T.C.

DANIŞTAY
SEKİZİNCİ DAİRE

Esas : 2017/7162
Karar : 2022/1544
Tarih : 10.03.2022

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- … Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. …
… Başkanlığı
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …
DAVANIN KONUSU :
… Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabililim Dalında öğretim üyesi olarak görev yapan davacının,
Fakülte yönetim kurulunda boşalmış bulunan profesör temsilciliği için yaptığı adaylık başvurusunun
hekimlik mesleğini serbest olarak icra ettiğinden bahisle kabul edilmemesine ilişkin Ege Üniversitesi Tıp
Fakültesi Dekanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile;
Bu işlemin dayanağı olan Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun … tarihli ve … oturum sayılı kararının iptali
istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
… Üniversitesi tıp Fakültesi İç Hastalıkları öğretim üyesi olduğu, öğretim üyeliğinin yanında mesleğini
serbest icra ettiği, davalı Ege Üniversitesi Rektörlüğü’ne 09/02/2015 tarihinde başvurarak idari görev
talep ettiği, davalı idarece 11/02/2015 tarihli işlemle mesleğini serbest icra etmesi hasebiyle idari
görevlerde bulunamayacağının bildirildiği, anılan işlemin Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Yürütme
Kurulu’nun 11/06/2014 tarihli kararına dayandırıldığı, anılan kararda 2547 sayılı Yükseköğretim
Kanunu’nun 36. maddesinin 7. fıkrasında mesai saatleri dışında ilgili maddenin getirdiği koşullar
kapsamında özel hastaneler veya vakıf üniversiteleri hastanelerinde çalıştırılmasına olanak tanınan öğretim
üyelerinin altıncı fıkrada sayılan idari görevlerde bulunamayacağının düzenlendiği, mesleğini serbest icra
eden öğretim üyelerinin de aynı kapsamda değerlendirildiği, ancak; Kanun’un 36. maddesinde mesleğini
serbest icra edenlere yönelik bir kısıtlama getirilmediği, idarece bu durumun kıyasen uygulandığı,
kendisinin de serbest meslek faaliyetinde bulunmayan hekimler gibi tam gün çalıştırıldığı, kendisinin de
tüm özlük haklarından yararlandırılması gerektiği, aksi uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu iddia
edilmektedir.
DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
… Başkanlığı'nın Savunmasının Özeti : Usul yönünden davanın yasal süresinde açılmadığı; esas yönünden
ise dava konusu Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararının icrai nitelikte olmadığı, kamu tüzel kişiliğine
sahip vakıf üniversitesi hastanelerinde mesai saatleri dışında çalışan profesör ve doçent kadrosunda görev
yapan öğretim üyelerinin idari görev alamayacakları düzenlenmiş iken mesleğini serbest olarak icra

1/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

edenlerin evleviyetle idari görev alamayacakları, akademik görevlerinin yanında rektör, dekan, enstitü,
yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi, bölüm
başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekimlik gibi büyük sorumluluk gerektiren idari görevlerde
bulunacak personelin mesai saatleri dışında da çalışmasının anılan idari görevlerde aksamalara neden
olacağı, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı, istemin ve davanın reddi gerektiği
savunulmaktadır.
… Üniversitesi Rektörlüğü'nün Savunmasının Özeti : Esas yönünden; yasa koyucunun mesai saatleri
dışında serbest meslek faaliyetini devam ettiren öğretim üyesi bulunmayacağını esas alarak düzenleme
yaptığı, dolayısıyla mesleğini serbest olarak icra etmeye devam eden öğretim üyelerinin de idari
görevlerde bulunamayacağı hususunun yasanın özüne uygun olduğu, dava konusu işlemlerde hukuka
aykırılık bulunmadığı, istemin ve davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : … Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabililim Dalında öğretim üyesi olarak görev
yapan davacının, fakülte yönetim kurulunda boşalmış bulunan profesör temsilciliği için yaptığı adaylık
başvurusunun; hekimlik mesleğini serbest olarak icra ettiğinden bahisle kabul edilmemesine ilişkin Ege
Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı'nın … günlü, … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Yükseköğretim
Yürütme Kurulu'nun … günlü, … oturum sayılı kararının iptali istenilmektedir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun değişik 36. maddesi uyarınca ilke olarak öğretim üyelerinin "daimi
statüde" görev yapacaklarının benimsendiği, daimi statüde görev yapan öğretim üyelerinin belli
koşullarda ancak vakıf üniversiteleri ve özel hastanelerde çalışması olanağı getirildiği ve 36. maddesinin 7.
fıkrasında belirlenen yöntem ve koşullarla bir başka yerde çalışan öğretim elemanlarıyla sınırlı olarak;
"rektör, dekan, enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve
kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim" görevlerini yürütemeyecekleri
yolunda sınırlama getirildiği, bu durumda; daimi kadroda öğretim üyesi görevini yürüten ve 2547 sayılı
Kanunun 36. maddesine eklenen 7. fıkrasında belirlenen yöntem dışında, kendi özel muayenehanesinde
hekimlik yapan öğretim üyelerinin de anılan yasak kapsamında olduğu yolunda bir kurala yer verilmemiş
olması karşısında; Kanunun 36. maddesinin 7. fıkrası kapsamında olmayan bir çalışma biçiminin de
"genişletici" bir yorumla "sınırlama" kapsamına alınmasına olanak bulunmadığı anlaşıldığından dava
konusu bireysel işlem ve dayanağı olan Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararında hukuka uyarlık
bulunmadığı anlaşıldığından iptallerine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 09/03/2022 tarihinde,
davacı vekili Av. …'nun gelmediği ve davalı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı vekili Av. …'nin ve davalı Ege
Üniversitesi Rektörlüğü vekili Av. …'ın geldikleri, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık
duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının
düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin
açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, … Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabililim Dalında öğretim üyesi olarak görev yapan
davacının, fakülte yönetim kurulunda boşalmış bulunan profesör temsilciliği için yaptığı adaylık

2/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

başvurusunun hekimlik mesleğini serbest olarak icra ettiğinden bahisle kabul edilmemesine ilişkin Ege
Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi iptali ile bu işlemin dayanağı olan
Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun … tarihli ve … oturum sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
Davalı idarenin usule yönelik iddiaları uygun bulunmayarak işin esası incelendi:
ESAS YÖNÜNDEN
İLGİLİ MEVZUAT
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun "Çalışma Esasları" başlıklı 36. maddesinin 1 fıkrasında, "Öğretim
elemanları, üniversitede devamlı statüde görev yapar.", aynı maddenin 6514 sayılı Yasa'nın 11. maddesi ile
değişik 7. fıkrasında;" Tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan öğretim elemanları,
kanunlarda belirtilen hâller dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesi hükmüne
tabidir. Ancak bunlardan profesör ve doçent kadrosunda olanlar, her bir anabilim dalındaki kadrolu
profesör ve doçent sayısının yüzde 50’sini geçmemek, bir yıla kadar kurumsal sözleşme yapılmak ve geliri
üniversite döner sermayesi hesabına kaydedilmek şartıyla ve ilgilinin muvafakati ile mesai dışında özel
hastaneler veya vakıf üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabilir. Bu şekilde çalıştırılabileceklerin hesabında
küsurat dikkate alınmaz ve çalıştırılacak öğretim üyeleri, Sağlık Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulunca
belirlenecek yüzde 50’si uygulama, yüzde 50’si de akademik faaliyetlerinden oluşacak önceki yılın
performans kriterlerine göre belirlenir. Bu fıkra kapsamında çalıştırılan öğretim üyeleri;..
c) Altıncı fıkrada sayılan idari görevlerde bulunamaz...."kurallarına yer verilmiş; paragrafın (c) bendinde
göndermede bulunulan 6. fıkrada ise; "Bu kişiler rektör, dekan, enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma
merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve
başhekim olamaz; bunların yardımcılıklarında bulunamaz ve benzeri idari görev alamaz; akademik birim
yöneticiliği ve rektörlük seçimlerinde oy kullanamaz." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME
Yukarıda anılan değişiklikleri getiren 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun'un 14 maddesi ile eklenen 2547 sayılı Yasa'nın geçici 64. maddesinde; "Bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarih itibarıyla mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunmakta veya özel kuruluşlarda
çalışmakta olan öğretim üyeleri, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde bu faaliyetlerini sona
erdirir; bu süre içinde sona erdirmeyen öğretim üyelerinin üniversiteyle ilişikleri kesilir.” kuralına yer
verilmiş; ancak anılan madde Anayasa Mahkemesi'nin 06/11/2014 tarihli ve E:2014/61, K:2014/166 sayılı
kararı ile iptal edilmiştir.
Dava konusu edilen Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın 11/06/2014 tarihli düzenleyici işlemi ile; 2547
sayılı Kanun'un değişik 36. maddesinin 7. fıkrasında mesai saatleri dışında ilgili maddenin getirdiği
koşullar kapsamında özel hastaneler veya vakıf üniversiteleri hastanelerinde çalıştırılmasına olanak tanınan
öğretim üyelerinin 6. fıkrada sayılan idari görevlerde bulunamayacağına ilişkin hükmü uyarınca mesleğini
serbest olarak icra etmeye devam eden öğretim üyelerinin de idari görevlerde bulunamayacağına karar
verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; … Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabililim Dalında öğretim üyesi
olarak görev yapan davacının Tıp Fakültesi Kurulunda boşalmış bulunan profesör temsilciği için aday

3/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

olmak istemiyle 09.02.2015 tarihinde başvuru yaptığı, davacının anılan başvurusunun dava konusu edilen
Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı gerekçe gösterilmek suretiyle hekimlik mesleğini serbest olarak icra
ettiğinden bahisle reddedilmesi üzerine iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
2547 sayılı Yasa'nın değişik 36. maddesi uyarınca ilke olarak öğretim üyelerinin "daimi statüde" görev
yapacakları benimsenmiş, daimi statüde görev yapan öğretim üyelerinin belli koşullarda ancak vakıf
üniversiteleri ve özel hastanelerde çalışması olanağı getirilmiş ve salt Yasa'nın 36. maddesinin 7. fıkrasında
belirlenen yöntem ve koşullarla bir başka yerde çalışan öğretim elemanlarıyla sınırlı olarak; "rektör, dekan,
enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi,
bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim" görevlerini yürütemeyecekleri yolunda
sınırlama getirilmiştir.
Bu durumda; daimi kadroda öğretim üyesi görevini yürüten ve 2547 sayılı Yasa'nın 36. maddesine
eklenen 7. fıkrasında belirlenen yöntem dışında, kendi özel muayenehanesinde hekimlik yapan öğretim
üyelerinin de anılan yasak kapsamında olduğu yolunda bir kurala yer verilmemiş olması karşısında;
Yasa'nın 36/7 maddesi kapsamında olmayan bir çalışma biçiminin de "genişletici" bir yorumla "sınırlama"
kapsamına alınmasına olanak bulunmadığı anlaşıldığından dava konusu bireysel işlem ve dayanağı olan
Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararında ve bu karar uyarında davacının başvurusunun reddi yolunda
tesis edilen Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı'nın … tarih ve … sayılı işleminde hukuka uyarlık
görülmemiştir.
Öte yandan; görülmekte olan davada verilen iptal kararı, davacının doğrudan Üniversite Fakülte Yönetim
Kurulunda boşalan profesör temsilciliğine atanması anlamına gelmemekte ve bu sonucu doğurmamakta
olup, bu kararın gereği olarak adaylık başvurusu kabul edilmesi gereken davacının ayrıca diğer adaylar ile
birlikte değerlendirmeye tabi tutulacağı ve bu değerlendirme sonucuna göre kimin atanacağına karar
verileceği açıktır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
… Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan; "2547
sayılı Kanun'un değişik 36 ıncı maddesinin yedinci fıkrasında mesai saatlari dışında ilgili maddenin
getirdiği koşullar kapsamında özel hastanaler veya vakıf üniversiteleri hastanelerinde çalıştırılmasına
olanak tanınan öğretim üyelerinin, altıncı fıkrada sayılan idari görevlerde bulunamayacağı (Bu kişiler rektör,
dekan enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi,
bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim olamaz; bunların yardımcılıklarında bulunamaz
ve benzeri idari görev alamaz) hükmü uyarınca mesleğini serbest olarak icra etmeye devam eden öğretim
üyelerinin de idari görevlerde bulunamayacağına" dair kuralı içeren Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun
11/06/2014 tarihli kararının İPTALİNE
Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya
verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili duruşmaya
gelmediği için … TL vekâlet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde taraflara iadesine,
Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz
yolu açık olmak üzere,

4/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

10/03/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
(X) 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'un "Çalışma esasları" esasları başlıklı 36. maddesinde; " Öğretim
elemanları, üniversitede devamlı statüde görev yapar.
(İptal 1. cümle: Anayasa Mah. 16/07/2010 tarih ve E. 2010/29, K. 2010/90) Öğretim elemanının görevi ile
bağlantılı olarak verdiği hizmetin karşılığında telif ücreti adıyla bir bedel tahsil etmesi halinde 58 inci
madde hükümleri uygulanır.
(Değişik 3. fıkra: 22.02.2018 - 7100 S.K/Madde 8) Öğretim üyesi, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim
birimi ile sınırlı olmaksızın ve ihtiyaç bulunması halinde görevli olduğu yükseköğretim kurumunda haftada
asgari on saat ders vermekle yükümlüdür. Öğretim görevlisi ise haftada asgari on iki saat ders vermekle
yükümlüdür. Ancak yükseköğretim kurumlarının uygulamalı birimlerinde görev yapacak olan öğretim
görevlileri için ders yükü aranmaz ve bunlara ders ücreti ödenmez. Doktora çalışmalarını başarı ile
tamamlamış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya
Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının
birinde yeterlik kazanmış olan 22/2/2018 tarihli ve 7100 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 34 üncü maddesinin ikinci
fıkrası kapsamındakiler de dahil olmak üzere uygulamalı birimlerde görev yapan öğretim görevlileri ile
araştırma görevlilerine talepleri üzerine ve üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi halinde ders
görevi verilebilir. Bu şekilde ders görevi verilen uygulamalı birimlerde görev yapan öğretim görevlileri ile
araştırma görevlilerine haftada on iki saati aşan ders görevleri için haftada on saate kadar 2914 sayılı
Kanunun 11 inci maddesinde yer alan esaslar çerçevesinde öğretim görevlileri için belirlenmiş olan ek ders
ücreti, gösterge rakamı üzerinden ek ders ücreti ile sınav ücreti ödenir.
Öğretim elemanlarının, ders dışındaki uygulama, seminer, proje, bitirme ödevi ve tez danışmanlıklarının
kaç ders saatine karşılık geldiği; kendi üniversitesi dışındaki devlet veya vakıf üniversitelerine bağlı
yükseköğretim kurumlarında haftada verebileceği azami ders saatleri ve uzaktan öğretim programlarında
verdikleri derslerin örgün öğretim programlarında verilen kaç ders saatine tekabül ettiği Yükseköğretim
Kurulu tarafından belirlenir.
Rektör, rektör yardımcısı, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürlerinin ders verme yükümlülüğü yoktur.
Başhekimler, dekan yardımcıları, enstitü ve yüksekokul müdür yardımcıları ve bölüm başkanları, bu
madde hükümlerine göre haftada asgari beş saat ders vermekle yükümlüdür.
(İptal 6. fıkra: Anayasa Mahkemesi 18.07.2012 Karar Günlü, 2011/113 Esas, 2012/108 Karar Sayılı)
(Yeniden düzenlenen 6. fıkra: 02.01.2014 - 6514 S.K/Madde 11) Kamu kurum ve kuruluşlarının ve vakıflara
ait olanlar da dahil olmak üzere yükseköğretim kurumlarının kadro ve pozisyonlarında bulunmayan
profesör ve doçentler, tıp ve diş hekimliği fakültelerinin ihtiyaç duyulan alanlarında teorik ve uygulamalı
eğitim ve öğretim ile araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve bu faaliyetlerin gerektirdiği işleri yapmak
üzere diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin hükümlerine tabi tutulmaksızın sözleşmeli
öğretim üyesi olarak istihdam edilebilir. Sözleşmeli öğretim üyelerine, yapacakları faaliyetin niteliğine göre
devamlı statüde çalışan profesör ve doçentler için 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin dördüncü
fıkrası ile unvanlar itibarıyla belirlenen ek ders ücretlerinin on katına kadar saatlik sözleşme ücreti
ödenebilir. Özellik arz eden faaliyetler için, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim
Kurulu kararıyla 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile unvanlar itibarıyla belirlenen
ek ders ücretlerinin on beş katına kadar saatlik sözleşme ücreti ödenebilir. Bu fıkra kapsamında sözleşmeli
profesör ve doçentlere ödenecek sözleşme ücretinin yıllık toplam tutarı, üniversitenin özel bütçesinde ilgili

5/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

yılda personel giderleri için öngörülen başlangıç ödeneğinin toplam tutarının yüzde 1’ini hiçbir şekilde
geçemez; ancak, ilgili üniversitenin teklifi ve Yükseköğretim Kurulunun uygun görüşü üzerine Maliye
Bakanlığınca bu oran bir katına kadar artırılabilir ve bu şekilde artırılan tutar ilgili üniversitenin döner
sermaye bütçesinden karşılanır. Sözleşmeli olarak istihdam edilecek profesör ve doçent sayısı, ilgili tıp ve
diş hekimliği fakültelerinde devamlı statüde çalışan öğretim üyesi sayısının yüzde 5’inden fazla olamaz.
1/3/2006 tarihinden sonra kurulan üniversiteler, bu oranlara tabi olmaksızın beş kişiye kadar sözleşmeli
öğretim üyesi istihdam edebilir. Sözleşmeler, aylık çalışma süresi seksen saati geçmemek üzere bir yıla
kadar yapılabilir. Süresi iki ayı geçmeyen sözleşmeler üniversite yönetim kurulunun kararıyla yapılır ve
yapılan sözleşmelerin içeriği ve gerekçesi hakkında yedi gün içinde Yükseköğretim Kuruluna bilgi verilir. İki
aydan daha uzun süreli sözleşmeler, üniversite yönetim kurulunun kararı ve Yükseköğretim Kurulunun
izniyle yapılır. Aynı hizmet için iki aydan sonra yapılacak müteakip sözleşmeler de Yükseköğretim
Kurulunun iznine tabidir. Sözleşmeli öğretim üyelerine, bu fıkra uyarınca yapılacak ödeme dışında 58 inci
maddede öngörülen ek ödeme dahil olmak üzere herhangi bir ad altında ödeme yapılamaz. Bu kişiler
rektör, dekan, enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü, senato, yönetim kurulu ve
kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim olamaz; bunların
yardımcılıklarında bulunamaz ve benzeri idari görev alamaz; akademik birim yöneticiliği (...) seçimlerinde
oy kullanamaz. Sözleşmeli öğretim üyesi çalıştırılmasına ilişkin usul ve esaslar, bunlara yaptıkları görevlere
bağlı olarak ödenecek saatlik sözleşme ücretlerinin tutarı ile bu fıkranın uygulanmasına ilişkin diğer
hususlar Maliye Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu tarafından müştereken belirlenir.
(Ek 7. fıkra: 02.01.2014 - 6514 S.K/Madde 11) Tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman
olan öğretim elemanları, kanunlarda belirtilen haller dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28
inci maddesi hükmüne tabidir. Ancak bunlardan profesör ve doçent kadrosunda olanlar, her bir anabilim
dalındaki kadrolu profesör ve doçent sayısının yüzde 50’sini geçmemek, bir yıla kadar kurumsal sözleşme
yapılmak ve geliri üniversite döner sermayesi hesabına kaydedilmek şartıyla ve ilgilinin muvafakati ile
mesai dışında özel hastaneler veya vakıf üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabilir. Bu şekilde
çalıştırılabileceklerin hesabında küsurat dikkate alınmaz ve çalıştırılacak öğretim üyeleri, Sağlık Bakanlığı ve
Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek yüzde 50’si uygulama, yüzde 50’si de akademik faaliyetlerinden
oluşacak önceki yılın performans kriterlerine göre belirlenir. Bu fıkra kapsamında çalıştırılan öğretim
üyeleri;
a) Aynı anda birden fazla sözleşme ile çalıştırılamaz.
b) Aylık sözleşme ücretleri, mesai dışı toplam tavan ek ödeme brüt tutarından az olamaz.
c) Altıncı fıkrada sayılan idari görevlerde bulunamaz.
ç) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 73 üncü
maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde ilave ücret alınmak suretiyle hizmet veremez.
d) İlgili mevzuata ve sözleşme hükümlerine aykırı davranmaları halinde, idari ve disiplin sorumlulukları
saklı kalmak kaydıyla bir yıl, üç yıl içinde tekerrüründe beş yıl süreyle bu kapsamda çalıştırılamaz.
(Ek 8. fıkra: 02.01.2014 - 6514 S.K/Madde 11) Özel hastaneler ve vakıf üniversitesi hastaneleri, tabip ve
diş tabibi kadro sayıları için ayrı ayrı hesaplanmak şartıyla ve bu sayıların yüzde 20’sini geçmemek üzere
yedinci fıkra kapsamında üniversite ile sözleşme yapabilir. Vakıf üniversiteleri ile iş birliği yapan özel
hastanelerde yüzde 20 oranının hesabında, üniversite kadrolarındaki tabip ve diş tabibi dikkate alınmaz.
Bunlardan ilgili mevzuata ve sözleşme hükümlerine aykırı davrananların, bu kapsamdaki ilgili sözleşmesi
sona erdirilir ve bunlar bir yıl süreyle yeni sözleşme yapamaz. Aykırı davranışın üç yıl içinde tekerrüründe
ise beş yıl süreyle yeni sözleşme yapma yasağı uygulanır.

6/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

(Ek 9. fıkra: 02.01.2014 - 6514 S.K/Madde 11) Yedinci fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar,
Yükseköğretim Kurulunun onayı ile üniversite yönetim kurulları tarafından belirlenir." hükmü yer
almaktadır.
Anılan Kanun'a 02/01/2014 tarih ve 6514 sayılı Kanun'un 14. maddesiyle eklenen, Geçici 64. maddesinde
ise; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde
bulunmakta veya özel kuruluşlarda çalışmakta olan öğretim üyeleri, bu maddenin yayımı tarihinden
itibaren üç ay içinde bu faaliyetlerini sona erdirir; bu süre içinde sona erdirmeyen öğretim üyelerinin
üniversiteyle ilişikleri kesilir." hükmü yer almaktaydı. Anılan düzenleme Anayasa Mahkemesi'nin
07/11/2014 tarih ve E:2014/61; K:2014/166 sayılı kararıyla iptal edilmiş olup; anılan karar 19/06/2015
tarih ve 29391 sayıl Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. Dava konusu edilen Yükseköğretim Kurulu
Başkanlığı'nın 11/06/2014 tarihli düzenleyici işlemi ile; 2547 sayılı Kanun'un değişik 36. maddesinin 7.
fıkrasında mesai saatleri dışında ilgili maddenin getirdiği koşullar kapsamında özel hastaneler veya vakıf
üniversiteleri hastanelerinde çalıştırılmasına olanak tanınan öğretim üyelerinin 6. fıkrada sayılan idari
görevlerde bulunamayacağına ilişkin hükmü uyarınca mesleğini serbest olarak icra etmeye devam eden
öğretim üyelerinin de idari görevlerde bulunamayacağına karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden;... Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabililim Dalında öğretim üyesi
olarak görev yapan davacının Tıp Fakültesi Kurulunda boşalmış bulunan profesör temsilciği için aday
olmak istemiyle 09/02/2015 tarihinde başvuru yaptığı, davacının anılan başvurusunun dava konusu edilen
Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı gerekçe gösterilmek suretiyle hekimlik mesleğini serbest olarak icra
ettiğinden bahisle reddedilmesi üzerine iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan Kanuni düzenlemelere bir bütün olarak bakıldığında; Kanun'un 36. maddesinde bu
Kanun'a tabi olarak görev yapan akademik personelin çalışma ve çalıştırılma rejiminin ayrıntılı olarak
düzenlendiği, buna göre; öğretim üyesi kadrosu bağlamında tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık
mevzuatına göre uzman olan öğretim elemanlarının, kanunlarda belirtilen haller dışında 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu'nun 28 inci maddesi hükmüne tabi olacağı, ancak bunlardan sadece profesör ve
doçent kadrosunda olanların, her bir anabilim dalındaki kadrolu profesör ve doçent sayısının yüzde
50’sini geçmemek, bir yıla kadar kurumsal sözleşme yapılmak ve geliri üniversite döner sermayesi
hesabına kaydedilmek şartıyla ve ilgilinin muvafakati ile mesai dışında özel hastaneler veya vakıf
üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabileceği; ancak; mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde
bulunmakta veya özel kuruluşlarda çalışmakta olan öğretim üyelerinin, bu maddenin yayımı tarihinden
itibaren üç ay içinde bu faaliyetlerini sona erdireceği, bu süre içinde sona erdirmeyen öğretim üyelerinin
üniversiteyle ilişikleri kesileceğinin kurala bağlandığı görülmektedir.
Bir başka anlatımla; tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre profesör ve doçent kadrosunda
çalışan öğretim üyelerinin kadrolarının bulunduğu yükseköğretim kurumunda daimi statüde görev
yapacağı, bu kişilerin Kanun'da belirlenen şartlara uygun olarak sadece sözleşme ile özel hastahane veya
vakıf üniversitesi hastanesinde çalışabileceği, bunun dışında serbest meslek faaliyetinde
bulunamayacağının 02/01/2014 tarih ve 6514 sayılı Kanun ile yapılan kanuni değişiklik ile öngörüldüğü,
dolayısıyla kanunda idari görev verilmeyeceklere ilişkin düzenleme yapılırken mesai saatleri dışında
serbest meslek faaliyetleri yapan kapsamdaki öğretim görevlilerin sayılması Kanun koyucunun amacına
mugayirdir.
Burada, amaçsal yorum yöntemiyle yapılan değerlendirme neticesinde; kanun koyucu tarafından,
Kanun'da zaten yasaklanan bir uygulamanın yine Kanun'da belirlenen istisnalar arasında düzenlenmesi
gerektiği yolunda yapılacak yorum ve değerlendirmenin hayatın olağan akışına aykırı olduğu sonucuna
ulaşılmaktadır. Dolayısıyla; rektör, dekan, enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü,
senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim gibi

7/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı

idari görevlerin niteliği, ehemmiyeti, bu görevler için ihtiyaç duyulacak mesai, zaman vb. faktörler dikkate
alındığında; tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan öğretim elemanlarından
profesör ve doçent kadrosunda görev yapıp sözleşme ile özel hastahane veya vakıf üniversitesi
hastanesinde çalışanlara idari görev verilmeyeceği kuralının mesai saatleri dışında mesleğini serbest icra
edecek olan ilgililer yönünden "evleviyetle" uygulanması gerekmektedir.
Yukarıda yer alan açıklamalar ışığında; Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi
ile bu işlemin dayanağı olan; "2547 sayılı Kanun'un değişik 36 ıncı maddesinin yedinci fıkrasında mesai
saatlari dışında ilgili maddenin getirdiği koşullar kapsamında özel hastanaler veya vakıf üniversiteleri
hastanelerinde çalıştırılmasına olanak tanınan öğretim üyelerinin, altıncı fıkrada sayılan idari görevlerde
bulunamayacağı (Bu kişiler rektör, dekan enstitü, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi müdürü,
senato, yönetim kurulu ve kurul üyesi, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı ve başhekim olamaz;
bunların yardımcılıklarında bulunamaz ve benzeri idari görev alamaz) hükmü uyarınca mesleğini serbest
olarak icra etmeye devam eden öğretim üyelerinin de idari görevlerde bulunamayacağına" dair kuralı
içeren Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun 11/06/2014 tarihli kararının hukuka uygun olduğu ve davanın
reddi gerektiği görüşüyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.

8/8 Corpus © Mevzuat ve İçtihat Programı