ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Δέκα ερωτήσεις και απαντήσεις για την

Ασφάλεια & την Υγεία στην Εργασία

1. Τι σημαίνει ασφάλεια και υγεία στην εργασία;

Το να προστατεύουμε την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων λαμβάνοντας τις σωστές
προφυλάξεις και παράλληλα δημιουργώντας ικανοποιητικό εργασιακό περιβάλλον. Έτσι
αποτρέπουμε τα εργατικά ατυχήματα την πρόωρη φθορά της υγείας των εργαζομένων και τις
επαγγελματικές ασθένειες.

2. Γιατί υπάρχει νομοθεσία για ασφάλεια και υγεία;

Ακριβώς επειδή η ασφάλεια και υγεία είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, υπάρχουν νόμοι που
απαιτούν να μην εκθέτει σε κίνδυνο κανείς τον εαυτό του και τους άλλους.

3. Εφαρμόζεται η νομοθεσία για ασφάλεια και υγεία στην περίπτωσή μου;

Ναι! Εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις όσο μικρές κι αν είναι και σε όποιον κλάδο κι αν
ανήκουν.

4. Ποιος επιβλέπει την εφαρμογή της νομοθεσίας για ασφάλεια και υγεία;
Οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας.

5. Τι πραγματικά κάνουν οι επιθεωρητές εργασίας;

Κυρίως σας βοηθούν να καταλάβετε τι πρέπει να κάνετε.
Επισκέπτονται τους χώρους εργασίας για να ελέγξουν ότι εφαρμόζεται η νομοθεσία. Επιβάλουν
κυρώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις.

6. Πρέπει να έλθω σε επαφή μόνο με έναν επιθεωρητή, για να πάρω πληροφορίες;

Όχι. Οι Αρμόδιες Κεντρικές υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και
το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας θα σας πληροφορήσουν για κάθε
θέμα που σχετίζεται με την ασφάλεια και την υγεία.

7. Χρειάζεται να δηλώσω την επιχείρησή μου;

Ναι. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήσατε με την αρμόδια τοπική επιθεώρηση εργασίας.

8. Πρέπει να βάλω στο χώρο εργασίας κάποια σήματα;

Ναι! Η σηματοδότηση των χώρων εργασίας είναι υποχρεωτική.

9. Πρέπει να αναφέρω ένα εργατικό ατύχημα;

Ναι! Κάθε εργατικό ατύχημα πρέπει να αναγγέλλεται στις αρμόδιες αρχές (Επιθεώρηση Εργασίας,
Ασφαλιστικός Φορέας, Αστυνομικό τμήμα) εντός 24 ωρών.

10. Χρειάζεται να έχω κάποιους ειδικούς που να ασχολούνται με την ασφάλεια και την υγεία
στην επιχείρησή μου;
Ναι! Κάθε εργοδότης πρέπει να παρέχει στους εργαζομένους υπηρεσίες τεχνικού ασφαλείας.
Επιπρόσθετα ανάλογα με το είδος και το μέγεθος της επιχείρησής του πρέπει να παρέχει και
υπηρεσίες γιατρού εργασίας.
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

ΘΟΡΥΒΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Υπάρχει πουθενά τόσος θόρυβος που οι εργαζόμενοι, ενώ βρίσκονται σε κανονική
απόσταση συνομιλίας, θα πρέπει να φωνάζουν δυνατά για να ακουστούν; Αν τα πράγματα έχουν
έτσι, τότε υπάρχει κίνδυνος για την ακοή.
Έχετε εργαλεία ή εξοπλισμό που κάνει δυνατό ή και εκρηκτικό θόρυβο;
Υπάρχουν θέσεις εργασίας όπου οι εργαζόμενοι φορούν μέσα προστασίας της ακοής; Τότε
ίσως χρειάζεται έλεγχος των συστημάτων μείωσης του θορύβου για να διαπιστωθεί αν αποδίδουν
καλά.
Οι υψηλές στάθμες θορύβου στην εργασία μπορούν να προκαλέσουν απώλεια της ακοής.
Αυτό μπορεί να υπάρχει κάποιο χρόνο για να γίνει μόνιμο. Οι νέοι προσβάλλονται τόσο όσο και οι
μεγαλύτεροι, αλλά η πρόωρη κώφωση είναι η χειρότερη. Οι παθόντες αρχίζουν να
αντιλαμβάνονται τη δυσκολία τους να ακούν, όταν πλέον δεν μπορούν να παρακολουθήσουν καλά
τη συνομιλία που γίνεται ανάμεσα σε μια ομάδα ανθρώπων ή όταν τα υπόλοιπα μέλη της
οικογένειάς τους παραπονιούνται ότι η τηλεόραση είναι πολύ δυνατά. Η κώφωση μπορεί να κάνει
τους παθόντες να αισθάνονται απομονωμένοι από την οικογένειά τους, τους φίλους τους και του
συναδέλφους τους.
Οι κίνδυνοι που δημιουργούνται από την ηχοέκθεση πρέπει να μειώνονται στο κατώτατο
εφικτό επίπεδο λαμβάνοντας υπόψη την τεχνική πρόοδο και τα διαθέσιμα μέτρα ελέγχου του
θορύβου κυρίως την πηγή του.

Ξέρετε ότι υπάρχει οριακή τιμή για τον θόρυβο;

Όταν η ημερήσια ατομική ηχοέκθεση ενός εργαζόμενου ή η μέγιστη τιμή ενός στιγμιαίας μη
σταθμισμένης ηχητικής πίεσης υπερβούν τα 90dB(A) και τα 200kPa αντίστοιχα :
• Προσδιορίζονται οι λόγοι αυτών των υπερβάσεων και ο εργοδότης, σε συνεργασία με τον
Τεχνικό Ασφαλείας και τον Ιατρό Εργασίας, καταρτίζει και εφαρμόζει ένα πρόγραμμα τεχνικών
μέτρων και/ή μέτρων οργάνωσης ενός εργασίας για να μειωθεί, εφ’ όσον αυτό είναι εύλογα
εφικτό, η ηχοέκθεση των εργαζομένων.
• Οι εργαζόμενοι και η Επιτροπή ενός ή οι αντιπρόσωποί ενός στην επιχείρηση ενημερώνονται
επαρκώς για ενός υπερβάσεις και τα μέτρα που ελήφθησαν.
• Πρέπει να χρησιμοποιούνται υποχρεωτικά ατομικά ακοοπροστατευτικά μέσα (π.χ.
ωτοασπίδες). Αυτά πρέπει να παρέχονται σε επαρκή βαθμό από τον εργοδότη, η δε επιλογή
ενός γίνεται σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφαλείας και τον Ιατρό Εργασίας. Τα
ακοοπροστατευτικά μέσα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στον κάθε εργαζόμενο και ενός
συνθήκες εργασίας του, λαμβάνοντας υπόψη την ασφάλεια και την υγεία του. Αν η χρήση των
ακοοπροστατευτικών μέσων δημιουργεί κίνδυνο ατυχήματος, ενός θα πρέπει να μειώνεται
κατά το δυνατό με τα κατάλληλα μέτρα.

Όταν δεν είναι εύλογα εφικτή η μείωση ενός ημερήσιας ατομικής ηχοέκθεσης ενός
εργαζόμενου σε λιγότερο από 85dB(A) :
• Ο εργαζόμενος δικαιούται να ζητήσει παρακολούθηση της λειτουργίας της ακοής του από
γιατρό και αν αυτός το κρίνει αναγκαίο, από ειδικευμένο γιατρό.
• Στόχος της παρακολούθησης αυτής είναι η διάγνωση οποιασδήποτε μείωσης της ακοής που
οφείλεται στο θόρυβο και η διατήρηση της λειτουργίας της ακοής.
• Τα αποτελέσματα της παρακολούθησης της λειτουργίας της ακοής των εργαζομένων
φυλάσσονται στην επιχείρηση με ευθύνη του εργοδότη. Ο κάθε εργαζόμενος έχει πρόσβαση
στα αποτελέσματα που τον αφορούν.
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΤΟΥ ΘΟΡΥΒΟΥ

Leg(A)

 Επισήμανση και οριοθέτηση των περιοχών όπου η στάθμη θορύβου

υπερβαίνει τα 90dB(A)
 Η προσπέλαση των εργαζομένων σ’ αυτές τις περιοχές υπόκειται σε
περιορισμούς
 Μείωση της στάθμης θορύβου κάτω από τα 90dB(A)
 Ενημέρωση των εργαζομένων (για τα αποτελέσματα των μετρήσεων
και τις επιπτώσεις του θορύβου στην υγεία και ασφάλεια)
 Περιοδικός Ιατρικός έλεγχος από τον Ειδικό Ιατρό Εργασίας
 Υποχρέωση για διάθεση ατομικών μέσων προστασίας στους
εργαζόμενους

90dB(A)
 Εκτίμηση και μέτρηση του θορύβου
 Ενημέρωση και εκπαίδευση των εργαζομένων (για τα αποτελέσματα
των μετρήσεων και τις επιπτώσεις του θορύβου στην υγεία και
ασφάλεια)
 Υποχρέωση για διάθεση ατομικών μέσων προστασίας στους
εργαζόμενους
 Υποχρέωση για παροχή ιατρικής παρακολούθησης από Ειδικό Ιατρό
Εργασίας
 Μείωση της στάθμης θορύβου κάτω από τα 85dB(A)
85dB(A)

MAX
Υποχρεώσεις εργοδότου που απορρέουν από το Π.Δ. 85/1991
(Πηγή : Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας)

ΠΥΡΚΑΓΙΑ
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ

Για την ανάπτυξη μιας πυρκαγιάς τα απαραίτητα στοιχεία είναι :

• Καύσιμη ύλη : είναι το υλικό που θα καεί και μπορεί να είναι στερεό, υγρό ή αέριο.
• Οξυγόνο : το οξυγόνο είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη και εξάπλωση μιας πυρκαγιάς γιατί
μέσω αυτού γίνεται η καύση.
• Θερμότητα : απαιτείται για την αύξηση της θερμοκρασίας της καύσιμης ύλης μέχρι το σημείο
ανάφλεξής της.

Εάν ένας εκ των τριών παραγόντων εκλείψει ή δεν υπάρχει, δεν είναι εφικτή η εμφάνιση της
πυρκαγιάς. Στην περίπτωση ανάπτυξης πυρκαγιάς το μέλημά μας είναι να αφαιρέσουμε έναν εκ
των τριών παραγόντων ώστε να πετύχουμε την κατάσβεσή της.
Οι κύριοι τρόποι μετάδοσης της πυρκαγιάς είναι :
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
• Απευθείας μετάδοση της θερμότητας (δηλαδή με επαφή από μόριο σε μόριο).
• Μεταφορά ή διοχέτευση της θερμότητας από ρεύματα αέρα.
• Ακτινοβολία
• Εκτίναξη κομματιών σωμάτων τα οποία καίγονται

Οι κύριες αιτίες πυρκαγιάς από επίσημα στατιστικά στοιχεία στη χώρα μας είναι :
Αναμμένα τσιγάρα 36%
Συσκευές και υλικά για φωτισμό και θέρμανση 25%
Εύφλεκτες ύλες 17%
Ηλεκτρισμός 12%
Καπνοδόχοι 4%
Άγνωστες αιτίες 4%
Εκρήξεις 1%
Εμπρησμοί 0,5%
Κεραυνοί 0,5%

Συνηθισμένες αιτίες πυρκαγιάς σε εργασιακούς χώρους είναι :

• Διαρροή αερίων
• Αυτανάφλεξη απροστάτευτων εύφλεκτων υλικών
• Βραχυκυκλώματα που οφείλονται σε ελαττωματική λειτουργία ηλεκτρικών μηχανημάτων,
συσκευών κλπ
• Αναμμένα τσιγάρα
• Η χρήση ελεύθερης φλόγας για συγκολλήσεις και τοπική θέρμανση

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ
Οι πυρκαγιές για λόγους πρακτικούς και ανάλογα με τα καιόμενα υλικά, διακρίνονται στις
παρακάτω πέντε (5) κατηγορίες :
• Κατηγορία Πρώτη (Α) : περιλαμβάνει τις πυρκαγιές των κοινών στερεών καυστών (ξύλα,
χαρτιά, υφάσματα κλπ)
• Κατηγορία Δεύτερη (Β) : περιλαμβάνει τις πυρκαγιές των εύφλεκτων υγρών (πετρελαιοειδή,
λιπαντικά, υγρά καθαριστικά κλπ)
• Κατηγορία Τρίτη (Γ) : περιλαμβάνει τις πυρκαγιές των αερίων καυστών (υγραέρια, ασετυλίνη
κλπ)
• Κατηγορία Τέταρτη (Δ) : περιλαμβάνει τις πυρκαγιές των μετάλλων (νάτριο, κάλιο κλπ)
• Κατηγορία Πέμπτη (Ε) : περιλαμβάνει τις πυρκαγιές από τα υλικά των παραπάνω
κατηγοριών, εφόσον στην εστία ή πολύ κοντά σε αυτήν υπάρχουν ηλεκτρικές εγκαταστάσεις ή
συσκευές και μηχανήματα που έχουν ηλεκτρική τάση.

ΑΜΕΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ

• Άμεση σήμανση συναγερμού
• Άμεση κλήση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας
• Επιβεβαίωση ασφαλούς κατάστασης για όλο το προσωπικό (παγίδευση)
• Κλείσιμο θυρών και παραθύρων για τον περιορισμό του οξυγόνου
• Κλείσιμο γενικού διακόπτη ρεύματος και γκαζιού (εάν υπάρχει)
• Προσωρινή αντιμετώπιση της πυρκαγιάς με τα μέσα που διατίθενται ώστε να εμποδίσουμε την
εξάπλωσή της μέχρι να επέμβει η Π.Υ.

ΕΙΔΗ ΚΑΤΑΣΒΕΣΗΣ ΤΗΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ

Για πυρκαγιές κατηγορίας (Α)
• Πυροσβεστήρες νερού
• Αντλιοφόροι κάδοι περιεκτικότητας 15lit νερού
• Εκτοξεύσεις νερού από σωλήνα (κοινός ποτιστικός σωλήνας μικρής διαμέτρου και πίεσης)

Για πυρκαγιές κατηγορίας (Β)

• Πυροσβεστήρες Ξερής σκόνης
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
• Πυροσβεστήρες Διοξειδίου του Άνθρακα
• Πυροσβεστήρες Αφρού
• Πυροσβεστήρες με γόμωση HALLON
• Άμμος ή χώμα
• Νερό πολυμερισμένο σε λεπτότατα σταγονίδια (ομίχλη νερού)

Σημειώνεται ότι οι πυρκαγιές τύπου Β μπορούν να καταπολεμηθούν με τα μέσα που

χρησιμοποιούμε για αυτές του τύπου Α με μειωμένα όμως αποτελέσματα. Αντίθετα στις πυρκαγιές
τύπου Α δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα μέσα για τύπο Β γιατί θα εξαπλωθεί η πυρκαγιά.

Για πυρκαγιές κατηγορίας (Γ)

• Πυροσβεστήρας Ξερής σκόνης, των τύπων που διατίθενται
• Πυροσβεστήρες Διοξειδίου του Άνθρακα, των τύπων που διατίθενται

Για πυρκαγιές κατηγορίας (Δ)

• Πυροσβεστήρες Ξερής σκόνης, με γόμωση ειδικού τύπου (είναι βαμμένοι με ειδικό χρώμα)

Για πυρκαγιές κατηγορίας (Ε)

• Πυροσβεστήρες Διοξειδίου του Άνθρακα
• Πυροσβεστήρες Ξερής σκόνης, με γόμωση κατάλληλη κατά περίπτωση για ηλεκτρική τάση
μέχρι 1000V.

Οι πυροσβεστήρες πρέπει να αναγράφουν τον τύπο, το βάρος σε kg, την καταλληλότητα ή μη για
ηλεκτρική ενέργεια, τη χρονική διάρκεια του υλικού πυρόσβεσης ή την ημερομηνία αναγόμωσης και
οδηγίες χρήσης.
Άλλα μέσα που χρησιμοποιούνται για την κατάσβεση της πυρκαγιάς είναι :
• Πυροσβεστικές φωλιές (εξοπλισμένες με πέλεκυ, φτυάρι, λοστό διάρρηξης, κουβέρτα
διάσωσης, φανούς χειρός, κουβά με άμμο και νερό, περιτυλιγμένο σωλήνα μήκους περίπου
36m (μάνικα) ο οποίος συνδέεται με πηγή υδροληψίας ή με μόνιμο πυροσβεστικό δίκτυο εάν
αυτό απαιτείται.
• Αυτόματοι καταιονητήρες νερού (sprinklers)
• Τεχνητή βροχή
• Διοξείδιο του Άνθρακα, HALLON και άλλα αέρια
• Αφρός
• Ξερή σκόνη
• Διογκωμένος αφρός

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ

• Τάξη και καθαριότητα στις εγκαταστάσεις, αποθήκες με απομάκρυνση όλων των άχρηστων
υλικών που μπορούν να αναφλεγούν. Ασφαλής αποθήκευση των εύχρηστων υλικών και
τοποθέτησή τους σε μέρη για αποφυγή μετάδοσης της πυρκαγιάς.
• Συνεχής καθαρισμός των χώρων εργασίας.
• Απομάκρυνση κενών βαρελιών πετρελαιοειδών και αποθήκευσή τους εάν είναι απαραίτητη, σε
ασφαλή μέρη.
• Σήμανση θέσης πυροσβεστικών υλικών και μέσων, οδών διαφυγής και εξόδων κινδύνου.
• Ανάρτηση πινακίδων, σε εμφανή σημεία των χώρων εργασίας, με οδηγίες πρόληψης
πυρκαγιάς και τρόπους ενέργειας των εργαζόμενων.
• Αποφυγή επικίνδυνης γειτνίασης για εγκαταστάσεις ή προσωρινά έστω αποθηκευμένων
υλικών.
• Δημιουργία και διατήρηση ζωνών πυρασφάλειας γύρω από εγκαταστάσεις.
• Αποφυγή άστοχων πράξεων που μπορεί να προκαλέσουν πυρκαγιά.
• Τακτική επιθεώρηση και συντήρηση των ηλεκτρικών μηχανημάτων και συσκευών καθώς και
θερμικών εγκαταστάσεων.
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
• Η πραγματοποίηση εργασιών κοπής, κολλήσεων, ανοικτής φλόγας ή άλλων που παράγουν
σπινθήρες μόνο σε θέσεις που αυτό επιτρέπεται ή μετά από λήψη ειδικής Αδείας Θερμής
Εργασίας.

ΠΥΡΑΣΦΑΛΕΙΑ
• Υλικά κατασκευής κτιριακών εγκαταστάσεων : χρήση υλικών με ικανότητα βραδείας
καύσης.
• Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις : πρόβλεψη ώστε το δίκτυο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων κα
μην εφάπτεται με αναφλέξιμα υλικά.
• Αερισμός χώρων : πρόβλεψη για πολύ καλό αερισμό των χώρων και εγκαταστάσεων που
αποθηκεύονται και χρησιμοποιούνται καύσιμα και εκρηκτικά αέρια.
• Εγκαταστάσεις εκρηκτικών αερίων : πρόβλεψη ώστε η εγκατάστασή τους να γίνεται σε
απομακρυσμένο, καλά αεριζόμενο και προστατευόμενο χώρο, μακριά από τους χώρους
εργασίας.
• Διάκριση χώρων και υλικών επεξεργασίας : απαγορεύεται στην παραγωγική διαδικασία η
επεξεργασία ή αποθήκευση εύφλεκτων υλικών σε χώρους εργασίας με πηγές φωτιάς (π.χ.
συγκολλητικές συσκευές).
• Διατάξεις επέκτασης πυρκαγιών : προβλέπεται η τοποθέτηση ειδικών πυρίμαχων πόρτων
που σε περίπτωση πυρκαγιάς κλείνουν αυτόματα εμποδίζοντας την επέκτασή της σε άλλους
χώρους (ορόφους, αίθουσες κλπ).
• Δίκτυα αυτόματης ανίχνευσης και κατάσβεσης πυρκαγιών : είναι μικτά ηλεκτρονικά και
υδραυλικά συστήματα τα οποία ανιχνεύουν την πυρκαγιά και ενεργοποιούνται αυτόματα
βομβαρδίζοντάς την με το αντίστοιχο υλικό κατάσβεσης (αφρό, σκόνη, νερό) ανάλογα με το
είδος της προβλεπόμενης πυρκαγιάς. Τοποθετούνται σε χώρους με αυξημένο κίνδυνο
πυρκαγιάς (μηχανοστάσια θέρμανσης, εγκαταστάσεις καυσίμων, εγκαταστάσεις
συγκολλήσεων, εγκαταστάσεις εύφλεκτων υλικών, εγκαταστάσεις επεξεργασίας ξύλου –
χαρτιού κλπ, εγκαταστάσεις μεγάλων κτιρίων κλπ). Τα δίκτυα αυτά καλύπτουν επίσης τις
οδούς διαφυγής των εργαζομένων (κλιμακοστάσια, διάδρομοι, είσοδοι, έξοδοι κλπ).

ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ
Οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη δυσλειτουργία των συστημάτων διαχείρισης της
ηλεκτρικής ενέργειας και από την μη τήρηση των μέτρων ασφαλείας είναι :
 Μόνιμες βλάβες – αναπηρίες του ανθρώπινου σώματος και ακόμη θάνατο σε
περίπτωση υπερβολικής έκθεσης στις επιδράσεις της ηλεκτρικής ενέργειας.
 Πυρκαγιές – εκρήξεις που έχουν αποτέλεσμα καταστροφές σε εγκαταστάσεις,
εξοπλισμό και διακοπή της παραγωγικής διαδικασίας.
 Βλάβες σε παραγωγικό εξοπλισμό (μηχανήματα, δίκτυα κλπ).

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 Οι εργασίες εγκατάστασης, επισκευής και της απαραίτητης τακτής συντήρησης
δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας γίνονται μόνον από ηλεκτρολόγους και ειδικευμένους
τεχνίτες .
 Εάν διαπιστωθεί βλάβη ή ελάττωμα στην λειτουργία του ηλεκτρικού δικτύου πρέπει
άμεσα να τίθεται εκτός λειτουργίας και να καλείται ειδικευμένος τεχνίτης (κατά
προτίμηση ο τεχνίτης που έχει κάνει την εγκατάσταση).
 Σε περίπτωση ατυχήματος απαραιτήτως η πρώτη ενέργεια είναι η διακοπή της
ηλεκτρικής ενέργειας και κατόπιν η παροχή πρώτων βοηθειών στο θύμα. Σε αντίθετη
περίπτωση κινδυνεύει από ηλεκτροπληξία και αυτός που προσφέρει βοήθεια.
 Οι πίνακες διαχείρισης της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμοι
και επισκέψιμοι χωρίς τεχνητά ή φυσικά εμπόδια μπροστά από αυτούς. Επίσης
πάντα πρέπει τα καπάκια τους να είναι κλειστά αλλά όχι ασφαλισμένα (κλειδωμένα).

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 Υποχρεωτική ελαττωμένη τάση : για την αποφυγή ηλεκτροπληξίας σε πολύ υγρούς
χώρους ή σε εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον η τάση πρέπει να είναι 36 V, ενώ σε απλά
υγρούς χώρους 42 V.
 Προστασία με απομόνωση (διαχωρισμός) : το τμήμα της ηλεκτρικής εγκατάστασης που
ενέχει κινδύνους ηλεκτροπληξίας απομονώνεται από το υπόλοιπο δίκτυο με μετασχηματιστή
σχέσης 1/1. Το συγκεκριμένο τμήμα δεν επιτρέπεται να γειώνεται ή να συνδέεται με
ουδέτερο αγωγό που έχει γειωθεί και είναι πάντα μικρού σχετικού μήκους.
 Θέση μόνωσης : Υποχρεωτική μόνωση στα μέρη του δικτύου που είναι υπό τάση και με τα
οποία μπορεί να έρθει σε επαφή ο άνθρωπος. Το ίδιο ισχύει και με σημεία που είναι σε
επαφή με το δίκτυο της ηλεκτρικής εγκατάστασης και που μπορεί να βρεθούν υπό τάση
λόγω βλάβης, φθοράς κλπ της μόνωσης.
 Διπλή μόνωση : Υποχρεωτική διπλή μόνωση των μερών του δικτύου που βρίσκονται σε
τάση για προστασία των τμημάτων και στοιχείων που υπό κανονικές συνθήκες δεν
βρίσκονται σε τάση.
 Γείωση δικτύου : Σύνδεση με καλό αγωγό ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω ηλεκτροδίου
γείωσης ,όλων των μεταλλικών στοιχείων που δεν έχουν και δεν προβλέπεται να έχουν
τάση.
 Ουδετεροποίηση : Μέσω της ουδετεροποίησης προκαλείται διακοπή της παροχής σε
περίπτωση βραχυκυκλώματος.
 Προστασία με χρήση Διαφορικού διακόπτη γενικής προστασίας ή διακόπτη
διαφυγής.

ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

 Άμεση αντικατάσταση φθαρμένων μερών, τμημάτων και στοιχείων της εγκατάστασης
(καλώδια, ρευματολήπτες, διακόπτες, λαμπτήρες κλπ). Ασφαλοδιακόπτες και ασφάλειες που
καταστρέφονται αντικαθίστανται από καινούριες ίδιων δυνατοτήτων (αμπέρ). Εάν αυτό
συμβαίνει συχνά πρέπει να καλείται άμεσα τεχνικός για τον εντοπισμό πιθανών διαρροών.
 Πριν δοθεί ρεύμα σε μηχανήματα πρέπει να τοποθετούνται υποχρεωτικά τα καλύμματα
προστασίας.
 Όλες οι χρησιμοποιούμενες συσκευές (οικιακές ή βιομηχανικές) πρέπει να είναι γειωμένες.
 Για οποιαδήποτε εργασία στο δίκτυο, απλή ή ευρεία, υποχρεωτικά διακόπτεται η παροχή
(πχ αντικατάσταση λαμπτήρα).
 Τακτικός έλεγχος και συντήρηση του δικτύου από ειδικευμένο τεχνίτη για εντοπισμό
πιθανών δυσλειτουργιών και επαναλειτουργία του δικτύου μόνον μετά από επιβεβαίωση
ασφαλούς λειτουργίας. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου και των πιθανών επιδιορθώσεων
επιβάλλεται να χρησιμοποιούνται εργαλεία με ειδικές μονωμένες λαβές. Επίσης πρέπει να
χρησιμοποιείται σαν πρόσθετο μέτρο ασφαλείας ο διακόπτης διαφυγή.
 Υποχρεωτικός έλεγχος ότι το δίκτυο ή το μηχάνημα που πρόκειται να γίνουν εργασίες
συντήρησης ή επισκευής δεν βρίσκεται υπό τάση πριν ξεκινήσουν οι σχετικές εργασίες.
 Όλα τα χρησιμοποιούμενα υλικά πρέπει να έχουν το σήμα ελέγχου καλής και ασφαλούς
λειτουργίας (CE).
 Όλα τα στοιχεία του δικτύου (αγωγοί, διακόπτες, ρευματολήπτες κλπ) πρέπει να
τοποθετούνται σε θέσεις που δεν επηρεάζονται από χτυπήματα, φθορές λόγω διέλευσης
βαρέων οχημάτων και να μην εκτίθενται σε χημικά υγρά, υγρά καύσιμα και υψηλή θερμότητα
.
 Οι μηχανές και γενικά ο εξοπλισμός που δεν χρησιμοποιείται τίθεται εκτός λειτουργίας με
διακοπή της παροχής από τον Πίνακα Διανομή.
 Σε χώρους επεξεργασίας , χρήσης ή αποθήκευσης υγρών και αερίων καυσίμων και γενικά
υλικών που έχουν τον κίνδυνο της έκρηξης η ηλεκτρική εγκατάσταση και όλα τα
χρησιμοποιούμενα σε αυτήν υλικά, τμήματα και στοιχεία κατανάλωσης ενέργειας πρέπει να
είναι υποχρεωτικά αντιεκρηκτικού τύπου και προδιαγραφών.
 Σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών (σεισμός, πλημμύρα κλπ) διακόπτεται η παροχή
ηλεκτρικής ενέργειας από τον Πίνακα Διανομής πριν από κάθε άλλη ενέργεια.
 Ιδιαίτερα αυξημένη προσοχή πρέπει να δίδεται από τους χειριστές ανυψωτικών
μηχανημάτων και τους εργαζόμενους σε υψηλά σημεία στα εναέρια δίκτυα ηλεκτρικής
ενέργειας που βρίσκονται στον χώρο ή κοντά σε θέση εργασίας.
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 Ιδιαίτερα αυξημένη προσοχή πρέπει να δίδεται από τους χειριστές σκαπτικών
μηχανημάτων ώστε α αποφευχθούν φθορές ή ολική καταστροφή υπόγειων δικτύων. Πριν
την έναρξη τέτοιων εργασιών απαιτείται η διακοπή της παροχής.
 Ηλεκτρικές συσκευές, μηχανήματα και εργαλεία πρέπει να είναι προστατευμένα από νερό,
υγρασία και βροχή ανεξάρτητα της ύπαρξης σωστής και επαρκούς γείωσης.
 Απαγορεύεται η χρήση ηλεκτρικών μηχανημάτων και εξοπλισμού που κινείται με ηλεκτρική
ενέργεια από ανειδίκευτο ή μη σωστά εκπαιδευμένο προσωπικό.
 Όταν για λόγους παραγωγής είναι απαραίτητη η χρήση πρόχειρων κατασκευών ή
προεκτάσεων (π.χ. μπαλαντέζα) λαμβάνονται μέτρα προστασίας από φθορές και χτυπήματα
και τοποθετούνται προστατευτικές διατάξεις που εμποδίζουν τους εργαζομένους να έρθουν
σε τυχαία επαφή με ηλεκτρικά στοιχεία.
 Οι ειδικοί τεχνίτες – ηλεκτρολόγοι αλλά και οι εργαζόμενοι σε ιδιαίτερα δυσμενές και υγρό
περιβάλλον με ηλεκτρικό παραγωγικό εξοπλισμό οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα μέτρα
ατομικής προστασίας, όπως :
 Κράνος από ενισχυμένο πλαστικό
 Ολόσωμη φόρμα εργασίας (πάντα σε καλή κατάσταση και στεγνή)
 Παπούτσια με μονωτικό πέλμα
 Μονωτικά γάντια χειρός
 Εργαλεία με λαβές από μονωτικό υλικό (σε καλή κατάσταση)
 Καθαρισμός του χώρου εργασίας και του δαπέδου από υγρά

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΑ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
ΚΥΡΙΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΕΝΟΧΛΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι ευκαιριακά ή ως μέρος της κύριας απασχόλησης τους
χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Πολλοί χρήστες Η/Υ παραπονούνται για κόπωση, νευρικότητα, βλάβες στα μάτια και
πονοκέφαλο.
Οι πιθανές αιτίες οι οποίες προκαλούν τις ενοχλήσεις αυτές είναι :
• Τα αρνητικά χαρακτηριστικά της οθόνης (π.χ. αντανάκλαση).
• Ο χρόνος εργασίας μπροστά στην οθόνη.
• Ο κακός φωτισμός του χώρου εργασίας ή η λάθος θέση της οθόνης σε σχέση με τον
φυσικό φωτισμό του χώρου και / ή με τις πηγές φωτισμού.
• Η ποιότητα των φίλτρων που χρησιμοποιούνται στις οθόνες ή η έλλειψη φίλτρου.
• Τα έπιπλα που χρησιμοποιούνται στην εργασία σε Η/Υ (ποιότητα, εργονομία κλπ).
• Ο θόρυβος των εκτυπωτών (κυρίως παλιάς τεχνολογίας).

Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων είναι σκόπιμο να γίνεται μελέτη του
χώρου εργασίας, των χαρακτηριστικών του, να συνεκτιμώνται τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά
των χρηστών Η/Υ, ο αριθμός των εργαζόμενων στον χώρο κλπ .

ΟΘΟΝΗ
• Οι χαρακτήρες στην οθόνη πρέπει να είναι ευδιάκριτοι και καθαρά διαμορφωμένοι. Τα
συνιστώμενα μεγέθη χαρακτήρων είναι :
 Απόσταση χρήστη – οθόνης 0.50 m , χαρακτήρες > 3.5 mm
 Απόσταση χρήστη – οθόνης 0.70 m , χαρακτήρες > 4.3 mm

 Η οθόνη πρέπει απαραιτήτως να είναι εφοδιασμένη με φίλτρο με μηδενική εκπεμπόμενη

προστασία. To φίλτρο πρέπει να γειώνεται για να αποφεύγονται προβλήματα από το
ηλεκτροστατικό πεδίο.
 Η εικόνα πρέπει να είναι σταθερή και να μην τρεμοπαίζει. Θα πρέπει επίσης να ρυθμίζεται
η ανάλυση της εικόνας ώστε να μην ενοχλούνται τα μάτια.
 Η φωτεινότητα και η λαμπρότητα της οθόνης ρυθμίζονται εύκολα από τον χρήστη.
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 Η οθόνη πρέπει να είναι τοποθετημένη σε βάση η οποία να έχει την δυνατότητα της
εύκολης περιστροφής και αλλαγής κλίσης.
 Η τοποθέτηση της οθόνης σε σχέση με το φωτισμό του χώρου να είναι τέτοια ώστε να
αποφεύγονται οι αντανακλάσεις (π.χ. αποφεύγουμε την τοποθέτηση οθόνης με τρόπο που
να βλέπει παράθυρο ή άλλη φωτεινή πηγή).

ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ
 Το πληκτρολόγιο πρέπει να έχει τη δυνατότητα αλλαγής και ρύθμισης της κλίσης .
 Πρέπει να υπάρχει αρκετός ελεύθερος χώρος μπροστά από το πληκτρολόγιο ώστε ο
χρήστης να έχει τη δυνατότητα να στηρίξει τα χέρια του μέχρι τους αγκώνες πάνω στο
γραφείο.
 Η επιφάνεια του πληκτρολογίου πρέπει να είναι θαμπή για να μην υπάρχουν προβλήματα
αντανάκλασης.
 Τα σύμβολα των πλήκτρων πρέπει να είναι ευδιάκριτα από την κανονική θέση εργασίας
του χρήστη διότι σε άλλη περίπτωση επιβαρύνεται το σώμα του.

ΓΡΑΦΕΙΟ (τραπέζι εργασίας)

 Το τραπέζι εργασίας θα πρέπει να έχει χαμηλή αντανακλαστικότατα.
 Οι διαστάσεις θα πρέπει να είναι επαρκείς.
 Το ύψος του τραπεζιού θα πρέπει να είναι εργονομικό και να μπορεί να ρυθμίζεται ώστε να
λαμβάνεται υπόψη η ανθρωπομετρία του χρήστη.

ΚΑΘΙΣΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
 Το κάθισμα πρέπει να παρέχει ευστάθεια στο χρήστη και να του εξασφαλίζει άνετη στάση.
 Ο χρήστης πρέπει να έχει ελευθερία κινήσεων και κατά συνέπεια το κάθισμα πρέπει να
είναι περιστρεφόμενο.
 Το ύψος του καθίσματος πρέπει να είναι ρυθμιζόμενο, ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί
στο ύψος του χρήστη.
 Η πλάτη του καθίσματος πρέπει να έχει δυνατότητα ρύθμισης της κλίσης και του ύψους
της.
 Τα πόδια του χρήστη πρέπει να πατούν σε υποπόδιο για να είναι ξεκούραστη η θέση του

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
 Ο φωτισμός του χώρου είναι προτιμότερο να είναι φυσικός.
 Το κεντρικό οπτικό πεδίο της οθόνης να είναι λαμπρότερο από τον γύρω χώρο για να μην
κουράζονται τα μάτια .
 Συνιστώμενο επίπεδο φωτισμού για ανοιχτόχρωμη οθόνη είναι τα 500-700 lux .

ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ
Η επιστήμη και η τεχνολογία που ασχολείται με την προσαρμογή της εργασίας στον άνθρωπο
ονομάζεται εργονομία.
Για να αντιμετωπίσουμε τα αρνητικά φαινόμενα που παρουσιάζονται στην εργασία είναι
αναγκαίο όταν σχεδιάζουμε τις διαδικασίες και τις πρακτικές της εργασίας, τον εξοπλισμό εργασίας,
τα μέσα ατομικής προστασίας κλπ να λαμβάνουμε υπόψη και τα παρακάτω :
 Τα στοιχεία της ανθρωπομετρίας (π.χ. μέγεθος σώματος)
 Τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά (π.χ. χρόνος αντίδρασης εργαζομένου)
 Τα χαρακτηριστικά του ανθρώπινου σώματος (βάρος , ύψος κλπ )
 Τα κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά (π.χ. μόρφωση).

Ο σχεδιασμός που λαμβάνει υπόψη του όλα τα παραπάνω ονομάζεται εργονομικός

σχεδιασμός και ο στόχος του είναι οι συνθήκες άνεσης και ξεκούραστης εργασίας. Τα δυο αυτά
στοιχεία οδηγούν στην σωματική ασφάλεια και στην προστασία της υγείας του εργαζομένου αλλά
και στην αύξηση της παραγωγικότητας και της ποιότητας της παρεχόμενης εργασίας.
Παρακάτω παρατίθενται τα αποτελέσματα μιας έρευνας που αφορά τη συχνότητα και τις αιτίες
εμφάνισης μυοσκελετικών προβλημάτων και τα μέτρα βελτίωσης που ελήφθησαν (Πηγή : Ελληνικό
Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας ).
 ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
Ως προς τις μυοσκελετικές παθήσεις ελήφθησαν στοιχεία από 9 επιχειρήσεις που απασχολούν
συνολικά 4558 εργαζόμενους.
Από τις επιχειρήσεις αυτές 1 ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και απασχολεί 207
εργαζόμενους, ενώ οι υπόλοιπες 8 ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα και απασχολούν 4351
εργαζόμενους.

Τομέας Αριθμός Αριθμός

απασχόλησης επιχειρήσεων εργαζομένων
Δημόσιος 1 207
Ιδιωτικός 8 4351
Σύνολο 9 4558

Από την καταγραφή των στοιχείων προκύπτει ότι :

 Τα προβλήματα μυοσκελετικών παθήσεων διαπιστώθηκαν κυρίως από τις πρωτοβουλίες
των ίδιων των επιχειρήσεων. Οι διαπιστώσεις στις 6 από αυτές έγιναν από ακτινολογικές
και κλινικές εξετάσεις, καθώς και από τον έλεγχο των ιατρικών φακέλων των εργαζομένων.
 Οι αιτίες αποδίδονται κυρίως στη φύση της εργασίας (ανύψωση βαρών), όπως και σε
εργονομικούς παράγοντες όπως ο μη σωστός εργονομικός σχεδιασμός του
εξοπλισμού, η κακή θέση του σώματος και η επανάληψη των ίδιων κινήσεων.
 Τα μέτρα που έλαβαν οι επιχειρήσεις ήταν ο περιορισμός των υπερωριών, οι
εργονομικές διευθετήσεις, η αλλαγή θέσης εργασίας, η εισαγωγή μηχανολογικού
εξοπλισμού για τη μείωση της χειρωνακτικής εργασίας, ενώ δόθηκαν οδηγίες για
την ασφαλέστερη ανύψωση βαρών.
 Τα αποτελέσματα των παρεμβάσεων ήταν η μείωση του αριθμού ατυχημάτων, η
ελαχιστοποίηση απώλειας εργατοωρών και γενικά χαρακτηρίζονται ως θετικά.

ΟΔΟΙ ΔΙΑΦΥΓΗΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

 Οι οδοί διαφυγής και οι έξοδοι κινδύνου πρέπει να διατηρούνται πάντα ελεύθερες και να
οδηγούν μέσω του συντομότερου δρόμου στο ύπαιθρο ή σε ασφαλή περιοχή.
 Σε περίπτωση κινδύνου, έκτακτης ανάγκης κλπ πρέπει όλοι οι χώροι εργασίας να μπορούν
να εκκενώνονται γρήγορα και υπό συνθήκες απόλυτης ασφάλειας.
 Ο αριθμός, η κατανομή και οι διαστάσεις των οδών διαφυγής και εξόδων κινδύνου
εξαρτώνται από την χρήση, τον εξοπλισμό και τις διαστάσεις των χώρων εργασίας καθώς και
τον μέγιστο αριθμό των ατόμων που μπορεί να βρίσκονται στους χώρους αυτούς .
 Οι θύρες κινδύνου πρέπει να ανοίγουν πάντα προς τα έξω. Απαγορεύεται η χρήση
περιστρεφόμενων και συρόμενων θυρών ως θύρες κινδύνου.
 Οι θύρες κινδύνου δεν πρέπει να είναι κλειστές με τρόπο να μην μπορεί να τις ανοίξει εύκολα
και αμέσως κάθε πρόσωπο που θα χρειαστεί τυχόν να τις χρησιμοποιήσει σε περίπτωση
ανάγκης.
 Οι οδοί διαφυγής και οι έξοδοι κινδύνου πρέπει να επισημαίνονται με κατάλληλη σήμανση, η
οποία τοποθετείται σε κατάλληλα και ευκρινή σημεία και πρέπει να είναι μόνιμη .
 Οι θύρες κινδύνου δεν πρέπει να κλειδώνονται. Οι οδοί διαφυγής και οι έξοδοι κινδύνου,
όπως και οι διάδρομοι κυκλοφορίας και οι θύρες πρόσβασης σε αυτούς δεν πρέπει να
φράσσονται από αντικείμενα, έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανεμπόδιστα ανά
πάσα στιγμή.
 Σε περίπτωση βλάβης του φωτισμού, οι οδοί διαφυγής και οι έξοδοι κινδύνου που
χρειάζονται φωτισμό πρέπει να διαθέτουν εφεδρικό επαρκούς έντασης .

ΠΥΡΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΥΡΟΣΒΕΣΗ

 ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 Ανάλογα με τις διαστάσεις και τη χρήση των κτιρίων, τον υπάρχοντα εξοπλισμό, τα φυσικά
και χημικά χαρακτηριστικά των χρησιμοποιούμενων ουσιών καθώς και τον μέγιστο αριθμό
των ατόμων που μπορούν να βρίσκονται εκεί, οι χώροι εργασίας πρέπει να είναι
εφοδιασμένοι με κατάλληλο και επαρκή εξοπλισμό κατάσβεσης των πυρκαγιών και εφόσον
απαιτείται με πυρανιχνευτές και συστήματα συναγερμού .
 Ο μη αυτόματος (χειροκίνητος) εξοπλισμός πυρόσβεσης πρέπει να είναι ευπρόσιτος και
εύχρηστος. Επίσης πρέπει να επισημαίνεται με την κατάλληλη σήμανση η οποία πρέπει να
τοποθετείται στα κατάλληλα σημεία και να είναι διαρκής .

ΕΞΑΕΡΙΣΜΟΣ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 Στους κλειστούς χώρους εργασίας πρέπει να υπάρχει επαρκής νωπός αέρας,
λαμβανομένων υπόψη των μεθόδων εργασίας και της σωματικής προσπάθειας την οποία
καταβάλλουν οι εργαζόμενοι. Στον παρακάτω πίνακα αναγράφονται ενδεικτικά οι ανάγκες σε
παροχή νωπού αέρα ανά εργαζόμενο και ώρα συναρτήσει του είδους εργασίας .
Είδος ΕΡΓΑΣΙΑΣ / ΩΡΑ ΚΑΙ ΑΕΡΑΣ σε m3
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ
Ως επί το πλείστον καθιστική 20 - 40
Ως επί το πλείστον ελαφριά σωματική 40 - 60
Ως επί το πλείστον βαριά σωματική ≥ 65

 Η ποιότητα του αέρα πρέπει να διασφαλίζεται με βάση της αρχές της υγιεινής.
 Σε περίπτωση που η ανανέωση του αέρα επιτυγχάνεται με τεχνητά μέσα ή συστήματα
(εξαερισμός, κλιματισμός), τότε αυτά πρέπει :
 Να λειτουργούν συνεχώς .
 Να διατηρούνται σε καλή κατάσταση λειτουργίας, με τακτική συντήρηση.
 Κάθε βλάβη του συστήματος να επισημαίνεται κατάλληλα από αυτόματη διάταξη
ενσωματωμένη στο σύστημα ή το μέσο .

 Εάν χρησιμοποιούνται εγκαταστάσεις κλιματισμού ή μηχανικού εξαερισμού πρέπει να

λειτουργούν κατά τρόπο τέτοιο ώστε να αποφεύγεται η έκθεση των εργαζομένων σε
ενοχλητικά ρεύματα .
 Αποθέσεις και ρύποι στις εγκαταστάσεις κλιματισμού ή μηχανικού εξαερισμού που ενδέχεται
να επιφέρουν κίνδυνο για την υγεία των εργαζομένων, λόγω μόλυνσης του εισπνεόμενου
αέρα, πρέπει να περιορίζονται άμεσα .

ΑΠΑΓΩΓΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
 Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 26 του Ν.1568/85 οι σκόνες, οι καπνοί , οι
ατμοί και τα αέρια που δημιουργούνται στους χώρους εργασίας πρέπει κατά περίπτωση να
παρακρατούνται ή να απάγονται στο σημείο παραγωγής τους με τα κατάλληλα προς τούτο
μέσα, συστήματα και εγκαταστάσεις τα οποία πρέπει να διατηρούνται σε καλή κατάσταση
λειτουργίας .
 Οι επιβλαβείς παράγοντες πριν εκδιωχθούν στην εξωτερική ατμόσφαιρα, πρέπει να
υποβάλλονται σε ειδική, ανάλογα με την περίπτωση, επεξεργασία (συμπύκνωση,
κατακρήμνιση, εξουδετέρωση, μεταποίηση δια πυρός κλπ ), ώστε να καθίστανται αβλαβείς
για τους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον .

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 Οι χώροι εργασίας σε όλη τη διάρκεια του ωραρίου εργασίας πρέπει να θερμοκρασία
ανάλογη με την φύση της εργασίας και την σωματική προσπάθεια που απαιτείται για την
εκτέλεσή της, λαμβανομένων πάντα υπόψη και των κλιματολογικών συνθηκών των εποχών
του έτους .
 Η θερμοκρασία των χώρων ανάπαυσης, υγιεινής, εστιατορίων, παροχής πρώτων βοηθειών
και των φυλακίων πρέπει να ανταποκρίνονται στον προορισμό των χώρων αυτών .
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 Στους χώρους εργασίας που υπάρχουν παράθυρα και γυάλινα τοιχώματα πρέπει να
λαμβάνονται μέτρα ώστε να αποφεύγεται ο υπερβολικός ηλιασμός λαμβανομένου υπόψη του
είδους της εργασίας και της φύσης του χώρου της εργασίας .
 Σε περίπτωση καύσωνα εφαρμόζονται τα ειδικά μέτρα που προβλέπονται από τις ισχύουσες
διατάξεις και εγκυκλίους (ορίζονται ανάλογα με την θερμοκρασία , την υγρασία και τη φύση
της εργασίας χρόνοι εργασίας και διαλείμματος .

ΦΩΤΙΣΜΟΣ
 Οι χώροι εργασίας, διαλείμματος και πρώτων βοηθειών πρέπει να έχουν άμεση οπτική
επαφή με εξωτερικό χώρο, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από ειδική διάταξη . Εξαιρούνται οι
 Χώροι εργασίας, στους οποίους λόγοι παραγωγής δεν επιτρέπουν άμεση οπτική επαφή
με εξωτερικό χώρο.
 Χώροι εργασίας, με επιφάνεια κάτοψης πάνω από 2000 m2, εφόσον υπάρχουν επαρκή
διαφανή ανοίγματα στην οροφή
 Οι εγκαταστάσεις φωτισμού των χώρων εργασίας και των διαδρόμων κυκλοφορίας,
κατασκευάζονται ή διευθύνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να μην δημιουργούνται κίνδυνοι για
την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζομένων.
 Ειδικότερα όσον αφορά τον τεχνητό φωτισμό, πρέπει :
 Να είναι ανάλογος με το είδος και τη φύση της εργασίας.
 Να έχει χαρακτηριστικά φάσματος παραπλήσια με του φυσικού φωτισμού .
 Να ελαχιστοποιεί την θάμβωση.
 Να μην δημιουργεί υπερβολικές αντιθέσεις και εναλλαγές φωτεινότητας.
 Να διαχέεται, κατευθύνεται και κατανέμεται ορθά .
 Οι ανάγκες σε φωτισμό γενικό ή τοπικό ή συνδυασμένο γενικό και τοπικό, καθώς και η
ένταση του φωτισμού εξαρτώνται από το είδος και τη φύση της εργασίας και την οπτική
προσπάθεια που απαιτεί .
 Αν από το είδος της απασχόλησης των εργαζομένων και τα άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
της επιχείρησης είναι δυνατόν να προκύψουν κίνδυνοι ατυχήματος από απρόοπτη διακοπή
του γενικού φωτισμού, πρέπει να υπάρχει εφεδρικός φωτισμός ασφαλείας. Η ένταση του
εφεδρικού φωτισμού είναι το 1/100 της έντασης του γενικού και οπωσδήποτε όχι μικρότερη
του 1 lux .
 Οι διακόπτες του τεχνητού φωτισμού πρέπει να είναι εύκολα προσιτοί ακόμη και στο σκοτάδι,
και να είναι τοποθετημένοι κοντά στις εισόδους και εξόδους καθώς και κατά μήκος των
διαδρόμων κυκλοφορίας και των θυρίδων προσπέλασης .

Στη συνέχεια παρουσιάζονται ενδεικτικά παραδείγματα στάθμης φωτισμού κάποιων επιμέρους

χώρων εργασίας .

Χώρος Εργασίας Συνιστώμενη στάθμη

φωτισμού
Αποθήκη, διάδρομοι, μηχανοστάσιο 90 lux
Διάδρομοι, σκάλες, τουαλέτες 200 lux
Γραφεία πληροφοριών, αίθουσες αναμονής
και υποδοχής 500 lux
Ταμεία, λογιστήρια, γραφομηχανές 600 lux
Σχεδιαστήρια
• Γενικός φωτισμός 300 lux
• Τοπικός φωτισμός 1000 lux
Αυτόματες μηχανές ακριβείας 750 lux
Έλεγχος ακρίβειας 1500 lux
Χάραξη ατσαλιού –χαλκού σε τυπογραφείο 2000 lux
Εργαλειομηχανές
Γενικός φωτισμός 300 lux
Τοπικός φωτισμός
• Πολύ λεπτές εργασίες, έλεγχοι,
εργασίες μεγάλης ακρίβειας 2000 lux
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
• Εργασίες σε μικρά εξαρτήματα,
ρύθμιση αυτόματων μηχανών 800 lux
• Εργασίες μέτριας ακρίβειας 600 lux
Συγκολλήσεις (ανάλογα με την ακρίβεια) 200 – 350 lux

ΔΑΠΕΔΑ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Τα δάπεδα των χώρων εργασίας για να παρέχουν ασφάλεια πρέπει να είναι
κατασκευασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να πληρούν τις παρακάτω αρχές :
 Να είναι σταθερά, στέρεα και να έχουν επαρκή αντοχή στις τριβές και στα δυναμικά ή στατικά
φορτία που δέχονται .
 Να μην παρουσιάζουν επικίνδυνες κλίσεις .
 Να μην παρουσιάζουν κινδύνους ολισθήματος .
 Να μην δημιουργούν σκόνη λόγω φθοράς .
 Να είναι ομαλά και χωρίς εμπόδια (π.χ. παραπεταμένα αντικείμενα ). Για το λόγο αυτόν θα
πρέπει πλησίον των χώρων εργασίας να τοποθετούνται δοχεία για την ρίψη απορριμμάτων .
 Να έχουν τη δυνατότητα εύκολης συντήρησης και καθαρισμού .
 Να διαθέτουν κατάλληλο σύστημα αποχέτευσης (π.χ. κλίση , κανάλια, φρεάτια) εφόσον
πλένονται με άφθονο νερό ή λόγω της παραγωγικής διαδικασίας υπάρχουν νερά .Τα
καλύμματα αυτών των ανοιγμάτων πρέπει να είναι επαρκούς αντοχής και να μην είναι
ολισθηρά .
 Να έχουν επαρκή αντοχή όπου υπάρχει κίνδυνος από καυστικές ή διαβρωτικές ουσίες .
 Να είναι αδιαπότιστα όπου αυτό επιβάλλεται για λόγους υγιεινής .
 Να είναι πυράντοχα όπου υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας σπινθήρων ή χρήση φλόγας .
 Να συμβάλλουν στην απορρόφηση των κραδασμών και στην μέγιστη δυνατή απόσβεση των
θορύβων .
 Να είναι ηλεκτρομονωτικά σε μεμονωμένες θέσεις με κίνδυνο ηλεκτροπληξίας .
 Στους χώρους αποθήκευσης εκρηκτικών υλών ή σε αυτούς που είναι δυνατόν να
δημιουργηθεί εκρηκτική ατμόσφαιρα λόγω συγκέντρωσης αερίων , ατμών ,σκόνης κλπ
πρέπει τα δάπεδα να είναι κατασκευασμένα από υλικό που δεν επιτρέπει τη δημιουργία
σπινθήρων (αντιστατικά) .
 Σε δάπεδα που στοιβάζονται μεγάλα βάρη και κάτω από αυτά υπάρχουν άλλοι χώροι
εργασίας πρέπει να τοποθετείται ευκρινώς πινακίδα που θα αναγράφει το μέγιστο
επιτρεπόμενο φορτίο και τα στοιχεία της οποίας θα βεβαιώνονται από αρμόδιο μηχανικό .
 Τα δάπεδα των σταθερών θέσεων εργασίας πρέπει λαμβάνοντας υπόψη το είδος της
επιχείρησης και της σωματικής ενασχόλησης των εργαζομένων να έχουν επαρκή
θερμομόνωση και να διατηρούνται κατά το δυνατό στεγνά .

ΔΙΑΔΡΟΜΟΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
 Οι διάδρομοι κυκλοφορίας στους οποίους περιλαμβάνονται και τα κλιμακοστάσια, οι μόνιμες
σκάλες και οι αποβάθρες και οι εξέδρες φόρτωσης, πρέπει να σχεδιάζονται, να
κατασκευάζονται, να διαρρυθμίζονται και να διατηρούνται έτσι ώστε να χρησιμοποιούνται
εύκολα και με ασφάλεια από τους πεζούς ή τα οχήματα .
 Δεν πρέπει να δημιουργείται κίνδυνος για τους εργαζόμενους που απασχολούνται κοντά σε
διαδρόμους από τη χρήση τους .
 Ο υπολογισμός των διαστάσεων των διαδρόμων κυκλοφορίας προσώπων ή και
εμπορευμάτων πρέπει να γίνεται με βάση τον αναμενόμενο αριθμό χρηστών και το είδος της
επιχείρησης .Εφόσον μέσα στους διαδρόμους κυκλοφορίας κινούνται μεταφορικά οχήματα
πρέπει να προβλέπεται επαρκής χώρος για τους πεζούς και κατάλληλη σήμανση .
 Οι οδοί κυκλοφορίας που προορίζονται για οχήματα πρέπει να βρίσκονται σε αρκετή
απόσταση από θύρες, πύλες, διαβάσεις πεζών, διαδρόμους και κλιμακοστάσια .
 Εφόσον η χρήση και ο εξοπλισμός των χώρων το απαιτούν, για την εξασφάλιση της
προστασίας των εργαζομένων, πρέπει να τοποθετείται ,σε εμφανές σημείο, το σχεδιάγραμμα
των διαδρόμων κυκλοφορίας .
 Ειδικά για τους υπερυψωμένους διαδρόμους κυκλοφορίας πρέπει να τηρούνται τα εξής :
 ελάχιστο πλάτος 0.60 cm και
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 για ύψος μεγαλύτερο των 0.75 cm πρέπει να έχουν πλευρική προστασία έναντι πτώσης,
δηλαδή προστατευτικό κάγκελο ή κουπαστή ύψους 1.0 m , με ενδιάμεση ράβδο και
θωράκιο.
ΤΟΙΧΟΙ
 Η επιφάνεια των τοίχων και των διαχωριστικών στοιχείων των χώρων εργασίας πρέπει να
μπορεί να καθαρίζεται και να συντηρείται με ευχέρεια και ασφάλεια .
 Τα διαφανή ή τα διαφώτιστα τοιχώματα, και ιδιαιτέρως τα εντελώς υαλωτά τοιχώματα,
εφόσον βρίσκονται μέσα στους χώρους ή κοντά σε θέσεις εργασίας και σε διαδρόμους
κυκλοφορίας, πρέπει να επισημαίνονται ευκρινώς και να είναι κατασκευασμένα από υλικά
ασφαλείας ή να χωρίζονται από τις εν λόγω θέσεις εργασίας και τους διαδρόμους
κυκλοφορίας έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μην έρχονται σε επαφή με τα τοιχώματα αυτά, ούτε
να τραυματίζονται από τυχόν θραύσματά τους .
 Οι τοίχοι πρέπει να είναι λείοι και αδιαπότιστοι μέχρι ύψους τουλάχιστον 1.50 m από το
δάπεδο, όπου το απαιτούν λόγοι υγιεινής (π.χ. τουαλέτες, λουτρά) ή όπου λόγω της χρήσης
τους πρέπει να πλένονται (π.χ. κατεργασία ζωικών υλών ).
 Σε χώρους με άμεσο κίνδυνο φωτιάς λόγω δημιουργίας σπινθήρων ή χρήση φλόγας οι τοίχοι
και τα διαχωριστικά στοιχεία πρέπει να είναι πυράντοχα .
ΟΡΟΦΕΣ – ΣΤΕΓΕΣ
 Οι οροφές των χώρων εργασίας πρέπει να μπορούν να καθαρίζονται και να συντηρούνται με
ευχέρεια και ασφάλεια .
 Οι στέγες και οι οροφές πρέπει να εξασφαλίζουν στεγανότητα και επαρκή αντοχή σε στατικά
και δυναμικά φορτία (χιόνι , ανεμοπίεση , μηχανήματα,
 ανηρτημένα φορτία .
 Η ανάρτηση φορτίων από στοιχεία της στέγης των ορόφων επιτρέπεται μόνο εάν έχουν
υπολογιστεί στα προβλεπόμενα φορτία . Εάν η ανάρτηση γίνεται σε ξύλινα στοιχεία , αυτά θα
πρέπει να ελέγχονται συχνά ως προς την αντοχή τους και όταν διαπιστωθεί ότι μειώνεται
πρέπει να αντικαθίστανται άμεσα .
 Η πρόσβαση σε στέγες κατασκευασμένες από υλικά ανεπαρκούς αντοχής καθώς και σε
στέγες που δεν έχουν σχεδιασθεί και κατασκευαστεί για να είναι βατές (π.χ. κεκλιμένες
στέγες) επιτρέπεται μόνον όταν υφίστανται εγκαταστάσεις ή παρέχεται εξοπλισμός που
προστατεύουν τους εργαζόμενους από πτώσεις .
 Υαλόφρακτα τμήματα σε στέγες ή οροφές πρέπει να φέρουν μέτρα για την προστασία των
εργαζόμενων κάτωθι αυτών από τυχόν θραύση τους. Επίσης θα πρέπει να είναι
κατασκευασμένα έτσι ώστε να μην δημιουργούνται ενοχλήσεις στους εργαζόμενους από την
άμεση ηλιακή ακτινοβολία .
 Εφόσον υφίστανται ιδιαίτερα προβλήματα από την ηλιακή θερμότητα ή το ψύχος που
ευνοούνται από τη φύση της κατασκευής και τα υλικά επικάλυψης της στέγης, οι στέγες
υποχρεωτικά θα πρέπει να έχουν επαρκή θερμομόνωση .
ΠΟΡΤΕΣ – ΠΑΡΑΘΥΡΑ
 Πόρτες οι οποίες είναι διαφανείς (υλικό κατασκευής τζάμι, κρύσταλλο κλπ) πρέπει να φέρουν
σήμανση στο ύψος των ματιών για να αποφεύγονται ατυχήματα από κρούσεις. Επίσης
επιδιώκεται το υλικό κατασκευής τους να είναι ασφαλές ώστε να αποφεύγονται οι θραύσεις.
 Πόρτες που ανοίγουν και προς τις δυο πλευρές πρέπει να παρέχουν οπτική επαφή και από
τις δυο πλευρές και γι’ αυτό πρέπει να κατασκευάζονται από ανθεκτικό διάφανο υλικό ή να
εξασφαλίζεται η επαφή με κάποιο υαλωτό τμήμα στο ύψος των ματιών.
 Οι πόρτες που χρησιμοποιούνται ως οδοί διαφυγής πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές
που αναφέρθηκαν παραπάνω.
 Σε περιπτώσεις που σε κάποιους χώρους (π.χ. αποθήκες) κυκλοφορούν ταυτόχρονα πεζοί
και οχήματα (π.χ. κλάρκ) πρέπει ο τρόπος κίνησης να παρέχει ασφάλεια με χρήση άλλης
πόρτας για τους πεζούς και άλλης για τα οχήματα .
 Μηχανοκίνητες, αυτόματες πόρτες πρέπει να είναι εφοδιασμένες με συστήματα επείγουσας
ακινητοποίησης τα οποία πρέπει να εντοπίζονται εύκολα, να είναι προσιτά και να μπορούν
να ανοίγουν με το χέρι, εκτός εάν ανοίγουν αυτόματα σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού
ρεύματος.
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΓΚΟΣ ΑΕΡΑ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Μια σωστή επιχείρηση πρέπει να δίνει μεγάλη σημασία στην χωροταξική διαρρύθμιση, στη
ροή παραγωγής και να καθορίζει διαδικασίες, που θα διατηρούν ελεύθερους χώρους και θα
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
εξασφαλίζουν κάποιες ελάχιστες διαστάσεις και όγκους, στους χώρους εργασίας. Η σωστή
διαρρύθμιση των χώρων εργασίας και η τάξη στην εργασία, αποτελούν στοιχεία που συντελούν
σημαντικά στη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος και στον περιορισμό των εργατικών
ατυχημάτων.
 Οι διαστάσεις των χώρων εργασίας πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εργασιών
κανονικής λειτουργίας, ρύθμισης, λίπανσης, συντήρησης, επισκευής, εγκατάστασης
συναρμολόγησης και αποσυναρμολόγησης των μηχανημάτων και των εγκαταστάσεων ,
καθώς και στις ανάγκες κυκλοφορίας ανθρώπων και μηχανικών μέσων, διακίνησης των
υλικών και συντήρησης και καθαρισμού των ιδίων των χώρων .
 Οι διαστάσεις της ελεύθερης μη κατειλημμένης από έπιπλα ή εξοπλισμό επιφάνειας της
θέσης εργασίας πρέπει να υπολογίζεται έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν αρκετή ελευθερία
κίνησης για τις δραστηριότητές τους .
 Η ελάχιστη επιτρεπόμενη ελεύθερη επιφάνεια κίνησης στη θέση εργασίας πρέπει να είναι
1.50 m2. Tο πλάτος της ελεύθερης αυτής επιφάνειας δεν πρέπει σε κανένα σημείο να είναι
μικρότερο των 0.70 m.
 Αν οι προβλέψεις των δυο παραπάνω παραγράφων δεν μπορούν να τηρηθούν για λόγους
που αφορούν την συγκεκριμένη θέση εργασίας, ο εργοδότης πρέπει να παρέχει κοντά στην
θέση εργασίας μια άλλη επαρκή επιφάνεια κίνησης.
 Στους χώρους εργασίας πρέπει για κάθε διαρκώς παρευρισκόμενο εργαζόμενο να υπάρχει
ελάχιστος χώρος, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα :
Είδος Εργασίας Όγκος (m3)
Καθιστική εργασία 12
Ελαφριά σωματική εργασία 15
Βαριά σωματική εργασία 18

Για τον υπολογισμό του κυβισμού στον παραπάνω πίνακα δεν λαμβάνεται υπόψη ύψος
μεγαλύτερου των 4.0 m .

ΧΩΡΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ

 Σε περίπτωση που ο αριθμός των εργαζόμενων σε μια επιχείρηση ξεπερνά τους 100 πρέπει
να υπάρχει αυτόνομος χώρος παροχής πρώτων βοηθειών ο οποίος θα πρέπει να είναι
ανάλογα εξοπλισμένος, να διαθέτει τρεχούμενο νερό και να εξυπηρετείται από ένα ή
περισσότερα άτομα που είναι εκπαιδευμένα για την παροχή πρώτων βοηθειών. Επίσης η
διαρρύθμιση (σχεδιασμός) του χώρου πρέπει να επιτρέπει την άνετη είσοδο σε
τραυματιοφορείς και φορεία. Τα ίδια ισχύουν και σε επιχειρήσεις που απασχολούν
λιγότερα από 100 άτομα αλλά οι δραστηριότητες και ο αριθμός των ατυχημάτων το
απαιτούν .
 Τα ελάχιστα απαιτούμενα υλικά πρώτων βοηθειών είναι (η ποσότητα του καθενός
καθορίζεται από τον γιατρό εργασίας ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων ):
o Ασπιρίνες
o Παρεκεταμόλη
o Αντιισταμινικά δισκία
o Αντιόξινα δισκία
o Σπασμολυτικό
o Αντιδιαροϊκό καολίνης/πηκτίνης
o Αντισηπτικό κολλύριο
o Αντιισταμινική αλοιφή
o Επίδεσμος 2.50 ×0.10m
o Επίδεσμος 2.50 ×0.05m
o Βαμβάκι
o Απορροφητική αποστειρωμένη γάζα
o Λευκοπλάστ 0.08 m
o Τεμάχια λευκοπλάστ με αποστειρωμένη γάζα
o Τριγωνικός επίδεσμος
o Ποτήρια μιας χρήσης
o Αιμοστατικός επίδεσμος
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
o Διάλυμα αμμωνίας
o Οξυζενέ
o Καθαρό οινόπνευμα
o Βάμμα ιωδίου
o Μερκιουροχρώμ ή άλλο αντισηπτικό
o Χάπια άνθρακα

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

 Ο σχεδιασμός των κτιρίων πρέπει να γίνεται έτσι ώστε να υπάρχει πρόβλεψη για την άνετη
κίνηση και εργασία ατόμων με ειδικές ανάγκες .
 Οι χώροι εργασίας πρέπει να είναι διαρρυθμισμένοι έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη, κατά
περίπτωση, οι ιδιαιτερότητες των εργαζόμενων με ειδικές ανάγκες. Ιδιαίτερη μέριμνα θα
πρέπει να δοθεί στον σχεδιασμό σύμφωνα με τις οδηγίες του ΥΠΕΧΩΔΕ (Γραφείο μελετών
για άτομα με ειδικές ανάγκες). Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται, ιδίως, για τις πόρτες, τους
διαδρόμους επικοινωνίας, τα κλιμακοστάσια, τα σημεία των διακοπτών τεχνητού φωτισμού
και του εξοπλισμού έκτακτης ανάγκης, τις τουαλέτες, την επίπλωση, τον τεχνικό εξοπλισμό
και τις θέσεις εργασίας που χρησιμοποιούνται ή καταλαμβάνονται από εργαζόμενους με
ειδικές ανάγκες .

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 Οι θέσεις εργασίας, οι διάδρομοι κυκλοφορίας και άλλες θέσεις ή εγκαταστάσεις στο ύπαιθρο
που έχουν πρόσβαση οι εργαζόμενοι κατά τη διάρκεια άσκησης των δραστηριοτήτων τους,
πρέπει να σχεδιάζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε η κυκλοφορία οχημάτων και πεζών να
γίνεται με ιδιαίτερη ασφάλεια .
 Σε περίπτωση που εκτελούνται εργασίες τη νύχτα πρέπει να υπάρχει ισχυρός τεχνητός
φωτισμός .
 Εφαρμόζονται και στους εξωτερικούς χώρους αυτά που ισχύουν στους εσωτερικούς σε ότι
αφορά δάπεδα εργασίας, σκάλες, διαδρόμους κυκλοφορίας με την επισήμανση ότι τα
εξωτερικά δάπεδα εργασίας πρέπει να έχουν κατάλληλη κλίση και σύστημα αποχέτευσης για
την απορροή του βρόχινου νερού.
 Κίνδυνοι που προέρχονται από εξωτερικούς παράγοντες όπως ατμοί, αέρια, θόρυβοι κλπ
αντιμετωπίζονται όπως και οι αντίστοιχοι κίνδυνοι που προέρχονται από την εργασία μας .
 Ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δίνεται στην αντιμετώπιση των εκάστοτε δυσμενών καιρικών
συνθηκών (ψύχος, βροχή ή καύσωνας). Λαμβάνεται μέριμνα ώστε οι περισσότερες εργασίες
να γίνονται σε πρόχειρα στεγασμένους χώρους (υπόστεγα). Παράλληλα προσαρμόζεται με
τις καιρικές συνθήκες και ο ρουχισμός ενώ σε περίπτωση καύσωνα πρέπει να παρέχεται με
μεγάλη συχνότητα παγωμένο νερό και να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες που δίδονται για
την αναλογία εργασίας / ανάπαυσης .

ΜΕΣΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Ως εξοπλισμός ατομικής προστασίας νοείται κάθε εξοπλισμός μαζί με τα εξαρτήματα του,

τον οποίο πρέπει να χρησιμοποιεί ο εργαζόμενος ώστε να προστατεύεται από τους
πιθανούς κινδύνους που προκύπτουν ανάλογα με το είδος της εργασίας που εκτελεί .
• Ο εξοπλισμός ατομικής προστασίας πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις των σχετικών
κοινοτικών διατάξεων αναφορικά με τον σχεδιασμό και την κατασκευή (σήμα πιστοποίησης
Ε.Ε. C.E.).
• Κάθε εξοπλισμός ατομικής προστασίας πρέπει να είναι κατάλληλος για τους σχετικούς
κινδύνους χωρίς να οδηγεί ο ίδιος σε αυξημένο κίνδυνο (προσαρμογή στο είδος εργασίας,
απόλυτη εφαρμογή στον χρήστη ).
• Ο εργοδότης υποχρεούται να προμηθεύει στους εργαζομένους τον απαραίτητο εξοπλισμό
καθώς και να διασφαλίζει την καλή κατάσταση αυτού από άποψη λειτουργίας. Ο εξοπλισμός
θα πρέπει να επιλέγεται σε συνεργασία με τον Ιατρό εργασίας και τον Τεχνικό Ασφαλείας
κατόπιν έγγραφης εισήγησης των. Παράλληλα θα πρέπει να γνωμοδοτούν και οι εργαζόμενοι.
• Η παραλαβή του εξοπλισμού ατομικής προστασίας από τους εργαζόμενους συνιστάται να
γίνεται κατόπιν ενυπόγραφης βεβαίωσης παραλαβής.
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
• Τα μέσα ατομικής προστασίας πρέπει να είναι η τελευταία γραμμή άμυνας έναντι των
επαγγελματικών κινδύνων και πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον εφόσον οι κίνδυνοι
δεν είναι δυνατόν να περιορισθούν με τεχνικά μέτρα ή μέσα συλλογικής προστασίας ή
άλλα οργανωτικά μέτρα .

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΕΣΩΝ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΣ
ΡΟΥΧΙΣΜΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΣ ΡΟΥΧΙΣΜΟΣ

 Προστατευτική Ενδυμασία (φόρμες εργασίας, ενδυμασία προστασίας από

χημικά , αδιάβροχα , ποδιές κλπ)

Ενδείκνυνται για την αποφυγή κινδύνων από :

 χρήση χημικών ουσιών
 χρήση κοφτερών εργαλείων
 ηλεκτρισμό
 επικίνδυνες ακτινοβολίες
 πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες
 ραδιενέργεια
 φλόγα , σπινθήρες
 βιολογικούς παράγοντες
 σταγονίδια τηγμένων μετάλλων
 μηχανές με κινούμενα μέρη όπου είναι δυνατό να πιαστούν ρούχα
 έκθεση σε κακές καιρικές συνθήκες (π.χ. βροχή)
 κινούμενα οχήματα ή τραυματισμό υπό συνθήκες μειωμένης ορατότητας

 Προστασία χεριών και βραχιόνων (γάντια , ειδικές κρέμες κλπ)

Ενδείκνυνται για την αποφυγή κινδύνων από :
 ουσίες θερμές, τοξικές, ερεθιστικές ή διαβρωτικές εκτινάξεις διάπυρων ή αιχμηρών
σωματιδίων
 ηλεκτρισμό
 ραδιενεργά υλικά
 μικροοργανισμούς
 αντικείμενα, εργαλεία ή μηχανήματα υψηλής θερμοκρασίας ή με επιφάνειες και ακμές
αιχμηρές ή κοφτερές
 μηχανήματα ή εργαλεία πού είναι δυνατόν να τραυματίσουν τα χέρια με άλλο τρόπο (π.χ.
συνεχή τριβή , πρόσκρουση ή δονήσεις όπως κατά τον χειρισμό κομπρεσέρ).

 Προστασία κεφαλιού (κράνη κλπ)

Ενδείκνυνται για την αποφυγή κινδύνων από :
 πτώση των ίδιων των εργαζομένων
 πτώση ή εκτίναξη αντικειμένων
 πρόσκρουση σε αντικείμενο, μηχάνημα ή στοιχείο κατασκευής
 ηλεκτρισμό
 χημικές ουσίες

 Προστασία ποδιών (υποδήματα ασφαλείας , προστασίας και εργασίας)

Ενδείκνυνται για την αποφυγή κινδύνων από :
 πτώση αντικειμένων , πρόσκρουση ή σύνθλιψη
 ουσίες θερμές , τοξικές , ερεθιστικές ή διαβρωτικές
ΚΕΚ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
 ηλεκτρισμό
 καρφιά ή άλλα αιχμηρά υλικά ή επιφάνειες
 εργαλεία με κοφτερές ακμές
 ολισθηρές επιφάνειες
 βιολογικούς παράγοντες (π.χ. δαγκώματα από τρωκτικά , φίδια κλπ)

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
 Προστασία ματιών και προσώπου (γυαλιά με βραχίονες, γυαλιά-μάσκα,
προσωπίδες κλπ)
Ενδείκνυνται για την αποφυγή κινδύνων από :
 εκτινασσόμενα σωματίδια
 λειωμένα μέταλλα
 επικίνδυνες ουσίες (καυστικά , ερεθιστικά υγρά , ατμοί χημικών κλπ)
 ακτινοβολίες (συγκολλήσεις, υπεριώδης ακτινοβολία, υπέρυθρη, λέϊζερ, ηλιακή
ακτινοβολία κλπ)

 Προστασία ακοής (ωτοασπίδες, ωτοβύσματα, ωτοπώματα, κράνη με

ενσωματωμένες ωτοασπίδες για προστασία κεφαλιού και ακοής )
Τα προστατευτικά ακοής πρέπει να είναι το τελευταίο μέτρο προστασίας των εργαζομένων
από το θόρυβο. Πρέπει πρώτα να εξεταστεί η δυνατότητα εφαρμογής όλων των άλλων τεχνικών
επεμβάσεων όπως η επιλογή μηχανών με χαμηλές εκπομπές θορύβου ή τεχνικά μέτρα
περιορισμού της μετάδοσης του θορύβου τόσο στην πηγή (π.χ. εγκλεισμός των πηγών θορύβου)
όσο και στον περιβάλλοντα χώρο (π.χ. ηχοαπορροφητικά υλικά στο κτίριο , ηχοπετάσματα κλπ )

 Προστατευτικές αναπνευστικές συσκευές

Το βασικό μας μέλημα όπως και παραπάνω είναι να εξασφαλιστεί η προστασία των εργαζομένων
με κλειστά συστήματα, εγκαταστάσεις επαρκούς τοπικού εξαερισμού ή άλλα τεχνικής φύσης μέτρα
και μόνον στην περίπτωση που εξαντληθούν αυτές οι δυνατότητες εφοδιάζουμε τους
εργαζόμενους με ατομικό εξοπλισμό προστασίας.

Υπάρχουν δυο ειδών μέσα προστασίας της αναπνοής : (α) αυτά που εξαρτώνται από την
ατμόσφαιρα του εργασιακού περιβάλλοντος (συσκευές με φίλτρα) και (β) αυτά που δεν
εξαρτώνται (αναπνευστικές συσκευές)

(α) Συσκευές με φίλτρο για τον καθαρισμό του εισπνεόμενου αέρα του άμεσου περιβάλλοντος
από τα αιωρούμενα τοξικά αέρια ή την σκόνη
1. μάσκες που καλύπτουν το μισό ή ολόκληρο το πρόσωπο και είναι εφοδιασμένες με μηχανικό ή
χημικό φίλτρο μιας χρήσης ή με δυνατότητα αντικατάστασης

(β) Αναπνευστικές συσκευές

I. Αυτόνομες αναπνευστικές συσκευές (παρέχουν αέρα με εσωτερικό κύκλωμα)
II. Μη αυτόνομες αναπνευστικές συσκευές
III. (συσκευές με συνεχή παροχή καθαρού αέρα μέσω σωλήνα από το
IV. εξωτερικό περιβάλλον προς τον εσωτερικό χώρο)

Ενδείκνυνται για την αποφυγή κινδύνων από :

 εισπνοή επικίνδυνης σκόνης
 εισπνοή καπνών
 εισπνοή τοξικών αερίων
 έλλειψη επαρκούς ποσότητας οξυγόνου

 Προστασία από πτώσεις (ζώνες συγκράτησης, ολόσωμη πρόσδεση με

ανακόπτη πτώσης, πέδιλα αναρρίχησης)
Ενδείκνυνται και χρησιμοποιούνται απαραιτήτως σε εργασίες που γίνονται σε υψομετρική
διαφορά από το έδαφος ( εργασίες σε ικριώματα , στύλους κλπ) .
Δεν απαιτείται η χρήση των ζωνών και σχοινιών εφόσον έχουν εγκατασταθεί στις θέσεις
που υπάρχει κίνδυνος πτώσης των εργαζομένων κατάλληλα και ασφαλή δίκτυα συγκράτησης .