EJERCICIO 106

(a + 1)(a − a + 1)
18. a 6 + 1 = 2 4 2

1. 5a + a = a 5a + 1
2
( ) 19. 8m − 27 y = (2m − 3 y )(4m + 6my
3 6 2 2 2
+ 9 y4 )
( )
2. m + 2mx + x = m + x
2 2 2

3. a + a − ab − b = (a + a ) − (ab − b)
2 2
20. 16a 2 − 24ab + 9b 2 = 4a − 3b ( ) 2

= a (a + 1) − b(a + 1) 21. 1 + a 7 = (1+ a)(1− a + a 2

− a3 + a4 − a5 + a6 )
= (a + 1)(a − b) 22. 8a 3 − 12a 2 + 6a − 1 = 2a − 1 ( )3

4. x − 36 = x − 6 = ( x + 6)(x − 6)
2 2 2
23. 1 − m2 = (1 + m)(1− m)
5. 9 x − 6 xy + y = (3x − y ) x 4 + 4 x 2 − 21 = ( x 2 + 7)( x 2 − 3)
2 2 2
24.
6. x − 3x − 4 = ( x − 1)( x + 4)
(5a + 1)(25a − 5a 2 + 1)
2
25. 125a 6 + 1 = 2 4
7. 6 x 2 − x − 2
26. a + 2ab + b − m
2 2 2
= 36 x 2 − 6 x − 12
(6x − 4)(6x + 3) = (a + b) − m2 = (a + b + m)(a + b − m)
2

=
3⋅ 2 27. 8a 2b + 16a 3b − 24a 2b 2 = 8a 2b 1 + 2a − 3b ( )
= (3x − 2)(2 x + 1) 28. x 5 − x 4 + x − 1
(1+ x)(1− x + x )
8. 1 + x 3 = = (x − x ) + (x − 1) = x (x − 1) + (x − 1) = ( x + 1)( x − 1)
2 5 4 4 4

9. 27a − 1 = (3a − 1)(9a + 3a + 1)

3 2
29. 6 x + 19 x − 20
2

10. x + m = ( x + m)( x − x m + x m − xm + m ) = 36x + 19 ( 6 x ) − 120 2

5 5 4 3 2 2 3 4

11. a − 3a b + 5ab = a (a − 3ab + 5b )

120 2
3 2 2 2 2
60 2 2 ⋅ 3 = 24 3

12. 2 xy − 6 y + xz − 3z 30 2 5⋅1 = 5
= 2 y ( x − 3) + z ( x − 3) = ( x − 3)(2 y + z) 15 3 ⇒ 24 − 5 = 19
13. 1 − 4b + 4b 2 = 1 − 2b ( ) 2

=
(6x + 24)(6x − 5)
5 5
14. 4 x + 3x y + y
4 2 2 4 6
+x y 2 2
−x y 2 2 1 = (x + 4)(6 x − 5)

4x + 4x y + y − x2 y2 25x 4 − 81y 2 = (5x 2 + 9 y)(5x 2 − 9 y)

4 2 2 4
30.

= (2 x 2 + y 2 ) − x 2 y 2 (1− m)(1+ m + m )
2
31. 1 − m3 = 2

= (2 x + xy + y
2 2
)(2 x 2
− xy + y 2
) 32. x − a + 2 xy + y + 2ab − b
2 2 2 2

15. x − 6 x y + y = ( x 2 + 2 xy + y 2 ) − (a 2 − 2ab + b2 )
8 4 4 8

+ 2x y 4 4
− 4x y 4 4
= ( x + y ) − (a − b)
2 2

x − 2x y + y − 4x y
= ( x + y + a − b)( x + y − a + b)
8 4 4 8 4 4

= (x 4 − y 4 ) − 4 x 4 y 4
2

33. 21m5n − 7m4 n 2 + 7m3n3 − 7m2 n = 7m2 n (3m3 − m2 n + mn 2 − 1)

= ( x 4 + 2 x 2 y 2 − y 4 )( x 4 − 2 x 2 y 2 − y 4 )
( ) ( ) ( ) ( )(
34. a x + 1 − b x + 1 + c x + 1 = a − b + c x + 1 )
16. a 2 − a − 30 = a − 6 a + 5 ( )( )
35. 4 + 4 ( x − y ) + (x − y) = (2 + x − y)
2 2

17. 15m + 11m − 14

2

= 225m2 + 11(15m) − 210 36. 1 − a 2b 4 = (1+ ab )(1− ab )

2 2

=
(15m + 21)(15m − 10) 37. b 2 + 12ab + 36a 2 = b + 6a ( )2

3⋅ 5
x 6 + 4 x 3 − 77 = (x 3 + 11)( x 3 − 7)
= (5m + 7)(3m − 2)
38.
39. 15x − 17 x − 4 (1+ 6x )(1− 6x + 36x )
4 2
52. 1 + 216 x 9 = 3 3 6

= (15x 2 2
) − 17 (15x ) − 60
53 x − 64 = (x − 4)( x + 4 x + 16)
2
3 2

=
(15x 2
− 20)(15x + 3) 2
54. x 3 − 64 x 4 = x 3 1 − 64 x ( )
5⋅ 3
= (3x 2 − 4)(5x 2 + 1)
55. 18ax y − 36 x y − 54 x 2 y 8 = 18 x 2 y 3 (ax 3 − 2 x 2 − 3 y 5 )
5 3 4 3

40. 1 + a − 3b( ) 3 56. 49a 2b 2 − 14ab + 1 = 7ab − 1 ( )

) (
( )( ) ( )( )
[ ]
2
57. x + 1 − 81 = x + 1 + 9 x + 1 − 9 = x + 10 x − 8
= (1 + a − 3b) 1 − (a − 3b) + (a − 3b)
2

58. a − (b + c) = (a + b + c)(a − b − c)
2 2

= (1 + a − 3b)(1 − a + 3b + a 2 − 6ab + 9b ) 2

59. (m + n) − 6 (m + n) + 9 = (m + n − 3)
2 2

41. x + x + 25
4 2

61. 9a + 63a − 45a

3 2
60. 7 x + 31x − 20
2
+ 9x2 − 9 x2
= ( 7 x) + 31( 7 x) − 140
2 = 9a (a 2 + 7 − 5a )
x 4 + 10 x 2 + 25 − 9 x 2
140 2 62. ax + a − x − 1
= (x 2 + 5) − 9 x 2 = (ax + a ) − (x + 1)
2
70 2 7 ⋅ 5 = 35
= (x + 3x + 5)(x − 3x + 5)
2 2
35 5 2 =4 2
= a (x + 1) − ( x + 1)

42. a − 28a + 36
8 4 7 7 ⇒ 35 − 4 = 31 = (a − 1)( x + 1)
+ 16a 4 − 16a 4 1 =
(7 x + 35)(7 x − 4) 63. 81x 4 + 25 y 2 − 90 x 2 y
7
a 8 − 12a 4 + 36 − 16a 4 ⇒ 81x 4 − 90 x 2 y + 25 y 2
= ( x + 5)(7 x − 4)
= (a 4 − 6) − 16a 4 = (9 x 2 − 5 y )
2 2

64. 1 − 27b + b
2 4

= (a 4 + 4a 2 − 6)(a 4 − 4a 2 − 6) 65. m + m n + n
4 2 2 4
+ 25b 2 − 25b 2
43. 343 + 8a 3 = (7 + 2a )(49 − 14a + 4a 2 ) 1 − 2b 2 + b 4 − 25b 2
+ m2 n 2 − m2 n 2

44. 12a 2bx − 15a 2 by = 3a 2b 4 x − 5 y ( ) = (1 − b 2 ) − 25b 2

2 m 4 + 2 m2 n 2 + n 4 − m2 n 2

= ( x + 5y)( x − 3y ) = (m2 + n 2 ) − m2 n 2
2
45. x 2 + 2 xy − 15 y 2
= (1 + 5b − b 2 )(1 − 5b − b 2 )
46. 6am − 4an − 2n + 3m = (m2 + mn + n 2 )(m2 − mn + n 2 )
= (6am + 3m) − (4an + 2n)
= 3m (2a + 1) − 2n (2a + 1)
66. c 4 − 4d 4 = (c2 + 2d 2 )(c 2 − 2d 2 )
= (3m − 2n)(2a + 1) 67. 15x 4 − 15x 3 + 20 x 2 = 5x 2 (3x 2
− 3x + 4 )
− 4b c = (9a + 2bc )(9a − 2bc ) 68. a − x −a− x
6 2 8 3 4 3 4 2 2
47. 81a

(
48. 16 − 2a + b = 4 + 2a + b 4 − 2a − b) (
2
)( ) = (a 2 − x 2 ) − (a + x) = (a + x)(a − x) − (a + x) = (a + x)(a − x − 1)

49. 20 − x − x
2

70. 6m + 7m − 20
4 2

= − ( x 2 + x − 20) 69. x − 8 x − 240

4 2

= (6m )
2 2
+ 7 (6m2 ) − 120
= − ( x + 5)( x − 4) 240 4
120 4
= ( x + 5)(4 − x ) 60 4 4 ⋅ 5 = 20
4 ⋅ 3 = 12 30 3 4⋅2 = 8
50. n 2 + n − 42 = n + 7 n − 6 ( )( ) 15
5
3
5 ⇒ 20 − 12 = 8 10 5 5⋅ 3 = 15
51. a − d + n − c − 2an − 2cd
2 2 2 2
⇒ 15 − 8 = 7
= ( x 2 − 20)( x 2 + 12)
2 2
1
= (a 2 − 2an + n 2 ) − (c 2 + 2cd + d 2
) (6m 2
+ 15)(6m2 − 8)
=
= (a − n) − (c + d )
1
3⋅ 2
2 2

= (a − n + c + d )(a − n − c − d ) = (2m2 + 5)(3m2 − 4)

71. 9n 2 + 4a 2 − 12an ⇒ 9n 2 − 12an + 4a 2 84. a 10 − a 8 + a 6 + a 4 = a 4 (a 6 − a 4 + a 2 + 1)
= (3n − 2a )
2

( ) ( ) (
85. 2 x a − 1 − a + 1 = 2 x a − 1 − a − 1 = a − 1 2 x − 1 ) ( )( )
72. 2 x + 2 = 2 (x + 1)
2 2
( )( ) ( ) ( )( ) ) (
86. m + n m − n + 3n m − n = m − n m + n + 3n = m − n m + 4n )(
( )
) ( )( (
73. 7a x + y − 1 − 3b x + y − 1 = 7a − 3b x + y − 1 ) 87. a 2 − b3 + 2b3 x 2 − 2a 2 x 2
74. x + 3x − 18 = ( x + 6)( x − 3)
2
= − (b 3 − 2b3 x 2 ) + (a 2 − 2a 2 x 2 )
75. (a + m) − (b + n) = (a + m + b + n )(a + m − b − n )
= − b3 (1 − 2 x 2 ) + a 2 (1 − 2 x 2 ) = (1 − 2 x 2 )(a 2 − b 3 )
2 2

76 x + 6 x y + 12 xy + 8 y = ( x + 2 y)
3 2 2 3 3 2
88. 2am − 3b − c − cm − 3bm + 2a
2 1  1
89. x − x + =  x − 
2
− −
= (2am − cm − 3bm) − (3b + c − 2a ) 9  3
2
77. 8a 22 a 21 3
= (8a ) − 22 (8a ) − 168
2

168 4
= m (2a − c − 3b) − (3b + c − 2a ) 90. 4a 2 n − b 4 n
42 2 3⋅ 2 = 6 = m (2a − 3b − c) + (2a − 3b − c) = (2a n + b2 n )(2a n − b2 n )
21 3 4 ⋅ 7 = 28 = (2a − 3b − c)(m + 1)
7 7 ⇒ 28 − 6 = 22
91. 81x − (a + x ) = (9 x + a + x)(9 x − a − x) = (10 x + a)(8 x − a )
2
(8a − 28)(8a + 6)
2

1 =
4⋅ 2 92. a + 9 − 6a − 16 x
2 2

= (2a − 7)(4a + 3)
= (a 2 − 6a + 9) − 16 x 2 = (a − 3) − 16 x 2 = (a − 3 + 4 x )(a − 4 x − 3)
2

78. 1 + 18ab + 81a 2b 2 = 1 + 9ab ( )

2

93. 9a − x − 4 + 4 x
2 2

79. 4a − 1 = (2a + 1)(2a − 1)

6 3 3
= 9a 2 − ( x 2 − 4 x + 4) = 9a 2 − ( x − 2) = (3a + x − 2)(3a − x + 2)
2

80. x − 4 x − 480
6 3

94. 9 x 2 − y 2 + 3x − y
480 4
120 3 5⋅ 4 = 20 = (9 x 2 − y 2 ) + (3x − y ) = (3x + y )(3x − y ) + (3x − y ) = (3x − y )(3x + y + 1)
4 ⋅ 3⋅ 2 = 24
40
10
4
5 ⇒ 24 − 20 = 4
(
95. x 2 − x − 72 = x − 9 x + 8 )( )
100. 49 x 2 − 77 x + 30
= (x − 24)( x + 20) 96. 36a − 120a b + 49b
4 2 2 4
3 3
2 2
= ( 49 x ) − 77 ( 49 x ) + 1. 470
2

1 + 36a 2b2 − 36a 2b 2 1. 470 7

81. ax − bx + b − a − by + ay
36a 4 − 84a 2b 2 + 49b 4 − 36a 2b2
= (ax + ay − a ) − (bx + by − b)
210 7

= (6a 2 − 7b 2 ) − 36a 2b 2
2 30 5
= a (x + y − 1 ) − b (x + y − 1 ) 6 6 7 ⋅ 5 = 35
= (a − b)( x + y − 1) = (6a 2 + 6ab − 7b 2 )(6a 2 − 6ab − 7b2 ) 1 7 ⋅ 6 = 42
82 6am − 3m − 2a + 1 97. a − m − 9n − 6mn + 4ab + 4b
2 2 2 2 ⇒ 42 + 35 = 77
= (6am − 3m) − (2a − 1 ) (49 x − 35)(49 x − 42)
= (a 2 + 4ab + 4b 2 ) − (m2 + 6mn + 9n 2 ) =
= 3m (2a − 1) − (2a − 1 ) = (3m − 1 )(2a − 1 ) 7⋅7
= (a + 2b) − (m + 3n)
2 2

83. 15 + 14 x − 8 x = (7 x − 5)(7 x − 6)
2

= − (8 x 2 − 14 x − 15) = (a + 2b + m + 3n)(a + 2b − m − 3n)

[
= − (8 x ) − 14 (8 x ) − 120
2
] 98. 1 −
4 8  2 4  2 4
a =  1+ a   1− a  101. x − 2abx − 35a b
2 2 2

120 4 9  3  3  + 36a 2b 2 − 36a 2b 2

30 3 4 ⋅ 5 = 20
x − 2abx + a 2b2 − 36a 2b 2
2

10 5 3⋅ 2 = 6 99. 81a
8
+ 64b12
= ( x − ab) − 36a 2b 2
2
2 2 ⇒ 20 − 6 = 14 + 144a 4b 6 − 144a 4b 6
(8x − 20)(8x + 6) = ( x − ab + 6ab)( x − ab − 6ab)
1 =− 81a 8 + 144a 4b 6 + 64b12 − 144a 4b 6
4⋅2 = ( x + 5ab)( x − 7ab)
= − (2 x − 5)(4 x + 3) = (9a 4 + 8b 6 ) − 144a 4b 6
2

= (5 − 2 x )(4 x + 3) = (9a 4 − 12a 2b 3 + 8b 6 )(9a 4 + 12a 2b 3 + 8b 6 )

 ( ) 116. 49a − x − 9 y + 6 xy
3 2 2 2
102. 125x 3 − 225x 2 + 135x − 27 = 5x − 3

103. (a − 2) − (a + 3)
2 2 =− [ (x 2
− 6xy + 9 y 2 ) − 49a 2 ]
= (a − 2 + a + 3)(a − 2 − a − 3) = (2a + 1)(− 5) [
= − ( x − 3 y) − 49a 2
2
]
104. 4a m + 12a n − 5bm − 15bn
2 2 = − (7a + x − 3 y )(− 7a + x − 3 y )

= (4a 2 m + 12a 2n) − (5bm + 15bn) = (7a + x − 3 y )(7a − x + 3 y)

= 4a 2 (m + 3n) − 5b (m + 3n) = (m + 3n)(4a 2 − 5b) 117. x 4 − y 2 + 4 x 2 + 4 − 4 yz − 4 z 2

= ( x 4 + 4 x 2 + 4) − ( y 2 + 4 yz + 4 z 2 )
(1+ 3x )
105. 1 + 6 x 3 + 9 x 6 = 3 2

= ( x 2 + 2) − ( y + 2 z )
2 2

106. a + 3a b − 40b = (a + 8b)(a − 5b)

4 2 2 2 2

= ( x 2 + 2 + y + 2 z)( x 2 + 2 − y − 2 z)
107. m + 8a x = (m + 2ax )(m − 2axm + 4a x )
3 3 3 2 2 2
118. a 3 − 64 = (a − 4)(a 2 + 4a + 16)
108. 1 − 9 x + 24 xy − 16 y
a 5 + x 5 = (a + x )(a 4 − a 3 x + a 2 x 2 − ax 3 + x 4 )
2 2

[ ]
119.
= − (9 x 2 − 24 xy + 16 y 2 ) − 1
a 6 − 3a 3b − 54b 2 = (a 3 − 9b)(a 3 + 6b)
[
= − (3x − 4 y) − 1 ]
2 120.

121. 165 + 4 x − x 2
[
= − (3x − 4 y + 1)(3x − 4 y − 1) ] = − ( x 2 − 4 x − 165)
= (3x − 4 y + 1)(1 + 4 y − 3x ) 165 5
33 3 5⋅ 3 = 15
109. 1 + 11x + 24 x
2

11 11 11⋅ 1 = 11
= ( 24 x ) + 11( 24 x ) + 24
2
1 ⇒ 15 − 11 = 4

=
(24 x + 8)(24 x + 3) = − ( x − 15)( x + 11)
8⋅ 3
= (15 − x ) ( x + 11)
= (3x + 1)(8 x + 1)
122. a + a + 1
4 2

110. 9 x 2 y 3 − 27 x 3 y 3 − 9 x 5 y 3 = 9 x 2 y 3 (1 − 3x − x 3 ) + a2 − a2

(
111. a + b − c
2 2
) − 9x y
2 2 2 2 a 4 + 2a 2 + 1 − a 2

= (a 2 + b 2 − c + 3xy)(a + b2 − c2 − 3xy) = (a 2 + 1) − a 2
2
2 2

= (a 2 + a + 1)(a 2 − a + 1)
(
112. 8 a + 1 − 1 ) 3

][ ]
x2 y6  x y3   x y3 
[
= 2 (a + 1) − 1 4 (a + 1) + 2 (a + 1) + 1
2
123. − = +  − 
4 81  2 9   2 9 
= (2a + 2 − 1)(4a + 8a + 4 + 2a + 2 + 1) 2
8 xy y 2  y
2

124. 16 x + + =  4x + 
2

= (2a + 1)(4a 2 + 10a + 7) 5 25  5

125. a b + 4a b − 96
4 4 2 2
113. 100 x y − 121m
4 6 4

+ 100 − 100
= (10 x 2 y 3 + 11m2 )(10 x 2 y 3 − 11m2 )
a b + 4a b + 4 − 100
4 4 2 2

(
114. a + 1
2
) + 5(a + 1 ) − 242 2
= (a 2b 2 + 2) − 100
2

= (a + 1 + 8)(a + 1 − 3) = (a
2 2 2
+ 9)(a − 2) 2
= (a 2b 2 + 2 + 10)(a 2b 2 + 2 − 10)
115. 1 + 1. 000 x 6 = (1+ 10x )(1− 10x 2 2
+ 100 x 4 ) = (a 2b 2 + 12)(a 2b 2 − 8)
126. 8a x + 7 y + 21by − 7ay − 8a x + 24a bx
2 3 2

= (7 y + 21by − 7ay) + (8a 2 x − 8a 3 x + 24a 2bx) 130. 729 − 125x 3 y12 = (9 − 5xy 4 )(81 + 45xy 4 + 25x 2 y 8 )
= 7 y (1 + 3b − a ) + 8a 2 x (1 − a + 3b) ( ) ( ) ( ) ( )( )
2 2
131. x + y + x + y = x + y + x + y = x + y x + y + 1

= (1 + 3b − a )(7 y + 8a x ) 2

132. 4 − a + b + 2ab
2 2
( )
127. x + 11x − 390
4 2

4 − a 2 − b 2 + 2ab
390 3
130 2 13⋅ 2 = 26 + b2 − b2
65 5 5⋅ 3 = 15 4 − a2 + 2ab − b 2
13 13 ⇒ 26 − 15 = 11 = 4 − (a 2 − 2ab + b 2 )
= ( x + 26)( x − 15)
= 4 − (a − b)
2 2
1 2

128. 7 + 33m − 10m

= (2 + a − b)(2 − a + b)
2

= − (10m2 − 33m − 7)
2
[
= − (10m) − 33 (10m) − 70 ] 133. x − y + x − y
3 3

(10m − 35)(10m + 2) = (x 3 − y 3 ) + (x − y )
=−
5⋅ 2
= (x − y )( x 2 + xy + y 2 ) + ( x − y ) = ( x − y )( x 2 + xy + y 2 + 1)
= − (2m − 7)(5m + 1)
= (7 − 2m)(5m + 1) 134. a − b + a − b
2 2 3 3

129. 4 (a + b) − 9 (c + d )
2 2 = (a 2 − b 2 ) + (a 3 − b 3 )

[ ][
= 2(a + b) + 3 (c + d ) 2(a + b) − 3 (c + d ) ] = (a + b)(a − b) + (a − b)(a 2 + ab + b 2 )

= (2a + 2b + 3c + 3d )(2a + 2b − 3c − 3d ) = (a − b)(a + b + a 2 + ab + b 2 )

EJERCICIO 107
7. 3ax + 3ay
3 3
1. 3ax 2 − 3a 12. x 3 − x + x 2 y − y

= 3a ( x 2 − 1) = 3a ( x + 1)( x − 1) = 3a ( x + y 3 3
) = (x 3 − x) + (x 2 y − y)
2. 3x 2 − 3x − 6 = 3a ( x + y )( x − xy + y 2 2
) = x (x 2 − 1) + y (x 2 − 1)
= 3( x 2 − x − 2) = 3 ( x − 2)( x + 1) 8. 4ab − 4abn + an
= (x 2 − 1)( x + y ) = (x + 1)(x − 1)( x + y )
2 2

= a (4b − 4bn + n ) = a (2b − n)

2 2 2

3. 2a x − 4abx + 2b x
2 2
13. 2 a 3 + 6a 2 − 8a
= 2 x (a 2 − 2ab + b 2 ) 9. x − 3x − 4
= 2a (a 2 + 3a − 4) = 2a (a + 4)(a − 1)
4 2

= 2 x (a − b) = 2 x (a − b)(a − b)
2
= ( x − 4)( x + 1)
2 2
14. 16 x − 48 x y + 36 xy
3 2 2

= ( x + 2)( x − 2)( x + 1)
= 4 x (4 x 2 − 12 xy + 9 y 2 ) = 4 x (2 x − 3 y)
2
4. 2a 3 − 2 2

= 2 (a 3 − 1) = 2 (a − 1)(a 2 + a + 1) 10. a − a − a + 1
3 2
15. 3x 3 − x 2 y − 3xy 2 + y 3
5. a − 3a − 28a
3 2 = (a 3 − a 2 ) − (a − 1) = (3x 3 − x 2 y ) − (3xy 2 − y 3 )
= a (a 2 − 3a − 28) = a (a − 7)(a + 4) = a (a − 1) − (a − 1)
= x 2 (3x − y ) − y 2 (3x − y )
2

= (a − 1)(a − 1)
= (3x − y )(x 2 − y 2 ) = (3x − y )( x + y )(x − y )
2
6. x − 4 x + x − 4
3 2

= (x 3 + x 2 ) − (4 x + 4) = (a − 1)(a + 1)(a − 1)
16. 5a 4 + 5a
= x ( x + 1) − 4 ( x + 1) 11. 2ax − 4ax + 2a
= 5a (a 3 + 1) = 5a (a + 1)(a 2 − a + 1)
2 2

= (x − 4)(x + 1) = (x + 2)(x − 2)( x + 1) = 2a ( x 2 − 2 x + 1) = 2a ( x − 1)

2
2