‫ﭘﺎﺳﺦﻧﺎﻣﺔ آزﻣﻮن ‪2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه ‪1402‬‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬

‫ﻃﺮاﺣﺎن ﺳﺆال‬

‫زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‬
‫رﺿﺎ آراﻣﺶاﺻﻞ – راﻣﯿﻦ ﺣﺎﺟﯽﻣﻮﺳﺎﺋﯽ – ﺣﺎﻣﺪ ﺣﺴﯿﻦﭘﻮر – ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﺣﯿﺪري – آرﻣﺎن ﺧﯿﺮي – ﻃﺎﻫﺎ دوﺳﺘﺪار – ﺷﺎﻫﯿﻦ رﺿﺎﺋﯿﺎن – ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎﺋﯿﺎن – ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ رﺿﺎﯾﯽ – اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ رﻣﻀﺎنزاده ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي‬
‫روزﺑﻬﺎﻧﯽ – اﺷﮑﺎن زرﻧﺪي – ﺣﺴﻦ ﻋﻠﯽﺳﺎﻗﯽ – ﻣﺮﯾﻢ ﺳﭙﻬﯽ – اﺣﻤﺪرﺿﺎ ﻓﺮحﺑﺨﺶ – ﺣﻤﯿﺪرﺿﺎ ﻓﯿﻀﯽآﺑﺎدي – ﺣﺴﻦ ﻗﺎﺋﻤﯽ – اﻣﯿﺮ ﮔﯿﺘﯽﭘﻮر – ﺳﯿﻨﺎ ﻣﻌﺼﻮمﻧﯿﺎ – ﮐﺎوه ﻧﺪﯾﻤﯽ – ﻋﻠﯽ وﺻﺎﻟﯽﻣﺤﻤﻮد – ﭘﮋﻣﺎن ﺑﻌﻘﻮﺑﯽ‬
‫ﻓﻴﺰﻳﻚ‬
‫ﯾﻮﺳﻒ اﻟﻬﻮرديزاده – ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ اﻣﯿﻨﯽﻧﺴﺐ – اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﺑﺮداران – ﻣﯿﺜﻢ ﺑﺮﻧﺎﺋﯽ – ﻋﻠﯽ ﺑﺮزﮔﺮ – اﻣﯿﺮ ﺟﻤﺸﯿﺪ – ﻣﻬﺪي زﻣﺎنزاده – ﻣﻬﺪي ﺷﺮﯾﻔﯽ – ﻣﺮﯾﻢ ﺷﯿﺦﻣﻤﻮ – ﺣﺴﯿﻦ ﻋﺒﺪويﻧﮋاد – ﻋﺒﺪاﷲ ﻓﻘﻪزاده‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮐﯿﺎﻧﯽ – ﺳﻌﯿﺪ ﻣﺤﺒﯽ – ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﻣﺤﺒﯽ – ﻓﺎروق ﻣﺮداﻧﯽ – ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻨﺼﻮري – ﺣﺴﯿﻦ ﻧﺎﺻﺤﯽ‬
‫ﺷﻴﻤﻲ‬
‫آرﻣﺎن اﮐﺒﺮي – ﻋﻠﯽ اﻣﯿﻨﯽ – ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯽ – ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺟﻤﺸﯿﺪي – اﻣﯿﺮ ﺣﺎﺗﻤﯿﺎن – ﻓﺮزاد ﺣﺴﯿﻨﯽ – ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ دادﺧﻮاه – ﺣﺴﻦ رﺣﻤﺘﯽﮐﻮﮐﻨﺪه – ﺳﯿﺪ رﺿﺎ رﺿﻮي – ﺣﺎﻣﺪ رﻣﻀﺎﻧﯿﺎن – رﺿﺎ ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﺟﻮاد ﺳﻮريﻟﮑﯽ – ﺣﺎﻣﺪ ﺻﺎﺑﺮي – ﺳﻬﺮاب ﺻﺎدﻗﯽزاده – ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﯿﻦ ﺻﺎدﻗﯽﻣﻘﺪم – ﻣﺴﻌﻮد ﻃﺒﺮﺳﺎ – اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﻃﯿﺒﯽ – رﺳﻮل ﻋﺎﺑﺪﯾﻨﯽزواره – ﺳﺮوش ﻋﺒﺎدي – آرﻣﯿﻦ ﻋﻈﯿﻤﯽ – ﻣﺘﯿﻦ ﻗﻨﺒﺮي‬
‫ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﺤﻤﻮدي – ﻫﺎدي ﻣﻬﺪيزاده – اﻣﯿﻦ ﻧﻮروزي – ﺳﯿﺪ رﺣﯿﻢ ﻫﺎﺷﻤﯽدﻫﮑﺮدي‬
‫رﻳﺎﺿﻲ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬
‫ﻋﻠﯽ آزاد – ﻋﺒﺎس اﺷﺮﻓﯽ – اﻣﯿﺮﻫﻮﺷﻨﮓ اﻧﺼﺎري – ﻣﻬﺪي ﺑﺮاﺗﯽ – ﺳﻬﯿﻞ ﺣﺴﯿﻦﺧﺎنﭘﻮر – ﺑﻬﺮام ﺣﻼج – ﺑﺎﺑﮏ ﺳﺎدات – ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻦ ﺳﻼﻣﯽﺣﺴﯿﻨﯽ – رﺿﺎ ﺳﯿﺪﻧﺠﻔﯽ – ﭘﻮﯾﺎن ﻃﻬﺮاﻧﯿﺎن – رﺿﺎ‬
‫ﻋﻠﯽﻧﻮاز‪ -‬ﻧﺮﯾﻤﺎن ﻓﺘﺢاﻟﻠﻬﯽ – ﻓﺮﺷﺎد ﺻﺪﯾﻘﯽﻓﺮ – ﻧﯿﻤﺎ ﮐﺪﯾﻮرﯾﺎن – ﺑﻬﺰاد ﻣﺤﺮﻣﯽ – ﺳﺮوش ﻣﻮﺋﯿﻨﯽ‬
‫زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ‬
‫ﻣﻬﺪي ﺟﺒﺎري – ﺳﯿﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ دﻫﻨﻮي – ﺑﻬﺰاد ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ – ﮔﻠﻨﻮش ﺷﻤﺲ – ﻓﺮﺷﯿﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر – ﻣﻬﺮداد ﻧﻮريزاده – ﻋﺮﻓﺎن ﻫﺎﺷﻤﯽ‬

‫ﻣﺴﺆﻻن دلﺎﻳرس‪ ،‬ﮔﺰ ﻨﺸﮕﺮان و و ﺮاﺳﺘﺎلﺎﻳران‬

‫ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزي‬ ‫ﺑﺎزﺑﯿﻦ ﻧﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮوه وﯾﺮاﺳﺘﺎري‬ ‫وﯾﺮاﺳﺘﺎر اﺳﺘﺎد‬ ‫ﻣﺴﺌﻮل درس‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﺸﮕﺮ‬ ‫ﻧﺎم درس‬
‫ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي ﮔﻞ ﺑﺨﺶ‪ -‬ﮐﺴﺮي رﺟﺐﭘﻮر‪ -‬ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ دﯾﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﻬﺴﺎﺳﺎدات ﻫﺎﺷﻤﯽ‬ ‫رﺿﺎ ﻧﻮري‬ ‫ﺣﻤﯿﺪ راﻫﻮاره‬ ‫اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﺑﻬﺮوزي ﻓﺮد‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي روزﺑﻬﺎﻧﯽ‬ ‫زﯾﺴﺖﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫ﮐﺎرن ﮐﻨﻌﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﺤﻤﺪاﻣﯿﻦ ﻋﻤﻮديﻧﮋاد‪ -‬ﺳﻌﯿﺪ ﻣﺤﺒﯽ‬
‫ﺣﺴﺎم ﻧﺎدري‬ ‫ارﺷﯿﺎ اﻧﺘﻈﺎري‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮐﯿﺎﻧﯽ‬ ‫اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﺑﺮادران‬ ‫اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﺑﺮادران‬ ‫ﻓﯿﺰﯾﮏ‬
‫ﻣﺒﯿﻦ دﻫﻘﺎن‬
‫راﻣﯿﻦ آزادي‪ -‬ﺟﻮاد ﺳﻮري ﻟﮑﯽ‪ -‬اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﻣﺮﺗﻀﻮي‬
‫اﻟﻬﻪ ﺷﻬﺒﺎزي‬ ‫ارﺷﯿﺎ اﻧﺘﻈﺎري‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ زاده ﻣﻘﺪم‬ ‫ﺳﺎﺟﺪ ﺷﯿﺮي ﻃﺮزم‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد ﺟﻌﻔﺮي‬ ‫ﺷﯿﻤﯽ‬
‫داﻧﯿﺎل ﺑﻬﺎرﻓﺼﻞ‬
‫ﺳﺮژ ﯾﻘﯿﺎزارﯾﺎن‬ ‫ﻣﻬﺮداد ﻣﻠﻮﻧﺪي ‪ -‬ﻋﻠﯽ ﻣﺮﺷﺪ‪ -‬ﻋﺎﻃﻔﻪ ﺧﺎنﻣﺤﻤﺪي‬
‫ارﺷﯿﺎ اﻧﺘﻈﺎري‬ ‫ﺷﻬﺮام وﻻﯾﯽ‬ ‫ﻋﻠﯽ اﺻﻐﺮ ﺷﺮﯾﻔﯽ‬ ‫ﻋﻠﯽ اﺻﻐﺮ ﺷﺮﯾﻔﯽ‬ ‫رﯾﺎﺿﯽ‬
‫ﺗﺒﺮﯾﺰي‬ ‫ﻧﻮﯾﺪ ذﮐﯽ‬
‫ﺳﻌﯿﺪه‬
‫ﻣﺤﯿﺎ ﻋﺒﺎﺳﯽ‬ ‫آرﯾﻦ ﻓﻼح اﺳﺪي‬ ‫ﺑﻬﺰاد ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪي‬ ‫ﻣﻬﺪي ﺟﺒﺎري‬ ‫زﻣﯿﻦ ﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫روﺷﻨﺎﯾﯽ‬

‫ﮔﺮوه ﻓﻨ و ﺗﻮﻟﺪ‬

‫زﻫﺮااﻟﺴﺎدات ﻏﯿﺎﺛﯽ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮ ﮔﺮوه‬
‫اﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﻣﻨﻔﺮد‬ ‫ﻣﺴﺌﻮل دﻓﺘﺮﭼﻪ آزﻣﻮن‬
‫ﺳﯿﺪه ﺻﺪﯾﻘﻪ ﻣﯿﺮﻏﯿﺎﺛﯽ‬ ‫ﺣﺮوفﻧﮕﺎري و ﺻﻔﺤﻪآراﯾﯽ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﮔﺮوه‪ :‬ﻣﺤﯿﺎ اﺻﻐﺮي ‪ /‬ﻣﺴﺌﻮل دﻓﺘﺮﭼﻪ‪ :‬ﻣﻬﺴﺎﺳﺎدات ﻫﺎﺷﻤﯽ‬ ‫ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزي و ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻣﺼﻮﺑﺎت‬
‫ﺣﻤﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪي‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ ﭼﺎپ‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪3 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﻛﺎوه ﻧﺪﻳﻤﻲ(‬ ‫‪ -5‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪   ‬‬

‫‪1‬‬ ‫ژن ﭘﺮوﺗﺌﻦ اﻬﻧﺴﺎﻬﻧ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﺟﺎﮕﺎه ﺷﺮوع‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دام ﻫﺎي ﺗﺮاژﻧﯽ‬
‫ﻫﻤﭼﺎﻬﻧﻨﺪﺳﺎزي‬ ‫دﺴ ﻬﻧﺎﻗﻞ‬ ‫)اﻣﻴﺮ ﮔﻴﺘﻲﭘﻮر(‬ ‫‪ -1‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﭘﺲ از ﺗﻮﻟﯿﺪ دﯾﺴﮏ ﻧﺎﻗﻞ را ﺑﻪ‬
‫ﺗﺨﻤﭼ ﻟﻘﺎح ﺎﻓﺘﻪ ‪2‬‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺻﻮرت ﺳﺆال‪ ،‬ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﭘﺬﯾﺮي در آن ﻫﺎ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻃﺒﻖ‬
‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ‪,‬ﻪدﺴَ‬ ‫ﺗﺨﻤﮏ ﻟﻘﺎح ﯾﺎﻓﺘﮥ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽ دﻫﻨﺪ )ﻧﻪ‬
‫ﻬﻧﻮﺗﺮ‪,‬ﺐلﺎﻳرادلﺎﻳرﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ‪ ،‬اﯾﻦ رﻓﺘﺎر در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﭘﺴﺘﺎﻧﺪاران دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪,‬ﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ در ﻏﺪد ﺷﯿﺮي(‬
‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺗﺮاژن ‪3‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺣﺎﺻﻞازﺗﺨﻤﭼﻟﻘﺎح‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺎﻓﺘﮥدالﺎﻳرايژن ﻣﻮلﺎﻳردﻬﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«1‬ﮐﻠﯿﻪ در ﺧﺰﻧﺪﮔﺎن و ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺑﺎﻻﯾﯽ در ﺑﺎزﺟﺬب آب دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي ژن در ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬
‫ﺷﺮﺣﺎويﭘﺮوﺗﺌﻦ‪4‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«2‬ﭘﺴﺘﺎﻧﺪاران ﺟﻔﺖ دار و ﮐﯿﺴﻪ دار‪ ،‬ﺗﺨﻢ ﮔﺬاري ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻬﻧﺴﺎﻬﻧ‬ ‫ژﻧﺘﯿﮏ از آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﺑﺮش دﻫﻨﺪه ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﯽ از‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬در ﺑﯿﻦ ﻣﻬﺮه داران اﻧﺪازة ﻧﺴﺒﯽ ﻣﻐﺰ ﭘﺴﺘﺎﻧﺪاران و ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﻦ ‪5‬‬ ‫ﺳﺎﻣﺎﻧﮥ دﻓﺎﻋﯽ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻬﻧﺴﺎﻬﻧﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫وزن ﺑﺪن از ﺑﻘﯿﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﺪه ازﺷﺮ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«4‬ﮐﯿﺴﻪ ﻫﺎي ﻫﻮادار ﺗﻨﻬﺎ در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬آﻧﺰﯾﻢ اﺗﺼﺎل دﻫﻨﺪه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺑﯿﻦ ژن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﻧﺴﺎﻧﯽ و‬ ‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 117 ،18‬و ‪)(118‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 46‬و ‪(77‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ، 3‬ﺻﻔﺤﻪ ‪(113‬‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺷﺮوع ﻫﻤﺎﻧﻨﺪﺳﺎزي ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻓﺴﻔﻮدي اﺳﺘﺮ اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬اﮐﺴﯽ ﺗﻮﺳﯿﻦ )ﮐﻪ در ﻫﯿﭙﻮﻓﯿﺰ ﭘﺴﯿﻦ ذﺧﯿـﺮه ﻣﯽ ﺷـﻮد( ﻣﺎﻫﯿﭽـﻪ ﻫﺎي‬
‫ﺻﺎف ﻏﺪد ﺷﯿﺮي را ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﺮوج ﺷﯿﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)آرﻣﺎن ﺧﻴﺮي(‬ ‫‪ -2‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﺔ ‪) (113‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 93‬ﺗﺎ ‪95‬و ‪(105‬‬ ‫در ﺷﺮﻃﯽ ﺷﺪن ﻓﻌﺎل ﺟﺎﻧﻮر ﯾﺎد ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻏﺬا اﻫـﺮم را ﻓﺸـﺎر‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺷﺮﻃﯽ ﺷﺪن ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺣﻀﻮر ﻏﺬا اﻟﺰاﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي روزﺑﻬﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -6‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫اﯾﻦ ﺳﺆال ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎز ﺳﺆال ﮐﻨﮑﻮر ﺳﺮاﺳﺮي دي ﻣﺎه ‪ 1401‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﺗﺠﺎرب ﮔﺬﺷﺘﻪ و وﺿﻌﯿﺖ ﻓﻌﻠﯽ ﻣﺨﺼﻮص ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﮐﯿﺴﻪ اي ﺷﮑﻞ در ﺑﺪن اﻧﺴﺎن‪ ،‬اﻧﺪام ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﮐﯿﺴـﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬در رﻓﺘﺎر ﺧﻮﮔﯿﺮي ﻃﺒﻖ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﺟﺎﻧﻮر ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻣﺤﺮك ﻫﺎﯾﯽ ﮐـﻪ‬
‫ﺣﺒﺎﺑﮑﯽ‪ ،‬ﮐﯿﺴﻪ ﺻﻔﺮا‪ ،‬رﺣﻢ‪ ،‬ﻣﻌﺪه و ﻣﺜﺎﻧﻪ و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ اﻧﺪاﻣﮏ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﺒﮑﮥ‬ ‫ﻧﻪ ﺳﻮد ﻧﻪ زﯾﺎﻧﯽ دارﻧﺪ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﻗﻄﻊ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻠﮋي؛ وزﯾﮑﻮل ﻫﺎ و ﻟﯿﺰوزوم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻘﻂ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺟﻮﺟﻪ ﻏﺎزﻫﺎ ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮران( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 110‬ﺗﺎ ‪(113‬‬
‫اﻟﻒ( در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻤﮥ اﻧﺪام ﻫﺎ و اﻧﺪاﻣﮏ ﻫﺎي ﻓـﻮق‪ ،‬ﻏﺸـﺎي دو ﻻﯾـﮥ ﻓﺴـﻔﻮﻟﯿﭙﯿﺪي‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( اﯾﻦ ﻣﻮرد درﺑﺎرة اﻧﺪام ﻫﺎي ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺻﺎدق اﺳﺖ ﮐـﻪ از ﯾـﮏ ﯾـﺎ ﭼﻨـﺪ ﻻﯾـﻪ‬ ‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺣﺴﻴﻦﭘﻮر(‬ ‫‪ -3‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ وﯾﺮوس در ﻃﯽ ﻣﺮگ ﯾﺎﺧﺘﻪ اي ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﮔﻮارﺷﯽ ﮐـﻪ‬
‫ج( اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺗﻨﻬﺎ درﺑﺎرة اﻧﺪام ﻫﺎي ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺻﺎدق اﺳـﺖ و درﺑـﺎرة اﻧـﺪاﻣﮏ ﻫـﺎ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد ﯾﺎﺧﺘﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ روﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺻﺎدق ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﺳﺎﻟﯿﺴﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ از ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي آﻟﻮده آزاد ﺷﺪه و در ﻫﻤـﯿﻦ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎ‬
‫د( در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻤﮥ اﻧﺪام ﻫﺎ و اﻧﺪاﻣﮏ ﻫـﺎي ﺑـﺪن اﻧﺴـﺎن‪ ،‬ﻣﻮﻟﮑـﻮل ﻫـﺎي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨـﯽ‬ ‫ﻣﺮگ ﯾﺎﺧﺘﻪ اي را راه ﻣﯽ اﻧﺪازد‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ از زﯾﺮواﺣﺪﻫﺎي آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪي ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﺳـﺎﺧﺖ ﺗﺮﮐﯿﺒـﺎت ﺿﺪوﯾﺮوﺳـﯽ در ﺑﺎﻓﺖ ﻫـﺎي ﺳـﺎﻟﻢ‪ ،‬ﭘـﺲ از ﺗﺮﺷـﺢ‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ(‬ ‫ﺧﺎﺻﯿﺖ اﺳﯿﺪي دارﻧﺪ و ﺣﺎوي ﻧﯿﺘﺮوژن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻟﯿﺴﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ و ﻣﺮگ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي آﻟﻮده رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪ ‪) (103‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 10‬ﺗﺎ ‪ 22 ،20 ،15 ،12‬و ‪( 37‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪:«4‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻌﺪ از وﻗﻮع ﻣﺮگ ﯾﺎﺧﺘﮥ آﻟﻮده رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﺮك ﻫﺎ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(151‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﺮﻳﻢ ﺳﭙﻬﻲ(‬ ‫‪ -7‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫»‪ :«1‬ﺑﺎزدم‬ ‫)ﻃﺎﻫﺎ دوﺳﺘﺪار(‬ ‫‪ -4‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫»‪ :«2‬دم‬ ‫در ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي درون ﺑﺮي و ﺑﺮون راﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻏﺸﺎي ﯾﺎﺧﺘـﻪ اي ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ و‬
‫دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﺶ ﻫﺎ ﻫﯿﭻ ﮔﺎه از ﻫﻮا ﺧﺎﻟﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﺒﺎدل ﮔﺎزﻫﺎ ﭼﻪ در ﻃـﯽ‬ ‫ﻫﻤﻮاره در ﺑﺮون راﻧﯽ و درون ﺑﺮي از ‪ ATP‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﻏﺸـﺎي ﯾﺎﺧﺘـﻪ اي‪،‬‬
‫دم و ﭼﻪ در ﻃﯽ ﺑﺎزدم ﻫﻤﻮاره رخ ﻣﯽ دﻫـﺪ‪ .‬ﺗﺒـﺎدل ﮔﺎزﻫـﺎي ﺗﻨﻔﺴـﯽ ﺑـﻪ ﮐﻤـﮏ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر دوﻻﯾﻪ داراي ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫اﻧﺘﺸﺎر ﺳﺎده و از ﺑﯿﻦ ﻓﺴﻔﻮﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎي ﻏﺸﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬در روش ﻫـﺎي اﻧﺘﻘـﺎل ﻓﻌـﺎل‪ ،‬درون ﺑـﺮي و ﺑﺮون راﻧـﯽ اﻧـﺮژي ﯾﺎﺧﺘـﻪ‪،‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﺼﺮف ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﻮاره از ﻣﻮﻟﮑﻮل ‪ ATP‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣـﺜﻼً ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬در ﻋﻤﻞ دم دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﺷﺒﮑﻪ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ‬ ‫از ﺷﯿﺐ ﻏﻠﻈﺖ ﯾﻮن ﻫﺎي ﻫﯿﺪروژن‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ روش اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﮐﺎﻧﺎﻟﯽ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬دﻗـﺖ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﻣﻮﻟﮑﻮل ‪ ، ATP‬ﻣﻮﻟﮑﻮل زﯾﺴﺘﯽ داراي ﻗﻨﺪ ﭘﻨﺞ ﮐﺮﺑﻨﻪ اﮐﺴﯿﮋن دار ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ ﭘﻤﭗ ﻫﺎي ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ در ﻏﺸﺎي ﺷـﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳـﻤﯽ در زﻣـﺎن ﺑـﺎزدم ﺟﻬـﺖ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬در روش ﻫﺎي اﻧﺘﺸﺎر ﺳﺎده‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺷﺪه‪ ،‬اﺳﻤﺰ و اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻌـﺎل‪،‬‬
‫ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﯾﻮن ﻫﺎي ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺑﻪ درون ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮي در ﻣﻘﺪار ﻓﺴﻔﻮﻟﯿﭙﯿﺪ ﯾﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺻﻮرت ﻧﻤﯽ ﮔﯿﺮد‪ .‬اﻣـﺎ ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﻧﻬـﺎﯾﯽ ﻓﺮاﯾﻨـﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬در ﻫﻨﮕﺎم دم‪ ،‬ﻓﺸﺎر از روي ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﻫﺎي ﻧﺰدﯾﮏ ﻗﻠﺐ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷـﺪه‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻌﺎل‪ ،‬ﯾﮑﺴﺎن ﺷﺪن ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻮاد اﻃﺮاف ﻏﺸﺎي ﯾﺎﺧﺘﻪ اي ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫و ﺧﻮن ﺑﯿﺸﺘﺮي وارد دﻫﻠﯿﺰﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزدم‪.‬‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﻓﺴـﻔﻮﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮاوان ﺗـﺮﯾﻦ ﻣﻮﻟﮑـﻮل ﻟﯿﭙﯿـﺪي در ﺗﻤـﺎس ﺑـﺎ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫـﺎي‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬در دم ﻋﺎدي ﺑﺎ اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ﻣﯿﺎن ﺑﻨﺪ و ﻣﺎﻫﯿﭽـﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﻦ دﻧـﺪه اي‬ ‫ﺳﻄﺤﯽ ﻏﺸﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در واﻗﻊ ﻣﻮﻟﮑﻮل ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻧﺪة ﻏﺸﺎي ﯾﺎﺧﺘﻪ اي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎرﺟﯽ)اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﻢ ﭘﻮﺷﺎﻧﯽ رﺷﺘﻪ ﻫﺎي اﮐﺘﯿﻦ و ﻣﯿﻮزﯾﻦ( ﺣﺠـﻢ ﺷـﺶ ﻫﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬در ﺗﻤﺎﻣﯽ اﯾﻦ روش ﻫﺎ‪ ،‬ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻮاد دو ﻃـﺮف ﻏﺸـﺎ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 40 ،12‬ﺗﺎ ‪ 42‬و ‪(59‬‬ ‫ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫)زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 64 ،8 ،4‬و ‪(70‬‬ ‫ﭘﺲ اﺑﺘﺪاي اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻏﻠﻂ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 49‬و ‪(50‬‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 12‬ﺗﺎ ‪(15‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪4 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﻋﻠﻲ وﺻﺎﻟﻲﻣﺤﻤﻮد(‬ ‫‪ -10‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫)اﺷﻜﺎن زرﻧﺪي(‬ ‫‪ -8‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬

‫ﺟﻠﻮﯾﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﮐﯿﺴﮥ ﻫﻮادار در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‪ ،‬در ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﺎي ﺟـﺎﻧﻮر واﻗـﻊ ﺷـﺪه‬ ‫رودة ﺑﺎرﯾﮏ ﺑﺨﺶ داراي ﭼﯿﻦ و ﭘﺮز اﺳﺖ و آﺧﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ داراي ﺣﺮﮐﺎت ﮐﺮﻣﯽ ﺷﮑﻞ‪،‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫راﺳﺖ روده اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮن اﯾﻦ دو ﺑﺨـﺶ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺷـﮑﻞ ﺗﻮﺳـﻂ دو ﺳـﯿﺎﻫﺮگ ﻣﺠـﺰا ﺑـﻪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﻋﻘﺒﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﮐﯿﺴﮥ ﻫﻮادار در ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ﮐﺘـﺎب درﺳـﯽ در‬
‫ﻓﺼﻞ ‪ 3‬ﺳﺎل دﻫﻢ‪ ،‬ﮐﻢ ﻗﻄﺮﺗﺮﯾﻦ ﮐﯿﺴﮥ ﻫﻮادار ﻧﯿﺴﺖ!‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﺑﺎب ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪) .‬اﯾﻦ ﺳﺆال ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎز ﺳﺆال ﮐﻨﮑﻮر دي ‪ 1401‬اﺳﺖ(‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﮐﯿﺴـﮥ ﻫـﻮادار ﻣﻮﺟـﻮد در ﺣﺪﻓﺎﺻـﻞ ﺑـﯿﻦ ﺳـﺎﯾﺮ ﮐﯿﺴـﻪ ﻫﺎي ﻫـﻮادار‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺟﻠﻮﯾﯽ‪ ،‬ﻣﻨﻔﺮد ﺑﻮده و در ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ ﻣﺤﻞ اﻧﺸﻌﺎب ﻧﺎي ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ (1‬ﻣﻌﺪه اﻧﺪاﻣﯽ ﮐﯿﺴﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ و ﭘﺎﻧﮑﺮاس ﻗﻮي ﺗﺮﯾﻦ ﭘﺮوﺗﺌﺎز ﻫﺎي ﮔﻮارﺷـﯽ را‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﮐﯿﺴﮥ ﻫﻮادار ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﯿﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﮐﯿﺴﮥ ﻫـﻮادار ﺟﻠـﻮﯾﯽ و آﺧـﺮﯾﻦ‬ ‫دارد‪ .‬ﺧﻮن اﯾﻦ ﺑﺨﺶ در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺨﺸﯽ از دوازدﻫﻪ ﮐﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﺨﻠﯿﻪ ﺷـﯿﺮة ﺻـﻔﺮا‬
‫ﮐﯿﺴﮥ ﻫﻮادار ﻋﻘﺒﯽ )ﻣﻨﻈﻮر ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﮐﯿﺴﮥ ﻫﻮادار ﻋﻘﺒﯽ اﺳﺖ(‪ ،‬در ﺳـﻄﺢ روﯾـﯽ‬
‫و ﭘﺎﻧﮑﺮاس اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻫﻢ ادﻏﺎم ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺶ ﻗﺮار دارد ﻧﻪ ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ آن!‬
‫)ﺗﺒﺎدﻻت ﮔﺎزي( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪( 46‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ (2‬ﺧﻮن ﻃﺤﺎل و ﻣﻌﺪه درون ﺷـﮑﻢ در ﻣﺠـﺎورت ﺑﺨﺸـﯽ از ﻣﺠـﺮاي ﻟﻨﻔـﯽ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﭼﭗ ﺑﺎ ﻫﻢ ادﻏﺎم ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮرﺳـﯽ ﻫﻤﺰﻣـﺎن دوﺷـﮑﻞ ﮐﺘـﺎب‬
‫)ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻓﻴﺾآﺑﺎدي(‬ ‫‪ -11‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫درﺳﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮارد »اﻟﻒ« و »ب« و »د« ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ (4‬از ﮐﻨﺎرﻫﻢ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ دو ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺧﻮن ﺳـﯿﺎﻫﺮگ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺆال ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺮاوش و ﺗﺮﺷﺢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﻮﻟﻮن ﭘﺎﯾﯿﻦ رو و ﻗﻮس ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﻣﻌﺪه در ﻣﺠﺎورت ﻣﺤﻞ ﺗﺨﻠﯿﮥ ﻟﻨﻒ اﻧﺪام ﻃﺤـﺎل‬
‫ﺗﺮﺷﺢ در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻟﻮﻟﻪ اي ﻧﻔﺮون و ﺗﺮاوش در ﮐﭙﺴﻮل ﺑﻮﻣﻦ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺠﺮاي ﻟﻨﻔﯽ ﭼﭗ ﺑﺎﻫﻢ ﯾﮑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫اﻟــﻒ( در ﻫــﺮدو ﺑﺨــﺶ ﯾﺎﺧﺘــﻪ ﻫﺎي داراي زواﺋــﺪ ﻏﺸــﺎدار ﻣﺸــﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷــﻮد‪ .‬در‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﻮﺷﺸﯽ ﻟﻮﻟﮥ ﭘﯿﭻ ﺧﻮردة ﻧﺰدﯾﮏ رﯾﺰﭘﺮز ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷـﻮد و در ﺑﺨـﺶ‬
‫ﮐﭙﺴﻮل ﺑﻮﻣﻦ‪ ،‬ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﺎدار ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( ﻫﺮدو ﺑﺨﺶ ﻧﻔﺮون در ﻣﺠﺎورت ﺑﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﺷـﺒﮑﮥ ﻣـﻮﯾﺮﮔﯽ ﻣﻨﻔـﺬدار ﻗـﺮار دارد‪.‬‬
‫ﻃﺒﻖ ﺧﻂ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻧﻔﺮون ﺑﺎ ﺷﺒﮑﮥ ﻣﻮﯾﺮﮔﯽ ﺗﺒﺎدل ﻣﻮاد اﻧﺠـﺎم‬
‫ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ج( دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ در ﮐﭙﺴﻮل ﺑﻮﻣﻦ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﺑﺮاي ﻫﻮرﻣـﻮن ﻫـﺎي ﺗﯿﺮوﺋﯿـﺪي ﺑـﺮﺧﻼف‬
‫ﻫﻮرﻣﻮن ﭘﺎراﺗﯿﺮوﺋﯿـﺪي ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻫـﺎي ﻟﻮﻟـﻪ اي ﻧﻔـﺮون ‪ ،‬ﺑـﺮاي‬
‫ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻮرﻣﻮن ﭘﺎراﺗﯿﺮوﺋﯿﺪي ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫دﻗﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻪ در ﮐﭙﺴﻮل ﺑﻮﻣﻦ و ﻧﻪ در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻟﻮﻟﻪ اي ﻧﻔﺮون ﺑﺮاي ﻫﻮرﻣﻮن‬
‫ﮐﻠﺴﯽ ﺗﻮﻧﯿﻦ ﮔﯿﺮﻧﺪه وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫د( ﻫﺮ دو ﺑﺨﺶ داراي ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي زﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﻨﻔﺲ ﯾﺎﺧﺘﻪ اي ﺧﻮد‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 20 ،18‬ﺗﺎ ‪ 25 ، 23‬ﺗﺎ ‪ 59 ، 27‬و ‪(60‬‬
‫ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻗﻨﺪ ﮔﻠﻮﮐﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﻫﺮدو ﺑﺨﺶ ﮔﻠـﻮﮐﺰ وارد ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ در زﻣﺎن ﺑﺎزﺟﺬب ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﻮﺷﺸـﯽ ﻟﻮﻟـﻪ ﻫـﺎي ﻧﻔـﺮون‪ ،‬ﮔﻠـﻮﮐﺰ‬ ‫)ﻋﻠﻲ وﺻﺎﻟﻲﻣﺤﻤﻮد(‬ ‫‪ -9‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 58‬و ‪(59‬‬ ‫وارد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 72 ،34 ،9‬ﺗﺎ ‪(74‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«1‬ﻫﻮرﻣﻮن اﮐﺴﯽﺗﻮﺳﯿﻦ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑـﺮ ﺗـﺄﺛﯿﺮ در زاﯾﻤـﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻫﯿﭽـﮥ ﺻـﺎف ﻏـﺪد‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺷﯿﺮي را ﻧﯿﺰ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗـﺎ ﺧـﺮوج ﺷـﯿﺮ اﻧﺠـﺎم ﺷـﻮد‪ .‬ﭘـﺲ ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ اﯾـﻦ‬
‫)راﻣﻴﻦ ﺣﺎﺟﻲﻣﻮﺳﺎﺋﻲ(‬ ‫‪ -12‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ در ﻃﯽ زاﯾﻤﺎن ﻧﯿﺰ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﺷﻮﻧﺪ زﯾﺮا ﮔﯿﺮﻧﺪة ﻫﻮرﻣﻮن در ﻣﺤﻞ ﻏﺪد ﺷﯿﺮي‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺻﻮرت ﺳﺆال‪ ،‬ﭘﺮواﻧﮥ ﻣﻮﻧﺎرك اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﻮرﻣﻮن در ﺧﻮن ﺟﺮﯾﺎن دارد و ﺑﻪ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﭘﺮواﻧﻪ ﯾﮑﯽ از ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﯿﺰﺗﺮﯾﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎ را دارد و‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«2‬در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ 7‬ﮐﺘﺎب درﺳﯽ در اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎدران‬
‫ﻃﻨﺎبﻋﺼﺒ‬ ‫ﺟﻤﻌﯿﺖ آن ﻫﺎ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﻫﺰاران ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ از ﺟﻨﻮب‬ ‫ﺑﺎردار ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﻫﻔﺘﮥ ﭼﻬﺎرم ﺑﻌﺪ از ﻟﻘﺎح ﻫﻨﻮز از ﺑﺎرداري ﺧـﻮد ﻣﻄﻠـﻊ‬
‫ﮐﺎﻧﺎدا ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﮑﺰﯾﮏ و ﯾﺎ ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ ﻣﯽ ﭘﯿﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺰ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮهﻫﺎيﻋﺼﺒ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﭘﯿﺎم ﻋﺼﺒﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه در‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬اﻧﺪام ﮐﯿﺴﻪ اي ﺷﮑﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ زﻧﺎن‪ ،‬رﺣـﻢ اﺳـﺖ‪ .‬ﻗﻄـﻮرﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﭘﺎﻫﺎي ﺣﺸﺮات اﺑﺘﺪا وارد ﮔﺮة ﭼﻬﺎرم ﻃﻨﺎب ﻋﺼﺒﯽ‬ ‫ﻻﯾﮥ دﯾﻮارة اﯾﻦ اﻧﺪام‪ ،‬ﻻﯾﮥ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ اي اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﯿـﺪ ﮐـﻪ‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﻫﺮ ﺑﺎر اﻧﻘﺒﺎض در زاﯾﻤﺎن‪ ،‬دﻫﺎﻧﮥ رﺣﻢ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدن‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻓﻌﻞ »ﺑﺎز ﺷﺪن«‪ :‬در اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓـﺖ ﮐـﻪ دﻫﺎﻧـﮥ رﺣـﻢ در ﻃـﻮل‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﭘﺮواﻧﮥ ﻣﻮﻧﺎرك ﺗﻨﻬﺎ در روز )ﻧﻪ ﺷﺐ( ﺑﻪ ﺗﺸـﺨﯿﺺ ﺟﺎﯾﮕـﺎه ﺧﻮرﺷـﯿﺪ‬ ‫زاﯾﻤﺎن ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻮن اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑـﻮد ﻣﻨﻘـﺒﺾ ﺷـﻮد دﯾﮕـﺮ ﺑـﺎز ﺷـﺪن آن‬
‫در آﺳﻤﺎن ﻣﯽ ﭘﺮدازد ﻧﻪ در ﻫﺮ زﻣﺎن از زﻧﺪﮔﯽ!‬ ‫ﺑﯽ ﻣﻌﻨﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﻫﺮ ﻓﺮد از ﺟﻤﻌﯿﺖ اﯾﻦ ﭘﺮواﻧﻪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻎ و ﻧـﻮزاد )ﻻرو( آنﻫـﺎ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«4‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ در زاﯾﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﺳﺮ و ﺳﭙﺲ ﺑﻘﯿﻪ ﺑﺪن از رﺣﻢ ﺧـﺎرج‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻻرو اﯾﻦ ﭘﺮواﻧﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﺮواز ﻧﯿﺴﺖ و ﻓﻘﻂ ﭘﺮواﻧﮥ ﺑﺎﻟﻎ اﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ را دارد‪.‬‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اداﻣﮥ اﻧﻘﺒﺎض رﺣـﻢ‪ ،‬ﺟﻔـﺖ و اﺟـﺰاي ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑـﺎ آن از‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﺣﺸﺮات ﯾﮏ ﻃﻨﺎب )ﻧﻪ ﻃﻨﺎب ﻫـﺎ( ﻋﺼـﺒﯽ دارﻧـﺪ‪ .‬ﻃﻨـﺎب ﻋﺼـﺒﯽ در‬ ‫رﺣﻢ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺧـﺮوج ﻧـﻮزاد‪ ،‬اﻧﻘﺒﺎﺿـﺎت‬
‫ﻧﻬﺎﯾﺖ ﭘﯿﺎم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻣﻐﺰ ﻣﯽ ﺑﺮد ﺗﺎ در آﻧﺠﺎ ﭘﺮدازش ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫رﺣﻢ ﺗﻤﺎم ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪ‪) (1‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪ‪) (18‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪ‪(112‬‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 112 ،108 ،103 ،57‬و ‪( 113‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪5 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬
‫ﻧﯿﺰ در ﭘﺮاﮐﻨﺶ داﻧﮥ ﻣﯿﻮه ﻫﺎ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ و از ﻣﯿﻮه ﻫﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻣﺘﻦ ﮐﺘـﺎب‬
‫درﺳﯽ و ﺳﺆال ﮐﻨﮑﻮر ﭘﺮدة دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ در ﭘﺴﺘﺎﻧﺪاران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ج( ﻣﻨﻈﻮر اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬راﺑﻄﮥ ﺑﯿﻦ ﻣﻮرﭼﻪﻫﺎ و درﺧﺖ آﮐﺎﺳﯿﺎ اﺳـﺖ‪ .‬اﯾـﻦ ارﺗﺒـﺎط ﻧـﻮﻋﯽ‬
‫ارﺗﺒﺎط ﻫﻤﺰﯾﺴﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮرﭼﻪﻫﺎ رﻓﺘﺎر ﻗﻠﻤﺮوﺧﻮاﻫﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣـﯽدﻫﻨـﺪ و ﺑـﻪ‬
‫ﺣﺸﺮات و ﺣﯿﻮاﻧﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ آﮐﺎﺳﯿﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ آﺳﯿﺐ ﻣﯽزﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫د( ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﮑﺮزاﯾﯽ اﺳﺖ ﮐـﻪ در زﻧﺒـﻮر دﯾـﺪه ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ زﻧﺒﻮرﻋﺴﻞ ﮐﺎرﮔﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب در ﺟﻤﻊ آوري ﺷﻬﺪ و ﮔﺮدة ﮔﻞ ﻫـﺎ‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ(‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ زﻧﺒﻮر ﻧﺎزا اﺳﺖ و ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﻮز اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ اﺳﮑﻠﺘﯽ ﺑﺎ داﺷـﺘﻦ ﻣﯿﻮﮔﻠـﻮﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 102 ،41 ،10‬و ‪)( 103‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 29‬و ‪(119‬‬
‫آﻫــﻦ را ذﺧﯿــﺮه ﮐﻨﻨــﺪ و ﻫﻤــﺎن ﻃﻮر ﮐــﻪ ﻣﯽ داﻧﯿــﺪ ﺗﺎرﻫــﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽــﻪ اي ﮐﻨــﺪ در‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 133 ،129 ،128 ،116 ،93 ،92‬و ‪(151‬‬
‫اﻧﻘﺒﺎﺿﺎت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ و در اﯾﻦ اﻧﻘﺒﺎﺿﺎت ﻣﺼﺮف اﺳﯿﺪ ﭼﺮب اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺣﺴﻴﻦﭘﻮر(‬ ‫‪ -16‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻣﺼـﺮف ‪ NADPH‬در ﻓﺘﻮﺳـﻨﺘﺰ اﻧﺠـﺎم ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﻣﯿـﺎﻧﺒﺮگ‬
‫آﻧﺎﻧﺎس ﺑﺮﺧﻼف ﻏﻼف آوﻧﺪي رز‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«2‬ﻣﯿــﺎﻧﺒﺮگ آﻧﺎﻧــﺎس در ﺷــﺐ در ﻣﺮﺣﻠــﮥ اول ﺗﺜﺒﯿــﺖ ﮐــﺮﺑﻦ‪ ،‬ﺗﺮﮐﯿــﺐ‬
‫ﭼﻬﺎرﮐﺮﺑﻨﯽ ﻣﯽ ﺳـﺎزد‪ .‬ﻣﯿـﺎﻧﺒﺮگ ذرت در روز ﺗﺮﮐﯿـﺐ ﭼﻬـﺎرﮐﺮﺑﻨﯽ ﻣﯽ ﺳـﺎزد‪ .‬اﻣـﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ در ﭼﺮﺧﮥ ﮐـﺮﺑﺲ در ﻫـﺮ دو در ﻃـﻮل روز ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻣﻮﻟﮑـﻮل ‪4‬‬
‫ﮐﺮﺑﻨﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﺒﺮگ رز و آﻧﺎﻧـﺎس‪ ،‬در روز در ﻃـﯽ ﮔﻠﯿﮑـﻮﻟﯿﺰ و ﭼﺮﺧـﮥ ﮐـﺎﻟﻮﯾﻦ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺳﯿﺪي ﺳﻪﮐﺮﺑﻨﯽ ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﯾﺎﺧﺘﮥ ﻣﯿﺎﻧﺒﺮگ آﻧﺎﻧﺎس در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﺮﺑﻦ را اﻧﺠـﺎم ﻣﯽ دﻫـﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﮥ اول ﺗﺜﺒﯿﺖ در اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬روﺑﯿﺴـﮑﻮ اﺳـﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽ ﺷـﻮد اﻣـﺎ در ﻏـﻼف‬
‫آوﻧﺪي ذرت‪ ،‬ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر روﺑﯿﺴﮑﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 87 ،85 ،84 ،78 ،69 ،66‬و ‪( 88‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎﺋﻴﺎن(‬ ‫‪ -17‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﺆال ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﻤـﻮﻓﯿﻠﯽ‪ ،‬ﻓﻨﯿـﻞ ﮐﺘﻮﻧـﻮري و ﮐﻢﺧـﻮﻧﯽ داﺳـﯽ‬
‫ﺷﮑﻞ را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺻﺤﺖ ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ 4‬از اﯾﻦرو واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻫـﺮ دوي واﻟـﺪﯾﻦ‬
‫ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻓﻨﯿﻞ ﮐﺘﻮﻧﻮري ﻣﺒﺘﻼ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻﯾﮏ از ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺎﻟﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪:«1‬اﮔﺮ ﻣﺎدر ) ‪ (HbS HbS‬و ﭘﺪر ) ‪ (Hb A Hb A‬ﻓﺮض ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ژﻧﻮﺗﯿﭗ ‪ Pp‬ﺑﺮاي ﭘﺪر و ﻣﺎدر در ﺑﯿﻤﺎري‬
‫ﻓﻨﯿﻞ ﮐﺘﻮﻧﻮري‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻫﻤﮥ ﻓﺮزﻧﺪان ‪ PP‬ﯾﺎ ‪ Pp‬و ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬از آﻣﯿﺰش ﭘﺪر ‪ X h Y‬و ﻣﺎدر ‪ ، X H X H‬ﻫﻤﮥ ﻓﺮزﻧـﺪان از ﻧﻈـﺮ اﯾـﻦ‬
‫ﺑﯿﻤﺎري ﺳﺎﻟﻢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 46 ،45 ،43 ،42 ،40 ،39‬و ‪(56‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي روزﺑﻬﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -18‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻣــﻮرد »اﻟــﻒ«‪ :‬ﻣﻨﻈــﻮر ﻣﺮﺣﻠــﮥ ‪ G1‬اﺳــﺖ‪ .‬آﭘﻮﭘﺘــﻮز ﻣــﯽ ﺗﻮاﻧــﺪ در ﭘــﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺎي ﻧﻘﻄﮥ وارﺳﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﮑﺮوز ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ در اﯾـﻦ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ رخ دﻫﺪ‪) .‬ﻧﺎدرﺳﺖ(‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ در ﭘﯽ آﭘﻮﭘﺘﻮز‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺮگ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗـﯽ در ﺳـﺎﺧﺘﺎر‬
‫ﻏﺸﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻗﻄﻌﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﻧﮑﺮوز ﻧﯿـﺰ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ ﻣـﺮگ ﯾﺎﺧﺘـﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻏﺸﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪) .‬درﺳﺖ(‬
‫در ﮐﺘﺎب درﺳـﯽ زﯾﺴـﺖ ﺷﻨﺎﺳـﯽ‪ ،‬اﻧـﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔـﯽ از ﻫﻤﺰﯾﺴـﺘﯽ ﮔﯿـﺎه ﺑـﺎ ﺳـﺎﯾﺮ‬
‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬آﺳﯿﺐ ﺑﻪ دﻧﺎي ﻫﺴﺘﻪ اي در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﺴﺘﻪ)ﻏﺸـﺎدار( ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﺎﻋـﺚ‬
‫ﺷﺮوع آﭘﻮﭘﺘﻮز ﺷﻮد‪ .‬آﺳﯿﺐ ﺑﻪ دﻧﺎي ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪري ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﺎﻋـﺚ ﺑـﺮوز ﻧﮑـﺮوز‬
‫اﻟﻒ( در ﻫﻤﺰﯾﺴﺘﯽ ﻗﺎرچ رﯾﺸﻪ اي‪ ،‬ﻫﻢ ﻗـﺎرچ و ﮔﯿـﺎه ﺗﻮاﻧـﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻣـﻮاد آﻟـﯽ را‬
‫ﻣﺜﻼً در ﮐﺒﺪ ﺷﻮد‪).‬ﻧﺎدرﺳﺖ(‬
‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬در ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﻣﺮگ ﯾﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﺟﻬـﺖ ﺑﻠﻌﯿـﺪن ﯾﺎﺧﺘـﮥ‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪(63‬‬ ‫ﻣﺮده ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪).‬درﺳﺖ(‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 88 ،82 ،69‬و ‪) ( 91‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪ ‪(75‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬
‫)ﺳﻴﻨﺎ ﻣﻌﺼﻮمﻧﻴﺎ(‬ ‫‪ -13‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺗﺎرﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ اي ﺗﻨﺪ ﺳـﺮﯾﻊ اﻧـﺮژي ﺧـﻮد را از دﺳـﺖ ﻣﯽ دﻫﻨـﺪ‪ .‬در ﺣـﺎﻟﯽ ﮐـﻪ‬
‫ﺗﺎرﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ اي ﮐﻨﺪ ﻣﯿـﺰان ﻣﯿﺘﻮﮐﻨـﺪري زﯾـﺎدي دارﻧـﺪ‪ .‬ﻫـﺮدو ﺗـﺎر از ﺗﺠﺰﯾـﮥ‬
‫ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻧﺮژي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺧﻮد را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آورﻧﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺎرﻫﺎي ﺗﻨـﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﻋﻠﺖ اﻧﻘﺒﺎض ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺮ‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ آزادﺳـﺎزي ﺳـﺮﯾﻊ ﺗـﺮ ﯾـﻮن ﻫـﺎي ﮐﻠﺴـﯿﻢ از ﺷـﺒﮑﮥ‬
‫آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ در ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﮐﺎﻧـﺎل ﻫـﺎي ﮐﻠﺴـﯿﻤﯽ ﺑﯿﺸـﺘﺮي در ﻏﺸـﺎي‬
‫ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺧﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﺗﺎرﻫﺎي ﺗﻨﺪ در روﻧﺪ اﻧﻌﮑﺎس ﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿـﺪ ﮐـﻪ‬
‫ﺗﺎرﻫﺎي ﮐﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻧﺮژي ﺧﻮد را از روش ﻫﻮازي و ﺗﺎرﻫﺎي ﺗﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻧﺮژي ﺧﻮد‬
‫را از روش ﺑﯽ ﻫﻮازي ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﺗﺎر ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ اي‪ ،‬ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ)رﻧﮕﺪاﻧﮥ ﺷﺒﯿﻪ ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ(‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺎرﻫﺎي ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﮐﺴﯿﮋن‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ ﺷﺒﮑﮥ‬
‫ﻣﻮﯾﺮﮔﯽ در اﻃﺮاف آن ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬‬
‫)دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺮﻛﺘﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 49 ،16‬ﺗﺎ ‪(51‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)راﻣﻴﻦ ﺣﺎﺟﻲﻣﻮﺳﺎﺋﻲ(‬ ‫‪ -14‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺻﻮرت ﺳﺆال‪ ،‬ﺑﺮگ ﮔﯿﺎﻫﺎن دوﻟﭙـﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﻓﺮاوان ﺗـﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎي ﺳـﺎﻣﺎﻧﮥ‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﭘﻮﺷﺸﯽ‪ ،‬ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي روﭘﻮﺳﺘﯽ ﻋﺎدي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯽ داﻧـﯿﻢ ﮐـﻪ ﻫﻤـﻮاره از ﺳـﻄﺢ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﮏ ﮔﯿﺎه ﺗﻌﺮق ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿـﺮد؛ ﻣـﯽ داﻧـﯿﻢ ﻣﮑـﺶ ﺗﻌﺮﻗـﯽ ﯾﮑـﯽ از ﻋﻮاﻣـﻞ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﺷﯿﺮة ﺧﺎم در آوﻧﺪﻫﺎي ﭼـﻮﺑﯽ اﺳـﺖ و ﺣﺮﮐـﺖ ﺷـﯿﺮة ﺧـﺎم در آوﻧـﺪﻫﺎي‬
‫ﭼﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﺗﻮده اي اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬راﯾﺞ ﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺳـﺎﻣﺎﻧﮥ ﺑﺎﻓـﺖ زﻣﯿﻨـﻪ اي‪ ،‬ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎي ﭘﺎراﻧﺸـﯿﻢ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﺎراﻧﺸـﯿﻢ ﻋﻤﻮﻣـﺎً ﻓﻀـﺎي ﺑﯿﻦ ﺳـﻠﻮﻟﯽ زﯾـﺎد دارﻧـﺪ‪ .‬ﻣـﺜﻼً اﮔـﺮ‬
‫ﭘﺎراﻧﺸﯿﻢ ﻫﻮادار وﺟﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻃﺒـﻖ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﮐﺘـﺎب درﺳـﯽ‪ ،‬ﻓﻀـﺎي ﺑـﯿﻦ‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪ اي در ﭘﺎراﻧﺸﯿﻢ ﻫﻮادار زﯾﺎد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬آوﻧﺪﻫﺎ اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﻣﺎﻧﮥ ﺑﺎﻓﺖ آوﻧﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺮ اﺳـﺎس‬
‫ﺷﮑﻞ زﯾﺮ‪ ،‬ﮔﺮوﻫﯽ از ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي آوﻧﺪي در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻓﯿﺒﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﮥآﺑ‪C‬ﺸ‬
‫ﺎﺧﺘﮥﻫﻤﭼﺮاه‬
‫آوﻬﻧﺪآﺑ‪C‬ﺶ‬
‫ﻓﺒﺮ‬
‫آوﻬﻧﺪﺗﺸ‪C‬ﻞ ﺷﺪه از‬ ‫ﻻن‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮآوﻬﻧﺪي‬
‫ﺗﺮا‪,‬ﺌﺪ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ : «4‬ﻣﻨﻈﻮر ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﺒﺮگ ﻧﺮده اي اﺳﺖ؛ اﻣـﺎ دﻗـﺖ ﮐﻨﯿـﺪ در ﺑـﺮگ‬
‫ﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﺰي‪ ،‬ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺮوﻣﻮﭘﻼﺳﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و دﯾﮕﺮ ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳـﺘﯽ‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪ ‪( 78‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 86،84 ،83‬ﺗﺎ ‪ 107 ،89‬و ‪(108‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)اﺷﻜﺎن زرﻧﺪي(‬ ‫‪ -15‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺟﺎﻧﺪاران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻗﺎرچ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻠﯿﮑﻮژن و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺳﺎزي ﺑﻪ ﮐﻤﮏ رﻧﺎﺗﻦ را دارد‪.‬‬
‫ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﯿﺎه ﻧﯿﺰ ﻃﯽ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﻧﯿﺰ دارد‪.‬‬
‫ب( ﺧﻔﺎش ﻧﻮﻋﯽ ﭘﺴﺘﺎﻧﺪار اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮔﺮده اﻓﺸﺎﻧﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯽ داﻧـﯿﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻔﺎش ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮔﺮده اﻓﺸﺎﻧﯽ از ﮔﻞ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨـﯿﻦ ﺳـﮓ ﻫﺎ‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪6 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ‪ ،‬اﯾﻦ ﭘﺮده از ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ اﺗﺼﺎل دارد‪ .‬اﯾـﻦ‬ ‫)ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻓﻴﺾآﺑﺎدي(‬ ‫‪ -19‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻣﺤﻞ ﺣﻀﻮر ﻣﺎﯾﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﯽ ﻧﯿﺰ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در اﺑﺘﺪاي دورة اﻧﺒﺎﻧﮑﯽ ﻣﻘﺪار دو ﻫﻮرﻣﻮن ﺟﻨﺴﯽ اﺳﺘﺮوژن و ﭘﺮوژﺳﺘﺮون در ﺧﻮن ﮐﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻋﺼﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪ ‪( 9‬‬ ‫)ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ؛ در واﻗﻊ دراواﺧﺮ ﺑﺨﺶ ﺟﺴﻢ زردي ﻏﻠﻈﺖ اﯾﻦ دو ﻫﻮرﻣﻮن ﮐﻢ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮ ﺧﻮد را اﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﮔﺬارد( اﯾﻦ ﮐﻤﺒﻮد ﺑﻪ ﻫﯿﭙﻮﺗﺎﻻﻣﻮس ﭘﯿﺎﻣﯽ ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ‬
‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺣﺴﻴﻦﭘﻮر(‬ ‫‪ -22‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫ﻫﻮرﻣﻮن آزادﮐﻨﻨﺪهاي ﺗﺮﺷﺢ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻮرﻣﻮن آزادﮐﻨﻨﺪه ﺑﺨﺶ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻫﯿﭙﻮﻓﯿﺰ را ﺗﺤﺮﯾﮏ‬
‫روزﻧﻪ ﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ ﺑﺎ وﻗﻮع ﺗﻌﺮق و روزﻧﻪ ﻫﺎي آﺑﯽ ﺑﺎ وﻗﻮع ﺗﻌﺮﯾﻖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﮑـﺶ آب ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ‪ FSH‬و ‪ LH‬را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ در آوﻧﺪ ﭼﻮﺑﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«2‬ﺣــﺪود روز ﭼﻬــﺎردﻫﻢ دوره‪ ،‬اﻓــﺰاﯾﺶ ﯾﮑﺒــﺎره ﻫﻮرﻣــﻮن اﺳــﺘﺮوژن‪،‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﻫﻤﮥ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي روﭘﻮﺳﺘﯽ ﻟﺰوﻣﺎً ﺗﻤﺎﯾﺰ ﭘﯿﺪا ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺮﮐﯽ ﺑﺮاي آزاد ﺷﺪن ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي ‪ FSH‬و ‪ LH‬از ﻫﯿﭙﻮﻓﯿﺰ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻣﯽ ﺷـﻮد‬
‫)ﺑﺎزﺧﻮرد ﻣﺜﺒﺖ(‪ ،‬اﯾـﻦ ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﻧﺎﮔﻬـﺎﻧﯽ در ﻣﻘـﺪار ﻫﻮرﻣﻮن ﻫـﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻋـﺚ ﻣﯽ ﺷـﻮد در‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﭘﯿﺮاﭘﻮﺳﺖ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﺴﻦ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷـﻮد! ﮔﯿـﺎه ﻣﻄـﺮح ﺷـﺪه در‬
‫ﺗﺨﻤﺪان‪ ،‬ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪة اﻧﺒﺎﻧﮏ ﺑﻪ ﺟﺴﻢ زرد ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺆال ﺟﻮان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﭘﺲ از ﺗﺨﻤﮏ ﮔﺬاري‪ ،‬اﻓـﺰاﯾﺶ دو ﻫﻮرﻣـﻮن اﺳـﺘﺮوژن و ﭘﺮوژﺳـﺘﺮون‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ NADPH :«4‬در ﺑﯿﺮون از ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿﺪ و در ﺑﺴﺘﺮة ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ آﻣﺎده ﺷﺪن رﺣﻢ ﺑﺮاي ﺑﺎرداري اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 79‬و ‪(82‬‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻪ داﺧﻞ آن!‬ ‫ﮔﺰﯾﻨـﻪ »‪ :«4‬اﮔـﺮ ﺑـﺎرداري رخ ﻧﺪﻫـﺪ‪ ،‬ﺟﺴـﻢ زرد در اواﺧـﺮ دورة ﺟﻨﺴـﯽ ﺗﺤﻠﯿــﻞ‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 107 ،93 ،87 ،86‬و ‪( 108‬‬ ‫ﻣﯽ رود و ﺑﻪ ﺟﺴﻤﯽ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﺴﻢ ﺳﻔﯿﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻏﯿﺮﻓﻌـﺎل ﺷـﺪن‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺟﺴﻢ زرد ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺘﺮوژن و ﭘﺮوژﺳـﺘﺮون در ﺧـﻮن ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﮐـﺎﻫﺶ اﯾـﻦ‬
‫)ﻋﻠﻲ وﺻﺎﻟﻲﻣﺤﻤﻮد(‬ ‫‪ -23‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﺟﺪار رﺣﻢ و ﺗﺨﺮﯾﺐ و رﯾﺰش آن ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﻼﻣـﺖ‬
‫ﻏﺪة ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺎﺣﯿﮥ ﮔﻠﻮي اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﻏﺪة ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﻣﻮري ﺷﺪن اﯾـﻦ‬ ‫ﺷﺮوع دورة ﺟﻨﺴﯽ ﺑﻌﺪي اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻏﺪه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ اﻓﺰﯾﺶ ﺗﻌﺪاد ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎي‬ ‫)ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻞ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 103‬ﺗﺎ ‪( 107‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪي ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪي و ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ‬
‫)اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ رﻣﻀﺎنزاده(‬ ‫‪ -20‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺟﺴﻢ ﻣﮋﮔﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻗﺮﻧﯿﻪ‪ ،‬ﺻﻠﺒﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺸﯿﻤﯿﻪ و ﻋﻨﺒﯿﻪ در ﺗﻤﺎس ﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ اﺳـﺖ‪ .‬دﻗـﺖ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ وﻗﻮع ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻨﻔﺲ ﯾﺎﺧﺘﻪ اي‪ ،‬ﮐﺮﺑﻦ دي اﮐﺴﯿﺪ ﺑﯿﺸـﺘﺮي ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻣﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ از اﯾﻦ ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺒﯿـﻪ در ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﺧـﻮد داراي رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎي ﻋﺼـﺒﯽ ﺧﻮدﻣﺨﺘـﺎر‬
‫در اﯾﻦ زﻣﺎن‪ ،‬ﮐـﺮﺑﻦ دي اﮐﺴـﯿﺪ و آب درون ﮔﻮﯾﭽـﮥ ﻗﺮﻣﺰ )ﻧـﻪ ﺧﻮﻧـﺎب( و ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ارﺳﺎل ﮐﻨﻨﺪة ﭘﯿﺎم اﻧﻘﺒﺎﺿﯽ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬آﮐﺴﻮن ﻫﺴـﺘﻨﺪ و وزﯾﮑـﻮل ﻫـﺎي‬
‫آﻧﺰﯾﻢ اﻧﯿﺪرازﮐﺮﺑﻨﯿﮏ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎوي ﻧﺎﻗﻞ ﻋﺼﺒﯽ در ﻃﻮل آن ﻫﺎ ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑـﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧـﮥ آﮐﺴـﻮﻧﯽ ﺑﺮﺳـﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬درﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪي‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻌﺪاد و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮔﻮﯾﭽﮥ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺮاي ﻣﺼـﺮف و ﺣﻤـﻞ ﮐـﺮﺑﻦ دي اﮐﺴـﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﻋﻨﺒﯿﻪ ﺑﺨﺶ رﻧﮕﯿﻦ ﭼﺸﻢ در ﭘﺸـﺖ ﻗﺮﻧﯿـﻪ اﺳـﺖ ﮐـﻪ در وﺳـﻂ آن‪،‬‬
‫ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮن ارﯾﺘﺮوﭘﻮﯾﺘﯿﻦ از ﮐﺒﺪ )اﻧﺪام ﺳﺎزﻧﺪة اوره( اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑـﺪ ﺗـﺎ اﯾـﻦ‬ ‫ﺳﻮراخ ﻣﺮدﻣﮏ ﻗﺮار دارد‪ .‬دو ﮔﺮوه ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﺻﺎف ﻋﻨﺒﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﮏ را )در ﻧﻮر زﯾـﺎد(‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﺮﻃﺮف ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻨﮓ و )در ﻧﻮر ﮐﻢ( ﮔﺸﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨـﺪ‪ .‬ﻣﺎﻫﯿﭽـﻪ ﻫﺎي ﺗﻨﮓ ﮐﻨﻨـﺪه را اﻋﺼـﺎب ﭘـﺎدﻫﻢ‬
‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬درﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎي ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪي‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻗﻠـﺐ‬ ‫ﺣﺲ و ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﻫﺎي ﮔﺸﺎدﮐﻨﻨﺪه را اﻋﺼـﺎب ﻫﻢ ﺣـﺲ ﻋﺼـﺐ دﻫﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨـﺪ و ﺑـﻪ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده و در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﮥ ﺑﯿﻦ اﻣـﻮاج ﻣﻨﺤﻨـﯽ رﺳـﻢ ﺷـﺪه در ﻧﺘﯿﺠـﮥ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻗﺮﻧﯿﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﻫﺎي ﺻﺎف اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ اﻋﺼـﺎب ﺧﻮد ﻣﺨﺘـﺎر‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﯾﻦ اﻧﺪام‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬درﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز در ﭘﺮﮐﺎري ﺗﯿﺮوﺋﯿﺪ‪ ،‬دﻣﺎي ﺑـﺪن‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺸﯿﻤﯿﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻘﺒﯽ ﮐﺮة ﭼﺸﻢ را ﺑﻪ ﻃـﻮر ﮐﺎﻣـﻞ اﺣﺎﻃـﻪ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺰﺋـﯽ از دوﻣـﯿﻦ ﺧـﻂ‬ ‫ﻧﮑﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ(‬ ‫دﻓﺎﻋﯽ ﺑﺪن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﻣﻨﻈﻮر ﺻﻮرت ﺳﺆال زﻻﻟﯿـﻪ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻣـﻮاد دﻓﻌـﯽ ﻋﺪﺳﯽ)ﺳـﻮﻣﯿﻦ‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 71 ،58‬و ‪)(88‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 63 ،54 ،39‬و ‪(75‬‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺷﻔﺎف( را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪ .‬ﺻـﻠﺒﯿﻪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﮐﺎﻣـﻞ ﺑـﺎ زﻻﻟﯿـﻪ در ﺗﻤـﺎس‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫)اﻣﻴﺮ ﮔﻴﺘﻲﭘﻮر(‬ ‫‪ -24‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫)ﺣﻮاس( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 23‬ﺗﺎ ‪(25‬‬
‫اﻟﺘﻬﺎب ﭘﺎﺳﺨﯽ ﻣﻮﺿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﺳـﯿﺐ ﺑـﺎﻓﺘﯽ ﺑـﺮوز ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪ .‬در اﯾـﻦ‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻧﻮﺗﺮوﻓﯿﻞ ﻫﺎ و ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ در اﺑﺘﺪاي اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺮاﮔﺬري از ﺧﻮن ﺧﺎرج‬ ‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺣﺴﻴﻦﭘﻮر(‬ ‫‪ -21‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮﺗﺮوﻓﯿﻞ ﻫﺎ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺧﻮاري ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ درﺷﺖ ﺧﻮار ﺗﺒـﺪﯾﻞ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد »اﻟﻒ« ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬درﺷﺖ ﺧﻮارﻫﺎ ﺿﻤﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﯿﮏ ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫـﺎ را ﺑﯿﮕﺎﻧـﻪ ﺧﻮاري‬ ‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬در ﻧﺨﺎع و ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﮐﺰي ﺗﺮ ﻣﻐﺰ‪ ،‬اﯾﻦ ﭘـﺮده در ﺗﻤـﺎس ﺑـﺎ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﺎدة ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«1‬ﻣﻮﻧﻮﺳــﯿﺖ ﻫﺎ و ﻧﻮﺗﺮوﻓﯿﻞ ﻫــﺎ ﺟــﺰء ﺧــﻂ دوم دﻓــﺎﻋﯽ ﺑــﺪن )دﻓــﺎع‬ ‫اﺳﺘﺨﻮانﺟﻤﭼﺠﻤﭼﻪ‬ ‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﻏﯿﺮاﺧﺘﺼﺎﺻﯽ( ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه و ﻫﺮ دو‪ ،‬ﻋﻮاﻣـﻞ ﺑﯿﮕﺎﻧـﻪ را ﺑـﺮ اﺳـﺎس وﯾﮋﮔﯽ ﻫـﺎي‬ ‫ﭘﺮده ﺷﻔﺎف اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﭘﺮدهﻫﺎي ﻣﻨﻨﮋ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ آن ﻫﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮده ﻫﺎي ﻣﻨﻨﮋ از ﺟﻨﺲ ﺑﺎﻓﺖ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﺑﺪون داﻧﻪ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ و رﺷﺘﮥ ﮐﺸﺴﺎن‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻧﻮﺳﯿﺖ ﻫﺎ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺧﻮاري ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻠﮑـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫دارﻧﺪ‪.‬‬
‫درﺷﺖ ﺧﻮار ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪ‪) ( 63‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪(71 ،70‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬داﺧﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﭘﺮدة ﻣﻨﻨﮋ‪ ،‬ﻧﺎزك ﺗﺮﯾﻦ ﭘﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪7 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫در اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﺳﺎزي زﯾﺎد ﮔﺴﺘﺮده اﺳـﺖ‪ .‬اﯾـﻦ ﯾﺎﺧﺘـﻪﻫﺎ ﻓﺎﻗـﺪ ﮔﯿﺮﻧـﺪة‬ ‫)اﻣﻴﺮ ﮔﻴﺘﻲﭘﻮر(‬ ‫‪ -25‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫آﻧﺘﯽژﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﯽ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﮔﯿﺮﻧﺪة ﻫﻮرﻣﻮﻧﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اول از ﻫﻤﻪ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﯾﺎﺧﺘﮥ ﻣﻮردﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻧـﻮﻋﯽ ﯾﺎﺧﺘـﮥ ﮔﯿـﺎﻫﯽ اﺳـﺖ‪ .‬ﺣـﺎﻻ از‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ()زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪) (11‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 68‬ﺗﺎ ‪(73‬‬ ‫ﮐﺠﺎ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ را ﻣﯽ داﻧﺴﺘﯿﺪ؟‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻫﻢ از زﯾﺮﻧﻮﯾﺲ اﯾﻦ ﺷﮑﻞ در ﮐﺘﺎب درﺳﯽ و ﻫﻢ از ﺣﻀـﻮر ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳـﺖ و دﯾـﻮاره‬
‫)اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ رﻣﻀﺎنزاده(‬ ‫‪ -29‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫در اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪ‪ .‬ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي اﮐﺴﺎﯾﺶ ﭘﯿﺮووات‪ ،‬ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺮﺑﺲ و ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻮري‪ ،‬ﺑﺎﻋـﺚ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺘﺎب در دو ﻣﺮﺣﻠﮥاول از ﻣﺮاﺣﻞ رﺷﺪ و دﮔﺮﻧﺸﯿﻨﯽ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫آزادﺳﺎزي ‪ CO2‬در ﻣﯿﺘﻮ ﮐﻨﺪري ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺎم اﯾـﻦ ﻓﺮاﯾﻨـﺪﻫﺎ ﺑـﻪ ﺣﻀـﻮر‬
‫ﻻﯾﻪﻫﺎي ﻣﺨﺎط و زﯾﺮﻣﺨﺎط و در ﻣﺮﺣﻠﮥ دوم ﻻﯾﻪﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﻪاي ﻧﯿﺰ درﮔﯿـﺮ ﻣﯽﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫اﮐﺴﯿﮋن ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻻﯾﮥ زﯾﺮﻣﺨﺎط ﺷﺒﮑﻪ ﻋﺼﺒﯽ ﻗﺮار دارد ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺣﺘﻢ ﺷﺒﮑﮥ ﻋﺼﺒﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻮﻟـﮥ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬در ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻮري‪ ATP ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﺎ ﻣﺼﺮف ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻮارش ﻣﺠﺎور ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﻗﺎﺑﻞﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬در ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻮري‪ ،‬ﻣﻮﻟﮑﻮل ‪ CO2‬از ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ دوﮐﺮﺑﻨﻪ آزاد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﮥاول‪ :‬ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﺗﺎ زﯾﺮﻣﺨﺎط ﭘﯿﺸﺮوي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬در ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻮري ﺣﺎﻣﻞ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﮥ دوم‪ :‬ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻻﯾﻪﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﻪاي را ﻧﯿﺰ در ﺑﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 67‬ﺗﺎ ‪ 86 ،69‬و ‪(89‬‬
‫از ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺳﻮم ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻻﯾﻪﻫﺎ درﮔﯿﺮ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﮥ ‪ 1‬ﺳﺮﻃﺎن‪ ،‬ﻣﺨﺎط و ﺑﺨﺸﯽ از زﯾﺮﻣﺨﺎط درﮔﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﯿﺪ در‬
‫)راﻣﻴﻦ ﺣﺎﺟﻲﻣﻮﺳﺎﺋﻲ(‬ ‫‪ -26‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ﻣﺨﺎﻃﯽ درﮔﯿﺮ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎي ﺣﻠﻘـﻮي و ﻃـﻮﻟﯽ ﻫﻨـﻮز درﮔﯿـﺮ‬
‫ﺟﻬﺶ ﻫﺎي ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ و واژﮔﻮﻧﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﯾﮏ ﮐﺮوﻣﻮزوم رخ دﻫﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ‬
‫ﻧﺸﺪﻧﺪ درﮔﯿﺮي اﯾﻦ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ در ﻣﺮﺣﻠﮥ دوم رخ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺻﻮرت ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻌﺪاد ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪﻫﺎ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺟﻬﺶ ﻫﺎ ﻣﯿﺰان ﻣﺎدة‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﮥ ‪ 2‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً اﻏﻠﺐ ﻻﯾﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻻﯾﮥ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﻻﯾﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺳﺴـﺖ‬
‫وراﺛﺘﯽ ﯾﺎﺧﺘﻪ را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻫﺴﺖ درﮔﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ﻻﯾﮥ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﻧﯿـﺰ ﮐـﺎﻣﻼً درﮔﯿـﺮ ﺷـﺪه و‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﺣﻮاﺳﺘﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻫـﯿﭻ ﮐـﺪام از ﺟﻬﺶ ﻫـﺎي ﺑـﺰرگ ﺳـﺎﺧﺘﺎري‪ ،‬ﻣﻮﺟـﺐ‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻟﻨﻔﯽ ﻣﺠﺎور ﺧﻮد دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺸﮑﯿﻞ و ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪوژﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺟﻬﺶ ﻫﺎ ﻃـﯽ ﺷﮑﺴـﺖ و‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺳﺴﺖ در ﻫﻤﮥ ﻻﯾﻪﻫﺎي دﯾﻮارة ﻟﻮﻟﮥ ﮔﻮارش وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻓﺴﻔﻮدي اﺳﺘﺮ رخ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﭼـﺎرﭼﻮب ﺧﻮاﻧـﺪن رﻣﺰﻫـﺎي ژﻧﺘﯿﮑـﯽ ﻣﺨـﺘﺺ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪:«1‬در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ﺗﻤﺎم ﻻﯾﻪﻫﺎ درﮔﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و از ﻣﺮﺣﻠـﮥ ﺳـﻪ ﺑـﻪ ﺑﻌـﺪ‬
‫ﺟﻬﺶ ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺟﻬﺶ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺳﺎﺧﺘﺎري‪.‬‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻟﻨﻔﯽ ﻣﺠﺎور ﺧﻮد دﺳﺘﺮﺳﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﺟﻬﺶ ﻫﺎي ﺣﺬف و واژﮔﻮﻧﯽ ﻓﻘﻂ در ﯾﮏ ﮐﺮوﻣﻮزوم رخ ﻣﯽ دﻫﻨـﺪ اﻣـﺎ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬در زﻣﺎن ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﺑﻪ ﻋﻠﺖ آﺳﯿﺐ ﺑـﺎﻓﺘﯽ‪ ،‬در ﺑﺎﻓـﺖ‬
‫ﻫﻤﻮاره ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻣﺤﻞ ﺳﺎﻧﺘﺮوﻣﺮ را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ و ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮔﯿﺮﻧﺪة درد ﺑﺮوز ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)ﺗﻐﻴﻴﺮ در اﻃﻼﻋﺎت وراﺛﺘﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 49‬ﺗﺎ ‪(51‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬در ﻣﺮي‪ ،‬ﻻﯾﮥ ﭘﯿﻮﻧﺪي در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﯾﮏ و دو ﻫﻨﻮز درﮔﯿﺮ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬درﮔﯿـﺮي‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺳﺴﺖ و ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﻪاي در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﯾﮏ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫درﮔﯿﺮي ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺳﺴﺖ ﻻﯾﮥ ﺑﯿﺮوﻧﯽ در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺳﻪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺷﺎﻫﻴﻦ راﺿﻴﺎن(‬ ‫‪ -27‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫درﮔﯿﺮي ﻻﯾﮥ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪاي در ﻣﺮﺣﻠﮥ دو دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﯽ ﻫﻮازي ﺗﻨﻔﺲ ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﺑـﺪون ﻧﯿـﺎز ﺑـﻪ اﮐﺴـﯿﮋن‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 19 ،18‬و ‪)(27‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ 2‬ﺻﻔﺤﻪ ‪(89‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠـﮥ ﭼﻬـﺎرم ﻗﻨـﺪﮐﺎﻓﺖ ﻏﻠﻈـﺖ ‪ ADP‬ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﺑـﻪ ﻫﻨﮕـﺎم‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ‪ ATP‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﯿﻦ ﻓﺴﻔﺎتﻫﺎي اﺳﯿﺪ دو ﻓﺴـﻔﺎﺗﻪ‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻮﻟﮑﻮل ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫)اﺣﻤﺪرﺿﺎ ﻓﺮحﺑﺨﺶ(‬ ‫‪ -30‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﯾﻢﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ اﻧﺠـﺎم ﻣﯽﮔﯿـﺮد‪ .‬ﻣﺮﺣﻠـﮥ ﺳـﻮم و‬
‫ﻫﻤﻪ ﻣﻮارد ﻧﺎدرﺳﺖ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻬﺎرم ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﻨﺪ ﻓﺴﻔﺎﺗﻪ و اﺳﯿﺪ دوﻓﺴﻔﺎﺗﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﭘﯿﺶﻣـﺎده ﻣﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬـﺎ در‬
‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ‪ 3 ، 2 ، 1‬و ‪ 4‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﮥ داﻧﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻗﮥ روﯾﺎﻧﯽ‪ ،‬رﯾﺸﮥ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﮥ ﭼﻬﺎرم‪) ATP ،‬ﺷﮑﻞ راﯾﺞ اﻧﺮژي( ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫روﯾﺎﻧﯽ و ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪة درون داﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪:«2‬در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﻧﺨﺴﺖ ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﻮن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺮوﺗﻮن ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬رﯾﺸﮥ روﯾﺎﻧﯽ اوﻟﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ در روﯾﺎن ذرت ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺳﻮم ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬داﻧﮥ ذرت روﯾﺶ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ دارد؛ ﭘﺲ ﭘﻮﺳﺘﮥ داﻧﻪ از ﺧﺎك ﺧﺎرج ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬در ﻗﻨﺪ ﮐﺎﻓﺖ ‪ NAD‬ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻟﮑﺘﺮون‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬درونداﻧﻪ )آﻧﺪوﺳﭙﺮم( ﺑﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢﻫﺎي ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺗﺨﻢ ﺿﻤﯿﻤﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫)از ﻣﺎده ﺑﻪ اﻧﺮژي( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 64‬و ‪( 66‬‬
‫ﺗﺨﻢ ﺿﻤﯿﻤﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻟﻘﺎح زاﻣﮥ ﺑﺎ ﯾﺎﺧﺘﮥ دوﻫﺴﺘﻪاي اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﯾﮏ ﺳﻮم ﻓﺎمﺗﻦﻫﺎي‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺗﺨﻢ ﺿﻤﯿﻤﻪ از واﻟﺪ ﻧﺮ و دوﺳﻮم ﻓﺎمﺗﻦﻫﺎي آن از واﻟﺪ ﻣﺎده درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫)رﺿﺎ آراﻣﺶ اﺻﻞ(‬ ‫‪ -28‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﻣﻮرد »د«‪:‬ﺧﺮوج رﯾﺸﮥ روﯾﺎﻧﯽ از داﻧﻪ‪ ،‬اوﻟﯿﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ ﮔﯿﺎه در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺗﺴﺖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺴﺖ ‪ 93‬ﮐﻨﮑﻮر ديﻣﺎه ‪ 1401‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫)ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻞ ﻧﻬﺎن داﻧﮕﺎن( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪128 ،81‬و ‪ 130‬ﺗﺎ ‪(132‬‬ ‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﻟﻨﻔﻮﺳﯿﺖ ‪ B‬ﺣﺎﺻـﻞ از ﺗﮑﺜﯿـﺮ اوﻟـﯿﻦ ﻟﻨﻔﻮﺳـﯿﺖ در ﺑﺮﺧـﻮرد اول‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺧﺎﻃﺮه و ﭘﺎدﺗﻦﺳﺎز ﺗﻤﺎﯾﺰ ﯾﺎﺑـﺪ وﻟـﯽ اوﻟـﯿﻦ ﻟﻨﻔﻮﺳـﯿﺖ ‪ B‬ﭘـﺲ از‬
‫)ﺣﺴﻦ ﻗﺎﺋﻤﻲ(‬ ‫‪ -31‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻓﻘﻂ ﻟﻨﻔﻮﺳﯿﺖﻫﺎي ‪ B‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺧﻮد را اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎﺑﮏﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪه در اﻟﺘﻬﺎب ﻧﻮﺗﺮوﻓﯿﻞﻫﺎ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‬
‫ﯾﺎﺧﺘﮥ روﯾﺸﯽ داﻧﮥ ﮔﺮدة رﺳﯿﺪة ﮐﺪو ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﮐﻼﻟﻪ در ﮔﻞ ﻣـﺎده‪ ،‬رﺷـﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﯽ داﺷﺘﻪ و در ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﺧﻮد داﻧﻪﻫﺎي روﺷـﻦ و رﯾـﺰ دارﻧـﺪ‪ .‬اﯾـﻦ‬
‫ﮐﺮده و از رﺷﺪ آن ﻟﻮﻟﮥ ﮔﺮده ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻟﻮﻟﮥ ﮔﺮده ﺑﻪ درون ﺑﺎﻓـﺖ ﮐﻼﻟـﻪ و‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري دارد‪ .‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿـﺪ ﺑﺰرﮔﺘـﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫـﺎي ﭘﺎﺳـﺦ اﻟﺘﻬـﺎﺑﯽ‬
‫ﺧﺎﻣﻪ ﻧﻔﻮذ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺧﻮد دو اﺳﭙﺮم )ﺣﺎﺻـﻞ ﺗﻘﺴـﯿﻢ ﯾﺎﺧﺘـﮥ زاﯾﺸـﯽ( را‬ ‫ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؛ ﭘﺲ اﺳﭙﺮم ﻫﺎ در ﻣﺎدﮔﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﺨﻤﺪان ﺑﺨﺸﯽ ﻣﺘﻮرم در‬ ‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﯾﺎﺧﺘﮥ ﮐﺸﻨﺪة ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻧﻮﻋﯽ ﻟﻨﻔﻮﺳﯿﺖ دﻓـﺎع ﻏﯿﺮاﺧﺘﺼﺎﺻـﯽ اﺳـﺖ و‬
‫ﻣﺎدﮔﯽ ﮔﻞ ﮐﺪو اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‪ ، 6‬ﺳﺒﺰ ﺑﻮده و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﻓﺘﻮﺳـﻨﺘﺰ‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪة آﻧﺘﯽژﻧﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫را دارد‪ .‬ﺑﺮ ﻃﺒـﻖ ﮐﻨﮑـﻮر دي ‪ ، 1401‬ﻣـﺎدﮔﯽ در ﮔـﻞ ﻣـﺎدة ﮐـﺪو‪ ،‬ﺣﻠﻘـﮥ ﭼﻬـﺎرم‬ ‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎي ﭘﺎدﺗﻦﺳﺎز‪ ،‬ﺑﺰرگﺗـﺮﯾﻦ ﻟﻨﻔﻮﺳـﯿﺖ ﺑـﺎﻟﻎ ﺣﺎﺻـﻞ از اﯾﻤﻨـﯽ‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻞ ﮐﺪو ‪ 3‬ﺣﻠﻘﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫اوﻟﯿﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﻫﺴﺘﮥ ﻏﯿﺮﻣﺮﮐﺰي داﺷﺘﻪ و ﺷﺒﮑﻪ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ و دﺳـﺘﮕﺎه ﮔﻠـﮋي‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪8 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫اﺳﺖ‪ «.‬ﭘﺲ ﺗﻌﺪاد آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪﻫﺎي آن ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪن در‬
‫رﻧﺎﺗﻦ‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻌﺪاد ﺣﺮﮐﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮي در رﻧﺎﺗﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 82‬و‪(83‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11 ،7 ،5 ،4‬ﺗﺎ ‪ 22 ،13‬ﺗﺎ ‪ 24‬و ‪(67‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻓﻴﺾآﺑﺎدي(‬ ‫‪ -34‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ﭼﻬﺎر ﻏﻠﻂ و ﺑﺎﻗﯽ ﻣﻮارد ﺻﺤﯿﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﺗﺴﺖ ﺑﺨﺶ اول ﺳﺆال ﻓﺎﻗﺪ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ زﯾﺮا وﻗﺘﯽ ﺑﺎﮐﺘﺮي را در ﻣﺤﯿﻄﯽ‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﻗﻨﺪ آن ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻣﺪل اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﺮاي آن ﯾـﮏ‬
‫ﻣﺪل ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﺗﻨﻈﯿﻢ ژن ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﺗﺠﺰﯾـﻪ ﻻﮐﺘـﻮز‪ ،‬ﻗﺒـﻞ از اﺗﺼـﺎل‬
‫ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻻﮐﺘﻮز )ﻧﻮﻋﯽ دي ﺳﺎﮐﺎرﯾﺪ ﺑﺎ زﯾﺮ واﺣﺪﻫﺎي ﻏﯿﺮﯾﮑﺴﺎن( ﻣﺮﺣﻠﮥ آﻏـﺎز‬
‫روﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﺎ اﺗﺼﺎل رﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز ﺑﻪ راه اﻧﺪاز ﺷﺮوع ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬در ﺗﻨﻈﯿﻢ روﻧﻮﯾﺴﯽ ژن ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﺎﻟﺘﻮز‪ ،‬درﭘﯽ ﭼﺴﺒﯿﺪن‬
‫ﻓﻌﺎل ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺎﻟﺘﻮز‪ ،‬رﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز ﺑﻪ دﻧﺎ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و اوﻟﯿﻦ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪ ﻣﻨﺎﺳـﺐ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ رﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز روﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«2‬در ﺗﻨﻈــﯿﻢ ژن ﻫــﺎي ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﺗﺠﺰﯾــﻪ ﻻﮐﺘــﻮز‪ ،‬ﻗﺒــﻞ از ﻗﺮارﮔﯿــﺮي‬
‫رﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز ﺑـﺮ روي اﭘﺮاﺗـﻮر )ﺗـﻮاﻟﯽ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿـﺪي ﻣﺠـﺎور راه اﻧـﺪاز( ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨـﺪه از‬
‫اﭘﺮاﺗﻮر )دﻧﺎ ‪ ‬ﻧﻮﻋﯽ ﻣﻮﻟﮑﻮل داراي ﺑﺨﺶ ﻣﻮﻧﻮﺳﺎﮐﺎرﯾﺪي( ﺟﺪا ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«3‬در ﺗﻨﻈــﯿﻢ ژن ﻫــﺎي ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﺗﺠﺰﯾــﻪ ﻣــﺎﻟﺘﻮز‪ ،‬ﻗﺒــﻞ از ﭼﺴــﺒﯿﺪن‬
‫ﻓﻌﺎل ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺗﻮاﻟﯽ وﯾﮋة ﺧـﻮد ﺑـﺮ روي دﻧـﺎ‪ ،‬ﻣـﺎﻟﺘﻮز )ﻧـﻮﻋﯽ دي ﺳـﺎﮐﺎرﯾﺪ داراي‬
‫زﯾﺮواﺣﺪﻫﺎي ﯾﮑﺴﺎن( ﺑﻪ آن اﺗﺼﺎل ﯾﺎﺑﺪ و ﺑﻌﺪ از ﭼﺴﺒﯿﺪن ﻓﻌﺎل ﮐﻨﻨـﺪه ﺑـﻪ ﺗـﻮاﻟﯽ‬
‫وﯾﮋة ﺧﻮد ﺑﺮ روي دﻧﺎ‪ ،‬اﺗﺼﺎل ﻣﺎﻟﺘﻮز ﺑﻪ آن ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪(9‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 24 ،23‬و‪ 33‬ﺗﺎ ‪( 35‬‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬آﻧﺰﯾﻢ ﻟﯿﺰوزﯾﻢ در اﻧﺴﺎن‪ ،‬از ﻻﯾﮥ ﻣﺨﺎﻃﯽ‪ ،‬ﻏﺪد ﻋـﺮق‪ ،‬ﻏـﺪد ﺑﺰاﻗـﯽ و‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺣﺴﻴﻦﭘﻮر(‬ ‫‪ -35‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﮐﺎﻧﮕﻮرو ﻓﺎﻗﺪ ﺟﻔﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﺟﻨﯿﻦ ﮐﺎﻧﮕﻮرو ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎرس ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﭘﻼﺗﯽ ﭘﻮس ﭼﻨﺪ روز روي ﺗﺨﻢ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﺑﺪ‪.‬‬
‫)ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻞ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 117‬و ‪(118‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﺮﻳﻢ ﺳﭙﻬﻲ(‬ ‫‪ -36‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﻣﻮارد »اﻟﻒ« و »ب« ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﭘﻮﺳﺘﻪ داﻧﻪ و روﯾﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻮﺳﺘﮥ داﻧﻪ روﯾﺎن را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﺎﻣﺴـﺎﻋﺪ ﻣﺤـﯿﻂ و ﺻـﺪﻣﻪ ﻫﺎي ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ ﯾـﺎ‬
‫دﻧــﺎ ﺑﺴــﭙﺎراز ﺗﻮاﻧــﺎﯾﯽ ﺷﮑﺴــﺘﻦ ﭘﯿﻮﻧــﺪﻫﺎي اﺷــﺘﺮاﮐﯽ ﻣﺘﻨــﻮع ﺗﺮي را دارد )ﻓﺴــﻔﻮ‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺣﻔﻆ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﭘﻮﺳﺘﮥ داﻧﻪ از ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﭘﻮﺳـﺘﮥ ﺗﺨﻤـﮏ اﯾﺠـﺎد ﻣﯽ ﺷـﻮد در‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﭘﻮﺳﺘﮥ داﻧﻪ و ﮔﯿﺎه ﻣﺎدر )ﺑﺨﺶ ﻣﺎدة ﮔﻞ( ﯾﮑﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ آﻧﺪوﺳﭙﺮم )‪ ، (yyz‬ژﻧﻮﺗﯿﭗ اﺳﭙﺮم ‪ z‬و ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﺳـﻠﻮل دوﻫﺴـﺘﻪ اي )‪(yy‬‬
‫ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ درﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺎه ﻣﺎدر و ﭘﻮﺷﺶ ﺗﺨﻤـﮏ و ﻫﻤﯿﻨﻄـﻮر ﭘﻮﺳـﺘﮥ داﻧـﻪ ﺑﺎﯾـﺪ در‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﺧﻮد آﻟﻞ )‪ (y‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻮرد »ج« ﻧﺎدرﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑـﻪ‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ اﺳﭙﺮم )‪ (z‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﺗﺨﻢ زا )‪ (y‬ﭘﺲ ﻗﻄﻌﺎً ژﻧﻮﺗﯿﭗ روﯾـﺎن ‪zy‬‬
‫دو آﻧــﺰﯾﻢ رﻧﺎﺑﺴــﭙﺎراز و دﻧﺎﺑﺴــﭙﺎراز ﺑــﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ وﺟــﻮد ﻣﯿﺘﻮﮐﻨــﺪري در ﺳــﻠﻮل‬
‫اﺳﺖ‪ .‬روﯾﺎن ﺑﺨﺸﯽ از داﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻮرﻣﻮن ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ ﭘـﺲ ‪ yy‬ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ روﯾﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 125‬ﺗﺎ ‪ 131 ،130 ،128‬و ‪(143‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 40 ،39‬و ‪(42‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎﺋﻴﺎن(‬ ‫‪ -37‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫رﮔﺒﺮگ ﻫــﺎي ﻣــﻮازي ﺗﻮﺻــﯿﻔﯽ از ﮔﯿﺎﻫــﺎن ﺗﮏ ﻟﭙــﻪ اﺳــﺖ‪ .‬اﯾــﻦ ﮔﯿﺎﻫــﺎن داراي‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬رﻧﺎ ﺑﺴﭙﺎراز ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺷﮑﺴﺘﻦ ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮع ﺗﺮي را دارد )ﻫﯿـﺪروژﻧﯽ‬
‫دﺳﺘﻪ ﻫﺎي آوﻧﺪي ﭘﺮاﮐﻨﺪه در ﺑﺮش ﻋﺮﺿﯽ ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫و اﺷﺘﺮاﮐﯽ(‪ .‬ﺧﻮب ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ از ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷـﮑﻞ ‪ 1‬ﺻـﻔﺤﮥ ‪ 22‬ﮐﺘـﺎب درﺳـﯽ ﺑـﺎ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﻧﻬﺎﻧﺪاﻧﮕﺎن ﻓﺎﻗﺪ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺟﻨﺴﯽ ﺷـﻨﺎﮔﺮ ﺑـﻮده و ﺑـﻪ ﻫﻤـﯿﻦ دﻟﯿـﻞ‬
‫ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻟﻮﻟﻪ ﮔﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪:«2‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‪ ، 6‬در ﮔﻞ ﻧﺮ ﮐﺪو‪ ،‬ﺑﺴﺎك در ﺑﺎﻻي ﻣﯿﻠﻪ ﻗﺮار داﺷـﺘﻪ و‬
‫ﻃﻮل ﻣﯿﻠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺴﺎك در ﭘﺮﭼﻢ ﮔﻞ ﻧﺮ‪ ،‬ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ اﺳﺖ )ﺑﺮﺧﻼف ﮔﻞ آﻟﺒـﺎﻟﻮ ﮐـﻪ‬
‫ﻃﻮل ﻣﯿﻠﻪ از ﺑﺴﺎك ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ(‪ .‬ﻫﻢ ﮔﻠﺒﺮگﻫﺎي ﮔﻞ ﻧـﺮ و ﻫـﻢ ﮔﻠﺒﺮگﻫـﺎي ﮔـﻞ‬
‫ﻣﺎده‪ ،‬رﻧﮕﺸﺎن ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﻠﺒﺮگﻫﺎي ﮔﻞ ﻗﺎﺻﺪك )ﺷﮑﻞ ‪ 12‬ﺻﻔﺤﮥ ‪ ( 129‬زرد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«3‬ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي روﯾﺸﯽ و زاﯾﺸﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ دﯾﻮارة داﺧﻠـﯽ و ﯾـﮏ دﯾـﻮارة‬
‫ﺧﺎرﺟﯽ در داﻧﮥ ﮔﺮدة رﺳﯿﺪه ﻣﺤﺼﻮر ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪ .‬دﯾـﻮارة ﺧـﺎرﺟﯽ داﻧـﻪ ﻫﺎي ﮔـﺮده‬
‫ﻣﻨﻔﺬدار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬داﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮده درون ﮐﯿﺴﻪ ﻫﺎي ﮔﺮده ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐـﻪ ﻓﻘـﻂ‬
‫در ﮔﻞ ﻧﺮ ﻣﯽ ﺗﻮان آن ﻫﺎ را دﯾﺪ‪ .‬ﻧﻬﻨﺞ در ﮔﻞ ﮐﺪو )ﻫـﻢ ﻧـﺮ و ﻫـﻢ ﻣـﺎده( ﺑﺨﺸـﯽ‬
‫وﺳﯿﻊ و ﮔﻮد اﺳﺖ ﮐﻪ اﺟﺰاي ﮔﻞ ﺑﺮ روي آن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾـﮏ ﻧﮑﺘـﻪ‬
‫ﯾﺎدﺗﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻬﻨﺞ در ﻫﻤﮥ ﮔﻞ ﻫﺎ )ﭼﻪ ﮐﺎﻣﻞ و ﭼﻪ ﻧﺎﮐﺎﻣﻞ( وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬در ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﮔﯿـﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺳـﺎﺧﺘﺎري ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﺻـﻔﺤﮥ‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪ اي در ﻣﺤﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ دﯾﻮارة ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﯾﺎﺧﺘـﮥ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧـﺪه‬
‫در ﺑﺎﻓﺖ ﺧﻮرش ﺗﺨﻤﮏ در ﯾﮑﯽ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻫﺎي ﻣﯿﺘﻮزي ﺧﻮد‪ ،‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳـﻢ‬
‫را اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﯾﺎﺧﺘﮥ دوﻫﺴﺘﻪ اي اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﯾﺎﺧﺘﮥ دوﻫﺴﺘﻪ اي ﻓﻘـﻂ در ﮔـﻞ‬
‫ﻣﺎده وﺟـﻮد دارد اﻣّـﺎ وﺟـﻮد ﮔﻠﺒﺮگ ﻫـﺎﯾﯽ ﻣﺘﺼـﻞ ﺑـﻪ ﻫـﻢ‪ ،‬در ﻫـﺮ دو ﮔـﻞ ﮐـﺪو‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ‪) .‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‪( 6‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 86 ،82 ،81‬و ‪ 124‬ﺗﺎ ‪(129‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻋﻠﻲ وﺻﺎﻟﻲﻣﺤﻤﻮد(‬ ‫‪ -32‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬آﻧﺰﯾﻢ ﭘﺮوﺗﺮوﻣﺒﯿﻨﺎز در اﻧﺴﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﮔﺮده ﻫـﺎ ﺗﺮﺷـﺢ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﮔﺮده ﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻓﺎﻗﺪ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺷﮏ ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎي ﺗﺎرك ﺗﻦ در اﺳﭙﺮم‪ ،‬در ﻣﺮدان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‬
‫وﻟﯽ در ﺑﺪن زﻧﺎن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬آﻧﺰﯾﻢ ﭘﻼﺳﻤﯿﻦ و ﭘﺮوﺗﺮوﻣﺒﯿﻨـﺎز‪ ،‬در ﺧـﻮن )ﻣﺤﻠـﯽ ﻣﺸـﺎﺑﻪ(‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ وﻟﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آن ﻫﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 20‬و ‪( 64‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 100 ،65‬و ‪)(108‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 18‬و ‪(98‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻓﻴﺾآﺑﺎدي(‬ ‫‪ -33‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺻﻮرت ﺳﺆال ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز و دﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز اﺳﺖ‪.‬‬
‫دي اﺳﺘﺮ و ﻓﺴﻔﺎت ‪ -‬ﻓﺴﻔﺎت( وﻟﯽ رﻧﺎ ﺑﺴﭙﺎراز ﻓﻘﻂ ﻓﺴﻔﺎت ‪ -‬ﻓﺴـﻔﺎت‪ ،‬رﻧﺎﺑﺴـﭙﺎراز‬
‫ﺧﻮد ﻣﺎرﭘﯿﭻ دﻧﺎ را ﺑﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ وﻟﯽ دﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز ﺑﻌﺪ از ﺑﺎز ﺷﺪن ﻣﺎرﭘﯿﭻ دﻧـﺎ ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ﻫﻠﯿﮑﺎز ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮد را ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬رﻧﺎﺑﺴﭙﺎراز ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮدن ﻫﺮ دو رﺷﺘﮥ ﻣﻮﻟﮑﻮل دﻧﺎ را دارد‪ .‬ﻫـﺮ‬
‫ﯾﻮﮐﺎرﯾﻮﺗﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻫﻤﮥ ﻣﺮاﺣﻞ ﭼﺮﺧﮥ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬دﻧﺎ ﺑﺴﭙﺎراز رﺷﺘﻪ اي ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎ رﺷﺘﮥ ﻣﮑﻤﻞ اﻟﮕﻮي ﺧـﻮد را ﺑـﻪ وﺟـﻮد‬
‫ﻣﯽ آورﻧﺪ )ﻣﮕﺮ در ﺟﻬﺶ ﮐﻪ ﺧﻮب در ﺻﻮرت ﺳﺆال ﮔﻔﺘـﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ »ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬
‫ﻣﻌﻤﻮل ‪ «...‬ﮐﻪ ﺟﻬﺶ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻌﻤﻮل ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﯽ ﺷﻮد(‪ .‬اﻣـﺎ رﻧﺎﺑﺴـﭙﺎراز رﺷـﺘﻪ اي‬
‫ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎ رﺷﺘﮥ ﻣﮑﻤﻞ اﻟﮕﻮي ﺧﻮد را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻤﯽ آورد‪.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 11‬ﺻﻔﺤﮥ ‪ 11‬ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﭘﯿﺪاﺳﺖ‪» ،‬رﻧـﺎ ﺑﺴـﭙﺎراز از دﻧـﺎ ﺑﺴـﭙﺎراز ﺑﺰرﮔﺘـﺮ‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪9 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪ X H‬را‬
‫ﺣﺎل اﮔﺮ ﮔﺎﻣﺖ واﻟﺪي ﻣﺎدر ﺑﺎ ﮔﺎﻣﺖ ﭘﺪر ﻟﻘﺎح ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺴﺮ از ﻣﺎدر ﯾﺎ ﮔﺎﻣـﺖ ‪R‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﮔﯿﺎه ﻣﺪّﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮت ﻓﺮﻧﮕﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐـﻪ ﻃﺒـﻖ ﺷـﮑﻞ ﮐﺘـﺎب داراي‬
‫ﺑﺮگ ﻫﺎي ﭘﻬﻦ دو ﻟﭙﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﺳﺆال ﮐﻨﮑﻮر دي ‪ 1401‬و ﺷﮑﻞ ﮐﺘـﺎب درﺳـﯽ‪،‬‬
‫درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ راﺷﯿﺘﯿﺴﻢ ﯾﺎ ﮔﺎﻣﺖ ‪ X hr‬را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‬ ‫ﻧﻮار ﮐﺎﺳﭙﺎري در دﯾﻮارة ﭘﺸـﺘﯽ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫـﺎي درون ﭘﻮﺳـﺖ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺑﺮﺧـﯽ از‬
‫ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻓﯿﻠﯽ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺑﯿﻤﺎري ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﮏ ﻟﭙﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺴﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﭽﯿـﺪه و وﻗـﺖ ﮔﯿﺮ اﺳـﺖ وﻟـﯽ ﻣـﺎ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﻟﭙﻪ ﻫﺎي رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺷﺎره ﺑﻪ ﮔﯿﺎه دو ﻟﭙـﻪ دارد ﮐـﻪ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎي ﻏـﻼف‬
‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯿﻢ ﯾﮏ راه ﺣﻞ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﺑﺮاي ﺣﻞ اﯾﻦ ﺗﺴﺖ‪:‬‬ ‫آوﻧﺪي آن ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ و ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﺮﺑﻦ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﭘﺴﺮ اول ﻓﻘـﻂ ﺑﺮﺧـﯽ از ﺑﯿﻤﺎري ﻫـﺎي واﺑﺴـﺘﻪ ﺑـﻪ ‪ X‬رو داره‪ ،‬ﯾﻌﻨـﯽ اﮔـﺮ‬ ‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 92 ، 91 ،89‬و ‪) (106‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 122 ،121‬و ‪(125‬‬
‫ﮐﺮاﺳﯿﻨﮓ اور رخ ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻣﮑﺎﻧﺶ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﺴﺮي ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﻫﻤـﮥ ﺑﯿﻤﺎري ﻫـﺎي‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 84 ،78‬و ‪(85‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺲ رو از ﻣﺎدرش ﺑﮕﯿﺮد!‬
‫ﭘﺲ از ﻟﻘﺎح ﮔﺎﻣﺖ واﻟﺪي ﻣﺎدر‪ ،‬اﻣﮑﺎن اﯾﺠـﺎد ﭘﺴـﺮي ﺑـﺎ ﻫﻤـﮥ ﺑﯿﻤﺎري ﻫـﺎ ﻣﻤﮑـﻦ‬ ‫)اﻣﻴﺮ ﮔﻴﺘﻲﭘﻮر(‬ ‫‪ -38‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در اواﯾﻞ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﻃﻮﯾﻞ ﺷـﺪن‪ ،‬ﺗـﻮاﻟﯽ ﺳـﻪ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿـﺪي ﭘـﯿﺶ از ﮐـﺪون آﻏـﺎز در‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«2‬ﺑــﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ ﻣــﻮارد ﮔﻔﺘــﻪ ﺷــﺪه اﯾــﻦ دﺧﺘــﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧــﺪ داراي‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ‪ E‬ﻗﺮار دارد ﮐﻪ در ﻣﺮﺣﻠـﮥ ﻃﻮﯾـﻞ ﺷـﺪن ﺑـﺎ ﻫـﯿﭻ آﻧﺘـﯽ ﮐـﺪوﻧﯽ ﭘﯿﻮﻧـﺪ‬
‫ﻧﻤﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ ‪ ooddffX hR X hR‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﺎﻟﺺ از ﻧﻈﺮ ﻫﻤﮥ ﺻﻔﺎت ﻣﺴـﺘﻘﻞ از ﺟـﻨﺲ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬رﻧﺎﻫﺎي ﻧﺎﻗﻞ ﻏﯿﺮ ﻣﮑﻤﻞ ﺑﺎ رﻣﺰه ي ﺟﺎﯾﮕﺎه ‪ A‬ﮐﻪ اﺷـﺘﺒﺎﻫﯽ وارد اﯾـﻦ‬
‫و ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﯾﺠﺎد ﭘﯿﻮﻧـﺪ ﻫﯿـﺪروژﻧﯽ ﺑـﺎ رﻣـﺰه‪ ،‬از اﯾـﻦ ﺟﺎﯾﮕـﺎه ﺧـﺎرج‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«3‬ﺑــﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ ﻣــﻮارد ﮔﻔﺘــﻪ ﺷــﺪه اﯾــﻦ ﭘﺴــﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧــﺪ داراي‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آزاد ﺷﺪن رﻧﺎي ﭘﯿﮏ و ﭘﻠﯽ ﭘﭙﺘﯿﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻗﺮارﮔﯿـﺮي ﻋﻮاﻣـﻞ آزادﮐﻨﻨـﺪه‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ ‪ BoDdFfX hR Y‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ از ﻧﻈﺮ ﻫﻤﮥ ﺻﻔﺎت ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺟﻨﺲ‬ ‫در ﺟﺎﯾﮕﺎه ‪ A‬ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫و ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻓﻨﯿﻞ ﮐﺘﻮﻧﻮري را ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪:«2‬ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ رﻧﺎﻫﺎي ﻧﺎﻗﻠﯽ ﮐﻪ ﭘـﺎدرﻣﺰه آنﻫـﺎ ﻣﮑﻤـﻞ رﻣـﺰه ﻣﻮﺟـﻮد در‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺎه ‪ A‬ﻧﯿﺴﺖ ﻧﯿﺰ وارد اﯾﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ از ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«4‬ﺑــﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ ﻣــﻮارد ﮔﻔﺘــﻪ ﺷــﺪه اﯾــﻦ دﺧﺘــﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧــﺪ داراي‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«3‬ﻫﻤــﮥ رﻧﺎﻫــﺎي ﻧﺎﻗــﻞ ﺧــﺎرج ﺷــﺪه از ﺟﺎﯾﮕــﺎه ‪ ، E‬در ﭘــﯽ ﺟﺎﺑﺠــﺎﯾﯽ‬
‫‪ ABDdFfX H‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﺧـﺎﻟﺺ از ﻧﻈـﺮ ﻫﻤـﮥ ﺻـﻔﺎت ﻣﺴـﺘﻘﻞ از‬ ‫‪h‬‬
‫ژﻧﻮﺗﯿﭗ ‪R X R‬‬ ‫رﯾﺒﻮزوم‪ ،‬از ﺟﺎﯾﮕﺎه ‪ P‬وارد اﯾﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻨﺲ و ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ راﺷﯿﺘﯿﺴﻢ را دارد‪.‬‬ ‫)ﺟﺮﻳﺎن اﻃﻼﻋﺎت در ﻳﺎﺧﺘﻪ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 29 ،27‬ﺗﺎ ‪( 31‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 38‬ﺗﺎ ‪ 55 ،45 ،43‬و ‪( 56‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻓﻴﺾآﺑﺎدي(‬ ‫‪ -39‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫)اﻣﻴﺮ ﮔﻴﺘﻲﭘﻮر(‬ ‫‪ -40‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫‪XH‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪X hR‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫‪R Xr‬‬ ‫و ژن ﻧﻤﻮد ﻣﺎدر‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺆال ژن ﻧﻤﻮد ﭘﺪر ‪Y‬‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﺎزﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﯿﺶ ﻣﺎدة ﺧﻮد ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ﺑـﻮده وﻧـﻮع واﺣـﺪﻫﺎي ﺳـﺎزﻧﺪة آن ﻫـﺎ‬ ‫ﻣﻮرد ﮔﺮوه ﺧﻮﻧﯽ ‪ ABO‬ﭼﻮن ﯾﮑﯽ از ﻓﺮزﻧﺪان ‪ B‬و دﯾﮕﺮي ‪ A‬اﺳﺖ ﭘﺲ ﻫﻤﮥ‬
‫)آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪ( ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺆال‪ ،‬ﭘﺮوﺗﺌﺎزﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻮﻟـﮥ ﮔـﻮارش‬
‫ژن ﻧﻤﻮدﻫﺎي ﻣﻤﮑﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻌﺪي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﯾﺠﺎد ﺷـﻮد‪ .‬ﭼـﻮن ﯾﮑـﯽ از‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺮوﺗﺌﺎزﻫﺎي ﻣﻌﺪه‪ ،‬ﻟﻮزاﻟﻤﻌﺪه و رودة ﺑﺎرﯾﮏ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار آﻧـﺰﯾﻢ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﻓﻨﯿﻞ ﮐﺘﻮﻧﻮري دارد ﭘﺲ ﻫـﺮ دو واﻟـﺪ اﻟـﻞ ‪ f‬را دارﻧـﺪ و ﭼـﻮن ﯾﮑـﯽ از‬
‫زﯾﺎدﺗﺮ ﺷـﻮد ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻓـﺮآورده در واﺣـﺪ زﻣـﺎن اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑـﺪ‪ .‬اﻓـﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈـﺖ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ و ﻓﻨﻮﺗﯿﭗ دو واﻟﺪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ ﭘـﺲ ﯾﮑـﯽ از واﻟـﺪﯾﻦ ‪ Ff‬و‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﺎده در ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢ وﺟﻮد دارد ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗـﺎ ﺣـﺪي ﺑﺎﻋـﺚ اﻓـﺰاﯾﺶ‬
‫دﯾﮕﺮي ‪ ff‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﺧﻮﻧﯽ ‪ Rh‬ﻫﻢ ﻫﻤـﯿﻦ ﻣﺴـﺌﻠﻪ ﺻـﺎدق اﺳـﺖ‪ .‬ﭼـﻮن‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻮد وﻟﯽ اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ اداﻣﻪ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻫـﺎي ﻓﻌـﺎل‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻓﺮزﻧﺪان ‪ dd‬اﺳـﺖ ﭘـﺲ ﻫـﺮ دو واﻟـﺪ اﻟـﻞ ‪ d‬را دارﻧـﺪ و ﭼـﻮن ﯾﮑـﯽ از‬
‫آﻧﺰﯾﻢ ﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﯿﺶ ﻣﺎده اﺷﻐﺎل ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬در اﯾـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﺳـﺮﻋﺖ اﻧﺠـﺎم واﮐـﻨﺶ ﺛﺎﺑـﺖ‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻓﺮزﻧــﺪان ﻣﺜﺒــﺖ اﺳــﺖ و ﻓﻨﻮﺗﯿــﭗ دو واﻟــﺪ ﺑــﺎ ﻫﻤــﺪﯾﮕﺮ ﻓــﺮق ﻣﯽ ﮐﻨــﺪ‪ ،‬ﯾﮑــﯽ از‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ «1‬و »‪ :«2‬ﺑﺮاي ﭘﺮوﺗﺌﺎزﻫﺎي ﻟﻮزاﻟﻤﻌﺪه و رودة ﺑﺎرﯾﮏ ﺻﺎدق ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫واﻟﺪﯾﻦ ‪ Dd‬و دﯾﮕﺮي ‪ dd‬اﺳﺖ‪) .‬اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺻﻼً ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﮐـﻪ ﻣـﺎدر ﻣﺜﺒـﺖ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«4‬ﻣﻘﺪار ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﯽ از آﻧﺰﯾﻢ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻘـﺪار زﯾـﺎدي از ﭘﯿﺶ ﻣـﺎده‬ ‫اﺳﺖ و ﭘﺪر ﻣﻨﻔـﯽ ﯾـﺎ ﺑـﺮﻋﮑﺲ؛ ﺑـﺮاي ﺻـﻔﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿـﺮ ﮔـﺮوه ﺧـﻮﻧﯽ‪ ،‬و ﻓﻨﯿـﻞ‬
‫را در واﺣﺪ زﻣﺎن ﺑﻪ ﻓﺮآورده ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐـﻪ ﻓـﺮاوردة ﭘﺮوﺗﺌﺎزﻫـﺎي‬ ‫ﮐﺘﻮﻧﻮري ﭼﻮن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ X‬ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺎزي ﻧﯿﺴﺖ در اﯾﻦ ﺳﺆال ﻣﺸـﺨﺺ ﺷـﻮد‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 18‬ﺗﺎ ‪(20‬‬ ‫ﻣﻌﺪه ﻣﻮﻧﻮﻣﺮ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺪام ژﻧﻮﺗﯿﭗ دﻗﯿﻘﺎً ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﭼﻪ واﻟﺪي اﺳﺖ‪(.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪، 1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 27 ،23 ،21‬و ‪(28‬‬ ‫درك ﺑﻬﺘﺮ‪ :‬وﻗﺘﯽ ﯾﮑﯽ از ﻓﺮزﻧﺪان ‪ A‬و دﯾﮕﺮي ‪ B‬اﺳﺖ‪ ،‬ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﻣﺘﻔﺎوت واﻟـﺪﯾﻦ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪:‬‬
‫)رﺿﺎ آراﻣﺶاﺻﻞ(‬ ‫‪ -41‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫‪ AO  BO‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻓﺮزﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ ژن ﻧﻤﻮد؛‬
‫‪‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬ ‫‪ AO  BO  AB  OO‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ AO  AB‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻓﺮزﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ‬
‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﻃﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺮﺑﺲ و ﭼﺮﺧـﮥ ﮐـﺎﻟﻮﯾﻦ‬ ‫‪‬‬
‫ژن ﻧﻤﻮد‪ AA  AB  BO  AO :‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﺶ ﮐﺮﺑﻨﯽ ﻣﺼﺮف ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟـﻪ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﯿﺪ ﺗﺮﮐﯿـﺐ ﺷـﺶ ﮐﺮﺑﻨﯽ‬ ‫‪ BO  AB‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻓﺮزﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ‬
‫‪‬‬
‫ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﺑﻮده و ﺷﮑﺴﺘﻦ آن ﺑﺪون آﻧﺰﯾﻢ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬و ﻃـﯽ اﯾـﻦ‬ ‫ژن ﻧﻤﻮد‪ BB  AB  AO  BO :‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ ﻣﺎدة آﻟﯽ ﻣﺼﺮف ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ OO  AB‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻓﺮزﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ‬
‫‪‬‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬در ذرت ﺳﻪ ﻧﻮع زﻧﺠﯿﺮة اﻧﺘﻘﺎل اﻟﮑﺘﺮون وﺟﻮد دارد ﯾﮑﯽ در‬ ‫ژن ﻧﻤﻮد‪ AO  BO :‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻏﺸــﺎي داﺧﻠــﯽ ﻣﯿﺘﻮﮐﻨــﺪري و دو زﻧﺠﯿــﺮة دﯾﮕــﺮي در ﻏﺸــﺎي ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿــﺪﻫﺎي‬

‫ﺧﻮب ﭘﺲ در اﯾﻦ ﺳﺆال ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮارد ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮوه ﺧـﻮﻧﯽ ‪ABO‬‬
‫ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳــﺖ‪ .‬در زﻧﺠﯿــﺮة اﻧﺘﻘــﺎل اﻟﮑﺘــﺮون ﻣﯿﺘﻮﮐﻨــﺪري‪ H  ،‬از ﻓﻀــﺎي داﺧﻠــﯽ‬ ‫ﮐﺎر ﺑﯿﻬﻮده اي اﺳﺖ زﯾﺮا ﻫﻤﮥ ﻓﻨﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪10 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷـﮑﻞ ‪ 15‬ﮐﺘـﺎب درﺳـﯽ زﯾﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳـﯽ دﻫـﻢ در ﺻـﻔﺤﮥ ‪، 60‬‬ ‫ﻣﯿﺘﻮﮐﻨــﺪري ﺑــﻪ ﻓﻀــﺎي ﺑــﯿﻦ دو ﻏﺸــﺎ و در زﻧﺠﯿــﺮة اﻧﺘﻘــﺎل اﻟﮑﺘــﺮون ﺑﺰرگ ﺗــﺮ‬
‫ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﺑﺨﺶ ﻫﺎﯾﯽ از ﮐﻮﻟﻮن ﭘﺎﯾﯿﻦ روي رودة ﺑـﺰرگ‪ ،‬ﭘـﺲ از ﻋﺒـﻮر از ﭼﻨـﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿﺪ ﻧﯿﺰ ‪ H ‬از ﺑﺴﺘﺮه ﺑﻪ ﻓﻀﺎي داﺧﻠﯽ ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿﺪ ﭘﻤـﭗ ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬وﻟـﯽ در‬
‫ﮔﺮه ﻟﻨﻔﯽ ﺑﻪ ﻣﺠﺮاي ﻟﻨﻔﯽ ﭼﭗ ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﻣﺠـﺮاي ﻟﻨﻔـﯽ ﭼـﭗ ﻗﻄـﻮرﺗﺮﯾﻦ‬
‫زﻧﺠﯿﺮة اﻧﺘﻘﺎل اﻟﮑﺘﺮون ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮ ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﭘﻤﭗ ﺷﺪن ‪ H ‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺠﺮاي ﻟﻨﻔﯽ ﺑﺪن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬در ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺮﺑﺲ‪ ،‬ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ و ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻮري ﺗﺮﮐﯿﺐ ﭘﻨﺞﮐﺮﺑﻨﯽ ﻣﺼـﺮف ﻣﯽﺷـﻮد‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 61‬و ‪(72‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 20‬ﺗﺎ ‪ 59 ،48 ، 27 ،22‬و ‪(60‬‬ ‫در ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ و ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻮري ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ CO2‬و ‪ O2‬ﻣﺼﺮف ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬وﻟﯽ در ﭼﺮﺧﮥ ﮐـﺮﺑﺲ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﺼﺮف ﺗﺮﮐﯿﺐ ﭘﻨﺞﮐﺮﺑﻨﯽ‪ CO2 ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫)ﭘﮋﻣﺎن ﻳﻌﻘﻮﺑﻲ(‬ ‫‪ -44‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫ﻣـﻮرد »د«‪ :‬ﻧﺎدرﺳـﺖ‪ .‬در ﭼﺮﺧـﮥ ﮐﺮﺑﺲ و ﺗﺜﺒﯿـﺖ ﮐـﺮﺑﻦ دي اﮐﺴـﯿﺪ ﺟـﻮ ﺗﺮﮐﯿــﺐ‬

‫اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از اﺳﮑﻠﺖ ﺑﺪن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ اﺳـﮑﻠﺖ ﻣﺤـﻮري و‬ ‫ﭼﻬﺎرﮐﺮﺑﻨﯽ ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬در ﻃـﯽ ﭼﺮﺧـﮥ ﮐـﺮﺑﺲ ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﺗﺮﮐﯿـﺐ‬
‫ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﺳﮑﻠﺖ ﻣﺤﻮري ‪ ،‬ﻣﺤﻮر ﺑﺪن را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ و از ﺳـﺎﺧﺘﺎرﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﭼﻬــﺎرﮐﺮﺑﻨﯽ‪) CO2 ،‬ﻧــﻮﻋﯽ ﻣــﺎده ﻣﻌــﺪﻧﯽ( ﺗﻮﻟﯿــﺪ و در ﻃــﯽ ﺗﺜﺒﯿــﺖ ﮐــﺮﺑﻦ‬
‫ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻣﻐــﺰ و ﻗﻠــﺐ ﺣﻔﺎﻇــﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨــﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻫــﺎﯾﯽ از اﺳــﮑﻠﺖ ﻣﺤــﻮري ﻫــﻢ در‬ ‫دي اﮐﺴﯿﺪ‪ CO2 ،‬ﻣﺼﺮف ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﺮﺑﻦ دي اﮐﺴﯿﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺟﻮﯾﺪن‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪن‪ ،‬ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدن و ﺣﺮﮐﺎت ﺑﺪن ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ دارﻧـﺪ‪ .‬اﺳـﮑﻠﺖ ﺟـﺎﻧﺒﯽ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ ﺻﻮرت در روز اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد وﻟﯽ ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺮﺑﺲ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﺷﺐ ﻧﯿﺰ رخ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﮑﻠﺖ ﻣﺤﻮري‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮي در ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺪن دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي‪ 68 ،66 ،18‬ﺗﺎ ‪ 82 ،70‬ﺗﺎ ‪ 85‬و ‪(87‬‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮارد »اﻟﻒ«‪» ،‬ب« و »ج«درﺳﺖ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬اﺳـﺘﺨﻮان ﺟﻨـﺎغ ﺑـﺎ دﻧـﺪه ﻫﺎ و اﺳـﺘﺨﻮان ﺗﺮﻗـﻮه ﻣﻔﺼـﻞ دارد‪ .‬اﯾـﻦ‬
‫)ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ رﺿﺎﻳﻲ(‬ ‫‪ -42‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﺟﺰء ﺑﺨﺶ ﻣﺤﻮري ﺑﺪن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻧـﺪه ﻫﺎ ﺑـﻪ ﻋﻀـﻼت ﺗﻨﻔﺴـﯽ‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﮥ »‪ :«1‬ﺟﺎﻧــﺪارن ﻓﺘﻮﺳــﺘﻨﺰﮐﻨﻨﺪه از ﻧــﻮر ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان ﻣﻨﺒــﻊ اﻧــﺮژي اﺳــﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬اﺳﺘﺨﻮان درﺷﺖ ﻧﯽ و ﻧـﺎزك ﻧﯽ ﺟـﺰء اﺳـﻠﮑﺖ ﺟـﺎﻧﺒﯽ ﺑـﺪن ﻣﺤﺴـﻮب‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨــﺪ‪ .‬دﻗــﺖ ﮐﻨﯿــﺪ در ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫــﺎي ﻓﺘﻮﺳــﻨﺘﺰﮐﻨﻨﺪه ﻣﺜــﻞ ﺳــﯿﺎﻧﻮﺑﺎﮐﺘﺮي ﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ وﻟﯽ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﻧـﺎزك ﻧﯽ در ﻣﻔﺼـﻞ ﻟـﻮﻻﯾﯽ زاﻧـﻮ ﺷـﺮﮐﺖ‬
‫ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳﺖ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿﺪ ﻧﺪارﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«2‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺳﺎﯾﺮ ﺟﺎﻧﻮران ﻫﻢ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ دارﻧـﺪ ﮐـﻪ ﺗﺤﺖ ﺗـﺄﺛﯿﺮ‬
‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬اﺳﺘﺨﻮان ﻫﺎي ﻣﭻ ﺟﺰء ﺑﺨﺶ ﺟـﺎﻧﺒﯽ اﺳـﮑﻠﺖ ﺑـﺪن ﻫﺴـﺘﻨﺪ اﻣـﺎ ﻧـﻮع‬
‫ﻧﻮر ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﺸﺎن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﻧﻮري ﯾـﺎ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽـﻪ اي‬
‫ﻣﻔﺼﻞ آن ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻟﻐﺰﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺒﯿﻪ در اﻧﺴﺎن‪ .‬واﺿﺤﺎً در اﻧﺴﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻧﻮري آب ﮐﻪ ﺑﺨﺸـﯽ از ﻓﺘﻮﺳـﻨﺘﺰ‬
‫ﻣﻮرد »د«‪ :‬اﺳﺘﺨﻮان ﻧﯿﻢ ﻟﮕﻦ ﺑﺨﺸﯽ از اﺳﮑﻠﺖ ﺟﺎﻧﺒﯽ اﺳﺖ )ﻧـﻪ ﻣﺤـﻮري( ﮐـﻪ در‬ ‫اﺳﺖ را ﻧﺪارﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﻣﺜﺎﻧﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ دارد‪.‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬اﺳﭙﯿﺮوژﯾﺮ‪ ،‬ﺟﻠﺒﮏ ﺳﺒﺰ رﺷﺘﻪ اي ﺑﻮده و ﺳﺒﺰدﯾﺴـﻪ ﻫﺎي ﻧـﻮاري و دراز‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ()زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 42 ،39 ،38‬و ‪(43‬‬ ‫دارد‪ .‬اﯾﻦ ﺟﺎﻧﺪار ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ درون ﻟﻮﻟﻪ آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ آب ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ ﮐﻨـﺪ؛‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 40‬و ‪(74‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ اﯾـﻦ ﺟﺎﻧـﺪار از آب ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﻨﺒـﻊ اﻟﮑﺘـﺮون‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)ﺣﺴﻦﻋﻠﻲ ﺳﺎﻗﻲ(‬ ‫‪ -45‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«4‬ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ اوﮔﻠﻨـﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ در ﺷـﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻠﺮوﭘﻼﺳـﺖ ﻫﺎي‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﻨﯿﺎدي اﮔﺮ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﮥ ﺟﻨﯿﻨﯽ ﺟﺪاﺳـﺎزي ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﯾـﮏ‬ ‫ﺧﻮد را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮدو ﺟﺎﻧﺪار ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ و ﯾـﺎ‬
‫ﺟﻨﯿﻦ ﮐﺎﻣﻞ را ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻫﺴـﺘﻪ و ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳـﻢ دارﻧـﺪ و‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻮﮐﻠﺌﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑـﺮاي ﺗﻘﺴــﯿﻢ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳــﻢ ﺑـﻪ ﮐﻤــﮏ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫــﺎي اﮐﺘـﯿﻦ و ﻣﯿــﻮزﯾﻦ‪ ،‬ﮐﻤﺮﺑﻨــﺪ‬ ‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 24‬و ‪(25‬‬
‫اﻧﻘﺒﺎﺿﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 89، 81 ،79 ،75،74‬و ‪(90‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«1‬ﮔﻮﯾﭽﻪ ﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ ﮐﺮﺑﻦ دي اﮐﺴـﯿﺪ را ﺑـﺎ آب ﺗﺮﮐﯿـﺐ ﻣﯽ ﮐﻨﻨـﺪ‪ .‬اﯾـﻦ‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎ را ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﻨﯿﺎدي ﻣﯿﻠﻮﺋﯿﺪي ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺻـﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ‬ ‫)ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري(‬ ‫‪ -43‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي دﺳﺘﮕﺎه اﯾﻤﻨﯽ‪ ،‬ﻟﻨﻔﻮﺳـﯿﺖ ﻫﺎ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﮐـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎي ﺑﻨﯿـﺎدي‬ ‫ﻣﻮارد »اﻟﻒ« و »د« ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻟﻨﻔﻮﺋﯿﺪي در ﻣﻐﺰاﺳﺘﺨﻮان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮرد »اﻟﻒ«‪ :‬ﻣﺠﺮاي ﻟﻨﻔﯽ ﭼﭗ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﻟﻨﻒ را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻧـﺪام‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«2‬ﻫــﯿﭻ ﮐــﺪام از ﯾﺎﺧﺘــﻪ ﻫﺎي ﺑﻨﯿــﺎدي ﺟﻨﯿﻨــﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨــﺪ در ﺷــﺮاﯾﻂ‬ ‫ﻟﻨﻔﯽ‪ ،‬از ﭘﺸﺖ ﺗﯿﻤﻮس ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺗﯿﻤﻮس اﻧﺪاﻣﯽ ﺑـﺎ دو ﻟـﻮب در ﻗﻔﺴـﮥ ﺳـﯿﻨﻪ‬
‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ‪ ،‬ﻫﻤﮥ اﻧﻮاع ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺟﻨﯿﻦ را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﻣﺠﺮاي ﻟﻨﻔﯽ ﭼﭗ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﻫﺮگ زﯾﺮ ﺗﺮﻗﻮهاي ﭼﭗ وارد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨــﻪ »‪ :«3‬ﯾﺎﺧﺘــﻪ ﻫﺎي ﺑﻨﯿــﺎدي ﺑــﺎﻟﻎ در ﮐﺒــﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨــﺪ در ﺗﻮﻟﯿــﺪ ﯾﺎﺧﺘــﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮرد »ب«‪ :‬ﻃﺤﺎل‪ ،‬ﻧﻮﻋﯽ اﻧﺪام ﻟﻨﻔﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺧﻮن ﺧﺮوﺟﯽ از اﯾﻦ اﻧـﺪام ﻣﻄـﺎﺑﻖ‬
‫ﻣﺠﺮاي ﺻﻔﺮا ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎ در ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﯾﺎﺧﺘـﻪ ﻫﺎي ﮐﺒـﺪي ﻧﯿـﺰ‬ ‫ﮐﻨﮑﻮر ‪ 1401‬در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﺠﺮاي ﻟﻨﻔﯽ ﭼﭗ ﺑﺎ ﺧﻮن ﻣﻌﺪه ﯾﮑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ؛ اﻣﺎ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺒﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ اﻧﺪام ﺑﺮون رﯾﺰ دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش اﺳﺖ‬ ‫دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﺧﺮوﺟﯽ از ﻃﺤﺎل در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺳـﺮﺧﺮگ اﯾـﻦ اﻧـﺪام‬
‫ﻧﻪ ﻟﻮﻟﮥ ﮔﻮارش‪.‬‬ ‫واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 86 ،85 ،72 ،55‬و ‪ 109‬ﺗﺎ ‪(111‬‬ ‫ﻣﻮرد »ج«‪ :‬ﺳﯿﺎﻫﺮگ زﯾﺮ ﺗﺮﻗـﻮه اي ﭼـﭗ‪ ،‬در ﻓﺎﺻـﻠﮥ ﮐﻤﺘـﺮي از ﻧـﻮك ﻗﻠـﺐ ﻗـﺮار‬
‫)زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 98‬ﺗﺎ ‪(100‬‬ ‫داﺷﺘﻪ و ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺑﺰرگ ﺳﯿﺎﻫﺮگ زﺑﺮﯾﻦ وارد ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪ .‬اﯾـﻦ ﺳـﯿﺎﻫﺮگ‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 61 ،22‬ﺗﺎ ‪(63‬‬ ‫در ﺑﺎﻻي ﻗﻠﺐ و ﺗﯿﻤﻮس )ﻣﺤﻞ ﺑﻠﻮغ ﻟﻨﻔﻮﺳﯿﺖ ‪ ( T‬ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﺧﻮد را در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺑﺰرگ ﺳﯿﺎﻫﺮگ زﺑﺮﯾﻦ ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪11 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪ ‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«4‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ زﯾـﺮ‪ ،‬ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ ‪ x‬و ‪ v‬ﺧـﻼف ﺟﻬـﺖ‬ ‫ﻓﻴﺰﻳﻚ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺘﺤﺮك از ﻣﮑﺎن اوﻟﯿﻪاش دور ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪v‬‬ ‫)ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺤﺒﻲ(‬ ‫‪ -46‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫ﻣﺎن اوﻟﻪ‬ ‫دلﺎﻳر ﺣﺎل دولﺎﻳر ﺷﺪن از ﻣﺎن اوﻟﻪ‬
‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪v1‬‬
‫=‪x‬‬ ‫‪0‬‬ ‫را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻣﺜﻠﺚﻫﺎي ﻫﺎﺷﻮرﺧﻮرده ﻧﺴﺒﺖ‬
‫‪0‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪v2‬‬
‫)ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﺧﻂ راﺳﺖ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 3‬ﺗﺎ ‪(12‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫( ‪v( m‬‬
‫‪s‬‬
‫‪v‬‬
‫)ﻣﺮﻳﻢ ﺷﻴﺦﻣﻤﻮ(‬ ‫‪ -48‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪v1‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫آ( ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﺤﺮك دو ﺑﺎر در ﻟﺤﻈﻪﻫﺎي ‪ t1‬و ‪ t 3‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫| ‪ v1  2 | v2‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪| v2 | 6  4‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪2‬‬ ‫)‪t(s‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪20‬‬
‫ب( درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﻟﺤﻈﮥ ‪ t1‬ﺷﯿﺐ ﺧﻂ ﻣﻤﺎس ﺑﺮ ﻧﻤﻮدار ﻣﮑـﺎن‪-‬زﻣـﺎن‪ ،‬ﺻـﻔﺮ و در‬
‫‪-v‬‬
‫ﻟﺤﻈﮥ ‪ t 6‬ﺷﯿﺐ ﺧﻂ ﻣﻤﺎس ﺑﺮ ﻧﻤﻮدار ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ اﯾﻦﮐـﻪ ﺷـﯿﺐ ﺧـﻂ‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﻤﺎس ﺑﺮ ﻧﻤﻮدار ﻣﮑﺎن‪-‬زﻣﺎن ﻣﻌﺮف ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺘﺤﺮك اﺳﺖ‪ ،‬ﻟـﺬا‪ v1  0 ،‬و ‪v 6  0‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦﮐﻪ اﻧﺪازة ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺢ زﯾﺮ ﻧﻤﻮدار ‪ v  t‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﻣﺴـﺎﻓﺖ ﻃـﯽ ﺷـﺪه‬
‫‪v  v1‬‬
‫‪ ، aav  6‬ﭼـﻮن ‪ v 6  v1  0‬اﺳـﺖ‪ ،‬در‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻃﺒـﻖ راﺑﻄـﮥ‬ ‫اﺳﺖ و ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻃﯽ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺤﺮك در ﻣـﺪت ‪ 20s‬ﺑﺮاﺑـﺮ ‪   120m‬اﺳـﺖ‪،‬‬
‫‪t‬‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت زﯾﺮ ‪ v1‬و ‪ v2‬را ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ؛‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ aav  0 ،‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪4  v1 (20  4 ) | v2 |  120m‬‬
‫پ( درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺎزة زﻣﺎﻧﯽ ‪ t 3‬ﺗﺎ ‪ t 6‬ﻣﺘﺤﺮك ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ ﻧﻤﯽدﻫـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ‪،‬‬ ‫‪  s1  | s2 |  ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫| ‪v1  2|v2‬‬
‫‪‬‬
‫‪ sav ‬و‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻃﯽ ﺷﺪه ﺑﺎ اﻧﺪازة ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪،‬ﻟﺬا‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑـﻪ راﺑﻄـﻪﻫﺎي‬ ‫‪m‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪120  2  2 | v2 | 8 | v2 || v2 | 10‬‬
‫‪s‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪ ، | vav |‬ﭼﻮن ‪   x‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ sav | vav | ،‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪v1  2 | v2 | 2  10  v1  20‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪s‬‬
‫ت( ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺎزة زﻣﺎﻧﯽ ‪ t1‬ﺗﺎ ‪ ، t 3‬ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾﯽ ﻣﺘﺤﺮك ﺻﻔﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫اﮐﻨﻮن ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ‪ v1‬و ‪ ، v2‬ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾﯽ ﻣﺘﺤﺮك را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪ vav ‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺷـﯿﺐ ﺧﻄـﯽ ﮐـﻪ دو ﻧﻘﻄـﻪ از‬ ‫‪0‬‬ ‫‪v1  20‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪v  4 v2  16‬‬ ‫‪s ‬‬
‫‪x  s1  s2  1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪m‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ﻣﮑﺎن‪-‬زﻣﺎن را در ﻟﺤﻈﻪﻫﺎي ‪ t1‬و ‪ t 3‬ﺑﻪﻫﻢ ﻣﺘﺼـﻞ ﻣﯽﮐﻨـﺪ‪ ،‬ﺻـﻔﺮ ﻧﯿﺴـﺖ‪ ،‬ﻟـﺬا‪vav  0 ،‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪v 10‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪s‬‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪m‬‬
‫)ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﺧﻂ راﺳﺖ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 3‬ﺗﺎ ‪(12‬‬ ‫‪x  2  20  ( 10  8 )  x  40‬‬
‫‪s‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫در آﺧﺮ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -49‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫‪x t 20s‬‬ ‫‪40‬‬
‫‪vav ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ vav ‬‬ ‫‪ 2m‬‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺘﺤﺮك در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﮥ اول ﺣﺮﮐﺖ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺑـﺮ روي‬ ‫‪t‬‬ ‫‪20‬‬
‫ﺧﻂ راﺳﺖ و در ﻣﺮﺣﻠﮥ دوم ﺣﺮﮐﺖ ﺷﺘﺎبدار ﮐﻨﺪﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪،‬‬ ‫)ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﺧﻂ راﺳﺖ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 15‬ﺗﺎ ‪(22‬‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑﺖ و ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺴـﺒﺖ ﻣـﻮرد‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻧﻈﺮ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬ ‫)ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﻣﺤﺒﻲ(‬ ‫‪ -47‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪Dx =150 m‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎي )‪ (1‬و )‪ :(2‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺷﮑﻞ زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﺮدارﻫﺎي ﻣﮑﺎن و ﺳﺮﻋﺖ در ﺧﻼف‬
‫‪v1‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺘﺤﺮك ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻨﺪي ﺧﻮد را اﻓﺰاﯾﺶ و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪،‬‬
‫‪v1‬‬
‫‪t1‬‬ ‫‪t2‬‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻨﺪﺷﻮﻧﺪه و ﯾﺎ ﮐﻨﺪﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪v‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪x1  v1t1‬‬ ‫‪x2  at22  v1t2‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﺗﻨﺪﺷﻮﻬﻧﺪه‬ ‫ ﻨﺪﺷﻮﻬﻧﺪه‬
‫‪x‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪x1  x2  150  v1t1  at22  v1t2  150‬‬
‫‪2‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪0‬‬ ‫=‪x‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮدارﻫﺎي ﻣﮑﺎن و ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬
‫‪m‬‬
‫‪a 8‬‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻟﺰاﻣﺎً‪ ،‬ﻣﺘﺤﺮك در ﺣﺎل ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻣﺒﺪأ ﻣﮑﺎن )‪ (x=٠‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪s2 25t  1 ( 8 )t2  25t  150‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪v1  25‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪v‬‬
‫‪s‬‬ ‫دلﺎﻳر ﺣﺎل ﻬﻧﺰد ﺷﺪن دلﺎﻳر ﺣﺎل ﻬﻧﺰد ﺷﺪن‬
‫‪t1  t2  7 s‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪ 25(t1  t2 )  4t22  150 ‬‬ ‫‪ 25  7  150  4t22‬‬ ‫=‪x‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪ 25  4t22  t2  2 / 5s‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪12 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)‪T  (M  m)(g  a‬‬ ‫‪t1  t2  7  t1  2 / 5  7  t1  4 / 5s‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪t2 2 / 5‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 2 ‬‬ ‫در آﺧﺮ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪t1 4 / 5‬‬ ‫‪t1 9‬‬
‫دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﺑﯿﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ )‪ ( x  150m‬و ﺗﻨﺪي اوﻟﯿﮥ ﻣﺘﺤـﺮك‬
‫‪m‬‬
‫) ‪ ، (v1  25‬ﻧﻮع ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺘﺤﺮك ﭘـﺲ از ﺣﺮﮐـﺖ ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑـﺖ‪ ،‬ﺷـﺘﺎبدار‬
‫‪s‬‬
‫‪mg‬‬ ‫ﮐﻨﺪﺷﻮﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﯾﺮا‪ ،‬اﮔﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﺷﺘﺎبدار ﺗﻨﺪﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺣﺮﮐـﺖ ﮐﻤﺘـﺮ‬
‫از ‪ 7s‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪FN  mg  ma‬‬ ‫)ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﺧﻂ راﺳﺖ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 15‬ﺗﺎ ‪(20‬‬
‫)‪FN  m(g  a‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪FN‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪80‬‬ ‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -50‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ N ‬‬ ‫‪ FN  600N‬‬ ‫روش اول‪ :‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎﻧﻮن دوم ﻧﯿﻮﺗﻮن و اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﯿﺮوي ﮐﺸﺶ ﮐﺎﺑﻞ‬
‫‪T‬‬ ‫‪Mm‬‬ ‫‪5100 80  600‬‬ ‫آﺳﺎﻧﺴﻮر‪ ،‬ﺷﺘﺎب ﺣﺮﮐﺖ آن را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪ .‬در اﯾﻦﺟﺎ ﭼﻮن ﻣﺠﻤﻮع وزن آﺳﺎﻧﺴﻮر و‬
‫)دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 30‬ﺗﺎ ‪(36‬‬ ‫ﺷﺨﺺ ﺑﺰرگﺗﺮ از ﻧﯿﺮوي ﮐﺸﺶ ﮐﺎﺑﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺷﺘﺎب ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ را ﻣﺜﺒﺖ ﻓﺮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪T‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -51‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﭼﻮن ﺗﻨﺪي ﺟﺴﻢ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاﯾﻨﺪ ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ آن در راﺳﺘﺎي ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪N‬‬
‫‪fk k FN , g 10 , k 0/ 4‬‬
‫‪kg‬‬
‫‪F2  fk  mg ‬‬
‫‪F  F ,m  500g 0/ 5kg , F  5 N‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪N‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪F2  0 / 4  5  0 / 5  10  7 N‬‬
‫‪F‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪(M + m)g‬‬
‫‪M  600kg ,T  5100N‬‬
‫‪Fnet  ma  (M  m)g  T  (M  m)a‬‬
‫‪m  80kg‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪(600  80)  10  5100  (600  80)  a‬‬
‫‪N‬‬
‫‪m‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪ 1700  680a  a  2 / 5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪s‬‬
‫اﮐﻨﻮن وزن ﻇﺎﻫﺮي ﺷﺨﺺ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪ .‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬وزن ﻇﺎﻫﺮي ﺷﺨﺺ ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﯾﯽ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻒ آﺳﺎﻧﺴﻮر ﺑﻪ ﺷﺨﺺ وارد ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪fk mg‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪N‬‬
‫ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﯿﺮوي ‪ F2‬ﺣﺮﮐﺖ ﺟﺴﻢ ﮐﻨﺪﺷﻮﻧﺪه ﺷﺪه ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺴﻢ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﺣﺎﻟﺘﯽﮐﻪ ﺟﺴﻢ در آﺳﺘﺎﻧﮥ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﻧﯿﺮوي اﺻﻄﮑﺎك‬
‫اﯾﺴﺘﺎﯾﯽ ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺟﺴﻢ وارد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪a‬‬
‫در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪mg‬‬
‫‪fs,max‬‬ ‫'‪F‬‬ ‫‪  ma  mg  FN  ma ‬‬
‫‪Fnet‬‬
‫‪m  80kg‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪a 2 / 5‬‬
‫‪m‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪s2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪  600N‬‬
‫‪80  10  FN  80  2 / 5  FN‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪ FN‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬وزن ﻇﺎﻫﺮي ﺷﺨﺺ ﺑﺮاﺑﺮ ‪  W  600N‬‬
‫‪N‬‬ ‫روش دوم‪ :‬ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻻ را ﻣﺜﺒﺖ ﻓﺮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪W‬‬ ‫‪T‬‬
‫‪fs,max s FN‬‬
‫‪F2  fs,max  W ‬‬
‫‪‬‬
‫‪F1  FN ,W  mg‬‬
‫‪N‬‬
‫‪m  500g 0/ 5kg , g 10‬‬
‫‪kg‬‬
‫‪F2  sF1  mg ‬‬
‫‪‬‬
‫‪F1  5 N ,s 0/ 6‬‬
‫‪F2  0 / 6  5  0 / 5  10  F2  2N‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﯿﺮوي ‪ F2‬از ‪ 2N‬ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﺟﺴﻢ ﭘﺲ از ﺗﻮﻗﻒ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺷﺮوع ﺑﻪ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺪاري ﮐﻪ از ﻧﯿﺮوي ‪ F2‬ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺟﻬﺖ آن‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﮐﻢ ﮐﺮد ﺗﺎ ﺟﺴﻢ ﭘﺲ از ﺗﻮﻗﻒ ﺳﺎﮐﻦ ﺑﻤﺎﻧﺪ ‪ F2  F2  5N‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪(M + m)g‬‬
‫)دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 37‬ﺗﺎ ‪(40‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪T  (M  m)g  (M  m)a‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪13 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺟﻬﺖ ‪ ، E‬دورة ﺗﻨﺎوب ﻣﻮج اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ و ﻟﺤﻈﮥ‬ ‫)ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻛﻴﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -52‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫‪16‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﺴﺎﻣﺪ زاوﯾﻪاي ﻧﻮﺳﺎﻧﮕﺮ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ﻣﮑﺎن – زﻣﺎن داده ﺷﺪه‬
‫‪V‬‬ ‫‪ t  5  10‬را ﺑﺮﺣﺴﺐ دورة ﺗﻨﺎوب ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ t ‬در ﻣﮑﺎن ‪ x  5cm‬ﻗﺮار دارد و داﻣﻨﮥ ﻧﻮﺳﺎن آن‬ ‫ﻧﻮﺳﺎﻧﮕﺮ در ﻟﺤﻈﮥ ‪s‬‬
‫‪12‬‬
‫‪E‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪ A  10cm‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫‪  300nm  300109 m‬‬ ‫‪300  109‬‬
‫‪ 1015 s‬‬
‫‪1‬‬
‫‪T   T ‬‬ ‫‪s‬‬‫‪x  5cm , t ‬‬ ‫‪ 1‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪c  3108‬‬ ‫‪3  108‬‬ ‫‪x  Acos t  5  10cos    cos ‬‬
‫‪12‬‬
‫‪s‬‬ ‫‪A 10cm‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪12 2‬‬
‫‪t 5  10‬‬ ‫‪16‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪V‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪ t ‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺜﺒﺖ و در ﺣﺎل ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺖ )ﺷﯿﺐ ﺧﻂ ﻣﻤﺎس‬ ‫ﭼﻮن در ﻟﺤﻈﮥ ‪s‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪1015‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪T‬‬ ‫ﻧﻮﺳﺎن اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪ ،‬دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ و در ﺣﺎل ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺖ‪ (.‬و ﻧﻮﺳﺎﻧﮕﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ از‬
‫‪ t ‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻟﺤﻈﮥ ‪ t  5  1016 s‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻟﺤﻈﮥ‬ ‫‪4‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 5‬‬ ‫‪rad‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪ 2   ‬‬ ‫‪   20‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﻣﯿﺪانﻫﺎي ‪ E‬و ‪ ، B‬ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺮﻋﮑﺲ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ) ‪180‬‬ ‫از ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‬ ‫‪12‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪12 3‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪2‬‬ ‫اﮐﻨﻮن ﺷﺘﺎب ﻧﻮﺳﺎﻧﮕﺮ را ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﭼﻮن در ﻟﺤﻈﮥ ‪ t1‬ﻧﻮﺳﺎﻧﮕﺮ در ﻣﮑﺎن‬
‫‪‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ(‪ ،‬ﻟﺬا‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺑﺮدار ‪ E‬ﮐﻪ در ﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﻣﺤﻮر ‪ x‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬در‬ ‫‪ x  5cm  0 / 05m‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﮥ زﯾﺮ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﻣﺤﻮر ‪ x‬ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫‪rad‬‬
‫‪20‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2 10‬‬
‫‪s  a  4002  0 / 05 ‬‬
‫)ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺲ و اﻟﻘﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 66‬و ‪(67‬‬ ‫‪a   x ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪x 0/05m‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪m‬‬
‫)ﺣﺴﻴﻦ ﻧﺎﺻﺤﻲ(‬ ‫‪ -55‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫‪a  400  10  0 / 05  200‬‬
‫‪s2‬‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف زﻣﺎﻧﯽﮐﻪ ﮔﻮش اﻧﺴﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دو ﺻﻮت را از ﻫـﻢ ﺗﺸـﺨﯿﺺ‬ ‫)ﻧﻮﺳﺎن و اﻣﻮاج( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 55‬ﺗﺎ ‪(57‬‬
‫دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0 / 1s‬اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾـﺮ‪ ،‬ﭘـﮋواك دوم ﺑـﻪ اﻧـﺪازة‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫رﻓـــﺖ و ﺑﺮﮔﺸـــﺖ )دو ﺑﺮاﺑـــﺮ( ﻋـــﺮض ﭘﻠـــﻪ از ﭘـــﮋواك اول‪ ،‬ﯾﻌﻨـــﯽ ﺑـــﻪ اﻧـــﺪازة‬ ‫)ﻳﻮﺳﻒ اﻟﻬﻮﻳﺮديزاده(‬ ‫‪ -53‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪   2  18  36m‬ﻣﺴﺎﻓﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺷﺪت ﺻﻮت ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در ﻓﺎﺻﻠﮥ ‪ 3‬ﻣﺘﺮي از ﭼﺸﻤﮥ ﺻﻮت ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻃﻮل ﻣﯽﮐﺸﺪ ﺗﺎ ﭘﮋواك دوم ﻣﺴـﺎﻓﺖ ‪ 36m‬را ﻃـﯽ ﮐﻨـﺪ‬
‫‪I‬‬ ‫‪ 60dB‬‬ ‫‪I‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ‪ 0 / 1s‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻨﺪي ﺻﻮت در ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬ ‫‪  10log‬‬ ‫‪ 60  10log‬‬
‫‪I0 I 1012 W‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪m2‬‬
‫)‪(3‬‬
‫‪I‬‬
‫‪ 6  log‬‬
‫‪12‬‬
‫)‪(2‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪log 106  6‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪W‬‬
‫‪18m‬‬ ‫‪ log106  log‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 106 ‬‬ ‫‪ I  106‬‬
‫)‪(1‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪m2‬‬
‫از آنﺟﺎ ﮐﻪ اﻣﻮاج ﺻﻮﺗﯽ ﺑﻪﺻﻮرت اﻣﻮاج ﮐﺮوي در ﻓﻀﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﮐﻨﻮن‬
‫‪‬‬ ‫‪  36 m‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪s‬‬ ‫‪ s ‬‬ ‫‪ 360‬‬ ‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﺮهاي ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 3m‬را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪‬‬‫‪0‬‬‫‪/‬‬‫‪1‬‬‫‪s‬‬ ‫‪0/1‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪r  3m‬‬
‫)ﻧﻮﺳﺎن و اﻣﻮاج( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪(78‬‬ ‫‪A  4r2 ‬‬ ‫‪ A  4   9  36  m2‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫در آﺧﺮ‪ ،‬آﻫﻨﮓ ﻣﺘﻮﺳﻂ اﻧﺘﻘﺎل اﻧﺮژي )ﻫﻤﺎن ﺗﻮان ﭼﺸﻤﮥ ﺻﻮت( را ﺣﺴﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪W‬‬
‫‪I 106‬‬
‫)ﻣﻴﺜﻢ ﺑﺮﻧﺎﻳﻲ(‬ ‫‪ -56‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪P‬‬ ‫‪m2 106  P  P  36   106 W ‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻃﻮل ﻣﻮج ﮔﺴﯿﻠﯽ در ﮔﺬار اﻟﮑﺘﺮون از ﺗـﺮاز ‪ n  1‬ﺑـﻪ ﺗـﺮاز ‪ n‬ﺑﻪدﺳـﺖ‬ ‫‪I  ‬‬
‫‪A A  36  m2‬‬ ‫‪36 ‬‬
‫ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ اﻟﮑﺘﺮون از ﺗﺮاز ‪ n  3‬ﺑﻪ ﺗﺮاز ‪ n  2‬ﺑـﺮود‪ .‬در اﯾـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ‬
‫‪P  36 W‬‬
‫دارﯾﻢ‪:‬‬
‫)ﻧﻮﺳﺎن و اﻣﻮاج( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 72‬و ‪(73‬‬
‫)‪R  (nm‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫(‪ R‬‬ ‫‪ ) ‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪n 2 ,n  3‬‬ ‫)ﻣﻬﺪي زﻣﺎنزاده(‬ ‫‪ -54‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1 1‬‬ ‫‪1 94‬‬ ‫‪100  36‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎﻋﺪة دﺳﺖ راﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﻣﯿﺪان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ را در ﻟﺤﻈﮥ ‪ t=0‬ﺗﻌﯿﯿﻦ‬
‫‪‬‬ ‫‪(  ) ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ 100 4 9 100 36‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬اﻧﮕﺸﺖ ﺷﺴﺖ دﺳﺖ را در ﺟﻬﺖ ‪ V‬و ﮐﻒ دﺳﺖ راﺳﺖ را در ﺟﻬﺖ ‪B‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺟﺬﺑﯽ در ﺣﺎﻟﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻟﮑﺘﺮون از ﺗـﺮاز ‪ n‬ﺑـﻪ ﺗـﺮاز ‪n  1‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﺮود‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ اﻟﮑﺘﺮون از ﺗـﺮاز ‪ n  3‬ﺑـﻪ ﺗـﺮاز ‪ n  4‬ﺑـﺮود‪ .‬در اﯾـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﭼﻬﺎر اﻧﮕﺸﺖ‪ ،‬در ﺟﻬﺖ ﺑﺮدار ‪ E‬ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫دارﯾﻢ‪:‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪14 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪90  3  3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪n4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1 1‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪ 0 / 1N‬‬ ‫(‪ R‬‬ ‫‪ )  ‬‬ ‫) ‪( ‬‬
‫‪90  90‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n‬‬‫‪2‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪16‬‬
‫‪m  50g 0 /05 kg‬‬ ‫‪1 16  9‬‬ ‫‪100  9  16‬‬
‫‪W  mg     ‬‬
‫‪ W  0 / 05  10  0 / 5 N‬‬
‫‪g 10‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  ‬‬
‫‪kg‬‬ ‫‪100 9  16‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪‬‬ ‫در آﺧﺮ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫ﭼﻮن ‪ W  F‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺴﻢ در ﺟﻬﺖ ‪ ، W‬ﯾﻌﻨـﯽ رو ﺑـﻪ ﭘـﺎﯾﯿﻦ ﺷـﺘﺎب ﻣﯽﮔﯿـﺮد و‬
‫‪100  36‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﺷﺘﺎب آن ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ و اﻧﺪازة آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎﻧﻮن دوم ﻧﯿﻮﺗﻮن ﺑﺮاﺑـﺮ‬
‫‪±Ãv¬ Z¼¶ −¼ö ¸ÄoUk¹±M ‬‬ ‫‪5‬‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ÂMm] Z¼¶ −¼ö ¸ÄoUk¹±M‬‬ ‫‪  100  9  16‬‬
‫‪m  50g 0 /05 kg‬‬
‫‪Fnet  m a  W  F  m a       ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪F  0 /1 N , W  0 / 5 N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪100  36  7‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪0 / 5  0 / 1  0 / 05  a‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪  100  9  16  5 20‬‬
‫‪m‬‬
‫‪ 0 / 4  0 / 05a  a  8‬‬ ‫)آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻓﻴﺰﻳﻚ اﺗﻤﻲ و ﻫﺴﺘﻪ اي( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 100‬ﺗﺎ ‪(102‬‬
‫‪s2‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﺘﺔ ﺳﺎﻛﻦ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 5‬ﺗﺎ ‪(9‬‬
‫)ﻓﺎروق ﻣﺮداﻧﻲ(‬ ‫‪ -57‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫آ( درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -60‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ب( ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺮژي ﻓﻮﺗﻮن ورودي ﺑﺮاﺑﺮ اﺧﺘﻼف اﻧﺮژي دو ﺗﺮاز ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺑﺮدار ﻣﯿﺪان ﺑﺮاﯾﻨﺪ در راﺳﺘﺎي ﻗﻄﺮ ﻣﺮﺑﻊ اﺳﺖ‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﺮدار‬ ‫پ( ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪت زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯿﺪان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺎر ‪ q2‬در رأس ﭼﻬﺎرم ﻣﺮﺑﻊ در راﺳﺘﺎي ﻗﻄﺮ ﻣﺮﺑﻊ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ت( ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﺪاد اﻟﮑﺘﺮونﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺮدارﻫﺎي ‪ E1‬و ‪ E3‬ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ در راﺳﺘﺎي ﻗﻄﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ‪ 3‬ﻋﺒﺎرت ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫)آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻓﻴﺰﻳﻚ اﺗﻤﻲ و ﻫﺴﺘﻪ اي( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 110‬ﺗﺎ ‪(111‬‬
‫زاوﯾﮥ ‪ E1,3‬ﺑﺎ ﺑﺮدارﻫﺎي ‪ E1‬و ‪ E3‬ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ ‪ E1  E3‬و ‪q1  q3‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪0‬‬
‫‪45 0‬‬
‫‪45‬‬ ‫)ﻣﻴﺜﻢ ﺑﺮﻧﺎﻳﻲ(‬ ‫‪ -58‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪1 ,3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﻣﻌﺎدﻟﮥ واﮐﻨﺶ واﭘﺎﺷﯽ را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﯿﻢ و ﺳﭙﺲ ﻣﺠﻤﻮع ﻋﺪدﻫﺎي ﺟﺮﻣﯽ و ﻣﺠﻤـﻮع‬
‫ﻋﺪدﻫﺎي اﺗﻤﯽ دو ﻃﺮف ﻣﻌﺎدﻟﮥ واﮐﻨﺶ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺴﺎوي ﻫﻢ ﻗـﺮار ﻣـﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫| ‪|q‬‬ ‫‪N.m2‬‬ ‫دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺘﺎي ﻣﻨﻔﯽ ﻫﻤﺎن ‪ 10e‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪E1  K 1 , K 9109‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪C2‬‬
‫‪E1,3 ‬‬ ‫‪2E1 ‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪r  3cm 0/03 m ,|q1|0/ 4C  4107 C‬‬ ‫)‪Z X  Z Y  m( 2  )  n( 1e‬‬
‫‪A  A  16‬‬ ‫‪z  z  2‬‬
‫‪4  107‬‬ ‫‪2 1/ 4‬‬ ‫‪6N‬‬
‫‪E1,3  2  9  10 ‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪‬‬
‫‪ E1,3  5 / 6  10‬‬ ‫‪A  A  16  (m  4)  (n  0)  16  4m  m  4‬‬
‫‪9  104‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪Z  Z  2  (4  2)  ( 1  n)  0  2  8  n  n  10‬‬
‫اﮐﻨﻮن ‪ E2‬را ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬ ‫)آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻓﻴﺰﻳﻚ اﺗﻤﻲ و ﻫﺴﺘﻪ اي( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 115‬ﺗﺎ ‪(119‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪E t  E 1, 3  E 2  E 2  5 / 6  1 0 6  2 / 6  1 0 6  3  1 06‬‬
‫‪C‬‬
‫‪‬‬ ‫)ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻛﻴﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -59‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازة ‪ E1,3‬و ‪ Et‬ﺟﻬﺖ ﺑﺮدار ‪ E2‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﺎرج ﻣﺮﺑﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪E‬‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺎر ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎ ﻫﻢﻧﺎم اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﻣﯽراﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻧﯿﺮوي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ رو ﺑﻪ ﺑﺎﻻ‬
‫‪2‬‬
‫و ﻧﯿﺮوي وزن رو ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺮ ﮔﻠﻮﻟﻪ ‪ B‬وارد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﮥ ﺷﺘﺎب ﮔﻠﻮﻟـﻪ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا‬
‫ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ ﮔﻠﻮﻟﻪ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺟﻬﺖ آنﻫﺎ را رﺳﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﭼـﻮن ‪r‬‬
‫‪E‬‬ ‫ﺑﺮﺣﺴــــﺐ ﺳــــﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ و ‪ q A‬و ‪ qB‬ﺑﺮﺣﺴــــﺐ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻮﻟﻦاﻧــــﺪ‪ ،‬از راﺑﻄــــﮥ‬
‫‪1 ,3‬‬
‫‪q‬‬ ‫| ‪90 | q A || qB‬‬
‫'‪3 E‬‬ ‫‪ F ‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺑﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﯾﮑﺎ ﻧﯿﺎز ﻧﺪارﯾﻢ؛‬
‫‪q‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪r2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪F‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﺑﺰرﮔﯽ ﻣﯿﺪان ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺎر ‪ q2‬را در ﻣﺤﻞ ﺑﺎر ‪ q3‬ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬

‫‪E2  310‬‬ ‫‪6N‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪E2‬‬ ‫‪r 2 2‬‬ ‫‪C‬‬
‫(‪‬‬ ‫‪)  E2  2E2 ‬‬
‫‪E2‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪r=90cm‬‬ ‫‪W‬‬

‫‪N‬‬
‫‪E2  6  106‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪C‬‬
‫ﭘﺲ ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﮐﻪ دو ﺑﺎر ‪ q2‬و ‪ q3‬ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ وارد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬ ‫| ‪90 | q A || qB‬‬ ‫‪|q ||q | 3C‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪r 90cm‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪15 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﻣﺤﺒﻲ(‬ ‫‪ -63‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫‪|q |0/ 4  C  410 7 C‬‬

‫‪F23  E 2 | q 3 | 3       ‬‬
‫‪ F23  2 / 4 N‬‬
‫‪6N‬‬
‫‪E 2  6 10‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل ﻣﺪار را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ و ﻣﺪار ﺟﺪﯾﺪي رﺳﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬ ‫‪C‬‬
‫)اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﺘﺔ ﺳﺎﻛﻦ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 10‬ﺗﺎ ‪(16‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1 1 1 11 2‬‬
‫‪   ‬‬ ‫‪ R1  1 / 5‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪R1 6 6 3‬‬ ‫‪6‬‬
‫)ﻣﺮﺗﻀﻲ رﺣﻤﺎنزاده(‬ ‫‪ -61‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﺟﺮﯾﺎن ﺷﺎﺧﮥ اﺻﻠﯽ و ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﻮري از ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎ ‪ ، 1 / 5‬ﯾﻌﻨﯽ ‪ I2‬را ﭘﯿﺪا‬ ‫‪q‬‬
‫‪ C ‬و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦﮐـﻪ ‪ q‬و ‪ C‬ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﮐﺮدهاﻧـﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗـﻮان‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﮥ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬ ‫‪V‬‬
‫ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫‪I = 2I‬‬ ‫‪I = 2I‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪q2  q1 ‬‬ ‫‪q  q‬‬
‫‪100 1 5 1‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪C2  C1 ‬‬ ‫‪C1  C1‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪r=0‬‬
‫‪R =1/5 W‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪1/5W‬‬ ‫‪e= 6V‬‬ ‫‪C1‬‬ ‫‪q1 V‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪q‬‬ ‫‪C2 q2 V1‬‬
‫‪C ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 4‬‬ ‫‪5  1‬‬
‫‪V‬‬ ‫‪C1 q1 V2‬‬ ‫‪C1‬‬ ‫‪q1 V2‬‬
‫‪3 6 V1‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ V2  V1  V  V1  V1  V1‬‬
‫‪4 5 V2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪1 / 5 1 / 5‬‬
‫‪R eq ‬‬ ‫‪ 0 / 75‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪V1‬‬
‫‪1/ 5 1/ 5‬‬ ‫‪V‬‬
‫‪ ‬درﺻﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ‬ ‫‪ 100  5  100  60 %‬‬
‫‪‬‬ ‫‪r 0‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪V1‬‬ ‫‪V1‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪ I ‬‬ ‫‪ 8A‬‬ ‫ﭼﻮن ‪ v  0‬اﺳﺖ‪ ،‬اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮ ﺧﺎزن اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪R eq  r  6 V‬‬ ‫‪0 / 75  0‬‬
‫)اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﺘﺔ ﺳﺎﻛﻦ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 28‬ﺗﺎ ‪(32‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎي ‪ 1 / 5‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻮازياﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ‪ I‬ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺎوي ﺑﯿﻦ آنﻫﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪I 8‬‬ ‫)ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺤﺒﻲ(‬ ‫‪ -62‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪ I2 ‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 1 / 5‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪  4 A‬‬
‫‪2 2‬‬ ‫ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ ، R 3‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل ﻣﺪار اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ دوم‪ ،‬ﮐﻪ ﺟﺎي آﻣﭙﺮﺳﻨﺞ و وﻟﺖﺳﻨﺞ را ﻋﻮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫‪‬‬
‫‪ I ‬و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدن ‪ ‬و ﺻـﻔﺮ ﺑـﻮدن ‪ ،r‬ﺟﺮﯾـﺎن اﺻـﻠﯽ‬ ‫راﺑﻄﮥ‬
‫‪R eq  r‬‬
‫وﻟﺖﺳﻨﺞ آرﻣﺎﻧﯽ ﺑﯽﻧﻬﺎﯾﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ از آن ﺷﺎﺧﻪ ﻋﺒﻮر ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ و ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﻣﺪار ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺟﺮﯾﺎن اﺻـﻠﯽ ﻣـﺪار‪ ،‬ﺑﻨـﺎ ﺑـﻪ راﺑﻄـﮥ ‪ ، V3  R2I‬ﺑـﺎ‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﺪار ﺣﺬف ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 1 / 5‬ﺷﺎﺧﮥ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ‪ I‬و ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدن ‪ ، R2‬اﺧـﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴـﯿﻞ دو ﺳـﺮ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ‪ R2‬ﻧﯿـﺰ ﮐـﺎﻫﺶ‬
‫در ﻣﺪار ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن آن ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻟﺬا‪ ،‬وﻟﺖﺳﻨﺞ ‪ V3‬ﻋﺪد ﮐﻮﭼﮑﺘﺮي را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Req 1/ 5‬‬ ‫‪V1‬‬
‫‪I ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Req  r‬‬ ‫‪r 0‬‬ ‫‪R‬‬
‫‪2‬‬
‫‪6‬‬
‫‪I ‬‬ ‫‪ 4A‬‬ ‫‪R‬‬
‫‪1/ 5 0‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪I =0‬‬ ‫‪V3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪R‬‬
‫‪3‬‬

‫‪I‬‬ ‫‪e‬‬ ‫‪r= 0‬‬

‫‪e= 6V‬‬
‫‪1/5W‬‬ ‫‪r=0‬‬ ‫‪R =1/5 W‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪V2‬‬
‫از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﭼﻮن ‪ r  0‬اﺳﺖ‪ ،‬در راﺑﻄـﮥ ‪ ، V2    rI‬اﻓـﺖ ﭘﺘﺎﻧﺴـﯿﻞ درون‬
‫‪V‬‬ ‫ﺑﺎﺗﺮي )‪ (rI‬ﻫﻤﻮاره ﺻﻔﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﺧﺘﻼف دو ﺳﺮ ﺑـﺎﺗﺮي ﻫﻤﯿﺸـﻪ ﺛﺎﺑـﺖ و‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ‪ V  ‬اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ وﻟﺖﺳﻨﺞ ‪ V2‬ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﻮري از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 1 / 5‬در ﻫﺮ دو ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاي ‪ 4 A‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬا‬
‫ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ وﻟﺖﺳـﻨﺞ ‪ V3‬و ﺛﺎﺑـﺖ ﻣﺎﻧـﺪن وﻟﺖﺳـﻨﺞ ‪ ، V2‬ﭼـﻮن ‪V2  V1  V3‬‬
‫ﺟﺮﯾﺎن آن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬا‪ ،‬وﻟﺖﺳﻨﺞ ‪ V1‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫))ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﻣﺪارﻫﺎي ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ(( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 50‬ﺗﺎ ‪(61‬‬ ‫)ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﻣﺪارﻫﺎي ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 50‬ﺗﺎ ‪(61‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪16 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)‪V(V‬‬
‫)ﻋﺒﺪاﷲ ﻓﻘﻪزاده(‬ ‫‪ -64‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬

‫‪36‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎي ﻣﺘـﻮاﻟﯽ ‪ R2‬و ‪ R 3‬را ﻣﯽﯾـﺎﺑﯿﻢ و ﺳـﭙﺲ ﺷـﮑﻞ‬

‫ﺟﺪﯾﺪي رﺳﻢ ﻧﻤﻮده و ﺟﺮﯾﺎن ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎ را ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺟﺮﯾـﺎن ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ‪ R1‬ﭘﯿـﺪا‬
‫‪12‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪R23  R2  R 3  6  3  9‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫)‪I(A‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪12  36‬‬ ‫ﭼﻮن ‪ R23‬و ‪ R 4‬ﻣﻮازياﻧﺪ‪ ،‬وﻟﺘﺎژ آﻧﻬﺎ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫|‪r | ôi KÃ{|‬‬ ‫‪| r  3 ‬‬
‫‪12  4‬‬
‫‪R =2 W‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪R =9 W‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل ﻣﺪار را ﻫﻢاﻧﺪازه ﺑﺎ ‪ r  3‬ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪ .‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿـﺪ‪ ،‬اﮔـﺮ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪23‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪I‬‬ ‫‪R =18 W‬‬
‫ﺑــﻪ ﻣﻘﺎوﻣــﺖ ‪ R2  3‬ﺑــﻪ اﻧــﺪازة ‪ x‬اﺿــﺎﻓﻪ ﮐﻨــﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣــﺖ ﺟﺪﯾــﺪ آن‬ ‫‪I‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ R2  R2  x‬ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﻮان ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎﺗﺮي ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪VCB  R23 I2  R 4I1‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪:‬‬
‫‪ 9I2  18I1  I2  2I1‬‬
‫‪R1R2‬‬ ‫‪Req  r  3  , R1  6 ‬‬
‫‪R eq ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪I‬‬
‫‪R1  R2‬‬ ‫‪R2  3  x‬‬
‫‪I  I1  I2  I  I1  2I1  I  3 I1  I1 ‬‬
‫‪3‬‬
‫)‪6  (3  x‬‬ ‫)‪2(3  x‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ 9  x  6  2x  x  3 ‬‬ ‫‪I‬‬ ‫‪2‬‬
‫)‪6  (3  x‬‬ ‫‪9 x‬‬ ‫‪,I2  2I1  2 ‬‬ ‫‪ I2  I‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﭼﻮن ‪ x  0‬ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ R2‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ و ﺗﻮان ‪ 48 W‬ﺑﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗـﻮان‬
‫))ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﻣﺪارﻫﺎي ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ(( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 50‬ﺗﺎ ‪(61‬‬
‫داده ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪4‬‬
‫)ﺣﺴﻴﻦ ﻋﺒﺪويﻧﮋاد(‬ ‫‪ -66‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫‪P1  R1I2  2I2 , P2  R2I22  6  I2‬‬
‫‪9‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﮥ اﻧﺮژي ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه در ﻣﯿـﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴـﯽ ﺳـﯿﻤﻠﻮﻟﻪ‪ ،‬ﺟﺮﯾـﺎن‬ ‫‪8‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ I2 , P3  R 3 I22  3  I2  I2‬‬
‫ﻋﺒﻮري از ﺳﯿﻤﻠﻮﻟﻪ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪U 0/1J‬‬ ‫‪I2‬‬
‫‪U  LI2 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪P4  R 4I12  18 ‬‬ ‫‪ 2I2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪L  50mH  50103 H‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪0 / 1   50  103  I2  I2  4  I  2 A‬‬

‫‪1‬‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ R2‬ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻮان را ﻣﺼﺮف ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫‪8 2 P2  48 W‬‬ ‫‪8‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﺑﻄﮥ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درون ﺳﯿﻤﻠﻮﻟﻪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﺣﻠﻘﻪﻫﺎ را ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬ ‫‪P2 ‬‬ ‫‪I ‬‬ ‫‪ 48  I2  I2  18‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ NI‬‬ ‫‪B  60G  60104 T , I  2 A‬‬
‫‪B  0 ‬‬ ‫در آﺧﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل ﻣﺪار را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ و ﺳﭙﺲ ﺗﻮان ﮐﻞ را ﺣﺴﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪T.m‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 102 m ,  12107‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪18  9‬‬
‫‪R eq  2 ‬‬ ‫‪ 8‬‬
‫‪12  10‬‬‫‪7‬‬
‫‪ N2‬‬ ‫‪18  9‬‬
‫‪60  104 ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪P®¨  R eq I2  8  18  144 W‬‬
‫‪6  105‬‬ ‫))ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﻣﺪارﻫﺎي ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ(( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 50‬ﺗﺎ ‪(61‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪ N  25‬‬
‫‪24  107‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺲ و اﻟﻘﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 81‬و ‪ 93‬ﺗﺎ ‪(96‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﻬﺪي ﺷﺮﻳﻔﻲ(‬ ‫‪ -65‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﺗﻮان ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎﺗﺮي ﺑﯿﺸﯿﻨﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﻮد را دارد ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻣﻌـﺎدل‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -67‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ اول ﻓﻨﺮ ﻓﺸﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﮐﻪ از ﻃﺮف ﻓﻨﺮ ﺑﻪ ﺳﯿﻢ ‪MN‬‬ ‫ﻣﺪار ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ دروﻧﯽ ﺑﺎﺗﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨـﯽ ‪ R eq  r‬ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬

‫وارد ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ رﺳﻢ ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ ﺳﯿﻢ ‪ ،MN‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦﮐﻪ ﺷﯿﺐ ﻧﻤﻮدار وﻟﺘﺎژ دو ﺳﺮ ﺑـﺎﺗﺮي ﺑﺮﺣﺴـﺐ ﺟﺮﯾـﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ﻋﺒـﻮري از آن ﺑﺮاﺑـﺮ‬
‫ﻧﯿﺮوي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ وارد ﺑﺮ ﺳﯿﻢ ‪ MN‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ دروﻧﯽ اﺳﺖ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺎوﻣﺖ دروﻧﯽ ﺑﺎﺗﺮي را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪17 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪N‬‬ ‫‪S‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪N‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪K‬‬

‫'‬
‫‪K‬‬

‫‪W‬‬ ‫‪W‬‬
‫‪FB  BIL‬‬
‫‪2Fk  W  FB ‬‬ ‫‪2kL  mg  BIL‬‬
‫‪W  mg,Fk  kL‬‬
‫‪m200g0/2kg,B2/5T,I6A‬‬
‫‪F  F 0/1N‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪Fnet  0  F  FN  W  0 0 / 1  FN  2  0‬‬ ‫‪N‬‬
‫‪W 2N‬‬ ‫‪g10 ,L40cm0/4m, L30255cm005‬‬
‫‪/ m‬‬
‫‪kg‬‬
‫‪FN  1 / 9N‬‬ ‫‪N‬‬
‫‪2k0/05  2 / 560/ 4 0/ 2100/ 1k  4 k  40‬‬
‫)ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺲ و اﻟﻘﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 71‬و ‪(72‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫در ﺣﺎﻟﺖ دوم ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﻮري از ﺳﯿﻢ ‪ ،MN‬ﺟﻬﺖ ‪ FB‬ﺑﻪ‬
‫)ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ اﻣﻴﻨﻲﻧﺴﺐ(‬ ‫‪ -69‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫'‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞﻫﺎي زﯾﺮ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﻣﺎﯾﻊ )‪ (1‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﻪ ‪ 2cm‬ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪F‬‬ ‫'‪F‬‬
‫‪K‬‬ ‫‪K‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﻓﺸﺎر در ﻧﻘﻄﻪﻫﺎي ﻫﻢﺗﺮاز ﯾﮏ ﻣﺎﯾﻊ‪ ،‬ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان‬
‫ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫‪F' W‬‬
‫‪B‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪  FB  6 N‬‬
‫‪FB‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪  FB  W ‬‬
‫‪2FK‬‬ ‫‪‬‬
‫‪W 2N‬‬
‫‪h‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪K‬‬ ‫‪F  KL‬‬
‫‪  8 ‬‬
‫‪2FK‬‬ ‫‪‬‬
‫‪N‬‬
‫‪15 cm‬‬ ‫‪M‬‬ ‫‪N‬‬ ‫‪K  40 , L0  30cm‬‬
‫‪m‬‬

‫‪2  40  (L  30)  102  8  L  40cm‬‬

‫‪r‬‬
‫‪1‬‬ ‫)ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺲ و اﻟﻘﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 73‬ﺗﺎ ‪(75‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪PM  PN  P0  2gh2  P0  1gh1  2h2  1h1‬‬
‫‪h 2x 22  4cm‬‬ ‫)ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻨﺼﻮري(‬ ‫‪ -68‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪0 / 8  h2  1 / 2  4‬‬
‫‪g‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪1 1/ 2‬‬ ‫‪,2 0/ 8‬‬ ‫ﺑﺮ ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﺘﺤﺮك از ﻃﺮف ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪ ،‬ﻧﯿﺮوي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴـﯽ وارد ﻣﯽﺷـﻮد‬
‫‪cm3‬‬ ‫‪cm3‬‬
‫ﮐﻪ اﻧﺪازة اﯾﻦ ﻧﯿﺮو ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪ h2  6cm‬‬
‫‪m‬‬
‫‪ m2  2 V2  2 Ah2  0 / 8  2  6  9 / 6 g‬‬ ‫‪|q| 2103 C , v 106 ,sin 90 1‬‬
‫‪F | q | vBsin  ‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪‬‬
‫)وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻮاد( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 32‬ﺗﺎ ‪(40‬‬ ‫‪B 0/ 5G 0/ 5104 T , 90‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪F  2  103  106  0 / 5  104  1  0 / 1N‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -70‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎﻋﺪة دﺳﺖ راﺳﺖ ﺟﻬﺖ ﻧﯿﺮوي وارد ﺑﺮ ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﭘـﺎﯾﯿﻦ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻓﺸﺎر در ﻧﻘﺎط ﻫﻢﺗﺮاز ﯾﮏ ﻣﺎﯾﻊ ﺳﺎﮐﻦ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺸﺎر در اﻧﺘﻬﺎي‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻟﻮﻟﻪ را ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪V‬‬ ‫‪B‬‬

‫‪24 cm‬‬ ‫{‬

‫{‬
‫‪F‬‬

‫‪16 cm‬‬
‫{‬ ‫‪h‬‬
‫‪B‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﺎﻧﻮن ﺳﻮم ﻧﯿﻮﺗﻮن‪ ،‬از ﻃﺮف ﺑﺎر ﻣﺘﺤﺮك ﻧﯿﺰ ﺑﻪ آﻫﻨﺮﺑﺎ ﻧﯿﺮوﯾـﯽ ﻫﻢاﻧـﺪازه وﻟـﯽ‬
‫در ﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ وارد ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﯿﺮوﻫـﺎي وارد ﺑـﺮ آﻫﻨﺮﺑـﺎ را‬
‫‪h =10cm‬‬
‫‪A‬‬ ‫{‬ ‫‪N‬‬ ‫رﺳﻢ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ آﻫﻨﺮﺑﺎ ﻣﺘﻮازن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪:‬‬
‫‪C‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪18 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪f  5 N ,Wmg  mgh ,sin 37 0/ 6 ,m 1/ 5kg , Wf  fd‬‬ ‫‪P0  76 cmHg ,g 10‬‬
‫‪N‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪kg‬‬
‫‪N‬‬
‫‪h 2sin 37 20/ 6 1/ 2m , g 10 ,d  2m‬‬ ‫‪PN  P0  ghB ‬‬
‫‪g‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪kg‬‬ ‫‪hB 16 cm,B 1/ 7‬‬ ‫‪,Hg 13 / 6‬‬
‫‪cm3‬‬ ‫‪cm3‬‬
‫‪WF  5  2  1 / 5  10  1 / 2  28 J‬‬
‫‪1/ 7‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﺗﻮان ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﯿﺮوي ‪ F‬را ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪PN  76  16 ‬‬ ‫‪ 78cmHg‬‬
‫‪13 / 6‬‬
‫‪WF WF 28 J‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪‬‬
‫‪P‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪P ‬‬ ‫‪ 7W‬‬ ‫‪PA  A h A ,h A 10cm‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪t  4s‬‬ ‫‪4‬‬ ‫]‪ ½¼Ã‬‬
‫‪PN   A gh A  PC ‬‬
‫)ﻛﺎر‪ ،‬اﻧﺮژي و ﺗﻮان( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 61‬ﺗﺎ ‪ 64‬و ‪ 73‬ﺗﺎ ‪(78‬‬ ‫‪g‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪PA  6 / 8‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪13 / 6‬‬
‫‪‬‬
‫‪cm‬‬ ‫]‪3 ½¼Ã‬‬ ‫‪cm‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪PA‬‬

‫‪ -73‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫‪6/8‬‬

‫)اﻣﻴﺮ ﺟﻤﺸﻴﺪ(‬ ‫‪78  10 ‬‬ ‫‪ PC  PC  83cmHg‬‬
‫‪13 / 6‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ در ﺣﺎﻟﺖ اول و دوم ‪ ‬را ﺑﯿﺎﺑﯿﻢ و ﺳﭙﺲ از راﺑﻄﮥ ‪ L  L1‬اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫)وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻮاد( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 32‬ﺗﺎ ‪(40‬‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﻃﻮل ﺳﯿﻢ را ﻧﺼﻒ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺟـﺮم آن ﻧﯿـﺰ ﻧﺼـﻒ ﻣﯽﺷـﻮد‪ ،‬اﻣـﺎ‪ ،‬وﻗﺘـﯽ ﺳـﯿﻢ را از‬
‫)ﻋﻠﻲ ﺑﺰرﮔﺮ(‬ ‫‪ -71‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺒﻮر دﻫﯿﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﺮم ﺳﯿﻢ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺼﻒ ﺷﺪن ﻗﻄﺮ آن‪ ،‬ﻃﻮل ﺳﯿﻢ‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ اﻧﺮژي ﺗﻠﻒ ﺷﺪه در ﻣﺴﯿﺮ ‪ ABC‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺧـﺘﻼف اﻧـﺮژي ﻣﮑـﺎﻧﯿﮑﯽ ﻧﻘﻄـﮥ اﻧﺘﻬـﺎ‬
‫‪L‬‬
‫‪L0  4 ‬‬ ‫‪ 4‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻃﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺳﯿﻢ ﺑﺎرﯾـﮏ ﺷـﺪه ‪ 2L‬‬ ‫)ﻧﻘﻄﮥ ‪ (B‬و اﺑﺘﺪاي )ﻧﻘﻄﮥ ‪ (A‬ﻣﺴﯿﺮ ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا ‪E  EB  E A‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬ ‫را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪.‬‬
‫‪E K  U‬‬
‫‪1‬‬
‫‪m2  m1‬‬ ‫‪E  EB  E A ‬‬
‫) ‪ E  (K B  U B )  (K A  U B‬‬
‫‪Q2  2Q1  m2c2  2  m1c1 ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪K  mv‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪m12  2m11  2  4 1‬‬ ‫‪‬‬
‫‪2‬‬ ‫) ‪ E  mv2B  mghB  ( mv2A  mgh B‬‬
‫‪U  mgh‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫در آﺧﺮ دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪1‬‬
‫) ‪ E  m(v2B  v2A )  mg(hB  h A‬‬
‫‪2‬‬
‫‪L2 L02 2‬‬ ‫‪2  4 1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪L1 L0 1 L01  L , L02 2L‬‬ ‫‪vB  6‬‬‫‪,v A 10‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪‬‬ ‫)‪s  E  1 m( 36  100)  m  10  (5  2‬‬
‫‪hB  5m ,h A 2m‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪L2 2L  4 1‬‬ ‫‪L2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪ E  32m  30m  2m‬‬
‫‪L1‬‬ ‫‪L  1‬‬ ‫‪L1‬‬
‫)ﻛﺎر‪ ،‬اﻧﺮژي و ﺗﻮان( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 87‬ﺗﺎ ‪(89‬‬ ‫| ‪| E‬‬
‫را ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬ ‫اﮐﻨﻮن ﻧﺴﺒﺖ‬
‫‪KA‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪m‬‬
‫| ‪| E‬‬ ‫‪v A 10‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -74‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪‬‬
‫‪2m‬‬
‫‪‬‬ ‫‪s  | E | ‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﯿﻌﺎن )ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺨﺎر ﺑﻪ ﻣﺎﯾﻊ(‪ ،‬اﻧﺠﻤﺎد )ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﺎﯾﻊ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﺪ( و ﭼﮕﺎﻟﺶ‬ ‫‪KA‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪mv A‬‬ ‫‪K‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 100‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫)ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺨﺎر ﺑﻪ ﺟﺎﻣﺪ( ﮔﺮﻣﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫| ‪| E‬‬ ‫‪4‬‬
‫)دﻣﺎ و ﮔﺮﻣﺎ( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 103‬ﺗﺎ ‪(111‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 0 / 04‬‬
‫‪K‬‬ ‫‪100‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬اﻧﺮژي ﺗﻠﻒ ﺷﺪه در ﻣﺴﯿﺮ ‪ ABC‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0/04‬ﺑﺮاﺑﺮ اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﯽ در ﻧﻘﻄﮥ ‪ A‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -75‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫)ﻛﺎر‪ ،‬اﻧﺮژي و ﺗﻮان( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 71‬ﺗﺎ ‪(73‬‬
‫ﯾﮑﺎي ﻧﺠﻮﻣﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻓﺎﺻﻠﮥ زﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﺳﺖ و ﺳﺎل ﻧﻮري ﻣﺴﺎﻓﺘﯽ اﺳﺖ‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬

‫ﮐﻪ ﻧﻮر در ﻣﺪت زﻣﺎن ﯾﮑﺴﺎل ﻣﯽﭘﯿﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮادران(‬ ‫‪ -72‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫)ﻓﻴﺰﻳﻚ و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي( )ﻓﻴﺰﻳﻚ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(8‬‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻨﺪي ﺟﺴﻢ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮاﯾﻨﺪ ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ ﺟﺴﻢ ﻃﯽ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﻀﯿﮥ ﮐﺎر و اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﯽ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪WF  Wf  Wmg  0‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪19 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫ت( آﺧﺮﯾﻦ اﻟﮑﺘﺮون اﺗﻢ ﻋﻨﺼﺮ ‪ ، 26 Fe‬ﺑﻪ زﯾﺮﻻﯾﮥ ‪ 3d‬وارد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﻴﻤﻲ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬آراﯾﺶ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ اﺗﻢ ﻋﻨﺼﺮ ‪ ، 26 Fe‬ﺑﻪ زﯾﺮﻻﯾﮥ ‪ 4s‬ﺧﺘﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺟﻮاد ﺳﻮريﻟﻜﻲ(‬ ‫‪ -76‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪2 2 6 2 6 6 2‬‬
‫‪26 Fe : 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s‬‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد ﺳﻮم ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫)ﻛﻴﻬﺎن زادﮔﺎه اﻟﻔﺒﺎي ﻫﺴﺘﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 30‬ﺗﺎ ‪(34‬‬ ‫ﻣﻮرد اول‪:‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪1mol CH4‬‬ ‫‪4 mol H‬‬
‫‪?molH  32gCH 4 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 8molH‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﺻﺎدﻗﻲﻣﻘﺪم(‬ ‫‪ -79‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫‪16 gCH 4 1mol CH 4‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺷﻤﺎره ﮔﺮوه اﺗﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪1molH2SO4‬‬ ‫‪2 mol H‬‬
‫‪?molH  392gH2SO4 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 8 molH‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع اﻟﮑﺘﺮونﻫﺎي ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ ‪ ‬ﻣﺠﻤﻮع اﻟﮑﺘﺮون ﭘﯿﻮﻧﺪي و ﻧﺎﭘﯿﻮﻧﺪي‬ ‫‪98gH2SO4 1mol H2SO4‬‬
‫‪24  ( 3  6 )  X  X  6‬‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﯾﻮن ﺣﺎوي ﺗﮑﻨﺴﯿﻢ اﻧﺪازه اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﯾﻮن ﯾﺪﯾﺪ دارد‪.‬‬
‫اﻟﮑﺘﺮون ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ اﺗﻢ ‪ X‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 6‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﮔﺮوه ‪ 16‬و در دوره ‪ 3‬ﻗﺮار دارد ﮐـﻪ‬ ‫)ﻛﻴﻬﺎن زادﮔﺎه اﻟﻔﺒﺎي ﻫﺴﺘﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 7‬ﺗﺎ ‪ 17 ،9‬و ‪(18‬‬
‫ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ‪ 16 S‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬

‫‪1s2 2s2 2p6 3s2 3p4‬‬ ‫)رﺳﻮل ﻋﺎﺑﺪﻳﻨﻲزاوره(‬ ‫‪ -77‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬

‫‪6  4  10‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 65‬داراي ‪ 28‬ﻣﻮل اﻟﮑﺘﺮون اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪30 X‬‬ ‫ﻫﺮ ﻣﻮل ﯾﻮن ﺗﮏاﺗﻤﯽ‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 32‬ﺗﺎ ‪ 55 ،35‬و ‪(56‬‬ ‫‪51‬‬
‫‪ 23‬داراي ‪ (51  23  )28‬ﻣﻮل ﻧﻮﺗﺮون اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﻣﻮل ‪Y‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪1mol Y‬‬
‫)رﺿﺎ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -80‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫‪?mo ln  6 / 02  1021atomY ‬‬
‫‪6 / 02  1023 atomY‬‬
‫ﻋﺒﺎرتﻫﺎي ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم درﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪28mo ln‬‬
‫واﮐﻨﺶﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 0 / 28mol n‬‬
‫‪1molY‬‬
‫‪O3  yÿ¹MHoÎ  O2  O‬‬ ‫‪SÎn S¿] nj‬‬
‫‪28mole‬‬
‫‪O2  O  O3  fow»oÎ yMIU‬‬ ‫‪Sz¬oM S¿] nj‬‬ ‫‪?mole  0 / 04molX2  ‬‬ ‫‪ 1 / 12mole‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1molX‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪1 / 12mol‬‬
‫ﻋﺒﺎرت اول‪ :‬در ﺟﻬﺖ رﻓﺖ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻣﺼـﺮف و در ﺟﻬـﺖ ﺑﺮﮔﺸـﺖ ﭘﺮﺗﻮﻫـﺎي‬ ‫‪e nIμ{ SLvº ‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪nnIμ{ ¾M‬‬ ‫‪0 / 28mol‬‬
‫ﻓﺮوﺳﺮخ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫)ﻛﻴﻬﺎن زادﮔﺎه اﻟﻔﺒﺎي ﻫﺴﺘﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 5‬و ‪(17‬‬
‫ﻋﺒﺎرت دوم‪ :‬در ﺟﻬﺖ رﻓﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ و در ﺟﻬﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑـﺎ ﻣﺼـﺮف اﺗﻢﻫـﺎي اﮐﺴـﯿﮋن‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺒﺎرت ﺳﻮم‪ :‬ﭘﺎﯾﺪاري ﻣﻮﻟﮑﻮل اﮐﺴﯿﮋن از اوزون ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﻣﺘﻴﻦ ﻗﻨﺒﺮي(‬ ‫‪ -78‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫ﻋﺒﺎرت ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آراﯾﺶ اﻟﮑﺘﺮون – ﻧﻘﻄﻪاي زﯾﺮ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪:‬‬ ‫ﻣﻮارد )آ( و )ب( و )پ( درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪A 29 Cu‬‬ ‫‪B 26 Fe‬‬ ‫‪C 24 Cr‬‬ ‫‪D 6 C‬‬ ‫‪E 11 Na‬‬
‫‪:‬‬

‫{‪Ákº ¼ÃQ ÁIÀï·»oT§²HïSÿ] nIμ‬‬

‫‪O‬‬
‫‪3 1‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪Ákº ¼ÃQIº ÁIÀï·»oT§²HïSÿ] nIμ{ 6 2‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫‪:‬‬
‫‪:‬‬

‫‪:‬‬
‫‪:‬‬
‫‪:‬‬

‫‪:‬‬ ‫{‪Ákº ¼ÃQ ÁIÀï·»oT§²HïSÿ] nIμ‬‬ ‫آ( اﻣﺮوزه‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﻤﮏ روشﻫﺎي ﻃﯿﻒﺳﻨﺠﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬آراﯾﺶ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ اﺗـﻢ ﻋﻨﺼـﺮﻫﺎﯾﯽ‬
‫‪2 1‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪O:‬‬ ‫‪O‬‬
‫‪Ákº ¼ÃQIº ÁIÀï·»oT§²HïSÿ] nIμ{ 4 2‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮوم )‪ (24 Cr‬و ﻣـﺲ )‪ (29 Cu‬را ﮐـﻪ از ﻗﺎﻋـﺪة آﻓﺒـﺎ ﭘﯿـﺮوي ﻧﻤﯽﮐﻨﻨـﺪ‪،‬‬
‫‪:‬‬

‫‪:‬‬

‫)رد ﭘﺎي ﮔﺎزﻫﺎ در زﻧﺪﮔﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 74‬و ‪(75‬‬ ‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ب( ﺷﻤﺎر ﻋﻨﺼﺮﻫﺎي دﺳﺘﻪﻫﺎي ﺟﺪول دورهﻫﺎي‪:‬‬
‫)اﻣﻴﻦ ﻧﻮروزي(‬ ‫‪ -81‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫‪28  f‬‬ ‫‪, 40  d ,‬‬ ‫‪36  p ,‬‬ ‫‪14  s‬‬

‫‪2H2  O2  2H2O‬‬
‫ﺣﺎوي ﻋﻨﺼﺮ ‪D‬‬ ‫ﺣﺎوي ﻋﻨﺼﺮ ‪E‬‬
‫‪2CH4  3O2  2CO  4 H2O‬‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪xLCH4‬‬
‫‪2 / 8L‬‬ ‫‪14  36  50‬‬
‫‪(2 / 8  x)LH2‬‬
‫‪3d‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪4s ‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1molCH4 4 mol H2O 18gH2O‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪?gH2O  xLCH4 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪Cr‬‬ ‫]‪:[Ar‬‬‫‪3‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5 1‬‬
‫(‬ ‫‪3‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫)‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬‫(‬ ‫‪4‬‬ ‫‪ 0)  25  4  29‬‬ ‫پ(‬
‫‪22 / 4LCH4 2 mol CH4 1molH2O‬‬ ‫‪24‬‬

‫‪ 1 / 6 x gH2O‬‬
‫‪29 Cu  Z  29‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪20 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ‪ CH2F2‬ﻗﻄﺒﯽ ﺑﻮده و ﻣﯿﻠﮥ ﺑﺎردار ﺑﺎرﯾﮑﮥ ﻣﺎﯾﻌﯽ از آن را ﻣﻨﺤـﺮف‬ ‫‪1mol H2 2 mol H2O‬‬
‫‪?gH2O  (2 / 8  x)LH2 ‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﺎﻗﺪ اﺗﻢ ‪ H‬ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ اﺗﻢ ‪ F‬اﺳﺖ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي ﺧﻮد‬ ‫‪22 / 4LH2 2 mol H2‬‬

‫ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪروژﻧﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪18gH2O‬‬

‫‪‬‬ ‫‪ 0 / 8(2 / 8  x) gH2O‬‬
‫‪H‬‬ ‫‪1mol H2O‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪0 / 8(2 / 8  x)  1 / 6 x  3 / 36  2 / 24  0 / 8x  1 / 6 x  3 / 36‬‬
‫‪: :‬‬
‫‪: :‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪:‬‬
‫‪2 / 24  0 / 8x  3 / 36  0 / 8 x  1 / 12  x  1 / 4L CH4‬‬
‫‪H‬‬
‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﺑﺎ ﯾﺦ زدن آب ﺷﻤﺎر ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﯿﺪروژﻧﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻣﺎ ﭼﮕﺎﻟﯽ آن ﮐـﺎﻫﺶ‬ ‫‪1/ 4‬‬
‫‪ ‬درﺻﺪ ﺣﺠﻤﯽ ‪H2‬‬ ‫‪ 100  50 %‬‬
‫‪2/8‬‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫)رد ﭘﺎي ﮔﺎزﻫﺎ در زﻧﺪﮔﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 80‬و ‪(81‬‬
‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻗﺪرت ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪروژﻧﯽ در ‪ HF‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ H2O‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻌـﺪاد اﯾـﻦ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎ در ‪ H2O‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮده و ﺑـﻪ ﻫﻤـﯿﻦ دﻟﯿـﻞ ‪ H2O‬ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ‪ HF‬ﻧﻘﻄـﮥ‬
‫)رﺿﺎ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -82‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺟﻮش ﺑﺎﻻﺗﺮي دارد‪.‬‬
‫ﻋﺒﺎرتﻫﺎي آ‪ ،‬ب‪ ،‬ت ﺟﻤﻠﮥ داده ﺷﺪه را ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ‪ .‬در ﻫـﺮ ﻋﺒـﺎرت‪،‬‬
‫ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﺟﺮم ﻣﻮﻟﯽ ‪ AsH 3‬ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ PH 3‬ﺑـﻮده و ﻧﯿـﺮوي ﺑـﯿﻦ ﻣﻮﻟﮑـﻮﻟﯽ در‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪ AsH 3‬ﻗﻮيﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬از اﯾﻦ رو اﻧﺤﻼلﭘﺬﯾﺮي ﺑﯿﺸﺘﺮي در آب داﺷﺘﻪ و آﺳﺎنﺗﺮ ﺑﻪ ﺣﺎﻟـﺖ‬
‫‪IÀïï´UH jHk÷U‬‬ ‫‪7‬‬
‫ﻣﺎﯾﻊ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪N2O5 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪3/5‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت آ‪:‬‬
‫‪IÀo~¹øjHk÷U‬‬ ‫‪2‬‬
‫)آب‪ ،‬آﻫﻨﮓ زﻧﺪﮔﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 103‬ﺗﺎ ‪(108‬‬
‫‪IÀï·¼ÃUI¨ jHk÷U‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪Ca3 (PO4 )2 ‬‬ ‫‪ 1/ 5‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت ب‪:‬‬
‫‪IÀ﷼ú AjHk÷U‬‬ ‫‪2‬‬
‫)رﺳﻮل ﻋﺎﺑﺪﻳﻨﻲزواره(‬ ‫‪ -85‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫‪q±Î o~¹ø jHk÷U‬ي‬ ‫‪1‬‬
‫‪Fe(OH)2 ‬‬ ‫‪ 0/ 2‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت پ‪:‬‬
‫‪NaOH  HCl  NaCl  H2O‬‬ ‫‪IÀï´UH jHk÷U‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪40gNaOH 1molNaOH‬‬ ‫‪IÀï´UHjHk÷U‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪?molNaOH  40g −¼±d¶ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪0/ 4molNaOH‬‬ ‫‪(NH4 )2 SO4 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 3 / 75‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت ت‪:‬‬
‫‪100g −¼±d¶ 40gNaOH‬‬ ‫‪IÀo~¹øjHk÷U‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪10ad 10  36 / 5  1 / 2‬‬
‫‪ 12mol.L1‬‬
‫)رد ﭘﺎي ﮔﺎزﻫﺎ در زﻧﺪﮔﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 53‬ﺗﺎ ‪(55‬‬
‫‪ ‬ﻣﻮﻻرﯾﺘﻪ ‪HCl‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Mw‬‬ ‫‪36 / 5‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪1mol HCl 1000mLHCl‬‬
‫‪?mLHCl  0 / 4molNaOH ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 33 / 3mLHCl‬‬ ‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺻﺎﺑﺮي(‬ ‫‪ -83‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪1mol NaOH 12molHCl‬‬
‫در ﻓﺮاوردهﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ‪ NaCl ،‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﯾﻮﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪mol‬‬ ‫‪3 molNa ‬‬
‫‪molNa  ¾Ã²»H  0 / 8‬‬ ‫‪ 0 / 4L ‬‬ ‫‪ 0 / 96molNa ‬‬
‫‪1molNaCl 2mol ·¼Ä‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪1mol Na3 PO4‬‬
‫‪  0 / 4molNaOH ‬ﯾﻮن ‪?mol‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﯾﻮن ‪ 0 / 8mol‬‬
‫‪1molNaOH 1molNaCl‬‬ ‫‪mol‬‬ ‫‪2 mol Na ‬‬
‫‪molNa ½k{¾ÎIòH  0 / 2‬‬ ‫‪ VL‬‬ ‫‪ 0 / 4 VmolNa ‬‬
‫ﻫﺮ ﻣﻮل ‪ NaCl‬از ﯾﮏ ﻣﻮل ‪ Na ‬و ‪ 1‬ﻣﻮل ‪ Cl ‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪1mol Na2SO4‬‬

‫)آب‪ ،‬آﻫﻨﮓ زﻧﺪﮔﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 96‬ﺗﺎ ‪(100‬‬ ‫‪0 / 96  0 / 4 V‬‬

‫‪1/ 2 ‬‬ ‫‪ V  0 / 6 L  600mL‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪0/ 4  V‬‬
‫)آب‪ ،‬آﻫﻨﮓ زﻧﺪﮔﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 98‬ﺗﺎ ‪(100‬‬
‫)ﺣﺎﻣﺪ ﺻﺎﺑﺮي(‬ ‫‪ -86‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪1 / 2 gO2 1mol O2 2 molNaNO3‬‬
‫‪  16 LO2 ‬ﺟﺮم رﺳﻮب‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫)آرﻣﻴﻦ ﻋﻈﻴﻤﻲ(‬ ‫‪ -84‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪1LO2‬‬ ‫‪32gO2‬‬ ‫‪1molO2‬‬
‫ﻋﺒﺎرتﻫﺎي ﺳﻮم‪ ،‬ﭼﻬﺎرم و ﭘﻨﺠﻢ ﻧﺎدرﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪85gNaNO3‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 102gNaNO3‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪1molNaO3‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اﻧﺤﻼلﭘﺬﯾﺮي ﻧﻤﮏ در دﻣﺎي ‪ ، 60 C‬ﺟﺮم ﺣﻞﺷـﻮﻧﺪه در ﻣﺤﻠـﻮل‬ ‫ﻣﻮرد اول‪ :‬ﻫﯿﺪروژن ﺳﻮﻟﻔﯿﺪ در دﻣﺎﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از ‪ ، 60 C‬ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺖ‪ ،‬در‬

‫اوﻟﯿﻪ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺤﺪودة دﻣﺎﯾﯽ آب ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺎﻣﺪ دارد‪.‬‬

‫‪S:‬‬ ‫‪O‬‬
‫‪:‬‬
‫‪:‬‬

‫ﺣﻞﺷﻮﻧﺪه‪120g‬‬
‫‪:‬‬

‫‪  561g −¼±d¶ ‬ﺟﺮم ﺣﻞﺷﻮﻧﺪه‬ ‫‪ 306gNaNO3‬‬

‫¶‪(100  120)g −¼±d‬‬ ‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬
‫ﻫﺪلﺎﻳروژن ﺳﻮﻟﻔﺪ‬ ‫آب‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪21 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪R  %75‬‬ ‫آب ‪ 561  306  255g‬‬

‫در ﻣﺤﻠﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ )‪ (306  102  )204g ، (10C‬ﺣﻞﺷﻮﻧﺪه وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪1000g‬‬ ‫‪1molTiO2 2 mol MgO‬‬
‫‪12kgTiO2 ‬‬ ‫‪ 0 / 72  0 / 75 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1kg‬‬ ‫‪80gTiO2 1molTiO2‬‬ ‫‪ S ‬در ‪10C‬‬
‫‪204‬‬
‫‪ 100  80‬‬
‫‪255‬‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ‪2molHCl 36 / 5 gHCl 100g‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﻣﻌﺎدﻟﮥ اﻧﺤﻼلﭘﺬﯾﺮي ﻧﻤﮏ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ دﻣﺎ را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﯿﻢ‪:‬‬
‫‪1molMgO 1molHCl‬‬ ‫‪30gHCl‬‬
‫‪S  80‬‬ ‫‪  10‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ S  0 / 8  72‬‬
‫‪1mL‬‬ ‫‪1L‬‬ ‫‪120  80 60  10‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 27 L‬‬
‫¶‪1 / 46 g −¼±d‬‬ ‫‪1000mL‬‬ ‫اﻧﺤﻼلﭘﺬﯾﺮي ﻧﻤﮏ در دﻣﺎي ‪ ‬را ‪ x‬ﻓﺮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ؛ در اﯾﻦ ﺻﻮرت درﺻﺪ ﺟﺮﻣـﯽ‬
‫)ﻗﺪر ﻫﺪاﻳﺎي زﻣﻴﻨﻲ را ﺑﺪاﻧﻴﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 22‬ﺗﺎ ‪(25‬‬ ‫و ﻣﻮﻻرﯾﺘﮥ ﻣﺤﻠﻮل آن ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪100x‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪) a ‬درﺻﺪ ﺟﺮﻣﯽ(‬ ‫‪ 100 ‬‬
‫‪x  100‬‬ ‫‪100  x‬‬
‫)ﻣﺘﻴﻦ ﻗﻨﺒﺮي(‬ ‫‪ -89‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪100x‬‬
‫‪10 ‬‬ ‫‪ 1 / 18‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد )ب( ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪10ad‬‬ ‫‪100  x‬‬ ‫‪236 x‬‬
‫‪ M ‬ﻣﻮﻻرﯾﺘﻪ‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪M‬‬ ‫‪85‬‬ ‫)‪17(100  x‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫‪236 x‬‬
‫آ( ﮔــﺮﯾﺲ ) ‪ (C18 H 38‬ﻧﺴــﺒﺖ ﺑــﻪ وازﻟــﯿﻦ ) ‪ ، (C25 H52‬ﺷــﻤﺎر اﺗﻢﻫــﺎي ﮐــﺮﺑﻦ‬ ‫‪x  17 M  x  17 ‬‬ ‫‪ x  136‬‬
‫)‪17(100  x‬‬
‫ﮐﻤﺘﺮي دارد و ﻓﺮارﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻘﺪار اﻧﺤﻼلﭘﺬﯾﺮي‪  ،‬را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪:‬‬
‫ب( در آﻟﮑﺎنﻫﺎي ﻣﺎﯾﻊ ﻧﻪ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن! ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ در دﻣﺎي اﺗﺎق‪ ،‬آﻟﮑﺎنﻫـﺎﯾﯽ‬
‫‪136  0 / 8  72    80 C‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 102 ،99 ،98 ،81 ،80‬و ‪(103‬‬
‫پ( در دﻣﺎي اﺗﺎق‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﻋﻀﻮ ﻧﺨﺴﺖ ﺧﺎﻧﻮادة آﻟﮑﺎنﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﮔﺎزي ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑـﺮاي‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﭘﯿﺸﻮﻧﺪي ﮐﻪ ﺷﻤﺎر اﺗﻢﻫﺎي ﮐﺮﺑﻦ را ﻣﻌﻠﻮم ﮐﻨﺪ‪ ،‬وﺟـﻮد ﻧـﺪارد‪) .‬ﻣﺘﺎن‪،‬اﺗﺎن‪،‬ﭘﺮوﭘـﺎن و‬
‫)ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺑﻴﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -87‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺑﻮﺗﺎن( ﻧﺎم ﻫﻤﮥ آنﻫﺎ از اﺳﻢ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ را ﮐﺸﻒ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت( ﻧﻔﺖ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﺎﻣﻞ آﻟﮑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ده ﺗﺎ ﭘﺎﻧﺰده اﺗﻢ ﮐﺮﺑﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪Cn H2n  2  C10H22 ...C15 H 32‬‬
‫ﻣﻮرد اول‪ :‬واﮐﻨﺶﭘﺬﯾﺮي ‪ B‬از ‪ H‬ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ وﻟﯽ رﺳـﺎﻧﺎﯾﯽ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ‪) D‬ﺷـﺒﻪﻓﻠﺰ( از ‪) E‬ﻧـﺎﻓﻠﺰ(‬
‫)ﻗﺪر ﻫﺪاﻳﺎي زﻣﻴﻨﻲ را ﺑﺪاﻧﻴﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 32‬ﺗﺎ ‪ 39‬و ‪(46‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪول ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 12‬و ‪ 13‬ﺷـﻌﺎع اﺗﻤـﯽ ‪ Li‬از ﺷـﻌﺎع اﺗﻤـﯽ‬
‫)ﺳﻬﺮاب ﺻﺎدﻗﻲزاده(‬ ‫‪ -90‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪ Cl‬ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد درﺳﺖاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﺑﺮم ﻣﺎﯾﻊ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻫﻢدوره ﺧﻮد ﺣﺎﻟﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﺘﻔـﺎوﺗﯽ‬
‫ﻣﻮرد اول‪ :‬ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﻧﻔﺘﺎﻟﻦ ‪ C10H 8‬و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮﻟﮑـﻮﻟﯽ ﭘـﺎرازاﯾﻠﻦ ‪C8 H10‬‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫دارد و در دﻣﺎي ‪ 200 C‬ﺑﺎ ﮔﺎز ﻫﯿﺪروژن واﮐﻨﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻣــﻮرد دوم‪ :‬ﻧــﺎم ﺗﺮﮐﯿــﺐ داده ﺷــﺪه ‪ -5‬ﺑﺮﻣــﻮ ‪-4 ،3-‬دياﺗﯿــﻞ‪-6 -‬ﻓﻠﻮﺋــﻮرو‪-7 ،5 ،2-‬‬ ‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮدار ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﻌﺎع ﻋﻨﺎﺻﺮ دوره ﺳـﻮم‪ ،‬ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﺗﻔـﺎوت ﺷـﻌﺎع‬

‫‪  32‬ﻣﺠﻤﻮع اﻋﺪاد در ﻧﺎﻣﮕﺬاري‬ ‫ﺗﺮيﻣﺘﯿﻞ ﻧﻮﻧﺎن اﺳﺖ‪:‬‬ ‫اﺗﻤﯽ ﺑﯿﻦ ‪ S‬و ‪ Cl‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪).‬ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﮔﺎز ﻧﺠﯿﺐ(‬

‫ﺑﺎ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮدن ﮔﺮوهﻫﺎي ‪ CH 3‬ﺑﺎ ﻫﯿﺪروژن‪ ،‬ﻧﺎم ﺗﺮﮐﯿﺐ ‪ -4‬ﺑﺮﻣﻮ ‪-5 -‬ﻓﻠﻮﺋـﻮرو‬ ‫ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ‪ F :‬ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺧﺼﻠﺖ ﻧﺎﻓﻠﺰي را در ﺟﺪول ﺗﻨﺎوﺑﯽ دارد ﮐﻪ در واﮐـﻨﺶ ﺑـﺎ ‪S‬‬

‫‪  14‬ﻣﺠﻤﻮع اﻋﺪاد در ﻧﺎﻣﮕﺬاري‬ ‫‪ -3 ،2-‬ديﻣﺘﯿﻞﻫﭙﺘﺎن ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬ ‫ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﺎﻓﻠﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﻮﻧﺪ اﺷﺘﺮاﮐﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ و ﯾﻮن ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫)ﻗﺪر ﻫﺪاﻳﺎي زﻣﻴﻨﻲ را ﺑﺪاﻧﻴﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪(19‬‬
‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ اﯾﻦ ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦ ‪ C38 H50‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟـﺮم ﻣـﻮﻟﯽ آن‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 506 g.mol 1‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﻋﻠﻲ اﻣﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -88‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در واﮐﻨﺶ ﮐﻠﺮدار ﮐﺮدن اﺗﻦ‪ FeCl 3 ،‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‬
‫)‪TiO2 (s)  2Mg(s)  Ti(s)  2MgO(s‬‬
‫ﮐﻪ در واﮐﻨﺶ ﺑﺎ ‪ ، NaOH‬رﺳﻮب آﺟﺮيرﻧﮕﯽ ‪ Fe(OH)3‬را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪MgO(s)  2HCl(aq)  MgCl2 (aq)  H2O(l‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 36 ،19‬ﺗﺎ ‪ 114، 42‬و‪(121‬‬
‫‪72 80gMgO  48gTi R‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪12kgTiO2 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫اﺧﺘﻼف ﺟﺮم ﻓﺮاورده ‪ 2 / 592kg‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪80gTiO2‬‬ ‫‪100‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪22 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ -91‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬

‫)‪ : Cl2O(g)  OF2 (g)  ClF3 (l)  O2 (g‬واﮐﻨﺶ ‪c‬‬ ‫)ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻣﺤﻤﺪي(‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪394‬‬
‫‪ H ‬‬ ‫‪ 197kJ‬‬ ‫ﻣﻮرد اول‪ :‬در دﻣﺎي ﯾﮑﺴﺎن‪ ،‬ﻇﺮﻓﯿﺖ ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ دو ﻣﻘﺪار از ﯾـﮏ ﻧـﻮع ﻣـﺎده ﻣﺘﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺎ‬
‫‪2‬‬
‫)‪: : ClF(g)  F2 (g)  ClF3 (l‬واﮐﻨﺶ ﮐﻠﯽ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﺎده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪H  84  ( 22)  ( 197 )  135kJ‬‬ ‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬ﭼﻮن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﯽ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي دو ﻇﺮف ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ ،‬دﻣـﺎي آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪54 / 5gClF‬‬ ‫‪38gF2‬‬
‫‪(1molClF ‬‬ ‫‪)  (1molF2 ‬‬ ‫‪)  92 / 5gGas‬‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﭼﻮن ﻇﺮﻓﯿﺖ ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ آب ﻇﺮف ‪ B‬ﮐﻤﺘﺮاﺳـﺖ‪ ،‬دﻣـﺎي آن ﺑﯿﺸـﺘﺮ اﻓـﺰاﯾﺶ‬
‫‪1molClF‬‬ ‫‪1molF2‬‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪135kJ‬‬
‫‪185g Gas ‬‬ ‫‪ 270kJ‬‬ ‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﭼﻮن ﻇﺮﻓﯿﺖ ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ آب ﻇﺮف ‪ B‬ﻧﺼـﻒ آب ﻇـﺮف ‪ A‬اﺳـﺖ‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫‪92 / 5g Gas‬‬
‫ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ ﮐﻪ ‪ B‬ﺟﺬب ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺼﻒ ‪ A‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪Q 270kJ‬‬
‫‪ ‬اﻧﺮژي واﮐﻨﺶ ‪ R‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 4 / 5kJ.s 1‬‬ ‫ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬اﻧﺮژي ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ ﻫﻢارز ﻣﺠﻤﻮع اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﯽ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎ اﺳﺖ و ﭼﻮن ﻇﺮف‬
‫‪t‬‬ ‫‪60s‬‬
‫‪ A‬ﻣﻘﺪار آب ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد‪ ،‬اﻧﺮژي ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد‪.‬‬
‫‪Q‬‬ ‫‪270  103 J‬‬
‫‪Q  mc  m ‬‬ ‫‪m‬‬ ‫)در ﭘﻲ ﻏﺬاي ﺳﺎﻟﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ 54‬ﺗﺎ ‪(57‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪J‬‬
‫‪0 / 45‬‬ ‫‪ 40 C‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪‬‬
‫‪g. C‬‬
‫)ﻓﺮزاد ﺣﺴﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -92‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪1kg Fe‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 15kg Fe‬‬
‫‪103 gFe‬‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد آ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)در ﭘﻲ ﻏﺬاي ﺳﺎﻟﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 56‬ﺗﺎ ‪ 72 ،58‬ﺗﺎ ‪ 90 ،75‬و ‪(91‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪O‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)آرﻣﺎن اﻛﺒﺮي(‬ ‫‪ -94‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫ﻣﺎدة آﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎدام اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آ( ﺑﻨﺰآﻟﺪﻫﯿﺪ ‪C H‬‬
‫ﻣﻮارد آ‪ ،‬پ و ث ﻧﺎدرﺳﺖاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر داده ﺷﺪه ﻓﺮﻣﻮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ C17 H19NO3‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬ ‫‪O‬‬
‫||‬
‫آ( در ﺳـﺎﺧﺘﺎر آن ‪ 2‬ﮔـﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴـﯿﻞ‪ 1 ،‬ﮔــﺮوه اﺗـﺮي و ‪ 1‬ﮔـﺮوه آﻣﯿﻨـﯽ ﻣﺸــﺎﻫﺪه‬ ‫ب( ﺳــﺎدهﺗﺮﯾﻦ ﮐﺘــﻮن ‪ ، CH 3  C CH 3‬ﭘﺮوﭘــﺎﻧﻮن )اﺳــﺘﻮن( ﺑــﺎ ﺟــﺮم ﻣــﻮﻟﯽ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﭘﺲ در ﻣﺠﻤﻮع ‪ 3‬ﮔﺮوه ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻣﺘﻔﺎوت دارد )ﻧﻪ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ(‬
‫ب( ﺗﻌﺪاد ﻫﯿﺪروژنﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎﺧﺘﺎر آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 19‬و ﺗﻌﺪاد اﺗﻢﻫﺎي ﮐﺮﺑﻦ ﻧﻔﺘﺎﻟﻦ‬ ‫‪ (3  12)  (6 )  (16 )  58 g.mol 1‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫) ‪ (C10H 8‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 10‬اﺳﺖ‬ ‫پ( آﻧﺘﺎﻟﭙﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪ‪C  O  C  O :‬‬
‫‪O‬‬
‫پ( ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﻌﺪاد ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎي ‪ C  C‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 14‬و ﺗﻌـﺪاد ﭘﯿﻮﻧـﺪﻫﺎي ‪C  H‬‬ ‫‪O‬‬
‫||‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 17‬اﺳﺖ ﭘﺲ اﺧﺘﻼف اﯾﻦ دو‪ 3 ،‬واﺣﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮐﻪ ‪ C‬داراي دو ﺧﻂ و ‪ 3‬ﮐـﺮﺑﻦ دﯾﮕـﺮ دارﯾـﻢ‬ ‫ت( ﮐﺘﻮن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬
‫ت( ﮔﺸﻨﯿﺰ و وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ ‪ D‬ﻫﺮ دو داراي ﮔﺮوه ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ث( ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ 2‬ﻫﭙﺘﺎﻧﻮن ﺑﻪﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﮐﻪ ‪ 3‬ﺧﻂ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ اﯾـﻦ ﮐﺘـﻮن ‪ C4 H 8O‬ﻣﯽﺑﺎﺷـﺪ و‬
‫‪O‬‬ ‫ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ اوﻟﯿﻦ ﻋﻀﻮ ﮐﺘﻮنﻫﺎ ‪ C3 H 6O‬اﺳﺖ ﭘﺲ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫||‬
‫‪ CH 3  CH2  CH2  CH2  CH2  C CH 3‬ﭘﺲ ‪ 4‬ﮔﺮوه ‪CH2‬‬ ‫ﺟﺮم ﻣﻮﻟﯽ ﮔﺮوه ‪  CH2‬ﺟﺮم ﻣﻮﻟﯽ ‪  C3 H 6O‬ﺟﺮم ﻣﻮﻟﯽ ‪C4 H 8O‬‬
‫دارد در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻮرﻓﯿﻦ ‪ 3‬ﺣﻠﻘﮥ ﮐﺮﺑﻦ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪ 5) .‬ﺣﻠﻘﻪ دارﯾﻢ اﻣﺎ در ‪ 2‬ﺗﺎ از‬
‫آﻧﻬﺎ ﻏﯿﺮ از ﮐﺮﺑﻦ ﻋﻨﺼﺮ دﯾﮕﺮي وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪ 12  2(1)  14g.mol 1‬‬
‫‪HO‬‬
‫)در ﭘﻲ ﻏﺬاي ﺳﺎﻟﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ 68‬ﺗﺎ ‪(79‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬

‫)ﻣﺘﻴﻦ ﻗﻨﺒﺮي(‬ ‫‪ -93‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫)‪ : O 2 (g)  ClF(g)  Cl2O(g)  OF2 (g‬واﮐﻨﺶ ‪a‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 168‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪H ‬‬ ‫‪  84kJ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪CH 3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪HO‬‬
‫)‪ : O2 (g)  F2 (g)  OF2 (g‬واﮐﻨﺶ ‪b‬‬
‫‪2‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 68‬ﺗﺎ ‪ 70‬و ‪(111‬‬ ‫‪44‬‬
‫‪ H ‬‬ ‫‪ 22kJ‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪23 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫ﻋﺒﺎرت )پ(‪ :‬ﻣﺨﻠﻮط آب‪ ،‬روﻏﻦ و ﺻﺎﺑﻮن ﯾﮏ ﮐﻠﻮﯾﯿﺪ اﺳـﺖ از اﯾـﻦ رو ﻣـﺮز ﻣﺸـﺨﺺ‬ ‫)ﻓﺮزاد ﺣﺴﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -95‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫ﻣﯿﺎن اﺟﺰاﯾﺶ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ازاي ﻣﺼﺮف ‪ 2‬ﻣﻮل ‪ 5 ، N2O5‬ﻣﻮل ﮔﺎز ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻣﯽﺷـﻮد )ﻃﺒـﻖ واﮐـﻨﺶ اﺻـﻠﯽ(‬
‫ﻋﺒﺎرت )ت(‪ :‬ﺻﺎﺑﻮن داراي دو ﺑﺨﺶ ﻗﻄﺒﯽ و ﻧﺎﻗﻄﺒﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي‬
‫آب و ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي ﭼﺮﺑﯽ ﺟﺎذﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽﺳﺎزد‪.‬‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻤﺎر ﻣﻮلﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻇﺮف ﺑﻪ اﻧﺪازة ‪ 3‬ﻣﻮل اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫)ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎ در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 6‬ﺗﺎ ‪(8‬‬
‫‪mol‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪¾Ã²»H ÁIÀï−¼¶ nIμ{  0 / 5‬‬ ‫‪ 10L  5molN2O5‬‬
‫‪N2O5‬‬ ‫‪L‬‬
‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﻃﻴﺒﻲ(‬ ‫‪ -99‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫‪70‬‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬ ‫‪yÄHqÎH ·Hqö ‬‬ ‫‪ 5mol  3 / 5mol‬‬
‫{‪IÀï−¼¶nIμ‬‬ ‫‪100‬‬
‫ﻣﻮرد اول‪ :‬ذرات ﺳﺎزﻧﺪة ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ‪ ،‬اﺗﻢﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻪ ﯾﻮنﻫﺎ! ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮﻟﮑـﻮﻟﯽ‪،‬‬
‫ﯾﻮن ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﺪارد؛ ﺗﻌﺮﯾﻒ درﺳﺖ ﯾﻮﻧﺶ‪ :‬ﺑﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﮐﻪ در آن ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿـﺐ ﻣﻮﻟﮑـﻮﻟﯽ‬ ‫) ¶¼‪2(N2O5 ýo~¶ −‬‬ ‫) ¶¼‪3(IÀï−¼¶nIμ{ yÄHqÎH −‬‬
‫در آب ﺑﻪ ﯾﻮنﻫﺎﯾﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫) ¶¼‪x(N2O5 ýo~¶ −‬‬ ‫)¶¼‪3 / 5(IÀï−¼¶nIμ{ yÄHqÎH −‬‬

‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬ﻗﺪرت اﺳﯿﺪي ﺑﻪ ‪ K a‬ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد و رﺳـﺎﻧﺎﯾﯽ ﻧﯿـﺰ ﺑـﻪ ﻣﯿـﺰان ﯾـﻮنﻫـﺎي‬ ‫‪7‬‬
‫‪ x  mol‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻮﻻرﯾﺘﮥ اوﻟﯿﮥ ﯾﮏ اﺳـﯿﺪ ﺿـﻌﯿﻒ آﻧﻘـﺪري‬ ‫‪3‬‬
‫زﯾﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎر ﯾﻮنﻫﺎ و رﺳﺎﻧﺎﯾﯽ آن از ﻣﺤﻠﻮل اﺳﯿﺪي ﮐﻪ ‪ K a‬ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪n‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ K a :‬ﺑﺎ درﺟﮥ ﯾﻮﻧﺶ راﺑﻄﮥ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد‪ (K a  M ) .‬اﻣﺎ ﺑـﻪ اﯾـﻦ‬ ‫‪R‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ 0 / 35mol.L1.min 1‬‬
‫ﺿﺮﯾﺐ‪ V.t.‬واﮐﻨﺶ‬ ‫‪1‬‬
‫‪10   2‬‬
‫ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ‪ K a‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪﻃﻮر ﺣﺘﻢ ﺑﺎﻋﺚ ‪ ‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ اﯾﻦ ﻗﻀـﯿﻪ‬ ‫‪3‬‬
‫ﺻﺎدق اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ دو ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)در ﭘﻲ ﻏﺬاي ﺳﺎﻟﻢ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 90‬و ‪(92‬‬
‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬در ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﻌﺎدﻟﯽ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺑﺮﻗﺮاري ﺗﻌـﺎدل ﻧﯿـﺰ واﮐﻨﺶﻫـﺎي رﻓـﺖ و‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﯾﮑﺴﺎن در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫)ﺣﺴﻦ رﺣﻤﺘﻲ ﻛﻮﻛﻨﺪه(‬ ‫‪ -96‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﻧﻈﺮﯾﮥ آرﻧﯿﻮس درﺑﺎرة اﺳﯿﺪﻫﺎ و ﺑﺎزﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل در آب ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺿـﯿﺢ دﻫـﺪ‪ .‬در اﯾـﻦ‬
‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد )آ( ﺻﺤﯿﺢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد ﻧﺎدرﺳﺖ‪:‬‬
‫واﮐﻨﺶ ‪ HCl‬ﺣﺎﻟﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﮔﺎزي دارد و در ﻧﻈﺮﯾﮥ آرﻧﯿﻮس‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( آﻟﮑﺎنﻫﺎ و ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦﻫﺎي ﺳﯿﺮﺷﺪه ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ ﻧﺪاﺷـﺘﻦ ﭘﯿﻮﻧـﺪ دوﮔﺎﻧـﻪ در زﻧﺠﯿـﺮ‬
‫)ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎ در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 18‬ﺗﺎ ‪(24‬‬
‫ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻨﯽ ﺧﻮد در ﭘﻠﯿﻤﺮي ﺷﺪن ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫پ( ﭘﻠﯽاﺗﻦ ﺑﺮﺧﻼف ﺳﻠﻮﻟﺰ‪ ،‬ﻧﺸﺎﺳﺘﻪ و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‪ ،‬ﺟﺰو ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)اﻣﻴﺮ ﺣﺎﺗﻤﻴﺎن(‬ ‫‪ -100‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫ت( اﻟﯿﺎف ﭘﻨﺒﻪ از ﭘﻠﯿﻤﺮ ﺳﻠﻮﻟﺰ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و اﻧﺪازه ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي آن ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻢﺟﻨﺲ‬
‫)ﭘﻮﺷﺎك‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 101 ،100‬و ‪(103‬‬
‫| ‪H  | m v n  m v n‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪   1 1 1‬ﯾﺎ ‪‬‬ ‫‪2 2 2‬‬
‫‪OH  ‬‬ ‫‪v1  v2‬‬ ‫)ﻣﺴﻌﻮد ﻃﺒﺮﺳﺎ(‬ ‫‪ -97‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﻏﯿﺮﻫﻢﺟﻨﺲ‬
‫‪10ad‬‬ ‫‪10  1 / 5  1 / 2‬‬ ‫‪kÃwH‬‬ ‫‪oTwH‬‬ ‫‪JA‬‬
‫‪ 0 / 12mol.L1‬‬
‫اﻟﮑﻞ‬
‫‪M ¾Ã²»H pIM ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪C3 H 7COOH  CH 3OH  C3 H 7COOCH 3  H2O‬‬
‫]‪²¼¶ ³o‬‬ ‫‪150‬‬

‫‪[OH  ]¾Ã²»H  M. .n  0 / 12  1  2  0 / 24mol.L1‬‬ ‫‪1molkÃwH 1moloTwH 102goTwH 70 80‬‬

‫‪?g oTwHï = 44gkÃwH ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪   28 / 56goTwH‬‬
‫‪88gkÃwH 1molkÃwH 1moloTwH 100 100‬‬
‫‪2 310‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ pOH ¾Ã²»H   log10‬‬ ‫‪ 2  log 3  3 log2‬‬
‫)ﭘﻮﺷﺎك‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 112‬و ‪(113‬‬
‫‪pOH ¾Ã²»H  2  0 / 5  3  (0 / 3 )  0 / 6‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪pH ¾Ã²»H  14  0 / 6  13 / 4‬‬ ‫)ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ دادﺧﻮاه(‬ ‫‪ -98‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪kÃwH m1v1n1‬‬ ‫‪pIM m2 v2n2‬‬ ‫ﻋﺒﺎرتﻫﺎي پ و ت درﺳﺖاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫| ‪| 1 / 8  0 / 5  1 0 / 12  4  2 | | 0 / 9  0 / 96‬‬
‫‪[OH ]ÂÄI¿º ‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪4/5‬‬ ‫‪4/5‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت )آ(‪ :‬ﻣﺨﻠﻮط آب و روﻏﻦ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﺑﻮده و در ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﺣﻞ ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪6  102 4‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت )ب(‪ :‬در ﮐﻠﻮﯾﯿﺪﻫﺎ ﻣﺴـﯿﺮ ﻋﺒـﻮر ﻧـﻮر ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﺸـﺨﯿﺺ ﺑـﻮده و ﻫﻤـﻮاره از ﻫﻤـﻪ‬
‫‪‬‬ ‫‪  102 mol.L1‬‬
‫‪4/5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﺑﺨﺶﻫﺎي ﮐﻠﻮﯾﯿﺪ ﻋﺒﻮر ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪24 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬در ﻫﺮ دو ﻧﯿﻢ واﮐﻨﺶ‪ H  ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪي ﻣﺤﯿﻂ را اﺳﯿﺪي ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪102‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪pOH ÂÄI¿º   log 3‬‬ ‫‪ 2  log2  log 3‬‬
‫)آﺳﺎﻳﺶ و رﻓﺎه در ﺳﺎﻳﺔ ﺷﻴﻤﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 54 ،51‬و ‪(55‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪ 2  2  (0 / 3 )  0 / 5  1 / 9‬‬
‫)ﺳﻴﺪ رﺿﺎ رﺿﻮي(‬ ‫‪ -104‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫‪pH ¾Ä¼ºIY  14  1 / 9  12 / 1‬‬
‫ﻣﻮارد ب و ت درﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫| ‪pH | pH ¾Ä¼ºIY  pH ¾Ã²»H‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫‪pH | 12 / 1  13 / 4 | 1 / 3‬‬
‫ﻣﻮرد آ( در ﻧﻘﺸﮥ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ اﻟﮑﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ‪ SO3‬و ‪ ، SO2‬اﮐﺴﯿﮋن داراي ﺑﺎر ﺟﺰﺋﯽ‬
‫)ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎ در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 24‬ﺗﺎ ‪(30‬‬
‫ﻣﻨﻔﯽ ﺑﻮده و ﺑﺎ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻣﻮرد ب( ‪ SO3‬ﻧﺎﻗﻄﺒﯽ و ‪ SCO‬ﻗﻄﺒﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)ﺳﻴﺪرﺣﻴﻢ ﻫﺎﺷﻤﻲدﻫﻜﺮدي(‬ ‫‪ -101‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫ﭼﻮن دﻣﺎ در ﻇﺮف آﻫﻦ )‪ (II‬ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎوي ﺗﯿﻐﮥ روي ﺑـﺎﻻﺗﺮ ﻣـﯽرود‪ ،‬ﻧﺸـﺎن‬
‫ﻣﻮرد پ( ‪ SO3‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺻﻔﺤﻪاي و ‪ NH 3‬ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻫﺮﻣﯽ دارد‪.‬‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻮان اﮐﺴﺎﯾﺶ روي ﺑﯿﺶ از آﻫﻦ اﺳﺖ و در ﺳـﻠﻮل ﮔـﺎﻟﻮاﻧﯽ روي – آﻫـﻦ‪،‬‬

‫)‬ ‫)‬
‫‪..‬‬
‫‪O‬‬ ‫ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎوي ﺗﯿﻐﻪ روي ﻧﯿﻢﺳﻠﻮل آﻧﺪي و روي آﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫‪..‬‬
‫‪..‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ »‪ :«2‬ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﺣﺮﮐﺖ اﻟﮑﺘﺮون از آﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﺗﺪ و از ﺳﻤﺖ روي ﺑﻪ ﻃﺮف آﻫﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪S‬‬ ‫ﻣﻮرد ت( در ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪SO3‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻌـﺪاد ﺟﻔـﺖ اﻟﮑﺘـﺮون‬ ‫‪O‬‬ ‫‪O‬‬
‫‪..‬‬

‫)‬
‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬

‫)‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬آﻧﯿﻮنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ آﻧﺪ ﻣﯽروﻧﺪ و وارد ﻇﺮف ﺣﺎوي ﺗﯿﻐﮥ روي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪H‬‬
‫‪Zn(s)  Zn2  (aq)  2e‬‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪:«4‬‬
‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪Cl‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪Cl‬‬ ‫و در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﻠﺮوﻓﺮم‬ ‫ﻧﺎﭘﯿﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫‪‬‬ ‫‪23 ‬‬
‫‪..‬‬
‫‪..‬‬

‫‪1mol Zn 2 mol e‬‬ ‫‪6 / 02  10 e‬‬

‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬
‫‪ 2 / 4  1022 e‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1 / 3 gZn ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Cl‬‬ ‫‪65gZn 1molZn‬‬ ‫‪1mole ‬‬
‫‪..‬‬
‫‪..‬‬

‫‪..‬‬
‫)آﺳﺎﻳﺶ و رﻓﺎه در ﺳﺎﻳﺔ ﺷﻴﻤﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 42‬ﺗﺎ ‪(47‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫‪4‬‬ ‫)ﻣﺘﻴﻦ ﻗﻨﺒﺮي(‬ ‫‪ -102‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫)ﺷﻴﻤﻲ ﺟﻠﻮهاي از ﻫﻨﺮ‪ ،‬زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 73‬ﺗﺎ ‪(75‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫)‪Fe(s)  Cu (aq)  Fe (aq)  Cu(s‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‪،‬از ﯾﮏ ﺳﻮ ﺟﺮم ﺗﯿﻐﮥ آﻧﺪي ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺟﺮم‬
‫)ﻋﻠﻲ اﻣﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -105‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫ﺗﯿﻐﮥ ﮐﺎﺗﺪي اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯿﺰان اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺮم ﺗﯿﻐﮥﮐﺎﺗﺪي ‪ ‬ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻫﺶ ﺟﺮم ﺗﯿﻐﮥ آﻧﺪي ‪ ‬اﺧﺘﻼف ﺟﺮم ﺗﯿﻐﻪﻫﺎي آﻧﺪي و ﮐﺎﺗﺪي‬
‫در ﯾﻮنﻫﺎي ﺑﺎ ﺑﺎر ﯾﮑﺴﺎن‪ ،‬ﮐﺎﺗﯿﻮن ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺷﻌﺎع ﮐﻤﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﯿﻮن‪ ،‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺑﺎر‬
‫‪56 gFe‬‬ ‫‪‬‬
‫)ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺷﻌﺎع( ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد‪ .‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬ ‫‪1mol Fe ‬‬ ‫‪ 56 gFe‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1mol Fe‬‬ ‫‪‬‬
‫‪q‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1mol Cu 64gCu‬‬
‫‪  Al 3   P 3  ,Mg2   S2  , Na   Cl  :‬رد ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎي »‪ 1‬و‬ ‫‪1molFe ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 64gCu ‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪1mol Fe 1mol Cu‬‬ ‫‪‬‬
‫‪«2‬‬ ‫‪ m  56 g  64g  120g‬‬
‫‪q‬‬ ‫‪1mol Fe 2 mol e 6 / 02  1023 e‬‬
‫در ﯾﻮنﻫــﺎي ‪ Mg2 ‬و ‪ P 3 ‬ﺑــﻪ ﭘﺎﺳـﺦ ﺻــﺤﯿﺢ دﺳــﺖ‬ ‫ﺑـﺎ ﻣﺤﺎﺳــﺒﮥ ﻋـﺪدي‬ ‫‪900g ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 9 / 03  1024 e ‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪120g‬‬ ‫‪1mol Fe‬‬ ‫‪1mol e ‬‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪:‬‬ ‫)آﺳﺎﻳﺶ و رﻓﺎه در ﺳﺎﻳﺔ ﺷﻴﻤﻲ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 44‬ﺗﺎ ‪(47‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪ 2 2‬‬ ‫‪2 e‬‬
‫‪ Mg : 72  2 / 78  10 pm‬‬ ‫)ﻣﺤﻤ‪‬ﺪرﺿﺎ ﺟﻤﺸﻴﺪي(‬ ‫‪ -103‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫رد ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ Mg2  P 3   «4‬‬ ‫ﻋﺒﺎرتﻫﺎي اول و ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ﻧﺎدرﺳﺖاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ P 3  : 3  1 / 42  102 e‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرتﻫﺎ‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪212‬‬ ‫‪pm‬‬
‫ﻣﻮرد اول‪ :‬ﺣﺠﻢ ﮔﺎز ﺗﻮﻟﯿﺪي )ﻧﻪ ﺟﺮم( در ﺑﺮﻗﮑﺎﻓـﺖ آب در اﻃـﺮاف ﺗﯿﻐـﮥ ﮐﺎﺗـﺪي‪2 ،‬‬
‫)ﺷﻴﻤﻲ ﺟﻠﻮهاي از ﻫﻨﺮ‪ ،‬زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 77‬ﺗﺎ ‪(81‬‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺠﻢ آن در ﺗﯿﻐﮥ آﻧﺪي اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪2H2O(l)  O2 (g)  4 H  (aq)  4e‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬

‫)اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﻃﻴﺒﻲ(‬ ‫‪ -106‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫‪1mol O2‬‬ ‫‪32g O2‬‬ ‫ﻣﻮرد دوم‪:‬‬
‫× ‪?g O2  1 / 5mol e‬‬ ‫×‬ ‫‪=12g O2‬‬
‫‪ 1mol O‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬ ‫‪4mol e‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﻮرد اول‪ :‬ﻓﺮﻣـﻮل ﻣﻮﻟﮑـﻮﻟﯽ ﮐﻠﺮوﻓـﺮم ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ‪ CHCl 3‬اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ‪ %25‬از اﺗﻢﻫـﺎي‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﺣﺎﻟﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ آب‪ ،‬ﻣﺎﯾﻊ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﯿﺪروژن در ﻣﺘﺎن را ﺑﺎ اﺗﻢﻫﺎي ‪ Cl‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﮐﻠﺮوﻣﺘﺎن )‪ (CH 3Cl‬ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬اﻓﺰودن ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي ﮐﻠﺴﯿﻢﮐﻠﺮﯾﺪ ﺑﻪ ﺳـﺪﯾﻢﮐﻠﺮﯾﺪ‪ ،‬دﻣـﺎي ذوب آن را ﺗـﺎ‬
‫ﺣﺪود ‪ 587C‬ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯽآورد‪.‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪25 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪(6  2x)2‬‬ ‫‪(6  2x)2‬‬ ‫‪6  2x‬‬ ‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي ﺟﺎﻣﺪ و ﺧﺎﻟﺺ از ‪ 2‬ﻋﻨﺼﺮ اول ﮔﺮوه ‪ ،14‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﯾﺦ ﺧﺸﮏ ))‪(CO2 (s‬‬
‫‪K‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪ 32 ‬‬ ‫‪3‬‬
‫)‪(4  x)(4  x‬‬ ‫)‪(4  x‬‬‫‪2‬‬ ‫‪4x‬‬ ‫و ﮐﻮارﺗﺰ ))‪ (SiO2 (s‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ و ﺳﺨﺘﯽ ‪ SiO2‬از ‪ CO2‬ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ 6  2x  12  3 x  5 x  6  x  1 / 2mol.L‬‬ ‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﺧﻤﯿﺪه ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ‪ 3‬اﺗﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﺗـﻢ ﻣﺮﮐـﺰي داراي‬
‫‪1‬‬
‫‪n  2 / 8mol.L  0 / 5L  1 / 4mol‬‬ ‫اﻟﮑﺘﺮون ﻧﺎﭘﯿﻮﻧﺪي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ N2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬
‫‪ nO  2 / 8mol.L1  0 / 5L  1 / 4mol‬‬ ‫‪S‬‬ ‫‪O‬‬
‫‪..‬‬ ‫‪O‬‬

‫‪..‬‬
‫‪..‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪..‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪ H‬ﯾﺎ‬ ‫‪H‬‬
‫‪n NO  8 / 4mol.L1  0 / 5L  4 / 2mol‬‬
‫‪..‬‬

‫‪..‬‬
‫‪‬‬
‫‪  1 / 4  1 / 4  4 / 2  7 molGas‬ﻣﻮل ﮔﺎزي ﻣﻮاد در ﺗﻌﺎدل ﺟﺪﯾﺪ ‪‬‬ ‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎر آﻧﯿﻮن ﺑﻪ ﮐﺎﺗﯿﻮن در ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ‪GaF3 ,Ga2O3 ,GaN‬‬
‫)ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬راﻫﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﻨﺪهاي روﺷﻦﺗﺮ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 101‬ﺗﺎ ‪(103‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 3 ,1 / 5 ,1‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺣﺎﻣﺪ رﻣﻀﺎﻧﻴﺎن(‬ ‫‪ -109‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫‪ : GaF3  Ga2O3  GaN‬آﻧﺘﺎﻟﭙﯽ ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ‬
‫‪3 1 4‬‬ ‫‪3  2 5‬‬ ‫‪3 36‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ آﻧﺘﺎﻟﭙﯽ ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ ﺗﺮﮐﯿﺐ ‪ Ga‬ﺑﺎ اوﻟﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﺮوهﻫﺎي ‪ 15‬ﺗﺎ ‪ 17‬ﺑﺎ ﻧﺴـﺒﺖ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«1‬ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﻇﺮف ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺮ دو واﮐﻨﺶ رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎر آﻧﯿﻮن ﺑﻪ ﮐﺎﺗﯿﻮن در آﻧﻬﺎ‪ ،‬راﺑﻄﮥ ﻣﻌﮑﻮس دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«2‬اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﮔﺮﻣﺎده اﺳﺖ‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ ﺗﻌﺎدل را در ﺟﻬﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺟﺎﺑـﻪﺟﺎ ﻣﯽﮐﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ ﺑﺮﮔﺸـﺖ ﺗﻌـﺎدل‬ ‫ﻣﻮرد ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬در ﻧﯿﺘﯿﻨﻮل ﻋﻨﺎﺻﺮ ‪ 22 Ti‬و ‪ 28 Ni‬ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﮔﺎز ‪. O2‬ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪2 2‬‬

‫‪22 Ti :[Ar]3d 4s ‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬اﮐﺴﯿﺪ ﻧﺎﻗﻄﺒﯽ ﮔﻮﮔﺮد ‪ SO3‬اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻓـﺰاﯾﺶ آن ﺗﻌـﺎدل را در ﺟﻬـﺖ‬ ‫‪ : 2( 3  2)  2(4  0)  18‬ﻣﺠﻤﻮع ‪ n  l‬اﻟﮑﺘﺮونﻫﺎي ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪8 2‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ «‪ :«4‬اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ ﺗﻌﺎدل را در ﺟﻬﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ‪ K‬را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‬ ‫‪28 Ni :[Ar]3d 4s ‬‬

‫)ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬راﻫﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﻨﺪهاي روﺷﻦﺗﺮ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ 101‬ﺗﺎ ‪(107‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ : 8(3  2)  2(4  0)  48‬ﻣﺠﻤﻮع ‪ n  l‬اﻟﮑﺘﺮونﻫﺎي ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫اﺧﺘﻼف ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ‪48  18  30‬‬

‫)ﺳﺮوش ﻋﺒﺎدي(‬ ‫‪ -110‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫)ﺷﻴﻤﻲ ﺟﻠﻮهاي از ﻫﻨﺮ‪ ،‬زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 68‬و ‪ 73‬ﺗﺎ ‪ 75‬و ‪ 77‬ﺗﺎ ‪ 81‬و ‪(86‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫واﮐﻨﺶﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻪﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫)‪C2H4 (g)  HCl(g)  C2H5Cl(g‬‬ ‫)ﻫﺎدي ﻣﻬﺪيزاده(‬ ‫‪ -107‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪AKèoU‬‬ ‫واﮐﻨﺶﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺻﺮفﻧﻈﺮ از اﯾﻨﮑﻪ ﮔﺮﻣﺎده ﯾﺎ ﮔﺮﻣﺎﮔﯿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺮاي آﻏﺎز ﺷﺪن ﺑـﻪ‬
‫‪H2SO4‬‬
‫‪C2H4O2 (l) C2H5OH(l) ‬‬ ‫)‪ C4 H 8O2 (l)  H2O(l‬‬ ‫)ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬راﻫﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﻨﺪهاي روﺷﻦﺗﺮ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 94‬ﺗﺎ ‪(98‬‬ ‫اﻧﺮژي ﻧﯿﺎز دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪XKèoU‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫) ‪kÃwHï ¦Ã²ITÎoU (C8 H 6O4‬‬
‫‪ ‬ﻣﺤﻠﻮل ﻏﻠﯿﻆ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﭘﺮﻣﻨﮕﻨﺎت ‪ ‬ﭘﺎرازاﯾﻠﻦ‬ ‫)ﻣﺘﻴﻦ ﻗﻨﺒﺮي(‬ ‫‪ -108‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪YKèoU‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﮥ ﻣﻮازﻧﻪ ﺷﺪة واﮐﻨﺶ ﺗﻌﺎدﻟﯽ‪:‬‬
‫) ‪−¼§Ã±¬ ¸ï±ÃUH (C2H 6O2‬‬
‫‪ ‬ﻣﺤﻠﻮل رﻗﯿﻖ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﭘﺮﻣﻨﮕﻨﺎت ‪C2H4 ‬‬ ‫)‪N2 (g)  O2 (g)  2NO(g‬‬
‫‪Z KèoU‬‬
‫ﺑﻨـــﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐﻫـــﺎي ‪ Y ،X ،A‬و ‪ Z‬ﺑـــﻪ ﺗﺮﺗﯿـــﺐ ‪، C2H4O2 ، C2H5Cl‬‬ ‫‪3 2‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫‪[NO]2‬‬ ‫‪0/ 5‬‬ ‫‪36‬‬
‫‪ C8 H 6O4‬و ‪ C2H 6O2‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺠﻤﻮع ﻋﺪد اﮐﺴـﺎﯾﺶ اﺗﻢﻫـﺎي ﮐـﺮﺑﻦ در ﻫـﺮ‬ ‫‪K‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪[N2 ][O2 ] ( 2 )(0 / 5 ) 4‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬ ‫‪0/ 5 0/ 5‬‬
‫‪A : C2H5Cl : 2C  5( 1)  ( 1)  0  2C  4‬‬ ‫‪(0 / 5  1 / 5 )molO2‬‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻮﻟﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﮔﺎز اﮐﺴﯿﮋن ‪ 4mol.L1‬‬
‫‪X : C2H4O2 : 2C  4( 1)  2( 2)  0  2C  0‬‬ ‫‪0 / 5L‬‬
‫‪Y : C8 H 6O4 : 8C  6( 1)  4( 2)  0  8C  2‬‬ ‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪Z : C2H 6O2 : 2C  6( 1)  2( 2)  0  2C  2‬‬ ‫‪N2‬‬ ‫‪O2‬‬ ‫‪NO‬‬

‫ﭘﺲ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ درﺳﺖ ﻣﺠﻤﻮع ﻋﺪدﻫﺎي اﮐﺴﺎﯾﺶ اﺗﻢﻫﺎي ﮐﺮﺑﻦ در ﺗﺮﮐﯿﺒـﺎت داده ﺷـﺪه‪،‬‬ ‫‪¾Ã²»H Sʱü‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6‬‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت » ‪ « A  Z  X  Y‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪Sʱü oÃÃûU‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪2x‬‬
‫)ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬راﻫﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﻨﺪهاي روﺷﻦﺗﺮ( )ﺷﻴﻤﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﺔ ‪ 110‬ﺗﺎ ‪(116‬‬ ‫‪²jI÷U Sʱü‬‬ ‫‪4  x 4  x 6  2x‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪26 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪0  a(h  3  h)  k  9a  k‬‬ ‫‪a  1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪k  9‬‬
‫‪  5  a(h  2  h)  k  4 a  k‬‬
‫‪2‬‬ ‫)اﻣﻴﺮﻫﻮﺷﻨﮓ اﻧﺼﺎري(‬ ‫‪ -111‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﺮض راس ﺳﻬﻤﯽ ‪ f‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ k=-9‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫} ‪A  {2, 3 , 4}, B  {0,1, 2, 3‬‬
‫)ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻫﺎ و ﻧﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻫﺎ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 78‬ﺗﺎ ‪(82‬‬ ‫}‪ (A  B)  (B  A)  {4}  {0,1}  {0,1, 4‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‪ ،‬اﻟﮕﻮ و دﻧﺒﺎﻟﻪ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 8‬ﺗﺎ ‪(13‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺑﺎﺑﻚ ﺳﺎدات(‬ ‫‪ -114‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫)ﺳﺮاﺳﺮي ﺗﺠﺮﺑﻲ ‪(99‬‬ ‫‪ -112‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪f (x)  4‬‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﯾﺎ ﻣﺴﺎوي اﺳﺖ ﭘﺲ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫و ‪ ، 27  9  3  3 3‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ‪8  4  2  2 2‬‬
‫) ‪x( 5 x2  7 x  16‬‬
‫‪ 4  5 x2  7 x  16  4 x2  4‬‬
‫)‪x(x2  1‬‬ ‫‪8  27‬‬ ‫‪2 23 3‬‬ ‫‪5 6‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ x2  7 x  12  0  (x  3 )(x  4)  0  x  [3 , 4]  b  a  4  3  1‬‬
‫‪5 6‬‬ ‫‪5 6‬‬ ‫‪5 6‬‬

‫ﺗﺬﮐّﺮ )‪x :(1‬ﻫﺎ را از ﺻﻮرت و ﻣﺨﺮج ﺳﺎده ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬ ‫) ‪10 2  15 3  (2 2 )( 6 )  (3 3 )( 6‬‬

‫‪‬‬
‫ﺗﺬّﮐﺮ )‪ :(2‬ﭼﻮن ﻣﺨﺮج ﻫﻤﻮاره ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻃﺮﻓﯿﻦ وﺳﻄﯿﻦ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬ ‫‪52  6‬‬
‫)ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻫﺎ و ﻧﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻫﺎ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 88‬ﺗﺎ ‪(93‬‬ ‫‪ (2 2 )( 6 )  2 2 ( 2 3 )  4 3‬‬
‫‪ ، ‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫از ﻃﺮﻓﯽ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪ ( 3 3 )( 6 )  3 3 ( 3 2 )  9 2‬‬
‫)ﺑﻬﺮام ﺣﻼج(‬ ‫‪ -115‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪10 2  15 3  4 3  9 2 19 2  19 3‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺿﯿﺎت ﻣﺴﺄﻟﻪ‪:‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪19‬‬ ‫‪19‬‬
‫‪f (x)  ax  b , g(x)  x ,h(x)  c‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ‪ ، 4 9  32  3‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫ﺣﺎل دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫)‪3 1 2( 3 1‬‬
‫‪(f  g  h)(x)  (a  1)x  (b  c)   x  8‬‬ ‫‪B  2(4 9 1)1 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪4‬‬
‫‪9 1‬‬ ‫‪3 1 3 1 3‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪ a  1  1  a  2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪b  c  8 1‬‬
‫‪ 3 1‬‬
‫‪f (h(x))  f (c)  ac  b  2c  b  7 2‬‬
‫ﻟﺬا ﻋﺒﺎرت ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪1 , 2‬‬ ‫‪f (x)  2x  3  f (3 )  3 ‬‬
‫‪ b  3 ,c  5  ‬‬ ‫‪ 2‬‬ ‫‪A  B  ( 2  3 )  ( 3  1)  2  1‬‬
‫‪h(x)  5  h( 5 )  5‬‬
‫)ﺗﻮان ﻫﺎي ﮔﻮﻳﺎ و ﻋﺒﺎرت ﻫﺎي ﺟﺒﺮي( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(66‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 109‬ﺗﺎ ‪(113‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪(14‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﺑﺎﺑﻚ ﺳﺎدات(‬ ‫‪ -113‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬

‫)ﻋﻠﻲ آزاد(‬ ‫‪ -116‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫‪h-3‬‬ ‫‪h‬‬ ‫‪h+3‬‬

‫‪h-2‬‬ ‫‪x‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ اﯾﻨﮑـﻪ ﺣـﺮوف ﺗﮑـﺮاري در ﻣﯿـﺎن ﺣـﺮوف داده ﺷـﺪه وﺟـﻮد دارد ﻣﯽﺑﺎﯾﺴـﺖ‬ ‫‪h+2‬‬
‫ﺣﺎﻟﺖﻫﺎي زﯾﺮ را ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داد‪:‬‬ ‫‪y=-5‬‬
‫)ﺣﺎﻟــﺖ اول( از ﻫــﺮ ﺣــﺮف ﻓﻘــﻂ ﯾﮑﺒــﺎر اﺳــﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷــﻮد‪) .‬ﺣــﺮوف ﺗﮑــﺮاري ﻧﺒﺎﺷ ـﺪ(‪:‬‬

‫‪(5‬‬
‫‪3 )  10‬‬ ‫‪sh‬‬
‫‪k‬‬
‫)ﺣﺎﻟﺖ دوم( دو ﺣﺮف ‪ A‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد و از ﻣـﺎﺑﻘﯽ ﺣـﺮوف ﯾـﮏ ﺣـﺮف اﻧﺘﺨـﺎب ﮔـﺮدد‪:‬‬
‫ﻧﻘﻄﮥ ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻧﻤﻮدار ﺗﺎﺑﻊ درﺟﻪ دوم )ﺳﻬﻤﯽ( ‪ f‬ﺑﺎ ﻣﺤـﻮر ﺗﻘـﺎرن آن‪ ،‬ﻫﻤـﺎن راس ﺳـﻬﻤﯽ‬
‫‪(14 )  4‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺿﺎﺑﻄﮥ ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬ﺑﺮ اﺳﺎس راس )‪ S  (h,k‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫)ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮم( دو ﺣﺮف ‪ N‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷـﻮد و از ﻣـﺎﺑﻘﯽ ﺣـﺮوف ﯾـﮏ ﺣـﺮف اﻧﺘﺨـﺎب ﮔـﺮدد‪:‬‬
‫‪f (x)  a(x  h)2  k‬‬
‫‪(14 )  4‬‬ ‫ﻧﻘﺎط ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻫﺮ ﺧﻂ ﻣﻮازي ﻣﺤﻮر ‪ x‬ﻫﺎ )در ﺻﻮرت ﺑﺮﺧﻮرد( ﺑﺎ ﺳﻬﻤﯽ ‪ ،f‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤـﻮر‬
‫ﺗﻘﺎرن ﺳﻬﻤﯽ ﻣﺘﻘﺎرناﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮض دارﯾﻢ‪:‬‬
‫)ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬﺎرم( ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﺣﺮف ‪ A‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪(04 )  1 : .‬‬
‫‪‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪  10  4  4  1  19‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ ﺣﺎﻟﺖﻫﺎ‬ ‫‪ x  h  2  h  3‬‬ ‫ﻃﻮل ﻧﻘﺎط ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻣﺤﻮر ‪ x‬ﻫﺎ‬
‫)ﺷﻤﺎرش‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻤﺮدن( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،1‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 133‬ﺗﺎ ‪(140‬‬ ‫‪‬‬
‫‪x  h  4  h  2‬‬ ‫ﻃﻮل ﻧﻘﺎط ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﺧﻂ ‪y=-5‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪27 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﺳﻬﻴﻞ ﺣﺴﻦﺧﺎنﭘﻮر(‬ ‫‪ -120‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫)ﻣﻬﺪي ﺑﺮاﺗﻲ(‬ ‫‪ -117‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬

‫از ﻧﻘﻄﮥ ‪ D‬ﺧﻄﯽ ﻣﻮازي ﺳﺎق ﻗﺎﺋﻢ ‪ AB‬رﺳﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ‪ FE‬و ‪ BC‬را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ در ‪G‬‬ ‫اﺑﺘﺪا اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺮ ﭘﯿﺸﺎﻣﺪ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬

‫و ‪ H‬ﻗﻄﻊ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻗﻀﯿﮥ ﺗﺎﻟﺲ در ﻣﺜﻠﺚ ‪ CDH‬دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪ 2‬ﺳﮑﻪ از ‪ 3‬ﺳﮑﻪ‬

‫‪D 3 A‬‬ ‫‪(3 ) 3‬‬
‫‪ : P(A)  2 ‬ﻓﻘﻂ دو ﺳﮑﻪ ﭘﺸﺖ‬
‫‪23 8‬‬
‫‪2‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪G3‬‬ ‫اﺳﺖ )‪ 3‬ﯾﺎ ‪ 6‬رو ﺷﻮد(‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل اﯾﻨﮑﻪ ﻋﺪد ﻫﺮ ﮐﺪام از ﺗﺎسﻫﺎ ﻣﻀﺮب ‪ 3‬ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪E‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪2 2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪ : P(B)   ‬ﻫﺮ دو ﺗﺎس ﻣﻀﺮب ‪3‬‬
‫‪6 6‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪H 3‬‬ ‫‪B‬‬
‫دو ﭘﯿﺸﺎﻣﺪ ‪ A‬و ‪ B‬ﻣﺴﺘﻘﻞاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪DG‬‬ ‫‪5‬‬ ‫ﺗﺎس دوم ﻣﻀﺮب ‪ 3‬ﺗﺎس اول ﻣﻀﺮب ‪3‬‬
‫‪  9DG  5DG  40  4DG  40‬‬
‫‪DG  8 9‬‬ ‫‪3 1 1‬‬
‫‪P(A  B)  P(A).P(B) ‬‬ ‫‪ ‬‬
‫‪ DG  10‬‬ ‫‪8 9 24‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﻗﻀﯿﮥ ﻓﯿﺜﺎﻏﻮرس در ﻣﺜﻠﺚ ‪ CDH‬دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪3 1 1 32 4‬‬

‫‪P(A  B)  P(A)  P(B)  P(A  B) ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪8 9 24 72 9‬‬
‫‪CD2  DH2  CH2  CD2  ( 8  10)2  92  324  81  405‬‬ ‫)اﺣﺘﻤﺎل()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 144‬ﺗﺎ ‪(152‬‬
‫‪ CD  405  81 5  9 5‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻫﻨﺪﺳﻪ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 31‬ﺗﺎ ‪(41‬‬ ‫)ﺑﺎﺑﻚ ﺳﺎدات(‬ ‫‪ -118‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫اﯾﻦ اﺗﻔﺎق در دو ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻟﺖ اول اﯾﻨﮑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺴـﺮ داراي رﯾﺸـﮥ ﻣﻀـﺎﻋﻒ‬
‫)ﻧﺮﻳﻤﺎن ﻓﺘﺢاﻟﻠﻬﻲ(‬ ‫‪ -121‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫‪  a2  4(9)  0  a   6‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ‪:‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه و رواﺑﻂ ﻃﻮﻟﯽ در ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﯾـﻪ‪ ،‬ﻃـﻮل ﺿـﻠﻊﻫﺎي‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ دوم زﻣﺎﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺻﻮرت داراي دو رﯾﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آنﻫﺎ رﯾﺸـﮥ ﻣﺨـﺮج ﻫـﻢ‬
‫‪ AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦﺻﻮرت ﻓﻘﻂ ﯾﮑﯽ از ﺟﻮابﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫‪B‬‬ ‫رﯾﺸﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮج ‪ x  1‬و ‪ x  4‬ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم اﺳـﺖ اﯾـﻦ دو ﻋـﺪد در ﺻـﻮرت ﻗـﺮار‬
‫‪3‬‬
‫‪H‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺻﻮرت را ﺻﻔﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪9‬‬
‫‪x  1  (1)2  a(1)  9  0  a  10‬‬
‫‪25‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪x  4  (4 )2  a(4)  9  0  4a  25  a ‬‬
‫‪4‬‬
‫‪AB2  BH  BC  3  12  36  AB  6‬‬ ‫‪25‬‬
‫( ‪ ‬ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﻣﻘﺎدﯾﺮ ‪a‬‬ ‫‪)( 10)( 6 )(6 )  2250‬‬
‫‪4‬‬
‫‪AC2  CH  CB  9  12  108  AC  6 3‬‬
‫)ﻫﻨﺪﺳﺔ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ و ﺟﺒﺮ ()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 19‬ﺗﺎ ‪(24‬‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺎﻧﮥ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻣﯿﺎﻧﻪ وارد ﺑﺮ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪B‬‬
‫‪3‬‬ ‫)ﺳﻬﻴﻞ ﺣﺴﻦﺧﺎنﭘﻮر(‬ ‫‪ -119‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪H‬‬
‫‪M‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﻋﻤﻮدﻫﺎي ‪ OE‬و ‪ OF‬را رﺳﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫ﭼﻮن ﻗﻄﺮﻫﺎي ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﻣﻨﺼﻒ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻧـﺪ و ‪ OE‬ﺑـﺮ ‪ BD‬و ‪ OF‬ﺑـﺮ ‪ AC‬ﻋﻤـﻮد‬
‫‪A‬‬ ‫‪63‬‬ ‫‪C‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ‪ OE‬ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒ ‪ BD‬و ‪ OF‬ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒ ‪ AC‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪(CM)2  (3 )2  (6 3 )2  117‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪B‬‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺎﻧﻪ ‪ CM  117‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪O‬‬
‫ﮐﻮﭼﮏﺗﺮﯾﻦ ارﺗﻔﺎع ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ارﺗﻔﺎع وارد ﺑﺮ وﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪F 12‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪AB  AC 6  6 3‬‬ ‫‪BD þ~¹¶j¼μø OE  DE  BE‬‬
‫‪AH ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪3 3‬‬
‫‪BC‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪AC þ~¹¶ j¼μø OF  FC  AF‬‬

‫‪¾º Iö ¸ÄoT¬nqM‬‬ ‫‪ AE  DF  ‬‬

‫‪DE  ‬‬
‫‪AF  ‬‬
‫‪AE‬‬ ‫‪ BE‬‬
‫‪‬‬ ‫‪  DF‬‬ ‫‪ FC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪117‬‬ ‫‪39‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪BE FC‬‬ ‫‪AB‬‬ ‫‪DC‬‬
‫¨¼‪ÌIÿUnH ¸ÄoT§a‬‬ ‫‪3 3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 12  12  24‬‬
‫)ﻫﻨﺪﺳﻪ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 42‬ﺗﺎ ‪(46‬‬ ‫)ﻫﻨﺪﺳﻪ()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 26‬ﺗﺎ ‪(30‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪28 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)رﺿﺎ ﻋﻠﻲﻧﻮاز(‬ ‫‪ -126‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫)ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻦ ﺳﻼﻣﻲﺣﺴﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -122‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬

‫‪1 2‬‬ ‫‪3a ‬‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ‪ P(A)  1  P(A)  1  ‬و ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از راﺑﻄـﮥ اﺣﺘﻤـﺎل ﺷـﺮﻃﯽ‬ ‫‪Df : x   D‬‬
‫‪3 3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2f  g {1} 3a b‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  1  b  4 ,a ‬‬
‫دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪b ‬‬ ‫‪4 4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪Dg : x ‬‬
‫])‪P(A  B ) 1  [P(A)  P(B)  P(A  B‬‬ ‫‪4 ‬‬
‫‪P(A | B ) ‬‬ ‫‪‬‬
‫) ‪P(B‬‬ ‫)‪1  P(B‬‬ ‫‪ f (x)  4 x  4  k  1‬‬
‫‪‬‬ ‫و ﻟﺬا‪:‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻨﮑﻪ ﻋﺒﺎرت ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻮد ﺑﺎﯾﺪ ‪ P(A  B)  0‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫‪ g(x)  4  4x  3k‬‬
‫‪2 1‬‬
‫‪1  [   0] 1 ‬‬
‫‪11 1‬‬ ‫‪(2f  g)(1)  2f (1)  g(1)  2(k  1)  3k  k  2  k‬‬
‫‪3 4‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 12  12 ‬‬ ‫‪ k  1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3 9‬‬
‫‪1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪b‬‬
‫‪3a   k  4  2  ( 1)  3‬‬ ‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪:‬‬
‫)اﺣﺘﻤﺎل()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 144‬ﺗﺎ ‪(152‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﺗﺎﺑﻊ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 65‬ﺗﺎ ‪(70‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)اﻣﻴﺮﻫﻮﺷﻨﮓ اﻧﺼﺎري(‬ ‫‪ -127‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫)ﭘﻮﻳﺎن ﻃﻬﺮاﻧﻴﺎن(‬ ‫‪ -123‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪90‬‬ ‫‪(x  6 )2  ...  (x15  6 )2‬‬
‫‪n  15 , x   6 , 2  1‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪15 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫(‪cot‬‬ ‫‪)  cot( 4   )  cot  1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ دادهﻫﺎي ﺣﺬف ﺷﺪه ﯾﻌﻨﯽ ‪ 0 , 9 , 9‬ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ x  6‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪16 ‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬
‫‪60‬‬ ‫( ‪tan‬‬ ‫‪)  tan (5  )  tan‬‬ ‫‪ ( 3 )2  3‬‬
‫‪‬‬ ‫‪36‬‬
‫‪ ‬‬‫‪‬‬‫‪ ‬‬
‫‪‬‬‫‪9‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪‬‬‫‪9‬‬
‫‪‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪  (x1  6)  ...  (x15  6)  (0  6)  (9  6)  (9  6)  1‬وارﯾﺎﻧﺲ دادهﻫﺎي ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه‬ ‫(‪cos‬‬
‫‪13 ‬‬
‫(‪)  cos‬‬
‫‪13 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 1‬‬
‫‪)  cos(4  )  cos ‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3 2‬‬
‫)آﻣﺎر()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 153‬ﺗﺎ ‪(160‬‬ ‫‪17 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫( ‪sin2‬‬ ‫‪)  sin2 (4   )  sin2  ( )2 ‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻦ ﺳﻼﻣﻲﺣﺴﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -128‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫‪1 1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 1  3    3   3 / 25‬‬
‫‪2 2‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ f (x)  ax  b‬ﮐﻪ در آن ‪ a  0‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﻣﺜﻠﺜﺎت()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 77‬ﺗﺎ ‪(87‬‬
‫‪4 x  3  b‬‬
‫‪(fog)(x)  ag(x)  b  4x  3  g(x) ‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪a‬‬
‫ﺣﺎل دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫)اﻣﻴﺮﻫﻮﺷﻨﮓ اﻧﺼﺎري(‬ ‫‪ -124‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫)‪( 4x  3  b‬‬ ‫‪3b‬‬
‫‪E  1011/ 8 1/ 5M ,‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪E2‬‬
‫‪(f  g)(x)  ax  b ‬‬ ‫‪ (a  )x  b ‬‬ ‫‪ 3x  1‬‬ ‫? ‪ 250 , M2  M1 ‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪E1‬‬
‫غ ق ق ‪ a  1‬‬
‫‪E2 1011/ 8 1/ 5M2‬‬
‫‪4‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪ 3  a2  3a  4  0  ‬‬ ‫ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪ 250  101/ 5(M2  M1 ) ‬‬
‫‪1000‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪a  4‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪E1 1011/ 8 1/ 5M1‬‬ ‫‪4‬‬
‫)‪(3  b‬‬ ‫‪3b‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪b‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪ 1  3 b  3  4  b  ‬‬ ‫از ﻃﺮﻓﯿﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ log‬ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ‪:‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪4 16 7 9‬‬ ‫‪2/4‬‬
‫‪f (x)  4 x   f ( )     3‬‬ ‫‪1 / 5(M2  M1)  3  0 / 6  M2  M1 ‬‬ ‫‪1/ 6‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3 3 3‬‬ ‫‪1/ 5‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 65‬ﺗﺎ ‪(70‬‬ ‫)ﺗﻮاﺑﻊ ﻧﻤﺎﻳﻲ و ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 115‬ﺗﺎ ‪(118‬‬
‫)رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪ 22 ،14‬و ‪(23‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﻋﺒﺎس اﺷﺮﻓﻲ(‬ ‫‪ -125‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫)ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻦ ﺳﻼﻣﻲﺣﺴﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -129‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺰءﺻﺤﯿﺢ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻋﺒﺎرت ‪ 3 x2  1‬ﻫﻤﻮاره ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﯾﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ 1‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘـﺲ ﻫـﯿﭻ‬
‫‪x  1‬‬
‫‪ f 1(x) ‬ﺣﺎﻻ دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫اﺑﺘﺪا وارون ﺗﺎﺑﻊ )‪ f (x‬را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪x‬‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ﺻﻔﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻟﺬا اﯾﻦ ﺗﺎﺑﻊ در ﻃﻮلﻫﺎﯾﯽ ﻧﺎﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ 0  ‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ ‪f‬‬
‫‪2x  3‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪D‬‬ ‫} ‪ {x | x  D 1 ,f 1  Dg‬‬ ‫روي ﺑﺎزة )‪ [0, 2‬ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﺑﺎزة ﺑﺴـﺘﻪ ‪ 0, 2‬ﺣـﺪاﮐﺜﺮ ﺑـﻪ ازاي ‪x  2‬‬
‫‪gof 1‬‬ ‫‪f‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﺎﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪x  1‬‬
‫‪ {x | x ‬‬ ‫‪, 3 ‬‬ ‫}‪ 3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪a0‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2x  3‬‬ ‫‪ 1  2  a‬‬
‫‪a‬‬
‫‪x  1‬‬ ‫‪x  1‬‬
‫‪3 ‬‬ ‫|‪ 3 ‬‬ ‫| ‪|  3 | x  1 | 3 | 2x  3‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‪ :‬اﮔﺮ ‪ a  0‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬در ‪ x=0‬ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ راﺳﺖ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪2x  3‬‬ ‫‪2x  3‬‬
‫)ﺣﺪ و ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 137‬ﺗﺎ ‪(142‬‬
‫)‪ x2  2x  1  9(4 x2  12x  9‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪ x2  2x  1  36 x2  108x  81  35 x2  110x  80  0‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪29 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﻓﺮﺷﺎد ﺻﺪﻳﻘﻲﻓﺮ(‬ ‫‪ -133‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪8‬‬
‫)) ‪lim g(f (x))  g(f (2‬‬ ‫‪ 7 x2  22x  16  0 ‬‬ ‫) ‪ x  (  , )  (2, ‬‬
‫‪7‬‬
‫‪x 2 ‬‬
‫‪8 ‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪ R   , 2‬‬
‫)‪x3  x2  x  2 (x  2)(x2  x  1‬‬ ‫‪gof 1‬‬
‫‪lim‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ( 7 )‬‬ ‫‪7 ‬‬
‫‪‬‬ ‫|‪|x2‬‬ ‫)‪(x  2‬‬
‫‪x 2‬‬ ‫اﻋﺪاد ﺻﺤﯿﺤﯽ ﮐﻪ ﻋﻀﻮ داﻣﻨﮥ ‪ gof 1‬ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ :‬ﻓﻘﻂ ‪2‬‬
‫‪5‬‬
‫‪ g(( 7 ) ) ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫)ﺗﺎﺑﻊ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪ 14‬و ‪ 22‬ﺗﺎ ‪(29‬‬
‫‪0‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﺣﺪ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ و ﺣﺪ در ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 51‬ﺗﺎ ‪(57‬‬
‫)ﭘﻮﻳﺎن ﻃﻬﺮاﻧﻴﺎن(‬ ‫‪ -130‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪4‬‬
‫)ﻧﻴﻤﺎ ﻛﺪﻳﻮرﻳﺎن(‬ ‫‪ -134‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬ ‫اﺳﺖ ﭘﺲ‪:‬‬ ‫دورة ﺗﻨﺎوب ﺗﺎﺑﻊ‬
‫‪3‬‬
‫‪2 4 ‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪f (x)  ax3  2x  2b  f (x)  3ax2  2  f (x)  6ax‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪| a |‬‬
‫‪|a| 3‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻨﮑﻪ ﺗﺎﺑﻊ )‪ g(x‬در ‪ R‬ﻣﺸﺘﻖﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾـﺪ در ﻧﻘﻄـﮥ ﻣـﺮزي ‪x  1‬‬ ‫از ﻃﺮﻓﯽ ﺷﺮوع ﺣﺮﮐﺖ ‪ sin‬از ﻣﺒﺪأ ﻧﺰوﻟﯽ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮدن ﺿـﺮﯾﺐ ‪ sin‬در‬
‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ a  ‬ﯾﻌﻨﯽ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‪ a ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ‬
‫‪2‬‬
‫‪f ( 1)  f ( 1)  3a  2  a  2  2b  4a  2b  4‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﺷﺮط دوم ﻣﺸﺘﻖﭘﺬﯾﺮي اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﺘﻖ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﺗـﺎﺑﻊ )‪ g(x‬در ﻧﻘﻄـﮥ ﻣـﺮزي‬ ‫‪y  2  sin(  x)  2  sin x‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ x  1‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪28‬‬
‫‪x‬‬
‫) ‪9  y  2  sin 3  28  2  sin 14  2  sin(5  ‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪f ( 1)  f ( 1)  3a  2  6a  a ‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪9‬‬
‫‪‬‬ ‫‪3 4 3‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪ y  2  sin  2 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪4a  2b  4  b ‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪9‬‬ ‫)ﻣﺜﻠﺜﺎت()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 32‬ﺗﺎ ‪ 40 ،36‬و ‪(41‬‬
‫)ﻣﺸﺘﻖ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 77‬ﺗﺎ ‪(92‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)ﭘﻮﻳﺎن ﻃﻬﺮاﻧﻴﺎن(‬ ‫‪ -131‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫)ﻧﻴﻤﺎ ﻛﺪﻳﻮرﻳﺎن(‬ ‫‪ -135‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪sin(x  )  sin(x  )  sin(x   )  sin(x  ) ‬‬
‫در ﺣﻮاﻟﯽ ‪ x=2‬دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2 4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 2( x2  2 x ) , x  2‬‬ ‫‪ 2 x2  4 x , x  2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪10 2·H¼U‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ cos(x  )  sin(x  ) ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪f ( x )  [x ] | x 2  2 x | ‬‬ ‫‪ f (x)  ‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪  ( x  2 x ) , x  2‬‬ ‫‪  x 2  2 x , x  2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 10‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1  2 sin(x  )cos(x  )   sin 2(x  ) ‬‬
‫‪4 x  4 , x  2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪f (x)  ‬‬
‫‪ 2 x  2 , x  2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪  sin(  2x)   cos 2x  ‬‬
‫‪ (2)  f‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪ (2)  (4 )  ( 2)  6‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪cos 22 cos2 1‬‬
‫)ﻣﺸﺘﻖ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 77‬ﺗﺎ ‪(92‬‬ ‫‪: ‬از ﻃﺮﻓﯽ‬ ‫‪ cos 4 x  2 cos2 2x  1‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪79‬‬
‫‪ 2(  )2  1 ‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪81‬‬
‫)ﻧﻴﻤﺎ ﻛﺪﻳﻮرﻳﺎن(‬ ‫‪ -136‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،2‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 82‬و ‪(83‬‬
‫ﻋﺒﺎرت ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﻫﻤﺎن ﻋﺒﺎرت ﻣﺸﺘﻖ ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب دو ﻋﺒﺎرت ﺑﻪﺻﻮرت زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫)رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 42‬و ‪(43‬‬
‫‪y  (1  x2 )f (x)  2xf (x)  y  ((1  x2 )f (x))‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪1  2x2‬‬ ‫‪6 x‬‬ ‫)رﺿﺎ ﺳﻴﺪﻧﺠﻔﻲ(‬ ‫‪ -132‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫‪f (x) ‬‬ ‫‪ f (x) ‬‬
‫‪x2  1‬‬ ‫‪(x2  1)2‬‬ ‫ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪة ﺗﻘﺴﯿﻢ ﭼﻨﺪﺟﻤﻠﻪاي )‪ P(x‬ﺑﺮ ‪ 2x  4‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 1‬اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ‪. P(2)  1‬‬
‫‪6 x‬‬ ‫‪6 x‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﮥ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪة ﺗﻘﺴﯿﻢ ﭼﻨﺪﺟﻤﻠـﻪاي )‪ f (x‬ﺑـﺮ ‪  x  1‬ﺑﺎﯾﺴـﺘﯽ در ﺿـﺎﺑﻄﮥ ‪f‬‬
‫‪ y  ((1  x2 )f (x))  ((1  x2 ) ‬‬ ‫( ‪) ‬‬ ‫‪)‬‬
‫‪(x2  1)2‬‬ ‫) ‪(1  x2‬‬ ‫ﺑﻪﺟﺎي ‪x‬ﻫﺎ ‪ 1‬را ﻗﺮار دﻫﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪:‬‬

‫‪6 x2  6‬‬ ‫‪x 2‬‬ ‫‪12  6‬‬ ‫‪6 2‬‬ ‫)‪f (1)  4(1)P(1  1)  (1)2 P(3  1)  4 P(2)  P(2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ y ( 2 ) ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪(1  x2 )2‬‬ ‫‪(1  2)2‬‬ ‫‪9 3‬‬ ‫‪P(2)1‬‬
‫‪ f (1)  3 P(2)  f (1)  3‬‬
‫)ﻣﺸﺘﻖ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 82‬ﺗﺎ ‪(92‬‬ ‫)ﺣﺪ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ و ﺣﺪ در ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 50‬و ‪(51‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪30 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫‪r2  52  42  25  16  9  r  3‬‬ ‫)ﺳﺮوش ﻣﻮﺋﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -137‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮع ارﺗﻔﺎع دو ﻣﺨﺮوط ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺿﻠﻊ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻧﻘﻄﮥ ﻣﺮز داﻣﻨﻪ‪ ،‬رأس ﺳﻬﻤﯽﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺤﺮاﻧﯽاﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬زﯾﺮ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪1 2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪Vó»oh¶ ‬‬ ‫‪r (h1  h2 )    32 (8 )  24 ‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫)ﻫﻨﺪﺳﻪ()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 122‬ﺗﺎ ‪ 125‬و ‪(132‬‬ ‫‪-4‬‬ ‫‪A(0,0( 2‬‬

‫‪x‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫)‪B (1 , -1‬‬
‫)ﺑﻬﺰاد ﻣﺤﺮﻣﻲ(‬ ‫‪ -140‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬ ‫)‪C(-2, -2‬‬
‫‪ MN‬وﺗﺮ ﻣﺸﺘﺮك دو داﯾﺮة ‪ C1‬و ‪ C2‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ˆ  90‬‬
‫‪m AB  1 , m AC  1  A‬‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﻣﻌﺎدﻟﮥ وﺗﺮ ﻣﺸﺘﺮك دو داﯾﺮة ‪ C1‬و ‪ C2‬ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي آﻧﻬﺎ را از ﻫـﻢ ﮐـﻢ‬ ‫‪AB  AC‬‬ ‫‪2 2 2‬‬
‫‪S‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫)ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺸﺘﻖ()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 104‬ﺗﺎ ‪ 109‬و ‪(112‬‬
‫‪ x2  y2  2x  8‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 2x  2y  5  2x  2y  5  0‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪ x2  y2  2y  3‬‬
‫)ﺳﺮوش ﻣﻮﺋﻴﻨﻲ(‬ ‫‪ -138‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬
‫‪25‬‬
‫‪ (2x  6 )2  (2y  2)2 ‬روي ﺧــﻂ‬ ‫ﺑــﺮاي ﺑﻪدﺳــﺖ آوردن وﺗــﺮي ﮐــﻪ داﯾــﺮة‬
‫‪2‬‬
‫‪S  2r2  2rh  12  r2  rh  6‬‬
‫‪ 2x  2y  5  0‬ﺟﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﻣﻌﺎدﻟﮥ داﯾﺮه را اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪6  r2‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪25‬‬ ‫( ‪V  r2h  r2‬‬ ‫) ‪)  ( 6 r  r 3‬‬
‫‪22 (x  3 )2  22 (y  1)2 ‬‬ ‫‪ (x  3 )2  (y  1)2 ‬‬ ‫‪r‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪25‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪  r2  2‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻗﺎﻋﺪه ‪V  (6  3r2 )  0  r2  2 ‬‬

‫‪ (3 ,  1) ,r2   r ‬ﻣﺮﮐﺰ داﯾﺮه‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪H‬‬ ‫‪A‬‬ ‫)ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺸﺘﻖ( )رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 113‬ﺗﺎ ‪(120‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪2x  2y  5  0‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪O‬‬
‫‪,‬‬
‫)‪(3 -1‬‬
‫)ﺑﻬﺰاد ﻣﺤﺮﻣﻲ(‬ ‫‪ -139‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬

‫ﺷﮑﻞ ﺣﺎﺻﻞ‪ ،‬از دو ﻣﺨﺮوط ﺑﺎ ﺷﻌﺎع ﻗﺎﻋﺪة ‪ 3‬و ارﺗﻔﺎع ‪ 4‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪  OH  | 2  3  2  (  1)  5 |  3‬ﻓﺎﺻﻠﮥ ﻣﺮﮐﺰ داﯾﺮه از ﺧﻂ‬

‫‪22  22‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪A H 2  r2  O H 2 ‬‬
‫‪25 9 16‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪h1‬‬ ‫‪h2‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪8‬‬
‫‪AH  2  AB  2 AH  2 2‬‬

‫)ﻫﻨﺪﺳﻪ()رﻳﺎﺿﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 134‬ﺗﺎ ‪(142‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﮥ ﺣﺠﻢ آن ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﺷﻌﺎع ﻗﺎﻋﺪهﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع وارد ﺑﺮ ﺿﻠﻊ ﺑﻪ ﻃـﻮل‬

‫‪ 8‬اﺳﺖ را ﺑﻪدﺳﺖ آورﯾﻢ‪.‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪r‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪31 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﺑﻬﺰاد ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -143‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ذﺧﺎﯾﺮ و ﻣﻌﺎدن زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﻮاج ﻟﺮزهاي‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ زﻣـﯿﻦ‪،‬‬ ‫)ﺳﻴﺪﻣﺼﻄﻔﻲ دﻫﻨﻮي(‬ ‫‪ -141‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬

‫در اﺑﺘﺪاي ديﻣﺎه ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺪار رأساﻟﺠﺪي ﻋﻤﻮد ﻣﯽﺗﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ و ﺷﺪت ﮔﺮاﻧﺶ ﺳﻨﮓﻫﺎ در ژﺋﻮﻓﯿﺰﯾﮏ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«1‬در اﺑﺘﺪاي ديﻣﺎه ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﺧـﻮد ﯾﻌﻨـﯽ ‪147‬‬
‫)ﭘﻮﻳﺎﻳﻲ زﻣﻴﻦ()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(101‬‬ ‫ﻣﯿﻠﯿﻮن ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﺣﻀﯿﺾ ﺧﻮرﺷﯿﺪي ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«2‬اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﻣﺪت ﺷﺐ و روز در اﺳﺘﻮا در ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﺳﺎل ﺛﺎﺑﺖ و ﺑﺮاﺑـﺮ ‪12‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋـﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿـﺎﯾﯽ اﯾـﻦ اﺧـﺘﻼف ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﻣﯽﺷـﻮد‪.‬‬
‫)ﻓﺮﺷﻴﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر(‬ ‫‪ -144‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﺪار رأساﻟﺴﺮﻃﺎن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 23/5‬درﺟﻪ و ﻋـﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿـﺎﯾﯽ ﻣـﺪار ﻗﻄﺒـﯽ‬

‫ﺟﻨﻮب ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 66/5‬درﺟﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﺪر رأساﻟﺴﺮﻃﺎن ﮐﻤﺘﺮ اﺳـﺖ و‬
‫ﺗﻨﻬﺎ در ردﯾﻒ ‪ 2‬از ﺟﺪول‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺎدرﺳﺖ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺳﺮب در دﺳـﺘﮥ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﺟﺰﺋـﯽ‬
‫اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﻣﺪت ﺷﺐ و روز در آن ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﺪار ﻗﻄﺒﯽ ﺟﻨﻮب ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد )ﻓﺮﻋﯽ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪(.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«3‬ﺑﺮاﺳـﺎس ﺷـﮑﻞ ﺻـﻔﺤﮥ ‪ 13‬ﮐﺘـﺎب درﺳـﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽﮐـﻪ ﺧﻮرﺷـﯿﺪ ﺑـﺮ ﻣـﺪار‬

‫)زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺳﻼﻣﺖ()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 82 ،79 ،78 ،76‬و ‪(83‬‬ ‫رأساﻟﺠﺪي ﻋﻤﻮد ﻣﯽﺗﺎﺑﺪ‪ ،‬زاوﯾﮥ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪ در ﻣـﺪار ﻗﻄﺒـﯽ ﺟﻨـﻮب ‪ 47‬درﺟـﻪ و در‬

‫ﻣﺪار رأساﻟﺴﺮﻃﺎن ‪ 43‬درﺟﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﮐﺮدن اﯾـﻦ اﻋـﺪاد‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا ﺑﺎ ﻋﻤﻠﯿـﺎت رﯾﺎﺿـﯽ و ﺗﻔﺎﺿـﻞ ﻋـﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿـﺎﯾﯽ ﻣـﺪار ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺑـﺎ ﻣـﺪار‬

‫)ﻋﺮﻓﺎن ﻫﺎﺷﻤﻲ(‬ ‫‪ -145‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫رأساﻟﺠﺪي ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ زاوﯾﮥ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪ در ﻫﺮ ﻣﺪاري را ﺣﺴﺎب ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ﻣﻘﻄﻊ ‪ ، BB‬اﻟﻒ اﺳﺖ و در ﻗﺴﻤﺖ ‪ B‬ﺳﺮﻋﺖ رود و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﺮﺳـﺎﯾﺶ ﺑﯿﺸـﺘﺮ‬

‫اﺳﺖ و در ﻗﺴﻤﺖ ‪ B‬ﺳﺮﻋﺖ ﮐﻤﺘﺮ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﻮبﮔﺬاري ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫)ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و ﺧﺎك()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(44‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬

‫)ﺑﻬﺰاد ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ(‬ ‫‪ -146‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ »‪ :«4‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺪار رأساﻟﺠﺪي ﻋﻤﻮد ﻣﯽﺗﺎﺑـﺪ‪ ،‬ﺳـﺎﯾﻪﻫﺎ در‬
‫در ﻧﻈﺮﯾﮥ زﻣﯿﻦ ﻣﺮﮐﺰي )ﺑﻄﻠﻤﯿﻮس(‪ ،‬ﻣﺪار ﮔﺮدش ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﯿﻦ زﻫﺮه و ﻣﺮﯾﺦ ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫ﻣﺪارﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ از رأساﻟﺠﺪي ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎل و در ﻣﺪارﻫﺎي ﭘـﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از رأساﻟﺠـﺪي ﺑـﻪ‬

‫ﺳﻤﺖ ﺟﻨﻮب ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬و اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫)آﻓﺮﻳﻨﺶ ﻛﻴﻬﺎن و ﺗﻜﻮﻳﻦ زﻣﻴﻦ()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 13 ،12‬و ‪(14‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬

‫)ﻓﺮﺷﻴﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر(‬ ‫‪ -142‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬

‫آﻣﺘﯿﺴﺖ )ﯾﺎ ﮐﻮارﺗﺰ ﺑـﻨﻔﺶ(‪ ،‬ﻋﻘﯿـﻖ‪ ،‬اﭘـﺎل و ﮐـﻮارﺗﺰ داراي ﺗﺮﮐﯿـﺐ ﺳﯿﻠﯿﺴـﯽ ) ‪(SiO2‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﮔﺎرﻧﺖ و زﺑﺮﺟﺪ ﮐﻪ ﻧﻮع ﺷﻔﺎف و ﻗﯿﻤﺘﯽ ﮐﺎﻧﯽ اﻟﯿﻮﯾﻦ اﺳﺖ‪ ،‬داراي ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎﺗﯽ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ ﻓﯿﺮوزه ﺗﻮرﮐﻮاﯾﺰ داراي ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﺴﻔﺎﺗﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)آﻓﺮﻳﻨﺶ ﻛﻴﻬﺎن و ﺗﻜﻮﻳﻦ زﻣﻴﻦ( )زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(11‬‬ ‫)ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺪﻧﻲ و ذﺧﺎﻳﺮ اﻧﺮژي‪ ،‬زﻳﺮﺑﻨﺎي ﺗﻤﺪن و ﺗﻮﺳﻌﻪ(‬
‫)زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 35 ،34 ،33‬و ‪(36‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﺔ‪32 :‬‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دوازدﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬ ‫آزﻣﻮن ‪ 2‬ﺗﻴﺮﻣﺎه‬

‫)ﻓﺮﺷﻴﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر(‬ ‫‪ -151‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬ ‫)ﮔﻠﻨﻮش ﺷﻤﺲ(‬ ‫‪ -147‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«2‬‬

‫ﯾﮑﯽ از ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﯽروﯾﻪ از آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ زﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ وﺿـﻌﯿﺖ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ ﺟﺮمﻫﺎ از ﮐﺎﻫﺶ ﻋﺪد ﺟﺮﻣﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﺑﺴﯿﺎري از دﺷﺖﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﺑـﯿﻼن ﻣﻨﻔـﯽ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨـﯽ روﺑـﻪرو ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﯿﻢﻋﻤﺮ ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺮﺗﻮزا‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ زﻣﯿﻦ ﯾﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﺮﯾﻊ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻓﺮوﭼﺎﻟﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد؛ ﯾـﺎ‬
‫ﻋﻨﺼﺮ ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﻧﯿﻢﻋﻤﺮ )ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ(‬ ‫ﻋﻨﺼﺮ ﭘﺮﺗﻮزا‬
‫آرام و ﻧﺎﻣﺤﺴﻮس ﺑﻪﺻﻮرت ﻧﺸﺴﺖ ﺳﻄﺢ وﺳﯿﻌﯽ از ﻣﻨﻄﻘـﻪ و اﯾﺠـﺎد ﺗـﺮك و ﺷـﮑﺎف در‬
‫ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺎن ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿـﺰان ﻓﺮوﻧﺸﺴـﺖ زﻣـﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺎﯾـﺪ ﺑﻬﺮهﺑـﺮداري از‬ ‫ﺳﺮب ‪206‬‬ ‫‪ 4/5‬ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺳﺎل‬ ‫اوراﻧﯿﻢ ‪238‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ و ﺑﺎ ﺗﻐﺬﯾﮥ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ آﺑﺨﻮانﻫﺎ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺮب ‪207‬‬ ‫‪ 713‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺳﺎل‬ ‫اوراﻧﯿﻢ ‪235‬‬

‫)ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و ﺧﺎك()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(51‬‬ ‫ﺳﺮب ‪208‬‬ ‫‪ 14/1‬ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺳﺎل‬ ‫ﺗﻮرﯾﻢ ‪232‬‬

‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫ﻧﯿﺘﺮوژن ‪14‬‬ ‫‪ 5730‬ﺳﺎل‬ ‫ﮐﺮﺑﻦ ‪14‬‬

‫)ﻣﻬﺪي ﺟﺒﺎري(‬ ‫‪ -152‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬ ‫آرﮔﻮن ‪40‬‬ ‫‪ 1/2‬ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺳﺎل‬ ‫ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ‪40‬‬
‫ﺑﯿﻤﺎري ﺳﯿﻠﯿﮑﻮﺳﯿﺲ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ اﺳﺘﻨﺸﺎق ﮔﺮدوﻏﺒﺎر داراي ذرات ﺳﯿﻠﯿﺲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪238  206  32‬‬
‫)زﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺳﻼﻣﺖ()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(84‬‬ ‫‪235  207  28‬‬
‫‪232  208  24‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)آﻓﺮﻳﻨﺶ ﻛﻴﻬﺎن و ﺗﻜﻮﻳﻦ زﻣﻴﻦ( )زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(16‬‬
‫)ﻣﻬﺮداد ﻧﻮريزاده(‬ ‫‪ -153‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﺧﻄﺮاﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎزهﻫﺎ را در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷـﯿﺐدار و ﮐﻮﻫﺴـﺘﺎﻧﯽ ﺗﻬﺪﯾـﺪ ﻣﯽﮐﻨـﺪ‪ ،‬ﺧﻄـﺮ‬
‫)ﻓﺮﺷﻴﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر(‬ ‫‪ -148‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«4‬‬
‫رﯾﺰش ﮐﻮه و ﺳﻘﻮط ﻣﻮاد در داﻣﻨﻪﻫﺎي ﭘﺮﺷﯿﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺮوزه‪ ،‬ﺑﺎ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺠﺎد اﻧﻮاع‬
‫ﺳﻨﮓﻫﺎي آﻫﮑﯽ ﺣﻔﺮهدار‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ آﺑﺨﻮان را دارﻧﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻً در آنﻫﺎ ﭼﺸـﻤﻪﻫﺎي‬
‫دﯾﻮار ﺣﺎﺋﻞ‪ ،‬زﻫﮑﺸﯽ ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﯿﮥ آب اﺿﺎﻓﯽ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﻣﯿﺦﮐـﻮﺑﯽ‪ ،‬داﻣﻨـﻪﻫﺎ‬
‫ﭘﺮآب و داﺋﻤﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﻣﺨﺰنﻫﺎي ﻧﻔﺘـﯽ ﻫﺴـﺘﻨﺪ و ﺑـﺮاي‬
‫را ﭘﺎﯾﺪار ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﮑﯿﻪﮔﺎه ﺳﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ زﯾﺮا ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺪي از ﻗﺒﯿﻞ ﻓـﺮار آب ﯾـﺎ ﻧﺸﺴـﺖ‬
‫)زﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺳﺎزهﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ(‬
‫زﻣﯿﻦ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫)زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 67‬و ‪(68‬‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( )زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 47 ،37‬و ‪(63‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﻬﺪي ﺟﺒﺎري(‬ ‫‪ -154‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«1‬‬
‫)ﻓﺮﺷﻴﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر(‬ ‫‪ -149‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﭘﻬﻨﮥ ﺳﻬﻨﺪ – ﺑﺰﻣﺎن )اروﻣﯿﻪ – دﺧﺘﺮ( ﻓﺮوراﻧﺶ ﺗﺘﯿﺲﻧﻮﯾﻦ ﺑﻪ زﯾﺮ اﯾﺮان ﻣﺮﮐﺰي‬
‫ﺑﺎ ﮐﻤﮏ روشﻫﺎي ژﺋﻮﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ﯾﮏ ﺗﻮدة ﻣﻌﺪﻧﯽ در زﯾﺮِ زﻣـﯿﻦ ﻣﺸـﺨﺺ‬
‫ﭘﻬﻨﮥ ﺷﺮق و ﺟﻨﻮب ﺷﺮق اﯾﺮان‪ :‬ﻓﺮوراﻧﺶ ﭘﻮﺳﺘﮥ اﻗﯿﺎﻧﻮﺳﯽ درﯾﺎي ﻋﻤﺎن ﺑﻪ زﯾﺮ اﯾﺮان‬
‫)ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺪﻧﻲ و ذﺧﺎﻳﺮ اﻧﺮژي‪ ،‬زﻳﺮﺑﻨﺎي ﺗﻤﺪن و ﺗﻮﺳﻌﻪ(‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)زﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،3‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(107‬‬
‫)زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(31‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬
‫)ﻣﻬﺪي ﺟﺒﺎري(‬ ‫‪ -155‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫)ﻓﺮﺷﻴﺪ ﻣﺸﻌﺮﭘﻮر(‬ ‫‪ -150‬ﮔﺰﻳﻨﺔ »‪«3‬‬
‫ﺳﻨﮓﻫﺎي آذرﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﮑﯿﻪﮔﺎه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺳﺎزهﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﺑـﺎﻻﯾﯽ‬
‫ﻣﻮاد ﺧﺎرج ﺷﺪه از آﺗﺸﻔﺸﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﺣﺎﻟﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﮥ ﺟﺎﻣـﺪ )ﺗﻔـﺮا(‪ ،‬ﻣـﺎﯾﻊ‬
‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﺶ دارﻧﺪ ﺳﻨﮓﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﺳﻬﻨﺪ ﺑﺰﻣﺎن )اروﻣﯿـﻪ – دﺧﺘـﺮ( از ﻧـﻮع ﺳـﻨﮓﻫﺎي‬
‫)ﻻوا ﯾﺎ ﮔﺪازه( و ﺑﺨﺎرﻫﺎي آﺗﺸﻔﺸﺎﻧﯽ )ﻓﻮﻣﺮول( ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ذرات ﺟﺎﻣـﺪ آﺗﺸﻔﺸـﺎﻧﯽ‬
‫آذرﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ‪ ،‬ﻻﭘﯿﻠﯽ‪ ،‬ﻗﻄﻌﻪﺳﻨﮓ و ﺑﻤﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﻄﻌﻪﺳﻨﮓ و ﺑﻤﺐ آﺗﺸﻔﺸﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺗﻔﺮاﻫﺎي‬
‫)ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 62‬و ‪(107‬‬ ‫داراي اﻧﺪازة ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 32‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘـﺮ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮريﮐـﻪ ﻗﻄﻌﻪﺳـﻨﮓ‪ ،‬زاوﯾـﻪدار و ﺑﻤـﺐ‬
‫‪----------------------------------------------‬‬ ‫آﺗﺸﻔﺸﺎﻧﯽ‪ ،‬دوﮐﯽﺷﮑﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﭘﻮﻳﺎﻳﻲ زﻣﻴﻦ()زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺔ ‪(99‬‬
‫‪----------------------------------------------‬‬