DA18RHM A, B - THS BS.

PHẠM TUẤN HUY

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

PHƯƠNG PHÁP VIẾT ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU
TEXT

MỤC ĐÍCH
▸ Giúp hệ thống hóa kiến thức để
hoàn chỉnh một nghiên cứu

▸ Giúp viết một đề cương nghiên

cứu với tính logic và khoa học cao

▸ Giúp phân biệt nghiên cứu định

tính và định lượng.

▸ Giúp phương pháp thu thập và mã

hóa dữ liệu
TEXT

KẾT QUẢ MONG ĐỢI

▸ Hiểu và tự tin để viết được một đề cương nghiên cứu tốt.

▸ Hiểu được phương pháp nghiên cứu: định tính, định

lượng; kết hợp định tính và định lượng, phương pháp tiếp
cận, phương pháp thiết kế bộ câu hỏi, phương pháp thu
thập và phân tích dữ liệu.

▸ Tự tin khi đóng vai trò là nhà nghiên cứu, người hướng dẫn
luận văn, người xét duyệt đề cương, người xét duyệt và
nghiệm thu đề tài, người phản biện và là người quản lý về
nghiên cứu khoa học NCKH).
TEXT

ĐỊNH NGHĨA
▸ Nghiên cứu là tìm hiểu những cái
mình và nhiều người chưa biết

▸ Học?…

▸ Đi tìm giải pháp giải quyết mâu

thuẫn giữa biết và chưa biết

=> học tập cũng là 1 dạng đặc biệt

của nghiên cứu
TEXT

ĐỊNH NGHĨA
▸ Nghiên cứu là tìm kiếm các câu trả lời cho các câu hỏi nghiên cứu
một cách có tổ chức và có hệ thống.

▸ Câu hỏi nghiên cứu: Là vấn đề mấu chốt và là trung tâm của nghiên
cứu. Nếu không có câu hỏi nghiên cứu thì không cần câu trả lời và
như vậy sẽ không cần làm nghiên cứu. Tuy nhiên, câu hỏi nghiên cứu
phải thích hợp, hữu ích, có tính giá trị và quan trọng.

▸ Câu trả lời: Khi kết thúc một nghiên cứu, người nghiên cứu phải tìm
được câu trả lời cho câu hỏi nghiên cứu của mình.

▸ Tuy nhiên, ngay cả khi người nghiên cứu không tìm được câu trả lời,
thì đó vẫn được coi là kết quả nghiên cứu.
TEXT

ĐỊNH NGHĨA

▸ Có hệ thống: Vì NCKH bắt buộc phải được triển khai theo

một quy trình bao gồm các bước khác nhau để đảm bảo
thu được các thông tin mong muốn một cách đầy đủ và
chính xác.

▸ Có tổ chức: Các bước triển khai NCKH phải được cấu trúc
và sắp xếp theo đúng trình tự với những phương pháp
thích hợp, trong một phạm vi nhất định.
TEXT

“Nghiên cứu khoa học là hoạt động chủ động, tích cực và
có hệ thống của con nghười nhằm khám phá, giải thích
thế giới xung quanh”
TEXT

TẠI SAO PHẢI HỌC VÀ LÀM NCKH?

▸ Hầu hết các CBYT đều cần phải làm NCKH, nhất là loại
hình nghiên cứu hành động (action research)

▸ Hiện nay hầu hết học viên SĐH và cả sinh viên đều phải
làm luận văn, luận án dựa trên các đề tài NCKH,

▸ Cán bộ giảng của trường Y còn phải hướng dẫn SV, HV làm
NCKH (cho luận văn, luận án), phải tham gia các Hội đồng
bảo vệ đề cương, luận văn, đề tài.
TEXT

TẠI SAO PHẢI HỌC VÀ LÀM NCKH?

▸ Ngày càng có nhiều kiến thức, phương pháp NCKH mới

cần được cập nhật cho cán bộ y tế -> hội nhập quốc tế.

▸ Khái niệm y học dựa vào bằng chứng đang rất thịnh hành,
trong đó NCKH có vai trò rất quan trọng trong việc cung
cấp các bằng chứng tốt.

▸ Trong khi đó, y học là môn khoa học phải dựa vào bằng
chứng.
TEXT

CÁC LOẠI HÌNH NGHIÊN CỨU?

▸ 2 phương pháp tiếp cận thường gặp trong nghiên cứu

• Phương pháp suy diễn, ngoại suy (deductive)

• Phương pháp quy nạp

TEXT

ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU LÀ GÌ?

Đề cương NCKH là một bản kế hoạch chi tiết mô tả:

▸ Mục đích, tầm quan trọng của nghiên cứu (đặt vấn đề)

▸ Các câu hỏi, mục tiêu, giả thuyết nghiên cứu.

▸ Quy trình triển khai nghiên cứu (phương pháp, công cụ, kế
hoạch triển khai, phân tích, trình bày số liệu).

▸ Tính khả thi của nghiên cứu.

TEXT

TẠI SAO PHẢI VIẾT ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU?

▸ Để trình bày tư duy của người nghiên cứu 1 cách logic, có khoa học,
dễ thuyết phục

▸ Có cơ sở để hội đồng khoa học phê duyệt và xin kinh phí

▸ Tham khảo và xin ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, chuyên

▸ Chọn được đề tài, cỡ mẫu, loại thiết kế NC thích hợp

▸ Dự trù được các nguồn lực cần thiết, lường trước các tình huống có thể
xảy ra,

▸ Dễ triển khai NC do có kế hoạch và khung thời gian và sự phân bổ của

các nguồn lực
 Chọn chủ đề NC Tham khảo tài liệu Đề xuất mục tiêu NC

Dự kiến kết luận, CÁC BƯỚC VIẾT Đối tượng,

Kiến nghị
ĐỀ CƯƠNG NCKH phương pháp NC

Dự kiến kết quả NC Dự trù các nguồn lực Kế hoạch triển khai NC
TEXT

CÁC BƯỚC XÂY DỰNG ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Các bước Câu hỏi Sản phẩm

- Vấn đề nghiên cứu

Lựa chọn chủ đề NC - Vấn đề nghiên cứu là gì?
- Tên đề tài
- Tại sao?
- Đặt vấn đề

- Đã có những thông tin gì về

Tham khảo tài liệu vấn đề nghiên cứu - Tổng quan tài liệu
- Thông tin nào cần bổ sung

- Câu hỏi NC
Hình thành mục tiêu nghiên cúu - Kết quả mong đợi từ NC là gì? - Mục tiêu NC
- Giả thuyết NC
TEXT

CÁC BƯỚC XÂY DỰNG ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Các bước Câu hỏi Sản phẩm

- Thiết kế nghiên cứu

- Loại NC nào? - Đối tượng nghiên cứu
- Cần thu thập những thông tin gì? - Địa điểm nghiên cứu
- Bằng phương pháp nào?
Xây dựng phương pháp - Mẫu và các chọn mẫu
- Trên đối tượng nào?
nghiên cứu - Biến số, chỉ số
- Bao nhiêu? - Kỹ thuật và công cụ
- Ở đâu? - Khống chế sai số NC
- Khi nào? - Vấn đề đạo đức NC
TEXT

CÁC BƯỚC XÂY DỰNG ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

Các bước Câu hỏi Sản phẩm

Cần nguồn lực gì? Lập kế hoạch về

Ai làm? Ở đâu? Khi nào? nhân lực, thời gian,
Xây dựng kế hoạch nghiên cứu
Kinh phí bao nhiêu? Phân bổ? tổ chức và dự trù
Lấy từ đâu? kinh phí

Các bảng trống, biểu

Mong đợi kết quả nghiên cứu
Xây dựng dự kiến kết quả NC đồ
được trình bày như thế nào?
Các test thống kê

Những phát hiện chính từ

Dự kiến bàn luận
Xây dựng dự kiến bàn luận, lết nghiên cứu? Giải thích?
Dự kiến kết luận
luận và kiến nghị Kết luận như thế nào?
Dự kiến kiến nghị
Kiến nghị như thế nào?
TEXT

HOÀN CHỈNH FORMAT ĐỀ CƯƠNG

Thứ tự bao gồm:

▸ Trang bìa: tên cơ sở giảng dạy/cơ quan, tên đề tài, người hướng dẫn, người thực hiện,
thời gian hoàn thành.

▸ Lời cảm tạ (nếu có) - Acknowledgements

▸ Tóm tắt (ngắn gọn) - Abstract

▸ Mục lục – Contents

▸ Danh mục sơ đồ - List of figures

▸ Danh mục biểu bảng - List of tables

▸ Danh mục chữ viết tắt – Glossary acronyms

▸ Bảng đối chiếu thuật ngữ y học Anh ngữ

TEXT

THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

1. Tên đề tài

2. Đặt vấn đề

3. Mục tiêu nghiên cứu

4. Tổng quan tài liệu

TEXT

THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

5. Phương tiện và Phương pháp nghiên cứu:

‣ Thiết kế và quy trình nghiên cứu

‣ Đối tượng nghiên cứu

‣ Địa điểm nghiên cứu

‣ Thời gian nghiên cứu

‣ Mẫu và cách chọn mẫu

‣ Biến số, chỉ số

‣ Kỹ thuật và công cụ

‣ Quản lý và phân tích số liệu, khống chế sai số nghiên cứu

‣ Vấn đề đạo đức NC

TEXT

THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

6. Dự kiến kết quả

7. Dự kiến bàn luận

8. Dự kiến kết luận

9. Dự kiến kiến nghị

10.Kế hoạch nghiên cứu (nhân lực, vật lực, thời gian, dự toán kinh phí)

11.Danh mục tài kiệu tham khảo

12.Phụ lục (nếu có)

 ĐỀ CƯƠNG VÀ
BÁO CÁO KHOA HỌC
CÓ ĐIỂM GÌ GIỐNG VÀ KHÁC NHAU?
TEXT

SO SÁNH ĐỀ CƯƠNG VÀ BÁO CÁO KHOA HỌC

Các phần giống nhau: Tên đề tài; đặt vấn đề; mục tiêu chung, cụ thể; tổng quan (báo cáo chi tiết,
đầy đủ hơn)

Phần khác nhau Đề cương Báo cáo

Viết ở thì quá khứ và điều

Đối tượng và phương pháp Viết ở thì tương lai
chỉnh, bổ sung (nếu có)
Dự kiến các bảng, biểu, đồ Bảng, biểu cụ thể, chi tiết, đầy
Kết quả nghiên cứu
thị trống đủ thông tin
So sánh và khái quát hoá kết
Bàn luận Dự kiến các phần sẽ bàn luận
quả NC
Kết luận Dự kiến kết luận theo mục Kết luận theo mục tiêu
tiêu
Kiến nghị Chưa có Kiến nghị dự trên KQ NC
Tài liệu tham khảo Chưa đầy đủ Đầy đủ và chuẩn theo mẫu
Phần khác Phụ lục nếu có Lời cám ơn, phụ lục chi tiết