თსუ-ს სტუდენტების დამოკიდებულება ევროინტეგრაციის მიმართ

სიღრმისეული ინტერვიუს ტრანსკრიპტი N16

მაგდა რუხაძე

ინტერვიუერი: გთხოვთ მოგვიყვეთ თქვენს შესახებ. თქვენი პროფესიიდან გამომდინარე, რა

არის ყველაზე საინტერესო საკითხი საქართველოს საგარეო პოლიტიკის კუთხით?

რესპონდენტი: დავამთავრე თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საერთაშორისო

ურთიერთობების ბაკალავრიატის პროგრამა და ახლა ამავე ფაკულტეტზე ვაგრძელებ
მაგისტრატურას. წლებია უკვე ვმუშაობ ძირითადად არასამთავრობო სექტორში, ვარ
სამართლიანი არჩევნების მარნეულის რაიონის წარმომადგენელი, ასევე სხვადასვა
არასამთავრობო ორგანიზაციასთნ მაქვს კომუნიკაცია, ვთანამშრომლობდი მათ შორის
საქართველოს სტრატეგიული განვითრების კვლევების ცენტრთან, რონდელის ფონდთან.
ასევე ვარ მარნეულის ერთ-ერთი ადგილობრივი მედიის “24 news“ რედაქტორი.

ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე დაინტერესებული ვარ რა თქმა უნდა საქართველოს

საგარეო პოლიტიკით და განსაკუთრებით ევროატლანტიკური ინტეგრაციით, კონკრეტული
მიმართულებით მაქვს როგორც თეორიული, ასევე პრაქტიკული გამოცდილება, ტრენერად
მუშაობის გამოცდილება. უკვე 8 წელია აქტიურად ვატარებ ტრენინგებს სხვადასხვა
მიმართულებით, მათ შორის საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაციის კუთხით. 2-
ჯერ ვიყავი ახალგაზრდა ევროპელი ელჩი და ქვემო ქართლის მასშტაბით (..) როგორც
აზერბაიჯანულენოვან, ასევე ქართულენოვან აუდიტორიასტან ვატარებ ტრენინგებს. ჯამში
საქართველოს ნატოსთნ და ევროკავშირთან ურთიერთობებზე მაქვს ჩატარებული 100-ზე
მეტი ტრენინგი.
ინტერვიუერი: თქვენ ახსენეთ ევროინტეგრაციის თემატიკაზე ჩატარებული ტრენინგები.
ხომ ვერ გვეტყვით, ამ ტრენინგებს რომელიმე ორგანიზაცია აფინანსებდა თუ რის
ფარგლებში აკეთებდით?

რესპონდენტი: ახალგაზრდა ევროპელი ელჩები იყო შერიგებისა და სამოქალაქო

თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის, ნატოსა და ევროკავშირის
საინფორმაციო ცენტრის პროექტი. იმ დროს ვიყავი ბაკალავრიატის სტუდენტი და ამ დროს
ვატარებდი ტრენინგებს. ხო, დამავწიყდა მეთქვა, რომ ეს პროექტი ფინანსდებოდა გაეროს
ასოციაციის მიერ. მერე ვიყავი (..) ერთ-ერთ პროექტში კიდევ ტრენერად, „ახალგაზრდა
აქტივიზმის ცენტრი“ აფინანსებდა, ასეთი პროექტი იყო „ევროპა და მედიის
შესაძლებლობები“. ასევე ვიყავი (...) ნატოს და ევროკავშირის საინფორმაციო ცენტრის
პროექტი იყო, როგორც ტრენერი ვატარებდი ტრენინგებს ძირთადად გავრცელებულ
მითებზე. აი მაგალითად, რა მითებია არსბეობს ევროკავშირთან და ნატოსთან
დაკავშირებით, რა გაოწვევებია ამ კუთხითაც.

(03:48)

ინტერვიუერი: საქართველოს მოქალაქეები ფიქრობენ, რომ ქვეყანას სხვადასხვა საგარეო

კურსი უნდა ჰქონდეს აღებული. თქვენი აზრით, რა იქნება ქვეყნისთვის ყველაზე მეტად
მომგებიანი? რატომ ფიქრობთ ასე?

რესპონდენტი: რა თქმა უნდა დასავლური კურსი უნდა ავიღოთ. საქართველოს

კონსტიტუციაშიც წერია ჩვენთან და ეს არის ჩვენი ქვეყნის საგარეო კურსის ერთადერთი
მიმართლება. ზოგადად ამისი შეცვლა და შევლის მცდელობა ჩემი აზრით, არის ღალატი და
სხვა არაფერი. კიდევ განვმეორდები, ერთადერთი მიმართულება არის ევროპული,
დასავლური ინტეგრაცია.

ინტერვიუერი: მაინც რატომ გგონიათ ასე? უფრო მეტად რომ დაგვიკონრეტოთ, რატომ
ანიჭებთ უპირატესობას ევროინტეგრაციას?
რესპონდენტი: ევროინტეგრაცია საქართველოსთვის ერთადერთი გამოსავალია. არჩევანი
უნდა გავაკეთოთ, ახლა (...) ისეთი სიტუაცია იყო საბჭოთა კავშირთან იძულებითი
გაერთიანება, რაც მე მგონია იყო 70 წლის კი არა, მთელი 1 საუკუნის მოპარვა. იმ პერიოდშიც
იყო 2 არჩევანი ღირებულებების მხრივ, განსაკუთრებით მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ
ჩამოყალიბდა დასავლური ღირებულებები ანუ ლიბერალიზმი. მეორე მხრივ იყო კომუნიზმი
და სოციალიზმი, აი ასეთი გარემო. დღესაც ვდგავართ ასეთი არჩევნის წინაშე, როგორც
ვხედავთ. ერთ მხარეს არის ცივილიზებული სამყარო, დასავლეთი. ნუ ახლა პრინციპში,
სიტყვაზე სამხრეთ-კორეა ან იაპონია სულაც არ ჩამორჩება განვითარების კუთხით
ევროკავშირის ქვეყნებს, მაგრამ მე აქ ვგულისხმობ დასავლურ ლიბერალურ ღირებულებებს.
ერთ მხარეს არის ეს და მეორე მხარესაა რუსეთი, ჩინეთი და სხვა ავტორიტარული
სახელმწიფოები. ჩვენ ვხედავთ ორპოლუსიანობას განვითარების მხრივ, ან დემოკრატიას ან
ავტორიტარიზმს. ცალსახად ჩვენს მომავალს ვხედავ ევროპაში, დასავლურ ცივილიზაციაშ
და არა ავტორიტარულ რეჟიმებს შორის. პრინციპში, 70 წლის განმავლობაში ჩვენთანაც
არსებობდა ერთპარტიული მმართველობა, არადემოკრატიული რეჟიმი და იმ პერიოდში
მაცხოვრებელი ადმიანების მსოფლმხედველობიდამნ გამომდინარე ჩვენ ვეხდავთ, რომ
მათთვის ხელისუფლება და სახელმწიფო ერთ და იგივეა. მე არ მინდა ასეთ სახელმწიფოში
ვიცხოვრო, სადაც ავტორიტარული მმართველობაა, სადაც არ აფასებენ ადამიანს, სადაც არ
არის დაცული ადამიანის უფლებები. აქედან გამომდინარე, ჩვენ გვაქვს ცალსახად არჩეული
საგარეო კურსი და ეს არის ევროინტეგრაცია.

(03:49-07:02)

ინტერვიუერი: ხშირად ვსაუბრობთ ევროკავშირზე, მაგრამ რეალურად რა არის

ევროკავშირი? რასთან ასოცირდება ევროკავშირი თქვენთვის? ზოგადად რა რის ევროპული
ღირებულებები?

რესპონდენტი: ევროკავშირი ჩემთვის არის ისეთი თავისუფალი ქვეყნების კავშირი, სადაც

მაღალ დონეზეა დაცული ადამიანის უფლებები და დემოკრატიული ღირებულებებია წინა
პლანზე წამოწეული. ჩემთვის სწორედად ესაა ევროპის მთავარი იდეა, რომ დაცულია
ადამაინის და მათ შორის ყველა ჯგუფის უფლება, იქ ნებისმიერი უმცირესობის უფლებასაც
აფასებენ და ზოგადად კონსენსუსის გამოცდილებაც არსებობს. კონსენსუსში რას
ვგულისხმობ, აი თუნდაც საქართველოს ვიზალიბერალიზაციაზე რომ ვისაუბროთ,
თითოეული ქვეყნის აზრის გათვალისწინება იყო საჭირო, წარმოიდგინეთ ქვეყნის შიგნით
მარტო ბელგიის მთავრობას ხომ არ აქვს იმის უფლება, რომ საქართველოს დაუჭიროს მხარი,
არამედ ქვეყნის შიგნითაც აქვთ ავტონომიებს მხარი დაუჭირონ ან არ დაუჭირონ ამ პროცესს,
მათ შორის მოქალაქეების აზრსაც ექცევა ყურადღება. აი ეს კონსენსუსი, ეს უფლებები, ჩემი
აზრით, ეს ყველაფერი ასოცირდება დასავლირ ღირებულებებთან.

ინტერვიუერი: თავად ხომ არ ყოფილხართ ევროკავშირის რომელიმე ქვეყანაში? ხომ არ

გაგვიზიარებდით თქვენს გამოცდილებას?

რესპონდენტი: ესტონეთში ვიყავი ერთ-ერთ პროექტში, სადაც მონაწილეობას ჩემი

უნივერსიტეტიც იღებდა. ჯამში 4 ქვეყნიდან იღებდნენ მონაწილეობას, თემა იყო
ადგილობრივ თვითმმართველობის ორგანოებში ახალგაზრდების ჩართულობის გაზრდა.
ქვეყნებიდან შერჩეული იყო თითო მუნიციპალიტეტი, საქართველოდან შეირჩა მარნეული
და მე ამ შემთხვევაში ამ რეგიონის წარმომადგენელი ვიყავი. ჩემს გარდა მონაწილეობას
იღებდნენ ფინეთის, შვედეთისა და ესტონეთის წარმომადგენლები.

ინტერვიუერი: როგორ ფიქრობთ, რა დადებითი მხარეები შეიძლება ჰქონდეს ევროკავშირში

ინტეგრაციას? რა უარყოფით მხარეებს გამოარჩევდით?

რესპონდენტი: დადებითი მხარეებზე ვისაუბრებ, როგორც უკვე გითხარით, ევროკავშირის

ქვეყნებში მაღალ დონეზეა დაცული დემოკრატიული ღირებულებები, თუნდაც კანდიდატის
სტატუსის მიღების შემთხვევაში ევროკავშირი ყურადღებით დააკვირდება თუ რა ხდება
საქართველოში და ექნებათ რეკომენდაციები. გაწევრიანების შემთხვევაში, ეს იმას ნიშნავს,
რომ საქართველოში შესაფერისადაა დაცული ადამიანის უფლებები. იმ შემთხვევაში თუ
დაცულია ეს უფლებები გამოდის, რომ კანონი ადამიანებზეა ორიენტირებული.
ევროკავშირი არის ძლიერი ეკონომიკური ორგანიზაცია, იქ ისეთი პერსპექტივა და
ეკონომიკური წყობაა, რომ სახელმწიფოების განვითარებაზეა ყურადღება გამახვილებული.
ამას ვხედავთ ჩვენ ვხედავთ ყოფილი სოციალისტური და საბჭოთა ქვეყნების შემთხვევაში,
თუ როგორი იყო მათი ეკონომიკური ან პოლიტკური ვითარება 90-იან წლებში და როგორ
შეიცვალა ბოლო წლებში. 2004 წელს მათი პირველი ნაკადი გახდა ევროკავშირის წევრი, 2007
წელს კიდევ დაემატა რუმინეთი, ბულგარეთი და ა.შ. ჩვენ დავინახეთ გაწევრიანებამდე
პერიოდთან შედარებით როგორ შეიცვალა იქ სიტუაცია ადამიანის უფლებების და
ეკნომიკური განვითარების მხრივ და როგორ არიან ახლა. მართალია ისინი ისეთივე
განვითარებულები არ არიან, როგორც დასავლეთი ევროპის ქვეყნები, მაგრამ ნამდვილად
ტემპით ხდება განვითარება. საქართველოს შემთხვევაშიც რა წინსვლაც გვაქვს, თუნდაც
რეფორმები ადამიანის უფლებების თუ ეკონომიკის კუთხით, საკანონმდებლო ცვლილებები
და სხვა, მათი დაახლოება ევროკავშირის პრინციპებთან არის ევროკავშირის მხარდაჭერის
შედეგი. გაწევრიანების შემთხვევაში ბევრად უკეთეს ვითარებაში ვიქნებით ეკონომიკის
თვალსაზრისითაც და დემოკრატიის კუთხითაც.

უარყოფით მხარეებს რაც შეეხება, მე ვერ ვხედავ რაღაც ისეთ სერიოზულ უარყოფთ
ფაქტორებს რაც შეიძლება მოყვეს ევროკავშირში გაერთიანებას. სავარაუდოდ, შეიძლება
ითქვას, რომ უფრო გახსნილი საზოგადოება შეიქმნას, რაც პირადად ჩემთვის არაა
უარყოფითი მხარე, მაგრამ საზოგადოების თვალში უარყოფითი შეიძლება იყოს. ჩვენ მაინც
ვართ პატრიარქალურ საზოგადოებაში, სადაც რელიგიური გრძნობები მაინც წინა პლანზეა
და ევროინტეგრაციის შედეგად სიტუაცია როცა შეიცვლება, ეს შეიძლება ბევრს არ
ესიამოვნოს. რომ ამბობენ „ქართველობას წაგვართმევენო“ ეს უბრალოდ ილუზიაა,
უბრალოდ გლობალიზაციის პროცესია ასეთი და იცვლება რაღაცები. მე ვერ ვხედავ არანაირ
საფრთხეს, მაგრამ სხვისთვის შეიძლება ასეც იყოს.

(07:04-14:42)

ინტერვიუერი: როგორ ფიქრობთ რა მთავარი გამოწვევებია ქართულ რეალობაში

ევროინტეგრაციის პროცესის მხრივ?
რესპონდენტი: ზოგადად გამოწვევებს რაც შეეხება, ჩემი აზრით, ხელისუფლება არ აკეთებს
იმას რისი გაკეთებაც არის საჭირო და აუცილებელი ან არ აკეთებს იმ ტემპით როგორც
საჭიროა. ისეთი ისტორიული მომენტია ახლა, რომ დიდი შანსი გვაქვს მოვიპოვოთ
კანდიდატის სტატუსი. ამ სტატუსის მიღების შემთხვევაში უფრო მეტი შანსი გვექნება
გვქონდეს მეტი ფინასური კეთილდღეობა. ჩემი აზრით ნების ფაქტორი მაინც დაბალია,
უნდა არსებობდეს მეტი პოლიტიკური ნება გამოწვევების დასაძლევად. საზოგადოება
ითქხოვს ამას, მაგრამ პოლიტიკოსებს აქვთ განსხვავებული პოზიცია და რეფორმების
დონეზე არ მუშაობენ ეფექტურად, ეს რომ ასე არ იყოს უფრო მეტის გაკეთება შეგვეძლებოდა
და ბევრრად წინ ვიქნებოდით.

ინტერვიუერი: რაიმე სხვა გამოწვევებსაც ხომ ვერ ამჩნევთ ამ მხრივ?

რესპონდენტი: ჩვენი საზოგადოების პოზიცია ნათელია და ამას კვლევებიც ადასტურებს.

კვლევების თანახმად ევროკავშირის პხარდამჭერთა მაჩვენებელი 80%-ს აღწევს. აქედან
გამოდის, რომ როგორც სახელისუფლებო პარტიის, ასევე ოპოზიციის მხარდამჭერები
ემხრობიან ქვეყნის ევროკავშირშ გაწევრიანებას.

ჩვენთან ისედაც არასამთავრობო სექტორის როლი ძალიან მნიშნელოვანია, მეც ვარ ამ

სექტორში და ვხედავ ყველაფერს. მე რასაც ვაკეთებ, ჩემი ქვეყნისთვის ვაკეთებ. დასავლელი
პარტნიორების დახმარებით მარნეულის არასამთავრობო ორგანიზაციები და
წამრომადგნლები, მათ შორის მეც ვაკვირდებით პროცესებს და ვაქვეყნებთ რეკომენდაციებს.
ეს ყველაფერი ისევ ჩვენი ქვეყნის განვითარების მიზნით კეთდება. ჩემი აზრით სამოქალაქო
საზოგადოება ნამდვილად აქტიურად მუშაობს, არ ვიცი რომელიმე საბჭოთა ქვეყანაში
არსებობს ამდენი სამოქალაქო ორგანიზაცია? არამგონია ასე იყოს.

ხელისუფლების წარმამდგენლები კიდევ არასამთავრობო სექტორს მოღალატეებს უწოდებს

და ბრალს დებს მათ ქვეყნის ინტერესების წინააღმდეგ მოქმედებაში, გაუგებარია ჩემთვის
ასეთი დამოკიდებულება. ზოგადად იმის თქმა მინდა, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციებს
რეკომენდაციები აქვთ სხვადასხვა კუთხით. მაგალითისთვის, ISFED-ს აქვს საკანონმებლო
კუთხით, სხვა ორგანიზაციებს კიდევ სხვა მიმართულებით, ამით ისინი ცდილობენ
დაეხმარონ ხელისუფლებას, რათა აღმოიფხვრას კანონმდებლობაში არსებული ხარვეზები.
არასამთავრობო სექტორი და სამოქალაქო სექტორი ყველაფერს აკეთებს ჩვენი ქვეყნისთვის
და ეს მარტის დემონტრაციებშიც გამოიხატა.

მთავარი პასუხისმგებლობა მაინც მმართველ გუნდს ეკისრება, იმიტომ რომ უმრავლესობაში

არიან და გადაწყვეტილებას იღებენ. მაგალითად, როდესაც დასავლეთი გამოდის და
გვეუბნება, რომ გვაქვს ხარვეზები და უნდა შევცვალოთ, ამას ისედაც ითხოვს სამოქალაქო
საზოგადოება, ხელისუფლებაა მოვალე მიიღოს რეკომენდაცია და შეცვალოს არსებული
სიტუაცია, მაგრამ ხშირად ამას არ ითვალისწინებენ.

(14:43-19:25)

ინტერვიუერი: თქვენ გარკვეულწილად უკვე ისაუბრეთ მთავრობის როლზე, თუმცა უფრო

დეტალურად რომ გვესაუბროთ რას აკეთებს მთავრობა იმისთვის, რომ საქართველო გახდეს
ევროკავშირის ნაწილი? ბოლოდროინდელი მოვლენებიდან გამომდინარე, როგორ
შეაფასებდით მთავრობის ქმედებებს ევროინტეგრაციის გზაზე?

რესპონდენტი: სიმართლე გითხრათ, ბოლო პერიოდში ეჭვი მეპარება საერთო რამეს

აკეთებდეს თუ არა მთავრობა? ნამდვილად აკეთებენ და ნამდვილად სურთ რამე მივიღოთ?
აგენტების კანონს რაც შეეხება, მათი ქმედებები ევროკავშირის 12 რეკომენდაციიდან
მინიმუმ 2-ს ეწინააღმდეგებოდა, კერძოდ სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის
თავისუფლებას. მიუხედავად იმისა რომ დასავლეთის მიერ ეს ნაბიჯები შეფასდა როგორც
კანდიდატის სტატუსი ხელისშემშლელი, რა გააკეთა ხელიუსფლებამ? ისევ მედია
დაადანაშაულა არასწორი ინფორმაციის გავრცლეებისთვის, რაც უკვე დაცინვაა და სხვა
არაფერი. სულ იმას ამბობს ხელისუფლება, რომ დოკუმენტებს გააგზავნიან ვენეციის
კომისიაში, მაგრამ რეალურად მერე აღარ აინტერესებთ უკუკავშირი. მოსმენების კანონი
მახსენდება, რომ არ გაითვალისწინეს ვენეციის კომისიის რეკომენდაციები. რომ შევაჯამოთ,
ხელისუფლება იმას აკეთებს, რაც ევროკავშირის რეკომენდაციებთან წინააღმდეგობაშია.
ასეთი ნაბიჯები არ გვაწყობს, არ დაგვეხმარება ქვეყნის წინსვლაში.

ამ ბოლო პერიოდში კონკრეტული კანონმდებლობის ირგვლივ ხელისუფლებისგან

განსხვავებით, ნამდვილად ძალიან სერიოზული იყო სამოქალაქო საზოგადოების როლი და
იყო მნიშვნელოვანი. ექსპერტებიც ასაბუთებდნენ თუ რატომ არ გვჭირდება ეს კანონი,
მართალია ეს ამერიკული კანონიდან შეიძლება სიტყვა-სიტყვით თარგმნეს, მაგრამ
რეალურად ეს კანონი მაინც სულით რუსულია. მათ შორის, ამ საკითხზე კომენტარი ჩემმა
ლექტორებმა გააკეთეს, არამგონია მათზე უკეთ იცოდეს ვინმემ რეალურად ევროპული
ღირებულებები. მე მგონია, რომ რეალურად ეს კანონი ემსახურებოდა არასამთავრობო
სექტორი და მედიის გაჩუმებას. ამ პროცესის შეჩერება ისევ სამოქალაქო საზოგადოების
ხარჯზე მოხდა.

ინტერვიუერი: გთხოვთ ისაუბროთ, მედიის, როგორც შუამავლის როლზე ევროინტეგრაციის

პროცესში. როგორ ფიქრობთ, რა გავლენას ახდენს იგი საზოგადოების აზრის ფორმირებაზე?

რესპონდენტი: მინდა ვისაუბრო იმაზე, რომ პოპულარული მედია-საშუალებები და

ადგილობრივი მედია მხარს უჭერს ევროკავშირში გაწევრიანებას, ასევთ ვთქვათ
პროევროპული მიმართულება აქვთ ძრითადად აღებული. აქვე არსებობს ისეთი მედია
საშუალებები, რომლებიც ღიად ანტიევროპული რიტორიკით გამოდიან და მათ ჰყავთ
საკმაოდ დიდი აუდიტორია. ამის მაგალითად მახსენდება „ობიექტივი“. ეს ნამდვილად
ახდენს საზოგადოებრივი აზრის ჩამოყალიბებაზე უარყოფით გავლენას და მითების
გავრცლებას უწყობს ხელს.

მე ისეთ რეგიონში ვარ, სადაც მოსახლეობის უმეტესობა ეთნიკური უმცირესობაა და

ენობრივი ბარიერის გამო უფრო ხშირად ვრცელდება ასეთი მითები. ადგილობრივ მედიაშიც
ვმუშაობ და მაინც ახლა წარმოიდგინეთ, საქართველოს 1/7 მაინც არ ფლობს სახლემწიფო
ენას და ეს ძალიან ცუდი სიტუაციია. მათთვის ინფორმაციის მიწოდება არ არის მარტივი, ასე
რომ ანტიდასავლური რიტორიკა ადვილად ვრცელდება ამ რეგიონებში.

ეთნიკურად ქართველებს შორისაც საკმაოდ ადვილად ვრცელდება და ხშირად არც ისე

ადვილია არგუმენტების მოყვანა მითის გასაბათილებლად. მე ვიცი ეს ყველაფერი და ამ
სფეროშ ვმუშაობ, მაგრამ ჩვეულებრივ მოქალაქეს, რომელსაც არ აქვს საკმარისი განათლება,
მან შეილება დაიჯეროს ეს მითი. ახლა გავრცელებულია ეს მოსაზრება „საქართველოს ომშ
ჩარტა უნდათ ევროპაშიო“, მე ვიცი რომ მათ არ აქვთ ასეთი პოზიცია და პირიქით
გვეხმარებიან, მაგრამ არსებობენ მოქალაქეები, რომლებიც ამ ტყუილის მანქანას ენდობიან. ეს
იმ იმიტომ, რომ მედიამ მათ უკვე გაუჩინა სკეპტიციზმი და ეჭვი.

(19:26-24:28)

ინტერვიუერი: თქვენ ფაქტობრივად ანტიდასავლური პროპაგანდა უკვე ახსენეთ, კიდევ

ერთელ რომ დავაკონკრეტოთ რეალურად ვისზე ახდენს ზეგავლენას ანტიდასავლური
პროპაგანდა და რა ტიპის გავლენაა ეს ზოგადად?

რესპონდენტი: ზოგადად მედია ამ მხრივ გავლენას ახდენს იმ სეგმენტზე, ვისაც არ აქვს

ინფორმაცია დასავლეთზე, რას აკეთებენ და რა კუთხით გვეხმარებიან. იგი გავლენას ახდენს
საბჭოთა კავშრირში დაბადებულ, ასაკოვან ადამიანებზე, ასევე კონსერვატიულად
მოაზროვნე ადამიანებზე, რომლებსაც რუსეთი ერთმორწმუნეებად მიაჩნიათ.

ინტერვიუერი: მინდა ერთი საკითხი დავაზუსტო, რეალურად ვის ინტერესებს ემსახურება

ანტიდასავლური პროპაგანდა? რა როლი აქვს ამ პროცესში მედიას? თქვენი აზრით, როგორ
უნდა ვებრძოლოთ ზოგადად ანტიდასავლურ პროპაგანდას?

პირველ რიგში მედიის უარყოფით გავლენაზე მინდა ვისაუბრო, რაც ძალიან მაწუხებს.
ბოლო დროს მომრავლდა მედია-საშუალებები, რომლებიც პირდაპირ რუსული ნარატივის
გამტარებლები არიან. ეს რა თქმა უნდა ემსახურება რუსეთის ინტერესებს და სხვადასხვა
მეთოდებით, მათ შორის ყველაზე ეფექტურია რა თქმა უნდა მედია. სხვანაირად ვერ
დაიცავენ თავიანთ ინტერესებს, 20% უკვე ოკუპირებული აქვთ და პროპაგანდის
მეშვეოდბით საზოგადოებრივი აზრის ცვლილებას ცდილობენ, რომ ქვეყნის
დესტაბილიზაცია გამოიწვიონ.

ჩვენი მოსახლეობის მთავარი პრობლემა მაინც ისაა, რომ არ ხდება ინფორმაციის

გადამოწმება, რომ დაინახონ რაიმე ვიდეო თუნდაც „Tik Tok”-ში ამასაც კი იჯერებენ. როცა არ
ხდება გადამოწმება, ბუნებრივია უფრო მალე ვრცელდება ანტიდასავლური პროპაგანდაც.

ჩემი აზრით, უფრო მეტი პროფესიონალი ჟურნალისტი გვჭირდება როგორც ცენტრალურ,

ასევე რეგიონალურ მედიებში და უფრო მეტი ფაქტებით უნდა ავუხსნათ მოსახლეობას, რომ
ჩვენი ერთადერთი არჩევანი უნდა იყოს დასავლეთი.
მედიის თემა მინდა შევაჯამო, დღეს ადამიანები ინფორმაციას იღებენ მედიიდან და
განსაკუღებით ალბათ მაინც სოციალური მედიიდან. მედიას ნამდვილად შეუძლია
შეცვლაოს სიტუაცია და დაიცვას დასავლური ღირებულებები. მათ ასევე ფაქტებით
შეუძლიათ დაასაბუთონ რომელი ინფორმაციაა პროპაგანდა და ამით აღმოფხვრან მითები.
კარგია თუ უფრო მეტად გამოვლენ სხვადასხვა ექსპერტები, გააკეთონ პროგრამები და
მოსახლეობას აუხსნან რატომ გვჭირდება ევროკავშირი, რა კეთილდღეობას მოაქვს მას ჩვენი
ქვეყნისთვის. ეს ინფორმაცია ისედაც აქვს საზოგადოების განათლებულ ნაწილს, ამიტომ
სწორება უნდა გაკეთდეს უხეშად რომ ვთქვათ შუა ფენის ინფორმირებაზე.

მედიამ მეტი უნდა იმუშაოს ამ კუთხით, მითუმეტეს როცა ასეთი ისტორიული არჩევნის
წინაშე. მართალია კანდიდატობის სტატუსის მიღების შემდეგ მარტივად ვერ გავხდებით
წევრები, ასე ალბათ 10 წელი მაინც დაგვჭირდება, ბოლოს მაინც უნდა ჩატარდეს
რეფერენდუმი იმაზე, გვინდა თუ არ გვინდა ევროკავშირი. ამ კონკრეტულ შემთხვევაში
ნამდვილად აქვს მნიშვნელობა მედიას, რადგან უნდა შეამზადოს მოსახლეობა ამ
პროცესისთვის, რომ არ მივიღოთ მოულოდნელი შედეგი.

(24:28-30:40)

ინტერვიუერი: ხომ არ არის რაიმე საკითხი რაც გამოგვრჩა ან გექნებოდათ საუბრის

სურვილი?

რესპონდენტი: მინდა ჩემს სამომავლო გეგმებზე ვისაუბრო. მოგეხსენებათ ევროინტეგრაციის

თემატიკაზე არაერთ ტრენინგს ვატარებ, სამომავლოდ მაქვს საპროექტო იდეა, რითაც ხელს
შევუწყობ მოსახლეობის ინფორმირებას. ადგილობრივ მედიაშიც მაქვს ახალი პროექტი,
სადაც უფრო აქტიურად გავაშუქებთ ევროკავშირთან და ნატოსთან დაკავშირებულ
საკითხებს, თუ რა გააკეთეს მათ საქართველოს გაძლიერებისთვის, რა გეგმები აქვთ და რომ
ერთადერთი არჩევანი დასავლური ხედვაა. ეს მედია “24 News” ყველაზე დიდი
პოპულარობით სარგებლობს აზერბაიჯანულ მოსახლეობაში და ყველაზე დიდი აუდიტორია
გვყავს რეგიონში ჩვენ.

ინტერვიუერი: ხომ ვერ დაგვიკონკრეტებდით რას ეხება თქვენი საპროექტო იდეა?

რესპონდენტი: საპროექტო იდეა უკავშირდება მითებს, კერძოდ რატომ ვრცელდება, რა არის
მიზეზები და რა არის რეალობა. იმიტომ, რომ ძირითადად ეთნიკურ უმცირესობებში
არსებობს ეს პრობლემა, თუ ქვეყნის მასთაბით 80% უჭერს მხარს ევროკავშირში
გაწევრიანებას, აზერბაიჯანულ მოსაზლეობაში დაბალია ეს რიცხვი და 60%-ს არ სცდება და
ეს მაჩვნებელი როგორვ ვიცი სომხურენოვან მოსახლეობაში კიდევ უფრო დაბალია. ამ
ყველაფრის მთავარი მიზეზი ინფორმაციული ვაკუუმია და მე ვცდილობ შევავსო ეს ვაკუუმი
ისევ ევორინტეგრაციის შესახებ ინფორმაციის მიწოდებით.

ინტერვიუერი: თქვენს თემში არსებულ გამოწვევები ახსენეთ, უფრო დეტალურად ხომ არ

ისაუბრებდით ამ საკითხზე?

რესპონდენტი: საქართველოს შემთხვევაში ყველაზე დიდია აზერბაიჯანული და შემდგომ

სომხური თემი. აზერბაიჯანელები შეადგენე თითქმის 6.5%-ს. ენობრივი ბარიერიდან
გამომდინარე უფრო მეტად მაინც აქ ვრცელდება რუსული ნარატივი. როგორც უკვე ვთქვი
ევროინტეგრაციის მხარდამჭერთა რიცხვი უმცირესობებში დაბალია, განსაკუთრებით კი
სამცხე-ჯავახეთში, რადგან ინფორმაციას ძირითადად რუსული არხებიდან იღებენ. ქვემო
ქართლს რაც შეეხება, ისინი ძირითადად ინფორმაციას იღებენ თრქული და აზერბაიჯანული
მედიიდან. ამ ბოლო პერიოდში ნატოა და ევროკავშირის საინფორმაციო ცენტრი, ასევე
არასამთავრობოი ორგანიზაცია აქტიურად ხვდებოდა მოსახლეობას. ამ მხრივ იცვლება
სიტუაცია, ადრე 30% პროცენტიც კი არ უჭერდა ევროინტეგრაცია მხარს და ახლა თითქმის
გაორმაგებულია.

მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს ბარიერები, მარნეულში გვყავს ახალგაზრდები,

რომლებიც არიან სამოქალაქო აქტივისტები, რომლებიც სხვადასხვა პროექტების მეშვეობით
ცდილობენ მოსახლეობას მიაწოდონ სწორი ინფორმაცია ევროინტეგრაციის შესახებ.
ახლაგაზრდული ცენტრები ამ კუთხით აქტიურად მუშაობს. მაგალითდ მარნეულის,
გარდაბნის ახალგაზრდული ცენტრები მცირე გრანტების მოზიდვის შემდეგ ზრუნავენ
ახლაგაზრდების ინფორმირებულობაზე. ღია საზოგადოების ფონდი გასცემს ხოლმე ძალიან
ხშირად ამ კუთხით გრანტებს, რაც დასავლური ღირებულებების გავრცელებას კიდევ უფორ
მეტად უწყობს ხელს. ნატოსა და ევროკავშირის საინფორმაციო ცენტრის ბიუროც გვაქვს
მარნეულში, თემურ სუყაშვილია ამ ცენტრის წარმომადგენელი და აქტიურად ატარებს
შეხვედრებს. ბოლო პერიოდში ამ გუნდს აქტიურად ვეხმარებოდი და 3 თვის ფარგლებში
ვატარებდით ტრენინგებს აზერბაიჯანულ და ქართულ ენაზე.

ერთი საკითხით ვარ უკმაყოფილო და მინდა გაგიზიაროთ. უზარმაზარი რესურსი აქვს

პირველ არხს, თითქმის 100 მილიონი ბიუჯეტი.რეალურად რას აკეთებენ ინფორმირების
კუთხით? აქვთ აზერბაიჯანული და სომხური ფეისბუქ გვერდი, რომლის ნიუსებს მხოლოდ
30-40 ნახვა აქვს და ამ დროს მარტო მარნეულში 90000 მოსახლეა, სადაც უმრავლესობისთვის
ქართული გაუგებარია.

დღეს პრობლემურია შეხვედრების საკითხი, ახლა ჩაიხანაში ხომ არ ჩავატარებთ შეხვედრას?

[იცინის] ძირითადად სკოლაში ტარდება და იქ ესწრებიან მოსწავლეები ან მასწავლებლები.
მასწავლებლებს კი აქვთ ინფორმაცია ამ საკითხებზე, მაგრამ მოსახლეობასთან უფრო
მჭიდრო კომუნიკაციის დამყარება არ არის ადვილი, განსაკუთრებით ასაკოვან
ადამიანებთან. უფრო მეტად ყურადღება მახვილდება ახლაგაზრდებზე, მაგრამ ასაკოვან
მოსახლეობაზე უნდა მეტი ვიმუშაოთ. სულ ეს იყო რაც მინდოდა მეთქვა.

ინტერვიუერი: მადლობა ასეთი ამომწურავი ინფორმაციისთვის, მომავალ შეხვედრამდე.

რესპონდენტი: ნახვამდის.

(30:41-34:35)