlı ortak-
lığını sattığında, o dönemde münferit tablo düzenleyecektir. Bu dönemde hazırladığı
münferit tablosu konsolide tablosunun devamı olacaktır. Ancak karşılaştırmasında
konsolide tablo sunması gerekmektedir. Bu işletme aynı zamanda yöntem değişikli-
ğine giderek, önceki dönem zorunlu uyguladığı özkaynak yönteminden satış sonrası
dönemde maliyet yöntemine geçebilmektedir(10.10A).
İkinci istisna işletmenin, “bağlı ortaklık satın alarak büyük işletme haline
dönüşmesi ya da isteğe bağlı olarak konsolide tablo hazırlamaya başladığı”, durum-
lar için getirilmiştir. Bu durumlarda, işletme önceden iştiraklerine maliyet yöntemi
uyguluyorsa zorunlu olarak özkaynak yöntemine geçmesi gerekecektir. 2021 sürümü
bu geçiş için konsolide finansal tablo hazırlamaya başlayan işletmeler için oldukça
kolaylaştırıcı bir hüküm getirmiştir. Hükümde geriye dönük olarak geçiş hükümleri
bölümü 27.11 b bendinin kullanılması istemiştir. Bu bende göre işletme geriye dönük
olarak maliyet yöntemi ile ölçtüğü iştiraklerini özkaynak yöntemine göre düzeltmek
ve kendine düşen payı yeniden hesaplamak zorunda değildir.(10.10B) Şöyle ki, Örne-
ğin işletme 2021 de bağlı ortaklık aldığı ya da iştiraki bağlı ortaklığa dönüştüğü için
büyük işletme olarak kabul edildiğinde, geçmiş yıllarda aldığı ve maliyet yöntemi
ile ölçtüğü iştiraki için geriye dönük 2021’e kadar elde ettiği kârlardan kendisine dü-
şen payı hesaplamasına gerek yoktur. Geçişi maliyet değeri ile yapabilecektir. Ancak
2021 döneminden itibaren özkaynak yöntemini uygulaması zorunluluğu vardır.
D) Ayrıca nitelik değişimi sonucu ölçüm yöntem değişiklikleri ve değer fark-

larının nasıl kaydedileceğine açıklık getirilmiştir. Muhasebe uygulaması
kapsamında; eğer nitelik değiştiren yatırımın ölçüm yönteminde bir de-
ğişiklik varsa gerçeğe uygun değerin belirlenmesi istenmektedir. Ölçüm
yönteminde bir değişiklik yoksa gerçeğe uygun değerin belirlenmesi is-
tenmemektedir. (10.18A,10.18B, 10.18C; 10.21 hiia, iiab, iiia).. Detayları
aşağıda açıklanmıştır.
İştirak Yatırımı İştirak Yarımı Olarak Kalırsa;
Eğer iştirak yatırımı ortaklık payındaki artış ya da azalışa rağmen iştirak ola-
rak kaldıysa, satılarak azalışa neden olan payın, satış tarihindeki pay satış bedelinin
gerçeğe uygun değeri ile defter değeri arasındaki fark da, Diğer Faaliyetlerden Ge-
lirler altında “Diğer Gelirler” hesabında veya Diğer Faaliyetlerden Giderler altında
“Diğer Giderler” hesabı ile kâr veya zarara aktarılır (10.18).
İştirak Yatırımı Müşterek Girişim Ya Da Bağlı Ortaklığa Dönüşmüşse;
Eğer iştirak yatırımı müşterek girişim ya da bağlı ortaklığa dönüşmüşse, mu-

hasebe uygulaması kapsamında; eğer nitelik değiştiren yatırımın ölçüm yönteminde
bir değişiklik varsa gerçeğe uygun değerin belirlenmesi istenmektedir. Ölçüm yön-
teminde bir değişiklik yoksa gerçeğe uygun değerin belirlenmesi istenmemektedir.
(10.18A,10.18B, 10.18C; 10.21 hiia, iiab, iiia).
Aynı örnekle devam edecek olursak; yüzde 35’lik yatırım varken iştirakte
maliyet yöntemini uygulanıyorsa, ilave %20 si alındığında bağlı ortaklığın münferit
tablosunda da maliyet yöntemi uygulanıyorsa, %35’lık pay için gerçeğe uygun değer
hesaplanmayacaktır. Ancak işletme bağlı ortaklıkları için özkaynak yöntemi uygulu-
yor, iştiraklerine maliyet yöntemi uyguluyor ise ilave %20’lik payı alındığında, elinde
daha önceden bulundurduğu yüzde % 35’i gerçeğe uygun değerini belirlemesi gerek-
mektedir. Nitelik değişiminin olduğu tarihte hesaplanan gerçeğe uygun değer ile def-
ter değeri arasında oluşan fark Diğer Faaliyetlerden Gelirler altında “Diğer Gelirler”
hesabı ya da Diğer Faaliyetlerden Giderler altında “Diğer Giderler” hesabı ile kâr veya
zarara aktarılır.(10.18A)
Nitelik değişimi sonucu özkaynak yöntemine geçiş yapılacaksa ve iştirak ya-

tırımı, ilave özkaynak payının satın alınması sonucu müşterek girişim ya da bağlı
ortaklığa dönüşmüşse, daha önceden elde bulunan payları yatırımın nitelik değiştir-
diği tarihteki gerçeğe uygun değeri, ilave alınan özkaynak payları için ödenen birim
başına ödenen bedel üzerinden hesaplanması istenmektedir.(10.18B)
Özetlersek; kolaylaştırıcı olarak; nitelik değiştiğinde yöntem değişikliği varsa

gerçeğe uygun değeri belirlerken alınan veya satılan payların değerine göre (bağlan-
tılı oransal ) belirleme yapılabilmektedir. Aynı örnek üzerinden gidersek; işletmenin
% 35’lik payı vardı ve iştirakti; yüzde 20 si alındı ve yatırım bağlı ortaklığa dönüştü.
Alınan yüzde 20 için 200.000TL ödenmişse; yüzde 35’i de 350.000 TL’ den ölçülebi-
lecek. Yani bağlantı kurup, oransal bir işlem yapılarak daha önceki payların gerçeğe
uygun değeri hesaplanabilmektedir.( 10.18A,10.18B)
E) Ayrıca diğer bir değişiklik, iştiraklerde değer düşüklüğü ile ilgili anlaşıla-
bilirliği arttırmak adına 10.12A eklemenin yapılmasıdır.
F) Bir diğer değişiklik, iştirakin elden çıkarılması ile ilgili “10.16A “ eklen-
miş ve “ İştirak yatırımı tamamen elden çıkarılırsa, satış tarihindeki ger-
çeğe uygun değeri ile satışın gerçekleştiği tarihteki defter değeri arasında-
ki fark “Diğer Faaliyetlerden Gelirler” altında “Diğer Gelirler” kaleminde
ya da Diğer Faaliyetlerden Giderler altında “Diğer Giderler” kaleminde
kâr veya zarara yansıtılır” denmiştir.
3. 11. Müşterek Girişimlerdeki Yatırımlar (Bölüm 11)
Müşterek kontrol edilen işletmelerin ölçümü iştirak yatırımların ölçümü gi-

bidir ve o bölümdeki 10.7 - 10.21 paragraflarında yer alan ilgili hükümler kullanılır.
Tek fark “iştirak” yerine “müştereken kontrol edilen işletme” ; “önemli etki” yeri-
ne de “müşterek kontrol” ifadesi kullanılmaktadır. Müşterek girişimler bölümündeki
güncellemeler iştiraklerdeki güncellemeler paralelinde aşağıdaki ifade edildiği gibi
gerçekleşmiştir.
İştirakler, müştereken kontrol edilen işletmeye dönüştüğünde, müştereken

kontrol edilen işletmenin ilk kayda alma maliyeti, ölçümde kullanılan yöntemlere
(maliyet yöntemi ya da özkaynak yöntemi) bağlı olarak iştiraklerdeki güncellemele-
rin olduğu 10.18, 10.18A-10.18B, 10.21 (h)(iia)-(iib) ya da 10.21(h)(iva) hükümlerine

göre belirlenir (11.15A).İştirakler müştereken kontrol edilen işletmeye dönüşürken
farklı ölçüm yöntemleri kullanılıyorsa nitelik değiştirdiği tarihteki gerçeğe uygun de-
ğeri tespit edilir (11.15A).
İştirakler ve müştereken kontrol edilen işletme aynı yöntemle ölçüldüğünde;

müştereken kontrol edilen işletme iştirake dönüştüğünde işletmede kalan paylarının
yeniden ölçümü yapılmaz. Nitelik değişimi nedeni le bazı özkaynak paylarının elden
çıkmasından kaynaklanan bedel vardır. Bu paya ait alınan bedelin gerçeğe uygun de-
ğeri (nitelik değiştirildiği tarihteki değeri) ile defter değeri arasındaki fark, ya Diğer
Faaliyetlerden Giderlerin altında “Diğer Giderler” kaleminde ya da Diğer Faaliyet-
lerden Gelirler altında “Diğer Gelirler” kaleminde kâr veya zarara yansıtılır (11.16).
Her iki yatırımda da özkaynak yöntemi kullanılıyorsa ve Münferit Finansal

Durum Tablosunda ya da Konsolide Finansal Durum Tablosunda özkaynaklar içeri-
sinde “İştiraklerin ve Müşterek Girişimlerin Kazanç ve Kayıplarından Paylar” kalemi
varsa buradaki paya isabet eden tutar, iştirakler bölümünün 10.21(h)(iv) hükümleri
çerçevesinde “Geçmiş Yıllar Kârları/Zararları” kalemine ya da kâr veya zarara atılır
(11.16).
İştirakler ve müştereken kontrol edilen işletme farklı yöntemlerle ölçüldüğün-

de, müştereken kontrol edilen işletme iştirake dönüşmüşse; işletmenin kalan payla-
rından alması beklenen bedelin nitelik değiştirdiği tarihteki gerçeğe uygun değer-
lerinden defter değeri çıkarılarak bulunan tutar ya Diğer Faaliyetlerden Giderlerin
altında “Diğer Giderler” kaleminde ya da Diğer Faaliyetlerden Gelirler altında “Diğer
Gelirler” kaleminde kâr veya zarara yansıtılır (11.16A).
Müştereken kontrol edilen işletmeler özkaynak yönetimi ile ölçüldüğünde

Münferit Finansal Durum Tablosunda “Bağlı Ortaklıkların, İştiraklerin ve Müşte-
rek Girişimlerin Kazanç ve Kayıplarından Paylar” ya da Konsolide Finansal Durum
Tablosunda özkaynaklar içerisinde “İştiraklerin ve Müşterek Girişimlerin Kazanç ve
Kayıplarından Paylar” kalemi varsa buradaki paya isabet eden toplam tutar “Geçmiş
Yıllar Kârları/Zararları” kalemine ya da kâr veya zarara atılır (11.16A).
3. 12. Maddi Duran Varlıklarla İlgili Değişim (Bölüm 12)
Maddi duran varlıklar bölümündeki değişiklik; kiralanan varlıkların gelişti-

rilmesi veya değerinin arttırılması nedeni ile yapılan özel maliyetlerle ilgili yapılan
düzenlemeler ve kıst amortisman uygulaması ilgili eklenen hükümlerdir.
2017 sürümünde kiralanan varlıkların geliştirilmesi veya değerinin arttırılma-

sı nedeni ile yapılan özel maliyetlerle ilgili açık olarak düzenlenmiş bir hüküm yoktu.
2021 sürümünde özel maliyetlerin maddi duran varlık olarak değerlendirileceği ve
özel maliyetlerin maddi duran varlıklar bölümündeki muhasebe ilkelerine tabi olaca-
ğı açık bir şekilde ifade edilmiştir. ( 12.3A)
BOBİ FRS 2017’ de maddi duran varlıkların maliyetleri açık bir şekilde be-
lirtilmiştir ama farklı özellikli maliyetler ortaya çıkması durumunda açıklık yeterli
değildi. 2021 sürümünde, maddi duran varlığın sökülmesi, taşınması veya restore
edilmesi durumunda ortaya çıkan yükümlülüklerin, yine bunlara ilişkin karşılıklar
gibi tüm maliyetlerin bu maddi duran varlığın maliyetine dâhil edilebileceğine ilişkin
bir hükme yer verilmiştir. Yalnız “sökme, taşıma ve restorasyon yükümlülüklerinin
maddi duran varlık edinildiğinde ya da maddi duran varlığın stok üretimi dışında
bir amaçla belirli bir süre kullanılmış olması sonucu ortaya çıkması gerektiği” ifade
edilmiştir. Maddi duran varlığın stok üretiminde kullanılmış olduğu dönemde oluşan
bu maliyetlerin “Stoklar” bölümü hükümlerine uygun kayıt altına alınması gerektiği
belirtilmiştir. (12.14A).
Maddi duran varlığın maliyetine dâhil edilen sökme, taşıma ve restorasyon
yükümlülüklerinde, daha sonraki dönemlerde, yükümlülüklerin yerine getirilmesi
için yapılması gereken harcamaların zamanlamasında veya tutarında ya da yükümlü-
lüğün bugünkü değerinin hesaplamasında ortaya çıkacak yükümlülüklerin nasıl mu-
hasebeleştirileceği ile ilgili ayrıntılı düzenlemeler de yapılmıştır (12.14B).
Diğer bir değişiklik, maddi duran varlıklarla ilgili kıst amortisman uygulama-
sının gün bazında yapılması belirtiliyordu. 2021 sürümünde kıst amortismanın gün
bazında yapılma zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır. İsteyen işletmeler ay bazında is-
teyen işletme gün bazında amortisman uygulaması yapılabilir. Gün bazında amortis-
man uygulamasına yasak yoktur. İşletme yıl içinde o varlıktan ne kadar faydalandıysa
bunu yansıtacak bir amortisman tutarını finansal tablosuna yansıtabilecektir. (12.26).
3. 13. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerle İlgili Değişiklikler (Bölüm 13)
2021 sürümünde, yatırım amaçlı gayrimenkullerin tanımında bir açıklama ge-
tirilmiştir ve 2021 sürümünde yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılayan ve
yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılamayan varlıklar tanımlanmıştır. (13.3A,
13.3B) Bu tanımlamalarda hangi durumlarda yatırım amaçlı gayrimenkul olarak de-
ğerlendirileceğine dair örnekler verilmiştir. Ayrıca, hangi durumlarda yatırım amaçlı
gayrimenkul olarak değerlendirilemeyeceğine dair örnekler verilerek durum netliğe
kavuşturulmuştur. (13.3B).
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, aynı zamanda işletmelerin kira veya değer

artışından kazanç sağlayabileceği gayrimenkullerdir de. Satışları durumunda sınıf
değişikliği söz konusu olmaktadır.
Yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılayan varlıkların, “birbirinden ba-

ğımsız olarak satılmaları ya da finansal kiralama yoluyla kiralanmaları durumunda,
ilgili gayrimenkulün yatırım amacıyla elde tutulan bölümü yatırım amaçlı gayrimen-
kul olarak, diğer bölümü ise maddi duran varlık olarak dikkate alınacaktır” deni-
lerek bu konuya da açıklık getirilmiştir (13.4 ). Böyle bir sınıf değişikliği söz konu-
su olduğunda, yatırım amaçlı gayrimenkulün stoka, maddi duran varlığa dönüşmesi
durumunda varlığın gerçeğe uygun değeri üstünden bir geçiş yapılması söz konusu
ve kâr zararı etkileten bir durum olmaktadır. Tam tersi durum olduğunda stok ya da
maddi duran varlığın yine aynı ilke ile yatırım amaçlı gayrimenkul de sınıflanması
gerekmektedir.
Bir başka değişiklik, yatırım amaçlı gayrimenkullerdeki borçlanma maliyet-

lerinin nasıl muhasebeleştirileceğine dair ilave açıklama yapılmıştır. Yatırım amaçlı
gayrimenkullerin ilk kayda alımında maliyet bedeliyle ölçüleceği ve borçlanma mali-
yetlerinin varlık maliyetine dâhil edileceğine dair bir hüküm eski sürümde mevcuttu.
2021 sürümünde sonraki ölçümde gerçeğe uygun değer yöntemi uygulanan yatırım
amaçlı gayrimenkullerle ilgili borçlanma maliyetlerinin, yatırım amaçlı gayrimenku-
lün maliyetine dâhil edilmeyeceği belirtilmiştir (13.5)
Bir başka değişiklik; gerçeğe uygun değerlerle ölçülen yatırım amaçlı gayri-
menkullerin, defter değeri belirlenirken, farklı bir varlık veya yükümlülük olarak
kayda alınmış, varlık ve yükümlülük kalemleri, yatırım amaçlı gayrimenkullerin
defter değerinin hesaplanmasında ikinci kez dikkate alınmayacağına dair açık bir hü-
küm eklenmiştir. (13.9A) Durum örneklerle 13.9A “a,b,c,d,” bentleri ile açıklanmıştır.
Ayrıca, gerçeğe uygun değeri ile değerlenen yatırım amaçlı gayrimenkullerde

amortisman ayrılmayacağı, sadece maliyet bedeli ile değerleneler için amortisman
ayrılabileceği açık bir şekilde hükme bağlamıştır. (13.9B)
Diğer bir değişiklik, gayrimenkulün gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi ile

ilgilidir. 2017 sürümünde gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri “kamu kurumlarınca
yetkilendirilmiş kişiler tarafından belirlenebileceği gibi gerekli mesleki bilgiye sahip
ve gayrimenkulün sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan” kişilerce değerleme-
nin yapılabileceği hükmü yer alıyordu. 2021 sürümünde işletme içindeki kişilerinde
o ilgili gayrimenkulle ilgili yeterli bilgisi bulunuyorsa değerleme yapabileceğine dair
açıklama yapılmıştır. Ancak hükümde gayrimenkulün gerçeğe uygun değerinin iş-

letmeden bağımsız bir değerleme uzmanı tarafından yapılması teşvik edilmektedir
3. 14. Maddi Olmayan Duran Varlıklarla İlgili Değişim (Bölüm 14)
İlk değişiklik “niteliğine göre maddi olmayan duran varlık olarak sınıflandı-
rılan arama ve değerlendirme varlıklarının sonraki ölçümüne bu bölümün ilgili
hükümleri uygulanır” açıklaması ile yapılmıştır.(14.5)
Diğer bir değişiklik ya da ekleme maddi olmayan duran varlıkların 17.2 parag-
rafı uyarınca, üretilmesi, inşası veya elde edilmesiyle doğrudan ilişkili olan borçlan-
ma maliyetleri ile ilgili oldu. “Amaçlanan kullanımına hazır hale gelmesi bir yıldan
daha uzun süren maddi olmayan duran varlıkların üretilmesi, inşası veya elde edil-
mesiyle doğrudan ilişkili olan borçlanma maliyetleri söz konusu varlığın kullanıma
hazır hale geldiği tarihe kadar maliyetine dâhil edilir” ifadesi ile açıklığa kavuşturul-
muştur. 14.10
Maddi olmayan duran varlığın maliyetine dâhil edilebilecek harcamalar arası-

na, “Borçlanma Maliyetleri” bölümünün 17.2 paragrafı uyarınca aktifleştirilebilecek
borçlanma maliyetleri eklenmiştir. (14.18)
Bu bölüm kapsamında değerlendirilen kripto paralara itfa payı ayrılmayacağı-

na dair açıklık bir açıklık getirilmiştir. 14.22
2017 sürümünde faydalı ömrü sınırlı maddi olmayan duran varlıkların tama-
mı faydalı ömürleri boyunca itfa payı ayrılma zorunluluğu vardı. 2021 sürümünde
“dönem içerisinde kullanıma alınan varlıklar için kıst amortisman hesaplanır. İtfa
işlemine varlığın finansal tablo dışı bırakılmasıyla ya da faydalı ömrü belirsiz olan
maddi duran varlıklar açısından belirlenen itfa süresinin tamamlanmasıyla son veri-
lir” açıklaması eklenmiştir (14.22).
Ayrıca maddi duran varlıklar için kıst amortismanın gün bazında yapılmaya-
cağına dair hüküm maddi olmayan duruna varlıklar için de getirilmiştir (14.25).
Faydalı ömrü belirsiz olan maddi olmayan duran varlıkların kalıntı değerinin
sıfır kabul edileceği açıklaması eklenmiştir (14.33A).
3.15 Kiralamalarla İlgili Değişim (Bölüm 15)
2017 sürümünde kullanılan geleneksel kiralamalar yerine faaliyet kiralaması

ifadesi kullanılmıştır.
3. 16 Devlet Teşvikleri (Bölüm 16)
Bu bölümle ilgili bir değişiklik, güncelleme olmamıştır.
3.17 Borçlanma Maliyetleri (Bölüm 17)
İşletmenin borçlanma maliyetleri diye ifade edilen tutarların ne şekilde aktif-

leştirileceği ve aktifleştirilecek borçlanma maliyeti tutarlarının ne şekilde belirlenece-
ğine dair ilişkin açıklama borçlanma maliyetleri bölümüne eklemiştir. (17.3 17.4,17.5)
Ayrıca borçlanma maliyetlerinin, bir varlığın maliyeti olarak aktifleştirilme-

sine hangi tarihte başlanacağı hangi tarihte aktifleştirmeye son verileceğine ilişkin
hükümler eklenmiştir. Ayrıca bazı durumlarda aktifleştirmeye belli bir süre ara ve-
rildiği durumlara ilişkin hükümler TMS 2 deki hükümlere uyumlu hale getirilmiştir.
(17.6, 17.7, 17.8,17.9)
3.18. Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler Ve Şarta Bağlı Varlıklar

(Bölüm 19)
Karşılıklarla da ilgili değişiklik ve eklemeler oldu. İlk olarak ayrılacak kar-

şılıklara, çalışanlara hizmetleri karşılığı sağlanan birikimli izinler ve primler için
karşılık ayrılması gerektiği eklenmiştir. (19.4) Ayrıca, işletmenin gelecekte ortaya
çıkması beklenen faaliyet zararlarına karşılık ayrılmayacağı açıklaması eklenmiştir.
(19.8A)
Diğer bir değişiklik; kıdem tazminatının muhasebeleştirilmesi konusunda ve

giderleştirilmesinde yapılmıştır. Kıdem tazminatının hesaplanmasına yönelik bir
değişikliğe gidilmemiştir. BOBİ FRS’de dönemde meydana gelen kıdem tazminatı
yükümlüğü iki unsurdan oluşmaktadır; bir tanesi cari dönemde ortaya çıkan kıdem
tazminatı yükümlülüğü, ikincisi de aktüerya varsayımlardaki değişikliklerden kay-
naklanan değişimdir.
Toplam kıdem tazminatı yükümlülüğü, iş gücü devir hızı ve önceki yıllara iliş-
kin kıdem tazminatı gerçekleşmeleri gibi etkenler de dikkate alınarak, cari raporlama
dönemi sonu itibarıyla geçerli olan kıdeme esas ücreti üzerinden hesaplama yapılması
istenmiştir. BOBİ FRS de TMS 19’daki gibi ücretlerde gelecekte dönemlerde yapıl-
ması gereken artışların da (tahminde BOBİ FRS’de ileriye götürme, geriye götürme
uygulaması istenmemiştir) tahmin edilmesi istenmemiştir. Sadece hesap dönemi so-
nunda kıdeme esas ücret üzerinden hesaplama yapılması istenmiştir. Ve bu hesapla-
nan tutarın ilgili işletme fonksiyonuna ait gider kaleminde gösterilmesi istenmiştir.
(Pazarlama, Genel Yönetim Gideri vb.) (19.17)
Varsayıma dayalı cari dönem kıdem tazminatı karşılıkları hesaplanır ve ilgili

fonksiyona gider kaydedilir. Dönemde meydan gelen aktüerya varsayımlardaki deği-
şikliklerden kaynaklanan gelir ve giderin kaydına açıklık getirilmiştir. Cari raporlama
dönemi sonu itibarıyla belirlenen aktüerya varsayımlardaki değişiklerden kaynaklanan
gelir gideri oluşturmaktadır bu fark da “Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler” ya da
“Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler” kalemine yansıtılır ifadesi eklenmiştir. (19.17A)
3.19. Yabancı Para Çevrim İşlemleri (Bölüm 20)
Yabancı para çevrim işlemlerinde yabancı para ile gerçekleşen işlemler, ağır-
lıkla kullanılan para birimine çevrilir. Burada karşımıza TMS 21’e göre, geçerli
(fonksiyonel) para birimi, sunum (raporlama) para birimi kavramları çıkmaktadır.
Fonksiyonel para birimi ya da geçerli para birimi; faaliyette bulunulan temel ekono-
mik, nakit yaratılan para birimidir (Çayırlı 2020:3). Diğer bir ifade ile genellikle işlet-
menin satış fiyatlarının belirlendiği ve ödendiği para birimidir. Geçerli para birimin-
den farklı bir sunum para birimi varsa; finansal tablolardaki tüm kalemler belirtilen
kurallara göre geçerli para birimine çevrilmektedir. Bu durumda sunum para birimi,
finansal tabloların sunulduğu para birimidir (Karapınar 1998) .
Bu işletmenim sunum para birimi işlem para birimi dışındaki başka para biri-
mi olduğunda kayıtlarını raporlamaya dökerken sunum para birimine çevirmesi ge-
rekiyor. Bu durumda varlıklar yükümlülükler belli kurlardan çevrilmektedir. Gelir
giderler işlem tarihindeki veya ortalama kurdan çevrilmekte ve bilançoyu denkleştir-
mek için çevirim farkları hesabı özkaynaklarda muhasebeleştirilmektedir.
Yabancı para ile gerçekleşen işlemlerle ilgili ve finansal tabloların ağırlıkla

kullanılan para birimi dışında başka bir para birimi cinsine çevrilmesi ve sunulması
ile ilgili açıklamalarda bir güncelleme olmazken; yatırım yapan işletmenin konso-
lide ya da münferit finansal tablolarının sunulduğu para birimi, bağlı ortaklığının,
iştirakinin veya müşterek girişiminin ağırlıkla kullandığı para biriminden farklıysa,
yatırım yapan işletme, bu işletmelerin finansal durumlarının ve faaliyet sonuçları-
nın tam konsolidasyon ya da özkaynak yöntemi kullanarak kendi finansal tablolarına
dâhil ederken ortaya çıkan çevrim farkları ile ilgili ve özkaynaklar altında yer alan
bu kur çevirim farklarının nasıl aktarılacağı ile ilgili işlemlere dair açıklamalarda
güncellemeler olmuştur.
İlk değişim yatırım yapan işletmenin, yatırım yaptığı işletmelerden farklı su-
num para birimine sahip olduğunda ortaya çıkan yabancı para çevirim farklarının iş-
tirakler ve müşterek girişimler için de düzenlenmiş olmasıdır. 2017 sürümünde bağlı
ortaklıklarda nasıl muhasebeleştirileceği açıklanmıştı.
Yatırım yapan işletmenin konsolide ya da münferit finansal tablolarının sunul-

duğu para birimi, bağlı ortaklığının, iştirakinin veya müşterek girişiminin ağırlıkla
kullandığı para biriminden farklıysa, yatırım yapan işletme, bu işletmelerin finansal
durumlarını ve faaliyet sonuçlarını tam konsolidasyon ya da özkaynak yöntemi kul-
lanarak, kendi finansal tablolarına dâhil ederken kendi finansal tablolarını sunulduğu
para birimine çevirmesi gerekir. Ve yatırım yapılan işletmeden bir yabancı para çe-
virim farkı ortaya çıkmaktadır. 2017 sürümünde bağlı ortaklıklar için düzenlenmiş
kur farkları muhasebeleştirme hükümleri 2021 sürümünde iştirakler veya müşterek
girişimler için de düzenlenmiştir. (20.25)
Bir de ayrıntı bir hüküm olarak yatırımcı işletmenin, bağlı ortaklığının, iş-
tirakinin, müşterek girişiminin nitelik değiştirmesi durumunda, özkaynaklarında
kaydettiği yabancı para çevrim farkı kalemini (birikimli kur farkı kazanç veya ka-
yıplarından “Geçmiş Yıllar Kârları/Zararları” kaleminin hangi durumda aktarım ya-
pılacağı hangi durumda aktarım yapılmayacağı nasıl bir işleme tabi tutulacağı ve
nasıl muhasebeleştireceği açıklanmıştır .(20.26. f. fa-fb)
a) Özkaynak yöntemi ile konsolide edilen bağlı ortaklık, müşterek girişim

ve ya iştirake dönüştüğünde, özkaynak yönteminin uygulanmasına devam
edildiğinde ve müşterek girişim iştirak e dönüştüğünde de özkaynak yön-
temine devam ediliyorsa; birikimli kur farkı kazanç veya kayıplarının
yalnızca ortaklık payında azalışa neden olan kısmı “Geçmiş Yıllar Kârla-
rı/Zararları” hesabına aktarılır.(20.26. fa).
b) İştirak, müşterek girişim ya da bağlı ortaklığa dönüştüğünde özkaynak

yönteminin uygulanmasına devam edildiğinde bunun dışında müşterek
girişim bağlı ortaklığa dönüştüğünde özkaynak yönteminin uygulanma-
sına devam edildiğinde kur farkı kazanç ve kayıplarından “Geçmiş Yıllar
Kârları/Zararları” kalemine herhangi bir aktarım yapılmaz (20.26. fb).
Ayrıca göze çarpan diğer değişiklik ana ortaklık yerine yatırım yapan işletme
ifadesi kullanılması ve kullanılan konsolidasyon yöntemlerinin altının çizilmesidir.
3.20. İş Birleşmeleri (Bölüm 21)
İlk güncelleme, iş birleşmelerinin maliyetinin belirlenmesi kısmında özkaynak

paylarının nasıl ölçüleceği açıklamasının eklenmesi ile olmuştur. Bu ölçüm “aşamalı
olarak gerçekleşen iş birleşmeleri bir bedel karşılığı ilave özkaynak paylarının edini-
mi sonucu gerçekleşmişse, edinilen işletmenin daha önceden elde tutulan özkaynak
paylarının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir şekilde ölçüle-
bildiği kabul edilir. Bu durumda, edinilen işletmenin daha önceden elde tutulan öz-
kaynak paylarının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri, ilave özkaynak payları
için birim başına transfer edilen bedel üzerinden belirlenebilir” şeklinde açıklanmış-
tır (21.15A).
İkinci olarak 21.34 hükmüne ortak kontrole tabi iş birleşmelerinin nasıl muha-
sebeleştirileceği ile ilgili eklemeler yapılmıştır. Ortak kontrole tâbi iş birleşmelerinde,
hakların birleştirilmesi yöntemi uygulanırken, hangi işlemlerin yapılarak muhasebe-
leştirileceği detaylı olarak açıklanmıştır. (21.34A). Ortak kontrole tâbi iş birleşme-
si nedeniyle, edinilen tarafın varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerleri
üzerinden yeniden ölçümü yapılmasına gerek olmadığı ve uyulması gereken esaslar
açıklanmıştır (24.34A (a) Muhasebe politikalarının uygulanması ile ilgili düzeltme-
lerin yapılması istenmiştir. (24.34A (b)) Ayrıca edinen işletmenin, edinilen varlıklar
ve yükümlülüklerden kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıklarını ve ertelenmiş vergi
yükümlülüklerini “Gelir Üzerinden Alınan Vergiler” bölümüne göre ölçerek kayda
alması istenmiştir (24.34A (ç)). Edinen işletme, kontrol gücü olmayan paylar varsa
payların defter değerini oransal pay üzerinden ölçecektir. (24.34A (d)). Ortak kont-
role tâbi iş birleşmelerinde şerefiyenin yansıtılmaması istenmiş ve bu nedenle muh-
temel aktif – pasif farklarının giderilmesi amacıyla (f) ve (g) bentlerindeki esaslara
uyulması istenmiştir(24.34A (e)).Ve iş birleşmelerinin ilk birleşmesinde, cari dönemin
başında gerçekleşmiş gibi düşünülmesini ve karşılaştırmalı olarak sunulan tabloların
yeniden düzenlemeyeceği belirtilmiştir (24.34A (h)).
3.21. Konsolide Finansal Tablolar (Bölüm 22)
Bağlı ortaklığın tanımlandığı ve bağlı ortaklık yatırımları ile ilgili muhasebe

ilkeleri ve konsolide finansal tablolar hazırlanması ve sunulması ile ilgili ilkelerin
düzenlendiği bir bölümdür. Özkaynak yatırımlarının nitelik değiştirmesi konusunun
ele alındığı bölümlerden biri olan konsolide finansal tablolar bölümünde de değişik-
likler yapılmıştır.
İlk değişiklik, potansiyel oy hakları ile ilgili bir hükümlerin eklenmiş olma-
sıdır. Önemli etkinin dikkate alınmasında veya müşterek kontrolün dikkate alınma-
sında potansiyel oy haklarının da değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca
potansiyel oy haklarının vasıtası ile kontrolün var olup olmadığı değerlendirilirlerken,
işletmeler bağlı ortaklıklarını, bağlı ortaklığı olup olmadığını belirlerken potansiyel
oy haklarını dikkate alacaklar. Bunlar opsiyonlar veya hisse senedine dönüştürebilir
tahviller şeklinde olabilir (22.7A, 22.7B).
Diğer bir değişiklik, konsolide finansal tablosunu isteğe bağlı olarak hazırlayan
işletmelerle ilgili yapılmıştır. Bağlı ortaklığı olup büyük işletme olmayan işletmeler,
konsolide finansal tablolarını isteğe bağlı olarak düzenleyebilmektedirler. Konsolide
finansal tablo hazırlamaya son vermek istediklerinde, 2021 sürümünde eklenen hük-
me göre, isteğe bağlı olarak konsolide finansal tablo düzenleyen orta boy işletmeler,
en az iki raporlama dönemi konsolide finansal tablo düzenledikten sonra konsolide
tablo hazırlamaya son verip münferit finansal tablo düzenleyebilirler (22 10) Ayrıca
büyük işletmelere özgü hükümler, muafiyetler de dâhil bu işletmeler tarafından da
uygulanacağı belirtilmiştir (22 11A)
Ayrıca iştirak yatırımları maliyet ya da özkaynak yöntemiyle ölçülen bir bağlı
ortaklık haline geldiğinde ya da maliyet ya da özkaynak yöntemiyle ölçülen bağlı
ortaklıkların iştirak yatırımı haline dönüştüğünde ilk kayda almada esas alınacak
ölçümün nasıl olacağına dair açıklama eklenmiştir (22.12A; 22.12B -22.12Ç )
Diğer bir değişiklik 22.15A hükmünde olmuştur; 1.25A paragrafında belirtilen
işletmelerin, muafiyetten yararlanıp yararlanmadıklarına göre, bağlı ortaklık edi-
nimlerini tam konsolidasyon yöntemine göre konsolide ederken, muafiyetten fayda-
lananlar eklenen 27.11 paragrafının (a) bendine göre geçiş tarihini, cari raporlama
döneminin başı, faydalanamayanların da “karşılaştırmalı olarak sunulan en erken
dönemin başı”nı uygulamaları istenmektedir. Muafiyetten faydalanan işletmeler
(geçmiş dönem veya dönemlere ait karşılaştırmalı konsolide finansal tablolarını sun-
maları gerekmeyenler ve yalnızca cari raporlama dönemine ait konsolide finansal
tablolarının yanında bir de cari raporlama döneminin başlangıcına ait Konsolide Fi-
nansal Durum Tablosunu sunanlar) konsolide finansal tablo hazırlama geçiş tarihini
iş birleşmeleri 27.11a ya göre, cari raporlama dönemi başından itibaren uygulayabi-
leceklerdir geriye dönük yapmalarına gerek yoktur. Muafiyetten yararlanmayanlar
konsolide finansal tablo hazırlama geçiş tarihini geçiş tarihini iş birleşmeleri 27.11a
ya göre karşılaştırmalı olarak sunulan dönemin en başında gerçekleşmiş gibi daha da
geriye gitmeden muhasebeleştirebileceklerdir. (22.15 A; 27.11 a) Tam tersi duruma da
açıklık getirilerek; daha önceki raporlama döneminde büyük işletme olan ancak cari
raporlama döneminde büyük işletme kriterlerini sağlamayan ve isteğe bağlı olarak
konsolide finansal tablolar hazırlamayan işletmelerin, geçmiş dönem veya dönemlere
ait karşılaştırmalı münferit finansal tablolarını sunmaları ve bu tablolara ilişkin dip-
notlara da yer verilmesi istenmiştir.(22.22 A)
3. 22. Gelir Üzerinden Alınan Vergiler Bölümündeki Değişiklikler (Bölüm 23)
İsteğe bağlı olarak ertelenmiş vergi hesaplayan orta boy işletmeler ve büyük
işletmeden orta boy işletmeye dönüşen işletmelerin ertelenmiş vergi sunumları ile
ilgili hükümler eklenmiştir.
2017 sürümünde, büyük işletmeler ister münferit tablo hazırlasın isterse kon-
solide finansal tablo hazırlasınlar ertelenmiş vergilerinin tutarlarını hesaplamak ve
sunmak zorundadırlar ancak orta boy işletmeler de ertelenmiş vergi sunumu isteğe
bağlıdır.
2021 sürümü ile münferit finansal tablolarında isteğe bağlı olarak ertelenmiş
vergi hesaplamayı tercih eden orta boy işletmeler ertelenmiş vergi hesaplamaya ve
sunmaya son veremeyecek hesaplamaya devam edeceklerdir (23.3A)
2021 sürümünde zorunlu ya da isteğe bağlı olarak finansal tablolarda ertelen-

miş vergi tutarlarının sunulması bir politika olarak ifade edilmiş ve politika değişikli-
ğine gidilmek istendiğinde nedenlerin açıklanması ve geriye dönük olarak karşılaştır-
malı olarak sunulmuş finansal tablolarda ertelenmiş vergi tutarlarının hesaplanması
istenmiştir.(23.3B)
Ayrıca yeni sürümde büyük ölçekli işletme statüsünden yeni eşik değerlere
göre orta boy işletme statüsüne geçen işletmelerin cari raporlama dönemine ait mün-
ferit finansal tablolarında ertelenmiş vergi hesaplamaları istenmemiştir (23.40A).
Konsolide mali tablo hazırlama yükümlülükleri de kalkmıştır, münferit tablo hazırla-
yabileceklerdir. (2021 hesap döneminden itibaren geçerli.)
3.23. Ara Dönem Finansal Raporlama (Bölüm 24)
Bu bölümle ilgili bir değişiklik, güncelleme olmamıştır.
3.24. Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama (Bölüm 25)
Bu bölümle ilgili bir değişiklik, güncelleme olmamıştır
3.25. Bölüm 26 Dipnotlar (Bölüm 26)
Tüm İşletmeler Tarafından Yapılacak Açıklamalar bölümünde, işletmenin ken-

disinin, tam konsolidasyon ya da özkaynak yöntemine göre konsolide edilen bağlı
ortaklıkları, müşterek girişimleri veya iştirakleri varsa onların ağırlıkla kullanılan
para biriminin değişmesi durumunda bu husus ve nedeninin açıklanması ile ilgili
hüküm eklenmiştir.(26.7.(ca))
Hem stoklarla hem de yatırım amaçlı gayrimenkuller, maddi duran varlıklar,

maddi olmayan duran varlıklar ile ilgili dipnot açıklamalarında borçlan maliyetinin
yanında 2021 sürümünde aktifleştirilen borçlanma maliyeti tutarının belirlenmesinde
kullanılan aktifleştirme oranında açıklanması da istenmiştir. (26.7.ö. ıv; 26.7.s.vıı)
Ayrıca maden kaynaklarının aranma ve değerlendirilmesiyle ilgili harcamala-

ra ilişkin muhasebe politikalarının ve maden kaynaklarının aranması ve değerlenme-
sinden kaynaklanan; varlıklar, yükümlülükler, gelir ve giderler ile esas faaliyetlerden

ve yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarının dipnotlarda açıklanması
istenmiştir.(26.7.ua.)
Son olarak; yalnızca büyük işletmeler tarafından yapılacak ilave açıklamalarla

ilgili hükümlere,
Bağımsız denetçilerin raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti ile her
bir hizmet türü için ayrı ayrı ücretlerine ait açıklama yapılması ile ilgili hüküm ek-
lenmiştir.
3.26. Geçiş Hükümleri (Bölüm 27)
Bu bölümde BOBİ FRS’ye geçişle ilgili muafiyetlere açıklık getirilmektedir.

Bu standart finansal tablolara ilk kez uygulanırken 27.1’deki muafiyetlerden faydala-
nılmaktadır. Geçiş hükümleri ile ilgili muafiyetlerin açıklandığı 27.11 hükmünün (a)
bendinde iş birleşmelerinde bağlı ortaklık edinimlerinin geçiş tarihi ile ilgili ekleme
yapılmıştır. 1.25A paragrafındaki muafiyetten faydalanmayarak karşılaştırmalı kon-
solide finansal tablola hazırlayanlar, bağlı ortaklık edindiklerinde “geçiş tarihleri”
“karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başı”; muafiyetten yararlananlar
için geçiş tarihinin “cari raporlama döneminin başı” olarak alınacağı açıklaması ek-
lenmiştir (27.11.(a)
Ayrıca b bendinde konsolide finansal tablolarını cari raporlama döneminde

sunmaya başlayanların ve önceki raporlama döneminde iştirak ve müşterek girişim-
lerini münferit tablolarında maliyet yöntemi ile ölçen işletmelerden .125A’dan fayda-
lanmayıp karşılaştırmalı konsolide finansal tablo sunanlar, edinmiş oldukları iştirak
veya müşterek girişimlerinin geçiş tarihini “karşılaştırmalı olarak sunulan en erken
dönemin başı” faydalanmayanlar edinmiş oldukları iştirak veya müşterek girişimle-
rinin geçiş tarihini “cari raporlama döneminin başı” olarak belirleyeceklerdir (27.11.
(b))
27.11 hükmüne eklenen g bendi ile maddi duran varlıkların maliyetine dâhil
edilmesi gereken sökme, taşıma ve restorasyon yükümlülükleri nedeniyle katlanılan
maliyetlerin geçiş tarihinde yapılacak tahminlere göre belirlenmesi istenmiştir.
4. SONUÇ
BOBİ FRS 2017 sürümü bağımsız denetime tabi olup TFRS uygulamayan iş-
letmelerin, gerçeğe uygun finansal tablo üretebilmelerine olanak sağlamak amacı ile
ilk defa da 2018 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Üç yıllık uygulama boyunca tüm
paydaşlardan gelen geri bildirimler çerçevesinde 2017 sürümünde güncelleme yapıl-

mıştır. Güncellemelerin kapsamı daha çok düzenlenmemiş konu ve kısımlarla ilgili
eklemeler ile yoruma açık hükümlerin netleştirilmesine yönelik açıklamalar şeklinde
olmuştur .Güncellemeler TFRS’lere uyumu arttırmaya yönelik de olmuştur. Ancak
genel muhasebe ilkelerini ciddi anlamda değiştirecek bir güncelleme yapılmamıştır.
KAYNAKÇA
BOBİ’ler İçin Finansal Raporlama Standardı Hakkında Tebliğ (Sıra No: 56) http://
www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=23810&mevzuatTur=Teblig&mevzuat-
Tertip=5
Çayırlı, Ömer. “TMS 21 - Kur Değişiminin Etkileri: Kavramlar ve İlgili Sorunlar”,
https://www.researchgate.net/publication/338609093_TMS_21__Kur_Degisiminin_Etkile-
ri_Kavramlar_ve_Ilgili_Sorunlar
Demir,V., Bahadır, O. 2014.“Yeni Avrupa Birliği Yönergesi (2013/34 Eu) Kapsamında
Bireysel Finansal Tablolar / Indıvıdual Fınancıal Statements Wıthın The Scope Of Dırectıve
2013/34/Eu”
Demir,V. Gür, E.2016.“Avrupa Birliği Muhasebe Yönergesi (2013/34) ve UFRS, US
GAAP, Alman GAAP Karşılaştırması Kapsamında Türkiye’deki Muhasebe Uygulamaları”,
Muhasebe ve Denetime Bakış, (49) : 69-88.
İYMMO (2017) Bağımsız Denetim Uygulamalarına Genel Bakış.2017 (TFRS, BO-
Bİ-FRS, KOBİ TFRS)( https://www.istanbulymmo.org.tr/Data/Platform/2017_EK%C4%-
B0M_29.pdf)
Karapınar, Aydın (1998).“Yabancı Paralı Finansal Tabloların Çevirisi Ve Kullanılan
Yöntemler. Mevzuat Dergisi, Sayı:10
KGK (2015). Yeni TTK’na Göre Finansal Raporlama”(Basın Duyurusu), https://www.
kgk.gov.tr
KGK.(2017).Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ
FRS) 2017 Sürümü; https://www.kgk.gov.tr/ (Erişim Tarihi:15.04.2021)
KGK, (2021a). BOBİ FRS 2021 Sürümünün Getirdikleri. Erişim Adresi: https://www.
youtube.com (15.04.2021 Tarihli toplantıya katılınmış ve katılım belgesi alınmıştır.)
KGK (2021b). Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ
FRS) 2021 Sürümü; https://www.kgk.gov.tr/ (Erişim Tarihi:15.04.2021)
KGK (2021c). BOBİ FRS 2017 Sürümü ile BOBİ FRS 2021 Sürümü Arasındaki Farklar
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulunun 18/9/2014 Tarih-
li ve 75935942-050.01.04-[01/30] Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan kararı; ((Erişim Tari-
hi:20.04.2021)
Kamu gözetimi, muhasebe ve denetim standartları kurulu 26/8/2014 tarihli ve 29100

sayılı kararı; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/08/20140826-5.htm
Şen,İ.K., Özbirecikli,(2018). “BOBİ FRS’nin Muhasebe Uygulamalarına Getirdiği De-
ğişiklikler: BOBİ FRS, TMS/TFRS ve Mevcut Muhasebe Sistemi Çerçevesinde Bir Güncelle-
me”, Muhasebe Ve Vergi Uygulamaları Dergisi Nisan 2018; Özel Sayı: 462-484
View publication stats

KT BL Bobfrs2021srmnn2017srmneeklenen

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

KT BL Bobfrs2021srmnn2017srmneeklenen

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

KİT. BÖL.BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNÜN 2017 SÜRÜMÜNE EKLENEN .

Chapter · August 2022

Seda Yavuzaslan Söylemez

The user has requested enhancement of the downloaded file.

Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN

Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN

Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN: 0000-0001-8168-6152

© Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.

Dizgi/Mizanpaj • Gazi Kitabevi

Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.

Bahçelievler Mah. 53. Sok. No: 29 Çankaya/ANKARA

Dögol Cad. No: 49/B Beşevler/ANKARA

0.312 213 32 82 - 0.312 213 56 37

Pandemi döneminden ekonomik ve sosyal hayat çok etkilenmiştir. İşletmeler

Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Muhasebe ve Finans Yöneti-

Kitabın, muhasebe ve finans akademisyenlerine, meslek mensuplarına,

Prof. Dr. Nalan Akdoğan

1. BÖLÜM: MESLEK ÖRGÜTLERİNİN VE DÜZENLEYİCİ KAMU KURUMLARININ

B. 2021 YILINDA VERGİ MEVZUATINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN DEĞER-

C. BAĞIMSIZ DENETİMİN ÖNEMİ VE VUK FARKLILIKLARININ YARATTIĞI SO-

D. İŞ, MESLEK VE AKADEMİK DÜNYANIN GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİREN VE

E. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK AÇIKLAMA STANDARTLARI ile ULUSLARARASI Fİ-

2. BÖLÜM: KURDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLERİN FİNANSAL RAPORLARA

3. BÖLÜM: VERGİ YASALARINDA YAPILAN VE KURUM KAZANCINI ETKİLEYEN

4. BÖLÜM: BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMUNCA BANKALA-

5. BÖLÜM: PANDEMİ (COVID-19) DÖNEMİNDE TÜRKİYEDEKİ HALKA ARZLARIN

6. BÖLÜM: UMS 1 FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU STANDARDININ YERİNİ

7. BÖLÜM: KUR DEĞİŞİMLERİNİN FİNANSAL TABLOLARA ETKİLERİ: BIST 30’DA

Özden Elif ÇELİK

8. BÖLÜM: KUR KORUMALI VADELİ MEVDUAT HESAPLARININ BANKALAR VE

Dr. Öğr. Üyesi Mehmet UTKU

9. BÖLÜM: TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI İLE VERGİ USUL

Prof. Dr. Başak ATAMAN

10. BÖLÜM: ENFLASYON DÜZELTMESİ ÖRNEĞİ- BİR KONYA İŞLETMESİNİN 2021

11. BÖLÜM: ENFLASYON DÜZELTMESİ ÖRNEĞİ: ERZİNCAN’DA FAALİYET GÖSTE-

Dr. Öğr. Üyesi Mehmet GÜNER

14. BÖLÜM: ERTELENMİŞ VERGİ VARLIĞI VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ UYGULAMASININ

Dr. Öğr. Üyesi İrem KEFE

15. BÖLÜM: MUHASEBEDE DİJİTAL DÖNÜŞÜM: YAPAY ZEKÂ TABANLI AKILLI

Dr. Öğr. Üyesi Emrah DÖNMEZ

BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNÜN 2017 SÜRÜMÜNE EKLENEN VE

Seda YAVUZASLAN SÖYLEMEZ 74

KGK, kendi incelemeleri ve paydaşlardan dönüşler çerçevesinde BOBİ FRS

74 Dr.Öğr.Üyesi Seda Yavuzaslan, CanakkaleOnsekiz Mart Üniversitesi, ORCID ID: 0000-0002-8392-3737

Üye ülkelerin, direktife göre işletmeleri; aşağıdaki şekilde sınıflandırılması

İşletme Sınıfları Bilanço Yıllık Net Çalışan

Bu işletmelerden bilanço büyüklükleri, yıllık net hasılatı ve çalışan kişi sayısı

- Organize Borsalara korte işletmeler,

- Kredi veren kuruluşları,

- Faaliyetleriyle kamusal etkiler yaratıp kamu yararı sağlayan işletmeler

konsolide ve münferit finansal tablolarının sunulmasında BOBİ-FRS’yi uygulamaları

Çalışmada, 2017 sürümündeki hükümlere yapılan ekleme ve güncellemeler

Bu araştırmada doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Doküman inceleme

2. BOBİ FRS 2021 GENEL DEĞERLENDİRME

BOBİ FRS 2017 sürümünün hükümlerindeki genel muhasebe ilkelerini esaslı

3. BOBİ FRS 2021 SÜRÜMÜNDE EKLENEN HÜKÜMLER VE YAPI-

Eklenen hükümler ve değişiklikler bölüm bazında aşağıda açıklanmaya çalı-

3.1. Kavramsal Çerçeve ve Finansal Tablolar İle İlgili Değişiklikler (Bö-

1.bölümde ilk değişikliğin 1.9 paragrafında önemlilik tanımında olduğu gö-

Bu kapsamda 2017 sürümüne göre uygulamada; büyük işletmeye dönüşen iş-

Yapılan değişiklikle 2021 sürümünde bu muafiyetten yararlanacak şekilde bü-

Ayrıca 1.bölüme “Dipnotlar” bölümü “1.58” paragrafı eklenmiştir ve Dipnot-