Hoa 11 KNTT Ban Mau

LÊ KIM LONG (Tổng Chủ biên)
ĐẶNG XUÂN THƯ (Chủ biên)

NGUYỄN THU HÀ - LÊ THỊ HỒNG HẢI - NGUYỄN VĂN HẢI
LÊ TRỌNG HUYỀN - VŨ ANH TUẤN
HOÁ HỌC 10
Th
áng 21
NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM 12 - 20
LÊ KIM LONG (Tổng Chủ biên)
ĐẶNG XUÂN THƯ (Chủ biên)
NGUYỄN THU HÀ – LÊ THỊ HỒNG HẢI – NGUYỄN VĂN HẢI
LÊ TRỌNG HUYỀN – VŨ ANH TUẤN
HOÁ HỌC
Th
áng
12 - 20
21
10
NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SÁCH
&XӕQViFK+RiKͥFQҵPWURQJEӝViFK.͗WQͩLWULWK΁FYͳLFXͱFVͩQJFӫD1Kj[XҩWEҧQ
*LiRGөF9LӋW1DP&XӕQViFKFyFKѭѫQJEjLKӑFYjÿѭӧFWKLӃWNӃWKjQKFiFKRҥW
ÿӝQJKӑFWұS&iFKRҥWÿӝQJKӑFWұSWURQJPӛLEjLKӑFÿѭӧFFKӍGүQFөWKӇQKѭVDX
ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN . Ý NGHĨA CỦA MỞ ĐẦU: Câu hỏi gợi mở, thu hút sự quan tâm
BÀI BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
?
8 tìm hiểu bài học mới.
MỤC TIÊU:
– Phát biểu được định luật tuần hoàn.
– Trình bày được ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học: Mối liên hệ giữa vị trí
(trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học) với tính chất và ngược lại.
?
ĈͣQKOXͅWWX̿QKRjQÿyQJYDLWUzQḰWK͗QjRWURQJYL͟FGΉÿRiQWtQKFK̽WFͿDFiFFK̽W"
KHÁM PHÁ: Các em thực hiện các hoạt động

I ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN
1ӝL GXQJ FӫD ÿӏQK OXұW WXҫQ KRjQ ³7tQK FKҩW FӫD FiF
QJX\rQ Wӕ Yj ÿѫQ FKҩW FǊQJ QKѭ WKjQK SKҫQ Yj WtQK
! (0&Ï%,ӂ7
'ӵD WUrQ [X KѭӟQJ ELӃQ
khám phá, tìm hiểu kết hợp với các kiến thức đã
FKҩWFӫDFiFKӧSFKҩWWҥRQrQWӯFiFQJX\rQWӕÿyELӃQ
ÿәL WXҫQ KRjQ WKHR FKLӅX WăQJ FӫD ÿLӋQ WtFK KҥW QKkQ
ÿәL WtQK FKҩW FӫD FiF
QJX\rQWӕKRiKӑFNKLVҳS
[ӃS WKHR FKLӅX WăQJ ÿҫQ
có để rút ra các nội dung hoá học.
QJX\rQWӱ´
? 1. 1rXPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDFiFÿѫQFKҩWELӃQÿәL NKӕL OѭӧQJ QJX\rQ Wӱ
',0HQGHOHHYÿmÿѭDUD
KDLTX\ӃWÿӏQKTXDQWUӑQJ
WXҫQKRjQWKHRFKXNuÿӇPLQKKRҥQӝLGXQJFӫD 7Kӭ QKҩW {QJ ÿm GjQK
ÿӏQKOXұWWXҫQKRjQ FKӛWUӕQJFKRFiFQJX\rQ
Wӕ NKL ÿy FKѭD ÿѭӧF WuP
UD Yj Gӵ ÿRiQ WtQK FKҩW
!
II Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN FӫDFK~QJYtGөQJX\rQ
9ӏWUtFӫDQJX\rQWӕWURQJEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕ WӕJDOOLXPYjJHUPDQLXP
EM CÓ BIẾT: Mở rộng kiến thức, kết nối tri thức

7Kӭ KDL {QJ Eӓ TXD WUұW
KRiKӑFFKRELӃWFҩXKuQKHOHFWURQQJX\rQWӱFҩXKuQK
Wӵ FӭQJ QKҳF WKHR FKLӅX
HOHFWURQQJX\rQWӱTX\ӃWÿӏQKWtQKFKҩWFӫDFiFQJX\rQ WăQJ FӫD NKӕL OѭӧQJ
Wӕ9uYұ\FyWKӇGӵÿRiQÿѭӧFWtQKFKҩWKRiKӑFFӫD QJX\rQWӱÿӇVҳS[ӃSFiF
FiFQJX\rQWӕNKLELӃWYӏWUtFӫDQyWURQJEҧQJWXҫQKRjQ
FiFQJX\rQWӕKRiKӑFKD\FҩXKuQKHOHFWURQFӫDQy
QJX\rQWӕWKHR[XKѭӟQJ
ELӃQ ÿәL WtQK FKҩW Yt Gө
với cuộc sống.
QJX\rQ Wӕ WHOOLULXP Fy Vӕ
&ҩXKuQK 9ӏWUtFӫDQJX\rQWӕ NKӕL OӟQ KѫQ ÿѭӧF [ӃS
HOHFWURQ WURQJEҧQJWXҫQKRjQ WUѭӟF QJX\rQ Wӕ LRGLQH
WURQJEҧQJWXҫQKRjQFiF
7tQKFKҩWFӫDQJX\rQWӕ
QJX\rQ Wӕ &iF TX\ӃW
9t Gө 1JX\rQ Wӕ VXOIXU 6 ӣ { Vӕ QKyP 9,$ ÿӏQK Qj\ FӫD {QJ SK
FKXNu KӧS YӟL QJX\rQ WҳF VҳS
[ӃS FiF QJX\rQ Wӕ WKHR
± 1JX\rQWӱ6Fy
FKLӅX WăQJ FӫD ÿLӋQ WtFK
SURWRQHOHFWURQGRVӕSURWRQ VӕHOHFWURQ = KҥWQKkQ
OӟSHOHFWURQGRVӕOӟSHOHFWURQEҵQJVӕWKӭWӵFKXNu
HOHFWURQOӟSQJRjLFQJGRVӕHOHFWURQOӟSQJRjLFQJ
EҵQJVӕWKӭWӵQKyP$
43
HOẠT ĐỘNG: Tạo điều kiện cho các em trực tiếp

tham gia vào quá trình phát hiện, hình thành
&iF KӧS FKҩW LRQ WKѭӡQJ WDQ QKLӅX WURQJ QѭӟF .KL và vận dụng kiến thức hoặc thực hiện các thí
WDQWURQJQѭӟFFiFLRQEӏWiFKNKӓLPҥQJOѭӟLWLQKWKӇ

FKX\ӇQÿӝQJNKiWӵGRYjOjWiFQKkQGүQÿLӋQ
ӢWUҥQJWKiLUҳQFiFLRQNK{QJGLFKX\ӇQWӵGRÿѭӧF Hình 11.2. Potassium
nghiệm chứng minh, xây dựng niềm tin vào
khoa học.
QrQKӧSFKҩWLRQNK{QJGүQÿLӋQ7X\QKLrQӣWUҥQJ K\GUR[LGHOjKͻSFK̽WLRQ
WKiLQyQJFKҧ\FiFLRQFyWKӇFKX\ӇQÿӝQJNKiWӵGR ÿ́ͻFGQJOjPFK̽WG̓QÿL͟Q
QrQKӧSFKҩWLRQGүQÿLӋQ WURQJSLQDONDOLQHSLQNL͙P
7KӱWtQKGүQÿLӋQFӫDKӧSFKҩW ĈqQWtQKL͟X
&KX́Q Eͣ PXӕL ăQ GҥQJ KҥW GXQJ GӏFK PXӕL ăQ EmR
KRjGXQJGӏFKQѭӟFÿѭӡQJGөQJFөWKӱWtQKGүQÿLӋQ
FӕFWKXӹWLQK
?
7L͗Q KjQK 6ӱ GөQJ GөQJ Fө WKӱ WtQK GүQ ÿLӋQ QKѭ
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP: Giúp các em hiểu rõ vấn

+uQKOҫQOѭӧWFKRFKkQNLPORҥLFӫDGөQJFөWKӱ
WtQKGүQÿLӋQWLӃS[~FYӟL
±'XQJGӏFKQѭӟFÿѭӡQJ

±0XӕLăQNKDQ
±'XQJGӏFKPXӕLăQEmRKRj
&KkQNLPOR̹L
đề của bài học, nâng cao năng lực tư duy, ứng
1ӃXÿqQViQJWKuFKҩWGүQÿLӋQQӃXÿqQNK{QJViQJWKu
FKҩWNK{QJGүQÿLӋQ
4XDQ ViW KL͟Q ẂͻQJ Yj FKR EL͗W WÚ͵QJ KͻS QjR G̓Q
Hình 11.3.'ͽQJFͽ
WK΅WtQKG̓QÿL͟Q
dụng kiến thức đã học được.
ÿL͟QWÚ͵QJKͻSQjRNK{QJG̓QÿL͟Q*L̻LWKtFK
? 6.
D9uVDRPXӕLăQFyQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\FDRR&"
E+ӧSFKҩWLRQGүQÿLӋQWURQJWUѭӡQJKӧSQjR"9uVDR"
EM ĐÃ HỌC
x 1JX\rQWӱQKѭӡQJHOHFWURQWҥRWKjQKFDWLRQKRһFQKұQHOHFWURQWҥRWKjQKDQLRQ EM ĐÃ HỌC: Kiến thức, kĩ năng cơ bản của
x /LrQNӃWLRQWURQJSKkQWӱKD\WLQKWKӇÿѭӧFWҥRWKjQKQKӡOӵFK~WWƭQKÿLӋQFӫD
FiFLRQPDQJÿLӋQWtFKWUiLGҩX/LrQNӃWLRQWKѭӡQJWҥRWKjQKWӯFiFQJX\rQWӱ
NLPORҥLÿLӇQKuQKYjSKLNLPÿLӇQKuQKSKkQWӱWKXÿѭӧFOjKӧSFKҩWLRQ bài học.
x &ҩXWU~FFӫDPҥQJWLQKWKӇLRQFiFLRQÿѭӧFVҳS[ӃSWKHRWUұWWӵQKҩWÿӏQK
WURQJNK{QJJLDQWKHRNLӇXPҥQJOѭӟLӣFiFQ~WPҥQJOjFiFLRQGѭѫQJYjLRQ
kP[ӃSOXkQSKLrQOLrQNӃWFKһWFKӁYӟLQKDXGRFkQEҵQJOӵFK~WYjOӵFÿҭ\
x &iFKӧSFKҩWLRQWKѭӡQJOjFKҩWUҳQFyQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\YjQKLӋWÿӝV{LFDR
FyNKҧQăQJGүQÿLӋQNKLWDQWURQJQѭӟFKD\NKLQyQJFKҧ\
EM CÓ THỂ
*LҧLWKtFKÿѭӧFPӝWVӕWtQKFKҩWÿһFWUѭQJFӫDKӧSFKҩWLRQYjPӝWVӕӭQJGөQJ
EM CÓ THỂ: Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học.
SKәELӃQFӫDFK~QJWURQJÿӡLVӕQJ
54
&XӕLPӛLFKѭѫQJOjEjLÐQWͅS
&XӕLViFKFyEҧQJ*L̻LWKtFKPͱWVͩWKXͅWQJ·GQJWURQJViFKJL~SFiFHPWKXұQWLӋQ
WURQJYLӋFWUDFӭX
+m\E̻RTX̻QJL·JuQViFKJLiRNKRDÿ͛GjQKW͏QJ
FiFHPKͥFVLQKOͳSVDX
2
LỜI NÓI ĐẦU
+RiKӑFOjQJjQKNKRDKӑFWKXӝFOƭQKYӵFNKRDKӑFWӵQKLrQQJKLrQFӭXYӅ
WKjQKSKҫQFҩXWU~FWtQKFKҩWYjVӵELӃQÿәLFӫDFiFFKҩW
+RiKӑFNӃWKӧSFKһWFKӁJLӳDOtWKX\ӃWYjWKӵFQJKLӋPOjFҫXQӕLJLӳDFiFQJjQK
NKRDKӑFWӵQKLrQNKiFQKѭYұWOtVLQKKӑF\GѭӧFYjÿӏDFKҩWKӑF+RiKӑFÿyQJ
YDLWUzTXDQWUӑQJWURQJFXӝFVӕQJVҧQ[XҩWJySSKҫQYjRVӵSKiWWULӇQEӅQYӳQJ
NLQKWӃ±[mKӝLEҧRYӋP{LWUѭӡQJ
&XӕQViFK+RiKͥFEiPViW&KѭѫQJWUuQK*LiRGөFSKәWK{QJNӃWKӯD
YjSKiWWULӇQFiFPҥFKQӝLGXQJJLiRGөFÿmKuQKWKjQKWӯFiFFҩSKӑFGѭӟL
YӯDJL~SFiFHPFyKLӇXELӃWVkXVҳFYӅFiFNLӃQWKӭFFѫVӣFKXQJFӫDKRiKӑF
YӯDPDQJWtQKÿӏQKKѭӟQJQJKӅQJKLӋSFKRFiFHPWURQJWѭѫQJODL
1ӝLGXQJFӫDFXӕQViFKJL~SFiFHPFyQKӳQJWULWKӭFFӕWO}LYӅKRiKӑFYj
FyWKӇYұQGөQJFK~QJYjRFXӝFVӕQJ&iFHPÿѭӧFKӑFQKӳQJNLӃQWKӭFFѫ
EҧQYӅFҩXWU~FYjWtQKFKҩWFӫDFKҩWFҩXWҥRQJX\rQWӱEҧQJWXҫQKRjQFiF
QJX\rQWӕKRiKӑFVӵKuQKWKjQKSKkQWӱSKҧQӭQJKRiKӑFELӃQWKLrQQăQJ
OѭӧQJWURQJTXiWUuQKSKҧQӭQJWӕFÿӝSKҧQӭQJYjFiF\ӃXWӕҧQKKѭӣQJYj
VӱGөQJFiFNLӃQWKӭFQj\ÿӇQJKLrQFӭXWtQKFKҩWFӫDQKyPQJX\rQWӕÿLӇQ
KuQKOjQKyPKDORJHQ
ĈLӇPQәLEұWFѫEҧQFӫDFXӕQViFKOjÿѭӧFYLӃWWKHRKѭӟQJJL~SFiFHPSKiW
WULӇQQăQJOӵFFKRQrQFXӕLPӛLEjLKӑFFyPөF(PÿmKͥFYj(PFyWK͛ÿӇ
FiFHPÿѭӧFWKӇKLӋQQăQJOӵFFӫDEҧQWKkQ
&iFWiFJLҧKLYӑQJFXӕQViFKVӁOjQJѭӡLEҥQÿӗQJKjQKWLQFұ\FӫDFiFHP
YjJL~SFiFHPKѭӟQJÿӃQPӝWQJKӅQJKLӋSWӕWÿҽSWURQJWѭѫQJODL
&iFWiFJLҧ
3
MỤC LỤC
7UDQJ
+ѭӟQJGүQVӱGөQJViFK
/ӡLQyLÿҫX
0ӣÿҫX 6
Chương 1. Cấu tạo nguyên tử
Bài 1 7KjQKSKҫQFӫDQJX\rQWӱ
Bài 2 1JX\rQWӕKRiKӑF
Bài 3 &ҩXWU~FOӟSYӓHOHFWURQQJX\rQWӱ
Bài 4 ÐQWұSFKѭѫQJ
Chương 2. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

và định luật tuần hoàn
Bài 5 &ҩXWҥRFӫDEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
Bài 6 ;XKѭӟQJELӃQÿәLPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕWURQJ

PӝWFKXNuYjWURQJPӝWQKyP
Bài 7 ;XKѭӟQJELӃQÿәLWKjQKSKҫQYjPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDKӧSFKҩWWURQJ

PӝWFKXNu
Bài 8 ĈӏQKOXұWWXҫQKRjQéQJKƭDFӫDEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
Chương 3. Liên kết hoá học
Bài 10 4X\WҳFRFWHW
Bài 11 /LrQNӃWLRQ
Bài 12 /LrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
Bài 13 /LrQNӃWK\GURJHQYjWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
4
7UDQJ
Chương 4. Phản ứng oxi hoá – khử
Bài 15 3KҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
Chương 5. Năng lượng hoá học
Bài 17 %LӃQWKLrQHQWKDOS\WURQJFiFSKҧQӭQJKRiKӑF
Chương 6. Tốc độ phản ứng
Bài 19 7ӕFÿӝSKҧQӭQJ
Chương 7. Nguyên tố nhóm halogen
Bài 21 1KyPKDORJHQ

Bài 22 +\GURJHQKDOLGH0XӕLKDOLGH
Giải thích một số thuật ngữ dùng trong sách
5
MỞ ĐẦU
MỤC TIÊU:
– Nêu được đối tượng nghiên cứu của hoá học.
– Trình bày được phương pháp học tập và nghiên cứu hoá học.
– Nêu được vai trò của hoá học đối với đời sống, sản xuất,...
?
+RiKͥFOjPͱWWURQJFiFQͱLGXQJFͿDP{Q.KRDKͥFWΉQKLrQͷF̽S7UXQJKͥFF˿VͷYjWUͷ
WKjQKP{QKͥFÿͱFOͅSͷF̽S7UXQJKͥFSKͭWK{QJĈͩLẂͻQJQJKLrQF΁XFͿDP{Q+RiKͥF
OjJu"+RiKͥFFyYDLWUzQḰWK͗QjRÿͩLYͳLÿ͵LVͩQJYjV̻Q[X̽W"/jPWK͗QjRÿ͛KͥFWͅS
WͩWP{Q+RiKͥF"
I ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA HOÁ HỌC

VẬT LÍ
+Ri KӑF QJKLrQ FӭX YӅ WKjQK SKҫQ FҩX WU~F WtQK
FKҩW Vӵ ELӃQ ÿәL FӫD FiF FKҩW Yj FiF KLӋQ WѭӧQJ HOÁ LÍ
NqPWKHR+RiKӑFFyPӕLOLrQKӋFKһWFKӁYӟLFiF
QJjQKNKRDKӑFWӵQKLrQQJKLrQFӭXYӅFKҩWYjYұW HO HOÁ
Á
HỌC ĐỊA
HO
WKӇQKѭYұWOtVLQKKӑFYjÿӏDFKҩW SINH
ÁS
CHẤT
ĐỊA
HỌC
INH
ĈӕLWѭӧQJQJKLrQFӭXFӫDKRiKӑFEDRJӗPFiFFKҩW
KӳXFѫFiFFKҩWY{FѫFiFORҥLYұWOLӋXWӵQKLrQYj
QKkQWҥR +uQK/LrQK͟JL·DKRiKͥFYjFiF
0{Q.KRDKӑFWӵQKLrQFҩS7UXQJKӑFFѫVӣÿmWUuQK QJjQKNKRDKͥFWΉQKLrQNKiF
Ej\QKӳQJNKiLQLӋPEDQÿҫXFӫDKRiKӑFQKѭPRO
OѭӧQJFKҩWOLrQNӃWKRiKӑFYjWѭѫQJWiFJLӳDFiFFKҩWÿӇKLӇXÿѭӧFFiFKRҥWÿӝQJ
FӫDWKӃJLӟLVLQKKӑFYjFiFKLӋQWѭӧQJYұWOt
7KHRWUX\ӅQWKӕQJKRiKӑFÿѭӧFFKLDWKjQKFiFFKX\rQQJjQKQKѭKRiOtKRiKӑF
Y{FѫKRiKӑFKӳXFѫKRiKӑFSKkQWtFKKRiVLQK«
+RiOt +RiVLQK +RiKͥFK·XF˿ +RiKͥFSKkQWtFK +RiKͥFY{F˿
+uQK0ͱWVͩFKX\rQQJjQKWURQJKRiKͥF
6
1Jj\QD\VӵSKiWWULӇQFӫDNKRDKӑFOjP[XҩWKLӋQQKLӅXFKX\rQQJjQKPӟLNK{QJ
WKXӝFFiFQJjQKWUX\ӅQWKӕQJQKѭNKRDKӑFYұWOLӋXKRiGѭӧFF{QJQJKӋKRiKӑF«
7X\QKLrQVӵSKkQELӋWFiFFKX\rQQJjQKQKѭYұ\FKӍFyWtQKFKҩWWѭѫQJÿӕLĈӇJLҧL
TX\ӃWPӝWEjLWRiQKRiKӑFWURQJWKӵFWӃFҫQELӃWYұQGөQJFiFNLӃQWKӭFWәQJKӧSPӝW
FiFKKӧSOt
? 1. ĈӕLWѭӧQJQJKLrQFӭXFӫDKRiKӑFOjVӵELӃQÿәLFKҩWKm\Oҩ\YtGөYӅVӵELӃQ
ÿәLKRiKӑF
2. +m\FKRELӃWNKiLQLӋPFKҩWY{FѫYjFKҩWKӳXFѫ
! (0&Ï%,ӂ7
/ѭӧFVӱKRiKӑF
7ӯKjQJQJKuQQăPWUѭӟFÿk\KRiKӑFÿѭӧFKuQKWKjQKGRVӵPRQJѭӟFWuPÿѭӧFWKXӕF
³WUѭӡQJVLQKEҩWOmR´KD\WuPÿѭӧFKzQÿiSKWKXӹGQJÿӇELӃQÿәLFiFFKҩWUҿWLӅQWKjQK
YjQJ&iFQKjJLҧNLPWKXұWNKLWLӃQKjQKFiFWKtQJKLӋPÿmWҥRUDQKLӅXGөQJFөWKtQJKLӋP
PjÿӃQWұQQJj\QD\FK~QJYүQFzQÿѭӧFVӱGөQJWURQJKRiKӑF
7KӡL ÿLӇP ÿiQK GҩX YLӋF KRi KӑF WiFK NKӓL NKRD KӑF JLҧ NLP Oj QăP YӟL WiF SKҭP
³1KjKRiKӑFKRjLQJKL´7KH6NHSWLFDO&KHPLVWFӫD5REHUW%R\OH5{EӟW%RLOѫYjVӵNLӋQ
ÿiQKGҩXKRiKӑFWUӣWKjQKP{QNKRDKӑFÿӝFOұSOjVӵWuPUDNKtR[\JHQYjRQăPEӣL
$QWRLQH/DYRLVLHUĂQJWRDQ/DYRDGLr+RiKӑFÿmSKiWWULӇQPҥQKPӁYjRWKӃNӍ;,;TXD
QKӳQJQJKLrQFӭXYӅWiFÿӝQJFӫDSKkQEyQÿӃQQ{QJQJKLӋSYjQKӳQJQӛOӵFWuPNLӃPFKҩW
PjXWәQJKӧSÿӇQKXӝPYҧLWҥRWLӅQÿӅFKRQJjQKKRiKӑFKӳXFѫ
1Jj\QD\KRiKӑFÿmWKXÿѭӧFQKLӅXWKjQKWӵXYѭӧWEұFQKѭQJFiFQKjNKRDKӑFYүQNK{QJ
QJӯQJNKiPSKiVkXKѫQEҧQFKҩWFӫDWKӃJLӟLYұWFKҩWWuPWzLQJKLrQFӭXUDFiFVҧQSKҭP
PӟLÿӇSKөFYөFKRÿӡLVӕQJFӫDFRQQJѭӡL
II VAI TRÒ CỦA HOÁ HỌC VỚI ĐỜI SỐNG VÀ SẢN XUẤT
+RiKӑFFyYDLWUzY{FQJTXDQWUӑQJYӟLÿӡLVӕQJYj
VҧQ[XҩW&iFFKҩWKRiKӑFFyWURQJPӑLWKӭ[XQJTXDQK
WDQKѭOѭѫQJWKӵF±WKӵFSKҭPQKLrQOLӋXQJX\rQOLӋX
YұWOLӋXÿӇVҧQ[XҩWFiFORҥLWKXӕFFKӳDEӋQK«
1JjQKF{QJQJKLӋSKRiKӑFVҧQ[XҩWFiFKRiFKҩWWӯ
ÿѫQ JLҧQ ÿӃQ SKӭF WҥS 0ӛL QăP KjQJ WULӋX WҩQ FiF
KRiFKҩWFѫEҧQQKѭVXOIXULFDFLGKD\DPPRQLDSKkQ +uQK3KkQEyQKRiKͥF
EyQFKҩWGҿRÿѭӧFVҧQ[XҩWÿӇSKөFYөQKXFҫXFӫD OjPWăQJQăQJVX̽WFk\WUͫQJ
ÿӡLVӕQJYjF{QJQJKLӋS
7
+RiKӑFSKyQJ[ҥQJKLrQFӭXYjVӱGөQJVӵSKkQUm
KҥWQKkQFKRFiFTXiWUuQKKRiOtVLQKKRi«
1JXӗQ QăQJ OѭӧQJ ÿѭӧF FRL QKѭ Y{ WұQ ÿӕL YӟL ORjL
QJѭӡLOjQăQJOѭӧQJWӯ0һW7UӡL9LӋFVӱGөQJQăQJ
OѭӧQJPһWWUӡLOjOƭQKYӵFSKiWWULӇQUҩWQKDQKWURQJWKӡL
JLDQJҫQÿk\YӟLQKӳQJWUDQJWUҥLSLQPһWWUӡLSKәELӃQ
ӣQKLӅXQѭӟFWUrQWKӃJLӟL&iFQKjKRiKӑFFyÿyQJ +uQK7KXͩFV̻QSḰP
FͿDQJjQKKRiǴͻF
JyS UҩW OӟQ WURQJ YLӋF FKӃ WҥR YұW OLӋX PӟL JL~S WăQJ
KLӋXVXҩWFKX\ӇQKRiQăQJOѭӧQJPһWWUӡL
1KӳQJWKiFKWKӭFPӟLYӅNKRDKӑFF{QJQJKӋÿDQJOj
ÿӝQJOӵFWK~Fÿҭ\KRiKӑFWӵSKiWWULӇQYjFQJSKiW
WULӇQYӟLFiFOƭQKYӵFNKiF
? 3. +m\NӇWrQPӝWVӕVҧQSKҭPKRiKӑFWURQJÿӡLVӕQJKҵQJQJj\
4. 1JѭӡLQ{QJGkQVӱGөQJVҧQSKҭPQjRFӫDKRiKӑFÿӇWăQJQăQJVXҩWFk\WUӗQJ"
! (0&Ï%,ӂ7
0ӝWVӕQJKӅQJKLӋSOLrQTXDQÿӃQKRiKӑF
1KjKRiKӑFFӱQKkQYjNƭVѭKRiKӑFNLӇPWUDWtQK
FKҩWYұWOtYjKRiKӑFFӫDVҧQSKҭP+ӑFyWKӇQJKLrQ
FӭXÿӇWҥRUDVҧQSKҭPPӟLKRһFFҧLWLӃQFiFVҧQSKҭP
ÿDQJFy+ӑFyWKӇWѭYҩQKӛWUӧNƭWKXұWYӅVҧQSKҭP
1KjKRiKӑFFyWKӇOjPJLiRYLrQGҥ\P{Q.KRDKӑF
WӵQKLrQӣFҩS7UXQJKӑFFѫVӣYjP{Q+RiKӑFӣFҩS
7UXQJ KӑF SKә WK{QJ +ӑ FǊQJ Fy WKӇ YӯD JLҧQJ Gҥ\
YjYӯDQJKLrQFӭXKRiKӑFӣFiFWUѭӡQJÿҥLKӑFFDR
ÿҷQJYjGҥ\QJKӅ +uQK1KjKRiKͥFP{LWÚ͵QJ
ÿDQJO̽\P̓XQJKLrQF΁X
1KjKRiKӑFFyWKӇOjPYLӋFWURQJOƭQKYӵFP{LWUѭӡQJ
+ӑYӯDFyWKӇNLӇPWUDPӭFÿӝ{QKLӉPFӫDP{LWUѭӡQJFǊQJQKѭWuPFiFK[ӱOtÿӇJL~S
P{LWUѭӡQJWURQJOjQKKѫQ
1KjKRiKӑFFyWKӇOjPYLӋFWURQJFiFFѫVӣSKiS\KD\[pWQJKLӋP\KӑFÿӇSKkQWtFKFiF
PүXOҩ\WӯKLӋQWUѭӡQJYөiQKRһFEӋQKSKҭPÿӇWuPVӵKLӋQGLӋQFӫDPDWXêKRһFFiF
FKҩWJk\EӋQK
1KjKRiKӑFFyWKӇJySSKҫQEҧRYӋKRһFNK{LSKөFFiFEӭFWUDQKÿӗFәKRһFSKiWKLӋQ
UDFiFWiFSKҭPJLҧPҥR
+RiKӑFOjQJjQKNKRDKӑFWKLӃWWKӵFFyQKLӅXӭQJGөQJ7UrQÿk\FKӍOjPӝWVӕQJjQK
QJKӅFѫEҧQFyVӵWKDPJLDFӫDFiFQKjKRiKӑFQJRjLUDFzQUҩWQKLӅXQJjQKQJKӅNKiF
WKұPFKtWURQJWѭѫQJODLFyWKӇFyUҩWQKLӅXQJjQKQJKӅPӟL[XҩWKLӋQOLrQTXDQÿӃQP{Q
KӑFWK~YӏQj\
8
III PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP VÀ NGHIÊN CỨU HOÁ HỌC
+uQK3KzQJWKtQJKL͟PKRiKͥF
1. .KLKӑFWұSP{Q+RiKӑFKӑFVLQKFҫQWKӵFKLӋQFiFKRҥWÿӝQJWuPNLӃPWK{QJWLQ[ӱ
OtWK{QJWLQYjQҳPYӳQJQKӳQJWK{QJWLQFҫQWKLӃWTXDViFKJLiRNKRD&өWKӇ
± ;XҩW SKiW Wӯ PөF WLrX FӫD PӛL EjL KӑF KӑF VLQK WuP KLӇX NLӃQ WKӭF TXD ViFK
JLiRNKRDQӝLGXQJKӑFWұSTXDQViWWKtQJKLӋPGӵÿRiQNӃWTXҧÿӗQJWKӡLOLrQ
KӋYӟLFiFWK{QJWLQÿmELӃWWӯFiFKLӋQWѭӧQJWӵQKLrQWӯFXӝFVӕQJKҵQJQJj\
± ;ӱOtFiFWK{QJWLQÿmFyÿӇÿѭDUDFiFJLҧLWKtFKGӵÿRiQYjNӃWOXұQFҫQWKLӃWWUҧ
OӡLFkXKӓLJLҧLEjLWұS
± *KLQKӟQKӳQJNLӃQWKӭFFӕWO}LOjPFѫVӣFKRYLӋFWLӃSWөFKӑFWұSKD\QJKLrQFӭX
± 9ұQGөQJQKӳQJNLӃQWKӭFNƭQăQJÿmKӑFYjRFiFWuQKKXӕQJWURQJWKӵFWLӉQ
2. ĈӇKӑFWӕWP{Q+RiKӑFKӑFVLQKFҫQQҳPYӳQJYjYұQGөQJFiFNLӃQWKӭFÿmKӑF
ÿӗQJWKӡLFK~êUqQFiFNƭQăQJWKӵFKLӋQWKtQJKLӋPSKiWKLӋQJLҧLTX\ӃWYҩQÿӅYj
ViQJWҥR
± %LӃWOjPWKtQJKLӋPKRiKӑFDQWRjQYjWKjQKF{QJ%LӃWTXDQViWJKLFKpSP{Wҧ
YjJLҧLWKtFKFiFKLӋQWѭӧQJ[ҧ\UDNK{QJFKӍWURQJSKzQJWKtQJKLӋPPjFҧWURQJ
WӵQKLrQYjWKӵFWӃFXӝFVӕQJ
± 5qQOX\ӋQWKyLTXHQWuPWzLNKiPSKiWѭGX\YjKjQKÿӝQJVX\OXұQYjViQJWҥR
TXDQViWYjOLrQNӃWJLӳDFiFKLӋQWѭӧQJVӵYұWWURQJFXӝFVӕQJ
± +uQKWKjQKQX{LGѭӥQJVӵKӭQJWK~VD\PrYjFKӫÿӝQJWURQJYLӋFKӑFWұS5qQ
OX\ӋQNƭQăQJWUDFӭXPӣUӝQJNLӃQWKӭFWӯFiFQJXӗQWjLOLӋXNKiFQKDXSKKӧS
YӟLEjLKӑFYjOӭDWXәL
3. +ӑF WuP KLӇX Yj QJKLrQ FӭX KRi KӑF Fy QKLӅX ÿLӇP FKXQJ YӟL FiF P{Q .KRD KӑF
Wӵ QKLrQ NKiF Fө WKӇ Oj TX\ WUuQK QJKLrQ FӭX FҫQ WKӵF KLӋQ FiF EѭӟF WKHR Vѫ ÿӗ
GѭӟLÿk\
9
%ѭӟF4XDQViWYjÿһWFkXKӓL
4XDQViWFiFKLӋQWѭӧQJKRiKӑFYjÿһWFkXKӓLYӅEҧQFKҩWKRiKӑFFӫDKLӋQWѭӧQJKD\PӝW
YҩQÿӅFҫQJLҧLTX\ӃW
9tGө&KҩWWҭ\UӱD;FyNKҧQăQJORҥLEӓGҫXPӥWӕWKѫQFKҩWWҭ\UӱD<7ҥLVDR"
%ѭӟFĈһWUDJLҧWKX\ӃWNKRDKӑF
ĈѭDUDPӝWKD\PӝWVӕJLҧWKX\ӃWJLҧLWKtFKFKRKLӋQWѭӧQJTXDQViWÿѭӧFFyWKӇFҫQWKDP
NKҧRWKrPWӯViFKJLiRNKRDKRһFFiFWjLOLӋXNKiFNӇFҧTXD,QWHUQHW
9tGөĈӑFWKjQKSKҫQFKҩWWҭ\UӱDJKLWUrQFiFQKmQFӫD;Yj<7URQJ;Yj<ÿӅXFyWKjQK
SKҫQVRGLXPK\GUR[LGH6RGLXPK\GUR[LGHÿѭӧFVӱGөQJWURQJFKҩWWҭ\UӱDQKjEӃSÿӇORҥL
EӓGҫXPӥ
*LҧWKX\ӃWNKRDKӑFÿһWUDOj;FyWKӇFKӭDQKLӅXVRGLXPK\GUR[LGHKѫQ<
%ѭӟF/ұSNӃKRҥFKWKtQJKLӋPÿӇNLӇPFKӭQJJLҧWKX\ӃWNKRDKӑF
±&iFGөQJFөYjKRiFKҩWFҫQVӱGөQJVӕQJѭӡLWKDPJLDQKyPWKtQJKLӋPSKkQF{QJF{QJ
YLӋFFKRPӛLWKjQKYLrQWURQJQKyP
±/ұSNӃKRҥFKFKLWLӃWFiFF{QJYLӋFÿӇWKӵFKLӋQWKtQJKLӋP
9tGө/ұSNӃKRҥFKWKtQJKLӋPÿӇ[iFÿӏQKKjPOѭӧQJVRGLXPK\GUR[LGHWURQJFiFFKҩWWҭ\
UӱD;Yj<
%ѭӟF7LӃQKjQKWKtQJKLӋP
7KӵFKjQKWKtQJKLӋPQKѭNӃKRҥFKÿmOұSӣEѭӟFYjJKLFKpSOҥLFiFNӃWTXҧWKtQJKLӋP
%ѭӟF3KkQWtFKNӃWTXҧWKtQJKLӋP
&yWKӇWUuQKEj\FiFNӃWTXҧWKtQJKLӋPWKjQKEҧQJELӇXÿӗWKӏKRһFWKӵFKLӋQFiFWtQKWRiQ
FҫQWKLӃWÿӇSKkQWtFKNӃWTXҧWKtQJKLӋP
%ѭӟF6RViQKNӃWTXҧYӟLJLҧWKX\ӃW
6RViQKNӃWTXҧWKtQJKLӋPYӟLFiFJLҧWKX\ӃWÿmÿһWUDEDQÿҫXĈѭDUDNӃWOXұQJLҧWKX\ӃW
QjROjKӧSOtSKKӧSYӟLNӃWTXҧWKtQJKLӋPJLҧWKX\ӃWQjRNK{QJSKKӧS
9tGө+jPOѭӧQJVRGLXPK\GUR[LGHFӫDKDLFKҩWWҭ\UӱDQKѭQKDXFKRWKҩ\JLҧWKX\ӃWNKRD
KӑFӣEѭӟFNK{QJÿ~QJWKuWKӵFKLӋQOҥLTX\WUuQKQJKLrQFӭXWӯEѭӟF
%ѭӟF%iRFiRNӃWTXҧ
*KLOҥLYjREiRFiRWKtQJKLӋPKRһFWUuQKEj\WUѭӟFJLiRYLrQYjFiFEҥQWURQJOӟSYӅWLӃQWUuQK
WKtQJKLӋPNӃWTXҧWKtQJKLӋPYjNӃWOXұQ
10
4.3KѭѫQJSKiSP{KuQKÿѭӧFVӱGөQJÿӇP{WҧP{SKӓQJFҩXWҥRFӫDFiFKҥWTXiQKӓ
NK{QJTXDQViWÿѭӧFEҵQJPҳWWKѭӡQJQKѭSKkQWӱQJX\rQWӱYjFiFKҥWQKӓKѫQ
7ӯÿyVX\UDFҩXWҥRFiFYұWWKӇWKұWWURQJFXӝFVӕQJ
0{KuQKFҩXWҥRQJX\rQWӱFӫD5XWKHUIRUG5ѫGѫSKROjPӝWWKtGө7ӯWKӵFQJKLӋP

EҳQSKiOiYjQJEҵQJWLDD5XWKHUIRUGSKiWKLӋQUDFҩXWҥRUӛQJFӫDQJX\rQWӱSKiW
KLӋQUDO}LQJX\rQWӱOjKҥWQKkQFyNKӕLOѭӧQJ[ҩS[ӍNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱ5XWKHUIRUG
ÿӅ[XҩWP{KuQKKjQKWLQKQJX\rQWӱFRLFiFHOHFWURQTXD\TXDQKKҥWQKkQQKѭFiF
KjQKWLQKTXD\[XQJTXDQK0һW7UӡL
3KѭѫQJ SKiS P{ KuQK ÿѭӧF Vӱ GөQJ SKә ELӃQ WURQJ ED FKѭѫQJ ÿҫX WLrQ YӅ
QJX\rQWӱSKkQWӱOLrQNӃWKRiKӑFYjEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
5. 3KѭѫQJSKiSWKӵFQJKLӋPÿyQJYDLWUzFӕWO}LFӫDQJKLrQFӭXKRiKӑF&iFJLҧWKX\ӃW
Yj P{ KuQK KRi ÿӅX SKҧL ÿѭӧF NLӇP FKӭQJ EҵQJ WKӵF QJKLӋP Yj Wӯ WKӵF QJKLӋP
QJѭӡLWDFyWKӇP{KuQKKRiWKjQKTX\OXұW3KѭѫQJSKiSWKӵFQJKLӋPÿѭӧFVӱGөQJ
[X\rQVXӕWWRjQEӝ&KѭѫQJWUuQK*LiRGөFSKәWK{QJP{Q+RiKӑF
9tGө6ӱGөQJSKѭѫQJSKiSWKӵFQJKLӋPÿӇQJKLrQFӭXFKORULQH
± 7ӯKLӇXELӃWYӅFҩXWҥRQJX\rQWӱYjOLrQNӃWKRiKӑFÿӇGӵÿRiQWtQKFKҩWKRiKӑF
ÿһFWUѭQJFӫDFKORULQH
± 7KӵFKLӋQFiFWKtQJKLӋPFKRFKORULQHWiFGөQJYӟLNLPORҥLK\GURJHQGXQJGӏFKPXӕL
FӫDKDORJHQÿӇFKӭQJPLQKGӵÿRiQWUrQ
± 9ұQGөQJWtQKFKҩWKRiKӑFFӫDFKORULQHYjRWKӵFWӃGQJGXQJGӏFKQѭӟFFKORULQH
FORUXDY{L«ÿӇWҭ\WUҳQJ
&iFHPKm\EҳWÿҫXKӑFKRiKӑFYӟLVӵWzPzNKRDKӑFNLrQWUuWӯQKӳQJEѭӟFÿҫX
WLrQYӟLQKӳQJWKtQJKLӋPÿѫQJLҧQÿӇFyWKӇQKұQUDUҵQJ³+RiKӑFWKұWOjÿѫQJLҧQ´
YjVDXÿyVӁWKҩ\³+RiKӑFWKұWOjOtWK~´
EM ĐÃ HỌC
x +RiKӑFQJKLrQFӭXYӅFKҩWVӵELӃQÿәLFӫDFKҩWYjFiFKLӋQWѭӧQJÿLNqPYӟL
QKӳQJELӃQÿәLKRiKӑF
x +RiKӑFFyYDLWUzTXDQWUӑQJYӟLÿӡLVӕQJYjVҧQ[XҩW
x &iFKKӑFWұSQJKLrQFӭXYӅKRiKӑFTXDTXDQViWYjÿһWFkXKӓLÿһWUDJLҧ
WKX\ӃWNKRDKӑF FKӭQJ PLQKEҵQJ WKt QJKLӋP SKkQ WtFK NӃW TXҧ WKt QJKLӋP
WUuQKEj\NӃWTXҧWKXÿѭӧFYjEiRFiR
EM CÓ THỂ
%LӃWYұQGөQJSKѭѫQJSKiSKӑFWұSYjQJKLrQFӭXKRiKӑFÿӇKӑFWӕWP{Q+Ri
KӑFYjJLҧLTX\ӃWPӝWVӕWuQKKXӕQJWURQJÿӡLVӕQJ
11
CHƯƠNG
1
CẤU TẠO NGUYÊN TỬ
0{KuQKYͅWOL͟XFDUERQQDQRWXEH
7̹L VDR ÿͫQJ G̓Q ÿL͟Q Pj Jͯ O̹L FiFK ÿL͟Q" 7̹L VDR WKpS U̽W F΁QJ Pj Y̓Q GiW
PͧQJ Yj NpR VͻL ÿ́ͻF" 7΃ KL͛X EL͗W Y͙ F̽X W̹R QJX\rQ W΅ FiF QKj NKRD KͥF
NK{QJFK͡JL̻LWKtFKÿ́ͻFWtQKFK̽WFͿDYͅWOL͟XPjFzQW̹RUDQKL͙XYͅWOL͟XPͳL
YͳLQK·QJWtQKFK̽WPͳL
7KjQKSKҫQFӫDQJX\rQWӱ
1JX\rQWӕKRiKӑF
&ҩXWU~FOӟSYӓHOHFWURQQJX\rQWӱ
ÐQWұS
12
THÀNH PHẦN CỦA NGUYÊN TỬ
BÀI
1
MỤC TIÊU:
– Trình bày được thành phần của nguyên tử (nguyên tử vô cùng nhỏ; nguyên tử gồm 2 phần:
hạt nhân và lớp vỏ nguyên tử; hạt nhân tạo nên bởi các hạt proton (p), neutron (n); lớp vỏ
tạo nên bởi các electron (e); điện tích, khối lượng mỗi loại hạt).
– So sánh được khối lượng của electron với proton và neutron, kích thước của hạt nhân với kích
thước nguyên tử.
?
1JX\rQW΅JͫPFiFOR̹LK̹WF˿E̻QQjR"&iFQKjNKRDKͥFÿmSKiWKL͟QUDFiFOR̹LK̹W
F˿E̻QÿyQḰWK͗QjR"
I CÁC LOẠI HẠT CẤU TẠO NÊN NGUYÊN TỬ 7̽PNLPOR̹LWtFKÿL͟Q

OjPWKD\ÿͭLÿ́͵QJÿL
FͿDFKPWLD
1ăP--7KRPVRQ7{P[ѫQQJѭӡL$QKWKӵF &ΉFǴ˿QJ
&ΉFkP
KLӋQWKtQJKLӋPSKyQJÿLӋQTXDNK{QJNKtORmQJÿmSKiW
KLӋQ UD FKP WLD SKiW UD Wӯ FӵF kP Yj Eӏ K~W OӋFK YӅ
SKtDFӵFGѭѫQJFӫDÿLӋQWUѭӡQJFKӭQJWӓFK~QJPDQJ +
ÿLӋQWtFKkP[HP+uQKĈyFKtQKOjFKPFiFKҥW
0jQKXǤQKTXDQJ
HOHFWURQ(OHFWURQOjPӝWWKjQKSKҫQFӫDQJX\rQWӱ
+uQK7KtQJKL͟P
1ăP(5XWKHUIRUG5ѫGѫSKRQJѭӡL1LX'LOkQ SKiWKL͟QK̹WHOHFWURQ
WKӵFKLӋQWKtQJKLӋPEҳQSKiOiYjQJUҩWPӓQJEҵQJ
FKP KҥW D DOSKD +uQK ÐQJ Vӱ GөQJ PjQ
KXǤQK TXDQJ EDR TXDQK Oi YjQJ ÿӇ TXDQ ViW Yӏ WUt
YDFKҥPFӫDKҥWD.ӃWTXҧWKtQJKLӋPFKRWKҩ\KҫX
KӃWFiFKҥWDÿӅX[X\rQWKҷQJTXDOiYjQJFKӭQJWӓ
/iYjQJPͧQJ
QJX\rQWӱFyFҩXWҥRUӛQJӣWkPFKӭDPӝWKҥWQKkQ +ͱSSKyQJUD
FKPK̹WD
PDQJÿLӋQWtFKGѭѫQJYjFyNtFKWKѭӟFUҩWQKӓVRYӟL
NtFKWKѭӟFQJX\rQWӱ
1ăP(5XWKHUIRUGYjFiFFӝQJVӵNKLGQJKҥWD 0jQ .KHKͷ
EҳQSKiQLWURJHQÿmSKiWKLӋQUDKҥWSURWRQ KXǤQKTXDQJ
1ăP-&KDGZLFN&KDWXêFKQJѭӡL$QKFӝQJ +uQK7KtQJKL͟P

VӵFӫD5XWKHUIRUGÿmSKiWKLӋQUDKҥWQHXWURQNKLEҳQ SKiWKL͟QK̹WQKkQQJX\rQW΅
SKiEHU\OOLXPEҵQJFiFKҥWD
3URWRQ QHXWURQ Yj HOHFWURQ Oj FiF KҥW FҩX WҥR QrQ
QJX\rQWӱ
(*)+̹WDK̹WQKkQKHOLXPPDQJÿL͟QWtFKǴ˿QJ
13
7KjQKSKҫQFҩXWҥRFӫDQJX\rQWӱJӗP
± +̹WQKkQQXFOHXVӣWkPFӫDQJX\rQWӱFKӭDFiFSURWRQPDQJÿLӋQWtFKGѭѫQJYjFiF
QHXWURQNK{QJPDQJÿLӋQ
± 9ͧQJX\rQW΅FKӭDFiFHOHFWURQPDQJÿLӋQWtFKkPFKX\ӇQÿӝQJUҩWQKDQK[XQJTXDQK
KҥWQKkQ
%̻QJ.KͩLÓͻQJÿL͟QWtFKFͿDFiFOR̹LK̹WF̽XW̹RQrQQJX\rQW΅
.KӕLOѭӧQJ ĈLӋQWtFK ĈLӋQWtFK

+ҥW .tKLӋX .KӕLOѭӧQJDPX
NJ & WѭѫQJÿӕL
3URWRQ S ± | ±
1HXWURQ Q ± |

(OHFWURQ H ± | ±± ±

7URQJQJX\rQWӱVӕSURWRQEҵQJVӕHOHFWURQQrQQJX\rQWӱWUXQJKRjÿLӋQ
.KӕL OѭӧQJ FӫD HOHFWURQ UҩW QKӓ NK{QJ ÿiQJ NӇ VR YӟL NKӕL OѭӧQJ FӫD SURWRQ KD\
QHXWURQQrQNKӕLOѭӧQJFӫDQJX\rQWӱWұSWUXQJKҫXKӃWӣKҥWQKkQ
? 1. 9ӁP{KuQKELӇXGLӉQFiFWKjQKSKҫQFҩXWҥRQrQQJX\rQWӱ
2. 1JX\rQWӱFKӭDQKӳQJKҥWPDQJÿLӋQOj
$SURWRQYjD %SURWRQYjQHXWURQ
&SURWRQYjHOHFWURQ 'HOHFWURQYjQHXWURQ
3. 4XDQViWKuQKҧQKP{SKӓQJNӃWTXҧWKtQJKLӋPEҳQSKiOiYjQJWKӵFKLӋQEӣL
5XWKHUIRUG+uQKYjQKұQ[pWYӅÿѭӡQJÿLFӫDFiFKҥWD
+uQK0{SKͧQJN͗WTX̻WKtQJKL͟PE͇QSKiOiYjQJ
14
II KÍCH THƯỚC VÀ KHỐI LƯỢNG CỦA NGUYÊN TỬ
.tFKWKѭӟF
.tFK WKѭӟF FӫD QJX\rQ Wӱ Oj NKRҧQJ NK{QJ JLDQ WҥR EӣL Vӵ FKX\ӇQ ÿӝQJ FӫD FiF
HOHFWURQ&iFQJX\rQWӱNKiFQKDXFyVӕHOHFWURQNKiFQKDXQrQFyNtFKWKѭӟFNKiF
QKDX1ӃXFRLQJX\rQWӱQKѭPӝWNKӕLFҫXWKuÿѭӡQJNtQKFӫDQyFKӍNKRҧQJ±P
.tFKWKѭӟFQJX\rQWӱUҩWQKӓQrQWKѭӡQJÿѭӧFELӇX R ! (0&Ï%,ӂ7
GLӉQ EҵQJ ÿѫQ YӏR SLFRPHW SP KD\ cQJVWU|P A
0ӝW OѭӧQJ FKҩW UҩW QKӓ
SP ±PA ±P1JX\rQWӱK\GURJHQFy
FǊQJ FKӭD Vӕ QJX\rQ
EiQNtQKNKRҧQJSP
WӱOӟQWӟLPӭFNKyKuQK
+ҥWQKkQQJX\rQWӱFyÿѭӡQJNtQKNKRҧQJ±SPNtFK GXQJÿѭӧF9tGөWURQJ
WKѭӟFQKӓKѫQQKLӅXVRYӟLNtFKWKѭӟFQJX\rQWӱ OtW QѭӟF FKӭD NKRҧQJ
FiF QJX\rQ Wӱ
.KӕLOѭӧQJ R[\JHQYjK\GURJHQ'R
.KӕL OѭӧQJ QJX\rQ Wӱ EҵQJ WәQJ NKӕL OѭӧQJ FiF KҥW ÿyNK{QJWKӇQKuQWKҩ\
SURWRQ QHXWURQ Yj HOHFWURQ Fy WURQJ QJX\rQ Wӱ .KӕL QJX\rQ Wӱ EҵQJ PҳW
OѭӧQJQJX\rQWӱUҩWQKӓQrQPӝWOѭӧQJFKҩWUҩWQKӓFǊQJ WKѭӡQJ WKұP FKt EҵQJ
FKӭDWӟLKjQJWӍWӍQJX\rQWӱ9tGө7URQJJFDUERQFKӭD NtQKKLӇQYLFyÿӝSKyQJ
ÿҥL UҩW OӟQ KjQJ FKөF
NKRҧQJQJX\rQWӱFDUERQ
WULӋXOҫQ
&yWKӇELӇXWKӏNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱWKHRÿѫQYӏNKӕLOѭӧQJ
QJX\rQWӱNtKLӋXDPX
9tGө0ӝWQJX\rQWӱR[\JHQFyNKӕLOѭӧQJOj±NJ
DPX ±NJQrQNKӕLOѭӧQJPӝWQJX\rQWӱR[\JHQOjDPX
! (0&Ï%,ӂ7
.KӕLOѭӧQJWtQKUDNJFӫDQJX\rQWӱFDUERQOj±NJ
1
DPXÿѭӧFÿӏQKQJKƭDEҵQJ NKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱFDUERQ
12
19,926 1027 kg
DPX ±NJ
12
? 4. 1ӃXSKyQJÿҥLPӝWQJX\rQWӱYjQJOrQWӍ OҫQWKuNtFKWKѭӟFFӫDQyWѭѫQJ

ÿѭѫQJPӝWTXҧEyQJUәFyÿѭӡQJNtQKFPYjNtFKWKѭӟFFӫDKҥWQKkQWѭѫQJ
ÿѭѫQJPӝWKҥWFiWFyÿѭӡQJNtQKFP&KRELӃWNtFKWKѭӟFQJX\rQWӱYjQJ
OӟQKѫQVRYӟLKҥWQKkQEDRQKLrXOҫQ
5. 0ӝWORҥLQJX\rQWӱQLWURJHQFySURWRQYjQHXWURQWURQJKҥWQKkQ'ӵDYjR
%ҧQJKm\WtQKYjVRViQK
D.KӕLOѭӧQJKҥWQKkQYӟLNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱ
E.KӕLOѭӧQJKҥWQKkQYӟLNKӕLOѭӧQJYӓQJX\rQWӱ
15
III ĐIỆN TÍCH HẠT NHÂN VÀ SỐ KHỐI
6ӕSURWRQWURQJKҥWQKkQQJX\rQWӱEҵQJVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQNtKLӋXOj=
9tGө+ҥWQKkQQJX\rQWӱ1DFySURWRQQrQVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQOj=
7әQJVӕSURWRQYjQHXWURQWURQJKҥWQKkQFӫDPӝWQJX\rQWӱÿѭӧFJӑLOjVӕNKӕLKD\
VӕQXFOHRQNtKLӋXOj$
$ =VӕQHXWURQ
9tGө+ҥWQKkQQJX\rQWӱ1DFyVӕSURWRQOjYjVӕQHXWURQOjQrQVӕNKӕLFӫD
KҥWQKkQQJX\rQWӱ1DOj
$
? 6. $OXPLQLXPOjNLPORҥLSKәELӃQQKҩWWUrQYӓ7UiLĈҩWÿѭӧFVӱGөQJWURQJFiF
QJjQK[k\GӵQJQJjQKÿLӋQKRһFVҧQ[XҩWÿӗJLDGөQJ+ҥWQKkQFӫDQJX\rQWӱ
DOXPLQLXPFyÿLӋQWtFKEҵQJYjVӕNKӕLEҵQJ7tQKVӕSURWRQVӕQHXWURQ
YjVӕHOHFWURQFyWURQJQJX\rQWӱDOXPLQLXP
EM ĐÃ HỌC
x 1JX\rQWӱY{FQJQKӓQKѭQJÿѭӧFWҥRWKjQKWӯFiFKҥWQKӓKѫQJӗPKҥW
QKkQFKӭDSURWRQPDQJÿLӋQWtFKGѭѫQJYjQHXWURQNK{QJPDQJÿLӋQYjYӓ
QJX\rQWӱFKӭDFiFHOHFWURQPDQJÿLӋQWtFKkP1JX\rQWӱWUXQJKRjYӅÿLӋQ
YuFyVӕSURWRQEҵQJVӕHOHFWURQ
x .
KӕLOѭӧQJQJX\rQWӱWұSWUXQJӣKҥWQKkQGRNKӕLOѭӧQJFӫDHOHFWURQUҩWQKӓ
VRYӟLNKӕLOѭӧQJFӫDSURWRQYjQHXWURQ
x +ҥWQKkQQJX\rQWӱFyNtFKWKѭӟFY{FQJQKӓVRYӟLQJX\rQWӱ
EM CÓ THỂ
9ұQGөQJSKѭѫQJSKiSP{KuQKÿӇP{WҧFҩXWҥRQJX\rQWӱ
16
NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
BÀI
2
MỤC TIÊU:
– Trình bày được khái niệm về nguyên tố hoá học, số hiệu nguyên tử và kí hiệu nguyên tử.
– Phát biểu được khái niệm đồng vị, nguyên tử khối.
– Tính được nguyên tử khối trung bình (theo amu) dựa vào khối lượng nguyên tử và phần
trăm số nguyên tử của các đồng vị theo phổ khối lượng được cung cấp.
?
&iFQJX\rQW΅FyFQJVͩÿ˿QYͣÿL͟QWtFKK̹WQKkQWKuFyÿ͏FÿL͛PJuFKXQJ"*L·DVͩÿ˿QYͣ
ÿL͟QWtFKK̹WQKkQVͩSURWRQYjVͩHOHFWURQFyPͩLOLrQK͟QḰWK͗QjR"
I NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC

1JX\rQWӕKRiKӑFOjWұSKӧSFiFQJX\rQWӱFyFQJVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQ7URQJ
QJX\rQWӱVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQEҵQJVӕHOHFWURQӣYӓQJX\rQWӱ&iFHOHFWURQ
WURQJQJX\rQWӱTX\ӃWÿӏQKWtQKFKҩWKRiKӑFFӫDQJX\rQWӱQrQFiFQJX\rQWӱFӫD
FQJPӝWQJX\rQWӕKRiKӑFFyWtQKFKҩWKRiKӑFJLӕQJQKDX
9tGө7ҩWFҧQJX\rQWӱFyFQJVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQOjÿӅXWKXӝFQJX\rQWӕ
FDUERQGFK~QJFyWKӇFyVӕQHXWURQNKiFQKDX
+LӋQ QD\ FRQ QJѭӡL ÿm ELӃW QJX\rQ Wӕ KRi KӑF WURQJ ÿy Fy QJX\rQ Wӕ KRi
KӑF WӗQ WҥL WURQJ Wӵ QKLrQ Yj QJX\rQ Wӕ ÿѭӧF WҥR UD WURQJ SKzQJ WKt QJKLӋP
WKұPFKt Fy QKӳQJ QJX\rQ WӕPӟL FKӍ WҥR UDÿѭӧFPӝW OѭӧQJ UҩW tWWKӡLJLDQ WӗQ WҥL
UҩWQJҳQ
? 1. &KRFiFQJX\rQWӱVDX%= $ '= $ (= $ *=
$ 7URQJFiFQJX\rQWӱWUrQFiFQJX\rQWӱQjRWKXӝFFQJPӝWQJX\rQWӕ
KRiKӑF"
6ͩNKͩL
II KÍ HIỆU NGUYÊN TỬ A
X
.tKL͟X
QJX\rQWͩ
6ӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQQJX\rQWӱFӫDPӝWQJX\rQ Z
WӕKRiKӑFFzQÿѭӧFJӑLOjVӕKLӋXQJX\rQWӱ=FӫD
QJX\rQWӕÿyYjVӕNKӕL$OjQKӳQJÿһFWUѭQJFѫEҧQ 6ͩKL͟XQJX\rQW΅
FӫDPӝWQJX\rQWӱ +uQK.tKL͟XQJX\rQW΅
(*)1JXͫQ/LrQPLQK4XͩFW͗Y͙+RiKͥFF˿E̻QYj+RiKͥF΁QJGͽQJ,83$&
17
.KLYLӃWNtKLӋXQJX\rQWӱÿһWKDLFKӍVӕÿһFWUѭQJӣErQWUiLNtKLӋXQJX\rQWӕWURQJÿy
VӕKLӋXQJX\rQWӱ=ӣSKtDGѭӟLYjVӕNKӕL$ӣSKtDWUrQ
9tGө.tKLӋX42 HeFKRELӃWQJX\rQWӱKHOLXPFyNtKLӋXOj+HVӕKLӋXQJX\rQWӱKHOLXP
EҵQJQrQWURQJKҥWQKkQKHOLXPFySURWRQYӓQJX\rQWӱFyHOHFWURQVӕNKӕLFӫD
QJX\rQWӱ+HOjQrQWURQJKҥWQKkQFyVӕQHXWURQOj±
? 2. .tKLӋXPӝWQJX\rQWӱFKRELӃWQKӳQJWK{QJWLQJu"&KRYtGө
3. +m\ELӇXGLӉQNtKLӋXFӫDPӝWVӕQJX\rQWӱVDX
D1LWURJHQVӕSURWRQ YjVӕQHXWURQ
E3KRVSKRUXVVӕSURWRQ YjVӕQHXWURQ
F&RSSHUVӕSURWRQ YjVӕQHXWURQ
III ĐỒNG VỊ
0ӝWVӕQJX\rQWӱFyFQJVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQFyFQJVӕSURWRQQKѭQJFyVӕ
QHXWURQNKiFQKDX1KӳQJQJX\rQWӱQKѭWKӃJӑLOjFiFÿӗQJYӏFQJYӏWUtWURQJEҧQJ
WXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑFFӫDPӝWQJX\rQWӕKRiKӑF
D3URWLXP 11H ) E'HXWHULXP 21H ) F7ULWLXP 31H )
+̹WHOHFWURQ +̹WSURWRQ +̹WQHXWURQ

+uQK0{KuQKF̽XW̹RQJX\rQW΅
FiFÿͫQJYͣFͿDQJX\rQWͩK\GURJHQ
&iF ÿӗQJ Yӏ NKiF QKDX YӅ Vӕ QHXWURQ QrQ NKiF QKDX YӅ NKӕL OѭӧQJ FӫD KҥW QKkQ
QJX\rQ Wӱ ÿӗQJ WKӡL NKiF QKDX YӅ PӝW Vӕ WtQK FKҩW YұW Ot 9t Gө Ӣ GҥQJ ÿѫQ FKҩW
ÿӗQJ Yӏ 37
17 Cl Fy WӍ NKӕL OӟQ KѫQ QKLӋW ÿӝ QyQJ FKҧ\ Yj QKLӋW ÿӝ V{L FDR KѫQ ÿӗQJ Yӏ
35
17 Cl
1JRjLFiFÿӗQJYӏEӅQFiFQJX\rQWӕKRiKӑFFzQFyPӝWVӕÿӗQJYӏNK{QJEӅQ&iF
ÿӗQJYӏNK{QJEӅQÿѭӧFJӑLOjÿӗQJYӏSKyQJ[ҥ1KLӅXÿӗQJYӏSKyQJ[ҥÿѭӧFVӱ
GөQJWURQJ\KӑFQ{QJQJKLӋSQJKLrQFӭXNKRDKӑF
? 4. ;iFÿӏQKWKjQKSKҫQQJX\rQWӱVӕSURWRQQHXWURQHOHFWURQFӫDPӛLÿӗQJYӏVDX

28 29 30
a) 14 Si, 14 Si, 14 Si.
54 56 57 58
b) 26 Fe, 26 Fe, 26 Fe, 26 Fe.
18
IV NGUYÊN TỬ KHỐI
1JX\rQWӱNKӕL
1JX\rQWӱNKӕLOjNKӕLOѭӧQJWѭѫQJÿӕLFӫDQJX\rQWӱ1JX\rQWӱNKӕLFӫDPӝWQJX\rQ
Wӱ FKR ELӃW NKӕL OѭӧQJ FӫD QJX\rQ Wӱ ÿy QһQJ JҩS EDR QKLrX OҫQ ÿѫQ Yӏ NKӕL OѭӧQJ
QJX\rQWӱ'RNKӕLOѭӧQJSURWRQYjQHXWURQÿӅX[ҩS[ӍDPXFzQNKӕLOѭӧQJHOHFWURQ
QKӓKѫQUҩWQKLӅXDPXQrQFyWKӇFRLQJX\rQWӱNKӕL[ҩS[ӍVӕNKӕLFӫDKҥW
QKkQ
9tGө1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕSRWDVVLXP.Fy= VӕQHXWURQ QrQQJX\rQ
WӱNKӕLFӫD.Oj$
1JX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQK
+ҫXKӃWFiFQJX\rQWӕWURQJWӵQKLrQOjKӛQKӧSFӫDQKLӅXÿӗQJYӏPӛLÿӗQJYӏFyWӍOӋ
SKҫQWUăPVӕQJX\rQWӱ[iFÿӏQK1JX\rQWӱNKӕLFӫDPӝWQJX\rQWӕOjQJX\rQWӱNKӕL
WUXQJEuQKNtKLӋXOjAFӫDKӛQKӧSFiFÿӗQJYӏFӫDQJX\rQWӕÿy
9tGө%ҵQJSKѭѫQJSKiSSKәNKӕLOѭӧQJQJѭӡLWD[iFÿӏQKÿѭӧFWURQJWӵQKLrQ
QJX\rQWӕFKORULQHFyKDLÿӗQJYӏEӅQOj 35 37
17 Cl FKLӃPYj 17 Cl FKLӃP
VӕQJX\rQWӱ+uQK

35
17 Cl
7͡O͟VͩQJX\rQW΅
75

37
17 Cl

P](*)
+uQK3KͭNKͩLÓͻQJFͿDFKORULQH
1JX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQKFӫDFKORULQH
(75, 77 35) (24, 23 37)
A 35, 48 35, 5
100
(*)POjNKͩLÓͻQJ]OjVͩÿ˿QYͣÿL͟QWtFKFͿDLRQĈͩLYͳLSKͭNKͩLÓͻQJFͿDFKORULQH] QrQP]FyJLiWUͣE͉QJNKͩLÓͻQJ
QJX\rQW΅KD\QJX\rQW΅NKͩL
19
? 5. 7ӍOӋSKҫQWUăPVӕQJX\rQWӱ 20
10 Ne
FiF ÿӗQJ Yӏ FӫD QHRQ 1H
ÿѭӧF [iFÿӏQKWKHRSKәNKӕL
7͡O͟VͩQJX\rQW΅
75
OѭӧQJ+uQK7tQKQJX\rQ
WӱNKӕLWUXQJEuQKFӫD1H

6. 9u VDR WURQJ EҧQJ WXҫQ KRjQ
FiFQJX\rQWӕKRiKӑFJLiWUӏ
QJX\rQWӱNKӕLFӫDFKURPLXP
22
&UNK{QJSKҧLOjVӕQJX\rQ 10 Ne
21
PjOj" 10 Ne
P](*)
+uQK3KͭNKͩLÓͻQJFͿDQHRQ
7. &RSSHU ÿӗQJ ÿѭӧF Vӱ GөQJ OjP Gk\ GүQ ÿLӋQ KX\ FKѭѫQJ WUӕQJ ÿӗQJ«
1JX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQKFӫDFRSSHUEҵQJ&RSSHUWӗQWҥLWURQJWӵQKLrQ
GѭӟLKDLGҥQJÿӗQJYӏ 63 65
29 Cu Yj 29 Cu7tQKSKҫQWUăPVӕQJX\rQWӱFӫDÿӗQJYӏ
63
29 Cu WӗQWҥLWURQJWӵQKLrQ
EM ĐÃ HỌC
x 1JX\rQWӕKRiKӑFOjWұSKӧSFiFQJX\rQWӱFyFQJVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQ
x ĈӗQJ Yӏ Oj QKӳQJ QJX\rQ Wӱ Fy FQJ Vӕ ÿѫQ Yӏ ÿLӋQ WtFK KҥW QKkQ FQJ Vӕ
SURWRQQKѭQJFyVӕQHXWURQNKiFQKDX
x .tKLӋXFӫDQJX\rQWӱ AZ X.
x 1JX\rQWӱNKӕLFKRELӃWNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱÿyQһQJJҩSEDRQKLrXOҫQÿѫQ
YӏNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱ
x 1JX\rQWӱNKӕLFӫDPӝWQJX\rQWӕOjQJX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQKFӫDKӛQKӧSFiF
ÿӗQJYӏFӫDQJX\rQWӕÿy
EM CÓ THỂ
x ;iF ÿӏQK ÿѭӧF QJX\rQ Wӱ NKӕL QJX\rQ Wӱ NKӕL WUXQJ EuQK Yj SKҫQ WUăP Vӕ
QJX\rQWӱFiFÿӗQJYӏFӫDPӝWQJX\rQWӕKRiKӑF
x *LҧLWKtFKÿѭӧFYuVDRQJX\rQWӱNKӕLFӫDFiFQJX\rQWӕKRiKӑFNK{QJSKҧLOj
FiFWUӏVӕQJX\rQYjKLӇXÿѭӧFVӵÿDGҥQJFӫDQJX\rQWӕKRiKӑFWURQJWӵQKLrQ
WK{QJTXDNKiLQLӋPÿӗQJYӏ
(*)ĈͩLYͳLSKͭNKͩLÓͻQJFͿDQHRQ] QrQP]FyJLiWUͣE͉QJNKͩLÓͻQJQJX\rQW΅KD\QJX\rQW΅NKͩL
20
CẤU TRÚC LỚP VỎ ELECTRON
BÀI NGUYÊN TỬ
3
MỤC TIÊU:
– Trình bày và so sánh được mô hình của Rutherford – Bohr với mô hình hiện đại mô tả sự
chuyển động của electron trong nguyên tử.
– Nêu được khái niệm về orbital nguyên tử (AO), mô tả được hình dạng của AO (s, p), số lượng
electron trong 1 AO.
– Trình bày được khái niệm lớp, phân lớp electron và mối quan hệ về số lượng phân lớp trong
một lớp. Liên hệ được về số lượng AO trong một phân lớp, trong một lớp.
– Viết được cấu hình electron nguyên tử theo lớp, phân lớp electron và theo ô orbital khi biết
số hiệu nguyên tử Z của 20 nguyên tố đầu tiên trong bảng tuần hoàn.
– Dựa vào đặc điểm cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử dự đoán được tính chất
hoá học cơ bản (kim loại hay phi kim) của nguyên tố tương ứng.
?
7URQJQJX\rQW΅FiFHOHFWURQFKX\͛QÿͱQJQḰWK͗QjR"6ΉV͇S[͗SFiFHOHFWURQͷFiFOͳS
FiFSKkQOͳSWXkQWKHRQJX\rQOtYjTX\W͇FQjR"
I CHUYỂN ĐỘNG CỦA ELECTRON TRONG NGUYÊN TỬ

ĈӃQÿҫXWKӃNӍ;;QJѭӡLWDYүQFKRUҵQJFiFHOHFWURQ
FKX\ӇQ ÿӝQJ [XQJ TXDQK KҥW QKkQ QJX\rQ Wӱ WKHR (OHFWURQ
QKӳQJ TXӻ ÿҥR WUzQ KD\ EҫX GөF JLӕQJ QKѭ TXӻ
+̹WQKkQ
ÿҥR FӫD FiF KjQK WLQK TXD\ [XQJ TXDQK 0һW 7UӡL
+uQK 4XΏÿ̹R
HOHFWURQ
0{ KuQK KjQK WLQK QJX\rQ Wӱ ÿm Fy ҧQK KѭӣQJ UҩW
OӟQWK~Fÿҭ\VӵSKiWWULӇQOtWKX\ӃWFҩXWҥRQJX\rQWӱ +uQK0{KuQKKjQKWLQK
QKѭQJNK{QJÿҫ\ÿӫÿӇJLҧLWKtFKQKLӅXWtQKFKҩWFӫD QJX\rQW΅FͿD(5XWKHUIRUG
QJX\rQWӱ 5˿G˿SKR1%RKU%RYj
$6RPPHUIHOG=RPP˿SKHQ
7KHR P{ KuQK KLӋQ ÿҥL WURQJ QJX\rQ Wӱ HOHFWURQ
FKX\ӇQÿӝQJUҩWQKDQKNK{QJWKHRTXӻÿҥR[iFÿӏQK
7X\QKLrQQJѭӡLWDFyWKӇ[iFÿӏQKÿѭӧFYQJNK{QJ
JLDQ[XQJTXDQKKҥWQKkQPjӣÿy[iFVXҩWFyPһW[iF
VXҩWWuPWKҩ\HOHFWURQOjOӟQQKҩWNKRҧQJ9QJ
NK{QJJLDQ[XQJTXDQKKҥWQKkQWuPWKҩ\HOHFWURQFy
WKӇKuQKGXQJQKѭPӝWÿiPPk\HOHFWURQÿѭӧFJӑLOj
+uQK0{KuQK
RUELWDOQJX\rQWӱ+uQK2UELWDOQJX\rQWӱÿѭӧFNt ÿiPPk\HOHFWURQFͿD
KLӋXOj$2$WRPLF2UELWDO QJX\rQW΅K\GURJHQ
21
+uQKGҥQJRUELWDOQJX\rQWӱ
.KLFKX\ӇQÿӝQJWURQJQJX\rQWӱFiFHOHFWURQFyQKӳQJPӭFQăQJOѭӧQJNKiFQKDX
ÿһFWUѭQJFKRWUҥQJWKiLFKX\ӇQÿӝQJFӫDQy'ӵDWUrQVӵNKiFQKDXYӅKuQKGҥQJ
VӵÿӏQKKѭӟQJFӫDRUELWDOWURQJQJX\rQWӱÿӇSKkQORҥLRUELWDOWKjQKRUELWDOVRUELWDOS
RUELWDOGYjRUELWDOI&iFRUELWDOVFyGҥQJKuQKFҫXYjRUELWDOSFyGҥQJKuQKVӕQәL
+uQK z
z z z
[ [ [ [
\ \ \
\
$2V $2S[ $2S\ $2S]
+uQK+uQKG̹QJRUELWDOVYjS
ÐRUELWDO
0ӝW$2ÿѭӧFELӇXGLӉQEҵQJPӝW{YX{QJJӑLOj{RUELWDO
7URQJRUELWDOFKӍFKӭDWӕLÿDHOHFWURQFyFKLӅXWӵTXD\QJѭӧFQKDXQJX\rQOtOR̹L
WU΃3DXOL3DXOL1ӃXRUELWDOFyHOHFWURQWKuELӇXGLӉQEҵQJPǊLWrQÿLOrQ n
QӃXRUELWDOFyHOHFWURQWKuÿѭӧFELӇXGLӉQEҵQJPǊLWrQQJѭӧFFKLӅXQKDXPǊLWrQ
ÿLOrQYLӃWWUѭӟF np
? 1. 0{ KuQK KLӋQ ÿҥL P{ Wҧ Vӵ FKX\ӇQ ÿӝQJ FӫD HOHFWURQ WURQJ QJX\rQ Wӱ QKѭ
WKӃQjR"
2. 2UELWDOVFyGҥQJ
$KuQKWUzQ%KuQKVӕWiPQәL&KuQKFҫX'KuQKEҫXGөF
3. 4XDQViW+uQKYjQrXVӵÿӏQKKѭӟQJFӫDFiF$2SWURQJNK{QJJLDQ
II LỚP VÀ PHÂN LỚP ELECTRON

7URQJQJX\rQWӱFiFHOHFWURQVҳS[ӃSWKjQKWӯQJOӟSYjSKkQOӟSWKHRQăQJOѭӧQJWӯ
WKҩSÿӃQFDR
/ӟSHOHFWURQ
1KӳQJHOHFWURQӣOӟSJҫQKҥWQKkQEӏK~WPҥQKKѫQYӅSKtDKҥWQKkQYuWKӃFyQăQJ
OѭӧQJWKҩSKѫQVRYӟLQKӳQJHOHFWURQӣOӟS[DKҥWQKkQ
&iFHOHFWURQWKXӝFFQJPӝWOӟSFyPӭFQăQJOѭӧQJJҫQEҵQJQKDX
1JѭӡLWDWKѭӡQJÿiQKVӕWKӭWӵOӟSWӯWURQJUDQJRjLYjÿѭӧFELӇXWKӏEҵQJFiFVӕ
QJX\rQQ YӟLWrQJӑLOjFiFFKӳFiLLQKRDQKѭVDX
Q 6
7rQOӟS . L M 1 2 P Q
22
3KkQOӟSHOHFWURQ
&iFSKkQOӟSWURQJPӛLOӟSHOHFWURQÿѭӧFNtKLӋXEҵQJFiFFKӳFiLYLӃWWKѭӡQJWKHR
WKӭWӵVSGI
&iFHOHFWURQWUrQFQJPӝWSKkQOӟSFyPӭFQăQJOѭӧQJEҵQJQKDX
6ӕSKkQOӟSWURQJPӛLOӟSEҵQJVӕWKӭWӵFӫDOӟSQd
/ӟSWKӭQKҩWOӟS.YӟLQ FyPӝWSKkQOӟSÿѭӧFNtKLӋXOjV
/ӟSWKӭKDLOӟS/YӟLQ FySKkQOӟSÿѭӧFNtKLӋXOjVYjS
/ӟSWKӭEDOӟS0YӟLQ FySKkQOӟSÿѭӧFNtKLӋXOjVSYjG
/ӟSWKӭWѭOӟS1YӟLQ FySKkQOӟSÿѭӧFNtKLӋXVSGYjI
&iFHOHFWURQӣSKkQOӟSVJӑLOjHOHFWURQVFiFHOHFWURQӣSKkQOӟSSJӑLOjHOHFWURQS«
6ӕOѭӧQJRUELWDOWURQJPӝWSKkQOӟSWURQJPӝWOӟS
7URQJPӝWSKkQOӟSFiFRUELWDOFyFQJPӭFQăQJOѭӧQJ
± 3KkQOӟSVFy$2V ±3KkQOӟSGFy$2
± 3KkQOӟSSFy$2S[S\Sz ±3KkQOӟSIFy$2
7URQJOӟSHOHFWURQWKӭQFyQ$2Qd
9tGө/ӟS/Q FySKkQOӟSOjVYjS7URQJÿySKkQOӟSVFy$2SKkQ
OӟSSFy$2QrQWәQJVӕRUELWDOWURQJOӟS/Oj KD\$2
? 4. +m\FKRELӃWWәQJVӕHOHFWURQWӕLÿDFKӭDWURQJ
D3KkQOӟSS E3KkQOӟSG
5. /ӟSHOHFWURQFyVӕHOHFWURQWӕLÿDJӑLOjOӟSHOHFWURQEmRKRj7әQJVӕHOHFWURQ
WӕLÿDFyWURQJFiFOӟS/Yj0Oj
$Yj%Yj&Yj'Yj
III CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ

&ҩX KuQK HOHFWURQ FӫD QJX\rQ Wӱ ELӇX GLӉQ Vӵ SKkQ Eӕ HOHFWURQ WUrQ FiF SKkQ OӟS
WKXӝFFiFOӟSNKiFQKDX
&iFHOHFWURQWURQJQJX\rQWӱӣWUҥQJWKiLFѫEҧQOҫQOѭӧWFKLӃPFiFRUELWDOFyPӭF
QăQJOѭӧQJWӯWKҩSÿӃQFDRQJX\rQOtY·QJE͙Q
6ͩHOHFWURQ
7URQJFQJPӝWSKkQOӟSFiFHOHFWURQVӁSKkQEӕWUrQ WURQJSKkQOͳS
FiF RUELWDO VDR FKR Vӕ HOHFWURQ ÿӝF WKkQ Oj WӕL ÿD Yj 6ͩWK΁WΉ V1
FiFHOHFWURQQj\FyFKLӅXWӵTXD\JLӕQJQKDXTX\W͇F OͳSHOHFWURQ .tKL͟X
SKkQOͳS
+XQG+XQ
+uQK&̽XKuQKHOHFWURQ
&ҩX KuQK HOHFWURQ FӫD QJX\rQ Wӱ FKR ELӃW Vӕ OӟS QJX\rQW΅K\GURJHQ
HOHFWURQWKӭWӵSKkQOӟSHOHFWURQYjVӕHOHFWURQWURQJ
PӛLOӟSYjPӛLSKkQOӟS
23
9LӃWFҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱ %̻QJ&̽XKuQKHOHFWURQ
QJX\rQW΅FͿDQJX\rQWͩ
%ѭӟF;iFÿӏQKVӕHOHFWURQWURQJQJX\rQWӱ
ÿ̿XWLrQWURQJE̻QJWX̿QKRjQ
%ѭӟF9LӃWWKӭWӵFiFOӟSYjSKkQOӟSHOHFWURQWKHR
FKLӅXWăQJFӫDQăQJOѭӧQJVVSVSV .t
= &ҩXKuQKHOHFWURQ
KLӋX
%ѭӟF ĈLӅQ FiF HOHFWURQ YjR FiF SKkQ OӟS WKHR
H V
QJX\rQOtYӳQJEӅQFKRÿӃQHOHFWURQFXӕLFQJ
9t Gө 9LӃW FҩX KuQK HOHFWURQ FӫD QJX\rQ Wӱ R[\JHQ +H V
= YjSRWDVVLXP= Li VV
7әQJVӕHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱ2Oj %H VV
9LӃWWKӭWӵFiFOӟSYjSKkQOӟSHOHFWURQÿӃQSKkQ B VVS
OӟSVWKHRFKLӅXWăQJFӫDQăQJOѭӧQJ 6 C VVS
VVSVSV 1 VVS
ĈLӅQFiFHOHFWURQVVSEӓSKҫQWKӯDVSV 2 VVS
&yWKӇWKD\VEҵQJNtKLӋX>+H@&ҩXKuQKHOHFWURQ F VVS
FӫDQJX\rQWӱ2OjVVSKRһF>+H@VSKRһF 1H VVS6

1D VVS6V
(OHFWURQFXӕLFQJÿLӅQYjRSKkQOӟSSQrQR[\JHQ
0J VVS6V
OjQJX\rQWӕS
$O VVS6VS
7әQJVӕHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱ.Oj
6L VVS6VS
9LӃWWKӭWӵFiFOӟSYjSKkQOӟSHOHFWURQÿӃQSKkQ
OӟSVWKHRFKLӅXWăQJFӫDQăQJOѭӧQJ P VVS6VS
VVSVSV 6 VVS6VS
ĈLӅQFiFHOHFWURQVVS6VS6V &O VVS6VS
&yWKӇWKD\VVS6VS6EҵQJNtKLӋX>$U@&ҩX $U VVS6VS6
KuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱ.OjVVS6VS6V . VVS6VS6V
KRһF>$U@VKRһF &D VVS6VS6V
(OHFWURQFXӕLFQJÿLӅQYjRSKkQOӟSVQrQSRWDVVLXP
OjQJX\rQWӕV
%LӇXGLӉQFҩXKuQKHOHFWURQWKHR{RUELWDO
9tGө&ҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱQLWURJHQFy= VVSFyWKӇÿѭӧFELӇX
GLӉQWKHR{RUELWDOQKѭVDX ĹĻ Ĺ Ĺ Ĺ
ĹĻ
V V S
+DL{RUELWDOVYjVFyÿӫHOHFWURQÿѭӧFELӇXGLӉQEҵQJKDLPǊLWrQQJѭӧFFKLӅX
QKDXQJX\rQOt3DXOLHOHFWURQFzQOҥLÿѭӧFVҳS[ӃSYjR{RUELWDOSEҵQJPǊL
WrQÿLOrQÿӇVӕHOHFWURQÿӝFWKkQOjWӕLÿDTX\WҳF+XQG
? 6. &ҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱFy= Oj
$VVS6VS %VVS6VS
&VVS6VS 'VVSVS6
7. %LӇXGLӉQFҩXKuQKHOHFWURQFӫDFiFQJX\rQWӱFy= Yj= WKHR{RUELWDO
24
ĈһFÿLӇPFӫDOӟSHOHFWURQQJRjLFQJ
&iF HOHFWURQ OӟS QJRjL FQJ TX\ӃW ÿӏQK WtQK FKҩW KRi KӑF Fѫ EҧQ FӫD QJX\rQ Wӕ
NLPORҥLSKLNLPNKtKLӃP
&iFQJX\rQWӱFyHOHFWURQOӟSQJRjLFQJÿӅXUҩWEӅQYӳQJFK~QJKҫXQKѭNK{QJ
WKDPJLDYjRFiFSKҧQӭQJKRiKӑFÿyOjFiFQJX\rQWӱNKtKLӃPULrQJ+HFyVӕ
HOHFWURQOӟSQJRjLFQJOj
&iFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyHOHFWURQӣOӟSQJRjLFQJOjNLPORҥLWUӯ++H%
&iFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyHOHFWURQӣOӟSQJRjLFQJWKѭӡQJOjSKLNLP
&iFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyHOHFWURQӣOӟSQJRjLFQJFyWKӇOjNLPORҥLKRһFSKLNLP
? 8. 6LOLFRQÿѭӧFVӱGөQJWURQJQKLӅXQJjQKF{QJQJKLӋSJӕPPHQVӭWKXӹWLQK
OX\ӋQWKpSYұWOLӋXEiQGүQ«+m\ELӇXGLӉQFҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱ
VLOLFRQ= WKHR{RUELWDOFKӍU}YLӋFiSGөQJFiFQJX\rQOtYӳQJEӅQQJX\rQ
Ot3DXOLYjTX\WҳF+XQG
9. &KORULQH= WKѭӡQJÿѭӧFVӱGөQJÿӇNKӱWUQJQѭӟFPi\WURQJVLQKKRҥW
9LӃWFҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱFKORULQHYjFKRELӃWWҥLVDRFKORULQHOjSKLNLP
10.1JX\rQWӕFDOFLXPJL~SFKR[ѭѫQJFKҳFNKRҿ&ҩXKuQKHOHFWURQOӟSQJRjLFQJ
FӫDQJX\rQWӱFDOFLXPOjV+m\YLӃWFҩXKuQKHOHFWURQÿҫ\ÿӫFӫDQJX\rQWӱ
FDOFLXPYjFKRELӃWQJX\rQWӕFDOFLXPOjNLPORҥLSKLNLPKD\NKtKLӃP
EM ĐÃ HỌC
x .KiL QLӋP YӅ RUELWDO QJX\rQ Wӱ WKHR P{ KuQK KLӋQ ÿҥL YӅ Vӵ FKX\ӇQ ÿӝQJ FӫD
HOHFWURQWURQJQJX\rQWӱKuQKGҥQJFiFRUELWDOVSYjELӇXGLӉQ{RUELWDO
x /ӟSHOHFWURQFKӭDFiFHOHFWURQFyPӭFQăQJOѭӧQJJҫQEҵQJQKDX
x 3KkQOӟSHOHFWURQFKӭDFiFHOHFWURQFyPӭFQăQJOѭӧQJEҵQJQKDX
x 6ӕRUELWDOWURQJPӝWSKkQOӟSVSGIYjVӕRUELWDOWURQJPӝWOӟS n2
Qd
x &ҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱYjFiFKYLӃWFҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӕ
ÿҫXWLrQWURQJEҧQJWXҫQKRjQWXkQWKHRQJX\rQOt3DXOLQJX\rQOtYӳQJEӅQYj
TX\WҳF+XQG
x 'ӵDYjRÿһFÿLӇPYӅFҩXKuQKHOHFWURQOӟSQJRjLFQJÿӇGӵÿRiQWtQKFKҩWKRi
KӑFFѫEҧQFӫDQJX\rQWӕ
± 1JX\rQWӕPjQJX\rQWӱÿӫHOHFWURQOӟSQJRjLFQJOjNKtKLӃPWUӯ+H
± 1JX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyHOHFWURQOӟSQJRjLFQJWKѭӡQJOjQJX\rQWӕ
NLPORҥL
± 1JX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyHOHFWURQOӟSQJRjLFQJWKѭӡQJOjQJX\rQWӕ
SKLNLP
EM CÓ THỂ
9LӃW ÿѭӧF FҩX KuQK HOHFWURQ QJX\rQ Wӱ FӫD PӝW Vӕ QJX\rQ Wӕ KRi KӑF TXHQ
WKXӝFWURQJWKӵFWӃQKѭQLWURJHQR[\JHQDOXPLQLXP«YjGӵÿRiQÿѭӧFWtQK
FKҩWKRiKӑFFѫEҧQFӫDFK~QJ
25
ÔN TẬP CHƯƠNG 1
BÀI
4
I HỆ THỐNG HOÁ KIẾN THỨC
+RjQWKjQKVѫÿӗKӋWKӕQJKRiNLӃQWKӭFVDX
Hạt .KӕLOѭӧQJ "
neutron ĈLӋQWtFK "
+Ҥ71+Æ1
proton ĈLӋQWtFK "

electron ĈLӋQWtFK "
.tFKWKѭӟF"
$2VFyGҥQJ"
.KӕLOѭӧQJ" $2SJӗP"""
= " " $2SFyGҥQJ"
1*8<Ç1
9Ӓ1*8<Ç17Ӱ Q
7Ӱ
/ӟSHOHFWURQ
3KkQOӟS
6ӕ$2
6ӕHOHFWURQWӕLÿD
1*8<Ç17Ӕ 7KӭWӵQăQJOѭӧQJFiFSKkQ
+2È+Ӑ& OӟSWӯWKҩSÿӃQFDR"
&ҩXKuQKHOHFWURQ
6ӕNKӕL$ " + "
Nguyên lí vững bền: .."..
Nguyên lí Pauli: ..".. Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng
.tKLӋXQJX\rQWӱ " Quy tắc Hund: .."..
" X Số electron 1, 2, 3 4 5, 6, 7 8
Loại
nguyên tố
b ..?.. ..?.. ..?.. ..?..

ĈӗQJYӏ a X Yj ad X A
..?.. ..?..
26
II LUYỆN TẬP
&kX6ӕSURWRQQHXWURQYjHOHFWURQFӫD 39
19 K OҫQOѭӧWOj
$ % & '
&kX1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕQjRVDXÿk\FyHOHFWURQWKXӝFOӟSQJRjLFQJ"
23
$ 11 Na %14
7 N
27
& 13 Al '12
6 C
&kX1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕSRWDVVLXPFyHOHFWURQӢWUҥQJWKiLFѫEҧQSRWDVVLXP
FyVӕRUELWDOFKӭDHOHFWURQOj
$ % & '
&kX1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕVRGLXP= FyFҩXKuQKHOHFWURQOj
$VVS6V %VVS6 &VVS6V 'VVSV
&kX7әQJVӕKҥWSURWRQQHXWURQYjHOHFWURQWURQJQJX\rQWӱ;Oj6ӕKҥWPDQJÿLӋQ
QKLӅXKѫQVӕKҥWNK{QJPDQJÿLӋQOj;Oj
$&O %&D &. '6
&kX1JX\rQWӕFKORULQHFy= +m\FKRELӃWVӕOӟSHOHFWURQVӕHOHFWURQWKXӝFOӟS
QJRjLFQJVӕHOHFWURQÿӝFWKkQFӫDQJX\rQWӱFKORULQH
&kX1JX\rQWӱQJX\rQWӕ;FyOӟSHOHFWURQOӟSWKӭFyHOHFWURQ+m\FKRELӃWVӕ
KLӋXQJX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕ;
&kX1JX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQKFӫDYDQDGLXP9Oj1JX\rQWӕ9FyÿӗQJYӏ
WURQJÿyÿӗQJYӏ 50
23 V FKLӃP7tQKVӕNKӕLFӫDÿӗQJYӏFzQOҥL
&kX&ҩXKuQKHOHFWURQFӫD
± 1JX\rQWӱ;VVS6VS6V
± 1JX\rQWӱ<VVS6VS
D 0ӛLQJX\rQWӱ;Yj<FKӭDEDRQKLrXHOHFWURQ"
E +m\FKRELӃWVӕKLӋXQJX\rQWӱFӫD;Yj<
F /ӟSHOHFWURQQjRWURQJQJX\rQWӱ;Yj<FyPӭFQăQJOѭӧQJFDRQKҩW"
G 0ӛLQJX\rQWӱ;Yj<FyEDRQKLrXOӟSHOHFWURQEDRQKLrXSKkQOӟSHOHFWURQ"
H ;Yj<OjQJX\rQWӕNLPORҥLSKLNLPKD\NKtKLӃP"
&kX1JX\rQWӕ;ÿѭӧFGQJÿӇFKӃWҥRKӧSNLPQKҽEӅQGQJWURQJQKLӅXOƭQKYӵF
KjQJNK{QJ{W{[k\GӵQJKjQJWLrXGQJ1JX\rQWӕ<ӣGҥQJ YO3 4 ÿyQJYDLWUz
TXDQWUӑQJWURQJFiFSKkQWӱVLQKKӑFQKѭ'1$Yj51$&iFWӃEjRVӕQJVӱGөQJ YO3 4
ÿӇYұQFKX\ӇQQăQJOѭӧQJ1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕ;FyFҩXKuQKHOHFWURQNӃWWK~Fӣ
SKkQOӟSS1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕ<FyFҩXKuQKHOHFWURQNӃWWK~FӣSKkQOӟSS
9LӃWFҩXKuQKHOHFWURQQJX\rQWӱFӫD;Yj<7tQKVӕHOHFWURQWURQJFiFQJX\rQWӱ;Yj<
1JX\rQWӕ;Yj<FyWtQKNLPORҥLKD\SKLNLP"
&kX1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕ;FyWәQJVӕKҥWFѫEҧQSURWRQHOHFWURQQHXWURQOj
WURQJÿyVӕKҥWNK{QJPDQJÿLӋQEҵQJVӕKҥWPDQJÿLӋQ;iFÿӏQKÿLӋQWtFK
KҥWQKkQVӕSURWRQVӕHOHFWURQVӕQHXWURQYjVӕNKӕLFӫD;
27
CHƯƠNG
BẢNG TUẦN HOÀN CÁC
2 NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC VÀ

ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN
.KL Vͩ ÓͻQJ FiF QJX\rQ Wͩ WuP UD QJj\ FjQJ QKL͙X Yj N͗W TX̻ QJKLrQ F΁X WKΉF
QJKL͟PY͙WtQKFK̽WFͿDFK~QJWăQJOrQFiFQKjNKRDKͥFQKͅQWK̽\U͉QJQK·QJ
VΉEL͗QÿͭLO͏SO̹LY͙WtQKFK̽WFͿDQJX\rQWͩFyOLrQTXDQÿ͗QF̽XW̹RQJX\rQW΅
%̻QJWX̿QKRjQFiFQJX\rQWͩGR',0HQGHOHHYÿ͙[X̽WW΃QăPYjÿ͗QQD\
ÿmÿ́ͻFFiFQKjNKRDKͥFKRjQWKL͟QYͳLQJX\rQWͩÿmOjPViQJWͧPͩLTXDQK͟
Qj\'ΉDYjRYͣWUtWURQJE̻QJWX̿QKRjQOjPWK͗QjRÿ͛GΉÿRiQÿ́ͻFFiFWtQKFK̽W
F˿E̻QFͿDPͱWQJX\rQWͩKRiKͥF"
&ҩXWҥRFӫDEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
;XKѭӟQJELӃQÿәLPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQ
WӕWURQJPӝWFKXNuYjWURQJPӝWQKyP
;XKѭӟQJELӃQÿәLWKjQKSKҫQYjPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDKӧSFKҩW
WURQJPӝWFKXNu
ĈӏQKOXұWWXҫQKRjQéQJKƭDFӫDEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕ
KRiKӑF
ÐQWұS
28
%Ҧ1*78Ҫ1+2¬1&È&1*8<Ç17Ӕ+2È+Ӑ&(*)
&ӝW
1KyP
&KXNu 1s2
ns1 2
ns2 &ҩXKuQKHOHFWURQKRiWUӏ He
1
H QOjVӕWKӭWӵFKXNu helium
hydrogen 6ӕKLӋXQJX\rQWӱ 4 4,003
1,008 ns2 Be .tKLӋXQJX\rQWӕ ns2np1 ns2np2 ns2np3 ns2np4 ns2np5 ns2np6
3 5 10
Li 4 Be 1JX\rQWӱNKӕL beryllium 7rQQJX\rQWӕ B6 C7 N8 O9 F Ne
lithium beryllium WUXQJEuQK boron carbon nitrogen oxygen fluorine neon
6,94 9,012
9,012 10,81 12,011 14,007 15,999 18,998 20,18
11 12 13 14 15 16 17 18
Na Mg Al Si P S Cl Ar
sodium magnesium (n–1)d1 (n–1)d2 (n–1)d3 (n–1)d5 (n–1)d5 (n–1)d6 (n–1)d7 (n–1)d8 (n–1)d10 (n–1)d10 aluminium silicon phosphorus sulfur chlorine argon
22,990 24,305 ns2 ns2 ns2 ns1 ns2 ns2 ns2 ns2 ns1 ns2 26,982 28,085 30,974 32,06 35,45 39,95
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
potassium calcium scandium titanium vanadium chromium manganese iron cobalt nickel copper zinc gallium germanium arsenic selenium bromine krypton
39,098 40,08 44,956 47,867 50,942 51,996 54,938 55,845 58,933 58,693 63,546 65,38 69,723 72,63 74,92 78,97 79,904 83,80
37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
rubidium strontium yttrium zirconium niobium molybdenum technetium ruthenium rhodium palladium silver cadmium indium tin antimony tellurium iodine xenon
85,468 87,62 88,906 91,224 92,906 95,95 (98) 101,07 102,91 106,42 107,87 112,41 114,82 118,71 121,76 127,60 126,90 131,29
55 56 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
Cs Ba *
Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
caesium barium hafnium tantalum tungsten rhenium osmium iridium platinum gold mercury thallium lead bismuth polonium astatine radon
132,91 137,33 178,49 180,95 183,84 186,21 190,23 192,22 195,08 196,97 200,59 204,38 207,20 208,98 [209] [210] [222]
87 88 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118
Fr Ra **
Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
francium radium rutherfordium dubnium seaborgium bohrium hassium meitnerium darmstadtium roentgenium copernicium nihonium flerovium moscovium livermorium tennessine oganesson
[223] [226,03] [267] [270] [269] [270] [270] [278] [281] [281] [285] [286] [289] [288] [292] [294] [294]
57
* lanthanides La 58 Ce 59 Pr 60 Nd 61 Pm 62 Sm 63 Eu 64 Gd 65 Tb 66 Dy 67 Ho 68 Er 69 Tm 70 Yb 71 Lu
lanthanum cerium praseodymium neodymium promethium samarium europium gadolinium terbium dysprosium holmium erbium thulium ytterbium lutetium
138,91 140,12 140,91 144,24 [145] 150,36 151,96 157,25 158,93 162,50 164,93 167,26 168,93 173,05 174,97
89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
** actinides Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
actinium thorium protactinium uranium neptunium plutonium americium curium berkelium californium einsteinium fermium mendelevium nobelium lawrencium
[227] 232,04 231,04 238,03 [237] [244] [243] [247] [247] [251] [252] [257] [258] [259] [262]
0ӝWVӕFҩXKuQKHOHFWURQÿһFELӋW
.LPORҥL 3KLNLP
41 44 45 46 74 78
.LPORҥLFKX\ӇQWLӃS .KtKLӃP
Nb Ru Rh Pd W Pt
4d45s1 4d75s1 4d85s1 4d105s0 5d46s2 5d96s1
1JXӗQ,83$&$WRPLFZHLJKWVRIWKHHOHPHQWV
29
CẤU TẠO CỦA BẢNG TUẦN HOÀN
BÀI CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
5
MỤC TIÊU:
– Nêu được lịch sử phát minh định luật tuần hoàn và bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học.
– Mô tả được cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học và nêu được các khái niệm
liên quan (ô, chu kì, nhóm).
– Nêu được nguyên tắc sắp xếp của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học (dựa theo cấu hình
electron).
– Phân loại được nguyên tố (dựa theo cấu hình electron: nguyên tố s, p, d, f; dựa theo tính chất
hoá học: kim loại, phi kim, khí hiếm).
?
%̻QJWX̿QKRjQFiFQJX\rQWͩKRiKͥFFyF̽XW̹RQḰWK͗QjR"7URQJE̻QJWX̿QKRjQFiF
QJX\rQWͩÿ́ͻFV͇S[͗SWKHRQJX\rQW͇FQjR"
I LỊCH SỬ PHÁT MINH BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
.KL ÿm ELӃW PӝW Vӕ ÿiQJ NӇ FiF QJX\rQ Wӕ KRi KӑF QJѭӡL WD ÿm WuP FiFK SKkQ ORҥL
FK~QJ&iFKSKkQORҥLÿҫXWLrQÿѭӧF$/DYRLVLHU/DYRDGLHQJѭӡL3KiSWKӵFKLӋQ
QăP[ӃSQJX\rQWӕKRiKӑFWKjQKQKyPFiFFKҩWNKtNLPORҥLSKLNLPYjÿҩW
1ăP-:'|EHUHLQHUĈ{EHUDLQѫQJѭӡLĈӭFSKkQORҥLFiFQJX\rQWӕWKjQK
FiFQKyPFyWtQKFKҩWKRiKӑFJLӕQJQKDXYtGөOLWKLXPVRGLXPYjSRWDVVLXPOjQKyP
FiFNLPORҥLPӅPGӉSKҧQӭQJ1ăP-1HZODQGV1LXODQQJѭӡL$QKÿm[ӃS
FiFQJX\rQWӕKRiKӑFWKHRFKLӅXWăQJNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱWKjQKFiFRFWDYHTXmQJ
WiPWURQJÿyQJX\rQWӕWKӭWiPOһSOҥLWtQKFKҩWFӫDQJX\rQWӕÿҫXWLrQ
1ăP KDL QKj KRi KӑF ' , 0HQGHOHHY
0HQÿrOrpSQJѭӡL1JDYj-/0H\HU0D\ѫ
QJѭӡLĈӭFÿӅXVҳS[ӃSFiFQJX\rQWӕWKHRFKLӅX
WăQJNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱYjRFiFKjQJYjFӝWEҳW
ÿҫXPӛLKjQJEҧQJFӫD0HQGHOHHYKRһFFӝWPӟL
EҧQJFӫD0D\HUNKLFiFWtQKFKҩWFӫDQJX\rQWӕ
EҳWÿҫXOһSOҥL7URQJEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕ
KRiKӑFFӫDPuQK0HQGHOHHYÿmWKD\ÿәLYӏWUtPӝW
VӕQJX\rQWӕÿӇWtQKFKҩWFӫDQJX\rQWӕSKKӧS
YӟLTX\OXұWÿӗQJWKӡLÿӇWUӕQJPӝWVӕFKӛFKRFiF
QJX\rQWӕFKѭDELӃW
6DXQj\FiFQJX\rQWӕӣYӏWUtFzQWUӕQJÿyÿѭӧF
WuPUDYjWtQKFKҩWFӫDFK~QJÿӅXSKKӧSYӟLGӵ
ÿRiQFӫD0HQGHOHHY
+uQK%̻QJWX̿QKRjQFͿD
',0HQGHOHHYQăP
30
+LӋQQD\YӟLQKӳQJKLӇXELӃWYӅFҩXWҥRQJX\rQWӱEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
KLӋQÿҥLVҳS[ӃSQJX\rQWӕWKHRFKLӅXWăQJFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQQJX\rQWӱ
? 1. 7KHRWLӃQWUuQKOӏFKVӱFiFQKjNKRDKӑFÿmSKkQORҥLFiFQJX\rQWӕKRiKӑFGӵD
WUrQFiFFѫVӣQjR"
II NGUYÊN TẮC SẮP XẾP CÁC NGUYÊN TỐ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN
%ҧQJWXҫQKRjQFKӭDQJX\rQWӕKRiKӑFÿѭӧFVҳS ! (0&Ï%,ӂ7
[ӃSWKHRFiFQJX\rQWҳFVDX
(OHFWURQ KRi WUͣ Oj FiF
&iFQJX\rQWӕÿѭӧFVҳS[ӃSWKHRFKLӅXWăQJGҫQÿLӋQ HOHFWURQ Fy NKҧ QăQJ
WtFKKҥWQKkQQJX\rQWӱ WKDPJLDWҥRWKjQKOLrQNӃW
&iFQJX\rQWӕFyFQJVӕOӟSHOHFWURQWURQJQJX\rQWӱ KRi KӑF FK~QJ WKѭӡQJ
ÿѭӧF[ӃSWKjQKPӝWKjQJ QҵP ӣ OӟS HOHFWURQ QJRjL
FQJ Yj SKkQ OӟS ViW OӟS
&iF QJX\rQ Wӕ Fy FQJ Vӕ HOHFWURQ KRi WUͣ WURQJ QJRjLFQJ
QJX\rQWӱÿѭӧF[ӃSWKjQKPӝWFӝW
.KLVҳS[ӃSQKѭYұ\VӵWXҫQKRjQWtQKFKҩWFӫDFiF
ÿѫQFKҩWYjKӧSFKҩWÿѭӧFWKӇKLӋQTXDFKXNuKjQJ
YjQKyPFӝW
? 2. 7URQJEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑFÿѭӧFVҳS[ӃSWKHREDQJX\rQWҳF
QJX\rQWҳFQjRVDXÿk\Ojÿ~QJ"
$1JX\rQWӱNKӕLWăQJGҫQ %&QJVӕOӟSHOHFWURQ[ӃSFQJFӝW
&ĈLӋQWtFKKҥWQKkQWăQJGҫQ '&QJVӕHOHFWURQKRiWUӏ[ӃSFQJKjQJ
III CẤU TẠO CỦA BẢNG TUẦN HOÀN

2 1
ns np ns2np2 ns2np3 ns
ÐQJX\rQWӕ
5
B 6
C 7
7URQJEҧQJWXҫQKRjQPӛLQJX\rQWӕÿѭӧF[ӃSYjRPӝW{JӑLOj{QJX\rQWӕ6ӕWKӭ
WӵFӫD{OjVӕKLӋXQJX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕÿy0ӛL{QJX\rQWӕFyFiFWK{QJWLQTXDQ
WUӑQJQKҩWYӅQJX\rQWӕKRiKӑF7XǤWKHRWӯQJORҥLEҧQJFiFWK{QJWLQQj\FyWKӇOj
N 8
boron carbon nitrogen
VӕKLӋXQJX\rQWӱNtKLӋXQJX\rQWӕWrQQJX\rQWӕQJX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQK ox
10,81
6ͩKL͟XQJX\rQW΅
12,011 14,007 15
13
Al 14 .tKL͟X
QJX\rQWͩ
Si 15
P 16
d8 (n–1)d10 (n–1)d10 aluminium silicon 7rQQJX\rQWͩ phosphorus s

ns1 ns2 26,982 28,085 1JX\rQW΅NKͩL
WUXQJEuQK 30,974 3
Ni 29
Cu30 31
Zn 32
Ga Ge 33
As 34
+uQK0ͱW{QJX\rQWͩ
31
copper zinc gallium germanium arsenic sel

&KXNu
&KXNuOjGm\FiFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFӫDFK~QJFyFQJVӕOӟSHOHFWURQÿѭӧF
[ӃSWKHRFKLӅXÿLӋQWtFKKҥWQKkQWăQJGҫQ
%ҧQJWXҫQKRjQKLӋQQD\FyFKXNu6ӕWKӭWӵFӫDFKXNuEҵQJVӕOӟSHOHFWURQFӫD
QJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕWURQJFKXNu
&KXNuJӗPQJX\rQWӕOj+Yj+HÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
&KXNuJӗPQJX\rQWӕWӯ/LÿӃQ1HÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
&KXNuJӗPQJX\rQWӕWӯ1DÿӃQ$UÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
&KXNuJӗPQJX\rQWӕWӯ.ÿӃQ.UÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
&KXNuJӗPQJX\rQWӕWӯ5EÿӃQ;HÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
&KXNu(*):JӗPQJX\rQWӕWӯ&VÿӃQ5QÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
&KXNu(*):JӗPQJX\rQWӕWӯ)UÿӃQ2JÿӅXFyOӟSHOHFWURQ
1KyPQJX\rQWӕ
1KyPQJX\rQWӕJӗPFiFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFӫDFK~QJFyFҩXKuQKHOHFWURQ
WѭѫQJWӵQKDXGRÿyFyWtQKFKҩWKRiKӑFJҫQJLӕQJQKDXYjÿѭӧF[ӃSWKjQKPӝWFӝW
%ҧQJWXҫQKRjQKLӋQQD\FyFӝWFKLDWKjQKQKyP$,$ÿӃQ9,,,$YjQKyP%
,%ÿӃQ9,,,%0ӛLQKyPOjPӝWFӝWULrQJQKyP9,,,%JӗPFӝW
9tGө1KyP,$±QKyPFiFNLPORҥLNLӅPQKyP9,,$±QKyPFiFKDORJHQ
1JX\rQWӱFiFQJX\rQWӕWURQJFQJPӝWQKyP$FyVӕHOHFWURQKRiWUӏEҵQJQKDXYj
EҵQJVӕWKӭWӵFӫDQKyPWUӯ+H
3KkQORҥLQJX\rQWӕ
D 7KHRF̽XKuQKHOHFWURQ
&iFQJX\rQWӕVSGIOjQKӳQJQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyHOHFWURQFXӕLFQJÿѭӧF
ÿLӅQYjRSKkQOӟSVSGIWѭѫQJӭQJ
9tGө 1DV V S V QJX\rQWӕV
6
$OV V S V S QJX\rQWӕS
6
&iFQKyP$JӗPFiFQJX\rQWӕV,$,,$YjQJX\rQWӕSWӯ,,,$ÿӃQ9,,,$WUӯ+H

&iFQKyP%JӗPFiFQJX\rQWӕGWӯ,%ÿӃQ9,,,%YjFiFQJX\rQWӕIODQWKDQLGHVYj
DFWLQLGHV
E7KHRWtQKFK̽WKRiKͥF
&iFQKyP,$,,$,,,$JӗPFiFQJX\rQWӕVYjSOjNLPORҥLWUӯ+Yj%
&iFQKyP9$9,$9,,$JӗPFiFQJX\rQWӕSWKѭӡQJOjSKLNLP
1KyP9,,,$JӗPFiFQJX\rQWӕNKtKLӃP
&iFQKyP%JӗPFiFQJX\rQWӕGYjIÿӅXOjNLPORҥLFKX\ӇQWLӃS
(*) QJX\rQWͩW΃/Dÿ͗Q/XWKXͱFFKXNuFiFQJX\rQWͩKͥODQWKDQLGHYjQJX\rQWͩW΃$Fÿ͗Q/UWKXͱFFKXNu

FiFQJX\rQWͩKͥDFWLQLGHÿ́ͻF[͗SWKjQKKDLKjQJͷFXͩLE̻QJGRFyWtQKFK̽WKRiKͥFẂ˿QJWΉQKDX
32
? 3. Ð QJX\rQ Wӕ WURQJ EҧQJ WXҫQ KRjQ FKR WD ELӃW QKӳQJ WK{QJ WLQ Ju" /ҩ\ Yt Gө
PLQKKRҥ
4. 'ӵDYjREҧQJWXҫQKRjQKm\FKRELӃWFҩXKuQKHOHFWURQYjVӕHOHFWURQKRiWUӏFӫD
FiFQJX\rQWӕ&0JYj&O
5. 'ӵDYjREҧQJWXҫQKRjQKm\FKRELӃW 0J 3 )H $UWKXӝFORҥLQJX\rQWӕ
QjRVDXÿk\
DVSGKD\I" ESKLNLPNLPORҥLKD\NKtKLӃP"
6. 1JX\rQWӕSKRVSKRUXVFy= FyWURQJWKjQKSKҫQFӫDPӝWORҥLSKkQEyQ
GLrPSKiRKRDQJX\rQWӕFDOFLXPFy= ÿyQJYDLWUzUҩWTXDQWUӑQJÿӕLYӟL
FѫWKӇÿһFELӋWOj[ѭѫQJYjUăQJ;iFÿӏQKYӏWUtFӫDKDLQJX\rQWӕWUrQWURQJ
EҧQJWXҫQKRjQYjFKRELӃWFK~QJWKXӝFORҥLQJX\rQWӕVSKD\GOjNLPORҥL
SKLNLPKD\NKtKLӃP
7. 6XOIXU 6 Oj FKҩW UҳQ [ӕS PjX YjQJ QKҥW ӣ ÿLӅX NLӋQ WKѭӡQJ 6XOIXU Yj
KӧS FKҩW FӫD Qy ÿѭӧF Vӱ GөQJ WURQJ DFTX\ EӝW JLһW WKXӕF GLӋW QҩP
GR GӉ FKi\ QrQ 6 FzQ ÿѭӧF GQJ ÿӇ VҧQ [XҩW FiF ORҥL GLrP WKXӕF V~QJ
SKiRKRD7URQJEҧQJWXҫQKRjQQJX\rQWӕ6QҵPӣFKXNuQKyP9,$
D1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕ6FyEDRQKLrXHOHFWURQWKXӝFOӟSQJRjLFQJ"
E&iFHOHFWURQOӟSQJRjLFQJWKXӝFQKӳQJSKkQOӟSQjR"
F9LӃWFҩXKuQKHOHFWURQQJX\rQWӱFӫD6
G6OjQJX\rQWӕNLPORҥLKD\SKLNLP"
EM ĐÃ HỌC
x &iFQJX\rQWӕWURQJEҧQJWXҫQKRjQÿѭӧFVҳS[ӃSWKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQ
WtFKKҥWQKkQWKjQKFiFKjQJYjFiFFӝW
x &ҩXWҥRFӫDEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
± ÐQJX\rQWӕFKRELӃWVӕKLӋXQJX\rQWӱNtKLӋXQJX\rQWӕWrQQJX\rQWӕYj
QJX\rQWӱNKӕLWUXQJEuQK
± &KXNuOjGm\FiFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFӫDFK~QJFyFQJVӕOӟSHOHFWURQ
ÿѭӧF[ӃSWKHRFKLӅXÿLӋQWtFKKҥWQKkQWăQJGҫQ
± 1KyPJӗPFiFQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFyFҩXKuQKHOHFWURQWѭѫQJWӵQKDX
GRÿyFyWtQKFKҩWKRiKӑFJҫQJLӕQJQKDX
EM CÓ THỂ
;iFÿӏQKÿѭӧFYӏWUtFiFQJX\rQWӕKRiKӑFWURQJEҧQJWXҫQKRjQYjSKkQORҥL
ÿѭӧFWKjQKQJX\rQWӕVSGIKD\QJX\rQWӕNLPORҥLSKLNLPNKtKLӃP
33
XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI MỘT SỐ TÍNH CHẤT
CỦA NGUYÊN TỬ CÁC NGUYÊN TỐ
BÀI TRONG MỘT CHU KÌ VÀ TRONG MỘT NHÓM
6 MỤC TIÊU:
– Giải thích được xu hướng biến đổi bán kính nguyên tử trong một chu kì, trong một nhóm
(nhóm A) (dựa theo lực hút tĩnh điện của hạt nhân với electron ngoài cùng và dựa theo số lớp
electron tăng trong một nhóm theo chiều từ trên xuống dưới).
– Nhận xét và giải thích được xu hướng biến đổi độ âm điện và tính kim loại, phi kim của nguyên
tử các nguyên tố trong một chu kì, trong một nhóm (nhóm A).
?
7URQJE̻QJWX̿QKRjQPͱWVͩWtQKFK̽WFͿDQJX\rQW΅Yjÿ˿QFK̽WEL͗QÿͭLWKHR[XḰͳQJ
QjRWURQJPͱWFKXNuWURQJPͱWQKyP$"9uVDR"
I CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM A

%̻QJ&̽XKuQKHOHFWURQOͳSQJRjLFQJFͿDQJX\rQW΅FiFQJX\rQWͩQKyP$
1KyP
,$ ,,$ ,,,$ ,9$ 9$ 9,$ 9,,$ 9,,,$
&KXNu
H +H

V V
Li %H B C N O F 1H

V V VS VS VS VS VS VS6
1D Mg $O 6L 3 6 &O $U

K &D *D *H $V 6H %U .U

5E 6U ,Q 6Q 6E 7H I ;H

&V %D 7O 3E Bi 3R At 5Q
6
)U 5D

V V
1KyP$JӗPFiFQJX\rQWӕVYjS1JX\rQWӱFӫDFiFQJX\rQWӕFQJPӝWQKyP$Fy
VӕHOHFWURQOӟSQJRjLFQJHOHFWURQKRiWUӏEҵQJQKDXWUӯ+HWURQJQKyP9,,,$6ӵ
JLӕQJQKDXYӅVӕHOHFWURQKRiWUӏGүQÿӃQVӵWѭѫQJWӵQKDXYӅWtQKFKҩWKRiKӑFFӫD
FiFQJX\rQWӕWURQJFQJQKyP$
6DXPӛLFKXNuFҩXKuQKHOHFWURQOӟSQJRjLFQJFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕQKyP$
ÿѭӧFOһSÿLOһSOҥLPӝWFiFKWXҫQKRjQ6ӵELӃQÿәLWXҫQKRjQFҩXKuQKHOHFWURQOӟS
QJRjLFQJFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕNKLÿLӋQWtFKKҥWQKkQWăQJGҫQOjQJX\rQ
QKkQFӫDVӵELӃQÿәLWXҫQKRjQYӅWtQKFKҩWFӫDFiFQJX\rQWӕ
34
? 1. 'ӵDYjR%ҧQJFKRELӃWVӕHOHFWURQOӟSQJRjLFQJFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQ
Wӕ/L$O$U&D6L6H3%U
2. 1rXYӏWUtWURQJEҧQJWXҫQKRjQFӫDFiFQJX\rQWӕFy= = = Yj=
;iFÿӏQKVӕHOHFWURQKRiWUӏFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕÿy
II BÁN KÍNH NGUYÊN TỬ
%iQNtQKQJX\rQW΅SP

0ӝWFiFKJҫQÿ~QJEiQNtQKQJX\rQWӱ
ÿѭӧF [iF ÿӏQK EҵQJ QӱD NKRҧQJ FiFK
WUXQJ EuQK JLӳD KDL KҥW QKkQ QJX\rQ
Wӱ JҫQ QKDX QKҩW WURQJ FKҩW UҳQ ÿѫQ

FKҩW KRһF WURQJ SKkQ Wӱ KDL QJX\rQ Wӱ
JLӕQJQKDX
1D 0J $O 6L P S &O $U
6ͩÿ˿QYͣÿL͟QWtFKK̹WQKkQ
+uQK6ΉJL̻PEiQNtQKQJX\rQW΅
FͿDFiFQJX\rQWͩWURQJFKXNu
IA IIA IIIA IVA VA VIA VIIA
/L %H 5% & 7N 2 9F

&KL͙XWăQJFͿDEiQNtQKQJX\rQW΅
77 75
1D 0J $O 6L P S &O

K
&D
*D *H $V 6H %U

5 5E
6U
,Q 6Q 6E 7H ,

&KL͙XJL̻PFͿDEiQNtQKQJX\rQW΅
+uQK*LiWUͣEiQNtQKQJX\rQW΅ SP(*)
%iQNtQKQJX\rQWӱSKөWKXӝFYjROӵFK~WJLӳDKҥWQKkQYӟLFiFHOHFWURQOӟSQJRjLFQJ
%iQNtQKJLҧPOjGROӵFK~WWăQJYjQJѭӧFOҥLEiQNtQKWăQJOjGROӵFK~WJLҧP
;XKѭӟQJELӃQÿәLEiQNtQKQJX\rQWӱ
7URQJPӝWFKXNuEiQNtQKQJX\rQW΅JL̻PWKHRFKL͙XWăQJG̿QFͿDÿL͟QWtFKK̹WQKkQ
7URQJPӝWQKyP$EiQNtQKQJX\rQW΅WăQJWKHRFKL͙XWăQJG̿QFͿDÿL͟QWtFKK̹WQKkQ
(*) 1JXͫQ0DUWLQ66LOEHUEHUJ3ULQFLSOHVRI*(1(5$/&+(0,675<0F*UDZ+LOO
35
? 3. 'ӵD YjR EҧQJ WXҫQ KRjQ Km\ VR ViQK Yj JLҧL WKtFK Vӵ NKiF QKDX YӅ EiQ NtQK
QJX\rQWӱFӫD
DOLWKLXP= YjSRWDVVLXP=
EFDOFLXP= YjVHOHQLXP=
! (0&Ï%,ӂ7
1ăQJOѭӧQJLRQKRiWKӭQKҩW
+H
1ăQJÓͻQJLRQKRiWK΁QK̽WN-PRO
1H

$U
F

1 &O
P
H C 2
%H 6
B 0J
6L
Li
1D $O

6
+uQK6ΉEL͗QÿͭLQăQJÓͻQJLRQKRiWK΁QK̽W
FͿDFiFQJX\rQWͩFKXNuYj
1ăQJOѭӧQJLRQKRiWKӭQKҩWFӫDQJX\rQWӱOjQăQJOѭӧQJWӕLWKLӇXFҫQWKLӃWÿӇWiFKHOHFWURQWKӭ
QKҩWUDNKӓLQJX\rQWӱӣWKӇNKtӣWUҥQJWKiLFѫEҧQ
;Jo X+JH
1ăQJOѭӧQJLRQKRiWKӭQKҩWNtKLӋXOj,ÿѫQYӏOjN-PRO
9tGөĈӇWiFKPӝWPROHOHFWURQUDNKӓLPӝWPROQJX\rQWӱK\GURJHQWKHRTXiWUuQK
+Jo H+JHSKҧLWLrXWӕQPӝWQăQJOѭӧQJOjN-GRÿy, N-PRO
7URQJPӝWFKXNuQăQJOѭӧQJLRQKRiWKӭQKҩWFy[XKѭӟQJWăQJWKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQ
WtFKKҥWQKkQ
7URQJPӝWQKyP$QăQJOѭӧQJLRQKRiWKӭQKҩWFy[XKѭӟQJJLҧPWKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫD
ÿLӋQWtFKKҥWQKkQ
III ĐỘ ÂM ĐIỆN
ĈӝkPÿLӋQFӫDQJX\rQWӱFOjÿҥLOѭӧQJÿһFWUѭQJFKRNKҧQăQJK~WHOHFWURQFӫD
QJX\rQWӱPӝWQJX\rQWӕKRiKӑFNKLWҥRWKjQKOLrQNӃWKRiKӑF
.KLWKDPJLDOLrQNӃWKRiKӑFQJX\rQWӱFyÿӝkPÿLӋQQKӓGӉQKѭӡQJHOHFWURQQJX\rQ
WӱFyÿӝkPÿLӋQOӟQGӉQKұQHOHFWURQ
'ѭӟLÿk\OjEҧQJJLiWUӏÿӝkPÿLӋQGRQKjKRiKӑF/&3DXOLQJ3DXOLQKWKLӃWOұSYjR
QăP
36
%̻QJ*LiWUͣÿͱkPÿL͟QẂ˿QJÿͩLWKHR/&3DXOLQJ
1KyP
,$ ,,$ ,,,$ ,9$ 9$ 9,$ 9,,$
&KXNu
H

Li %H B 6C 1 2 F

1D 0J $O 6L P 6 &O

. &D *D *H $V 6H %U

5E 6U ,Q 6Q 6E 7H ,

&V %D 7O 3E Bi 3R $W
6

;XKѭӟQJELӃQÿәLÿӝkPÿLӋQWKHRFKLӅX
F WăQJGҫQFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQ
2
&O
ĈͱkPÿL͟QWăQJWӯWUiLTXDSKҧLWURQJPӝW

ĈͱkPÿL͟Q
1
FKXNu
C 6
H P
B 7URQJPӝWFKXNuNKLVӕHOHFWURQOӟSQJRjL
6L
$O FQJWăQJÿLӋQWtFKKҥWQKkQWăQJWKuOӵF
%H
0J
&D
K~W JLӳD KҥW QKkQ YӟL FiF HOHFWURQ OӟS
Li 1D
. QJRjLFQJWăQJQrQÿӝkPÿLӋQWăQJ
ĈͱkPÿL͟QJL̻PWӯWUrQ[XӕQJGѭӟLWURQJ
5 PӝWQKyP$
7URQJPӝWQKyP$NKLVӕOӟSHOHFWURQWăQJ
+uQK6ΉEL͗QÿͭLÿͱkPÿL͟Q
WKHRFKXNuYjQKyP OӵFK~WJLӳDKҥWQKkQYӟLFiFHOHFWURQOӟS
QJRjLFQJJLҧPQrQÿӝkPÿLӋQJLҧP
? 4. 'm\FiFQJX\rQWӕÿѭӧFVҳS[ӃSWKHRWKӭWӵÿӝkPÿLӋQWăQJGҫQOj&D0J36
+m\JLҧLWKtFKVӵVҳS[ӃSQj\GӵDWUrQVӵELӃQÿәLÿӝkPÿLӋQWKHRFKXNuYj
QKyP$
5. $OPHOHF Oj KӧS NLP FӫD DOXPLQLXP YӟL PӝW OѭӧQJ QKӓ PDJQHVLXP Yj VLOLFRQ
DOXPLQLXP PDJQHVLXP Yj VLOLFRQ$OPHOHF ÿѭӧF Vӱ GөQJ
OjPGk\ÿLӋQFDRWKӃGRQKҽGүQÿLӋQWӕWYjEӅQ'ӵDYjREҧQJWXҫQKRjQFiF
QJX\rQWӕKRiKӑFKm\
D 6ҳS[ӃSWKHRWKӭWӵWăQJGҫQYӅEiQNtQKQJX\rQWӱFӫDFiFQJX\rQWӕKRi
KӑFFyWURQJDOPHOHF
E &KRELӃWWKӭWӵJLҧPGҫQYӅÿӝkPÿLӋQFӫDFiFQJX\rQWӕKRiKӑFFyWURQJ
DOPHOHF
37
IV TÍNH KIM LOẠI VÀ TÍNH PHI KIM
.KiLQLӋP
7tQKNLPORҥLOjWtQKFKҩWFӫDPӝWQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFӫDQyGӉQKѭӡQJHOHFWURQ
ÿӇWUӣWKjQKLRQGѭѫQJ1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕQjRFjQJGӉQKѭӡQJHOHFWURQÿӇWUӣ
WKjQKLRQGѭѫQJWtQKNLPORҥLFӫDQJX\rQWӕÿyFjQJPҥQK
7tQKSKLNLPOjWtQKFKҩWFӫDPӝWQJX\rQWӕPjQJX\rQWӱFӫDQyGӉQKұQHOHFWURQÿӇ
WUӣWKjQKLRQkP1JX\rQWӱFӫDQJX\rQWӕQjRFjQJGӉQKұQHOHFWURQÿӇWUӣWKjQKLRQ
kPWtQKSKLNLPFӫDQJX\rQWӕÿyFjQJPҥQK
6ӵELӃQÿәLWtQKNLPORҥLWtQKSKLNLP
6RViQKWtQKNLPORҥLFӫDVRGLXPYjPDJQHVLXP
&KX́QEͣNLPORҥL1D0JGXQJGӏFKSKHQROSKWDOHLQQѭӟFFӕFWKXӹWLQK
7L͗QKjQK
± /ҩ\KDLFӕFWKXӹWLQKPӛLFӕFFyFKӭDNKRҧQJP/QѭӟFQKӓWLӃSYjLJLӑW
GXQJGӏFKSKHQROSKWDOHLQ
± &KRPӝWPҭXQKӓ1DYjRFӕFPӝWGk\0JYjRFӕF
/́Xê+̿XK͗WFiFNLPOR̹LNL͙PSK̻Q΁QJYͳLQ́ͳFPmQKOL͟WFK͡V΅GͽQJFiFNLP
OR̹LNL͙PYͳLÓͻQJQKͧF̿QOjPV̹FKE͙P͏WGk\0JWÚͳFNKLFKRYjRFͩF
4XDQViWKL͟QẂͻQJYjWU̻O͵LFkXKͧL
9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDFiFSKҧQӭQJ
6RViQKPӭFÿӝSKҧQӭQJFӫDVRGLXPYjPDJQHVLXPYӟLQѭӟF
1́ͳFFKORULQH
6RViQKWtQKSKLNLPFӫDFKORULQHYjLRGLQH
¨
&KX́Q Eͣ +uQK ҧQK KRһF YLGHR SKҧQ ӭQJ FӫD QѭӟF
FKORULQHYӟLGXQJGӏFKSRWDVVLXPLRGLGH
7L͗Q KjQK 4XDQ ViW KuQK ҧQK KRһF [HP YLGHR SKҧQ
ӭQJFӫDQѭӟFFKORULQHYӟLGXQJGӏFKSRWDVVLXPLRGLGH
¨
&kXKͧL6RViQKWtQKSKLNLPFӫDFKORULQHYjLRGLQH 'XQJGͣFKSRWDVVLXPLRGLGH
+uQK3K̻Q΁QJFͿDQ́ͳFFKORULQH
YͳLGXQJGͣFKSRWDVVLXPLRGLGH
;XKѭӟQJELӃQÿәLWtQKNLPORҥLYjWtQKSKLNLP
± 7URQJPӝWFKXNuWKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQWtQKNLPORҥLJLҧPGҫQ
YjWtQKSKLNLPWăQJGҫQ'REiQNtQKQJX\rQWӱJLҧPOӵFK~WJLӳDKҥWQKkQYӟLFiF
HOHFWURQOӟSQJRjLFQJWăQJGүQÿӃQNKҧQăQJQKѭӡQJHOHFWURQJLҧPQrQWtQKNLP
ORҥLJLҧPNKҧQăQJQKұQHOHFWURQWăQJQrQWtQKSKLNLPWăQJ
(*) 1JXͫQ<RXWXEHFRP
38
9tGө
1D 0J $O 6L P 6 &O

&KXNu
.LPORҥL .LPORҥL .LPORҥL 3KLNLP 3KLNLP 3KLNLP 3KLNLP
ÿLӇQKuQK PҥQK KRҥWÿӝQJ UҩW\ӃX \ӃX WUXQJEuQK ÿLӇQKuQK
&KLӅXJLҧPWtQKNLPORҥLYjWăQJWtQKSKLNLP
± 7URQJPӝWQKyP$WKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQWtQKNLPOR̹LWăQJG̿Q
YjWtQKSKLNLPJL̻PG̿Q7X\ÿLӋQWtFKKҥWQKkQWăQJGҫQQKѭQJEiQNtQKQJX\rQWӱ
WăQJQKDQKKѫQOӵFK~WJLӳDKҥWQKkQYӟLFiFHOHFWURQOӟSQJRjLFQJJLҧPGүQÿӃQ
NKҧQăQJQKѭӡQJHOHFWURQWăQJQrQWtQKNLPORҥLWăQJNKҧQăQJQKұQHOHFWURQJLҧP
QrQWtQKSKLNLPJLҧP
9tGө
1KyP,$ Li 1D . 5E &V
&KLӅXWăQJWtQKNLPORҥL
1KyP9,,$ F &O %U ,
&KLӅXJLҧPWtQKSKLNLP
? 6. 'ӵDYjREҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑFVҳS[ӃSFiFQJX\rQWӕ%D0J
&D6UWKHRWKӭWӵJLҧPGҫQWtQKNLPORҥLYjJLҧLWKtFK
7. 7URQJFiFQJX\rQWӕ2)&O6HQJX\rQWӕFyWtQKSKLNLPPҥQKQKҩWOj
$2 %) &6H '&O
EM ĐÃ HỌC
7KHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQQJX\rQWӱ
7URQJPӝWFKXNu
± %iQNtQKQJX\rQWӱJLҧPGҫQÿӝkPÿLӋQWăQJGҫQ
± 7tQKNLPORҥLJLҧPGҫQYjWtQKSKLNLPWăQJGҫQ
± 6ӕHOHFWURQKRiWUӏFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕQKyP$WăQJOҫQOѭӧWWӯÿӃQ
7URQJPӝWQKyP$
± %iQNtQKQJX\rQWӱWăQJGҫQÿӝkPÿLӋQJLҧPGҫQ
± 7tQKNLPORҥLWăQJGҫQYjWtQKSKLNLPJLҧPGҫQ
EM CÓ THỂ
6RViQKYjJLҧLWKtFKÿѭӧF[XKѭӟQJELӃQÿәLPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDFiFQJX\rQWӕ
WKHRYӏWUtFӫDFK~QJWURQJEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
39
XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI THÀNH PHẦN
VÀ MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA HỢP CHẤT
BÀI TRONG MỘT CHU KÌ
7
MỤC TIÊU:
Nhận xét được xu hướng biến đổi thành phần và tính acid – base của các oxide và các hydroxide
theo chu kì. Viết được phương trình hoá học minh hoạ.
?
7URQJPͱWFKXNuFͿDE̻QJWX̿QKRjQWtQKFK̽WFͿDFiFR[LGHYjK\GUR[LGHEL͗QÿͭLWKHR
[XḰͳQJQjR"
I THÀNH PHẦN CỦA CÁC OXIDE VÀ HYDROXIDE

+RiWUӏFDRQKҩWFӫDFiFQJX\rQWӕQKyP$WURQJKӧSFKҩWYӟLR[\JHQWăQJWӯ,ÿӃQ9,,
NKLÿLWӯWUiLTXDSKҧLWURQJPӝWFKXNuWUӯFKXNuYjQJX\rQWӕÀXRULQHӣFKXNu
GRÿyWKjQKSKҫQFӫDFiFR[LGHYjK\GUR[LGHFyVӵOһSOҥLWKHRFKXNu
%̻QJ&{QJWK΁FR[LGHK\GUR[LGH΁QJYͳLKRiWUͣFDRQK̽WFͿDFiFQJX\rQWͩWKXͱFFKXNu
1KyP ,$ ,,$ ,,,$ ,9$ 9$ 9,$ 9,,$
&KXNu Li2 %H2 B2 &2 12
2[LGH
&KXNu 1D2 0J2 $O2 6L2 P2 62 &O2
&KXNu /L2+ %H2+ H%2 H&2 +12
+\GUR[LGH
&KXNu 1D2+ 0J2+ $O2+ H6L2 H32 H62 +&O2
? 1. 1JX\rQWӕJDOOLXPWKXӝFQKyP,,,$YjQJX\rQWӕVHOHQLXPWKXӝFQKyP9,$FӫD
EҧQJWXҫQKRjQ9LӃWF{QJWKӭFKRiKӑFFӫDR[LGHK\GUR[LGHӭQJYӟLKRiWUӏ
FDRQKҩWFӫDKDLQJX\rQWӕWUrQ
40
II TÍNH CHẤT CỦA OXIDE VÀ HYDROXIDE
3KҧQӭQJFӫDR[LGHYӟLQѭӟF
7URQJPӝWWKtQJKLӋPFKROҫQOѭӧWFiFR[LGH1D20J232YjRQѭӟFQK~QJ
JLҩ\TXǤWtPYjRGXQJGӏFKVDXSKҧQӭQJKLӋQWѭӧQJSKҧQӭQJÿѭӧFWUuQKEj\
WURQJEҧQJVDX
2[LGH +LӋQWѭӧQJ
7DQKRjQWRjQWURQJQѭӟF
1D2
4XǤWtPFKX\ӇQPjX[DQKÿұP
7DQPӝWSKҫQWURQJQѭӟF
0J2
4XǤWtPFKX\ӇQPjX[DQKQKҥW
7DQKRjQWRjQWURQJQѭӟF
P2
4XǤWtPFKX\ӇQPjXÿӓ
7U̻O͵LFkXKͧL
9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDFiFSKҧQӭQJ[ҧ\UDWURQJWKtQJKLӋPWUrQ
6RViQKWtQKDFLG±EDVHFӫDFiFR[LGHYjK\GUR[LGHWѭѫQJӭQJ
3KҧQӭQJFӫDPXӕLYӟLGXQJGӏFKDFLG
&KX́QEͣGXQJGӏFK1D&2GXQJGӏFK+12ORmQJӕQJQJKLӋP
7L͗QKjQK
7KrPWӯQJJLӑWGXQJGӏFK1D&2YjRӕQJQJKLӋPFKӭDGXQJGӏFK+12
D 9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJ
E +m\VRViQKÿӝPҥQK\ӃXJLӳDDFLG+12Yj+&2
&iFR[LGHNKLWiFGөQJYӟLQѭӟFWҥRWKjQKK\GUR[LGHFyWtQKEDVHKRһFDFLG1yLFKXQJ
K\GUR[LGHFӫDFiFQJX\rQWӕQKyP,$WKӇKLӋQWtQKEDVHPҥQKK\GUR[LGHӭQJYӟLKRi
WUӏFDRQKҩWFӫDFiFQJX\rQWӕQKyP9,,$WUӯÀXRULQHWKӇKLӋQWtQKDFLGPҥQK
%̻QJ7tQKDFLG±EDVHFͿDR[LGHYjK\GUR[LGH΁QJYͳLKRiWUͣFDRQK̽W
FͿDFiFQJX\rQWͩFKXNu
1D2 0J2 $O2 6L2 P2 62 &O2

R[LGH
EDVLFR[LGH EDVLFR[LGH DFLGLFR[LGH DFLGLFR[LGH DFLGLFR[LGH DFLGLFR[LGH
OѭӥQJWtQK
1D2+ 0J2+ $O2+ H6L2 H32 H62 +&O2
K\GUR[LGH DFLG DFLG
EDVHPҥQK EDVH\ӃX DFLG\ӃX DFLGPҥQK
OѭӥQJWtQK WUXQJEuQK UҩWPҥQK
&KLӅXJLҧPWtQKEDVHYjWăQJWtQKDFLG
41
7URQJPӝWFKXNuWKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQWtQKEDVHFͿDR[LGHYj
K\GUR[LGHẂ˿QJ΁QJJL̻PG̿QÿͫQJWK͵LWtQKDFLGFͿDFK~QJWăQJG̿Q
? 2. 7URQJFiFFKҩWGѭӟLÿk\FKҩWQjRFyWtQKDFLG\ӃXQKҩW"
$+62 %+&O2
&+32 '+6L2
3. 'm\JӗPFiFFKҩWFyWtQKEDVHWăQJGҫQOj
$$O2+0J2+1D2+
%1D2+0J2+$O2+
&0J2+$O2+1D2+
'$O2+1D2+0J2+
4. 1KӳQJÿҥLOѭӧQJYjWtQKFKҩWQjRFӫDQJX\rQWӕKRiKӑFFKRGѭӟLÿk\NK{QJ
ELӃQÿәLWXҫQKRjQWKHRFKLӅXWăQJFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQQJX\rQWӱ"
$7tQKNLPORҥLYjSKLNLP
%7tQKDFLG±EDVHFӫDFiFK\GUR[LGH
&.KӕLOѭӧQJQJX\rQWӱ
'&ҩXKuQKHOHFWURQOӟSQJRjLFQJFӫDQJX\rQWӱ
EM ĐÃ HỌC
7URQJPӝWFKXNuWKHRFKLӅXWăQJGҫQFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQWtQKEDVHFӫDR[LGH
YjK\GUR[LGHWѭѫQJӭQJJLҧPGҫQÿӗQJWKӡLWtQKDFLGFӫDFK~QJWăQJGҫQ
EM CÓ THỂ
6R ViQK ÿѭӧF WtQK DFLG Yj EDVH FӫD FiF R[LGH Yj K\GUR[LGH GӵD YjR Yӏ WUt FӫD
QJX\rQWӕWҥRQrQFK~QJWURQJEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕKRiKӑF
42
ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN . Ý NGHĨA CỦA
BÀI BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
8
MỤC TIÊU:
– Phát biểu được định luật tuần hoàn.
– Trình bày được ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học: Mối liên hệ giữa vị trí
(trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học) với tính chất và ngược lại.
?
ĈͣQKOXͅWWX̿QKRjQÿyQJYDLWUzQḰWK͗QjRWURQJYL͟FGΉÿRiQWtQKFK̽WFͿDFiFFK̽W"
I ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN

1ӝL GXQJ FӫD ÿӏQK OXұW WXҫQ KRjQ ³7tQK FKҩW FӫD FiF ! (0&Ï%,ӂ7
QJX\rQ Wӕ Yj ÿѫQ FKҩW FǊQJ QKѭ WKjQK SKҫQ Yj WtQK 'ӵD WUrQ [X KѭӟQJ ELӃQ
FKҩWFӫDFiFKӧSFKҩWWҥRQrQWӯFiFQJX\rQWӕÿyELӃQ ÿәL WtQK FKҩW FӫD FiF
ÿәL WXҫQ KRjQ WKHR FKLӅX WăQJ FӫD ÿLӋQ WtFK KҥW QKkQ QJX\rQWӕKRiKӑFNKLVҳS
QJX\rQWӱ´ [ӃS WKHR FKLӅX WăQJ ÿҫQ
? 1. 1rXPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDFiFÿѫQFKҩWELӃQÿәL NKӕL OѭӧQJ QJX\rQ Wӱ

',0HQGHOHHYÿmÿѭDUD
KDLTX\ӃWÿӏQKTXDQWUӑQJ
WXҫQKRjQWKHRFKXNuÿӇPLQKKRҥQӝLGXQJFӫD 7Kӭ QKҩW {QJ ÿm GjQK
ÿӏQKOXұWWXҫQKRjQ FKӛWUӕQJFKRFiFQJX\rQ
Wӕ NKL ÿy FKѭD ÿѭӧF WuP
UD Yj Gӵ ÿRiQ WtQK FKҩW
II Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN FӫDFK~QJYtGөQJX\rQ
9ӏWUtFӫDQJX\rQWӕWURQJEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕ WӕJDOOLXPYjJHUPDQLXP
7Kӭ KDL {QJ Eӓ TXD WUұW
KRiKӑFFKRELӃWFҩXKuQKHOHFWURQQJX\rQWӱFҩXKuQK
Wӵ FӭQJ QKҳF WKHR FKLӅX
HOHFWURQQJX\rQWӱTX\ӃWÿӏQKWtQKFKҩWFӫDFiFQJX\rQ WăQJ FӫD NKӕL OѭӧQJ
Wӕ9uYұ\FyWKӇGӵÿRiQÿѭӧFWtQKFKҩWKRiKӑFFӫD QJX\rQWӱÿӇVҳS[ӃSFiF
FiFQJX\rQWӕNKLELӃWYӏWUtFӫDQyWURQJEҧQJWXҫQKRjQ QJX\rQWӕWKHR[XKѭӟQJ
FiFQJX\rQWӕKRiKӑFKD\FҩXKuQKHOHFWURQFӫDQy ELӃQ ÿәL WtQK FKҩW Yt Gө
QJX\rQ Wӕ WHOOLULXP Fy Vӕ
&ҩXKuQK 9ӏWUtFӫDQJX\rQWӕ NKӕL OӟQ KѫQ ÿѭӧF [ӃS
HOHFWURQ WURQJEҧQJWXҫQKRjQ WUѭӟF QJX\rQ Wӕ LRGLQH
WURQJEҧQJWXҫQKRjQFiF
QJX\rQ Wӕ &iF TX\ӃW
9t Gө 1JX\rQ Wӕ VXOIXU 6 ӣ { Vӕ QKyP 9,$ ÿӏQK Qj\ FӫD {QJ SK
FKXNu KӧS YӟL QJX\rQ WҳF VҳS
[ӃS FiF QJX\rQ Wӕ WKHR
± 1JX\rQWӱ6Fy
FKLӅX WăQJ FӫD ÿLӋQ WtFK
SURWRQHOHFWURQGRVӕSURWRQ VӕHOHFWURQ = KҥWQKkQ
OӟSHOHFWURQGRVӕOӟSHOHFWURQEҵQJVӕWKӭWӵFKXNu
HOHFWURQOӟSQJRjLFQJGRVӕHOHFWURQOӟSQJRjLFQJ
EҵQJVӕWKӭWӵQKyP$
43
± &ҩX KuQK HOHFWURQ FӫD 6 VVS6VS 6 Oj QJX\rQ Wӕ SKL NLP 2[LGH FDR QKҩW
62OjDFLGLFR[LGHYjDFLGWѭѫQJӭQJ+62OjDFLGPҥQK
9tGө&ҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱSKRVSKRUXV3OjVVS6VS
± 1JX\rQWӱ3Fy= GRVӕSURWRQ VӕHOHFWURQ =
± 1JX\rQWӱ3ӣFKXNuQKyP9$GRFyOӟSHOHFWURQYjFyHOHFWURQӣOӟSQJRjL
FQJ
± 3OjQJX\rQWӕSKLNLP2[LGHFDRQKҩW32OjDFLGLFR[LGHYjDFLGWѭѫQJӭQJOj
+32KD\+32OjDFLGWUXQJEuQK
'ӵD YjR ÿӏQK OXұW WXҫQ KRjQ Fy WKӇ VR ViQK WtQK FKҩW FӫD PӝW QJX\rQ Wӕ YӟL FiF
QJX\rQWӕ[XQJTXDQK
9tGө6RViQKWtQKSKLNLPFӫD3= YӟL1= Yj6=
1JX\rQWӕ3Yj1FQJQKyPQrQ1FyWtQKSKLNLPPҥQKKѫQ33Yj6FQJFKXNu
QrQ3FyWtQKSKLNLP\ӃXKѫQ6
? 2. 1JX\rQWӕPDJQHVLXPWKXӝF{VӕFKXNuQKyP,,$FӫDEҧQJWXҫQKRjQ
D9LӃWFҩXKuQKHOHFWURQFӫDPDJQHVLXPQrXPӝWVӕWtQKFKҩWFѫEҧQFӫDÿѫQ
FKҩWYjR[LGHK\GUR[LGHFKӭDPDJQHVLXP
E6RViQKWtQKNLPORҥLFӫDPDJQHVLXPYӟLFiFQJX\rQWӕOkQFұQWURQJEҧQJ
WXҫQKRjQ
3. 3RWDVVLXPOjQJX\rQWӕGLQKGѭӥQJWKLӃW\ӃXFKRWKӵFYұWYjFRQQJѭӡL1JX\rQWӱ
SRWDVVLXPFyFҩXKuQKHOHFWURQOӟSQJRjLFQJOjV
D1rXYӏWUtFӫDSRWDVVLXPWURQJEҧQJWXҫQKRjQ
E1rXPӝWVӕWtQKFKҩWFѫEҧQFӫDÿѫQFKҩWYjKӧSFKҩWFKӭDSRWDVVLXP
EM ĐÃ HỌC
x ĈӏQK OXұW WXҫQ KRjQ7tQK FKҩW FӫD FiF QJX\rQ Wӕ Yj ÿѫQ FKҩW FǊQJ QKѭ
WKjQKSKҫQYjWtQKFKҩWFӫDFiFKӧSFKҩWWҥRQrQWӯFiFQJX\rQWӕÿyELӃQ
ÿәLWXҫQKRjQWKHRFKLӅXWăQJFӫDÿLӋQWtFKKҥWQKkQQJX\rQWӱ
x éQJKƭDFӫDEҧQJWXҫQKRjQ
&ҩXKuQK 9ӏWUtFӫDQJX\rQWӕ
HOHFWURQ WURQJEҧQJWXҫQKRjQ
EM CÓ THỂ
7ӯYӏWUtFӫDQJX\rQWӕWURQJEҧQJWXҫQKRjQFyWKӇ
x 9LӃWÿѭӧFFҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱYjQJѭӧFOҥL
x 'ӵÿRiQÿѭӧFWtQKFKҩWWtQKNLPORҥLWtQKSKLNLPFӫDQJX\rQWӕÿy
x 9LӃWÿѭӧFF{QJWKӭFR[LGHK\GUR[LGHYjQrXWtQKDFLGEDVHWѭѫQJӭQJ
44
BÀI
9
&ҩXWҥREҧQJWXҫQKRjQ
D ĈLӅQFiFFөPWӯµ¶VӕOӟSHOHFWURQ¶¶µ¶ÿLӋQWtFKKҥWQKkQ¶¶ &KXNu
Yjµ¶VӕHOHFWURQKRiWUӏ¶¶YjRFKӛWUӕQJWURQJFiFPӋQK
Ô
ÿӅVDXWKHRÿ~QJFiFQJX\rQWҳFVҳS[ӃSFiFQJX\rQ
WӕWURQJEҧQJWXҫQKRjQ
1KyP
«««««"««« WăQJGҫQ
&QJ««««"«««« FQJFKXNuKjQJ
&QJ««««"«««« FQJQKyPFӝW
E 7URQJEҧQJWXҫQKRjQKLӋQQD\FyEDRQKLrXQJX\rQ
WӕEDRQKLrXFKXNuEDRQKLrXQKyP"
;XKѭӟQJELӃQÿәLWURQJEҧQJWXҫQKRjQ
ĈLӅQFiFÿҥLOѭӧQJYjWtQKFKҩWGѭӟLÿk\YjRErQWURQJFiFPǊLWrQWKHRFKLӅXWăQJ
GҫQÿӇWKҩ\[XKѭӟQJELӃQÿәLFӫDFiFÿҥLOѭӧQJYjWtQKFKҩWÿy
%iQNtQKQJX\rQWӱ
*LiWUӏÿӝkPÿLӋQ
7tQKNLPORҥL
7tQKSKLNLP
7tQKDFLG±EDVHFӫDFiFR[LGHYjK\GUR[LGH

" "

"
"
" "
"
"
45
%ҧQJWXҫQKRjQYjFҩXWҥRQJX\rQWӱ
ĈLӅQ FiF FөP Wӯ µ¶Vӕ SURWRQ¶¶ µ¶Vӕ OӟS HOHFWURQ¶¶ µ¶Vӕ =¶¶ µ¶Vӕ WKӭ Wӵ QKyP $¶¶ µ¶Vӕ
HOHFWURQ¶¶µ¶VӕWKӭWӵFKXNu¶¶µ¶VӕKLӋXQJX\rQWӱ¶¶µ¶VӕHOHFWURQOӟSQJRjLFQJ¶¶WKtFK
KӧSWKD\FKRFiFVӕVDXÿk\ÿӇFKRWKҩ\êQJKƭDFӫDEҧQJWXҫQKRjQFiFQJX\rQWӕ
KRiKӑF
««««« «««««« «««««« ««««««

«««««« ««««««
«««««« ««««««
ĈӏQKOXұWWXҫQKRjQ
&KӑQWӯKRһFFөPWӯWKtFKKӧSÿӇKRjQWKjQKQӝLGXQJFӫDÿӏQKOXұWWXҫQKRjQ
7tQKFKҩWFӫDFiF«"YjÿѫQFKҩWFǊQJQKѭWKjQKSKҫQYj«"FӫDFiFKӧSFKҩW
WҥRQrQWӯFiFQJX\rQWӕÿyELӃQÿәLWXҫQKRjQWKHRFKLӅXWăQJFӫD«"QJX\rQWӱ
II LUYỆN TẬP
&kX&KRYӏWUtFӫDFiFQJX\rQWӕ(74;<=WURQJEҧQJWXҫQKRjQU~WJӑQFKӍ
ELӇXGLӉQFiFQJX\rQWӕQKyP$QKѭVDX
IA VIIIA
IIA IIIA IVA VA VIA VIIA
< E X 7
Z
4
&yFiFQKұQ[pWVDX
7KӭWӵJLҧPGҫQWtQKNLPORҥLOj<(;
7KӭWӵWăQJGҫQÿӝkPÿLӋQOj<;=7
7KӭWӵWăQJGҫQWtQKSKLNLPOj7=4
7KӭWӵJLҧPGҫQEiQNtQKQJX\rQWӱOj<(;7
6ӕQKұQ[pWÿ~QJOj
$ % & '
46
&kX6XOIXU6OjQJX\rQWӕWKXӝFQKyP9,$FKXNuFӫDEҧQJWXҫQKRjQ7URQJFiFSKiW
ELӇXVDX
1JX\rQWӱ6FyOӟSHOHFWURQYjFyHOHFWURQS
1JX\rQWӱ6FyHOHFWURQKRiWUӏYjHOHFWURQV
&{QJWKӭFR[LGHFDRQKҩWFӫD6FyGҥQJ62YjOjDFLGLFR[LGH
1JX\rQWӕ6FyWtQKSKLNLPPҥQKKѫQVRYӟLQJX\rQWӕFyVӕKLӋXQJX\rQWӱOj
+\GUR[LGHFDRQKҩWFӫD6FyGҥQJ+62YjFyWtQKDFLG
6ӕSKiWELӇXÿ~QJOj
$ % & '
&kX;Yj<OjKDLQJX\rQWӕWKXӝFQKyP$WURQJFQJPӝWFKXNuFӫDEҧQJWXҫQKRjQ
2[LGHFDRQKҩWFӫD;Yj<FyGҥQJOj;2Yj<27URQJFiFSKiWELӇXVDX
;Yj<WKXӝFQKyP$NӃWLӃSQKDX
;OjNLPORҥL<OjSKLNLP
;2OjEDVLFR[LGHYj<2OjDFLGLFR[LGH
+\GUR[LGHFDRQKҩWFӫD<FyGҥQJ<2+6YjFyWtQKEDVH
6ӕSKiWELӇXÿ~QJOj
$ % & '
&kX%RUD[1DB2+2FzQJӑLOjKjQWKHOjNKRiQJFKҩWGҥQJWLQKWKӇ1KӡFy
NKҧQăQJKRjWDQR[LGHFӫDNLPORҥLERUD[ÿѭӧFGQJÿӇOjPVҥFKEӅPһWNLPORҥLWUѭӟF
NKLKjQFKӃWҥRWKXӹWLQKTXDQJKӑFPHQÿӗVӭ«0ӝWOѭӧQJOӟQERUD[ÿѭӧFGQJÿӇ
VҧQ[XҩWEӝWJLһW
D 1rXYӏWUtWURQJEҧQJWXҫQKRjQFӫDPӛLQJX\rQWӕFyWURQJWKjQKSKҫQFӫDERUD[Yj
YLӃWFҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱFiFQJX\rQWӕÿy
E 6ҳS[ӃSFiFQJX\rQWӕWUrQWKHRFKLӅXEiQNtQKQJX\rQWӱWăQJGҫQ
F 6ҳS[ӃSFiFQJX\rQWӕWUrQWKHRFKLӅXÿӝkPÿLӋQJLҧPGҫQ
*LҧLWKtFKGӵDYjRTX\OXұWELӃQWKLrQWURQJEҧQJWXҫQKRjQ
&kX &{QJ WKӭF FҩX WҥR FӫD SKkQ Wӱ FDIHLQ PӝW FKҩW 2 CH
Jk\ÿҳQJWuPWKҩ\QKLӅXWURQJFDIHYjWUjÿѭӧFELӇXGLӉQ H C 1
1
ӣKuQKErQ
D 1rXYӏWUtFӫDFiFQJX\rQWӕWҥRQrQFDIHLQWURQJEҧQJ 2 1 1
WXҫQKRjQ
CH
E 6RViQKWtQKSKLNLPEiQNtQKQJX\rQWӱYjÿӝkPÿLӋQ
FӫDFiFQJX\rQWӕÿyYjJLҧLWKtFK
&kX0ӝWORҥLKӧSNLPQKҽEӅQÿѭӧFVӱGөQJUӝQJUmLWURQJNƭWKXұWKjQJNK{QJFKӭD
KDLQJX\rQWӕ$%ÿӭQJNӃWLӃSQKDXWURQJFQJPӝWFKXNuFӫDEҧQJWXҫQKRjQYjFy
WәQJVӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKKҥWQKkQOj
D 9LӃW FҩX KuQK HOHFWURQ Wӯ ÿy [iF ÿӏQK Yӏ WUt FӫD KDL QJX\rQ Wӕ $ Yj % WURQJ EҧQJ
WXҫQKRjQ
E 6RViQKWtQKFKҩWKRiKӑFFӫD$YӟL%YjJLҧLWKtFK
47
CHƯƠNG
3
LIÊN KẾT HOÁ HỌC
&KXͯL[R͇QNpS'1$ÿ́ͻFW̹RWKjQKW΃U̽WQKL͙XOLrQN͗WFͱQJKRiWUͣYjOLrQN͗WK\GURJHQ
&iFFK̽WGOjÿ˿QFK̽WKD\KͻSFK̽WWḰ͵QJWͫQW̹LǴͳLG̹QJSKkQW΅KR͏FWLQKWK͛
3KkQW΅GRFiFQJX\rQW΅N͗WKͻSYͳLQKDXE͉QJOLrQN͗WKRiKͥFOLrQN͗WFͱQJ
KRiWUͣOLrQN͗WLRQ*L·DFiFSKkQW΅FzQFyẂ˿QJWiFNKiF\͗XK˿QQḰOLrQN͗W
K\GURJHQẂ˿QJWiFYDQGHU:DDOV
4X\WҳFRFWHW
/LrQNӃWLRQ
/LrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
/LrQNӃWK\GURJHQYjWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
ÐQWұS
48
BÀI
QUY TẮC OCTET
10
MỤC TIÊU:
Trình bày và vận dụng được quy tắc octet trong quá trình hình thành liên kết hoá học cho các
nguyên tố nhóm A.
?
.KLFiFQJX\rQW΅N͗WKͻSYͳLQKDXW̹RWKjQKSKkQW΅WKHRPͱWW͡O͟[iFÿͣQK\͗XWͩQjR
TX\͗WÿͣQKW͡O͟VͩQJX\rQW΅FͿDPͯLQJX\rQWͩWURQJSKkQW΅ÿy"
I KHÁI NIỆM LIÊN KẾT HOÁ HỌC

7KHRWKX\ӃWFҩXWҥRKRiKӑFVӵOLrQNӃWJLӳDFiFQJX\rQWӱWҥRWKjQKSKkQWӱKD\WLQK
WKӇÿѭӧFJLҧLWKtFKEҵQJVӵJLҧPQăQJOѭӧQJNKLFiFQJX\rQWӱNӃWKӧSOҥLYӟLQKDX
.KLWҥROLrQNӃWKRiKӑFWKuQJX\rQWӱFy[XKѭӟQJÿҥWWӟLFҩXKuQKHOHFWURQEӅQYӳQJ
FӫDNKtKLӃP
/LrQN͗WKRiKͥFOjVΉN͗WKͻSJL·DFiFQJX\rQW΅W̹RWKjQKSKkQW΅KD\WLQKWK͛E͙Q
Y·QJK˿Q
7URQJFiFSKҧQӭQJKRiKӑFFKӍFyFiFHOHFWURQWKXӝFOӟSQJRjLFQJYjSKkQOӟSViW
OӟSQJRjLFQJWKDPJLDYjRTXiWUuQKWҥRWKjQKOLrQNӃWHOHFWURQKRiWUӏ
&iFHOHFWURQKRiWUӏFӫDQJX\rQWӱPӝWQJX\rQWӕÿѭӧFTX\ѭӟFELӇXGLӉQEҵQJFiF
GҩXFKҩPÿһW[XQJTXDQKNtKLӋXQJX\rQWӕ
%̻QJ%L͛XGL͝QHOHFWURQKRiWUͣFͿDPͱWVͩQJX\rQW΅
1KyP ,$ ,,$ ,,,$ ,9$ 9$ 9,$ 9,,$ 9,,,$

6ӕHOHFWURQ
6
KRiWUӏ
%LӇXGLӉQ + +H

QJX\rQWӱ

2 F

/L %H % & 1 1H

YӟLHOHFWURQ

KRiWUӏ
6 CO $U

1D 0J $O 6L 3

? 1. .KLQJX\rQWӱÀXRULQHQKұQWKrPHOHFWURQWKuLRQWҥRWKjQKFyFҩXKuQKHOHFWURQ

FӫDQJX\rQWӱQJX\rQWӕQjR"
2. ĈӇJLҧPQăQJOѭӧQJFiFQJX\rQWӱNӃWKӧSOҥLWKjQKSKkQWӱWKHR[XKѭӟQJQjR"
49
II QUY TẮC OCTET ! (0&Ï%,ӂ7
.KLKuQKWKjQKOLrQN͗WKRiKͥFFiFQJX\rQW΅Fy[XḰͳQJ 4X\WҳFRFWHWFKӍÿ~QJFKR
QḰ͵QJQKͅQKR͏FJySFKXQJHOHFWURQÿ͛ÿ̹WWͳLF̽XKuQK Vӵ WҥR WKjQK OLrQ NӃW KRi
HOHFWURQE͙QY·QJFͿDQJX\rQW΅NKtKL͗P9uFiFNKtKL͗P KӑF JLӳD FiF QJX\rQ Wӱ
WU΃KHOLXPÿ͙XFyHOHFWURQOͳSQJRjLFQJQrQTX\W͇F FӫD FiF QJX\rQ Wӕ WKXӝF
Qj\ÿ́ͻFJͥLOjTX\W͇FRFWHW FKX Nu FӫD EҧQJ WXҫQ
KRjQYjPӝWVӕQJX\rQWӱ
.KL KuQK WKjQK OLrQ NӃW KRi KӑF WURQJ SKkQ Wӱ &O FӫDFiFQJX\rQWӕFyWtQK
QJX\rQWӱFKORULQHFyHOHFWURQKRiWUӏPӛLQJX\rQWӱ NLPORҥLSKLNLPÿLӇQKuQK
FKORULQH FҫQWKrPHOHFWURQÿӇÿҥWFҩX KuQK HOHFWURQ 1JRjLUDFyFiFQJRҥLOӋ
EmRKRjWKHRTX\WҳFRFWHWQrQPӛLQJX\rQWӱFKORULQH
9tGө7URQJSKkQWӱ3&O
JySFKXQJHOHFWURQ
OӟS QJRjL FQJ FӫD 3 Fy

3KkQWӱ&OÿѭӧFELӇXGLӉQ &O &O ;XQJTXDQKPӛL HOHFWURQ
QJX\rQWӱFKORULQHÿӅXFyHOHFWURQ

&O

.KL KuQK WKjQK OLrQ NӃW KRi KӑF WURQJ SKkQ Wӱ +2 &O

&O P

QJX\rQWӱK\GURJHQFyHOHFWURQKRiWUӏQJX\rQWӱ

R[\JHQFyHOHFWURQKRiWUӏPӛLQJX\rQWӱK\GURJHQ

&O

FҫQWKrPHOHFWURQYjQJX\rQWӱR[\JHQFҫQWKrP &O

HOHFWURQÿӇÿҥWFҩXKuQKHOHFWURQEmRKRjWKHRTX\WҳFRFWHW

3KkQWӱ+2ÿѭӧFELӇXGLӉQH 2 H;XQJTXDQKQJX\rQWӱR[\JHQFyHOHFWURQ

.KLKuQKWKjQKOLrQNӃWKRiKӑFWURQJSKkQWӱ1D)QJX\rQWӱ1DFyHOHFWURQKRi
WUӏQJX\rQWӱ)FyHOHFWURQKRiWUӏQJX\rQWӱ1DQKѭӡQJHOHFWURQKRiWUӏWҥR
WKjQKKҥWPDQJÿLӋQWtFKGѭѫQJQJX\rQWӱ)QKұQHOHFWURQWҥRWKjQKKҥWPDQJÿLӋQ
WtFKkP&iFKҥWQj\ÿӅXÿҥWFҩXKuQKHOHFWURQEmRKRjWKHRTX\WҳFRFWHWYjFyÿLӋQ
WtFKWUiLGҩXQrQK~WQKDX
? 3. 9ұQGөQJTX\WҳFRFWHWÿӇJLҧLWKtFKVӵKuQKWKjQKOLrQNӃWWURQJFiFSKkQWӱ
F&&OYj1)
4. 3KRVSKLQHOjKӧSFKҩWKRiKӑFJLӳDSKRVSKRUXVYӟLK\GURJHQFyF{QJWKӭFKRi
KӑFOj3+Ĉk\OjFKҩWNKtNK{QJPjXFyPLWӓLUҩWÿӝFNK{QJEӅQWӵFKi\WURQJ
NK{QJNKtӣQKLӋWÿӝWKѭӡQJYjWҥRWKjQKNKӕLSKiWViQJED\OѫOӱQJ3KRVSKLQH
VLQKUDNKLSKkQKXӹ[iFÿӝQJWKӵFYұWYjWKѭӡQJ[XҩWKLӋQWURQJWKӡLWLӃWPѭD
SKQKLӋQWѭӧQJ³PDWUѫL´
9ұQGөQJTX\WҳFRFWHWÿӇJLҧLWKtFKVӵWҥRWKjQKOLrQNӃWKRiKӑFWURQJSKRVSKLQH
EM ĐÃ HỌC
/LrQNӃWKRiKӑFOjVӵNӃWKӧSJLӳDFiFQJX\rQWӱWҥRWKjQKSKkQWӱKD\WLQK
WKӇEӅQYӳQJKѫQ
4X\WҳFRFWHW.KLKuQKWKjQKOLrQNӃWKRiKӑFFiFQJX\rQWӱFy[XKѭӟQJ
QKѭӡQJQKұQKRһFJySFKXQJHOHFWURQÿӇÿҥWWӟLFҩXKuQKHOHFWURQEӅQYӳQJ
FӫDQJX\rQWӱNKtKLӃP
EM CÓ THỂ
9ұQGөQJTX\WҳFRFWHWÿӇJLҧLWKtFKVӵKuQKWKjQKOLrQNӃWKRiKӑFWURQJPӝW
VӕSKkQWӱFӫDFiFQJX\rQWӱQJX\rQWӕQKyP$
50
LIÊN KẾT ION
BÀI
11
MỤC TIÊU:
– Trình bày được khái niệm và sự hình thành liên kết ion (nêu một số ví dụ điển hình tuân theo
quy tắc octet).
– Nêu được cấu tạo tinh thể NaCl. Giải thích được vì sao các hợp chất ion thường ở trạng thái rắn
trong điều kiện thường (dạng tinh thể ion).
– Lắp được mô hình tinh thể NaCl (theo mô hình có sẵn).
?
+ͻSFK̽W1D&OQyQJFK̻\ͷQKL͟WÿͱFDRYjFyNK̻QăQJG̓QÿL͟QNKLQyQJFK̻\KR͏FNKL
KRjWDQWURQJGXQJGͣFK<͗XWͩQjRWURQJSKkQW΅1D&OJk\UDFiFWtQKFK̽WWUrQ"
I SỰ TẠO THÀNH ION

.LPORҥLÿLӇQKuQKYtGөVRGLXPSKҧQӭQJUҩWPҥQKYӟLSKLNLPÿLӇQKuQKYtGө
FKORULQHWҥRUDKӧSFKҩWLRQ.KLÿyQJX\rQWӱNLPORҥLQKѭӡQJHOHFWURQÿӇWҥRWKjQK
LRQPDQJÿLӋQWtFKGѭѫQJFDWLRQFzQQJX\rQWӱSKLNLPQKұQHOHFWURQÿӇWUӣWKjQK
LRQPDQJÿLӋQWtFKkPDQLRQ&yWKӇP{WҧTXiWUuQKWҥRWKjQKLRQQKѭVDX
QḰ͵QJH QKͅQH
1D o 1D+ &O o &O±
V V S V
6 VVS6 V V S V S
6 V V S6VS6

1JX\rQW΅VRGLXP &DWLRQVRGLXP 1JX\rQW΅FKORULQH $QLRQFKORULGH
6ΉW̹RWKjQKLRQǴ˿QJFDWLRQ 6ΉW̹RWKjQKLRQkPDQLRQ

6ӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKFӫDLRQGѭѫQJFDWLRQEҵQJVӕHOHFWURQPjQJX\rQWӱÿmQKѭӡQJ
9tGө 1Do1D+H 0Jo0JH $Oo$OH
7rQJӑL FDWLRQVRGLXP FDWLRQPDJQHVLXP FDWLRQDOXPLQLXP
6ӕÿѫQYӏÿLӋQWtFKFӫDLRQkPDQLRQEҵQJVӕHOHFWURQPjQJX\rQWӱÿmQKұQ
9tGө &OHo&O± )Ho F± 6Ho6±
7rQJӑL DQLRQFKORULGH DQLRQÀXRULGH DQLRQVXO¿GH
&iFLRQWKѭӡQJFyFҩXKuQKHOHFWURQEӅQYӳQJFӫDQJX\rQWӱNKtKLӃPJҫQQKҩWYӟL
QJX\rQWӕWҥRWKjQKLRQÿyWURQJEҧQJWXҫQKRjQ
! (0&Ï%,ӂ7
1JRjLFiFLRQÿѭӧFWҥRWKjQKWӯPӝWQJX\rQWӱLRQÿѫQQJX\rQWӱQKѭ1D+ 0J&O±
FzQFyFiFLRQWҥRWKjQKWӯKDLKD\QKLӅXQJX\rQWӱLRQÿDQJX\rQWӱYtGө NH4 , OH , NO3 , HCO3 , SO24 ,
NH4 , OH , NO3 , HCO3 , SO24 , PO34 ,...
51
? 1. +RjQWKjQKFiFVѫÿӗWҥRWKjQKLRQVDX
D/Lo Li+" E%Ho"H F%U"o%Uí G2Ho"
2. 9LӃWFҩXKuQKHOHFWURQFӫDFiFLRQ.+0J)±6±0ӛLFҩXKuQKÿyJLӕQJYӟL
FҩXKuQKHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱNKtKLӃPQjR"
3. 9uVDRPӝWLRQ2íNӃWKӧSÿѭӧFYӟLKDLLRQ/L+"
II SỰ TẠO THÀNH LIÊN KẾT ION

6RGLXPFKORULGH.KLNLPORҥLVRGLXPNӃWKӧSYӟLSKLNLPFKORULQHWҥRWKjQKFiFLRQ
1D+Yj&O±FiFLRQQj\WtFKÿLӋQWUiLGҩXVӁK~WQKDXWҥRWKjQKOLrQNӃWLRQ
&yWKӇELӇXGLӉQVӵWҥRWKjQKOLrQNӃWLRQWURQJSKkQWӱ1D&OQKѭVDX
1D + &O o 1D+ + &O±
VVS6VVVS6VS VVS6 VVS6VS6

+RһF 1D&Oo1D
+&O±o1D&O
&DOFLXPFKORULGH.KLNLPORҥLFDOFLXPNӃWKӧSYӟLSKLNLPFKORULQHWҥRWKjQKFiFLRQ
&DYj&O±&iFLRQQj\WtFKÿLӋQWUiLGҩXVӁK~WQKDXWҥRWKjQKOLrQNӃWLRQ
&yWKӇELӇXGLӉQVӵWҥRWKjQKOLrQNӃWLRQWURQJSKkQWӱ&D&OQKѭVDX

&O&D&Oo&O

±&D&O±o&D&O

/ΉFK~WWƭQKÿL͟QJL·DFiFLRQWtFKÿL͟QWUiLG̽XWURQJSKkQW΅KD\WLQKWK͛W̹RUD

OLrQN͗WLRQ/LrQNӃWLRQWKѭӡQJÿѭӧFKuQKWKjQKJLӳDNLPORҥLÿLӇQKuQKYjSKLNLP
ÿLӇQKuQK&iFKӧSFKҩWWҥRQrQWӯFiFLRQÿѭӧFJӑLOjQKӳQJKӧSFKҩWLRQ
? 4. &KRFiFLRQ1D 0J + 2±&O±1KӳQJLRQQjRFyWKӇNӃWKӧSYӟLQKDXWҥR

WKjQKOLrQNӃWLRQ"
5. 0{WҧVӵWҥRWKjQKOLrQNӃWLRQWURQJ
D&DOFLXPR[LGH
E0DJQHVLXPFKORULGH
52
III TINH THỂ ION
&ҩXWU~FFӫDWLQKWKӇLRQ
&iFLRQÿѭӧFVҳS[ӃSWKHRPӝWWUұWWӵQKҩWÿӏQKWURQJNK{QJJLDQWKHRNLӇXPҥQJOѭӟL
WURQJÿyӣFiFQ~WFӫDPҥQJOѭӟLOjQKӳQJLRQGѭѫQJYjLRQkPÿѭӧFVҳS[ӃSOXkQ
SKLrQOLrQNӃWFKһWFKӁYӟLQKDXGRVӵFkQEҵQJJLӳDOӵFK~WFiFLRQWUiLGҩXK~W
QKDXYjOӵFÿҭ\FiFLRQFQJGҩXÿҭ\QKDXWҥRWKjQKPҥQJWLQKWKӇLRQ
9tGө[pWWLQKWKӇPXӕLăQ
1D+ &O± 1D+
&O± 1D+ &O±
1D+ &O± 1D+
D E
+uQK6ΉV͇S[͗SFͿDFiFLRQWURQJWLQKWK͛VRGLXPFKORULGH
D0{KuQKÿ͏FE0{KuQKUͯQJ
7URQJWLQKWKӇVRGLXPFKORULGHPӛLLRQVRGLXPÿѭӧFEDRTXDQKEӣLLRQFKORULGHJҫQ
QKҩWYjPӛLLRQFKORULGHFǊQJÿѭӧFEDRTXDQKEӣLLRQVRGLXPJҫQQKҩW
7URQJWLQKWKӇLRQVӕLRQFQJGҩXEDRTXDQKPӝWLRQWUiLGҩXSKөWKXӝFYjRNLӇX
PҥQJOѭӟLWLQKWKӇVӕÿLӋQWtFKYjNtFKWKѭӟFFӫDLRQ
'ROӵFK~WJLӳDFiFFDWLRQYjDQLRQNK{QJFyWtQKEmRKRjYjWtQKÿӏQKKѭӟQJQrQ
FK~QJFy[XKѭӟQJK~WOүQQKDXWҥRUDPҥQJOѭӟLFiFLRQWURQJNK{QJJLDQEDFKLӅX
/ҳSUiSP{KuQKWLQKWKӇ1D&O
&KX́QEͣEӝP{KuQKWLQKWKӇ1D&O
7L͗QKjQK
± &KӑQKuQKFҫXFyPjXVҳFNKiFQKDXÿҥLGLӋQFKRLRQ1D+YjLRQ&O±
± /ҳSFiFKuQKFҫXYjTXHQӕLWKHRPүX+uQKE
4XDQViWP{KuQKYj[iFÿͣQKVͩLRQJ̿QQK̽WEDRTXDQKPͱWLRQWUiLG̽XͷJL·D
P{KuQK
ĈӝEӅQYjWtQKFKҩWFӫDKӧSFKҩWLRQ
7URQJWLQKWKӇLRQJLӳDFiFLRQFyOӵFK~WWƭQKÿLӋQUҩWPҥQKQrQFiFKӧSFKҩWLRQ
WKѭӡQJOjFKҩWUҳQNKyQyQJFKҧ\NKyED\KѫLӣÿLӅXNLӋQWKѭӡQJ9tGө1KLӋWÿӝ
QyQJFKҧ\FӫD0J2Oj R&
'ROӵFK~WWƭQKÿLӋQUҩWPҥQKJLӳDFiFLRQQrQFiFWLQKWKӇLRQNKiUҳQFKҳFQKѭQJ
NKiJLzQĈk\OjWtQKFKҩWÿһFWUѭQJFӫDWLQKWKӇLRQ
9tGө7LQKWKӇPXӕLăQӣGҥQJUҳQFӭQJQKѭQJNKLWiFGөQJPӝWOӵFPҥQKWKuEӏYӥYөQ
53
&iF KӧS FKҩW LRQ WKѭӡQJ WDQ QKLӅX WURQJ QѭӟF .KL
WDQWURQJQѭӟFFiFLRQEӏWiFKNKӓLPҥQJOѭӟLWLQKWKӇ
FKX\ӇQÿӝQJNKiWӵGRYjOjWiFQKkQGүQÿLӋQ
ӢWUҥQJWKiLUҳQFiFLRQNK{QJGLFKX\ӇQWӵGRÿѭӧF +uQK3RWDVVLXP
QrQKӧSFKҩWLRQNK{QJGүQÿLӋQ7X\QKLrQӣWUҥQJ K\GUR[LGHOjKͻSFK̽WLRQ
WKiLQyQJFKҧ\FiFLRQFyWKӇFKX\ӇQÿӝQJNKiWӵGR ÿ́ͻFGQJOjPFK̽WG̓QÿL͟Q
QrQKӧSFKҩWLRQGүQÿLӋQ WURQJSLQDONDOLQHSLQNL͙P
7KӱWtQKGүQÿLӋQFӫDKӧSFKҩW ĈqQWtQKL͟X
&KX́Q Eͣ PXӕL ăQ GҥQJ KҥW GXQJ GӏFK PXӕL ăQ EmR
KRjGXQJGӏFKQѭӟFÿѭӡQJGөQJFөWKӱWtQKGүQÿLӋQ
FӕFWKXӹWLQK
7L͗Q KjQK 6ӱ GөQJ GөQJ Fө WKӱ WtQK GүQ ÿLӋQ QKѭ
+uQKOҫQOѭӧWFKRFKkQNLPORҥLFӫDGөQJFөWKӱ
WtQKGүQÿLӋQWLӃS[~FYӟL
±'XQJGӏFKQѭӟFÿѭӡQJ
±0XӕLăQNKDQ &KkQNLPOR̹L
±'XQJGӏFKPXӕLăQEmRKRj
1ӃXÿqQViQJWKuFKҩWGүQÿLӋQQӃXÿqQNK{QJViQJWKu
FKҩWNK{QJGүQÿLӋQ
+uQK'ͽQJFͽ
4XDQ ViW KL͟Q ẂͻQJ Yj FKR EL͗W WÚ͵QJ KͻS QjR G̓Q WK΅WtQKG̓QÿL͟Q
ÿL͟QWÚ͵QJKͻSQjRNK{QJG̓QÿL͟Q*L̻LWKtFK
? 6.
D9uVDRPXӕLăQFyQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\FDRR&"
E+ӧSFKҩWLRQGүQÿLӋQWURQJWUѭӡQJKӧSQjR"9uVDR"
EM ĐÃ HỌC
x 1JX\rQWӱQKѭӡQJHOHFWURQWҥRWKjQKFDWLRQKRһFQKұQHOHFWURQWҥRWKjQKDQLRQ
x /LrQNӃWLRQWURQJSKkQWӱKD\WLQKWKӇÿѭӧFWҥRWKjQKQKӡOӵFK~WWƭQKÿLӋQFӫD
FiFLRQPDQJÿLӋQWtFKWUiLGҩX/LrQNӃWLRQWKѭӡQJWҥRWKjQKWӯFiFQJX\rQWӱ
NLPORҥLÿLӇQKuQKYjSKLNLPÿLӇQKuQKSKkQWӱWKXÿѭӧFOjKӧSFKҩWLRQ
x &ҩXWU~FFӫDPҥQJWLQKWKӇLRQFiFLRQÿѭӧFVҳS[ӃSWKHRWUұWWӵQKҩWÿӏQK
WURQJNK{QJJLDQWKHRNLӇXPҥQJOѭӟLӣFiFQ~WPҥQJOjFiFLRQGѭѫQJYjLRQ
kP[ӃSOXkQSKLrQOLrQNӃWFKһWFKӁYӟLQKDXGRFkQEҵQJOӵFK~WYjOӵFÿҭ\
x &iFKӧSFKҩWLRQWKѭӡQJOjFKҩWUҳQFyQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\YjQKLӋWÿӝV{LFDR
FyNKҧQăQJGүQÿLӋQNKLWDQWURQJQѭӟFKD\NKLQyQJFKҧ\
EM CÓ THỂ
*LҧLWKtFKÿѭӧFPӝWVӕWtQKFKҩWÿһFWUѭQJFӫDKӧSFKҩWLRQYjPӝWVӕӭQJGөQJ
SKәELӃQFӫDFK~QJWURQJÿӡLVӕQJ
54
BÀI
LIÊN KẾT CỘNG HOÁ TRỊ
12
MỤC TIÊU:
– Trình bày được khái niệm và lấy được ví dụ về liên kết cộng hoá trị (liên kết đơn, đôi, ba) khi
áp dụng quy tắc octet.
– Viết được công thức Lewis của một số chất đơn giản.
– Trình bày được khái niệm về liên kết cho – nhận.
– Phân biệt được các loại liên kết (liên kết cộng hoá trị không phân cực, phân cực, liên kết ion)
dựa theo độ âm điện.
– Giải thích được sự hình thành liên kết V và liên kết S qua sự xen phủ AO.
– Trình bày được khái niệm năng lượng liên kết (cộng hoá trị).
– Lắp ráp được mô hình một số phân tử có liên kết cộng hoá trị.
?
1JX\rQW΅K\GURJHQYjFKORULQHG͝GjQJN͗WKͻSÿ͛W̹RWKjQKSKkQW΅K\GURJHQFKORULGH
+&O OLrQ N͗W WURQJ WÚ͵QJ KͻS Qj\ Fy Ju NKiF VR YͳL OLrQ N͗W LRQ WURQJ SKkQ W΅ VRGLXP
FKORULGH1D&O"
I SỰ TẠO THÀNH LIÊN KẾT CỘNG HOÁ TRỊ

1JX\rQ Wӱ SKL NLP Fy OӟS HOHFWURQ KRi WUӏ JҫQ EmR KRj Yj Fy [X KѭӟQJ QKұQ WKrP
HOHFWURQÿӇÿҥWFҩXKuQKHOHFWURQEӅQYӳQJFӫDQJX\rQWӱNKtKLӃP.KLKDLQJX\rQWӱ
SKLNLPNӃWKӧSYӟLQKDXWҥRWKjQKSKkQWӱFK~QJVӁJySPӝWKRһFQKLӅXHOHFWURQÿӇ
WҥRWKjQKFiFFһSHOHFWURQGQJFKXQJ&iFFһSHOHFWURQGQJFKXQJÿѭӧFWtQKFKRFҧ
KDLQJX\rQWӱWURQJSKkQWӱQrQPӛLQJX\rQWӱÿӅXÿҥWÿѭӧFFҩXKuQKEӅQYӳQJWKHR
TX\WҳFRFWHW&һSHOHFWURQGQJFKXQJWҥRUDOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏJLӳDKDLQJX\rQWӱ
&һS HOHFWURQ GQJ FKXQJ JLӳD KDL QJX\rQ Wӱ Fy WKӇ ÿѭӧF WҥR WKjQK WKHR KDL NLӇX
NKiFQKDX
± 0ӛLQJX\rQWӱJySPӝWKD\QKLӅXHOHFWURQÿӇWҥRWKjQKFiFFһSHOHFWURQGQJFKXQJ
9tGө$%o A %KRһF$±%OLrQNӃW$±%OjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
± &һSHOHFWURQGQJFKXQJFKӍGRPӝWQJX\rQWӱÿyQJJySOLrQNӃWJLӳDKDLQJX\rQ
WӱOjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏNLӇXFKR±QKұQ
9tGө.KLFһSHOHFWURQGQJFKXQJFKӍGRQJX\rQWӱ%ÿyQJJySQJX\rQWӱ%Oj
QJX\rQWӱFKRHOHFWURQQJX\rQWӱ$OjQJX\rQWӱQKұQHOHFWURQ.tKLӋX%ĺ$
6ӵWҥRWKjQKSKkQWӱFyOLrQNӃWÿѫQ
3KkQWӱFKORULQH0ӛLQJX\rQWӱFKORULQHFyHOHFWURQKRiWUӏKDLQJX\rQWӱFKORULQH
OLrQNӃWYӟLQKDXEҵQJFiFKPӛLQJX\rQWӱFKORULQHJySHOHFWURQWҥRWKjQKPӝWFһS
HOHFWURQGQJFKXQJ.KLÿyWURQJSKkQWӱ&OPӛLQJX\rQWӱÿӅXFyHOHFWURQWKRҧ
PmQTX\WҳFRFWHW
55
F͏SHOHFWURQGQJFKXQJ
&O + &O &O &O
+DLQJX\rQW΅&O 3KkQW΅&O
&̽XKuQKHOHFWURQFͿDPͯL
QJX\rQW΅
+uQK6˿ÿͫP{W̻VΉGQJFKXQJF͏SHOHFWURQJL·D
KDLQJX\rQW΅FKORULQHW̹RWKjQKSKkQW΅FKORULQH
7ӯF{QJWKӭFHOHFWURQWKD\PӝWFһSHOHFWURQGQJFKXQJEҵQJPӝWJҥFKQӕLWKuWKX
ÿѭӧFF{QJWKӭF/HZLV/LXêW
&yWKӇELӇXGLӉQEҵQJVѫÿӗ

&O + &O o &O &O &O &O &O&O

&{QJWK΁FHOHFWURQ &{QJWK΁F/HZLV &{QJWK΁FF̽XW̹R
+uQK6˿ÿͫVΉW̹RWKjQKSKkQW΅FKORULQH
*LӳD KDL QJX\rQ Wӱ FKORULQH Fy PӝW FһS HOHFWURQ GQJ FKXQJ ELӇX GLӉQ EҵQJ PӝW
JҥFKQӕLÿyOjOLrQNӃWÿѫQ
3KkQWӱK\GURJHQFKORULGH1JX\rQWӱK\GURJHQOLrQNӃWYӟLQJX\rQWӱFKORULQHEҵQJ
FiFKPӛLQJX\rQWӱJySHOHFWURQWҥRWKjQKFһSHOHFWURQGQJFKXQJWURQJSKkQWӱ
+&O.KLÿyQJX\rQWӱK\GURJHQFyHOHFWURQFҩXKuQKHOHFWURQEӅQYӳQJFӫDQJX\rQ
WӱNKtKLӃP+HYjQJX\rQWӱFKORULQHFyHOHFWURQWKRҧPmQTX\WҳFRFWHW

H + &O o H &O H &O H &O

+uQK6˿ÿͫVΉW̹RWKjQKSKkQW΅K\GURJHQFKORULGH
*LӳDKDLQJX\rQWӱK\GURJHQYjFKORULQHFyPӝWFһSHOHFWURQGQJFKXQJELӇXGLӉQ
EҵQJPӝWJҥFKQӕLÿyOjOLrQNӃWÿѫQ
3KkQWӱKӧSFKҩWFyOLrQNӃWFKR±QKұQ
7URQJSKkQWӱ1+OӟSQJRjLFQJFӫDQJX\rQWӱQLWURJHQFyHOHFWURQWURQJÿyFy
FһSHOHFWURQFKѭDOLrQNӃW,RQ++FyRUELWDOWUӕQJNK{QJFyHOHFWURQ.KLSKkQWӱ1+
NӃWKӧSYӟLLRQ++QJX\rQWӱQLWURJHQÿyQJJySFһSHOHFWURQFKѭDOLrQNӃWÿӇWҥROLrQ
NӃWYӟLLRQ++WҥRWKjQKNH4 .KLÿyOLrQNӃWFKR±QKұQÿѭӧFKuQKWKjQKWURQJSKkQ
Wӱ1+QJX\rQWӱQLWURJHQOjQJX\rQWӱFKRLRQ++OjQJX\rQWӱQKұQ7URQJLRQNH4
EӕQOLrQNӃW1±+KRjQWRjQWѭѫQJÿѭѫQJQKDX
H H + H » +
H 1 + H+ o H 1 H H 1 oH

»
H H H
&{QJWK΁FHOHFWURQ &{QJWK΁FF̽XW̹R
+uQK6˿ÿͫVΉW̹RWKjQKLRQ1++
56
6ӵWҥRWKjQKSKkQWӱFyOLrQNӃWÿ{L
3KkQWӱR[\JHQ0ӛLQJX\rQWӱR[\JHQFyHOHFWURQKRiWUӏKDLQJX\rQWӱR[\JHQOLrQ
NӃWYӟLQKDXEҵQJFiFKPӛLQJX\rQWӱÿyQJJySHOHFWURQWҥRWKjQKFһSHOHFWURQ
GQJFKXQJ7URQJSKkQWӱ2PӛLQJX\rQWӱR[\JHQÿӅXFyHOHFWURQWKRҧPmQTX\
WҳFRFWHW

2 + 2 o 2 2
22
22

+uQK6˿ÿͫVΉW̹RWKjQKSKkQW΅R[\JHQ
*LӳD KDL QJX\rQ Wӱ R[\JHQ Fy KDL FһS HOHFWURQ GQJ FKXQJ ELӇX GLӉQ EҵQJ KDL
JҥFKQӕLÿyOjOLrQNӃWÿ{L
3KkQWӱFDUERQGLR[LGH1JX\rQWӱFDUERQFyHOHFWURQKRiWUӏQJX\rQWӱR[\JHQFy
HOHFWURQKRiWUӏ+DLQJX\rQWӱR[\JHQOLrQNӃWPӝWQJX\rQWӱFDUERQEҵQJFiFKPӛL
QJX\rQWӱR[\JHQÿyQJJySHOHFWURQYjQJX\rQWӱFDUERQÿyQJJySHOHFWURQWҥR
WKjQKEӕQFһSHOHFWURQGQJFKXQJ.KLÿyWURQJSKkQWӱ&2PӛLQJX\rQWӱÿӅXFy
HOHFWURQWKRҧPmQTX\WҳFRFWHW

2 + C + 2 o 2 C 2 2 C2
2C 2

+uQK6˿ÿͫVΉW̹RWKjQKSKkQW΅FDUERQGLR[LGH
*LӳDQJX\rQWӱ&YjQJX\rQWӱ2FyFһSHOHFWURQGQJFKXQJELӇXGLӉQEҵQJKDL
JҥFKQӕLÿyOjOLrQNӃWÿ{L3KkQWӱ&2FyKDLOLrQNӃWÿ{L
6ӵWҥRWKjQKSKkQWӱFyOLrQNӃWED
3KkQWӱQLWURJHQ1JX\rQWӱQLWURJHQFyHOHFWURQKRiWUӏKDLQJX\rQWӱQLWURJHQOLrQ
NӃWYӟLQKDXEҵQJFiFKPӛLQJX\rQWӱQLWURJHQÿyQJJySHOHFWURQWҥRWKjQKEDFһS
HOHFWURQGQJFKXQJ.KLÿyWURQJSKkQWӱ1PӛLQJX\rQWӱÿӅXFyHOHFWURQWKRҧ
PmQTX\WҳFRFWHW

1 + 1 o 1 1 1
1

11


+uQK6˿ÿͫVΉW̹RWKjQKSKkQW΅QLWURJHQ
*LӳD KDL QJX\rQ Wӱ QLWURJHQ Fy ED FһS HOHFWURQ GQJ FKXQJ ELӇX GLӉQ EҵQJ ED
JҥFKQӕLÿyOjOLrQNӃWED
/LrQNӃWWҥRWKjQKWURQJFiFSKkQWӱ&O+&O2&21OjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
/LrQN͗WFͱQJKRiWUͣOjOLrQN͗Wÿ́ͻFW̹RWKjQKJL·DKDLQJX\rQW΅E͉QJPͱWKD\QKL͙X
F͏SHOHFWURQGQJFKXQJ
/LrQNӃWWURQJFiFSKkQWӱ&O21FyFһSHOHFWURQGQJFKXQJNK{QJEӏK~WOӋFK
YӅSKtDQJX\rQWӱQjRÿѭӧFJӑLOjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏNK{QJSKkQFӵF/LrQNӃWWURQJ
SKkQWӱ+&OFyFһSHOHFWURQGQJFKXQJOӋFKYӅSKtDQJX\rQWӱFyÿӝkPÿLӋQOӟQKѫQ
&OÿѭӧFJӑLOjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵF
57
/ҳSUiSP{KuQKPӝWVӕSKkQWӱ
&KX́QEͣ%ӝOҳSUiSP{KuQKFiFSKkQWӱ&+&H&H&H2+&+&22+
7L͗QKjQK
±&KӑQKuQKFҫXFyPjXVҳFNKiFQKDXÿҥLGLӋQFKRQJX\rQWӱ&2+
±/ҳSFiFKuQKFҫXYjTXHQӕLWKHRPүX+uQK
0HWKDQH&+) (WKHQH&H)
(WK\QH&H)
(WKDQRO&H52+ (WKDQRLFDFLG&+&22+
+uQK0{KuQKPͱWVͩSKkQW΅FyOLrQN͗WFͱQJKRiWUͣ
4XDQViWP{KuQKYjFKREL͗WVͩOLrQN͗Wÿ˿QOLrQN͗Wÿ{LOLrQN͗WEDWURQJPͯL
SKkQW΅
? 1. 9LӃWF{QJWKӭFHOHFWURQF{QJWKӭFFҩXWҥRYjF{QJWKӭF/HZLVFӫDFiFSKkQWӱ
D%URPLQH%U E+\GURJHQVXO¿GH+6
F0HWKDQH&+ G$PPRQLD1+
H(WKHQH&H J(WK\QH&H
58
II ĐỘ ÂM ĐIỆN VÀ LIÊN KẾT HOÁ HỌC
ĈӝkPÿLӋQÿһFWUѭQJFKRNKҧQăQJK~WHOHFWURQFӫDQJX\rQWӱNKLKuQKWKjQKOLrQNӃW
KRiKӑF'ӵDYjRVӵNKiFQKDXYӅÿӝkPÿLӋQJLӳDFiFQJX\rQWӱWKDPJLDOLrQNӃWFy
WKӇGӵÿRiQÿѭӧFORҥLOLrQNӃWJLӳDKDLQJX\rQWӱÿy%ҧQJ
%̻QJ0ͩLTXDQK͟JL·DKL͟XÿͱkPÿL͟QYͳLOLrQN͗WKRiKͥF
+LӋX ĈһFÿLӇP /RҥL

7UҥQJWKiLFӫDFһSHOHFWURQOLrQNӃW
ÿӝkPÿLӋQ'F OLrQNӃW OLrQNӃW
&һSHOHFWURQOLrQNӃWNK{QJEӏK~WOӋFKYӅSKtD d_'F_ /LrQNӃW &ӝQJKRi

QJX\rQWӱQjR NK{QJEӏ WUӏNK{QJ
SKkQFӵF SKkQFӵF
&һSHOHFWURQOLrQNӃWK~WOӋFKYӅSKtDQJX\rQWӱ d_'F_ /LrQNӃWEӏ &ӝQJKRi

FyÿӝkPÿLӋQOӟQKѫQ SKkQFӵF WUӏSKkQ
FӵF
&һSHOHFWURQOLrQNӃWFKX\ӇQKҷQÿӃQQJX\rQ _'F_ t /LrQNӃWEӏ ,RQ

WӱQKұQHOHFWURQWҥRWKjQKLRQkPYjQJX\rQWӱ SKkQFӵF
QKѭӡQJHOHFWURQWҥRWKjQKLRQGѭѫQJ
PҥQK
9tGө
± 7URQJSKkQWӱ+&OKLӋXÿӝkPÿLӋQFӫD&OYj+± 9uYұ\OLrQNӃW
JLӳD+Yj&OOjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵF
± 7URQJSKkQWӱ&2KLӋXÿӝkPÿLӋQFӫD2Yj&± 9uYұ\OLrQNӃW
JLӳD&Yj2OjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵF7X\QKLrQGRSKkQWӱ&2FyFҩXWҥR
WKҷQJQrQÿӝSKkQFӵFFӫDKDLOLrQNӃWÿ{L& 2WULӋWWLrXQKDXGүQÿӃQWRjQEӝ
SKkQWӱNK{QJEӏSKkQFӵF
± 7URQJSKkQWӱ1D&OKLӋXÿӝkPÿLӋQFӫD&OYj1D± 9uYұ\OLrQNӃW
JLӳD1DYj&OOjOLrQNӃWLRQ
/LrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵFFyWKӇÿѭӧFFRLOjGҥQJWUXQJJLDQJLӳDOLrQNӃWFӝQJKRi
WUӏNK{QJSKkQFӵFYjOLrQNӃWLRQ
? 2. 'ӵDYjRJLiWUӏÿӝkPÿLӋQWURQJ%ҧQJGӵÿRiQORҥLOLrQNӃWOLrQNӃWFӝQJ

KRiWUӏSKkQFӵFOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏNK{QJSKkQFӵFOLrQNӃWLRQWURQJFiF
SKkQWӱ0J&O$O&O+%U2+1+
59
! (0&Ï%,ӂ7
7tQKFKҩWFӫDFiFFKҩWFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
7ѭѫQJWiFJLӳDFiFSKkQWӱFyOLrQNӃWKRiWUӏ\ӃXKѫQQKLӅXVRYӟLFiFSKkQWӱFyOLrQNӃWLRQ
7U̹QJ WKiL &iF FKҩW Fy OLrQ NӃW FӝQJ KRi WUӏ Fy WKӇ WӗQ WҥL ӣ FiF WUҥQJ WKiL UҳQ OӓQJ
YjNKt
±.KtK\GURJHQÀXRULQHFDUERQGLR[LGHFKORULQH«
±/ӓQJEURPLQHQѭӟFDOFRKRO«
±5ҳQVXOIXULRGLQHÿѭӡQJJOXFRVHVXFURVH«
7tQKWDQ&iFFKҩWFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵFQKѭHWKDQROÿѭӡQJWDQQKLӅXWURQJ
QѭӟF«&iFFKҩWFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏNK{QJSKkQFӵFQKѭLRGLQHK\GURFDUERQtWWDQWURQJ
QѭӟFWDQWURQJEHQ]HQHFDUERQWHWUDFKORULGH«
1KL͟WÿͱQyQJFK̻\+ӧSFKҩWFӝQJKRiWUӏNK{QJFyOӵFK~WWƭQKÿLӋQPҥQKQKѭKӧSFKҩWLRQ
QrQFK~QJFyQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\YjQKLӋWÿӝV{LWKҩS
.K̻QăQJG̓QÿL͟Q&iFFKҩWFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏNK{QJSKkQFӵFNK{QJGүQÿLӋQӣPӑL
WUҥQJWKiLFzQFiFFKҩWFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵFPҥQKFyWKӇGүQÿLӋQ
III MÔ TẢ LIÊN KẾT CỘNG HOÁ TRỊ BẰNG SỰ XEN PHỦ CÁC ORBITAL
NGUYÊN TỬ
6ӵ[HQSKӫFiFRUELWDOQJX\rQWӱWҥROLrQNӃWVVLJPD
6ӵ[HQSKӫV±V
3KkQWӱ+WҥRWKjQKWӯQJX\rQWӱ+V.KLQJX\rQWӱ+WLӃQOҥLJҫQQKDX
KҥW QKkQ FӫD QJX\rQ Wӱ Qj\ K~W ÿiP Pk\ HOHFWURQ FӫD QJX\rQ Wӱ NLD KDL RUELWDO
QJX\rQWӱ[HQSKӫYjRQKDXPӝWSKҫQ9QJ[HQSKӫFyPұWÿӝÿLӋQWtFKkPOӟQOjP
WăQJOӵFK~WFӫDPӛLKҥWQKkQYӟLYQJQj\YjOjPFkQEҵQJOӵFÿҭ\JLӳDKDLKҥWQKkQ
ÿӇKDLQJX\rQWӱOLrQNӃWYӟLQKDX
9QJ[HQSKͿ
+ o
$2V $2V ;HQSKͿV±V

+uQK6˿ÿͫ[HQSKͿRUELWDOVYjVW̹ROLrQN͗WV
7URQJSKkQWӱ+NKRҧQJFiFKJLӳDWkPFӫDKDLKҥWQKkQQJX\rQWӱ+ÿӝGjLOLrQNӃW
H±+OjSPQJҳQKѫQWәQJEiQNtQKFӫDKDLQJX\rQWӱ+SP3KkQWӱ+EӅQ
KѫQYjFyQăQJOѭӧQJWKҩSKѫQWәQJQăQJOѭӧQJFӫDKDLQJX\rQWӱ+ULrQJUӁ
6ӵ[HQSKӫV±S
3KkQWӱ+)WҥRWKjQKNKLRUELWDOVFӫDQJX\rQWӱ+V[HQSKӫYӟLRUELWDOSFӫD
QJX\rQWӱ)VSWKHRWUөFOLrQNӃWWҥROLrQNӃWFӝQJKRiWUӏJLӳD+Yj)YQJ[HQ
SKӫFjQJOӟQWKuOLrQNӃWFjQJEӅQ
+ o
$2V $2S ;HQSKͿV±S

+uQK6˿ÿͫ[HQSKͿRUELWDOVYjSW̹ROLrQN͗WV
60
6ӵ[HQSKӫS±S
3KkQWӱ&OWҥRWKjQKNKLKDLRUELWDOSFӫDKDLQJX\rQWӱ&OVS[HQSKӫWKHRWUөF
OLrQNӃWFӫDKDLQJX\rQWӱ&O
+ o
$2S $2S ;HQSKͿS±S
+uQK6˿ÿͫ[HQSKͿRUELWDOSYjSW̹ROLrQN͗WV
7URQJFiFWUѭӡQJKӧS[HQSKӫWUrQÿӇYQJ[HQSKӫFӵFÿҥLFiFRUELWDOVӁ[HQSKӫ
YӟLQKDXWKHRWUөFOLrQNӃW6ӵ[HQSKӫQKѭWKӃJӑLOj[HQSKӫWUөFWҥRUDOLrQNӃWV
&iFOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏÿѫQÿӅXOjOLrQNӃWV7URQJOLrQNӃWVPұWÿӝ[iFVXҩWWuP
WKҩ\HOHFWURQOӟQQKҩWGӑFWKHRWUөFOLrQNӃW
6ӵ[HQSKӫFiFRUELWDOQJX\rQWӱWҥROLrQNӃWSSL
6ӵ[HQSKӫWURQJÿyWUөFFӫDFiFRUELWDOWKDPJLDOLrQ
NӃW VRQJ VRQJ YӟL QKDX Yj YX{QJ JyF YӟL ÿѭӡQJ QӕL
WkP FӫD KDL QJX\rQ Wӱ OLrQ NӃW ÿѭӧF JӑL Oj [HQ SKӫ
ErQ6ӵ[HQSKӫErQWҥRUDOLrQNӃWSSL+uQK
Ӣ QKӳQJ OLrQ NӃW ÿ{L Yj ED QKѭ WURQJ SKkQ Wӱ 1
CH«QJRjLOLrQNӃWVFzQFyOLrQNӃWS
/LrQNӃWÿ{LJӗPPӝWOLrQNӃWVYjPӝWOLrQNӃWS/LrQ +uQK6˿ÿͫ[HQSKͿ
NӃWEDJӗPPӝWOLrQNӃWVYjKDLOLrQNӃWS RUELWDOSYjSW̹ROLrQN͗WS
? 3. 6ӵKuQKWKjQKOLrQNӃWVYjOLrQNӃWSNKiFQKDXQKѭWKӃQjR"
4. 6ӕOLrQNӃWVYjSFyWURQJSKkQWӱ&HOҫQOѭӧWOj
$Yj %Yj &Yj 'Yj
IV NĂNG LƯỢNG LIÊN KẾT CỘNG HOÁ TRỊ

1ăQJOѭӧQJOLrQNӃW(E OjQăQJOѭӧQJFҫQWKLӃWÿӇSKiYӥPӝWOLrQNӃWKRiKӑFWURQJ
SKkQWӱӣWKӇNKtWKjQKFiFQJX\rQWӱӣWKӇNKt1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWWKѭӡQJFyÿѫQYӏ
OjN-PRO
9tGөĈӇSKiYӥPROOLrQNӃW+±&OWKjQKFiFQJX\rQWӱ+Yj&OӣWKӇNKtWKHR
SKѭѫQJWUuQK
+&OJo+J&OJ
FҫQQăQJOѭӧQJOjN-QrQQăQJOѭӧQJOLrQNӃW+±&OOj(E N-PRO
(*) EEOjQăQJÓͻQJOLrQN͗WFK·EYL͗WW͇WFͿDW΃WL͗QJ$QKERQGQJKƭDOjOLrQN͗W
61
%̻QJ1ăQJÓͻQJOLrQN͗WWUXQJEuQKFͿDPͱWVͩOLrQN͗WKRiKͥF(*)
/LrQNӃW (EN-PRO /LrQNӃW (EN-PRO
F±F C±C
&O±&O C C
%U±%U CŁC
,±, C±H
H±F C 2
H±&O 2 2
H±%U 1Ł1
H±, 1±H
H±H 2±H
1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWÿһFWUѭQJFKRÿӝEӅQFӫDOLrQNӃW1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWFjQJOӟQ
WKuOLrQNӃWFjQJEӅQYjSKkQWӱFjQJNKyEӏSKkQKXӹ
! (0&Ï%,ӂ7
'ӵDYjRKLӋXJLӳDQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDFiFFKҩWWKDPJLDYjWҥRWKjQKVDXSKҧQӭQJ
FyWKӇELӃWÿѭӧFSKҧQӭQJQjRWRҧQKLӋWYjSKҧQӭQJQjRWKXQKLӋWWӯÿyVӱGөQJELӋQ
SKiSWKtFKKӧSÿӇWұQGөQJQKLӋWYjVӱGөQJQKLӋWSKKӧSKRһFFyWKӇWtQKÿѭӧFOѭӧQJ
QKLӋWWRҧUDKD\WKXYjRFӫDSKҧQӭQJ
9tGө7URQJSKҧQӭQJÿӕWWKDQGҫX[ăQJGRQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDVҧQSKҭPFKi\
OӟQKѫQQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDFKҩWEӏÿӕWQrQSKҧQӭQJWRҧQKLӋW1JѭӧFOҥLWURQJSKҧQ
ӭQJSKkQKXӹQѭӟFÿӇÿLӅXFKӃK\GURJHQOjPQKLrQOLӋXGRQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDFKҩW
EDQÿҫXOӟQKѫQQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDVҧQSKҭPQrQSKҧQӭQJWKXQKLӋWSKҧLFXQJ
FҩSQKLӋWÿӇSKҧQӭQJ[ҧ\UD
? 5. 1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWOjJu"1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDSKkQWӱ&O OjN-PROFKR

ELӃWÿLӅXJu"
6. 'ӵDYjRJLiWUӏQăQJOѭӧQJOLrQNӃWӣ%ҧQJKm\FKӑQSKѭѫQJiQÿ~QJNKL
VRViQKÿӝEӅQOLrQNӃWJLӳD&O%UYj,
$,!%U!&O
%%U!&O!,
&&O!%U!,
'&O!,!%U
(*)1JXͫQ5D\PRQG('DYLV5HJLQD)UH\0LFNH\6DUTXLV-HUU\/6DUTXLV
62 0RGHUQ&KHPLVWU\+ROW5LQHKDUWDQG:LVWRQ
EM ĐÃ HỌC
x &iFKYLӃWF{QJWKӭF/HZLVFӫDPӝWVӕFKҩWÿѫQJLҧQ
x /LrQNӃWFӝQJKRiWUӏÿѭӧFWҥRWKjQKJLӳDKDLQJX\rQWӱEҵQJPӝWKD\QKLӅX
FһSHOHFWURQGQJFKXQJ
x 6ӵ[HQSKӫRUELWDOWKHRWUөFOLrQNӃWWҥRUDOLrQNӃWV6ӵ[HQSKӫErQFӫDFiF
RUELWDOWҥRUDOLrQNӃWS
x &iFOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏÿѫQÿӅXOjOLrQNӃWVOLrQNӃWÿ{LJӗPOLrQNӃWVYj
OLrQNӃWSOLrQNӃWEDJӗPOLrQNӃWVYjOLrQNӃWS
x 'ӵDYjRKLӋXÿӝkPÿLӋQFӫDFiFQJX\rQWӱGӵÿRiQORҥLOLrQNӃW

/LrQNӃWFӝQJ /LrQNӃWFӝQJKRiWUӏ /LrQNӃWLRQ
KRiWUӏNK{QJ SKkQFӵF
SKkQFӵF
x 1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWOjQăQJOѭӧQJFҫQWKLӃWÿӇSKiYӥPӝWOLrQNӃWKRiKӑF
WURQJSKkQWӱӣWKӇNKtWKjQKFiFQJX\rQWӱӣWKӇNKt1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWÿһF
WUѭQJFKRÿӝEӅQFӫDOLrQNӃW
EM CÓ THỂ
3KkQELӋWÿѭӧFOLrQNӃWLRQOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵFYjOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
NK{QJSKkQFӵFWKHRÿӝkPÿLӋQ
63
LIÊN KẾT HYDROGEN VÀ
BÀI TƯƠNG TÁC VAN DER WAALS
13
MỤC TIÊU:
– Trình bày được khái niệm liên kết hydrogen. Vận dụng để giải thích sự xuất hiện liên kết
hydrogen (với nguyên tố có độ âm điện lớn: N, O, F).
– Nêu được vai trò, ảnh hưởng của liên kết hydrogen tới tính chất vật lí của nước.
– Nêu được khái niệm về tương tác van der Waals và ảnh hưởng của tương tác này tới nhiệt độ
nóng chảy, nhiệt độ sôi của các chất.
?
ͶiSVX̽WNKtTX\͛QQKL͟WÿͱV{LFͿD+2Ojo&&+Oj±o&+6Oj±o&
9uVDRFiFFK̽WWUrQFyQKL͟WÿͱV{LNKiFQKDX"
I MỞ ĐẦU
&iFWtQKFKҩWYұWOtFӫDFiFFKҩWFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏÿѭӧFTX\ӃWÿӏQKEӣLOӵFWѭѫQJ
WiFJLӳDFiFSKkQWӱKuQKGҥQJFӫDSKkQWӱYjPӭFÿӝSKkQFӵFFӫDOLrQNӃWFӝQJ
KRiWUӏWURQJSKkQWӱ.HRGiQOjPӝWYtGөYӅYLӋFVӱGөQJOӵFWѭѫQJWiFJLӳDFiF
SKkQWӱÿӇJҳQFiFYұWYӟLQKDX%RQJEyQJ[jSKzQJWKӇKLӋQWѭѫQJWiFJLӳDFiF
SKkQWӱQѭӟFYjFiFSKkQWӱ[jSKzQJWҥRWKjQKPjQJPӓQJJLӳÿѭӧFNK{QJNKtErQ
WURQJÿӇED\OrQ
/ӵFWѭѫQJWiFJLӳDFiFSKkQWӱ\ӃXKѫQUҩWQKLӅXVRYӟLOӵFOLrQNӃWLRQOLrQNӃWFӝQJ
KRiWUӏKD\OLrQNӃWNLPORҥL0ӝWVӕWѭѫQJWiFÿLӇQKuQKJLӳDFiFSKkQWӱOjOLrQNӃW
K\GURJHQYjWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV9DQÿѫ9DQ
II LIÊN KẾT HYDROGEN

%ҧQFKҩWFӫDOLrQNӃWK\GURJHQ
&iFSKkQWӱ+)+21+FyFKӭDQJX\rQWӱ+ÿӝkPÿLӋQOjYjFiFQJX\rQWӱ
SKLNLPFyÿӝkPÿLӋQOӟQ) 2 1 6ӵFKrQKOӋFKÿӝkPÿLӋQ
OӟQOjPFKRFiFOLrQNӃWSKkQFӵFFһSHOHFWURQGQJFKXQJWURQJOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏ
EӏK~WOӋFKYӅSKtDFiFQJX\rQWӱ)21WҥRWKjQKNKXYӵFFyÿLӋQWtFKkPG±
1JX\rQWӱK\GURJHQWURQJFiFSKkQWӱ+)+21+UҩWOLQKÿӝQJFyÿLӋQWtFKGѭѫQJ
G+ÿӫOӟQÿӇK~WFһSHOHFWURQKRiWUӏFKѭDOLrQNӃWWUrQQJX\rQWӱ)2KRһF1FӫD
SKkQWӱNKiFFyÿӝkPÿLӋQOӟQWҥRWKjQKOLrQNӃWK\GURJHQ/LrQNӃWK\GURJHQWKѭӡQJ
ÿѭӧFELӇXGLӉQEҵQJGҩXEDFKҩPJLӳDFiFQJX\rQWӱ+uQK
H H H H
G± G+

H 1 H 1 KD\YӁÿѫQJLҧQ H 1 H 1

H H H H
+uQK/LrQN͗WK\GURJHQJL·DKDLSKkQW΅DPPRQLD
64
ĈLӅXNLӋQFҫQYjÿӫÿӇWҥRWKjQKOLrQNӃWK\GURJHQ
1JX\rQWӱK\GURJHQOLrQNӃWYӟLFiFQJX\rQWӱFyÿӝkPÿLӋQOӟQQKѭ)21
1JX\rQWӱ)21OLrQNӃWYӟLK\GURJHQSKҧLFytWQKҩWPӝWFһSHOHFWURQKRiWUӏFKѭD
OLrQNӃW
0ӝWVӕNLӇXWҥRWKjQKOLrQNӃWK\GURJHQ
2 H 2 H 2 H 2 H F H 2 H

H H H H H
D/LrQN͗WJL·DFiFSKkQW΅FQJOR̹L E/LrQN͗WJL·DFiFSKkQW΅NKiFOR̹L
+uQK+DLNL͛XW̹RWKjQKOLrQN͗WK\GURJHQ
9DLWUzYjҧQKKѭӣQJFӫDOLrQNӃWK\GURJHQWӟLWtQKFKҩWYұWOtFӫDQѭӟF
/LrQNӃWK\GURJHQOjPWăQJQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\QKLӋWÿӝV{LFӫDQѭӟF
%̻QJ1KL͟WÿͱQyQJFK̻\YjQKL͟WÿͱV{LPͱWVͩFK̽W
H 2 H6 CH
1KLӋWÿӝQyQJFKҧ\R& ± ±
1KLӋWÿӝV{LR& ± ±
6ӕOLӋX%ҧQJFKRWKҩ\GRҧQKKѭӣQJFӫDOLrQNӃW
K\GURJHQQrQQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\YjQKLӋWÿӝV{LFӫD
H2FDRKѫQQKLӅXVRYӟL+6Yj&+
! (0&Ï%,ӂ7
/LrQ NӃW K\GURJHQ ҧQK KѭӣQJ ÿӃQ WtQK FKҩW FӫD QѭӟF ÿi 2
1JX\rQWӱ2FyFһSHOHFWURQFKѭDOLrQNӃWQrQFyWKӇWҥR H H
OLrQNӃWK\GURJHQYӟLQJX\rQWӱ+FӫDFiFSKkQWӱQѭӟF 3KkQW΅+2
NKiFQJX\rQWӱ+FӫDSKkQWӱQѭӟFÿӫÿLӅXNLӋQÿӇWҥROLrQ
NӃWK\GURJHQYӟLQJX\rQWӱ2FӫDFiFSKkQWӱQѭӟFNKiF
1KѭYұ\PӝWSKkQWӱQѭӟFFyWKӇWҥRUDOLrQNӃWK\GURJHQYӟL
FiFSKkQWӱQѭӟFNKiF[XQJTXDQKWҥRWKjQKFҩXWU~FWӭGLӋQ
+uQK0ҥQJWLQKWKӇQѭӟFÿiFyY{VӕFҩXWU~FQKѭYұ\
&ҩXWU~FQj\NKi³UӛQJ´QrQQѭӟFÿiQKҽKѫQQѭӟFOӓQJYj
FyWKӇQәLPӝWSKҫQWUrQEӅPһWQѭӟFOӓQJ
'RFyOLrQNӃWK\GURJHQPjQѭӟFGӉGjQJ GkQJOrQWURQJ
PDRTXҧQFӫDUӉFk\ÿӇYұQFKX\ӇQOrQWKkQYjOiFk\
.KLQKLӋWÿӝWăQJWӯR&ÿӃQR&FiFFҩXWU~FWӭGLӋQWURQJ
QѭӟFÿiEӏSKiYӥPӝWSKҫQYjFiFSKkQWӱQѭӟFÿѭӧFVҳS
+uQK0{KuQKF̽XWU~F
[ӃSOҥLJҫQQKDXKѫQOjPFKRNKӕLOѭӧQJULrQJFӫDQѭӟF
Q́ͳFÿi
WăQJGҫQ.KLQKLӋWÿӝWLӃSWөFWăQJOrQNKRҧQJFiFKJLӳD
FiFSKkQWӱQѭӟFWăQJOjPNKӕLOѭӧQJULrQJFӫDQѭӟFJLҧP&iFSKkQWӱQѭӟFÿyQJYDLWUz
ÿLӅXKRjQKLӋWÿӝWUrQ7UiLĈҩW
/LrQNӃWK\GURJHQFzQWҥRQrQFҩXWU~F[RҳQFӫDFiFSURWHLQFDUERK\GUDWHYjQXFOHLFDFLG
ÿҧPEҧRFKӭFQăQJÿһFELӋWFӫDFK~QJÿӕLYӟLFѫWKӇVӕQJ
65
? 1. 9ӁVѫÿӗELӇXGLӉQOLrQNӃWK\GURJHQJLӳD
DKDLSKkQWӱK\GURJHQÀXRULGH+)
ESKkQWӱK\GURJHQÀXRULGH+)YjSKkQWӱDPPRQLD1+
2. 1KӳQJ QJX\rQ Wӱ K\GURJHQ QjR WURQJ SKkQ Wӱ HWKDQRO &+CH2+ NK{QJ
WKDPJLDYjROLrQNӃWK\GURJHQ"9uVDR"
III TƯƠNG TÁC VAN DER WAALS

.KiLQLӋPWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
&QJOjSKkQWӱNK{QJSKkQFӵFӣQKLӋWÿӝSKzQJÀXRULQHFKORULQHOjQKӳQJFKҩWNKt
FzQEURPLQHOjFKҩWOӓQJ1KѭYұ\ӣWUҥQJWKiLOӓQJJLӳDFiFSKkQWӱEURPLQHWӗQWҥL
PӝWWѭѫQJWiF\ӃX7ѭѫQJWiF\ӃXÿyJӑLOjWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
&iFNKtKLӃPQKѭQHRQDUJRQ«WӗQWҥLGѭӟLGҥQJFiFQJX\rQWӱÿӝFOұS7X\QKLrQ
ӣQKLӋWÿӝWKҩSNKtKLӃPFyWKӇKRiOӓQJ1KѭYұ\ӣQKLӋWÿӝWKҩSJLӳDFiFQJX\rQ
WӱNKtKLӃPWӗQWҥLPӝWWѭѫQJWiF\ӃXÿӇJLӳFiFQJX\rQWӱNKtKLӃPOҥLYӟLQKDXWURQJ
WUҥQJWKiLOӓQJ7ѭѫQJWiFÿyFǊQJOjWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
7ѭѫQJ WiF YDQ GHU :DDOV Oj WѭѫQJ WiF WƭQK ÿLӋQ OѭӥQJ FӵF ± OѭӥQJ FӵF JLӳD FiF
QJX\rQWӱKD\SKkQWӱ
! (0&Ï%,ӂ7
6ӵKuQKWKjQKWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
7ѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVWKӇKLӋQU}ӣFiFFKҩWFӝQJKRiWUӏSKkQFӵFGRFK~QJFyFҩXWҥR
OѭӥQJFӵFPӝWÿҫXPDQJPӝWSKҫQÿLӋQWtFKkPYjPӝWÿҫXPDQJPӝWSKҫQÿLӋQWtFKGѭѫQJ
&iFQJX\rQWӱNKtKLӃPKRһFFiFFKҩWFӝQJKRiWUӏNK{QJSKkQFӵFGRÿiPPk\HOHFWURQ
OX{QFKX\ӇQÿӝQJQrQFǊQJFyWKӇWҥRUDPӝWOѭӥQJFӵFWҥPWKӡL+uQK/ӵFK~WJLӳD
PӝW ÿҫX PDQJ PӝW SKҫQ ÿLӋQ WtFK kP G± FӫD OѭӥQJ FӵF WURQJ SKkQ Wӱ Qj\ Yj PӝW ÿҫX
PDQJPӝWSKҫQÿLӋQWtFKGѭѫQJG+FӫDOѭӥQJFӵFWURQJSKkQWӱNKiFWҥRWKjQKWѭѫQJWiF
YDQGHU:DDOV
G+ G±
&KX\͛QÿͱQJFͿDHOHFWURQ 1JX\rQW΅NK{QJ
G̓Qÿ͗QÓ͹QJFΉFW̹PWK͵L FyÓ͹QJFΉF
OΉFÿ́\ OΉFK~W
G± G+ G+ G± G+ G± G+ G±
/́͹QJFΉFWUrQPͱWQJX\rQW΅W̹RUD
Ó͹QJFΉFWUrQPͱWQJX\rQW΅NKiF
+uQK0{W̻VΉW̹RWKjQKẂ˿QJWiFYDQGHU:DDOV
ҦQKKѭӣQJFӫDWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVÿӃQQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\QKLӋWÿӝV{L
FӫDFiFFKҩW
9tGө7URQJGm\KDORJHQWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVWăQJWKHRVӵWăQJFӫDVӕHOHFWURQ
YjSURWRQWURQJSKkQWӱOjPWăQJQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\QKLӋWÿӝV{LFӫDFiFFKҩW
%ҧQJ
66
%̻QJ1KL͟WÿͱQyQJFK̻\YjQKL͟WÿͱV{LWăQJNKLẂ˿QJWiFYDQGHU:DDOVWăQJ
+DORJHQ F &O %U ,

.KӕLOѭӧQJPROJPRO
7әQJVӕHOHFWURQ
1KLӋWÿӝV{LR& ± ±
1KLӋWÿӝQyQJFKҧ\R& ± ± ±
9t Gө 3HQWDQH Oj K\GURFDUERQ QR Fy F{QJ WKӭF &H ĈӗQJ SKkQ PҥFK NK{QJ
SKkQQKiQKSHQWDQHFyQKLӋWÿӝV{L R&FDRKѫQVRYӟLÿӗQJSKkQPҥFKQKiQK
QHRSHQWDQHR&GRGLӋQWtFKWLӃS[~FJLӳDFiFSKkQWӱSHQWDQHOӟQKѫQQKLӅXVR
YӟLQHRSHQWDQH
CH CH
ÿL͛PWL͗S[~F ! (0&Ï%,ӂ7
CH CH CH CH
CH CH CH .KL NKӕL OѭӧQJ SKkQ Wӱ
C C WăQJ WKu WѭѫQJ WiF YDQ
CH CH
CH CH CH CH GHU :DDOV WăQJ 9t Gө
CH CH CH
SHQWDQH QHRSHQWDQH WәQJ WѭѫQJ WiF YDQ GHU
:DDOV JLӳD FiF SKkQ Wӱ
+uQK7́˿QJWiFYDQGHU:DDOVJL·DFiFSKkQW΅SHQWDQH
YjQHRSHQWDQH SRO\HWKHQH OӟQ KѫQ UҩW
QKLӅXVRYӟLJLӳDFiFSKkQ
+uQK FKR WKҩ\ ÿӇ SKi Yӥ OӵF OLrQ SKkQ Wӱ JLӳD Wӱ HWKHQH Ĉy Oj Ot GR WҥL
FiFSKkQWӱSHQWDQHFҫQQKLӅXQăQJOѭӧQJKѫQVRYӟL VDRSRO\HWKHQHOjPӝWFKҩW
QHRSHQWDQHQrQQKLӋWÿӝV{LFDRKѫQ UҳQӣÿLӅXNLӋQWKѭӡQJ
? 3. +m\JLҧLWKtFKVӵNKiFQKDXYӅQKLӋWÿӝV{LFӫDEXWDQHYjLVREXWDQH
EM ĐÃ HỌC
x /LrQ NӃW K\GURJHQ ÿѭӧF KuQK WKjQK JLӳD QJX\rQ Wӱ + ÿm OLrQ NӃW YӟL PӝW
QJX\rQWӱFyÿӝkPÿLӋQOӟQYӟLPӝWQJX\rQWӱNKiFFyÿӝkPÿLӋQOӟQFzQ
FһSHOHFWURQKRiWUӏFKѭDWKDPJLDOLrQNӃW
x /LrQNӃWK\GURJHQOjPWăQJQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\YjQKLӋWÿӝV{LFӫDQѭӟF
x 7ѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVOjWѭѫQJWiFWƭQKÿLӋQOѭӥQJFӵF±OѭӥQJFӵFÿѭӧF
KuQKWKjQKJLӳDFiFSKkQWӱKD\QJX\rQWӱ
x 7ѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVOjPWăQJQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\YjQKLӋWÿӝV{LFӫD
FiFFKҩW
EM CÓ THỂ
6RViQKÿѭӧFWtQKFKҩWYұWOtJLӳDFiFSKkQWӱGӵDYjROLrQNӃWK\GURJHQYjWѭѫQJ
WiFYDQGHU:DDOV
67
BÀI
14
+RjQWKjQKVѫÿӗKӋWKӕQJKRiNLӃQWKӭFVDX
/,Ç1.ӂ7 .+È,1,ӊ0OjOLrQNӃWKRiKӑFÿѭӧFKuQKWKjQKJLӳDKDLQJX\rQWӱ
EҵQJ«««««««"««««««
&Ӝ1*+2È75ӎ
.,ӆ8/,Ç1.ӂ7"««í"«« Yj«"«{
.+Ð1*3+Æ1&Ӵ&FһSHOHFWURQGQJFKXQJ«««««"«««
9tGө««««««"««««««
Ĉͱ
SKkQ
&Ï3+Æ1&Ӵ&FһSHOHFWURQGQJFKXQJ««««"««««
FΉF
OLrQ
9tGө««««««"««««««
N͗W
WăQJ
G̿Q
&+2±1+Ұ1FһSHOHFWURQGQJFKXQJ««««««"«««««
/,Ç1.ӂ7
9tGө««««««"««««««
+2È+Ӑ&
.+È,1,ӊ0OjOLrQNӃWKRiKӑFÿѭӧFKuQKWKjQK
JLӳDKDL««"«WӗQWҥLWURQJNKӕLWLQKWKӇ
/,Ç1.ӂ7 9tGө«««"««
ION 7,1+7+ӆ,21&iFLRQ«"Yj««"«VҳS[ӃSWҥLFiFQ~W
FӫD«"«WKHRWUұWWӵOXkQSKLrQOLrQNӃWEҵQJ«"«
+LӋXÿӝkPÿLӋQJLӳDKDLQJX\rQWӱOLrQNӃWFyJLiWUӏWURQJNKRҧQJ

/LrQNӃWFӝQJ /LrQNӃWFӝQJKRiWUӏ /LrQNӃWLRQ
KRiWUӏNK{QJ SKkQFӵF
SKkQFӵF
.+È,1,ӊ0ÿӅXOjOLrQNӃWJLӳDFiF««"«««"««
WUXQJKRjK~WQKDXEӣLEҧQFKҩWWƭQKÿLӋQJLӳDFiFOѭӥQJFӵF
/,Ç1.ӂ7
GYjGí G+ GíG+ GíG+
+<'52*(19¬
/,Ç1.ӂ7+<'52*(1+±2±+)±+
7ѬѪ1*7È&
9$1'(5:$$/6 7ѬѪ1*7È&9$1'(5:$$/6G+Gí G+Gí
Ҧ1++ѬӢ1*ÿӅXOjP«"«QKLӋWÿӝV{LQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\
FӫDFiFFKҩW
68
II LUYỆN TẬP
&kX'm\FiFFKҩWQjRGѭӟLÿk\PjWҩWFҧFiFSKkQWӱÿӅXFyOLrQNӃWLRQ"
$&O%U,+&O %1D2.&O%D&O$O2
&+&O+61D&O12 '0J2+62+32+&O
&kX'm\FiFFKҩWQjRGѭӟLÿk\PjWҩWFҧFiFSKkQWӱÿӅXFyOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏNK{QJ
SKkQFӵF"
$1&2&O+ %1&O++&O
&1+,&O&+ '&O21)
&kX9LӃWF{QJWKӭFFҩXWҥRYjF{QJWKӭF/HZLVFӫDFiFSKkQWӱVDX3++2&H6
7URQJSKkQWӱQjRFyOLrQNӃWSKkQFӵFPҥQKQKҩW"
&kX'ӵDYjRJLiWUӏÿӝkPÿLӋQFӫDFiFQJX\rQWӱWURQJ%ҧQJ[iFÿӏQKORҥLOLrQNӃW
WURQJSKkQWӱFiFFKҩW&+&D&O+%U1+
&kX&KRGm\FiFR[LGHVDX1D20J2$O26L23262&O2
DĈӝSKkQFӵFFӫDFiFOLrQNӃWWURQJGm\FiFR[LGHWUrQWKD\ÿәLWKӃQjR"
E'ӵDYjRJLiWUӏÿӝkPÿLӋQFӫDFiFQJX\rQWӕWURQJ%ҧQJFKRELӃWORҥLOLrQNӃW
LRQFӝQJKRiWUӏSKkQFӵFFӝQJKRiWUӏNK{QJSKkQFӵFWURQJWӯQJSKkQWӱR[LGH
&kX
D&KRGm\FiFSKkQWӱ&H6&+2+1+3KkQWӱQjRWURQJGm\FyWKӇWҥROLrQNӃW
K\GURJHQ"9uVDR"
E9ӁVѫÿӗELӇXGLӉQOLrQNӃWK\GURJHQJLӳDFiFSKkQWӱÿy
69
CHƯƠNG
4
PHẢN ỨNG OXI HOÁ - KHỬ
.LPOR̹LEͣJ͡GR[̻\UDFiFSK̻Q΁QJR[LKRi±NK΅
3K̻Q΁QJR[LKRi±NK΅OjOR̹LSK̻Q΁QJ[̻\UDSKͭEL͗QWURQJWΉQKLrQWURQJ
ÿ͵LVͩQJV̻Q[X̽WYjWURQJF˿WK͛FRQQJ́͵L
7URQJ WΉ QKLrQ SK̻Q ΁QJ R[L KRi ± NK΅ [̻\ UD WURQJ TXi WUuQK TXDQJ KͻS
FKi\U΃QJQ~LO΅DSKXQWUjROrQPHQSKkQKX΍ÿͱQJWKΉFYͅW«
7URQJ ÿ͵L VͩQJ Yj V̻Q [X̽W FiF TXi WUuQK R[L KRi ± NK΅ QḰ VΉ FKi\ FͿD
QKLrQ OL͟X FiF TXi WUuQK ÿL͟Q SKkQ FiF SK̻Q ΁QJ [̻\ UD WURQJ SLQ ͇F TX\«
FXQJ F̽S SK̿Q OͳQ QăQJ ÓͻQJ SKͽF Yͽ FKR FiF KR̹W ÿͱQJ FͿD FRQ QJ́͵L
1KL͙XTXiWUuQKR[LKRi±NK΅OjF˿VͷFͿDFiFTXiWUuQKV̻Q[X̽WQḰOX\͟QNLP
V̻Q[X̽WSKkQEyQǴͻFSḰPSḰPQKXͱPWKXͩFE̻RY͟WKΉFYͅW«
7URQJ F˿ WK͛ QJ́͵L SK̻Q ΁QJ R[L KRi ± NK΅ [̻\ UD WURQJ TXi WUuQK WLrX KRi
WK΁FăQR[LKRiǴ͹QJFK̽WOmRKRiYjQKL͙XTXiWUuQKVLQKKRi
3KҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
ÐQWұS
70
PHẢN ỨNG OXI HOÁ – KHỬ
BÀI
15
MỤC TIÊU:
– Nêu được khái niệm và xác định được số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong hợp chất.
– Nêu được khái niệm và ý nghĩa của phản ứng oxi hoá − khử.
– Lập được phương trình hoá học của phản ứng oxi hoá − khử bằng phương pháp thăng bằng
electron.
– Mô tả được một số phản ứng oxi hoá − khử quan trọng trong cuộc sống.
?
7URQJOzOX\͟QJDQJ[̻\UDSK̻Q΁QJR[LKRi±NK΅WKHRV˿ÿͫVDX
Wo
)H2&2o)H&2
9͙E̻QFK̽WSK̻Q΁QJR[LKRi±NK΅OjJuGΉDYjRG̽XKL͟XQjRÿ͛QKͅQUDOR̹LSK̻Q΁QJÿy"
/jPWK͗QjRÿ͛OͅSSḰ˿QJWUuQKKRiKͥFFͿDSK̻Q΁QJWUrQ"
I SỐ OXI HOÁ
.KiLQLӋP
6ӕR[LKRiOjÿLӋQWtFKTX\ѭӟFFӫDQJX\rQWӱWURQJSKkQWӱNKLFRLWҩWFҧFiFHOHFWURQ
OLrQNӃWÿӅXFKX\ӇQKRjQWRjQYӅQJX\rQWӱFyÿӝkPÿLӋQOӟQKѫQ
6ӕR[LKRiÿѭӧFYLӃWӣGҥQJVӕÿҥLVӕGҩXYLӃWWUѭӟFVӕYLӃWVDX
9tGө;pWSKkQWӱ1D&O
1JX\rQWӱ1DQKѭӡQJHOHFWURQFKRQJX\rQWӱ&ONKLÿyQJX\rQWӱ1DWUӣWKjQKLRQ
GѭѫQJPDQJÿLӋQWtFKVӕR[LKRiFӫD1DOjYjQJX\rQWӱ&OWUӣWKjQKLRQkP
PDQJÿLӋQWtFK±VӕR[LKRiFӫD&OOj±
±
1D&O
9tGө;pWSKkQWӱ+2

2
H H
Ĉӝ kP ÿLӋQ FӫD QJX\rQ Wӱ 2 OӟQ KѫQ ÿӝ kP ÿLӋQ FӫD QJX\rQ Wӱ + QӃX
FiF FһS HOHFWURQ OLrQ NӃW FKX\ӇQ KRjQ WRjQ YӅ QJX\rQ Wӱ 2 WKu QJX\rQ Wӱ
2 Fy WKrP HOHFWURQ Yj WUӣ WKjQK LRQ kP Fy ÿLӋQ WtFK ± Vӕ R[L KRi FӫD 2
Oj ± PӛL QJX\rQ Wӱ + PҩW ÿL HOHFWURQ Yj WUӣ WKjQK LRQ GѭѫQJ Fy ÿLӋQ WtFK
VӕR[LKRiFӫD+Oj
±
H 2
9tGө;pWSKkQWӱ+
H H

71
+DLQJX\rQWӱ+JLӕQJQKDXQrQFһSHOHFWURQOLrQNӃWNK{QJOӋFKYӅQJX\rQWӱQjR
'RYұ\PӛLQJX\rQWӱ+ÿӅXWUXQJKRjÿLӋQFyÿLӋQWtFKEҵQJYjVӕR[LKRiOj

H
6ӕR[LKRiWKѭӡQJÿѭӧFGQJÿӇOұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
4X\WҳF[iFÿӏQKVӕR[LKRi
7K{QJWKѭӡQJVӕR[LKRiFӫDQJX\rQWӱÿѭӧF[iFÿӏQKWUӵFWLӃSWӯF{QJWKӭFSKkQWӱ
WKHRFiFTX\WҳFVDX
4X\WҳF7URQJÿѫQFKҩWVӕR[LKRiFӫDQJX\rQWӱEҵQJ
9tGө
C 1D H 2
4X\WҳF7URQJSKkQWӱFiFKӧSFKҩWWK{QJWKѭӡQJVӕR[LKRiFӫDK\GURJHQOj
FӫDR[\JHQOjíFiFNLPORҥLÿLӇQKuQKFyVӕR[LKRiGѭѫQJEҵQJVӕHOHFWURQKRiWUӏ
%̻QJ6ͩR[LKRiWḰ͵QJJ͏SFͿDPͱWVͩQJX\rQW΅WURQJKͻSFK̽W
.LPORҥLNLӅP .LPORҥLNLӅPWKә
1JX\rQWӱ +\GURJHQ 2[\JHQ $OXPLQLXP
QKyP,$ QKyP,,$
6ӕR[LKRi ±
4X\WҳF7URQJKӧSFKҩWWәQJVӕR[LKRiFӫDFiFQJX\rQWӱWURQJSKkQWӱEҵQJ
3 2
Al2O39tGө
Al2 O3
7әQJVӕR[LKRi ±
4X\WҳF7URQJLRQÿѫQQJX\rQWӱVӕR[LKRiFӫDQJX\rQWӱEҵQJÿLӋQWtFKLRQWURQJ
LRQÿDQJX\rQWӱWәQJVӕR[LKRiFӫDFiFQJX\rQWӱEҵQJÿLӋQWtFKLRQ

ª 3 1 º
49tGө
NH o « N H4 »
¬ ¼
7әQJVӕR[LKRi ±
È3'Ө1*6ӱGөQJFiFTX\WҳFQj\FyWKӇ[iFÿӏQKVӕR[LKRiFӫDPӝWQJX\rQWӱ
WURQJKӧSFKҩWNKLELӃWVӕR[LKRiFӫDFiFQJX\rQWӱFzQOҥL
9tGө;iFÿӏQKVӕR[LKRiFӫDQJX\rQWӱ&WURQJSKkQWӱ&D&2
'ӵDYjR%ҧQJELӃWÿѭӧFVӕR[LKRiFӫD&DOjYj2Oj±
x ±
6ӕR[LKRiFӫDWӯQJQJX\rQWӱ&D&2
3KkQWӱ&D&2WUXQJKRjÿLӋQQrQWәQJVӕR[LKRiFӫDFiFQJX\rQWӱEҵQJ
x± QrQx
72
?
1. ;iFÿӏQKVӕR[LKRiFӫDQJX\rQWӱ)HYj6WURQJFiFFKҩWVDX
D)H)H2)H2)H2+)H2
E6+66262+621D62
II CHẤT OXI HOÁ, CHẤT KHỬ, PHẢN ỨNG OXI HOÁ – KHỬ
&KҩWR[LKRiFKҩWNKӱ
9tGөĈѭDPҭXWKDQJӛQyQJÿӓYjREuQKÿӵQJNKt2PҭXWKDQFKi\ViQJ
±
&2 o WR &2

7URQJSKҧQӭQJWUrQQJX\rQWӱ&QKѭӡQJHOHFWURQOjFKҩWNKӱSKkQWӱ2 QKұQ
HOHFWURQOjFKҩWR[LKRi

C o&H TXiWUuQKR[LKRi
±
2H o2 TXiWUuQKNKӱ
9tGө3KҧQӭQJÿӕWFKi\PHWKDQH
±±±
CH2 o WR &2 + 2

&KҩWR[LKRiOjR[\JHQFKҩWNKӱOjPHWKDQH
9tGө3KҧQӭQJNKӱ)H2EҵQJ&2ÿӇVҧQ[XҩWJDQJYjWKpS

)H2&2 o)H&2 WR

&KҩWR[LKRiOjLURQ,,,R[LGHFKҩWNKӱOjFDUERQPRQRR[LGH

&K̽WNK΅OjFK̽WQḰ͵QJHOHFWURQFK̽WR[LKRiOjFK̽WQKͅQHOHFWURQ
4XiWUuQKR[LKRiOjTXiWUuQKFK̽WNK΅QḰ͵QJHOHFWURQTXiWUuQKNK΅OjTXiWUuQKFK̽W
R[LKRiQKͅQHOHFWURQ
;iFÿӏQKFKҩWR[LKRiFKҩWNKӱ
&KX́QEͣÿLQKVҳWGXQJGӏFK&X62GXQJGӏFK+62ORmQJӕQJQJKLӋP
7KΉFKL͟Q
7KtQJKL͟P&KRÿLQKVҳWYjRӕQJQJKLӋPÿӵQJGXQJGӏFK&X62
7KtQJKL͟P&KRÿLQKVҳWYjRӕQJQJKLӋPÿӵQJGXQJGӏFK+62
9LӃWTXiWUuQKR[LKRiTXiWUuQKNKӱ
;iFÿӏQKFKҩWR[LKRiFKҩWNKӱWURQJKDLSKҧQӭQJWUrQ
73
3KҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
3KҧQӭQJR[LKRi±NKӱOjSKҧQӭQJKRiKӑF[ҧ\UDÿӗQJWKӡLTXiWUuQKQKѭӡQJYj
TXiWUuQKQKұQHOHFWURQ
'ҩXKLӋXÿӇQKұQELӃWSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱOjFyVӵWKD\ÿәLVӕR[LKRiFӫDFiF
QJX\rQWӱ
? 2. 7URQJNK{QJNKtҭP)H2+ PjXWUҳQJ[DQKFKX\ӇQGҫQVDQJ)H2+ PjXQkXÿӓ

)H2+2 + H2o)H2+
D +m\[iFÿӏQKFiFQJX\rQWӱFyVӵWKD\ÿәLVӕR[LKRi
E 9LӃWTXiWUuQKR[LKRiTXiWUuQKNKӱ
F 'QJPǊLWrQELӇXGLӉQVӵFKX\ӇQHOHFWURQWӯFKҩWNKӱVDQJFKҩWR[LKRi
III LẬP PHƯƠNG TRÌNH HOÁ HỌC CỦA PHẢN ỨNG OXI HOÁ – KHỬ
3KѭѫQJSKiSWKăQJEҵQJHOHFWURQÿѭӧFGQJÿӇOұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQ
ӭQJR[LKRi±NKӱWKHRQJX\rQWҳF
7ͭQJVͩHOHFWURQFK̽WNK΅QḰ͵QJE͉QJWͭQJVͩHOHFWURQFK̽WR[LKRiQKͅQ
9tGө4XiWUuQK2VWZDOGӔW[YDQGQJÿӇVҧQ[XҩWQLWULFDFLGWӯDPPRQLDÿѭӧFÿӅ
[XҩWYjRQăPӢJLDLÿRҥQÿҫXFӫDTXiWUuQKDPPRQLDEӏR[LKRiEӣLR[\JHQӣ
QKLӋWÿӝFDRNKLFyFKҩW[~FWiF
WR[~FWiF3
1+2 o12+2
7KHR SKѭѫQJ SKiS WKăQJ EҵQJ HOHFWURQ SKѭѫQJ WUuQK KRi KӑF FӫD SKҧQ ӭQJ WUrQ
ÿѭӧFOұSWKHRFiFEѭӟFQKѭVDX
%ѭӟF;iFÿӏQKFiFQJX\rQWӱFyVӵWKD\ÿәLVӕR[LKRiWӯÿy[iFÿӏQKFKҩWR[LKRi
FKҩWNKӱ
3 0 2 2 2
NH3 O2 NO H2O
&KҩWNKӱ &KҩWR[LKRi
%ѭӟF%LӇXGLӉQTXiWUuQKR[LKRiTXiWUuQKNKӱ
3 2
N N 5e
0 2
O2 4e 2 O
%ѭӟF7uPKӋVӕWKtFKKӧSFKRFKҩWNKӱYjFKҩWR[LKRiGӵDWUrQQJX\rQWҳF
7әQJVӕHOHFWURQFKҩWNKӱQKѭӡQJEҵQJWәQJVӕHOHFWURQFKҩWR[LKRiQKұQ
3 2
4 N N 5e
0 2
5 O2 4e 2 O
74
%ѭӟFĈһWKӋVӕFӫDFKҩWR[LKRiYjFKҩWNKӱYjRVѫÿӗSKҧQӭQJWӯÿyWtQKUD
KӋVӕFӫDFiFFKҩWNKiFFyPһWWURQJSKѭѫQJWUuQKKRiKӑF.LӇPWUDVӵFkQEҵQJVӕ
QJX\rQWӱFӫDFiFQJX\rQWӕӣKDLYӃ
1+2 o12+2
? 3.;pWFiFSKҧQӭQJKRiKӑF[ҧ\UDWURQJF{QJQJKLӋS
WR[~FWiF3
D1 + H o 1+
E$O2+ WR
o $O2 + H2
F&&2 WR
o &2
3KҧQӭQJQjROjSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ"/ұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJ
R[LKRi±NKӱWKHRSKѭѫQJSKiSWKăQJEҵQJHOHFWURQ
IV PHẢN ỨNG OXI HOÁ – KHỬ TRONG THỰC TIỄN

7URQJWKӵFWLӉQSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱUҩWSKәELӃQGѭӟLÿk\OjPӝWVӕWUѭӡQJKӧS
ÿLӇQKuQK
6ӵFKi\
3KҧQӭQJFKi\OjSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ[ҧ\UDӣQKLӋWÿӝFDRJLӳDFKҩWFKi\YjFKҩW
R[LKRi
7URQJSKҧQӭQJFKi\FKҩWFKi\WKѭӡQJOjQKLrQOLӋXWKDQÿiNKtWKLrQQKLrQ[ăQJ
GҫXFzQFKҩWR[LKRiWKѭӡQJOjR[\JHQ6ӵFKi\NqPWKHRVӵWRҧQKLӋWYjSKiW
ViQJWҥRUDQKLӋWOѭӧQJÿӫÿӇGX\WUuVӵFKi\
9tGө3KҧQӭQJR[LKRiíNKӱ[ҧ\UDNKLÿӕWFKi\FDUERQWURQJWKDQÿiYjEXWDQH
WURQJNKtJDV
WR
C 2 o &2
& H 2 oWR

&2 + 2

6ӵKDQJӍNLPORҥL
6DXPӝWWKӡLJLDQVӱGөQJQKLӅXWKLӃWEӏPi\PyFYұWGөQJEҵQJNLPORҥLWKѭӡQJEӏ
KDQJӍGRVӵR[LKRiFӫDR[\JHQWURQJNK{QJNKtĈһFELӋWQѭӟFWDFyNKtKұXQKLӋW
ÿӟLÿӝҭPFDRQrQVӵKDQJӍNLPORҥL[ҧ\UDUҩWSKәELӃQ
9tGө7URQJNK{QJNKtҭPFiFYұWGөQJEҵQJWKpSEӏR[LKRiWҥRJӍVҳW
)H2[+2o)H2[+2
6ҧQ[XҩWKRiFKҩW
7URQJF{QJQJKLӋSSKҫQOӟQFiFSKҧQӭQJKRiKӑF[ҧ\UDWURQJFiFTX\WUuQKVҧQ
[XҩWOjSKҧQӭQJR[LKRiíNKӱ9tGө6XOIXULFDFLGOjKRiFKҩWTXDQWUӑQJWURQJF{QJ
QJKLӋSÿѭӧFVҧQ[XҩWFKӫ\ӃXWӯVXOIXUKRһFTXһQJS\ULWH
75
6ѫÿӗSKҧQӭQJ
2WR
6 2[WWR +H2
o
2WR 62 o62 oH 62
o
)H6
&KX\ӇQKRiFiFFKҩWWURQJWӵQKLrQ
7URQJ Wӵ QKLrQ FǊQJ [ҧ\ UD UҩW QKLӅX TXi WUuQK NqP WKHR SKҧQ ӭQJ R[L KRi í NKӱ
9tGө
/~DFKLrPOҩSOyÿҫXEӡ
+ӉQJKHWLӃQJVҩPSKҩWFӡPjOrQ
&DGDR9L͟W1DP
Ĉk\OjKLӋQWѭӧQJFk\O~DSKiWWULӇQQKDQKNKLFyQKӳQJFѫQPѭDUjRÿҫXWLrQNqP
WKHRVҩPVpWYjRNKRҧQJFXӕLPD[XkQ
7LDVpWWҥRUDWLDOӱDÿLӋQOjÿLӅXNLӋQFKRQLWURJHQSKҧQӭQJYӟLR[\JHQ
WLDOӱDÿLӋQ
12 o12
.Kt 12 VLQK UD QKDQK FKyQJ FKX\ӇQ KRi WKjQK 12 VDX ÿy WLӃS WөF Eӏ R[L KRi
WKjQK+12
122 o12
122+2o+12
1LWULFDFLGWDQYjRQѭӟFPѭDYjFKX\ӇQKRiWKjQKJӕFQLWUDWH NO3 FXQJFҩSFKҩW

ÿҥP FKR Fk\ O~D 1Kӡ TXi WUuQKWUrQKҵQJ QăP PӝW OѭӧQJ OӟQ SKkQ ÿҥP Wӵ QKLrQ
ÿѭӧFEәVXQJFKRÿҩW
? 4.1rXPӝWVӕSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱFyOӧLYjFyKҥLWURQJWKӵFWӃ
5./ұS SKѭѫQJ WUuQK KRi KӑF FӫD FiF SKҧQ ӭQJ WURQJ TXi WUuQK VҧQ [XҩW VXOIXULF
DFLG WKHR Vѫ ÿӗ PөF ,9 7URQJ FiF SKҧQ ӭQJ ÿy SKҧQ ӭQJ QjR Oj SKҧQ ӭQJ
R[LKRi±NKӱ"
6.ĈqQ [u R[\JHQ ± DFHW\OHQH Fy FҩX WҥR JӗP KDL ӕQJ
GүQ NKt PӝW ӕQJ GүQ NKt R[\JHQ PӝW ӕQJ GүQ NKt
DFHW\OHQH+uQK.KLÿqQKRҥWÿӝQJKDLNKtQj\ 2[\JHQ $FHW\OHQH
ÿѭӧFWUӝQYjRQKDXÿӇWKӵFKLӋQSKҧQӭQJÿӕWFKi\ +uQK6˿ÿͫF̽XW̹R
WKHRVѫÿӗ ÿqQ[uR[\JHQDFHW\OHQH
WR
CH2 o&2 + H 2

3KҧQӭQJWRҧQKLӋWOӟQWҥRUDQJӑQOӱDFyQKLӋWÿӝÿҥWÿӃQ R&QrQÿѭӧF
GQJÿӇKjQFҳWNLPORҥL
+m\[iFÿӏQKFKҩWR[LKRiFKҩWNKӱYjOұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJWUrQ
WKHRSKѭѫQJSKiSWKăQJEҵQJHOHFWURQ
76
7.7URQJTXiWUuQKOX\ӋQJDQJWӯTXһQJFKӭD)H2EDQÿҫXNK{QJNKtQyQJÿѭӧF
QpQYjROzFDRÿӕWFKi\KRjQWRjQWKDQFӕFNqPWKHRWRҧQKLӋWPҥQK
WR
&2 o&2

.Kt&2ÿLOrQSKtDWUrQJһSFiFOӟSWKDQFӕFYjEӏNKӱWKjQK&2
&2 + C o&2 WR

7LӃSÿyNKt&2NKӱ)H2WKjQK)HWKHRSKҧQӭQJWәQJTXiW
WR
)H 2 &2o)H&2

/ұSFiFSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFӣWUrQFKӍU}FKҩWR[LKRiFKҩWNKӱ
;iFÿӏQKQӗQJÿӝPӝWFKҩWEҵQJSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
7URQJWKӵFWӃGXQJGӏFKWKXӕFWtP.0Q2ÿѭӧFVӱGөQJSKәELӃQQKѭPӝWWiFQKkQ
R[LKRiPҥQKÿӇ[iFÿӏQKKjPOѭӧQJFiFFKҩWNKӱQKѭLURQ,,K\GURJHQSHUR[LGH
R[DOLFDFLG«
9tGө7URQJTXiWUuQKEҧRTXҧQPӝWPүXLURQ,,VXOIDWHEӏR[LKRiPӝWSKҫQWKjQK
KӧSFKҩWLURQ,,,+jPOѭӧQJLURQ,,VXOIDWHFzQOҥLWURQJPүXÿѭӧF[iFÿӏQKWK{QJ
TXDSKҧQӭQJYӟLGXQJGӏFKWKXӕFWtPFyQӗQJÿӝÿmELӃW
)H62.0Q2+62 o)H62.620Q62+2
EM ĐÃ HỌC
6ӕR[LKRiOjÿLӋQWtFKTX\ѭӟFFӫDQJX\rQWӱÿѭӧFWtQKWKHRFiFTX\WҳF[iF
ÿӏQKVӕR[LKRi
&KҩWNKӱOjFKҩWQKѭӡQJHOHFWURQFKҩWR[LKRiOjFKҩWQKұQHOHFWURQ
%ҧQFKҩWFӫDSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
4XiWUuQKNKӱ
o
&KҩWR[LKRi&KҩWNKӱo&KҩWNKӱ&KҩWR[LKRi
o
4XiWUuQKR[LKRi
1JX\rQWҳFOұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱWKHRSKѭѫQJ
SKiSWKăQJEҵQJHOHFWURQ
6Vӕ HOHFWURQFKҩWNKӱQKѭӡQJ 6Vӕ HOHFWURQFKҩWR[LKRiQKұQ
&iFSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ[ҧ\UDSKәELӃQWURQJWKӵFWLӉQVӵFKi\VӵKDQJӍ
FӫDNLPORҥLVҧQ[XҩWKRiFKҩWFKX\ӇQKRiQLWURJHQWURQJWӵQKLrQ«
EM CÓ THỂ
6ӱGөQJSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱÿӇJLҧLWKtFKPӝWVӕ
TXiWUuQKOLrQTXDQWURQJWKӵFWLӉQ
77
BÀI
16
+RjQWKjQKFiFQӝLGXQJFzQWKLӃXVDXÿk\
Chất ........?........ Quá trình oxi hoá là quá trình

electron là chất khử .......?....... nhường electron
Phản ứng
oxi hoá í khử
Chất ........?........ electron Quá trình khử là quá trình

là chất oxi hoá .......?....... nhận electron
/ұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJR[LKRi±NKӱ
t 1JX\rQWҳF
7ͭQJVͩHOHFWURQFK̽WNK΅QḰ͵QJ«"«WͭQJVͩHOHFWURQFK̽WR[LKRiQKͅQ
t 1rXFiFEѭӟFOұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFYjFKRYtGө
II LUYỆN TẬP
&kX7URQJSKҧQӭQJR[LKRiíNKӱFKҩWR[LKRiOjFKҩW
$QKұQHOHFWURQ %QKѭӡQJSURWRQ
&QKѭӡQJHOHFWURQ 'QKұQSURWRQ
&kX7URQJSKҧQӭQJKRiKӑF)H+62 o)H62 + HPӛLQJX\rQWӱ)Hÿm

$QKѭӡQJHOHFWURQ %QKұQHOHFWURQ
&QKѭӡQJHOHFWURQ 'QKұQHOHFWURQ
&kX7URQJSKҧQӭQJKRiKӑF1D+2o1D2++FKҩWR[LKRiOj
$+2 %1D2+ &1D '+
&kX&KRQѭӟF&OYjRGXQJGӏFK1D%U[ҧ\UDSKҧQӭQJKRiKӑF
&O1D%Uo1D&O%U
7URQJSKҧQӭQJKRiKӑFWUrQ[ҧ\UDTXiWUuQKR[LKRiFKҩWQjR"
$1D&O %%U &&O '1D%U
78
&kX;pWFiFSKҧQӭQJKRiKӑF[ҧ\UDWURQJFiFTXiWUuQKVDX
D/X\ӋQJDQJWӯTXһQJKHPDWLWHÿӓ
WR
)H 2 &2 o)H2&2 WR
)H2&2 o)H&2

E/X\ӋQNӁPWӯTXһQJEOHQG
WR
=Q62 o=Q262 WR
=Q2& o=Q&2

F6ҧQ[XҩW[~WFKORULQHWӯGXQJGӏFKPXӕLăQ
ÿLӋQSKkQGXQJGӏFK
1D&O+2o1D2+&O + H
FyPjQJQJăQ[ӕS
GĈӕWFKi\HWKDQROFyWURQJ[ăQJ(
WR
C H 2+2 o&2 +H 2

+m\FKӍUDFiFSKҧQӭQJR[LKRiíNKӱOұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDFiFSKҧQӭQJÿy
WKHRSKѭѫQJSKiSWKăQJEҵQJHOHFWURQYjFKӍU}FKҩWR[LKRiFKҩWNKӱ
&kX;pWSKҧQӭQJWURQJJLDLÿRҥQÿҫXFӫDTXiWUuQK2VWZDOG
1+2 o12+2
7URQJF{QJQJKLӋSFҫQWUӝQWKӇWtFKNKtDPPRQLDYӟLEDRQKLrXWKӇWtFKNK{QJNKtÿӇ
WKӵFKLӋQSKҧQӭQJWUrQ"%LӃWNK{QJNKtFKӭDWKӇWtFKR[\JHQYjFiFWKӇWtFKNKtÿR
ӣFQJÿLӅXNLӋQYӅQKLӋWÿӝYjiSVXҩW
&kX&RSSHU,,VXOIDWHÿѭӧFGQJÿӇGLӋWWҧRURQJUrXWURQJQѭӟFEӇEѫLGQJÿӇSKD
FKӃWKXӕF%RUGDX[WUӯEӋQKPӕFVѭѫQJWUrQFk\FjFKXDNKRDLWk\EӋQKWKӕLWKkQWUrQ
Fk\ăQTXҧFk\F{QJQJKLӋS
7URQJF{QJQJKLӋSFRSSHU,,VXOIDWHWKѭӡQJÿѭӧFVҧQ[XҩWEҵQJFiFKQJkPÿӗQJSKӃ
OLӋXWURQJGXQJGӏFKVXOIXULFDFLGORmQJYjVөFNK{QJNKt
&X2 + H62 o&X62 + H2
D/ұSSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJWKHRSKѭѫQJSKiSWKăQJEҵQJHOHFWURQ
FKӍU}FKҩWR[LKRiFKҩWNKӱ
E&RSSHU,,VXOIDWHFzQÿѭӧFÿLӅXFKӃEҵQJFiFKFKRÿӗQJSKӃOLӋXWiFGөQJYӟLVXOIXULF
DFLGÿһFQyQJ
WR
Cu + H62ÿһF o&X6262 + H2
7URQJKDLFiFKWUrQFiFKQjRVӱGөQJtWVXOIXULFDFLGKѫQFiFKQjRtWJk\{QKLӉPP{L
WUѭӡQJKѫQ"
79
CHƯƠNG
5
NĂNG LƯỢNG HOÁ HỌC
ĈͩWFKi\FͿLOjPQyQJNK{QJNKtÿ͛V́ͷL̽P
7΃NKLEL͗WV΅GͽQJO΅DFRQQJ́͵LE͇Wÿ̿XNKDLWKiFQăQJÓͻQJFͿDFiFSK̻Q΁QJ
KRiKͥF7K͵LWL͙QV΅QJ́͵LWDÿͩWFKi\FͿLÿ͛V́ͷL̽PQ̽XFKtQWK΁FăQ[XDÿXͭL
WK~G·1Jj\QD\KͥÿͩWWKDQNKtWURQJFiFOzFDRÿͩW[ăQJG̿Xÿ͛FK̹\ÿͱQJF˿
Pi\ED\{W{YjPi\SKiWÿL͟Q1ăQJÓͻQJFͿDFiFSK̻Q΁QJKRiKͥFFzQÿ́ͻF
FKX\͛QKRiWKjQKFiFG̹QJQăQJÓͻQJNKiFSKͽFYͽÿ͵LVͩQJYjV̻Q[X̽W
%LӃQWKLrQHQWKDOS\WURQJFiFSKҧQӭQJKRiKӑF
ÐQWұS
80
BIẾN THIÊN ENTHALPY
BÀI TRONG CÁC PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
17
MỤC TIÊU:
– Trình bày được khái niệm phản ứng toả nhiệt, thu nhiệt; điều kiện chuẩn; nhiệt tạo thành và
biến thiên enthalpy (nhiệt phản ứng) của phản ứng.
– Nêu được ý nghĩa của dấu và giá trị của biến thiên enthalpy chuẩn.
– Tính được biến thiên enthalpy chuẩn của một số phản ứng theo năng lượng liên kết, nhiệt
tạo thành.
?
3K̻Q΁QJJL·Dÿ́͵QJJOXFRVHYͳLR[\JHQW̹RUDFDUERQGLR[LGHK˿LQ́ͳFYjWR̻QKL͙XQKL͟W
6DXNKLFK˿LWK͛WKDRF˿WK͛P͟WPͧLQ͗XXͩQJPͱWFͩFQ́ͳFKRDTX̻HPV͕F̻PWK̽\NKR͓
K˿Q&ySK̻Lÿ́͵QJJOXFRVHÿmFKi\YjF̽SEQăQJÓͻQJFKRF˿WK͛"
I PHẢN ỨNG TOẢ NHIỆT, PHẢN ỨNG THU NHIỆT

.KLFiFSKҧQӭQJKRiKӑF[ҧ\UDWKѭӡQJFyVӵWUDRÿәLQKLӋWYӟLP{LWUѭӡQJOjPWKD\
ÿәLQKLӋWÿӝP{LWUѭӡQJ
3KҧQӭQJWRҧQKLӋWOjSKҧQӭQJJLҧLSKyQJQăQJOѭӧQJGѭӟLGҥQJQKLӋW
3KҧQӭQJWKXQKLӋWOjSKҧQӭQJKҩSWKөQăQJOѭӧQJGѭӟLGҥQJQKLӋW
0{LWÚ͵QJ 0{LWÚ͵QJ
0{L 3KҧQӭQJ 0{L 0{L 3KҧQӭQJ 0{L

WÚ͵QJ WKXQKLӋW WÚ͵QJ WÚ͵QJ WRҧQKLӋW WÚ͵QJ
0{LWÚ͵QJ 0{LWÚ͵QJ
9tGө9jRQKӳQJQJj\WUӡLOҥQKQKLӅXQJѭӡLKD\QJӗLErQEӃSOӱDÿӇVѭӣL.KLWKDQ
FӫLFKi\NK{QJNKt[XQJTXDQKҩPKѫQGRSKҧQӭQJWRҧQKLӋW1KӳQJO~FQyQJQӵF
SKDYLrQVӫLYLWDPLQ&YjRQѭӟFÿӇJLҧLNKiWNKLYLrQVӫLWDQWKҩ\QѭӟFWURQJFӕF
PiWKѫQÿyOjGR[ҧ\UDSKҧQӭQJWKXQKLӋW
.KLQXQJY{LQJѭӡLWDVӱGөQJSKҧQӭQJÿӕWFKi\WKDQÿӇFXQJFҩSQKLӋWFKRSKҧQ
ӭQJSKkQKXӹÿiY{L3KҧQӭQJÿӕWWKDQOjSKҧQӭQJWRҧQKLӋWSKҧQӭQJSKkQKXӹÿi
Y{LOjSKҧQӭQJWKXQKLӋW
? 1. .KLÿXQQyQJӕQJQJKLӋPÿӵQJ.0Q2 WKXӕFWtPQKLӋWFӫDQJӑQOӱDOjPFKR

.0Q2EӏQKLӋWSKkQWҥRKӛQKӧSEӝWPjXÿHQ
.0Q2 o.0Q20Q22
(PKm\GӵÿRiQSKҧQӭQJQj\WRҧQKLӋWKD\WKXQKLӋW
81
7KHRG}LVӵWKD\ÿәLQKLӋWÿӝFӫDSKҧQӭQJWUXQJKRj
&KX́QEͣGXQJGӏFK+&O0GXQJGӏFK1D2+0FӕFP/JLiWUHRQKLӋW
NӃQKLӋWNӃFyGҧLÿRÿӃQR&TXHNKXҩ\YjӕQJÿRQJP/
7L͗QKjQK 1KL͟WN͗
'QJӕQJÿRQJOҩ\P/GXQJGӏFK+&O0
FKRYjRFӕFSKҧQӭQJOҳSQKLӋWNӃOrQJLiVDR 4XHNKX̽\
FKR ÿҫX QKLӋW NӃ QK~QJ YjR GXQJ GӏFK WURQJ
FӕF+uQKĈӑFQKLӋWÿӝGXQJGӏFK
'QJӕQJÿRQJNKiFOҩ\P/GXQJGӏFK1D2+
0FKRYjRFӕFSKҧQӭQJ.KXҩ\QKҽ 'XQJGͣFK+&O
GXQJGͣFK1D2+
7KHRG}LVΉWKD\ÿͭLQKL͟WÿͱFͿDGXQJGͣFKYj
+uQK7KHRG}LVΉWKD\ÿͭL
WU̻O͵LFkXKͧL
QKL͟WÿͱFͿDSK̻Q΁QJWUXQJKRj
1KLӋWÿӝWUrQQKLӋWNӃWKD\ÿәLQKѭWKӃQjRVDXNKLUyWGXQJGӏFK1D2+YjRFӕF"
3KҧQӭQJWUXQJKRjOjWRҧQKLӋWKD\WKXQKLӋW"
7URQJWKtQJKLӋPWUrQQӃXWKD\FiFGXQJGӏFK+&OYj1D2+EҵQJFiFGXQJGӏFK
ORmQJKѫQWKuQKLӋWÿӝWKD\ÿәLQKѭWKӃQjRVRYӟLWKtQJKLӋPWUrQ"
! (0&Ï%,ӂ7
6ӵÿӕWFKi\FiFORҥLQKLrQOLӋXQKѭ[ăQJGҫXFӗQNKtJDV«[ҧ\UDQKDQKWRҧQKLӅXQKLӋW
GӉJk\KRҧKRҥQWKұPFKtJk\QәPҥQKUҩWNKyNLӇPVRiW9uYұ\NKLVӱGөQJFK~QJFҫQWXkQ
WKӫQJKLrPQJһWFiFQJX\rQWҳFSKzQJFKi\
II BIẾN THIÊN ENTHALPY CỦA PHẢN ỨNG

%LӃQWKLrQHQWKDOS\
+ҫXKӃWFiFTXiWUuQKKRiKӑFWURQJWKӵFWӃ[ҧ\UDӣÿLӅXNLӋQiSVXҩWNK{QJÿәL1KLӋW
OѭӧQJWRҧUDKD\WKXYjRFӫDSKҧQӭQJӣÿLӅXNLӋQQj\JӑLOjELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫD
SKҧQӭQJQKLӋWSKҧQӭQJNtKLӋXOj¨UH
3KѭѫQJWUuQKKRiKӑFNqPWKHRWUҥQJWKiLFӫDFiFFKҩWYjJLiWUӏ¨U+JӑLOjSKѭѫQJWUuQK
QKLӋWKRiKӑF
9t Gө 3KҧQ ӭQJ ÿӕW FKi\ PRO NKt K\GURJHQ EҵQJ PRO NKt R[\JHQ WҥR WKjQK
PROQѭӟFӣWUҥQJWKiLOӓQJWRҧUDQKLӋWOѭӧQJN-3KҧQӭQJWUrQFyELӃQWKLrQ
o
HQWKDOS\ 'r H298 ±N-ELӇXGLӉQEҵQJSKѭѫQJWUuQKQKLӋWKRiKӑFQKѭVDX
o
+J2Jo+2l 'r H298 ±N-
(*)¨ +OjEL͗QWKLrQHQWKDOS\FͿDSK̻Q΁QJQKL͟WSK̻Q΁QJ&K·UOjYL͗WW͇WFͿDW΃WL͗QJ$QKUHDFWLRQQJKƭDOjSK̻Q΁QJ

U
82
9t Gө 3KҧQ ӭQJ QKLӋW SKkQ KRjQ WRjQ PRO &X2+ WҥR WKjQK PRO &X2 Yj
PRO +2 WKX YjR QKLӋW OѭӧQJ N- 3KҧQ ӭQJ WUrQ Fy ELӃQ WKLrQ HQWKDOS\
'r Ho298 N-YjELӇXGLӉQEҵQJSKѭѫQJWUuQKQKLӋWKRiKӑFQKѭVDX
WR o
&X2+Vo&X2V+2l 'r H298 N-
%LӃQWKLrQHQWKDOS\FKXҭQ
%LӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDFiFSKҧQӭQJSKөWKXӝFYjRÿLӅXNLӋQ[ҧ\UDSKҧQӭQJQKѭ
QKLӋWÿӝiSVXҩWYjWUҥQJWKiLYұWOtFӫDFiFFKҩWĈӇVRViQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫD
FiFSKҧQӭQJNKiFQKDXWKuFҫQ[iFÿӏQKFK~QJӣFQJPӝWÿLӅXNLӋQ%LӃQWKLrQHQWKDOS\
FKXҭQOjQKLӋWWRҧUDKD\WKXYjRFӫDSKҧQӭQJÿѭӧF[iFÿӏQKӣÿLӅXNLӋQFKXҭQiSVXҩW
EDUÿӕLYӟLFKҩWNKtQӗQJÿӝPRO/ÿӕLYӟLFKҩWWDQWURQJGXQJGӏFKYjQKLӋWÿӝ
o
WKѭӡQJÿѭӧFFKӑQOjR&.NtKLӋX'r H298
9t Gө 3KҧQ ӭQJ ÿӕW FKi\ KRjQ WRjQ PRO FDUERQ JUDSKLWH WURQJ NKt R[\JHQ Gѭ
ӣÿLӅXNLӋQFKXҭQWҥRUDPRO&2QKLӋWOѭӧQJWRҧUDOjN-3KѭѫQJWUuQK
QKLӋWKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJÿѭӧFYLӃWQKѭVDX
W R
&JUDSKLWH2Jo&2J 'r H298 ±N-
o
éQJKƭDFӫDELӃQWKLrQHQWKDOS\
'ҩXFӫDELӃQWKLrQHQWKDOS\FKRELӃWSKҧQӭQJWRҧQKLӋWKD\WKXQKLӋW
'U+!SKҧQӭQJWKXQKLӋW
'U+SKҧQӭQJWRҧQKLӋW
*LiWUӏWX\ӋWÿӕLFӫDELӃQWKLrQHQWKDOS\FjQJOӟQWKuQKLӋWOѭӧQJWRҧUDKD\WKXYjRFӫD
SKҧQӭQJFjQJQKLӅX
9tGө;pWSKҧQӭQJ
to
CH4 (g) 2O2 (g) CO2 (g) 2H2O(l ) r Ho298 890 kJ / mol
3 to
CH3OH(l ) O2 (g) CO2 (g) 2H2O(l ) r Ho298 726 kJ / mol
2
9ұ\ NKL ÿӕW PRO PHWKDQH J WRҧ UD QKLӋW OѭӧQJ QKLӅX KѫQ ÿӕW PRO PHWKDQRO
J
&iFSKҧQӭQJ[ҧ\UDӣQKLӋWÿӝSKzQJWKѭӡQJOjSKҧQӭQJWRҧQKLӋWFiFSKҧQӭQJWKX
QKLӋWWKѭӡQJ[ҧ\UDNKLÿXQQyQJ
? 2. &KRFiFSKѭѫQJWUuQKQKLӋWKRiKӑF
&D&2Vo&D2V&2J 'r Ho298 N-
&HJ+JoCH6J 'r Ho298 ±N-
)H2V$OVo$O2V)HV 'r Ho298 ±N-
7URQJFiFSKҧQӭQJWUrQSKҧQӭQJQjRWRҧQKLӋWSKҧQӭQJQjRWKXQKLӋW"
3. %LӃWSKҧQӭQJÿӕWFKi\NKtFDUERQPRQR[LGH&2QKѭVDX
1
CO(g) O2 (g) CO2 (g), r Ho298 851, 5 kJ'rHo298 ±N-
2
83
ӢÿLӅXNLӋQFKXҭQQӃXÿӕWFKi\KRjQWRjQ/NKt&2WKuQKLӋWOѭӧQJWRҧUD
OjEDRQKLrX"
4. 3KҧQӭQJW{LY{LWRҧUDQKLӋWOѭӧQJUҩWOӟQFyWKӇOjPV{LQѭӟF+m\QrXFiFELӋQ
SKiSÿӇÿҧPEҧRDQWRjQNKLWKӵFKLӋQTXiWUuQKW{LY{L
! (0&Ï%,ӂ7
7UrQ FiF Yӓ KӝS WKӵF SKҭP WKѭӡQJ JKL JLi WUӏ QăQJ
OѭӧQJ ± ÿy Oj QăQJ OѭӧQJ GR PӝW OѭӧQJ WKӵF SKҭP
QKҩW ÿӏQK FXQJ FҩS NKL FKX\ӇQ KRi KRjQ WRjQ WURQJ
FѫWKӇ
III TÍNH BIẾN THIÊN ENTHALPY CỦA PHẢN ỨNG

THEO NHIỆT TẠO THÀNH
.KiLQLӋPQKLӋWWҥRWKjQK
1KLӋWWҥRWKjQK'I+ FӫDPӝWFKҩWOjELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJWҥRWKjQK
PROFKҩWÿyWӯFiFÿѫQFKҩWӣGҥQJEӅQYӳQJQKҩWӣPӝWÿLӅXNLӋQ[iFÿӏQK
1KLӋWWҥRWKjQKFKXҭQ' f Ho298OjQKLӋWWҥRWKjQKӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
1KLӋWWҥRWKjQKFKXҭQFӫDFiFÿѫQFKҩWӣGҥQJEӅQYӳQJQKҩWEҵQJNK{QJYtGө
' f Ho2982J N-PRO
9tGө1ѭӟFOӓQJÿѭӧFWҥRWKjQKWӯNKtK\GURJHQYjNKtR[\JHQWKHRSKҧQӭQJ
1
HJ 2Jo H2(l)
2 1
ӢÿLӅXNLӋQFKXҭQFӭPRO+2(l)WҥRWKjQKWӯPRO+JYj PRO2JJLҧLSKyQJ
2
QKLӋWOѭӧQJOjN-
1KѭYұ\QKLӋWWҥRWKjQKFӫDQѭӟFOӓQJ
' f Ho298+2(l) ±N-PRO
1 1
9tGө3KҧQӭQJ 1J 2Jo12J
2 2
FyELӃQWKLrQHQWKDOS\ ' f H29812J N-PRO*LiWUӏ ' f Ho298!WӭFSKҧQӭQJ
o
Qj\OjSKҧQӭQJWKXQKLӋW
(*) 'I+OjQKL͟WW̹RWKjQKFK·IYL͗WW͇WFͿDW΃WL͗QJ$QK³IRUPDWLRQ´QJKƭDOjW̹RWKjQK
84
%̻QJ1KL͟WW̹RWKjQKFKX́QFͿDPͱWVͩFK̽WWḰ͵QJJ͏S(*)
&KҩW ' f Ho298 N-PRO &KҩW ' f Ho298 N-PRO
$J&OV ± +&OJ ±
%D&OV ± +,J
%D62V ± H2l ±
&D&OV ± H2J ±
&D&2V ± .&OV ±
&D2V ± .2+V ±
CHJ ± )H2V ±
CH6J ± 1D&OV ±
CHJ 1D2+V ±
&2J ± 1+J ±
&2J ± 2J
&D2+V ± 62J ±
+%UJ ± 62l ±
7tQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJWKHRQKLӋWWҥRWKjQK
%LӃQ WKLrQ HQWKDOS\ FӫD SKҧQ ӭQJ ÿѭӧF [iF ÿӏQK EҵQJ KLӋX Vӕ JLӳD WәQJ QKLӋW WҥR
WKjQKFiFFKҩWVҧQSKҭPVSYjWәQJQKLӋWWҥRWKjQKFӫDFiFFKҩWÿҫXFÿ
ӢÿLӅXNLӋQFKXҭQ
'r Ho298 f Ho298VSí f Ho298Fÿ

7URQJWtQKWRiQFҫQOѭXêÿӃQKӋVӕFӫDFiFFKҩWWURQJSKѭѫQJWUuQKKRiKӑF
9tGө;iFÿӏQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJVDXӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
1
62J 2Jo62l
2
o
ELӃWQKLӋWWҥRWKjQK ' f H298FӫD62JOj±N-PROFӫD62lOj±N-PRO
/͵LJL̻L
o o 1
' f Ho2982J@
'r Ho298 ' f H29862l±> ' f H29862J
2
1
±±± ±N-
2
(*)1JXͫQ6LOEHUEHUJ0DUWLQ&KHPL௾U\WKHPROHFXODUQDWXUHRIPDWWHUDQGFKDQJHZLWKDGYDQFHGWRSLFV

0F*UDZ+LOO(GXFDWLRQ
85
9tGө;iFÿӏQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJVDXӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
)H6V2Jo)H2V62J
ELӃW QKLӋW WҥR WKjQK ' f Ho298 FӫD FiF FKҩW )H6V )H2V Yj 62J OҫQ OѭӧW Oj
±N-PRO±N-PROYj±N-PRO
/͵LJL̻L
7әQJQKLӋWWҥRWKjQKFiFFKҩWÿҫXOj
f Ho298Fÿ ' f Ho298)H6V ' f Ho2982J ±
±N-
7әQJQKLӋWWҥRWKjQKFiFFKҩWVҧQSKҭPOj
f Ho298VS ' f Ho298)H2V ' f Ho29862J ±±
±N-
9ұ\ELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJ
'r Ho298 f Ho298VSí f Ho298Fÿ ±±± ±N-
! (0&Ï%,ӂ7
7ӯFiFQJKLrQFӭXWKӵFQJKLӋPQăPQKjKRiKӑFQJѭӡL7KXӷ6ƭOj*+HVV+H[ѫÿm
ÿӅ[XҩWPӝWÿӏQKOXұWYӅVDXPDQJWrQ{QJWURQJÿyQyLUҵQJQKӳQJVӵWKD\ÿәLQăQJOѭӧQJ
WURQJPӝWTXiWUuQKKRiKӑFFKӍSKөWKXӝFYjRWUҥQJWKiLFӫDFiFFKҩWEDQÿҫXYjVҧQSKҭP
PjNK{QJSKөWKXӝFYjRFiFKSKҧQӭQJ[ҧ\UDYjFiFVҧQSKҭPWUXQJJLDQ
'ӵDYjRÿӏQKOXұW+HVVFiFQKjNKRDKӑFÿmWKXWKұSFiFVӕOLӋXWKӵFQJKLӋPFӫDFiFSKҧQ
ӭQJFѫEҧQQKѭQKLӋWWҥRWKjQKQKLӋWFKi\QăQJOѭӧQJOLrQNӃW«ÿѭDYjRFiFWjLOLӋXWUDFӭX
7ӯFiFVӕOLӋXWKӵFQJKLӋPQj\WDFyWKӇWtQKÿѭӧFFiFÿҥLOѭӧQJFӫDFiFSKҧQӭQJNKiFPj
NK{QJFҫQWLӃQKjQKWKtQJKLӋP
? 5. &KRSKҧQӭQJ
&NLPFѭѫQJo&JUDSKLWH 'r Ho298 ±N-
D ӢÿLӅXNLӋQFKXҭQNLPFѭѫQJKD\JUDSKLWHFyPӭFQăQJOѭӧQJWKҩSKѫQ"
E 7URQJSKҧQӭQJ[iFÿӏQKQKLӋWWҥRWKjQKFӫD&2J&V2Jo&2J
FDUERQӣGҥQJNLPFѭѫQJKD\JUDSKLWH"
6. 7ӯVӕOLӋX%ҧQJKm\[iFÿӏQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FKXҭQFӫDSKҧQӭQJÿӕW
FKi\HWKDQH 7 WR
CH6J 2Jo&2 J+2l
2
IV TÍNH BIẾN THIÊN ENTHALPY CỦA PHẢN ỨNG

THEO NĂNG LƯỢNG LIÊN KẾT
3KҧQӭQJKRiKӑFOjTXiWUuQKSKiYӥFiFOLrQNӃWWURQJFKҩWÿҫXYjKuQKWKjQKFiFOLrQ
NӃWPӟLÿӇWҥRWKjQKVҧQSKҭP6ӵSKiYӥOLrQNӃWFҫQFXQJFҩSQăQJOѭӧQJWURQJ
NKL Vӵ KuQK WKjQK OLrQ NӃW OҥL JLҧL SKyQJ QăQJ OѭӧQJ %LӃQ WKLrQ HQWKDOS\ FӫD SKҧQ
ӭQJPjFiFFKҩWÿӅXӣWKӇNKtEҵQJKLӋXVӕJLӳDWәQJQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDFiF
86
FKҩWÿҫXYjWәQJQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDFiFVҧQSKҭPӣFQJÿLӅXNLӋQQKLӋWÿӝYj
iSVXҩW
ӢÿLӅXNLӋQFKXҭQ
'r Ho298 (Ef HFÿ±
o
298 (Ef HVS
o
298
9tGө7tQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FKXҭQFӫDSKҧQӭQJ
HJ&OJo+&OJ
ELӃW(E+±+ N-PRO(E&O±&O N-PRO(E+±&O N-PRO
/͵LJL̻L
%LӃQWKLrQHQWKDOS\FKXҭQFӫDSKҧQӭQJOj
'r Ho298 (E+±+(E&O±&O±(E+±&O ± ±N-
3KҧQӭQJWRҧQKLӋWYuNKLWҥRWKjQKOLrQNӃW+±&OWRҧUDQăQJOѭӧQJOӟQKѫQQăQJ
OѭӧQJFҫQWKLӃWÿӇSKiYӥOLrQNӃW+±+Yj&O±&O
9tGө;iFÿӏQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FKXҭQFӫDSKҧQӭQJ
CHJ+Jo CH6J
ELӃWQăQJOѭӧQJOLrQNӃWӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
/LrQNӃW H ±H C±H C ±C C C
3KkQWӱ K\GURJHQ K\GURFDUERQ DONDQH DONHQH
(EN-PRO
/͵LJL̻L
H H H H
H C C H + H H o H C C H
H H
'r Ho298 (E& &(E&±+(E+±+±(E&±&±(E&±+
±± ±N-
! (0&Ï%,ӂ7
;iFÿӏQKELӃQWKLrQHQWKDOS\EҵQJWKӵFQJKLӋP
%LӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJFyWKӇ[iFÿӏQKEҵQJQKLӋW
OѭӧQJNӃ+uQK'ӵDYjRNӃWTXҧNKL[iFÿӏQKVӵWKD\ 4XHNKX̽\ 1KL͟WN͗
ÿәL QKLӋW ÿӝ FӫD QѭӟF VӁ WtQK ÿѭӧF QKLӋW OѭӧQJ ÿm FKR ÿL
KRһFQKұQYjRWӯÿy[iFÿӏQKÿѭӧFELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫD
SKҧQӭQJ 9ͧFiFK
QKL͟W
%uQKNtQ
+ͯQKͻS
FiFFK̽W
SK̻Q΁QJ
1́ͳF
+uQK0ͱWP{KuQK
QKL͟WÓͻQJN͗
87
? 7.
D&KRELӃWQăQJOѭӧQJOLrQNӃWWURQJFiFSKkQWӱ21Yj12OҫQOѭӧWOjN-PRO
N-PROYjN-PRO7tQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FKXҭQFӫDSKҧQӭQJ
1J2Jo12J
E *LҧLWKtFKYuVDRQLWURJHQFKӍSKҧQӭQJYӟLR[\JHQӣQKLӋWÿӝFDRKRһFNKLFyWLD
OӱDÿLӋQ
8. 7ӯVӕOLӋXQăQJOѭӧQJOLrQNӃWӣ%ҧQJKm\WtQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫD
SKҧQӭQJÿӕWFKi\EXWDQHWKHRQăQJOѭӧQJOLrQNӃWELӃWVҧQSKҭPSKҧQӭQJ
ÿӅXӣWKӇNKt
EM ĐÃ HỌC
x 3KҧQӭQJWRҧQKLӋWOjSKҧQӭQJNKL[ҧ\UDNqPWKHRVӵWUX\ӅQQKLӋWWӯFKҩW
SKҧQӭQJUDP{LWUѭӡQJ
x 3KҧQ ӭQJ WKX QKLӋW Oj SKҧQ ӭQJ NKL [ҧ\ UD NqP WKHR Vӵ WUX\ӅQ QKLӋW Wӯ P{L
WUѭӡQJYjRFKҩWSKҧQӭQJ
x %LӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJOjQKLӋWOѭӧQJWRҧUDKD\WKXYjRFӫDSKҧQ
ӭQJӣPӝWÿLӅXNLӋQ[iFÿӏQK
x %LӇXWKӭFWtQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDFiFSKҧQӭQJӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
±7KHRQKLӋWWҥRWKjQK
'r Ho298 f Ho298 VSí f Ho298 Fÿ
±7KHRQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFiFFKҩWÿӅXӣWKӇNKt
'r Ho298 (Ef HFÿ±
o
298 (Ef HVS
o
298
EM CÓ THỂ
1KұQELӃWÿѭӧFPӝWSKҧQӭQJOjWRҧQKLӋWKD\WKXQKLӋW
7tQK ÿѭӧF ELӃQ WKLrQ HQWKDOS\ FӫD PӝW Vӕ SKҧQ ӭQJ NKL ELӃW QKLӋW WҥR WKjQK
KRһFQăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDFiFFKҩW
88
BÀI
18
o
&KҩWSKҧQӭQJo6ҧQSKҭP 'r H298 !SKҧQӭQJ«"«QKLӋW
'r Ho298 SKҧQӭQJ«"«QKLӋW
7tQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJWKHRQKLӋWWҥRWKjQKӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
'r Ho298 "
7tQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJPjFiFFKҩWÿӅXӣWKӇNKtWKHRQăQJOѭӧQJ
OLrQNӃWӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
'r Ho298 "
II LUYỆN TẬP
&kX3KҧQӭQJFKX\ӇQKRiJLӳDKDLGҥQJÿѫQFKҩWFӫDSKRVSKRUXV3
1
CO (g) O2 (g) CO2 (g) r Ho298 N-
3Vÿӓo3VWUҳQJ 283, 0 kJ
2
ĈLӅXQj\FKӭQJWӓSKҧQӭQJ
$WKXQKLӋW3ÿӓEӅQKѫQ3WUҳQJ %WKXQKLӋW3WUҳQJEӅQKѫQ3ÿӓ
&WRҧQKLӋW3ÿӓEӅQKѫQ3WUҳQJ 'WRҧQKLӋW3WUҳQJEӅQKѫQ3ÿӓ
&kX&KRELӃWELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJVDXӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
1 1 o o
CO (g) O2 (CO
g)
(g CO
) O22((gg)) H
r298CO (g) , r0HkJ
2 283 298 283, 0 kJ
2 2
%LӃWQKLӋWWҥRWKjQKFKXҭQFӫD&2 ' f Ho298 (CO2 (g)) ±N-PRO
1KLӋWWҥRWKjQKFKXҭQFӫD&2Oj
$±N- %N- &±N- '±N-
&kX 'XQJ GӏFK JOXFRVH &6H26 Fy NKӕL OѭӧQJ ULrQJ Oj JP/ SKҧQ ӭQJ
R[LKRiPROJOXFRVHWҥRWKjQK&2JYj+2lWRҧUDQKLӋWOѭӧQJOjN-
0ӝWQJѭӡLEӋQKÿѭӧFWUX\ӅQPӝWFKDLFKӭDP/GXQJGӏFKJOXFRVH1ăQJOѭӧQJ
WӕLÿDWӯSKҧQӭQJR[LKRiKRjQWRjQJOXFRVHPjEӋQKQKkQÿyFyWKӇQKұQÿѭӧFOj
$N- %±N- &N- '±N-
89
&kX&KRJLiWUӏWUXQJEuQKFӫDFiFQăQJOѭӧQJOLrQNӃWӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
/LrQNӃW C±H C±C C C
(EN-PRO
%LӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJ&HJo CHJ&HJFyJLiWUӏOj
$N- %±N- &N- '±N-
&kX0HWKDQHOjWKjQKSKҫQFKtQKFӫDNKtWKLrQQKLrQ;pWSKҧQӭQJÿӕWFKi\PHWKDQH
CH4 (g) 42(gO)2(g2)O
CH 2 (
g
)CO
2 (CO
g) 22(g l )2O(rlH) o298r
H)2O2(H Ho298
890 ,3890
kJ , 3 kJ
%LӃWQKLӋWWҥRWKjQKFKXҭQFӫD&2JYj+2lWѭѫQJӭQJOj±Yj±N-PRO
+m\WtQKQKLӋWWҥRWKjQKFKXҭQFӫDNKtPHWKDQH
&kX6RViQKQKLӋWWRҧUDNKLÿӕWFKi\KRjQWRjQNJFӗQ&H2+YjNJWULVWHDULQ

&H26FyWURQJPӥOӧQ&KRELӃW
C2H5OH(l ) 3O2 (g) 2CO2 (g) 3H2O(l ) 'r Ho298 ±N-
163
C57H110O6 (s) O2 (g) 57CO2 (g) 55H2O(l ) 'r Ho298 ±N-
2
&kX%LӃW&+&2&+FyF{QJWKӭFFҩXWҥR
H H
H C C C H
H 2 H
7ӯVӕOLӋXQăQJOѭӧQJOLrQNӃWӣ%ҧQJKm\[iFÿӏQKELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQ
ӭQJÿӕWFKi\DFHWRQH&+&2&+
CH3 COCH3 (g) 4O2 (g) 3CO2 (g) 3H2O(g)
&kX0ӝWEuQKJDVNKtKRiOӓQJFKӭDKӛQKӧSSURSDQHYjEXWDQHYӟLWӍOӋVӕPRO

;iFÿӏQKQKLӋWOѭӧQJWRҧUDNKLÿӕWFKi\KRjQWRjQNJNKtJDVWUrQӣÿLӅXNLӋQFKXҭQ
&KRELӃWFiFSKҧQӭQJ
C3H8 (g) 5O2 (g) 3CO2 (g) 4H2O l 'r Ho298 ±N-
13
C4H10 (g) O2 (g) 4CO2 (g) 5H2O l 'r Ho298 ±N-
2
7UXQJ EuQK PӛL QJj\ PӝW Kӝ JLD ÿuQK FҫQ ÿӕW JDV ÿӇ FXQJ FҩS N- QKLӋW KLӋX
VXҩWKҩSWKөQKLӋWOj6DXEDRQKLrXQJj\KӝJLDÿuQKWUrQVӁVӱGөQJKӃWEuQKJDV
NJ"
90
CHƯƠNG
6
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG
7KXͩFQͭWURQJSKiRKRDEͣFKi\YjSKiWUDQK·QJWLDViQJUΉFU͹FK͡WURQJWK͵LJLDQQJ͇QĈk\OjPͱW
YtGͽY͙SK̻Q΁QJKRiKͥFFyWͩFÿͱQKDQK
&iFSK̻Q΁QJKRiKͥF[̻\UDYͳLWͩFÿͱQKDQKFKͅPNKiFQKDX&K~QJWDOX{Q
PRQJPXͩQÿ́\QKDQKQK·QJSK̻Q΁QJFyOͻLYjOjPFKͅPQK·QJSK̻Q΁QJFy
K̹L+L͛XEL͗WY͙WͩFÿͱSK̻Q΁QJV͕JL~SFK~QJWDWKΉFKL͟Qÿ́ͻFÿL͙Xÿy
7ӕFÿӝSKҧQӭQJ
ÐQWұS
91
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG
BÀI
19 MỤC TIÊU:
– Trình bày được khái niệm tốc độ phản ứng hoá học và cách tính tốc độ trung bình của phản ứng.
– Viết được biểu thức tốc độ phản ứng theo hằng số tốc độ phản ứng và nồng độ (còn gọi là định luật
tác dụng khối lượng, chỉ đúng cho phản ứng đơn giản nên không tuỳ ý áp dụng cho mọi phản ứng).
Từ đó nêu được ý nghĩa hằng số tốc độ phản ứng.
– Thực hiện được một số thí nghiệm nghiên cứu và giải thích được các yếu tố ảnh hưởng tới tốc độ
phản ứng (nồng độ, nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt, chất xúc tác).
– Nêu được ý nghĩa của hệ số nhiệt độ Van’t Hoff.
– Vận dụng được kiến thức tốc độ phản ứng hoá học vào việc giải thích một số vấn đề trong cuộc sống
và sản xuất.
?
/jPWK͗QjRFyWK͛VRViQKVΉQKDQKFKͅPFͿDFiFSK̻Q΁QJKRiKͥFÿ͛WK~Fÿ́\KR͏F
NuPKmPQyWKHRPRQJPXͩQ"
I TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG HOÁ HỌC

/́ͻQJ
.KiLQLӋPWӕFÿӝSKҧQӭQJKRiKӑF FK̽W &K̽WV̻QSḰP
.KLSKҧQӭQJKRiKӑF[ҧ\UDOѭӧQJFKҩWÿҫXJLҧPGҫQ
WKHRWKӡLJLDQWURQJNKLOѭӧQJFKҩWVҧQSKҭPWăQJGҫQ
WKHRWKӡLJLDQ+uQK
7ӕFÿӝSKҧQӭQJÿѭӧF[iFÿӏQKEҵQJVӵWKD\ÿәLOѭӧQJ &K̽Wÿ̿X
FKҩW ÿҫX KRһF FKҩW VҧQ SKҭP WURQJ PӝW ÿѫQ Yӏ WKӡL W W W W W5 7K͵LJLDQ
JLDQ JLk\ V SK~W PLQ JLӡ K QJj\ G /ѭӧQJ SK̻Q΁QJ
FKҩWFyWKӇÿѭӧFELӇXGLӉQEҵQJVӕPROQӗQJÿӝPRO +uQK6ΉWKD\ÿͭL
NKӕLOѭӧQJKRһFWKӇWtFK ÓͻQJFK̽WWKHRWK͵LJLDQ
&iFSKҧQӭQJNKiFQKDX[ҧ\UDYӟLWӕFÿӝNKiFQKDXFySKҧQӭQJ[ҧ\UDQKDQKFy
SKҧQӭQJ[ҧ\UDFKұP+uQK
D E F
+uQK3K̻Q΁QJ[̻\UDQKDQKD7KDQFKi\
3K̻Q΁QJ[̻\UDFKͅPE6͇WEͣJ͡F7LQKEͱWOrQPHQÚͻX
92
? 1.;pWSKҧQӭQJ+ &O o+&O

1JKLrQ FӭXVӵWKD\ÿәLQӗQJÿӝPӝW FKҩW WURQJ SKҧQ ӭQJ WKHR WKӡL JLDQ WKX
ÿѭӧFÿӗWKӏVDX
1ͫQJÿͱPRO/

7K͵LJLDQ

SK̻Q΁QJPLQ
D ĈӗWKӏQj\P{WҧVӵWKD\ÿәLQӗQJÿӝWKHRWKӡLJLDQFӫDFKҩWQjR"
E 1rXÿѫQYӏFӫDWӕFÿӝSKҧQӭQJWURQJWUѭӡQJKӧSQj\
7ӕFÿӝWUXQJEuQKFӫDSKҧQӭQJ
3KҧQӭQJSKkQKXӹ+2
1
H2O2 H2O
O2
2
.ӃWTXҧWKtQJKLӋPÿRQӗQJÿӝ+2WҥLFiFWKӡLÿLӇPNKiFQKDXÿѭӧFWUuQKEj\
WUrQ%ҧQJ
%̻QJ.͗WTX̻WKtQJKL͟PSK̻Q΁QJSKkQKX΍+2
7KӡLJLDQSKҧQӭQJK 6
1ӗQJÿӝ+2PRO/
%LӃQWKLrQQӗQJÿӝWURQJNKRҧQJWKӡLJLDQWӯJLӡÿӃQJLӡOj
± ±PRO/
'ҩX±WKӇKLӋQUҵQJQӗQJÿӝ+2JLҧPGҫQNKLSKҧQӭQJ[ҧ\UD
7ӕFÿӝSKҧQӭQJWURQJNKRҧQJWKӡLJLDQWӯJLӡÿӃQJLӡÿѭӧFWtQKQKѭVDX
CH2O2 ( 3h) CH2O2 ( 0h) 0, 707 1, 000
v tb 0, 098 (mol / (L.h))
30 3
ĈһWGҩX±WUѭӟFELӇXWKӭFÿӇWӕFÿӝSKҧQӭQJFyJLiWUӏGѭѫQJ
93
7U̻O͵LFkXKͧL
+m\WtQKWӕFÿӝSKҧQӭQJWKHRQӗQJÿӝ+2WURQJFiFNKRҧQJWKӡLJLDQWӯ
DJLӡÿӃQJLӡ EJLӡÿӃQJLӡ FJLӡÿӃQJLӡ
1KұQ[pWYӅVӵWKD\ÿәLWӕFÿӝSKҧQӭQJWKHRWKӡLJLDQ
ĈDVӕFiFSKҧQӭQJKRiKӑFFyWӕFÿӝJLҧPGҫQWKHR ! (0&Ï%,ӂ7
WKӡLJLDQĈӇÿһFWUѭQJFKRVӵQKDQKFKұPFӫDSKҧQ
6ӵ WKD\ ÿәL OѭӧQJ FKҩW
ӭQJWURQJPӝWNKRҧQJWKӡLJLDQWDGQJWӕFÿӝSKҧQӭQJ WURQJNKRҧQJWKӡLJLDQY{
WUXQJEuQK FQJQJҳQÿѭӧFJӑLOjWӕF
9tGө;pWSKҧQӭQJWәQJKӧS1+ ÿӝWӭFWKӡLFӫDSKҧQӭQJ
1+ o1+
7ҥLWKӡLÿLӇPWQӗQJÿӝ1+1+OҫQOѭӧWOjCN2 (1), CH2 (1), CNH3 (1)
7ҥLWKӡLÿLӇPWQӗQJÿӝ1+1+OҫQOѭӧWOj CN2 (2), CH2 (2), CNH3 (2)
9ұ\WURQJNKRҧQJWKӡLJLDQ'W W±WELӃQWKLrQQӗQJÿӝFiFFKҩWOj
CN2 CN2 (2) CN2 (1)
CH2 CH2 (2) CH2 (1)
CN2 CN2 C
(2NH
)C (1) (2) CNH (1)
NC2 NH
3 3 3
CN2 CN (C 2H) CCN2H(21()2) CH2 (1)

.KLSKҧQӭQJ[ҧ\UDWKHRWKӡLJLDQQӗQJÿӝ1
2 2 Yj+JLҧPQӗQJÿӝ1+WăQJQrQ
Yj C C
kP
CN2 CN2 (H22 ) CHN
22
( 2 ) C (
GѭѫQJ
(C1NH3 HC 1
2 NH3
) (2) CNH3 (1)
7ӯSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFKRWKҩ\WӍOӋFӭPRO1
CH2 CHC (2) CCHNH
(1)(2) CNH3 (1) SKҧQӭQJYӟLPRO+VLQKUD
2 NH3 2 3
PRO1+9uYұ\
CNH3 CNH3 (2) CNH3 (1) 1 1
CN2 CH2 CNH3
3 2
7ӕFÿӝWUXQJEuQKFӫDSKҧQӭQJÿѭӧFWtQKWKHRELӇXWKӭF
CN2 1 CH2 1 CNH3
v tb
t 3 t 2 t
ĈӕLYӟLSKҧQӭQJWәQJTXiWD$E% o G'H(

*ӑL¨&A¨&B¨&'¨&(OҫQOѭӧWOjELӃQWKLrQOѭӧQJFKҩWFiFFKҩW$%'(WURQJNKRҧQJ
WKӡLJLDQ¨W7ӕFÿӝWUXQJEuQKFӫDSKҧQӭQJÿѭӧFWtQKWKHRELӇXWKӭF
1 'CA 1 'CB 1 'CD 1 'CE
YWE
a 't b 't d 't e 't
? 2. &KRSKҧQӭQJFӫDFiFFKҩWӣWKӇNKt
12+ o1+2
+m\YLӃWELӇXWKӭFWtQKWӕFÿӝWUXQJEuQKWKHRVӵELӃQÿәLQӗQJÿӝFKҩWÿҫXYj
FKҩWVҧQSKҭPFӫDSKҧQӭQJWUrQ
94
II CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG
ҦQKKѭӣQJFӫDQӗQJÿӝÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
1JKLrQFӭXҧQKKѭӣQJFӫDQӗQJÿӝÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
1D62 + H62 o1D62662 + H2
&KX́Q Eͣ &iF GXQJ GӏFK 1D62 0 1D62 0 1D62 0
H620EuQKWDPJLiFÿӗQJKӗEҩPJLӡWӡJLҩ\WUҳQJFyNҿFKӳ;
7L͗QKjQK
± &KRYjRPӛLEuQKWDPJLiFP/GXQJGӏFK1D62YӟLFiFQӗQJÿӝWѭѫQJӭQJ
Oj00Yj0ĈһWFiFEuQKOrQWӡJLҩ\WUҳQJFyNҿVҹQFKӳ;
± 5yWQKDQKYjRPӛLEuQKP/GXQJGӏFK+620YjEҳWÿҫXEҩPJLӡ
/́Xê3K̻Q΁QJFyVLQKUDNKtÿͱF&̿QWL͗QKjQKF́QWKͅQYjWUiQKQJ΅LWUΉFWL͗S
WUrQPL͟QJEuQKWDPJLiF
D7ÚͳFNKLSK̻Q΁QJ E7K͵LÿL͛PNK{QJ
QKuQWK̽\Y̹FKFK·; QKuQWK̽\Y̹FKFK·;
+uQK7KtQJKL͟PQJKLrQF΁X̻QKḰͷQJFͿDQͫQJÿͱÿ͗QWͩFÿͱSK̻Q΁QJ
4XDQViWY̹FKFK·;WUrQW͵JL̽\ǴͳLÿi\EuQKJKLO̹LWK͵LÿL͛PNK{QJQKuQWK̽\
Y̹FKFK·;Q·DYjWU̻O͵LFkXKͧL
3KҧQӭQJӣEuQKQjR[ҧ\UDQKDQKQKҩW"&KұPQKҩW"
1ӗQJÿӝҧQKKѭӣQJWKӃQjRÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ"
6ӵWKD\ÿәLQӗQJÿӝFiFFKҩWWKDPJLDVӁҧQKKѭӣQJÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJWK{QJ
WKѭӡQJNKLQӗQJÿӝWăQJWӕFÿӝSKҧQӭQJVӁWăQJ0ӕLOLrQKӋJLӳDWӕFÿӝSKҧQӭQJ
YjQӗQJÿӝFiFFKҩWWKDPJLDÿѭӧF[iFÿӏQKEҵQJWKӵFQJKLӋP
ӢQKLӋWÿӝNK{QJÿәLWӕFÿӝSKҧQӭQJWӍOӋWKXұQYӟLWtFKVӕQӗQJÿӝFiFFKҩWSKҧQ
ӭQJYӟLVӕPǊWKtFKKӧSĈӕLYӟLSKҧQӭQJÿѫQJLҧQSKҧQӭQJFKӍ[ҧ\UDTXDPӝWJLDL
ÿRҥQVӕPǊOjKӋVӕFӫDFKҩWWKDPJLDWURQJSKѭѫQJWUuQKKRiKӑF
9tGө;pWSKҧQӭQJ
122 o12
7ӯWKӵFQJKLӋP[iFÿӏQKÿѭӧFPӕLOLrQKӋJLӳDWӕFÿӝSKҧQӭQJYjQӗQJÿӝFiF
2
FKҩWWKDPJLDSKҧQӭQJ v k CNO CO2.
95
7URQJÿy&12Yj&O2 OjQӗQJÿӝPROFӫD12Yj2WҥL ! (0&Ï%,ӂ7
WKӡLÿLӇPÿDQJ[pWNÿѭӧFJӑLOjK͉QJVͩWͩFÿͱSK̻Q 7URQJ FiF SKҧQ ӭQJ SKӭF
΁QJYOjWӕFÿӝSKҧQӭQJWҥLWKӡLÿLӇPÿDQJ[pW ;pWWҥL WҥS FiF FKҩW ÿҫX WUҧL TXD
WKӡLÿLӇP&12 0Yj&O2 0NKLÿyY N1Kѭ QKLӅX JLDL ÿRҥQ WUXQJ JLDQ
Yұ\KҵQJVӕWӕFÿӝNOjWӕFÿӝSKҧQӭQJNKLQӗQJÿӝ PӟL WҥR WKjQK ÿѭӧF VҧQ
FӫDWҩWFҧFiFFKҩWÿҫXÿӅXEҵQJÿѫQYӏ SKҭPFXӕLFQJ.KLÿyWӕF
ÿӝSKҧQӭQJSKөWKXӝFYjR
ĈҥL OѭӧQJ N ÿһF WUѭQJ FKR PӛL SKҧQ ӭQJ Yj FKӍ SKө QӗQJÿӝFӫDFiFFKҩWWKDP
WKXӝFYjRQKLӋWÿӝNK{QJSKөWKXӝFYjRQӗQJÿӝFKҩW JLD SKҧQ ӭQJ YӟL Vӕ PǊ
SKҧQӭQJ*LiWUӏFӫDNÿѭӧF[iFÿӏQKWӯWKӵFQJKLӋP QKuQ FKXQJ NKiF YӟL KӋ Vӕ
WӍ OѭӧQJ FӫD FKҩW ÿy WURQJ
ҦQKKѭӣQJFӫDQӗQJÿӝÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJFyWKӇ SKѭѫQJWUuQKKRiKӑF
JLҧLWKtFKQKѭVDXWURQJTXiWUuQKSKҧQӭQJFiFKҥW 9t Gө 3KҧQ ӭQJ WәQJ
SKkQWӱQJX\rQWӱKRһFLRQOX{QFKX\ӇQÿӝQJNK{QJ KӧS SKRVJHQH &2&O
QJӯQJYjYDFKҥPYӟLQKDX1KӳQJYDFKҥPFyQăQJ Oj PӝW FKҩW ÿӝF KRi KӑF
OѭӧQJÿӫOӟQSKiYӥOLrQNӃWFǊYjKuQKWKjQKOLrQNӃW ÿѭӧF Vӱ GөQJ WURQJ
FKLӃQ WUDQK WKӃ JLӟL
PӟLGүQWӟLSKҧQӭQJKRiKӑFÿѭӧFJӑLOjYDFKҥP
WKӭQKҩW
KLӋXTXҧ
&2&O o&2&O
.KLQӗQJÿӝFKҩWSKҧQӭQJWăQJOrQVӕYDFKҥPJLӳD 3KѭѫQJWUuQKWӕFÿӝSKҧQ
FiFKҥWWăQJOrQOjPVӕYDFKҥPKLӋXTXҧFǊQJWăQJ ӭQJÿѭӧF[iFÿӏQKWӯWKӵF
OrQYjGүQÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJ QJKLӋPFyGҥQJQKѭVDX
v k CCO C3Cl/ 2
2
? 3. &KRSKҧQӭQJFӫDFiFFKҩWӣWKӇNKt, + H o+,

%LӃWWӕFÿӝSKҧQӭQJWӍOӋWKXұQYӟLQӗQJÿӝFӫDFiFFKҩWWKDPJLDSKҧQӭQJYӟL
VӕPǊOjKӋVӕWӍOѭӧQJFӫDFKҩWÿyWURQJSKѭѫQJWUuQKKRiKӑF
D+m\YLӃWSKѭѫQJWUuQKWӕFÿӝFӫDSKҧQӭQJQj\
EӢPӝWQKLӋWÿӝ[iFÿӏQKKҵQJVӕWӕFÿӝFӫDSKҧQӭQJQj\Ojí/PROV
1ӗQJÿӝÿҫXFӫD,Yj+OҫQOѭӧWOj0Yj0+m\WtQKWӕFÿӝSKҧQӭQJ
±7ҥLWKӡLÿLӇPÿҫX
±7ҥLWKӡLÿLӇPÿmKӃWPӝWQӱDOѭӧQJ,
ҦQKKѭӣQJFӫDiSVXҩWÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
7URQJKӛQKӧSNKtQӗQJÿӝPӛLNKtWӍOӋWKXұQYӟLiS
VXҩW FӫD Qy .KL QpQ KӛQ KӧS NKt JLҧP WKӇ WtFK WKu
QӗQJÿӝPӛLNKtWăQJOrQ+uQK9LӋFWăQJiSVXҩW
KӛQKӧSNKtFǊQJWѭѫQJWӵQKѭWăQJQӗQJÿӝVӁOjP
WӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJ
ÈSVX̽WWḰ͵QJ ÈSVX̽WFDR
9LӋFWKD\ÿәLiSVXҩWNK{QJOjPҧQKKѭӣQJÿӃQWӕFÿӝ
+uQK0ͩLOLrQK͟JL·D
FӫDSKҧQӭQJNK{QJFyFKҩWNKtWKDPJLD
WăQJiSVX̽WYjWăQJQͫQJÿͱ
96
? 4.1rXPӕLOLrQKӋJLӳDQӗQJÿӝYjiSVXҩWFӫDNKtWURQJKӛQKӧS
5.ÈSVXҩWҧQKKѭӣQJÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJQjRVDXÿk\"
WR[~FWiF
1J+Jo1+J
&2J&D2+DTo&D&2V+ H2l
6L2V&D2Vo&D6L2V
%D&ODT+ H62DT o%D62V+&ODT
ҦQKKѭӣQJFӫDQKLӋWÿӝÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
1JKLrQFӭXҧQKKѭӣQJFӫDQKLӋWÿӝÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
0J+2o0J2+ + Hn
&KX́QEͣ0JGҥQJSKRLEjRGXQJGӏFKSKHQROSKWDOHLQQѭӟFFҩWӕQJQJKLӋP
ÿqQFӗQNҽSJӛ
7L͗QKjQK
&KRYjRPӛLӕQJQJKLӋPNKRҧQJP/QѭӟFFҩW
1KӓYjRPӛLӕQJQJKLӋP±JLӑWSKHQROSKWDOHLQYjFKRYjRPӛLӕQJPҭX
SKRLEjR0J
ĈXQQyQJӕQJQJKLӋP
/́Xê/jPVҥFKEӅPһW0JWUѭӟFNKLWLӃQKjQKWKtQJKLӋP
4XDQViWYjWU̻O͵LFkXKͧL
6ӵWKD\ÿәLPjXVҳFWURQJӕQJQJKLӋPQjRQKDQKKѫQ"
1KLӋWÿӝҧQKKѭӣQJQKѭWKӃQjRÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ"
.KLWăQJQKLӋWÿӝFiFKҥWSKkQWӱQJX\rQWӱKRһFLRQVӁFKX\ӇQÿӝQJQKDQKKѫQ

ÿӝQJQăQJFDRKѫQ.KLÿyVӕYDFKҥPKLӋXTXҧJLӳDFiFKҥWWăQJOrQGүQÿӃQWӕF
ÿӝSKҧQӭQJWăQJ
7KӵFQJKLӋPFKRWKҩ\NKLWăQJQKLӋWÿӝOrQR&WKuWӕFÿӝSKҧQӭQJWKѭӡQJWăQJWӯ
ÿӃQOҫQ
*ӑLYTOjWӕFÿӝSKҧQӭQJWҥLQKLӋWÿӝ7Y7OjWӕFÿӝ
SKҧQӭQJWҥLQKLӋWÿӝ7NKLÿy
! (0&Ï%,ӂ7
v T 10 4XiWUuQKFKtQFӫD
.
vT WUiLFk\
7URQJ ELӇX WKӭF WUrQ J ÿѭӧF JӑL Oj KӋ Vӕ QKLӋW ÿӝ .KL FiF SKҧQ ӭQJ KRi
9DQ¶W+Rႇ9DQ+ӕS*LiWUӏJFjQJOӟQWKuҧQKKѭӣQJ KӑF FKX\ӇQ KRi WLQK EӝW
FӫDQKLӋWÿӝÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJFjQJPҥQK WKjQK ÿѭӡQJ [ҧ\ UD WUiL
Fk\ VӁ FKtQ .KL WKӡL WLӃW
9tGө[pWSKҧQӭQJFӫDDFHWRQHYӟLLRGLQH
QyQJ OrQ SKҧQ ӭQJ [ҧ\
CH&2&+, o CH&2&+,+, UDQKDQKKѫQQrQWUiLFk\
3KҧQ ӭQJ Fy KӋ Vӕ QKLӋW ÿӝ J WURQJ NKRҧQJ Wӯ RC FKtQQKDQKKѫQ
ÿӃQ R& Oj 1ӃX ӣ R& SKҧQ ӭQJ Fy WӕF ÿӝ
Oj PRO/K WKu ӣ R& SKҧQ ӭQJ Fy WӕF ÿӝ Oj
PRO/K
97
? 6. +m\JLҧLWKtFKWҥLVDRNKLQKLӋWÿӝWăQJWKuWӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJ
7. 1rXêQJKƭDFӫDKӋVӕQKLӋWÿӝ9DQ
W+Rႇ
8. ӢR&WӕFÿӝPӝWSKҧQӭQJOjPRO/PLQӢR&WӕFÿӝSKҧQӭQJ
Qj\OjPRO/PLQ
D+m\WtQKKӋVӕQKLӋWÿӝ9DQ
W+RႇFӫDSKҧQӭQJWUrQ
E'ӵÿRiQWӕFÿӝSKҧQӭQJWUrQӣR&JLҧWKLӃWKӋVӕQKLӋWÿӝJWURQJNKRҧQJ
QKLӋWÿӝQj\NK{QJÿәL
ҦQKKѭӣQJFӫDGLӋQWtFKEӅPһWÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
1JKLrQFӭXҧQKKѭӣQJFӫDGLӋQWtFKEӅPһWÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
&D&2+&Oo&D&O&2 + H2
&KX́QEͣEuQKWDPJLiFGXQJGӏFK+&O0ÿiY{LGҥQJYLrQÿiY{LÿұSQKӓ
7L͗QKjQK
&KRFQJPӝWOѭӧQJNKRҧQJJÿiY{LGҥQJYLrQYjREuQKWDPJLiFYjÿi
Y{LÿұSQKӓYjREuQKWDPJLiF
5yWP/GXQJGӏFK+&O0YjRPӛLEuQK
3KҧQӭQJWURQJEuQKQjRFyWӕFÿӝWKRiWNKtQKDQKKѫQ"
ĈiY{LGҥQJQjRFyWәQJGLӋQWtFKEӅPһWOӟQKѫQ"
1rXҧQKKѭӣQJFӫDGLӋQWtFKEӅPһWWLӃS[~FÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
.KLWăQJGLӋQWtFKEӅPһWWLӃS[~FVӕYDFKҥPJLӳDFiFFKҩWÿҫXWăQJOrQVӕYDFKҥP
KLӋXTXҧFǊQJWăQJWKHRGүQÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJ
! (0&Ï%,ӂ7
1ӃXNtFKWKѭӟFKҥWFjQJQKӓWKuWәQJGLӋQWtFK
EӅPһWFjQJOӟQQrQFyWKӇWăQJGLӋQWtFKWLӃS
[~FEҵQJFiFKÿұSQKӓKҥW
1JRjLUDFyWKӇWăQJGLӋQWtFKEӅPһWFӫDPӝW
NKӕL FKҩW EҵQJ FiFK WҥR QKLӅX ÿѭӡQJ UmQK Oӛ
[ӕSWURQJOzQJNKӕLFKҩWÿyWѭѫQJWӵQKѭPLӃQJ
EӑWELӇQ.KLÿyGLӋQWtFKEӅPһWEDRJӗPGLӋQ
WtFKEӅPһWWURQJYjGLӋQWtFKEӅPһWQJRjL
98
ҦQKKѭӣQJFӫDFKҩW[~FWiFÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
1JKLrQFӭXҧQKKѭӣQJFӫDFKҩW[~FWiFÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
+2 o+22
&KX́QEͣEuQKWDPJLiFGXQJGӏFK+20Q2
7L͗QKjQK
5yWYjREuQKWDPJLiFPӛLEuQKP/GXQJGӏFK+2
7KrPNKRҧQJJ[~FWiF0Q2YjRPӝWEuQKYjOҳFÿӅX
6RViQKWӕFÿӝWKRiWNKtӣKDLEuQK
&KҩW[~FWiFҧQKKѭӣQJWKӃQjRÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ"
ҦQKKѭӣQJFӫD[~FWiFÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJÿѭӧFJLҧLWKtFKGӵDYjRQăQJOѭӧQJKRҥW
KRiĈk\OjQăQJOѭӧQJWӕLWKLӇXFҫQFXQJFҩSFKRFiFKҥWQJX\rQWӱSKkQWӱKRһF
LRQÿӇYDFKҥPJLӳDFK~QJJk\UDSKҧQӭQJKRiKӑF
.KLFy[~FWiFSKҧQӭQJVӁ[ҧ\UDTXDQKLӅXJLDLÿRҥQ0ӛLJLDLÿRҥQÿӅXFyQăQJ
OѭӧQJKRҥWKRiWKҩSKѫQVRYӟLSKҧQӭQJNK{QJ[~FWiF+uQK'RÿyVӕKҥWFy
ÿӫQăQJOѭӧQJKRҥWKRiVӁQKLӅXKѫQGүQÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJOrQ
.K{QJ[~FWiF
1ăQJÓͻQJ
$ &y[~FWiF
&
%

7L͗QWUuQKSK̻Q΁QJ
+uQK1ăQJÓͻQJKR̹WKRiFͿDSK̻Q΁QJNKLNK{QJFy[~FWiFOj$
YjNKLFy[~FWiFYͳLQăQJÓͻQJKR̹WKRiOj%&FͿDFiFJLDLÿR̹Q
6DXSKҧQӭQJNKӕLOѭӧQJEҧQFKҩWKRiKӑFFӫD[~FWiFNK{QJÿәLWX\QKLrQNtFK
WKѭӟFKuQKGҥQJKҥWÿӝ[ӕS«FyWKӇWKD\ÿәL
? 9. 7KӵFKLӋQKDLSKҧQӭQJSKkQKXӹ+ 2 PӝWSKҧQ VR[\JHQP/

ӭQJFy[~FWiF0Q2PӝWSKҧQӭQJNK{QJ[~FWiF E
ĈR WKӇ WtFK NKt R[\JHQ WKHR WKӡL JLDQ Yj ELӇX GLӉQ D
WUrQÿӗWKӏQKѭKuQKErQ
ĈѭӡQJSKҧQӭQJQjRWUrQÿӗWKӏ+uQKWѭѫQJ 5
ӭQJYӟLSKҧQӭQJFy[~FWiFYӟLSKҧQӭQJNK{QJFy 5
[~FWiF" 7K͵LJLDQSK~W
+uQK7L͗QWUuQKFͿD
SK̻Q΁QJSKkQKX΍+2
99
III MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA VIỆC THAY ĐỔI TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG
7URQJÿӡLVӕQJYjWURQJVҧQ[XҩWFRQQJѭӡLiSGөQJQKLӅXELӋQSKiSNƭWKXұWÿӇWKD\
ÿәLWӕFÿӝSKҧQӭQJQKѭWKD\ÿәLQӗQJÿӝQKLӋWÿӝGQJFKҩW[~FWiF«9tGө7URQJ
KjQ[uÿӕWDFHW\OHQHEҵQJR[\JHQQJX\rQFKҩWFKi\QKDQKYjFKRQKLӋWÿӝFDRKѫQ
NKLÿӕWEҵQJR[\JHQWURQJNK{QJNKt
DĈqQ[uR[\JHQ±DFHW\OHQH E7ͿO̹QKE̻RTX̻QWK΁FăQ F%uQKǴDPXͩL

+uQK0ͱWVͩ΁QJGͽQJWKD\ÿͭLWͩFÿͱSK̻Q΁QJ
? 10.<ӃXWӕQjRÿmÿѭӧFiSGөQJÿӇOjPWKD\ÿәLWӕFÿӝFӫDFiFSKҧQӭQJWURQJ
+uQK"
11.3KҧQӭQJWҥR12Wӯ1+OjPӝWJLDLÿRҥQWUXQJJLDQWURQJTXiWUuQKVҧQ[XҩW
QLWULFDFLG 4NH3 (g) 5O2 (g) 4NO (g) 6H2O (g)
+m\QrXPӝWVӕFiFKÿӇWăQJWӕFÿӝSKҧQӭQJQj\
EM ĐÃ HỌC
x 7ӕFÿӝSKҧQӭQJÿһFWUѭQJFKRVӵQKDQKFKұPFӫDPӝWSKҧQӭQJKRiKӑF
x 7ӕFÿӝWUXQJEuQKFӫDSKҧQӭQJÿѭӧFWtQKEҵQJVӵWKD\ÿәLOѭӧQJFKҩWWURQJ
PӝWÿѫQYӏWKӡLJLDQ
x .KLQӗQJÿӝFKҩWWDQWURQJGXQJGӏFKWăQJWӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJ
x ĈӕLYӟLSKҧQӭQJFyVӵWKDPJLDFӫDFKҩWNKtNKLiSVXҩWWăQJWӕFÿӝSKҧQ
ӭQJWăQJ
x .KLQKLӋWÿӝSKҧQӭQJWăQJGүQÿӃQVӕYDFKҥPKLӋXTXҧJLӳDFiFFKҩWSKҧQ
ӭQJWăQJOjPWӕFÿӝSKҧQӭQJWăQJ
x ĈӇWăQJWӕFÿӝSKҧQӭQJWDFyWKӇWăQJGLӋQWtFKEӅPһWWLӃS[~FFӫDFKҩWSKҧQ
ӭQJEҵQJFiFKOjPJLҧPNtFKWKѭӟFKҥWUҳQKRһFWҥRQKӳQJKҥW[ӕS
x &KҩW[~FWiFOjPWăQJWӕFÿӝSKҧQӭQJQKѭQJQyNK{QJEӏELӃQÿәLYӅOѭӧQJYj
FKҩWVDXSKҧQӭQJ
EM CÓ THỂ
*LҧLWKtFKÿѭӧFWҥLVDRQKLӅXSKҧQӭQJKRiKӑFWURQJF{QJQJKLӋSFҫQWLӃQKjQK
ӣQKLӋWÿӝFDRYjVӱGөQJFKҩW[~FWiF
100
BÀI
20
7ӕFÿӝSKҧQӭQJ
;pWSKҧQӭQJKRiKӑFGҥQJWәQJTXiWD$E%oF&G'
%LӇXWKӭFWӕFÿӝWUXQJEuQKFӫDSKҧQӭQJYWE «"«
1ӃXSKҧQӭQJWUrQOjPӝWSKҧQӭQJÿѫQJLҧQWKuELӇXWKӭFWӕFÿӝSKҧQӭQJWKHRKҵQJ
VӕWӕFÿӝSKҧQӭQJY «"«
&iF\ӃXWӕҧQKKѭӣQJÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
«"«
«"«
.KLWăQJFiF\ӃXWӕQj\
OjPWăQJVӕYDFKҥP
«"« KLӋXTXҧGүQÿӃQWӕF
ÿӝSKҧQӭQJWăQJ
&iF\ӃXWӕҧQKKѭӣQJ
«"«
ÿӃQWӕFÿӝSKҧQӭQJ
.KLFyFKҩWQj\QăQJOѭӧQJ
«"« KRҥWKRiJLҧPGүQÿӃQWӕF
ÿӝSKҧQӭQJWăQJ
101
II LUYỆN TẬP
&kX +m\FKRELӃWWURQJFiFSKҧQӭQJVDXSKҧQӭQJQjRFyWӕFÿӝQKDQKSKҧQӭQJ
QjRFyWӕFÿӝFKұP"
DĈӕWFKi\QKLrQOLӋX
E6ҳWEӏJӍ
F7UXQJKRjDFLG±EDVH
&kX&KRNKRҧQJJ]LQFGҥQJKҥWYjRPӝWFӕFÿӵQJGXQJGӏFK+620Gѭӣ
QKLӋWÿӝSKzQJ1ӃXFKӍELӃQÿәLPӝWWURQJFiFÿLӅXNLӋQVDXÿk\FiFÿLӅXNLӋQNKiFJLӳ
QJX\rQWKuWӕFÿӝSKҧQӭQJVӁWKD\ÿәLWKӃQjRWăQJOrQJLҧP[XӕQJKD\NK{QJÿәL"
D7KD\NӁPKҥWEҵQJNӁPEӝWFQJNKӕLOѭӧQJYjNKXҩ\ÿӅX
E7KD\GXQJGӏFK+620EҵQJGXQJGӏFK+620FyFQJWKӇWtFK
F7KӵFKLӋQSKҧQӭQJӣQKLӋWÿӝFDRKѫQNKRҧQJR&
&kX+\GURJHQSHUR[LGHSKkQKXӹWKHRSKҧQӭQJ+2 o+22
ĈRWKӇWtFKR[\JHQWKXÿѭӧFWKHRWKӡLJLDQNӃWTXҧÿѭӧFJKLWURQJEҧQJVDX
7KӡLJLDQPLQ
7KӇWtFKNKtR[\JHQFP
D9ӁÿӗWKӏP{WҧVӵSKөWKXӝFFӫDWKӇWtFKNKtR[\JHQWKHRWKӡLJLDQ
E7tQKWӕFÿӝWUXQJEuQKFӫDSKҧQӭQJWKHRFPPLQWURQJFiFNKRҧQJWKӡLJLDQ
± 7ӯySK~W ±7ӯySK~W
± 7ӯySK~W ±7ӯySK~W
1KұQ[pWVӵWKD\ÿәLWӕFÿӝWUXQJEuQKWKHRWKӡLJLDQ
&kX+m\WKLӃWNӃPӝWWKtQJKLӋPÿӇFKӭQJPLQKҧQKKѭӣQJFӫDQKLӋWÿӝÿӃQWӕFÿӝ
SKҧQӭQJFӫD]LQFYjVXOIXULFDFLGORmQJ
&kX0ӝWSKҧQӭQJӣ R&FyWӕFÿӝOjPRO/PLQ+ӓLSKҧLJLҧP[XӕQJQKLӋW

ÿӝEDRQKLrXÿӇWӕFÿӝSKҧQӭQJOjPRO/PLQ*LҧVӱWURQJNKRҧQJQKLӋWÿӝWKt
QJKLӋPKӋVӕQKLӋWÿӝ9DQ
W+RႇFӫDSKҧQӭQJEҵQJ
102
CHƯƠNG
7
NGUYÊN TỐ NHÓM HALOGEN
1J́͵LGkQOjPPXͩLW΃Q́ͳFEL͛Q
7rQJͥLFKXQJFͿDFiFQJX\rQWͩQKyP9,,$OjKDORJHQ7KHRWL͗QJ+\/̹S³KDOV´
Oj PXͩL Yj ³JHQHV´ Oj VLQK UD KDORJHQ QJKƭD Oj VLQK UD PXͩL 6RGLXP FKORULGH
1D&OOjKͻSFK̽WTXDQWUͥQJYjSKͭEL͗QFͿDFKORULQHWURQJWΉQKLrQFyQKL͙X
WURQJ Q́ͳF EL͛Q Yj Pͧ PXͩL %L͛Q Yj ÿ̹L Ǵ˿QJ Oj NKR Y{ WͅQ FK΁D FiF PXͩL
KDOLGHY΃DOjP{LWÚ͵QJVͩQJFͿDQKL͙XORjLVLQKYͅWY΃DOjÿͩLẂͻQJNKDLWKiF
FK͗EL͗QFͿDQKL͙XQJjQKQJK͙
1KyPKDORJHQ
+\GURJHQKDOLGH0XӕLKDOLGH
ÐQWұS
103
NHÓM HALOGEN
BÀI
21
MỤC TIÊU:
– Nêu được trạng thái tự nhiên của các nguyên tố halogen.
– Mô tả được trạng thái, màu sắc, nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen.
– Giải thích được sự biến đổi nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen dựa vào
tương tác van der Waals.
– Trình bày được xu hướng các halogen nhận thêm 1 electron (từ kim loại) hoặc dùng chung
electron (với phi kim) để tạo hợp chất ion hoặc hợp chất cộng hoá trị dựa theo cấu hình electron.
– Giải thích được xu hướng phản ứng của các đơn chất halogen với hydrogen.
– Viết được phương trình hoá học của phản ứng tự oxi hoá – khử của chlorine.
– Thực hiện được (hoặc quan sát video) một số thí nghiệm chứng minh tính oxi hoá mạnh của các
halogen và so sánh tính oxi hoá của các halogen trong nhóm VIIA.
?
7URQJWΉQKLrQPͱWVͩSKLNLPQḰFDUERQQLWURJHQR[\JHQWͫQW̹LͷF̻G̹QJÿ˿QFK̽WYj
KͻSFK̽WFzQFiFKDORJHQÿ͙XFK͡WͫQW̹LͷG̹QJKͻSFK̽W9uVDRFyVΉNKiFEL͟WQj\"
I TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN

1KyP 9,,$WURQJEҧQJWXҫQKRjQFiF QJX\rQ Wӕ KRi KӑF FzQ JӑL OjQKyP KDORJHQ
JӗPViXQJX\rQWӕÀXRULQH)FKORULQH&OEURPLQH%ULRGLQH,DVWDWLQH$WYj
WHQQHVVLQH7V%ӕQQJX\rQWӕ)&O%UYj,WӗQWҥLWURQJWӵQKLrQFzQ$WYj7VOjFiF
QJX\rQWӕSKyQJ[ҥ
7URQJWӵQKLrQKDORJHQFKӍWӗQWҥLӣGҥQJKӧSFKҩWSKҫQOӟQӣGҥQJPXӕLKDOLGHSKә
ELӃQQKѭFDOFLXPÀXRULGHVRGLXPFKORULGH
%̻QJ1ͫQJÿͱFiFLRQKDOLGHWURQJQ́ͳFEL͛Q(*)
,RQKDOLGH F± &O± %U± O±
1ӗQJÿӝ

PJNJ
7URQJFѫWKӇQJѭӡLQJX\rQWӕFKORULQHFyWURQJPiX
YjGӏFKYӏGҥGj\ӣGҥQJLRQ&OíQJX\rQWӕLRGLQHFy
ӣWX\ӃQJLiSӣGҥQJKӧSFKҩWKӳXFѫ
+uQK5RQJEL͛QFK΁D
(*)1JXͫQ-RKQ:ULJKW$QJHOD&ROOLQJ6HDZDWHU,WV&RPSRVLWLRQ QJX\rQWͩLRGLQH
3URSHUWLHVDQG%HKDYLRXU7KH2SHQ8QLYHUVLW\
104
! (0&Ï%,ӂ7
0XӕLPӓ
1JRjL NKDL WKiF FKӫ \ӃX Wӯ QѭӟF ELӇQ PXӕL ăQ FzQ ÿѭӧF
NKDLWKiFWӯPӓPXӕL0XӕLPӓFyQKLӅXӭQJGөQJYtGөÿi
PXӕL +LPDOD\D +uQK ÿѭӧF Vӱ GөQJ WURQJ ҭP WKӵF
FKăPVyFVӭFNKRҿVҳFÿҽSWUDQJWUtQӝLWKҩW
+uQKĈiPXͩL+LPDOD\D
? 1..ӇWrQPӝWVӕKӧSFKҩWSKәELӃQFӫDKDORJHQWURQJWӵQKLrQ
II CẤU TẠO NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ
1. 7UDFӭXVӕOLӋX%ҧQJ%ҧQJYj+uQKÿӇKRjQWKjQKEҧQJP{WҧPӝW
VӕÿһFÿLӇPFҩXWҥRFӫDFiFQJX\rQWӱKDORJHQWKHRPүXVDX
1JX\rQWӱ /ӟSHOHFWURQQJRjLFQJ %iQNtQKQJX\rQWӱ ĈӝkPÿLӋQ
)OXRULQH " " "
&KORULQH " " "
%URPLQH " " "
,RGLQH " " "
7ӯEҧQJVӕOLӋXWKXÿѭӧFKm\
D *LҧLWKtFKWҥLVDRQJX\rQWӱKDORJHQFy[XKѭӟQJQKұQHOHFWURQWӯQJX\rQWӱ
NLPORҥLKRһFJySFKXQJHOHFWURQYӟLQJX\rQWӱSKLNLPÿӇKuQKWKjQKOLrQNӃW
E 1rXYjJLҧLWKtFK[XKѭӟQJELӃQÿәLEiQNtQKQJX\rQWӱÿӝkPÿLӋQFӫDFiF
QJX\rQWӱKDORJHQ7ӯÿyGӵÿRiQ[XKѭӟQJELӃQÿәLWtQKR[LKRiWӯ)ÿӃQ,
F 'ӵD YjR FҩX KuQK HOHFWURQ OӟS QJRjL FQJ Yj ÿӝ kP ÿLӋQ JLҧL WKtFK WҥL VDR
QJX\rQWӱÀXRULQHFKӍFyVӕR[LKRi±WURQJFiFKӧSFKҩW"
2.7KDPNKҧR%jL/LrQNӃWFӝQJKRiWUӏKm\
D 0{WҧVӵKuQKWKjQKOLrQNӃWWURQJSKkQWӱKDORJHQEҵQJF{QJWKӭFHOHFWURQ
E /LrQ NӃW WURQJ SKkQ Wӱ KDORJHQ Oj OLrQ NӃW FӝQJ KRi WUӏ SKkQ FӵF KD\ NK{QJ
SKkQFӵF"
F 'ӵDYjREiQNtQKQJX\rQWӱ+uQKKm\GӵÿRiQ[XKѭӟQJELӃQÿәLÿӝGjL
OLrQNӃWWURQJGm\FiFSKkQWӱKDORJHQ
105
&iFQJX\rQWӱKDORJHQFyHOHFWURQӣOӟSQJRjLFQJGӉQKұQWKrPHOHFWURQÿӇÿҥW
ÿѭӧFFҩXKuQKHOHFWURQEӅQFӫDNKtKLӃPJҫQQKҩW
QVQSHoQVQS6
'RYұ\VӕR[LKRiÿһFWUѭQJFӫDFiFKDORJHQWURQJKӧSFKҩWOj±
7X\QKLrQNKLOLrQNӃWYӟLFiFQJX\rQWӕFyÿӝkPÿLӋQOӟQFiFKDORJHQFyWKӇFyFiF
VӕR[LKRiGѭѫQJWUӯÀXRULQHFyÿӝkPÿLӋQOӟQQKҩWQrQÀXRULQHOX{Q
FyVӕR[LKRiEҵQJ±WURQJPӑLKӧSFKҩW
1. ;iF ÿӏQK Vӕ R[L KRi FӫD FKORULQH WURQJ FiF FKҩW VDX &O +&O +&O2 +&O2
+&O2+&O2
2.7ӯFiFVӕR[LKRiFӫDFKORULQHKm\JLҧLWKtFKWҥLVDR&OYӯDFyWtQKR[LKRiYӯD
FyWtQKNKӱ"
! (0&Ï%,ӂ7
ĈӗQJYӏSKyQJ[ҥWURQJ\KӑF
.ƭWKXұWFKөS3(7&7QKҵPSKiWKLӋQYӏWUtFiFWӃEjR
Fy WӕFÿӝ WLrX WKө JOXFRVH OӟQWKѭӡQJ Oj WӃ EjR XQJ
WKѭ
'ѭӧF FKҩW F±)'* GQJ WURQJ FKөS 3(7&7 ÿѭӧF
WҥRUDNKLWKD\WKӃPӝWQKyP2+WURQJSKkQWӱJOXFRVH
EҵQJQJX\rQWӱÿӗQJYӏÿiQKGҩX)
ĈӗQJ Yӏ SKyQJ [ҥ , GQJ ÿLӅX WUӏ PӝW Vӕ EӋQK
Ot WX\ӃQ JLiS QKѭ FѭӡQJ JLiS Wӵ PLӉQ %DVHGRZ +uQK7KL͗WEͣFKͽS3(7&7
XQJWKѭWX\ӃQJLiS
? 2. 7URQJWӵQKLrQFiFQJX\rQWӕKDORJHQWӗQWҥLӣGҥQJKӧSFKҩW9LӃWF{QJWKӭF
PӝWYjLKӧSFKҩWFӫDKDORJHQWKѭӡQJÿѭӧFGQJWURQJWKӵFWӃ
3. 1JX\rQWӱKDORJHQFyWKӇQKұQHOHFWURQWӯQJX\rQWӱNLPORҥLKRһFJySFKXQJ
HOHFWURQYӟLQJX\rQWӱSKLNLP
0{WҧVӵKuQKWKjQKOLrQNӃWWURQJSKkQWӱ1D&OYj+&OÿӇPLQKKRҥ
106
III TÍNH CHẤT VẬT LÍ
7UҥQJWKiLWӗQWҥLPjXVҳFQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\WQFQKLӋWÿӝV{LWVFӫDKDORJHQÿѭӧF
WUuQKEj\ӣ%ҧQJ
%̻QJ0ͱWVͩWtQKFK̽WYͅWOtFͿDÿ˿QFK̽WKDORJHQ(*)
ĈӝWDQWURQJQѭӟF
ĈѫQFKҩW 7UҥQJWKiL 0jXVҳF WQFR& WVR&
PRO/ӣR&
F .Kt 9jQJQKҥW ± ± ±
&O .Kt 9jQJOөF ± ±
%U /ӓQJ 1kXÿӓ ±
, 5ҳQ 7tPÿHQ
1KLӋWÿӝQyQJFKҧ\QKLӋWÿӝV{LWăQJWӯ)ÿӃQ,GR ! (0&Ï%,ӂ7
7ѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVJLӳDFiFSKkQWӱWăQJ ,RGLQHWKăQJKRD
Ӣ QKLӋW ÿӝ FDR LRGLQH
.KӕLOѭӧQJSKkQWӱWăQJ
WKăQJKRDFKX\ӇQWӯWKӇ
Ӣ ÿLӅX NLӋQ WKѭӡQJ FiF KDORJHQ tW WDQ WURQJ QѭӟF UҳQVDQJWKӇKѫLGѭӟLiS
QKѭQJWDQQKLӅXWURQJGXQJP{LKӳXFѫQKѭDOFRKRO VXҩWWKѭӡQJ
EHQ]HQH 7URQJ \ KӑF GXQJ GӏFK LRGLQH ORmQJ WURQJ
HWKDQROÿѭӧFGQJOjPWKXӕFViWWUQJ
%URPLQH Jk\ EӓQJ VkX NKL WLӃS [~F YӟL GD +tW WKӣ
NK{QJNKtFyFKӭDKDORJHQYӟLQӗQJÿӝYѭӧWQJѭӥQJ
FKRSKpSOjPWәQKҥLQLrPPҥFWӃEjRÿѭӡQJK{KҩS
Jk\FRWKҳWSKӃTXҧQNKyWKӣ
? 4. 7ӯ%ҧQJQKұQ[pW[XKѭӟQJELӃQÿәLQKLӋW +uQK6ΉWKăQJKRD

ÿӝ QyQJ FKҧ\ QKLӋW ÿӝ V{L FӫD FiF KDORJHQ Yj FͿDLRGLQH
JLҧLWKtFK
IV TÍNH CHẤT HOÁ HỌC

+DORJHQ Oj FiF SKL NLP ÿLӇQ KuQK Fy WtQK R[L KRi PҥQK WtQK R[L KRi JLҧP GҫQ Wӯ
ÀXRULQHÿӃQLRGLQH
7iFGөQJYӟLNLPORҥL
&iFKDORJHQSKҧQӭQJWUӵFWLӃSYӟLQKLӅXNLPORҥLWҥRPXӕLKDOLGH
(*)1JXͫQKWWSFKHPOLEULWH[WVRUJ
107
6RGLXP QyQJ FKҧ\ VӁ FKi\ YӟL QJӑQ OӱD ViQJ FKyL
WURQJNKtFKORULQHWҥRWKjQKVRGLXPFKORULGH
WR
1D&O o 1D&,
'k\VҳWLURQQXQJÿӓVӁEӕFFKi\WURQJNKtFKORULQHWҥR
WKjQKNKyLPjXQkXÿӓOjLURQ,,,FKORULGH+uQK
)H&O oWR )H&O

? 5. ;iFÿӏQKFKҩWR[LKRiFKҩWNKӱWURQJSKҧQӭQJ
FӫD VRGLXP Yj LURQ YӟL FKORULQH GQJ PǊL WrQ
FKӍ U} Vӵ QKѭӡQJ HOHFWURQ Wӯ FKҩW NKӱ VDQJ
FKҩWR[LKRi +uQK&KORULQH
WiFGͽQJYͳLGk\V͇WLURQ
ͷQKL͟WÿͱFDR
7iFGөQJYӟLK\GURJHQ
&iFKDORJHQSKҧQӭQJYӟLK\GURJHQWҥRWKjQKK\GURJHQKDOLGH
%̻QJ0ͱWVͩÿ͏FÿL͛PFͿDSK̻Q΁QJJL·DKDORJHQYjK\GURJHQ
3KҧQӭQJ ĈLӅXNLӋQ ĈһFÿLӇPSKҧQӭQJ
3KҧQӭQJQJD\ӣQKLӋWÿӝ
H + F o+) 1әPҥQK
SKzQJYjWURQJEyQJWӕL
H&O o+&O ÈQKViQJKRһFWR *k\Qә
H%U o+%U aR&[~FWiF3W .K{QJJk\Qә
Cl2 HH 2O
, U HCl HClO
+, aR&[~FWiF3W 7KXұQQJKӏFK
0ӭFÿӝSKҧQӭQJFӫDFiFKDORJHQYӟLK\GURJHQJLҧPGҫQNKLÿLWӯÀXRULQHÿӃQLRGLQH
SKKӧSYӟLWtQKR[LKRiFӫDFiFKDORJHQJLҧPGҫQWӯ)ÿӃQ,
;pWFiFSKҧQӭQJKRiKӑF+J;Jo+;J;OjFiFKDORJHQ

7UDVӕOLӋXWURQJ%ҧQJÿӇ
*LҧLWKtFK[XKѭӟQJSKҧQӭQJFӫDFiFÿѫQFKҩWKDORJHQYӟLK\GURJHQWKHRNKҧ
QăQJKRҥWÿӝQJFӫDFiFKDORJHQ
'ӵDYjRVӕOLӋXQăQJOѭӧQJOLrQNӃW+±;JLҧLWKtFK[XKѭӟQJSKҧQӭQJJLҧP
GҫQWӯ)ÿӃQ,
(*)3K̻Q΁QJWKXͅQQJKͣFKOjSK̻Q΁QJ[̻\UDWKHRKDLFKL͙XWUiLQJ́ͻFQKDXͷFQJÿL͙XNL͟Q
108
7iFGөQJYӟLQѭӟF ! (0&Ï%,ӂ7
.KL WDQ YjR QѭӟF PӝW SKҫQ &O WiF GөQJ YӟL F SKҧQ ӭQJ PҥQK YӟL
QѭӟF WҥR WKjQK +&O K\GURFKORULF DFLG Yj +&O2 QѭӟF QJD\ ӣ QKLӋW ÿӝ
K\SRFKORURXVDFLG WKѭӡQJ JLҧL SKyQJ NKt
2
Cl2 H2O U HCl HClO
)+2o+)2
+\SRFKORURXVDFLGFyWtQKR[LKRiPҥQKQrQFKORULQH &iF KDORJHQ &O %U Yj
WURQJQѭӟFFyNKҧQăQJGLӋWNKXҭQWҭ\PjXYjÿѭӧF , SKҧQ ӭQJ FKұP YӟL
ӭQJGөQJWURQJNKӱWUQJQѭӟFVLQKKRҥW QѭӟF Yj PӭF ÿӝ SKҧQ
ӭQJ JLҧP GҫQ Wӯ &O
ÿӃQ,
? 6. 0ӝW QKj Pi\ QѭӟF Vӱ GөQJ PJ &O ÿӇ NKӱ WUQJ / QѭӟF VLQK KRҥW

7tQK NKӕL OѭӧQJ &O QKj Pi\ FҫQ GQJ ÿӇ NKӱ WUQJ P QѭӟF
VLQKKRҥW
7uPKLӇXWtQKWҭ\PjXFӫDNKtFKORULQHҭP
7L͗QKjQK
0́XJL̽\
ĈtQKPӝWPҭXJLҩ\PjXҭPYjRWKDQKNLPORҥLJҳQ PjX
YӟLQ~Wÿұ\EuQKWDPJLiF6DXÿyÿѭDPҭXJLҩ\
YjREuQKWDPJLiFFKӭDNKtFKORULQH+uQK
.Kt
1KұQ[pWPjXFӫDPҭXJLҩ\WUѭӟFYjVDXNKLFKR &O
0́XJL̽\PjX́P
YjREuQKWDPJLiF*LҧLWKtFK EDQÿ̿X
;iFÿӏQKYDLWUzFӫDFKORULQHWURQJSKҧQӭQJYӟL +uQK7tQKẂ\PjX
FͿDNKtFKORULQH́P
QѭӟFWҥLVDRQyLFKORULQHWӵR[LKRi±WӵNKӱWURQJ
SKҧQӭQJQj\"
7iFGөQJYӟLGXQJGӏFKNLӅP
&KORULQH SKҧQ ӭQJ YӟL GXQJ GӏFK NLӅP ӣ ÿLӅX NLӋQ WKѭӡQJ WҥR WKjQK QѭӟF -DYHO
*LDYHQ
&O1D2+o1D&O1D&O2+2
1ѭӟF-DYHOFKӭD1D&O2VRGLXPK\SRFKORULWH1D&OYjPӝWSKҫQ1D2+GѭÿѭӧF
GQJOjPFKҩWWҭ\UӱDNKӱWUQJ
.KLÿXQQyQJ&OSKҧQӭQJYӟLGXQJGӏFKNLӅPWҥRWKjQKPXӕLFKORUDWH
WR .&O.&O2 + 2
&O .2+ o

3RWDVVLXPFKORUDWHOjFKҩWR[LKRiPҥQKÿѭӧFVӱGөQJFKӃWҥRWKXӕFQәKӛQKӧS
ÿҫXTXHGLrP«
109
? 7. .Kt &O SKҧQ ӭQJ YӟL GXQJ GӏFK VRGLXP K\GUR[LGH QyQJ WҥR WKjQK VRGLXP

FKORULGHVRGLXPFKORUDWHYjQѭӟF
/ұS SKѭѫQJ WUuQK KRi KӑF FӫD SKҧQ ӭQJ WUrQ WKHR SKѭѫQJ SKiS WKăQJ EҵQJ
HOHFWURQFKӍU}FKҩWR[LKRiFKҩWNKӱ
7iFGөQJYӟLGXQJGӏFKKDOLGH
&KORULQHFyWKӇR[LKRiLRQ%U ±WURQJGXQJGӏFKPXӕLEURPLGHYjLRQ,±WURQJGXQJGӏFK
PXӕLLRGLGHEURPLQHFyWKӇR[LKRiLRQ,±WURQJGXQJGӏFKPXӕLLRGLGH
&O1D%Uo1D&O%U
%U1D,o1D%U,
7URQJF{QJQJKLӋSSKҧQӭQJJLӳDFKORULQHYjLRQEURPLGHÿѭӧFӭQJGөQJÿӇÿLӅXFKӃ
EURPLQHWӯQѭӟFELӇQ
3KҧQӭQJWKӃFӫDPӝWVӕPXӕLKDOLGH
&KX́QEͣӕQJQJKLӋPGXQJGӏFK1D%UGXQJGӏFK1D,QѭӟF&OQѭӟF%UORmQJ
7L͗QKjQK
/ҩ\NKRҧQJP/GXQJGӏFK1D%UYjRӕQJQJKLӋPP/GXQJGӏFK1D,YjR
PӛLӕQJQJKLӋPYj
7KrPYjRӕQJQJKLӋPYjYjLJLӑWQѭӟF&OWKrPYjRӕQJYjLJLӑWQѭӟF
%UOҳFÿӅXFiFӕQJQJKLӋP
/́Xê&́QWKͅQNK{QJÿ͛Q́ͳF&OQ́ͳF%UJLk\UDWD\TX̿QiR
1́ͳF&O 1́ͳF%U
'XQJGͣFK 'XQJGͣFK
1D%U 1D,
ͨQJ ͨQJ ͨQJ
+uQK3K̻Q΁QJWK͗FͿDPͱWVͩPXͩLKDOLGH
4XDQViWVΉWKD\ÿͭLPjXFͿDGXQJGͣFKWURQJFiFͩQJQJKL͟PYjWU̻O͵LFkXKͧL
1KұQ[pWVӵWKD\ÿәLPjXFӫDGXQJGӏFKWURQJFiFӕQJQJKLӋP
6RViQKWtQKR[LKRiFӫD&O%U,
+m\FKӑQPӝWWKXӕFWKӱÿӇFKӭQJWӓFyVӵWҥRWKjQK,NKLFKRQѭӟFFKORULQH
KRһFQѭӟFEURPLQHWiFGөQJYӟLGXQJGӏFKVRGLXPLRGLGH
? 8. 9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFPLQKKRҥWtQKR[LKRiJLҧPGҫQWURQJGm\&O %U ,

110
V ĐIỀU CHẾ CHLORINE
1ăP & : 6FKHHOH 6HOѫ QKj KRi KӑF QJѭӡL 7KXӷ ĈLӇQ ÿLӅX FKӃ ÿѭӧF
FKORULQHNKLFKRTXһQJS\UROXVLWH0Q2WiFGөQJYӟLK\GURFKORULFDFLGÿһF
WR
0Q2+&OÿһFo0Q&O&O+2
1Jj\ QD\ SKҧQ ӭQJ WUrQ YүQ ÿѭӧF GQJ NKL FҫQ ÿLӅX FKӃ NKt &O WURQJ SKzQJ WKt
QJKLӋP1JRjLUDFzQFyWKӇWKD\0Q2EҵQJ.0Q2UҳQÿӇÿLӅXFKӃNKt&O
.0Q2+&OÿһFo.&O0Q&O&O+2
7URQJF{QJQJKLӋSFKORULQHÿѭӧFVҧQ[XҩWӣQKLӋWÿӝWKѭӡQJEҵQJFiFKÿLӋQSKkQ
GXQJGӏFKPXӕLăQEmRKRjFyPjQJQJăQJLӳDFiFÿLӋQFӵF
ÿLӋQSKkQGXQJGӏFK
1D&O+2 o
FyPjQJQJăQ[ӕS
1D2++&O
? 9. .KLVҧQ[XҩWFKORULQHWURQJF{QJQJKLӋS1D2+Yj+ ÿѭӧFWҥRWKjQKӣFӵFkP

FzQ&OÿѭӧFWҥRWKjQKӣFӵFGѭѫQJ7ҥLVDRFҫQVӱGөQJPjQJQJăQ[ӕSÿӇ
QJăQFiFKKDLÿLӋQFӵF"
EM ĐÃ HỌC
x &iFQJX\rQWӕKDORJHQWӗQWҥLWURQJWӵQKLrQӣGҥQJKӧSFKҩWSKәELӃQOj
PXӕLFӫDÀXRULQHYjFKORULQH
x &iFÿѫQFKҩWKDORJHQWӯÀXRULQHÿӃQLRGLQH
±1KLӋWÿӝQyQJFKҧ\WăQJGҫQQKLӋWÿӝV{LWăQJGҫQ
±/jSKLNLPÿLӇQKuQKWtQKR[LKRiJLҧPGҫQ
EM CÓ THỂ
7KӵFKLӋQÿѭӧFWKtQJKLӋPFKӭQJPLQKYjVRViQKWtQKR[LKRiFӫDÿѫQFKҩW
KDORJHQ
6ӱGөQJQѭӟF-DYHODQWRjQ
111
HYDROGEN HALIDE . MUỐI HALIDE
BÀI
22
MỤC TIÊU:
– Nhận xét và giải thích được xu hướng biến đổi nhiệt độ sôi của các hydrogen halide từ HCl
tới HI. Giải thích được sự bất thường về nhiệt độ sôi của HF so với các HX khác.
– Trình bày được xu hướng biến đổi tính acid của dãy hydrohalic acid.
– Thực hiện được thí nghiệm phân biệt các ion F–, Cl–, Br–, I–.
– Trình bày được tính khử của các ion halide (Cl–, Br–, I–) thông qua phản ứng với chất oxi hoá là
sulfuric acid đặc.
– Nêu được ứng dụng của một số hydrogen halide.
?
+\GURFKORULFDFLGÿ́ͻFV΅GͽQJUͱQJUmLWURQJV̻Q[X̽WÿL͛QKuQKOjGQJÿ͛ÿiQKV̹FKE͙P͏W
NLPOR̹LWÚͳFNKLJLDF{QJV˿QKjQP̹ÿL͟Q«7URQJF{QJÿR̹QQj\WKpSÿ́ͻFÿ́DTXDFiF
E͛FK΁DGXQJGͣFK+&Oÿ́ͻFJͥLOjE͛3LFNLQJÿ͛Ẃ\EͧOͳSU͡VpWVDXÿyU΅DV̹FKE͉QJQ́ͳF
WÚͳFNKLTXDFiFF{QJÿR̹QWL͗SWKHR9ͅ\FiF΁QJGͽQJWUrQGΉDYjRWtQKFK̽WTXDQWUͥQJQjR
FͿDK\GURFKORULFDFLG"
I HYDROGEN HALIDE
&ҩXWҥRSKkQWӱ
3KkQWӱK\GURJHQKDOLGH+;JӗPPӝWOLrQNӃWFӝQJKRiWUӏ&iFSKkQWӱ+;OjSKkQ
WӱSKkQFӵF

H + Xo+;KRһFHX

0{KuQKOLrQNӃW
+ o
$2V$2SOLrQN͗WV
%̻QJ0ͱWVͩÿ͏FÿL͛PFͿDK\GURJHQKDOLGH
&{QJWKӭF 0{KuQK ĈӝGjL 1ăQJOѭӧQJ

7rQJӑL
SKkQWӱ SKkQWӱ OLrQNӃWSP OLrQNӃWN-PRO
HF +\GURJHQÀXRULGH
+&O +\GURJHQFKORULGH
+%U +\GURJHQEURPLGH
+, +\GURJHQLRGLGH
112
7tQKFKҩWYұWOt
ӢÿLӅXNLӋQWKѭӡQJK\GURJHQKDOLGHWӗQWҥLӣWKӇNKtWDQWӕWWURQJQѭӟFWҥRWKjQK
GXQJGӏFKK\GURKDOLFDFLGWѭѫQJӭQJ
%̻QJ1KL͟WÿͱV{LWVFͿDFiFK\GURJHQKDOLGH
+\GURJHQKDOLGH HF +&O +%U +,
WVR& í í í
+)OӓQJFyQKLӋWÿӝV{LFDREҩWWKѭӡQJOjGRSKkQWӱ+)SKkQFӵFPҥQKFyNKҧQăQJ
WҥROLrQNӃWK\GURJHQ
+±)+±)+±)
7ӯ+&OÿӃQ+,QKLӋWÿӝV{LWăQJGR
/ӵFWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOVJLӳDFiFSKkQWӱWăQJ
.KӕLOѭӧQJSKkQWӱWăQJ
? 1.1rX[XKѭӟQJELӃQÿәLÿӝGjLOLrQNӃWWURQJGm\+;
2.7ӯ%ҧQJKm\QKұQ[pW[XKѭӟQJELӃQÿәLQKLӋWÿӝV{LFӫDFiFK\GURJHQ
KDOLGH*LҧLWKtFK
II HYDROHALIC ACID
7tQKFKҩWKRiKӑF
D 7tQKDFLG
7URQJGm\K\GURKDOLFDFLGWtQKDFLGWăQJWӯK\GURÀXRULFDFLG\ӃXÿӃQK\GURLRGLFDFLG
UҩWPҥQK
? 3. ӢPӝWQKjPi\VҧQ[XҩWYjQJWӯTXһQJVDXNKLFKRGXQJGӏFKFKӭDKӧSFKҩW
WDQFӫDYjQJFKҧ\TXDFӝWFKӭDNӁPKҥWWKXÿѭӧFFKҩWUҳQJӗPYjQJYjNӁP
ĈӅ[XҩWSKѭѫQJSKiSWKXÿѭӧFYjQJWLQKNKLӃW
'XQJGӏFK+&OWiFGөQJYӟLNLPORҥL
&KX́QEͣӕQJQJKLӋPGXQJGӏFK+&OORmQJ=QGҥQJKҥW&XGҥQJOi
7L͗QKjQK
&KRYjRӕQJQJKLӋPPӛLӕQJNKRҧQJP/GXQJGӏFK+&OORmQJ
&KRYjLKҥW=QYjRӕQJYjLOi&XYjRӕQJ
4XDQViWKL͟QẂͻQJYjYL͗WSḰ˿QJWUuQKKRiKͥF
113
2. 'XQJGӏFK+&OWiFGөQJYӟLPXӕL1D+&23 UҳQ
&KX́QEͣGXQJGӏFK+&OORmQJPXӕL1D+&2UҳQӕQJQJKLӋP
7L͗QKjQK
&KRWKuDQKӓ1D+&2YjRӕQJQJKLӋPWKrPWLӃSGXQJGӏFK+&OORmQJ
9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFӫDSKҧQӭQJ
6RViQKWtQKDFLGFӫD+&OYj+&2
E7tQKNK΅
1JRjLWtQKDFLGK\GURKDOLFDFLGFzQFyWtQKNKӱYtGө
.0Q2+&Oo.&O0Q&O&O+2
! (0&Ï%,ӂ7
ĈLӅXFKӃK\GURÀXRULFDFLGYjK\GURFKORULFDFLG
1ăP & : 6FKHHOH FKR VXOIXULF DFLG ÿһF WiF GөQJ YӟL TXһQJ ÀXRULWH &D)
WKXÿѭӧFK\GURJHQÀXRULGH
&D) + H62ÿһF o&D62 +)
+LӋQQD\SKҧQӭQJWUrQYүQÿѭӧFGQJÿӇVҧQ[XҩWK\GURÀXRULFDFLGWURQJF{QJQJKLӋS
7URQJF{QJQJKLӋSK\GURJHQFKORULGHÿѭӧFWҥRUDWURQJQKLӅXTXiWUuQKWәQJKӧSKӳXFѫ
0ӝWOѭӧQJQKӓK\GURJHQFKORULGHÿѭӧFVҧQ[XҩWWӯFiFÿѫQFKҩW
H &O o WR +&O

7URQJSKzQJWKtQJKLӋPFKRPXӕLVRGLXPFKORULGHUҳQWiFGөQJYӟLVXOIXULFDFLGÿһFWKX
ÿѭӧFNKtK\GURJHQFKORULGH
1D&O+62ÿһFo1D+62+&O
+RjWDQNKtK\GURJHQFKORULGHYjRQѭӟFWҥRWKjQKGXQJGӏFKK\GURFKORULFDFLG
? 4. 9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFNKLFKRGXQJGӏFKK\GURFKORULFDFLGOҫQOѭӧWWiFGөQJ
YӟL)H0J2&X2+$J12
5. +\GURFKORULFDFLGWKѭӡQJÿѭӧFGQJÿӇÿiQKVҥFKOӟSR[LGHK\GUR[LGHPXӕL
FDUERQDWHEiPWUrQEӅPһWNLPORҥLWUѭӟFNKLVѫQKjQPҥÿLӋQ
ӬQJGөQJQj\GӵDWUrQWtQKFKҩWKRiKӑFQjRFӫDK\GURFKORULFDFLG"
ӬQJGөQJ
D +\GURJHQÀXRULGH
+\GURJHQÀXRULGHÿѭӧFVӱGөQJWURQJTXiWUuQKVҧQ[XҩWWHÀRQWKHRVѫÿӗ
Cl HF to , p
CH4 2
HCl
CHCl3
HCl
CHClF2
HCl
CF2 CF2
xt
( CF2 CF2 ) n
114
7HÀRQFyKӋVӕPDViWQKӓEӅQQKLӋWÿѭӧFGQJOjPFKҩWFKӕQJGtQKӣQӗLFKҧR
+\GURÀXRULFDFLGFzQFyNKҧQăQJÿһFELӋWOjăQPzQWKXӹWLQKY{FѫFyWKjQKSKҫQ
JҫQÿ~QJOj1D2&D26L2GR[ҧ\UDSKҧQӭQJ
6L2+)o6L)+2
7URQJF{QJQJKLӋSKӛQKӧSJӗP.)Yj+)FyWӍOӋPROWѭѫQJӭQJÿѭӧFGQJÿӇ
ÿLӋQSKkQQyQJFKҧ\VҧQ[XҩWÀXRULQH
E+\GURJHQFKORULGH
7URQJVҧQ[XҩWW{QWKpSK\GURFKORULFDFLGÿѭӧFVӱGөQJSKәELӃQÿӇORҥLEӓJӍVpW
WUrQVҳWWKpSWUѭӟFNKLFKX\ӇQVDQJFiFF{QJÿRҥQVҧQ[XҩWWLӃSWKHRӢNƭWKXұWQj\
GXQJGӏFK+&OWKѭӡQJGQJYӟLQӗQJÿӝNKRҧQJ
7URQJF{QJQJKLӋSK\GURFKORULFDFLGÿѭӧFGQJÿӇVҧQ[XҩWFiFKӧSFKҩWY{FѫYj
KӳX Fѫ QKѭ DOXPLQLXP FKORULGH GQJ OjP FKҩW SKө JLD FKӕQJ QKRq FKR JLҩ\ 3$&
SROLDOXPLQLXPFKORULGHGQJÿӇ[ӱOtQѭӟFQLFNHOFKORULGHGQJWURQJPҥÿLӋQ]LQF
FKORULGHGQJWURQJVҧQ[XҩWSLQYLQ\OFKORULGHGQJVҧQ[XҩW39&«
7URQJVҧQ[XҩWQѭӟFXӕQJÿyQJFKDLK\GURFKORULFDFLGWLQKNKLӃWÿѭӧFVӱGөQJÿӇWiL
VLQKFiFQKӵDWUDRÿәLLRQQKҵPWKD\WKӃFiFLRQ1D+Yj&DÿmEӏKҩSSKөWUrQQKӵD
WURQJTXiWUuQKNKӱNKRiQJQѭӟFQJX\rQOLӋXEҵQJLRQ++
III MUỐI HALIDE

7tQKWDQ
+ҫXKӃWFiFPXӕLKDOLGHÿӅXGӉWDQWURQJQѭӟFWUӯPӝWVӕPXӕLNK{QJWDQQKѭVLOYHU
FKORULGHVLOYHUEURPLGHVLOYHULRGLGHYjPӝWVӕPXӕLtWWDQQKѭOHDGFKURULGHOHDGEURPLGH
7tQKFKҩWKRiKӑF
D 3K̻Q΁QJWUDRÿͭL
1KұQELӃWLRQKDOLGH
&KX́QEͣӕQJQJKLӋPFiFGXQJGӏFK$J121D)1D&O1D%U1D,
7L͗QKjQK
&KRP/PӛLGXQJGӏFK1D)1D&O1D%U1D,YjRWӯQJӕQJQJKLӋP
1KӓYjLJLӑWGXQJGӏFK$J12YjRPӛLӕQJQJKLӋP
9LӃWSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFiFSKҧQӭQJ[ҧ\UD
1rXFiFKQKұQELӃWGXQJGӏFKPXӕLKDOLGHEҵQJGXQJGӏFK$J12
E7tQKNK΅FͿDLRQKDOLGH
6RGLXPEURPLGHNKӱÿѭӧFVXOIXULFDFLGÿһFWKjQKVXOIXUGLR[LGHFzQVRGLXPLRGLGHFy
WKӇNKӱÿѭӧFVXOIXULFDFLGÿһFWKjQKK\GURJHQVXO¿GH
1D%U+62 o1D62%U62+2
1D,+62 o1D62, + H6+2
115
7URQJ ÿLӅX NLӋQ QKѭ WUrQ 1D&O FKӍ [ҧ\ UD SKҧQ ӭQJ WUDR ÿәL WҥR WKjQK K\GURJHQ
FKORULGH
7tQKNKӱFӫDFiFLRQKDOLGHWăQJGҫQWKHRWKӭWӵ&O±%U ±,±
? 6. &KRELӃWYDLWUzFӫD1D%UYj1D,NKLWKDPJLDSKҧQӭQJYӟLVXOIXULFDFLGÿһF
0XӕLăQ
D 9DLWUzFͿDPXͩLăQ
7URQJFѫWKӇVӕQJPXӕLăQFyYDLWUzTXDQWUӑQJWURQJYLӋFFkQEҵQJÿLӋQJLҧLWUX\ӅQ
GүQ[XQJÿLӋQWKҫQNLQKWUDRÿәLFKҩW«
7URQJÿӡLVӕQJPXӕLăQÿѭӧFGQJÿӇEҧRTXҧQYjFKӃELӃQWKӵFSKҭPѭӟSPXӕL«
7URQJ\KӑFPXӕLăQÿѭӧFGQJVҧQ[XҩWQѭӟFPXӕLVLQKOtQѭӟFQKӓPҳWGӏFKWLrP
WUX\ӅQWƭQKPҥFK«
7URQJF{QJQJKLӋSPXӕLăQOjQJX\rQOLӋXÿӇVҧQ[XҩW[~WFKORULQHQѭӟF-DYHO«
E7LQKFK͗PXͩLăQ
0XӕLăQWKѭӡQJÿѭӧFVҧQ[XҩWWӯQѭӟFELӇQEҵQJSKѭѫQJSKiSNӃWWLQKQKӡTXiWUuQK
OjPED\KѫLQѭӟFELӇQGѭӟLVӭFQyQJFӫD0һW7UӡL
0XӕL ăQ WK{ WKX ÿѭӧF WUrQ UXӝQJ PXӕL Fy OүQ WҥS FKҩW QKѭ PXӕL FӫD PDJQHVLXP
FDOFLXPĈӇÿҥWÿӝWLQKNKLӃWOjPWKӭFăQFKRFRQQJѭӡLPXӕLăQWK{FҫQÿѭӧFNӃWWLQK
OҥL7URQJ\KӑFPXӕLăQÿѭӧFVӱGөQJFyÿӝWLQKNKLӃWUҩWFDRGRÿyFҫQNӃWWLQKOҥL
QKLӅXOҫQ
? 7.9uVDRNK{QJGQJWUӵFWLӃSQѭӟFELӇQOjPQѭӟFXӕQJQѭӟFWѭӟLFk\"
8. 1ѭӟFPXӕLVLQKOtWKѭӡQJFKLDOjPKDLORҥLORҥLGQJÿӇWLrPWUX\ӅQWƭQKPҥFK
YjORҥLGQJÿӇQKӓPҳWQKӓPǊLV~FPLӋQJUӱDYӃWWKѭѫQJ
D/RҥLQjRFҫQY{WUQJWX\ӋWÿӕLYjSKҧLGQJWKHRFKӍÿӏQKFӫDEiFVƭ"
EĈӇSKDOtWQѭӟFPXӕLVLQKOt1D&OGQJOjPQѭӟFV~FPLӋQJWKuFҫQ
EDRQKLrXJDPPXӕLăQ"
EM ĐÃ HỌC
+\GURJHQKDOLGH+)FyQKLӋWÿӝV{LFDREҩWWKѭӡQJGRJLӳDFiFSKkQWӱFyOLrQ
NӃWK\GURJHQWӯ+&OÿӃQ+,QKLӋWÿӝV{LWăQJGҫQGRWѭѫQJWiFYDQGHU:DDOV
WăQJGҫQ
+\GURKDOLFDFLGWtQKDFLGWăQJGҫQWӯ+)DFLG\ӃXÿӃQ+,DFLGUҩWPҥQK
,RQKDOLGHPXӕLKDOLGH7tQKNKӱWăQJGҫQWӯÀXRULGHÿӃQLRGLGH
EM CÓ THỂ
7KӵFKLӋQÿѭӧFWKtQJKLӋPSKkQELӋWFiFLRQKDOLGHEҵQJGXQJGӏFKVLOYHUQLWUDWH
116
BÀI
23
+$/2*(1
1JX\rQWӱKDORJHQ
±&ҩXKuQKOӟSHOHFWURQQJRjLFQJFӫDFiFQJX\rQWӱKDORJHQ"
±;XKѭӟQJQKұQHOHFWURQWUӣWKjQKLRQKDOLGH;Ho X±WKӇKLӋQ
WtQK"FӫD;
ĈѫQFKҩWKDORJHQ
±;XKѭӟQJELӃQÿәLQKLӋWÿӝQyQJFKҧ\QKLӋWÿӝV{LWӯ)ÿӃQ,"
*LҧLWKtFK"
±;XKѭӟQJELӃQÿәLWtQKR[LKRiFӫDFiFKDORJHQ
*LҧLWKtFK"
±&iFSKҧQӭQJKRiKӑFÿѭӧFVӱGөQJÿӇÿLӅXFKӃFKORULQH
7URQJF{QJQJKL͟S"
7URQJSKzQJWKtQJKL͟P"
+\GURJHQKDOLGH 0XӕLKDOLGH
±6ӵELӃQÿәLQKLӋWÿӝV{LFӫDFiFKDORJHQ ±&iFKSKkQELӋWFiFLRQ)±
KDOLGHWӯ+)ÿӃQ+," &O±%U±,±WURQJGXQJGӏFK
*LҧLWKtFK" PXӕLYjDFLG"
±;XKѭӟQJELӃQÿәLWtQKDFLGWӯ+)ÿӃQ+, ±6ҳS[ӃSFiFLRQ&O±%U±
,±WKHRWKӭWӵWtQKNKӱWăQJ
"
GҫQ"
117
II LUYỆN TẬP
&kX/LrQNӃWWURQJSKkQWӱQjRVDXÿk\FyÿӝSKkQFӵFOӟQQKҩW"
$+²) %+²&O &+²%U '+²,
&kX7URQJQKyPKDORJHQWӯ)ÿӃQ,EiQNtQKQJX\rQWӱELӃQÿәLWKHRFKLӅXQjR"
$*LҧPGҫQ %.K{QJÿәL &7ăQJGҫQ '7XҫQKRjQ
&kX7URQJGm\ÿѫQFKҩWWӯ)ÿӃQ,FKҩWFyWtQKR[LKRiPҥQKQKҩWOj
$) %&O &%U ',
&kX.KLWLӃQKjQKÿLӅXFKӃYjWKXNKt&OYjREuQKÿӇQJăQNKt&OWKRiWUDQJRjLJk\
ÿӝFFҫQÿұ\PLӋQJEuQKWKXNKt&OEҵQJE{QJFyWҭPGXQJGӏFK
$1D&O %+&O &1D2+ '.&O
&kX/jPPXӕLOjQJKӅSKәELӃQWҥLQKLӅXYQJYHQELӇQ9LӋW1DP0ӝWKӝJLDÿuQKWLӃQ
KjQKOjPPXӕLWUrQUXӝQJPXӕLFKӭD/QѭӟFELӇQ*LҧWKLӃW/QѭӟFELӇQFy
FKӭDJ1D&OYjKLӋXVXҩWTXiWUuQKOjPPXӕLWKjQKSKҭPÿҥW
.KӕLOѭӧQJPXӕLKӝJLDÿuQKWKXÿѭӧFOj
$NJ %NJ &NJ 'NJ
&kX&KR;<OjKDLQJX\rQWӕKDORJHQFyWURQJWӵQKLrQӣKDLFKXNuOLrQWLӃS=X=<
+RjWDQKRjQWRjQJKӛQKӧS1D;Yj1D<YjRQѭӟFWKXÿѭӧFGXQJGӏFK(&KR
WӯWӯ(YjRFӕFÿӵQJGXQJGӏFK$J12GѭWKXÿѭӧFJNӃWWӫD
.tKLӋXFӫDQJX\rQWӕ;Yj<OҫQOѭӧWOj
$)Yj&O %&OYj%U &%UYj, '&OYj,
118
GIẢI THÍCH MỘT SỐ THUẬT NGỮ
DÙNG TRONG SÁCH
THUẬT NGỮ 7UDQJ
C &K̽W[~FWiFFKҩWOjPWăQJWӕFÿӝSKҧQӭQJQKѭQJNKӕLOѭӧQJYjEҧQFKҩWFӫDFKҩW

NK{QJEӏWKD\ÿәLVDXNKLSKҧQӭQJNӃWWK~F
Đ ĈͫQJYͣSKyQJ[̹GҥQJQJX\rQWӱNK{QJEӅQFӫDPӝWQJX\rQWӕKRiKӑFPjKҥW

QKkQFyWKӇELӃQÿәLWKjQKKҥWQKkQNKiFYjSKiWUDWLDSKyQJ[ҥ
L /LrQN͗WFKR±QKͅQOLrQNӃWÿѭӧFWҥRWKjQKJLӳDKDLQJX\rQWӱEҵQJFiFFһS

HOHFWURQGQJFKXQJFiFHOHFWURQQj\FKӍGRPӝWQJX\rQWӱÿyQJJyS
/LrQN͗WFͱQJKRiWUͣOLrQNӃWJLӳDKDLQJX\rQWӱÿѭӧFWҥRUDEҵQJVӵGQJFKXQJ

PӝWKD\QKLӅXFһSHOHFWURQ
/LrQN͗WFͱQJKRiWUͣNK{QJSKkQFΉFNK{QJFΉFOLrQNӃWPjFһSHOHFWURQGQJ

FKXQJNK{QJEӏOӋFKYӅSKtDQJX\rQWӱQjR
/LrQN͗WFͱQJKRiWUͣSKkQFΉFFyFΉFOLrQNӃWPjFһSHOHFWURQFKXQJOӋFKYӅSKtD

QJX\rQWӱFyÿӝkPÿLӋQOӟQKѫQ
/LrQN͗WLRQOLrQNӃWÿѭӧFWҥRWKjQKGROӵFK~WWƭQKÿLӋQJLӳDFiFLRQPDQJÿLӋQWtFK

WUiLGҩX
N 1ăQJÓͻQJKR̹WKRiQăQJOѭӧQJWӕLWKLӇXPjFiFFKҩWSKҧQӭQJFҫQFyÿӇSKҧQ

ӭQJKRiKӑFFyWKӇ[ҧ\UDÿѭӧF
1JX\rQOt3DXOLWURQJPӝW{RUELWDOFyWӕLÿDHOHFWURQQJѭӧFQKDXYӅFKLӅXWӵTXD\
1JX\rQOtY·QJE͙QӣWUҥQJWKiLFѫEҧQWURQJQJX\rQWӱFiFHOHFWURQFKLӃPOҫQ

OѭӧWQKӳQJRUELWDOFyPӭFQăQJOѭӧQJWӯWKҩSÿӃQFDR
1KL͟WÓͻQJN͗GөQJFөGQJÿӇÿRQKLӋWOѭӧQJWKXYjRKRһFWRҧUD
P 3KͭNKͩLÓͻQJSKͭNKͩLSKѭѫQJSKiSLRQKRiFKҩWYjVӱGөQJPӕLTXDQKӋJLӳD

VӕLRQYӟLWӍOӋNKӕLOѭӧQJÿLӋQWtFKFӫDLRQQKҵP[iFÿӏQKNKӕLOѭӧQJQJX\rQWӱ
KRһFSKkQWӱFӫDFKҩW
3Ḱ˿QJWUuQKQKL͟WKRiKͥFSKѭѫQJWUuQKKRiKӑFFyJKLÿҫ\ÿӫWUҥQJWKiLFӫDFiF

FKҩWYjELӃQWKLrQHQWKDOS\FӫDSKҧQӭQJ
Q 4X\W͇F+XQGWURQJFQJPӝWSKkQOӟSFiFHOHFWURQVӁSKkQEӕWUrQFiFRUELWDOVDR
FKRVӕHOHFWURQÿӝFWKkQOjWӕLÿDWURQJÿyFiFHOHFWURQQj\SKҧLFyFKLӅXWӵTXD\
JLӕQJQKDX
T 7LQKWK͛GҥQJUҳQFӫDFKҩWWURQJÿyFiFQJX\rQWӱLRQKRһFSKkQWӱÿѭӧFVҳS[ӃS

PӝWFiFKÿӅXÿһQWKHRPӝWWUұWWӵQKҩWÿӏQKWURQJNK{QJJLDQ
119
1KÃ[XŖWEþQ*LÄRGĨF9LŤW1DP[LQWUÅQWUĔQJFþPðQ
FÄFWÄFJLþFÖWÄFSKŘPWòOLŤXîòļFVńGĨQJWUÐFKGřQ
WURQJFXŪQVÄFKQÃ\
&KӏXWUiFKQKLӋP[XҩWEҧQ
&KӫWӏFK+ӝLÿӗQJ7KjQKYLrQ1*8<ӈ1ĈӬ&7+È,
7әQJ*LiPÿӕF+2¬1*/Ç%È&+
&KӏXWUiFKQKLӋPQӝLGXQJ
7әQJ*LiPÿӕF+2¬1*/Ç%È&+
%LrQWұSQӝLGXQJ 1*8<ӈ17+$1+*,$1*±9Ă17+ӎ0,1++8ӊ±
3+Ô1*7+ӎ3+ѬѪ1*/,Ç1
%LrQWұSPƭWKXұW1*8<ӈ1%Ë&+/$
7KLӃWNӃViFK3+Ҥ07+ӎ0,1+7+8
7UuQKEj\EuD1*8<ӈ1%Ë&+/$
0LQKKRҥ1*8<ӈ1%Ë&+/$
6ӱDEҧQLQ3+Ҥ07+ӎ7Î1+
&KӃEҧQ&7&30Ƭ7+8Ұ79¬758<ӄ17+Ð1*
%ҧQTX\ӅQWKXӝF1Kj[XҩWEҧQ*LiRGөF9LӋW1DP
;XҩWEҧQSKҭPÿmÿăQJNtTX\ӅQWiFJLҧ7ҩWFҧFiFSKҫQFӫDQӝLGXQJFXӕQViFK
Qj\ÿӅXNK{QJÿѭӧFVDRFKpSOѭXWUӳFKX\ӇQWKӇGѭӟLEҩWNuKuQKWKӭFQjRNKL
FKѭDFyVӵFKRSKpSEҵQJYăQEҧQFӫD1Kj[XҩWEҧQ*LiRGөF9LӋW1DP
+2¤+ę&
0mVӕ
,Q«EҧQ4Ĉ«NKә[FP
ĈѫQYӏLQ«
&ѫVӣLQ«
6ӕĈ.;%&;%,3+*'
6ӕ4Ĉ;%«4Ĉ*'+1QJj\«WKiQJ«QăP«
,Q[RQJYjQӝSOѭXFKLӇXWKiQJQăP
0mVӕ,6%1
HUÂN CHƯƠNG HỒ CHÍ MINH
BỘ SÁCH GIÁO KHOA LỚP 10 – KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘC SỐNG
1. Toán 10, tập một 24. Chuyên đề học tập Tin học 10 – Định hướng Tin học ứng dụng
2. Toán 10, tập hai 25. Chuyên đề học tập Tin học 10 – Định hướng Khoa học máy tính
3. Chuyên đề học tập Toán 10 26. Mĩ thuật 10 – Thiết kế mĩ thuật đa phương tiện
4. Ngữ văn 10, tập một 27. Mĩ thuật 10 – Thiết kế đồ hoạ
5. Ngữ văn 10, tập hai 28. Mĩ thuật 10 – Thiết kế thời trang
6. Chuyên đề học tập Ngữ văn 10 29. Mĩ thuật 10 – Thiết kế mĩ thuật sân khấu, điện ảnh
7. Lịch sử 10 30. Mĩ thuật 10 – Lí luận và lịch sử mĩ thuật
8. Chuyên đề học tập Lịch sử 10 31. Mĩ thuật 10 – Điêu khắc
9. Địa lí 10 32. Mĩ thuật 10 – Kiến trúc
10. Chuyên đề học tập Địa lí 10 33. Mĩ thuật 10 – Hội hoạ
11. Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 10 34. Mĩ thuật 10 – Đồ hoạ (tranh in)
12. Chuyên đề học tập Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 10 35. Mĩ thuật 10 – Thiết kế công nghiệp
13. Vật lí 10 36. Chuyên đề học tập Mĩ thuật 10
14. Chuyên đề học tập Vật lí 10 37. Âm nhạc 10
15. Hoá học 10 38. Chuyên đề học tập Âm nhạc 10
16. Chuyên đề học tập Hoá học 10 39. Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 10
17. Sinh học 10 40. Giáo dục thể chất 10 – Cầu lông
18. Chuyên đề học tập Sinh học 10
41. Giáo dục thể chất 10 – Bóng đá
19. Công nghệ 10 – Thiết kế và Công nghệ
42. Giáo dục Quốc phòng và An ninh 10
20. Chuyên đề học tập Công nghệ 10 – Thiết kế và Công nghệ
43. Tiếng Anh 10, tập một
21. Công nghệ 10 – Công nghệ trồng trọt
44. Tiếng Anh 10, tập hai
22. Chuyên đề học tập Công nghệ 10 – Công nghệ trồng trọt
23. Tin học 10
Các đơn vị đầu mối phát hành

x Miền Bắc: CTCP Đầu tư và Phát triển Giáo dục Hà Nội
CTCP Sách và Thiết bị Giáo dục miền Bắc
x Miền Trung: CTCP Đầu tư và Phát triển Giáo dục Đà Nẵng
CTCP Sách và Thiết bị Giáo dục miền Trung
x Miền Nam: CTCP Đầu tư và Phát triển Giáo dục Phương Nam
CTCP Sách và Thiết bị Giáo dục miền Nam
x Cửu Long: CTCP Sách và Thiết bị Giáo dục Cửu Long
Sách điện tử: http://hanhtrangso.nxbgd.vn
Kích hoạt để mở học liệu điện tử: Cào lớp nhũ trên tem
để nhận mã số. Truy cập http://hanhtrangso.nxbgd.vn
và nhập mã số tại biểu tượng chìa khoá.
*Liÿ

Hoa 11 KNTT Ban Mau

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Hoa 11 KNTT Ban Mau

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hoa 11 KNTT Ban Mau

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LÊ KIM LONG (Tổng Chủ biên)

ĐẶNG XUÂN THƯ (Chủ biên)

NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM

KHÁM PHÁ: Các em thực hiện các hoạt động

EM CÓ BIẾT: Mở rộng kiến thức, kết nối tri thức

HOẠT ĐỘNG: Tạo điều kiện cho các em trực tiếp

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP: Giúp các em hiểu rõ vấn

Chương 1. Cấu tạo nguyên tử 

Chương 2. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

Chương 3. Liên kết hoá học 

Chương 4. Phản ứng oxi hoá – khử 

Chương 5. Năng lượng hoá học 

Chương 6. Tốc độ phản ứng 

Chương 7. Nguyên tố nhóm halogen 

Bài 21 1KyPKDORJHQ 

Giải thích một số thuật ngữ dùng trong sách 

I ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA HOÁ HỌC

+RiOt +RiVLQK +RiKͥFK·XF˿ +RiKͥFSKkQWtFK +RiKͥFY{F˿

0{KuQKFҩXWҥRQJX\rQWӱFӫD5XWKHUIRUG 5ѫGѫSKR OjPӝWWKtGө7ӯWKӵFQJKLӋP

I CÁC LOẠI HẠT CẤU TẠO NÊN NGUYÊN TỬ 7̽PNLPOR̹LWtFKÿL͟Q

1ăP-&KDGZLFN &KDWXêFKQJѭӡL$QK FӝQJ +uQK7KtQJKL͟P

.KӕLOѭӧQJ ĈLӋQWtFK ĈLӋQWtFK

3URWRQ S ± | ± 

1HXWURQ Q ± |  

? 4. 1ӃXSKyQJÿҥLPӝWQJX\rQWӱYjQJOrQWӍ  OҫQWKuNtFKWKѭӟFFӫDQyWѭѫQJ

I NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC

(*)1JXͫQ/LrQPLQK4XͩFW͗Y͙+RiKͥFF˿E̻QYj+RiKͥF΁QJGͽQJ ,83$&  

D 3URWLXP 11H ) E 'HXWHULXP 21H ) F 7ULWLXP 31H )

+̹WHOHFWURQ +̹WSURWRQ +̹WQHXWURQ

? 4. ;iFÿӏQKWKjQKSKҫQQJX\rQWӱ VӕSURWRQQHXWURQHOHFWURQ FӫDPӛLÿӗQJYӏVDX

I CHUYỂN ĐỘNG CỦA ELECTRON TRONG NGUYÊN TỬ

II LỚP VÀ PHÂN LỚP ELECTRON

III CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ

Hạt .KӕLOѭӧQJ "

b ..?..  ..?..  ..?..  ..?..

2 NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC VÀ

III CẤU TẠO CỦA BẢNG TUẦN HOÀN

d8 (n–1)d10 (n–1)d10 aluminium silicon 7rQQJX\rQWͩ phosphorus s

copper zinc gallium germanium arsenic sel

&iFQKyP$JӗPFiFQJX\rQWӕV ,$,,$ YjQJX\rQWӕS Wӯ,,,$ÿӃQ9,,,$WUӯ+H 

(*) QJX\rQWͩW΃/Dÿ͗Q/XWKXͱFFKXNu FiFQJX\rQWͩKͥODQWKDQLGH YjQJX\rQWͩW΃$Fÿ͗Q/UWKXͱFFKXNu

I CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM A

II BÁN KÍNH NGUYÊN TỬ

Wӱ JҫQ QKDX QKҩW WURQJ FKҩW UҳQ ÿѫQ

IA IIA IIIA IVA VA VIA VIIA

 /L %H 5% & 7N 2 9F

 1D 0J $O 6L P S &O

      

      

      

(*) 1JXͫQ0DUWLQ66LOEHUEHUJ  3ULQFLSOHVRI*(1(5$/&+(0,675<0F*UDZ+LOO

1D 0J $O 6L P 6 &O

I THÀNH PHẦN CỦA CÁC OXIDE VÀ HYDROXIDE

1KyP ,$ ,,$ ,,,$ ,9$ 9$ 9,$ 9,,$

&KXNu Li2 %H2 B2 &2 12

&KXNu 1D2 0J2 $O2 6L2 P2 62 &O2

&KXNu /L2+ %H 2+  H%2 H&2 +12

&KXNu 1D2+ 0J 2+  $O 2+  H6L2 H32 H62 +&O2

Chương 1. Cấu tạo nguyên tử

Chương 3. Liên kết hoá học

Chương 4. Phản ứng oxi hoá – khử

Chương 5. Năng lượng hoá học

Chương 6. Tốc độ phản ứng

Chương 7. Nguyên tố nhóm halogen

Bài 21 1KyPKDORJHQ

Giải thích một số thuật ngữ dùng trong sách

0{KuQKFҩXWҥRQJX\rQWӱFӫD5XWKHUIRUG5ѫGѫSKROjPӝWWKtGө7ӯWKӵFQJKLӋP

1ăP-&KDGZLFN&KDWXêFKQJѭӡL$QKFӝQJ +uQK7KtQJKL͟P

3URWRQ S ± | ±

1HXWURQ Q ± |

? 4. 1ӃXSKyQJÿҥLPӝWQJX\rQWӱYjQJOrQWӍ OҫQWKuNtFKWKѭӟFFӫDQyWѭѫQJ

(*)1JXͫQ/LrQPLQK4XͩFW͗Y͙+RiKͥFF˿E̻QYj+RiKͥF΁QJGͽQJ,83$&

D3URWLXP 11H ) E'HXWHULXP 21H ) F7ULWLXP 31H )

? 4. ;iFÿӏQKWKjQKSKҫQQJX\rQWӱVӕSURWRQQHXWURQHOHFWURQFӫDPӛLÿӗQJYӏVDX

Hạt .KӕLOѭӧQJ "

b ..?.. ..?.. ..?.. ..?..

&iFQKyP$JӗPFiFQJX\rQWӕV,$,,$YjQJX\rQWӕSWӯ,,,$ÿӃQ9,,,$WUӯ+H

(*) QJX\rQWͩW΃/Dÿ͗Q/XWKXͱFFKXNuFiFQJX\rQWͩKͥODQWKDQLGHYjQJX\rQWͩW΃$Fÿ͗Q/UWKXͱFFKXNu

/L %H 5% & 7N 2 9F

1D 0J $O 6L P S &O

() 1JXͫQ0DUWLQ66LOEHUEHUJ3ULQFLSOHVRI(1(5$/&+(0,675<0F*UDZ+LOO

1D 0J $O 6L P 6 &O

&KXNu Li2 %H2 B2 &2 12

&KXNu 1D2 0J2 $O2 6L2 P2 62 &O2

&KXNu /L2+ %H2+ H%2 H&2 +12

&KXNu 1D2+ 0J2+ $O2+ H6L2 H32 H62 +&O2

1D2 0J2 $O2 6L2 P2 62 &O2

? 1. 1rXPӝWVӕWtQKFKҩWFӫDFiFÿѫQFKҩWELӃQÿәL NKӕL OѭӧQJ QJX\rQ Wӱ

««««« «««««« «««««« ««««««

%LӇXGLӉQ + +H

/L %H % & 1 1H

1D 0J $O 6L 3

6ΉW̹RWKjQKLRQǴ˿QJFDWLRQ 6ΉW̹RWKjQKLRQkPDQLRQ

/ΉFK~WWƭQKÿL͟QJL·DFiFLRQWtFKÿL͟QWUiLG̽XWURQJSKkQW΅KD\WLQKWK͛W̹RUD

? 4. &KRFiFLRQ1D 0J + 2±&O±1KӳQJLRQQjRFyWKӇNӃWKӧSYӟLQKDXWҥR

0HWKDQH&+) (WKHQH&H)

(WKDQRO&H52+ (WKDQRLFDFLG&+&22+

&һSHOHFWURQOLrQNӃWNK{QJEӏK~WOӋFKYӅSKtD d_'F_ /LrQNӃW &ӝQJKRi

&һSHOHFWURQOLrQNӃWK~WOӋFKYӅSKtDQJX\rQWӱ d_'F_ /LrQNӃWEӏ &ӝQJKRi

&һSHOHFWURQOLrQNӃWFKX\ӇQKҷQÿӃQQJX\rQ _'F_ t /LrQNӃWEӏ ,RQ

? 2. 'ӵDYjRJLiWUӏÿӝkPÿLӋQWURQJ%ҧQJGӵÿRiQORҥLOLrQNӃWOLrQNӃWFӝQJ

F±F C±C

&O±&O C C

%U±%U CŁC

,±, C±H

H±F C 2

H±&O 2 2

H±%U 1Ł1

H±, 1±H

H±H 2±H

? 5. 1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWOjJu"1ăQJOѭӧQJOLrQNӃWFӫDSKkQWӱ&O OjN-PROFKR

(*)1JXͫQ5D\PRQG('DYLV5HJLQD)UH\0LFNH\6DUTXLV-HUU\/6DUTXLV

H 1 H 1 KD\YӁÿѫQJLҧQ H 1 H 1

+DORJHQ F &O %U ,

7әQJVӕR[LKRi ±

&KҩWR[LKRiOjLURQ,,,R[LGHFKҩWNKӱOjFDUERQPRQRR[LGH

? 2. 7URQJNK{QJNKtҭP)H2+ PjXWUҳQJ[DQKFKX\ӇQGҫQVDQJ)H2+ PjXQkXÿӓ

& H 2 oWR

1LWULFDFLGWDQYjRQѭӟFPѭDYjFKX\ӇQKRiWKjQKJӕFQLWUDWH NO3 FXQJFҩSFKҩW

&kX7URQJSKҧQӭQJKRiKӑF)H+62 o)H62 + HPӛLQJX\rQWӱ)Hÿm

(*)¨ +OjEL͗QWKLrQHQWKDOS\FͿDSK̻Q΁QJQKL͟WSK̻Q΁QJ&K·UOjYL͗WW͇WFͿDW΃WL͗QJ$QKUHDFWLRQQJKƭDOjSK̻Q΁QJ

(*) 'I+OjQKL͟WW̹RWKjQKFK·IYL͗WW͇WFͿDW΃WL͗QJ$QK³IRUPDWLRQ´QJKƭDOjW̹RWKjQK

&KҩW ' f Ho298 N-PRO &KҩW ' f Ho298 N-PRO

$J&OV ± +&OJ ±

%D&OV ± +,J

%D62V ± H2l ±

&D&OV ± H2J ±

&D&2V ± .&OV ±

&D2V ± .2+V ±

CHJ ± )H2V ±

CH6J ± 1D&OV ±