Professional Documents
Culture Documents
11.sınıf EDEBİYAT - DUF - FÖY 1 - Ornek
11.sınıf EDEBİYAT - DUF - FÖY 1 - Ornek
FÖY 01
Edebiyat-Toplum • Sanat Akımları İlişkisi - I
TEST 01
1. Toplumların geçirdikleri evreleri estetik formlar 3. Aşağıdakilerden hangisi klasisizmin anahtar
içinde anlamak, onları oluşturan nedenleri öğren- kavramlarından biri değildir?
mek, neden-sonuç ilişkilerini kurmak, sanat dalları A) Akıl ve sağduyu B) Kuralcılık
arasındaki ilişkiyi ve etkileşimi görmek kişinin ha-
C) Soyluluk D) Biçimsellik
yata bakışını değiştirir; fikir dünyasını zenginleştirir.
E) Duygusallık
Bu cümleye göre kişinin hayata bakışının de-
ğişmesi ve düşünce dünyasının zenginleşmesi
için;
I. toplumların katettikleri aşamaları sanatsal ya-
pılarda görebilmek,
II. toplumların geçirdikleri değişimlerin sebeplerini
anlayabilmek ve bunlar arasında neden-sonuç
ilişkisi kurabilmek, 4. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi natüralizm
akımının etkisinde eserler vermiştir?
III. sanat dalları arasındaki bağın ve etkileşimin
farkında olmak A) Abdülhak Hamit Tarhan
C) Şiirde ahenk ve musikiye önem verme (Sembo- Bu parçaya göre Stendhal’in etkisinde kaldığı
lizm) edebî akım aşağıdakilerden hangisidir?
1. Edebiyat-toplum ilişkisi ile ilgili aşağıdakiler- 4. Haşim’e göre şiir, musiki ile söz arasında fakat
den hangisi söylenemez? sözden çok musikiye yakın bir dildir.
A) Bir toplumun dili, dini, siyasal yapılanması, top- Buna göre Ahmet Haşim aşağıdaki sanat akım-
lumsal değişimi o toplumun edebiyatına yansır. larından hangisini benimsemiş olabilir?
B) Edebiyat, millî kimliğin gelecek nesillere aktarıl- A) Sembolizm B) Parnasizm C) Klasisizm
masında önemli bir araçtır. D) Romantizm E) Natüralizm
C) Siyasal gelişmeler, savaşlar ve göçler gibi top-
lum hayatını derinden etkileyen her şey, edebi-
yatta yankı bulmuştur.
D) İnsan ve toplum hayatındaki her değişim ede-
biyatla başlamıştır.
E) Sanatçının, eserini üretirken toplumsal gerçek-
likten bağımsız hareket etmesi düşünülemez.
9. Mayıs ayındaki okuma listesini Türk ve dünya sayfasında büyür bir harf bir e
edebiyatındaki modernist yazarların eserlerinden C) Öyle yıkma kendini
oluşturmaya çalışan Merve; Öyle mahzun, öyle garip
I. Albert Camus, Nerede olursan ol
II. Virginia Woolf, İçerde, dışarda, derste, sırada
III. Latife Tekin, Yürü üstüne üstüne
IV. Jaymes Joyce, Tükür yüzüne celladın
V. Adalet Ağaoğlu Fırsatçının, fesatçının, hayının
eserlerinden oluşan bir liste yapmıştır. D) Ölüm asude bahar ülkesidir bir rinde
Buna göre Merve numaralanmış yazarlardan Gönlü her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter
hangisini listesine almakla yanlışlık yapmıştır? Ve serin serviler altında kalan kabrinde
A) I B) II C) III D) IV E) V Her seher bir gül açar; her gece bir bülbül öter
E) Ala gözlüm, ben bu ilden gidersem
Zülfü perişanım kal, melil melil
10. Gürültüler arasından
Kerem et, aklından çıkarma beni
Dan... Dan...
Ağla göz yaşın sil, melil melil
Gelir bir ses uzaktan
Makinenin gürültüsü
Pistonun gümbürtüsü
Piston... Ton... Ton...Ton...
Piston... Pis... ton...
Marinetti
Bu şiirin fütürizmin etkisinde yazıldığını kanıt-
lamaya çalışan biri,
I. Şiirin konusu “makine sesi”dir.
II. Şiirde oluşturulan ses akışıyla bir makinenin
çalışma şekli sesi yansıtılmaya çalışılmıştır.
III. Şairi Marinetti, fütürizmin temsilcilerindendir.
IV. Serbest şiir şeklinde yazılmıştır.
yargılarından hangilerini kullanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
1. I. Varoluş sürecindeki insanın bunalımı ve sıkın- 4. Biz, çalışmanın, zevkin ya da ayaklanmanın hare-
tıları, edebî eserin konusunu oluşturur. (Egzis- kete geçirdiği büyük toplulukların şiirini söyleyece-
tansiyalizm) ğiz. (…) Şiddetli elektriğin ay ışığı altında yangın
II. Bir sanatçı eserini oluştururken bir başka sa- gibi parlayan şantiyelerin ve tersanelerin titreyen
natçının eserinden yararlanabilir, alıntılar ya- gece coşkusunu, (…) üzengisi borulardan yapıl-
pabilir. (Postmodernizm) mış kocaman çelik atlar gibi raylar üstünde eşinen
geniş göğüslü lokomotifleri, pervanesi rüzgârda bir
III. Anlatımda genellikle bilinç akışı, geriye dönüş,
bayrak gibi çırpınan uçakların akıp giden uçuşları-
iç konuşma teknikleri kullanılır. (Ekspresyo-
nı söyleyeceğiz.
nizm)
Bu sözler aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait
IV. Bilinçaltının su yüzüne çıkması için “otomatik
olabilir?
yazı” tekniği benimsenir. (Sürrealizm)
A) Andre Breton B) Franz Kafka
V. Marinetti ve Mayakovski bu akımın dünya ede-
biyatındaki en güçlü temsilcileridir. (Fütürizm) C) Marinetti D) Nietzche
8. I. Otomatik yazı
II. Sembolik anlatım
III. “Varoluş, özden önce gelir.”
Yukarıdakilerden hangileri sürrealizmle ilgili 12. İşte A, D, Z, saçın gecesi
değildir? Geç evim, ey benim eski zaman ırmağım
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III Bir yerdeyim, orayı iniyorum
İşte açık aynasındasın bunluğumun
1. Sanat devamlı olanı, ebedî olanı aramaktır. ---- 4 - 5. soruları aşağıdaki şiire göre cevapla-
akımının temsilcileri, değişmeyen ve daima aynı
yınız.
kalan aklın kontrolünde geçici ve değişen görünüş-
ler altında daima aynı kalan tabiatı, mükemmel bir
biçimde yaşatmışlardır. Yunan ve Latin eserlerini Eyvah! .. Ne yer ne yâr kaldı
okuyarak yetişmişlerdir. Bu eserleri tercüme eden Gönlüm dolu ah ü zâr kaldı
yazarlar böylece kendilerini de geliştirmişlerdir.
Şimdi buradaydı gitti elden
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
Gitti ebede gelip ezelden
hangisi getirilmelidir?
Ya Rab, öleyim mi neyleyim ben
A) Realizm B) Sembolizm C) Klasisizm
Ayrı yaşayım mı sevdiğimden
D) Sürrealizm E) Romantizm
Verdin bana böyle bir musibet
Ettin beni düşmen-i muhabbet
Ya bir kulu sevmiyor musun sen
Ya böyle bir ölüm değil mi erken
Hiç bulmamak üzre gâib ettim
Mecnun gibi ben onu severken
2. Bu akımın temsilcileri, genelde gözlem ve belge-
lere dayanma ilkesini benimsemekle beraber de-
neysel bilim yöntemine, soya çekim gibi bilimsel bir
konuya edebî eserde yer vererek ve gözlem, bel-
ge ve deneye dayanarak “deneysel roman” türünü
meydana getirmek ister. 4. Bu dizelerle ilgili,
Bu parçada sözü edilen edebî akım aşağıdaki- I. Tezat sanatından faydalanılmıştır.
lerden hangisidir?
II. Bireysel bir duygu, “ölüm acısı” işlenmiştir.
A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm
III. Lirik bir şiirdir.
D) Natüralizm E) Parnasizm
özelliklerinden hangileri romantizmle ilişkilen-
dirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
7. Halit Ziya Uşaklıgil, Mai ve Siyah romanında kah- I. Dört farklı edebî akım etkili olmuştur.
ramanların hayatlarını, onları belirleyen toplumsal II. Tiyatroda sadece klasisizm etkili olmuştur.
sebeplerle birlikte anlatmıştır. Sebep-sonuç ilişkisi III. Romanda romantizm, realizm ve natüralizm et-
romanın kurgusunda belirleyici rol almıştır. Ro- kili olmuştur.
manda Ahmet Cemil’in yaşadığı hayal kırıklığı, se-
yargılarından hangileri söylenebilir?
bepleriyle birlikte etkili bir biçimde verilmiştir. Olay
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
örgüsü, karakterlerin canlandırılması ve çevre tas-
virleri bakımından sağlam, gerçekçi ve Batı tarzına D) I ve III E) I, II ve III
uygundur.
Bu parçada sözü edilen yazar ve eseri aşağıda- 11. • İç konuşma
ki akımlardan hangisiyle ilişkilendirilebilir? • Bilinç akışı
A) Romantizm B) Ekspresyonizm • Geriye dönüş
C) Modernizm D) Natüralizm Bu anlatım teknikleri özellikle aşağıdaki edebî
E) Realizm akımlardan hangisinin etkili olduğu romanlar-
da kullanılmıştır?
A) Realizm B) Romantizm
C) Modernizm D) Egzistansiyalizm
E) Natüralizm
1. Servetifünun Dönemi’nde şiirde Tevfik Fikret, Ce- 4. Aşağıdaki akım-sanatçı eşleştirmelerinin han-
nap Şahabettin; romanda Halit Ziya Uşaklıgil ken- gisinde yanlışlık yapılmıştır?
dinden söz ettiren sanatçılardır. A) Romantizm - Shakespeare
Buna göre Servetifünun Dönemi’nde; B) Natüralizm - Emile Zola
I. realizm, C) Fütürizm - Mayakovski
II. parnasizm, D) Ekspresyonizm - Franz Kafka
III. sembolizm E) Modernizm - Mark Twain
akımlarından hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III 5.
Akım Sanatçı Kavram
I Moliere Sağduyu
Sembolizm II Müzikalite
Postmodernizm İhsan Oktay Anar III
1. Sanat eseri; toplumun mevcut ya da geçmişteki 3. Edebî akımlarla ilgili aşağıdaki cümlelerin “Doğ-
durum ve hayatını, bu hayatın uyum ve çelişkileri- ru (D) - Yanlış (Y)” değerlendirmelerinden han-
ni, güzellik veya çirkinliklerini, gerçek veya hayal- gisi yanlıştır?
lerini, sıkıntı veya ümitlerini estetik bir yapı içinde A) Modernizm doğrultusunda yazılan eserlerde
dikkate sunacaktır. Edebiyat elbette ki sadece var geleneksel anlatım teknikleri kullanılmıştır. (Y)
olan hayatı anlatmaz, aynı zamanda reelin eksik
B) Fütürizmin Türk edebiyatındaki tek temsilcisi
bıraktığı alanları kapatarak onun zenginleştirir;
Nazım Hikmet’tir. (D)
topluma yeni, ideal ufuklar gösterir; toplumun bün-
yesine dıştan gelen her türlü yabancı tesiri önce- C) Sürrealistler, bilinçaltının açığa çıkmasında rü-
den haber verir; onun iç dinamiklerini, problemleri- yadan faydalanırlar. (D)
ni, arayış ve arzularını sezdirir. D) Klasisizm sadece tiyatro türünde etkili olmuş bir
Bu parçadan, akımdır. (D)
I. Sanat, bir toplumun geçmiş ve hâlini yansıtan E) Postmodernizm önce edebiyatta ortaya çıkmış,
estetik bir yapıdır. sonra mimaride etkili olmuştur. (Y)
1. Edebiyat, gerçekte sosyal olayların bir yansıma- 4. Parnasizm ve parnasyenlerle ilgili olarak aşa-
sı değil; bütün bir tarihin ruhu, özü ve özetidir. Bir ğıdakilerden hangisi söylenemez?
başka ifadeyle o, “millî biyografi”dir. A) Serbest nazmı benimsemişlerdir.
Bu parçadan edebiyatla ilgili B) Realizmin şiire yansımasıdır.
I. Salt toplumsal olayları aktaran bir sanat değil- C) Sanat için sanat anlayışı etrafında şekillenir.
dir.
D) Duygu ve hayallerin yansıması olan lirik şiire
II. Ait olduğu ulusun bütün yaşantısını, duyguları- karşıdırlar.
nı, özünü yansıtır.
E) Bilim, doğa, felsefe konularıyla ilgilenirler.
III. Ulusal nitelikler taşıdığı için evrensel olamaz.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
3. Kardan top namluları sürekli uğursuzluğun vadi- 6. Şimal, not ortalamasını yükseltmek amacıyla ede-
lerini bombalıyor. Yıllanmış cesetler, gökyüzünün biyat dersinden ödev almıştır. Ödevinin konusu;
çevreleri artık aşkın odası değildir. Gümüş gülüm- geriye dönüş, iç konuşma ve bilinç akışı anlatım
seyişli veba, platin çerçeveli pencereleri kuşatır. tekniklerinin araştırılıp örneklendirilmesidir. Şimal,
Eriyik durumunda olan dev madenler, dev güver- ödevinin konusuna uygun örnek metinleri bir Türk
cinlerden sünger kâğıtlarının üstüne süzülürler. bir de dünya edebiyatı yazarlarından alacaktır.
Bu parça aşağıdaki akımlardan hangisinin Buna göre Şimal aşağıdaki yazarlardan hangi-
özelliklerini yansıtmaktadır? sinin eserlerinden yararlanamaz?
A) Klasisizm B) Romantizm A) Adalet Ağaoğlu B) Marcel Proust
C) Sembolizm D) Empresyonizm C) Bilge Karasu D) Virginia Woolf
E) Sürrealizm E) John Steinbeck
Yazar; toplumu “olduğu gibi”, idealize etmeden, Bizim kırlangıç önceden bilirmiş
olabildiğince objektif bir yaklaşımla tasvir eder. Büyük küçük bütün fırtınaları
İnsan, toplumun ürünüdür ve toplum, insanların
Gemiciler ondan alırmış haberi
farklılıklarını belirleyen faktörleri barındırır. İnsan
Bir gün bir yerde kırlangıç bakmış
iç dünyasını, dış dünyasına da yansıtmakta giyim
kuşam, yaşadığı mekân ve kullandığı dilde iç dün- Tarlasına, sıram sıram
yasına özgü veriler gizlemektedir. Yazar, toplumu Kenevir tohumu ekiyor köylünün biri
gözlemlerken bu verilerden yararlanır ve bunları Kırlangıç çağırmış küçük kuşları
kurgulayacağı karakterlerde kullanır. — Bakın, demiş, sizin kuyunuzu kazıyor bu adam
Bana göre hava hoş, çeker giderim buradan
Ama korkarım sizin hâliniz duman
7. Buna göre
Şu elin savurduğu tohumlar yok mu
I. İkinci kattaki iki daireden birinde Poiret adın-
da yaşlı bir adam; ötekinde de kırk yaşların- Başınıza örülen birer çoraptır sizin
da, kara perukalı, sakal başları boyalı, kendine Her attığı tohum bininizin öksesi
tüccar süsü veren B. Vautrin kalıyordu. Benden size söylemesi
II. Bu suyun yükselişi ve alçalışı, dinmeyen fakat Günü gelip kenevir sicim oldu mu
zaman zaman büyüyen gürültüsü fasılasız ku- Seyreyleyin size kurulacak dolapları
lağıma ve gözlerime çarpıyor, hülyanın bende
Ya ölüm ya zindan gayri sizlere
söndürdüğü deruni hareketlerin yerini tutuyor
Kiminize kafes, kiminize tencere
ve düşünmek zahmetine girmeden varlığını
bana zevkle hissettiriyordu. Onun için gelin, dinleyin beni
III. Subaylarla dolmuş olan mezarlığın, çiçek aç- Yiyin şu tohumların hepsini
mış tarlayı andırır bir hâli vardı. Serpuşlar ve
kırmızı pantolonlar, sırmalar, yaldızlı düğmeler, 10. Bu parça aşağıdaki akımlardan hangisinin
kılıçlar ve kurmay işaretleri göze çarpıyordu. özelliklerini yansıtmaktadır?
parçalarından hangileri yukarıda sözü edilen A) Romantizm B) Klasisizm C) Parnasizm
yazarın kaleminden çıkmış olamaz? D) Realizm E) Sembolizm
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III 11. Bu parça aşağıdaki sanatçılardan hangisinin
eserinden alınmış olabilir?
A) Moliere B) Victor Hugo C) La Fontaine
8. Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdaki akım-
D) La Bruyere E) Racine
lardan hangisini benimsemiş olabilir?
A) Natüralizm B) Realizm C) Parnasizm
D) Romantizm E) Egzistansiyalizm