Problemler 1

Ugur Aytun
March 8, 2020

Problem 1. Asagidaki tabloda verilen kombinasyonlara gore,

(a) Peynir yatay eksende olacak sekilde uretim olanaklari egrisini (PPF)
ciziniz.

(b) Uretim olanaklari egrisi orjine gore ..... dir (konkav/konvex).

(c) Bu ekonomi 200 birim peynir ve 1500 litre sarap uretebilir mi?

(d) Bu ekonomi 200 birim peynir ve 2200 litre sarap uretebilir mi?

(e) Peynir uretimini 200 birimden 400 birime cikarmanin alternatif maliyeti
nedir? Bu durumda bir birim peynir uretmenin alternatif maliyeti ne
olur?

(f) Peynir uretimini 400 birimden 600 birime cikarmanin alternatif maliyeti
nedir? Bu durumda bir birim peynir uretmenin alternatif maliyeti ne
olur?

(g) Sizce bu ekonomide ”artan firsat maliyeti” prensibi gecerli midir?

Kombinasyon Peynir (birim) Sarap (litre)

A 0 2,000
B 200 1,800
C 400 1,500
D 600 1,100
E 800 600
F 1,000 0

1
Problem 2. Asagida verilen olaylar X ve Y olmak uzere iki urun ureten
bir ulkedeki uretim olanaklari egrisini (PPF) nasil etkiler?

(a) Emeklilik yasini 65’ten 55’e indiren yeni bir kanun

(b) Bir cok uretim tesisinin yikimina ve hayatini kaybetmesine yol acan bir
deprem

(c) X endustrisindeki calisanlarin etkinligini artirn bir teknolijik ilerleme

(d) Bu ulkeye dogru gerceklesen bir dis goc akimi

Problem 3. Gotham sehrindeki kiralik dairelerin arz ve talep sedulleri asagi-

daki gibidir. Buna gore,

(a) Talep ve arz edilen daire miktarlarini dengeye getiren aylik kira fiyati
nedir?

(b) Varsayalim ki yerel hukumet kira fiyatlarina mudahale ederek maksi-

mum 1500 kira fiyati belirlemistir. Buna gore arz fazlasi mi yoksa
talep fazlasi mi olusur? Olusursa kac birim olur? Kac daire kiralanmis
olur?

(c) Varsayalim ki yeni secilmis bir yerel hukumet dusuk gelirli insanlari bu
bolgeden cikarmak istemekte ve minimum 2500 kira fiyati belirlemek-
tedir. Bu taban fiyat uygulamasi altinda, arz fazlasi mi talep fazlasi
mi ortaya cikar? Bunlardan birisinin cikmasi durumunda hangisi kac
birim olur? Ve efektif olarak kac birim daire kiralanmis olur?

(d) Varsayalim ki hukumet arz edilen konut arzini artirarak piyasa dengedin-
deki kira fiyatini dusurmek istiyor. Buna gore denge kira fiyatini aylik
1500 ’ye dusurmek icin konut arzi ne kadar artirilmalidir? 1000 ’ye
dusurmek icin ne kadar artirmalidir? 500 ’ye dusurmek icin ne kadar
artirmalidir?

2
 Aylik kira ( ) Talep edilen daire Arz edilen daire
2,500 10,000 15,000
2,000 12,500 12,500
1,500 15,000 10,000
1,000 17,500 7,500
500 20,000 5,000

Problem 4. Asagida gerceklesen her bir olayin sosis arz ve talebini nasil
etkiledigini arz ve talep diyagraminda gostererek denge fiyat ve miktarini
nasil etkiledigini gosteriniz.

(a) Bir cerrah sosislerin yuksek kolesterol kategorisinde oldigunu ve kalp

krizi riskini artiracagini belirtti.

(b) Tamamlayici bir urun olan yumurtanin fiyati dustu.

(c) Sosis uretiminde kullanilan bir baharatin fiyatinda artis gozlemlendi.

(d) Sosis uretiminde teknolojik bir ilerleme gerceklesti.

Problem 5. Arz ve talep esitliklerinin asagidaki gibi oldugunu varsayalim

QD = 45 − 2P
QS = P − 15

(a) Asagidaki tabloyu denge fiyat ve miktarini bulmak icin doldurunuz.

(b) Arz ve talep egrilerini dikkatli bir sekilde ciziniz ve denge noktasini
bulunuz.

(c) Denge fiyatindaki uretici ve tuketici rantini hesaplayiniz.

3
 Fiyat ( ) Arz edilen miktar talep edilen miktar
15
16
17
18
19
20

Problem 6. Cambridge sehrindeki tereyagi piyasasina ait talep ve arz den-

klemleri su sekildedir:
QD = 300 − 2P + 4I (1)
I bu sehirdeki ortalama gelir duzeyidir. Arz egrisi de

QS = 3P − 25PM − 25 (2)

bicimindedir. Buna gore,

(a) Cambridge sehrindeki ortalama gelir I = 25$ oldugunda ve sut fiyati

PM = 1$ oldugunda, piyasayi temizleyen fiyat ve miktar Cambridge
sehrinde ne kadar olur?

(b) Kotu hava kosullarinin sut fiyatlarini PM = 2$’ye yukselttigini dusune-

lim. Bu durumda bu sehirdeki yeni denge fiyati ve miktari ne olur?
(cevabinizi grafik uzerinde de gosteriniz.)

(c) Beverly Hills sehrinde ortalama gelir duzeyi I = 50$ olduguna gore, bu
sehirde piyasayi temizleyen fiyat ve miktar bilesimi, PM = 1$ oldugunda
ne olur? Sonuclarinizi (a) sikkinda elde ettiginiz sonuclarla kiyaslayiniz.

Problem 7. IBM bilgisayarlar icin elde edilen talep fonksiyonun su sekilde

oldugunu varsayalim:
QD = 2400 − 4P (3)
Buna gore,

(a) Hangi fiyat duzeyinde talebin fiyat esnekligi sifira esit olur?

(b) Talebin fiyat esnekliginin 1’e esit oldugu durumda, bu noktada talep
edilen miktar kac birimdir?

4
 (c) Hangi fiyat duzeyinde talebin fiyat esnekligi sonsuzdur? Talebin sonsuz
fiyat esnekligi ne anlama gelmektedir?

(d) Hasilattaki degisim talebin fiyat esnekligi sonsuzdan 1’e dogru git-
tiginde nasil bir degisim gosterir?

Problem 8. Bireysel bir tuketicinin aylik elektronik kitap talep fonksiyonu

su sekildedir:
QD = 2 − 0.4P + 0.0005I + 0.15Phb (4)
Burada, QD talep edilen elektronik kitap miktarini, P elektronik kitap fiy-
atini, I kisinin aylik geliri ve Phb basili kitabin fiyatini temsil etmektedir.
Elektronik kitap fiyatinin $10, kisinin gelirinin $2300 ve basili kitap fiyatinin
da $21.40 oldugunu varsayalim Buna gore,

(a) Elektronik kitap talebinin kendi fiyat esnekligini bulunuz.

(b) Elektronik kitap talebinin gelir esnekligini bulunuz ve bu katsayiyi yo-

rumlayiniz.

(c) Elektronik kitap talebibinin basili kitap fiyatina iliskin capraz fiyat es-
nekligini bulunuz ve bu katsayiyi yorumlayiniz.

Problem 9. Kutahya’da 3 pizza firmasinin (Pizza Il Forno, Dominos Pizza,

Pizza Express) oldugunu varsayalim. Asagidaki tabloyu kullanarak pizza
piyasasina ait piyasa arz egrisini elde ediniz.

5
 Fiyat ( ) Pizza Il Forno Dominos Pizza Pizza Express
5 25 30 20
5.5 30 40 25
5.75 35 50 30
6 40 60 35
6.25 45 70 40

Brownie fiyati ( ) Talep edilen miktar Talep edilen miktar

(ortalama gelir 3,000 ) (ortalama gelir 5,000 )
1 2,400 3,600
1.5 1,600 2,800
2 800 2,400
2.5 400 1,800

Problem 10. Yukaridaki tablo iki farkli gelir duzeylerinde bir kantindaki
Brownie fiyati ve talep edilen miktar arasindaki bilesimleri gostermektedir.

(a) Gelir duzeyinin 3000 lira olmasi durumunda Brownie fiyatinin 1 ’den
1.5 ’ye cikmasi durumundaki talebin fiyat esnekligini

(b) Fiyat duzeyi 1 iken gelir duzeyinin 3,000 ’den 5,000 ’ye cikmasi
durumunda talebin gelir esnekligini, yay esneklik yontemini kullanarak
hesaplayiniz.