www.ParsBook.

org
 ‫رﻧﮓ‬
:‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‬
‫ﻣﺴﻴﺐ اﺳﺘﻮار‬

THE COLOR
Written By:

MOSAYEB OSTOVAR

www.ParsBook.org
‫‪ ‬ﺗﻘﺪﺪﻳﻢ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﺗﺗﺮﻳﻦ رﻧﮓ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻦ‪،‬ﻫﻤﺴﺮم‬
‫‪ ‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻓﺪاﻛﺎرم‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اﻟﻒ‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎر‬
‫‪1‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬
‫‪3‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ‬
‫‪6‬‬ ‫رﻧﮓ در اﻳﺮان‬
‫‪7‬‬ ‫رﻧﮓ در اﺳﻼم‬
‫‪11‬‬ ‫رﻧﮓ در ادﻳﺎن‬
‫ﻓﺼﻞ دوم‪ :‬رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬
‫‪18‬‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ‬
‫‪19‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ و ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮕﻬﺎ‬
‫‪24‬‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ‬
‫‪27‬‬ ‫اﺛﺮات رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺮ ادراك ﻣﺎ‬
‫‪28‬‬ ‫رﻧﮓ در ﻃﺒﻴﻌﺖ اﺳﻼم‬
‫‪32‬‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ رﻧﮓ در اﻧﺴﺎن‬
‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬
‫‪35‬‬ ‫اﺟﺰاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه رﻧﮕﻬﺎ‬
‫‪36‬‬ ‫اﻧﻮاع رﻧﮓ‬
‫‪38‬‬ ‫اﻗﺴﺎم رﻧﮕﻬﺎ‬
‫‪43‬‬ ‫ﮔﺎم رﻧﮕﻬﺎ‬
‫‪44‬‬ ‫ﺧﻮاص رﻧﮕﻬﺎ‬
‫‪44‬‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺎم رﻧﮓﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ‪ :‬ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬
‫‪48‬‬ ‫رﻧﮕﻬﺎي اﺻﻠﻲ‬
‫‪48‬‬ ‫رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻜﻤﻞ‬
‫‪49‬‬ ‫رﻧﮓ و ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ‬
‫‪49‬‬ ‫رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ‬
‫‪49‬‬ ‫رﻧﮕﻬﺎي ﺗﻴﺮه‬
‫‪50‬‬ ‫رﻧﮕﻬﺎي ﮔﺮوه ﻛﺎر‬
‫‪50‬‬ ‫ﺟﺪول ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮕﻬﺎ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪52‬‬ ‫ﻃﻴﻒ رﻧﮕﻬﺎ‬

‫‪56‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ رﻧﮓ‬
‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪:‬رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪59‬‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪60‬‬ ‫ﺟﺪول ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫‪61‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺻﻨﺎﻳﻊ‬
‫‪66‬‬ ‫رﻧﮓ در ﭼﺎپ و ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫‪83‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬
‫‪85‬‬ ‫رﻧﮓ در دﻳﮕﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺎﺧﺬ‬
‫‪86‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪88‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫اﻟﻒ‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎر‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺑﻨﺎم ﺧﺪا‬

‫ﮔﺴﺘﺮه ﻣﻔﻬﻮم و ﺳﺮآﻏﺎز ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ رﻧﮓ ژرﻓﺎﻳﻲ ﻋﻤﻴـﻖ دارد آﻧﭽﻨـﺎن ﻛـﻪ ﻣـﺘﻦ ﻋﻠﻤـﻲ واﺣـﺪي‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان در ﺧﺼﻮص آن اﻳﺮاد ﻛﺮد‪ .‬در ﻣﻔﻬﻮم و ﺑﻴﺎن ﻛﻠﻲ رﻧﮓ در اﻳﺮان ﻛﺘﺎب ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﺗﺎﻟﻴﻒ‬
‫ﻧﺮﺳﻴﺪه و ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﻌﺪادي ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺴﻨﺪه ﻛﺮد‪ .‬از اﻳـﻦ رو ﺑـﺮ آن ﺷـﺪم ﺗـﺎ ﺑﺘـﻮاﻧﻢ‬
‫ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﻇﺮﻳﻒ از ﺑﻨﻴﺎن رﻧﮓ و درك ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ آن را ﺟﻤﻊ آوري و ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫از ﺳﺎل ‪ 1379‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮد را در زﻣﻴﻨﻪ ﻃﺮاﺣﻲ و ﮔﺮاﻓﻴﻚ در ﺷﻴﺮاز آﻏﺎز ﻛﺮدم و ﭘﺲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫در ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻛﺴﺐ اﻧﺪك ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در ﺳﺎل ‪ 1384‬ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ اﻧﺠﻤﻦ ﮔﺮاﻓﻴﻚ‬
‫اﻳﺮان و ﺷﺒﻜﻪ ﻃﺮاﺣﺎن ﮔﺮاﻓﻴﻚ اﻳﺮان در آﻣﺪم‪ .‬ﭘﺲ از آن در ﺳﺎل ‪ 1389‬ﻣﻨﺘﺨﺐ در زﻣﻴﻨﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻫﻔﺘﻤﻴﻦ ﻓﺴﺘﻴﻮال ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﻣﺎﻟﺰي و در ﺳﺎل ‪ 1390‬ﻣﻨﺘﺨﺐ در زﻣﻴﻨﻪ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﺮ ﺟﺸﻨﻮاره دوﺳﺎﻻﻧﻪ ﮔﺮاﻓﻴﻚ ﻧﺨﺠﻮان ﮔﺮدﻳﺪم ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1391‬ﺑﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻀﻮ ﻣﺴﺘﻘﻞ‬
‫ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ اﻧﺠﻤﻦ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻧﻴﻮﻳﻮرك )‪ (IAA‬در آﻣﺪم و ﺳﭙﺲ در ﻫﻤﺎن ﺳﺎل‬
‫در ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﺸﻨﻮاره ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ – ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺪ – ﻛﺸﻮر ﭼﻴﻦ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ‬
‫ﻣﻘﺎم ﺳﻮم ﮔﺮدﻳﺪم‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺟﺰ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي و ﺣﻤﺎﻳﺖ دوﺳﺘﺎن ‪ ،‬اﺳﺎﺗﻴﺪ و ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ام ﺑﺨﺼﻮص‬
‫ﻫﻤﺴﺮم ﺷﻴﻤﺎ ﺳﻤﻴﻌﻲ و ﺑﺮادرم ﻣﺠﻴﺪ اﺳﺘﻮار ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺒﻮد ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪوارم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻇﺮاﻳﻔﻲ ﺗﺎزه از ﺑﻨﻴﺎن و ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ آﺷﻜﺎر ﺳﺎزد‪.‬‬

‫ﻣﺴﻴﺐ اﺳﺘﻮار – ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪1391‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪1‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﺮﺣﻲ اﺳﺖ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﻲ و آﻣﺎري و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺮﺿﻴﺎت ﺗﺌـﻮري‬
‫از ﺑﻨﻴﺎن رﻧﮓ و درك ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ از رﻧﮓ ﺟﻬﺎن ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻣﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ اﺷﻴﺎ و ﻣﻮﺟﻮدات ﺑﻌﺪ و ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺧﺎص ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ در اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺗﺎرﻳﺨﭽـﻪ ﻣﺨﺘﺼـﺮي از ﭘﻴـﺪاﻳﺶ و‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎن و ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ از اﻧﻮاع و اﻗﺴﺎم رﻧﮕﻬـﺎ و ﻛﺎرﺑﺮدﻫـﺎي آن ﺑـﻮﻳﮋه در‬
‫ﺻﻨﺎﻳﻊ ﭼﺎپ و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي اﺷﺎره ﻧﻤﻮد ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻤﺎ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨـﻪ ‪ ،‬رﻧـﮓ ﺗـﺎزه اي ﺑـﻪ‬
‫درك ﻣﻔﻬﻮم ﺟﻬﺎن ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺷﻤﺎ ﺑﺒﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫در اﺑﺘﺪا ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ از ﺑﻨﻴﺎن و ﻣﺎﻫﻴﺖ وﺟﻮدي رﻧﮓ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺑﺎزﺗﺎﺑﻲ از ﻧﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ در ﻣﻲآﻳﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎزﺗﺎب ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ي وﺳﻴﻌﻲ‬
‫را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﺎﻳﻊ‪ ،‬ﺷﺒﻬﻪ ﻣﺎﻳﻊ ﻳﺎ ﻫﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺻﻤﻎ ﻣﺎﻧﻨﺪي ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻊ اﻋﻤﺎل ﺷﺪن‪ ،‬ﻻﻳﻪ ﻧﺎزﻛﻲ را‬
‫ﺟﻬﺖ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﺟﺴﻤﻲ ﺟﺎﻣﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎرﻳﻚ از ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎي ﻧﻮر ﻣﺮﺋﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎده ﺟﺬب ﺷﻮد رﻧﮓ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ از ﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻠﻲ از رﻧﮓﻫﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪاﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎرﻳﻚ از ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎي‬
‫ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎده ﺟﺬب ﺷﻮد ﺑﻘﻴﻪ ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎ از ﻣﺎده ﻋﺒﻮر ﻛﺮده و ﭼﺸﻢ اﻧﺴﺎن ﻃﻮل‬
‫ﻣﻮجﻫﺎي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻛﻪ از ﻣﺎده ﻋﺒﻮر ﻛﺮده را ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎ در ﻧﻮر ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺑﻲ رﻧﮓ اﺳﺖ و رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﺗﻤﺎم رﻧﮓ ﻫﺎي در ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮر از ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻣﻲ آﻳﺪ و ﺑﻪ اﺷﻴﺎء ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ و‬
‫از ﺷﻲء ﺑﻪ ﭼﺸﻢ و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ ﻣﻐﺰ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬دﻗﻴﻖ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﻠﻤﻲ رﻧﮓ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ رﻧﮓ‬
‫ﻳﻚ اﻧﻌﻜﺎس ﻣﺮﺋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﻋﺒﻮر ﻳﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﻳﺎ ﺑﺎزﺗﺎب ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ اﺷﻴﺎ ﺑﻪ وﺟـﻮد‬
‫ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺨﺘﺼﺮ وارد دﻧﻴﺎي ﮔﺴﺘﺮده رﻧﮓ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫‪2‬‬

‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬
‫ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ‬
‫رﻧﮓ در اﻳﺮان‬
‫رﻧﮓ در اﺳﻼم‬
‫رﻧﮓ در اﻳﺮان‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪3‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ‬
‫در ﭘﻴﺪاﻳﺶ و ﺧﻠﻖ اﺑﺘﺪاﻳﻲ رﻧﮓ ﻣﺒﺎﺣﺚ زﻳﺎدي از ﻟﺤﺎظ ﻋﻠﻤﻲ و ﺗﺠﺮﺑﻲ اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ‬
‫اﻗﻮي و ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﻮدن ﻣﻮارد ذﻳﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫از دﻳﺪ ﺗﺠﺮﺑﻲ و ﻓﺮﺿﻴﺎت ﺗﺼﻮري اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه ﻛﻪ اوﻟﻴﻦ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪ آﺑﻲ آﺳﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﻮد اﻣﺎ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﻛﻪ از آن رﻧﮓ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﺷﻮﻧﺪ و ﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﺸﻤﻲ از ﺣﻴﻮان ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻨﮕﺮد ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از آﺑﻲ آﺳﻤﺎﻧﻲ ‪ ،‬آﺑﻲ درﻳﺎﻳﻲ ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺳﺒﺰ ﻛﻠﺮوﻓﻴﻠﻲ ﻧﺒﺎﺗﺎت و ﺑﻌﺪ ﮔﻴﺎﻫﺎن و ﺣﻴﻮاﻧﺎت ‪ ،‬ﻛﺮه‬
‫ﺧﺎﻛﻲ را از رﻧﮕﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ‪ ،‬ﭘﺮ زرق و ﺑﺮق ﮔﺮداﻧﻴﺪﻧﺪ و آﻧﮕﺎه اﻧﺴﺎن ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﮔﻴﺘﻲ‬
‫ﻧﻬﺎد‪.‬ﺑﺸﺮ رﻧﮕﻬﺎي اﻃﺮاف ﺧﻮد را ﺣﺲ ﻣﻴﻜﺮد اﻣﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ و ﺗﻐﻴﻴﺮ آﻧﻬﺎ در وﺟﻮد ﺧﻮد ﻧﺒﻮد‬
‫‪.‬اوﻟﻴﻦ رﻧﮕﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ اوﻟﻴﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻮد ) ﺷﺐ و روز ( ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ آﺑﻲ‬
‫ﺗﻴﺮه در ﺷﺐ و زرد روﺷﻦ در روز ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺲ از آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻧﺶ ﺑﺎ رﻧﮕﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺮور ﺑﻪ ﻧﻘﺎﺷﻴﻬﺎي روي‬
‫دﻳﻮار ﻏﺎرﻫﺎ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﺮده ﺑﻮد رﻧﮓ داد و ﺗﻬﻴﻪ رﻧﮓ ﺟﺎي ﺧﻮد را در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬در‬
‫زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ ﺑﺎز ﻛﺮد‪.‬ﺑﺸﺮ ﺑﺪوي ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي اﻣﺮوزي اﺑﺰار و زﻳﻮر آﻻت ﺧﻮد را ﺑﺎ رﻧﮕﻬﺎ آراﺳﺖ‬
‫و ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﺟﻨﮓ ﻣﻴﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي ﺟﻨﮕﻲ اﻟﻮان زﻳﻨﺖ ﻣﻴﺪاد ﺗﺎ ﺣﻴﺮت و‬
‫وﺣﺸﺖ در دل دﺷﻤﻦ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪.‬او ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ رﻧﮕﻬﺎ را از ﻣﻮاد ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﺮد اﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ‬
‫رﻧﮕﺮزي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻐﻠﻲ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن اﻫﻤﻴﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد ‪ .‬در ﺗﻤﺎم ادوار ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺸﺮي اﻧﺴﺎن ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﻤﺮاه ﻛﺮده اﺳﺖ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن اﻳﺮاﻧﻴﺎن ‪ ،‬ﻣﺼﺮﻳﺎن و ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻗﻮام‬
‫درﺧﺸﻴﺪه اﻧﺪ و در اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﻬﺎ ﺗﺒﺤﺮ ﺧﺎﺻﻲ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ادﻋﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ در ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻲ ﻫﻴﭻ ﺷﻲ و ﻣﻮﺟﻮدي ﺑﺪون ﺗﺎﺛﻴﺮ از رﻧﮓ وﺟﻮد ﻧﺪارد و‬
‫ﻳﻜﻲ از ادوات ﺧﻠﻘﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ رﻧﮓ آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑــﺮ اﺳــﺎس ﻳﺎﻓﺘــﻪ ﻫــﺎي ﻋﻠﻤــﻲ اﻳﻨﮕﻮﻧــﻪ اﺳــﺘﻨﺒﺎط ﮔﺮدﻳــﺪه ﻛــﻪ اﺷــﻜﺎل و ﻧﻘﺎﺷــﻲﻫــﺎ در‬
‫ﻏﺎرﻫـــﺎ ﻛـــﻪ ﺗﻮﺳـــﻂ رﻧﮕﻬـــﺎي ﺑﺪﺳـــﺖ آﻣـــﺪه از اُﺧـــﺮا‪ ،‬و اﻛﺴـــﻴﺪﻫﺎي ﻫﻤﺎﺗﻴـــﺖ و‬
‫ﻣﮕﻨﺘﻴـــﺖ ﻛﺸـــﻴﺪه ﺷـــﺪهاﻧـــﺪ ﺑـــﻪ ﭼﻬـــﻞ ﻫـــﺰار ﺳـــﺎل ﻗﺒـــﻞ و ﺑـــﻪ دوران اﻧﺴـــﺎﻧﻬﺎي‬
‫ﻫﻤﻮﺳﺎﭘﻴﻨﺲ ﺑﺎز ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻧﻘﺎﺷــﻲﻫــﺎي ﻛﻬــﻦ در درﻧــﺎداي ﻣﺼــﺮ ﻛــﻪ ﺑــﺮاي ﺳــﺎﻟﻴﺎن ﻣﺘﻤــﺎدي ﺑــﺪون ﺣﻔــﺎظ و در‬
‫ﻣﻌــﺮض ﻫــﻮا ﺑــﻮدهاﺳــﺖ‪ ،‬ﻳــﻚ ﭘﺪﻳــﺪه درﺧﺸــﺎن اﺛــﺮ ﺑﺮﻟﻴﻨﺴــﻲ ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ ﻛــﻪ ﻫﻨــﻮز ﻫــﻢ‬
‫ﺑـــﻪ ﻫﻤـــﺎن روﺷـــﻨﻲ ‪ 2000‬ﺳـــﺎل ﻗﺒـــﻞ اﺳـــﺖ‪.‬ﻣﺼـــﺮيﻫـــﺎ رﻧﮕﻬﺎﻳﺸـــﺎن را ﺑـــﺎ ﻣـــﺎدهاي‬
‫ﺻــﻤﻎ ﻣﺎﻧﻨــﺪ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴــﺐ ﻣــﻲﻛﺮدﻧــﺪ و ﻫــﺮ ﻳــﻚ را ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧــﻪ ﺑــﺮ روي ﺳــﻄﺢ‬
‫اﻋﻤـــﺎل ﻣـــﻲﻛﺮدﻧـــﺪ ﺑـــﺪون اﻳﻨﻜـــﻪ ذرهاي ﺑـــﺎ ﻫـــﻢ ﻣﺨﻠـــﻮط ﮔﺮدﻧـــﺪ‪.‬آﻧﻬـــﺎ از ‪ 6‬رﻧـــﮓ‬
‫ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺎه‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬آﺑﻲ‪ ،‬زرد و ﺳﺒﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪4‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اوﻟــﻴﻦ ﻛــﺎرﺑﺮد واﻗﻌــﻲ و ﻛــﺎﻣﻼ ﻋﻤﻠــﻲ رﻧــﮓ را ﻣــﻲ ﺗــﻮان در ﺳــﺎﺧﺘﻦ ﻛﺸــﺘﻲ ﻧــﻮح‬
‫ﻣﺮﺑـــﻮط داﻧﺴـــﺖ ﻛـــﻪ ﺑـــﺮاي ﺟﻠـــﻮﮔﻴﺮي از ﻧﻔـــﻮذ آب و ﭘﻮﺳـــﻴﺪﮔﻲ آن از ﻣـــﻮاد رﻧﮕـــﻲ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻌـــﺪﻫﺎ از ﻣـــﻮاد رﻧﮕـــﻲ ﺑـــﺮاي ﺣﻔﺎﻇـــﺖ ﭼـــﻮب از ﭘﻮﺳـــﻴﺪﮔﻲ در ﺑﻨﺎﻫـــﺎي ﭼـــﻮﺑﻲ و‬
‫زﻣـــﺎﻧﻲ ﻛـــﻪ اﺳـــﺘﻔﺎده از وﺳـــﺎﻳﻞ آﻫﻨـــﻲ ﻣﺘـــﺪاول ﺷـــﺪ‪ .‬ﺑـــﺮاي ﺟﻠـــﻮﮔﻴﺮي از زﻧـــﮓ زدن‬
‫آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺌﻮﮔﻴﻤﺒــﻞ ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪه ﻣﺸــﻬﻮر در ﻗﺴــﻤﺘﻲ از ﻛﺘــﺎﺑﺶ ﺑــﻪﻧــﺎم ”ﺷــﻜﻞ‪ ،‬ﺻــﻮت‪ ،‬رﻧــﮓ و‬
‫ﺷـــﻔﺎ“ اﻳـــﻦ ﭼﻨـــﻴﻦ ﻣـــﻰﮔﻮﻳـــﺪ‪ :‬در آﻏـــﺎز ﭘﻴـــﺪاﻳﺶ ‪،‬ﻇﻠﻤـــﺎت ﺣﻜﻤﻔﺮﻣـــﺎ ﺑـــﻮد و از اﻳـــﻦ‬
‫ﻇﻠﻤــﺎت ﻧــﻮر ﺳــﺮ ﺑــﺮآورد‪ .‬ﻧــﻮر و ﺗــﺎرﻳﻜﻲ‪ ،‬رﻗــﺺ آﻓــﺮﻳﻨﺶ را ﺑــﻪ ﭘــﺎﻳﻜﻮﺑﻰ ﺑﺮﺧﺎﺳــﺘﻨﺪ‬
‫و ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ رﻧﮓﻫﺎى ﻃﻴﻒ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘــﻪ ﺑﺴــﻴﺎر ﻃﺮﻳــﻒ ﻛﺘــﺎب ﺗﺌﻮﮔﻴﻤﺒــﻞ ﺑــﻪ ﻫﻤﺨــﻮاﻧﻲ ﺟﻤﻠــﻪ ﭘﺎﻳــﺎﻧﻲ او ﺑــﺎ اﺳــﺘﻨﺒﺎط‬
‫ﻋﻠﻤﻲ ﻧﻴﻮﺗﻦ در ﺧﺼﻮص ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗـــﺎ اواﻳـــﻞ ﻗـــﺮن ﻫﻴﺠـــﺪﻫﻢ ﻣـــﻴﻼدى رﻧـــﮓ ﻛـــﺮدن اﺷـــﻴﺎء ﺑﻴﺸـــﺘﺮ ﺟﻨﺒـــﻪ ﻫﻨـــﺮى و‬
‫ﺗﺸﺮﻳﻔﺎﺗﻰ داﺷﺘﻪ و ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺑﺎ اﻟﻬﺎم از ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺻﻮرت ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻮﻫــﺎﻧﺲ اﺗــﻴﻦ در ﻛﺘــﺎب ﺧــﻮد ﺑﻨﺎﻣــﻪ ”ﻫﻨــﺮ رﻧــﮓ“ ﻛــﻪ در ﺳــﺎل ‪ 1961‬ﻣــﻴﻼدي در‬
‫آﻟﻤــﺎن ﺑــﻪﭼــﺎپ رﺳــﻴﺪه‪ ،‬ﻧﻮﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ‪ :‬رﻧــﮓ ﻫﻤــﻪ ﻣﻮاﻫــﺐ ﺧــﻮد را ﺑــﻪ ﻫﻤــﻪ ﺗﻘــﺪﻳﻢ‬
‫ﻣـــﻰﻛﻨـــﺪ وﻟـــﻰ رﻣـــﻮز ﻧﻬـــﺎنﺗـــﺮ ﺧـــﻮد را ﻓﻘـــﻂ ﺑـــﺮاى ﺷـــﻴﻔﺘﮕﺎن واﻗﻌـــﻰ ﻣﻜﺸـــﻮف‬
‫ﻣــﻰﺳــﺎزد و ﺗﻨﻬــﺎ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛــﻪ ﻋﺎﺷــﻖ رﻧــﮓ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻣــﻰﺗﻮاﻧﻨــﺪ زﻳﺒــﺎﻳﻰ و ﻛﻴﻔﻴــﺖ‬
‫ذاﺗـــﻰ آن را درك ﻧﻤﺎﻳﻨـــﺪ‪ .‬اﺗـــﻴﻦ در اﻳـــﻦ ﻧـــﻮع ﻧﮕـــﺎه ﺧـــﻮد ﺻـــﺤﺒﺖ از ﺗـــﺎﺛﻴﺮي از‬
‫رﻧﮓ ﻣﻲ ﮔﺬارد ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺴﻲ در آن ﺗﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘــﻪ ﻣــﻰﺷــﻮد ﻛــﻪ ﭼﺸــﻢ اﻧﺴــﺎن ﻗــﺎدر اﺳــﺖ ﺣــﺪود دو ﻣﻴﻠﻴــﻮن رﻧــﮓ را از ﻳﻜــﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﻣﺘﻤـــﺎﻳﺰ ﺑﻨﻤﺎﻳـــﺪ و ﺗﺸـــﺨﻴﺺ دﻫـــﺪ‪ .‬اﻣـــﺎ ﻧﻜﺘـــﻪ ﺣـــﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴـــﺖ آن اﺳـــﺖ ﻛـــﻪ ﺟﻬـــﺎن‬
‫ﻫﺴـــﺘﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒـــﻲ ﺑﺴـــﻴﺎر ﻇﺮﻳـــﻒ و ﻋﻈـــﻴﻢ از ﻃﻴـــﻒ رﻧﮕﻬـــﺎي ﻣﺘﻔـــﺎوت از ﻫﻤـــﺪﻳﮕﺮ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد آن اﺷﻴﺎ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻤﻴﺰ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫واژه رﻧـــﮓ ﻣﺘـــﺮادف ﻛﻠﻤـــﻪ اﻧﮕﻠﻴﺴـــﻰ ‪ Hue‬ﻳـــﺎ ‪ ،Colour‬ﭘﺪﻳـــﺪهاى اﺳـــﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜـــﻰ‬
‫ﻛــﻪ در اﺛــﺮ ﺗــﺎﺑﺶ و رﻓﺘــﺎر اﻧﻌﻜﺎﺳــﻰ ﻧــﻮر در ﺑﺮاﺑــﺮ ﭼﺸــﻢ ﻧــﺎﻇﺮ‪ ،‬ﻇــﺎﻫﺮ ﻣــﻰﺷــﻮد و‬
‫ﭘﺪﻳــــﺪهاى اﺳــــﺖ ﻋﻴﻨــــﻰ و رواﻧــــﻲ‪ .‬اﻣــــﺎ واژه رﻧــــﮓ ﻣﺘــــﺮادف ﺑــــﺎ ‪ pigment‬و‬
‫‪ colorant‬ﺑـــﻪ ﻣﻌﻨـــﻰ رﻧـــﮓداﻧـــﻪ و رﻧـــﮓدﻫﻨـــﺪه اﺳـــﺖ ﻛـــﻪ ارﺗﺒـــﺎط ﺑـــﺎ ﺧـــﻮاص‬
‫ﻓﻴﺰﻳﻜـــﻰ و ﺷـــﻴﻤﺎﻳﻰ ﻣﻮﻟﻜـــﻮلﻫـــﺎى رﻧـــﮓدار دارد و ﻣﺎﻫﻴـــﺖ رﻧـــﮓ را ﻣـــﻮرد ﺑﺮرﺳـــﻰ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻰدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪5‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اﻣــﺮوزه ﻣﺴــﻠﻢ ﮔﺮدﻳــﺪه ﻛــﻪ رﻧــﮓ ﻫﻤﺎﻧﻨــﺪ ﻧــﻮر داراى ﺳــﺮﻋﺖ‪ ،‬ﻃــﻮل ﻣــﻮج‪ ،‬ﺣــﺎﻻت‬
‫ارﺗﻌﺎﺷـــﻰ و ﺗـــﺪاﺧﻠﻰ و ﺧﺎﺻـــﻴﺖ ﻣـــﻮﺟﻰ اﺳـــﺖ و اﺛـــﺮ ذﻫﻨـــﻰ و رواﻧـــﻰ در ارﺗﺒـــﺎط ﺑـــﺎ‬
‫ﻣﻐﺰ و ﻗﻮه ﺑﻴﻨﺎﻳﻰ دارد و ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﺷﻴﺎء ﺑ‪‬ﻌﺪ و ﺟﺴﻤﻴﺖ ﺑﺒﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫ﺑـــﻪﮔﻔﺘـــﻪ ﺗﺎرﻳﺨـ ـﺪاﻧﺎن ﻣﺼـــﺮﻳﺎن ﻗـــﺪﻳﻢ اوﻟـــﻴﻦ ﺳـــﺎزﻧﺪﮔﺎن رﻧـــﮓ در ﺟﻬـــﺎن ﺷـــﻨﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷــﺪهاﻧــﺪ و رﻧﮕــﺮزى ﺑــﺮاى اوﻟــﻴﻦ ﺑــﺎر در ﭼــﻴﻦ ﺣــﺪود ‪ 3000‬ﺳــﺎل ﻗﺒــﻞ از ﻣــﻴﻼد‬
‫آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬
‫رﻧـــﮓ ﻫـــﺎى داراى ﺻـــﻔﺎت ﻓـــﺎم‪ ،‬درﺧﺸـــﻨﺪﮔﻰ و اﺷـــﺒﺎع ﻫﺴـــﺘﻨﺪ‪ .‬رﻧـــﮓ ﻫـــﺎى اﺻـــﻠﻰ‬
‫در واﻗـــﻊ ﻓـــﺎمﻫـــﺎى اوﻟﻴـــﻪ ﻫﺴـــﺘﻨﺪ ﻛـــﻪ ﺷـــﺎﻣﻞ زرد‪ ،‬ﻗﺮﻣـــﺰ و آﺑـــﻰ ﻣـــﻰﺷـــﻮﻧﺪ و از‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﻓﺎمﻫﺎى ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻰآﻳﺪ‪.‬‬
‫درﺧﺸــــﻨﺪﮔﻰ ‪ ،‬درﺟــــﻪ ﺗﻴﺮﮔــــﻰ و روﺷــــﻨﻰ را ﻣﺸــــﺨﺺ ﻣــــﻰﺳــــﺎزد‪ .‬ﺑﻴﺸــــﺘﺮﻳﻦ‬
‫درﺧﺸـــﻨﺪﮔﻰ ﻣﺘﻌﻠـــﻖ ﺑـــﻪ رﻧـــﮓ زرد اﺳـــﺖ و ﻛﻤﺘـــﺮﻳﻦ را ﺑـــﻨﻔﺶ دارد‪ .‬اﺷـــﺒﺎع ﻣﻴـــﺰان‬
‫ﺧﻠــﻮص ﻓــﺎم آن را ﻣﺸــﺨﺺ ﻣــﻰﻛﻨــﺪ‪ .‬در ﻃﺒﻴﻌــﺖ ﺧﻠــﻮص رﻧﮕــﻰ ﺑــﻪﻧــﺪرت وﺟــﻮد‬
‫دارد‪.‬‬
‫ﻧﻘﺎﺷـــﺎن در ﮔﺬﺷـــﺘﻪ ﺑﺴـــﻴﺎرى از ﺗـــﺄﺛﻴﺮات رﻧـــﮓ را ﺑـــﺪون آﮔـــﺎﻫﻰ درﺳـــﺖ از آن‬
‫ﺑــﻪﻛــﺎر ﻣــﻰﺑﺮدﻧــﺪ‪ .‬وﻟــﻰ ﺑــﺎ ﻣﻄــﺮح ﺷــﺪن ﻧﻈﺮﻳــﻪﻫــﺎى رﻧــﮓ‪ ،‬راهﺣــﻞﻫــﺎى ﺗــﺎزهاى در‬
‫ﺑﺎب ﺣﺠﻢ‪ ،‬ﻧﻮر‪ ،‬ﻓﻀﺎ و ﺣﺮﻛﺖ در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻘﺎﺷﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺒــﻞ از ﺗﻮﻟﻴــﺪ رﻧــﮓ ﺻــﻨﻌﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻤــﺎﻣﻲ رﻧــﮓ ﻫــﺎ از ﮔﻴﺎﻫــﺎن و ﭘﻮدرﻫــﺎي ﺻــﻨﻌﺘﻲ ﺑــﻪ‬
‫دﺳـــﺖ ﻣـــﻲ آﻣﺪﻧـــﺪ ﻣـــﺜﻼً از ﮔﻴﺎﻫـــﺎﻧﻲ ﻣﺜـــﻞ‪ :‬روﻧـــﺎس‪ ،‬ﺣﻨـــﺎ‪ ،‬ﮔـــﻞ ﺳـــﻔﻴﺪ‪ ،‬ﻻﺟـــﻮرد‪،‬‬
‫ﺑــﺰرك و ‪ ....‬اﺳــﺘﺎد ﻛــﺎران ﻧﻘــﺎش‪ ،‬رﻧــﮓ ﻣــﻮرد ﻧﻴــﺎز ﺧــﻮد را در ﭘــﺎي ﻛــﺎر ﺑــﻪ ﺻــﻮرت‬
‫دﺳـــﺘﻲ و ﺑـــﺎ ﻓﺮﻣـــﻮل ﻫـــﺎي ﺳـــﻨﺘﻲ ﺧـــﻮد ﺗﻬﻴـــﻪ ﻣـــﻲ ﻛﺮدﻧـــﺪ و ﺑﻨـــﺎﺑﺮاﻳﻦ رﻧﮕﻬـــﺎي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ اﻳﻦ روش داراي ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑــﺎ ﮔﺬﺷــﺖ زﻣــﺎن اﺳــﺘﻔﺎده از ﻣــﻮاد ﻣﻌــﺪﻧﻲ در ﺳــﺎﺧﺖ رﻧــﮓ ﻫــﺎ ﻣﺘــﺪاول ﺷــﺪه و‬
‫ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻴﮕﻤﻨﺖ ﻫﺎي آﻟﻲ‪ ،‬رواج ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫در ﺣـــﺎل ﺣﺎﺿـــﺮ‪ ،‬رﻧـــﮓ ﻫـــﺎﻳﻲ ﻛـــﻪ ﺑﻴﺸـــﺘﺮ در ﻛﺸـــﻮرﻫﺎي ﺟﻬـــﺎن ﺳـــﻮم و در ﺣـــﺎل‬
‫ﺗﻮﺳـــﻌﻪ اﺳـــﺘﻔﺎده ﻣـــﻲ ﺷـــﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﻛﺸـــﻮرﻫﺎي ﭘﻴﺸـــﺮﻓﺘﻪ از ﭼﺮﺧـــﻪ اﺳـــﺘﻔﺎده ﺧـــﺎرج‬
‫ﺷـــﺪه اﻧـــﺪ زﻳـــﺮا در آﻧﻬـــﺎ‪ ،‬اﻛﺴـــﻴﺪ ﺳـــﺮب ﻛـــﻪ ﺳـــﺮﻃﺎن زاﻳـــﻴﺶ ﺗﻮﺳـــﻂ داﻧﺸـــﻤﻨﺪان‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪6‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در اﻳﺮان‬
‫در ﺧﺼــﻮص ﺗﺎرﻳﺨﭽــﻪ ﺻــﻨﻌﺖ رﻧــﮓ ﺳــﺎزي ﺑــﻪ ﺷــﻴﻮه اﻣــﺮوزي و ﺑــﻪ ﻋﺒــﺎرت دﻳﮕــﺮ‪،‬‬
‫رﻧـــﮓ ﺳـــﺎزي ﻛﺎرﺧﺎﻧـــﻪ اي در اﻳـــﺮان‪ ،‬ﺑـــﻪ ﺳـــﺎل ‪ 1315‬و زﻣـــﺎﻧﻲ ﺑـــﺎز ﻣﻴﮕـــﺮدد ﻛـــﻪ‬
‫ﻣﺮﺣـــﻮم اﺣﻤـــﺪ ﺻـــﺎﻧﻌﻲ ﺿـــﻤﻦ ﺑﺎزدﻳـــﺪ از ﻧﻤﺎﻳﺸـــﮕﺎﻫﻲ در ﻛﺸـــﻮر آﻟﻤـــﺎن ﻛـــﻪ در آن‬
‫اﻧـــﻮاع ﻣﺎﺷـــﻴﻦ آﻻت ﺻـــﻨﻌﺘﻲ و از ﺟﻤﻠـــﻪ ﻣﺎﺷـــﻴﻦ آﻻت رﻧـــﮓ ﺳـــﺎزي ﺑـــﻪ ﻣﻌـــﺮض‪،‬‬
‫ﻧﻤـــﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷـــﺘﻪ ﺑـــﻮد‪ ،‬اﻧﺪﻳﺸـــﻪ راه اﻧـــﺪازي ﻛﺎرﺧﺎﻧـــﻪ اي در اﻳـــﺮان را در ذﻫـــﻦ ﺧـــﻮد‬
‫ﻣﺘﺒﻠـــﻮر ﺳـــﺎﺧﺘﻪ و ﭘـــﺲ از ﺑﺎزﮔﺸـــﺖ ﺑـــﻪ ﻛﺸـــﻮر‪ ،‬ﻣﻘـــﺪﻣﺎت ورود ﻣﺎﺷـــﻴﻦ آﻻت ﻣـــﺬﻛﻮر‬
‫را ﻓــﺮاﻫﻢ آورد و ﺳــﺮ اﻧﺠــﺎم ﺑــﻪ ﺳــﺎل ‪ 1318‬اوﻟــﻴﻦ ﺷــﺮﻛﺖ رﻧــﮓ ﺳــﺎزي در ﻛﺸــﻮر‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم » ﺷﺮﻛﺖ رﻧﮓ ﺳﺎزي اﻳﺮان «‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ رﺳﻤﻲ ﺧﻮد را آﻏﺎز ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ رﻧﮕﺴﺎزي در اﻳﺮان‪:‬‬
‫ﺳـــﺎل ‪ -1300‬اﺳـــﺘﺎدﻛﺎران ﻧﻘـــﺎش‪ ،‬رﻧـــﮓ ﻣـــﻮرد ﻧﻴـــﺎز ﺧـــﻮد را از ﻣـــﻮاد ﮔﻴـــﺎﻫﻲ و‬
‫ﻣﻌـــﺪﻧﻲ و در ﭘـــﺎي ﻛـــﺎر ﺑـــﻪ ﺻـــﻮرت دﺳـــﺘﻲ و ﺑـــﺎ ﻓﺮﻣـــﻮل ﻫـــﺎي ﺳـــﻨﺘﻲ ﺗﻬﻴـــﻪ ﻣـــﻲ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳــﺎل ‪ -1318‬آﻏــﺎز ﺑــﻪ ﻛــﺎر اوﻟــﻴﻦ ﻛﺎرﺧﺎﻧــﻪ رﻧــﮓ ﺳــﺎري ﻛﺸــﻮر ﺑــﻪ ﻧــﺎم رﻧــﮓ ﺳــﺎزي‬
‫ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﻧﺎم رﻧﮓ ﺳﺎزي اﻳﺮان و ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻋﺮﺿﻪ رﻧﮓ روﻏﻨﻲ‪.‬‬
‫ﺳــﺎل ‪ -1338‬اوﻟــﻴﻦ رﻧــﮓ ﭘﻼﺳــﺘﻴﻚ ﺑــﺮ ﭘﺎﻳــﻪ رزﻳــﻦ ﭘﻠــﻲ وﻳﻨﻴــﻞ اﺳــﺘﺎت ﺑــﺮاي‬
‫ﻣﺼﺎرف ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ و ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﻛﺖ ﭘﻼﺳﻜﺎر‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳـــﺎل ‪ -1341‬اوﻟـــﻴﻦ رﻧـــﮓ روﻏﻨـــﻲ ﺑـــﺎ اﺳـــﺘﻔﺎده از رزﻳـــﻦ اﻟﻜﻴـــﺪ ﺗﻮﺳـــﻂ ﺷـــﺮﻛﺖ‬
‫ﭘﻼﺳﻜﺎر‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳــﺎل ‪ -1344‬ﺗﺤــﻮﻟﻲ ﺷــﮕﺮف در ﺻــﻨﻌﺖ رﻧــﮓ ﺳــﺎزي ﻛﺸــﻮر ﺑــﺎ ﮔﺸــﺎﻳﺶ ﺷــﺮﻛﺖ‬
‫ﻫـــﺎي ﺗﺎﺑـــﺎ ﺷـــﻴﻤﻲ‪ ،‬دﻳـــﺮوپ اﻳـــﺮان‪ ،‬رﻧﮕـــﻴﻦ‪ ،‬ﺳـــﻮﭘﺮ رﻧـــﮓ و ﭘـــﺎرس ﭘﺎﻣﭽـــﺎل و اراﻳـــﻪ‬
‫ﻣﺤﺼـــﻮﻻت ﺟﺪﻳـــﺪ ﺷـــﺎﻣﻞ ﻻك ﻫـــﺎي ﭼـــﻮب‪ ،‬رﻧـــﮓ ﻫـــﺎي ﻫـــﻮا ﺧﺸـــﻚ و ﻛـــﻮره اي‬
‫ﺻﻨﻌﺘﻲ و رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻌﻤﻴﺮي ﺧﻮدرو ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺳــﺎل ‪ -1349‬ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺳــﻨﺪﻳﻜﺎي رﻧــﮓ ﺗﻮﺳــﻂ ﺷــﺮﻛﺖ ﻫــﺎي رﻧــﮓ ﺳــﺎزي اﻳــﺮان‪،‬‬
‫ﭘﻼﺳـــﻜﺎر‪ ،‬ﺷـــﻤﺲ‪ ،‬رﻧﮕـــﻴﻦ‪ ،‬ﭘـــﺎرس ﺳـــﺎدوﻟﻴﻦ‪ ،‬ﻫـــﺎوﻳﻠﻮﻛﺲ‪ ،‬دﻳـــﺮوپ اﻳـــﺮان‪ ،‬ﭘـــﺎرس‬
‫ﭘﺎﻣﭽـــﺎل ﻛـــﻪ اﻣـــﺮوزه ﺑـــﺎ ﻧـــﺎم اﻧﺠﻤـــﻦ رﻧـــﮓ و رزﻳـــﻦ اﻳـــﺮان ﺑـــﺎ ‪ 24‬ﻋﻀـــﻮ ﻣﺸـــﻐﻮل‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳـــﺎل ‪ -1360‬ﺑـــﺎ ﺗـــﻼش آﻗﺎﻳـــﺎن ﻣﻬـــﺪي ﺟﻤﺎﻟﻴـــﺎن‪ ،‬ﺣـــﺎج ﺣﺴـــﻴﻦ ﺟـــﻮﻫﺮي و ﺳـــﻴﺪ‬
‫ﻣﺼـــﻄﻔﻲ ﻓـــﺎﻃﻤﻲ ) ﺑـــﻪ ﻋﻨـــﻮان ﻣﻌﺘﻤـــﺪﻳﻦ ﺻـــﻨﻌﺖ رﻧـــﮓ (‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﻴـــﺖ اﺗﺤﺎدﻳـــﻪ رﻧـــﮓ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻓﺮوﺷـــﺎن ﻛـــﻪ ﭘـــﺲ از اﻧﻘـــﻼب و ﺗﻌﻄﻴﻠـــﻲ اﺗﺤﺎدﻳـــﻪ ﻫـــﺎ‪ ،‬ﻣﺘﻮﻗـــﻒ ﺷـــﺪه ﺑـــﻮد از ﺳـــﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘـــﻪ ﺷــــﺪ‪ .‬ﺳــــﺎل ‪ 1360‬ﺑــــﺎ ﺗﻬﻴــــﻪ و ﺗﻮزﻳــــﻊ ﻣــــﻮاد ﺷــــﻴﻤﻴﺎﻳﻲ زﻳﺮﻧﻈــــﺮ وزارت‬
‫ﺑﺎزرﮔـــﺎﻧﻲ و ﺷـــﻜﻞ ﮔـــﺮﻓﺘﻦ اﺗﺤﺎدﻳـــﻪ ﻫـــﺎ و ﺷـــﻮراي ﻓﺮﻫﻨـــﮓ و ﭼﺴـــﺐ و رزﻳـــﻦ و‬
‫ﻫﻤﺰﻣـــﺎن ﺑـــﺎ ﺗﺎﺳـــﻴﺲ ﺷـــﺮﻛﺖ ﺗﻌـــﺎوﻧﻲ و ﺗﻮﻟﻴـــﺪ ﻛﻨﻨـــﺪﮔﺎن رﻧـــﮓ و ﻣﺤﺼـــﻮﻻت‬
‫واﺑﺴــﺘﻪ ﺑــﺎ ‪ 23‬ﻋﻀــﻮ ﻛــﻪ ﺗــﺎ ﺑـــﻪ اﻣــﺮوز ‪ 244‬ﻋﻀــﻮ و ﺑــﺎ اﻓﺘﺨــﺎر و ﻧــﻮآوري و اراﺋـــﻪ‬
‫ﺧـــﺪﻣﺎت ﻓﻨـــﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕـــﻲ و آﻣﻮزﺷـــﻲ و ارﺗﺒـــﺎط ﺑـــﺎ ﺳـــﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻋﻠﻤـــﻲ و ﭘﮋوﻫﺸـــﻲ‬
‫ﺧﺎرج و داﺧﻞ ﺻﻨﻌﺖ رﻧﮓ ﻛﺸﻮر را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻨـــﻲ اﺳـــﺖ ﻛـــﻪ ﺑـــﺎ ﺗﺎﺳـــﻴﺲ رﺷـــﺘﻪ رﻧـــﮓ در ﺳـــﺎل ‪ 1381‬و ﺗﺸـــﻜﻴﻞ ﺻـــﻨﺎﻳﻊ‬
‫ﻫﻤﮕـــﻦ زﻳﺮﻧﻈـــﺮ وزارت ﺻـــﻨﺎﻳﻊ و ﻣﻌـــﺎدن و اﺗـــﺎق ﺻـــﻨﻌﺖ ﺗﻐﻴﻴـــﺮي ﺑﺴـــﻴﺎر ﻣﺜﺒـــﺖ در‬
‫وﺿــﻌﻴﺖ ﺻــﻨﻌﺖ رﻧــﮓ در ﻛﺸــﻮر‪ ،‬ﺑــﻪ وﺟــﻮد آﻣــﺪ ﭼــﻮن ﺗــﺎ ﻗﺒــﻞ از آن‪ ،‬ﻫــﺮ ﻛــﺲ‬
‫ﮔﻨﺠﻴﻨــﻪ اﺳــﺮار ﺣﺮﻓــﻪ اي ﺧــﻮدش ﺑــﻮد و ﺧــﻮدش ﺑــﺮ ﺳــﺮ ﭘﺎﺗﻴــﻞ ﻣــﻲ رﻓــﺖ و ﻣــﻮاد‬
‫ﻣﺨﺘﻠــﻒ را ﻣﺨﻠــﻮط ﻣــﻲ ﻧﻤــﻮد و اﻳــﻦ ﻣﻮﺿــﻮع ﺑﺎﻋــﺚ ﻣــﻲ ﺷــﺪ ﻛــﻪ ﻫﻤــﻪ ﻛﺎرﻛﻨــﺎن‬
‫ﻫﻤﻴﺸــﻪ در ﺳــﻄﺤﻲ ﻛــﻪ ﺑﻮدﻧــﺪ‪ ،‬ﺑﻤﺎﻧﻨــﺪ ‪ ،‬وﻟــﻲ اﻣــﺮوزه ﻣﻬﻨﺪﺳــﻴﻦ ﺟــﻮان ﺑــﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ‬
‫و ﺗﺤﻘﻴـــﻖ‪ ،‬اﻣﻜـــﺎن ﺳـــﺎﺧﺖ رﻧـــﮓ ﻛـــﻮره اي‪ ،‬اﭘﻮﻛﺴـــﻲ ﻳـــﺎ ﭘﻠـــﻲ ﻳﻮرﺗـــﺎن و رﻧﮕﻬـــﺎي‬
‫درﻳﺎﺋﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در اﺳﻼم‬
‫ﻓﺮﻫﻨـــﮓ و ادب دوره ي اﺳـــﻼﻣﻲ اﻳـــﺮان‪،‬در ﺑﺮدارﻧـــﺪه ﻣﺒﺎﺣـــﺚ ﮔﻮﻧـــﺎﮔﻮﻧﻲ ﭘﻴﺮاﻣـــﻮن‬
‫رﻧﮕﻬﺎﺳـــﺖ‪،‬ﻛﻪ ﺧـــﻮد ﺗـــﺄﺛﻴﺮ زﻳـــﺎدي در ﻫﻨـــﺮ اﺳـــﻼﻣﻲ داﺷـــﺘﻪ اﺳـــﺖ‪،‬اﻳﻦ اﻣـــﺮ در‬
‫ﻻﺑـــﻪﻻي اﺣﺎدﻳـــﺚ و آﻳﺎت‪،‬ﻛﺘـــﺐ ادﺑـــﻲ و ﻫﻨـــﺮي ﻣﻄـــﺮح ﺷـــﺪه اﺳـــﺖ‪.‬وﺟـــﻮد آﺛـــﺎر‬
‫ﻫﻨﺮي ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه از دوران اﺳﻼﻣﻲ ﮔﻮﻳﺎي ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮق اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮕﻬـــﺎ در ﻫﻨـــﺮ و ﻓﺮﻫﻨـــﮓ اﺳـــﻼﻣﻲ اﻳـــﺮان ﺑـــﻪ درﺟـــﺎﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨـــﺪ ﺑـــﺎ ارزﺷـــﺘﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺷﺮﻳﻔﺘﺮﻳﻦ‪،‬زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ‪،‬ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ و‪...‬ﺗﻘﺴﻴﻢ و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺨـــﺎب رﻧـــﮓ ﻃﻼﻳـــﻲ ﮔﻨﺒـــﺪﻫﺎ‪،‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻓـــﺮاوان زﻣﻴﻨـــﻪ ي آﺑـــﻲ و ﻣـــﺘﻦ ﺳـــﻔﻴﺪ و‬
‫ﻣﻔﻬـــﻮم ﻗـــﺪس رﻧـــﮓ ﺳـــﺒﺰ‪،‬ﮔﻮﻳﺎي آن اﺳـــﺖ‪.‬ﻋـــﻼوه ﺑـــﺮ اﻳـــﻦ از دوران ﺗـــﺎرﻳﺨﻲ ﺻـــﺪر‬
‫اﺳـــﻼم ﺗﺎﻛﻨﻮن‪،‬رﻧﮕﻬـــﺎ ﻋـــﺎﻣﻠﻲ ﺑـــﺮاي ﺑﻴـــﺎن ﻫﻮﻳـــﺖ اﻗـــﻮام و ﻣﻠﻴﺘﻬـــﺎ‪،‬ﺑﻮده ﻛـــﻪ ﺳـــﭙﺎه‬
‫ﺟﺎﻣﮕـــﺎن‪ ،‬ﺳـــﺮخﺟﺎﻣﮕـــﺎن و ﺳـــﻔﻴﺪ ﺟﺎﻣﮕـــﺎن ﺑـــﺎ ﻗﺰﻟﺒﺎﺷـــﻬﺎ در زﻣـــﺎن ﺻـــﻔﻮﻳﻪ از آن‬
‫ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧـــﮓ ﻳﻜـــﻲ از ﻣـــﺪرﻛﺎت ﺑﺼـــﺮي اﺳـــﺖ و در ﻓﺮﻫﻨـــﮓ و ﻫﻨـــﺮ اﺳـــﻼﻣﻲ ﺑـــﺎ ﺗﻔﺴـــﻴﺮﻫﺎي‬
‫ﻋﺮﻓـــﺎﻧﻲ و اﺑﻌـــﺎد زﻳﺒـــﺎﻳﻲ ﺷﻨﺎﺳـــﺎﻧﻪ ﺑـــﻪ ﺟﻨﺒـــﻪﻫـــﺎي ﻣﺨﺘﻠـــﻒ آن از ﺟﻤﻠـــﻪ ﺗـــﺄﺛﻴﺮات‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪8‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رواﻧــﻲ و ﺷــﻨﺎﺧﺘﻲ آن ﺗﻮﺟــﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ‪ ،‬ﺑــﻮﻳﮋه ﺣﻜﻤــﺖ وﺟــﻪ ﺗﻤــﺎﻳﺰ رﻧــﮓ‪،‬آدﻣﻲ را‬
‫در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد رﻫﻨﻤﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬در ﺣﺪﻳﺚ ﻗﺪﺳﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫»و ﻛــﺬﻟﻚ ارادت ﻓــﻲ ﺗــﺪﺑﻴﺮي ﺑﻌﻠﻤــﻲ اﻟﻨﺎﻓــﺬ ﻓــﻴﻬﻢ ﺧﺎﻟﻔــﺖ ﺑــﻴﻦ ﺻــﻮرﻫﻢ و‬
‫اﺟﺴﺎﻣﻬﻢ و اﻟﻮاﻧﻬﻢ و اﻋﻤﺎرﻫﻢ و ارزاﻗﻬﻢ و ﻃﺎﻋﺘﻬﻢ و ﻣﻌﺼﻴﺘﻬﻢ«‬
‫در اﻳـــﻦ ﺣـــﺪﻳﺚ ﻗﺪﺳـــﻲ ﺗﻔـــﺎوت رﻧﮕﻬـــﺎ ﻳﻜـــﻲ از ﺗـــﺪاﺑﻴﺮ و ﺣﻜﻤﺘﻬـــﺎي ﺧﺪاوﻧـــﺪي‬
‫اﺳـــﺖ‪.‬از اﻳـــﻦرو درك زﻳﺒـــﺎﻳﻲ ﻫﺴـــﺘﻲ و ﺷـــﻨﺎﺧﺖ اﺑﻌـــﺎد آن ﺑﺮاﺳـــﺎس اﺧـــﺘﻼف رﻧﮕﻬـــﺎ‬
‫ﻛــﻪ ﺧــﻮد ﻧﻌﻤﺘــﻲ ﺑــﺲ ﻋﻈــﻴﻢ اﺳــﺖ‪،‬ﺑﺮاي اﻧﺴــﺎن ﻣﻴﺴــﺮ ﻣــﻲﺷــﻮد‪.‬ﭘﺪﻳــﺪه ي رﻧــﮓ و‬
‫رﻧـــﮓﺷﻨﺎﺳـــﻲ ﭼﻨـــﺎن ﺟﺎﻳﮕـــﺎﻫﻲ را در زﻧـــﺪﮔﻲ ﺑﺸـــﺮ‪،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﺑﻌـــﺪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧـــﻪ و‬
‫زﻳﺒـــﺎﻳﻲ ﺷﻨﺎﺳـــﺎﻧﻪ‪،‬ﺑﻪ ﺧـــﻮد اﺧﺘﺼـــﺎص داده ﻛـــﻪ ﺗﺨﺼﺼـــﻬﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨـــﻪ ي ﺗﻮﻟﻴﺪ‪،‬ﺑـــﻪ‬
‫ﻛـــﺎرﮔﻴﺮي و ﺷـــﻨﺎﺧﺖ آﻧﻬـــﺎ ﺑـــﻪ وﺟـــﻮد آﻣـــﺪه اﺳـــﺖ‪.‬ﻓﺮازﻫـــﺎﻳﻲ از ﭼﻨـــﻴﻦ ﻣﺴـــﺎﺋﻠﻲ در‬
‫اﺷـــﺎرات ﻛﺘﺎﺑﻬـــﺎ آﻣﺪه‪،‬ﺑـــﻪﻃـــﻮري ﻛـــﻪ در اﻗﺼـــﻲ ﻧﻘـــﺎط ﺟﻬـــﺎن ﻧﻴـــﺰ راﻳـــﺞ ﺑـــﻮده‬
‫اﺳــﺖ‪.‬ﭘــﻴﺶ از اﻳــﻦ در وﻧﻴــﺰ ﺑــﺮاي درك رﻣــﻮز رﻧــﮓ ﺗــﺎ ﭘــﺎﻧﺰده ﺳــﺎل ﺻــﺮف وﻗــﺖ‬
‫ﻣـــﻲﻛﺮدﻧـــﺪ‪ .‬اﻣـــﺮي ﻛـــﻪ ﻧﻘﺎﺷـــﺎن ﺑـــﻴﺶ از دﻳﮕــﺮ ﻃﺒﻘـــﺎت ﺑـــﺎ آن ﺳـــﺮوﻛﺎر داﺷـــﺘﻨﺪ و‬
‫ﻣﻌﻤــﺎران و رﻧــﮓﺳــﺎزان و دﻳﮕــﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨــﺪان ﻧﻴــﺰ داﺋــﻢ درﮔﻴــﺮ رﻧــﮓ و ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑــﻮط‬
‫ﺑﻪ آن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬ﻛﺜﺮت رﻧﮕﻬﺎ ﻓﺮاﺗﺮ از ﻗﻮه ي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺼﺮي اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﺳـــﺎس ﺗﺤﻘﻴﻘـــﺎت داﻧﺸـــﻤﻨﺪان در ﻛﺸـــﻮر ﻣـــﺎ ﺑـــﻴﺶ از ﻳﻜﺼـــﺪ و ﻫﻔﺘـــﺎد رﻧـــﮓ‬
‫واژه در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت ﻋﻠﻤــﻲ ﺑــﺮ روي ﮔﻮﻧــﻪﻫــﺎي رﻧﮕــﻲ ﻧﺸــﺎن ﻣــﻲدﻫــﺪ ﻛــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻃﻴــﻒ رﻧﮕﻬــﺎ‬
‫ﺣﺪود ‪ 5/7‬ﻣﻴﻠﻴﻮن رﻧﮓ اﺳﺖو ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻛﻪ ﻓﺮاﺗﺮ از اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺒﺤـــﺚ رﻧﮕﻬـــﺎ و ﻣﺎﻫﻴﺖ‪،‬ﻛﻴﻔﻴـــﺖ و ﻧﻴـــﺰ اﺛـــﺮ آن ﻫﻤـــﻮاره ﻣـــﻮرد ﻛـــﺎوش و ﻣﺪاﻗـــﻪ ي‬
‫ﺣﻜﻤﺎي ﻗﺪﻳﻢ‪،‬ﻋﺮﻓﺎ‪،‬ﺷﻌﺮا و ﻧﻴﺰ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘـــﻪ دﻳﮕـــﺮان ﻧﻴـــﺰ در ﻣـــﻮرد آن ﺑـــﻲﺗﻔـــﺎوت ﻧﺒﻮدﻧـــﺪ‪،‬ﻟﻴﻜﻦ در اﻳـــﺮان ﺑـــﻮﻳﮋه ﻋﺮﻓـــﺎﻧﻲ‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ‪،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎص ﺑﻪ اﺑﻌﺎد آن ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ارﺳـــﻄﻮ دو رﻧـــﮓ اﺻـــﻠﻲ را ﺳـــﻴﺎه و ﺳـــﻔﻴﺪ ﻣـــﻲداﻧـــﺪ و ﻣﻌﺘﻘـــﺪ اﺳـــﺖ ﻛـــﻪ ﺑﻘﻴـــﻪ ي‬
‫رﻧﮕﻬــﺎ از اﺧــﺘﻼف و اﻣﺘــﺰاج اﻳــﻦ دو رﻧــﮓ ﭘﺪﻳــﺪ آﻣــﺪهاﻧــﺪ‪.‬اﻓﻼﻃــﻮن رﻧﮕﻬــﺎي اﺻــﻠﻲ‬
‫را ﭼﻬـــﺎر رﻧـــﮓ ﺳﻴﺎه‪،‬ﺳﻔﻴﺪ‪،‬ﺳـــﺮخ و ﻻﻣـــﻊ داﻧﺴـــﺘﻪ اﺳـــﺖ‪.‬ﺣﻜﻤـــﺎي اﺳـــﻼﻣﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨـــﺪ‬
‫ﺷـــﻴﺦ اﻟـــﺮﺋﻴﺲ اﺑـــﻮ ﻋﻠـــﻲ ﺳـــﻴﻨﺎ‪،‬ﻣﻼ ﺻـــﺪرا و ﺷـــﻴﺦ اﺷـــﺮاق و‪...‬ﻫـــﺮ ﻛـــﺪام در ﻣـــﻮرد‬
‫ﭘﺪﻳﺪه رﻧﮕﻬﺎ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﻔﺼﻠﻲ را اﺑﺮاز ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪9‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺑــﺎرزﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤــﻮد رﻧﮓ‪،‬اﻧﺘﺨــﺎب آن ﺑــﺮاي ﭘــﺮﭼﻢﻫﺎﺳــﺖ ﻛــﻪ ﻫــﺮ ﻛﺸــﻮري ﻣﺘﻨﺎﺳــﺐ ﺑــﺎ‬
‫اﺻـــﻮل و اﻋﺘﻘـــﺎدات و ﺗـــﺄوﻳﻼت و ﻣﻔـــﺎﻫﻴﻢ ﺧـــﻮد‪ ،‬رﻧـــﮓ ﻣﻨﺎﺳـــﺐ را ﺑـــﺎ ﻋﻼﻣﺘﻬـــﺎ و‬
‫ﺳـــﻤﺒﻠﻬﺎي ﻣﺮﺑـــﻮط‪،‬ﺑﺮاي ﭘـــﺮﭼﻢ ﻛﺸـــﻮر ﺧـــﻮد اﻧﺘﺨـــﺎب ﻛـــﺮده و ﻫـــﺮ ﻛﺸـــﻮري ﭘـــﺮﭼﻢ‬
‫ﺧﺎص ﺧﻮد را ﺑﺎ ﭼﻨﺪ رﻧﮓ و در ﻣﻮاردي ﺗﻚ رﻧﮓ ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺟﻤﻠـــﻪ ﭘـــﺮﭼﻢ ﺳـــﻪ رﻧـــﮓ اﻳـــﺮان ﻛـــﻪ در ﺗﺸـــﺮﻳﺢ رﻧﮕﻬـــﺎي اﻧﺘﺨـــﺎب ﺷﺪه‪،‬ﺳـــﺒﺰ را‬
‫ﻧﺸـــﺎﻧﻪ اﻋﺘﻘـــﺎد ﺑـــﻪ اﺳﻼم‪،‬ﺳـــﻔﻴﺪ ﻧﺸـــﺎﻧﻪ ي ﻋﻼﻗـــﻪﻣﻨـــﺪي ﺑـــﻪ ﺻـــﻠﺢ و ﺳـــﺮخ ﻧﺸـــﺎن از‬
‫دﻓـــﺎع از ﻛﺸـــﻮر ﺑـــﺎ ﻧﺜـــﺎر ﺧـــﻮن اﺳـــﺖ‪ .‬رﻧـــﮓ ﺳـــﺒﺰ در ﭘﺮﭼﻤﻬـــﺎي ﺑﻴﺸـــﺘﺮ ﻛﺸـــﻮرﻫﺎي‬
‫اﺳــﻼﻣﻲ دﻳــﺪه ﻣــﻲﺷــﻮد و رﻧــﮓ ﺑﻬﺸــﺘﻲ ﻣﺤﺴــﻮب ﻣــﻲﺷــﻮد و در ﻋﺮﻓــﺎن اﺳــﻼﻣﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺑﻠﻨﺪي دارد‪.‬‬
‫اﻏﻠـــﺐ رﻧـــﮓ ﺳـــﻴﺎه را‪،‬رﻧﮕـــﻲ ﺷـــﻴﻄﺎﻧﻲ و ﺳـــﻴﺎه ﺑﺨﺘـــﻲ و در ﻣﺮﺗﺒـــﻪ ي ﺑﺴـــﻴﺎر ﭘـــﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﻗـــﺮار داده وﻟـــﻲ ﺗﻌـــﺪادي ﻧﻴـــﺰ آن را رﻧـــﮓ ﺗﻜﺎﻣـــﻞ و ﺑـــﻪ ﻋﺒـــﺎرﺗﻲ ﺑـــﺎﻻﺗﺮﻳﻦ رﻧـــﮓ‬
‫ﻣﻲﭘﻨﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎوراي آن رﻧﮕﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪-‬ﻫﻔﺖ رﻧﮓ در اﺳﻼم‬
‫ﻋـــﺪد ﻫﻔـــﺖ در ﺑﺴـــﻴﺎري از ﻋﺮﺻـــﻪﻫـــﺎي ﻫﺴـــﺘﻲ‪،‬ﻧﻤﻮدي ﺷـــﮕﺮف دارد‪ ،‬از آن ﺟﻤﻠـــﻪ‬
‫در رﻧﮓﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ي دﻳﺮﻳﻦ دارد‪.‬‬
‫ﻫـــﺮ رﻧﮕـــﻲ ﺗـــﺄﺛﻴﺮات ذﻫﻨـــﻲ ﺑﺮﺷـــﻤﺮدهاي را ﺑـــﻪ ﺑـــﺎر ﻣـــﻲآورد‪.‬ﺗـــﺄﺛﻴﺮاﺗﻲ ﻫﺴـــﺖ ﻛـــﻪ‬
‫ﻣﻔــﺎﻫﻴﻢ رﻧﮕﻬــﺎ ﺑــﺮ آﻧﻬــﺎ اﺳــﺘﻮار اﺳــﺖ‪.‬اﻳــﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮﻫــﺎ ﮔــﺎم ﺑــﻪ ﮔــﺎم اﻓــﺰوده ﻣــﻲﺷــﻮﻧﺪ ﺗــﺎ‬
‫ﺑــﻪ ﻣﻔﻬــﻮم ﻋﺮﻓﺎﻧﻴﺸــﺎن ﺑﺮﺳــﻨﺪ‪.‬ﺳــﺮاﻧﺠﺎم آﺳــﺎن ﺧﻮاﻫــﺪ ﺑــﻮد ﻛــﻪ ﭘــﻴﺶﺑﻴﻨــﻲ ﻛﻨــﻴﻢ‬
‫رﻧﮓ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮدي ﺧﻮد ﻳﻚ ارزش ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫در ﻣــﻮرد ﻛــﺎرﺑﺮد ﻧﻤــﺎدﻳﻦ رﻧــﮓ در ﻣﻌﻤــﺎري ﭼﻨــﻴﻦ ﻣــﻲﺧــﻮاﻧﻴﻢ‪:‬رﻧــﮓ ﻃﺒﻘــﻪﻫــﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠـــﻒ زﻳﮕـــﻮراتﻫـــﺎ از ﭘـــﺎﻳﻴﻦ ﺑـــﻪ ﺑـــﺎﻻ‪ ،‬ﻋﺒـــﺎرت ﺑـــﻮده اﺳـــﺖ از‪:‬ﺳـــﻔﻴﺪ)رﻧـــﮓ‬
‫ﺑــﻲرﻧﮕــﻲ(‪،‬ﺧﻠــﻮص روﺷــﻦ و ﻧــﺎﻣﻌﻠﻮﻣﻲ)رﻣﺰآﻟــﻮد(ﺳــﻴﺎه)ﺑــﻪ ﻧﺸــﺎﻧﻪء ﺟﻬــﺎن زﻳــﺮﻳﻦ و‬
‫ﻧــﺎﻣﺮﺋﻲ(ﻗﺮﻣــﺰ ﻳــﺎ)ﺷــﻨﮕﺮﻓﻲ(ﻗﺮﻣــﺰ‪-‬ﻗﻬــﻮهاي‪،‬ﻧﻤــﺎد ﺟﻬــﺎن ﺧــﺎﻛﻲ‪)،‬رﻧــﮓ اﻣﻴــﺎل زﻣﻴﻨــﻲ‬
‫و ﻛﻴﻨـــﻪﻫـــﺎ و ﺧﺸـــﻤﻬﺎي ﻓـــﺮودﻳﻦ(آﺑـــﻲ)ﻣﻈﻬـــﺮ آﺳـــﻤﺎن و ﮔﺴـــﺘﺮدﮔﻲ ﺑـــﺎﻃﻦ(و‬
‫ﺑــﺎﻻﺧﺮه ﮔﻨﺒــﺪ ﻳــﺎ اﺗﺎﻗــﻚ ﻓــﺮاز زﻳﮕــﻮرات ﺑــﻪ رﻧــﮓ زرد ﻃﻼﻳﻲ‪،‬ﻧﻤــﺎدي از ﺧﻮرﺷــﻴﺪ و‬
‫ﻧﻮراﻧﻴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻨــــﺎﺑﺮاﻳﻦ رﻧــــﮓ ﺣﻴــــﺎتﺑﺨــــﺶ ﺧﻮرﺷــــﻴﺪ‪،‬ﻃﻼﻳﻲ اﺳــــﺖ و ﺟــــﺎوداﻧﮕﻲ و زﻳﺒــــﺎﻳﻲ‬
‫ﻓﺮوزﻧــﺪه ي آن‪،‬از اﺑﺘــﺪا ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﺸــﺮ را ﺑــﻪﻃــﻮر وﻳــﮋه ﺟﻠــﺐ ﻧﻤــﻮده و در ﻣﻘــﺪسﺗــﺮﻳﻦ‬
‫و ﻳـــﺎ ﺑـــﺎ ﻫﻤﻴـــﺖﺗـــﺮﻳﻦ ﺑﻨﺎﻫـــﺎ‪،‬آن ﻫـــﻢ در رأس آﺛـــﺎر‪ ،‬ﺑـــﻪ ﻛـــﺎر ﮔﺮﻓﺘـــﻪ ﻣـــﻲﺷـــﺪ و در‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪10‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻣﻌﻤــﺎري اﻣــﺎﻛﻦ ﻣﻘــﺪس و ﻣﺘﺒــﺮك اﺳــﻼﻣﻲ ﻧﻴــﺰ از اﻳــﻦ ﭘﺪﻳــﺪه ي زﻳﺒــﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺳــﺎﻧﻪ‬

‫و ﻣﻘﺪس ﻏﻔﻠﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧــﻮاع وﺟــﻮد ﺑــﺮ ﺣﺴــﺐ ﺷــﻤﺎرش‪،‬در ﻫﻔــﺖ وﺟــﻮد ﻣﻨﺤﺼــﺮ اﺳــﺖ و اﻧﺤﺼــﺎر ﺷــﻤﺎرش‬
‫زﻣﻴﻦ و آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﻋﺪد ﻫﻔﺖ ﻧﻴﺰ اﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ ي وﺟﻮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺣﺴــــﺎس ﻫــــﺎي دﻳــــﺪن ﻧﻮرﻫــــﺎي رﻧﮕﻲ‪،‬درﻳﺎﻓﺘﻬــــﺎي ﻓﺮاﺣﺴــــﻲ رﻧﮕﻬــــﺎ در ﺣﺎﻟــــﺖ‬
‫ﭘﺎك‪،‬از ﻳﻚ ﻛﺎرﮔﺮد دروﻧﻲ آدﻣﻲ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻋـــﺪد ﻫﻔـــﺖ در ﺑﺴـــﻴﺎري از اﻣـــﻮرات ﻓﺮﻫﻨﮕـــﻲ اﺟﺘﻤـــﺎﻋﻲ و ﻣﻌﻨـــﻮي و ﺟﻬـــﺎﻧﻲ در‬
‫ﺗﻤــﺪن اﺳــﻼﻣﻲ اﻳــﺮان ﺗﺠﻠــﻲ ﺧــﻮد را ﻧﺸــﺎن ﻣــﻲدﻫــﺪ‪.‬ﺑﺴــﻲ ﺷــﮕﻔﺖاﻧﮕﻴــﺰ اﺳــﺖ ﻛــﻪ‬
‫زﻳﺒـــﺎﺗﺮﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸـــﻪﻫـــﺎي اﻧﺴـــﺎﻧﻲ را ﻫـــﻢ در ﺣﺼـــﺎر ﻋـــﺪد ﻫﻔـــﺖ ﻣـــﻲﺑﻴﻨـــﻴﻢ ﻛـــﻪ در‬
‫ﺑﺴـــﻴﺎري ﻣـــﻮارد ﺑـــﺎ رﻧﮕﻬـــﺎي ﻫﻔﺘﮕﺎﻧـــﻪ ﻋـــﻼوه ﺑـــﺮ ﻓﺮﻫﻨـــﮓ و ﻣﻌـــﺎرف اﺳـــﻼﻣﻲ در‬
‫ﻋﺮﺻﻪﻫﺎي ﻫﻨﺮ اﺳﻼم ﻋﺠﻴﻦ و ﺗﺄوﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗــﺪﻣﺎ رﻧﮕﻬــﺎي اﺻــﻠﻲ را ﻫﻔــﺖ ﮔﻮﻧــﻪ ﻣــﻲداﻧﺴــﺘﻨﺪ و ﻧﻴــﺰ ﺑﺮﺧــﻲ اﻗــﻮام در ﮔﻮﻳﺸــﻬﺎي‬
‫ﺧﻮد ﻫﻔﺖ رﻧﮓ اﺻﻠﻲ‪،‬ﺳﻴﺎه‪،‬ﺳﻔﻴﺪ‪،‬ﻗﺮﻣﺰ‪،‬ﺳﺒﺰ‪،‬زرد‪ ،‬آﺑﻲ و ﻗﻬﻮهاي را دارﻧﺪ‬
‫ﻛﺎﺷــﻲ ﻫﻔــﺖ رﻧــﮓ در اداﻣــﻪ ي ﺳــﻴﺮ ﺗﻜــﺎﻣﻠﻲ ﻓــﻦ ﻛﺎﺷــﻲﺳــﺎزي ﺑــﻪ وﺟــﻮد آﻣــﺪ و در‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺴﺎﺟﺪ و اﻣﺎﻛﻦ ﻣﻘﺪس ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﺎدي دارد ‪.‬‬
‫ﻣـــــﺪارك ﺑﺴـــــﻴﺎري‪،‬ﺑﻮﻳﮋه ﻣﻨـــــﺎﺑﻊ ﻏﻨـــــﻲ ادﺑﻲ‪،‬ﻧﺸـــــﺎﻧﮕﺮ آن اﺳـــــﺖ ﻛـــــﻪ ﺑـــــﺮاي‬
‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان‪،‬ﺑﺨﺼــــﻮص ﻣﻌﻤــــﺎران‪،‬ﻋﻼوه ﺑــــﺮ ﻋﻠــــﻢ ﻣﻌﻤــــﺎري آﺷــــﻨﺎﻳﻲ ﺑــــﺎ ﻋﻠــــﻮم‬
‫دﻳﮕﺮ‪،‬ﺑــــﻮﻳﮋه ﻧﺠــــﻮم و رﻧــــﮓﺷﻨﺎﺳــــﻲ‪،‬ﻧﻴﺰ ﺿــــﺮوري اﺳــــﺖ؛زﻳﺮا ﺑﺴــــﻴﺎري از ﻣﺴــــﺎﺋﻞ‬
‫ﻧﺠﻮﻣﻲ و ﻧﻴﺰ اﻳﺎم ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ ﺑﺎ رﻧﮕﻬﺎي ﻫﻔﺖ ﮔﺎﻧﻪ ﺗﺄوﻳﻞ و ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜـــﻲ از ﻗـــﺪﻳﻤﻴﺘﺮﻳﻦ و ﺑﻬﺘـــﺮﻳﻦ ﻣﻨـــﺎﺑﻊ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧـــﺪه ﻛـــﻪ در زﻣﻴﻨـــﻪ ﻛـــﺎرﺑﺮد ﻣﺼـــﺎﻟﺢ‬
‫ﻣﻌﻤـــﺎري و رﻧـــﮓ آﻧﻬـــﺎ ﺑـــﻮﻳﮋه اﺳـــﺘﻌﻤﺎل ﺳـــﻨﮕﻬﺎي رﻧﮕـــﻴﻦ در ﺑﻨـــﺎي اﺳـــﻼﻣﻲ را‬
‫ﺑــﻪﻃــﻮر ﻣﻔﺼــﻞ ﺑﺤــﺚ ﻛــﺮده‪-‬ﻛﺘــﺎب اﻻﻋــﻼق اﻟﻨﻔﻴﺴــﻪ اﺑــﻦ رﺳــﺘﻪ و ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﻗــﺮن‬
‫ﺳـــﻮم ﻫﺠـــﺮي اﺳـــﺖ ﺗﺠﻠـــﻲ رﻧـــﮓ در ﺻـــﻮرت ﻣـــﺎدي و در ﻧـــﻮر از ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬـــﺎي آن در‬
‫ﻋﺮﺻــﻪﻫــﺎي ﻋﺮﺷــﻲ و زﻣﻴﻨــﻲ اﺳــﺖ ﻛــﻪ در ﻣــﻮاردي ﻧﻤــﻮد آن در ﺗﻀــﺎد ﺑــﺎ ﻳﻜــﺪﻳﮕﺮ‬
‫اﺳـــﺖ‪،‬ﭼﺮا ﻛـــﻪ ﺳـــﻔﻴﺪي در ﻧﻮر‪،‬وﺟـــﻮد ﺗﻤـــﺎم رﻧـــﮓﻫﺎﺳـــﺖ؛ﻟﻴﻜﻦ در ﻣـــﺎده رﻧـــﮓ‬
‫ﺳـــﻔﻴﺪ ﻧﺸـــﺎﻧﮕﺮ ﻧﺒـــﻮد رﻧـــﮓ اﺳـــﺖ‪،‬اﻣﺎ ﻣﺎده‪،‬رﻧـــﮓ ﺳـــﻴﺎه از ﺗﺮﻛﻴـــﺐ ﮔﻮﻧـــﻪﻫـــﺎي رﻧـــﮓ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد؛در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﻧﻮر‪،‬ﺳﻴﺎﻫﻲ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﺒﻮد رﻧﮓ اﺳﺖ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪11‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ در ﻣﺴﺎﺟﺪ و اﻣﺎﻛﻦ ﻣﻘﺪس‬

‫از آن ﺟﺎي ﻛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﭘﺎﻳﮕﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣـﺬﻫﺐ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎن وﭘﻨـﺎه ﮔـﺎﻫﻲ‬
‫ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﭘﺮ آﺷﻮب ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ آﻣﺪ‪،‬ﺑﻪ ﺗﺰﻳﻴﻦ آن ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺻﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ وﻣـﻲ ﺗـﻮان‬
‫ﮔﻔﺖ اوﻟﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺗﺠﻠﻲ ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺮش ﺑﻪ ﻧﻮر و رﻧﮓ در ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻧﮕﺮﺷﻲ ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ اﺳﺖ‪.‬ذات اﻗﺪس اﺣﺪﻳﺖ ﻧـﻮر‬
‫ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ؛ﻧﻮري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻠﻤﺖ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺪارد‪.‬اوﺳﺖ ﻧﻮر ﻫﻤﺔ ﺟﻬﺎن‪،‬ﻧﻮر آﺳﻤﺎن وزﻣﻴﻦ‪»،‬اﷲ ﻧﻮر‬
‫اﻟﺴﻤﻮات واﻻرض«در ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺴﺎﺟﺪ‪،‬ﻛﺎﺷﻲ ﻛﺎري ﻫﺎ‪،‬ﻧﻘﺶ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻫﺎ وﺷـﺒﻜﺔ ﭘﻨﺠـﺮه ﻫـﺎ و‬
‫اﺳﻠﻴﻤﻲ ﻫﺎ ﮔﭻ ﻛﺎري ﻫﺎ وﻧﻮر وﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻫﺎي ﮔﺎه ﺑﻲ ﮔﺎه ﻧﻴﺰ ﻧﮕﺮﺷﻲ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ رﻧﮓ در ﻣﺎﻫﻴﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﻲ داراي ارزﺷﻬﺎي ﻣﺎدي و ﻣﻌﻨـﻮي‬
‫و ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ‪،‬در ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺼﻮف ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻮاره رﻧﮓ ﺧﺮﻗﻪﻫﺎ داراي درﺟـﻪﺑﻨـﺪي ﻣﻌﻨـﻲدار و ﺧـﺎص‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در ادﻳﺎن‬
‫رﻧﮓﻫﺎ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺎه ﺗﺪاﻋﻲﻛﻨﻨﺪه اﺑﻠﻴﺲ و ﭘﻠﻴﺪي و ﻧﺎﭘﺎﻛﻲ و‬
‫ﮔﺎه ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﻘﺪس و ﭘﺎﻛﻲ و ﺧﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ رﻧﮕﻬﺎ در ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﺑـﺎ ﻓـﺮمﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑـﺮاي‬
‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺸﺮ از ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺷﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ادﻳﺎن رﻧﮓ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪارﻧـﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ ﺑـﻪ ﺗﺒﻌﻴـﺖ از ﻣﺨﺘﺼـﺎت ﺧـﺎص اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕـﻲ و‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﮔﺎه رﻧﮓ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻧﺴـﺒﺖ دادن ﻳـﻚ رﻧـﮓ ﺑـﻪ دﻳـﻦ و‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﺎص از ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲﻫﺎي ﻓﺮاوان اﻧﺪﻳﺸـﻪ ﺑﺸـﺮي و‬
‫ﺣﻴﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻳﻦ ﺑﺴﺘﺮﻫﺎ را ﮔﺎه ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻘﺪس رﻧﮓ زرد در ﻣﻴﺎن ﺑﻮداﻳﻲﻫﺎ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ در ﻣﻴﺎن ﻫﻨﺪوﻫﺎ و ﻧﻴﺰ ﺳﺒﺰ زﻣﺮدﻳﻦ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻴﺤﻴﺎن‬
‫و ﻓﻴﺮوزهاي و ﺳﺒﺰ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن )و اﻳﺮاﻧﻴﺎن( ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﻔﺎوت ﺟﺎﻳﮕﺎه رﻧـﮓﻫـﺎ در ﻣﻴـﺎن‬
‫ﺗﻤﺪنﻫﺎي ﺑﺸﺮي اﺳﺖ و ﻣﻮﻳﺪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ رﻧﮓ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻨﺶ و ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﻲ اﻗﻠﻴﻢ‬
‫و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ و آﻳﻴﻦ و ﻣﺬﻫﺐ در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي داراي ﺗﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻨﻈﺮ ﻧﮕﺎه اﺳﻼﻣﻲ و ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ‪ ،‬رﻧﮓﻫﺎ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺎﺻﻲ دارﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻧﻤﺎد ﻳﻜﻲ‬
‫از ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻌﺎﻟﻲ و رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﺜـﺎل در ﺗﺎوﻳـﻞﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬
‫ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺼﻮف و ﻋﺮﻓﺎن از ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻔﺖ اﻧﺪام ﻟﻄﻴﻒ اﻧﺴﺎن ﻋﻼاﻟﺪوﻟﻪ ﺳﻤﻨﺎﻧﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي‬
‫زﻳﺮ را ﺷﺎﻫﺪﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺟﺴﻢ ﻟﻄﻴﻒ ﻳﺎ آدم ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻳﺎ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪12‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ -2‬رده ﺟﺎن ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻳﺎ ﻧﻮح )ع(‪ ،‬آﺑﻲ رﻧﮓ‬

‫‪ -3‬رده دل ﻳﺎ اﺑﺮاﻫﻴﻢ )ع(‪ ،‬ﺳﺮخ‬
‫‪ -4‬رده اﺑﺮآﮔﺎﻫﻲ ﻳﺎ ﻣﻮﺳﻲ )ع(‪ ،‬ﺳﻔﻴﺪ‬
‫‪ -5‬رده روح ﻳﺎ داود )ع(‪ ،‬زرد‬
‫‪ -6‬رده ﺳﺮ ﻳﺎ ﻋﻴﺴﻲ )ع(‪ ،‬ﺳﻴﺎه‬
‫‪ -7‬رده ﻣﺮﻛﺰ ﺧﺪاﻳﻲ ﻳﺎ ﻣﺤﻤﺪ )ع(‪ ،‬واﭘﺴﻴﻦ رده ﻧﻮر ﺳﺒﺰ درﺧﺸﺎن‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ رﻧﮓﻫﺎ در ادﻳﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ داراي ﻣﻔﻬﻮم و ﻣﻌﻨﺎي ﺧﺎﺻﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃـﻮر اﺟﻤـﺎﻟﻲ‬
‫ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﻔﻴﺪ‬
‫در ﺗﺤﻠﻴﻞ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ و درك ﻧﺸﺪﻧﻲ را ﻣﻲﺗﻮان ﻋﻨﻮان ﻛـﺮد‪ .‬ﺳـﻔﻴﺪ‬
‫ﻋﺪم ﺗﻤﺎﻳﺰ و ﻛﻤﺎل ﻣﺘﻌﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺳـﺎدﮔﻲ‪ ،‬ﻧـﻮر ﺧﻮرﺷـﻴﺪ‪ ،‬ﻫـﻮا‪ ،‬ﺗﻨـﻮﻳﺮ‪ ،‬ﭘـﺎﻛﻲ و ﻣﻌﺼـﻮﻣﻴﺖ و ﻧﺸـﺎن‬
‫ﻗﺪوﺳﻴﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺮوزه ﻟﺒﺎس ﺳﻔﻴﺪ ﻧﺸﺎﻧﻲ از ﺷﺎدﻛﺎﻣﻲ اﺳﺖ و اﻏﻠـﺐ ﻟﺒـﺎس ﻧﻮﻋﺮوﺳـﺎن‪ ،‬ﺳـﻔﻴﺪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻨﺪيﻫﺎ در ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺰا ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﺸﺎﻳﻌﺖ ﻣﺘﻮﻓﻲ ﺑﻪ ﺑﻬﺸـﺖ و رﺳـﻴﺪن ﺑـﻪ‬
‫ﻛﻤﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﺮگ اﺳﺖ‪ .‬در ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ را ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻧﻲ ذﻳﻞ‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻮدا ﻧﺸﺎﻧﻪاي از ﺗﺴﻠﻂ ﺑـﺮ ﻧﻔـﺲ‪ ،‬ﻧﺠـﺎت‪ ،‬ﺗـﺎراي ﺳـﻔﻴﺪﭘـﻮش ﻗﻠﻤـﺪاد‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﻧﻤﺎد روح ﻣﻄﻬﺮ‪ ،‬ﺷﺎدي‪ ،‬ﭘﺎﻛﻲ‪ ،‬ﺑﻜـﺎرت و در ﻳﻮﻧـﺎن ﺑﺎﺳـﺘﺎن ﻧﻤـﺎدي از ﺳـﻮﮔﻮاري‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ و ﻣﺮگ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه و اﻧﺘﺨﺎب اول اﺳﻼم‪ ،‬رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم ﺑﺎﻗﺮ)ع( ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳـﺪ‪» :‬ﻫـﻴﭻ ﻟﺒﺎﺳـﻰ‬
‫ﺑﻬﺘﺮ از ﻟﺒﺎس ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ -‬ﻗﺮﻣﺰ‬
‫رﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﻣﺘﺠﺎوز‪ ،‬ﻛﻪ در ﺗﻤﺪنﻫﺎي ﺑﺪوي ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻤﻮﻣﻴﺖ دارد‪ .‬زﻳﺮا ﺑﺎ ﺧﺸﻢ‪ ،‬ﻏﻀﺐ‪ ،‬ﻛﺸﻤﻜﺶ‬
‫و ﺧﻄﺮ راﺑﻄﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ دارد‪ .‬در ﻣﻴﺎن ﻫﻨﺪﻳﺎن رﻧـﮓ ﻗﺮﻣـﺰ داراي ﺟﺎﻳﮕـﺎه وﻳـﮋهاي اﺳـﺖ و رﻧﮕـﻲ‬
‫ﻣﻘﺪس ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬آﻧﺎن ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﮔﺎوﻫﺎ را ﺑﺎ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻮﻋﺮوس را ﺑﺎ‬
‫رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ از دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﺑـﺮاي دﻓـﻊ ﭼﺸـﻢ زﺧـﻢ ﻫـﻢ در ﻣﻴـﺎن آﻧﻬـﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪13‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫در دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺷﻬﻮاﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺘﺮ ﺑﺮوﮔﻞ ﻧﻴﺰ در ﻧﻘﺎﺷﻲﻫﺎي ﺧـﻮد اﻳـﻦ‬
‫رﻧﮓ را ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﻨﺎه ﻣﻲداﻧﺴﺖ‪ .‬ﻣﺴﻴﺤﻴﺎن ﻗﺮﻣﺰ را ﺳﻤﺒﻠﻲ از ﺷﻬﻴﺪان ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪ .‬در ژاﭘﻦ اﻳﻦ رﻧﮓ‬
‫ﻧﻤﺎد ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ و ﺳﻌﺎدت اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺼﺮﻳﺎن اﻳﻦ رﻧﮓ را ﻣﺤﺎﻓﻆ آﺗﺶ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﻟﺒﺎس ﻋﺮوﺳﺎن ﺑﻠﻮﭼﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺮاﺳﻢ آﻳﻴﻨﻲ ﻋﺎﺷـﻮرا ﻧﻴـﺰ ﻗﺮﻣـﺰ ﻧﻤـﺎد‬
‫ﺷﻬﺎدت اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﺮان ﻧﺸﺎﻧﻪ آﺗﺶ و ﻟﺒﺎس ﭘﻴﺮوان ﺑﺎﺑﻚ ﺧﺮم دﻳﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻻﻟـﻪ ﺳـﺮخ رﻧـﮓ ﻧﻴـﺰ‬
‫ﻧﻤﺎدي از ﺷﻬﺎدت در ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﺮاﻧﻲ ‪ -‬اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻬﺮوردي وﻗﺘﻲ از ﻋﻘﻞ ﺳﺮخ ﺑﺤﺚ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻘﻠﻲ ﻛﻪ در اﻧﺴﺎن وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻋﻘﻞ اﻧﺴﺎن ﺑﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ ذات‪ ،‬ﺳﻔﻴﺪ و ﻧﻮراﻧﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻘﺪان آن ﺗﺎرﻳﻜﺨﺎﻧﻪ و ﻇﻠﻤﺖ اﺳـﺖ‪ .‬ﭘـﺲ ﻋﻘـﻞ ﺳـﻔﻴﺪ و‬
‫ﺷﻔﺎف و ذاﺗﺎ ﻧﻮراﻧﻲ وﻗﺘﻲ در اﻳﻦ ﻇﻠﻤﺖ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺳﺮخ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﻋﻘﻞ ﺳـﺮخ ﻳﻌﻨـﻲ ﻋﻘـﻞ‬
‫آدﻣﻲ‪.‬‬
‫‪ -‬زرد‬
‫رﻧﮓ زرد روي ﻫﻢ رﻓﺘﻪ از رﻧﮓﻫﺎي ﻧﻮراﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻛﻨﺎﻳﻪاي از ﺧﻮرﺷﻴﺪ‪ ،‬رﻧـﮓ اﺑـﺪﻳﺖ و‬
‫ﺟﺎوداﻧﮕﻲ اﺳﺖ‪» .‬در ﻗﺮن دﻫـﻢ در ﻓﺮاﻧﺴـﻪ‪ ،‬درب ﺧﺎﻧـﻪ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜـﺎران را ﺑـﺎ اﻳـﻦ رﻧـﮓ ﻣﺸـﺨﺺ‬
‫ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ رﻧﮓ ﺧﻴﺎﻧﺖ اﺳﺖ‪«.‬‬
‫در ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﻟﻬﻪﻫﺎ و دوﺷﻴﺰﮔﺎن را ﺑﺎ رﻧﮓ زرد زﻋﻔﺮاﻧﻲ ﺑـﻪ ﺗﺼـﻮﻳﺮ ﻣـﻲﻛﺸـﻴﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻗـﺮون‬
‫وﺳﻄﻲ رﻧﮓ زرد ﻛﻤﺮﻧﮓ ﻧﺸﺎن ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻮد و ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻳﻬﻮداي ﺧﺎﺋﻦ را ﺑﺎ رﻧﮓ زرد ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﭼﻴﻦ و ﺗﻤﺪن ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻏﺮب و ﺗﺎ ﺣﺪي اﻳﺮان‪ ،‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﺳﻤﺒﻞ ﺗﻘﺪس اﺳـﺖ و ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﻫﺎﻟـﻪ‬
‫دور ﺳﺮ ﻣﻘﺪﺳﻴﻦ ﺑﺎ رﻧﮓ زرد ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -‬آﺑﻲ‬
‫آﺑﻲ رﻧﮓ ﺧﺮد اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮاﺳﺖ و ﻛﺸﻒ و ﺷﻬﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد‪ .‬ﺑﺼﻴﺮت و اﺷﺮاق و اﻧﺪﻳﺸﻪ را ﻣﻌﻨﺎ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬آﺑﻲ رﻧﮕﻲ دروﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻧﺴﺎن ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻣﺎوراﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن رﻧﮓ آﺑﻲ را ﻧﻤﺎدي از ﻇﻠﻤﺖ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻛﻠﻴﺴـﺎ ﻏﺎﻟﺒـﺎ آﺑـﻲ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻧﺸـﺎﻧﻪاي از‬
‫ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺗﻮاﺿﻊ و اﻋﺘﻘﺎد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺴـﻴﺤﻲ رﻧـﮓ آﺑـﻲ ﻧﻤـﺎدي از ﻣﻠﻜـﻮت‪،‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ‪ ،‬اﺑﺪﻳﺖ‪ ،‬اﻳﻤﺎن و رﻧﮓ ﻣﺮﻳﻢ ﻋﺬراﺳﺖ‪.‬‬
‫آﺑﻲ در ﺗﻔﻜﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻤﺎد ﭘـﺎﻛﻲ و ﻣﻌﻨﻮﻳـﺖ اﺳـﺖ‪ .‬در ﻣﻌﻤـﺎري ﻣﺴـﺎﺟﺪ اﺳـﻼﻣﻲ‪ ،‬رﻧـﮓ آﺑـﻲ و‬
‫ﻓﻴﺮوزهاي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪14‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ -‬ﺳﻴﺎه‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎدي از ﺑﺪي ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺗﺎرﻳﻜﻲ آﻏﺎزﻳﻦ‪ ،‬ﺧﻼ‪ ،‬ﺷﺮ‪ ،‬ﻇﻠﻤـﺖ ﺑـﺰرگ‪،‬‬
‫ﻳﺎس‪ ،‬وﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺒﺎﻫﻲ‪ ،‬اﻧﺪوه‪ ،‬ﻣﺘﺎﻧﺖ‪ ،‬وﻗﺎر و ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ؛ ﺳﻴﺎه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺨﺖ ﺳﻨﮕﺪل و ﻏﻴﺮﻋﻘﻼﻧـﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫در ﻧﻮع ﭘﻮﺷﺶ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻓﺴﺮدﮔﻲ‪ ،‬ﻳﺎس و ﻧﺎراﺣﺘﻲ و ﺳﻮﮔﻮاري ﻫﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﺷـﻮد‪ .‬اﻣـﺎ ﻣﻔـﺎﻫﻴﻢ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻤﻮاره در ﮔﺬر ﺗﺎرﻳﺦ دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮل ﺑﻮدهاﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل در ﻫﻨـﺮ ﻳﻮﻧـﺎن‬
‫ﻛﻪ اﺻﻞ آن ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖﮔﺮاﻳﻲ و ﻋﻘﻞ ﭘﺎﻳﻪرﻳﺰي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﻴﻜﺮهﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ روي ﺳﻔﺎﻟﻴﻨﻪﻫـﺎ‬
‫ﺑــﺮ ﻣــﻲﺧــﻮرﻳﻢ ﻛــﻪ ﺗﻤــﺎم ﭘﻴﻜــﺮهﻫــﺎ ﻳﻜﺪﺳــﺖ ﺳــﻴﺎه ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﺑــﺎ ﺧﻄــﻮط ﺳــﻔﻴﺪ از ﻫــﻢ‬
‫ﺟﺪا ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﻴﻜﺮهﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻧﻮﻋﻲ ﺗﻌﺎدل و ﺗﻘﺎرن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮرد و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮﻳـﺪ‬
‫ارﺟﺢ ﺑﻮدن ﺧﺮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﺮان ﻣﺸﺎﻳﺦ ﺻﻮﻓﻴﻪ در ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻳﺎ ﻧﭙﻮﺷﻴﺪن ﺟﺎﻣﻪﻫﺎ و ﺧﺮﻗﻪﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﻣﺘﻔﻖاﻟﻘـﻮل ﻧﺒﻮدﻧـﺪ‪،‬‬
‫زﻳﺮا ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ )ص( رﻧﮓ ﺳﻴﺎه را ﺟﺰ در ﻣﻮرد ﻋﻤﺎﻣﻪ و ﻛﻔﺶ و ﻋﺒﺎ ﻣﻜﺮوه ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ و در اﺣﺮام و‬
‫ﻛﻔﻦ آن را ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﻲﺷﻤﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﺷﻌﺎر رﺳﻤﻲ ﺧﻠﻔﺎي ﺑﻨﻲﻋﺒﺎس ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ‪ ،‬ﻟﺒﺎس رﺳﻤﻲ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﻧﻴﺰ ﺳﻴﺎه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﺎن ﻛﻼﻫﻲ ﻧﻮك ﺗﻴﺰ و ﻗﺒﺎﻳﻲ ﻫﺮ دو ﺳﻴﺎه ﺑﺮ ﺗﻦ ﻣﻲﭘﻮﺷـﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ‬
‫دﻟﻴﻞ آﻧﻬﺎ را ﺳﻴﺎهﺟﺎﻣﮕﺎن ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ‪ .‬رﻋﺎﻳﺎي آلﻋﺒﺎس ﻧﻴﺰ ﺳﻴﺎهﭘﻮش ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬زﻧـﺎن اﻳـﻦ دوره از‬
‫ﺣﺠﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺑﺪن را ﻣﻲﭘﻮﺷﺎﻧﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺳﻴﺎه ﺑﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﺗﺼﻮف رﻧﮓ ﺳﻴﺎه را اﻏﻠﺐ رﻧﮓ ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ و ﺳﻴﺎه ﺑﺨﺘﻲ و در ﻣﺮﺗﺒـﻪ ﭘـﺎﻳﻴﻨﻲ ﻣـﻲداﻧﻨـﺪ‪ ،‬وﻟـﻲ‬
‫ﺗﻌﺪادي ﻧﻴﺰ آن را رﻧﮓ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ اﻧﺘﺨـﺎب رﻧـﮓ‬
‫ﺳﻴﺎه ﻳﻌﻨﻲ ﮔﺬﺷﺘﻦ از ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎدﻳﺖ و از اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ‪ ،‬رﻧﮓ ﺳﻴﺎه در ﺻﺪر رﻧـﮓﻫـﺎ ﻗـﺮار ﻣـﻲﮔﻴـﺮد‪.‬‬

‫‪ -‬رﻧﮓ ﺳﺒﺰ در ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ‬

‫اﮔﺮ رﻧﮓ زرد و آﺑﻲ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﻴﺎﻣﻴﺰﻳﻢ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﺳﺒﺰ درﻣﻴﺎن ﻃﻴـﻒﻫـﺎي‬
‫رﻧﮕﻲ‪ ،‬رﻧﮓ وﺳﻂ و ﻣﺘﻌﺎدل اﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ زرد اﺛﺮ ﻣﺤـﺮك و ﻫﻴﺠـﺎنآور دارد و ﻧـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ آﺑـﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺴــﻜﻦ و ﻏﻴــﺮ ﻓﻌــﺎل اﺳــﺖ‪ .‬رﻧــﮓ ﺳــﺒﺰ از ﺛﺒــﺎت ﻋﻘﻴــﺪه و ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺣﻜﺎﻳــﺖ ﻣــﻲﻛﻨــﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰ رﻧﮓ آراﻣﺶ و روﺳﺘﺎ و رﻧﮓ درﺧﺘﺎن و ﭼﻤﻨﺰار اﺳﺖ و ﺳﺒﺰ روﺷﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺎر و ﺑﺎروري را ﺗـﺪاﻋﻲ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﺒﺰ‪ ،‬رﻧﮓ آراﻣﺶ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻔﻜﺮ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﻼف رﻧﮓ آﺑﻲ ﻛﻪ رﻧﮓ آراﻣﺶ ﺻﺮف اﺳـﺖ‪.‬‬
‫رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ رﻧﮓ ﺷﮕﺮف اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪15‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اﮔﺮ رﻧﮓ زرد را ﻧﻤﺎد ﺧﺮد و داﻧﺶ و رﻧﮓ آﺑﻲ را ﻧﻤﺎد ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ و اﻳﻤﺎن ﺑﺪاﻧﻴﻢ‪،‬ﺳﺒﺰ ﻣﻈﻬﺮ ﻋﻘـﻞ و‬
‫اﻳﻤﺎن و رﻧﮓ ﺗﻌﺎﻟﻲ و ﻛﻤﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺒﺰ ﻧﻤﺎد اﻳﻤﺎن و ﻛﻤﺎل و رﻧﮕﻲ ﺑﻬﺸﺘﻲ اﺳﺖ و از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ در‬
‫ﺳﺒﺰ اﻳﻤﺎن و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺰد ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن رﻧﮓ ﻣﻘﺪس ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه و ﻣﺮدم اﻳﻦ رﻧـﮓ‬
‫و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﻛﺮم)ص( و اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻃﺎﻫﺮﻳﻦ و اوﻻدﺷﺎن را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺟﻠﻮه رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن ﻧﺰد ادﻳﺎن ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﺎﺻﻲ دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﻧﻤـﺎد‬
‫ﺣﻴﺎت و ﻓﻨﺎﻧﺎﭘﺬﻳﺮي و ﺟﺎوداﻧﮕﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﺘﻌﺎدل ﻋﻨﺎﻳـﺖ وﻳـﮋهاي دارد‪ .‬در‬
‫آﻳﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﺳﺒﺰي ﮔﻴﺎﻫﺎن و روﺋﻴﺪﻧﻲﻫﺎي ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ اﺷﺎره ﺷﺪه و اﻳﻦ ﻣﺴـﺌﻠﻪ آﻳﺘـﻲ ﺑـﺮاي اﻫـﻞ‬
‫اﻳﻤﺎن داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫أﻟﻢﺗﺮ أن اﻟﻠّﻪ أﻧﺰل ﻣﻦ اﻟﺴﻤﺎء ﻣﺎء ﻓﺘﺼﺒﺢ اﻷرض ﻣﺨﻀﺮة إنّ اﻟﻠّﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺧﺒﻴﺮ)ﺳﻮره ﺣﺞ(‬
‫آﻳﺎ ﻧﺪﻳﺪي ﺧﺪاوﻧﺪ از آﺳﻤﺎن آﺑﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد و زﻣﻴﻦ ﺑﺮ اﺛﺮ آن ﺳﺮ ﺳﺒﺰ و ﺧﺮم ﮔﺮدﻳﺪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻟﻄﻴﻒ و آﮔﺎه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﺧﻮاص ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎن و ﺣﻴﻮاﻧﺎت دارﻧﺪ‪،‬اﻣﺎ اﻏﻠﺐ از ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲﻣﺎن ﻏﺎﻓﻞ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻬﻤﻲ از ﺳﻄﺢ ﻛﺮه ﺧﺎﻛﻲ ﻣﺎ را ﺟﻨﮕﻞﻫـﺎ‪ ،‬ﻣﺮاﺗﻊ‪،‬ﻛﺸـﺘﺰارﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻣﺰارع‪ ،‬ﭼﻤﻨﺰارﻫﺎ و ﺑﺎغﻫﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ اﺛﺮ ﺷﮕﻔﺘﻲ‬
‫در آراﻣﺶ روان اﻧﺴﺎن و ﺣﻴﻮاﻧﺎت دارد‪ .‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﻛﺮم)ص( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪»:‬ﺳﻪ ﭼﻴﺰ ﻏﻢ و اﻧﺪوه را‬
‫ﻣﻲزداﻳﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻦ ﺑﻪ آب‪ ،‬ﺳﺒﺰه و روي ﻧﻴﻜﻮ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ‪ ،‬رﻧﮓ ﺑﻬﺸﺘﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺒﺰي ﻟﺒـﺎسﻫـﺎ و ﻓـﺮشﻫـﺎي ﺑﻬﺸـﺘﻲ از‬
‫دﻳﮕﺮ ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ ذﻛﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻳﻠﺒﺴﻮن ﺛﻴﺎﺑﺎ ﺧﻀﺮا ﻣﻦ ﺳﻨﺪس و اﺳﺘﺒﺮق )ﺳﻮره ﻛﻬﻒ( وﻟﺒﺎس ﻫﺎي ﻓﺎﺧﺮ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳـﺒﺰ از‬
‫ﺣﺮﻳﺮ ﻧﺎزك و ﺿﺨﻴﻢ در ﺑﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻜﻴﻦ ﻋﻠﻲ رﻓﺮف ﺧﻀﺮ و ﻋﺒﻘﺮي ﺣﺴﺎن )ﺳﻮره رﺣﻤﻦ( اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺸﺘﻴﺎن ﺑﺮ‬
‫ﺗﺨﺖﻫﺎﻳﻲ ﺗﻜﻴـﻪ زدهاﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ و زﻳﺒـﺎﺗﺮﻳﻦ ﭘﺎرﭼـﻪﻫـﺎي ﺳـﺒﺰ ﭘﻮﺷـﻴﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻧﻤﺎد ﺣﻴﺎت و ﺟﺎوداﻧﮕﻲ اﻳﻤﺎن و ﻛﻤﺎل اﺳـﺖ و اﻳـﻦ ﻣﺴـﺌﻠﻪ در ﺑﻬﺸـﺖ ﺑـﻪ اوج ﺧـﻮد‬
‫ﻣﻲرﺳﺪ‪.‬در ﺳﻮره ﻣﺒﺎرﻛﻪ رﺣﻤﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ آﻳﻪ ﻗﺮآن)آﻳﻪ ‪» (64‬ﻣﺪﻫﺎﻣﺘﺎن« ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﺎي دو ﺑـﺮگ‬
‫ﺳﺒﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ از وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺑﻬﺸﺖ ﻋﻨـﻮان ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪.‬ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒـﺎﻳﻲ)ره( درﺑـﺎره اﻳـﻦ آﻳـﻪ‬
‫ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ :‬اﻻدﻫﻴﺎم ﻣﻦ اﻟﺪﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺷﺪت رﻧﮓ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﻫﻲ ﻣﻲزﻧﺪ‬
‫و آن اوج ﻃﺮاوت و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان رﻧﮓ ﻳﺸﻤﻲ را ﻣﻄﺎﺑﻖ آن داﻧﺴﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪16‬‬ ‫ﭘﻴﺪاﻳﺶ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ در داﺳﺘﺎن ﺳﻨﺒﻠﻪﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﺣﻀﺮت ﻳﻮﺳﻒ)ع( و ﺧﻮاب ﻣﻠﻚ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﺎد ﺑﺮﻛﺖ‬
‫و ﻓﺮاواﻧﻲ اﺳﺖ ‪،‬در ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺧﻮاب رﻧﮓﻫﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﺎﺻﻲ دارﻧﺪ و ﻫﺮﻛـﺪام ﻧﻤـﺎدي ﺑـﺮاي‬
‫ﻳﻚ ﺗﺄوﻳﻞ ﺧﺎرﺟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫‪17‬‬

‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ‬
‫ﻣﻌﻨﻲ و ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ ﻫﺎ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ‬
‫اﺛﺮات رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺮ ادراك ﻣﺎ‬
‫رﻧﮓ در ﻃﺒﻴﻌﺖ اﺳﻼم‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ رﻧﮓ در اﻧﺴﺎن‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪18‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬ﺗﺄﺛﻴﺮ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ‬
‫از دﻳﺮﺑﺎز ﺗﺄﺛﻴﺮ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ رﻧﮓ ﻫﺎ در اﺷﺨﺎص ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺑﻮده اﺳـﺖ؛ ﻣـﺜ ً‬
‫ﻼ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ اﺗﺎق ﻫﺎى آﺑﻰ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﺎ ﻳﺎ ﺷﻴﺸﻪ ﻫﺎى آﺑﻰ رﻧﮓ روى ﺑﻴﻤﺎران ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺘـﻰ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎى ﻣﻰ ﮔﺬارد و ﻳﺎ رﻧﮓ ﻫﺎى ﺳﺒﺰ و آﺑﻰ ﺧﺴﺘﮕﻰ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻰ دﻫﻨﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﻫﺎى ﺳﺒﺰ و آﺑـﻰ از‬
‫رﻧﮓﻫﺎى ﺳﺮدﻧﺪ و آﺑﻰ رﻧﮓ آراﻣﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎى ﺑﻨﻔﺶ و ارﻏﻮاﻧﻰ از رﻧﮓ ﻫﺎى ﻣﺠﻠﻞ و ﻓﺎﺧﺮﻧﺪ و ﺑﻨﻔﺶ رﻧﮓ وﻗـﺎر و ﻋﻔـﺖ ﻧﻔـﺲ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ﺗﻴﺮه و ﺑﻨﻔﺶ ﺗﻴﺮه و ﺳﻴﺎه ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮى دارﻧﺪ و ﻓﻀﺎ را ﻣﺤـﺪودﺗﺮ ﻧﺸـﺎن ﻣـﻰ دﻫﻨـﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ﺳﻤﺒﻞ زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﻗﺪرت و ﻧﺸﺎط اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺮاى اﺷﺨﺎص ﻋﺼﺒﻰ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﺎرﻧﺠﻰ ﺳﻤﺒﻞ‬
‫اﻧﺮژى اﺳﺖ و ﻟﻴﻤﻮﺋﻰ اﺷﺘﻬﺎآور اﺳﺖ و ﺑﺮاى اﺷﺨﺎص ﻋﺼﺒﻰ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﺳـﺒﺰ و آﺑـﻰ‬
‫ﺗﻮأﻣﺎً ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺎدى ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاى ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ درﻳﺎ و ﺳﺒﺰه ﻣﻮﺟـﺐ ﺗﺴـﻜﻴﻦ اﻋﺼـﺎب و رﻓـﻊ‬
‫ﺧﺴﺘﮕﻰ روان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻠﻔﻴﻖ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه‪ ،‬و زرد ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺼﺮى زﻳﺎدى دارد و ﺑﺮاى ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﻮاﻧـﻊ و ﻣﺤـﺪوده ﻫـﺎى‬
‫ﺧﻄﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬
‫در رواﻧﺸﻨﺎﺳﻰ ﻧﻮﻳﻦ‪ ،‬رﻧﮓﻫﺎ ﻳﻜﻰ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎى ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻰآﻳﻨﺪ؛ ﭼـﺮا ﻛـﻪ ﻫـﺮ‬
‫ﻳﻚ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺧﺎﺻﻰ در روح و ﺟﺴﻢ ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰ ﮔﺬارﻧﺪ و ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ وﺿﻌﻴﺖ رواﻧﻰ و ﺟﺴـﻤﻰ وى‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻧﺴﺎن از روزﮔﺎران دور ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ و ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﻫﺎى ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻮده و در ﻃﻰ ﺻﺪ و‬
‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺻﻨﻌﺖ رﻧﮓ ﺳﺎزى ﺑﻪ اوج ﺗﺤﻮل ﺧﻮد رﺳﻴﺪه‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ دو ﭼﻨﺪان ﺷـﺪه و‬
‫در ﻫﻤﻪ ي ارﻛﺎن زﻧﺪﮔﻰ اﻧﺴﺎنﻫﺎ رﺧﻨﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻳـﻦ اﺳـﺘﻔﺎده روزاﻓـﺰون از رﻧـﮓﻫـﺎ ﺗﺤـﻮل‬
‫زﻳﺎدى در زﻣﻴﻨﻪ ي رواﻧﺸﻨﺎﺳﻰ رﻧﮓ ﭘﺪﻳﺪ آورده اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮕﻬﺎ ﺳﺮ ﺷﺎر از ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﺲ ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺴـﺘﻪ ﻫـﺎي اﻧـﺮژي زا و‬
‫ﮔﺮﻣﺎ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﻲ ﺧﻮﻳﺶ را ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪ .‬ﻛﻪ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﻨﻔﻲ ﻳﺎ ﻣﺜﺒﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺿﻤﻴﺮ ﻧﺎ ﺧﻮد آﮔﺎه ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ‪.‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺧﻼق ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ در دﻧﻴﺎي ﺑﻴﻜﺮان رﻧﮕﻬﺎ ﺑﻪ ﺳـﻴﺮ و‬
‫ﺳﻴﺎﺣﺖ ﺑﭙﺮدازد و ﺗﻮﺷﻪ ﺧﻮﻳﺶ را از ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ آﻛﻨﺪه ﺳﺎزد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ‬
‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ رﻧﮓ را در ﻛﻠﻴﻪ اﺑﻌﺎد ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﻳﻦ اﺑﻌﺎد ﻛﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻔـﺎﻫﻴﻢ زﻳﺒـﺎ ﺷﻨﺎﺳـﻲ‬
‫رﻧﮓ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﺪاﻧﻬﺎﺳﺖ اﺑﺘﺪا ﺷﻨﺎﺧﺖ رﻧﮓ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪي و‬
‫دﻳﮕﺮ ﻗﺪرت رﻧﮓ در ﺑﺮ ﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﻢ‪.‬ﺳﻪ دﺳﺘﻪ در آﺛﺎر ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻧﻘﺎش ﻛﻪ‬
‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ رﻧﮓ و وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي رﻧﮓ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫رﻧﮓ از ﻧﻈﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮي ﺗﺠﺴﻤﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻮﺿﻮع اﺛﺮ و ﺧﺼﻮﺻـﻴﺎت آن ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ رود‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻴﺰي و زﻣﺴﺘﺎﻧﻲ ﺑﻮدن ﻳﻚ ﻣﻨﻈﺮه راﻫﻤﺮاه ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻳﺶ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺸﺎن‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪19‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫داد‪ .‬از اﻳﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ رﻧﮕﻲ ﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان در ﻣﻮرد ﻳـﻚ ﻃﺒﻴﻌـﺖ ﺑﻴﺠـﺎن و ﻋﻨﺎﺻـﺮ دﻳﮕـﺮ ﻧﻴـﺰ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺛﺎر ﻧﻘﺎﺷﺎن ﻃﺒﻴﻌﺖ ﮔﺮا ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ رﻧﮓ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﻮد راﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻳﻮﻫﺎﻧﺲ اﻳﺘﻦ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ ارزﺷﻬﺎي اﺳﺘﻌﺎري و ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ رﻧﮓ از رﻧﮓ ﺑـﺮاي ﺑـﻪ ﺗﺼـﻮﻳﺮ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻦ ارزﺷﻬﺎي دروﻧﻲ و زﻳﺒﺎﻳﻴﻬﺎ و ﺗﺎﺛﻴﺮات ﺧﻮد رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از اﻳـﻦ ﺧﺼﻮﺻـﻴﺎت‬
‫رﻧﮓ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻲ و ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺳﻨﺘﻲ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫او ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻓﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ رﻧﮓ ‪ ،‬اﺻﻮل و ﻗﻮاﻧﻴﻨﻲ وﺿﻊ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻗﻮت و اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮﻳﺶ ﭘﺎﺑﺮ ﺟﺎﺳﺖ او در راﺑﻄـﻪ ﺑـﺎ اﻳﻨﻜـﻪ آﻳـﺎ ﻳـﻚ ﻫﻨﺮﻣﻨـﺪ ﺑـﺮاي درك‬
‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ رﻧﮓ در ﻳﻚ اﺛﺮ ﻫﻨﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻳـﻚ ﺳﻠﺴـﻠﻪ اﺻـﻮل و ﻗﻮاﻋـﺪ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ آﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫" اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ در ﻣﻮرد ﺗﺌﻮرﻳﻬﺎي رﻧﮕﻬﺎ و ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺳﺎﺳﻲ آن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﻴﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ و‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﺎﻣﻞ رﻧﮓ آﺛﺎر ﻫﻨﺮي ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﻴﺪ ‪ ،‬ﭘﺲ ﺷﻴﻮه ﺧﻮﻳﺶ را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ودر ﭘﻲ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﺌﻮرﻳﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ رﻧﮓ ﺧﻮد را ﺳﺮ در ﮔﻢ ﻧﻜﻨﻴﺪ‬
‫اﻣﺎ اﮔﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮد را در زﻣﻴﻨﻪ ﺧﻠﻖ آﺛﺎر ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻫﻨﺮي آن را ﻧﺎﺷـﻲ از ﺑـﻲ ﺗﺠﺮﺑﮕـﻲ و ﻋـﺪم‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ و ﺗﺌﻮرﻳﻬﺎي رﻧﮓ ﻣﻲ داﻧﻴﺪﭘﺲ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﻴـﻖ و ﮔﺴـﺘﺮده در‬
‫اﻳﻦ راﺳﺘﺎ دﺳﺖ ﺑﺰﻧﻴﺪ ‪".‬‬
‫از ﻧﻈﺮ اﻳﺘﻦ رﻧﮓ ﺧﻮد زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ و ﻣﻔﻬﻮم آن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﺴﺘﺮدﮔﻲ ﻣﻔﻬﻮم زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻣﻌﻨﻲ و ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ ﻫﺎ‬

‫از ﻗﺪﻳﻢ رﻧﮓ ﻫﺎ داراي ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اي ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬در ﭘﻴﺶ و ﭘـﺲ از اﺳـﻼم رﻧـﮓ ﺳـﺒﺰ‬
‫ﻧﺸﺎن ﺑﻨﻲ ﻫﺎﺷـﻢ ﺑـﻮد و ﺑﻌـﺪﻫﺎ ﻧﺸـﺎن ﻋﻠﻮﻳـﺎن ﺷـﺪ ﭼـﺮا ﻛـﻪ اﻳـﻦ رﻧـﮓ را ﻧﺸـﺎﻧﺔ ﻣﻌﺼـﻮﻣﻴﺖ‬
‫ﻣﻲ اﻧﮕﺎﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن رﻧﮓ ﺳﻴﺎه را ﻧﺸﺎﻧﻪ وﻗﺎر ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ و از اﻳﻦ رو ﻟﺒﺎس ﺳﻴﺎه ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﺎ ﺳـﺒﺰ‬
‫و ﺳﻴﺎه ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺳﺎدات و ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺷﺪ‪ .‬از زﻣﺎن ﻫـﺎي دور ﺳـﻔﻴﺪ ﻧﺸـﺎﻧﻪ ﺻـﻠﺢ و ﺳـﺮخ ﻧﺸـﺎﻧﻪ‬
‫ﺧﻮﻧﺨﻮاﻫﻲ و اﻧﻘﻼﺑﻲ ﮔﺮي ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﺧﻮد را در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮر‬
‫ﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﺣﻔﻆ ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺮ ﻋﺎدت ﻫﺎي ﺧﺮﻳﺪ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ‪ .‬ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺑـﻪ ﻧـﺎرﻧﺠﻲ‪ ،‬ﺳـﻴﺎه و آﺑـﻲ‬
‫ﺳﻴﺮ ﺧﺮﻳﺪاران را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺬب ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺻﻮرﺗﻲ‪ ،‬آﺑﻲ ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‪ ،‬آﺑﻲ روﺷـﻦ وآﺑـﻲ‬
‫ﺗﻴﺮه ﺧﺮﻳﺪاران ﭘﻮﻟﺪار را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻢ رﻧـﮓ و آﺑـﻲ آﺳـﻤﺎﻧﻲ اﻓـﺮاد آرام و‬
‫ﻣﻄﻴﻊ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺬب ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﻲ و ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ ﻫﺎ و ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ آن ﻫﺎ در ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ و اﺣﺴﺎس اﻧﺴﺎن و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻏﺬاﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪20‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﺧﻄﺮ‪ ،‬ﻧﻴﺮو و ﻧﺸﺎط اﺳﺖ‪ .‬رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﻤﺎد و ﻧﺸﺎﻧﻪ اﻣﻴﺪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬اﺷـﺘﻴﺎق ﺑـﻪ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬ﺷﺠﺎﻋﺖ‪ ،‬اراده ﻗﻮي و آرزوﻫﺎي ﺑﺰرگ‪،‬ﮔﺮﻣﻲ‪ ،‬ﻗﺪرت‪ ،‬ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻫﻴﺠﺎن‪ ،‬ﺗﻈﺎﻫﺮ‪ ،‬آﺗﺶ‪ ،‬ﺧﻮن‪،‬‬
‫ﻫﻮاي ﻧﻔﺲ‪ ،‬ﺧﺸﻢ و ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﮕﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺮﻣﺰ اﻧﺮژي دﻫﻨﺪه و ﻣﺤﺮك ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪي اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺎ‬
‫دﻳﺪن رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐ و ﻓﺸﺎر ﺧﻮن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣـﻲ ﻳﺎﺑـﺪ‪ .‬رﻧـﮓ ﻗﺮﻣـﺰ ﭼﻨـﺪ ﺣـﺲ را ﺗﻮاﻣـﺎن‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﻛﻮدﻛﺎن اﻏﻠﺐ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻋﻼﻗﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﻗﺮﻣﺰ داراي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ روﻳﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ اﺳـﺖ‬
‫و ﻫﻤﻮاره ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪه را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﭼﻴﻦ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺟﺸـﻦ و ﺧﻮﺷـﺒﺨﺘﻲ‬
‫اﺳﺖ ودر ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮاﺳﻢ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ ﺧﻠـﻮص و‬
‫ﭘﺎﻛﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎي ﻛﺸﻮرﻫﺎ اﻳﻦ رﻧﮓ دﻳـﺪه ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬در ﻏـﺮب ﻗﺮﻣـﺰ ﻧﺸـﺎﻧﻪ‬
‫ﺧﻮش اﻗﺒﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺮﻣﺰ در ﻛﻨﺎر ﺳﺎﻳﺮ رﻧﮓ ﻫﺎ ﻣﻌﻨﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ دارد‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﺮﻣﺰ و ﺳﺒﺰ ﻧﺸﺎن ﻛﺮﻳﺴـﻤﺲ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫در ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎي ﺷﺮﻗﻲ ﻗﺮﻣﺰ در ﻛﻨﺎر ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﺎي ﺧﻮﺷـﺤﺎﻟﻲ اﺳـﺖ‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜـﺎ‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻗﺮﻣﺰ در ﻛﻨﺎر ﺻﻮرﺗﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد دﻻﻟﺖ ﺑﺮ روز ﻋﺸﻖ ورزي دارد‪ .‬در ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر رﻧـﮓ ﻗﺮﻣـﺰ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎه ﻫﺎي ﺧﻮدرو‪ ،‬ﻣﻜﺎن ﻫـﺎي ﻓـﺮوش ﺣﻴﻮاﻧـﺎت اﻫﻠـﻲ‪ ،‬ﺳـﺎﻧﺪوﻳﭻ و ﭘﻴﺘـﺰا‬
‫ﻓﺮوﺷﻲ ﻫﺎ و رﺳﺘﻮران ﻫﺎ رﻧﮓ ﺧﻮب و ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳـﺖ در رﺳـﺘﻮران ﻫـﺎي ﺑـﺰرگ ﺑـﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه رﻧﮓ ﻫﺎي آراﻣﺶ ﺑﺨﺶ ﻧﻈﻴﺮ ﺳﺒﺰ و ﺳﻔﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد وﻟـﻲ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ رﻧـﮓ در‬
‫ﻣﺮاﻛﺰ درﻣﺎﻧﻲ و ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﭼﻮن ﺗﺪاﻋﻲ ﻛﻨﻨﺪه رﻧﮓ ﺧﻮن اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻧﺎرﻧﺠﻲ‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻃﺮاوت و ﺷﺎدي ‪،‬ﮔﺮﻣﻲ‪ ،‬اﺷﺘﻴﺎق و ﻋﻼﻗﻪ زﻳﺎد و ﺟـﺪﻳﺖ در ﻛـﺎر اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ رﻧـﮓ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﻲ را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ و روﺷﻨﻲ ذﻫﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﺤـﺮك اﺷـﺘﻬﺎ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬رﻧﮓ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺟﺮﻳﺎن اﻛﺴﻴﮋن رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻐﺰ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ اﺛﺮ ﺷﺪﻳﺪي در ﺟﺬاب ﻛﺮدن و ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﻳﻲ دارد‪ .‬رﻧﮓ ﻧـﺎرﻧﺠﻲ ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬
‫ﺑﻴﺎن ﮔﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻋﺎﻟﻲ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﺗﻮﺟـﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺮوﺗﺴﺘﺎن ﺑﻪ رﻧﮓ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ رﻧـﮓ در ﻫﻨـﺪ و ﻣﻜﺰﻳـﻚ رﻧـﮓ ﻣـﻮرد‬
‫ﻋﻼﻗﻪ ﻣﺮدم اﺳﺖ‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﺎﻻﻫﺎي ارزان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﺮﻫﻨـﮓ‬
‫ﻫﺎي ﺷﺮﻗﻲ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﺠﻤﻞ و ﻧﻴﺰ ﻧﻌﻤﺖ و ﺑﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪ .‬رﻧﮓ ﻟﺒـﺎس روﺣـﺎﻧﻴﻮن ﺑـﻮداﻳﻲ ﻧﻴـﺰ‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪21‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ‬
‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﭼﻮن در ﻃﺒﻴﻌﺖ زﻳﺎد دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺎروري‪ ،‬ﺗـﺎزﮔﻲ‪ ،‬اﻳﻤﻨـﻲ و ﻛﺎﻣﻴـﺎﺑﻲ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻧﻤﺎد زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻮل‪ ،‬ﻧﻮﮔﺮاﻳﻲ‪ ،‬ﭘﺸﺘﻜﺎر‪ ،‬ﻏﺮور‪ ،‬ﻋﺰم اﺳﺘﻮار‪ ،‬اﻣﻴﺪ و ﻗﺪرت اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﻛﺸﺎورزي رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي دﻻﻟﺖ ﺑﺮﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮدن و ارﮔﺎﻧﻴﻚ ﺑﻮدن آن اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰ در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺛﺮوت اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﺑﺴﻴﺎري از ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ آﻣﺮﻳﻜـﺎ‬
‫از رﻧﮓ ﺳﺒﺰ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﺎ و ﺑﺮ ﭼﺴﺐ ﻫﺎي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬در ﭼـﻴﻦ‬
‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ دﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﻓﺮﻳﺐ ﻛﺎري و ﺗﻘﻠﺐ دارد‪ .‬از اﻳﻦ رو در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ راﻫـﻲ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ از اﻳﻦ رﻧﮓ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﺮد‪.‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺣـﺎﻛﻲ از آن‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ‪ ،‬رﻧﮓ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي در اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮر ﻫﺎي‬
‫ﮔﺮﻣﺴﻴﺮي رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﻄﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻛﺸﻮر ﻫﺎي اﺳﻼﻣﻲ رﻧﮓ ﺳـﺒﺰ ﻧﺸـﺎﻧﻪ اﺳـﻼم اﺳـﺖ و‬
‫ﻓﺮآورده ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺎن از رﻧﮓ ﺳﺒﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ اﻗﺒـﺎل ﻋﻤـﻮﻣﻲ‬
‫ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﻣﻴﺪ و ﺷﺎدي اﺳﺖ‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ اﻳـﻦ رﻧـﮓ ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﺎي اﻳﻤﻨـﻲ‪،‬‬
‫ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﻧﺸﺎن ﻛﺮﻳﺴﻤﺲ )ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻗﺮﻣﺰ( اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺎﻟﺰي اﻳﻦ رﻧﮓ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي‬
‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ اﺳﺖ‪.‬ﺳﺒﺰ رﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن را آرام ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬درد را ﻛﺎﻫﺶ ﻣـﻲ دﻫـﺪ و اﺣﺴـﺎس‬
‫اﻣﻨﻴﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺣﺮﻛﺖ و ﺑﻪ ﺟﻠﻮ روﻧﺪﮔﻲ اﺳـﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨـﺎن ﻛـﻪ در ﭼـﺮاغ‬
‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و راﻧﻨﺪﮔﻲ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺳﻴﺎه‬
‫ﺳﻴﺎه ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻗﺪرت‪ ،‬ﻣﺮﻣﻮزﺑﻮدن‪ ،‬رﺳﻤﻲ ﺑﻮدن و وﻗﺎر اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫـﺎ رﻧـﮓ ﺳـﻴﺎه‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻧﻔﻲ زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﺑﻲ ﻋﻼﻗﮕﻲ‪ ،‬ﺑﺪ ﺑﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻧﺎﺑﺎوري‪ ،‬ﺳﻮﮔﻮاري و ﻋﺰاداري اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺎه رﻧﮓ ﻣﺘﺤﺒﺮ اﺳﺖ و ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن را از ﺑﻪ روز ﺷﺪن ﺑﺎ ﻓﻨﺎوري ﺑﺎز ﻣﻲ دارد‪ .‬اﻳـﻦ رﻧـﮓ اﻧﺘﺨـﺎب‬
‫ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ‪ ،‬ﺣﻘﻮﻗﺪاﻧﺎن‪ ،‬ﺣﺴﺎﺑﺪاران‪ ،‬ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻫﺎي ﻟـﻮازم اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜـﻲ و‬
‫ﻻﺳﺘﻴﻚ ﻓﺮوﺷﻲ ﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ‬
‫ﺳﻔﻴﺪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﻘﻮا‪ ،‬ﺑﻲ ﮔﻨﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺗﺎزﮔﻲ‪ ،‬ﺻـﻠﺢ‪ ،‬ﭘـﺎﻛﻲ‪ ،‬ﻛﻤـﺎل‪ ،‬ﻣﻌﻨﻮﻳـﺖ و ﺳـﺎدﮔﻲ اﺳـﺖ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻴـﺎن‬
‫ﺑﺎﺳﺘﺎن ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻨﺪﻛﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻟﺒﺎس ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺮ ﺗﻦ دارﻧﺪ‪ .‬از اﻳـﻦ رو اﻳـﻦ رﻧـﮓ ﻣـﻮرد ﻋﻼﻗـﻪ‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺮاي ﻫﻨﺪوﻫﺎ رﻧﮓ ﻋﺰا و ﺳﻮﮔﻮاري اﺳﺖ‪ .‬در ﭼﻴﻦ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ‬
‫ﻣﺮگ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮزﻳﻞ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺟﻼل و ﺷﻜﻮه اﺳﺖ‪ .‬در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ از رﻧﮓ ﺳـﻔﻴﺪ در‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي در ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﭘﺎﻛﻲ و ﺧﻠﻮص اﺳـﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪22‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫در اﻳﺮان رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺧﻮب ﺑﺮاي ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻫﺎي وﺳﺎﻳﻞ ﻋﺮوﺳﻲ و ازدواج اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬
‫ﺑﺮاي اﻣﻜﺎﻧﺎت ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬دﻧﺪان ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮاﻳﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮزه ﻫﺎ‪ ،‬اﻣﺎﻛﻦ ﺗﺎرﻳﺨﻲ‪ ،‬ﻓﺮوﺷﮕﺎه‬
‫ﻫﺎي وﺳﺎﻳﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ ،‬ﺧﺸﻜﺸﻮﻳﻲ ﻫﺎ وﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ آﺑﻲ‬
‫رﻧﮓ آﺑﻲ در ﻃﺒﻴﻌﺖ زﻳﺎد دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از اﻳﻦ رو ﻧﺸـﺎﻧﻪ آراﻣـﺶ وﭘـﺎﻛﻲ اﺳـﺖ‪.‬آﺑﻲ در اﻧﺴـﺎن‬
‫اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ‪ ،‬راﺣﺘﻲ‪ ،‬آﺳﻮدﮔﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬رﻧﮓ آﺑﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ رﺿﺎﻳﺖ ﺧﺎﻃﺮ و ﺣﺴﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺎ‬
‫دوﺳﺘﺎن و ﻧﺰدﻳﻜﺎن اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻋﻘـﻞ‪ ،‬ﺻـﺪاﻗﺖ و اﻋﺘﻤـﺎد اﺳـﺖ‪ .‬رﻧـﮓ آﺑـﻲ‬
‫اﺷﺘﻬﺎي اﻧﺴﺎن را ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو در رﺳﺘﻮران ﻫﺎ از اﻳﻦ رﻧﮓ ﻧﺒﺎﻳﺪ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﻮد‪ .‬رﻧـﮓ‬
‫آﺑﻲ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ را ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و دﻣﺎي ﺑﺪن را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌـﻲ‬
‫در ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ آورده ﺷﻮد ﺟـﺬاﺑﻴﺖ ﻣﺤﺼـﻮل را‬
‫ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ رﻧﮓ آﺑﻲ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ زﻳﺎدي دارد و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺻﺪاﻗﺖ و اﻣﺎﻧﺖ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳـﻦ رو‬
‫در ﻧﻤﺎد ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎ از رﻧﮓ آﺑﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﭼﻴﻦ رﻧﮓ آﺑـﻲ ﻧﺸـﺎﻧﻪ اﺑـﺪﻳﺖ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻳﻬﻮدي ﻫﺎ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﻘﺪس اﺳﺖ‪ .‬در ﻛﺸﻮر ﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ رﻧﮓ آﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﻲ اﻳﻤﻨـﻲ و‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﻛﻠﻤﺒﻴﺎ رﻧﮓ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺎﺑﻮن ﻫﺎ آﺑﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻛﺸﻮر ﻫﺎي ﻣﺴـﻴﺤﻲ رﻧـﮓ آﺑـﻲ‬
‫ﻣﻔﻬﻮم ﺻﻠﺢ و ﺑﻬﺸﺖ را ﻫﻤﺮاه دارد‪ .‬در ﻫﻨﮓ ﻛﻨﮓ رﻧﮓ آﺑﻲ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﺔ ﻣﺮدم ﻧﻴﺴﺖ و ﻧﺒﺎﻳﺪ از‬
‫آن در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻏﺬاﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬رﻧﮓ آﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛـﻪ ﻣﺸـﻜﻼت‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺣﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ آﺑﻲ در وﺳﺎﻳﻞ ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪه وزن ﻣﻨﺎﺳـﺐ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻧﺸﺎﻧﻪ وﻗﺎر اﺳﺖ و رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎ و آﻗﺎﻳﺎن اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ رﻧـﮓ ﻣﻨﺎﺳـﺐ‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻣﺴﺎﻓﺮﺗﻲ‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي آب‪ ،‬دﻓﺘﺮ ﭘﺰﺷﻜﺎن‪ ،‬داروﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﻣﺘﺼـﺪﻳﺎن و ﻓﺮوﺷـﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻟﻮازم ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﻫﺘﻞ ﻫﺎ‪ ،‬روان ﺷﻨﺎﺳﺎن و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻟﻮازم ﻛﺎﻫﺶ وزن اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ زرد‬
‫ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ رﻧﮓ زرد روﺷﻦ را رﻧﮕﻲ ﺷﺎدي ﺑﺨﺶ ﻧﺎﻣﻴﺪه اﺳﺖ )ﺑﻘﺮه‪ .(69:‬زرد اﻋﺼﺎب را ﺗﻘﻮﻳـﺖ‬
‫ﻛﺮده‪ ،‬ذﻫﻦ را ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ وا ﻣﻲ دارد‪ .‬زرد اﻋﺼﺎب ﺣﺮﻛﺘﻲ را ﻓﻌـﺎل و در ﻋﻀـﻼت اﻧـﺮژي ﺗﻮﻟﻴـﺪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬زرد در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ و ﻣﻄﻠـﻮب ﺑـﻮدن را دارد‪ .‬زرد رﻧﮕـﻲ ﻣﻨﺎﺳـﺐ‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺎﺑﻨﺎﻛﻲ و درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ‪ ،‬ﺳﺮزﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬راﺣﺘﻲ و ﺧﻮش ﺑﻴﻨﻲ در‬
‫آﮔﻬﻲ ﻫﺎﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رؤﻳﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ دارد‪ .‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺪاﻳﺖ و روﺷﻨﻲ‪ ،‬ﻧﻮر‪ ،‬ﺗﺤﺮك‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‬
‫و آﻏﺎز ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺘﻔﺎده در ﺻﻨﺎﻳﻊ آﻣﻮزﺷﻲ اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ زرد‪ ،‬رﻧﮓ اﺣﺘﻴﺎط اﺳﺖ‪.‬‬
‫در آﺳﻴﺎ رﻧﮓ زرد ﻧﺸـﺎﻧﻪ ﺗﻘـﺪس و ﭘﺮﻫﻴﺰﻛـﺎري اﺳـﺖ‪ .‬در ﻛﺸـﻮرﻫﺎي ﻣﺴـﻴﺤﻲ زرد ﻧﺸـﺎﻧﺔ ﻧـﻮر‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ و داﻧﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺎﻟﺰي ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ آن ﻣﺨﻠﻮﻃﻲ از ﻣﺎﻻﻳﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﺪي ﻫﺎ و ﭼﻴﻨﻲ ﻫـﺎ‬
‫اﺳﺖ رﻧﮓ زرد دﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﺧﺎﻧﺪان ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ دارد و ﻃﻼﻳﻲ ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻋﻤﺮ زﻳـﺎد اﺳـﺖ‪ .‬در ﺳـﻨﮕﺎﭘﻮر از‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪23‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ زرد در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻏﺬاﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻬـﺮه ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﻛـﺎرﺑﺮد ﺑـﻴﺶ از ﺣـﺪ زرد در ﺑﺴـﺘﻪ‬
‫ﺑﻨﺪي‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪه را از ﻣﺤﺼﻮل دور ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ارﻏﻮاﻧﻲ‬
‫ارﻏﻮاﻧﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت و ﺷﻜﻮه اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮر ﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ اﻳـﻦ رﻧـﮓ ﻧﺸـﺎﻧﺔ دﻟﺘﻨﮕـﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻴﻬﻦ اﺳﺖ‪ .‬رﻧﮓ ارﻏﻮاﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺨﺼﻮص دﺧﺘﺮ ﺑﭽﻪ ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ در ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎ دﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﺳﻮﮔﻮاري و ﻣﺮگ ﻧﻴﺰ دارد وﻟﻲ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻧﺠﺎﺑﺖ و ﺷﺮاﻓﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﭼﻮن ﻛﻢ ﺗﺮ در ﻃﺒﻴﻌﺖ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد اﺳـﺘﻔﺎده از آن در‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻏﺬاﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻟﺌﻮﻧﺎردوداوﻳﻨﭽﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ رﻧﮓ ارﻏﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺪرت ﺗﻔﻜﺮ اﻧﺴﺎن را ﺗﺎ ‪ 10‬ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻗﺪرت ﺗﺨﻴﻞ را در ﻛﻮدﻛﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﻴﺤﻲ رﻧﮓ ارﻏﻮاﻧﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺛﺮوت و ﺗﻮان ﮔﺮي اﺳﺖ‪.‬در ﭼﻴﻦ رﻧﮓ ارﻏﻮاﻧﻲ ﻳﻚ رﻧﮓ ﺑﺪ ﻳﻤﻦ و ﺑﺪ اﻗﺒﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻗﻬﻮه اي‬
‫ﻗﻬﻮه اي ﻧﺸﺎﻧﻪ راﺣﺘﻲ و اﻋﺘﻤﺎد اﺳﺖ‪ .‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ رﻧﮓ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻮاد‬
‫ﻏﺬاﻳﻲ و درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬وﺟﻮد رﻧﮓ ﻗﻬـﻮه اي در ﺑﺴـﺘﻪ ﺑﻨـﺪي ﻣـﻮاد ﻏـﺬاﻳﻲ در‬
‫ﻛﻠﻤﺒﻴﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻛﺸﻮر ﻫـﺎي ﻏﺮﺑـﻲ ﻗﻬـﻮه اي ﻧﺸـﺎﻧﻪ ﻓﺮوﺗﻨـﻲ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻬﻮه اي ﻧﻤﺎد ﭼﻮب‪ ،‬ﻗﻬﻮه و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺮآﻣﺪه از زﻣﻴﻦ اﺳـﺖ‪ .‬ﻗﻬـﻮه اي رﻧـﮓ اﻋﺘﻤـﺎد‪ ،‬ﺳـﺨﺘﻲ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده دوﺳﺘﻲ‪ ،‬اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ اﻣﻨﻴﺖ و آﺳﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻗﺪرت‪ ،‬ﺑﻠﻮغ و راﺣﺘﻲ اﺳـﺖ‪ .‬رﻧـﮓ ﻣﻨﺎﺳـﺒﻲ ﺑـﺮاي‬
‫آﻫﻦ ﻓﺮوﺷﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻗﻬﻮه ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‪ ،‬ﻏﺬا ﻓﺮوﺷﻲ ﻫـﺎ‪ ،‬ﻓﺮوﺷـﮕﺎه ﻫـﺎي ﭘﻮﺷـﺎك‬
‫ﻣﺮداﻧﻪ‪،‬ﻛﺎﺑﻴﻨﺖ ﻓﺮوﺷﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ﻓﺮوﺷﻲ ﻫﺎ و ﻧﺠﺎري ﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬
‫رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻓﺴﺎد و ﺗﺒﺎﻫﻲ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رﻧﮓ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴـﺘﻪ ﺑﻨـﺪي ﻣـﻮاد ﻏـﺬاﻳﻲ و‬
‫درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﻌﻨﺎي ﮔﻮﺷﻪ ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻔﺎوﺗﻲ‪ ،‬ﺑﻲ ﻣﻴﻠﻲ و ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﺳﺖ‬

‫رﻧﮓ ﺑﻨﻔﺶ‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ رﻧـﺞ و ﻫﻤـﺪردي اﺳـﺖ‪ .‬اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ رﻧـﮓ در‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ و درﻳﺎﻳﻲ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﻀـﻲ ﻧﻴـﺰ رﻧـﮓ ﺑـﻨﻔﺶ را ﻧﺸـﺎﻧﻪ‬
‫روﺣﻴﻪ ﻟﻄﻴﻒ و زﻳﺒﺎ ﭘﺴﻨﺪي ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪24‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫در ژاﭘﻦ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻃﻼﻳﻲ‪ ،‬ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ارﻏﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺮه اي و ﺻﻮرﺗﻲ دﻻﻟـﺖ ﺑـﺮ ﺧﻮﺷـﺒﺨﺘﻲ و ﻛﻴﻔﻴـﺖ‬
‫ﺧﻮب ﻣﺤﺼﻮل دارد‪.‬‬
‫در ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺒﺰ و ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﻣﺮدم اﺳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ رﻧـﮓ در ﻃﺮاﺣـﻲ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ و درﻳﺎﻳﻲ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ـ در اﻳﺮان رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺳﺒﺰ و ﻗﺮﻣﺰ ﻛﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﭘﺮﭼﻢ ﻣﻠﻲ اﺳﺖ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨـﺪي‬
‫ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ارﺟﺤﻴﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ در ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر رﻧﮓ ﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ و ﻧﺎرﻧﺠﻲ‪ ،‬و ﻗﺮﻣﺰ و ﺳﻔﻴﺪ دﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ و ﺧﻮﺷـﺒﺨﺘﻲ‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ -‬در اﻧﮕﻠﺴــﺘﺎن و ﻓﺮاﻧﺴــﻪ رﻧــﮓ ﻫــﺎي ﺳــﻔﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺮﻣــﺰ و ارﻏــﻮاﻧﻲ ﻣــﻮرد ﻋﻼﻗــﻪ ﻣــﺮدم اﺳــﺖ‪.‬‬
‫ـ در آﻟﻤﺎن و ﺑﻠﮋﻳﻚ رﻧﮓ ﻫﺎي زرد و ﻗﺮﻣﺰ و در داﻧﻤﺎرك و ﻛﺎﻧﺎدا و اﻃﺮﻳﺶ رﻧﮓ ﻫـﺎي ﺳـﻔﻴﺪ و‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ارﺟﺤﻴﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ در ﻓﻨﻼﻧﺪ و ﻳﻮﻧﺎن رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺑﻨﻔﺶ و در ﻧﺮوژ و ﻫﻠﻨﺪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ و ﺑـﻨﻔﺶ‬
‫ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ـ در اﻳﺮﻟﻨﺪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺳﺒﺰ و ﻧﺎرﻧﺠﻲ و در اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي زرد و ﻗﻬـﻮه اي ﻣـﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ ﻣﺮدم روﺳﻴﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬آﺑﻲ آﺳﻤﺎﻧﻲ و ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺨﺸﻲ از زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺗﺼﻮر اﻧﺴـﺎن اﺳـﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻬـﺎ‬
‫ﮔﻮﺷﻪ اي از اﺛﺮ آن را در روﺣﻴﺎت‪ ،‬ﻛﺎر‪ ،‬ﺧﺴـﺘﮕﻲ‪ ،‬ﺣـﻮادث‪ ،‬ﻫﻨـﺮ و ادراك اﻧﺴـﺎن ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻣـﻲ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺛﺮات ﺑﺴﻴﺎر رﻧﮓ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ و ﻧﻘـﺶ آن در ﻃﺮاﺣـﻲ و ﺗﻮﺳـﻌﻪ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ ،‬ارﮔﻮﻧـﻮﻣﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ي وﻳﮋﮔـﻲ ﻫـﺎي رﻧـﮓ ﻫـﺎ‪ ،‬اﺛـﺮات آن ﺑـﺮ اﻧﺴـﺎن و‬
‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ او و ﻓﺮآﻳﻨﺪ درﻳﺎﻓﺖ و ﺗﺤﻠﻴﻞ رﻧﮓ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﺻﻨﺎﻳﻊ و ﻃﺮاﺣﺎن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬
‫ﺻﻨﻌﺘﻲ‪-‬ﺧﺪﻣﺎﺗﻲ ﻻزم اﺳﺖ‪ .‬ﭘﮋوﻫﺶ داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬رﻧﮓ ﻫﺎ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑـﺮ روح‬
‫و روان آدﻣﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺴﻢ او را ﻧﻴﺰ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮﺧﻲ از رواﻧﺸﻨﺎﺳﺎن ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ رﻧﮕـﻲ ﻛـﻪ ﺑﺮﮔﺰﻳـﺪه و دﻟﺨـﻮاه ﻛﺴـﻲ اﺳـﺖ ﻣﻴﺘﻮاﻧـﺪ ﮔﻮﻳـﺎي‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت اﺧﻼﻗﻲ و رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ او ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﺎر زﻳﺮ ﭼﻜﻴﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ و‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪25‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻗﺮﻣﺰ‪ :‬ﺧﻮش ﻗﻠﺐ اﻣﺎ ﺧﻮدﭘﺮﺳﺖ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﻈﻬﺮ ﺷﺪت و زﻳﺎده روي اﺳﺖ ﻛـﻪ ﮔـﺎﻫﻲ در ﺟﻬـﺖ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ ﻋﺸﻖ و ﺗﻨﻔﺮ و ﻓﺪاﻛﺎري و ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮن و آﺗﺶ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳـﻦ‬
‫رﻧﮓ ﻋﻼﻗﻪ دارد ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺷﺨﺎص ﺗﻨﺪ و ﺳﺮﻛﺶ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻓﻌﺎل و ﺷﺠﺎع و ﻛﻤﻲ ﻋﺠﻮل ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬اﺣﺘﻤـﺎل‬
‫ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻋﺸﻖ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻓﺮاوان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎوﺗﻬﺎي ﻋﺠﻮﻻﻧﻪ و ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ در ﻣﻮرد دﻳﮕﺮان اﻏﻠﺐ ﺳﺒﺐ از ﺑﻴﻦ رﻓـﺘﻦ دوﺳـﺘﻲ ﻫﺎﻳﺸـﺎن ﻣـﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ آن ﻛﻪ در ﻋﺸﻖ ﻛﺎﻣﻼً ﻓﺪاﻛﺎرﻧﺪ اﻣﺎ اﮔﺮ روزي ﺣﻮادث ﺑﺮ وﻓﻖ ﻣﺮاد ﻧﺒﺎﺷـﺪ ﺑـﺪون ﺗﻔﻜـﺮ و‬
‫ﺟﻮﻳﺎ ﺷﺪن ﻋﻠﺖ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ‪.‬‬
‫دو ﻋﻴﺐ ﺑﺰرگ ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﻲ و ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬در ﻧﻔﺲ آﻧﻬﺎﺳﺖ و دو ﺻﻔﺖ ﻣﻤﺘﺎزﺷﺎن ﺧﻮش ﻗﻠﺒﻲ و‬
‫ﺣﺲ ﺑﺰرگ ﻃﻠﺒﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ دوﺳﺘﺪاران رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ داراي ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﺘﻀﺎدي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ‪ :‬ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ دﻳﮕﺮان رﻧﮓ ﺻﻮرﺗﻲ درواﻗﻊ ﻫﻤﺎن ﻗﺮﻣﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺷﺪه ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬اﮔـﺮ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻋﻼﻗﻪ دارﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﺻﻔﺎت رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ را ﻛﻤـﻲ ﻣﻼﻳﻤﺘـﺮ دارا ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﻴﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ ﮔﺬﺷـﺖ‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ و در ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﺗﻨﺪي ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮان را ﺧﻮب درك ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺧﻮد ﺑﺎ ﻣﻼﻳﻤﺖ و ﻟﻄﻒ رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ دﻟﻴـﻞ‬
‫ﻧﺸﺎط و ﺷﺎداﺑﻲ ﺗﺎن ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻋﻼﻗﻪ دارﻧﺪ اﻏﻠﺐ ﺷﻜﺴﺘﻬﺎ‪ ،‬ﺧﺸﻮﻧﺘﻬﺎ و دﺷﻮاري ﻫﺎي زﻧـﺪﮔﻲ را ﺗﺤﻤـﻞ‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ و ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﻓﺮاوان ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫آﺑﻲ‪ :‬ﻧﻈﻢ‪ ،‬ﭘﺸﺘﻜﺎر‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ رﻧﮓ آﺑﻲ از رﻧﮕﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﺪاران زﻳﺎدي دارد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ‬
‫ﻋﻼﻗﻪ دارﻳﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﻮس و اﺣﺴﺎﺳﺎت و ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﺧﻮد را ﻛﻨﺘﺮ ل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮ آرام ﺷﻤﺎ دﻳﮕﺮان را وادار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺣﺘﺮام ﺑﮕﺬارﻧﺪ و دوﺳﺖ دارﻳﺪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﻮرد‬
‫اﺣﺘﺮام و ﺳﺘﺎﻳﺶ دﻳﮕﺮان ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﺧﺮﻳﺪ و ﭘﻮﺷﺶ ﻟﺒﺎس ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﺮم و ﺣﻴﺎ و ﮔﺎه ﻏـﺮوري ﻛـﻪ دارﻳـﺪ ﻣﻴـﻞ‬
‫دارﻳﺪ اﻏﻠﺐ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺣﻤﺎﻗﺖ و ﻋﺪم ﻓﻬﻢ دﻳﮕﺮان ﺷﻤﺎ را ﻛﺴﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛـﻪ از ﻧﻈـﺮ‬
‫ﻫﻮش و ﻓﻬﻢ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺗﺮي دارﻧﺪ ﺷﻤﺎ را ﻧﺎراﺣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮد را از روي ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ و ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻗﻮاﻋﺪ ﻣﻌﻴﻨﻲ اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﻳﻜـﻲ از ﺻـﻔﺎت‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻤﺎ ﭘﺸﺘﻜﺎر ﺷﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ارﻏﻮاﻧﻲ‪ :‬رﻧﮓ ﻋﺎرﻓﻬﺎ و رواﻧﮕﺮان رﻧﮓ اﺳﺮارآﻣﻴﺰ و ﺑﺎﺷﻜﻮﻫﻲ اﺳﺖ‪ .‬دوﺳﺘﺪاران اﻳﻦ رﻧﮓ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‬
‫ﻣﺠﺬوب زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﺎ و ﻇﺮاﻓﺘﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻐﺮور و اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﺎﺷـﺮت ﺑـﺎ اﻳـﻦ دﺳـﺘﻪ‬
‫ﻟﺬﺗﺒﺨﺶ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﻮر ﻣﻌﻨﻮي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻧﺪ‪ .‬ارﻏﻮاﻧﻲ رﻧﮓ ﻣﻮرد ﭘﺴﻨﺪ ﻋﺮﻓﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ!‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪26‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻗﻬﻮه اي‪ :‬ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد اﮔﺮ رﻧﮓ ﻗﻬﻮه اي را دوﺳﺖ دارﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻲ ﺗﻮان روي ﺷـﻤﺎ ﺣﺴـﺎب ﺑـﺎز‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎﺛﺒﺎت و ﻣﻘﺪس‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮﭘﻴﺸﻪ وﻛﻤﻲ ﻓﻴﻠﺴﻮف ﻣ‪Ĥ‬ب ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬ﺑﻪ ﻧﺪرت ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻋﻘﻴﺪه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ و‬
‫ﺑﺎ آن ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣـﻲ ﮔﻴﺮﻳـﺪ اﻣـﺎ ﻫـﺮ ﺑـﺎر ﻛـﻪ ﺗﺼـﻤﻴﻤﻲ ﺑﮕﻴﺮﻳـﺪ آن را ﺑـﻪ ﻣـﻮرد ﻋﻤـﻞ‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﺪ‪.‬ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻼً در ﻧﮕﻬﺪاري ﭘﻮل و اﺳﺮار دﻳﮕﺮان ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﻣﻴﻞ دارﻳﺪ ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ‬
‫در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺎﺷـﻴﺪ و ﮔـﺎﻫﻲ اوﻗـﺎت ﺑـﺎ اﻃﺮاﻓﻴـﺎن ﺧـﻮد رﻓﺘـﺎر ﺧﺸـﻮﻧﺖ آﻣﻴـﺰي در ﭘـﻴﺶ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ‪ .‬در ﻋﺸﻖ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪﺑﻴﻦ و ﺗﻨﺪ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‪ :‬اﺣﺴﺎس ﺑﻲ ﻧﻴﺎزي اﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﻈﻬﺮ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻲ از ﺧﻮﺷﻲ ﻫﺎي دﻧﻴﺎﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻋﻼﻗﻪ دارﻧﺪ اﻏﻠﺐ در زﻧﺪﮔﻲ اﺣﺴﺎس رﺿﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي رﻧﮓ ﻋﻘﻼ اﺳـﺖ‬
‫و ﺟﻮاﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ اﻇﻬﺎر ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ درواﻗﻊ ﺧﻮد را ﻫﻢ ﺷﺄن و ﻫـﻢ ﻃـﺮاز اﺷـﺨﺎص‬
‫ﻛﻬﻨﺴﺎل ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ و در زﻧﺪﮔﻲ اﺣﺴﺎس ﺑﻲ ﻧﻴﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻋﺸﻖ ﺑﺮ اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﺗﺮ از ﺧﻮد ﺗﻤﺎﻳﻞ دارﻧﺪ و اﻏﻠﺐ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛـﻪ از ﻧﻈـﺮ ﻓﻜـﺮ و اﻳـﺪه ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺮﺗﺮي دارﻧﺪ ﺧﻴﻠﻲ آﺳﺎن ﻃﺮف ﺗﻮﺟﻬﺸﺎن ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺗﻘﺎﻟﻲ‪ :‬ﺻﺪاﻗﺖ آري‪ ،‬ﻫﻮﺳﺒﺎزي ﻫﺮﮔﺰ رﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﺗﺮﻛﻴﺒـﻲ و آﻧﻬـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ اﻳـﻦ رﻧـﮓ را رﻧـﮓ‬
‫دﻟﺨﻮاه ﺧﻮد ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺧﻮش ﺧﻠﻘﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺧـﻮب رﻓﺘـﺎر‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﻔﻮذ در اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را دوﺳﺖ ﺑﺪارد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﺎ او ﺑـﻪ‬
‫آﺳﺎﻧﻲ ازدواج ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻮﺳﺒﺎز ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و اﮔﺮ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ دوﺳﺘﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺻﺪاﻗﺖ و ﻓـﺪاﻛﺎري دارﻧـﺪ‪ .‬اﮔـﺮ‬
‫اﻓﺮاد اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت اﺧﻼﻗﻲ ﺧﻮدﺷﺎن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ازدواج ﻛﻨﻨﺪ ﺳـﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰ‪ :‬ﻛﻨﺠﻜﺎوي رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻃﺒﻴﻌﺖ وﺗﺎزﮔﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻋﻼﻗﻪ دارﻳـﺪ زﻧـﺪﮔﻲ ﺑـﺎ ﺷـﻤﺎ‬
‫آﺳﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ اﺷﺘﺮاك ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺎ اﻓﺮاد ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﭘﺮﺗﻘﺎﻟﻲ دارﻳﺪ رواﺑﻂ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ دﻳﮕﺮان‬
‫ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ي اﺻﻮل و ﻗﺮارداد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻴﺮوزه اي‪ :‬اﺳﺮارآﻣﻴﺰ و ﭘﻨﺪ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮدوﺳﺘﺪاران اﻳﻦ رﻧـﮓ اﺳـﺮارآﻣﻴﺰﻧﺪ و اﺣﺴﺎﺳـﺎﺗﻲ و ﻛﺎرﻫـﺎي‬
‫ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ اداره ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺸﺘﻜﺎر دارﻧﺪ و ﺑﺎﺛﺒﺎﺗﻨﺪ و ﺑﻪ ﻧﺼـﺎﻳﺢ دﻳﮕـﺮان در ﻣـﻮرد‬
‫ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮد ﻛﻤﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﻓﻴﺮوزه اي ﻣﻌﻤﻮﻻ رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ي ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺎه‪ :‬ﺧﻮش ذوﻗﻲ و ﻇﺮاﻓﺖ ﻃﺒﻊ اﻳﻦ رﻧﮓ ﺑـﺮﺧﻼف ﻋﻘﻴـﺪه ي ﻫﻤﮕـﺎن رﻧـﮓ ﻧﻮﻣﻴـﺪي و ﻋـﺰا‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﻮش ذوﻗﻲ و ﻇﺮاﻓﺖ ﻃﺒﻊ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ از دوﺳﺘﺪاران اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺴـﺘﻴﺪ ﻣﺴـﻠﻤ ًﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺧﻮد اﺣﺘﺮام ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﺪ و ﺑﺮاي آن ﻛﻪ دﻳﮕﺮان را ﺑﺎ ارزش و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻧﺸﺎن‬
‫دﻫﻴﺪ از ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﻛﻤﻜﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ درﻳﻎ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻤﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻘﺎﻳﺪ و ﻧﻈﺮﻳﺎت دﻳﮕﺮان را ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪27‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ رﻧﮕﻬﺎ در ﻃﻲ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آن ﻛﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت اﺧﻼﻗـﻲ ﻧﻴـﺰ در‬
‫ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ در ﻣﻮرد رﻧﮕﻲ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻋﻘﻴﺪه ﺧﻮد را ﻋﻮض ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻠـﺖ‬
‫ﺿﻌﻒ ﺷﻤﺎ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺎزﺗﺎن ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻴﻂ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬اﺛﺮات رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺮ ادراك ﻣﺎ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻛــﻪ ﻣــﻲ داﻧــﻴﻢ رﻧــﮓ ﺑﺮﺧﻠــﻖ وﺧﻮواﺣﺴﺎﺳــﺎت اﻧﺴــﺎن ﻫــﺎ اﺛﺮﻣــﻲ ﮔــﺬارد‪،‬ازاﻳﻦ اﺛﺮرﻧــﮓ ﺑــﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮرراﺣﺘﻲ واﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻬﺮه وري ﻛﺎرﮔﺮان درﺻﻨﺎﻳﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻼش ﻫﺎﻳﻲ دراﻳﻦ راﺳﺘﺎﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎازرﻧﮓ ﻫﺎي ﺟﺬّاب‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي ﻣﻮﺟﻮد‪،‬روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﺤﻴﻂ‬
‫وﻧﻮع ﻛﺎراﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول زﻳﺮﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺛﺮرﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺮادراك ﻣﺎ ازﻣﺤﻴﻂ راﺷﺮح ﻣﻲ دﻫﺪ‪:‬‬

‫اﺛﺮرﻧﮓ ﺑﺮاﻧﺪازه اﺷﻴﺎ‪:‬اﺷﻴﺎ ﺳﺒﺰوآﺑﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮازاﺷﻴﺎزردوﻗﺮﻣﺰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬

‫اﺛﺮرﻧﮓ ﺑﺮﻓﺎﺻﻠﻪ اﺷﻴﺎ‪:‬ﺳﻄﻮح ﺳﺒﺰوآﺑﻲ دورﺗﺮﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻲ رﺳﻨﺪ‪،‬ﺳﻄﻮح زردوﻗﺮﻣﺰﺑﻪ ﻧﻈﺮﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺛﺮرﻧﮓ ﺑﺮ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﻌﻄﺎف اﺷﻴﺎ‪:‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﺑﺎﻃﻮل ﻣﻮج ﻛﻮﺗﺎه)ﺑﻨﻔﺶ‪،‬آﺑﻲ‪،‬ﺳﺒﺰ(ﻳﻚ ﺷﻲ راﻫﻤﻮارﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﺑﺎﻃﻮل ﺑﻠﻨﺪ)زرد‪،‬ﻗﺮﻣﺰ(اﺣﺴﺎس ﻧﺮﻣﻲ واﻧﻌﻄﺎف رااﻳﺠﺎدﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺛﺮرﻧﮓ ﺑﺮ دﻣﺎي اﺷﻴﺎ‪:‬ﻗﺮﻣﺰ‪،‬زردﺟﺰورﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم ‪،‬ﺳﺒﺰوآﺑﻲ ﺟﺰرﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺛﺮرﻧﮓ ﺑﺮ ﺳﺨﺘﻲ اﺷﻴﺎ‪:‬ﻗﺮﻣﺰ‪،‬زرد‪،‬ﺳﻔﻴﺪﺟﺰورﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺨﺖ‪ ،‬آﺑﻲ‪،‬ﺳﺒﺰ‪،‬ﺳﻴﺎه ازرﻧﮓ ﻫﺎي ﻧﺮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺛﺮرﻧﮓ ﺑﺮ وزن اﺷﻴﺎ‪ :‬اﺷﻴﺎ ﺑﺎ رﻧﮓ روﺷﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺳﺒﻚ ﺗﺮﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪28‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در ﻃﺒﻴﻌﺖ اﺳﻼم‬

‫رﻧﮕﻬﺎ آﻧﭽﻨﺎن در روح و روان آدﻣﻲ اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻓﺘﺎر وي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و اﻳﻦ ﻧﻮع‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﻮل در ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت و ﺷﺨﺼﻴﺖ اﻓﺮاد ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬ﻳﻚ رﻧﮓ ﺑﺨـﺶ ﻣﻴـﺎﻧﻲ ﻣﻐـﺰ را‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮ اﻋﺼﺎب و روان اﻧﺴﺎن اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد ‪.‬‬
‫دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ اﺳﻼم ﺑﻪ ﻃﻮر ﻇﺮﻳﻔﻲ اﺛـﺮات ﺣـﺪاﻗﻞ و ﺿـﻌﻴﻒ را در ﻧﻈـﺮ دارد و اﻳﻨﻜـﻪ اﻳـﻦ اﺛـﺮات‬
‫ﺿﻌﻴﻒ ﭼﻪ ﻣﺜﺒﺖ و ﭼﻪ ﻣﻨﻔﻲ در ﺻﻮرت ﺗﻜـﺮار ﻣـﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻛﻠـﻲ و ﻣﺤﺴـﻮس‬
‫ﮔﺮدﻧﺪ؛ﻟـــﺬا در ﻫﻤـــﻴﻦ راﺑﻄـــﻪ دﺳـــﺘﻮرات ﺧﺎﺻـــﻲ در ﻣـــﻮرد رﻧـــﮓ ﻟﺒـــﺎس داده اﺳـــﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺴﺎن و رﻧﮓ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﻧﻈﺎم ﻛﻞ و ﺟﻬﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬ﻟﺬا اﻧﺴﺎن و رﻧﮓ و ﻃﺒﻴﻌﺖ داﺋﻤﺎً در‬
‫ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻮده و در ﻧﻬﺎﻳﺖ اﻧﺴـﺎن ﻣﺤﺼـﻮر در ﭼﻬـﺎر دﻳـﻮاري ﻃﺒﻴﻌـﺖ را ﺗﺤـﺖ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻗـﺮار‬
‫ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬از ﺟﻬﺖ رﻧﮓ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺗﻌﺎدل رواﻧﻲ زﻣﺎﻧﻲ در اﻧﺴﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ ﻛـﻪ ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ‬
‫اﻧﺴﺎن‪،‬رﻧﮓ و ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﺘﻌﺎدل ﺑﺎﺷﺪ در آن ﺻﻮرت اﺛﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮ روح و روان اﻧﺴﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‬
‫و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎ ﻋﺪم ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺻﺤﻴﺢ رﻧﮓ در ﻣﻜﺎن ﺧﺎص ﺧﻮد و ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﻧﺎدرﺳﺖ‬
‫آن در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺻﺪﻣﺎت روﺣﻲ ﺷﺪﻳﺪي ﺑﺮ اﻧﺴﺎن وارد ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ‬
‫در اﺳﻼم ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻧﻤﺎد اﻳﺜﺎر و از ﺧﻮدﮔﺬﺷﺘﮕﻲ و دﻓﺎع ﻣﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ‪ ،‬ﻧﻴـﺮو ﺑﺨـﺶ‪ ،‬ﻣﺤـﺮك‪،‬‬
‫ﺗﺴﻜﻴﻦ دﻫﻨﺪه ﺑﺮﺧﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﭘﻮﺳﺘﻲ‪ ،‬در ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت روان ﺷـﺨﺺ را ﺗﺤﺮﻳـﻚ ﻣـﻲ ﻛﻨﺪ؛ﻟـﺬا‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﺒﺎس ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﻼش و ﻛﻮﺷﺶ زﻳﺎد ﺟﻬﺖ ﺗﺤﺮﻳﻚ اﺷﺘﻬﺎ و ﻛﺴﺐ اﻧﺮژي ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺒﺎرزه در ﺗﻤﺎم زﻣﻴﻨﻪﻫﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ ،‬رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ زﻣﻴﻨﻪﺳـﺎز و ﻳـﺎ ﻣﺤـﺮك آﺷـﻔﺘﮕﻲ در‬
‫اﻧﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻟﺬا اﻓﺮاد ﻋﺼﺒﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻣﻌﺮض رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ؛زﻳﺮا ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻧـﺎراﺣﺘﻲ‬
‫ﺷﺎن ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ اﺳﺖ وﻟﻲ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ آزار‬
‫دﻫﻨﺪه ﺷﺪه و ﺑﺎﻋﺚ اذﻳﺖ رواﻧﻲ و اﻳﺠﺎد ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ زرد‬
‫ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪه ذﻫﻨﻲ و ﻫﻮﺷﻲ دارد و ﺷﺪﻳﺪاً ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻓﻜﺮ اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ ،‬ﻣﻮﺟـﺐ‬
‫آراﻣﺶ و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ در روﺣﻴﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ در ﻗﺮآن ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷـﺪه»ﺻـﻔﺮاء‬
‫ﻓﺎﻗﻊ ﻟﻮﻧﻬﺎ ﺗﺴﺮ اﻟﻨﺎﻇﺮﻳﻦ« اﺛﺮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪﮔﻲ آن ﺑﺮ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن و ﺗﻨﻔﺲ ﻛﻤﺘﺮ از رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺛﺮ ﺗﻠﻘﻴﻨﻲ دارد‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ‪،‬رﻧﮓ روﺣﺎﻧﻲ و اﻳﺪه آل و ﻓﻴﻠﺴـﻮﻓﻲ و ﺗﺤﺮﻳـﻚ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﻓﻜﺮ و آرام ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮﺧﻲ ﺣﺎﻻت ﻋﺼﺒﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در آﻳﺎت ﻗﺮآن ﭘﻨﺞ ﻣﻮرد از رﻧﮓ زرد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮرد آن اﺷﺎره ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺷﺎدي ﺑﺨـﺶ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪29‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ زرد دارد‪» :‬اﻧﻬﺎ ﺑﻘﺮة ﺻﻔﺮاء ﻓﺎﻗﻊ ﻟﻮﻧﻬﺎ ﺗﺴﺮ اﻟﻨﺎﻇﺮﻳﻦ«)ﺳﻮرهي ﺑﻘﺮه‪ ،‬آﻳـﻪي‪ (69‬و ﻳـﻚ‬
‫ﻣﻮرد دﻳﮕﺮ رﻧﮓ زرد را ﺑﻪ ﻣﻮي ﺷﺘﺮ ﻣﻨﺴﻮب داﺷﺘﻪ‪» :‬ﻛﺎﻧّﻪ ﺟﻤﺎﻟﺖ ﺻﻔﺮ«‪.‬‬
‫)ﺳﻮرهي ﻣﺮﺳﻼت‪ ،‬آﻳﻪي‪(33‬‬
‫از زراره ﻣﻨﻘﻮل اﺳﺖ‪:‬اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ)ع( ﺑﻴﺮونآﻣﺪﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺟﺒ‪‬ﻪ ﺧﺰ زرد و ﻋﻤﺎﻣﻪ زرد و‬
‫رداء ﺧﺰ زرد ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ آﺑﻲ‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ ﻧﺸﺎن از ﺑﺰرﮔﻲ و ﺳﺨﺎوت و ﻣﻨﺎﻋﺖ ﻃﺒﻊ دارد و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺣﻴــﺎﺗﻲ‬
‫ﺳﻠﻮل ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬اﻧـﺴﺎن در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ رﻧﮓ اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ ﻣﻄﺒﻮﻋﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎس‬
‫ﻣﺪاوم ﺑﺎ اﻳﻦ رﻧﮓ ﺣﺘﻲ در ﺳﻄﺢ وﺳﻴﻊ اﻳﺠﺎد ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻳﺎ اﺛﺮ ﺳﻮء ﻧﺪارد‪ ،‬ﻟﺬا ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺤﻴﻂ‬
‫ﻛﺎر و زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺣﺮارت اﺿﺎﻓﻲ ﺑﺪن را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬آرام ﻛﻨﻨﺪه و‬
‫ﻃﺮاوت ﺑﺨﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻋﺼﺎب اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ رﻧﮓ درﻫﺎي رﺣﻢ و ﺷﻔﻘﺖ و ﻓﻬﻢ را ﺑﺎز ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر و زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و اﺛﺮ ﻣﻔﺮّح و ﻣﻼﻳﻤﻲ دارد ﻛﻪ ﺗﻤﺎس ﻣﺪاوم ﺑﺎ آن اﺷﻜﺎﻟﻲ‬
‫اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫درآﻳﺎت ﻗﺮآن زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه‪،‬رﻧﮓ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﺎط ﺑﻬﺸـﺘﻴﺎن و ﺟﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي‬
‫ﺣﺮﻳﺮ و اﺑﺮﻳﺸﻢ آﻧﺎن ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫»و ﻳﻠﺒﺴﻮن ﺛﻴﺎﺑﺎً ﺧﻀﺮاً ﻣﻦ ﺳﻨﺪس و اﺳﺘﺒﺮق«؛و ﺟﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺳﺒﺰ از ﭘﺮﻧﻴﺎن ﻧﺎزك و ﺣﺮﻳـﺮ ﺳـﺘﺒﺮ‬
‫ﻣﻲﭘﻮﺷﻨﺪ‪).‬ﺳﻮرهي ﻛﻬﻒ‪ ،‬آﻳﻪي‪(31‬‬
‫»ﻣﺘﻜﺌﻴﻦ ﻋﻠﻲ رﻓﺮف ﺧﻀﺮ و ﻋﺒﻘﺮي ﺣﺴﺎن؛ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﺶ ﺳﺒﺰ و ﻓﺮش ﻧﻴﻜﻮ ﺗﻜﻴﻪ زده اﻧﺪ«‪).‬ﺳـﻮرهي‬
‫اﻟﺮﺣﻤﻦ‪،‬آﻳﻪي‪(76‬‬
‫»ﻋﺎﻟﻴﻬﻢ ﺛﻴﺎب ﺳﻨﺪس ﺧﻀﺮ و اﺳﺘﺒﺮق؛ﺑﻬﺸﺘﻴﺎن را ﺟﺎﻣﻪﻫﺎي اﺑﺮﻳﺸﻤﻲ ﺳﺒﺰ و دﻳﺒﺎي ﺳﺘﺒﺮ در ﺑﺮ‬
‫اﺳﺖ«‪).‬ﺳﻮرهي اﻧﺴﺎن‪،‬آﻳﻪي‪(21‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺴﺎط ﺑﻬﺸﺘﻴﺎن در ﻗﺮآن ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷـﺪه‪ ،‬آﻳـﺎت دﻳﮕـﺮ ﻛـﻪ اﺷـﺎره ﺑـﻪ‬
‫روﺋﻴﺪن ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ دارد‪،‬دﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻔﺮّح و ﻣﻼﻳﻢ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪30‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ‬

‫رﻧﮕﻲ ﻣﻠﻴﺢ و ﺑﺮّاق‪ ،‬ﮔﺮﻳﺰاﻧﻨﺪه ﻣﻴﻜﺮوﺑﻬﺎ‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ ﭘﺎﻛﻲ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد اﻧﺴـﺎن آﻧﮕﻮﻧـﻪ‬
‫ﻛــﻪ ﻫﺴــﺖ ﺟﻠــﻮهﮔــﺮ ﺷــﻮد و از ﻃﺮﻓــﻲ ﻧــﻮﻋﻲ اﺛــﺮ ﻣﻔــﺮّح و دﻟﮕﺸــﺎ و روﺣــﺎﻧﻲ دارد‪.‬‬
‫در اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس ﺳﻔﻴﺪ ﻓﺮاوان ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﻛﺮم)ص( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫»اﻟﺒﺴﻮا اﻟﺒﻴﺎض ﻓﺎﻧﻪ اﻟﻄﻴﺐ و اﻃﻬﺮ و اﻛﻔﻨﻮا ﻓﻴﻪ ﻣﻮﺗﺎﻛﻢ؛ ﺟﺎﻣﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﭙﻮﺷﻴﺪ ﻛﻪ آن ﻧﻴﻜﻮﺗﺮﻳﻦ و‬
‫ﭘﺎﻛﻴﺰهﺗﺮﻳﻦ رﻧﮕﻬﺎﺳﺖ وﻣﺮدﮔﺎن ﺧﻮد را در آن ﻛﻔﻦ ﻛﻨﻴﺪ«‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺻﺎدق)ع( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫ﺣﻀﺮت اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ)ع( در اﻛﺜﺮ اوﻗﺎت ﺟﺎﻣﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻲﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ از ﺑﻬﺸﺘﻴﺎن و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺟﺎوﻳﺪ‪ ،‬رﺣﻤﺖ اﻟﻬﻲ‪ ،‬ﺑﺎدهﻫﺎي ﻟﺬﻳﺬ ﺑﻬﺸﺘﻲ و‬
‫از ﻣﻌﺠﺰه ﻣﻮﺳﻲ اﺳﺖ ـ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻗﺪرت ﺧﺪا و درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ واﻗﻌﻴﺖ ﺣﻖ اﺳﺖ ـ از رﻧـﮓ ﺳـﻔﻴﺪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫»ﻳــﻮم ﺗﺒــﻴﺾ وﺟــﻮه و ﺗﺴــﻮد‪ ‬وﺟــﻮه؛ روزي ﻛــﻪ ﭼﻬــﺮه ﻫــﺎﻳﻲ ﺳــﭙﻴﺪ و ﭼﻬــﺮه ﻫــﺎﻳﻲ ﺳــﻴﺎه‬
‫ﮔﺮدد«‪).‬ﺳﻮرهي آلﻋﻤﺮان‪ ،‬آﻳﻪي‪(106‬‬
‫»و اﻣﺎ اﻟﺬﻳﻦ اﺑﻴﻀﺖ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻓﻔﻲ رﺣﻤﺔ اﷲ ﻫﻢ ﻓﻴﻬﺎ ﺧﺎﻟﺪون؛اﻣﺎ ﺳﭙﻴﺪ روﻳﺎن ﻫﻤﻮاره در رﺣﻤﺖ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺟﺎوداﻧﻨﺪ«‪).‬ﺳﻮرهي آلﻋﻤﺮان‪ ،‬آﻳﻪي‪(107‬‬
‫»ﺑﻴﻀﺎء ﻟﺬّة ﻟﻠﺸﺎرﺑﻴﻦ؛ ﺑﺎدهاي ﺳﺨﺖ ﺳﭙﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﻨﺪﮔﺎن را ﻟـﺬﺗﻲ ﺧـﺎص ﻣـﻲدﻫـﺪ«‪).‬ﺳـﻮرهي‬
‫ﺻﺎﻓﺎت‪ ،‬آﻳﻪي‪(46‬‬
‫»واﺿﻤﻢ ﻳﺪك اﻟﻲ ﺟﻨﺎﺣﻚ ﺗﺨﺮج ﺑﻴﻀﺎء ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺳﻮء؛ دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮﻳﺖ ﺑﺒـﺮ ﺳـﭙﻴﺪ ﺑـﻲ‬
‫ﮔﺰﻧﺪ ﺑﺮﻣﻲآﻳﺪ«‪).‬ﺳﻮرهي ﻃﻪ‪ ،‬آﻳﻪي‪(22‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه‬
‫ﺑﺮﺧﻼف رﻧﮓ‪،‬ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮕﻲ ﺑﻲﺗﺤﺮك و ﺳﺎﻛﺖ و ﺳﺎﻛﻦ و ﻏﻴﺮ ﻣﺤﺮك‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﻋﺪم اﻳﺠﺎد ﻫﺮ ﮔﻮﻧـﻪ‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ رواﻧﻲ و ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻣﻲﮔـﺮدد و ﺳﺴـﺘﻲ و ﻛﻨـﺪي را ﺣﺎﺻـﻞ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺴﺨﻴﺮﻛﻨﻨﺪه و ﻣﺘﺄﺛﺮ ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬا ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه ﻛـﻪ از ﭘﻮﺷـﻴﺪن ﻟﺒـﺎس ﺳـﻴﺎه ﻣﮕـﺮ‬
‫درﻣﻮاﻗﻊ ﻟﺰوم ﺧﻮدداري ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ)ع( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫»ﻻ ﻳﻠﺒﺴـﻮا اﻟﺴـﻮاد ﻓﺎﻧـﻪ ﻟﺒـﺎس ﻓﺮﻋـﻮن؛ ﻟﺒـﺎس ﺳـﻴﺎه ﻧﭙﻮﺷـﻴﺪ ﻛـﻪ آن ﻟﺒـﺎس ﻓﺮﻋـﻮن اﺳـﺖ«‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪31‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﻛﺮم)ص( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻣﻜﺮوه اﺳﺖ ﺳﻴﺎه ﻣﮕﺮ در ﺳﻪ ﭼﻴﺰ در ﻣﻮزه)ﻛﻔﺶ( و ﻋﻤﺎﻣﻪ و ﻋﺒﺎ در ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﭼﻬﺮهﻫﺎي زﺷﺖ و‬
‫ﻛﺮﻳﻪ و ﺟﻬﻨﻤﻲ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫»و اذا ﺑﺸﺮ اﺣﺪﻫﻢ ﺑﺎﻻﻧﺜﻲ ﻇﻞّ وﺟﻬﻪ ﻣﺴﻮداً و ﻫﻮ ﻛﻈﻴﻢ؛ﻫﺮﮔﺎه ﻳﻜﻲ از آﻧـﺎن را ﺑـﻪ دﺧﺘـﺮ ﻣـﮋده‬
‫آورﻧﺪ ﭼﻬﺮهاش ﺳﻴﺎه ﻣﻲﮔﺮدد«‪).‬ﺳﻮرهي ﻧﺤﻞ‪ ،‬آﻳﻪي‪(58‬‬
‫»ﻳﻮم ﺗﺒﻴﺾ وﺟﻮه و ﺗﺴﻮد‪ ‬وﺟﻮه؛)ﻗﻴﺎﻣـﺖ( روزي ﻛـﻪ ﭼﻬـﺮه ﻫـﺎﻳﻲ ﺳـﭙﻴﺪ و ﭼﻬـﺮهﻫـﺎﻳﻲ ﺳـﻴﺎه‬
‫ﮔﺮدد«‪).‬ﺳﻮرهي آلﻋﻤﺮان‪ ،‬آﻳﻪي‪(106‬‬
‫»ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﺗﺮي اﻟﺬﻳﻦ ﻛﺬﺑﻮا ﻋﻠﻲ اﻟﻠّﻪ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﺴﻮد‪‬ة؛روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑـﺮ ﺧـﺪا دورغ‬
‫ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ دو ﺳﻴﺎه ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ«‪).‬ﺳﻮرهي زﻣﺮ‪ ،‬آﻳﻪي‪(60‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬
‫رﻧﮕﻲ اﺳﺖ آزاد از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺤﺮّك ﻳﺎ ﮔﺮاﻳﺶ دروﻧﻲ‪ ،‬ﻧﻪ اﺿﻄﺮاب آﻓﺮﻳﻦ اﺳـﺖ و ﻧـﻪ آرام ﺑﺨـﺶ‪.‬‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﭼﺸﻢ و اﻋﺼﺎب دﭼﺎر ﺧﺴﺘﮕﻲ و ﻣﻼﻣﺖ ﻧﮕﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﻋﺼﺎب ﭼﺸﻢ‬
‫ﻧﻪ اﺟﺒﺎري دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺳﻔﻴﺪي‪،‬ﺑﺎ ﺷﺪت آن ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻪ ﻣﺠﺒﻮرﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨـﺪ‬
‫ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﻫﻲ ﻓﺸﺎري را ﻣﺘﺤﻤ‪‬ﻞ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬اواﻟـﺪﻫﺮﻳﻨﮓ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﺴـﺖ ﻣﺸـﻬﻮر ﭼﻨـﻴﻦ ﮔﻔﺘـﻪ‬
‫اﺳﺖ‪»:‬ﭼﺸﻢ و اﻋﺼﺎب ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻪ رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي دارﻧﺪ و ﻣﻮﻗﻌﻲ ﻛﻪ اﻳـﻦ رﻧـﮓ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﻘﺪاﻧﺶ ﻧﺎراﺣﺘﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨـﺪ‪،‬زﻳﺮا آراﻣﺸـﻲ ﻛـﻪ در اﺛـﺮ رﻧـﮓ ﺧﺎﻛﺴـﺘﺮي‬
‫ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ از ﺑـﻴﻦ ﻣـﻲرود‪ ،‬اﺛـﺮ آرام ﺑﺨﺸـﻲ را ﻛـﻪ رﻧﮕﻬـﺎي ﻫـﺎرﻣﻮﻧﻲ روي اﻋﺼـﺎب اﻧﺴـﺎن‬
‫ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ ﻫﻤﺎن اﺛﺮ را رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﻧﻴﺰ دارد‪.‬اﺛﺮات رواﻧﻲ رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫از دﻳﺪ رواﻧﺸﻨﺎس رﻧﮓﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺷﺎﻣﻞ زرد‪ ،‬آﺑﻲ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬ﺳﺒﺰ ﺑـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ دو رﻧـﮓ ﺧﻨﺜـﻲ ﻳﻌﻨـﻲ‬
‫ﺳﻔﻴﺪ وﺳﻴﺎه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ رﻧﮓﻫﺎي اﺻﻠﻲ از ﻧﻈﺮ ﻧﻘﺎش زرد‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬آﺑﻲ و از ﻧﻈﺮ ﻓﻴﺰﻳﻜـﺪان‬
‫ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬آﺑﻲ و ﺳﺒﺰ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮕﻬﺎي آﺑﻲ‪ ،‬ﺳﺒﺰ و ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨﺪهي ﻧﻴﺎزﻫﺎي روﺣﻲ و رواﻧﻲ اﻧﺴﺎن ﺑـﻮده و در ﻧﻬﺎﻳـﺖ‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻼﻣﺖ ﭼﺸﻢ و ﺗﻌﺎدل ﺟﺴﻢ و روح اﻧﺴـﺎن اﺳـﺖ‪ ،‬ﻟـﺬا ﭘﺮوردﮔـﺎر ﻳﻜﺘـﺎ در ﺧﻠﻘـﺖ‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺖ‪،‬ﺣﻜﻤﺘﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ رﻧﮓ در ﻃﺒﻴﻌﺖ را ﺳﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ و آﺑﻲ و ﺧﺎﻛﺴـﺘﺮي‬
‫ﻗﺮار داده اﺳﺖ و دﻋﻮت ﺑﻪ ﺳﻴﺮ در روي زﻣﻴﻦ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﻨﺒ‪‬ﻪ و ﺗﻮﺟ‪‬ﻪ ﺑﻪ آﻳـﺎت اﻟﻬـﻲ ﺗـﺄﺛﻴﺮ‬
‫آرام ﺑﺨﺶ و ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎدل روﺣﻲ و ﻋﺼﺒﻲ در اﻧﺴﺎن اﺳﺖ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌـﺖ ﻛـﻪ در آن‬
‫اﻧﺴﺎن ﻳﺎ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻣﻔﺮّح و ﻧﺸﺎط آور ﺳﺒﺰ و ﻳﺎ ﺑﺎ رﻧﮓ آرام ﺑﺨﺶ آﺑﻲ و ﻳﺎ رﻧﮓ ﻣﺘﻌﺎدل و ﺑﻲﺗﻔﺎوت‬
‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺳﺮوﻛﺎر دارد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮد و ﻛﺴﻞ و ﻣﻠـﻮل و ﺧﺴـﺘﻪ ﻧﻤـﻲﮔـﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ رﻧﮓﻫﺎي روﺷﻦ اﺛﺮ ﺗﺤﺮﻳﻜﻲ زﻳﺎدي دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ رﻧـﮓﻫـﺎي ﻧﺰدﻳـﻚ ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻔﻴﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺪن ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺎر و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺷـﻐﻠﻲ و ﺣﺮﻓـﻪاي‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪32‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ و ﺑﺮﻋﻜﺲ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه ﻧﻈﻴﺮ‪:‬ﺳﺮﻣﻪاي و آﺑﻲ و ﺳﻴﺎه ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻛﺎﻫﺶ اﻧﻌﻜﺎس ﻧﻮر‪،‬اﺛﺮ‬
‫ﻣﺤﺮّك ﻛﺎﻫﻨﺪﮔﻲ داﺷﺘﻪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻛﻢ ﺷﺪن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ ﺟﻬـﺖ اﺳـﺖ ﻛـﻪ در ﻫـﺮ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آن ﺑﺎﻳﺪ رﻧﮓ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ از رواﻳﺎت اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻤﺎل و زﻳﺒﺎﻳﻲ اﻣﺮي ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ‬
‫ﻗﻴﺎس اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﺒﺎس زﻳﺒﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﻌﻤﺖ اﻟﻬﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣـﻲ ﮔـﺮدد‪ .‬از ﺣﻀـﺮت‬
‫ﻋﻠﻲ)ع( رواﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪»:‬ان اﻟﻠّﻪ ﺟﻤﻴﻞ و ﻳﺤﺐ اﻟﺠﻤﺎل و ﻳﺤﺐ ان ﻳﺮي ﻧﻌﻤﺘﻪ ﻋﻠﻲ ﻋﺒﺪه؛ ﺧﺪا‬
‫ﺟﻤﻴﻞ اﺳﺖ و ﺟﻤﺎل را دوﺳـﺖ دارد‪ ،‬دوﺳـﺖ دارد ﻛـﻪ ﻧﻌﻤـﺖ ﺧـﻮد را ﺑـﺮ ﺑﻨـﺪه ﺧـﻮد ﺑﻴﻨـﺪ«‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺻﺎدق)ع( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬
‫»ان اﻟﻠّﻪ ﻳﺤﺐ اﻟﺠﻤﺎل و اﻟﺘﺠﻤﻞ و ﻳﺒﻐﺾ اﻟﺒﺆس و اﻟﺘﺒﺎؤس؛ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل دوﺳﺖ دارد زﻳﺒـﺎﻳﻲ و‬
‫ﺗﺠﻤﻞ را و دﺷﻤﻦ دارد ﻓﻘﺮ و ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻓﻘﺮ ﻧﻤﻮدن را«‪.‬‬
‫»اﻇﻬﺎراﻟﻨﻌﻤﺔ اﺣﺐ اﻟﻲ اﷲ ﻣﻦ ﺻﻴﺎﻧﺘﻬﺎ ﻓﺎﻳﺎك ان ﺗﺘﺰﻳﻦ اﻻ ﻓﻲ اﺣﺴﻦ زي ﻗﻮﻣﻚ؛ اﻇﻬـﺎر ﻧﻌﻤـﺖ‬
‫ﺑﺎري ﺗﻌﺎﻟﻲ در ﻧﺰد ﺧﺪا ﻣﺤﺒﻮب ﺗﺮ اﺳﺖ از ﻧﮕﺎﻫﺪاري آن ﻧﻌﻤـﺖ‪،‬ﭘﺲ ﺑﺮﺣـﺬر ﺑـﺎش ﻛـﻪ ﻟﺒﺎﺳـﻲ‬
‫ﺑﭙﻮﺷﻲ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ در ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﻮﺷﺎك ﻗﻮم ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻲ«‬
‫از ﻧﻈﺮ اﺳﻼم ﺗﻨﻬﺎ ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﻣﺬﻣﻮم اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﺷﻬﺮت اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻟﺒﺎس ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﭘﻮﺷـﻨﺪه‬
‫ﻣﻦ در ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﮔﺮﻓﺘﺎر اﺳﺖ‪.‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻟﺒﺎس ﻧﻴﻚ ﭘﻮﺷﻴﺪن دﺳﺘﻮر اﺳـﻼم اﺳـﺖ در‬
‫رواﻳﺘﻲ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﻛﺮم)ص( آﻣﺪه اﺳﺖ‪»:‬ﺣﺴﻨﻮا ﻟﺒﺎﺳﻜﻢ و اﺻـﻠﺤﻮا رﺣـﺎﻟﻜﻢ ﺣﺘـﻲ ﺗﻜﻮﻧـﻮا ﻛـﺎﻧّﻜﻢ‬
‫ﺷﺎﻣﺔ ﻓﻲ اﻟﻨﺎس«‬
‫ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﻛﺮم)ص( در ﻳﻚ ﺑﻴﺎن ﻛﻮﺗﺎه ارﺗﺒﺎط ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪاي ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺷﻜﻞ‪ ،‬رﻧﮓ و ﺑـﻮي ﻟﺒـﺎس ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ را ﺑﻴﺎن ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻋﺒﺎرت»ﺣﺴﻨﻮا« اﺷﺎره ﺑـﻪ زﻳﺒـﺎﻳﻲ ﺷـﻜﻞ ﻟﺒـﺎس دارد‪»،‬اﺻـﻠﺤﻮا«‬
‫اﺷﺎره ﺑﻪ رﻧﮓ ﻟﺒﺎس دارد‪ ،‬رﻧﮓ آن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺿﻤﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺷـﻜﻞ ﻟﺒـﺎس‪ ،‬ﭘﻮﺷـﻨﺪه‬
‫ﻟﺒــﺎس ﺑــﺎ ﻣﺤــﻴﻂ ﻧﻴــﺰ ﺗﻨﺎﺳــﺐ داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ و»ﺷــﺎﻣ‪‬ﻪ« اﺷــﺎره ﺑــﻪ ﻋﻄــﺮ و ﺑــﻮ دارد‪ ،‬در واﻗــﻊ‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ»ﺣﺴﻨﻮا« و »اﺻﻠﺤﻮا« ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬ﺗﺎﺛﻴﺮ رﻧﮓ در اﻧﺴﺎن‬

‫رﻧﮓ ﻋﺎﻣﻠﻲ اﺳﺖ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰد ﻳﺎ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﺑﺨﺸـﺪ‪ ،‬ﺣﺴـﻲ از ﮔﺮﻣـﻲ ﻳـﺎ ﺳـﺮدي‬
‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ ،‬آزرده ﺳﺎزد ﻳﺎ ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬رﻧﮓﻫﺎي ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ اﻓﺮاد رازﻫـﺎي ﻓﺮاواﻧـﻲ را درﺑـﺎره‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺠﺮﺑﻪ اﻧﺮژي رﻧﮓﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺷﻜﺎرا ﻧـﻮﻋﻲ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﺣﺴـﻲ‪ -‬ﺑﻴﻨـﺎﻳﻲ ﺑـﺮ ﻣـﺎ‬
‫ﺑﺮﺟﺎي ﻣﻲﮔﺬارد‪ .‬رﻧﮓ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺤﻴﻂ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻣﺎ را دﮔﺮﮔﻮن ﺳﺎزد و ﺑﺮ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻣﺎ ﺑﻴﻔﺰاﻳﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻛﻤﻚ رﻧﮓﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻮﺟﺒﺎت ارﺗﻘﺎء ﺧﻮدآﮔﺎﻫﻲﻣﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ آورﻳﻢ و ﺑﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎﻳﻲ ﺳﺮزﻧﺪهﺗﺮ‬
‫و ﻓﻌﺎلﺗﺮ ﻣﺒﺪل ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪33‬‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﭼﻨﺪﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﻗﺎرهﻫﺎ وﺟﻮد دارد‪:‬‬

‫)اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﻧﻤﺎد ﻗﺎره ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‬
‫ﻗﺮﻣﺰ‪ :‬آﻣﺮﻳﻜﺎ‬
‫ﺳﺒﺰ‪ :‬اروﭘﺎ‬
‫ﺳﻴﺎه‪ :‬آﻓﺮﻳﻘﺎ‬
‫زرد‪ :‬آﺳﻴﺎ‬
‫آﺑﻲ‪ :‬اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ ﺑﻴﻦ ﻗﺎرهﻫﺎ‬ ‫ﻣﺪلﻫﺎ‬
‫اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ‬ ‫آﺳﻴﺎ‬ ‫اروﭘﺎ‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎ‬ ‫ﺟﻨﻮﺑﮕﺎن‬ ‫اﻣﺮﻳﻜﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎي‬ ‫ﻫﻔﺖ ﻗﺎرهاي‬
‫ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺟﻨﻮﺑﻲ‬
‫اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ‬ ‫اوراﺳﻴﺎ‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎ‬ ‫ﺟﻨﻮﺑﮕﺎن‬ ‫اﻣﺮﻳﻜﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎي‬ ‫ﺷﺶ ﻗﺎرهاي‬
‫ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺟﻨﻮﺑﻲ‬
‫اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ‬ ‫آﺳﻴﺎ‬ ‫اروﭘﺎ‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎ‬ ‫ﺟﻨﻮﺑﮕﺎن‬ ‫اﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺷﺶ ﻗﺎرهاي‬
‫اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ‬ ‫اوراﺳﻴﺎ‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎ‬ ‫ﺟﻨﻮﺑﮕﺎن‬ ‫اﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﻗﺎرهاي‬
‫اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎ‪-‬اوراﺳﻴﺎ‬ ‫ﺟﻨﻮﺑﮕﺎن‬ ‫اﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﭼﻬﺎر ﻗﺎرهاي‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎن اﺻﻠﻲ اﻟﻤﭙﻴﻚ از ‪ 5‬ﺣﻠﻘﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﻗﻔﻞ ﺷﺪه اﻧـﺪ و ﺑـﻪ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ رﻧﮕﻬﺎي آﺑﻲ‪ ،‬زرد‪ ،‬ﻣﺸﻜﻲ‪ ،‬ﺳﺒﺰ و ﻗﺮﻣﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ اي ﺳﻔﻴﺪ در ﻛﻨـﺎر ﻫـﻢ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ در ﺳﺎل ‪ 1914‬ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺮ دي ﻛﻮﺑﺮﺗﻴﻦ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ‪ 5‬ﺑﺨﺶ از دﻧﻴﺎﺳﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﺳﺎﻟﻢ در اﻳﻦ رﻗﺎﺑﺘﻬﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬رﻧﮓ اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬ﺳـﺒﺰ‪ ،‬ﺳـﻴﺎه‪،‬‬
‫زرد و آﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻤﺎد ﭘﻨﺞ ﻗﺎره ﺟﻬﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗﺮار ﮔﻴﺮي آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻌﻜﻮس ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗﺮار ﮔﻴﺮي اﻳﻦ ﻗﺎره ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻛﺮه زﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از‬
‫راﺳﺖ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﻤﺎد ﻗﺎره آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺳﺒﺰ ﻧﻤﺎد ﻗﺎره اروﭘﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺎه ﻧﻤﺎد ﻗﺎره آﻓﺮﻳﻘﺎ‪ ،‬زرد ﻧﻤـﺎد ﻗـﺎره آﺳـﻴﺎ و‬
‫آﺑﻲ ﻧﻤﺎد ﻗﺎره اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﻢ ﺗﻨﻴﺪﮔﻲ اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎدي از ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻠﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻗﺎره ﻫـﺎ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﻫﺪف اﺻﻠﻲ ﺑﺮﮔﺰاري اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮ راﺟﻊ ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﺑﻨـﺪي ﺣﻠﻘـﻪ ﻫـﺎي ﭘـﺮﭼﻢ‬
‫اﻟﻤﭙﻴﻚ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻧﻴﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﭘﻨﺞ رﻧﮓ را درﺧﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫‪34‬‬

‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬

‫اﺟﺰاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه رﻧﮓ ﻫﺎ‬
‫اﻧﻮاع رﻧﮓ‬
‫اﻗﺴﺎم رﻧﮓ‬
‫ﮔﺎم رﻧﮓ ﻫﺎ‬
‫ﺧﻮاص رﻧﮓ ﻫﺎ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺎم رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪35‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬اﺟﺰاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه رﻧﮓ ﻫﺎ‬

‫ﻫﺮ رﻧﮓ اﺻﻮﻻ از دو ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫رﻧﮓ داﻧﻪ ‪:‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎده رﻧﮕﻲ ﻧﺎﻣﺤﻠﻮل در آن اﺳﺖ ) ﺧﺎك رس ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ رﻧﮕﻲ و ﭘﻮدر ﺑﺮف از ﺳﻨﮕﻬﺎي رﻧﮕﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان اوﻟﻴﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده اﻧﺴﺎن ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ (‪.‬‬
‫ﻣﺤﻤﻞ رﻧﮕﻬﺎ‪:‬‬
‫ﻣﺎﻳﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﺮا آﺳﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و در ﭼﺴﺒﻴﺪن آن ﻛﻤﻚ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ ) از ﺳﻔﻴﺪه ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﭼﺴﺐ ﻋﺴﻞ ﻣﺤﻠﻮل ﻗﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺤﻤﻞ ﻫﺎي رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺮوزه ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺤﻤﻞ ﻫﺎي رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ را آب ﻳﺎ روﻏﻦ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو رﻧﮓ ﻫـﺎ‬
‫را ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ رﻧﮓﻫﺎي روﻏﻨﻲ و رﻧﮓﻫﺎي آﻟﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﻮاع رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ‬
‫اﻛﺴﻴﺪ ﻫﺎ ‪:‬‬
‫ﻟﻴﻤﻮﻧﻴﺖ ) ‪ ( Fe2O3.2H2O‬ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺼﺮف ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻳﻜﻲ از ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮﻳﻦ رﻧـﮓ‬
‫داﻧﻪ ﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﺗﻴﺖ ) ‪ ( Fe2O3‬ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ روﺷﻦ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬
‫دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴﺘﺎن ) ‪ ( TiO2‬ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ روﺷﻦ و ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺮﻏﻮب ﻛﻪ در ﻫﻮا ﺗﻴﺮه ﻧﻤـﻲ‬
‫ﺷﻮد ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ آن را ﺑﺎ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﺑﺎرﻳﻢ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ZnO‬ﻛﻪ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ اﺳﺖ و از ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻛﺮﺑﻨﺎت روي و ﻳـﺎ ﺳـﻮزاﻧﺪن ﻓﻠـﺰ‬
‫روي در ﻫﻮا ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺮﻧﺞ ) ‪ ( Pb2O3‬ﻛﻪ رﻧﮓ ﺳﺮخ ﻳﺎ ﻗﺮﻣﺰ ﺗﻴﺮه دارد و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﭘﻮﺷﺎﻧﻴﺪن ﺳـﻄﺢ ﻗﻄﻌـﺎت ﻓـﻮ‬
‫ﻻدي ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻔﺎﻇﺖ آن ﻫﺎ از زﻧﮓ زدن ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬
‫ﺳﻮﻟﻔﻴﺪ روي و ﻟﻴﺘﻮﭘﻦ ‪:‬‬
‫ﺳﻮﻟﻔﻴﺪ روي ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﺎت ﻣﺼﺮف ﻣﻲ ﺷﻮد و از ﻣﺰاﻳﺎي آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف‬
‫ﺳﻔﻴﺪ آب ﺳﺮب در ﻫﻮا ﺳﻴﺎه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻣﻌﻤـﻮﻻ در ﺗﺠـﺎرت ﺑﺼـﻮرت ﻣﺨﻠـﻮﻃﻲ از‬
‫ﺳﻮﻟﻔﻴﺪ روي و ﺳﻮﻟﻔﺎت ﺑﺎرﻳﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻟﻴﺘﻮﭘﻦ ﻣﺼﺮف دارد ﻛﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺮﻏﻮب اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻔﻴﺪ آب ﺳﺮب ‪:‬‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺷﺎﻣﻞ ‪ Pb(OH)2 , pbCO3‬ﻛﻪ از ﻗـﺮن ﻫـﺎ ﭘـﻴﺶ ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه ﺑـﻮد ‪.‬‬
‫ﻗﺪرت ﭘﻮﺷﺶ آن ﻫﺎ زﻳﺎد اﺳﺖ وﻟﻲ در ﻫﻮا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ‪ H2O‬ﺑﻪ ﻣﺮور ﺳﻴﺎه ﻣﻲ ﺷـﻮد ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺠﺪد آن ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﭘـﺮ اﻛﺴـﻴﺪ ﻫﻴـﺪروژن ﺑـﺮ آن اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪36‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫دوده ﭼﺮاغ و زﻏﺎل اﺳﺘﺨﻮان ‪:‬‬

‫ﻳﻜﻲ از اﺟﺰاﻳﻲ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه و ﻣﺮﻛﺐ اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان دﻟﺨﻮاه ﻧﻴـﺰ ﻣﺼـﺮف‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻠﺰي ‪:‬‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻮدر آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻢ در روﻏﻦ ﺟﻼ ﻛﻪ ﻛﻪ از آن ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ وﺳﺎﻳﻞ آﻫﻨـﻲ و ﻓـﻮﻻدي اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮﻧﺰ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻢ ) آﻟﻴﺎژ ‪ (AL,CU‬در روﻏﻦ ﺟﻼ ﻛﻪ از آن ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد رﻧﮓ ﺑﺴـﻴﺎر زﻳﺒـﺎي ﻃﻼﻳـﻲ‬
‫ﺑﺮاي دور ﻗﺎب ﻫﺎ و ‪ ...‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ‬اﻧﻮاع رﻧﮓ‬
‫رﻧﮓ داﻧﻪ ي اﻟﻮان‬
‫رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي آﺑﻲ ‪:‬‬
‫ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ آﺑﻲ ﭘﺮوس و آﺑﻲ ﻧﻴﻠﻲ ﻳﺎ ﻻﺟﻮرد اﺳﺖ‪ .‬آﺑﻲ ﭘﺘﺮوس ﻛﻪ ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎي آﺑﻲ اﺳﺖ ‪ .‬ﻻﺟﻮرد ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از رﻧﮓ ﻫﺎي آﺑﻲ ﻣﺮﻏﻮب اﺳﺖ ﻛـﻪ از ﺣـﺮارت‬
‫دادن ﻣﺨﻠﻮط ﻛﺎﺋﻮﻟﻴﻦ ‪ ،‬ﻛﺮﺑﻨﺎت ﺳﺪﻳﻢ ‪ ،‬ﮔﻮﮔﺮد و زﻏﺎل ﺳﻨﮓ در ﻏﻴﺎب ﻫـﻮا ﺣﺎﺻـﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي زرد ‪:‬‬
‫ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻛﺮوﻣﺎت روي و ﻛﺮوﻣﺎت ﺳﺮب اﺳﺖ ‪ .‬از ﻗﻄﺮان زﻏﺎل ﺳﻨﮓ ﻧﻴﺰ رﻧﮓ‬
‫داﻧﻪ ﻫﺎي اﻟﻮاﻧﻲ ﺑﺼﻮرت ﻧﻤﻚ ﻫﺎي ﻧـﺎﻣﺤﻠﻮل ﻓﻠـﺰات ﺑـﻪ دﺳـﺖ ﻣـﻲ آﻳـﺪ ﻛـﻪ در ﻫﻴﺪروﻛﺴـﻴﺪ‬
‫آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻦ ﺑﺼﻮرت ژﻟﻪ ﻣﻲ ﺑﻨﺪد‪ .‬اﻳﻦ ژﻟﻪ را ﭘﺲ از ﺧﺸﻚ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻮدر ﺑﺎ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي‬
‫ﻧﻈﻴﺮ ﻛﺮﺑﻨﺎت ﻛﻠﺴﻴﻢ و ﺳﻴﻠﺴﺲ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﻛﻨﻨـﺪ و در اﻧـﻮاع رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﻣـﻮرد ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬
‫ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ روﻏﻨﻲ‬
‫در اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮓﻫﺎ ‪ ،‬رﻧﮓ داﻧﻪ را در ﻳﻚ روﻏﻦ ﺧﺸﻚ ﺷﻮﻧﺪه ﻛﻪ اﺳﺘﺮ ﮔﻠﻴﺴﻴﺮﻳﻦ ﺑـﺎ اﺳـﻴﺪﻫﺎي‬
‫ﭼﺮب ﻧﻈﻴﺮ اﺳﻴﺪﻫﺎي اوﻟﻴﻚ و ﻳﺎ ﻟﻴﻨﻮﻟﻨﻴﻚ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ روﻏﻦﻫﺎ در ﻫﻮا اﻛﺴﻴﺪه‬
‫ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺳﻴﺮ ﺷـﺪه ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ و ﻻﻳـﻪاي ﺳـﺨﺖ ﻣﻘـﺎوم و ﻣﺤـﺎﻓﻆ ﺗﺸـﻜﻴﻞ‬
‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ از ﻧﻔﻮذ آب در رﻧﮓ داﻧﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻗﻴﻖ ﻛﻨﻨﺪه ‪:‬‬
‫ﺑﺮاي رﻗﻴﻖ ﻛﺮدن و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻳﻚ ﺣﻼل ﻫﻴﺪرو ﻛﺮﺑﻨﻲ ﻧﻈﻴـﺮ‬
‫ﺗﺮﭘﻨﺘﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ روﻏﻦ ﺗﺮﺑﺎﻧﺘﻴﻦ ﺷﻬﺮت دارد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪37‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺧﺸﻚ ﻛﻨﻨﺪه ‪:‬‬

‫ﻳﻜﻲ از اﺟﺰاي رﻧﮓﻫﺎي روﻏﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻘﺶ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰور در ﺗﺴـﺮﻳﻊ اﻛﺴﻴﺪاﺳـﻴﻮن و‬
‫ﺧﺸﻚ ﺷﺪن رﻧﮓ ﻫﺎ را دارد و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺨﻠـﻮﻃﻲ از اﻛﺴـﻴﺪ ﻫـﺎي ﺳـﺮب ‪ ،‬ﻣﻨﮕﻨـﺰ و ﻛﺒﺎﻟـﺖ در‬
‫) روﻏﻦ ﺑﺰرك (ﺑﺼﻮرت اﺳﺘﺮ ﻣﺼﺮف ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ‬
‫ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن رزﻳﻦ ﻫﺎي ﺳﻨﺘﺰي ﻧﻈﻴﺮ رزﻳﻦ ﺣﺎﺻﻞ از ﻓﻨﻞ و ﻓﺮﻣﺎﻟﺪﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﭘﻼﺳـﺘﻴﻜﻲ‬
‫دارد در روﻏﻦ ﺟﻼ رﻧﮓ ﻫﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دوام و ﻗﺎﺑـﻞ‬
‫ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺑﻮدن اﻫﻤﻴﺖ و ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي زﻳﺎدي دارد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻟﻌﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﻣﺎت‬
‫ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ‪ TiO2‬ﺑﻪ روﻏﻦ ﺟﻼ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎت درآورده و ﺑﻌـﺪ ﺑـﺮاي‬
‫ﻣﺎت ﻛﺮدن ﻫﺮ ﻧﻮع رﻧﮕﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ‪.‬‬
‫رﻧﮓ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﻫﻮا ﺧﺸﻚ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر رﻧﮓ داﻧﻪ را در ﺣﻼل ﻫﺎي آﻟﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﺮار ﻧﻈﻴﺮ اﺳﺘﺎت آﻣﻴـﻞ ‪ ،‬اﺳـﺘﺎت اﺗﻴـﻞ ﻳـﺎ اﺳـﺘﺎت‬
‫ﺑﻮﺗﻴﻞ ﺣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي رﻧﮓﻫﺎي ﻣﺘﺎﻟﻴﻚ ) ﻓﻠﺰي ( از رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻠﺰي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻣﺤﻠﻮل در آب‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮓ ﻫﺎ از ﻣﻌﻠﻖ ﻛﺮدن رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ در آب ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺎ ﻳﻚ ﭼﺴﺐ ﻣﺤﻠﻮل در آب ﺗﻬﻴﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از رﻧﮓﻫﺎي روﻏﻨﻲ ارزاﻧﺘﺮﻧﺪ و ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺴﺘﺸﻮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻏﻴﺮ ﺷﻔﺎف‬
‫در رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﭼﻮب ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺎﻳﻊ رﻧﮕﻴﻨﻲ ﻛﻪ روي ﺳﻄﺢ ﭼـﻮب را ﻣـﻲ ﭘﻮﺷـﺎﻧﺪﻛﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺎﻳﻊ رﻧﮕﻴﻦ ﭘﺲ از ﺧﺸﻚ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻳﻚ ﻗﺸﺮ ﺳﺨﺖ و ﻏﻴﺮ ﺷﻔﺎف روي ﭼﻮب ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‬
‫و ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﻧﻘﺶ ﭼﻮب را ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭼﻮب را ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫رﻧﮓ روﻏﻨﻲ ﻏﻴﺮﺷﻔﺎف‪ :‬رﻧﮓ روﻏﻨﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﺳﺖ از ﭘﻮدر رﻧﮓ‪ ،‬ﺣﻼل‪ ،‬روﻏﻦ ﺟﻼ‪ ،‬اﺳﻜﺎﺗﻴﻒ‪،‬‬
‫ﻣﻮاد اﻧﻌﻄﺎف دﻫﻨﺪه و ﻏﻴﺮه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﭘﻮدر رﻧﮓ داراي رﻧﮕﻬﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ اﺳﺖ‪.‬رﻧﮓ روﻏﻨﻲ‬
‫ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻣﺎت و ﺑﺮاق ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬ﺑﺮاي زدن رﻧﮓ روﻏﻨﻲ ﻻزم اﺳﺖ ﺳﻄﺢ ﭼﻮب را ﺑﻪ روﻏﻦ‬
‫اﻟﻴﻒ آﻏﺸﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺑﺘﻮﻧﻪ روﻏﻨﻲ ﭘﺮ ﻧﻤﻮده و آن را رﻧﮓ ﻧﻤﻮد‪.‬ﺣﻼل اﻳﻦ ﻧﻮع از رﻧﮕﻬﺎ ﺗﻴﻨﺮ‬
‫روﻏﻨﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬از اﻳﻦ رﻧﮓ ﺑﺮاي ﻣﺼﺎرﻓﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض رﻃﻮﺑﺖ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬در و‬
‫ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ‪ ،‬ﻛﺎﺑﻴﻨﺖ آﺷﭙﺰ ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﻼً اﺷﻴﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺴﺘﺸﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪38‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اﻧﺎﻣﻞ ﻧﻮﻋﻲ ﺟﻼي ﻏﻴﺮ ﺷﻔﺎف اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﭼﻮﺑﻲ را ﻣﺨﻔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و در ﻋﻮض رﻧـﮓ ﻣﻄﻠـﻮﺑﻲ‬
‫ﺑﻪ آن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻧﺎﻣﻞ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺨﺖ و داراي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ارﺗﺠﺎﻋﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺟﻼ در ﻣﻘﺎﺑـﻞ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات آب و ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻘﺎوم اﺳﺖ‪.‬اﻧﺎﻣﻞ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻴﻨﺮ رﻗﻴﻖ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪ ‬اﻗﺴﺎم رﻧﮓﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ اﺻﻠﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫‪-1‬رﻧﮓﻫﺎي ﮔﺮم‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم ﻣﺤﺮك ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﺑﻮده و اﺣﺴﺎﺳﺎت را ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از رﻧـﮓ‬
‫ﻫﺎ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﻮده و ﻣﻮﺟﺐ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﻗﺮﻣـﺰ‪ ،‬ﻧـﺎرﻧﺠﻲ‪ ،‬زرد‪ ،‬و‬
‫ارﻏﻮاﻧﻲ رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮕﻬﺎي ﮔﺮم ﻧﻴﻤﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮕﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻧﮕﻬﺎي ﮔﺮم ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ زرد‪-‬‬
‫ﺳﺒﺰ و ﻗﺮﻣﺰ‪-‬ﺑﻨﻔﺶ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺎط ﻗﻮت‪ :‬اﻳﻦ رﻧﮕﻬﺎ اﻟﻘﺎء ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺮﻣﻲ و راﺣﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ‪ :‬رﻧﮕﻬﺎي ﮔﺮم زﻳﺎدي در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻨﻔﺶ ﻧﻘﺸﻲ دوﮔﺎﻧﻪ دارد در ﻛﻨﺎر رﻧﮓﻫﺎي ﮔﺮم ﺧﺎﺻﻴﺖ ﮔﺮﻣـﻲ ودر ﻛﻨـﺎر رﻧﮕﻬـﺎي ﺳـﺮد‬
‫ﺧﺼﻠﺖ ﺳﺮد دارد‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻲﺗﻮان رﻧﮓﻫﺎي اﺻﻠﻲ را »زرد = ﻗﺮﻣﺰ = آﺑﻲ « داﻧﺴﺖ ودر ﻛﻨـﺎر‬
‫آن ﺳﻪ رﻧﮓ دﻳﮕﺮ »ﻧﺎرﻧﺠﻲ ‪ -‬ﺳﺒﺰ ‪ -‬ﺑﻨﻔﺶ« را در ﮔﺮوه رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻜﻤﻞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪-2‬رﻧﮓﻫﺎي ﺳﺮد‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد رﻧﮓ ﻫﺎي آراﻣﺶ ﺑﺨﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺎرﻣﻮﻧﻲ آن ﻫﺎ در ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑـﻴﺶ‬
‫ﺗﺮ اﺳﺖ و زﻳﺎد درﭼﺸﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﻫﺎي آﺑﻲ‪ ،‬ﻧﻴﻠﻲ‪ ،‬ﺳﺒﺰ از ﺟﻤﻠﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﻤﻪ آﺑﻲ ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮓ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻧﮕﻬﺎي ﺳﺮد ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آﺑﻲ ‪ -‬ﺳﺒﺰ و آﺑﻲ ‪ -‬ﺑـﻨﻔﺶ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺎط ﻗﻮت‪ :‬اﻳﻦ رﻧﮕﻬﺎ آرام و راﺣﺖ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳـﻦ رﻧﮕﻬـﺎ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑﺼـﻮرت ﻏﻴـﺮ‬
‫ﺻﻤﻴﻤﻲ و ﺑﻲ ﺗﻜﻠﻒ و ﺳﺎده دﻳﺪه ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺲ زﻣﻴﻨـﻪ ﻣﻨﺎﺳـﺐ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ‪ :‬اﻳﻦ رﻧﮕﻬﺎ اﺣﺴﺎس ﻣﻨﻔﻌﻼﻧﻪ داﺷﺘﻪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﺼـﺎوﻳﺮ ﮔﺮاﻓﻴﻜـﻲ‬
‫ﻗﻮي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪39‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪-3‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻃﻴﻒ رﻧﮕﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷـﺘﻪ و از ﺗﺮﻛﻴـﺐ رﻧـﮓ ﻫـﺎي‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺳﻴﺎه‪ ،‬ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‪،‬‬
‫ﺑﮋ و ﻗﻬﻮه اي رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم و رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد‬

‫رﻧــﮓ ﻫــﺎ در ﭼﺮﺧــﻪ ي رﻧــﮓ ﺑــﻪ آﺳــﺎﻧﻲ ﺑــﻪ دو دﺳــﺘﻪ رﻧــﮓ ﻫــﺎي ﮔــﺮم وﺳــﺮد ﺗﻘﺴــﻴﻢ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻗﺮﻣﺰ‪،‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ‪،‬زرد وﺗﺮﻛﻴﺒﺎت دو ﺑﻪ دو آن ﻫﺎ وﺣﺎﺿـﺮ در داﻳـﺮه رﻧـﮓ اﻟﻘﺎءﻛﻨﻨـﺪه ﮔﺮﻣـﺎ‬
‫‪،‬وﺳﺒﺰ ‪،‬آﺑﻲ ‪ ،‬ﺑﻨﻔﺶ وﺗﺮﻛﻴﺒﺎت دوﺑﻪ دو آن ﻫﺎ ﺣﺎﺿﺮ در داﻳـﺮه رﻧـﮓ ‪،‬ﺑﻌﻨـﻮان رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﺳـﺮد‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم وﺳﺮد داراي وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑـﺎ آﺷـﻨﺎﻳﻲ و ﺷـﻨﺎﺧﺖ آن ﻫـﺎ ‪،‬‬
‫داﻣﻨﻪ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮕﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮ ﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬ﭘﺎره اي از اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫درﺟﻪ ﺣﺮارت رﻧﮓ ﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﻪ وﺟﻮد رﻧﮓ ﻫﺎ در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﻗﺮﻣﺰ و ﻧﺎرﻧﺠﻲ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در آﺗﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬زرد رﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮر ﺧﻮرﺷـﻴﺪ وﺟـﻮد دارد ‪ ،‬آﺑـﻲ‬
‫رﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آُﺳﻤﺎن ‪ ،‬در آب و ﻳﺦ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻳﻚ ﻣﻨﻈﺮه ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﻲ رﻧﮕﻬﺎي ﮔﺮم ﻗﺮﻣﺰ ‪ ،‬زرد و ﻧﺎرﻧﺠﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬در ﻳﻚ ﻣﻨﻈﺮه زﻣﺴـﺘﺎﻧﻲ‬
‫و ﺑﺮﻓﻲ رﻧﮕﻬﺎي ﺳﺮد آﺑﻲ و ﺑﻨﻔﺶ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ .‬دو دﺳﺘﻪ رﻧﮕﻬﺎي ﮔﺮم و ﺳـﺮد از ﺟﻬـﺖ ﺗـﺎﺛﻴﺮي‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻴﻨﻨﺪه دارد ‪ ،‬ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ روﺣﻴﻪ ﺷﻤﺎ ﻳﺎ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻓﺮاﻫﻢ آورﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬در ﻛﻞ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﺎد داﺷﺖ ﻛﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔـﺮم ‪،‬‬
‫ﻣﺜﻞ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪه ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺎ در ﺣﺮﻛﺖ اﻧﺪ‪.‬‬
‫درﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﻼف آن رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد ﻣﺜﻞ رﻧﮓ آﺑﻲ ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ و دوري را ﻧﻤﻮدار ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ‬
‫دﻟﻴﻞ رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم ‪ ،‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﭘﻴﺸﺮو ﻧﻴﺰ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ زﻳﺮا ﭼﺸﻢ را ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧـﻮد ﺟﻠـﺐ ﻛـﺮده و‬
‫ﻧﻘﺸﻲ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در ﻳﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻟﻘﺎء ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد رﻧﮓ ﻫـﺎي "دور ﺷـﻮﻧﺪه"‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻀﺎد ﻣﺴﺎﻓﺖ را اﻟﻘﺎء ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ و ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻨـﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠـﻪ ‪ ،‬رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﮔـﺮم ﺑـﺮاي‬
‫ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ و ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮓ ﻫﺎ ﻓﻀﺎﻫﺎ را ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد ﻣﺤﻴﻂ را ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم و ﺳﺮد در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺟﺎزﺑـﻪ زﻳـﺎدي اﻳﺠـﺎد ﻣﻴﻜﻨـﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﺜـﺎل ‪،‬‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﮔﻠﺪان ﻧﺎرﻧﺠﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﻳﻚ دﻳﻮار آﺑﻲ روﺷﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ و ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺪن ﻫـﺮ دو‬
‫رﻧﮓ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﺗﺰﺋﻴﻨﻲ آﺑﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﻳﻮار ﻗﺮﻣﺰ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ آرام ﺷـﺪن ﺷـﺪت‬
‫رﻧﮓ ﻣﺎﻳﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪40‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم ﺗﺎﺛﻴﺮي ﭼﻮن ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻮاد ﻣﺬاب از دﻫﺎﻧﻪ آﺗـﺶ دارد ‪ ،‬ﻣﻬـﺎﺟﻢ و ﺗﻮﺟـﻪ ﺑﺮاﻧﮕﻴـﺰ ‪،‬‬
‫رﻧﮓ ﮔﺮم ﺧﻮدﻧﻤﺎ اﺳﺖ و اﺣﺴﺎﺳﺎت را ﺑﺮﻣﻲ اﻧﮕﻴﺰد‪ .‬وﺟﻮد رﻧﮓ ﮔﺮم در ﻣﺤﻞ ﻛﺎر آﻫﻨﮓ ﺣﺮﻛﺖ‬
‫را ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺟﺴﻮر‪ ،‬ﻏﻨﻲ و زﻧﺪه ﺟﻠﻮه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻃﻴﻒ ﺳﺒﺰ ﺗﺎ ﺑﻨﻔﺶ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آﺑﻲ و ﺳﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﻛﺴـﺘﺮي اﺳـﺖ ‪ ،‬رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﺳـﺮد را ﺷـﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺮﻣﺎ زاﻳﻲ را دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدن ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ آﻻﺳﻜﺎ ‪ ،‬در ﺑﻴﻨﻨﺪه‬
‫ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد ‪ .‬اﺛﺮ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺛﺮ رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم اﺳﺖ ‪ .‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﺑﺪن را ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ودر ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﺎ ﺑﺮاي آراﻣﺶ ﺑﻴﻤـﺎران رواﻧـﻲ ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬
‫ﻣﻲ رود‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد ‪،‬ﺑﻴﺰاري ‪،‬ﺑﻴﻬﻮدﮔﻲ و دل ﮔﻴﺮي را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﺎزﺗﺎب رﻧـﮓ ﻫـﺎي‬
‫ﺳﺮد ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﻴﺴﺖ ‪،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺒﺰ وآﺑﻲ ﮔﺎه اﺣﺴﺎس ﭘﺎﻛﻴﺰه و ﺟﺬاب ﻓﺮو‬
‫رﻓﺘﻦ در ﻳﻚ آﺑﮕﻴﺮ ﺧﻨﻚ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ را ﺗﺪاﻋﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ‪،‬رﻧﮓ زرد درﺧﺸﻨﺪه اي را ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ‪،‬ﭘﻴﺎم ﺑﻪ ﻣﻐﺰ رﺳـﻴﺪه وﻣﻐـﺰ آن را ﺗﺮﺟﻤـﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪،‬ﺳﭙﺲ ﮔﺮﻣﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺗﺪاﻋﻲ ﺷﺪه وﺣﺲ ﮔﺮﻣﻲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷـﻮد ‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎ دﻳﺪن رﻧﮓ آﺑﻲ ‪،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮﻋﻜﺲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺮ روي دو ﮔﺮوه از اﻓﺮاد در ﻳﻚ ردﻳﻒ ﺳـﻨﻲ ودر دو اﺗـﺎق‬
‫ﻣﺠﺰا وﻟﻲ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻳﻜﺴﺎن وﻳﺎ ﻃﺮح رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻛـﻪ‬
‫داﻧﺸﻤﻨﺪان در ﻳﻜﻲ از اﺗﺎق ﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد و در دﻳﮕﺮي از رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﮔـﺮم اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬دﻣﺎي ﻫﺮ اﺗﺎق در اﺑﺘﺪا ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮده وﺑﻪ ﻣﺮور ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪،‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸﺎن داد ‪،‬اﻓﺮادي ﻛﻪ در اﺗﺎﻗﻲ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم ﺣﻀـﻮر داﺷـﺘﻨﺪ ‪،‬در دﻣـﺎي ‪11‬‬
‫درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد اﺣﺴﺎس ﺳﺮﻣﺎ ﻛﺮدﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻓﺮادي ﻛﻪ در اﺗﺎﻗﻲ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺳﺮد ﺑﻮدﻧـﺪ‬
‫‪،‬در دﻣﺎي ‪ 15‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد از ﺳﺮﻣﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺷﺎﻛﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي وﺟﻮد اﻧﺮژي در ﻫﺮ رﻧﮓ وﺗﺄﺛﻴﺮات آن در ﺣﺲ دﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺎس وﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺳﺮدي وﮔﺮﻣﻲ رﻧﮓ ‪،‬در ﻫﺮ آب وﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻴﺘﻮان ﻛﻤﺒـﻮد ﺣـﺲ‬
‫دﻣﺎي ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﺎ رﻧﮓ ﺟﺒﺮان ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻃﺮح رﻧـﮓ اداري ‪ ،‬ﺻـﻨﻌﺘﻲ و‬
‫ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ در ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺑﺎ آب و ﻫﻮاﻳﻲ ﺳﺮد و زﻣﺴﺘﺎن ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ ﻫـﺎي ﮔـﺮم‬
‫ﻫﻢ آراﻣﺶ و آﺳﺎﻳﺶ ﻓﻀﺎ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ و ﻫﻢ ﺣﺲ ﮔﺮﻣﺎ را در ﻣﺤـﻴﻂ ﺑـﻪ وﺟـﻮد ﻣـﻲ آورد‪،‬‬
‫ﺣﺎل آﻧﻜﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﺑﺎ آب و ﻫﻮاي ﮔﺮم ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ ﻫـﺎي ﺧﻨﺜـﻲ ‪،‬ﻣﻼﻳـﻢ و ﺳـﺮد ﺑﺴـﻴﺎر‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺟﺪي در ﻣﻮرد رﻧﮓ ‪ ،‬رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ و ﺗﺄﺛﻴﺮ آن ﺑﺮ روي ﻣﺤﻴﻂ ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب‬
‫رﻧﮓ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻧﻈﺮ روﺣﻴﻪ اي ﻛﻪ آن رﻧﮓ اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴـﺖ اﺳـﺖ و ﻃﺮاﺣـﺎن‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪41‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺣﺮﻓﻪ اي از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬در ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ‬
‫ﻣﺸﺘﺮي ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﻮل ﺧﺮج ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ رﻧﮓ و ﻓﻀﺎﻳﻲ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد ﺗﺎ اﺟﻨـﺎس ﺟﻠـﻮه‬
‫ﻣﻀﺎﻋﻒ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ در ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﺎﻳـﺪ از ﭘﻮﻳـﺎﻳﻲ ﻻزم ﺑﺮﺧـﻮردار ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪،‬‬
‫رﻧﮓ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻓﻀﺎي ﺳﺎﻟﻦ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﻓﻀﺎي اﺗﺎق ﻧﺸﻴﻤﻦ ﻛﻪ ﻗـﺮار اﺳـﺖ ﻣﺤﻴﻄـﻲ‬
‫ﺻﻤﻴﻤﻲ ﺑﺮاي ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺎﺷﺪ و اﺷﺘﻴﺎق اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده را ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰد ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ از رﻧـﮓ‬
‫در ﺧﻮر ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻈﻮر از رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮم‪ ،‬رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﺣﺴﺎس ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﺧﻮرﺷﻴﺪ را در ذﻫﻦ ﺑﻴﻨﻨﺪه زﻧﺪه‬
‫ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع رﻧﮓ ﻫﺎ را ﺑﻴﺸﺘﺮ در داﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﻓﻘﺪان ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﺪ را اﻟﻘﺎء و ﻓﻘﺪان آن را ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻪ آﺑﻲ در آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ در ذﻫﻦ اﻧﺴﺎن زﻣﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻳﺦ‪ ،‬ﺑﺮف و آب را ﻣﺘﺒﺎدر ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫در رﻧﮓ آﻣﻴﺰي داﺧﻠﻲ از اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻲ اﺛﺮ ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻧـﻮر زﻳـﺎد و ﻳـﺎ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ از اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮد ﻣﻮﺟﺐ اﻧـﺪوه و‬
‫ﻛﺴﺎﻟﺖ و دﻟﺴﺮدي در روﺣﻴﻪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس آزﻣﺎﻳﺸﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﺎﻧﺶ )‪ (yanesch‬ﺑﺮ روي اﻓﺮاد زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورده‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻓﺮادي ﻛﻪ رﻧﮓ ﺳﺮد ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻏﺎﻟﺐ اﺳﺖ داراي ﻧﮕﺮﺷﻲ اﻧﺰواﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﺑﻴـﺮون‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ و ﺣﺎﻻت ﺟﺪﻳﺪ و اﺑﺮاز اﺣﺴﺎﺳﺎت آزاداﻧﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ دﺷﻮار اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫اﻓﺮاد از ﻧﻈﺮ ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﺳﺮد و ﺧﻮددار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در راﺑﻄﻪ ذﻫﻨﻴﺖ و ﻋﻴﻨﻴﺖ ﺗﺄﻛﻴﺪ آﻧـﺎن ﺑـﺮ ذﻫﻨﻴـﺖ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ رﻧﮓ ﮔﺮم در او ﻏﺎﻟﺐ اﺳـﺖ در ﻧﻈـﺎم ﻳـﺎﻧﺶ‬
‫ﺑﺮوﻧﮕﺮا و ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ رﻧﮓ ﺳﺮد ﺑﺮ او ﻗﺎﻟﺐ اﺳﺖ در ﻧﻈﺎم او دروﻧﮕﺮا ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ در ﮔﺴﺘﺮه اي از روﺷﻦ ﺗﺎ ﺗﻴﺮه ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ و رﻧﮕﻬـﺎﻳﻲ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘـﻪ از ﻃﺒﻴﻌـﺖ‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺮف ‪،‬اﺑﺮ ‪،‬ﮔﭻ ‪،‬ﺳﻨﮓ‪،‬ﺧﺎك‪،‬زﻣﻴﻦ ‪،‬ﺷﻦ ‪،‬ﮔﺮاﻧﻴـﺖ ‪،‬ﻣﺮﻣﺮ‪،‬ﭼـﻮب ‪،‬ﺑﻠﻮط‪،‬ﺣﺼـﻴﺮ‬
‫‪،‬ذرت ‪،‬ﻗﺎرچ‪،‬آج وﻳﺎ ﻣﻮا د ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻠﺰ ‪،‬ﺷﻴﺸﻪ ‪،‬ﺳﻴﻤﺎن و ﻏﻴﺮه از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮادي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ‪،‬رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﻣﻴﺰان زﻳﺎدي رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده وﻟﻲ ﺑﻪ ﻫـﻴﭻ‬
‫ﻳﻚ از رﻧﮓ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ )ﻗﺮﻣﺰ‪،‬آﺑﻲ وزرد ( وﺛﺎﻧﻮﻳﻪ )ﺳﺒﺰ ‪،‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ وﺑﻨﻔﺶ( ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺎ اﻳـﻦ‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻛﻢ ﻣﺎﻳﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻤﺮﻧﮓ ﻳﺎ آﺑﻲ آﺳﻤﺎﻧﻲ ﺟﺰء رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﻣﺤﺴـﻮب‬
‫ﻧﻤﻲ ﺷﻮد وﻟﻲ رﻧﮓ ﻛﺮم ﻳﻜﻲ از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ ‪.‬‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪي رﻧﮕﻲ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺑﺴـﻴﺎر ﻣﺤـﺪود ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬
‫ﺳﻴﺎه ‪،‬ﺳﻔﻴﺪ و ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﺎﻣﻞ رﻧﮓ ﻛﺮم ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪42‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ در دﻧﻴﺎي آراﺳﺘﮕﻲ ﻣﺤـﻴﻂ از اﻫﻤﻴـﺖ ﺑﺴـﻴﺎري ﺑـﺮ ﺧـﻮردار ﺑـﻮده و ﻛـﺎرﺑﺮدي‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﻲ در ﻛﻨﺎر ﻫﺮ رﻧﮓ دﻳﮕﺮي ﺑﺪون‬
‫اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﺮ ﻳﻚ از دﻳﮕﺮ رﻧﮓ ﻫﺎ ‪،‬ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻓﻀﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﻜﻪ اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ آراﻣﺒﺨﺶ و ﻣﻼﻳﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﺑـﺎ ﭘﻮﺷـﺶ دﻳـﻮار ﺑـﺎ ﻳﻜـﻲ از آﻧﻬـﺎ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﭘﺲ زﻣﻴﻨﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ ﺗﺎﺑﻠﻮ ‪،‬ﻧﻮار ﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ و ﻛﺎﻏﺬي ‪،‬ﭘﺮده ﻫﺎ و ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻛﻠـﻲ‬
‫دﻳﻮار ﻛﻮﺑﻬﺎ ﻓﺮاﻫﻢ آورد‪ .‬اﮔﺮ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﺪري از ﻟـﻮازم آراﺳـﺘﮕﻲ ﭘـﺮ ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﻛـﻪ اﺣﺴـﺎس‬
‫آراﻣﺶ را ﺑﺮﻫﻢ رﻳﺰد ‪،‬ﻳﻜﻲ از راﻫﻬﺎي اﻳﺠﺎد ﺗﻌﺎدل در ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﻫﻤﺎن وﺳﺎﺋﻞ ‪،‬رﻧﮓ آﻣﻴـﺰي‬
‫ﺳﻄﻮح اﺻﻠﻲ وﻳﺎ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮده ﻫﺎ و‪ ....‬ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ اﺳﺖ‬
‫‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ دارﻳﺪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻓﻀﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ دﻳﻮار ‪،‬درب ‪،‬ﭘﻨﺠﺮه وﻳﺎ ﻫـﺮ ﺧـﻮرده رﻳـﺰي ﺑـﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ اي ﻛﻪ در ﻣﺤﻴﻂ وﺟﻮد دارد ‪،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود ﺑﻴﻨﻨـﺪه ﺑـﻪ داﺧـﻞ ‪ ،‬ﻧﻈـﺮ او را‬
‫ﺟﻠﺐ ﻧﻜﻨﺪ ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﻛﺮده وﻳﺎ رﻧﮓ ﺧﻨﺜﻲ را در اﻧﺘﺨـﺎب‬
‫آﻧﻬﺎ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪.‬‬
‫از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻋﻴﻮب ﻣﻌﻤـﺎري و ﺷﻜﺴـﺘﮕﻲ ﻫـﺎ و ﻓـﺮو رﻓﺘﮕـﻲ ﻫـﺎ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻬﺮه زﻳﺎدي ﻛﺴﺐ ﻛﺮد ‪،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ‪،‬ﺑﺎ رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﺑﺨﺸﻲ از ﻓﻀﺎ ﻛﻪ داراي ﻣﺸـﻜﻞ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎري اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻓـﻮري ﻣـﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ ﺑﻴﻨﻨـﺪه ﻗـﺮار ﺑﮕﻴـﺮد ‪،‬ﺗﻮﺳـﻂ ﻳﻜـﻲ از‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را در ﻧﻈﺮ اول ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي رﻧﮓ ﻫـﺎي ﺧﻨﺜـﻲ‬
‫در ﻣﺤﻴﻂ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﻫﺪاف ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن آراﺳـﺘﮕﻲ آن آن از رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﺧﻨﺜـﻲ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه اﺳـﺖ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ داراي دو ﻫﺪف ﺑﺎﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺟﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﺑﻴﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻃﺮف اﺛﺮ ﻫﻨﺮي ﺗﺎﺑﻠﻮ وﻳﺎ ﻟﻮح ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑـﺎ ﻧـﻮر ﭘـﺮدازي ‪،‬اﻳـﻦ ﺗﺄﻛﻴـﺪ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻀﺎي ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎ ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺎ رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﮔﺮم واﻧﺮژي دارﺗﺮ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﻴﺎز وﻟﺰوم ﺑﻪ ﺟﻠﻮه دادن ﻓﺮورﻓﺘﮕﻲ در ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه وﭘﻠﻪ ﻣﻮرد ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ‪،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻊ ﻳـﻚ‬
‫وﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﭼﻨﺪ رﻧﮓ ﮔﺮم را در ﻛﻨﺎر رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﻼﻳﻢ وﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓـﺖ ﺗـﺎ ﺑـﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻈﺮ ﻫﺮﺑﻴﻨﻨﺪه در ﺣﺎل ﻋﺒﻮر از آن ﻣﺤﻴﻂ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪43‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬ﮔﺎم رﻧﮓﻫﺎ‬
‫ﺗﻤﺎم ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﺖ از اﻣﻮاج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺻـﻮت ﻫـﻢ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻧـﻮر و ﺣـﺮارت‬
‫ﭘﺪﻳﺪه اﻳﺴﺖ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ از ارﺗﻌﺎﺷﺎﺗﻲ ﻣﻴﺎن ‪ 32‬درﺟﻪ ﺗﺎ ‪ 73000‬درﺟﻪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻃـﻮر اﺳـﺖ اﻣـﻮاج‬
‫ﺣﺮارﺗﻲ)ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻤﺎن ﻓﻴﺰﻳﻚ ﺑﻪ آن ارﺗﻌﺎﺷـﺎت ﺣﺮارﺗـﻲ ﮔﻔﺘـﻪاﻧـﺪ( اﻳـﻦ ارﺗﻌﺎﺷـﺎت ‪ 134‬ﺗﺮﻳﻠﻴـﻮن‬
‫ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﺷﺪهاﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻧﻮري ﻛﻪ از ‪ 483‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن آﻏـﺎز ﻣـﻲﺷـﻮد و ﺑـﻪ‬
‫‪ 708‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﺧﺘﻢ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫اﻋﺪاد ذﻳﻞ درﺟﺎت ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻫﻔﺖ رﻧﮓ رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺎم رﻧﮓﻫﺎ ﻣﻮﺳـﻮم اﺳـﺖ ﻧﺸـﺎن‬
‫ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪-1‬ﻗﺮﻣﺰ‪ 483 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫‪-2‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ‪ 513 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫‪-3‬زرد‪ 543 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫‪ -4‬ﺳﺒﺰ ‪ 579 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫‪ -5‬آﺑﻲ‪ 630 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫‪-6‬ﻧﻴﻠﻲ ‪ 669 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫‪-7‬ﺑﻨﻔﺶ‪ 708 :‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن ﻣﻮج ﻳﺎ ارﺗﻌﺎش در ﺛﺎﻧﻴﻪ‬

‫ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮓﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس رﻧﮕﻬﺎي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﻗﺮﻣﺰ – ﻧـﺎرﻧﺠﻲ – زرد‪ -‬ﺳـﺒﺰ‬
‫– آﺑﻲ – ﺑﻨﻔﺶ‪ .‬ﺑﺎ ﻗﺮار دادن اﻳﻦ ﻃﻴﻔﻬﺎ در ﺣﻮل ﻳﻚ داﻳﺮه ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺟﺪﻳﺪ ﻗﺮﻣﺰ‪ -‬ﺑﻨﻔﺶ رﻧﮕـﻲ را‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ در رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬وﻟﻲ در ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮕﻬﺎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫اﻳﻦ ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮓ ﻓﻬﻤﻴﺪن ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ رﻧﮕﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آﺳﺎﻧﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺟﺰاء ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮓ‬

‫ﺗﻤﺎم رﻧﮕﻬﺎ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺎه و رﻧﮕﻬﺎي اﺻﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮﺧﻪ رﻧﮓ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ رﻧﮕﻬﺎ‬
‫را ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮕﻬﺎي اﺻﻠﻲ‬
‫رﻧﮕﻬﺎي اﺻﻠﻲ )ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬زرد و آﺑﻲ( رﻧﮕﻬﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻮده و از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﻴﭻ رﻧﮓ دﻳﮕـﺮي ﺑـﻪ دﺳـﺖ‬
‫ﻧﻤﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺳﻪ رﻧﮓ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺗﻴﺮه ﻓﺎم دار )ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗـﻮﻟﻲ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺳﻴﺎه ﻳﺎ ﻗﻬﻮهاي( اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪44‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮕﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬
‫از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺴﺎوي دو رﻧﮓ اﺻﻠﻲ رﻧﮕﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ‪ .‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ‪ ،‬ﺳﺒﺰ و ﺑﻨﻔﺶ رﻧﮕﻬـﺎي‬
‫ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺳﻮم‬
‫رﻧﮕﻬﺎي ﻗﺮﻣﺰ‪-‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ‪ -‬ﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬زرد‪ -‬ﺳـﺒﺰ‪ ،‬زرد‪ -‬ﻧـﺎرﻧﺠﻲ‪ ،‬آﺑـﻲ‪ -‬ﺑـﻨﻔﺶ و آﺑـﻲ ‪ -‬ﺳـﺒﺰ از‬
‫رﻧﮕﻬﺎي اﺻﻠﻲ و ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﺪه و رﻧﮕﻬﺎي ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺳﻮم را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ ‬ﺧﻮاص رﻧﮓ‪:‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎ داراي ﺧﻮاص زﻳﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺷﺪت رﻧﮓ‪ :‬ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮ رﻧﮕﻲ و ﻛﻢ رﻧﮕﻲ آن اﺳﺖ‪ .‬رﻧـﮓ ﻫـﺎي اﺻـﻠﻲ داراي ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ‬
‫ﺷﺪت رﻧﮓ ﻳﺎ درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ارزش رﻧﮓ‪ :‬روﺷﻨﻲ ﻳﺎ ﺗﺎرﻳﻜﻲ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ارزش رﻧﮓ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﺎرﻳﻚ‬
‫ﺗﺮ و ﺷﻔﺎف ﺗﺮ از ﻧﻈﺮ ﺑﺼﺮي ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ و وزن ﺑﻴﺸﺘﺮي از رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ ﺗـﺮ و ﺧﻔـﻪ ﺗـﺮ دارﻧـﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮ از رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺗﻪ رﻧﮓ )‪ (Hue‬ﻫﻴﻮ‪ :‬ﻫﻴﻮ اﺳﺎﻣﻲ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺜﻞ ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬آﺑﻲ و ﻳﺎ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﺎم رﻧﮓﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎ‬

‫ﻛﺘﺎﻧﻲ‬ ‫ﺳﻤﺎﻗﻲ‬ ‫ﺟﻮﮔﻨﺪﻣﻲ‬ ‫آﺑﻲ آﺳﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﺮپ‬ ‫ﺳﻮﺳﻨﻲ‬ ‫ﭼﺮﻣﻲ‬ ‫آﺑﻲ درﻳﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﺮم‬ ‫ﺳﻴﺎه )ﻣﺸﻜﻲ(‬ ‫ﭼﻤﻨﻲ‬ ‫آﺑﻲ ﻛﺒﻮد‬
‫ﻛﻠﻪﻏﺎزي‬ ‫ﺳﻴﻜﻠﻤﻪ‬ ‫ﺣﻨﺎﻳﻲ‬ ‫آﺑﻲ ﻣﺘﺎﻟﻴﻚ‬
‫ﻛﻬﺮﺑﺎﻳﻲ‬ ‫ﺷﺎﻣﭙﺎﻳﻨﻲ‬ ‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬ ‫آﺑﻲ ﻧﻔﺘﻲ‬
‫ﮔﭽﻲ‬ ‫ﺷﺘﺮي‬ ‫ﺧﺎﻛﻲ‬ ‫آﺑﻲ‬
‫ﮔﺮدوﻳﻲ‬ ‫ﺷﺮاﺑﻲ‬ ‫ﺧﺎﻛﻲ ﺑﺎز‬ ‫آﺟﺮي‬
‫ﮔﻠﻨﺎري )ﮔﻞ اﻧﺎري(‬ ‫ﺷﻔﻘﻲ‬ ‫ﺧﺮدﻟﻲ‬ ‫اُﺧﺮاﻳﻲ )زرد ﺗﻴﺮه(‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪45‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﮔﻞﺑﻬﻲ‬ ‫ﺷﻨﮕﺮﻓﻲ‬ ‫ﺧﺮﻣﺎﻳﻲ‬ ‫اردهاي‬

‫ﮔﻞ ﭼﻨﺎري‬ ‫ﺷﻮﻳﺪي‬ ‫ﺧﺰه اي‬ ‫ارﻏﻮاﻧﻲ‬
‫ﮔﻞ ﺧﺎري‬ ‫ﺷﻜﻼﺗﻲ‬ ‫دارﭼﻴﻨﻲ‬ ‫ارﻛﻴﺪه‬
‫ﮔﻠﻲ‬ ‫ﺷﻴﺮ در ﻏﺮاﺑﻪ‬ ‫داﻧﻪ اﻧﺎري‬ ‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ‬
‫ﮔﻨﺪﻣﻲ‬ ‫ﺷﻴﺮ ﺷﻜﺮي‬ ‫دودي‬ ‫اﻃﻠﺴﻲ‬
‫ﮔﻮﺟﻪاي‬ ‫ﺷﻴﺮي‬ ‫دوﻏﻲ‬ ‫آل‬
‫ﮔﻴﻼﺳﻲ‬ ‫ﺻﺪﻓﻲ‬ ‫دوﻏﻲ روﺷﻦ‬ ‫آﻟﺒﺎﻟﻮﻳﻲ‬
‫ﻻﺟﻮردي‬ ‫ﺻﻮرﺗﻲ‬ ‫ذﻏﺎﻟﻲ‬ ‫اﻟﻤﺎﺳﻲ‬
‫ﻻﻛﻲ‬ ‫ﻃﻼﻳﻲ‬ ‫روﻧﺎﺳﻲ‬ ‫اﻧﺎري‬
‫ﻟﻴﻤﻮﻳﻲ‬ ‫ﻋﺎﺟﻲ‬ ‫زرد ﻗﻨﺎري‬ ‫اﻧﮕﻮري‬
‫ﻣﺎﺷﻲ‬ ‫ﻋﺴﻠﻲ‬ ‫زرد‬ ‫ﺑﺎداﻣﻲ‬
‫ﻣﺎﻫﺎﮔﻮﻧﻲ‬ ‫ﻋﻠﻔﻲ‬ ‫زرد ﻃﻼﻳﻲ‬ ‫ﺑﺎدﻣﺠﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﺨﻤﻠﻲ‬ ‫ﻋﻨﺎﺑﻲ‬ ‫زرﺷﻜﻲ‬ ‫ﺑﺮگ ﺳﻨﺠﺪي‬
‫ﻣﺮﺟﺎﻧﻲ‬ ‫ﻓﻨﺪﻗﻲ‬ ‫زﻋﻔﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮﻧﺰه‬
‫ﻣﺴﻲ‬ ‫ﻓﻮﻻدي‬ ‫زﻣﺮدي‬ ‫ﺑﮋ‬
‫ﻣﺸﻜﻲ )ﺳﻴﺎه(‬ ‫ﻓﻴﺮوزهاي‬ ‫زﻧﮕﺎري‬ ‫ﺑﻠﻮﻃﻲ‬
‫ﻣﻐﺰﭘﺴﺘﻪ اي‬ ‫ﻗﺎرﭼﻲ‬ ‫زﻳﺘﻮﻧﻲ‬ ‫ﺑﻠﻮﻧﺪ ﭘﻼﺗﻴﻨﻪ‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻲ‬ ‫ﻗﺮﻣﺰ آﺗﺸﻲ‬ ‫ﺳﺎﻗﻪ ﭼﻨﺎري‬ ‫ﺑﻠﻮﻧﺪ‬
‫ﻧﺒﺎﺗﻲ‬ ‫ﻗﺮﻣﺰ ﻓﺎﻟﻮﻧﻲ‬ ‫ﺳﺒﺰ آووﻛﺎدو‬ ‫ﺑﻨﻔﺶ‬
‫ﻧﺨﻮدي‬ ‫ﺟﮕﺮي‬ ‫ﺳﺒﺰ ارﺗﺸﻲ‬ ‫ﺑﻨﻔﺶ ﺑﻼﻧﺸﻲ‬
‫ﻧﺴﻜﺎﻓﻪ اي‬ ‫ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺎﺗﻴﻜﻲ‬ ‫ﺳﺒﺰ ﻣﻐﺰﭘﺴﺘﻪاي‬ ‫ﺑﻨﻔﺶ ﻳﺎﺳﻲ‬
‫)در ﻓﺎرﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن(‬ ‫ﻧﺼﻮاري‬ ‫ﻗﺮﻣﺰ )ﺳﺮخ(‬ ‫ﺳﺒﺰ ﻣﻴﺸﻲ‬ ‫ﭘﺮﺗﻘﺎﻟﻲ‬
‫ﻧﻔﺘﻲ‬ ‫ﻗﻬﻮهاي ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﺳﺒﺰ ﺳﻴﺪي‬ ‫ﭘﺮﻛﻼﻏﻲ‬
‫ﻧﻘﺮهاي‬ ‫ﻓﻠﻔﻞ ﻧﻤﻜﻲ‬ ‫ﺳﺒﺰ ﻓﺴﻔﺮي‬ ‫ﭘﺴﺘﻪاي‬
‫ﻧﻮك ﻣﺪادي‬ ‫ﻗﻬﻮه اي ﻣﻴﺨﻜﻲ‬ ‫ﺳﺒﺰ ﻟﺠﻨﻲ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺮﺗﻘﺎﻟﻲ‬
‫ﻧﻴﻠﻲ‬ ‫ﻗﻬﻮهاي‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ﭘﻴﺎزي‬
‫ﻧﻴﻠﻲ ﺳﻴﺮ‬ ‫ﻛﺎرﺑﻨﻲ‬ ‫ﺳﺪري‬ ‫ﺗﺮﻣﻪاي‬
‫ﻫﻠﻮﻳﻲ‬ ‫ﻛﺎﻓﻮري‬ ‫ﺳﺮﺑﻲ‬ ‫ﺗﻨﺒﺎﻛﻮﻳﻲ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪46‬‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻫﻠﻲ‬ ‫ﻛﺎﻛﺎﺋﻮﻳﻲ‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﺗﺮﻳﺎﻛﻲ‬

‫ﻫﻠﻲ روﺷﻦ‬ ‫ﻛﺎﻟﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﺳﺮﺧﺎﺑﻲ‬ ‫ﺗﻤﺸﻜﻲ‬
‫ﻫﻠﻲ ﺗﻴﺮه‬ ‫ﻛﺎﻫﮕﻠﻲ‬ ‫ﺳﺮﻣﻪاي‬ ‫ﺗﻨﺒﺎﻛﻮﻳﻲ‬
‫ﻫﻠﻲ ﺳﻴﺮ‬ ‫ﻛﺎﻫﻮﻳﻲ‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻬﺘﺎﺑﻲ‬ ‫ﻃﻮﺳﻲ‬
‫ﻳﺎﺳﻲ‬ ‫ﻛﺎﻫﻲ‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻌﻨﺎﺋﻲ‬ ‫ﺟﻔﺘﻲ )ﻧﻮﻋﻲ ﻗﻬﻮهاي(‬

‫ﻳﺎﻗﻮﺗﻲ‬ ‫ﻛﺒﺮﻳﺘﻲ‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ ﻳﺨﭽﺎﻟﻲ‬ ‫ﺟﮕﺮي‬

‫ﻳﺸﻤﻲ‬ ‫ﻛﺒﻮد‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫ﺟﻮزي‬
‫ﭘﺮدهﻫﺎ و ﻃﻴﻒﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ از ﻫﺮ ﻛﺪام از رﻧﮓﻫﺎي اﺻـﻠﻲ ﻧﻴـﺰ وﺟـﻮد دارﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ اﻓـﺰودن‬
‫واژهﻫﺎي »روﺷﻦ‪ ،‬ﺗﻴﺮه‪ ،‬ﺗﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺮ‪ ،‬ﻣﺎت‪ ،‬ﻛﻤﺮﻧـﮓ‪ ،‬ﭘﺮرﻧـﮓ‪ ،‬ﻣﺎﻳـﻞ ﺑـﻪ‪ ،‬ﺑـﺎز‪ ،‬ﻛـﺪر‪ ،‬ﻣﺘﺎﻟﻴـﻚ و ‪«...‬‬
‫ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫‪47‬‬

‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﻜﻤﻞ‬
‫رﻧﮓ و ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮوه ﻛﺎر‬
‫ﺟﺪول ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﻫﺎ‬
‫ﻃﻴﻒ رﻧﮓ ﻫﺎ‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺖ رﻧﮓ ﻫﺎ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪48‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓﻫﺎى اﺻﻠﻰ )اوﻟﻴﻪ(‪:‬‬

‫رﻧﮓﻫﺎى اﺻﻠﻰ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ رﻧﮓ زرد‪ ،‬آﺑﻰ و ﻗﺮﻣﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳـﻦ ﺳـﻪ رﻧـﮓ ﻣـﻰﺗـﻮان ﻫﻤـﻪ ي‬
‫رﻧﮓﻫﺎى ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺒﻴﻌﺖ را – ﺣﺘﻰ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه – ﺑﻪدﺳـﺖ آورد‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ ﺣﻀـﻮر رﻧـﮓ ﺳـﻔﻴﺪ‬
‫اﻟﺰاﻣﻰ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓﻫﺎى اﺻﻠﻰ رﻧﮓﻫﺎى ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻰآﻳﺪ‪:‬‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻰ ‪ <-‬زرد ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ‬
‫رﻧﮓﻫﺎى اﺻﻠﻰ‬ ‫ﺑﻨﻔﺶ ‪ <-‬ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬آﺑﻰ‬ ‫رﻧﮓﻫﺎى ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬
‫ﺳﺒﺰ ‪ <-‬آﺑﻰ ‪ +‬زرد‬
‫‪ ‬رﻧﮓﻫﺎى ﻣﻜﻤﻞ‪:‬‬
‫رﻧﮓﻫﺎى ﻣﻜﻤﻞ در واﻗﻊ ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻀﺎد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﻃﻠﺐ ﻣـﻰﻛﻨﻨـﺪ و‬
‫در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ اﻳﺠﺎد ﺗﺤﺮك ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻛﺎﻣﻞ ﻣـﻰﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﻫﺮﮔـﺎه دو رﻧـﮓ ﻣﻜﻤـﻞ ﺑـﺎﻫﻢ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮى ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺗﺤـﺮك آن از ﺑـﻴﻦ ﺧﻮاﻫـﺪ رﻓـﺖ و رﻧﮕـﻰ ﺧﻨﺜـﻲ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ دو رﻧﮓ ﻣﻜﻤﻞ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻣﻮﺟﺐ درﺧﺸﺎﻧﻰ و ﺟﻠﻮه ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻃﺒﻴﻌﺖ رﻧـﮓﻫـﺎى‬
‫ﻣﻜﻤﻞ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﮔﻞ ﺳﺮخ در ﻣﻴﺎن اﻧﺒﻮﻫﻰ از ﺑﺮگﻫـﺎى‬
‫ﺳﺒﺰ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺗﻀﺎد رﻧﮓﻫﺎى ﻣﻜﻤﻞ از ﺳﺎدهﺗﺮﻳﻦ ﺗﻀﺎدﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫رؤﻳﺖ ﻳﻚ رﻧﮓ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﻜﻤﻞ آن رﻧﮓ ﺑﺮ روى رﻧﮓ ﻫﻤﺠﻮار آﺷـﻜﺎر ﮔـﺮدد‪ .‬ﻣـﻰﺗـﻮان‬
‫ﻫﻤﻪ ي رﻧﮓﻫﺎى ﻣﻜﻤﻞ را دو ﺑﻪ دو ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖﻫﺎى ﻧﺎﻣﺴﺎوى و ﻣﺴﺎوى ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻧﻤﻮد و ﻃﻴﻒ‬
‫وﺳﻴﻌﻰ از ﺧﺎﻛﺴﺘﺮىﻫﺎى رﻧﮕﻰ ﺑﻪدﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫ﻣﻜﻤﻞ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ >‪ -‬رﻧﮓ ﺳﺒﺰ )آﺑﻰ ‪ +‬زرد(‬
‫ﻣﻜﻤﻞ رﻧﮓ زرد >‪ -‬رﻧﮓ ﺑﻨﻔﺶ )آﺑﻰ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ(‬
‫ﻣﻜﻤﻞ رﻧﮓ آﺑﻰ >‪ -‬رﻧﮓ ﻧﺎرﻧﺠﻰ )زرد ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ(‬
‫ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﺻﺪ در ﺻﺪ رﻧﮓ ‪-‬اﻳﻦ ﺗﻀﺎد ﻣﺒﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﺻﺪ در ﺻﺪ ﺣﺎﺻـﻠﻪ از رﻧـﮓ ﻣـﻰ ﺑﺎﺷـﺪ‬
‫)ﺟﺪا از ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﺗﻴﺮه‪-‬روﺷﻨﻲ( و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻫﻤﺎن ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻫﻤﺠﻮارى دو رﻧﮓ ﻣﻜﻤـﻞ اﻧـﺪ‬
‫ﻛﻪ از ﻃﺮﻓﻰ در ﻣﻮرد ﺑﻌﻀﻰ رﻧﮕﻬﺎ در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻗﺮار ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮔﺎﻣﻰ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ از ﺧﺎﻛﺴﺘﺮى ﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮕﻬﺎى ﻣﻜﻤﻞ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ‪.‬ﮔﺎم‬
‫ﻣﺰﺑﻮر ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﺪه از دو ﺟﻔﺖ رﻧﮓ ﻣﻜﻤﻞ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي در ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺎم‬
‫ﺑﺮ دو ﺟﻔﺖ دﻳﮕﺮ ﻏﺎﻟﺐ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪49‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓ و ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺗﻀﺎد اﺳﺖ و ﻳﻜﻲ از اﺻﻞﻫﺎي ﭘﺎﻳﻪاي رﺷﺘﻪﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻫﻨﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻀﺎد و ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺛﺮ ﻫﻨﺮي ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪن ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻣﻨﻄﻘﻲ وﻟﻲ ﻣﺘﻀﺎد ﺑـﻴﻦ‬
‫اﺟﺰا ﻣﻲﺷﻮد و در ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬاري اﺛﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ درك اﻧﺴـﺎن از ﺑﺴـﻴﺎري ﭼﻴﺰﻫـﺎ ﺑـﺎ‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ي ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﻛﻴﻔﻴﺖ‪ ،‬و ﻣﻌﻨﺎﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺗﺠﺴﻤﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻧﻘﺎﺷﻲ‪ ،‬ﻋﻜﺎﺳﻲ و ﮔﺮاﻓﻴـﻚ ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖﻫـﺎي رﻧـﮓ‪ ،‬ﺗﻴﺮﮔـﻲ‪-‬روﺷـﻨﻲ‪،‬‬
‫اﻧﺪازه‪ ،‬ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭘﻬﻨﻲ‪-‬ﺑﺎرﻳﻜﻲ‪ ،‬ﻫﻨﺪﺳﻲ‪-‬ﻏﻴﺮﻫﻨﺪﺳﻲ و … ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲرود و اﺛـﺮ ﻫﻨـﺮي را‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬راﻣﺒﺮاﻧﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻴﺮﮔﻲ‪-‬روﺷﻨﻲ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎ ﺗﺎﺑﺎﻧﻴﺪن ﻧـﻮر در‬
‫ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮش ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻳﻪﻫﺎي ﺗﻴﺮه وﺳﻴﻊ در ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎ‬
‫ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ‪:‬‬

‫آﺑﻲ‪ -‬ﻗﺮﻣﺰ‪ -‬زرد‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ‪:‬‬
‫رﻧﮓ اﺻﻠﻲ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه‪:‬‬
‫رﻧﮓ اﺻﻠﻲ‪ +‬ﺳﻴﺎه‬

‫‪ ‬رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ‬

‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﻣﻨﺎﺳﺐ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ رﻧﮓ اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻔﺰاﺋﻴﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﻫﻨـﻮز ﻣﺎﻳـﻪ اي از‬
‫رﻧﮓ اﺻﻠﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ ‪،‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ روﺷﻦ ﺗﺮﻳﻦ وﻳﺎ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﺎن از رﻧﮓ اﺻـﻠﻲ رﺳـﻴﺪه اﻳـﺪ و‬
‫اﮔﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ رﻧﮓ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺪ رﻗﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ ودر ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮﻳﺪ ‪ ،‬ﻣﻴﻞ ﺑﺴﻴﺎري ﻳﻪ‬
‫ﻫﻤﻨﺸﻴﻨﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ وﻳﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻟﻘﺎ ء ﺣﺎﻟﺘﻲ از ﺳﺒﻜﻲ ﺑﺴـﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳـﺐ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ رﻧﮓ اﺻﻠﻲ را ﺑﻪ ﻣﻴﺰاﻧﻲ ﺑﺎ ﺳﻴﺎه در آﻣﻴﺰﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز اﻧﺪﻛﻲ از ﻫﻮﻳﺖ رﻧـﮓ اﺻـﻠﻲ ﺑـﺎﻗﻲ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ ‪ ،‬آن رﻧﮓ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﻴﺮﮔﻲ رﺳﺎﻧﻴﺪه اﻳﺪو ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه ﺑﺎ درﺟﺎت ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬
‫ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﺴﺘﻪ ‪ ،‬ﻣﺤﺪود وﻗﺎﻟﺐ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد ‪ .‬اﮔـﺮ در ﭼﻨـﻴﻦ ﻓﻀـﺎﻳﻲ ﺷـﻴﺌﻲ را ﻗـﺮار‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪50‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫دﻫﻴﻢ ﻛﻪ رﻧﮓ روﺷﻦ ﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي اﻃﺮاف ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻲ ﺑﺮآن ﻧﻮر ﺗﺎﺑﺎﻧﺪه اﻳﻢ‬
‫و ﻛﺎﻣﻼًﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻛﺮده اﻳﻢ ‪ .‬ﻣﺸﻜﻲ زواﻳﺪ ﻏﻴﺮ ﺿﺮوري را ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ ودر ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻲ ﺑـﺮاي‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ارزش اﺷﻴﺎء وﻣﺤﺼﻮل ﻣﻮرد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺪل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﺗﻴﺮه ﭼﻮن رﻧﮓ ﻫﺎ ﻳﻘﺮﻣﺰ ‪،‬ارﻏﻮاﻧﻲ ﺗﻴﺮه ‪،‬ﺳﺒﺰ ﺗﻴﺮه وﻳﺎ آﺑﻲ ﺗﻴﺮه ‪ ،‬اﺣﺴﺎﺳﻲ از ﺑﺰرﮔـﻲ و‬
‫ﻗﺪرت و ﻓﺮادﺳﺘﻲ را ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ وﺑـﻪ وﺳـﺎﻳﻞ وﻣﺤﺼـﻮل ﻣـﺎ ﻧﻴـﺰ ارزش و ﻗﺪاﺳـﺖ وﻳـﮋه اي‬
‫ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮ آن وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ ﮔﺮوﻫﻲ از رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻛـﺎر‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮوه ﻛﺎر‬
‫از ﻣﻴﺎن رﻧﮓ ﻫﺎ ‪ ،‬ﺳﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ و زرد را رﻧﮓ ﻫﺎي ﮔﺮوه ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ و رﻧﮓ آﺑـﻲ ﻏﻴـﺮ‬
‫ﻓﻌﺎل و آراﻣﺶ دﻫﻨﺪه و ﺑﺎ ﻛﺎر و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪارد ‪ ،‬ﺑﻠﻜـﻪ ﺑـﻪ آراﻣـﺶ و ﺧﺸـﻨﻮدي ﻣﺮﺑـﻮط‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻧﻘﺶ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﻪ رﻧﮓ »ﮔﺮوه ﻛﺎر« از ﻟﺤﺎظ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺷﺎن ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد و ﺣﻔﻆ ﻋﻤﻞ ﻣﺆﺛﺮ اﻳﻔﺎ‬
‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫»ﺳﺒﺰ« ‪ :‬ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺮﻣﺶ ﭘﺬﻳﺮي اراده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺮﻣﺶ ﭘﺬﻳﺮي ﺑﻪ ﺷﺨﺺ اﻣﻜﺎن ﻣﻲ دﻫـﺪ ﺗـﺎ‬
‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺸﻜﻼت اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺎري را ﺑﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺎن ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺴﺐ اﺣﺘﺮام ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺷﻮد ‪.‬‬
‫»ﻗﺮﻣﺰ« ‪ :‬ﻧﻴﺮوي اراده را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻴﺮو ﺧﻮاﻫﺎن ﻋﻤﻞ و ﻛﺎرآﻳﻲ اﺳﺖ و اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴـﺰ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺸﻨﻮدي ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ ،‬زﻳﺮا ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ ‪.‬‬
‫»زرد« ‪ :‬ﻣﻮﺟﺐ ﻟﺬت ارادي از ﻋﻤﻞ ﮔﺮدﻳﺪه و ﺑﻪ ﺷﺨﺺ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ وﺿﻊ ﺧـﻮد و ﻧﺘـﺎﻳﺞ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺶ را درآﻳﻨﺪه ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬ﺣﺘﻲ از آن ﻫﻢ ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺘﻪ و ﺷﺨﺺ را وادار ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬

‫ﺟﺪول ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮕﻬﺎ‬

‫ﻗﺮﻣﺰ زﻳﺎد ‪ +‬زرد ‪ +‬آﺑﻲ = ﺧﺮﻣﺎﻳﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ﻛﻢ ‪ +‬زرد ‪ +‬آﺑﻲ = ﻗﻬﻮه اي‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬زرد = ﺳﺒﺰ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ =ﺑﻨﻔﺶ‬
‫آﺑﻲ‪ +‬ﺳﻴﺎه =ﺳﺮﻣﻪ اي‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ آﺳﻤﺎﻧﻲ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬ﺳﻴﺎه ‪+‬ﺳﻔﻴﺪ =ﻃﻮﺳﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬زرد = ﻧﺎرﻧﺠﻲ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ = ﺑﻨﻔﺶ‬
‫آﺑﻲ‪ +‬زرد = ﺳﺒﺰ‬
‫ﺳﺒﺰ ‪ +‬ﻣﺸﻜﻲ = ﺳﺒﺰ ﻟﺠﻨﻲ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = آﺑﻲ آﺳﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬ﻣﺸﻜﻲ = زرﺷﻜﻲ‬
‫)ﻗﺮﻣﺰ‪ +‬ﺻﻮرﺗﻲ ﺳﻴﺮ= زرﺷﻜﻲ (‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫‪51‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬
‫زرد‪+‬ﻗﺮﻣﺰ= ﻧﺎرﻧﺠﻲ‬
‫زرد‪+‬آﺑﻲ=ﺳﺒﺰ‬
‫زرد‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﻧﺨﻮدي‬
‫زردﻛﻢ ‪ +‬آﺑﻲ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﻓﻴﺮوزه اي‬
‫زرد ‪ +‬آﺑﻲ ﻛﻢ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﻟﻴﻤﻮﻳﻲ‬
‫زرد زﻳﺎد ‪ + +‬آﺑﻲ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻢ = ﻣﻐﺰ ﭘﺴﺘﻪ اي‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ‪ +‬زرد = ﻛﺮﻣﻲ‬
‫آﺳﻤﺎﻧﻲ ‪ +‬ﺳﻴﺎه ‪ +‬ﻃﻮﺳﻲ‬
‫ﻗﻬﻮه اي ‪ +‬زرد ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = اﻛﺮ‬
‫زرد ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ ‪ +‬ﻗﻬﻮه اي ‪ +‬اﻛﺮ = ﻃﻼﻳﻲ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬زرد ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ارﻏﻮاﻧﻲ‬
‫ﺳﺒﺰ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ = ﺑﻠﻮﻃﻲ ) ﺷﻜﻼﺗﻲ (‬
‫زرد ‪ +‬ﺳﻴﺎه ﻛﻢ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﺳﻴﺮ‬
‫ﺳﻴﺎه ﻛﻢ ‪ +‬زرد ‪ +‬آﺑﻲ = ﻳﺸﻤﻲ‬
‫زرد ‪ +‬آﺑﻲ ﻛﻢ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ ﻛﻢ = رﻧﮓ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﺳﻴﺎه ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = اﻧﻮاع ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬
‫زرد ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ ‪ +‬آﺑﻲ = ارﻏﻮاﻧﻲ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬زرد ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﺳﺒﺰ روﺷﻦ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬زرد = ﺳﺒﺰ روﺷﻦ ﺧﻨﺜﻲ‬
‫ﺳﻔﻴﺪ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬زرد ‪ +‬ﻗﻬﻮه اي = رﻧﮓ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺻﻮرت‬
‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬
‫زرد)ﻛﻢ( ‪ +‬آﺑﻲ ‪+‬ﺳﻔﻴﺪ = ﻓﻴﺮوزه اي‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻲ ‪+‬ﻗﻬﻮه اي = ﺣﻨﺎﺋﻲ‬
‫ﺳﺒﺰ ‪ +‬آﺑﻲ = ﻓﻴﺮوزه اي ﭘﺮ رﻧﮓ‬
‫آﺑﻲ ‪ +‬ﻛﻤﻲ ﻣﺸﻜﻲ = ﺳﻮرﻣﻪ اي‬
‫ﺳﻔﻴﺪ ‪ +‬ﺳﻴﺎه = ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﺻﻮرﺗﻲ‬
‫ﻣﺸﻜﻲ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ ‪+‬زرذ = ﻗﻬﻮه اي روﺷﻦ‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ‪ +‬زرد = ﻛﺮم‬
‫ﺳﻴﺎه ‪ +‬زرد = ﻗﻬﻮهاي ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺰ‬
‫ﻗﻬﻮﻫﺎي ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ = ﮔﻠﺒﻪ اي‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﻲ ‪ +‬زرد = ﺧﺮدﻟﻲ‬
‫ﺳﻴﺎه‪ +‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ = ﻗﻬﻮه اي‬
‫ﺳﻔﻴﺪ‪ +‬آﺑﻲ ﺗﻴﺮه= آﺑﻲ روﺷﻦ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ‪ +‬ﺑﻨﻔﺶ= ﺑﻨﻔﺶ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ‬
‫زرد‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ= ﻟﻴﻤﻮﻳﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ﻛﻢ ‪ +‬آﺑﻲ = ﻧﻴﻠﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ زﻳﺎد ‪ +‬آﺑﻲ = ﺳﺮﺧﺎﺑﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬ﺳﻔﻴﺪ = ﺻﻮرﺗﻲ‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬ﺳﻴﺎه = ﺟﮕﺮي‬
 ‫‪52‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬
‫ﺐ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫ﮓ‬
‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬ﻃﻴﻒ رﻧﮕﮕﻬﺎ‬
‫ﺸﻮر ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻃﻃﻴـﻒ ﻣـﺪاوم از ررﻧـﮓ ﻫـﺎي‬ ‫در رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن و ﻳﻳﺎ ﺗﻔﻜﻴﻚ رﻧﮓ ﻫﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﻣﻨﺸ‬
‫ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ در‬
‫ﺷـﺪه اﺳـﺖ و ﻲ‬ ‫ﻃﻴﻔﻔﻲ )ﻃﻴﻒ ﻣﺮﺋﻲ (‪ .‬رﻧﮓ ﻃﻴﻔﻲ زاز ﻳﻚ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﻨﻔﺮد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷ‬
‫اي در ﻣـﻮرد‬
‫ارﺗﺒﺒﺎط ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻧﻤﻮدار زﻳﺮ )ﻳﻚ راﻫﻨﻤﺎي ﻛﻠﻲ و دﻗﻴـﻖ ﺑﻴﺎﻧﻴـﻪ ي‬
‫ﮔﻔﺘﻦ ﻛﻪ ﻧﻮر ﺗـﻚ رﻧﻧـﮓ ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ اﻣﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻦ‬ ‫ﮓ( ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ‬‫رﻧﮓ‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ( و ﻳﺎ اﻧﺘﻘﺎل ‪ 2-3‬از ﻃﻴـﻒ ﻫﻴـﺪﺪروژن ﻗﺮﻣـﺰ )‪ 6556‬ﻧـﺎﻧﻮﻣﺘﺮ(‬
‫ﺮ‬ ‫ﻟﻴﺰر ﻫﻠﻴﻮم ﻧﺌﻮن ﻗﺮﺮﻣﺰ )‪632‬‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ااﻏﻠﺐ اﺷﻴﺎء ﻲ‬
‫رﻧﮕـﻲ را ﻃﻴـﻒ‬ ‫ﺖ ﭼﺮا ﻛﻪ آﻧﻬﺎ در ﻣﺤﺪوده ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﻨﺎﺳﺐ ر‬ ‫اﺳﺖ‬
‫ﺳـﺖ‪ .‬ادراك‬ ‫ﺳﻴﻌﻲ از ﻃﻮل ﻣﻮجج وﺧﻮاص رﻧﮓ ااﺳﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻴﺸﺘﺘﺮ از ﺑﻴﺎﻧﻴـﻪ اي زاز ﻃـﻮل ﻣـﻮج اﺳ‬ ‫وﺳﻴ‬
‫ﮓ را ﻣﻲ ﺗﻮان درر ﻧﻤﻮدار ‪ chromaaticity‬ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺮداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻧﻈﺮ ﻃﻮل ﻣﻮج از ﻧـﻮﻮر را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻧﺸـﺎن داده‬

‫ﻒ از رﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ در از ﺮ‬ ‫ﻦ ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬‫اﻳﻦ‬
‫ﻛـﻪ ﺑﺴـﻴﺎري از ﺗﺮﻛﻛﻴـﺐ ﻫـﺎي‬
‫رﻧﮓ ﻫﺎي ﻃﻴﻔﻲ‪ ،‬اﻣﻣﺎ آن را ﻳﺎﻓﺖ ﻪ‬
‫ﺷﺪﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﮓ‬
‫رﻧﮓ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺨﺘﻠﻒ از ﻃﻮل ﻣﻮجج ﻧﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻫﻤﺎن ادراك ﮓ‬
‫ﻣﺨ‬

‫ﻣﻮج ﻛﻮﺗﺎه و ﻓﺮﻛﺎﻧﻧﺲ ﻛـﻢ ﺗـﺎ‬

‫ﻣﻮج ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻮ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃﻮل ج‬ ‫ﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ ﺖ‬ ‫ﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ از ﭼﭗ‬ ‫اﻳﻦ‬
‫ﻧﻮﻣﺘﺮ = ‪ 9- 10‬ﻣﺘﺘﺮ( ﺑﻴﺎن ﻣﻲ‬
‫ﺣﺪ ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ )‪ 1‬ﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﻧﻮرر ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ‪ .‬ﻃﻮل ﻣﻮج ﺑﻪ ﻃﻮﻮر ﻣﻌﻤﻮل در واﺣ‬
‫)رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ( ﺗﺎ ‪ 400‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ )ﭘﺎﻳﺎن ﺑﻨﻨﻔﺶ( اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ از ‪ 700‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﮓ‬ ‫ﺷﻮﻮد‪.‬ﻃﻴﻒ ﻣﺮﺋﻲ اﺳﺖ‬
‫در اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻦ در دﻧﺒﺎﻟﻪ ﺑﺮاي ﻧﻴﻞ اﺳﺖ ‪ -‬دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎم ﻳﻚ رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫آﺳﺎن ﺗﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳــﻚ ﺣﻔﻈـﻲ‬
‫ﺑﺎﻻ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻴﻞ از دﻧﺒﺎﻟﻪ ن‬‫ﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه در ﻻ‬ ‫ﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﺳﺖ ﮔﻨﺠ‬ ‫ﻣﻲ‬
‫ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺷﺨﺺ‪ :‬روي‪ - G. Bivv .‬ﺳﻨﺖ در ﺑﺤﺚ رﻧﮓ‪.‬‬‫ﻲ‬ ‫ﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎمم و ﻧﺎم‬
‫ﻣﻲ‬
‫روﺷﻨﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴـﺮﺮي رﻧـﮓ در‬
‫ﻲ‬ ‫ﺺ رﻧﮓ‪ ،‬رﻧﮓ ‪ ،‬اﺷ‬
‫ﺷﺒﺎع ‪ ،‬و‬ ‫وﻳﮋﮋﮔﻲ ذاﺗﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬
‫ﺸـﺨﺺ اﺳـﺖ‪ .‬آﻧﻬﻬـﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ‬ ‫ﺷﻨﺎﻳﻲ رﻧـﮓ ﻣﺸ‬ ‫ﭘﺎرااﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﻧﻧﮓ‪ ،‬اﺷﺒﺎع‪ ،‬و روﺷ‬
‫ﺴﺘﻢ رﻧﮓ ﻛﻤﻲ ‪. CIE‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ و ﺳﻴﺴ‬ ‫ﻲ و ‪ Ostwald‬ﺳ‬ ‫از‪ Munsell:‬ذﻫﻨﻲ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪53‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬
‫ﺐ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫ﮓ‬
‫رﻧﮓ‬

‫ﻣﻮج اﺳﺖ‪ .‬ﻧـﻮر‬

‫داراي ﻳﻚ ﺗﻮزﻳﻊ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ از ﻃﻮل ج‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻔﻴﺪ ‪ ،‬ي‬
‫ﻧﻮرر ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻧﻮر از ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻚ‬
‫از ﺧﺧﻮرﺷﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪﻪ اﺳﺎﺳﺎ ﻳﻚ رادﻳﻳﺎﺗﻮر ﺳﻴﺎه در ‪ ،K 57880‬ﻃﻮل ج‬
‫ﻣﻮج )رﻧﮓ ﻫﺎي ﻃﻴﻴﻔﻲ( از ﻧـﻮر‬
‫ﺸﺘﺮ از ﺟﺪاﻳﻲ ﻣﻮﻮﺛﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﻣﻨﺸﻮﻮر اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﺑﻴﺸ‬
‫ﻂ‬ ‫ﺳﻔﻔﻴﺪ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺟﺟﺪا واﮔﺮا‬
‫ﺑﺎ ﻳﻳﻚ ﺗﻮري ﭘﺮاش ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ‪.‬‬
‫ﻃﻴﻒ رﻧﮓ‬
‫ﻲ در ﻣﻮاد و ﻒ‬
‫ﻧﻴﻮﻮﺗﻮن‪ ،‬ﭘﺎﺷﻨﺪﮔﻲ‬
‫ﺧﻸ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬‫ﺣﺪي ﺑﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺗﺎﺑﺶ ﺑﺴﺘﮕﻲ ددارد؛ ﻓﻘﻂ در ﻸ‬ ‫ﺳﺮﺮﻋﺖ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﻮر ددر ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد ﺗﺎ ﺣ‬
‫ﺴﺘﻘﻞ اﺳﺖ‪.‬‬‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ از ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺴ‬
‫ﻲ‬ ‫ﺳﺮﺮﻋﺖ اﻧﺘﺸﺎر اﻣﻮاجج‬
‫ﺑﻪ ﻋﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪:‬‬
‫ﻛﻮارﺗﺰ( ﺑﺮاي ﻧـﻮر آﺑـﻲ ﺑـﺎ ﻃـﻮل ﻣـﻮج ‪480 nm‬‬
‫(‬ ‫ﺷﻴﺸﻪ ي‬‫ﺿﺮﺮﻳﺐ ﺷﻜﺴﺖ ﺳﻴﻠﻠﻴﺲ ﺑﻲ ﺷﻜﻞ )ﺷ‬
‫ي ﻧﻮر ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺎ ﻃﻮﻮل ﻣﻮج ‪670 nm‬ﻣﻘﺪار ‪1/44561‬را دارد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺪار ‪1/4636‬و ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻴﻠﻴﺲ ﺑﻲ ﺷﻜﻞ‬
‫ﺲ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ ي‬
‫آﺑﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺎﻳﻞ ﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬اﮔﺮﺮ ﭘﺮﺗﻮي ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻮﻮرﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ و ﻲ‬
‫ﺑﺘﺎﺑﺑﺪ‪ ،‬در ﺷﻴﺸﻪ دو ﭘﺮﺗﻮ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻛﻪ زاوﻳﻪ ﺷﻜﺴﺖ آن ﻫﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺎ ﻫﻫﻢ ﻣﺘﻔـﺎوت‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻋﻤﻤﻮد ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻧﺰددﻳﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻲ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ از ﻮ‬ ‫ﺖ؛ ﭘﺮﺗﻮ آﺑﻲ ﻛﻤﻲ‬ ‫اﺳﺖ‬
‫ﺸﻪ ﺑﺮاي ﻧـﻮر‬
‫ﻣﻲ ﺗﺎﺑﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺿﺮﻳﻳﺐ ﺷﻜﺴﺖ ﺷﻴﺸ‬ ‫ﺗﻮ ﻧﻮري ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻮﻮر ﻗﺮﻣﺰ و آﺑﻲ از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺷﻴﺸﻪ ﻲ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﻣﻮج ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮر آﺑﻲ در ﺳﻄﺢ ﺑـﺎﺎﻻﻳﻲ ﺑـﻴﺶ‬‫ﻲ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻛﻮﻮﺗﺎه ﺑﻴﺶ از ﻧﻮر ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺎ ﻃﻮل ج‬ ‫آﺑﻲ‬
‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ددو ﺑﺨﺶ ﺑﺎرﻳﻜﻪ‪ ،‬ﺟﺪا از ﻫﻢ وﻟﻲ ﺑـﻪ ﻣـﻮازات‬ ‫ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻜﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺷﻜﺴﺖ در ﺳ‬
‫ﺸﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮﻧﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﻤﺪﻳﮕﺮ و ﻣﻮازات ﭘﭘﺮﺗﻮ اوﻟﻴﻪ از ﺷﻴﺸ‬
‫ﻫﻤﺪ‬
‫ﺗﻮ ﻫﺎي ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪﺪ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﻤﺎم ﻃﻮل ﻣﻮج ﻫﻫﺎي ﻃﻴﻒ ﻣﺮﺋﻲ ااﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺷــﻜﻞ ﺑـﺮ اﺛـﺮ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﺧﻮد ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪" .‬ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻧﻮﻮر ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ي ﻳـﻚ ﻗﻄﻌـﻪ‬ ‫ﺷﻜﻜﺴﺖ ﺑﺎ ﺷﻴﺸﻪ ﺑﻪﻪ اﺟﺰاي ﻃﻴﻔﻲ ﺧ‬
‫ﻴﺸﻪ"‬
‫ﺷﻴﺸ‬
‫اﮔﺮﺮﭼﻪ "ﭘﺪﻳﺪه ي ﻣﻣﺸﻬﻮر رﻧﮓ ﻫﺎ "را دﺳﺖ ﻛﻢ از زﻣﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻫﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ؛ ﻣﻨﺸﺄ واﻗﻌﻲ‬
‫آن ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﻮﺗﺗﻮن ﻧﺒﻮغ ﺧﻮد ارا در اﻳﻦ راه ﺑﻪ ﻛﺎﺎر اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪54‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺗﻮﺟﻴﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ي آن زﻣﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻮر در ﺣﻴﻦ ﻋﺒﻮر از ﻣﻨﺸﻮر‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﭘﻴـﺪا ﻣـﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ؛ ﻳﻌﻨﻲ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ در ﻣﻲ آﻳﺪ و ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺘﻦ از ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﺿﺨﻴﻢ ﺗﺮ ﺷﻴﺸﻪ‪ ،‬ﻃـﻮري‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﻔﺶ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺧﻮاص ﻣﺸﺨﺺ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه را ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻤﻲ داد و ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﺑـﻮط‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﻤﻲ داد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼً اﮔﺮ واﻗﻌﺎً ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺷﻴﺸﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ رﻧﮓ ﻧﻮر ﺧﺮوﺟﻲ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮا وﻗﺘﻲ ﻧـﻮر‬
‫ﺳﻔﻴﺪ از ﻳﻚ ﺷﻴﺸﻪ ي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻲ ﮔﺬرد‪ ،‬رﻧﮕﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و ﭼﺮا اﻟﮕﻮي رﻧﮓ ﻫﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺎرﻳﻜﻪ از ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻳﺎل ﻣﻨﺸﻮر ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﻲ ﺗﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ؟‬
‫ﻧﻴﻮﺗﻮن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﻴﺸﺘﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ اﻳﺪه ﻫﺎي اﻧﻘﻼﺑﻲ‪ ،‬ﻃﻲ دوراﻧﻲ ﺑﻪ ذﻫﻨﺶ ﺧﻄﻮر ﻛـﺮد ﻛـﻪ‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ارﺗﺒﺎط ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺎ ﺑﻴﺮون ﻧﺪاﺷﺖ )در اﻳﻦ دوران او در ﺑﺮن ﻛﺎرﻣﻨـﺪ اداره ي ﺛﺒـﺖ اﺧﺘﺮاﻋـﺎت‬
‫ﺑﻮد(‪ ،‬ﺑﻴﺶ ﺗﺮ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺧﻮد را در ﺳﺎل ﻫﺎي ﺷﻴﻮع ﻃﺎﻋﻮن ‪1665,1666‬آﻏﺎز و ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛـﺮد‪،‬‬
‫ﺳﺎل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻛﻤﺒﺮﻳﺞ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد و وي ﻫﻤﺮاه ﻣﺎدرش در ووﻟﺴﺘﻮرپ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد ‪.‬‬
‫درك اﻣﺮوزي ﻣﺎ از ﻧﻮر و رﻧﮓ‪ ،‬از اﺳﺤﺎق ﻧﻴﻮﺗﻮن )‪(1642-1726‬و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ي آزﻣﺎﻳﺸـﺎﺗﻲ ﻛـﻪ‬
‫در ‪1672‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮد‪ ،‬ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫او ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن را درك ﻛـﺮد؛ وي ﻧـﻮر ﺳـﻔﻴﺪ را ﺑـﺎ ﻳـﻚ ﻣﻨﺸـﻮر‬
‫ﻣﻨﻜﺴﺮ ﻛﺮد و آن را ﺑﻪ اﺟﺰاي ﺳﺎزﻧﺪه ي ﺧﻮد ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻧﻴﻮﺗﻮن ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد‪:‬‬
‫در آن ﺟﺎ ﻣﻦ ﺑﺮاي ﺧﻮدم ﻳﻚ ﻣﻨﺸﻮر ﻣﺜﻠﺚ اﻟﻘﺎﻋﺪه از ﺷﻴﺸﻪ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺗﺎ ﭘﺪﻳﺪه ي ﻣﺸـﻬﻮر رﻧـﮓ‬
‫ﻫﺎ را آزﻣﺎﻳﺶ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫در اﺑﺘﺪا ﻣﺸﺎﻫﺪه ي رﻧﮓ ﻫﺎي زﻧﺪه و ﺟﺬاﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷـﺪ‪ ،‬ﺳـﺮﮔﺮﻣﻲ ﺑﺴـﻴﺎر‬
‫ﻟﺬت ﺑﺨﺸﻲ ﺑﻮد؛ اﻣﺎ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ آن ﻫﺎ را دﻗﻴﻖ ﺗﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻢ ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺗﻌﺠﺐ دﻳﺪم ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ دوك ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺷـﻜﻞ داﻳـﺮه اي ﻛـﻪ از‬
‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ي ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻮر اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻢ!‬
‫و دﻳﺪم ﻛﻪ ﻧﻮري ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ از ﻧﻮر ﺳﺮ دﻳﮕﺮ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ واﻗﻌﻲ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺷﺪن ﻧﻮر و ﺑﺴﻂ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ آن اﺳـﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻧﻮر از ﭘﺮﺗﻮﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻴﻮﺗﻮن‪ ،‬ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜـﻪ از ﻟﺤـﺎظ ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ ﺑـﻪ‬
‫اﺟﺰاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه اش )ﻛﻪ رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺘﻔﺎوت دارﻧﺪ( ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﻣﺮ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت‬
‫در ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺷﻜﺴﺖ ﺷﻴﺸﻪ ﺑﺮاي رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪55‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻧﻴﻮﺗﻮن آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎﻳﺶ را ﺑﺎ اﻳﻦ اﺳﺘﻨﺘﺎج ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﻜﺮد‪ .‬او ﻣﻨﺸﻮر دﻳﮕﺮي را ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﻧﻮر ﺗﺠﺰﻳـﻪ‬
‫ﺷﺪه ﮔﺬاﺷﺖ و ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد‪:‬‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ از اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬از آن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬رﻧﮓ ﺧـﻮد را‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺣﻔﻆ ﻣﻲ ﻛﺮد و در اﺛﺮ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺗﻼش ﻫﺎي ﻣﻦ‪ ،‬ﻛﻮﭼـﻚ ﺗـﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴـﺮي ﻧﻤـﻲ‬
‫ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺎﻣﻼً ﺑﺎ دﻳﺪﮔﺎه ﻗﺒﻠﻲ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ آن‪ ،‬ﻋﺒﻮر از درون ﺷﻴﺸﻪ‪ ،‬رﻧﮓ را ﻋـﻮض ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر ﺑﻮد؛ ﻧﻴﻮﺗﻮن اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺸﺨﻴﺺ داد‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻨﺸﻮر‪ ،‬ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ را ﺑﻪ اﺟﺰاي ﻃﻴﻔﻲ آن ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻜـﺎن ﻣﻌﻜـﻮس ﻛـﺮدن اﻳـﻦ‬
‫ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان ﺗﻤﺎم رﻧﮓ ﻫﺎي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺮد‬
‫و دوﺑﺎره ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻲ ﺗﺮﻳﻦ و ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻧﻮاع ﭘﺮﺗﻮﻫﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﻫﻤﻮاره ﻣﺮﻛﺐ اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺳـﺎﺧﺘﻦ آن ﺗﻤـﺎم رﻧـﮓ‬
‫ﻫﺎي ﻳﺎد ﺷﺪه‪ ،‬ﺿﺮوري اﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻫﻢ درآﻣﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ اﮔﺮ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﻢ ﻫﻤﮕﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻴﻮﺗﻮن را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ؛ ﺑﺮﻋﻜﺲ‪:‬‬
‫از ﺑﺤﺚ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﻈﺮﻳﻪ ي ﻧـﻮرم ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨـﺖ‪ ،‬ﭼﻨـﺪان آزرده ﺷـﺪم ﻛـﻪ وﻗﺘـﻲ آراﻣـﺶ و‬
‫ﺧﻮﻧﺴﺮدي ام ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺎﻳﻪ اي ﮔﺮﻳﺰان از دﺳﺖ رﻓﺖ‪ ،‬ﻧﺎﺑﺨﺮدي ﺧﻮد را در ﺗﺮك ﻣﻮﻫﺒﺘﻲ ﭼﻨـﺎن‬
‫ﺑﺰرگ ﺳﺮزﻧﺶ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﺎرز ﻛﺎر ﻧﻴﻮﺗﻮن‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﺒﺎي ﭼﻴـﺰي اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻣـﺮوزه آن را روش ﻋﻠﻤـﻲ‬
‫ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻢ‪ .‬ﻧﻴﻮﺗﻮن ﭘﺲ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮض ﻛﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺠﺰﻳـﻪ ي ﻧـﻮر‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ ي‬
‫واﺑﺴﺘﮕﻲ ﺿﺮﻳﺐ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -1‬اﮔﺮ رﻧﮓ ﻣﻌﻴﻨﻲ دوﺑﺎره از ﻣﻨﺸﻮر ﺑﮕﺬرد ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻃﻴﻔﻲ ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺎره ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺷﻨﺪﮔﻲ در ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ از ﻣﻨﻈﺮه ي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﻟﺬت ﺑﺮده ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺷـﺎﻫﺪ‬
‫ﺗﺠﺰﻳﻪ ي ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي آب ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ رﻧـﮓ ﺑـﻨﻔﺶ ‪-‬آﺑـﻲ در ﭘـﺎﻳﻴﻦ‬
‫رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن و رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ در ﭘﺎﻳﻴﻦ آن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧﻮرﺷـﻴﺪ ﻧﮕـﺎه ﻧﻤـﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ؛ ﺑﻠﻜﻪ در ﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻘﻴﻪ ي ﻧﻮرﻫﺎي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎن ﻣﺜﻞ ﺳﺒﺰ و ‪ ...‬در ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﻧﺸﺪه اﻧﺪ اﻣﺎ ﺗﻤﺎم آن ﻫﺎ ﻧﻴﺰ در ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﺪ وﺟﻮد دارﻧﺪ و در ﻗﻄﺮه ﻫﺎي آب ﺑﺎران‪ ،‬ﺷﻜﺴﺖ ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮده و ﻣﺎﻧﻨﺪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ و ﺑﻨﻔﺶ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪56‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬
‫ﺐ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫ﮓ‬
‫رﻧﮓ‬

‫داﺧﻠﻲ و ﺷﻜﺴﺘﻲ‬
‫ﻲ‬ ‫دﻧﺒﺎل ﺑﺎزﺗﺎﺑﺶ‬
‫ﺷﻜﻜﺴﺖ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻳﻳﻚ ﻗﻄﺮه ي ﻛﺮووي آب و ﺑﻪ ل‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه اش ﺗﺠﺰﺰﻳﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻞ‬ ‫دﻳﮕﮕﺮ ‪.‬ﻧﻮري ﻛﻪ ﺧﺎررج ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ررﻧﮓ ﻫﺎي‬

‫‪ ‬ﻣﺎﻫﻴﺖ ررﻧﮓ ‪:‬‬

‫ﺳﺖ‪.‬‬ ‫اي از ﻃﻴﻒ ﻧﻮر ﺳﻔﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺎﺳ‬ ‫ﻫﺮررﻧﮓ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎززﺗﺎب ﻣﺤﺪوده ي‬
‫ﺳﺮخ ﺟﺬب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﻧﺪ ﺑﺠﺰ رﻧﮓ‬ ‫ﺑﻄﻮﻮر ﻣﺜﺎل ‪ :‬ﻫﻤﻪ رﻧﻧﮕﻬﺎي ﻃﻴﻒ ﻧﻮر ﺳﻔﻴﺪ ﭘﺲ از ﺗﺎﺑﺑﻴﺪن ﺑﻪ ﮔﻞ خ‬
‫ﻗﺮﻣﻣﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﭼﺸﻢ ﻣﺎ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺷﮕﻔﺖ زدده ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﻴﺪ‪ .‬اﻣـﺎ ﺑﻴﺸـﺘﺮ‬ ‫ﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﺗﻨﻮع ﺑﻴﻜﻜﺮان رﻧﮕﻬﺎ در ﻃﺒ‬ ‫ﺷﺎﻳﻳﺪ ﺑﺎرﻫﺎ از اﻧﺪﻳﺸ‬
‫رﻧــﮓ ﻫﺴــﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷــــﮕﻔﺖ زده ﺧﻮاﻫﻴﻴــﺪ ﺷــﺪ اﮔــﺮ ﺑﺪﺪاﻧﻴــﺪ ﻣﻨﺸــﺎ اﻳــــﻦ ﻫﻤــﻪ رﻧــﮓ ﺗﻨﻬــﺎ ﺳــﻪ ﮓ‬
‫ﺸﺘﺮ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ررا ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺣﻞ ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﺳﻌﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ در ﺗﺌﻮري زﻳﺮ ﺑﻪ ﺳﺎﺎدﮔﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻫﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﺷ‬ ‫ﻜﻪ راز و رﻣﺰ رﻧﮕﻬﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺧ‬ ‫ﺗﺌﻮﻮري ﻋﻼوه ﺑﺮاﻳﻨﻜﻪ‬
‫ي ﺧﻠﻖ آﺛﺎرﺗﺎن رراﺣﺖ ﺗﺮ رﻧﮓ ﻣﻮﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن را ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻪﻪ رﻧﮓ اﺻﻠﻲ ‪:‬‬
‫ﺗﺮﻛﻛﻴﺐ رﻧﮕﻬﺎي اﺻﻠﻠﻲ ‪:‬‬
‫ﺑﻨﻔﺶ(‬
‫(‬ ‫آﺑﻲ = ﺳﺒﺰ( ) آﺑﻲ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ =‬
‫ﺠﻲ ( ) زرد ‪ +‬ﻲ‬ ‫) زرد ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ = ﻧﺎرﻧﺠ‬
‫ﺳﻪﻪ رﻧﮓ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‪:‬‬
‫‪ - 3‬اﻳــﻦ ﺷــﺶ رﻧ ــﮓ را ﻫﻤــﺮاه ﺑ ــﺎ درﺟــﺎت ﻣــﺎﺑﻴﻴﻦ آن رﻧﮕﻬــﺎي ﻧــﺎب ﻳــﺎ زﻧــﺪه ﻣــﻲ ﻧــﺎﻣﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮕﮕﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ددر اﻳﻦ ﻃﻴﻒ‬ ‫‪ - 4‬ﺗﻨﻬﺎراه ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺪﻳﺪ از اﻳﻦ ﻣﺠﻤ‬
‫ﺳـﻪ ﻣـﻮرد زﻳـﺮ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻫﻢ ﺑﺮﺧﻮردي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬اﻳﻦ ﺳﻪ ﺗﺮﻛﻴﻴﺐ را رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻜﻜﻤﻞ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨـﺪ ﻛـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ ﻪ‬
‫ﺧﻮﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﺻـﻠﻲ ﺳـﻴﺎه ﻳـﺎ‬
‫ﺤﺼـﻮل ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﺳـﻪ رﻧـﮓ ﻲ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺪاﻧﻴﻢ ﻛـﻪ ﻣﺤ‬
‫ﻧﻜﺘﺘﻪ‪ :‬ﻗﺒﻞ ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻳﻦ ﺳﻪ رﻧﮓ ﺪ‬
‫ﺲ زرد ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬آﺑﻲ = ﺳﻴﺎه )ﺧﺎﻛﻛﺴﺘﺮي(‬ ‫ﺧﺎﻛﻛﺴﺘﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪57‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺧﻠﻖ رﻧﮓ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ -1‬ﻧﺎرﻧﺠﻲ ‪ +‬آﺑﻲ = )زرد ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ( ‪ +‬آﺑﻲ = ﺳﻴﺎه )ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي(‬

‫‪ -2‬ﺑﻨﻔﺶ ‪ +‬زرد = )آﺑﻲ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ( ‪ +‬زرد = ﺳﻴﺎه )ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي(‬
‫‪ -3‬ﺳﺒﺰ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ = )آﺑﻲ ‪ +‬زرد( ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ = ﺳﻴﺎه )ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي(‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻳﻢ ﻛـﻪ ﻣﺤﺼـﻮل اﻳـﻦ ﺳـﻪ ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﭼﻴـﺰي ﺟـﺰ ﺧﺎﻛﺴـﺘﺮي ﻧﻴﺴـﺖ ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﺎ در ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻋﻠﻤﻲ ﺧﺎص ﺧﻮد ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻨﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از رﻧﮕﻬﺎي ﻧـﺎب ﻣﺘﻤﺎﻳـﻞ ﺧﻮاﻫـﺪ‬
‫ﺑﻮد ‪.‬‬
‫درﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺤﺪوده رﻧﮕﻬﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﺧﻮد ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻊ و ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑـﻮد‪ .‬ﻛﻠﻴـﻪ رﻧﮕﻬـﺎي‬
‫ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻌﻼوه رﻧﮕﻬﺎي ﻧﺎب ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻫﺮﻛﺪام درﺟﺎت ﺗﻴﺮﮔﻲ و‬
‫روﺷــﻨﻲ را ﻫــﻢ در ﻧﻈــﺮ ﺑﮕﻴــﺮﻳﻢ ﻛﻠﻴــﻪ رﻧﮕﻬــﺎي ﻣﻮﺟــﻮد در ﻃﺒﻴﻌــﺖ را ﺷــﺎﻣﻞ ﺧﻮاﻫــﺪ ﺷــﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﻛﻪ ارﺗﺒﺎط را داﻧﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاﺣﺘﻲ رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫ﻛﺮده وﺑﺴﺎزﻳﺪ ‪ .‬در ﺣﻴﻄﻪ رﻧﮕﻬﺎي ﻧﺎب ﻣﺸﻜﻞ ﭼﻨﺪاﻧﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬وﺷﻤﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ آﻧﺮا در ﻃﻴﻒ‬
‫رﻧﮕﻬﺎي ﻧﺎب ﭘﻴﺪا ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻣﺎ اﻛﺜﺮ رﻧﮕﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ رﻧﮕﻬﺎي ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬و ﻫﺮﭼﻪ از ﺧﻠﻮﺻﺸﺎن ﻛﺎﺳﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻜﺎن آﻧﻬﺎ در ﻃﻴﻒ رﻧﮓ ﻣﺸﻜﻠﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺮوع ﺣﺪس ﺑﺰﻧﻴﺪ رﻧﮕـﻲ را ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺖ از ﻃﻴﻒ رﻧﮕﻬﺎي ﻧﺎب ﺗﻌﻠﻖ دارد ‪.‬ﺳﭙﺲ آﻧﺮا ﺑﺎ رﻧﮓ ﻣﻜﻤﻠـﺶ ﻳـﺎ ﻳـﻚ‬
‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬وﺳﭙﺲ ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ درﺟﻪ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﻄﻠﻮب آﻧﺮا ﺑﺎ ﺳـﻔﻴﺪ ﺗﺮﻛﻴـﺐ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ و اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺜﺎﻟﻬﺎي زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫رﻧﮓ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﻃﺒﻖ آﻧﭽﻪ در ﻣﺘﻦ درس ﻋﻨﻮان ﻛﺮدﻳﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺳﻪ رﻧﮓ اﺻﻠﻲ را در ﺧﻮد دارد‪.‬‬
‫ودر ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻮد ﻧﻘﺶ رﻧﮓ ﻣﻜﻤﻞ را اﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ و رﻧـﮓ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ را‬
‫ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼ‪ :‬ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ‪ +‬آﺑﻲ = )آﺑﻲ ‪ +‬ﻗﺮﻣﺰ ‪ +‬زرد ( ‪ +‬آﺑﻲ = ) ﻗﺮﻣـﺰ ‪ +‬زرد( ‪ +‬آﺑـﻲ= ﻧـﺎرﻧﺠﻲ‪ +‬آﺑـﻲ =‬
‫آﺑﻲ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي‬
‫در اﺑﺰار ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﮔﺎﻫﻲ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ودرﺧﺸﺶ ﻧﻘﺶ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ را ﺑـﺎزي ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ ﻣـﺜﻼ در‬
‫آﺑﺮﻧﮓ ﺑﺠﺎي اﻓﺰودن رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻨﻬﺎ آﻧﺮا ﺑﺎ آب ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬ﺗﺎ ﻻﻳﻪ ﺷـﻔﺎف ﺗـﺮي را‬
‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
‫‪58‬‬

‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬

‫ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺻﻨﺎﻳﻊ‬
‫ﺟﺪول ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ‬
‫رﻧﮓ در ﻃﺮاﺣﻲ و ﭼﺎپ‬
‫رﻧﮓ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬
‫رﻧﮓ در دﻳﮕﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪59‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ‬

‫رﻧﮓ ﺟﺰﻳﻲ ﻣﻬﻢ درﻃﺮاﺣـﻲ ﺻـﻨﺎﻳﻊ اﺳـﺖ‪.‬رﻧﮓ ﻫـﺎي اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻـﺪاﻳﻤﻨﻲ وﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﻜﺎرﻣﻲ روﻧﺪ‪.‬ﺗﺒﺎﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎﺑﺎﻋﺚ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺟﺰاﻣﺎﺷﻴﻦ ازﻳﻜﺪﻳﮕﺮواﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻤﻨﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬از اﺛﺮات‬
‫رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ راﺣﺘﻲ وﺑﻬﺮه وري ﻛﺎرﮔﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫از رﻧﮓ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاري‪ ،‬دﻛﻮراﺳﻴﻮن ﻳﺎ ﺟﻬﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺮ روي ﻳـﻚ‬
‫ﺳﻄﺢ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ از ﻣﺤﺎﻓﻈـﺖ ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ از‪:‬‬
‫ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﺳﻄﺢ ﻓﻠﺰات ﺑﺮاي ﻛﻨﺪ ﻛﺮدن ﺧﻮردﮔﻲ‪ ،‬ﻳﺎ رﻧﮓ ﻛﺮدن ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ‪ 1‬از آن در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺧﺎرﺟﻲ)آب‪ ،‬ﺧﺎك و‪.(...‬‬
‫ﻣﺜﺎﻟﻲ از دﻛﻮراﺳﻴﻮن‪ ،‬رﻧﮓ ﻛﺮدن اﺗﺎﻗﻲ ﺑﺮاي آﻣﺎده ﺳﺎزي آن ﺟﻬﺖ ﺟﺸﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬اﺳﺘﻔﺎدهﻫـﺎي‬
‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ از رﻧﮓ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن رﻧﮕﻲ ﺧﺎص از روي ﺳﻄﺢ و ﻳـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﺑـﺮ روي‬
‫ﺳﻄﻮح ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﺮارت ﻳﺎ ﻣﻮازات ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ي ﺣﺮارﺗﻲ از آن ﺳﻄﺢ در ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻛﺎرﺑﺮدي دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ‪ ،‬ﺑـﺮاي ﺗﺸـﺨﻴﺺ دادن ﻋﻼﻣـﺎت ﺻـﻨﻌﺘﻲ ﻳـﺎ ﻫﺸـﺪارﻫﺎ‪ ،‬ﻳـﺎ‬
‫ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ در ﺻﻨﻌﺖ ﻳﺎ در زﻣﻴﻨﻪ ي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬رﻧـﮓ را ﺑـﺮاي ﻫـﺮ‬
‫ﺟﺴﻤﻲ ﻣﻲﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﭘﻮﺷﺸﻬﺎي ﺻـﻨﻌﺘﻲ‪ ،‬ﻋﻼﻣـﺎت ﺟـﺎدهاي ﻳـﺎ در‬
‫ﻟﻨﮕﺮﮔﺎهﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺧﻮردﮔﻲ ﺗﻮﺳﻂ آﺑﻬﺎ‪ .‬رﻧﮓ ﻳﻚ ﻣﺤﺼـﻮل ﻧﻴﻤـﻪ ﺗﻤـﺎم ﺷـﺪهاﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺎﻳـﺎﻧﻲ ﺧـﻮد ﻣـﻲرﺳـﺪ‪ .‬از رﻧـﮓ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺨﻠﻮط ﻛﺮدن ﻟﻌﺎب‪ ،‬ﺑﺮاي ﭘﻮﺷﺸﻬﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﺻـﻴﻘﻠﻲ ﺳـﺎزي ﺳـﻄﻮح ﻧﻴـﺰ‬
‫ﻣﻲﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‬
‫رﻧﮕﻬﺎ داراي ﻣﺸﺨﺼﻪاي ﺑﻨﺎم ﺳﺮدي ﻳﺎ ﮔﺮﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﺣﺎﺻـﻞ ﻃـﻮل ﻣـﻮج‬
‫ﻧﻮر ﻣﻨﻌﻜﺲ ﺷﺪه از رﻧﮓ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻴﻔﻬﺎي‪ i‬ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪن ﺑـﻴﻦ ﻓﺮوﺳـﺮخ )در اﻧﺘﻬـﺎي ﻃـﺮف ﮔـﺮم( و‬
‫ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ )در اﻧﺘﻬﺎي ﻃﺮف ﺳﺮد( ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪60‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺟﺪول ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺑﺮاي اﺧﺘﺼﺎص دادن ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻧﮕﻬـﺪاري ﺗﺠﻬﻴـﺰات آﺗـﺶ ﻧﺸـﺎﻧﻲ‬ ‫ﺣﺮﻳﻖ‬ ‫ﻗﺮﻣﺰ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎي آژﻳﺮ ﺣﺮﻳـﻖ‪ ،‬ﺟﻌﺒـﻪ ﺷـﻠﻨﮓ آﺗﺸﻨﺸـﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻋﻼﺋـﻢ‬
‫ﺧﺮوج اﺿﻄﺮاري در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﺮﻳﻖ و ﭘﻤﭗﻫﺎي آﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻇﺮوف اﻳﻤﻨﻲ ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﻇﺮوف ﺣﺎوي ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ اﺷﺘﻌﺎل‪ ،‬ﭼﺮاغﻫﺎ در ﺣﻔﺎظﻫﺎ و ﻳﺎ ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻮﻗﺖ و ﻋﻼﺋﻢ ﺧﻄﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن دﻛﻤﻪ ﻫﺎي و اﻫـﺮم ﻫـﺎي ﺗﻮﻗـﻒ اﺿـﻄﺮاري روي‬ ‫ﺗﻮﻗﻒ‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎي ﺧﻄﺮﻧﺎك‬
‫ﺑﺮاي ﻋﻼﻣﺖ ﮔـﺬاري ﻗﺴـﻤﺖ ﻫـﺎي ﺧﻄﺮﻧـﺎك ﻳـﻚ ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﻛـﻪ‬ ‫ﺧﻄﺮﻧﺎك‪ /‬ﺧﻄﺮات‬ ‫ﻧﺎرﻧﺠﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ﺷﺪﮔﻲ‪ ،‬ﻟﻪ ﺷﺪﮔﻲ و ﻳﺎ ﺷﻮك ﮔـﺮدد‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ‬
‫رﻧﮓ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻄﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﺸـﺎن داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﻻﻣﭙﻬـﺎي‬
‫ﻣﻬﺘﺎﺑﻲ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻳﺎ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺮ ﺧﻄﺮات ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ دﻻﻟﺖ دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻄﺮات ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﻳـﺪﮔﻲ‪،‬‬ ‫ﻫﺸﺪار‬ ‫زرد‪ /‬ﺳﻴﺎه و زرد‬
‫ﻗﻄﻊ ﺷﺪن‪ ،‬ﺳﻘﻮط‪ ،‬ﻟﻐﺰﻳﺪن‪ ،‬ﺗﺼﺎدف ﻳﺎ ﮔﻴـﺮ ﻛـﺮدن ﺑـﻴﻦ اﺟﺴـﺎم‬
‫ﻣﺘﺤﺮك ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻣﺤﻞ ﺟﻌﺒﻪ ﻛﻤﻚ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ و ﺗﺠﻬﻴﺰات اﻳﻤﻨـﻲ‬ ‫اﻳﻤﻨﻲ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻋﻼم ﺧﻄﺮ ﻛﺮدن در ﻣﻮرد روﺷﻦ ﻛﺮدن‪ ،‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮدن و‬ ‫اﺧﻄﺎر‬ ‫آﺑﻲ‬
‫ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺖ دادن ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻤﻴﺮ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن‬
‫ﻋﻼﺋﻢ و ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ از اﻳﻦ رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺧﻄﺮ ﺗﺎﺑﺶ ﺗﺸﻌﺸﻌﺎت ﻳـﻮﻧﻴﺰان )اﺷـﻌﻪ اﻳﻜـﺲ‪،‬‬ ‫ارﻏﻮاﻧﻲ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ‬
‫آﻟﻔﺎ‪ ،‬ﺑﺘﺎ‪ ،‬ﮔﺎﻣﺎ و ﻏﻴﺮه(‬ ‫ﻗﺮﻣﺰ‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن راه رو ﻫﺎي ﺗﺮاﻓﻴﻜﻲ )ﻣﺴﻴﺮ ﺗـﺮدد ﻣﺎﺷـﻴﻦ آﻻت‬ ‫ﻣﺤﺪوده و ﻣﺮز‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ‬
‫ﺣﻤﻞ ﺑﺎر(‪ ،‬راه ﭘﻠﻪ ﻫﺎ )ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻋﻤـﻮدي ﭘﻠﻜـﺎن‪ ،‬ﺟﻬـﺖ و ﺧﻄـﻮط‬
‫ﻣﺮزي( و ﻋﻼﺋﻢ ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎ از اﻳﻦ رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪61‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺻﻨﺎﻳﻊ‬

‫‪1‬‬
‫وﺳﻌﺖ و ﻣﻴﺰان ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻓﺰودﻧﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ وﻳﮋه ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي رﻧﮕﻲ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﭘﻼﺳـﺘﻴﻜﻲ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺎم ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻣﻌﺮوف‪ ،‬آن ﻗﺪر ﺷﺪت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪي ﺗﺤﺖ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ رﻧﮕﻲ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺑﺮاي ﺟﺪا ﻛـﺮدن ﻧـﺎم ﻫـﺎي ﺗﺠـﺎري و‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺻﻞ و ﻛﭙﻲ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺳﺖ و ﻧﺎم ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﺰرگ رﻗﺎﺑﺖ ﺷﺪﻳﺪي در ﺑـﻪ‬
‫ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺮﺗﺮ آن دارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﺮان اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻨﻬﺎ در ﺧﺼﻮص ﻛﭙﻲ ﺳﺎزي ﻇﺮوف‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺪي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺴـﺘﺮﺑﭻ ﻫـﺎي‬
‫رﻧﮕﻲ را ﭼﻨﺪان ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﺪاده و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ آﻳﺪ ﻫﻤﻮاره ﺷﻮك ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺎي‬
‫ﺗﺠــﺎري ﺑﺎﻳــﺪ ﺻــﻨﻌﺖ ﻣــﺎ را ﺑــﻪ ﺟﻠــﻮ ﺑﻜﺸــﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳــﻦ ﻛــﻢ ﻛــﺎري و ﻛــﻢ ﺗــﻮﺟﻬﻲ ﺣﺘــﻲ ﮔﺮﻳﺒــﺎن‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و واردﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي رﻧﮕﻲ را ﻧﻴﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻳﺸﺎن وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮد را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ‬
‫و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﺤﺮﻛﻲ از ﺑﻴﺮون ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮه ﻫﺎي وﻳﮋه رﻧﮕﻲ در ﻗﻄﻌﺎت ﭘﻼ ﺳﺘﻴﻜﻲ‪ ،‬ﭘﺪﻳﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ رﻧـﮓ‬
‫ﻛﻪ داراي رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎي وﻳﮋه ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ وﻳﮋه اي ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬وارد ﺷﺪن در اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده ﺑﺎ ﺗﻤﺎم رﻧﮕﻲ ﺷﺪن ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺠﻠﻪ‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﭼـﺮا‬
‫ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺟﻠﻮه ﻫﺎي رﻧﮕﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﻌﺎدل ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻳﺎ اﮔﺮ ﻫﻢ دارﻧﺪ‪ ،‬دﻗﻴﻘﺎ آن ﭼﻴـﺰي ﻛـﻪ‬
‫ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻴﻨﻨﺪه ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎل ﺳﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﺑﺎ اﻧﺘﺨـﺎب ﻋﻜـﺲ‬
‫ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺟﻠﻮه ﻫﺎي رﻧﮕﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ آوردن ﻣﻌﺎدل ﻫـﺎي اﻧﮕﻠﻴﺴـﻲ اﻧـﻮاع‬
‫ﺟﻠﻮه ﻫﺎ‪ ،‬ﻋﻼ ﻗﻪ ﻣﻨﺪان ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎﻳﻞ از ﻃﺮﻳـﻖ ﻛﺎﺗـﺎﻟﻮگ ﻓﺮوﺷـﻨﺪﮔﺎن رﻧـﮓ و ﻳـﺎ‬
‫اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬درك روﺷﻨﺘﺮي از ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ و ﺑﺎ ﺟﻠﻮه ﻫﺎي وﻳﮋه رﻧﮕﻲ ﺑﻬﺘـﺮ آﺷـﻨﺎ ﺷـﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺎﻻﻫﺎ و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي آﻧﻬﺎ ﻳﻜﻲ از ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨـﺪه ﻣﺸـﺘﺮي اﺳـﺖ و در دﻧﻴـﺎي ﭘﺮرﻗﺎﺑـﺖ‬
‫ﺗﺠﺎرت اﻣﺮوز‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ اﻫﻤﻴﺖ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺎﻻ ﻫﺎي ﮔﺮان ﻗﻴﻤﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺟـﻮاﻫﺮات‪،‬‬
‫ﻋﻄﺮ و ادوﻛﻠﻦ‪ ،‬از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ و ﺷﻴﻚ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﺎ را داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ‬
‫رﺳﺪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺎﻻ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﮔﺴﺘﺮش ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ و ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻛﻨـﺎر ﻧـﻮآوري‬
‫در ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬ﺑﺮاي زﻳﺒﺎﺗﺮ ﺟﻠﻮه دادن ﻣﺤﺼﻮﻻ ت ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﻳﮋه از ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻫﺎي ﺳﻠﻒ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﺴﺘﺮش ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮي و در ﻛﻨﺎر آن رﻧﮓ ﺑﺴـﺘﻪ‬
‫ﺑﻨﺪي اﻫﻤﻴﺘﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه در ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻛﺎﻻ در ﺑﺎزار ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١‬‬
‫ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ذارت رﻧﮕﻲ ﺑﺎ اﻓﺰودﻧﻲ ﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺗﺤﺖ ﺣﺮارت ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﺳﺮد‬
‫ﺷﺪن و ﺧﺮد ﻛﺮدن ﺑﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ‪ ،‬در رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪62‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻃﺮاﺣﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﺟﻠﻮه ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي دارد‪ .‬در واﻗـﻊ اﻫﻤﻴـﺖ ﻛـﺎر‬
‫ﻃﺮاﺣﺎن‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻠﻮه ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ اي "زﻧـﺪﮔﻲ رﻧـﮓ‬
‫اﺳﺖ! و از دﻳﺪﮔﺎﻫﻲ دﻳﮕﺮ "رﻧﮓ زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺖ!"؛ از دﻳﺪﮔﺎه ﻳﻚ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﻴﺰ "رﻧﮓ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻃﺒﻴﻌـﺖ‬
‫اﺳﺖ"‪.‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ رﻧﮓ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬روان ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﺤﺚ ﻣﻬﻤـﻲ اﺳـﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎ ﻃﺮاﺣﺎن ﻣﻮﻓﻖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را در ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ‪.‬اﻣﺎ رﻧﮓ ﻫﺎ و ﺟﻠﻮه ﻫﺎي وﻳﮋه ﻫﻢ ﺟﺎي دﻳﮕﺮي در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰارﺷﺎت ﺗﺠﺎري ﮔﻮاه از آن اﺳﺖ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎي ﭘﺮرﻗﺎﺑﺖ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﺳﺎزي‪ ،‬ﺑﺰرﮔـﺎن ﺻـﻨﻌﺖ‬
‫در آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬اروﭘﺎ و آﺳﻴﺎي ﺟﻨﻮب ﺷﺮﻗﻲ‪ ،‬ﺑﻘﺎي ﺧﻮد را در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي اﺑﺘﻜـﺎري و ﺟﺪﻳـﺪ‪،‬‬
‫در ﻛﻨﺎر ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻓﺰودﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ و از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري ﺻـﻨﺎﻳﻊ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑﻴﺸـﺘﺮي ﻛـﺮده و در اﻳـﻦ زﻣﻴﻨـﻪ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔـﺬاري ﻛـﺮده اﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﭘﻼ ﺳﺘﻴﻜﻲ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺘﻠﻮن‪ ،‬ﻇـﺎﻫﺮ ﻣﺘﺎﻟﻴـﻚ‪ ،‬ﻇـﺎﻫﺮ ﺳـﺮاﻣﻴﻜﻲ‪ ،‬درﺧﺸـﺎن ﻳـﺎ ﺑـﻪ‬
‫اﺻﻄﻼح "ﻫـﺎي ﻻﻳـﺖ"‪ ،‬ﻃـﺮح ﭼـﻮب‪ ،‬ﺻـﺪﻓﻲ‪ ،‬ﻣﺮوارﻳـﺪي‪ ،‬ﻫﻮﻟﻮﮔﺮاﻓﻴـﻚ‪ ،‬ﺷـﺒﺮﻧﮓ‪ ،‬ﮔﺮاﻧﻴﺘـﻲ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻮروﺳﻨﺖ‪ ،‬ﻓﺴﻔﺮﺳﻨﺖ‪ ،‬رﮔﻪ دار‪ ...‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻫﻨﺮ رﻧﮓ در ﺟﻠﻮه ﺑﺨﺸﻲ ﺑﺴـﺘﻪ ﻫـﺎ و ﺳـﻄﻮح‬
‫ﭘﻼﺳــﺘﻴﻜﻲ و ﺣﺘــﻲ ﺗــﺰﻳﻴﻦ ﺑﺴــﺘﻪ ﻫــﺎي ﻛــﺎدوﻳﻲ اﺳــﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧــﻲ از ﻣﻬــﻢ ﺗــﺮﻳﻦ و راﻳــﺞ ﺗــﺮﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي رﻧﮕﻲ وﻳﮋه ﺻﻨﻌﺖ ﭘﻼ ﺳﺘﻴﻚ‪ ،‬در دﻧﺒﺎﻟﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﻧﻈﺮ روش ﺗﻬﻴﻪ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دو ﮔﺮوه اﺻـﻠﻲ ﺗﻘﺴـﻴﻢ‬
‫ﺑﻨﺪي ﻛﺮد‪:‬‬
‫ﮔﺮوه اول‪:‬‬
‫ﻣﺜﻞ ﻣﺘﺎﻟﻴﻚ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻧﻤﺎي ﻃﻼ ﻳﻲ و ﻧﻘﺮه اي‪ ،‬ﻳﺎ درﺧﺸﺎن‪ ،‬ﻓﻠﻮﺋﻮروﺳﻨﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺴﻔﺮﺳﺌﺎﻧﺲ‬
‫ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺘﻮﻛﺮوﻣﻴﻚ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮﻣﻮﻛﺮوﻣﻴﻚ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺻﺪﻓﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻪ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ و ﻣﺨﻠـﻮط‬
‫ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﻠﻴﻤﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﻫﻤﺎن ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻣﻌﻤﻮل ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﺳﺎزي‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻬﻴﻪ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﺮوه‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب و اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﺪاﻧﻪ و داي ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻲ از ﺟﻠﻮه ﻫﺎي وﻳﮋه رﻧﮕﻲ اﺷﺎره ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ -1‬اﮔﺮ از ذرات ﻓﻠﺰي ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺎ درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ زﻳﺎد در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﻠﻴﻤﺮ ﺷﻔﺎف اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬اﻳـﻦ ذرات‬
‫ﻧﻮر را ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و در واﻗﻊ در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﻠﻴﻤﺮ‪ ،‬ﺑﺮق ﻣﻲ زﻧﻨﺪ وﻟـﻲ در ﻋـﻴﻦ ﺣـﺎل ورﻗـﻪ ﻳـﺎ‬
‫ﺳﻄﺢ ﭘﻼ ﺳﺘﻴﻚ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺷﻔﺎف اﺳﺖ و ﻧﻮر را از ﺧﻮد ﻋﺒﻮر ﻣـﻲ دﻫـﺪ و ﻛـﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺣﺎﻟـﺖ‬
‫دوﮔﺎﻧـــﻪ ﺷـــﻔﺎف اﻧﻌﻜﺎﺳـــﻲ را ﺧﻮاﻫـــﺪ داﺷـــﺖ‪ .‬ﺑـــﻪ اﻳـــﻦ ﻧـــﻮع ﺟﻠـــﻮه ﻫـــﺎي رﻧﮕـــﻲ‬
‫‪ Reflective/Transmissive‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪63‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ -2‬ﺑﺮﺧﻲ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﻮر ﻓﻮق ﺑﻨﻔﺶ ﻳﺎ ‪ UV‬را ﺟﺬب ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و اﻧﺮژي ﺟﺬب ﺷﺪه را ﺑﺎ ﻃـﻮل‬
‫ﻣﻮج ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﺑـﻪ وﺟـﻮد آﻣـﺪه‪ ،‬ﻟﺒـﻪ ﻫـﺎﻳﻲ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺷﺒﺮﻧﮓ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻮراﻧﻲ ﺗﺮ از ﺳﻄﻮح ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧـﻮع ﺟﻠـﻮه ﻫـﺎي‬
‫رﻧﮕﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ‪ Edge Glow‬ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫـﺎي ﻓﺴﻔﺮﺳـﻨﺖ ‪ Phosphorescent‬از ﺳـﻮﻟﻔﻴﺪﻫﺎي ﻓﻠـﺰي ﻏﻴﺮآﻟـﻲ ﺑﻠـﻮري‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻧﺮژي را ﺟﺬب ﻛﺮده و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻮر ﺑﺎزﺗﺎب ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ‪ .‬اﺳـﺘﻔﺎده از‬
‫اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﺗﺎﺑﺎن ﺑﻮدن ﺟﺴﻢ در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬اﻳـﻦ رﻧـﮓ داﻧـﻪ ﻫـﺎ ﺑـﺮ دو ﻧـﻮع‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﻧﻮع اول ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﺎرژ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻧﻮر ﺑﺎزﺗﺎﺑﻴﺪه ﺷﺪه از آن‪ ،‬روﺷـﻦ ﺗـﺮ و ﺑـﺎدوام ﺗـﺮ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮع دوم ﻛﻪ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ را ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮﺳﻮم وﻟﻲ ارزان ﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻠﻮه اﻳﻦ رﻧﮓ داﻧـﻪ‬
‫ﻫﺎ در ﭘﻠﻴﻤﺮﻫﺎي ﺷﻔﺎف ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ Thermochromic -4‬ﺗﺮﻣﻮﻛﺮوﻣﻴﻚ ﻫﺎ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺮارت ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﻳﻪ ﻳﺎ‬
‫‪ shade‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﺎي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻛﺎرﺑﺮد دارﻧﺪ وﻟﻲ در ﻫـﺮ ﺣـﺎل‪،‬‬
‫ﺟﺰء رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎي وﻳﮋه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮاي ﺟﻠﻮه ﺑﺨﺸﻲ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎت رﻧﮓ ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﻣـﻮرد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ :Photochromic -5‬ﻓﺘﻮﻛﺮوﻣﻴﻚ ﻫﺎ رﻧﮓ داﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﻛـﻪ در اﺛـﺮ ﺗـﺎﺑﺶ ﻧـﻮر ﻓـﻮق‬
‫ﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه را ﺑﻪ ﻧﺎم "ﻓﺘﻮ ﻛﺮوﻣﻴﻚ" ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ -6‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻗﻄﻌﻪ اي ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ ‪ Granite/Marble‬ﻳﻌﻨﻲ ﮔﺮاﻧﻴﺘﻲ و ﻣﺮﻣﺮي ﻳﺎ ﺳـﻨﮓ ﻣﺎﻧﻨـﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ‬
‫اﺧﺘﻼ ط دﻗﻴﻖ رﻧﮓ زﻣﻴﻨﻪ و رﻧﮓ ﻣﺘﻀﺎد ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و ﻧﻴﺰ اﺳـﺘﻔﺎده از روش ﻗﺎﻟـﺐ ﮔﻴـﺮي ﺧﺎﺻـﻲ‬
‫اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -7‬ﻧﻮر ﺗﺎﺑﻴﺪه ﺷﺪه از ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﺪف‪ ،‬ﺳﺒﺐ اﻳﺠﺎد ﻇﺎﻫﺮي ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺻـﺪﻓﻲ ﻳـﺎ‬
‫‪ Pearlescent‬ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ و ﺑﻪ وﻳﮋه در ﭘﻠﻴﻤﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﺷﻜﺴـﺖ ﻧـﻮر زﻳـﺎدي دارﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ -8‬رﻧﮓ ﻫﺎي ‪ Iridescent‬ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻴﺮي و ﭘﺮرﻧﮓ ﻛﻪ از زواﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳـﺎﻳﻪ ﻧﺸـﺎن‬
‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮي روﻳﺎﻳﻲ و زﻳﺒﺎ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ :Pearl/marble -9‬ﻃﺮح ﺻﺪف و ﻣﺮﻣﺮ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ ﺻﺪف و اﺳـﺘﺤﻜﺎم ﻣﺮﻣـﺮ را‬
‫ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ رﻧﮓ ﺷﺪه ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﻠﻮه اي ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد دارد‪.‬‬
‫‪" :Tortoise Shell -10‬ﭘﻮﺳﺖ ﻻ ك ﭘﺸﺘﻲ" ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺧﺘﻼ ط رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎي ﻧـﺎﻫﻤﮕﻦ و‬
‫ﻣﺘﻀﺎد ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي ﺷﻔﺎف ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺷﻔﺎف‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪64‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ :Infrared -11‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻫﺎي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻛﺎرﺑﺮد دارﻧـﺪ‪،‬‬
‫در اﺛﺮ ﺗﺎﺑﺶ اﻣﻮاﺟﻲ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻪ در ﻣﺤﺪوده اﻣﻮاج ﺑﻠﻨـﺪ ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎر ﻣـﻲ روﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺷﻔﺎف ﻳﺎ ﻣﺎت ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -12‬ﻇﺎﻫﺮ ﭼﻮب ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻼ ﺳﺘﻴﻚ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻜﻨﻴﻚ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮاده ﭼﻮب در ﻛﻨﺎر‬
‫داﻧﺶ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﺳﺎزي ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻓﺰودﻧﻲ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﻛـﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﺗﻮزﻳـﻊ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ذرات ﭼﻮب در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﻠﻴﻤﺮ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺮ ﻛﻨﻨﺪﮔﻲ ﻻزم را ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد‪،‬‬
‫و ﻧﻴـــﺰ ﭘﺎﻳـــﺪاري ﻣﻨﺎﺳـــﺐ را در ﻃـــﻮل ﻓﺮاﻳﻨـــﺪ داﺷـــﺘﻪ ﺑﺎﺷـــﺪ‪ ،‬اﻫﻤﻴـــﺖ ﺧـــﺎص دارد‪.‬‬
‫‪ :Wood Grain -13‬ﻧﻮع دﻳﮕﺮي از ﻇﺎﻫﺮ رﻧﮕﻲ ﻗﻄﻌﺎت و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫اﻳﺠﺎد ﻇﺎﻫﺮ و ﮔﺮه ﻫﺎي ﭼﻮب در ﻇﺎﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎص و روش ﻫﺎي ﺧـﺎص‬
‫ﻗﺎﻟﺐ ﮔﻴﺮي ﺗﺰرﻳﻘﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -14‬اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎي ﻓﻠﻮﺋﻮرﺳﻨﺖ ﻳﺎ ‪ ،Florescent‬ﺳﺒﺐ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻗﻄﻌﺎت و ﺳﻄﻮﺣﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻧﻮر ﻣﻲ ﺗﺎﺑﺎﻧﻨﺪ و ﺳﺒﺐ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -15‬ﺗﺮﻛﻴﺐ دﻗﻴﻘﻲ از رﻧﮕﺪاﻧﻪ و داي)ﺟﻮﻫﺮ( ﺳﺒﺐ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﺑﻴﻦ دو رﻧـﮓ ﻣﺘﻀـﺎد ﻣـﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ دورﻧﮕﻲ وﻳﮋه ﺑﻪ ﻧـﺎم ‪ Chameleon effect‬و اﻳـﻦ ﭘﺪﻳـﺪه ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ‪Chroma‬‬
‫‪ Shift‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -16‬رﮔﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﺎ ﭘﺮك ﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﺑﺎ ﺟﻠﻮه ﻫﺎي دﻟﺨﻮاه ﺑـﺎ اﻓـﺰودن ذرات ﻓﻠـﺰي ﺑـﺎ داﻧـﻪ‬
‫ﺑﻨﺪي ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬اﻟﻴﺎف ﻣﻘﺎوم ﻳﺎ ذرات دﻟﺨﻮاه دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺟﻠﻮه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -17‬ذرات ﻛﺮوي داﺧﻞ ﻛﺮه ﻫﺎي ﺷﻴﺸﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه در ﭘﻠﻴﻤﺮﻫﺎي ﺷﻔﺎف اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷـﻮد‪،‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از روش ﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻫﺎي ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ وﻳـﮋه ‪ Glimmer‬اﺳـﺖ‪ .‬ذرات ‪Misty‬‬
‫‪ Pearl‬ﺑــﺎ ﺟﻠــﻮه ﻫﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻴــﻚ را ﻫــﻢ ﻣــﻲ ﺗــﻮان در ﭘﻠﻴﻤﺮﻫــﺎي ﺷــﻔﺎف ﺑــﻪ ﻛــﺎر ﺑــﺮد و ﻇــﺎﻫﺮ‬
‫‪ Glimmer‬ﻣﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪ -18‬ﻇﺎﻫﺮ ﻓﻠﺰي ﻳﺎ ﻣﺘﺎﻟﻴﻚ)‪ (Metallic‬از اﺧﺘﻼط ﭘﻮدر ﻓﻠﺰ ﺑﺎ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺬاب ﭘﻠﻴﻤـﺮ‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ -19‬از اﺧــﺘﻼط ﭘﻼﺳــﺘﻴﻚ ﻫــﺎي ﺷــﻔﺎف ﺑــﺎ ﺑﺮﺧــﻲ داي ﻫــﺎ‪ ،‬ﻗﻄﻌــﻪ رﻧﮕــﻲ وﻟــﻲ ﺷــﻔﺎف ﻳــﺎ‬
‫‪ Transparent‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -20‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺟﻠﻮه رﻧﮕـﻲ ‪ Camouflage‬ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻟﺒـﺎس ﻧﻈـﺎﻣﻲ ﻳـﺎ ﺷـﻜﺎرﭼﻲ‬
‫ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ ،‬از ﭼﻨﺪﺑﺎر رﻧﮓ زدن روي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﺷـﺪ‪ .‬وﻟـﻲ اﻛﻨـﻮن ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬
‫ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ وﻳﮋه ﻣﻲ ﺗﻮان ﻗﻄﻌﻪ اي ﺑﺎ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ را ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪65‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﮔﺮوه دوم‪:‬‬
‫در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮوه دوم‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از روش ﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ از اﻳﻦ ﻧـﻮع ﺟﻠـﻮه ﻫـﺎي‬
‫رﻧﮕﻲ در اﻳﻨﺠﺎ آورده ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ -1‬رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺘﻠﻮن ﻳﺎ رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎده ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و از ﻳﻚ رﻧﮓ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪ ،‬در‬
‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ رﻧﮓ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﮔﻪ ﻫﺎي رﻧﮕﻲ داﺧﻞ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ وﻳﮋه و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاص و وﻳﮋﮔـﻲ ﻫـﺎي ﺳـﻴﻼن ﻣﺴـﺘﺮﺑﭻ و ﭘﻠﻴﻤﺮﻫـﺎ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴـﺪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﺣﺪاﻗﻞ دو ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﻣﻴـﺰان ﺳـﻴﻼن‬
‫ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ در دﻣﺎي ذوب ﭘﻠﻴﻤﺮ ﭘﺎﻳﻪ و ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ رﻧﮓ اﺻﻠﻲ‪ ،‬از ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ دﻳﮕﺮ ﻛﻤﺘـﺮ اﺳـﺖ و در‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﻤﺘﺮ از دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ﭘﻠﻴﻤﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت رﮔﻪ در ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬ﻣﻌﻤﻮﻻ رﮔﻪ دار ﺑﻮدن ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت رﻧﮕﻲ‪ ،‬ﭘﺪﻳـﺪه ﻣﻄﻠـﻮﺑﻲ ﻧﻴﺴـﺖ و ﻧﺸـﺎن‬
‫دﻫﻨﺪه ﻋﺪم ﺗﻨﻈﻴﻢ درﺳﺖ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﺰرﻳﻖ ﻳﺎ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﭘﺎﻳﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﺴـﺘﺮﺑﭻ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬در ﭘﻠﻴﻤﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﻫﺎي ﻧﻘﺮه اي رﻧﮓ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻟـﺖ ﻣﺘﺎﻟﻴـﻚ‬
‫ﻧﻘﺮه اي ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﺧﻂ ﺗﺰرﻳﻖ ﻳﺎ ﺧﻄﻲ ﻛﻪ ﻻﻳﻪ ﻫـﺎي ﻣـﺬاب از دو ﻃـﺮف ﺑـﻪ‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺪﻳﺪه ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ اواﺧﺮ ﺑﺪون راه ﺣﻞ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد و اﺧﻴـﺮا‬
‫ﺷﺮﻛﺘﻲ در ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي اﻋﻼم ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪه ﺗﺎ اﻳﻦ ﺧﻂ ﻧﺎﺧﻮاﺳـﺘﻪ را از ﺑـﻴﻦ ﺑﺒـﺮد و‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﻳﻚ ﻧﻮاﺧﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﻘﺮه اي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﺤﻮه ﺳﻴﻼن رﻧﮕﺪاﻧـﻪ‬
‫ﻧﻘﺮه اي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺒﺘﻜﺮﻳﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ و درك ﻋﻠﺖ آن‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛـﻪ ﻫﻤـﻪ‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮدن ﻋﻠﺖ آن ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﺟﻠﻮه ﻫﺎي ﺟﺪﻳـﺪ از اﻳـﻦ‬
‫ﭘﺪﻳﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ و رﻧﮓ ﻫﺎي اﺑﺘﻜﺎري ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎ اﻧﺘﺨﺎب دو ﻧﻮع ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﺳﻴﻼن ﻣﺬاب ﻣﺨﺘﻠﻒ و درﻋـﻴﻦ ﺣـﺎل داراي ﻫﻤـﺎﻫﻨﮕﻲ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ داﻧﺶ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻃﺮاح ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺧـﻮد‬
‫دﺳﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻄﺮي ‪ PET‬دو رﻧﮓ ﻧﻴﺰ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺧﺎص ﺗﺰرﻳﻖ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻬﻴـﻪ اﺳـﺖ؛ در‬
‫اﻳﻨﺠﺎ از ﻣﺴﺘﺮﺑﭻ ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ار روﺷـﻲ ﺧـﺎص‪ ،‬ﺟﻠـﻮه وﻳـﮋه اي از‬
‫رﻧﮓ در ﻣﺤﺼﻮل اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از ﻓﺮاﻳﻨﺪ ‪ Biinjection‬ﻳﺎ ﺗﺰرﻳﻖ در دو ﻣﺮﺣﻠـﻪ‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ دو ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺎده ﻣﺬاب ﺑﻪ داﺧﻞ ﺣﻔـﺮه ﻗﺎﻟـﺐ ﺗﺰرﻳـﻖ ﻣـﻲ‬
‫ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﺮﻳﻔﺮﻣﻲ ﺑﺎ دو ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ رﻧﮕﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛـﻪ ﻧﺎﺣﻴـﻪ اﻧﺘﻘـﺎﻟﻲ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ‪.‬از اﻳﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﭼﺴﺒﺎﻧﻴﺪن ﺑﺮﭼﺴﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪66‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در ﭼﺎپ و ﻃﺮاﺣﻲ‬

‫ﻣ‪‬ﺮَﻛَّﺐ ﻣﺎﻳﻌﻲ ﺣﺎوي رﻧﮓداﻧـﻪ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺟﻬـﺖ رﻧـﮓآﻣﻴـﺰي‪ ،‬رﺳ‪‬ـﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻃﺮاﺣـﻲ ﻳـﺎ ﺧﻄـﺎﻃﻲ‬
‫ﺑﻪوﺳﻴﻠﻬﻲ ﻗﻠﻢ ﻳﺎ ﻗﻠﻢﻣﻮ ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود‪ .‬از اﻧﻮاع ﻣﺮﻛّﺐﻫﺎي ﻏﻠﻴﻆﺗﺮ ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻣﺎﺷـﻴﻨﻲ و دﺳـﺘﻲ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﺮﻛّﺐ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﭘﻴﭽﻴﺪهاي از ﺣﻠّﺎلﻫﺎ‪ ،‬رﻧﮓداﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬رِزﻳـﻦﻫـﺎ‪ ،‬روانﻛﻨﻨـﺪهﻫـﺎ‪ ،‬و‬
‫دﻳﮕﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮاد‪ ،‬ﻧﻮع و ﻛﻴﻔﻴﺖ رﻧﮓ‪ ،‬روان ﺑﻮدنِ آن‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ‪ ،‬و ﺧﺸﻚ ﺷـﺪن آن را‬
‫ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫واژ ه ي ﭼﺎپ و ﺻﻮرت ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮ آن »ﭼﻬﺎپ« را ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از واژ ه ي ﻣﻐﻮﻟﻲ ﭼﺎو داﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﺎي »ﻓﺸﺮدن ﺳﻄﺤﻲ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ دﻳﮕﺮ« اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎپ در ﻟﻐﺖ ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﺎي ﻧﻘـﺶ‪ ،‬اﺛـﺮ‪ ،‬ﻣ‪‬ﻬـﺮ و‬
‫ﻧﺸﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ و در ﻣﺘﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻠﻤﺎت ﻃﺒﻊ‪ ،‬ﺑﺎﺳﻤﻪ‪ ،‬و ﺗﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺘـﺮادف آن ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬
‫رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎپ در اﺻﻄﻼح‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﻓﻦ‪ ،‬و ﺻﻨﻌﺖ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺻﻮرت و ﻧﻘﺶ ﻫـﺎي دوﺑﻌـﺪي ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬
‫ﺣﺮوف‪ ،‬ارﻗﺎم‪ ،‬ﺧﻂ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﺎ‪ ،‬و‪ ...‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻧﺪاﺧﺘﻦ اﺛﺮ اﻳﻦ ﻧﻘﺶ ﻫﺎ ﺑﺮ ﻛﺎﻏﺬ‪ ،‬ﭘﺎرﭼﻪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣـﻮاد‬
‫دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋه ﭼﺎپ ﻣﻮاد ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﺎ ﺑﺪون ﺗﺼـﻮﻳﺮ ﺑـﺮ روي ﻛﺎﻏـﺬ ﮔﻔﺘـﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﭼﺎپ ﻣﺠﻤﻮع ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﺧﺎم را ﺑﻪ اﺛـﺮ درﺧـﻮر اﻧﺘﺸـﺎر ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻛﺘـﺎب‪،‬‬
‫ﻣﺠﻠﻪ‪ ،‬روزﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬و ﺟـﺰ آن ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﭼـﺎپ ﺑـﺮ روي ﻛﺎﻏـﺬ ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه ﺗـﺮﻳﻦ ﻛـﺎر ﭼـﺎﭘﻲ‬
‫اﺳﺖ‪.‬اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﭼﺎپ اﻳـﻦ ﻋﻤـﻞ روي ﻣـﻮاد ﺳـﻠﻮﻟﺰي‪ ،‬ﻧـﺎﻳﻠﻮﻧﻲ‪ ،‬ﭘﺎرﭼـﻪ اي‪،‬‬
‫ﭼﺮﻣﻲ‪ ،‬ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎي‪ ،‬ﻓﻠﺰي‪ ،‬ﺷﻴﺸﻪ اي ﺑﺎ اﺷﻜﺎل ﺻﺎف ﻳﺎ ﻧﺎﻫﻤﻮار‪ ،‬ﻣﻘﻌﺮ ﻳـﺎ ﻣﺤـﺪب و ‪ ...‬ﺻـﻮرت‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ در ﻟﻐﺖ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎي ﻣﺤﻞ ﭼﺎپ ﻛﺮدن و در ﻣﺘـﻮن ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻛﻠﻤـﺎت ﻣﻄﺒﻌـﻪ‪،‬‬
‫داراﻟﻄﺒﺎﻋﻪ‪ ،‬و ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﺮادف آن ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧـﻪ ﻣﺆﺳﺴـﻪ ﻳـﺎ ﻛﺎرﮔـﺎﻫﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻋﻬﺪ ه ي اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ ﺑﺮ روي ﻛﺎﻏﺬ و ﺳﺎﻳﺮ اﺷﻴﺎ از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﻮاع ﭼـﺎپ ﺑﺮآﻳـﺪ و‬
‫ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺎپ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻧﺸـﺮﻳﺎت‪ ،‬و ﻣﺎﻧﻨـﺪ آن در آﻧﺠـﺎ اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ ﮔﻴـﺮد‪.‬‬
‫اﻣﺮوزه‪ ،‬ﭼﺎپ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻓﺮآﻳﻨﺪ اﻧﺒﻮه ﺻﻨﻌﺘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺨﺶ اﺳﺎﺳﻲ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺸﺮ و ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي اداري و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ زا ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪67‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ‬
‫از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ رﺧﺪادﻫﺎي ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬اﺧﺘﺮاع ﺣﺮوف ﭼﺎﭘﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ و دﺳﺘﮕﺎه ﭼـﺎپ ﺑـﻮده اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﺼﻮر ﻏﺎﻟﺐ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﻳﻮﻫﺎﻧﺲ ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ )‪ (1397-1468‬آﻟﻤﺎﻧﻲ در ﺳﺎل ‪ 1456‬ﻣـﻴﻼدي آن را‬
‫اﺧﺘﺮاع ﻛﺮد؛ اﻣﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺧﺘﺮاع ﻓﻦ ﭼﺎپ ﺑﻪ ﻗﺮنﻫﺎ ﭘﻴﺶ از ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫اﺧﺘﺮاع ﭼﺎپ در ﭼﻴﻦ‬

‫آﺳﻮرﻳﺎن ﭼﻨﺪ ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد ﺑﺮ ﺧﺸﺖﻫﺎﻳﻲ از ﮔﻞ رس ﻣ‪‬ﻬﺮ ﻣﻲزدﻧﺪ‪ .‬اﻧﮕﺸﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎﺗﻢ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺎس ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﺎپ ﺑﺎﺳﻤﻪ ﻧﻴـﺰ ﻗـﺮن ﻫـﺎ‬
‫ﻗﺒﻞ از ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ در ﭼﻴﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در دوران ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻠﺴﻠﻪ ي ﺗﺎﻧﮓ در ﭼﻴﻦ )‪-906‬‬
‫‪ ،(618‬ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮدﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎپ دﻳـﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ دوره‪ ،‬ﻧﻘـﺶ ﻫـﺎ ﺑـﺮ روي‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اي ﭼﻮﺑﻲ ﺣﻜﺎﻛﻲ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ ﺑﺮ روي ﭘﺎرﭼﻪ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬اوﻟﻴﻦ اﺷﺎره ﺑﻪ ﭼﺎپ‪ ،‬در ﺳـﺎل ‪593‬‬
‫و ﻳﻚ ﻓﺮﻣﺎن ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﭼﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن‪ ،‬اﻣﭙﺮاﺗﻮر ون ﺗﻲ‪ ،‬دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫـﺪ ﺗﺼـﺎوﻳﺮ و ﻣﺘـﻮن‬
‫ﺑﻮداﻳﻲ را ﭼﺎپ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﻮن را اول ﺑـﺮ ﻗﻄﻌـﻪ اي ﻛﺎﻏـﺬ ﻧـﺎزك ﻣـﻲ ﻧﻮﺷـﺘﻨﺪ و ﺑﻌـﺪ آن را ﺑـﺮ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اي ﭼﻮﺑﻲ ﻣﻲ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪﻧﺪ و ﻣﺘﻦ را ﺑﺮ روي ﭼﻮب ﺣﻜﺎﻛﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ »زﻳﻨﻚ« ﭼـﻮﺑﻲ‬
‫ﺑﺴﺎزﻧﺪ و از آن ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻣﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻴﻮه زﻣﺎن زﻳﺎدي ﻣﻲ ﺑﺮد‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻫﺮ ﺻـﻔﺤﻪ‬
‫از ﻛﺘﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ي ﭼﻮﺑﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺣﻜﺎﻛﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭼـﺎﭘﻲ ﻛـﻪ ﺗـﺎ‬
‫ﻛﻨﻮن ﭘﻴﺪا ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻮداﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 868‬ﭼﺎپ ﺷﺪه‪ ،‬اﻳـﻦ ﻣـﺘﻦ در‬
‫ﻏﺎر دونﻫﻮاﻧﮓ در ﺟﺎده ي اﺑﺮﻳﺸﻢ ﻛﺸﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻗﺮن ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ ﺑﺎ ﺗﻴـﺮاژ ﺑـﺎﻻ‬
‫در ﺷﻮ )اﻳﺎﻟﺖ ﭼﭽﻮان اﻣﺮوز( ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ و دﻻﻻن ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻣﻜﺎن ﺧﺮﻳﺪ آن ﻫﺎ را داﺷـﺘﻨﺪ‪ .‬ﻛﻤـﻲ‬
‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻓﻦ ﭼﺎپ ﺑﻪ اﻳﺎﻟﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺖ و در اواﺧﺮ ﻗﺮن ﻧﻬـﻢ‪ ،‬در ﺗﻤـﺎم ﭼـﻴﻦ رواج‬
‫ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻛﺘﺎب ﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﻛﻨﻔﻮﺳﻴﻮﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺘﻮن ﺑﻮداﻳﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨـﮓ ﻫـﺎي ﻟﻐـﺖ‪ ،‬ﻛﺘـﺎب ﻫـﺎي‬
‫رﻳﺎﺿﻴﺎت و ‪ ...‬در اﻳﻦ دوران ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮد و در ﺳـﺎل ‪1000‬‬
‫ﻣﻴﻼدي‪ ،‬ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﺻﺤﺎﻓﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﺒﻚ اﻣﺮوز‪ ،‬ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺗﻮﻣﺎرﻫﺎ ﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1041‬ﻣﻴﻼدي‪،‬‬
‫ﻛﻴﻤﻴﺎﮔﺮي ﭼﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﻲ ﺷﻨﮓ‪ ،‬ﺣﺮوف ﻣﺴﺘﻘﻞ ﭼﺎﭘﻲ را اﺧﺘﺮاع ﻛﺮد اﻳﻦ ﺣﺮوف ﺑﺮ روي ﺳﻔﺎل‬
‫ﻣﺮﻃﻮب ﺣﻜﺎﻛﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ﭘﺨﺘﻦ در ﻛﻮره‪ ،‬دوام زﻳﺎدي ﻣﻲ ﻳﺎﻓـﺖ و ﺳـﺮﻋﺖ ﺣﺮوﻓﭽﻴﻨـﻲ و‬
‫ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﺘﻮن را ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ ﻣﻲ ﺑﺮد ﺣﺮوف دﺳﺘﻲ و ﺣﺮوف ﻗﻠﻌﻲ ﻛﻪ ﭘـﺲ از آن اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪ‪ ،‬ﻫـﻴﭻ‬
‫ﻳﻚ رواج ﻧﻴﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺣﺮوف ﭼﻮﺑﻲ ﻣﺘﺪاول ﺷﺪ‪ .‬در اواﻳﻞ ﻗـﺮن ‪ ،11‬اﺧﺘـﺮاع ﺣـﺮوف ﭼـﺎﭘﻲ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺎﻋﺚ رواج ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ارزان ﺗﺮ ﭼﺎﭘﻲ در دوران ﺳﻠﺴﻠﻪ ي ﺳﻮﻧﮓ )‪ (960-1279‬در ﭼـﻴﻦ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪68‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﭼﺎپ در ﻛﺮه‬
‫اﻋﺘﺒﺎر اﺧﺘﺮاع ﺣﺮوف ﭼﺎﭘﻲ ﻓﻠﺰي و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺷﺪن ﭼﺎپ‪ ،‬از آنِ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮه اﺳﺖ ﻛـﻪ اوﻟـﻴﻦ ﺑـﺎر‬
‫در ﺳﺎل ‪ 1241‬ﻣﻴﻼدي ﺑﻪ آن ﺷﺎره ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺳـﺎل ‪ 64 ،1392‬ﺳـﺎل ﻗﺒـﻞ از دﺳـﺘﮕﺎه ﭼـﺎپ‬
‫ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ‪ ،‬دوﻟﺖ ﻛﺮه‪ ،‬وزارت ﭼﺎپ را ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮد ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ داﺷﺖ ﺣﺮوف ﭼﺎﭘﻲ ﻓﻠﺰي را ﺑﺎ ﻓﻦ‬
‫رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ي رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮي دوﻟﺖ ﻛﺮه‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ ،1403‬ﻳﻚ ﻗﻠﻢ ﻣﻔﺮﻏﻲ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻛﺎراﻛﺘﺮ داﺷﺖ و ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻗﺮن ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ ،‬ده ﻫـﺎ ﻗﻠـﻢ ﻛـﺮه اي دﻳﮕـﺮ ﻧﻴـﺰ اﺧﺘـﺮاع ﺷـﺪ‪.‬‬
‫اﺣﺘﻤﺎل دارد ﻛﻪ ﻣﺎرﻛﻮﭘﻮﻟﻮ ﻛﻪ در ﻗﺮن ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ رﻓﺖ‪ ،‬ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ را دﻳـﺪه ﺑﺎﺷـﺪ و‬
‫او ﻳﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮان دﻳﮕﺮ ﺟﺎد ٔه اﺑﺮﻳﺸﻢ‪ ،‬اﻳﻦ داﻧﺶ را ﺑﻪ اروﭘﺎ آورده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ اﻟﻬﺎم ﺑﺨﺶ ﻳﻮﻫـﺎن‬
‫ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ ﺑﺮاي اﺧﺘﺮاع ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻏﺮﺑﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﻗﺒـﻞ از ﮔـﻮﺗﻨﺒﺮگ ﺑـﺎ ﭼـﺎپ آﺷـﻨﺎﻳﻲ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺑﺪاع ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ‬
‫در ‪ ،1452‬ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ آﻟﻤﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻳﺪه ي ﭼﺎپ ﻣﺘﺤﺮك ﺗﺤﻘﻖ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬وي در ﻛﺎرﮔﺎﻫﺶ ﻓـﻦآوري‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ورق‪ ،‬ﺟﻮﻫﺮ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ ي روﻏﻨﻲ و ﭘﺮس را ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻳﻚ ﻛﺘـﺎب ﮔـﺮد ﻫـﻢ آورد و دﺳـﺘﮕﺎه‬
‫ﭼﺎپ را اﺧﺘﺮاع ﻛﺮد‪ .‬در واﻗﻊ او ﻓﻦ آوري ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺳﺎل ﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻓﻜﺮ و ﺗﻼش ﺷﺪه ﺑـﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ‪ ،‬ﭼﺎﭘﮕﺮ آﻟﻤﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺣﺮف‪ ،‬ﻗﻄﻌـﻪ ي ﻓﻠـﺰي‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬وي ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎ را ﺑﺮاي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﻠﻤﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار داد‪ ،‬ﺑـﺮ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﻣﺮﻛﺐ ﻣﺎﻟﻴﺪ‪ ،‬و ﺑﺮ ورق ﻫﺎي ﻛﺎﻏﺬ ﻓﺸﺮد و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭼﺎپ ﻧﻮﻳﻦ را اﻳﺠﺎد ﻛـﺮد‪ .‬وي ﺣـﺮوف را‬
‫اﺑﺘﺪا از ﺟﻨﺲ ﭼﻮب‪ ،‬ﺳﭙﺲ از ﺳﺮب‪ ،‬و ﺑﻌﺪﻫﺎ از آﻟﻴﺎژ ﺳﺮب‪ ،‬ﻗﻠﻊ‪ ،‬و آﻧﺘﻴﻤﻮان ﺳﺎﺧﺖ وي ﻧﺴـﺒﺖ‬
‫ﻓﻠﺰات آﻟﻴﺎژ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد ﻛﻪ ﺣﺮوف ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺳﺨﺖ و ﻧﺮم ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ روزاﻧﻪ ﺑﻴﻦ ‪ 300‬ﺗﺎ ‪ 500‬ﺑﺮگ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻛﻪ او ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﭘﺪﻳـﺪ‬
‫آورد ﻛﺘﺎب ﻣﻘﺪس ‪ 42‬ﺳﻄﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن زﻣﺎن ﺑﻪﭼﺎپ ﻣﻲرﺳـﻴﺪ ﺑـﻪ اﻳﻨﻜﻮﻧـﺎﺑﻮﻻ‬
‫ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ .‬اﺑﺪاع ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ ﻇﺮف ﻣﺪﺗﻲ ﺣﺪود ‪ 40‬ﺳﺎل در ﻋﻤﺪه ي ﻛﺸـﻮرﻫﺎي اروﭘـﺎﻳﻲ و در‬
‫ﺷﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻓﻠﻮراﻧﺲ‪ ،‬ﭘﺎرﻳﺲ و ﻟﻴﻮﻧﺮواج ﻳﺎﻓﺖ و ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ روش ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪ‪.‬‬
‫در ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺳﺎل ﻫﺎي ‪ 1470 - 1460‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ در آﻟﻤﺎن و ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘـﺎﻳﻲ ﭘﺪﻳـﺪ‬
‫آﻣﺪ‪ .‬در ﻧﻴﻢﻗﺮن ﻧﺨﺴﺖ ﭘﺲ از ﻛﺎر ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ‪ ،‬ﺣﺪود ﭼﻬﻞﻫﺰار ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ و ﺷـﻤﺎرﮔﺎن‬
‫ﻣﺠﻤﻮع آﻧﻬﺎ از ‪ 12‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﺴﺨﻪ ﻓﺮاﺗﺮ رﻓـﺖ‪ .‬در ﭘﺎﻳـﺎن ﻗـﺮن ﭘـﺎﻧﺰدﻫﻢ در اروﭘـﺎ‪ ،‬ﺑـﻴﺶ از ‪200‬‬
‫ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ در ‪ 69‬ﺷﻬﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺴﺘﻤﺮ داﺷﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻫـﺎي ﻣﻬـﻢ آن دوره ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﺑـﻪ‬
‫ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ آﻧﺘﻮن ﻛﺎﺑﺮﮔﺮ در ﺷﻬﺮ ﻧﻮرﻧﺒﺮگ اﺷﺎره ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي ﭼـﺎپ آن ‪ 24‬دﺳـﺘﮕﺎه‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪69‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺑﻮد و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ در آن ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬از دﻳﮕﺮ ﺧﺪﻣﺎت ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﻳـﺮ‬
‫اﺷﺎره ﻛﺮد‪:‬‬
‫•اﺑﺪاع روش ﭼﺎپ ﭘﻴﭽﺸﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ روﻏﻦ زﻳﺘﻮن ﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻬﺎ در آﺳﻴﺎ و اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬
‫•ﺗﻮﺳﻌﻪ روش ﺑﻠﻮﻛﻲ ﭼﺎپ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻣﺎرﻛﻮ ﭘﻮﻟﻮ از آﺳﻴﺎ اﺑﺪاع ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫•ﺗﻮﺳﻌﻪ روش ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺎﻏﺬ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﻛﻪ از ﭼﻴﻦ وارد اروﭘﺎ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫•ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺷﻬﺎي ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺮﻛﺐ‪.‬‬
‫•ﺗﻮﺳﻌﻪ روش ﻣﻨﮕﻨﻪ و ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﻛﺘﺎب ﻛﻪ اﺟﺎزه ﭼﺎپ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻗﻄﻮر را ﻣﻲ داد‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﭼﺎپ ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ‪ ،‬ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي داﺷﺖ و درﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪان‬
‫آن دوران ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ 300‬ﺳﺎل ﭘﺲ از اﺧﺘﺮاع دﺳﺘﮕﺎه ﭼﺎپ ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺲ آﻟﻤﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم آﻟـﻮﺋﻴﺲ‬
‫زﻧﻪ ﻓﻠﺪر‪ ،‬ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲ ﻳﺎ ﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ را در ﺳﺎل ‪ 1796‬ﻣﻴﻼدي اﺧﺘﺮاع ﻛﺮد‪ .‬ﻫﺮ ﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﻳﺎ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ روش روي آن ﻧﻘﺶ ﻣﻲﺑﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﺣﺪود ‪ 750‬ﻧﺴﺨﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻄﻠﻮب داﺷﺖ‬
‫و ﭘﺲ از آن ﻧﻘﺶ روي ﺳﻨﮓ ﻗﺎﺑﻞ ﭼﺎپ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ورود ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎپ ﺑﻪ اﻳﺮان‬
‫درﺑﺎر ه ي ﺷﺮوع ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲ در اﻳﺮان رواﻳﺎت ﻣﺘﻌﺪدي وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﻣﺎ رواﻳﺖ ﻗﻮيﺗـﺮ اﻳـﻦ اﺳـﺖ‬
‫ﻛﻪ ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲ را ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﻴﺮزا ﺻﺎﻟﺢ ﺷﻴﺮازي در ﺗﺒﺮﻳﺰ راه اﻧﺪازي ﻛـﺮد‪ .‬ﻣﻴـﺮزا ﺻـﺎﻟﺢ‬
‫ﻛﻪ از ﺳﻮي دوﻟﺖ اﻳﺮان ﺑﺮاي ﻓﺮاﮔﻴﺮي ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ اروﭘﺎ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ آورد ﻛﻪ آن را در ﺳﺎل ‪ 1225‬ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي راه اﻧـﺪاﺧﺖ‪ .‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧـﻪ‬
‫ي ﺳﻨﮕﻲ در ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن و ﺳﭙﺲ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎي اﻳﺮان ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺪ و ﺑﻴﺶ‬
‫از ‪ 50‬ﺳﺎل ﺗﻨﻬﺎ روش ﭼﺎپ در اﻳﺮان ﺑﻮد و ﺗﺎ اواﺧﺮ دور ه ي ﻗﺎﺟﺎر‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ در اﻳﺮان ﭼﺎپ ﻣﻲ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ روش ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲ ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺸﺖ ﺳﺎل ﻗﺒـﻞ از ورود ﭼـﺎپ ﺳـﻨﮕﻲ ﺑـﻪ اﻳـﺮان ﭼـﺎپ ﺳـﺮﺑﻲ‬
‫راه اﻧﺪازي ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﺰﻳﻨـﻪ و زﺣﻤـﺖ زﻳـﺎد آن‪ ،‬ﭘـﺲ از ورود ﭼـﺎپ ﺳـﻨﮕﻲ‪ ،‬ﻛﻨـﺎر‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ وﻟﻲ ﺑﻌﺪﻫﺎ در اواﺧﺮ دوره ي ﻗﺎﺟﺎر دوﺑﺎره اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺮوف ﺳﺮﺑﻲ راﻳﺞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎپ از زﻣﺎن ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ ﺗﺎ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺣﺪود ‪ 1490‬ﻣﻴﻼدي روش ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳـﻴﺪﻛﺎري روي ﺻـﻔﺤﺎت ﻓﻠـﺰي ﺷـﻜﻞ ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﺳـﺎل‬
‫‪ 1550‬اوﻟﻴﻦ ﻟﻨﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎردون اﻳﺘﺎﻟﻴﺎﻳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬آﻟﻮﻣﻴﺲ زﻧـﻪ ﻓﻠـﺪر در ﺳـﺎل ‪ 1796‬روش‬
‫ﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ را اﺑﺪاع ﻧﻤﻮد‪ .‬وي ﺑﻪ ﻣﺨﺘﺮع ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﻲ ﺷﻬﺮت دارد‪.‬‬
‫•ﺣﺪود ﺳﺎل ‪ 1799‬ﺗﺎ ‪ 1800‬اوﺑﻲ رو در ﭘﺎرﻳﺲ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻏﺬﺳـﺎزي را اﺧﺘـﺮاع ﻧﻤـﻮد‬
‫ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 1820‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻛﺎﻣﻞﺗﺮي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪70‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫•در ﺳﺎل ‪ 1811‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺳﻴﻠﻨﺪري ﻟﺘﺮﭘﺮس ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻴﺮوي ﺑﺨـﺎر ﻛـﺎر ﻣـﻲ ﻛـﺮد ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ﻛﻮﻧﻴﻚ ﻣﺨﺘﺮع آﻟﻤﺎﻧﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1818‬ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎور ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ ﺳﻴﻠﻨﺪي ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻋﺮﺿﻪ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛـﻪ ﭘﺸـﺖ و روي‬
‫ﻛﺎﻏﺬ در اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1822‬وﻳﻠﻴﺎم ﭼﺮچ اوﻟﻴﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺣﺮوﻓﭽﻴﻨﻲ را ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1825‬ﻧﻴﺲ ﻓﻮرﻧﻴﺲ ﺗﻬﻴﻪ ﻓﺮم ﭼﺎپ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎي ﻓﻠﺰي از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺲ را ﺑﻪ روش‬
‫ﻓﺘﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ اﺑﺪاع ﻛﺮد وﺑﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺮس دﺳﺘﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1844‬رﻳﭽﺎرد ﻫﻮ در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ رﺗﺎﺗﻴﻮ را ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﺎﻧﻴﺪ ﻓﺮم ﭼﺎپ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﻣﺪور‪ ،‬دور ﺳﻴﻠﻨﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1850‬ژﻳﻠﻮت اﺳﻴﺪﻛﺎري روي ﻓﻠﺰ را ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1851‬اﺳﻜﺎت آرﺷﺮ روش ﻛﻠﻮدﻳﻮم ﻣﺮﻃﻮب )ﺷﻴﺸﻪ ي ﻧﮕﺎﺗﻴﻮ( را اراﻳﻪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1859‬ﻫﻨﺮي ﺟﻴﻤﺰ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﺎ روش ﻓﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﮔﺮاﻓﻲ ﻛﻠﻴﺸﻪ زﻳﺮ را ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1866‬در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه اوﻟﻴﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ ﺑﺎ ﻛﺎﻏﺬ رول ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1870‬اوﻟﻴﻦ دورﺑﻴﻦ ﻧﻮﺳﺎﻧﻲ رﻳﻠﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮس ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1874‬ﻛﺎرل ﻛﻠﻴﭻ اﻫﻞ ﭼﻚ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮﻋﻲ ﻛﺎﻏﺬ ﻛﺎرﺑﻦ‪ ،‬ﺗﻬﻴـﻪ ي ﻓـﺮم را ﺑﻬﺒـﻮد‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1910‬اوﻟﻴﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﻠﻴﻮﮔﺮاور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻴﻐﻪ ي دﻛﺘﺮ ﺑﻠﻴﺪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﺮد‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1912‬ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ ﭘﺸﺖ و رو زن اﻓﺴﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﺳﭙﺎر ﻫﺮﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪ‬
‫)ﻛﺎﻏﺬ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻟﻮﻟﻪاي(‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1912‬ﺷﺮﻛﺖ روﻟﻨﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺳﻴﻠﻨﺪر ﻣﺴﺎوي را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1950‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮوﻓﭽﻴﻨﻲ ﻣﻨﻮﻓﺘﻮ )ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻨﻮﺗﺎﻳﭗ( اﺧﺘﺮاع ﺷﺪ‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1965‬دﻛﺘﺮ ﻫﻞ ﺑﺎ اراﺋﻪ ي ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ اي ﻧﻮﻳﻦ و ﺳﺎﺧﺖ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﻜﻨﺮ ﺗﺤﻮل ﺑﺰرﮔـﻲ در‬
‫ﺣﺮوﻓﭽﻴﻨﻲ و ﻓﺘﻮﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد‪.‬‬
‫•در ﺳﺎل ‪ 1976‬اﺷﻌﻪ ي ﻟﻴﺰر در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻓﺘﻮﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﺣﺮوفﭼﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﻮاع ﭼﺎپ‬
‫ﭼﺎپ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ دارد ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﭼﺎپ ﺷـﻮد و آﻧﭽـﻪ ﻛـﻪ ﺑـﺮ آن ﻗـﺮار‬
‫اﺳﺖ ﭼﺎپ ﺷﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ روشﻫﺎي ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪:‬‬
‫•ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ‪ :‬ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺮاي اﻧﺘﺸﺎرات‪ ،‬ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت‬
‫•ﭼﺎپ ﻓﻠﻜﺴﻮ‪ :‬ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪71‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫•ﭼﺎپ ﻫﻠﻴﻮﮔﺮاور‪ :‬ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬

‫•ﭼﺎپ ﺳﻴﻠﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ‪ :‬ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺮاي ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﭼﺎﭘﻬﺎي ﺗﻔﻜﻴﻜﻲ‬
‫•ﭼﺎپ ﻟﺘﺮ ﭘﺮس‪ :‬ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎي ﭼﺎپ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ از ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ روشﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ اﺳﺖ‬
‫•ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ :‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﺼﺎرف‪ ،‬ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ و اداري در ﺗﻴﺮاژ ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ ﻧﻮﻋﻲ از ﭼﺎپ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻋﻜﺲ را ﺑﺮ ﺳـﻄﺢ ﻻﺳـﺘﻴﻜﻲ ﻳـﻚ اﺳـﺘﻮاﻧﻪ )ﺳـﻴﻠﻨﺪر(‬
‫ﮔﺮدان ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﺳﭙﺲ آن را ﺑﺎ ﻓﺸﺎر اﺳﺘﻮاﻧﻪ دﻳﮕـﺮ روي ﻛﺎﻏـﺬ ﭼـﺎپ ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﻣﺎﺷـﻴﻦ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ داراي ﺳﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اﺳﺖ ‪ .‬در ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ ﻧﺨﺴﺖ آن ﭼـﻪ را ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﭼـﺎپ‬
‫ﺷﻮد ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ اي ﻓﻠﺰي ﺑﻪ ﻧﺎم زﻳﻨﻚ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ را ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬
‫ﻃﻮري ﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﺗﺼﺎوﻳﺮ آن‪ ،‬ﻣﺮﻛﺐ ﭼﺎپ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬زﻳﻨـﻚ‬
‫را ﺑﻪ دور ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﻲ ﭘﻴﭽﻨﺪ؛ ﻃﺮح آن ﺑﺮ اﺛﺮ ﻓﺸﺎر روي ﭘﻮﺷﺶ ﻻﺳـﺘﻴﻜﻲ اﺳـﺘﻮاﻧﻪ دوم‬
‫ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻛﺎﻏﺬ ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻮاﻟﻴﺎ ﺑﻪ دور اﺳـﺘﻮاﻧﻪ ﺳـﻮم ﻣـﻲ ﭘﻴﭽـﺪ ﻣﻄﺎﻟـﺐ را از روي ﭘﻮﺷـﺶ‬
‫ﻻﺳﺘﻴﻜﻲ اﺳﺘﻮاﻧﻪ دوم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺳﺮﻋﺖ ﻛﺎر ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﻫـﺎي ﭼـﺎپ اﻓﺴـﺖ ﺑـﻴﺶ از ﭼـﺎپ ﻣﺴـﻄﺢ‬
‫)ﺣﺮوﻓﻲ( ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ درﺟﻬﺎن ﻛﻤﭙﺎﻧﻲ ﻫﺎﻳﺪﻟﺒﺮگ آﻟﻤﺎن اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ ﺷﻴﻤﻲ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ دارد‪ ،‬ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ آب و ﻣﺮﻛﺐ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺮ‬
‫روي ﺳﻄﺢ ﭘﻠﻴﺖ ﻛﻪ ﺻﻔﺤﻪ اي از ﺟﻨﺲ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺻﻮرت ﻣﻴﭙـﺬﻳﺮد ﻛـﻪ اﺻـﻄﻼﺣﺎًدر‬
‫ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ زﻳﻨﻚ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺳﻄﺢ روﻳﻲ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻮﺳﻂ روش ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮو‬
‫ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ اﻛﺴﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ وﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ اﻛﺴـﻴﺪ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴـﻮم ﮔﺮدﻳـﺪه اﺳـﺖ ﺗﺎﺳـﺨﺘﻲ و ﻣﻘﺎوﻣـﺖ‬
‫ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ آن ﺑﺎﻻ رود ‪ .‬ﺳﻄﺢ روﻳﻲ زﻳﻨﻚ را ﺑﺎ ﻣﻮاد ﭘﻠﻴﻤﺮي ﺣﺎوي ﻣﻮاد ﺣﺴـﺎس ﺑـﻪ ﻧـﻮر ﻧﻤـﻚ‬
‫ﻫﺎي دﻳﺎزوﻧﻴﻮم ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬زﻳﻨﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮر ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ وﻳﺎ ﻟﻴﺰر ﻧﻮردﻫﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﺗـﺎ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮروي آن اﻳﺠﺎد ﮔﺮدد وﺳﭙﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﻣﺤﻠـﻮل ﻗﻠﻴـﺎﻳﻲ ﺷﺴﺘﺸـﻮ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﺗـﺎ ﻣـﺎده‬
‫ﭘﻠﻴﻤﺮي در ﻧﻘﺎط ﻧﻮر ﺧﻮرده از روي ﺳﻄﺢ زﻳﻨﻚ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺑـﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳـﻖ دو ﻧﺎﺣﻴـﻪ ﺑـﺮ روي‬
‫ﺳﻄﺢ زﻳﻨﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد) ﻧﻮاﺣﻲ آب دوﺳﺖ و ﻧﻮاﺣﻲ ﭼﺮﺑﻲ دوﺳـﺖ(‪ ،‬ﻧـﻮاﺣﻲ ﺗﺼـﻮﻳﺮي روي‬
‫ﺳﻄﺢ زﻳﻨﻚ ﻛﻪ ازﻣﺎده ﭘﻠﻴﻤﺮي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﺮﺑﻲ دوﺳﺖ و ﺟﺎذب ﻣﺮﻛﺐ و ﻧﻮاﺣﻲ دﻳﮕـﺮ‬
‫آب دوﺳﺖ و ﺟﺎذب رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ در ﻧﻮاﺣﻲ ﻏﻴﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮي ﺳﻄﺢ زﻳﻨﻚ‪ ،‬ﻻﻳﻪ ﻧﺎزﻛﻲ‬
‫از آب وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎازﻧﻔﻮذ ﻣﺮﻛﺐ ﺑﻪ آن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﺶ ﺳﻄﺤﻲ آب ورودي ﺑﻪ‬
‫ﺳﻄﺢ زﻳﻨﻚ را ﻛﺎﻫﺶ داد ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﻮادي ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺰو ﭘﺮوﭘﻴـﻞ اﻟﻜـﻞ اﻳـﻦ ﻛـﺎر‬
‫ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آب ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻏﻴـﺮ ﺗﺼـﻮﻳﺮي را ﭘﻮﺷـﺶ‬
‫ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ اﺻﻄﻼﺣﺎً ﻣﺤﻠﻮل ﻣﺮﻃﻮب ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﻴﺪي ﺑﺎﺷﺪ و‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪72‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ PH‬آن در ﻣﺤﺪوده ‪ 5.2-4.8‬ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳـﻚ ﻣﺤﻠـﻮل ﺑـﺎﻓﺮي ﺑـﻪ ﻧـﺎم داروي آب و‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻣﺮﻃﻮب ﻛﻨﻨﺪه ﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬

‫ﭼﺎپ ﻓﻠﻜﺴﻮ ﮔﻮﻧﻪ اي از ﭼﺎپ ﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴـﺘﻪ اﺳـﺖ ﻛـﻪ در آن ﻛﻠﻴﺸـﻪ ﻻﺳـﺘﻴﻜﻲ ﺣـﺎوي ﻃـﺮح‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﺟﻨﺲ ﭼﺎپ ﺷﻮﻧﺪه در ﺗﻤﺎس اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روش ﭼﺎپ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻴﺸـﻪ ﻫـﺎي‬
‫ﻻﺳﺘﻴﻜﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف)ﻓﺘﻮ ﭘﻠﻴﻤﺮ(‪» ،‬ﻓﻠﻜﺴﻮ« ﻧﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎپ ﻓﻠﻜﺴﻮ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮاي ﭼـﺎپ ﺑـﺮ‬
‫روي ﺳﻄﻮح ﻧﺎﻳﻠﻮﻧﻲ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬
‫ﻓﻠﻜﺴﻮ ﭼﺎﭘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﺎﻻ ﻗﺮار دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﭼﺎپ ﻛﻪ در زﻣﺮه ي‬
‫ﭼﺎپﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻗﺮار دارد ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﭼﺎپ ﺑﺮ روي ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ‪ ،‬ﺳـﻠﻔﻮن‪ ،‬ﻛﺎﻏـﺬ و ﻣﻘـﻮا را دارا‬
‫اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﭼﺎپ ﺑﺮ روي ﻛﺎرﺗﻦ ﻫﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺳـﻠﻔﻮن ﻳـﺎ ﻫـﺮ ﺻـﻔﺤﻪ ي ﺷـﻔﺎف دﻳﮕـﺮ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻄﻮح را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮﺿﻌﻲ و ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻧﻴﺎز ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺐ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺷﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻠﻜﺴﻮ ﻳﻜﻲ از روش ﭼﺎپ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 1990‬ﺑﺮاي ﭼـﺎپ ﭘﺎﻛـﺖ و ﺳـﺎك‬
‫ﻫﺎي ﻛﺎﻏﺬي اﺧﺘﺮاع ﺷﺪ و از روش ﻟﺘﺮ ﭘﺮس ﻧﻴﺰ ﺳﺒﻘﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻓﻠﻜﺴﻮ ﻳﻚ روش ﭼﺎﭘﻲ ﺳـﺎده ﺑـﻪ‬
‫ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺮﻛﺐ دان ﺳﺎده اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻐﺬﻳﻪ آن ﺑـﻪ ﺷـﻜﻞ‬
‫رول اﺳﺖ‬

‫ﭼﺎپ ﻫﻠﻴﻮﮔﺮاور‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرات دﻳﮕﺮ »ﭼﺎپ ﮔﻮد« ﻳﺎ »روﺗﻮﮔﺮاور« )ﮔﻮﻧﻪ اي از ﭼﺎپ ﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴـﺘﻪ(‬
‫روش ﭼﺎپ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺷﻜﻞ ﺑﺨﺶ »ﺗﺤﻮﻳﻞ رﻧﮓ« ﺟﺴﻢ ﭼﺎپ ﻛﻨﻨﺪه ﮔـﻮد اﺳـﺖ‪ .‬در اﺑﺘـﺪا‬
‫ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻄﺢ ﻏﻠﻄﻚ ﭼﺎپ ﺑﻪ رﻧﮓ آﻏﺸﺘﻪ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﻓﺰاري ﭼﻮن ﻛﺎرﺗﻚ رﻧﮓ ﻫـﺎي ﻣـﺎزاد‬
‫زدوده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮري ﻛﻪ رﻧﮓ در ﮔﻮدي ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﻪ ﻛﺎﻏﺬ ﺑﺠﺎ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﭼﺎپ ﺑﺎ ﻓﺸـﺎر‬
‫ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد ﻏﻠﻄﻚ ﺑﻪ روي ﺟﻨﺲ ﻣﻮرد ﭼﺎپ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد‪ .‬ﻏﻠﻄﻚ ﻫﺎ روﻛﺸﻲ داﺋـﻢ ﻳـﺎ ﻣﻮﻗـﺖ‪،‬‬
‫اﻏﻠﺐ از ﺟﻨﺲ ﻣﺲ دارﻧﺪ و ﻃﺮح ﭼﺎپ )ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪه ﺑﻪ رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﻣـﻮرد ﻟـﺰوم( ﺑـﺎ روش ﻫـﺎي‬
‫ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﺮوي اﻳﻦ ﻗﺸﺮ ﻣﺲ "ﻛﻨﺪه ﻛﺎري" ﻳﺎ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﮔﺮاور ﺳﺎزي ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼﺎپ ﮔﻮد در ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﻫﻨﺮي ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺴﻴﺎر دارد و ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﭘـﺮ ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﺑـﻮدن‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮاور ﻫﺎي ﮔﻮد ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻛﻼن )از ‪ 300000‬ﺑﺮگ ﺑﻴﺸﺘﺮ( ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬
‫واﻗﻊ ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻮارد ﻣﺼﺮف ﻋﻤـﺪه اﻳـﻦ روش‪ ،‬ﭼـﺎپ در‬
‫روي ﻧﺎﻳﻠﻮن‪ ،‬اﻧﻮاع ﻣﻘﻮا‪) ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻮع روﻛﺶ ﻧﺎﻳﻠﻮن دار( و ﻛﺎﻏﺬ ﻋـﺎدي اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﺤﺼـﻮﻻت اﻳـﻦ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪73‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫روش ﭼﺎپ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از اﻧﻮاع ﻧﺎﻳﻠﻮن ﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي و ﻛﻴﺴﻪ ﺳﺎزي‪ ،‬ﻣﻘـﻮاي ﺑﺴـﺘﻪ ﺑﻨـﺪي )ﻣﺜـﻞ‬
‫ﺗﺘﺮاﭘﺎك و ﻏﻴﺮه(‪ ،‬اﺳﻜﻨﺎس‪ ،‬اوراق ﺑﻬﺎدار و اﻏﻠﺐ ﻣﺠﻠﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻴﺮاژ ﺑﺎﻻ‪.‬‬

‫ﭼﺎپ ﺳﻴﻠﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ‪ ،‬ﭼﺎپ اﺳﻜﺮﻳﻦ ﻳﺎ ﺳﺮي ﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬اﺳﻠﻮﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روش ﺗﻜﺜﻴـﺮ ﺑـﺎ اﺳﺘ‪‬ﻨﺴـﻴﻞ‬
‫ﻣﺒﺘﻨﻲ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ اﺳﻠﻮب از ﭘﺎرﭼﻪ ﺗﻮري ﻇﺮﻳﻒ )اﻏﻠﺐ اﺑﺮﻳﺸﻢ(‪ ،‬ﭼﻮن ﺳﻄﺢ ﺗﻜﻴﻪﮔـﺎﻫﻲ ﺑـﺮاي‬
‫ورﻗﻪ اﺳﺘﻨﺴﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ورﻗﻪ اﺳﺘﻨﺴﻴﻞ را روي ﭘﺎرﭼﻪ ‪ -‬ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻛﻼﻓﻲ )ﭼﻬﺎرﭼﻮب(‬
‫ﻣﺤﻜﻢ ﺷﺪه ‪ -‬ﻣﻲ ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮﻛﺐ ﻏﻠـﻴﻆ را ﺑـﺎ اﺑـﺰاري ﺗﻴﻐـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ )اﺳـﻜﻮﻳﻲ ﺟـﻲ( ﺑـﺮ ﺳـﻄﺢ‬
‫اﺳﺘﻨﺴﻴﻞ ﻣﻲ ﮔﺴﺘﺮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ از ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮ ﺗﻮري ﺑﻪ ﺳﻄﺢ دﻳﮕﺮي در زﻳﺮ ﻛﻼف ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑـﺮ روي ﺳـﻄﻮح ﻣﺴـﺘﻮي ﻳـﺎ ﻏﻴـﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﻮي ﭼﺎپ ﻛﺮد‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺑﺎ اﻳﻦ اﺳﻠﻮب اﻏﻠﺐ داراي ﻟﺒﻪﻫﺎي ﺗﻴﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻲ ﻛﺎﻏـﺬي‬
‫رﻧﮕﻲ را ﺑﺮﻳﺪه و ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺑﺮاي ﺧﻠﻖ آﺛﺎر ﺑـﺪﻳﻊ ﺑﻜـﺎر رﻓﺘـﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﻠﻚاﺳﻜﺮﻳﻦ و ﺳﺮيﮔﺮاف ﺑﻪ اﺛﺮي اﻃﻼق ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﺳﻠﻮب ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﻠﻮب ﺗﻮﺳﻂ ﺳ‪‬ﻤﻴﻮﺋﻞ ﺳﻴﻤ‪‬ﻦ اﺑﺪاع ﺷﺪ )‪ (1907‬و ﻧﺨﺴﺖ ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده ﺗﺠﺎري و ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ‬
‫داﺷــﺖ‪ .‬اﻣــﺮوزه ﻫــﻢ ﺑﺼــﻮرت ﺻــﻨﻌﺘﻲ و ﻫــﻢ ﺑﺼــﻮرت ﺗﻜﺜﻴــﺮ ﻫﻨــﺮي ﺑﻜــﺎر ﻣــﻲرود‪ .‬در ﭼــﺎپ‬
‫ﺳﻴﻠﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﭼﺎپ روي ﭘﺎرﭼﻪ و اﻟﺒﺴﻪ‪ ،‬اﺟﺴـﺎم و ﺑﺴـﺘﻪ ﻫـﺎي‬
‫ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ )ﭘﻠﻲ ﭘﺮوﭘﻴﻠﻦ و ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻲ دي و دي وي دي‪ ،‬ﻛﺎﻏﺬ و ﻣﻘﻮا‪ ،‬ﺳﺮاﻣﻴﻚ‪ ،‬ﺷﻴﺸـﻪ‪،‬‬
‫ﭼﻮب‪ ،‬ﻓﻠﺰ و ﻧﻈﺎﻳﺮ آن ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬در ﭼﺎپ ﺳﻴﻠﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ ﻫﻨﺮي اﻳﻦ روش ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﺑـﺮاي ﻧـﻮع‬
‫ﺑﻴﺎن ﺑﺼﺮي ﺧﺎص ﻧﺎﺷﻲ از اﺳﻠﻮب آن از ﺳﻮي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺟﻬﺖ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﺤﺪود و ﺷـﻤﺎره دار ﻳـﻚ‬
‫اﺛﺮ ﻫﻨﺮي ﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻤﻪ ي ﻧﺴﺨﻪﻫﺎ ﺑﻪ اﻣﻀﺎء ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﻲرﺳﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻨﺴﻴﻞ ﺑﺎ اﻟﮕﻮ و ﻧﻘﺸﻪ رو اﻧﺪاﺧﺘﻦ‪ schablon ،‬ﺷﺎﺑﻠﻮن اﻳﻦ واژه در ارﺗﺒﺎط ﻧﺰدﻳـﻚ ﺑـﺎ واژه‬
‫‪ Mimeograph‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻛﺮدن و ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﻜﺜﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬و اﻣﺎ ﺳﻴﻠﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ ﻛﻪ ﻧـﺎﻣﻲ‬
‫ﻗﺪﻳﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺮاي ‪ Serigraphy‬ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻣﺘﺪاول ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬آن ﻧﺎم ﻗﺪﻳﻢ ﺗﺮ ﺑﺮاي زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ واﻗﻌﺎ از اﺑﺮﻳﺸﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﺮدﻧـﺪ‪.‬ﺣـﺎﻻ از ﻣـﻮادي ﭼـﻮن ‪ Polyester‬ﻳـﺎ ‪ Nylon‬ﺑﻬـﺮه‬
‫ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ‪.‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ‪ Seri‬ﻛﻪ رﻳﺸﻪ ﻻﺗﻴﻦ دارد ﻳﻌﻨﻲ اﺑﺮﻳﺸﻢ‪ .‬اﻳﻦ روش ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﻴـﺮي اﺑﺮﻳﺸـﻢ ‪25‬‬
‫ﺳﺪه ﭘﻴﺶ ازﻣﻴﻼد در ﻳﻮﻧﺎن و ﻣﺼﺮ ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺑﻘﻪ داﺷـﺘﻪ اﺳـﺖ و ﺳـﺎﻣﻮﺋﻞ ﺳـﻴﻤﻮن در آﻏـﺎز ﺳـﺪه‬
‫ﺑﻴﺴﺘﻢ در ﻣﻨﭽﺴﺘﺮ در ﭼﺎپ آﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از آن ﺑﻬﺮه ﺑـﺮدو ﺣﺘـﻲ ﭘـﺲ از وي در‬
‫ﺳﻨﻔﺮاﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﺟﺎن ﭘﻴﻠﺴﻮرد اﻳـﻦ روش را ﮔﺴـﺘﺮش داد و ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ﺗﻤـﺎم رﻧﮕـﻲ درآوردو آن‬
‫‪screen printing‬ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺧﻤﻴﺮ ﻣﺎﻳﻪ اﺻﻠﻲ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺳﻴﻠﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ ﻛﻪ از ﺗﻜﻨﻴﻚﻫﺎي‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪74‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﮔﺮاﻓﻴﻚ اﺳﺖ از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻜﺎﺳـﻲ و ﮔﺮاﻓﻴـﻚ ﺑـﺎ ﻫـﻢ ارﺗﺒـﺎط‬
‫ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪي وارﻫﻮل از ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺷﺎﺧﺼﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻳـﻦ روش ﺑـﺮاي ﺧﻠـﻖ آﺛـﺎرش ﺑـﻪ وﻓـﻮر‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮﻳﻦ و ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﭘﺎپ در اﻣﺮﻳﻜﺎ اﻧﺪي وارﻫﻮل )‪ (1928-87‬اﺳﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﻫﻨﺮي اش ﺑﺴﻴﺎر ﻓﺮاﺗﺮ از ﻣﺮزﻫﺎي راﻳﺞ و ﻣﺘﻌﺎرف ﻫﻨﺮ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﻲ رود‪ .‬ﻃﺮز ﺗﻠﻘﻲ اﻧـﺪي‬
‫وارﻫﻮل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺒﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬او از ﺳﻮﻳﻲ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﻫﺎي ﻓـﻴﻠﻢ‬
‫ﺧﻮد را ﻓﻮق ﺳﺘﺎره ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪ و از ﺳﻮﻳﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ وي ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻮده و آﻧﭽﻪ را‬
‫ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻪ ﻳﻚ ﺗـﺎﺑﻠﻮي ﻧﻘﺎﺷـﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜـﻪ ﺻـﺮﻓﺎ ﻳـﻚ ﻣﺤﺼـﻮل ﺻـﻨﻌﺘﻲ اﺳـﺖ‪ .‬او ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬
‫اﺑﮋه ﮔﺸـﺘﻪ ﮔـﻲ ِﺟﺪﻳـﺪ ﻛـﻪ ﺑﺮاﺳـﺎس ِارزش ِﺑـﺎزار اﻗﺎﻣـﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد و ﺟـﺎﻣﻌﻬﻲ ﻣﺒﺘـﺬل ِﺳـﻮداﮔﺮ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داري را ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪي ﺧﻄﻴﺮ ﺑﺮاي ﻫﻨﺮ ﻣﺒﺪل ﻣﻲ ﺳﺎزد‪ ،‬درﻋﻮض ِدﻓـﺎع از وﺿـﻊ ِﺳـﻨﺘﻲ ِاﺛـﺮ‬
‫ﻫﻨﺮي‪ ،‬اﺑﮋه ﮔﺸﺘﻪ ﮔﻲ ِﻣﻄﻠﻖ را ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬از آن ﺟﺎ ﻛﻪ ارزش زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻪ ﺟـﺎي آن‬
‫ﻃﻔﺮهرﻓﺘﻦ از ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻲ‪ ،‬ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻲ از ﻛﺎﻻ را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﻣﻲاﻧﺪازد‪ ،‬ﻫﻨﺮ ﺑﺎﻳﺪ در ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻲاي ﭘﻴﺶ‬
‫رود و ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﻛﺎﻻ و ﻛﺎﻻﻳﻲ ﺷﺪن را ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي از ﻫﻤﺎن ﺳﺎزوﺑﺮﮔﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻛﺎﻻ ﺑﻪ آن واﮔـﺬار‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺳﺎﻣﺎن دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻨﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﻴﺮ ِﮔﺮﻳﺰﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ِﺑﻲ ﺗﻔﺎوﺗﻲ و ﺑﻲ اﺛﺮي و ﻫﻢ ﺗـﺮازي ِﻛـﺎﻻﻳﻲ را ﭘـﻲ‬
‫ﮔﻴــﺮد واز اﻳــﻦ ﻃﺮﻳــﻖ اﺛــﺮ ِﻫﻨــﺮي را ﭼﻮﻧــﺎن ﻛــﺎﻻﻳﻲ ﻣﻄﻠــﻖ ﺑﺮﺳــﺎزد‪ .‬در ﻣﻮاﺟﻬــﻪ ﺑــﺎ‬
‫ﭼﺎﻟﺶ ِﻣﺪرن ِﻛﺎﻻﻳﻲ ﺷﺪن‪ ،‬ﻫﻨﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ رﺳﺘﮕﺎري ِﺧﻮد را در آﺷﻴﺎﻧﻪ ي ﻧﻔﻲ ِاﻧﺘﻘﺎدي ﺑﺠﻮﻳﺪ )ﭼﺮاﻛﻪ‬
‫آن وﻗﺖ ﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﻫﻨﺮ‪-‬ﺑﺮاي‪-‬ﻫﻨﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آﻳﻨﻪ ي ﻣﻀﺤﻚ و ﺑﻲ ﺗﻮش وﺗﻮان ِﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داري‬
‫ﻛﻪ ﺑﻲ درﻧﮓ ﻛﻴﻔﻴﺖ ِﭼﺎره ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ِﻛﺎﻻ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد(‪ ،‬ﻫﻨﺮ ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﺰاع ﻓﺮﻣـﺎل و ﺑـﺖ واره‪،‬‬
‫در ﻓﺎﻧﺘﺰي ِارزش ِﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻏﺮق ﺷـﻮد ﺗـﺎ ﻛﺎﻻﮔﺸـﺘﻪ ﮔـﻲ اش را در ﻣﺮزﻫـﺎﻳﻲ وراي ﻛﺎﻻﻫـﺎ و ارزش‬
‫ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎزد و ﺑﺎ رادﻳﻜﺎلﻛﺮدن ِارزش ﻣﺒﺎدﻟﻪاي از آن ﺑﮕﺮﻳﺰد‪.‬‬

‫ﻟﺘﺮ ﭘﺮس ﻳﻜﻲ از روش ﻫﺎي ﭼﺎپ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ از ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗـﺮﻳﻦ روش ﻫـﺎي ﭼـﺎﭘﻲ اﺳـﺖ و ﺗـﺎ اواﻳـﻞ‬
‫‪ 1970‬ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ روش ﭼﺎﭘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ وﺳﻴﻌﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣـﻲ ﮔﺮﻓـﺖ ﭘﻴـﺪاﻳﺶ‬
‫ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ و دﻳﮕﺮ روش ﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ ﺑﻪ دﻟﻴـﻞ ﺳـﺮﻋﺖ ﺑﻴﺸـﺘﺮ و ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺑﻬﺘـﺮ و ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﻛﻤﺘـﺮ‬
‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﭼﺎپ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻳﺎ ﻟﺘﺮ ﭘﺮس ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻳﻜﻲ از روش ﻫﺎي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺗﺼﺎوﻳﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﭼﺎﭘﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳـﻦ روش‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﺎپ ﺣﺮﻓﻪ اي در ﺗﻴﺮاژﻫﺎي ﻛﻢ ﺗﻌﺪاد ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺸﺮ روﻣﻴﺰي و دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ دﻳﺠﻴﺘـﺎل‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎي ﻻرج ﻓﺮﻣﺖ و‪/‬ﻳﺎ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎي ﻟﻴـﺰري و ﺟﻮﻫﺮاﻓﺸـﺎن ﺣﺮﻓـﻪ اي اﻧﺠـﺎم‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪75‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل داراي ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﭼـﺎپ ﻫـﺮ ﺻـﻔﺤﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴـﻪ ﺑـﺎ روﺷـﻬﺎي‬
‫ﺳﻨﺘﻲ ﻣﺜﻞ ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ اﺳﺖ وﻟﻲ اﻳﻦ ﻗﻴﻤﺖ ﺑـﺎﻻﺗﺮ ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﺑـﺎ ﺻـﺮﻓﻪ ﺟـﻮﻳﻲ در ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﺎي‬
‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ﺗﻬﻴﻪ ﭘﻠﻴﺖ ﻫﺎي ﭼﺎپ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﻴﺮاژﻫﺎي ﻛﻢ ﺗﻌﺪاد ﺟﺒـﺮان ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ روش اﻣﻜﺎن ﭼﺎپ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺗﻘﺎﺿﺎ در ﺗﻴﺮاژ ﻣﺤﺪود را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ آورد و اﻣﻜـﺎن ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬
‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ و ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﺻﻔﺤﻪ )اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﻐﻴﺮ( در ﻫﺮ ﺑﺮگ ﭼﺎﭘﻲ را در اﺧﺘﻴـﺎر ﻣـﻲ ﮔـﺬارد‪ .‬ﺻـﺮﻓﻪ‬
‫ﺟﻮﻳﻲ در ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ و ﺗﻮان رو ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل در ﺑﺎﻻ ﺑـﺮدن ﻛﻴﻔﻴـﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻣﺪن ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻫﺮ ﺑﺮگ ﭼـﺎﭘﻲ و ﺑـﺎﻻ رﻓـﺘﻦ ﺗﻴـﺮاژ ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳـﺖ ﻛـﻪ ﭼـﺎپ‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل در ﺣﺎل رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ و ﺣﺘﻲ ﭘﻴﺸﻲ ﮔﺮﻓﺘﻦ از آن اﺳﺖ ‪.‬‬

‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻨﻈﻮر از ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل در ﺑﺎزار ﭼﺎپ‪ ،‬ﻋﻤﺪﺗﺎ ﭼـﺎپ ﺗـﻮﻧﺮي ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻧـﻮاع‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎي ﻟﻴﺰري ﺣﺮﻓﻪ اي ﺑﺮ روي اﻧﻮاع ﻛﺎﻏﺬ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺎوت اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻦ ﭼـﺎپ دﻳﺠﻴﺘـﺎل و روﺷـﻬﺎي ﺳـﻨﺘﻲ ﭼـﺎپ ﻣﺜـﻞ ﻟﻴﺘـﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﭼـﺎپ اﻓﺴـﺖ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻜﺴﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﮔﺮاور‪ ،‬ﻳﺎ ﻟﺘﺮﭘﺮس در اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﺮدن از ﭘﻠﻴﺘﻬﺎي ﭼﺎپ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻣﺮاﺣـﻞ‬
‫آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻴﺶ از ﭼﺎپ ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺮ و ارزان ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮﺳﻮم ﺗـﺮﻳﻦ روﺷـﻬﺎ ﺷـﺎﻣﻞ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫـﺎي‬
‫ﺟﻮﻫﺮاﻓﺸﺎن و ﻟﻴﺰري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﮕﻤﻨﺖ ﻳﺎ ﺗﻮﻧﺮ را ﺑﺮ روي زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﻫﻤﭽـﻮن ﻛﺎﻏـﺬ‪،‬‬
‫ﻛﺎﻏﺬ ﻋﻜﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻧﻮاس ﻳﺎ ﺑﻮم‪ ،‬ﭼﻮب‪ ،‬ﻓﻮم‪ ،‬ﺷﻴﺸﻪ‪ ،‬ﺳﻨﮓ و ‪ ...‬ﻣﻲ ﻧﺸـﺎﻧﻨﺪ‪ .‬در ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﻓﺮآﻳﻨـﺪﻫﺎي‬
‫ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺟﻮﻫﺮ ﻳﺎ ﺗﻮﻧﺮ ﻫﻤﭽﻮن روﺷﻬﺎي ﺳﻨﺘﻲ در داﺧﻞ ﻛﺎﻏﺬ ﻧﻔﻮذ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨـﺪ ﺑﻠﻜـﻪ ﻻﻳـﻪ‬
‫ﻧﺎزﻛﻲ ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و در ﺑﺮﺧﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑـﺮاي ﺗﺜﺒﻴـﺖ آﻧﻬـﺎ ﺑـﺮ‬
‫روي زﻣﻴﻨﻪ از ﻣﻮاد اﺿﺎﻓﻲ و ﭘﻮﺷﺸﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﻓﺮآﻳﻨـﺪﻫﺎي ﺣﺮارﺗـﻲ ﻳـﺎ ﺗـﺎﺑﺶ ﻳـﻮوي اﻓـﺰوده‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎي اﺳﺎﺳﻲ‬
‫ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ روﺷﻬﺎي ﭼﺎپ ﻣﺜﻞ ﭼﺎپ اﻓﺴﺖ و ﻳﺎ ﻟﺘﺮ ﭘﺮس داراي ﺗﻔﺎوت اﺳﺎﺳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ از اﻳﻦ ﺗﻔﺎوتﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫•ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﺬف ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﻴﺶ از ﭼﺎپ ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ اﺳﺖ‬
‫•در ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭼﺎپ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﭼﺎﭘﻲ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪارد و ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﺮگ ﭼـﺎپ‬
‫ﺷﺪه ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﻲ اﺳﺖ‬
‫•در اﻳﻦ روش ﻣﻴﺰان ﻣﻮاد ﺑﺎﻃﻠﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎﻏﺬ و ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﭼﻮن ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ رﺳﻴﺪن‬
‫ﺑﻪ رﻧﮓ و ﻳﺎ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﺣﻴﻦ ﭼﺎپ وﺟﻮد ﻧﺪارد‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪76‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫•ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل در ﻫﺮ دور ﭼﺎپ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﻣﺘﻦ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را ﭼـﺎپ ﻛﻨـﺪ ﭼـﻮن در اﻳـﻦ‬
‫روش از ﭘﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‬

‫ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل‬

‫ﭼﺎپ در ﺗﻴﺮاژ ﻣﺤﺪود‬
‫در ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﺣـﺬف ﭘﻠﻴـﺖ و ﭼـﺎپ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ از ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ روي ﻛﺎﻏـﺬ و اﻣﻜـﺎن‬
‫ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن دﺳﺘﮕﺎه اﻣﻜﺎن ﭼﺎپ در ﺗﻴﺮاژ ﻣﺤﺪود ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ وﺟﻮد دارد ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ روش ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺮاي ﻣﺼﺎرﻓﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ و ﻳﺎ ﭼـﺎپ ﻣﺤﺼـﻮﻻت ﻛـﻢ‬
‫ﺗﻌﺪاد و ﺳﺮﻳﻊ ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﺎدي دارد‪ .‬ﻳﻚ ﭼﺎﭘﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ ﺑـﺮگ ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸـﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻃﻮل ﻣﺪت زﻣﺎن ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﻧﻬﺎﻳﺘﺎً ﻫﺰاران ﺑﺮگ ﭼـﺎپ ﻛﻨـﺪ‪ -‬ﻛـﻪ اﻟﺒﺘـﻪ‬
‫اﻳﻨﻜﺎر را ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮب اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه و ﺳﺮﻋﺖ ﻛـﺎر‪ ،‬ﭼـﺎپ‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﺮاي ﭼﺎپ در ﺗﻴﺮاژ ﻣﺤﺪود ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ و ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ از ﺳـﺎل ‪2012‬‬
‫ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ در ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻧﺎﻧﻮ در ﺟـﻮﻫﺮ و‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﻴﺘﻢ ﭘﺎﺷﺶ ﺟﻮﻫﺮ‪ ،‬ﭼﺎﭘﮕﺮ ﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺟـﻮﻫﺮ اﻓﺸـﺎن ﺗﻮاﻧﺴـﺘﻨﺪ ﺑﺴـﻴﺎري از‬
‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎ را در زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺮﻋﺖ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺎر ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﭼﺎپ‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎرﻫﺎي ﭼﺎپ ﺷﺪه در ﻧﮕﺎه اول ﭼﺸﻢﻧﻮاز ﻫﺴﺘﻨﺪ و از ﻧﻈـﺮ ﻣﺼـﺮفﻛﻨﻨـﺪه ﻧﻴـﺰ ﻗﺎﺑـﻞ‬
‫ﻗﺒﻮلاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ رﻧﮓ ﻣﻌﻴﻨﻲ‪ ،‬درﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ در ﭼـﺎپ ﺑـﻪ دﺳـﺖ‬
‫ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﭼﻨﻴﻦ رﺿﺎﻳﺘﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺗﻤﻬﻴﺪات ﻓﺮاواﻧﻲ‬
‫از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﻴﺶ از ﭼﺎپ ﺗﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺎﻏﺬ و ﻣﺮﻛﺐ و ﻣﺎﺷﻴﻦ ﭼﺎپ و ﻛﻨﺘﺮلﻫـﺎي ﺣـﻴﻦ ﭼـﺎپ ﻻزم‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮان اﻳﻦ ﻣﻬﻢ را از زاوﻳﻪ دﻳﮕﺮ )ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ( ﻧﻴﺰ ﻧﮕﺮﻳﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻮﺷﺎپ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮي اﻳﻦ ﻧﺮماﻓﺰار ﻓﺼﻞ ﻣﺸـﺘﺮﻛﻲ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻴﻦ ﺣﻮزه ﮔﺮاﻓﻴﻚ و دﻧﻴﺎي ﭼﺎپ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﭼـﻮن ﻫـﺮ دو ﮔـﺮوه‬
‫آن را ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺸﻜﻼت را ﭘﺲ از ﻃﺮاﺣﻲ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﭼﺎپ و در ﻃﻲ روﻧـﺪ‬
‫ﭼﺎپ را ﻣﻲﺗﻮان در ﻓﺘﻮﺷﺎپ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮد و ﻧﻴﺰ ﮔﺎه ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﻢ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﺻﺮفﻧﻈـﺮ از اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻮارد اﻳﻦ ﻧﺮماﻓﺰار ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد اﺳﺖ‪ .‬اﻣـﺎ ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﻫﻤـﻪ ﻻزم اﺳـﺖ‬
‫ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲ ‪ ، Adobe‬ﻓﺘﻮﺷﺎپ را ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻤﺎم ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧـﺮماﻓـﺰار ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫رﻧﮓ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪77‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻓﺘﻮﺷﺎپ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧـﮓ در اﻳـﺮان ﺑـﻪ ﻣﺜﺎﺑـﻪ‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻓﻘﻂ ﺑﺮ روي ﺑﺎﻧﺪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮده و ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﭘﺮواز درﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ‬
‫ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ در ﻛﻞ‪ ،‬ﻳﻚ ﺟﺪول از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎص را ﺑﻴﺎن ﻣـﻲﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﮔﺎﻣﻮت‪ (gamut)1‬دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ در‬
‫ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧﮓ‪ ،‬ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ‪ CMS‬اﻣﻜﺎن ﻣﻲدﻫﺪ رﻧﮓﻫﺎ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ ﺧﺎص‬
‫ﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﺎرج از آن ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ دﻳﮕﺮ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﺑﺮﮔـﻪ ﻫﻮﻳـﺖ و ﺷﻨﺎﺳـﻨﺎﻣﻪ ﻫـﺮ دﺳـﺘﮕﺎه‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ورودي )اﺳﻜﻨﺮ(‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ )ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر(‪ ،‬ﺧﺮوﺟﻲ )ﭘﺮﻳﻨﺘﺮ( ﺑﺎﺷﺪ و ﭘﺮوﻓﺎﻳـﻞ ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻨﺰﻟﻪ اﺛﺮ اﻧﮕﺸﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا ﺑﻪ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ روﺷﻦﺗﺮ ﺷﺪن ﺗﻌﺮﻳﻒ آن ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ RGB‬و‪ CMYK‬را ﻣــﺪلﻫــﺎي رﻧــﮓ واﺑﺴــﺘﻪ ﺑــﻪ دﺳــﺘﮕﺎه)‪(device-dependent‬‬

‫ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ‪ .‬از اﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﻛﻪ رﻧﮕﻲ را ﻛﻪ در ﻋﻤﻞ از ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻔﺮوض از اﻋﺪاد‪ RGB‬ﻳﺎ‪CMYK‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآورﻳﻢ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آن رﻧﮓ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬زﻳـﺮا ﺳﻴﺴـﺘﻢ‪RGB‬‬
‫و ‪ CMYK‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ دﻫﻦ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار رﻧﮓ ﺑﻪ ﻛـﺎر ﺑﺒـﺮد‪ ،‬در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ در‬
‫ﻣﻮرد رﻧﮓ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬دﻟﻴـﻞ اﻳـﻦ اﻣـﺮ آن‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺧﺎم و ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﻫﺴﺘﻨﺪ از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ دو ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد‪:‬‬
‫‪ -1‬از ﻛﺠﺎ ﺑﺪاﻧﻴﻢ اﻋﺪاد ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺎﻳﻞ‪ RGB‬ﻳﺎ‪ CMYK‬ﻗﺮار اﺳﺖ ﭼﻪ رﻧﮕﻲ را ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨـﺪ؟‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ 0،0،255 ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ؟ ﺑﻠﻪ ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬اﻣﺎ دﻗﻴﻘﺎ ﭼﻪ ﻗﺮﻣـﺰي؟ ﻗﺮﻣـﺰ روي ﻣـﺎﻧﻴﺘﻮر‬
‫ﻣﻦ ﻳﺎ ﺷﻤﺎ؟ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﻗﺮﻣﺰ ﺣﺲﮔﺮ اﺳﻜﻨﺮ ﻣﻦ ﻳﺎ دورﺑﻴﻦ دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺷﻤﺎ؟‬
‫‪ -2‬از ﻛﺠﺎ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﺪام اﻋﺪاد‪ RGB‬ﻳﺎ‪CMYK‬را ﺑﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ آن را وادار ﻛﻨـﻴﻢ‬
‫رﻧﮓ ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺎ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ؟ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﺪاﻧﻴﻢ از ﻛﺪام ﻗﺮﻣﺰ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﻨـﻴﻢ و‬
‫ﻛﺪام درﺻﺪ از اﻋﺪاد‪ CMYK‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﻟﻴﺰري ارﺳﺎل ﺷﻮد ﺗﺎ درﺳﺖ ﻫﻤﺎن ﻗﺮﻣﺰ ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر دﻳﺪه‬
‫ﺷﻮد؟‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧﮓ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﻜﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ اﻳﻦ دو ﻣﺸﻜﻞ را ﺑﺎ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن ﻣﻌـﺎﻧﻲ رﻧـﮓ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻪ اﻋﺪاد‪ RGB‬و‪ CMYK‬ﺣﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر اﻋﺪاد دﻳﮕﺮ ﻣﺒﻬﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨـﺪ‬
‫ﺑﻮد و از اﻳﻦ ﭘﺲ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲداﻧﺪ ﭼﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻋﺪاد ﻣﺸﺨﺼﻲ در اﺧﺘﻴﺎر آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬
‫ﺗﺎ رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ CMS‬اﻳﻦ ﻛـﺎر اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن ﻣﻌـﺎﻧﻲ رﻧـﮓ ﻣﻄﻠـﻖ ﺑـﻪ‪RGB‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪78‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫و‪ CMYK‬را ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬از آﻧﺠﺎ ﻛـﻪ‬
‫اﻋﺪاد‪ RGB‬و‪ CMYK‬ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻌﻨـﻲ‬
‫ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ اﻳﻦ اﻋﺪاد‪ RGB‬و‪ CMYK‬اﻳﻦ رﻧـﮓ ﺧـﺎص را ﺑـﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺧﺎص ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧﮓ‬
‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ در‪ CMS‬ﺑﭙﺮدازﻳﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺪلﻫﺎي رﻧﮕﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ از دﺳﺘﮕﺎه‬
‫آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪ CIE zyx، CIE Lab.‬اﻳﻦ دو ﻣﺪل و ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ‪CIE lch‬‬
‫ﻳﺎ‪ luv‬ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺴـﺘﻘﻞ از دﺳـﺘﮕﺎه )‪ (device-independent‬ﻣﺤﺴـﻮب‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺪل رﻳﺎﺿﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﻣﺮﻛﺐ و ﻳﺎ‬
‫‪ ...‬واﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ zxy CIE .‬ﻳﺎ‪ Lab‬ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﻜﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ رﻧﮓ ﺧﻮد را در ﺣﺎل ﮔﺬار از ﻳﻚ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه دﻳﮕﺮ از ﻃﺮﻳﻖ رﺑﻂ دادن ﻣﻘﺎدﻳﺮ‪ RGB‬ﻳـﺎ‪ CMYK‬ﺑـﻪ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ‪ Lab‬ﻛﻨﺘـﺮل‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ Lab‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﺮﺟﻢ ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم و دﺳﺘﮕﺎهﻫـﺎ ﻋﻤـﻞ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ‪ .‬اﻣـﺎ‬
‫ﺟﺎﻟﺐ اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ ﻣﺰﻳﺖ ﺑﺰرگ) ‪ Lab‬ﺗﺮﺟﻤـﻪ ﺑـﻴﻦ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ و دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎ(‬
‫ﭼﻴﺰي ﺟﺰ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺸﺮﻳﺢ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع و روﺷﻦ ﺷﺪن ﻧﻘﺶ ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ در‪ CMS‬ﺑﻬﺘـﺮ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎ اﺟﺰاي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧﮓ آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪:‬‬
‫ﻳﻚ‪ CMS‬از ‪ 4‬ﺟﺰو اﺻﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ PCS :‬ﻓﻀﺎي اﺗﺼﺎل ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ‬
‫ب‪ :‬ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ‬
‫ج‪ CMM :‬ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫د‪ :‬اﻫﺪاف ﭘﺮداﺧﺖ‬

‫اﻟﻒ‪ :‬ﻓﻀﺎي اﺗﺼﺎل ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ‪ :‬اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲدﻫﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﻋـﺪدي ﻏﻴـﺮ ﻣـﺒﻬﻢ را در ﻳﻜـﻲ از‬
‫ﻣﺪلﻫﺎي ‪ xyz CIE‬ﻳﺎ‪ Lab‬ﺑﻪ ﻳﻚ رﻧﮓ ﺗﺨﺼﻴﺺ دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ب‪ :‬ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ‪ :‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ zCIE xy‬ﻳـﺎ‪ Lab‬را ﻛـﻪ ﻣﺘﻨـﺎﻇﺮ ﺑـﺎ ﻳـﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ‬
‫ﻣﻔﺮوض از اﻋﺪاد‪ RGB‬ﻳﺎ‪ CMYK‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ج ‪ : CMM:‬ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻣﻮﺗﻮر‪ CMS‬ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه و ﻛﺎر اﺻﻠﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻘﺎدﻳﺮ‪ RGB‬ﻳﺎ‪CMYK‬‬
‫را ﺑــــﺎ اﺳــــﺘﻔﺎده از دادهﻫــــﺎي ﻣﻮﺟــــﻮد در ﭘﺮوﻓﺎﻳــــﻞ ﺑــــﻪ اﻧﺠــــﺎم ﻣــــﻲرﺳــــﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫د‪ :‬اﻫﺪاف ﭘﺮداﺧﺖ‪ :‬ﺷﺎﻣﻞ ‪ 4‬ﻫﺪف ﭘﺮداﺧﺖ ادراﻛﻲ و اﺷﺒﺎﻋﻲ و رﻧﮓﺳﻨﺠﻲ ﻧﺴﺒﻲ و رﻧﮓﺳـﻨﺠﻲ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﻮهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎر ﺑﺎ رﻧﮓﻫﺎي ﺧﺎرج از ﮔﺎﻣﻮت دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪79‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪي ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﻮق ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺤﺮز اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﺨﺼـﻴﺺ دادن ﻣﻘـﺪار ﻋـﺪدي‬
‫ﻏﻴﺮﻣﺒﻬﻢ در ﻳﻜﻲ از ﻣﺪلﻫﺎي ‪ zxy‬ﻳﺎ‪ Lab‬ﺑﻪ ﻳﻚ رﻧﮓ ﺗﻮﺳﻂ‪ ، PCS‬ﭘﺮوﻓﺎﻳـﻞ آن را ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬
‫ﻛﺮده )ﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ( و در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﻌﻨﻲ‪ CMM‬ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت ﻧﻬـﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﺒﺪﻳﻼت ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻤﻲﺗـﻮان ﻧﻘـﺶ‪ CMM، PCS‬و اﻫـﺪاف ﭘﺮداﺧـﺖ را‬
‫ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺖ اﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧﮓ ﺑﻪ ﺟﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻪ در ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ‬
‫ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻴـﺰي در ﻣـﻮرد دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺮ ﻛﺎرﺷـﺎن ﻛﻨﺘـﺮل دارﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻫﻮش ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧﮓ در ﭘﺮوﻓﺎﻳﻞ دﺳﺘﮕﺎهﻫـﺎ ﺗﻌﺒﻴـﻪ ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻧﮓ ﭘﻨﺘﻮن ﭼﺎپ‬
‫ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎر ﭼﻬﺎر رﻧﮓ در ﭼﺎپ از رﻧﮕﻬﺎي ‪ CMYK‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬
‫دﻳﮕﺮ از ﺳﻪ رﻧﮓ ‪ CMY‬اﻣﺎ ﭼﻮن ﻣﺸﻜﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ‪ CMY‬ﻣﺸﻜﻲ ﺟﺎن دار ﻳﺎ ﭘﺮﻗﺪرت ﻳـﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت روﺷﻦ ﺗﺮ ﭘﺮ رﻧﮓ و ﮔﻴﺮا ﻧﻴﺴﺖ ‪ ،‬رﻧﮓ ﻣﺸﻜﻲ ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎز ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻧﻮر ﻣﺮﺋﻲ ﺑﺨﺸﻲ از اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺎ ﻗـﺎدر ﺑـﻪ‬
‫درك و ﺗﺸﺨﻴﺺ آن اﺳﺖ و رﻧﮓ ‪ ،‬ﻃﻴﻒ ﻫﺎﻳﻲ از ﻫﻤﻴﻦ ﻧـﻮر ﻣﺮﺋـﻲ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ‪ .‬اﻧﺴـﺎن ﻗـﺎدر ﺑـﻪ‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ رﻧﮕﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭼﺸﻢ اﻧﺴﺎن ﻳـﺎ‬
‫ﮔﺎﻣﻮت رﻧﮓ )‪ (Gamut‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﮕﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻧﺴﺎن آن ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‬
‫‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن درﺧﺖ ‪ ،‬اﺑﺮ ‪ ،‬آﺳﻤﺎن ‪ ،‬ﺳﻨﮓ ‪ ،‬آب و ‪ ...‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از رﻧﮕﻬﺎي‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺴﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕـﺮ ﺑـﺎ‬
‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از روش ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺖ رﻧﮓ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻣﺜﻼً ﺑﻪ رﻧﮓ ﺧﺎﺻﻲ از ﺳﻨﮓ ﻳﺎ ﮔﻠﻲ ﺑﻪ ﺧﺼـﻮص‬
‫دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ روش ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻘﺎﺷﻲ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺑـﺮ روي ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ و ‪ ..‬اﺳـﺖ ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺨﺸـﻲ از رﻧﮕﻬـﺎي‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺒﻴﻌﺖ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﺎزﺳﺎزي ﻛﺮد ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺎ ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺸﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎ در ﻣﻮرد رﻧﮕﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺒﻴﻌﺖ‪:‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺰرﮔﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ﺑﺎ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ RGB‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻧﻤﻮد ﻛﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪ Gamut‬رﻧـﮓ ‪ ،‬ﻣﺤـﺪوده آن را ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻣـﻲ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ ﺑﺮاي ﭼﺸﻢ اﻧﺴﺎن و رﻧﮕﻬـﺎي ﻃﺒﻴﻌـﺖ ﺑﺰرﮔﺘـﺮ از ﻓﻀـﺎي رﻧﮕـﻲ ‪RGB‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﭼﺎپ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ CMYK‬ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲ ﺷـﻮد و ﻣـﺎ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﭼﺎپ ﮔﺴﺘﺮه ﺑﺰرﮔﻲ از رﻧﮕﻬﺎي ﻃﺒﻴﻌﺖ را از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي در ﭼﺎپ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﻬﺎي ‪ Pantone‬ﭘﻨﺎه ﻣﻲ آورﻳﻢ ‪ ) .‬ﻓﻀﺎي رﻧﮕﻲ ﻗﺎﺑﻞ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪80‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺷــــﺒﻴﻪ ﺳــــﺎزي ﺑــــﺎ رﻧﮕﻬــــﺎي ‪ Pantone‬را در ﺷــــﻜﻞ ﻣﻼﺣﻈــــﻪ ﻣــــﻲ ﻛﻨﻴــــﺪ‪(.‬‬

‫رﻧﮕﻬﺎي ﭘﻨﺘﻮن ﮔﺴﺘﺮه اي از رﻧﮕﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺟـﺪاي از رﻧﮕﻬـﺎي ‪CMYK‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬در ﻃﻴﻒ رﻧﮕﻬﺎي ﭘﻨﺘﻮن ﻃﻼﻳﻲ ‪ ،‬ﻧﻘﺮه اي ‪ ،‬ﻓﺴﻔﺮي و ‪ ...‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري‬
‫از رﻧﮕﻬﺎي ﭘﻨﺘﻮن را ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﭼﻬﺎر رﻧﮓ ‪ CMYK‬ﺑﻪ دﺳﺖ آورد و ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺮﺧﻲ ﻣـﻮارد‬
‫رﻧﮕــــﻲ ﻧﺰدﻳــــﻚ ﺑــــﻪ ﭘﻨﺘــــﻮن را ﻣــــﻲ ﺷــــﻮد ﺑــــﺎ ‪ CMYK‬اﻳﺠــــﺎد ﻧﻤــــﻮد‪.‬‬
‫اﻛﻨﻮن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺗﻴﺮﮔﻲ ﻳﺎ روﺷﻨﻲ اش را‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ دو رﻧﮓ ﺳﺎﻳﺎن ‪ C‬و زرد ‪ Y‬ﺑﺎ درﺻﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺖ ‪.‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ در ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮد ﻣﻨﻮي رﻧﮓ را ﻇﺎﻫﺮ ﻛﺮده و درﺻﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را‬
‫وارد ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ رﻧﮕﻬﺎي دﻳﮕﺮي را ﻛﻪ ﺑـﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒـﺎت ﻣﺨﺘﻠـﻒ ‪ CMYK‬ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬
‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻗﺒﻞ از ﭼﺎپ ﺑﺮ روي ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛـﺮده و از ﺣـﺎل و ﻫـﻮاي آن آﮔـﺎه‬
‫ﺷﻮﻳﺪ ‪.‬‬
‫از دﻳﺪﮔﺎه ﭼﺎﭘﻲ ‪ 3‬ﮔﺮوه ﻛﻠﻲ »رﻧﮓ« ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﺑﺎز آﻓﺮﻳﻨﻲ و ﺳﺎﺧﺖ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﺷﻦ‬
‫دارﻳﻢ ‪:‬‬
‫‪ .1‬رﻧﮕﻬﺎي ﺗﻘﻠﺒﻲ ﻳﺎ ‪fake‬‬
‫‪ . 2‬رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻳﺎ ‪Spot‬‬
‫‪ . 3‬رﻧﮕﻬﺎي ﭘﺮدازش ﺷﺪه ﻳﺎ ‪Process‬‬

‫‪ .1‬رﻧﮕﻬﺎي ﺗﻘﻠﺒﻲ ﻳﺎ ‪ :fake‬ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﺮاي اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از رﻧﮕﻬﺎ ﻛﻤﻲ اﻧﺘﺰاﻋﻲ ﺑﺎﺷﻪ اﻣـﺎ اﻳـﻦ‬
‫ﻧﻮع رﻧﮕﻬﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻫﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ از ﭼﺎپ ﻳﻚ ﻻﻳﻪ رﻧﮓ ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﭼﺎپ ﺷﻮﻧﺪ ه اي‬
‫ﻣﺜﻞ ﻛﺎﻏﺬ ﻛﻪ ﺧﻮدش داراي رﻧﮓ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل وﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻻﻳﻪ رﻧـﮓ‬
‫آﺑﻲ رو ﺑﺮ روي ﻛﺎﻏﺬي ﻛﻪ ﺧﻮدش رﻧﮓ زرد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ از ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻳﻦ دوﻻﻳـﻪ رﻧـﮓ‬
‫ﻳﻚ رﻧﮓ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ و رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑـﻮد‪ .‬در اﻳﻨﺠـﺎ‬
‫ﻛﺎﻏﺬ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻤﺎ ﻫﺮ رﻧﮕﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ و رﻧﮕﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﺑـﺎز ﻫـﺮ‬
‫رﻧﮕﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻟﺰوﻣﺎ اﻳﻦ رﻧﮓ ﺑﺎ زدن ﻳﻚ ﻻﻳﻪ ﻣﺮﻛﺐ و ﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳـﺪ‪.‬‬

‫‪ .2‬رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻳﺎ ‪ : spot‬ﻫﺮ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ از ﻣﺨﻠﻮط ﻛـﺮدن دو ﻳـﺎ ﭼﻨـﺪ ﻧـﻮع ﻣﺮﻛـﺐ دﻳﮕـﻪ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ﻳﻚ رﻧﮓ ﻣﻮﺿﻌﻲ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺻﺤﺒﺖ از ﻣﺨﻠﻮط ﻛﺮدن ﭼﻨﺪ ﻧﻮع رﻧـﮓ اﺳـﺖ‬
‫ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎ رﻧﮓ ﺧﺎص ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺸﻮد‪ .‬در ﻛﻞ رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺑـﻪ ‪ 2‬روش ﺑﺪﺳـﺖ‬
‫ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪81‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫اﻟــﻒ ‪ :‬ﺑــﺎ ﻣﺨﻠــﻮط ﻛــﺮدن ﭼﻨــﺪ رﻧــﮓ دﻳﮕــﺮ ﺑــﻪ ﺻــﻮرت دﺳــﺘﻲ و آزﻣــﻮن و ﺧﻄــﺎﻳﻲ‬
‫ب ‪ :‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل روش ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮓ ﭘﻨﺘﻦ ﻛﻪ ﻳﻚ‬
‫ﻧﺎم ﺗﺠﺎري اﺳﺖ و اﺷﺎره ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ دارد ﻛﻪ در آن رﻧﮕﻬﺎ ﻛﺪ ﮔﺬاري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ رﻧﮓ در ﻛﺎﺗـﺎﻟﻮگ ﻫـﺎي ﻣﺨﺼـﻮص ﭼـﺎپ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ ‪ .‬در واﻗـﻊ آﻧﺠـﺎ ﺷـﻤﺎ رﻧﮕﻬـﺎﻳﻲ را‬
‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺜﻼ ﺷﺮﻛﺖ ﭘﻨﺘﻮن ﻣﻲ ﺳﺎزد و ﺑﺎ دﻓﺘﺮ ﭼﻪ اي ﻛﻪ دارد ﺷﻤﺎ رو ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﭼﻪ ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ رﻧﮓ ﺧﺎص ﻳﺎ ﭼﻪ ﺑﺼـﻮرت ﺗﺮﻛﻴﺒـﻲ از رﻧﮕﻬـﺎي ﺧـﺎص ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺷـﺪه راﻫﻨﻤـﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ . 3‬رﻧﮕﻬﺎي ﭘﺮوﺳﺲ ﻳﺎ ﭘﺮدازش ﺷﺪه رﻧﮕﻬﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ اوﻧﻬﺎ رو ﺑـﺎ ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﻣﺸﺨﺼـﻲ از‬
‫‪ 3/2‬ﻳﺎ ‪ 4‬رﻧﮓ ﭼﺎﭘﻲ ﻳﻌﻨﻲ آﺑﻲ‪ ،‬ﻗﺮﻣﺰ ‪ ،‬زرد و ﺳﻴﺎه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻧﮓ ﻣﻜﻤﻞ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ ‪.‬‬

‫اﺻﻮﻻ ﻧﻮع ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ از ﭼﻪ روﺷﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺮاي ﺑﺎزﺳـﺎزي و ﻃﺮاﺣـﻲ‬
‫رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در واﻗﻊ ﻧﻮع رﻧﮓ ﻫﺎي ﺑﻜﺎر رﻓﺘﻪ و ارﺗﺒﺎط رﻧﮕﻬﺎ از ﻟﺤﺎظ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت و ﻧـﻮع‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه روش ﺳﺎﺧﺖ رﻧﮓ اﺳﺖ و اﻳﻦ روش ﻫﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻨﻮع ﺗﺮﻛﻴـﺐ رﻧﮕﻬـﺎ در‬
‫ﻃﺮح ﻣﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .1‬در ﻣﻮرد رﻧﮕﻬﺎي ﺗﻘﻠﺒﻲ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻃﺮح ﺳﺎده از ﻟﺤﺎظ رﻧﮓ ﻃﺮﻓﻴﻢ‪ .‬در واﻗـﻊ اﻳﻨﺠـﺎ ﻣـﺎ‬
‫واﻗﻌﺎ ﻗﺼﺪ ﻧﺪارﻳﻢ رﻧﮕﻲ را ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي رﻧﮕﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ رﺳﻴﺪن ﻃﺮح ﻳﺎ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن ﻧﻮﻋﻲ ﺧﻼﻗﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﻳﺨﻲ اﻳـﻦ‬
‫روش ﻣﺪﺗﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ روش ﺧﻠﻖ رﻧﮕﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ﻛﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ و ﻣﺤـﺪودﻳﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺗـﺎ‬
‫زﻣﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﭼﺎپ ﻧﺒﻮدن رﻧﮕﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﻳﻪ روﺷﻦ ﻳﺎ ﺗﻦ ﻫﺎي رﻧﮓ و ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴـﺐ آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﺻﻮرت وﺟﻮد داﺷﺖ ﻣﺎﻧﻊ از اﻳﻦ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﺮاح از اﺑﺘـﺪا ﭼﻨـﻴﻦ ﻃﺮﺣـﻲ ﻫـﺎي ﭘﻴﭽﻴـﺪه اي را‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .2‬در ﻣﻮرد رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮﺿﻌﻲ اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻃﺮح ﻣـﺎ از ﻟﺤـﺎظ ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬
‫ﺑﺮدن رﻧﮓ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺪ رﻧﮓ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﺎز ﻫﻢ اﻳﻦ ﭼﻨﺪ رﻧﮓ ﺑﻮدن ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑـﻮدن‬
‫آن ﻧﻴﺴﺖ ‪ .‬رﻧﮕﻬﺎ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﺎ ﻳﻜﺪﺳﺖ و ‪ flat‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺪون ﺳﺎﻳﻪ روﺷﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ اﮔـﺮ ﻫـﻢ‬
‫ﺳﺎﻳﻪ روﺷﻨﻲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ در ﻳﻚ ﻣﺤﺪوده ﺧﺎص و ﻣﻌﻴﻦ ﻗﺮار دارد ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺮز ﺑﻨﺪي ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫رﻧﮓ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﻜـﺎن ﻣـﻲ دﻫـﺪ رﻧـﮓ ﻳـﻚ ﻣﺤـﺪوده‬
‫ﺧﺎﺻﻲ از ﻃﺮح رو ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﻟﻮح ﭼﺎپ ﻣﺴﺘﻘﻞ ) زﻳﻨﻚ ﻳﺎ ﭘﻠﻴﺖ و ‪ ( ...‬اﻳﺠـﺎد‬
‫ﻛﻨﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت دﺳﺘﻲ ﻳﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺮﻛﺐ ﻫﺎي از ﭘﻴﺶ آﻣﺪه ﺷـﺪه ﺑـﺎ آن‬
‫رﻧﮓ ﺧﺎص ﺗﻮﻟﻴﺪه ﺷﺪه ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬اﻣﺎ از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﺎري اﻳﻦ روش ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺣﺎﻟـﺖ‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪82‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺗﻘﻠﺒﻲ داراي ﺟﻨﺒﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﺗﺮي ﻫﺴﺖ و در واﻗﻊ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻳﺠﺎد ﺳﺎﻳﻪ روﺷﻦ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻃﺮح زﻳﺒﺎ ﺗﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ و ﺟﻠﻮ ﻫﺎي ﺑﺼـﺮي دﻳﮕـﻪ ﺗﺮﻏﻴـﺐ‬
‫ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ .3‬اﻣﺎ روش ﭘﺮوﺳﺲ روﺷﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در اون ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺧﺎﺻﻲ از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﺎر رﻧﮓ ﻧﺪارﻳﻢ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺘﺪا ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻳﻦ روش رو ﻛﺎﻣﻼ درك ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬اﻳﻦ روش دو ﻣﺒﻨﺎي اﺳﺎﺳﻲ دارد ‪:‬‬
‫اﻟﻒ ‪ :‬ﺗﻔﻜﻴﻚ رﻧﮓ‬
‫ب ‪ :‬ﺗﺮام ﻛﺮدن‬
‫ﺗﻔﻜﻴﻚ رﻧﮓ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺌﻮري رﻧﮓ ﻫﺎ ﻗﺎدرﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪ 4‬رﻧـﮓ‬
‫اﺻﻠﻲ ﭼﺎﭘﻲ رﻧﮕﻬﺎ را ﺑﺴﺎزﻳﻢ ﭘﺲ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ روﺷﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﺗﺼـﻮﻳﺮ‬
‫را ﺑﻪ اﻳﻦ ‪ 4‬رﻧﮓ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻔﻜﻴﻚ رﻧﮓ اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺗﺮام ﻛﺮدن‪ :‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎري ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺳﺎﻳﻪ روﺷﻦ ﻫـﺎ را ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﭼـﺎپ دوﺑـﺎره‬
‫ﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت اﻳﺠﺎد رﻧﮕﻬﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي در روش ﭘﺮوﺳﺲ ﺣـﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ‪ .‬اﻣـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ‬
‫ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻫﻨﻮز ﻳﻚ ﺳﺮي ﻣﺴﺎﺋﻞ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ روش ﭘﺮوﺳﺲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻫﻨﻮز ﻫﻤﻪ رﻧﮕﻬـﺎ را اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮد ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻨﺠـﺎ ﻳـﻚ ﻧﻘﻄـﻪ‬
‫ﭘﻴﻮﻧﺪي ﺑﺎﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﺑﺸﻮد و آن ﻧﻘﻄﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ روش ﭘﺮوﺳﺲ ﺑﺎ روش ﻣﻮﺿﻌﻲ اﺳـﺖ‪ .‬در واﻗـﻊ روش‬
‫ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ رﻧﮕﻬﺎي اﺿﺎﻓﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ روش ﭘﺮوﺳﺲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﺑﻴﺎورﻳﻢ ‪ ..‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ روش ﻣﻮﺿﻌﻲ در ﻳـﻚ ﻃﺮﺣـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ روش ﭘﺮوﺳـﺲ ﺗﻔﻜﻴـﻚ ﺷـﺪه زﻣـﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮود ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻮاﺣﻲ ﺧﺎﺻﻲ از ﻃﺮح را ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ رﻧﮓ اﺿﺎﻓﻲ اﻳﺠـﺎد‬
‫ﺷﻮد از ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﭘﺮوﺳﺲ ﺟﺪا ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ و آن ﻧﻮاﺣﻲ را ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺐ اﺿﺎﻓﻲ ﺟﺪا ﻛﻨﻴﻢ‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ رﻧﮓ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﻃﺮح ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﻪ ﺟﺪا از ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ 4‬رﻧﮓ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ روش ﭘﺮوﺳﺲ ‪ ،‬روﺷﻲ ﺑﺮاي ﺗﻔﻜﻴﻚ رﻧﮕﻬﺎ ﺑـﻪ ‪ 4‬رﻧـﮓ اﺻـﻠﻲ‬
‫اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻚ رﻧﮓ اﺿﺎﻓﻲ وارد اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺸﻮد اوﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان آن را ﺑـﻪ ﺻـﻮرﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ ﺟﺪا ﻛﺮد و ﺛﺎﻧﻴﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ آن را در ﻧﻈﻢ ﺗﺮام ﻛﺮدن و ﺳﭙﺲ ﭼﺎپ در ﻣﻴﺎن‬
‫‪ 4‬رﻧﮓ اﺻﻠﻲ ﻗﺮار داد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪83‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫‪ ‬رﻧﮓ در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ رﻧﮓ اوﻟﻴﻦ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪه از ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي درك ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺷﻜﻞ و ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻌﺪ از رﻧﮓ ﺳﺒﺐ ﺟﺬب ﻣﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴـﻞ رﻧـﮓ ﻳﻜـﻲ از ﻣﻬـﻢ ﺗـﺮﻳﻦ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﮕﻴﺰﺷﻲ در ﺧﺮﻳﺪ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻪ ﺟﺎ از رﻧﮓ ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل رﻧﮓ ﺳـﺒﺰ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺎن ﮔﺮ ﻓﺴﺎد و ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻲ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﻴـﺎن ﮔـﺮ‬
‫ﻃﺮاوت و ﺗﺎزﮔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در اﻧﺘﺨﺎب رﻧﮓ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺪاﻳﻲ و ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ ﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﺎده ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑـﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﮔﺮوه ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪه از رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاري ﻗﺪرت ﻣﻨﺪ ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﻃﺮاﺣﻲ ﺟﻌﺒﻪ ﭼﺎي ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان از رﻧـﮓ ﻫـﺎي ﻣﻼﻳـﻢ و ﻟﻄﻴـﻒ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﺘﺮادف ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻮرد ﭼـﺎي واﻗﻌـﻲ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻴﺮه‪ ،‬ﺣﺲ ﻣﺮﻏﻮﺑﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮل را دز ﻣﺸﺘﺮي اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮد و اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﻮﻋﻲ‬
‫ﺗﺸﺨﺺ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻬﻔﻮم ﺧﺎﺻﻲ را ﺑﻴـﺎن ﻛـﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺟﻌﺒﻪ ﻛﻔﺶ ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮓ ﻫﺎي ﻗﻮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳـﺒﺰ‪ ،‬زرد و‬
‫ﻗﺮﻣﺰارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺳﺮﮔﺮم ﻛﻨﻨﺪه و ﺟﺬاب زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭼﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻨﺎﺳﺐ از رﻧﮓ ﺳﺒﺐ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺒﺎم و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻛﺪ ﻛﻔﺶ در ﭼﻴﺪﻣﺎن ﻣﻐﺎزه ﻣﻲ‬
‫ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﺳﺎك دﺳﺘﻲ ﻓﺮوﺷﮕﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و اﻳـﻦ ﻧﻮارﻫـﺎي رﻧﮕـﻲ در ﻛﻨـﺎر‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد دﻻﻳﻞ ﻣﻮاﻇﺒﺖ از ﭘﺎ ﻫﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮ زﻳﺒﺎ و ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ ﺑﺮ روي ﻣﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﮔﺬارد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮﭼﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎپ رﻧـﮓ ارزﺷـﻤﻨﺪ اﺳـﺖ‪ ،‬اﻣـﺎ ﻃﺮاﺣـﺎن در ﺑﺮﺧـﻲ ﻣـﻮارد‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺟﺴﻮراﻧﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺗﻚ رﻧﮓ ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺜـﺎل در‬
‫ﻣﻮرد ﻓﺮآورده ﻫﺎي وﻳﮋه ﻣﺮداﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺪاﻗﻞ رﻧﮓ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﻧﻤﺎﻳـﺎن ﮔـﺮ ﭘﻴـﺎﻣﻲ ﻣﺤﻜـﻢ و‬
‫ﻣﺮداﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫از رﻧﮓ ﻫﺎي آﺑﻲ‪ ،‬ﺳﺒﺰ و زرد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺪاﻋﻲ ﺷﺎداﺑﻲ و ﺣﻴﺎت در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮل اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ رﻧﮓ ﻫﺎ ﻳﻜﻲ از ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ و ﮔﻮﻳﺎ ﺗﺮﻳﻦ روش ﻫﺎي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن‬
‫دادن ﺧﻨﻜﻲ وﺗﺎزﮔﻲ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ آب ﻣﻌﺪﻧﻲ و ﺳﺒﺰﻳﺠﺎت و ﻣﻴﻮه ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده از رﻧـﮓ آﺑـﻲ ﻗـﻮي و آرام ﺑﺨـﺶ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان رﻧـﮓ زﻣﻴﻨـﻪ ﺑـﺮاي اراﺋـﻪ‬
‫ﻓﺮآورده ي اﺳﭙﺮي ﭘﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎب ﺷﺪه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ آﻳﺪ و ﻃﺮاح ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬
‫رﻧﮓ آﺑﻲ ﺑﺮاي اﻟﻘﺎ ﭘﺎﻛﻴﺰﮔﻲ و ﺧﻨﻜﻲ اﻳﻦ ﺣﺲ را ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪه اﻟﻘﺎ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪84‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ ﻫﺎي روﺷﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﻮرﺗﻲ روﺷﻦ و آﺑﻲ و زرد روﺷﻦ ﺑﺮاي ﺑﺴـﺘﻪ ﺑﻨـﺪي ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺣـﺎوي‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻲ ﻟﻄﻴﻒ و ﻣﻼﻳﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻪ ﺟﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺗﺄﺛﻴﺮاﺗﻲ از ﺗﻤﻮل و ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﮔﻲ و ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﻋـﺎﻟﻲ ﻣـﻲ ﺗـﻮان در رﻧـﮓ ﺑﻨـﺪي از‬
‫ﻣﻘﺪاري ﻃﻼﻳﻲ و ﻳﺎ ﻧﻘـﺮه اي ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه رﻧـﮓ ﻫـﺎﻳﻲ ﻣﺘﺎﻟﻴـﻚ از آﺑـﻲ‪ ،‬ﻗﻬـﻮه اي‪ ،‬ﻓﻴـﺮوزه اي و‬
‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي و ﺧﺮﻣﺎﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬از اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪي ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼـﻮﻻﺗﻲ ﻫﻤﭽـﻮن ﺷـﻜﻼت‪،‬‬
‫ﻋﻄﺮ و ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻟﻘﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﺮان دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن ﺷﺪ در اﻧﺘﺨﺎب رﻧﮓ در ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ اﺣﺴـﺎس ﻧﺎﺷـﻲ از آن ﺑـﺮ‬
‫روي ﮔﺮوه ﻫﺪف دﻗﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪85‬‬ ‫رﻧﮓ در ﺧﺪﻣﺖ ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫|‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫رﻧﮓ در دﻳﮕﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ‬

‫اﻣﺮوزه ﻣﺤﺼﻮﻻت زﻳﺎدي در ﺑﺎزار وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻧﮓ ﭘـﻮدري ﭘﻮﺷـﺶ داده ﻣﻴﺸـﻮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻄـﻮر‬
‫ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺘﻮان اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ‪ 5‬ﮔﺮوه اﺻﻠﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺻﻨﻌﺖ ﻟﻮازم ﺧﺎﻧﮕﻲ‬

‫‪-‬ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻟﺒﺎﺳﺸﻮﻳﻲ‬ ‫‪-‬ﻳﺨﭽﺎل و ﻓﺮﻳﺰر‬
‫‪-‬ﻣﺎﻳﻜﺮو ﻓﺮ‬ ‫‪-‬اﺟﺎق ﮔﺎز‬
‫‪ -‬ﭘﻨﻜﻪ‬ ‫‪-‬رادﻳﺎﺗﻮر‬
‫‪ -‬ﻟﻮازم ﻓﻠﺰي داﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎي ﭘﻮدري در ‪ 10‬ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑـﻴﺶ از ‪ 70‬درﺻـﺪ ﺳـﻬﻢ ﺑـﺎزار را در اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺳﻄﻮح ﻓﻠﺰي‬
‫‪-‬وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫‪-‬ﻣﺒﻠﻤﺎن ﻓﻠﺰي‬
‫‪ -‬ﻛﭙﺴﻮل ﻫﺎي آﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﻲ‬ ‫‪-‬ﻗﻔﺴﻪ ﺑﻨﺪي‬
‫‪ -‬وﺳﺎﻳﻞ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‬ ‫‪-‬ﭘﺎرﺗﻴﺸﻦ ﻫﺎ‬
‫‪- 3‬ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺧﻮدرو ﺳﺎزي‬
‫‪-‬آﺳﺘﺮي ﻫﻲ و ﭘﻮﺷﺶ ﻧﻬﺎﻳﻲ )ﻛﻴﻠﺮ(‬
‫‪-‬ﻗﻄﻌﺎت ﺧﻮدرو‬
‫‪- 4‬ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت ﺻﻨﻌﺘﻲ و اﺑﺰار آﻻت‬
‫ﺣﺪود ‪ 15-20‬درﺻﺪ ﭘﻮﺷﺸﻬﺎي ﻣﻮرد ﻣﺼﺮف در اﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ از ﻧﻮع ﭘﻮدري ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪- 5‬ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻠﺰي و ﺻﻨﺎﻳﻊ آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮم‬
‫‪-‬ﻛﻼف )ورﻗﻪ ‪،‬ﻧﻮار‪،‬و‪(...‬‬
‫‪-‬ﭘﺮوﻓﻴﻞ ﻫﺎي آﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده دردرب و ﭘﻨﺠﺮه ﺳﺎزي‬
‫‪-‬ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ ‪ ،‬ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎي ﻣﺤﺎﻓﻆ در ﻛﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت و‪...‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪86‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎرﺳﻲ‪:‬‬
‫‪ ‬زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎ رﻧﮓ ‪ -‬ﻫﻮارد و دوروﺗﻲ‬
‫‪ ‬رﻧﮓ از ﺗﺌﻮري ﺗﺎ ﻋﻤﻞ‪ -‬ﻧﻮﺷﺘﻪ آﻗﺎي ﻣﻬﻨﺪس ﺧﺪاﻳﺎر ﺻﺎدﻗﻲ‪،‬‬
‫‪ ‬ﻛﺘﺎب ﺳﺎل ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ‪ ،1384‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺻـﻨﻌﺖ ﭼـﺎپ‪ ،‬ﺷـﻤﺎره ‪ ،283‬ﺻـﻔﺤﺎت‬
‫‪ 138‬اﻟﻲ ‪144‬‬
‫‪ ‬ﻣــﺪﻳﺮﻳﺖ رﻧــﮓ در ﮔﺮاﻓﻴــﻚ ﻛــﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ‪ -‬ﺑــﺮوس ﻓﺮﻳﺰر‪،‬ﻛــﺮﻳﺲ ﻣــﻮرﻓﻲ‪،‬‬
‫ﻓﺮدﺑﺎﻧﺘﻴﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺘﺮﺟﻢ‪ :‬ﺳﻴﺪﻃﺎﻫﺮ ﺷﺮﻳﻌﺖﭘﻨﺎﻫﻲ‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻏﺰال‪.‬‬
‫‪ ‬ﻣﺮﺟﻊ ﻛﺎﻣﻞ ﭼﺎپ دﻳﺠﻴﺘﺎل‪ ،‬ﻣﺘـﺮﺟﻢ‪ :‬ﭘﻴﻤـﺎن ﺳـﻤﺮﻗﻨﺪي‪ ،‬اﻧﺘﺸـﺎرات دﻳﺒـﺎﮔﺮان‬
‫ﺗﻬﺮان‪.‬‬
‫‪ ‬ﺟﺎﻳﮕﺎه رﻧﮓ در ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ‪ -‬ﺷﻜﺎري ﻧﻴﺮي‪ ،‬ﺟﻮاد‬
‫‪ ‬ﻛﻠﻴﺎت ﺣﺪﻳﺚ ﻗﺪﺳﻲ؛چ‪ 4.‬؛ ﺣﺮ ﻋﺎﻣﻠﻲ‪،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ؛ﺗﺮﺟﻤﻪء زﻳﻦاﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ‬
‫ﻛﺎﻇﻤﻲ ﺧﻠﺨﺎﻟﻲ؛اﻧﺘﺸﺎرات دﻫﻘﺎن؛ ‪.1731‬‬
‫‪ ‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ درس زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻨﺎﺳﻲ؛چ‪1 .‬؛دﻫﺨﺪا؛‪ 8431‬ﻓﻮﻻدوﻧﺪ‪،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺪي؛‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺶ رﻧﮓ در ﻫﻨﺮ ﻣﻌﻤﺎري اﺳﻼﻣﻲ ‪ -‬ﻣﻌﺼﻮ ﻣﻪ رﺣﻴﻤﻲ‬
‫‪ ‬ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ و ﺣﺮوف در ﮔﺮاﻓﻴﻚ‪ ،‬ﻣﺘﺮﺟﻢ‪ :‬ﺣﺎﻣﺪ ﺧﺎﻛﻲ‪،‬ﻧﺸﺮ ﻧﻮر‬
‫‪ ‬ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻓﻦ آوري ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎﺷﻢ ﺣﺒﻴﺒﻲ‪ ،‬ﻧﺸﺮ ﻫﻴﺮاد‬
‫‪ ‬ﻫﻨﺮ در ﺧﺪﻣﺖ زﻳﺒﺎﻳﻲ ‪ -‬ﺣﺪﻳﺚ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻣﺠﻴﺪ دادﮔﺮ‬
‫‪ ‬ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ‪ -‬ﺷﻤﺎره ﻫﺎي ‪ 100‬و ‪ ، 101‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺻﻮﻟﺖ‬
‫‪ ‬ﭘﻨﺘﻮن در ﭼﺎپ ‪ -‬ﺑﻬﺮام ﻋﻔﺮاوي‬
‫‪ ‬وﻳﮋه ﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎه ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ رﻧﮓ‪ ،‬رزﻳﻦ و ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‬
‫‪ ‬ﻧﻴﻮﺗﻦ و ﻃﻴﻒ رﻧﮕﻬﺎ ﺧﺪﻳﺠﻪ آﻟﭽﺎﻻﻧﻠﻮ ‪ -‬ﻳﮕﺎﻧﻪ داودي‬
‫‪ ‬اﺛﺮات رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ رﻧﮓ ﻫﺎ‪ -‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‪:‬آزاده ﻛﻴﺎﻧﭙﻮر اﺗﺎﺑﻜﻲ‬
‫‪ ‬ﻛﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ﺻﻨﻌﺖ ‪ -‬ﻣﺴﻌﻮد ﻧﻮاﺋﻴﺎن‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳـﺮاﻣﻴﻚﻫـﺎي ﻣـﺪرن‪ ،‬رﻳﭽﺮﺳـﻮن‪ ،‬دﻳﻮﻳـﺪ دﺑﻠﻴـﻮ‪ .‬ﺗﺮﺟﻤـﻪ ﻣﺤﻤـﺪ اﺑـﺮاﻫﻴﻢ‬ ‫‪‬‬
‫اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﺳﺎﻟﻮﻣﻪ ﻣﺴﮕﺮي ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺳﻴﻤﻴﻦ ﺳﻼم ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ .‬ﺗﻬﺮان‪:‬ﻣﺘـﺮﺟﻤﻴﻦ‪٫1384 . ،‬‬
‫ﻓﻼﻣﻜﻲ_ﻣﻨﺼﻮر‪ ،‬ﻧﺎﻣﻲ_ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﻣـﻼح_ ﺣﺴـﻴﻨﻌﻠﻲ و‪»...‬ﻣﻌﻤـﺎري و ﻣﻮﺳـﻴﻘﻲ«‬
‫اﻧﺘﺸﺎرات ﺗﻬﺮان ؛ ﻓﻀﺎ ‪1383‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 ‫‪87‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫|‬ ‫رﻧﮓ‬

‫ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار‪ ،‬ج ‪ ،78‬ص ‪330‬؛ رىﺷﻬﺮى‪ ،‬ﻣﻴﺰاناﻟﺤﻜﻤﻪ‪ ،‬ج ‪ ،8‬ص ‪472‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﻤﺮاه ﭘﻴﺸﺮو آرﻳﺎﻧﭙﻮر‪ ،‬ﺗﻬﺮان ‪.1383‬‬ ‫‪‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪاي ﺑﺮ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻗﺎﻟﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻳﺴﺎوﻟﻲ‪ ،‬ﺟﻮاد‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺮا ‪.1375‬‬ ‫‪‬‬
‫واژهﻧﺎﻣﻪ ي ﻋﻠﻮم ﺗﺮﺑﻴﺘﻲ و زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬آﻗﺎزاده‪ ،‬ﻣﺤﺮم‪ ،‬اﻧﺘﺸـﺎرات ﭘﻴـﺎم اﻧﺪﻳﺸـﻪ‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ 1375‬خ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫‪www.vista.ir‬‬
‫‪www.newdesign.ir‬‬
‫‪www.fa.wikipedia.org‬‬
‫‪www.ebtekarnews.com‬‬
‫‪www.iranhealers.com‬‬
‫‪www.foodna.com‬‬
‫‪www .iran-eng.com‬‬
‫‪www.pezeshkanemrooz.com‬‬
‫‪www.persiantuts.com‬‬
‫‪www.color.org‬‬

‫‪www.ParsBook.org‬‬
 88 ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ | ‫رﻧﮓ‬

:‫ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬

 Berendsen, A. M., & Berendsen, A. M. (١٩٨٩). Marine painting

manual. London: Graham & Trotman. ISBN ٠-٢٨۶-٨۵٣٣٣-١ p.
١١٣.
 a b Berendsen, A. M., & Berendsen, A. M. (١٩٨٩). Marine
painting manual. London: Graham & Trotman. ISBN -٨۵٣٣٣-١
٠-٢٨۶ p. ١١۴.
 DailyTech - Nissan Develops Color Changing Paint for
Vehicles٣.
 Bently, J. (Author) and Turner, G.P.A. (Author) (١٩٩٧).
Introduction to Paint Chemistry and Principles of Paint
Technology. Unk.. ISBN ۴-٧٢٣٢٠-۴١٢-٠.
 Talbert, Rodger (٢٠٠٧). Paint Technology Handbook. Grand
Rapids, Michigan, USA. ISBN ٣-٧٠٣-۵٧۴۴۴-١.
 Woodbridge, Paul R. (Editor) (١٩٩١). Principles of Paint
Formulation. Unk.. ISBN ٠-٠٢٩۵١-۴١٢-٠.
 Berlin, B., and P. Kay, Basic Color Terms, ١٩٦٩
 Lerner, L., Color Words in Anglo-Saxon, in: Modern language
Review ٤٦ (٢٤٦-٢٤٩), ١٩٥
 Leslie D. Stroebel, Richard D. Zakia (١٩٩٣). The Focal
Encyclopedia of Photography. Focal Press.
 Charles A. Poynton (٢٠٠٣). Digital Video and HDTV:
Algorithms and Interfaces. Morgain Kaufmann.
 Emil Wolf (١٩٦١). Progress in Optics. North Holland Pub. Co.

www.ParsBook.org