PHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

Bài 1: CÁC DẠNG PHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN NHIỆT KHÔNG THUẦN NHẤT

u  2u
Dạng 1: Tìm hàm u(x,t) thoả mãn  a2 2 , 0  x  l, t  0
t x
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

Với điều kiện biên u  0, t   u  l , t   0, t  0

a 2 n2 2t

n x n x
l
 2
Công thức nghiệm: u  x, t    an .e l2
.sin , với an     x  sin dx
n 1 l l 0 l

u  2u
Dạng 2: Tìm hàm u(x,t) thoả mãn  a2 2 , 0  x  l, t  0
t x
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

u u
Với điều kiện biên  0, t    l , t   0, t  0
x x
a 2 n2 2t

n x n x
l
a  2
Công thức nghiệm: u  x, t   0   an .e l2
.cos , với an     x  cos dx
2 n1 l l 0 l

u  2u
Dạng 3: Tìm hàm u(x,t) thoả mãn  a2 2 , 0  x  l, t  0
t x
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

u
Với điều kiện biên  0, t   u  l , t  , t  0
x
Công thức nghiệm:
a 2  2 n 1  2t
 2n  1  x , với  2n  1  x dx
2
 
l l
a 2 2
u  x, t   0   a2 n1.e a0     x  dx, an     x  cos
2
4l
.cos
2 n 1 2l l 0 l 0 2l

u  2u
Dạng 4: Tìm hàm u(x,t) thoả mãn  a2 2 , 0  x  l, t  0
t x
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

u
Với điều kiện biên u  0, t   l, t  , t  0
x
Công thức nghiệm:
a 2  2 n 1  2t
 2n  1  x , với  2n  1  x dx
2
 
l l
a 2 2
u  x, t   0   a2 n1.e 4l 2
.sin a0     x  dx, an     x  sin
2 n 1 2l l 0 l 0 2l

Trang 1 – Phƣơng trình truyền nhiệt

 Bài 2: PHƢƠNG TRÌNH TRUYỀN NHIỆT KHÔNG THUẦN NHẤT

u  2u
Dạng 1: Tìm hàm u  x, t  thoả mãn  a 2 2  f  x, t  , 0  x  l , t  0
t x
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

Với điều kiện biên u  0, t   u  l , t   0, t  0


n x
Công thức nghiệm: u  x, t    Tn  t  .sin
n 1 l

u  2u
Dạng 2: Tìm hàm u  x, t  thoả mãn  a 2 2  f  x, t  , 0  x  l , t  0
t x
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

u u
Với điều kiện biên  0, t    l , t   0, t  0
x x

n x
Công thức nghiệm: u  x, t    Tn  t  .cos
n 1 l

u 2  u
2
Dạng 3: Tìm hàm u  x, t  thoả mãn a  f  x, t  , 0  x  l , t  0
t x 2
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

u
Với điều kiện biên  0, t   u  l , t  , t  0
x

Công thức nghiệm: u  x, t    T2 n1  t  .cos
 2n  1  x
n 0 2l

u 2  u
2
Dạng 4: Tìm hàm u  x, t  thoả mãn a  f  x, t  , 0  x  l , t  0
t x 2
Với điều kiện đầu u  x,0     x  ,0  x  l

u
Với điều kiện biên u  0, t   l, t  , t  0
x

Công thức nghiệm: u  x, t    T2 n 1  t  .sin
 2n  1  x
n 0 2l

Trang 2 – Phƣơng trình truyền nhiệt

 u  2u
Ví dụ: Giải phƣơng trình  4 2  et sin x, 0  x   , t  0 (1)
t x
Thoả điều kiện biên: u  0, t   u  , t   0, t  0 (2)
Thoả điều kiện đầu: u  x,0   sin 3x,0  x   (3)
Giải:

n x 
Ta tìm nghiệm của bài toán dƣới dạng: u  x, t    Tn  t  sin   Tn  t  sin nx (4)
n 1  n 1

Ta thấy u  0, t   u  , t   0 . Suy ra (4) thoả (2).


Thay (4) vào (3) ta đƣợc: u  x, 0    Tn  0  sin nx  sin 3x
n 1

Đồng nhất hệ số 2 vế, ta đƣợc: T3  0   1, Tn  0   0, n  3 .

Thay (4) vào (1), ta đƣợc:
  
 
Tn ' t  sin nx  4Tn t  n2   sin nx   et sin x   Tn ' t   4n2Tn t  sin nx  et sin x
n 1 n 1 n 1

Đồng nhất hệ số 2 vế, ta đƣợc: T1 '  t   4T1  t   et

1 1
Đây là phƣơng trình vi phân tuyến tính cấp 1, dễ dàng suy ra T1  t   et  e4t
3 3
Khi n  3 thì T3 '  t   4.3 T3  t   0 , T3  0   1 . Do đó: T3  t   e
2 36t

Khi n  1, n  3 thì Tn '  t   4.n2Tn  t   0, Tn  0   0 . Do đó: Tn  t   0, n  1,3 .

1 1 
Vậy nghiệm của bài toán là: u  x, t    et  e4t  sin x  e36t sin 3x
3 3 

Trang 3 – Phƣơng trình truyền nhiệt