Monitörizasyon

Prof. Dr. Tülay Şahin

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD
— Monitörizasyon; anestezistlerin potansiyel
fizyolojik sorunları farketmelerine ve
değerlendirmelerine olanak sağlayan
işlemleri tanımlar.
— Monitörizasyon klinik kararların
doğruluğunu ve kesinliğini artırır.
— Kardiyak monitörizasyon
— Solunum sistemi monitörizasyonu
— Nörolojik sistem monitörizasyonu
— Isı monitörizasyonu
— Nöromüsküler sistem monitörizasyonu
— İdrar debi monitörizasyonu
Kardiyak Monitörizasyon
— Non-invaziv Arteriyel Kan Basıncı
— İnvaziv Arteriyel Kan Basıncı
— Elektrokardiyografi
— Santral Venöz Kateterizasyon
— Pulmoner Arter Kateterizasyonu
— Kardiyak Debi Monitörizasyonu
Non İnvaziv Arteriyel Kan Basıncı
— Sol
ventrikülün ritmik kontraksiyonları
sonucu pulsatil arteriyel basınç oluşur.

— Sistolik Arter Basıncı:Miyokardiyal

oksijen gereksinimindeki değişiklikler

— Diyastolik Arter Basıncı:Koroner

Perfüzyon Basıncı
Non-İnvaziv Arteriyal Kan Basıncı
Ölçümü
— Palpasyon
— Doppler Probe
— Oskültasyon
— Ossilometrik
— Pletismografi
— Arteriyal tonometre
Palpasyon Tekniği
— Periferik arter pulsasyonunun saptanması
— Pulsasyon kayboluncaya kadar proksimal
bölgedeki kafın şişirilmesi
— Her kalp atımında 2-3 mm Hg kaf
basıncının azaltılması
— Arteriyal nabzın geri dönüşünün tekrar
palpe edilmesi
Palpasyon tekniği
— Avantajı:
Ucuz ve basit yöntem

— Dezavantajı:
Diyastolik kan basıncı
OAB’ı saptanamaz.
Oskültasyon
— Arter basıncı manşonundan kaynaklanan
mekanik deformasyona yanıt olarak, arter
içinde oluşan türbülan akım sonucunda
meydana gelen sesler Korotkoff seslerinin
oskültasyonu ile arteriyel basınç ölçümü
yapılır.
— İlk duyulan ses sistolik,son duyulan ses
diyastolik basıncı yansıtır.
Kan basıncını yanlış olarak yüksek
değerlendirme
— Çok küçük manşon
— Gevşek bağlanmış manşon
— Alttaki arter üzerine düzgün olmayan
kompresyon uygulanması
— Ekstremitenin kalp seviyesinin altında
olması
Kan basıncının yanlış olarak
değerlendirilmesi
— Çok büyük manşon
— Manşonun saniyede 3 mm Hg’yı aşan bir
hızla boşaltılması
— Ekstremitelerin kalp seviyesinin üstünde
olması
İnvaziv Arteriyel Kan Basıncı Ölçümü
— Elektif hipotansiyon
— Multipl kan gazı analizi
— Fick prensibi ile kardiyak debi ölçümü
— İnotrop destek tedavisi
— Aşırı sıvı yüklenmesi
— Sık laboratuvar testleri yapılacaksa
— Durumu stabil olmayan hastalar (Kardiyak debi
düşük, periferik vazokonstriksiyon)
Kanülasyon yapılacak arterin seçimi
— Kullanılacak arter kateterinin arteri tıkamıyacak
veya trombozise neden olmayacak genişlikte
olması
— Kontaminasyon olmayacak bölgede olması
— Komplikasyonlar yönünden kolayca izlenecek bir
bölgede olması
— Arter tıkanması halinde beslediği yerde iskemik
hasar meydana gelmemesi için yeterli kollateral
sirkülasyonun olması
İnvaziv arter kanülasyonu
— Dorsalis pedis
— Radiyal arter
— Brakiyal arter
— Aksiller arter
— Femoral arter
En sık tercih edilen radiyal arter’dir.
Santral Venöz Kateterizasyon
Endikasyonları
◦ Santral venöz ölçüm yapılması gereken hastalar
◦ Periferik damar yolu bulunmayan hastalar
◦ Periferik venler ve dokular için irritan olan potasyum ve
vazopressörler gibi ajanların uygulanması gereken durumlar
◦ Otolog transfüzyon için kan alınacak hastalar
◦ Hızlı şekilde kan ve sıvı uygulaması gereken durumlar
◦ Acil pacemaker takılacak hastalar
◦ Laboratuvar testleri için sık sık kan alınacak hastalar
◦ Total parenteral beslenme yapılacak hastalar
◦ Pulmoner arter kateteri yerleştirilmesi gereken durumlar
Santral venöz kateterizasyon yapılacak
venler
— İnternaljuguler ven
— Eksternal juguler ven
— Subklavyen ven
— Antekübital ven
— Femoral ven
Santral Venöz Basınç (SVB)
— Sağ atriyumda ölçülen basınçtır.
— Sağ atriyum ve ventrikülün komplians ve
volüm değişikliklerini gösterir.
— SVB ölçümü sırasında sağ atriyum düzeyi
referans (sıfır) noktası olarak kabul edilir.
Pulmoner arter monitörizasyonu
Kardiyak Hastalıklar
ü Kapak hastalıkları
ü Koroner arter hastalıkları
ü Kardiyomyopati
ü Kor pulmonale
ü Perikardiyal tamponad

Pulmoner Hastalıklar
ü ARDS
ü Ciddi KOAH
Kompleks sıvı tedavisi
ü Şok,sepsis
ü Akut renal failure
ü Hemorajik pankeratitis
Spesifik cerrahi ve ciddi obstetrik durumlar
ü Koroner arter bypass grafting
ü Perikardiyoktemi
ü Portal sistemik şant
ü Aortik cross klempleme
ü Ciddi toksemi
ü Plecental abruptioin
Elektrokardiyografi (EKG)
— Genel ve rejyonel anestezi alan tüm
hastalara uygulanır.
— EKG uygulamasının herhangi bir
kontrendikasyonu yoktur.
— EKG izleminde uygun derivasyon seçimi
yapılmalıdır.
EKG monitörizasyonu
Bipolar derivasyonlar
ü I-II-III (standart ekstremite derivasyonları)
Ünipolar derivasyonlar
ü aVR,aVL,aVF ( ünipolar ekstremite derivasyonları)
ü V1-V6 (ünipolar prekordiyal
derivasyonlar)
EKG monitörizasyonu
— DI : sağ kol-sol kol
— DII:Sağ kol –sol bacak
— DIII:Sol kol-sol bacak
— aVR:sağ kol
— aVL:sol kol
— aVF:sol ayak
EKG monitörizasyonu
— VI: Sternum kenarı 4.interkostal aralık
— V2:Sternum kenarında 4. interkostal aralık
— V3:V2-V4 ortası
— V4:Orta klavikular hatta 5.interkostal
aralık
— V5:Sol ön aksiller hatta V4 hizası
— V6:Sol orta aksiller hatta aynı hizada
EKG’nin anestezi sırasında izlemi
— DII ve V5 derivasyonları izlenir.
— DII derivasyonu ritm bozukluklarının ve
inferior duvar iskemi izlemi için
uygundur.
— V5 derivasyonu ritm ve lateral ve
anterior duvardaki iskemik
değişikliklerin izlemi için uygundur.
EKG monitörizasyonu
— Disritmi
— Miyokardiyal iskemi
— Pacemaker
— Elektrolit değişiklikleri
— İlaç etkileri
— Perikardiyal hastalıklar
— Anestezi sırasında oluşan refleks uyarılar
SOLUNUM SİSTEMİ
MONİTÖRİZASYONU
— Prekordiyal ve özefajiyal steteskop
— Pulse oksimetri
— End- tidal karbondioksit analizi
— Transkutanöz oksijen ve karbondioksit
monitörizasyonu
— İnspire ve ekspire edilen gazın analizi
Pulse Oksimetri
— Endikasyonları
ü Tüm anestezik girişimler
ü Bazı cerrahi işlemlerde (hiatus hernisi)
ü Akciğer hastalıkları (bleomisin toksisitesi)
ü Tek akciğer ventilasyonu
ü Prematüre (retinopati riski) hastaların izlemi
— Kontrendikasyonu
Yok
Pulse Oksimetre
— Pulse oksimeter ile hemoglobinin periferik
oksijen satürasyonu (SpO2) sürekli olarak
ölçülür.
— Pulse oksimetrenin ölçtüğü SpO2 ile co-
oxymeter ın ölçtüğü SaO2 aynı şey değildir.
— Methemoglobin,karboksihemoglobin varlığında
SpO2 değeri SaO2’ den yüksektir.
End –Tidal Karbondioksit analizi
Ekspiratuvar CO2’nin izlenmesi (PETCO2);
ü Endotrakeal tüp yerinin belirlenmesi
ü Ventilasyon
ü Geri soluma
ü Kalp debisi
ü Kan akımının dağılımı
ü Metabolik aktivite
gibi değişkenleri değerlendirmek için kullanılır.
End –Tidal Karbondioksit Analizi

Artma
Hipoventilasyon
Hipertermi
Sepsis
Malign hipertermi
Geri soluma
Artmış iskelet kası aktivitesi
Azalma
Hiperventilasyon
Hipotermi
Hipoperfüzyon
Pulmoner emboli
Yavaşlamış metabolizma
End –Tidal Karbondioksit analizi

Kapnometri: CO2 konsantrasyonunun

ölçümü ve sayısal sunumudur.
Kapnografi:Hastanın kapnogramının sürekli
monitörizasyonudur.
Kapnografi özefagus intübasyon olasılığını
azaltmıştır.
Santral Sinir Sistemi Monitörizasyonu
— Elektroensefolagrafi (EEG)

— Uyarılmış Yanıtlar (Evoked potentials,Eps)

— İntrakraniyal basınç
Elektroensefolagrafi (EEG)

Endikasyonları:
ü Serebrovasküler cerrahi
ü Kontrollü hipotansiyon
ü Kardiyopulmoner bypass
ü Karotis endarterektomi
ü Beyin ölümü
Kontrendikasyonları
ü Yok
İntrakraniyal Basınç
Mönitörizasyonu
— Direkt(intravenriküler,subaraknoid)
— İndirekt (subdural,ekstradural) yolla
ölçülür.
— BOS basıncı,asit-baz dengesi,intrakraniyal
komplians değerlendirilmesi yapılır.
— Normal değeri:<15 mm Hg
— Serebral perfüzyon basıncı= Ortalama
arter basıncı-intrakraniyal basınç
Isı monitörizasyonu
— İstenmeden oluşabilecek ısı kaybı ve malign
hipertermi tetiklenme riski sürekli ısı
değişikliklerinin kaydedilmesini gerektirir.
— Perioperatif ısı kaybı geriyatrik
hastalar,yanıklar,yenidoğan,medulla spinalisi
hasarlı olgularda fazladır.
— Perioperatif hipertermi malign
hipertermi,tirotoksikoz,feokromositomaya
sekonder metabolik hız artışı,terlemenin
antikolinerjiklerle bloke edilmesi sonucu ortaya
çıkar.
Nöromüsküler Monitörizasyon
— Anestezi sırasında kullanılan
nöromüsküler ajanların bir periferik sinir
stimülatörü ile izlemi, nöromüsküler
kavşak hakkında bize bilgi verir.
— Tüm nöromüsküler bloker kullanılan
anestezik girişimlerde uygulanır.
— Kontrendikasyonu yoktur.
Nöromüsküler Monitörizasyon
— Etkinin başlama zamanı
— Nöromüsküler blokajın titrasyonunu
— İlaçla antagonizmaya başlamak için uygun
zamanı
— İlaçla antagonizmanın yeterliliğini saptar.